EDITORIAL: Pagkilos sa Panahon ng Krisis
p. 4
The Malolos Academe
We mind your minds.
The Official Student Publication of Centro Escolar University Malolos Vol. IX Issue no. 2
September - October 2011
CEU aims PQA level III A
CHILL. Selected faculty and non-teaching staff posed with one of the PQA assessors after a dialogue at the Multimedia Instructional Room.
Photo courtesy of Multimedia Insturction and Assistance Section
Dentistry wins 2011 Asia Dentsply Competition Title C
by Michael Ge-Ray Punzalan
ssessors from Philippine Quality Award Foundation, Inc. (PQA) conducted a site visit to CEU Manila, Makati, and Malolos campuses last October 24-26 for level III status. Both teaching and non-teaching staffs from the three campuses merged to prepare for the site visit of the PQA team. The PQA assessors were toured around the campus to see and assess the school buildings, facilities and equipment as part of the three-day site visit. Selected students of different colleges, teaching and non-teaching personnel were engaged in a dialogue-interview regarding their respective concerns. Manila campus, the biggest of the three, hosted the PQA representatives for the first two days, while Malolos and Makati shared in the morning and afternoon visits, respectively. Continued on page 3
by Roseller Simbulan Jr.
EU Malolos research team from the Department of Dentistry emerged as champion in the South East Asia Dentsply Competition at the 25th Annual Scientific Meeting of International Association for Dental Research (IADR) SEA Division held at Grand Copt Horne Waterfront Hotel, Singapore last October 28-30, 2011. This after the research team was adjudged grand champion at the Dentsply Competition Philippines at Astoria Plaza, Makati City on August 26, 2011. Led by the team presenter Kime Cabalquinto, the group was composed of Sherwin Bernabe, Karissa Eileen Arceo, Khatrina Jane Yamat, Rachella
Marie Robles Giselle Tolentino, Dr. Marcela Leoncio, adviser, and Dr. Shirley Wong, Dentistry Department Program Head. “Overwhelming! Masaya ako kasi masaya lahat ng tao sa paligid ko. Sa CEU Malolos nanggaling ‘yung nanalo kaya napakasaya talaga namin.” Cabalquinto shared. The victory automatically made Cabalquinto a member of the StudentClinicians of the American Dental Association (SCADA) and gave the team the chance to present the winning piece at the annual meeting of the American Dental Association on October 2012. Dr. Shirley Wong led the team in the research poster presentation on the second day of the competition. Continued on page 3
CEU Malolos marks 72.22% in NLE NEWS
COP, CHM sponsor mass baptism
2
NEWS
CEU LENDS A HELPING HAND. Centro Escolar University Malolos reached out to the typhoon victims of typhoons Pedring and Quiel in Hagonoy and Calumpit. (See related story on page 2.)
Photo courtesy of CHM Student Council
Liberators, Specialists back on top
Learning to Breathe
3
FEATURE
6
SPORTS
8
2
NEWS
The Malolos Academe
CEU Malolos reaches out flood victims Manila, Makati campuses share
by Marly Nicorina Lopez
TIME OUT. Selected faculty members and students took time off to pose for photo opportunity with recipients from Calumpit and Hagonoy, Bulacan.
Centro Escolar University Malolos reached out to the victims affected by twin typhoons Pedring and Quiel. Due to heavy rains and sudden release of water in dams, residents of Calumpit, Pulilan, Hagonoy, Paombong and Malolos suffered great damage and loss. Most of the houses located in these places were submerged in floodwater. Others ascended the rooftops of their houses to escape the flood.
CEU extended the suspension of classes from October 3 to October 4 and offered to flood victims some areas in the campus like the Centrodome and ADA hotel for temporary shelter. Relief goods and cash were distributed to the students and employees during suspension of classes and at the resumption. At the height of the calamity, Dr. Juliana M. Alvaro, VP for Malolos, Dr. Elizabeth Roces, Dr. Ferdinand Magpayo, non-teaching staff, and officers of the USC personally delivered to Barangay
San Marcos, Calumpit Bulacan repacked meals and relief goods. Cash and relief goods were donated by students of Malolos and CEU Manila and Makati campuses led by President Dr. Cristina Padolina, in cooperation with the Community Outreach Program. Meanwhile, a team of students and section coordinators of CEU Malolos donated the excess bags of relief goods to Barangay Frances and Corazon in Calumpit and Barangay San Agustin in Hagonoy, Bulacan a week after the re-
Photo courtesy of MIAS and CHM Student Council
sumption of classes. Headed by Dr. Magpayo and Ms. Marife Cabuyao, the group, in coordination with faculty members who reside in the said towns and barangay coordinators, distributed some 400 bags of relief goods to the flood victims. Though life in Calumpit and Hagonoy were back to normal as flood had already receded, many residents were still lacking everyday needs like regular grocery items which CEU provided for at least a couple of days.
CHM triumphs at Singkaban 2011 by Marly Nicorina Lopez
As part of the celebration of Singkaban 2011 in honor of Our Lady of Victory, patron saint of Bulacan, Centro Escolar University Malolos through the College of Hospitality and Management joined the Kalutong Bulakenyo Cooking Competition held last September 12 at the Tanghalan ng Sining at Kultura and triumphed over 10 worthy opponents. Out of 11 colleges and universities in Bulacan, the representatives of CEU Malolos: Michelle Ann Kate Agustin, Marisol Jose, Mark Vincent Ramos, together with their coach, William Alcan-
tara, brought home the bacon after winning the 1st place, receiving awards of Php 20, 000 cash prize, trophy and gift packs from Ajinomoto and San Miguel Foods Corporation. The contestants contended in four categories involving the preparation of ham and the making of appetizer, main course, and dessert. Fortunately, CEU Malolos representatives stood out and bested the others. Other contestants received consolation prizes from Governor Wilhelmino Sy-Alvarado for showcasing their outstanding cooking skills.
JIVE TO THE BEAT! The CELAS Dance Troupe placed 3rd at the Globe Campus Connect Showdown Regional Finals held last September 2011 at the Marquee Mall in Angeles City, Pampanga. Photo courtesy of Jarkie Miranda
CEU Malolos hits 72.22% in NLE
by Michael Ge-Ray Punzalan
BON APPETIT! HRM students from CEU Malolos won the 1st place in the Kalutong Bulakenyo Cooking Competition held last Sept. 12, 2011 as part of the annual Singkaban Festival. Photo courtesy of Michelle Agustin
Sixty-five board examinees or 72.22% of CEU Malolos passed the Nursing Licensure Examination held on July 2 and 3, 2011. Professional Regulation Commission (PRC) said that this passing rate is higher compared with the July 2011 national board passing rate of 48.01%. Among the 78,135 Nursing examinees from the different universities and colleges in the Philippines who took the July 2011 licensure exam, 37,513 passed the examination. In an interview by The Academe, Carmel Sofia Catacutan, one of the
newly-registered nurses said that she was thankful for having been named as a registered nurse despite having trials in meeting the demands of the Nursing course. “(I am) very proud that once again, CEU students made it in the NLE. Without the help of our clinical instructors, families and the almighty God, we could not have made this far,� she added. As a tradition of the department for newly-licensed nurses, a testimonial luncheon was held last September 14.
