Durf jij het?
HEALTH, SAFETY & ENVIRONMENT MAGAZINE for Gas & Oil industry
oktober 2011
pagina 2
In dit nummer:
4
10
24
26
ANDERE TIJDEN, NIEUWE INFORMATIE
INCIDENT FREE ORGANISATION
VAN HET PAARD EN DE WAGEN
STAP VOOR STAP
14
WIJ MAKEN DE ONDERKANT...
32 HSE A JOINT EFFORT
en meer...
2
3
Voorwoord
GA LANGS ‘START’ EN U ONTVANGT IETS ONBETAALBAARS Van ‘ieder voor zich’ naar ‘allen voor één’ lijkt een enorme sprong, maar is in feite een heel logisch proces, dat, als elk proces, in een aantal stappen te ontleden is. Dat proces is inmiddels in volle gang. Begonnen vanuit een constatering die de wenkbrauwen deed optrekken, nu terecht gekomen in een cascadische stroomversnelling waar zich steeds meer zijstromen bij voegen. Daarmee liggen de eerste meters van de weg naar harmonisatie van de regelgeving ruim achter ons.
HSElife UNIO is een begrip dat binnen de industrie is gaan leven. Waarom? Het biedt licht aan het eind van de tunnel. Veel maatschappijen hebben zich bereid verklaard om zich te verenigen en, gezamenlijk, de schouders te zetten onder een uitdagende klus die lang vooruit geschoven is. De aannemers schuiven graag aan, met raad en daad. Iets wat een jaar of wat nog onbestaanbaar had geleken, krijgt vorm en gestalte in consensus: als we toch allemaal hetzelfde willen, laten we dan vooral niet denken dat we het anders moeten proberen uit te leggen.
Rocket science, www.slaernogeensweerzo’nmangementboekopna.com of boerenverstand?
Namens de THE WAT GROUP
Pier van Spronsen
4
NIEUWE INFORMATIE
5
NAM Onshore VGWM Instructie
Geef een moment waarop mensen ge誰nformeerd moeten worden ook momentum mee en de
Piet van Dam
interesse is gewekt om informatie tot zich te willen nemen, ook wanneer dat niet verplicht is maar wel erg goed uitkomt. >
6
ANDERE TIJDEN, NIEUWE INFORMATIE
Brede instructie
Onlangs bracht NAM de Onshore VGWM Instructie uit. Hierin komt een aantal basisinstructies op het gebied van Veiligheid, Gezondheid, Welzijn en Milieu bijeen. Daaronder zijn verschillende kantoor- en locatiespecifieke trainingsmodules plus instructievideo’s van de vaste aannemers. Bepaalde trainingen en instructies komen hiermee te vervallen, zoals de Deltalinqs poortvideo. Deze was intussen behoorlijk verouderd, zowel qua informatie als in de manier waarop die informatie wordt gepresenteerd. Waar een nieuwe versie naar ons idee wat te lang op zich liet wachten, hebben we de onderwerpen ‘toegangsbeleid’ NAM specifieke gevaren nu verwerkt in een veel bredere instructie.
NAM Onshore VGWM Instructie
ANDERE TIJDEN, NIEUWE INFORMATIE
Context en verband
Degenen die op een NAM-locatie onshore aan het werk gaan, willen we goed informeren en hebben hen dus veel te vertellen. De vraag is natuurlijk hoeveel een mens ineens kan bevatten? Heel belangrijk is het om dan de juiste context aan te reiken en voor de juiste dosering te zorgen. In dat licht hebben we voor een gelaagde, tevens modulaire structuur gekozen. In een algemeen deel wordt ingegaan op het primaire proces, de bijbehorende risico’s en de regels, procedures en instructies die NAM hanteert om die risico’s te beheersen. Omdat geen van onze installaties hetzelfde is, wordt het algemene deel in een later stadium en op site aangevuld met locatie-specifieke informatie. Aanvullend wordt, in een apart submenu, documentatie toegankelijk gemaakt over bepaalde operationele onderwerpen of activiteiten.
Interactief leren De instructie is verplicht voor iedereen die op een onshore locatie, aan het werk wil gaan en wordt afgesloten met een toets. Wie deze toets met goed gevolg afrondt, krijgt een stempel in haar of zijn veiligheidspaspoort. Dit stempel is twee jaar geldig. Daarmee volgen we de structuur van het Interactief Leerprogramma Offshore (ILO) voor wat betreft het werken op een offshore locatie. Beide instructies zijn, met uitzondering van de bijbehorende vragen uiteraard, te vinden op de website waarop alle materiaal wordt gepubliceerd dat ontwikkeld werd in het kader van ‘A way of living’. Zo kan iedereen, los de verplichte instructie, informatie over bepaalde onderwerpen of activiteiten gemakkelijk terugzoeken.
7
8
ANDERE TIJDEN, NIEUWE INFORMATIE
De instructie is een eerste stap om bewust te worden van de verschillende gevaren op onze lokaties. Via toolbox- meetings, VGWM vergaderingen en aanvullende trainingen zal men meer kennis vergaren. Leidinggevenden op lokatie hebben tijdens de dagelijkse werkzaamheden een speciale verantwoordelijkheid. Indien noodzakelijk moet men extra instructies te geven zodat medewerkers op de hoogte zijn van alle gevaren. Meer ervaren medewerkers spelen daarbij een belangrijke coachende rol.
Een nieuwe standaard?
De ILO heeft zich intussen bewezen en is door de industrie algemeen geaccepteerd als ‘een standaard’, een stap op de weg naar harmonisatie van de regels die de verschillende maatschappijen hanteren. Voor de Onshore VGWM Instructie lijkt een zelfde toekomst weggelegd alsook voor wat betreft ander A Way Of Living materiaal. Van verschillende kanten hebben zich al belangstellenden gemeld om ermee te mogen werken.
