PROGRAMMA-UPDATE 2, APRIL 2017
DE STRIJD TEGEN SEKSUELE UITBUITING VAN KINDEREN IN OOST-AFRIKA Vaak gedreven door diepe armoede en verwaarlozing thuis, zien kinderen in Oost-Afrika geen andere uitweg dan zichzelf te verkopen voor basisbehoeften als eten en onderdak. Seksuele uitbuiting van kinderen speelt zich grotendeels ongezien af in de periferie van stedelijke gebieden, zoals in de sloppenwijken, en op belangrijke toeristenbestemmingen, zoals aan de kust. Terre des Hommes helpt niet alleen jonge slachtoffers van seksuele uitbuiting, maar richt zich ook op het voorkomen van kinderprostitutie en andere vormen van seksuele uitbuiting van kinderen. In de tweede helft van 2016 zijn 295 kinderen geholpen uit de seksindustrie te stappen.
“IK HOEF MIJN LICHAAM NIET MEER AAN TE BIEDEN IN RUIL VOOR ETEN” Akuyen (12 jaar): “Mijn familie is een typisch Turkana gezin, met tien broertjes en zusjes. Mijn vader is bewaker van een winkel in het stadje Lokichar. Maar mijn ouders zijn alcoholisten en ze zorgen nauwelijks voor ons. Mijn oudere broers en zussen hebben in de vakantie allemaal zware bijbaantjes om hun schoolgeld te kunnen betalen. Ik ging eigenlijk helemaal niet meer naar school. Het gebeurde vaak dat er de hele dag geen eten was en we met een lege maag naar bed moesten. Zo ben ik op straat beland. Andere meisjes maakten me wegwijs en vertelden hoe ik aan eten kon komen. Het leven op straat is vijandig en echt kei- en keihard. Ik had verschillende mannen die ik seksuele en andere diensten verleende, in ruil voor eten
en bescherming. Op een avond ben ik ontdekt door de sociaal werkers van Diocese of Lodwar (partner van Terre des Hommes, red.), die op patrouille waren. Ze hebben mij letterlijk van de straat geplukt. Ik woon nu in een tijdelijk opvanghuis, waar ik onderdak, eten, medische en psychosociale zorg krijg. Ook mijn ouders worden geholpen - ze leren hoe ze voor ons gezin moeten zorgen. Door de intensieve begeleiding kan ik het straatleven loslaten en me gaan richten op de toekomst. Mijn leven is veranderd, ik hoef mijn lichaam niet meer aan te bieden in ruil voor eten. Langzaam wen ik weer aan het normale leven terwijl ik word voorbereid om terug naar school te gaan. Ik kijk er echt naar uit om straks weer in de schoolbanken te zitten.”
“IK KIJK ER ECHT NAAR UIT OM STRAKS WEER IN DE SCHOOLBANKEN TE ZITTEN” - AKUYEN, 12 JAAR, UIT KENIA
1
RESULTATEN IN CIJFERS Een greep uit de resultaten van ons werk tegen seksuele uitbuiting van kinderen in Oost-Afrika van juli tot en met december 2016: 282 meisjes en 13 jongens geholpen uit de seksindustrie te stappen (hulp met opleiding of alternatieve inkomstenbronnen, therapeutische begeleiding, indien nodig opvang) 195 geredde meisjes en 2 geredde jongens geholpen om (weer) naar school te gaan; 47 kwetsbare kinderen geholpen met onderwijs als preventiemaatregel 20 huishoudens met kwetsbare kinderen getraind in inkomensgenererende activiteiten 70 huishoudens met kinderen die het slachtoffer zijn van seksuele uitbuiting hebben alternatieve inkomsten ontwikkeld via inkomensgenererende activiteiten 56 functionarissen van de lokale politie en rechterlijke macht getraind in kindvriendelijke interviewtechnieken 23 lokale kinderbescherming comités ondersteund, waarin 161 gemeenschapsleden zitting hebben
TANZANIA: SEKS MET MINDERJARIGEN IN DE MARA REGIO De vraag naar betaalde seks floreert in de Mara regio met name in de stedelijke gebieden en in de mijn- en visserijgebieden, waar het merendeel van de arbeiders bestaat uit mannen waarvan het gezin vaak elders woont. Daar waar de (vaak mannelijke) potentiële klanten op of onder de armoedegrens van $ 1,90 per dag leven, draait de vraag vooral om goedkope seks waarbij met name minderjarige meisjes worden uitgebuit. Er zijn verschillende factoren die meisjes richting de seksindustrie drijven. De belangrijkste oorzaak is extreme armoede, in combinatie met ondermeer een gebrek aan opleidingsmogelijkheden, groepsdruk van leeftijdgenoten en de bijzonder kwetsbare omgeving waarin sommige minderjarige kinderen werken (zoals huishoudelijke hulpjes). Daarnaast spelen culturele tradities een rol: kindhuwelijken (vaak als direct gevolg van meisjesbesnijdenis) geven een ogenschijnlijke legitimiteit aan seks met minderjarigen. In de Mara regio komen zowel kindhuwelijken (54%) als meisjesbesnijdenis (40%) relatief vaak voor. Onderzoek van Terre des Hommes heeft uitgewezen dat één op de vijf kinderen tussen de
Het meisje op de foto is niet Aisha.