NEWS
The Malolos Academe
3
COP, CHM sponsor mass baptism by Mark Anthony Sarino and Marc Angelo Mangubat
Community Outreach Program, in partnership with the College of Hospitality Management, sponsored a mass baptism held at San Isidro Labrador Parish in Bulihan, Malolos City last October 15, 2011. Guests, parents, friends, and some local government officials graced the culminating activity of students of Associate in Hotel and Restaurant Management. “This event was made possible by the HRM students who want to extend their blessings to the children,” Ms. Vanessa de Guzman, host of the event said. “Kami ay masayang-masaya dahil sa CEU, nabigayang-daan para mabinyagan ang aming mga anak. Kami ay lubos na nagpapasalamat,” Mrs. Josephine Jacildo shared, one of the parents of the children. Meanwhile, Mrs. Raquel Diaz, former coordinator of Community
CEU aims...
from page 1
As of press time, CEU is enjoying recognition for proficiency in quality management which is equivalent to Level II status. Aside from CEU, University of Santo Tomas and John B. Lacson Colleges Foundation-Arevalo, Inc. in Iloilo City are among the schools conferred by PQA. The Accreditation Process The PQA is considered to be the highest level of national award for organizational performance which is sponsored by the Department of Trade and Industry. Unlike the other accrediting organizations, PQA covers the business, health
ESCOLARIAN BULLETIN CELAS teachers, students attend 4th APCAS Convention by Marc Angelo Mangubat
WELCOME TO THE CHRISTIAN WORLD! Recepients of CEU Mass Baptism program lined up and waiting for their turn. Photo courtesy of CHM Student Council
Outreach Program in Malolos expressed her deepest gratitude to all who made the event possible. “Ako ay nagpapasalamat sa lahat ng mga nakiisa at sumuporta sa akti-
bidad na ito,” Diaz shared. Thirteen children and one adult were baptized. Reception was later held at the ADA Hotel Function Room.
care, public and education sectors. As a member of the education sector, CEU is expected to meet the requirements of the criteria categories: Leadership, Strategic Planning, Measurement, Analysis and Knowledge Management, Faculty and Staff Focus, Process Management; Organizational Performance and Results; and Student, Stakeholders and Market Focus. When requirements are satisfactorily met, a communication will be sent to CEU to receive the said award. Any institution may reach Level IV status and be a recipient of Philippine Quality Award for Performance Excellence if the standards set by the PQA are met.
deme, Dr. Juliana Alvaro, Vice President for CEU Malolos said that CEU will definitely enjoy a significant “edge” over other universities when awarded Level III status. “We (CEU) have been known for quality education, services and management. If we get Level III, we would be rewarded with significant increase in enrollment, a realization of one of our ultimate goals: making CEU a university of first choice,” she added. Mrs. Elvira Borlongan, one of the members of the Student, Stakeholders and Market Focus committee explained how students and parents play a big role in this accreditation. “Without the students and the parents (stakeholders of this university), our educational system will not work,” she stressed.
The “Edge” In an interview by The Malolos Aca-
Dentsply Competition...
from page 1
THEY MADE IT! Dr. Shirley Wong (left) and Kime Cabalquinto (center) posed with Dr. Adiba Nadarrudin of Dentsply Asia. CEU Malolos was the sole Philippine representative and won as champion in the Dentsply Competition held in Singapore.
Photo courtesy of Dr. Shirley Wong
“Everybody was crying… tears of joy.” Wong said. “This is probably the legacy I will leave to CEU Malolos and to the country. It’s already a history I guess. Kung para sa’yo, para sa’yo talaga. God is good,” she added. Finishing 2nd was Malaysia, while Indonesia settled for 3rd. Completing the delegations were Myanmar, Singapore, Hongkong, and Vietnam. The historic win was a far better follow-up to their 3rd place finish (“Jackfruit Bark as Pit and Fissure Sealant”) in 2009 in Chang Mai, Thailand. This year’s winning research entry is “Okra Mucilage as Dental Adhesive”.
CEU faculty members and selected students of College of Education, Liberal Arts and Sciences (CELAS) attended the two-day APCAS 4th Regional Convention last September 15-16, 2011 at Systems Plus College Foundation at Angeles City, Pampanga. With the theme “CAS: Cradle of Student Leaders”, the Asosasyon sa Pilipinas ng mga Colehiyong Agham at Sining (APCAS) held its first ever student congress and seminar on the importance of general education and leadership training. Student delegates of different universities and colleges from Bulacan, Nueva Ecija, and Pampanga also graced the convention. Former APCAS president and dean of CELAS Dr. Aurora Gonzales was succeeded by Dr. Edgar Galang of Systems Plus College Foundation.
Senior MassCom studes place 3rd at Ad Summit
by Mark Anthony Sarino
Senior Mass Communication students settled for bronze at the Ad Summit held at Librada Avelino Auditorium – CEU Manila October 1, 2011. Malolos represented five advertising entries: Adage II, Ads on Us, Eyedea, Multay Media Solutions, and Wavelength. Adage II was named Best Logo Design and Rationale and Best Agency Letterhead Award. The team was also the first runner up for Best Product Display, Best Creative Director for Print Media, Best Agency Brochure Awards; second runner up in Battle Cry Competition; and, Finalist for Top Ten Radio Advertisements; Meanwhile, Ads on Us got the Best Packaging Award. They also settled for second runner up Con TodoPakulo and Best Radio Advertisement Award; third runner up in Best Product Display and finalist in Top Ten TV Commercials, Top Ten Print Advertisements, and Top Ten Radio Advertisements.