De Onshore VGWM Instructie is te zien op www.awolinfo.com NAM Onshore VGWM Instructie
31 9
dialogue Als je bij elke stap een procedure moet volgen hoe je je ene voet voor de andere moet zetten om vooruit te komen, ben je dan goed bezig?
Of struikel je dan juist vaker dan nodig?
REAGEER!
10
VAN HET
11
EN DE Sinds de domesticatie van het paard weet elke menner hoe hij dat paard het meest efficiĂŤnt kan inzetten om zijn wagen in de gewenste beweging en dito richting te krijgen. Dat het spreekwoord de tand des tijds heeft doorstaan, is niet verwonderlijk. Theorie en praktijk lopen nogal eens uiteen.
12
Hollen of stilstaan? Wanneer je aanvoelt dat het niet slecht gaat, op het gebied van HSE, tegelijk vermoedt dat er misschien wel ruimte voor professionalisering zou kunnen zijn, ergens, wat doe je dan? Meteen maar weer een campagne starten om toch vooral de aandachtige aandacht voor die magische drie-letter-combinatie door de gelederen te laten klinken? Te laten galmen, liever? Of stilletjes hopen dat het goede goed blijft gaan en het minder goede niet slechter wordt?
Luisteren naar de mensen De EU Divisie van Noble Drilling had vooral de intentie om, vóór welke actie ook zelfs maar te willen overwegen, te luisteren naar de eigen mensen: “Laat een onafhankelijke derde partij de organisatie eens grondig doorlichten om te zien waar we als bedrijf –offshore en onshore- staan.” De concrete opdracht werd een tweeledige. De eerste: welk niveau heeft de organisatie –rigs en kantoren- bereikt op de zgn. Hudson cultuurladder? De tweede: wat leidt ertoe dat of wat beweegt mensen ertoe om af te wijken van de regels en hoe wordt daar binnen de gelederen mee omgegaan?
13
Stap voor stap The WAT Group ontwikkelde een stappenplan om de gewenste informatie boven water te krijgen. Voordat de feitelijke status onderzocht kon worden, diende er immers een goed begrip te zijn van het ruimere kader waarbinnen de huidige HSE-cultuur zich had kunnen ontwikkelen. Ook: welke inspanningen in het verleden al getroost waren om de begripsvorming en bewustwording bij de werknemers te vergroten. Alles bijeen wel wat meer dan ‘een kijkje in de keuken’.
Tweeledig onderzoek Voor het eerste onderzoek heeft The WAT Group vervolgens gebruik gemaakt van een tool die binnen de olie- en gasindustrie met succes werd en nog steeds wordt toegepast. De structuur was geïnspireerd op het ‘Hearts and Minds’ programma, zoals destijds ontwikkeld en gebruikt door Shell International. Om gedragingen in een professionele omgeving te kunnen analyseren, het doel van het tweede onderzoek, werden een aantal complementaire gedragsmodellen uit de sociale psychologie over elkaar heen gelegd. Hun bruikbaarheid en toepasbaarheid lagen in het gegeven dat zij uitgaan van bepaalde drijfveren die het gedrag van de mens, als individu en als onderdeel van een groep, beïnvloeden. Tot slot werd, na analyse van de uitkomsten van beide onderzoeken, een gericht advies uitgebracht op geconstateerde verbeterpunten in de richting van een stabiele en generatieve bedrijfscultuur. Eind mei van dit jaar werd aan het management team gerapporteerd…
Noble Drilling EU Division
HSE(Q) CULTURE MATURITY ASSESSMENT
Wat leert dit ons?
30-05-2011
Noble Drilling EU HSEQ report full.indd 1
5/27/11 10:58 AM
De moraal van dit verhaal is zo simpel als die gouden E&I-regel: ‘meten is weten’. Het afgaan op aannames en veronderstellingen, daarentegen, kan en zal dikwijls even onvoorziene als ongewenste gevolgen hebben.
14
G R E B S J I E D N A V ZICHTBAAR
15
Als je op de juiste manier met mensen om weet te gaan, dan praten ze graag over zaken die gewoonlijk vaak niet aan de oppervlakte komen. Het is, zoals het Franse spreekwoord gaat, de toon die de muziek maakt. De toegevoegde waarde van intrinsiek hoogwaardige(?) communicatie laat zich duidelijk zien. Op kantoorniveau zijn werkvoorbereiders actiever bij de uitvoering betrokken, terwijl de uitvoerders zelf meer deelgenoot, eigenaar zijn van verbeteringsprocessen.
16
WIJ MAKEN DE ONDERKANT VAN DE IJSBERG ZICHTBAAR
Dankzij de open communicatie zijn het begrip én de acceptatie van de regels sterk toegenomen
EEN OPEN GESPREK Jaren geleden werd SMAT geïntroduceerd als ‘een tool’ voor supervisors en, in mindere mate, het management, om grip te krijgen op wat er zoal op de werkvloer leeft. Gaandeweg en werd het, onbedoeld, meer en meer een middel om korte, veelal technische inspecties uit te voeren op de locaties. Anderhalf jaar geleden vond samen met de ‘The WAT Group’ een herbezinning plaats en werd een nieuwe opzet ontwikkeld, gepresenteerd aan de directie en vervolgens uitgerold. Een jaar werkt NAM Asset Groningen nu met de hernieuwde techniek. Cor Postma, Veiligheidsadviseur en Evry Schuiling, Operations Teamleader Delfzijl en Pipelines stonden aan de wieg ervan. Sindsdien ‘vechten’ zij ervoor om het idee achter de techniek te bewaren en te bewaken: het houden van een open gesprek op de locatie.
