HSElife magazine no 13 NL by The WAT Group B.V.

ZOMER EDITIE

HEALTH, SAFETY & ENVIRONMENT MAGAZINE for Oil & Gas industry

Q3 2014

Samen

sterker

Contractors verbinden zich met enthousiasme aan het harmonisatietraject van HSElife UNIO pagina 8

In dit nummer:

HARDE LEERSCHOOL

SAMENWERKEN AAN VEILIGHEID

ZEROHARM CONFERENTIE

GEZOND WERKEN BIJ NAM

BEWUSTWORDING VOOR GEZONDHEID

REFLECTEREND LEREN

en meer...

Voorwoord

HARDE LEERSCHOOL Fouten maken is menselijk. Niemand is perfect. Een ongeluk zit in een klein hoekje. Maar hoe kijk je tegen deze ‘waarheden’ aan als ernstige incidenten of ongelukken blijven gebeuren?

Ik hoor een woordvoerder al zeggen: “We moeten hier vooral van leren.” Dus als het kalf verdronken is, dempt men de put. Mijn reactie is: “Waarom hebben we een harde leerschool nodig om tot inzicht te komen?” En daarmee bedoel ik dat we er juist alles aan moeten doen om ongelukken te voorkomen. Het is gevaarlijk om snel te oordelen en te denken dat een ongeluk op het werk jou niet overkomt. Totdat het je een keer overkomt. Dan is het wel een harde levensles als het jou schade toebrengt, terwijl je het had kunnen voorkomen. Of misschien ben je juist wél alert, grijp je in en voorkom je incidenten, maar is een collega minder proactief dan jij bent en gebeuren er toch ongelukken. Daarom is het belangrijk dat iedereen alert is op veilig werken. Natuurlijk leven we niet in een ideale wereld en snijdt het mes aan twee kanten, maar we streven wel naar nul incidenten. Tot die tijd leren we inderdaad van incidenten en ongelukken. Een ezel stoot zich niet twee keer aan dezelfde steen. Toch? Daarom introduceert HSElife UNIO de ‘Lessons learned’. Dit zijn beschrijvingen van ervaringen die we in de praktijk hebben opgedaan met bepaalde incidenten of problemen op de werkvloer. Hiermee krijg je meer inzicht in de oorzaak van incidenten en voorkom je ze. Bij het leren van incidenten is een goede veiligheidscultuur in het bedrijf bepalend. Daar werk je samen aan. Sterker nog: dat is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Laten we vooral van en met elkaar leren. Ik wens niemand een harde leerschool toe maar ik wens iedereen wel een intrinsieke motivatie die ervoor zorgt dat we veilig werken en aandacht hebben voor onze gezondheid en het milieu.

Namens de THE WAT GROUP Pier van Spronsen

Samen werken aan

VEILIGHEID De Drill Safe workshops van GDF SUEZ E&P Nederland B.V. brengen het gedachtegoed van HSElife UNIO op succesvolle wijze in de praktijk. Ben Waardenburg (Field Operations Manager): â&#x20AC;&#x153;Het belang van een goede samenwerking en een gedeeld veiligheidsbewustzijn op een booreiland is groot. Daarom zijn we enkele jaren geleden gestart met de Drill Safe workshops. Medewerkers van onze drilling partners en ons drilling team nemen gezamenlijk deel aan een intensieve workshop over veiligheid, menselijk gedrag en het belang van een goede voorbereiding.â&#x20AC;?

De workshop start met een confronterende video waarin Ruud Zoon (Managing Director, GDF SUEZ E&P Nederland B.V.) een verklaring aflegt naar aanleiding van een ernstig incident op een van de rigs. De situatie is geĂŤnsceneerd, maar de toon is gezet. Dit wordt een dag waarin het draait om veiligheid en verantwoordelijkheid.

Wat zien we wel, en wat niet? De Drill Safe workshops zijn onderdeel van het organisatiebrede veiligheidsprogramma Safety in the Backbone en worden geleid door het adviesbureau Human Change Group. Tijdens de workshop staat het Situational Awareness Model centraal. Dit model is ontwikkeld om inzicht te krijgen in de wijze waarop mensen in complexe situaties beslissingen nemen. Het model stelt dat een volledig en juist situationeel bewustzijn bestaat uit drie stappen: waarnemen, interpreteren en anticiperen. Aan de hand van voorbeelden en oefeningen ervaren de deelnemers dat je als individu in dagelijkse, simpele situaties meer mist dan ziet. In complexe (werk)situaties blijkt ons waarnemingsvermogen nog beperkter. Als het bij de eerste stap al mis gaat, is het de vraag hoeveel waarde je mag hechten aan de betekenis die wordt gegeven aan hetgeen is waargenomen. Conclusie: je hebt elkaar nodig om voldoende informatie over een situatie te verkrijgen.

SAMEN WERKEN AAN VEILIGHEID

Vervolgens is het zaak dat het team beschikt over de kennis en vaardigheden om dat wat is waargenomen op de juiste wijze te interpreteren en de juiste acties te ondernemen. Tijdens de workshops worden deze inzichten uitgediept door Menno Boermans, helikopter reddingswerker in Zwitserland. Hij vertelt over zijn werk waarin samenwerking en taakverdeling het verschil kunnen maken tussen levens redden of te laat komen (en zelfs je eigen leven en dat van mederedders in levensgevaar brengen).

SAMEN WERKEN AAN VEILIGHEID

Communicatie, samenwerking, leiderschap Hoe verschillend de omgeving en werkzaamheden ook zijn, de herkenbaarheid is groot en blijkt elke workshop weer voldoende stof te leveren voor levendige discussies over het belang van communicatie, samenwerking, leiderschap, respect en vertrouwen. Het feit dat er open wordt gesproken over persoonlijke ervaringen, momenten van twijfel en mogelijke verbeteringen, zegt alles over de constructieve en goede sfeer tijdens de bijeenkomsten. Frits van der Wilt (HSEQ Manager): “Door aandacht te besteden aan de soft skills en mensen in een open sfeer inzichten aan te reiken en ervaringen te laten delen, creëer je een omgeving waarin iedereen vrij kan praten over wat veiligheid voor hem of haar betekent en hoe we gezamenlijk de veiligheid verder kunnen verbeteren. Onze ervaring is dat hetgeen dat wordt besproken en gedeeld tijdens de workshops, bewust en onbewust, mee wordt teruggenomen naar de werkvloer. Ik ben er dan ook van overtuigd dat de mooie veiligheidsprestaties die we realiseren met onze drilling partners zijn behaald dankzij de goede samenwerking tussen de teams op de verschillende rigs.”

