PROGRAMMA-UPDATE 2, APRIL 2017
DE STRIJD TEGEN KINDERHANDEL EN ONVEILIGE MIGRATIE IN OOST-AFRIKA De groeiende stedelijke en industriële gebieden in Oost-Afrika hebben een enorme aantrekkingskracht op migranten, ook op minderjarigen. Kinderen trekken naar deze gebieden in de hoop op een beter leven - economische kansen, of simpelweg in de hoop om(weer) naar school te kunnen gaan. Helaas worden veel kinderen onder valse voorwendselen naar de steden gelokt - mooie beloftes, die in werkelijkheid uitmonden in kinderuitbuiting, door de alsmaar groeiende vraag naar goedkope arbeid en seks. Terre des Hommes richt zich zowel op slachtoffers van kinderhandel, als op het beschermen van migrerende kinderen tijdens hun tocht. In de tweede helft van 2016 zijn 962 kinderen gered van kinderhandel en onveilige migratie, en zo behoed voor verdere uitbuiting.
“HIJ ZOU GOED VOOR ONS ZORGEN” Christine (15 jaar): “Ik kom uit een klein stadje in centraal Kenia, waar ik na het overlijden van mijn ouders bij mijn grootmoeder woonde. Tot mijn grote verdriet moest ik wegens geldgebrek stoppen met school. Op een dag ging ik een boodschap doen. Ik raakte aan de praat met een man over hoe graag ik terug naar school wilde. Hij haalde mij over met hem mee te gaan naar de kustplaats Lamu, samen met een ander meisje. Hij zou goed voor ons zorgen en ons daar helpen naar school te gaan. In Lamu nam de man ons mee naar zijn huis waar we zijn vrouw en drie kinderen ontmoetten. Vlakbij het huis runde hij een restaurant en hij vertelde ons dat we daar vanaf de volgende dag aan de slag moesten. We sliepen op de grond van de kinderkamer. De volgende dag begon ons werk - we moesten wc’s boenen, maaltijden voorbereiden, afwassen en het restaurant schoonmaken. Iedere dag vroegen we wanneer we met school zouden beginnen, maar hij zei ons nog even te wachten. We waren doodsbang dat we uiteindelijk gedwongen zouden worden om seksuele diensten aan klanten van het restaurant te moeten geven. Een paar weken later vroeg een lokale visverkoopster wat we in Lamu deden en we vertelden haar het hele verhaal. Daarop bracht ze
ons naar de politie. De man werd voor verhoor naar het bureau geroepen. Hij bracht een werkneemster mee, die een valse verklaring gaf, namelijk dat wij onszelf hadden aangeboden om bij hem te werken. De man is daarom niet vervolgd. Wel droeg de politie hem op om ons terug naar huis te brengen. Hij gaf wat geld aan zijn broer om de busreis te regelen. Op een groot busstation in Nairobi zei onze begeleider dat we daar op hem moesten wachten, hij zou terugkomen. Toen we ‘s avonds laat nog altijd op hem stonden te wachten, heeft een voorbijganger ons naar het dichtstbijzijnde politiebureau gebracht. Onze begeleider bleek spoorloos verdwenen. Ik werd naar de CDTD opvang (partner van Terre des Hommes, red.) gebracht. Hier woon ik nu tijdelijk, terwijl de staf mijn familie opspoort en voorbereidt op mijn thuiskomst. Ik krijg goede begeleiding, maar wat nog veel fijner is: ik ben weer begonnen met school!”
“IK KRIJG GOEDE BEGELEIDING, MAAR WAT NOG VEEL FIJNER IS: IK BEN WEER BEGONNEN MET SCHOOL!” - CHRISTINE, 15 JAAR, UIT KENIA
1
RESULTATEN IN CIJFERS Een greep uit de resultaten van ons werk tegen kinderhandel en onveilige migratie in Oost-Afrika van juli tot en met december 2016: 962 kinderen onderschept en beschermd tijdens hun onveilige migratie (504 meisjes, 458 jongens) 3.309 slachtoffers en kwetsbare kinderen geholpen om (weer) naar school te gaan 14.765 kinderen en 10.342 gemeenschapsleden bereikt met voorlichting over de risico’s van migratie en het belang van onderwijs 27 lokale kinderbeschermingscomité’s bestaande uit 114 leden ondersteund 45 functionarissen van de lokale politie en rechterlijke macht getraind in kindvriendelijke interviewtechnieken 171 medewerkers werkzaam in de private sector (zoals de transportsector) getraind in kinderrechten en ge dragscode voor het bedrijfsleven, zodat zij hun verantwoordelijkheid nemen in het herkennen van kindslachtoffers
ETHIOPIË: VERTRAGING DOOR POLITIEKE ONRUST EN NOODTOESTAND Ethiopië kende in de tweede helft van 2016 een periode van grote sociale en politieke onrust, met name in de Amhara en de Oromia regio’s, regio’s in het noordwesten, midden en zuiden van het land. Inwoners van die regio’s, die tezamen tweederde van alle Ethiopiërs vertegenwoordigen, voelden zich achtergesteld en kwamen in opstand tegen de politieke heersers. De protesten kostten aan zeker vijfhonderd demonstranten het leven. Begin oktober kondigde de Ethiopische regering de noodtoestand af, om meer greep op de situatie te krijgen. Sindsdien zijn de oplaaiende protesten in de kiem gesmoord. De noodtoestand is nog altijd van kracht. Terre des Hommes werkt in de Amhara regio op een van de belangrijkste migratieroutes van het land. Juist deze regio was een brandhaard tijdens de politieke onrust, met negatieve gevolgen voor het programma tegen kinderhandel en onveilige migratie. Programma activiteiten liepen vertraging op of konden niet worden uitgevoerd, vooral omdat de lokale autoriteiten waarmee normaal gesproken nauw wordt samengewerkt om kinderen te beschermen, al hun tijd en aandacht hebben moeten besteden
“IK BEN VAN SCHOOL GEGAAN TOEN IK 14 WAS, AANGETROKKEN DOOR HET JAARSALARIS VAN 3000 BIRR (ONGEVEER € 120, OFTEWEL € 10 PER MAAND) DAT ME WERD VOORGESPIEGELD. ZE BRACHTEN ME NAAR EEN GROTE PLANTAGE VER VAN MIJN WOONPLAATS, WAAR IK ZÓ BEN AFGEBEULD DAT IK EEN PERMANENTE HANDICAP AAN MIJN BEEN HEB OPGELOPEN. GELD HEB IK NOOIT GEZIEN. GELUKKIG BEN IK OPGEMERKT DOOR HET LOKALE KINDERBESCHERMINGSCOMITÉ EN KON IK TERUG NAAR HUIS. IK BEN BLIJ DAT IK WEER BIJ MIJN FAMILIE BEN, EN SAMEN MET MIJN VRIENDEN NAAR SCHOOL KAN.” - CHEKOL, 17 JAAR, UIT ETHIOPIË 2
aan het handhaven van de noodtoestand. Daarnaast was het om veiligheidsredenen onmogelijk om grote openbare bijeenkomsten voor de gemeenschap te organiseren, waarin normaliter voorlichting en dialoog over kinderhandel en onveilige migratie plaatsvinden. Bovendien werd de opening van het schooljaar (september) uitgesteld, waardoor specifieke activiteiten voor en met scholen moesten worden opgeschoven.