The Malolos Academe
4
OPINION
E D I T O R I A L
PAG K I LOS SA PANAHON NG KRISIS Tampok sa mga balita nitong nagdaang mga araw ang nagaganap na “Occupy Wall Street Movement” na nagaganap ngayon sa Amerika. Isang pagkilos ng mga mamamayan laban sa pagkaganid ng mga korporasyon at financial institutions na bahagi umano ng 1% ng lipunan na sumisira sa buhay ng milyong katao. Ang ilang buwan nilang “occupation” ay nagbunga na rin ng pagusbong ng mga pagkilos sa iba’t ibang panig ng daigdig. Iisa ang kahilingan nila: ang pagtugon sa mga pangangailangan ng mga mamamayang bumubo sa 99% ng lipunan at ang pagbabago sa nabubulok na sistema. Ang mga ganitong uri ng pagkilos ay hindi na dapat ikagulat. Hindi lamang ito binunga ng isang pansamantalang kondisyon ng ekonomiya kundi isang paulit-ulit at pang-matagalang krisis sa lipunan na hindi nabibigyang lunas. Isang palalang krisis na umuugat sa isang sistemang umiiral kung saan iilan ang nakikinabang. Hindi maaaring sabihin na ang mga pagkilos na ito ay binubuo lamang ng mga taong walang magawa sa buhay, mga kabataang nadadala ng sobrang kapusukan sa kanilang buhay o mga taong inuudyukan ng ilan upang manggulo. Hindi na kinakailangan ang mga bagay na ito dahil ang mga tao mismo ang dumaranas ng matinding pasakit na dulot ng nabubulok na sistema. Itinutulak sila ng kanilang kalagayan upang manindigan at ipaglaban ang isang mas magandang kinabukasan para sa lahat. Marami ang nag-aakala na ang kasalukuyang sistema na ang pinakahuli at rurok ng pag-unlad ng mga lipunan sa daigdig. Ngunit malinaw na taliwas ito sa kasalukuyang nagaganap. Higit lamang nalulugmok ang maraming tao sa kahirapan. Marami ang namamatay dahil sa gutom. Malawakan ang kawalan ng disenteng hanapbuhay. Pilit man itong bigyang lunas upang mapigilan ang paglala subalit hindi ito sapat dahil nagiging isang paulit-ulit na cycle lamang ito. Sa kabila nito, patuloy ang propaganda ng mga naghahari sa lipunan at nakikinabang sa ganitong sistema na may pag-asa pa ang lahat sa pamamagitan ng pagsisikap. Hindi kailangan ang mga pagkilos dahil nakakasira lamang ito ng ekonomiya o nagdudulot ng kaguluhan. Makuntento na lamang sa kung ano ang mayroon sa ngayon. Pero hindi bulag, pipi at bingi ang malawak na bilang ng mga mamamayang apektado kaya patuloy ang kanilang mga nagkakaisang pagkilos: mula sa mga maralita, manggagawa, magsasaka, empleyado, kababaihan, kabataan at iba pang sektor ng lipunan. Hindi mapipigil ng anumang pandarahas at panlilinlang ang patuloy na pag-giit ng kanilang mga makatuwiran na mga kahilingan para sa isang magandang kinabukasan.
The Malolos Academe EDITORIAL BOARD AND STAFF | S.Y. 2011 - 2012
Jose Dennio Lim Jr. • Editor-in-Chief Michael Ge-Ray Punzalan • Associate Editor Roseller Simbulan Jr. • Managing Editor Jarkie Miranda • Circulations Manager Cathy Arabis • Shieladee Calma • Jona Micah Espejo Windsor Guadalupe Jr. • Marly Nicorina Lopez • Mark Anthony Sarino Correspondents Marc Angelo Mangubat • Mary Ann Maningas Layout Artist Vincent Paul Marcos • Norman Santos • Sixto Brenn Villanueva Illustrators Carlo Jayson Celon • Christine Faye Inocencio Emermay Puquiz • Fevie Jean Sanchez Photographers Dr. Ferdinand Magpayo Technical Adviser
Editorial Cartoon by Vincent Paul Marcos
Para sa mga FT Project Dennio
H
indi madali ang buhay: iyan ang madalas na sinasabi ng mga nakakatanda sa atin. Kaya dapat raw na tayo ay makinig at matuto mula sa kanila. Sila ay dapat nating sundin dahil mas marami na silang pinagdaanan sa buhay kaysa sa atin. Mag-aral tayo ng mabuti. Sumunod tayo sa ating mga magulang. Huwag magiging sakit ng ulo. Ang mga ito ay dapat nating gawin upang, sabi nila, tayo ay maging matagumpay sa buhay. Dahil higit daw sa kanila, para sa atin din naman ito. Para daw sa oras na pumanaw sila, makakatindig tayo sa ating mga sariling paa at mayroon silang magandang kinabukasan na iiwan para sa atin. Pero sa kabila nito, may mga tao na pumipili ng isang buhay na sabi ng iba, isang buhay na napakamakasarili at walang patutunguhan dahil tumataliwas sila sa kasalukuyang ayos at dikta ng lipunan. Isang buhay na lubhang mahirap, minsan mapanganib, ngunit mulat nilang niyayakap ng buo. Sila ang mga taong inaalay ang kanilang buong panahon at buhay sa isang hangaring marangal na para sa ikabubuti ng lahat. --Isang magandang bukas daw ang kanilang ipinagpapalit. Nagsasayang lamang daw sila ng panahon dahil kahit kailan wala naman daw mangyayaring pagbabago sa lipunan. Itinatapon daw nila ang kanilang mga magagandang pangarap para sa kanilang mga sarili. Minsan, umaabot pa sa akusasyong kaya lamang nila ito ginagawa ay dahil sa kanilang kapusukan o sila daw ay nilinlang at binulag upang maging sunudsunuran sa kagustuhan ng iba. Madalas ko na banggitin sa mga kasama ko na kung mayroon man na higit na mahirap pagtagumpayan na laban, ito ay ang kung paano lalabanan ang isang dekadente at bulok na kulturang malalim na nakaugat at namamayani sa lipunan. Dahil higit sa pisikal na pakikipaglaban, napakahirap labanan ang isang isip na hinubog sa ilalim ng isang sistemang para lamang sa kapakinabangan ng iilan. Kahit sa mga taong aktibong kumikilos
Jose Dennio Lim Jr. sa lipunan, madalas na ang sarili nila ang kanilang pinakamahigpit na kalaban. Dahil sa ilang panahon din na lulong sila sa ganitong klaseng sistema, hindi maiiwasan na panapanahon ay lilitaw ang mga dating gawi na nakakasagabal sa kanilang pagkilos. Ang ganitong klaseng tunggalian ay higit na nagiging maigting sa mga taong buong panahon na kumikilos. Ang kanilang desisyon na tahakin ang ganitong buhay ay sumusubok sa mga prinsipyong pinanghahawakan nila sa buhay at katatagan bilang isang indibidwal sa harap ng iba’t ibang kontradiksyon na kanilang kinakaharap. Minsan, umaabot ito sa puntong nais na lamang nilang talikuran ang lahat, isuko ang laban at mga prinsipyo at bumalik sa isang “normal na buhay.” Pero sabi nga nila, internal ang mapagpasya. Walang sinuman ang maaaring makapagdikta sa isang tao kung ano ba ang kanyang nararapat na gawin. Ang mga natutunan niya, nalalaman sa paligid o mga karanasan niya ay mga “external factors” lang. Siya pa rin ang maglalagom, magsusuri at magpapasya para sa kanyang sarili. --Sa kabila nito, laging walang kasiguraduhan. Hindi natin mabibigyan ng isang tiyak na kalagayan ang isang bagay dahil patuloy na umuunlad ito. Gaya nating mga tao, hindi natin masasabi na hanggang sa katapusan ng ating buhay ay mananatiling ganito pa rin ang ating mga pangarap, paniniwala o paninindigan. Ganyan rin ang mga FT o full-time na kumikilos. Pero dahil sa mahigpit nilang pagtangan sa mga prinsipyo at malalim na pag-ugat sa masa at masidhing pagnanais na paglingkuran ang sambayanan, patuloy lamang sila sa pagkilos. Patuloy sila sa pagmumulat, pagpapakilos at pag-oorganisa. Walang pagod silang naglilingkod ng walang pag-iimbot o hinihinging kapalit. --Kasama, tuloy lang. Darating ang panahon na mas lalawak ang ating hahanay at kikilos ang lahat upang makamit natin ng tuluyan ang isang mas malaya, progresibo at makataong lipunan.
