PROGRAMMA-UPDATE 3, SEPTEMBER 2017
DE STRIJD TEGEN KINDERHANDEL EN ONVEILIGE MIGRATIE IN OOST-AFRIKA Kinderen die wegtrekken van huis en haard, op zoek naar een beter leven elders. Gedwongen door de omstandigheden, gelokt door valse beloftes. Kinderhandel en onveilige migratie blijven een groeiend fenomeen in Oost-Afrika. Terre des Hommes richt zich zowel op slachtoffers van kinderhandel, als op het beschermen van migrerende kinderen tijdens hun tocht. In het eerste halfjaar van 2017 zijn onder meer 1.373 slachtoffers en kwetsbare kinderen geholpen (weer) naar school te gaan, en zo gered van kinderhandel en behoed voor kinderuitbuiting.
“IK DACHT DAT IK MIJN ZUS NOOIT MEER ZOU ZIEN” Divina (10 jaar): “Ik ben geboren op het platteland van Tanzania, aan de andere kant van het Victoriameer. Thuis was er geen geld, zelfs niet om mijn zus en mij naar school te sturen. Op een dag liep mijn moeder weg - ze kon niet meer tegen de armoede. Ik was net 9 geworden en bleef achter met mijn vader en zus. Toen kwam er een dame naar ons dorp voor een begrafenis. Deze Mama Mariam bood mijn vader aan om voortaan voor mij te zorgen. Ze nam me mee naar Mwanza en beloofde dat ze mij daar naar school zou sturen. Eenmaal in haar huis aangekomen, bleek dat ze heel andere plannen had. Ik moest het hele huishouden doen - vloeren boenen, de was schrobben, schoonmaken, afwassen, water halen en koken. Elf maanden lang was ik Mama Mariam’s huisslaafje. Mijn hoop om ooit naar school te gaan vervloog en ik dacht dat ik mijn zus nooit meer zou zien. In juni 2017 ben ik ontdekt tijdens een huisaan-huis onderzoek naar kinderarbeid van het wijkcomité samen met Kiwohede (partner van Terre des Hommes). Ik ben onmiddellijk uit dat huis weggehaald en Mama Mariam is gearresteerd. Het onderzoek loopt nog, in voorbereiding op de rechtszaak tegen haar.
In de tijdelijke opvang kreeg ik hulp om mijn ervaringen te verwerken. Daarna ben ik naar huis gebracht, naar mijn zus en vader. Voor het eerst in mijn leven ga ik nu naar school, dankzij de steun van het programma. Kiwohede blijft een oogje in het zeil houden - elke maand checken ze of alles nog steeds goed met mij gaat.”
“IK HAD DE HOOP AL OPGEGEVEN OM OOIT NAAR SCHOOL TE GAAN” - DIVINA, 10 JAAR, UIT TANZANIA 1
RESULTATEN IN CIJFERS Een greep uit de resultaten van ons werk tegen kinderhandel en onveilige migratie in Oost-Afrika van januari tot en met juni 2017: 642 kinderen onderschept en beschermd tijdens hun onveilige migratie (452 meisjes, 190 jongens) 1.373 slachtoffers en kwetsbare kinderen geholpen om (weer) naar school te gaan 390 huishoudens getraind in inkomensgenererende activiteiten zodat de prikkel voor kinderen om weg te trekken afneemt 35.865 kinderen en 20.447 gemeenschapsleden bereikt met voorlichting over de risico’s van migratie en het belang van onderwijs 44 lokale kinderbeschermingscomité’s bestaande uit 529 leden ondersteund 50 functionarissen van de lokale politie en rechterlijke macht getraind in kindvriendelijke interviewtechnieken en 52 overheidsfunctionarissen in kinderrechten