WIJ MAKEN DE ONDERKANT VAN DE IJSBERG ZICHTBAAR
HET NIEUWE KADER Wat wij willen, is simpel. We willen weten hoe we het morgen nog beter, nog veiliger kunnen doen dan we vandaag al deden. Dat gaat verder dan enkel een situatie beoordelen en zeggen goed of fout ; wil je echt verbeteren moet je kijken naar de hele (voorbereidings-) keten. En dat is soms lastiger dan het lijkt. Let wel, we willen dat doen samen met iedereen die bij het proces betrokken is. Het ontwikkelen van een systeem om supervisors naar de locaties te trekken, is op zich niet moeilijk. Om ook met de juiste informatie uit het veld terug te komen, is wel even een ander verhaal. Je merkt dat mensen, binnen het nieuwe kader dat ze zelf mee mogen definiëren, met heel gerichte oplossingen kunnen komen. Dankzij de open communicatie zijn het begrip én de acceptatie van de regels sterk toegenomen. Daardoor zijn mensen ook meer gaan letten op details. Wanneer je dergelijke initiatieven actief ondersteunt, zie je dat mensen de handschoen graag oppakken en proactief op zoek gaan naar verbeteringen. Ook, dat er meer begrip ontstaat waarom een antwoord ook ‘neen’ kan zijn. Hetzelfde geldt voor de onmogelijkheden waar het management soms tegenaan loopt.
Terugkoppelen, daar gaat het om, ...
ANDERS MET ELKAAR OMGAAN Mensen zien graag resultaat van hun inzet of inspanningen. Zaken die aan de orde worden gesteld, kunnen we echter vaak niet à la minute oplossen. Maar dat is ook niet het belangrijkste. Terugkoppelen, daar gaat het om, laten weten dat er geluisterd is, dat er begrip is, dat er aan een oplossing of verbetering gewerkt wordt. Het is bovendien niet zo dat SMAT*, van de ene dag op de andere, tot spectaculaire veranderingen leidt. We werken immers al op een hoog niveau. Wel leiden de open gesprekken tot een nieuw, versterkt engagement om samen de schouders eronder te willen zetten. Frappant: vanuit dat engagement wil men vaak ook meer weten van het hoe en waarom. Men spreekt, inderdaad, veel opener over alle zaken die een veilige, prettige werkplek aangaan. Mensen zijn positiever, benaderbaarder, hetgeen het team-gevoel in de hele keten – NAM, aannemers en onderaannemers- merkbaar heeft versterkt. En dat, dat ‘anders’ met elkaar omgaan, is nu precies wat we wilden bereiken.
*
Een totaal supportpakket is te vinden op;
www.awolinfo.com
17
18
WIJ MAKEN DE ONDERKANT VAN DE IJSBERG ZICHTBAAR
INTENSIEF TRAJECT Voor ons betekent dit dat we, onvoorwaardelijk, de discipline moeten opbrengen om telkens feedback en opvolging te geven op wat er vanuit de SMAT-rondes aangereikt wordt. Doen we dat niet, dan kun je er donder op zeggen dat we bij een volgende gelegenheid nul op rekest krijgen. Bovendien zijn het vaak niet meer de simpele zaken waar we verbeteringen zullen boeken. Het is een enorm intensief traject: inventariseren, analyseren, bespreken, overleggen en terugkoppelen, terugkoppelen, terugkoppelen. Dat wil zeggen, als je wilt gaan voor kwaliteit. De kwantiteit zoeken we niet. Zelfs met een organisatie als de onze zou het onmogelijk zijn om alles wat we dan uit het veld zouden krijgen, zelfs maar in behandeling te kunnen nemen, laat staan goed af te kunnen handelen.
19
WIJ MAKEN DE ONDERKANT VAN DE IJSBERG ZICHTBAAR
Cor Postma
Evry Schuiling
VASTE PLEK, VASTE WAARDE Die intensieve, puur op kwaliteit gerichte benadering loont. We hebben gemerkt dat mensen er oprecht voor open staan om het begrip ‘een veilige en prettige werkplek’ inhoud te geven. We spreken als professionals met elkaar over zaken die ertoe doen. Wanneer we op een locatie een SMAT ronde lopen, horen we dikwijls de vraag: “Als je er toch bent, kunnen we dan niet even…?” of “Dat had ik je nog willen vragen: hoe zit het eigenlijk met…?”.En als aannemers uit eigen beweging gaan vragen wanneer we samen een SMAT-ronde kunnen lopen, dan hebben we SMAT toch op de juiste manier een plek gegeven binnen het denken en doen van onze Asset. Eind dit jaar gaan we SMAT opnieuw uitrollen. Waarom die ‘herintroductie’? We willen er zeker van zijn dat het doel bij iedereen helder voor ogen blijft. We streven tenslotte naar nog meer inhoud, nog meer kwaliteit, nog meer impact.
20
PROFESSIONALITEIT VERLOOCHENT ZICH NOOIT Afgelopen zomer deed Oranje-Nassau Energy (ONE)
een proefboring op de Maasvlakte naar een gasveld zo’n drie kilometer uit de kust, onder de vaargeul door.
Begin september kwam de uitslag:
het veld kan in productie genomen worden!
21
Communiceren is een werk-woord Theo Bergers (Chief Operations Officer bij ONE sinds april 2011): “Al in 2008 zijn we begonnen met dit project. Tot februari van dit jaar heeft het vervolgens geduurd voordat we alle betrokkenen hadden overtuigd van onze ambities en de manier waarop we die wilden realiseren, inclusief de professionaliteit, kwaliteit en veiligheid van werken. Met behulp van tal van studies, risico- en contouranalyses, rapporten en zo meer zijn we daarin geslaagd. Zo besloot het Havenbedrijf Rotterdam om met ons in zee gaan, hebben onze buren geen bezwaar willen maken tegen vestiging op de Maasvlakte, konden we alle benodigde vergunningen en goedkeuringen op tijd binnen krijgen en hebben we de complete operatie normaal kunnen verzekeren. Qua communicatie zijn, in de aanloopfase naar de proefboring en vooruitlopend op het succes daarvan, bergen en bergen werk verzet.�
22
PROFESSIONALITEIT VERLOOCHENT ZICH NOOIT
“Als klein clubje
wordt je toch wat anders bekeken…
“
23
PROFESSIONALITEIT VERLOOCHENT ZICH NOOIT
Boren naar
gas
De onderzoeksfase Bij de zoektocht naar gasvoorraden is er sprake van twee fasen. Eerst is er seismisch onderzoek om te bepalen of er geschikte zandsteenlagen in de bodem aanwezig zijn. Dat onderzoekt men door trillingen in de grond te veroorzaken en de terugkaatsing vervolgens te meten. Als de metingen aangeven dat er een mogelijk gasveld is, begint de fase van het proefboren. Voor een proefboring worden enorme installaties gebouwd. Op zee (offshore) in de vorm van een booreiland en op het land (onshore) bouwt men een boortoren.