“IK VOEL ME GOED EN SLECHT TEGELIJK. SLECHT, VANWEGE MIJN VERLEDEN ALS SEKSWERKER. GOED, OMDAT IK NU EEN VAKOPLEIDING IN CATERING VOLG EN MIJN TOEKOMST ER MOOI UITZIET.” - AISHA, 17 JAAR, UIT OEGANDA
13 en 17 jaar binnen de stedelijke gebieden van de Mara regio (21.1%) slachtoffer is van seksuele uitbuiting; op het platteland is dat 14%. Maar in de visserij- en mijnbouwdorpen op het platteland, wordt bijna één op de drie kinderen (31,2%) seksueel uitgebuit. Met name in de visserijdorpen is de mobiliteit van de betreffende kinderen groot. Het is daarom belangrijk om een uitgebreid sociaal vang2
net op te bouwen, zodat deze kinderen binnen hun eigen gemeenschap kunnen worden opgevangen en begeleid zodra ze uit de seksindustrie stappen. Tegelijkertijd zorgt Terre des Hommes dat deze slachtoffers een gedegen vakopleiding krijgen voor hun toekomstige financiële onaf-
hankelijkheid. Daarnaast krijgen de ouders of verzorgers van deze kinderen hulp om alternatieve inkomstenbronnen te ontwikkelen, zodat er voor hun kinderen geen reden is om in de prostitutie terug te vallen.
KENIA: NACHTPATROUILLES BIJ TIPPELZONES IN TURKANA In Turkana, Kenia heeft Terre des Hommes’ partner Diocese of Lodwar in 2016 eerst de zogenaamde hotspots, oftewel de belangrijkste tippelzones, in kaart gebracht. Seksuele uitbuiting van kinderen vindt voornamelijk in de buitenlucht plaats, in donkere steegjes in de buurt van bars, nachtclubs, bij fabriekjes en werkplaatsen, rond de markt en langs de doorgaande weg, dé transportroute naar buurland Zuid-Soedan. Behalve seksuele dienstverlening voor geld, zijn veel kinderen betrokken bij transactiediensten, als ze bijvoorbeeld de brommertaxi’s in natura betalen. Om de kinderen die betrokken zijn in de seksindustrie te kunnen ontdekken en met hen in gesprek te komen over mogelijk stoppen, werkt Diocese of Lodwar met avond- en nachtpatrouilles. De sociaal werkers van het programma gaan samen met vrijwillige kinderbeschermers en lokale beveiligers de straat op om contact te leggen met de kinderen. De straatkinderen opereren vaak in groepjes, waarbij de jongens optreden als pooier, beschermer én beveiliger van de meisjes die hun lichaam
te koop aanbieden. Al deze kinderen zijn gehard en vaak agressief door het harde leven op straat; veel van hen snuiven lijm om hun honger te onderdrukken en om de constante vernedering en uitbuiting aan te kunnen. Het vergt dan ook veel geduld om het vertrouwen van deze kinderen te winnen. Pas als het eerste gesprek op gang is gekomen, kan worden begonnen met een stappenplan om daadwerkelijk te stoppen en het straatleven vaarwel te zeggen - een arbeidsintensieve activiteit die vaak een kwestie is van een heel lange adem.
“IK GA WEER VOLTIJDS NAAR SCHOOL EN MIJN CIJFERS GAAN MET SPRONGEN VOORUIT. NU IK WORD GEHOLPEN MET DE SCHOOLKOSTEN, HOEF IK ME NIET MEER MET MANNEN IN TE LATEN. DE NOODZAAK IS ER NIET MEER. IK WIL HET OOK ABSOLUUT NOOIT MEER DOEN.” - NTIRO, 17 JAAR, UIT TANZANIA
3
MET UW HULP KAN TERRE DES HOMMES: € 15 ,-
Discussiebijeenkomst met ouders over het voorkomen van seksuele uitbuiting van kinderen.
€ 25 ,-
Schoolmaterialen en schooluniform aanschaffen voor één kind.
€ 135 ,-
Startkapitaal verschaffen om een eigen bedrijfje te starten, na een vakopleiding.
€ 270 ,-
Eén kind helpen met een vakopleiding.
ONS PROGRAMMA TEGEN SEKSUELE UITBUITING VAN KINDEREN IN OOST-AFRIKA In Oost-Afrika zijn steeds meer kinderen het slachtoffer van commerciële seksuele uitbuiting. Ze werken in de seksindustrie, moeten meewerken aan kinderporno, of worden gedwongen tot webcamseks. In ruil daarvoor krijgen zij of hun familie geld, kleding, onderdak en bescherming. Kinderhandel en seksuele uitbuiting zijn nauw met elkaar verweven. Vooral meisjes worden door ronselaars onder valse voorwendselen van het platteland naar de stad gelokt, waar ze ten prooi vallen aan commerciële seksuele uitbuiting. Dat gebeurt overigens niet alleen in de steden, maar ook aan de kust en in andere gebieden waar (kinderseks)toeristen komen. Seksuele uitbuiting
beperkt zich niet alleen tot kinderprostitutie en kinderporno. In de steden zijn ook veel huisslaafjes die seksueel worden uitgebuit. Terre des Hommes richt zich op het beschermen van slachtoffers van seksuele uitbuiting, via opvang en hulp om betere toekomstmogelijkheden te creëren, zoals het volgen van een vakopleiding. Een belangrijk aspect van ons werk is het voorkómen van seksuele uitbuiting, via bewustwordingsactiviteiten voor kwetsbare kinderen en hun ouders/ verzorgers. Om seksuele uitbuiting effectief te kunnen bestrijden, worden zowel de (lokale) overheid, wetshandhavers (politie), de lokale gemeenschappen als de particuliere sector betrokken in ons programma.
MEER WETEN? Kijk op de Terre des Hommes website voor meer informatie over ons programma tegen seksuele uitbuiting in Oost-Afrika: www.tdh.nl/programmas
BEDANKT VOOR UW STEUN! Foto’s: Terre des Hommes & Sven Torfinn
4