ETHIOPIË: ZELFSTANDIGE TOEKOMST ZONDER UITBUITING DANKZIJ KIPPEN Gende Wuha is een stadje vlakbij de belangrijkste grensovergang tussen Ethiopië en Soedan. Het is de laatste Ethiopische pleisterplaats op de migratie-route die via Soedan naar NoordAfrika loopt, met als uiteindelijke doel Europa of het Midden-Oosten te bereiken. Daarnaast is het een belangrijke internationale transportroute. Voor kinderen en met name tienermeisjes betekent opgroeien in dit stadje een extra risico vanwege het gevaar van kinderhandel en vanwege de grote vraag naar goedkope arbeid en seks, zeker als de basisbehoeften van deze kinderen thuis niet worden vervuld, door armoede of onkunde van hun ouders of verzorgers. Zeven van deze meisjes hebben het heft in eigen hand genomen en de zelfhulpgroep Andinet Kutir 2 opgericht. “We stonden op het punt om sekswerk te gaan doen of om weg te gaan uit Gende Wuha, net zoals veel van onze leeftijdgenootjes hebben gedaan. Puur om te overleven, want thuis was er niet eens voldoende te eten. We gingen nauwelijks nog naar school.” De groep heeft met hulp van Terre des Hommes’ partner Mahibere Hiwot for Social Development (MSD) trainingen in ondernemings-
vaardigheden en weerbaarheid gevolgd. Dankzij een startkapitaal konden de meisjes een kippenfokkerij beginnen. Met succes. “We staan nu sterker in onze schoenen. De kippenfokkerij brengt voldoende op voor ons en onze families. Naast het werken in de fokkerij, gaan we weer iedere dag naar school. Onze cijfers zijn met sprongen vooruit gegaan. De kippen hebben onze toekomstdroom nieuw leven ingeblazen. We willen onze school afmaken en daarna succesvolle zakenvrouwen worden!”
2
“TOEN IK PLOTSKLAPS WEDUWE WERD, BELANDDE ONS GEZIN IN DIEPE ARMOEDE. NOODGEDWONGEN MOESTEN AL MIJN ZEVEN KINDEREN MET SCHOOL STOPPEN. WE MOESTEN ALLEMAAL KEIHARD WERKEN ALS HUISHOUDELIJKE HULP OM TE KUNNEN OVERLEVEN. DOOR DEZE SITUATIE LIEPEN MIJN KINDEREN GROOT RISICO OM SLACHTOFFER TE WORDEN VAN KINDERHANDEL. NU BEN IK DOOR DE TRAINING VAN TERRE DES HOMMES EN DE LENING DIE IK VIA EEN ZELFHULPGROEP HEB GEKREGEN EEN KLEINE HANDEL IN GRANEN BEGONNEN. HET IS NOG STEEDS HARD WERKEN, MAAR WE HEBBEN WEER IEDERE DAG TE ETEN EN DE KINDEREN HOEVEN NIET MEER MEE TE HELPEN, MAAR KUNNEN VEILIG NAAR SCHOOL.” - YEZENA, 40 JAAR, UIT ETHIOPIË
OEGANDA: PALERMO PROTOCOL HOOG OP DE AGENDA DANKZIJ LOBBY Om kinderhandel te voorkomen en aan te pakken, werkt Terre des Hommes op verschillende niveaus. Niet alleen binnen de gemeenschap en individuele gezinnen, maar ook op landelijk en internationaal politiek niveau. Het belangrijkste internationale instrument tegen kinderhandel, is het zogeheten Palermo protocol van de Verenigde Naties (VN), inzake de preventie, bestrijding en bestraffing van mensenhandel in het bijzonder vrouwenhandel en kinderhandel. Dit protocol is een aanvulling op het VN Verdrag tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad. Dankzij het Palermo protocol wordt er wereldwijd een eenduidige definitie van mensen-, vrouwenen kinderhandel gehanteerd. Het geeft staten een duidelijk kader hoe om te gaan met daders, maar ook met slachtoffers. Bovendien verplichten landen zich bij bekrachtiging om deze principes in hun nationale wetgeving in
te voeren, en kinderhandel bijvoorbeeld strafbaar te maken. Oeganda is één van de medeondertekenaars van het Palermo protocol. Maar het land heeft het protocol nog niet bekrachtigd. Terre des Hommes’ partner Fida Uganda is daarom een lobby gestart om het Palermo protocol bekrachtigd te krijgen. De Oegandese overheid heeft op het Ministerie van Buitenlandse Zaken een hoge ambtenaar belast met het adviseren over nog openstaande, mogelijke goedkeuringen van allerlei verdragen. Dankzij de intensieve dialoog die Fida Uganda met deze ambtenaar is aangegaan, staat het Palermo protocol nu hoog op de agenda voor bekrachtiging. De beleidsnota die Fida Uganda over het Palermo protocol heeft opgesteld wordt overgenomen en als positief advies aan de Oegandese Minister van Buitenlandse Zaken voorgelegd.