5
The Malolos Academe
Patas na Wika
Huwag Mong Basahin
S
a pangalawang isyu ng The Malolos Academe, ako’y humihingi ng pahintulot sa mga mambabasa ng aking column upang maipahayag ang aking sarili sa wikang Filipino. Matatandaan kasi na gumamit ako ng wikang Ingles para sa aking unang column ukol sa kahalagahan ng edukasyon sa nakaraang isyu. Hindi dahil tatlong buwan matapos ang pagdiriwang ng Buwan ng Wika noong Agosto subalit ginusto ko ito dahil may kinalaman ang ating paksa sa wika na aking ginamit. Kamakailan lamang, ibinalita sa telebisyon, dyaryo, radyo at internet ang paghiling ni Senador Lito Lapid sa Senado na gamitin ang wikang Filipino sa debate hinggil sa Reproductive Health Bill. Ayon kay Lapid, hindi siya makakasabay sa pagtatalakay sa pagsulong ng nasabing batas dahil hindi siya nakapagtapos ng pag-aaral at hindi matatas ang pagsasalita niya sa wikang Ingles. Matatandaan na kasama ni Lapid sina Senador Pia Cayetano at Senador Miriam Defensor-Santiago sa nagpanukala ng
OPINION Michael Ge-Ray Punzalan
RH Bill. Nag-aalangan siyang magsalita sa wikang Ingles lalo na’t parehas na nagtapos ng pagka-abogasya ang dalawang babaeng senador at madalas nilang gamitin ang wikang Ingles bilang paraan ng pakikipagtalastasan. Hindi ito naituring na isang malaking balita sa paningin ng iba. Kahit na kontrobersyal ang pagsusulong ng RH Bill, hindi pa rin ito ang bida sa ating kwento. Pero kung titignan natin, hindi ba’t inuukit sa kamalayan ng bawat Juan dela Cruz ang kahalagahan ng wika lalo na ang Filipino? Ang akala kasi ng iba, kapag nakarinig lang na nag-i-Ingles, lalo na ‘yung may “American twang” ang isang Pilipino o ibang banyaga, tiyak na itutugon, “Ang galing n’ya, napakatalino naman!”. Pero kung ang isang tao naman ay nagsalita ng Tagalog o iba pang diyalekto, malamang ay may magtataas na ng kilay sabay sambit, “Parang walang alam ‘yan, hindi marunong mag-English.” Marami kasi, idinadaan na lang sa pagsasalita ng wikang
Ingles upang masabing magaling sila, pero ang totoo’y wala namang alam. Natatandaan ko nung sinabi ng aking guro sa Filipino sa ikalawang taon ng high school, walang superior (nakakataas) at inferior (nakakababa) na wika ang nanaig sa mundo, sa madaling salita ang antas ng lahat ng wika ay pantay-pantay. Sa madaling salita, kung ikaw ay lumaki na nagsasalita sa wikang Ingles at Filipino, hindi naglalamangan ang dalawa dahil parehas ang kanilang antas. Kung kayo ang tatanungin, hindi ba natin siya papayagang magsalita nang hindi gumagamit ng Ingles sa debate kung may itutulong naman siya sa upang pag-usapan ang RH Bill? Hindi ba siya mamaliitin ng kanyang kapwa senador kung ang paggamit ng wikang Filipino sa Senado ay makatutulong upang magkaintindihan at maliwanagan ang bawat mambabatas sa kung papaano isasaayos ang nasabing batas? Hindi ba magiging sagabal ang pagsasalita ng matatas na wikang katu-
tubo kung ito pala ang maaaring maging solusyon sa problema ng paglobo ng populasyon ng Pilipinas? Hindi ko kinakatwiran sa sanaysay na ito na dapat ibida natin nang husto ang Filipino samantalang kakalimutan na lang nating basta-basta ang pagsasalita sa wikang Ingles o ibang wika. Maganda nga na marami tayong alam na wika. Sa totoo lang, lamang nga tayo sa ibang bansa dahil nakakapagsalita tayo higit sa isang wika. Ngunit hindi ba’t masarap pakinggan na tayong mga Pilipino ay buong laya nating ninanamnam ang bawat salita sa katutubong wika? Hindi ba’t nakakatuwang pagmasdan ang mga walls at tweets ay nakasulat sa wikang naiintindihan ng lahat ng Pilipino? Ang wika ang nagbubuklod sa isang bansa dahil ito ang simbolo ng pagkakakilanlan ng bawat taong nakatira rito. Kung ang bawat tao’y nagkakaintindihan sa kanyang sariling wika, tiyak na magkakaisa ang buong bansa.