CONTRACTORS SLUITEN ZICH

AAN EEN NIEUWE STAP NAAR

VEILIG WERKEN Contractors verbinden zich met enthousiasme aan het harmonisatietraject van HSElife UNIO. Inmiddels hebben al meer dan veertig Contractors zich aangesloten. Zo zorgen we samen voor een veilige industrie. Waarom is het noodzakelijk dat Contractors zich verbinden?

Uitvoerende partij Contractors zijn de uitvoerende partijen en de medewerkers van de Contractors zijn uiteindelijk degenen die het werk doen op de On- en Offshore locaties. Het is belangrijk dat regels en standaarden in de praktijk door hen worden toegepast en nageleefd. Zij zijn dan ook een essentiële schakel in het succes van HSElife UNIO, dus een veilige industrie.

Expertise Contractors beschikken over kennis en expertise in het werk en de uitvoering door de jarenlange ervaring die zij hebben in de praktijk. Zij hebben inzicht in de behoeften van de praktijk en kennen de knelpunten en aandachtsgebieden. Daardoor weten ze precies wat werkt en wat niet, en vervullen ze een sleutelrol als het gaat om harmonisatie.

Samenwerking Samenwerking is de kern voor het realiseren van harmonisatie in het dagelijks werk. Harmonisatie kan alleen succesvol zijn als alle betrokken partijen en belanghebbenden samenwerken en overeenstemming bereiken op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu.

Een veel gehoorde kreet “Wij doen graag mee met het harmonisatie-initiatief. Het gelijkstellen van regelgeving en standaarden draagt in onze optiek bij aan het afnemen van incidenten. Uiteindelijk willen we allemaal weer veilig naar huis.”

CONTRACTORS SLUITEN ZICH AAN

De Board en de Stuurgroep van HSElife UNIO verwelkomen alle Contractors hartelijk en kijken uit naar de samenwerking.

Deelnemende ORGANISATIES

CONTRACTORS SLUITEN ZICH AAN

Deelnemende CONTRACTORS

Ondersteunende ORGANISATIES

hselifeunio.com

REFLECTEREND LEREN BIJ DE NAM VOORKOMT INCIDENTEN

TIJD NEMEN OM TE LEREN In de afgelopen jaren zijn de veiligheidsprestaties bij de NAM enorm verbeterd. Toch vinden er nog steeds serieuze incidenten plaats en raken mensen gewond. De NAM gaat met reflecterend leren de strijd aan tegen onveilige situaties en incidenten.

Incidenten herhalen zich Veel incidenten zijn herhalingen van eerdere incidenten. Denk bijvoorbeeld aan een beknelling bij het opstellen van materieel, het oplopen van brandwonden bij spoelwerkzaamheden. Andere voorbeelden zijn een plaat op de voet krijgen bij verlading, of betonstof in het oog krijgen tijdens sloopwerkzaamheden. Ook tijdens audits en (SodM) inspecties komen onveilige situaties naar voren zoals: • besloten ruimtes die niet altijd duidelijk aangegeven zijn • voertuigen die aangetroffen worden in de zonering • persoonlijke beschermingsmiddelen die niet altijd (goed) worden gedragen • medewerkers die niet over de juiste trainingen blijken te beschikken • risico’s op vallende objecten • chemicaliën die niet juist opgeslagen zijn

REFLECTEREND LEREN BIJ DE NAM VOORKOMT INCIDENTEN

Reflecterend Leren In veel van deze incidenten komen twee duidelijke verbeterpunten naar voren namelijk het kennen van en houden aan de afspraken én het herkennen en bewust beoordelen van risico’s. Om herhaling van incidenten en onveilige situaties te voorkomen is het dus essentieel om te zoeken naar een leermethode die leidt tot gedragsverandering en het nemen van maatregelen. Reflecteren is terugdenken en overzien, nadenken over onszelf, ons gedrag of een activiteit. Uit onderzoek blijkt dat reflecterend leren de meest effectieve manier is om meer te leren van incidenten, doordat het verandering in gedrag stimuleert met concrete acties in de eigen werkomgeving. De NAM is begin dit jaar aan de slag gegaan met reflecterend leren. Dit betekent dat leidinggevenden samen met hun werknemers de juiste hulpmiddelen krijgen om inhoudelijk betere gesprekken te voeren over veiligheid. Hierdoor krijgen zowel leidinggevenden als werknemers inzicht in (mogelijke) onveilige situaties en bepalen ze samen welke (proactieve) maatregelen ze moeten nemen om onveilige situaties te voorkomen.

Reflecterend leren in een WVO De NAM gebruikt het ‘reflecterend leren concept’ bijvoorbeeld in een WVO. Daarvoor is er speciaal materiaal beschikbaar over specifieke thema’s. Dit materiaal bestaat uit een video en/of slides met vragen en dilemma’s. Deze middelen helpen om een interactieve discussie op gang te brengen. De bedoeling is om in een WVO een thema te behandelen. Iedere maand staat een bepaald thema centraal, bijvoorbeeld ‘persoonlijke beschermingsmiddelen’ (PBM’s). Naast de discussie over dit onderwerp is het doel om te bepalen of de PBM’s in orde zijn en om te leren om anderen aan te spreken als er onzekerheden hierover zijn.

REFLECTEREND LEREN BIJ DE NAM VOORKOMT INCIDENTEN

Overzicht van onderwerpen in WVO voor 2014 februari

spills/lekkages

maart

besloten ruimten

april

specialistische aannemers

mei

persoonlijke beschermingsmiddelen

juni

hijsen en heffen

juli

LMRA

augustus

TRA

september

veiligstellingen

oktober

hotwork

november

line of fire (de vuurlinie)

december

trainingseisen

Focus op twee thema’s Twee thema’s krijgen dit jaar speciale aandacht: het werken met ‘Specialist Contractors’ (aannemers die vaak niet routinematige hoog risico activiteiten uitvoeren) en het werken in de ‘Line of Fire’ (in de vuurlinie). Hiervoor is uitgebreider materiaal beschikbaar om dieper in te gaan op deze thema’s.

Pilots In het najaar van 2013 en in april van dit jaar zijn er pilots geweest waarin het reflecterend leren concept aan de hand van het thema ‘Specialist Contractors’ is getoetst en behandeld. Dit jaar zal de uitrol plaatsvinden en het is de bedoeling dat - voor wie relevant - de bovengenoemde onderwerpen behandeld en verder uitgediept worden in reflecterend leren sessies. In deze sessies worden de dilemma’s en issues van de thema’s bespreekbaar gemaakt. De discussies helpen om manieren te bedenken wat het werken met ‘Specialist Contractors’ veiliger maakt. Daarnaast helpen de discussies om te herkennen hoe iedereen een rol heeft in de bijdrage aan nul indicenten (Goal Zero).