De voorbereiding Voordat een boortoren kan worden geplaatst, moet de boorlocatie worden gereedgemaakt. ONE huurt daarvoor specialisten in. Zij maken de grond egaal en vloeistofdicht, ze heien conductors, plaatsen waterbakken, storten beton en asfalteren het terrein. Pas dan komt het boorbedrijf de wel vijftig meter hoge boortoren opbouwen en komen er pompen, generatoren, office containers en silo’s met boorvloeistof op het terrein te staan. Boren is een continu proces: 24/7 is er ongeveer twintig man personeel in shifts aan het werk. Offshore wordt een compleet booreiland door sleepboten naar locatie gevaren. Op de juiste plek krikt het z’n poten naar beneden tot het stevig op de zeebodem staat en de golven het dek niet overspoelen. Omdat de mensen op het booreiland slapen, is er meer personeel aanwezig dan op een boorlocatie onshore.
Het feitelijke boren Om vervuiling van het grondwater te voorkomen, wordt tot een diepte van veertig meter een stalen buis, de conductor, de grond ingeheid. Vervolgens bouwt men om het bovenste deel van de conductor een betonnen putkelder met daarboven de boortoren. Aan een hijsinstallatie bovenin de boortoren wordt een topdrive gehangen, die de boorpijp aandrijft. De boorpijp bestaat uit meerdere, negen meter lange boorstangen met onderaan een beitel, de boorkop. Boort men dieper, dan worden er extra boorstangen aan de boorpijp geschroefd. Daarbij houdt men secties aan van zevenentwintig meter die telkens bestaan uit drie boorstangen. Als de boorkop vervangen moet worden, worden alle boorstangen uit het boorgat gehesen.
BOREN NAAR GAS
De boorstangen worden ook uit het boorgat gehesen bij het zetten van een casing. Een casing is een metalen buis met een iets kleinere diameter dan het boorgat. Het wordt aangebracht om de aangeboorde aardlagen permanent af te sluiten. Men bevestigt de casing door cement te spuiten in de ruimte tussen de casing en het boorgat. Na het zetten van de casing wordt verder geboord met een iets kleinere boorkop. Daardoor heeft de opvolgende sectie een kleinere diameter en ontstaat er een telescoopvormig gat. Bij een gemiddelde boring worden vier à vijf casings gezet.
VIDEO CLICK HIER MULTILANGUAGE VERSION
Professioneel aura “ONE is een kleine speler op de Nederlandse markt. Kleine spelers worden maar al te vaak met de nodige scepsis bekeken. En dat terwijl we als bedrijf, ook buiten Nederland, strategische posities hebben op bijvoorbeeld het Engelse deel van het Continentale Plat, in West-Afrika en in Zuid-Amerika. Wanneer je, zoals dat heet, geen ‘professioneel aura’ hebt, loop je als vanzelf tegen een extra uitdaging aan, of je wilt of niet. Dan word je immers gedwongen om extra je best doen om serieus genomen te worden. En dan blijkt maar weer eens het belang van de kwaliteit van de mensen die je aan boord hebt. In de Nederlandse operatie werken een dertig man. Allen kunnen zij bogen op een even lange als brede ervaring, hier te lande en internationaal. Dat werkt sowieso altijd in je voordeel, hier is het een absolute must gebleken voor het überhaupt kunnen starten van dit project.”
Wordt vervolgd “Intussen hebben tests uitgewezen dat de proefboring tot het gewenste resultaat heeft geleid. Met een verwachte productie van 500.000 m3/d. Het is een marginaal gasveld (± 1 miljard m3) dat in Nederland valt onder de titel kleine gasvelden. Binnenkort zal de boorlocatie dan ook omgebouwd worden tot een productielocatie. Naar verwachting zal in het tweede kwartaal van 2013 worden gestart met de productie.”
Oranje-Nassau Energie Nederland B.V. legt zich toe op de exploratie en productie van olie en gas. Als investeringsmaatschappij was het tot voor kort vooral financier van ontwikkelings- en studieprojecten. Recent nam het bedrijf de Canadese operator Cirrus Energy over, waarmee het de mogelijkheid kreeg om ook zelf in Nederland olie en gas te produceren. De Maasgeul 3-boring voert ONE uit met verschillende partners, te weten de Nederlandse Staat (vertegenwoordigd in EBN), TAQA Energy en Energy-06. www.onebv.com
24
Centrica Production Nederland beschouwt harmonisering van de regelgeving niet als doel op zich en heeft het daarom tot integraal onderdeel gemaakt van het eigen HSEQ-beleid. Ronald Pijtak (HSEQ Manager) legt uit waarom.