los kang mag-isa. Magsama ka ng isa pa kung hindi mo kaya. Magdagdag ka pa ng marami hanggang sa makabuo ka ng lakas at kumpyansa. Sa bandang huli ay masasabi mong isang kang lider. Isa sa pinakadakilang abilidad ng isang lider ay ang abilidad na makabasa ng kultural at emosyonal na katangian ng kanyang nasasakupan. Marunong makipag-usap at may iisang salita. Hindi ka maituturing na isang lider kung hindi ka matapang magsalita o sumulat nang ikakakunot ng noo ng mga nakakataas sa’yo. Ang isang lider ay hindi sumusunod sa daan na alam niya ay mali. Hihikayatin mo sila hindi dahil sa gusto mong sumikat at hindi dahil sa trip mo lang. Hihikayatin mo sila dahil ito ang gusto mo gusto mong mangyari sa bayan mo. Ituturo mo sa musmos mong mga anak sa hinaharap ang mga panganib na dulot ng kapaligiran, mga krimen, mga ilegal na gawain, hindi da-
hil gusto mo siyang maging drug lord, kundi dahil gusto mong iwasan n’ya ang mga gawaing iyon. Sa simpleng panonood mo lamang ng TV ay nagiging lider ka sapagka’t nakikialam ka sa kung ano ang mga nangyayari ng bansa. Sa isang status mo lamang sa Facebook ay maaari mo nang malaman ang latest at maaari mong ipahiwatig ang gusto mong sabihin. Ang pagiging lider ay hindi lamang nakukuha sa mga papuri at sa dami ng leadership awards. Hindi ka maituturing na lider dahil sa gusto mong magkamit ng sangkatutak na pekeng medalya’t sertipiko. Maituturing ka lamang na isang lider kung itinutuloy mo ang nasimulang gawain upang magkaroon ng pagbabago. Ako ay isang lider. Alam kong ikaw rin. Simulan mo ngayon matapos mong basahin ang artikulong ito. Huwag kang makinig sa iba na nagsasabing hindi mo kaya. Sa pagkakaalam ko kasi - lider tayong lahat!
Lider Tayong Lahat! Rated R
A
no ba ang mayroon sa isang lider o pinuno upang sundin siya ng kanyang nasasakupan? Ano naman ang nakain ng lider na ito upang pagsilbihan at ialay ang kanyang payak na buhay para sa mga taong panay ang reklamo matapos siyang iboto dahil sa hindi niya mapunan ang kanilang makamundong pangangailangan? Ang lider ay isang buhay na simbolo ng pagbabanat ng buto at pagkatuyo ng balat dahil sa pagpapawis ng hindi mabilang na patak ng pagsusumikap upang mai-angat ang kailangang iangat sa kanyang nasasakupan. Isipin mo nalang si Winston Churchill – ang pinaka-impluwensyal na tao sa balat ng Inglatera, na nanguna sa pagsalungat kay Adolf Hitler na nagbigay inspirasyon sa buong Britanya. Ang ginawa ni Gandhi sa India na patungkol sa non-violence, at marami pang lider ang nagpauso ng kanilang kadakilaan sa pamumuno noong unang panahon hanggang sa kasalukuyan.
Roseller Simbulan Jr. Sa makabagong mundo kung saan sangkalan na lamang ang hindi touch screen, ang mga tao ay nararapat lamang na itulak ang kanilang sarili upang malaman ang mga bagay na nangyayari sa kanilang kapaligiran. Ang responsibilidad ng isang lider ay ang hikayatin ang mga taong ito at pasunurin sa landas na makakabuti para sa kanila. Walang tamang landas. Ngunit nasa kamay ng isang tao kung papaano ito itatama. Maaaring ang landas na iyon ay tama sa paningin mo at mali naman sa akin. At vice versa. Kaya iba’t iba ang klase ng lider. ‘Wag mong ikumpara ang sarili mo sa ibang lider na pinupuri lagi ng professor o hindi kaya ang mas nakakataas sa’yo dahil iba kang tao at iba rin s’ya. Gawin mo ang paraan na alam mo - at gagawin rin n’ya ang sa kanya. Ngayon, iniisip mo na ba ang dapat mong gawin? Isa kang lider. Sa sarili mo. Sa mga kaibigan mo. Sa mga kaklase mo. Sa pamilya mo. Sa komunidad. Sa buong mundo. Kumi-
Mulat na Bulag Makata.rungan
Y
aman din lamang ang paksa ng ating pahayagan ngayon ay hinggil sa “panlipunang kamulatan” o sa madaling sabi ay social awareness, dalawang uri ng tao lamang ang nanasok sa aking isipan… “Mulat na BULAG at Bulag na MULAT”: magkaiba ‘yon. Maswerte ka kung nabibilang ka sa mga taong namumulat buhat sa pagkabulag; higit na kaiba sa mga taong namumulat sa pagkabulag. Paano mo malalaman? Tumingin ka sa paligid, mulat ka ba? Pagmumura. Alam naman ng tao na masamang magmura, pero mistulang naging tabas na ng bibig. Kung titingnan naman ang depinisyon, hindi naman ganung uri ng ina mayroon ka para sabihan ka ng ganoon, pero bakit tinatangkilik? Bukambibig. Bukambibig na nagmula sa pagkamulat sa kanluraning kultura. Son of a … ? what the … ? at kung anuano pang kinamulatang ekspresyon. Ang hirap sa tao, ang hilig makimulat sa nakagisnan pero
Jarkie Miranda bulag naman sa kahulugan. Pagyoyosi. Mulat naman ang tao na ang paninigarilyo o yosi ay nakakasama sa kalusugan, maaring magkakanser, makaperwisyo ng kapwa, makarumi ng kalikasan, pero bakit patuloy pa ring ginagawa? Adiksyon ang katwiran? Oo, adiksyon na binunga ng pagkamulat sa kinagawian ng lipunan na “astig at pampatanggal ng inip” ang yosi, na naging katanggap-tanggap para sa ilan kaya pinamarisan. Ang masaklap, gusto mang itigil, hirap ng alisin sa sistema. Plastic. Hindi naman lingid sa lahat na mapaminsala ang plastic sa kalikasan, kapaligiran, at maging sa lipunan. Hindi kasi madaling mabulok ang bagay na gawa sa plastic, para ring sa tao, hindi madaling mabuko. Kabi-kabilang kampanya na ang ginagawa mapatelibisyon o radyo, mapafast-food chain na walang straw, mapa-asignaturang siyensya na sangkatutak ang inilulunsad na proyektong pangkalikasan para lang magpamulat ng NO TO PLASTIC CAMPAIGN. Mulat, pero sige pa rin sa pagtapon ng kalat kung saan-saan. Oo, may mga
sumusunod at nagpapalaganap ng proyekto kontra plastic, pabalat-bunga pero pagtalikod, orocan. Kung sino pa namumuno, siya pa pasimuno. Pre-marital. Hindi na rin panibago sa pananaw ng lipunan ang dumaraming bilang ng inflatable balloons. Masyado na kasing naging pangkaraniwan, mulat na kaya ayos lang. Hindi naman nagkulang ng paalala ang mga science books, mga magulang, guro, matitinong kamag-aral, pati pancit canton sa pagkondena ng gawaing ito pero hala, sige, “wala ng hintayhintay”, kahit na isantabi ang responsibilidad, kapag nagustuhan, go go go! Nababawasan na nga ang moralidad, nakadaragdag pa ng mortalidad sa walang malay. Passivity. Ito naman ang puno’t dulo ng lahat e. Mahilig kasi ang taong sumabay sa agos, kung ano ang uso, doon na lang makikiayon. Nauso ang maikling pananamit, siya namang tutularan, pagtapon ng kalat kung saansaan, ganoon na lang din ang gagawin dahil wala naming nakakakita. Ang hirap kasi, ayaw
kumilos ng naayon at may paninindigan sa sarili. Kung minsan naman aktibong kumilos, tapos biglang nauupos. Ang pagsasawalang-kibo o kilos ay nagtutulak sa pagkabulag. Hindi sapat na mamulat, sapagkat ang tao ay matagal ng mulat sa kamunduhan ngunit bulag sa pagbabago. Kahit libu-libong dokumentaryo pa ang gawin, kahit isiksik pa sa edukasyon ang pagmumulat, hindi malulunasan ang nakagisnang baluktot na pag-uugali sa lipunan kung magbubulagbulagan lang sa mga kalagayang nakikita. Mainam pa ang mga bulag sa karunungan, sa pag-unlad, sa edukasyong tinatamasa, sa mga may kapansanang inosente sa kamunduhang umiiral sa lipunan, kamalayan lamang ang nagpapabulag sa kanila. Samantalang ang mga mulat sa kalakaran ng lipunan, kamunduhan mismo ang bumulag sa kanilang kamalayan. Higit na kanser na mahirap ng lunasan. Kaya’t katoto, imulat mo ang mata mo ng may paninindigan, saka ka sumagot sa akin ng tuwid, mulat ka bang bulag, o bulag kang nais nang mamulat?