REFLECTEREND LEREN BIJ DE NAM VOORKOMT INCIDENTEN

Het tweede thema is ‘Line of fire’. Daarin worden de risico’s behandeld op onder andere beknelling, de risico’s van transportbewegingen op locatie en van het gelijktijdig uitvoeren van andere werkzaamheden. In april van dit jaar is er in Norg UGS een pilot geweest om dit materiaal te toetsen. Het blijkt een zeer aansprekend onderwerp te zijn voor een hele grote groep. Het is de bedoeling dat het materiaal wat beschikbaar komt gebruikt wordt in de WVO’s.

Vervolgstappen Wanneer een thema is behandeld in een WVO moet iedereen zijn ervaringen en uitkomsten terugkoppelen via een actieformulier. Dit wordt teruggekoppeld tijdens de sessie en via een Worldmap. Het betekent dus dat iedereen meldt wat hij of zij anders gaat doen om herhaling van incidenten of onveilige situaties te voorkomen. Anderen krijgen dan ook inzicht in de risico’s waar iedereen dagelijks mee te maken heeft. Tot slot is het streven van NAM om het reflecterend leren concept op te nemen in de BVL training.

zeroharm Conferentie

Op 25 en 26 juni 2014 organiseerde Dana Petroleum Netherlands de Zero Harm Conferentie. De conferentie had als doel een sterke, duurzame relatie voor de lange termijn op te bouwen met de belangrijkste Contractors. Deze conferentie bood de kans om informatie op het gebied van HSE cultuur en systemen uit te wisselen en over en weer van elkaar te leren. Het stelde ons eveneens in staat om onze veiligheidscultuur verder vorm te geven, een ‘no blame’ werkomgeving te creëren en alle neuzen dezelfde kant op te krijgen met betrekking tot continu

Zero Harm

verbeteren in Zero Harm.

is een statement, een filosofie. Zero Harm wordt beschouwd als de basis van onze veiligheidscultuur. Zero Harm draait om mensen, middelen en het milieu. Daar hoort iedereen bij die voor Dana werkt, dus ook jij. Zero Harm betekent de overtuiging dat verwondingen en werkgerelateerde ziekte voorzien en voorkomen kunnen worden, zowel thuis als op het werk. Het definieert de cultuur van verantwoord zakendoen; wat is wel acceptabel en wat niet. Onder de deelnemers aan de Zero Harm Conferentie bevonden zich allerlei soorten Contractors: bedrijven die permanent werken op een van de Dana-installaties, zoals Expro, Redwave en Oceanwide; bedrijven die af en toe werken op een Dana-installatie, zoals SEW, Venko en Harsco; en bedrijven die namens Dana werken, maar op een andere locatie, bijvoorbeeld een Shuttle tanker (Knutsen) of een booreiland (Noble drilling, Baker Hughes, BJ en Schlumberger).

Het thema van de conferentie was “Samen Sterker”. Dana Petroleum is er echt van overtuigd dat we samen sterker worden door samen te werken. We werken allemaal in de E&P sector, we produceren olie en gas en we hebben jouw hulp nodig om succesvol en veilig te werken. We zijn al jaren succesvol en veilig, maar we zijn nog niet klaar. Ook in de komende jaren hebben we jouw hulp nodig. We hebben twee vertegenwoordigers van elk bedrijf uitgenodigd: een Supervisor en een Operations/HSE Manager. De Supervisor kon ons de feedback van de werkvloer geven en de terugkoppeling aan de werkvloer doen. De Manager kon hetzelfde doen naar het kantoorpersoneel dat voor of namens Dana Petroleum Netherlands werkt.

Een van de keynote sprekers was Dr Jop Groeneweg, assistentprofessor aan de Faculteit van Cognitieve Psychologie van de Universiteit Leiden. Hij gaf een presentatie over ‘De volgende sprong voorwaarts in veiligheid’. Hij kwam tot de interessante conclusie dat we beter kunnen zorgen dat het primaire proces vlekkeloos verloopt in plaats van te focussen op het proces van risicomanagement. Een andere keynote spreker was Marc Gallagher, die sprak over ‘Veiligheid staat al twintig jaar voorop bij de Formule 1 sport’. Marc Gallagher, die een voortrekkersrol vervulde in de Formule 1 race industrie, – onder andere in leidinggevende functies bij Jordan Grand Prix, Red Bull Racing en Cosworth – gaf ons inspirerende inzichten mee die hij in zijn bijna dertigjarige, gevarieerde carrière in deze high technology sport had opgedaan. In 1994 deed zich het ‘Piper Alpha’ ongeluk van de Formule 1 sport voor, toen drie mensen hun leven verloren bij de Formule 1 Grand Prix in Imola in Italië, onder wie Ayrton Senna, drievoudig wereldkampioen Formule 1 racen. Volgens Gallagher vertoont de Formule 1 sport veel overeenkomsten met de Olie- en Gasindustrie, niet alleen in termen van risicomanagement, maar ook waar het gaat over wat je door excellent teamwork kunt bereiken. Als voorbeeld gaf hij de pitstop in 1.92 seconden, zoals het Red Bull Formule 1-team presteerde. Ook werd HSElife UNIO aan de aanwezigen gepresenteerd. Tijdens een korte presentatie werd het initiatief toegelicht, inclusief de achtergrond en doelstellingen en wat HSElife UNIO te bieden heeft. De bezoekers van de conferentie kregen een gratis Contractorlidmaatschap van HSElife UNIO aangeboden, waarbij ook een abonnement op HSElife magazine was inbegrepen. Het middagprogramma bevatte twee workshops die waren georganiseerd door Opteamise. De eerste workshop ging over ‘Stop Moments’ (Last Minute Risk Analysis) en in de tweede workshop werd ingegaan op het recht op interventie.

zeroharm Conferentie

André Pietjou, General Manager, Oceanwide “Het was een zinvolle en leerzame conferentie. Van tevoren leek ‘Zero Harm’ mij een redelijk ambitieuze doelstelling, maar na de presentaties ben ik overtuigd dat het een bereikbaar doel is. Harmonisatie van afspraken is daarbij van wezenlijk belang, maar dat vereist wel de juiste mindset van alle betrokken partijen.”

Annemiek Boelens, Workshop Facilitator, Opteamise “Ik merkte tijdens de conferentie dat iedereen de intentie heeft om veilig te werken, daarin vormen we echt een eenheid. De uitdaging ligt erin dat iedereen eigenaarschap neemt om continue te professionaliseren, tegen steeds hogere eisen. Ondanks dat mensen de intentie hebben om veilig te werken, ontstaan er toch onveilige situaties. Dit heeft te maken met tal van afleiders, en veiligheid komt dan onbewust op een tweede plaats. Daarom zijn voortijdige stopmomenten, zoals wachtoverdrachten, vergunning uitgiften en laatste minuut risico analyses zo ontzettend belangrijk. Naast de harmonisatie van regelgeving ligt er ook een uitdaging in het harmoniseren van de kwaliteit van deze stopmomenten.”