25
Geen pepernoten… “Ons HSEQ-beleid is een rechtstreeks derivaat van onze missie, onze visie, onze strategie. We willen ‘leading’ worden, niet alleen in onze operaties maar ook in onze performance. Het erkennen van de noodzaak om te opereren in een omgeving waarin zich geen incidenten of ongevallen voordoen alleen is daarvoor niet voldoende. Je zult het begrip Incident Free Operations moeten concretiseren, gestalte moeten geven. Dan blijkt het allemaal een kwestie van het kennen, begrijpen en respecteren van rollen en verantwoordelijkheden, en ermee om kunnen gaan in een professionele omgeving. Alleen wanneer je dat bereikt, kun je al je assets –infrastructuur en mensen- maximaal beschermen, bovendien ‘ongestoord’ je doelstellingen halen.” “De weg naar de ideale werkomgeving communiceren we helder en eensluidend in een traject waar we enkele jaren geleden al de fundamenten voor legden. Als je vooruit wilt, moet je geen pepernoten uitdelen maar juist commerciële, in bepaalde gevallen ook morele belangen durven koppelen aan ‘het goed willen doen’. Dat betekent niet alleen een inspanning leveren om harde targets te halen, maar vooral ook de softe. Wij vatten het dualisme in dat streven graag samen onder de noemer ‘care’. Transparantie, waaronder begrepen een eenduidig begrip van regels in de meest brede zin van het woord en in elke situatie, waar en wanneer ook, is daarin hét kernbegrip. Moeilijker moet dat niet zijn.”
‘Care’ staat aan de wieg van ‘excellent business performance’
26
Stap
27
Sietse Wijnstra (directeur van Cofely NAM Onshore Contracts te Assen) is voorzitter van Casos, de Contractor Alliance for Safety On Shell operations. In dit gremium sturen ca 50 contractors zelf actief mee in het veiligheidsbeleid. De uitnodiging om als Casos zitting te nemen in de stuurgroep van HSElife UNIO nam hij graag aan.
voor stap Samen sterk De afgelopen weken heeft Casos de aangesloten leden geïnformeerd over de initiatieven van The WAT Group op het gebied van harmonisatie van de regelgeving. Veel toelichting hoefde daar niet bij gegeven te worden. De problematiek is immers genoegzaam bekend en Casos is nota bene opgericht om samen te komen tot een éénduidig beleid. Een beleid dat samen met Contractors wordt vormgegeven omdat zij uiteindelijk en de expertise in huis hebben en een groot deel van het veiligheidsrisico lopen. Samen, de contractors onshore en offshore enerzijds en de NAM-organisatie anderzijds. Voorlopig zijn binnen ons samenwerkingsverband alleen de echte project- en onderhoudspartijen georganiseerd. Met één en hetzelfde doel voor ogen: samen het beleid formuleren, jaarlijks, en programma’s en acties rond de veiligheid van werken opstellen. Zo kunnen we, binnen dit samenwerkingsverband, maximaal gebruik maken van de kennis en kunde op de werkvloer om tot een ongevalsvrije werkplek te komen. En het werkt! Door de aanpak wordt in korte tijd al aan een 20-tal cases gewerkt samen met NAM.
28
STAP VOOR STAP
“Als contractors voor de olie- en gasmaatschappijen zullen we graag onze expertise inbrengen om zo te komen tot een veilige werkplek samen met een heldere, werkbare en eenduidige en interpretatie van de regelgeving.”
Open partnerships Wanneer we praten buiten Shell-verband, dan lijken de verschillende operators het meer en meer eens te zijn over de gezamenlijkheid waarmee ze te werk moeten gaan. Op dit moment hebben 7 maatschappijen zich al gecommitteerd aan HSElife UNIO. De ontwikkelingen in dat verband hebben we nauwgezet gevolgd, stap na stap. Met de eensgezindheid die aan die zijde van de tafel bereikt is, kunnen nu de contractors in beeld komen. We weten dat bij de maatschappijen al veel langer het besef leeft dat ‘wie het werk doet, weet wat veilig is en wat niet’. Een mooi voorbeeld hiervan is de Onshore VGWM Instructie van NAM, die ontwikkeld is in samenspraak met CASOS-contractors. Operator en contractors werkten hier nauw samen in een open partnership, maakten gebruik van elkaars kennis (vanuit de praktijk én de theorie) en speelden in op elkaars wensen en behoeften. Het resultaat is overduidelijk ‘van de partijen samen’ en zo wordt het op de werkvloer ook ervaren. Deze openheid is niet vanzelfsprekend. Het is heel herkenbaar om je probleem zelf te willen oplossen en niet te willen delen met anderen. Daarom vergt het tijd en zullen successen moeten aantonen dat de open benadering de juiste weg is. Daar hebben contractors ook nog duidelijk een wedstrijd te spelen. De eerste 20 cases zijn wel een opsteker in deze.
Nieuw élan
www.casos.nl
Het gezamenlijk maken van beleid, op een dergelijk manier, is relatief nieuw. Het staat haaks op het klassieke ‘voor een ander denken’ en vervolgens bestraffen wat fout gaat en belonen wat goed loopt. Het verleden heeft voldoende aangetoond dat dit geen oplossing was en ook nooit zal kunnen zijn. Die benadering is immers per definitie te eenzijdig en te veel op de korte termijn gericht. Wat Casos al beoogde binnen de NAM/Shell-omgeving, krijgt met HSElife UNIO een extra impuls voor het nieuwe élan en dan industriebreed.
N I K A A J S ONIE M R HA Sjaak de noordzeecowboy
29
30
SJAAK IN HARMONIE
Op de deur van ‘de Zwarte Zwaan’ zie ik een aankondiging: ‘Gerard Draaiersma’, streekmuziek op de harmonica’. Ik ga naar binnen en schrik als ik Sjaak niet zie aan de bar. De barman knikt kort met zijn hoofd richting de hoek achterin. Daar zit Sjaak te kaarten met 2 mannen. Ik bestel 4 biertjes en loop op hem af. Hij ziet me niet: “Ah joh niet zo janken, gewoon verder spelen.” zegt hij tegen zijn buurman. Heel kundig houdt hij de kaarten tussen zijn 3 vingers van de rechterhand. Ik klop op zijn schouder en ga zitten. Hij keert zijn hoofd richting mij. “Dag Sjaak.” roep ik hem toe. “Aaahhh... grietje. Kom je weer lekker bij Sjaak zitten?” Ik ga erbij zitten en vraag of ze zaterdag ook naar het concert gaan. De mannen lijken geen idee te hebben waarover ik het heb. “Gerard Draaiersma, op de harmonica” leg ik uit. Sjaak buldert “Draaiersma! Moppie, die is al 2 jaar mol. Die halve dooie daar achter die bar vergeet dat ding er af te halen.” De barman zet onverstoorbaar de biertjes neer en loopt zwijgend weg. De mannen lachen.