“IK WAS TWAALF JAAR OUD TOEN EEN TANTE MIJ MEENAM NAAR DE STAD GONDAR. ZE ZOU VOOR ME ZORGEN EN ME NAAR SCHOOL STUREN, WANT DAAR WAS THUIS OP HET PLATTELAND BIJ MIJN ALLEENSTAANDE MOEDER GEEN GELD VOOR. MAAR IN GONDAR WERD IK GEDWONGEN BIJ HAAR IN DE HUISHOUDING TE WERKEN. IK MISTE MIJN MOEDER EN MIJN ZUSJES ZÓ EN IK WILDE HEEL GRAAG WEER NAAR SCHOOL. NA EEN MELDING VAN DE BUREN BEN IK GEHOLPEN OM TERUG NAAR HUIS TE GAAN. IK ZIT INMIDDELS WEER OP SCHOOL, IK HOOP OOIT ONDERWIJZERES TE WORDEN. IK BEN GELUKKIG EN PROBEER DIE NARE PERIODE TE VERGETEN.” - KEMEM, 14 JAAR, UIT ETHIOPIË 3
MET UW HULP KAN TERRE DES HOMMES: € 15,-
Een discussiebijeenkomst organiseren met vooraanstaande leden van de gemeenschap om de hotspots voor kinderhandel in kaart te brengen
€ 25,-
Schoolmaterialen en schooluniform aanschaffen voor één kind
€ 135,-
Startkapitaal bieden om een eigen bedrijfje te starten, na een vakopleiding
€ 270,-
Een vakopleiding bekostigen voor één kind
HET TERRE DES HOMMES’ PROGRAMMA TEGEN KINDERHANDEL EN ONVEILIGE MIGRATIE IN OOST-AFRIKA De groeiende stedelijke en industriële gebieden in Ethiopië, Kenia, Oeganda en Tanzania hebben een enorme aantrekkingskracht op migranten, ook op minderjarigen. Kinderen trekken naar deze gebieden in de hoop op een beter leven - economische kansen, of simpelweg in de hoop (weer) naar school te kunnen gaan. Maar helaas worden veel kinderen onder valse voorwendselen naar de steden gelokt - mooie beloftes, die in werkelijkheid uitmonden in kinderuitbuiting, door de alsmaar groeiende vraag naar goedkope arbeid en seks.
Een kwart van alle slachtoffers van mensenhandel in Sub-Sahara Afrika is kind. Terre des Hommes richt zich in Oost-Afrika op het onderscheppen en beschermen van slachtoffers van kinderhandel en onveilige migratie. Daarnaast geven we voorlichting aan ouders en gemeenschappen, en betrekken we bedrijven (zoals busondernemingen) en lokale overheden bij het identificeren en aanpakken van kinderhandel. Op nationaal en regionaal niveau lobbyen we voor (betere) wetgeving en handhaving van die wetten.
MEER WETEN? Kijk op de Terre des Hommes website voor meer informatie over ons programma tegen kinderhandel en onveilige migratie in Oost-Afrika: www.tdh.nl/programmas
BEDANKT VOOR UW STEUN! Foto’s: Terre des Hommes en Ronald de Hommel
4