Piet de Boer, QHSE Manager, Bluestream “Op zo’n conferentie is het altijd prettig om elkaar face-to-face te ontmoeten. Harmonisatie is nodig om het werk voor medewerkers eenvoudiger en efficiënter te maken. En dat betekent ook kosten efficiënt. HSElife UNIO is een goed initiatief en het materiaal en de trainingsprogramma’s zijn goed, maar de echte slag naar het harmoniseren van regels moet nog gemaakt worden.“

Bart Dijkhuizen, Quality Advisor, DANA Petroleum Netherlands “Ik ben groot voorstander van harmonisatie. Hoe eerder hoe beter. Het zorgt voor duidelijkheid en kostenbesparing, met heel veel voordelen voor HSE. Toch is harmoniseren lastig, omdat iedereen zijn eigen identiteit wil behouden. HSElife UNIO is goed op weg door gewoon aan het werk te gaan en koploper te zijn. Zo kunnen we zien dat het werkt.”

Stefan von der Heide, Teamleider Engineering, BPC “Ik was erg onder de indruk van de Zero Harm conferentie van Dana Petroleum Netherlands. We zijn op een constructieve manier bezig de veiligheid en het welzijn van werknemers te verbeteren. Dit komt onder andere doordat er een goede en constructieve samenwerking is tussen Contractor en Operator. Ook is er in het werk veel ruimte voor de evaluatie van effecten van ingevoerde maatregelen, waardoor werknemers worden gemotiveerd om op veilige manier door te gaan.”

David Inman, Country Manager, Baker Hughes “Ik heb van deze typisch Dana-eske conferentie genoten. Het ‘Zero Harm’thema was niet alleen duidelijk en simpel, maar behandelde alle aspecten van ons dagelijkse werk. De harmonisatie van regels in onze industrie is nog ver weg, en het is cruciaal iedereen te betrekken bij de gezamenlijke inspanning om dit gemeenschappelijke doel te bereiken. HSElife UNIO speelt hierbij een centrale rol en probeert het leven voor ons allemaal wat simpeler te maken.”

Van

process engineering naar

operations Janneke van Wingerden werkt bij de NAM als process engineer in Anjum/Ureterp. Vanaf 1 juli vervangt ze tijdelijk het Cluster Team Lead van deze locaties. Hoe ervaart ze de oversteek naar operations? Verandert hierdoor haar kijk op de operationele omgeving? En hoe be誰nvloedt haar betrokkenheid bij een incident onderzoek haar kijk op operations?

“Ik vind dat iedere engineer operationele ervaring moet hebben,” vertelt Janneke. “Het is belangrijk om te weten hoe het echt op de werkvloer werkt en het is goed om de andere kant van de medaille te zien. Je leert namelijk veel over de effecten van wijzigingen in een plant vanuit de operationele kant en wat er bijvoorbeeld komt kijken bij het uitvoeren van een plant change. Het is voor iedere engineer erg leerzaam omdat je daardoor ook beter kunt nadenken over de impact van zo’n wijziging.”

Wat is je eerste indruk van de operationele omgeving? “Het is behoorlijk hectisch en er komen een heleboel verschillende dingen op je af. Je moet bijvoorbeeld veel regelen. Je hebt dus veel met planning te maken. We hebben vier installaties met een aantal satellieten. Het is erg druk met een heleboel werkzaamheden die op de installaties moeten gebeuren.” Janneke vertelt dat operations moet zorgen voor een veilige werkplek. “Dit betekent dat er iemand vanuit mijn team aanwezig moet zijn om de werkzaamheden te begeleiden en die veilige werkplek ook daadwerkelijk te kunnen garanderen. Soms worden dingen onverhoopt op het laatste moment geregeld. Dan moeten we weer schuiven in de planning. Dus iemand die eigenlijk op een bepaalde locatie moet werken moet dan ergens anders aan de slag, en andersom. Daarbij moet je ook rekening houden dat elke site zijn eigen dynamiek heeft, dus niet alle installaties zijn hetzelfde en niet iedereen kent ook alle installaties even goed. Dan gaan we met de mensen in overleg om te bepalen of het veilig is en of het goed voor ze voelt om ergens anders te werken.”

Wat is het meest uitdagende van het werken in de operationele omgeving? “Zorgen dat de installaties als een zonnetjes blijven draaien. Dus als er storingen optreden, moeten deze weer zo snel mogelijk verholpen worden. We willen de putten continu in productie hebben zodat we zoveel mogelijk gas produceren. Kortom: continuïteit is een grote uitdaging.”

VAN PROCESS ENGINEERING NAAR OPERATIONS

Wat verwacht je van het werken in de operationele omgeving? “Als process engineer sta je iets verder af het dagelijkse operationele proces. Je bent dan meer verantwoordelijk voor het ontwerpen van installaties en het aanpassen van de ontwerpen, dus de plant change. Nu ben ik afnemer van zo’n plant change en zie je hoe dat geïmplementeerd wordt. Je ziet ook hoe de samenwerking verloopt met de projectafdeling en hoe die projecten worden opgeleverd. Dat is erg leuk maar vooral leerzaam. Nu ik daadwerkelijk betrokken ben bij operations verwacht ik dat ik veel leer over wat de mensen precies moeten doen om te zorgen dat installaties blijven draaien. Dus hoe het echt in de praktijk werkt.”

Wat is het grote verschil tussen process engineering en operations? “In de operationele omgeving word je veel meer geleefd door de werkzaamheden die in het nu plaatsvinden. Bij process engineering ben je meer bezig met de hoofdlijnen van problemen die in de toekomst kunnen plaatsvinden en ook met het zoeken naar de oorzaken van storingen die zich al hebben voorgedaan. Nu ben ik ineens degene die aan de process engineer vraagt om een storing te analyseren. En ik ben nu ook degene die aan de mechanische afdeling vraagt om te kijken welke oplossingen we kunnen bedenken voor bijvoorbeeld kleppen die stuk gaan of corroderen. Eerder verleende ik de service en nu vraag ik aan de service verlenende afdelingen om mij te helpen. Dat is het grote verschil.”

Hoe helpen je ervaringen met process engineering je in de operationele omgeving? “Die ervaringen komt heel goed van pas omdat ik de processen in onze installatie goed ken. Ik weet precies wat er in zo’n installatie gebeurt. Het helpt me ook sneller te begrijpen wat er nou precies aan de hand is als er een storing is. In ons hoofdkantoor in Assen zit de service verlenende organisatie en het voordeel is ook dat ik veel sneller de juiste mensen vind om te vragen of ze met me mee kunnen denken om een storing op te lossen. Dat helpt mij enorm.”