6
The Malolos Academe
Puro Ka Pera A
no nga ba ang kaligayahan natin sa buhay? Lalo na ngayong college tayo’t sa panahong mabilis ang pagbabago ng teknolohiya? WALANG PLASTIK. Malamang ang maisasagot mo sakin ay iPad, iPhone, Galaxy Tab, o kung ano pang bagay na nabibili ng pera. Malaking bagay nga ang pera. Ano pa nga ba ang hindi kayang bilhin ng pera? Kotse? Gadgets? Sigurado nagpapabili ka na naman sa Nanay mo ng kung anu - anong hindi mo naman kailangan at bagkus ay hindi rin naman nakakatulong sa iyong pag-aaral. Malamang ay pabibili ka sa Tatay mong nasa abroad ng mamahaling gadgets at ika’y walang sawang humihingi ng pera tuwing gagala kayo gabi-gabi ng mga kaibigan mo. Kung sa bagay, hindi ba’t masarap bumili ng pinakabagong Galaxy Tab ng Samsung, pinakabagong iPad 2 o iPhone 4S bumili ng bagong The pristine truth about everything is that, nothing ever lasts. Your face, once brazen with a pompous luster will soon lose its glow once you reach old age, and I guess, it’s just one of the stable truths in life – apart from the fact that we’re all going, and that we run around in circles and lost in cryptic walls in the labyrinth of suffering. Picture yourself in a randy party, whereas, all the lovely people lose themselves in an elbow room, beside a bar with the liquor rummaging down their system. Now, situate yourself in front of a sea. Feel the phosphorescent sand caressing your toes. Feel the tingly sensation, the crisp breeze – lull and tranquil embracing your body, the sound of the waves, the pelicans, the seagulls darting across the sky, holding somebody close, writing names on the sand, names that you took a second to know and an eternity to forget, picture all of these in your head. Let your body wander off, like a celestial body in space – or in a trance whichever you prefer. There is no better feeling in this world. Now by the sea, think about the twining hands. The spinning twilight, madly on a downpour, with the enamoring calmness of the sea. Pon-
ni Marc Angelo Mangubat
laptop at ‘yung mga naglalabasang mga cellphones na hindi mo naman ginagamit sa pag - aaral. Gusto nating makuha ang lahat ng ito upang maipagyabang sa ating mga kaibigang mayayabang din. Masarap nga naman manuod ng pelikula sa Trinoma kasama ang barkada at pagkatapos ay kumain sa Yellow Cab, Shakey’s, Gerry’s Grill at Starbucks upang matawag ka lamang na mayaman. Pero minsan naisip mo ba kung gaano kadaming pera na ang nasasayang sa bawat ginagastos mo sa pag-a-update ng gadgets, pagkain mo ng mga gintong pagkain sa Starbucks, mga binabayaran mong entrance sa mga Club at pinambibili mo ng Red Horse sa bawat session n’yo ng mga ka-barkada mo at walang katapusang paghingi mo ng pera sa magulang mo? Hindi ba nakakatawa ang gawain natin kapag nauubusan na
tayo ng pera. Kung anu - ano ang nagagawa nating kalokohan magkaroon lang ng pera. Pinaka - usual na ung maghingi tayo ng pera pambili ng mga libro na invisible, maghingi ng sobrang perang pang - gastos sa experiment at thesis kahit wala ka pa ngang Research na subject. Siguro sasabihin mo na, “Mayaman naman kami eh, ano ngayon?” Masasabi mong may perang binibigay ang magulang mo sayo pero hindi ito batayan para matawag kang mayaman. Hindi mo masasabing mayaman ka hangga’t hindi mo kumikita ng sandamakmak na perang ginagastos mo sa luho mo. Pero isipin mo, paano kung biglang magbago ang ihip ng hangin. Ano ang gagawin mo kung hindi ka na nila bigyan ng pera? Paano kung pagod na silang magtrabaho? Paano na ang nakasanayan mong luho? Lagi nating tatandaan na hindi pang habambuhay ang pera - kahit ang mga mayayaman sa lipunan ay nauubos din ang pera. Kaya matuto kang makuntento sa mga bagay na kung anong mayroon ka. ‘Wag mong hayaang masira ka pagdating sa pag hawak ng pera. ‘Wag mong ipilit makipag kumpetensya sa mayayaman mong kasama kung ayaw mong maging ultimate social climber. Pahalagahan mo ang mga bagay na binibigay ng magulang mo at bawasan natin ang paghingi ng pera sa kanila. Matuto kang mag - ipon para mabili mo ang m g a bagay na gusto mo. Sabi nga ng matatanda “Ang pera ay hindi lamang napupulot sa tabi - tabi.” Katumbas ng perang kanilang iniipon ang bawat puyat, pagod at hirap na dinaranas nila sa kanilang trabaho. Pahalagahan natin ang bawat sentimo na kanilang pinaghihirapan.