“Nou zeg jij daar harmonica. Dat doet me gelijk denken aan die hoge Piet die eens op bezoek kwam. “Sjaak” zei het hoofd tegen me “houd je vandaag goed aan de regels want meneer Weetikveel komt om het harmonisatiemodel uit te leggen.” Ik haalde me schouders op en zei; “Hij komt maar, met zijn harmonica. Ik doe mijn werk gewoon.” En gestrest iedereen die dag. Oh oh oh, wat waren ze ineens op de regeltjes allemaal. Ja dat was nog lachen want Dikke Ronnie wist niet eens hoe hij ...
... kun jij een leuke situatie bedenken? of Iets wat zo structureel fout wordt gedaan dat men zelfs vergeten is hoe het eigenlijk hoort.
De beste inzending is €500 waard! Stuur je reactie naar info@thewatgroup.com
31
Afijn, ik ga lunchen, wat denk je? Komt die meneer Weetikveel uitgerekend bij mij zitten! Of ik het nodig vond dat overal dezelfde taal werd gesproken, dezelfde regels werden nageleefd. Ik zei hem dat ik vind dat het goed gaat zoals het gaat. Ja er gebeurt wel es wat natuurlijk maar dat mag geen naam hebben. Afspraken...als er wat misgaat, dan ga je toch niet opzoeken wat je mot doen? Dan ren je gewoon als een dolle achter je maten aan. Toen zegt íe “Maar meneer Drost, u en uw vrouw hebben thuis toch ook afspraken die jullie samen naleven. Zo houd je de boel goed.” Die man had dus echt niet begrepen hoe de dingen werken. Ik zeg: “Meneer, bij mij thuis is 1 afspraak . En dat is ‘Sjakies wil is wet’. En zo houd ik de boel goed.’ Nou, hij helemaal moeilijk kijken en vragen of mijn vrouw dat dan ook zo leuk vond. “Eerlijk meneer, ik heb nooit aan haar gevraagd hoe ze dat vindt. Krijg je alleen maar narigheid van.” Hij zei dat hij me nog wel eens wilde spreken. Nou ik heb die hele man niet meer teruggezien. Ja, ik had toen wel effe dat dingetje met die hand natuurlijk vlak daarna...
Sjaak hoest en veegt zijn mond af met de rug van zijn hand. Dan staart hij voor zich uit en mompelt: “Met z’n harmonicamodel...”
Sjaak Drost alias N.B.
32
Waarom zouden we niet allemaal dezelfde taal s Begin september zat een aantal partijen uit de olie- en gasindustrie rond de tafel. Onderwerp van gesprek was de gezamenlijk gedragen wens om een einde te maken aan een Babylonische spraakverwarring die al lang, te lang duurt. De oplossing lijkt dichter bij dan ooit gedacht, zo werd geconcludeerd. Waarover spraken zij?
HSELIFE COMMUNICATION CENTER
Harmonisatie bedoelt partijen zo dicht als mogelijk bij elkaar brengen, zonder afbreuk te willen doen aan ieders identiteit en cultuur.
33
HSE
spreken als we het toch over hetzelfde hebben?
a joint effort
Ieder voor zich Olie- en gasmaatschappijen vinden hun bestaansrecht in het kunnen vinden en produceren van olie en gas. De methoden die ze daartoe hanteren, verschillen nauwelijks van elkaar. Zo ook is de daarvoor benodigde technologie voor vrijwel elke speler in de markt beschikbaar. Waarin de maatschappijen wel van elkaar verschillen, is de wijze waarop processen ingericht en gefaciliteerd zijn of worden. Elk heeft zo zijn eigen regels, standaards, procedures, richtlijnen, instructies enzovoorts.
Ongewenste situaties voorkomen De vraag of aan die verschillen zinvolle overwegingen aan ten grondslag liggen, is een terecht gestelde. Nieuw is die vraag overigens niet. Al decennia worstelt de industrie ermee, met name de aannemers die nu eens voor de ene operator werken, dan weer voor een andere. Gevolg: verwarring. Gevolg daarvan, op zijn beurt: twijfel, misverstanden en verkeerd begrip, dikwijls vertaald in irritatie, tijdsverlies, extra kosten, gevaarlijke situaties, incidenten en, in het ergste geval, calamiteiten. Kortom, een reeks van ongewenste eventualiteiten die gemist kunnen worden als kiespijn, zowel in de operaties als daarbuiten.
34
HSE - A JOINT EFFORT
De wil en de weg ernaartoe Het kan anders, daar was iedereen altijd al van overtuigd. Alle inspanningen ten spijt, is op dit gebied in decennia tijds nog bar weinig concreet resultaat geboekt. Wat altijd ontbrak, was een stuwende en sturende kracht. Een anderhalf jaar geleden besloot The WAT Group die uitdaging op te pakken. Met een jarenlange ervaring op het gebied van interne communicatie voor verschillende operators, leek het slaan van bruggen niet onmogelijk. Sterker nog, het idee om met elkaar te willen delen sloeg aan en groeide al vlot uit tot een toegankelijk maken van informatie die voordien nog als ‘fabrieksgeheim’ zou zijn bestempeld. Zoals Bram van de Leemput in dit magazine al eerder stelde: “Geheimzinnig doen we niet over onze regels en de manier waarop wij die, samen met onze aannemers, constant evalueren. Onze informatie is voor iedereen toegankelijk; transparantie is immers een groot goed. Zo willen we de discussie blijven stimuleren.”