Je bent betrokken geweest bij een onderzoek naar een incident op de installatie in Warffum. Wat was het incident? “Er waren werkzaamheden geweest op de installatie. Voordat de installatie werd opgestart werd onder andere het Emergency Shut Down systeem getest (ESD). Bij het testen van dat systeem opende een Pressure Safety Valve, een veiligheidsklep (PSV) in ons lage druksysteem. Deze klep zorgt ervoor dat het lagedruk deel van de installatie niet op overdruk komt te staan. Ik heb samen met een team onderzocht hoe dat incident heeft kunnen gebeuren en wat de oorzaak ervan was in het proces.”

Wat is de conclusie van het onderzoek? “Als je een ESD systeem test, gaat de druk af van alle installatiedelen. Kleppen gaan open en via verschillende leidingen wordt het gas afgevoerd naar de flare. Het gas is waarschijnlijk zo koud geworden dat er mogelijk een obstructie is ontstaan, dus ijsvorming of hydraatvorming. Dat heeft ervoor gezorgd dat er een tegendruk ontstond in het leidingsysteem. Daardoor is het gas uiteindelijk in tegengestelde richting gaan stromen naar het lage druk gedeelte van de plant.

VAN PROCESS ENGINEERING NAAR OPERATIONS

In dat gedeelte opende de PSV om te voorkomen dat het eerste vat op overdruk zou komen te staan. Onze Contractor Tebodin heeft het ontwerp onderzocht hoe het komt dat er ijsvorming of hydraatvorming kon ontstaan. De onderzoeksresultaten hebben uiteindelijk geleid tot een wijziging in het ontwerp van de plant waardoor nu eerst de druk van het hoge druk systeem afgaat en pas later van het lage druk systeem.”

Wat heb je geleerd van het onderzoek? “Ik heb veel geleerd over de ontwerp achtergronden van ons flaresysteem en waar zo’n systeem precies aan moet voldoen. We hebben daardoor een ontwerp gemaakt van een steady blowdown oftewel het gefaseerde van druk gaan van de plant. Op deze manier verbeteren we de veiligheid en integriteit van het systeem. Verder werk je samen in een team en met verschillende disciplines. Op die manier leer je veel van elkaar.”

Kijk je door het onderzoek anders naar de operationele omgeving waar je nu werkt? “Ja absoluut. Veiligheid staat voorop. Ik kan me heel goed voorstellen dat de mannen op de plant vreselijk zijn geschrokken toen die klep openging. Ze weten natuurlijk ook niet meteen wat er aan de hand is. Zo’n klep is de laatste beveiliging die de integriteit van het systeem moet waarborgen. Er worden allerlei vragen op die mannen afgevuurd en er moesten rapportages worden geschreven. Het duurt dan ontzettend lang voordat er bevindingen zijn. Ik begrijp vanuit mijn huidige rol bij operations dat het soms lang duurt voordat je een antwoord krijgt omdat het ingewikkelde studies zijn. Het helpt mij wel in de communicatie met mijn mensen. Ik kan ze dan goed uitleggen waarom het lang kan duren voordat we antwoorden krijgen. Op die manier vorm je een soort brug tussen de mensen in Assen die ons ondersteunen met het ontwerp en beheer van de integriteit van onze installaties, en de mannen op de werkvloer die gewoon van dag tot dag bezig zijn met het uitvoeren van het werk en het beheren van de installatie.”

Hoe bereiken de resultaten uit het onderzoek de mannen op de werkvloer zodat ook zij daarvan kunnen leren? “Ik heb de resultaten van het onderzoek gepresenteerd tijdens een meeting waar veiligheidskundigen samen met de operationele organisatie incidenten bespreken. Daar zit bijvoorbeeld onze operationele manager bij. Tijdens zo’n meeting wordt uitgelegd wat er precies aan de hand is geweest, wat de opvolging is, wat er aangepast gaat worden in het ontwerp, wat de tijdelijke maatregelen zijn om te zorgen dat je in de tussentijd veilig met de plant kunt opereren. Op die manier worden de resultaten met het operationele management gedeeld. Zij bespreken deze informatie met hun mensen tijdens een werkveiligheidsoverleg. Omdat ik nu tijdelijk Cluster Team Lead ben, ben ik voorzitter van een werkveiligheidsoverleg. Zo’n overleg vindt een keer per maand plaats. Daar laat ik zien wat er is gebeurd en wat de opvolging is geweest. Daarnaast bespreek ik wat de gevolgen zijn voor ons cluster of voor de hele asset als dat het geval is.”

Gezond werken

geen stress

eten

vloeistoffen

ergonomie

lucht

bij NAM

Wie gezond is kan goed werken. Om gezond te blijven moet je je lichaam goed onderhouden. Net zoals een auto regelmatig onderhoud nodig heeft om slijtage te voorkomen, heeft ook het menselijk lichaam goede verzorging nodig. Door het lichaam te geven wat het nodig heeft, behoed je jezelf voor problemen. Gezonde voeding en een goede houding zijn de basis ingrediënten om je lichaam goed te onderhouden. Je lichaam is je belangrijkste gereedschap.

Maar ook werken is goed voor de gezondheid. Hier ligt de nadruk op goede arbeidsomstandigheden. Een goede gezondheid en een veilige werkplek versterken de kracht om te werken en te leren.

Gezond werken Met ‘Goal Zero’ op het netvlies introduceerde NAM Asset Land in het turnaroundseizoen 2013 een aantal nieuwe activiteiten om de kans op ongelukken tijdens het werk nóg kleiner te maken. Eén van deze activiteiten is STOPSPORT. Hiermee ondersteunt de NAM zijn werknemers bij de bewustwording van de voordelen van gezond werken. Onder begeleiding van een fysiotherapeut krijgen de werknemers houdingen werkplekadvies tijdens het uitvoeren van hun werkzaamheden op een plant. Zowel ’s ochtends tijdens de gezamenlijke start als individueel op de werkplek. Daarnaast lunchen ze dagelijks goed en gezond. Met succes. Werknemers voelen zich fitter, letten meer op hun houding en de sfeer tijdens het werk is uitstekend. In het turnaroundseizoen van 2014 is STOPSPORT op vier locaties: Anjum, Munnekezijl, Wildervank en Collendoornerveen.

GEZOND WERKEN BIJ NAM

Projectleider Cofely: “Wat je merkt is dat veel problemen zich automatisch oplossen. Aan tafel of gewoon op de plant tijdens het werk. Er is een grotere openheid. En ik krijg minder vragen.”