Ondanks dat de getroffen partners hebben geprobeerd een inhaalslag te maken nadat de rust min of meer terugkeerde vanaf midden oktober, hebben ze hun achterstand niet allemaal goed kunnen maken. De betreffende partners hebben daarom drie maanden extra tijd gekregen om hun activiteiten alsnog af te maken (tot en met eind maart 2017).
TANZANIA: KINDERHANDEL EN GEDWONGEN HUISHOUDELIJK WERK Veel vormen van kinderuitbuiting zijn nauw met elkaar verweven. Kinderen worden bijvoorbeeld het slachtoffer van kinderhandel met als uiteindelijke doel om ze op hun eindbestemming uit te buiten als huishoudelijke hulp. Terre des Hommes werkt in Mwanza, de tweede grootste stad van Tanzania, daarom in een programma dat zich zowel tegen kinderhandel als tegen gedwongen huishoudelijk werk richt. De activiteiten richten zich niet alleen op kinderen (slachtoffers en mogelijke slachtoffers) en de gemeenschap waar ze uit komen of waar ze terecht komen, maar ook op lokale wetshandhavers en het lokale bedrijfsleven. Lokale wetshandhavers (politieagenten en justitie medewerkers) worden getraind in kinderrechten en kinderbescherming, met
speciale aandacht voor kinderhandel, gedwongen huishoudelijk werk en het verband daartussen. Het lokale bedrijfsleven (fabrieken, land- en akkerbouwers en de toerismesector) wordt voorgelicht over kinderhandel en -arbeid, en de juridische en morele plicht die bedrijven tegenover kinderen hebben, door ze zelf niet in dienst te nemen en door mee te helpen in de identificatie van jonge slachtoffers. Bedrijven wordt ook gevraagd bij te dragen aan de hulp die Terre des Hommes geeft aan daadwerkelijke slachtoffers om ze uit hun situatie van uitbuiting te kunnen halen, bijvoorbeeld door deze kinderen een stageplek aan te bieden als onderdeel van de vakopleiding die ze gaan volgen.
3
MET UW HULP KAN TERRE DES HOMMES: € 15 ,-
Discussiebijeenkomst met vooraanstaande leden van de gemeenschap om de hotspots voor kinderhandel in kaart te brengen.
€ 25 ,-
Schoolmaterialen en schooluniform aanschaffen voor één kind.
€ 135 ,-
Startkapitaal verschaffen om een eigen bedrijfje te starten, na een vakopleiding.
€ 270 ,-
Eén kind helpen met een vakopleiding.
ONS PROGRAMMA TEGEN KINDERHANDEL EN ONVEILIGE MIGRATIE IN OOST-AFRIKA Een kwart van alle slachtoffers van mensenhandel in Sub-Sahara Afrika is kind. Ethiopië, Kenia, Oeganda en Tanzania zijn voor verhandelde kinderen zowel landen van herkomst, tussenstop als eindbestemming. Kinderen worden vaak met de beste bedoelingen aan bekenden meegegeven, in de hoop op een beter leven. Ook komt het voor dat kinderen ‘vrijwillig’ meegaan, aangetrokken door mooie beloftes over school of toekomstmogelijkheden. Beloftes die in
de praktijk niets blijken voor te stellen. Integendeel: kinderen worden uiteindelijk gedwongen tot kinderprostitutie of -arbeid. Terre des Hommes richt zich op het onderscheppen en beschermen van slachtoffers van kinderhandel en onveilige migratie. Daarnaast geven we voorlichting aan ouders en gemeenschappen, en betrekken we bedrijven (zoals busondernemingen) en lokale overheden bij het identificeren en aanpakken van kinderhandel.
MEER WETEN? Kijk op de Terre des Hommes website voor meer informatie over ons programma tegen kinderhandel en onveilige migratie in Oost-Afrika: www.tdh.nl/programmas
BEDANKT VOOR UW STEUN! Foto’s: Terre des Hommes / Benno Neeleman, Reinier van Oorsouw & Sven Torfinn
4