De eerste stap Vanuit die gedachte is vervolgens door NAM, via de openbare website van ‘A Way of Living’ (www.awolinfo. com), veel specifieke HSE-gerelateerde informatie gedeeld met en tussen andere operators. Op momenten dat die getoetst werd aan de eigen regels, bleken dikwijls –hoe verrassend?- meer overeenkomsten dan verschillen. De verschillen die er waren, konden meer dan eens worden weggepoetst wegens ‘feitelijk irrelevant’. En daarmee was een belangrijke eerste stap naar harmonisatie gezet. Vele zouden in dat verband nog volgen.
Volwaardig communicatie centrum In de tussentijd heeft The WAT Group een systeem ontwikkeld dat al dergelijke en soortgelijke initiatieven bijeen wil brengen. Het project werd HSElife UNIO gedoopt. Het idee voor een industriewijde harmonisatie op het gebied van HSE-regelgeving is uitwerkt in een communicatie centrum gebaseerd op cloud computing. Het kent een openbaar gedeelte, waar informatie te vinden is die de respectieve maatschappijen gemeenschappelijk hebben. Tevens is hier een groeiend aantal documenten en tools te vinden die het station van harmonisatie intussen gepasseerd hebben. Daarnaast kent het centrum, ten behoeve van elke maatschappij, een afgescheiden en beveiligd gedeelte voor die informatie die nog steeds ‘company specific’ is of moet blijven. Binnen een zelfde structuur is hier maximaal ruimte voor de bedrijfseigen identiteit en dito cultuur en voor zaken die mogelijk nog harmonisatie behoeven.
Information wall-mounted RACK A4 brochures for supervisors
A6 brochures for the workfloor
Onscreen presentation slides DVD/video for uniformed presentation
35
HSE - A JOINT EFFORT
Voor en door de industrie HSElife UNIO streeft naar een constante verdere ontwikkeling. De structuur ervan ‘dwingt’ ook tot verdere optimalisatie en uitbouw door informatie te delen en kennis uit te wisselen, niet alleen tussen de maatschappijen onderling, ook met de aannemers. Cruciale beslissingen worden immers genomen door een stuurgroep, waarin beide partijen zitting nemen. Deze stuurgroepleden zijn ‘de stem van het bedrijf dat of de organisatie die zij vertegenwoordigen in HSElife UNIO’. Tegelijkertijd zijn zij ‘de stem van HSElife UNIO’ naar hun bedrijf of organisatie toe, naar de resp. werkgroepen die zich met de problematiek bezig houden.
De voordelen van een ‘tailored’ center boven een ‘tailor made’ tool zijn evident.
Zwaan kleef aan De structuur voor een gedegen, gedragen en volwaardig HSE communicatie centrum staat als een huis. In de verdere ontwikkeling van het centrum als flexibele, universele, ‘future proof’ vraagbaak is voorzien. Hetzelfde geldt voor de ondersteuning op het gebied van implementatie, integratie en advies die van de ontwikkelaars van HSElife UNIO verwacht mag worden. Op het moment van schrijven hebben 7 partijen groen licht gegeven om HSElife UNIO in te zetten als volwaardig tool binnen hun bedrijf of organisatie. Wie volgt?
De volgende partijen hebben zich gecommitteerd aan HSElife UNIO en nemen zitting in de stuurgroep:
CASOS • NAM/SHELL • Centrica • TAQA Posters
Web based HSE INFORMATION CENTER
TOTAL • Oranje Nassau Energie
Mee in de harmonisatie? Klik hier voor een eerste kennismaking met HSElife UNIO of neem contact op met Pier van Spronsen voor een uitgebreide presentatie.
HSELIFE COMMUNICATION CENTER HSE DOCUMENTATION Downloadable items
36
LINEAIR OF GEFRAGMENTEERD DENKEN? Ramon Rollfs of Roelofs
37
Al enige tijd maakte ik me zorgen over hoe vaak ik mijn iPhone tevoorschijn haalde. Talloze keren per uur pakte ik m’n telefoon om te e-mailen, of in elk geval de nieuwe berichten te checken, om te Twitteren, of in ieder geval te zien wat mijn Twittervrienden en -vriendinnen te melden hadden, om te Facebook-en voor de stand van zaken bij ‘vrienden’ per minuut, om te Hyves-en, te Linkedin-en, te Teletekst-en, NU.nl-en, Voetbal International-en, . . . , . . . , . . . !
1
Collectief gevangen
2
Monkey Mind
Totdat ik het iets meer dan een half jaar geleden strontzat was.
Carr koopt zijn eerste Apple computer in 1986. Hij is direct in
Niet langer wilde ik m’n concentratie voortdurend laten onderbreken
de ban. Niet veel later, na het verschijnen van internet, surft
door wéér naar die telefoon te grijpen. Niet langer zou ik me voor de
hij uren achtereen over de digitale snelweg. Totdat hij met
zoveelste keer laten verleiden, of sterker nog, de automatische piloot
concentratieproblemen begint te worstelen. ‘Ach, ik heb het
z’n gang te laten gaan op zoek naar informatie en berichten. Na dat
druk, ik word gewoon ouder’, is zijn aanvankelijke diagnose.
bewuste moment keek ik wel eens naar vrienden en kennissen die
Maar na enige tijd krijgt hij een inzicht. Hij ziet duidelijk
nog steeds hevig opgingen in de informatiestroom van hun geliefde
hoe zijn hersenen zich aanpassen aan de online manier
smartphone. Ik dacht dan een beetje vertwijfeld: ‘Ben ik te ouderwets
van denken: gefragmenteerd! Springend van de ene site
of zijn we collectief bevangen door de technologie?’