Bekijk het filmpje waarin werknemers van de NAM vertellen over hun ervaringen met STOPSPORT.

Oplossing start met herkennen oorzaak Problemen met je lichaam ontstaan vaak sluimerend. De oorzaak van bijvoorbeeld de meeste rugklachten is dat je een lagere tijd belastende houdingen en bewegingen maakt. De fysiotherapeuten merken dat vrijwel iedereen de onderwerpen die zij bespreken herkent en ook eigen vragen over de werking van zijn lichaam heeft. Zoals zo vaak is het herkennen van de oorzaak al een groot deel van de oplossing. Onno Voerman, fysiotherapeut, noemt als voorbeeld: “Het concentratievermogen staat in verhouding tot de hoeveelheid vocht in het lichaam. Uit onze metingen bleek dit over het algemeen te laag bij de medewerkers. Daarbij bleek dat vrijwel niemand na 13.00 uur nog iets drinkt tot thuiskomst rond 18.00 uur. Gecombineerd met een onregelmatig eetpatroon leidt dit tot prikkelbaarheid en vermoeidheid vanaf 15.00 uur. Juist de tijd van de laatste werkzaamheden en de rit naar huis.”

GEZOND WERKEN BIJ NAM

Advies op de werkplek Om de werknemers goed te kunnen helpen lopen de fysiotherapeuten dagelijks mee met de werknemers. Zij zijn erbij wanneer de werknemer zijn werkzaamheden uitvoert en geven ter plekke werkplekadvies of een houdinginstructie.

Persoonlijke aanpak De fysiotherapeuten hebben een persoonlijke aanpak. Ze voeren eerst een gesprek met de werknemer en bespreken onderwerpen over gezondheid en fitheid. Daarna zorgen ze voor bewustwording door het stellen van vragen en het delen van ervaringen.

Duurzame inzetbaarheid De NAM vind het belangrijk dat zijn werknemers veilig, goed, gezond en gemotiveerd bij de organisatie blijven werken. Duurzaam inzetbare werknemers beschikken immers over het vermogen om nu en in de toekomst meerwaarde te leveren voor de organisatie en daarbij zelf ook meerwaarde te ervaren. Organisaties die sturen op duurzame inzetbaarheid zijn beter in staat om in te spelen op veranderingen. Dit be誰nvloedt de productiviteit, gezondheid, werktevredenheid en betrokkenheid van werknemers op een positieve manier.

ABCD

Q2 / Q3 2014

H mei 2012

ASBEST / KERAMISCH MATERIAAL

DO NEXT

CHALLENGES

BENEFITS

ACHIEVED

video

HSE guidelines

mei 2012

ASBEST / KERAMISCH MATERIAAL

HSE LIFE

onscreen presentation

THE NATIONAL OIL&GAS INDUSTRY STANDARD FOR PROFESSIONALS

HSE LIFE THE NATIONAL OIL&GAS INDUSTRY STANDARD FOR PROFESSIONALS

brochure

ACHIEVED App HSELife UNIO beschikbaar in Apple- en Android store De eerder aangekondigde HSElife UNIO App kan nu worden gedownload in de Apple en Android Stores.

Contractor engagement meeting georganiseerd Om Contractors dichter bij HSElife UNIO te betrekken is een Contractor engagement meeting georganiseerd. Het resultaat is te lezen in dit magazine.

Meer en meer Contractors gebruiken HSElife UNIO materiaal Meer en meer aannemers gebruiken het HSElife UNIO materiaal. Ze zijn ook betrokken bij de verdere ontwikkeling en updates. Hun bijdragen zijn essentieel want het materiaal is uiteindelijk voor hun medewerkers bedoeld!

BENEFITS Adaptive site De nieuwe site is ‘adaptief’ wat wil zeggen dat het zich aanpast aan het formaat van het scherm wat je gebruikt. De interactieve Onen Offshore video’s en de Lessons Learned zijn vooralsnog niet beschikbaar op uw mobiele apparaat.

Door harmonisatie besparen Maatschappijen en Contractors veel kosten voor het ontwikkelen van eigen documentatie Door meer betrokkenheid en een toenemend gebruik van alle materialen en trainingen neemt de noodzaak om zelf iets nieuws te ontwikkelen af wat veel kosten bespaart. Belangrijker is dat we elkaars materiaal daadwerklijk accepteren zodat we meer en meer harmoniseren. Niet alleen op papier, maar ook op het gebied van de uitvoering in het veld!

HSELIFE UNIO ABCD > ACHIEVED, BENEFITS, CHALLENGES & DO NEXT

CHALLENGES Lessons Learned pilot krijgt uitleg Er is inmiddels heel veel materiaal op de HSElife UNIO site te vinden. Om gebruikers, focal points en andere geïnteresseerden wegwijs te maken is een training beschikbaar. Naast uitleg zal ook worden geoefend met onderdelen zoals CARE en Lessons Learned. Inschrijven kan via de website. Een lekkere lunch is bij de training inbegrepen :)

Meer betrokkenheid bij het updaten van documenten De verdere doorontwikkeling van HSElife UNIO is essentieel en wordt ook actief opgepakt. Het managen van de verschillende veranderingen is echter een belangrijk onderdeel wat we niet moeten vergeten. Om die reden zullen de maatschappijen en aannemers meer nadrukkelijk bij wijzigingen worden betrokken.

Bewustwording van de implementatie van HSElife UNIO Net zoals de aannemers, willen we de operationele lijn meer nadrukkelijk bij de uitrol van HSElife UNIO materialen betrekken. Hiertoe zal een overleg met de Operations managers worden geïnitieerd.

DO NEXT 1. PILOTS Trainingsdag inplannen over Focal Points en Lessons Learned voor bedrijven en aannemers 2. Operations Managers betrekken bij de HSElife UNIO-stuurgroep 3. Gericht communiceren naar aannemers die lid zijn 4. Updaten van de Hijsen & Heffen-materialen en van de website 5. Plannen HSElife UNO Conference voor 2e kwartaal 2015 6. Voorbereiding volgend thema: “Hazard Hunting”

John van Schie van NAM en Jürgen Joosten van Centrica bloggen over de Masteropleiding ‘Management of Safety Health & Environment’ (MoSHE) die ze volgen aan de TU Delft. Lees hun blog.