Learning To BreathE by Windsor Guadalupe Jr.
der upon the words said that took a second to utter and a lifetime to forget. The waves are coming, with the faces in the sand. The currents assumed the features of nostalgia. The drunken morning spun into a pretentious night – a night which no one will ever forget, though they can dare try for people will always want to forget. Think about the sleeping corals, deep in the abyss. Perhaps, there are places for you, underneath the sea, among the waves, among the school of fish, there are gaps to rest asylum when the ephemeral bliss leaves you empty-handed, desolate, cold and drenched not with the salt water – soaked in regret, loss. You are bereft because: The fear, the reckless abandon crept like thieves in the night through the front door, seeping under the
FEATURE
door like the fine veneer of cigarette smoke. Abandoned. You are abandoned. Everybody leaves. Everybody stays – only for long, but not forever. The phosphorescent sand, now prickly. The crisp breeze, now harsh and stifling – cloying your body with a surreal feeling in a nightmare. The sound of the waves, crashing on the shores erased the names engraved on the sand. No more names. No more seagulls – they are in a slumber far enough to be recognized in the night. The names will be forgotten. Only memories. Shattered. Scattered, dissipated all across the entirety of the sea. The sea of loneliness. A desolate pool of sunken memories and crooked teeth. Your body now lifeless on the sand. The twining hands, now apart and shaking. The words that escaped lips and tongues left off like
the sunshine on your shoulder during the day of a better sea. Now, go. Hide within the corals and there might be a chance that the sunlight would reach you underneath the pseudo-impenetrable waters. Where are you in the corals? I do not know. Where’s the sunlight? I have no idea. The Sun is bleak and the sky is stark. Yet, as far as statements made in vain are concerned, do not lose hope. The time will come that you, among the stationary corals and gushing currents, will be able to go out and revel for you have resurfaced. Have you lost yourself underneath the Sea, buried within the shipwreck with all the eyes in the dark portions of the sea floor pregnant with judgment and dismay? I might not know a lot about you, but everybody hurts. Now I want you to picture yourself in a setting of 10, 000 summer days. Pace slowly. Let the smoldering Sun burn holes on your skin. Let it hurt. Let is stare upon you. Feel the warmth of cruelty. Feel the torture of 10, 000 summer days. Now, on the 9,999th day of the summer lambaste, I want you to say, “One more day and this is through.” I hope you’re doing well.
LITERARY
The Malolos Academe
Salingin Mo Ako!
Peranautics ni Marc Angelo Mangubat
ni Roseller B. Simbulan Jr
Papel na nagbibigay kasiyahan Papel na inaabuloy sa lamayan Papel na regalo sa binyagan Papel na laging nasa pahayagan
Lupang ngayo’y iyong simula’t sapol na tinatapakan, Basura sa lipunan ay lumalaki ang tambakan, Dignidad at panahon ng mga pulitiko’y pinagsasangkalan, Ang resultang hinahanap, ngayon ay nasaan?
Papel na palaging lumilipad Papel na kung saan-saan napapadpad Papel na pambili ng iPad Papel na ipinangbili nang ginagamit sa helipad
Reaksyon ng mga tao - tila walang nangyayari, Tanong sa kani-kaniyang isipan, “Ano raw ang sabi?” Nagpasa - pasa na ang mga impormasyon sa iba’t ibang labi, Nguni’t ang aksyon ay nananatiling nakatabi.
Papel na gumagawa ng samahan Papel na kayang magpayaman Papel na pinaghihirapan ng sinuman Papel na pambili ng aparador Papel na kapalit ng pagta-traydor
Ako ay arkipelagong nagsusumamo sa ‘yong pansin, Tila ‘di mo nakikita sa ‘kin ang ‘yong mga suliranin, Kung hindi ngayon ay kailan pa didinggin, Ang pigil na panaghoy na kinikimkim sa damdamin?
Maraming utak ang sadyang may alam Nguni’t higit na madami ang salat sa kaalaman, Hindi mabilang ang mga nagmamarunong na samahan, Sa bandang huli, walang nangyari at wala na rin silang pakialam. Isa at isa lamang ang hiling at daing ko, Sa akin ka tumingin, ‘wag sa malayo, ‘wag sa kabilang dako, Harapin mo ang boses na matagal ng nakapako
A Better World There May Be! ni Cathy I. Arabis
Earth is a harsh world - it’s too distorted to live in Each about-face, there are felonies you can see So be tame and considerate as long as you can The gentler somebody you are, a better world there may be! As modernization comes along, our home is continuously degrading And it’s all because humans are unsatisfied - or shall I say so greedy! Then be compensated - in life’s plainness draw a gripping The simpler being you are, a healthier world there may be In our lives, malevolence always attempt to trespass; Trying to alter our benevolence with cantankerosity For that, let our godly strength arise. The more invincible we are, a more amiable world may be! Wars are everywhere - peace is clearly seen by a blurred eye Glance in your right: sins! Glance in your left: poverty! But neither he nor she has to change first. Indeed it’s I. The better person I am, a better world there may be!
GRAV I T Y by:Fevie Sanchez
its like falling from a cliff.. everything is so fast.. your face panicky with sweat.. your head trying to think of something.. but you cant. you let yourself fall. everything falls with you. your thoughts. your emotions. memories. successes. failures. then suddenly.. you hit the ground. it hurts. like every inch of your body is aching.. but you’re still alive.
Papel na pinaglalaruan ng mayaman Papel na inaagaw ng sinuman Papel na sadyang nakakasilaw Papel na pinalitan ng pangulong dilaw Papel na ninanakaw Papel ng mga matatakaw Papel na puno ng kulay Papel na bumubuhay Papel na pumapatay
Alab ng Karunungan ni Jarkie J. Miranda Saan nga ba napadpad yaong alab ng sulo? Na mistulang pananglaw ng landasing nababalino Saan nga ba napatungo karunungang isunusulong? Sa makabagong panahong sa kamunduhan ay gumon. Lagablab ng karunungan tunay ngang nakaaakit Sa pagkamit ng pangarap hindi gapi ng balakid! Tila baga gamugamong hindi batid ang panganib Kalabisang tinatahak sa buti nga’y anong panig? Sa pagtangan ng sulo’y kaakibat nga ang gampanin Palaganapin ang ningas sa puso’y ‘di magmamaliw Nakapapasong pag-alab hindi marapat kamkamin Upang hindi matupok ng makasariling layunin. Pananaw ng lipunan tila binalot na ng dilim Kabataang siyang pag-asa hinablot at siniil Kinabukasang inaasam katupara’y kinitil Makataong karunungan mistulang inilibing! Aborsyon, diborsyo,at pagtatalong reproduktibo Pananaw ng makasining laban sa relihiyoso Katiwalian, pandaraya gawi bang makatao? Na binunga ng karunungang kasakiman ang bumago! Ano nga bang katuturan ng darang na pag-iisip? Kung sa damdaming tinataglay kapusukan ay tigib At sa kapakanan ng iba puso’y walang pagtangkilik Tiyak naman ang pangarap hahagpos sa yaring bisig. Hindi nga masamang ang karunungan ay gamitin Sa pag-unlad ng lipunan pangarap nga ay tuparin Ngunit kung ang paraan ay magdudulot ng pighati Sa kapwang matatapakan, matamisin bang ngumiti? Marapat nang panahong ang sulo’y muling damputin Upang mitsa ng mga kandila’y muling paigtingin Naupos na pag-asa’y halina’t muling pagliyabin Upang tupukin ang balakid sa dakilang layunin.