ZWOEGEN EN ZWETEN VOOR HSE

Hoi Jürgen, Het is al weer even geleden sinds ons laatste contact. Doordat de modules van de opleiding zijn afgerond, zien wij elkaar niet meer zo vaak. We hebben de opdracht bij Heineken met succes afgerond. De eindpresentatie verliep vlot en het afrondende gesprek was prettig. We hebben afgesproken om eind van dit jaar nog eens bij elkaar te komen bij Heineken om te kijken wat er met ons advies is gebeurd. In maart was het de laatste keer dat ik medestudenten van de opleiding heb gezien. Gelukkig heb ik nog een paar collega’s die de opleiding ook volgen en waarmee ik af en toe kan sparren over de druk van het schrijven van een thesis. Ik moet zeggen dat dit behoorlijk op mijn schouders drukt. Maar volgens mij is dat toch 70% transpiratie en 30% inspiratie. Ik bedoel hiermee dat het gewoon ambachtelijk schrijven is, het zweten op de teksten - de transpiratie. Tijdens het schrijven komen er regelmatig geniale ideeën in mij op. Maar het valt niet mee om die altijd netjes in te passen in de onderzoeksopdracht die ik mezelf heb gesteld. Het betekent dus ook veel schrappen. Niet alleen het schrijven zorgt voor de nodige transpiratie. Ik heb ervoor gekozen om het onderzoeksdeel via een enquête te doen. Het kost ook heel wat uurtjes om deze te maken en uit te zetten binnen zo’n groot bedrijf als de NAM. Maar het is gelukt. De enquête is uitgestuurd. De respons is tot nu toe erg goed. Op het moment van schrijven kunnen de mensen nog een week reageren. Met deze enquête kan ik de mate van organisatorische veerkracht van de NAM en drie externe organisaties peilen. Ik ben erg benieuwd wat het resultaat is. Voorlopig lijkt het erop dat ik eind juli een eerste concept kan aanleveren bij de leescommissie. Ik lig volgens mij op schema. Maar... de komende periode moet mijn vader voor een pittige operatie het ziekenhuis in. Ze gaan een tumor uit zijn darmen verwijderen. De begeleiding van dit proces zal ook de nodige tijd gaan kosten. Nu lijkt het erop dat dit in te passen valt, maar dat kan ik nog niet helemaal overzien. Het proces met mijn vader krijgt wel voorrang. We gaan het zien. Het zal waarschijnlijk een hoop van mijn persoonlijke resilience/veerkracht vragen. Kan ik de zaken die ik heb gelezen mooi in praktijk brengen. Hoe gaat het met jouw thesis traject over High Reliability Organisations? Nu ik de literatuur heb bestudeerd denk ik dat we met Resilience en High Reliability aardig bij elkaar in de buurt komen. Wat denk jij? Kom je nog een beetje toe aan het lezen van thrillers? Ik lees wel voor mijn ontspanning maar niet zoveel als normaal. Gelukkig heb ik momenteel geen blessure en loop ik lekker hard om te ontspannen. Dit in combinatie met yoga helpt om de spanning van het thesis traject redelijk te handelen. En wat doe jij om je hoofd helemaal leeg te maken? Ik hoor of zie het wel. Tot snel, misschien tijdens een HSElife UNIO stuurgroep vergadering?

Groet, John

ZWOEGEN EN ZWETEN VOOR HSE

Hoi John, Fijn dat het zo voortvarend gaat en dat je al heel ver bent. Je bent in ieder geval een stuk verder dan dat ik op dit Fijn dat het zo voortvarend gaat en dat je al heel ver bent. Je bent in ieder geval een stuk verder dan dat ik op dit moment ben. Ik zat namelijk met een dilemma. Ik was in eerste instantie erg enthousiast om te schrijven over High Reliability Organisations (HRO), maar daar kom ik toch van terug. Ik wil namelijk een onderzoek doen wat ook daadwerkelijk zal worden gebruikt. Wat een meerwaarde heeft. Niet iets dat misschien meteen in de kast verdwijnt. Ik kom er meer en meer achter dat mijn eerste idee voor een onderwerp helemaal niet de juiste is. Centrica zou toe zijn aan een volgende stap op de ‘Veiligheidscultuur ladder’. Maar hoe kom ik erbij om te denken dat we proactief zijn? Ik word namelijk steeds vaker wakker geschud. We zijn er nog lang niet. We zouden beter moeten documenteren, de systemen beter op een rij moeten hebben. Eerlijk gezegd denk ik ook niet dat we veerkrachtig genoeg zijn. Om nu de volgende stap te nemen naar HRO is dus een brug te ver, hoe graag ik het ook zou willen. Ik vraag mij nu dan ook af hoe ik dat ooit had kunnen bedenken… Ik heb nog steeds het gevoel dat we het goed doen. Het aantal incidenten loopt bij ons terug, we spreken elkaar aan op elkaars gedrag, we zoeken alles tot op de bodem uit en elk bijnaongeval kan leiden tot veel verbeterpunten. Ik durf echt wel te stellen dat we goed bezig zijn. Maar toch ontbreekt er iets. Vraag me niet wat want dat kan ik ook niet zomaar beantwoorden. Het heeft natuurlijk te maken met de interne reorganisatie, de nog steeds voorkomende incidenten en het maar niet kunnen voorkomen van deze incidenten. En dan bedoel ik niet de incidenten binnen onze eigen organisatie maar industrie breed. Als er een incident is geweest bij een bedrijf vind ik het raar dat dit bedrijf de resultaten van onderzoek en verbeterpunten alleen intern bespreekt en deze niet deelt met de industrie, met zijn Contractors, collega’s en zelfs met zijn concurrenten. Het zou toch een nobel streven van ons allemaal moeten zijn om te leren van elkaars fouten, tekortkomingen of gewoon domme pech. Waarom gebruiken wij allemaal andere veiligheidsbrillen als bewezen is dat er één type is dat echt voorkomt dat slijpsel in de ogen komt? Waarom zijn er nog zoveel incidenten door verkeerd gebruikte veiligheidshandschoenen? Hoe kan het zijn dat de ene maatschappij wel laarzen met onbeschermde enkels toestaat en een ander niet? Zouden we niet allemaal willen en kunnen streven naar het hoogst haalbare? En dit zijn nog maar enkele kleine voorbeelden. De spaarzame keren dat er wel een incident onderzoek wordt gedeeld binnen de industrie heeft zeker bijgedragen in het openen van mijn ogen. Daardoor besefte ik dat we er nog lang niet zijn. Hoe kan ik denken dat wij een High Reliability Organisation zijn als de incidenten die bij een andere maatschappij voorvallen, misschien ook wel bij ons hadden kunnen gebeuren? Ik denk dus dat er meer te halen valt uit het leren van elkaar. Dat kan binnen HSElife UNIO maar ook binnen NOGEPA. Ik zou ook de Contractors hier graag bij willen betrekken. Ik heb goede ideeën binnen de NAM gezien, het gouden idee, de samenwerking tussen verschillende Contractors enzovoort. Ik zou dit graag verder willen uitzoeken. Ik ga dus wat later mijn onderzoek verdedigen en inleveren want ik moet nog veel uitzoeken en lezen. Daardoor kom ik dus minder aan ‘mijn genre’ de misdaadroman toe. Maar ik heb nog steeds tijd om minimaal één boek per week te lezen. Even terugtrekken in een boek. Daarna weer bikkelen, werken en huiswerk maken. Ik vind het echt geweldig dat jij al zover bent. Ben ‘jaloers’… Succes en hopelijk tot snel. Groet, Jürgen

Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) startte in 2009 met het inspectieproject ‘Blootstelling aan gevaarlijke stoffen’ bij 18 mijnen boorondernemingen. Hieruit blijkt dat er op de werkvloer onvoldoende toezicht is op het werken met gevaarlijke stoffen en dat daar te weinig bewustwording is van de gezondheidsrisico’s.

voor

gezondheid

“We willen de bevindingen van ons project graag delen met de werknemers van Olie- en Gasmaatschappijen inclusief hun Contractors in Nederland zodat we samen werken aan een grotere bewustwording,” zegt Roel van de Lint, Hoofd Operaties bij SodM. “Daarom houden we op 4 november aanstaande een themadag. We willen samen met de industrie een antwoord vinden op de vraag: hoe kun je een betere bewustwording creëren? We horen graag van de vertegenwoordigers van de werknemers (OR-leden) van de maatschappijen wat hun ideeën hierbij zijn. We willen ook meteen een draagvlak neerzetten voor bewustwording want uiteindelijk moet het de man op de werkvloer bereiken.”

Belangrijkste conclusies van het inspectieproject • Het personeel van de Contractors loopt het grootste risico • Onvoldoende toezicht op de werkzaamheden in het veld • Onvoldoende toezicht op (de implementatie van) een goede arbeid hygiënische strategie • Er is meer aandacht nodig voor het tijdig verstrekken van relevante veiligheidsinformatie

Grote schade Blootstelling aan gevaarlijke stoffen en biologische agentia richt op lange termijn grote gezondheidsschade aan binnen de industrie in Nederland. Een verkennend onderzoek van het RIVM geeft een integrale schatting van de ziektelast door blootstelling aan stoffen in de arbeidssituatie. “Uit het onderzoek komt naar voren dat er ieder jaar in de hele industrie in Nederland 1.853 sterfgevallen, 17.000 nieuwe beroepsziekten en 47.000 verloren jaren bijkomen,” zegt Jan van Driel, Senior Inspecteur Operaties bij SodM. “De grootste boosdoener is asbest.”

BEWUSTWORDING VOOR GEZONDHEID

Beeldvorming bij werkgevers en werknemers • 3% van de werkgevers in Nederland is zich bewust van de risico’s • 30% van de bedrijven werkt met gevaarlijke stoffen • 14% van de werknemers komt ermee in aanraking • slechts 5% van de werknemers vindt dat er voldoende aanvullende maatregelen genomen wordt Bron: Arbobalans 2011

Bewustwording Van de Lint: “We willen dat werknemers beseffen wat er kan gebeuren als ze met gevaarlijke stoffen werken. Ze moeten zich realiseren dat ze af en toe een extra check moeten uitvoeren. Ze moeten kritisch zijn en zichzelf vragen stellen. Geeft de werkvergunning mij wel voldoende bescherming? Vertrouw ik de situatie wel?”

BEWUSTWORDING VOOR GEZONDHEID

Risico-Inventarisatie- en Evaluatie (RI&E) Een van de resultaten van het inspectieproject is dat veiligheids- en gezondheidsinformatie niet actueel is, zegt Van Driel. “Je komt vaak oude veiligheidsinstructiebladen tegen of oude werkplek instructiekaarten. Door het project hebben alle mijnondernemingen hun RI&E’s wel geactualiseerd maar er is geen koppeling met de middelen op de werkvloer.” Van de Lint vult aan dat als een bedrijf geen actuele veiligheidsinformatiebladen heeft, je dan ook niet zeker weet of er een goede vertaalslag is naar de werkvloer. “De maatschappijen erkennen dat de kwaliteit van de veiligheidsinstructiebladen te wensen overlaat, maar er is een grote inhaalslag geïnitieerd om dit te verbeteren.” Uit het inspectieproject blijkt ook dat de RI&E op de werkvloer nauwelijks bekend is en dat de HMI en Operators er nauwelijks mee werken. “Je moet eigenlijk de belangrijkste resultaten van een RI&E meenemen in je werkvergunning, taak risico analyse en laatste minuut risico analyse.”

Presentatie HSElife UNIO Op de themamiddag is er een presentatie over HSElife UNIO waarin het gezamenlijk belang van veilig en gezond werken wordt benadrukt. De resultaten van de themadag van 4 november lees je onder andere in één van de komende edities van HSElife magazine. van links naar rechts: Jan van Driel en Roel van de Lint (SodM), Pier van Spronsen (The WAT Group) en Piet van Dam (Shell).

Uw OR-vertegenwoordiger zal binnenkort voor deze themadag uitgenodigd worden. Het is daarom belangrijk dat u uw OR-vertegenwoordiger informeert over uw ervaringen met het werken met gevaarlijke stoffen.

voor en door de industrie HSElife wil een platform bieden voor iedereen die in de Olie- en Gasindustrie werkzaam is. Met name richt HSElife zich op diegenen die werken daar waar HSE echt leeft of zou moeten leven: op de werkvloer. HSElife magazine is een uitgave van: The WAT Group B.V. Postbus 23 7380 AA Klarenbeek (Nederland) +31 6 462 95 25 6 (7, 8) www.thewatgroup.com Aan dit nummer werkten mee Thera Idema, Marjou Janse, Marcel van Spronsen, Veselin Raznatovic, Pier van Spronsen, Stéphanie van Stockum, Janine IJssel de Schepper, Bob Janssen, Marc van Baasbank, Janneke van Wingerden, Evelien Brascamp, Lars van der Zande, Jan van Driel, Roel van de Lint, Patrice Hijsterborg, Sonja Riemersma, Bart Dijkhuizen, Herman Baars en de Leden van de HSElife UNIO Stuurgroep: Piet van Dam, Ronald Pijtak, Jan Jager, Sietse Wijnstra, Gerard Burgers, Sander Floore, Rik van der Zee, Felicia Wolting, Edwin Harteveld, Frits van der Wilt, Marc Kloppenburg, Ronny Ali, Jürgen Joosten, John van Schie, Alexander van der Zee en Ben Waardenburg. Reacties betreffende onderwerpen besproken in dit magazine kunnen worden gemaild naar info@thewatgroup.com t.a.v. Janine IJssel de Schepper. Het overnemen van artikelen als bedoeld in artikel 15 van de auteurswet is niet toegestaan; © The WAT Group B.V. 2014