Illustration by Kitkat
7
8
The Malolos Academe
SPORTS
Liberators, Specialists back on top PDN, Sportsfest 2011 overall champs
by Mark Anthony Sarino
CHM had good looks and opportunities CELAS Liberators and PDN Specialists Most Valuable Player. Meanwhile, PDN Lady Specialists con“It was an earned win talaga. It was a vincingly won against College of Hospitality to score but they just couldn’t get it to go indethroned defending champions CHM Travelers in basketball at the annual CEU Sports- good game. Minsan kasi nasa character ng Management (CHM) Lady Travelers in their cluding their free throws player na iyan, wala na sa strategy…” Mr. championship showdown. PDN capitalized on passing errors comfest September 10, 2011 at the Centrodome. mitted by CHM. Those enforced erThe Liberators fought toe-to-toe rors made in even more difficult for against heavily favored and defendthe Travelers to mount a rally. ing champions Travellers as early as Manansala, the 2011 MVP, the first canto of the championship started waxing hot to close the gap match. in the first half 16-20 in favor of the Renel Manalo of CELAS used his PDN. quickness in breaking into the tight Manansala, however, comdefense of the Travelers, but his two mitted her third personal foul early early quick fouls stopped his team’s in the second half with only three momentum. minutes gone by, which Berdonado R-Jay Ramirez picked up cudtook advantage of by eluding the gel left by Manalo to keep the game defense thrown at her. within reach. With only 1:23 left in the game, In the second quarter, long the Specialists leading by three 34bomber Jarson Angeles of CHM took 31, Garcia of CHM connected a hail the game over by firing out two trifecMary shot from the rainbow territas that kept the Liberators at bay. tory to tie the game at 34 all. To close out Ramirez, the TraveBut Naguit had other things lers put up bodies on him, making it in mind and stole the ball only to difficult for the CELAS skywalker to increase break the tie from the free score in half-court offensive plays. throw line after she was fouled. CHM still controlled the third IT’S OUR TIME! Delegates of PDN posed for having been crowned Sportsfest 2011 overall champion Manansala, making her last quarter by owning the boards courPhoto by Carlo Jayson Celon attempt to retain the championship tesy of Marwin Santos. title, attacked the lane and got the The Liberators took advantage of missed shots from the outside by the Tra- Banjo Serrano, coach of Travelers, said in an The Specialists showed grim determi- foul that she wanted but failed to convert on velers by converting those turnovers into interview right after the game. nation as early as the first quarter with their her free throws. “Ang heart ng CELAS, talagang they Adding woes to their miseries, Fandinola fastbreak points and high free throw shooting running game led by Naguit while Berdonado wanted to win…” Mr. Serrano added fouled out in the ballgame that iced the game. percentage in the fourth quarter. orchestrated the plays. “Ang instructions ko sa kanila, quick two CELAS since then never looked back Zulueta, a streak shooter, finally connect- PDN won 43-36 to get their first championas draftees and resident players played like lang. Kayang-kaya pa kasi marami pa sanang ed from the three-point territory when the ship. Meanwhile, the PDN emerged as the a well-oiled machine orchestrated by point oras…” He continued. team needed it the most after poor showing in CELAS won 92 – 85. overall champion for this year’s Sportsfest. guard Miguel Manalaysay who would be the her first two games in the elimination round.
CELAS: The Making of Champions And One Everyone knows that basketball championship has been very elusive especially for the CELAS Liberators for which the major reason is very obvious: scarcity of material players. Basketball game, men and women, has been dominated by CHM Travelers and CMT Executives for the last decade. But in the last Sportsfest held in September, CELAS, short of calling it a miracle, changed the landscape of men’s basketball championship match. Ironically, it was against the mighty CHM, who aimed at making it five championships in a row. How did it happen? Bear with me as we analyze important keys that made CELAS the 2011 men’s basketball champs. THE PLAN What makes CEU Malolos Sportsfest unique is the institution of the annual draft. CELAS made their first significant step to reach the finals by planning as to which players to pick. The notion is that you get to pick the tallest or the best shooter available in the pool, but CELAS realized that it’s more than that. Of course they aimed at the best talent,
Dr. Ferdinand Magpayo but they also made sure that they would get in the next rounds complimentary players. What do I mean? “Compli” players are those who may not be the best but “best fit” in a particular position on a team. So after drafting the skywalking R-Jay Ramirez (CELAS has the right to the first overall pick), they took in, Rennel Manalo, a guard with tremendous leaping ability and a quick slasher. They also recruited Ravida, not as flashy as Manalo but a deadly shooter from the perimeter. Then they added Dexter Sese at center to patrol the lane and control the boards. Like I said, these players may not be the best except for Ramirez, but they blended well with the current roster of CELAS. Manalaysay is a decent point guard with enough speed to elude his guard. Pacia is a role player at power forward who can score easily in the shade. Navales can give Manalaysay some rest at point with some timely perimeter jumpers. But the biggest revelation was Tanap, a very athletic freshman at 6’1”, who can dominate the boards and can give you instant offense from the perimeter. As a result, these players did not just
watch from the sideline. They stepped up because they knew how to compliment with the draftees. THE COMBINATION The rule is that a team can only use two varsity players in the first and third quarters at the most and three in the second and fourth to give chances to the rest of the players. A good coach knows how to combine his players especially at crunch time. CELAS included it in the plan. They paired Sese and Manalo, a center and a slasher, and combined Ravida and Ramirez, a perimeter shooter and another slasher and fastbreak finisher in the first and second quarters. In third and fourth quarters, they would have Manalaysay at point and the combination of Ramirez and Manalo with Sese at center if they wanted to run. At times Manalo or Ramirez would act as the point guard for the isolation moves with Ravida waiting at perimeter for the jumpers. This “perfect” combination paid off, again giving the rest of the players the
chance to shine and give their share. THE HUNGER This is probably what the Liberators did not plan; it was there as soon as the buzzer sounded off I cannot remember anymore the last time CELAS won the men’s basketball championship; I’m not even sure if they did already. Whatever, they were so hungry! You could see it in every player’s eyes. Nature tells that when one is starving, the adrenaline pumps up and enables you to do what you usually cannot do. The law of averages also tells that when you lose, you would win eventually. The fans, especially CELAS fans also willed them to win and ended the long drought. I could see in them the excitement and thrill every time their team would score, dive for the lose balls, and rally to cut down the margin. Will the Liberators repeat next year, or will the law of averages catch up on them? Your guess is as good as mine. Besides, let the Liberators answer it for us. Only one thing I know: This year CELAS(T) is not last.