naar de andere. Zappend van de ene App. naar de andere. Onze hersenen volgen ingeslepen patronen. ‘Als je hetzelfde
Totdat op ik op 5 maart jongstleden verrast werd door een artikel in de
steeds opnieuw doet, is het moeilijk om te stoppen’, aldus
Volkskrant. Mijn collega Raoul Destrée reikte mij een interview met
Carr. Hij wordt zich bewust van de Monkey Mind en mist zijn
Nicholas Carr aan. Het gespreksonderwerp was ‘Het ondiepe, wat
lineaire denken. Dit lineaire denken heeft een spiegelende
internet met onze hersenen doet’, tevens de titel van het nieuwe boek
functie, het voert je voorbij het gewoonte denken. Je komt
van Nicolas Carr. Op treffende wijze beschrijft Carr wat mijn ervaring
dieper en daardoor kun je hetzelfde anders leren zien.
was: ik mis m’n oude hersenen! Natuurlijk, internet is een prachtig medium. Het is
3
democratisch. We kunnen (bijna) alles zeggen wat we
Glimp van de eeuwigheid
denken. En het zet ons in verbinding met elkaar, op een manier die tot voor kort onmogelijk was. Denk aan Skype.
In Scheveningen woon ik niet ver van het mooie, oude Kurhaus.
Tegelijkertijd verandert het internet ons. Carr waarschuwt
Met haar authentieke karakter en uitstraling ligt deze blikvanger
voor een collectieve ADHD. De mens laat zich leiden door
tussen alle nieuwbouw verscholen. Wat zou Scheveningen
de mode: je moet 24/7 online zijn en binnen minimaal een
zijn zonder dit statige gebouw? Als ik de details in de bouw en
dag je mail beantwoorden. Vandaag hot, morgen not.
afwerking goed op mij laat inwerken, ontdek ik een intuïtieve tijd die zich niet heeft laten afleiden door de wijzers van de klok. Een tijd die dieper gaat, voorbij aan modegrillen. Vergeleken met de omringende, moderne gebouwen, die allemaal op elkaar lijken, straalt het Kurhaus een zekere vroomheid uit. Daar waar het met liefde gevormde erkers en torens toont, zijn de moderne gebouwen veelal met rechte hoeken afgewerkt. Opmerkelijk is dat het Kurhaus er al sinds 1885 staat en nog zo mooi is als vroeger. Onverminderd is ze dé blikvanger van Scheveningen. Dit terwijl ik laatst in een wijkkrant las over plannen om de omringende nieuwbouw alweer af te breken. Gebouwen die slechts dertig jaar hebben dienst gedaan. Ik bespeur daarin een vorm van gefragmenteerd denken. Veel haast ook. Begint zich dit nu op alle fronten van het leven te uiten? De iPhone 4 is nog niet uit of de iPhone 5 wordt al aangekondigd. De iPad 2 zag het licht niet lang na nummer 1.
In deze tijdgeest is het zo langzamerhand een kunst om tussen het tijdelijke een glimp van de eeuwigheid op te vangen. Eigenlijk ben ik best benieuwd naar hoe jullie dit doen!?
38
Stouwen of kauwen?
! w u a K . . . y o B
Zonder ook maar íets doen op gewicht blijven en je lekker voelen na het eten? Zet dan je kaken aan het werk!
Wat gebeurt er eigenlijk als we kauwen? Meer dan je denkt misschien. Eten wordt in je mond op temperatuur gebracht. Precies die temperatuur die jouw lichaam nodig heeft om het eten te verwerken. Tijdens het kauwen wordt dat wat je eet ook gescand zodat je lichaam direct weet: “Oh, dit stofje moet naar dat orgaan, dat stofje naar die darm.” Als je niet of nauwelijks kauwt, dan geef je jouw darmen en organen teveel werk. Dan ontstaat daar echt stress. Want dan moet daar temperatuur geregeld worden (warmte toevoegen bij een hap vanilleijs, afkoelen bij een kaassoufflé). Dan moet daar ineens snel bedacht worden welke stof waarheen moet. Het gevolg is een opgeblazen gevoel na het eten. Als je het eten echt goed kauwt dan maak je het eten alvast fijn, breng je het op temperatuur en wijs je het de weg. Dat is ook wel zo ontspannen voor je darmen, kunnen die doen waar ze goed in zijn. Jou gezond houden. Bijkomend voordeel is dat je sneller voelt dat je genoeg hebt gehad. Want je eet minder snel als je bewust kauwt. Het zal in het begin een beetje wennen zijn, maar het is gewoon een kwestie van even doorbijten! Even een heel simpele, maar oh zo lekkere soep die voedt zonder te hoeven kauwen...
Voor een persoon of 15 10 grote aardappels 10 eetlepels olijfolie Verse basilicum (een blaadje of 10)
4 liter bouillon 1200 gr. gepelde tomaten Parmezaanse kaas, zout, peper
1) Schil de aardappels en snijd ze in blokjes. 2) Doe de aardappels in een pan met de olie, de basilicum, de bouillon en de gepelde tomaten (en hun sap) 3) Breng aan de kook. Doe de deksel op de pan en laat het zachtjes drie kwartier doorkoken op laag vuur. Roer van tijd tot tijd. 4) Maak er een mooi, glad geheel van met een staafmixer en dien op! 5) Geef er parmezaanse bij, zout en peper om naar smaak toe te voegen.
39
voor en door de industrie HSE LIFE wil een platform bieden voor iedereen die in de olie- en gasindustrie werkzaam is. Met name richt HSE LIFE zich op diegenen die werken daar waar HSE echt leeft of zou moeten leven: op de werkvloer.
HSE LIFE magazine is een uitgave van: The WAT Group B.V. Postbus 20033 7302 HA Apeldoorn (Nederland) +31 6 46.29.52.56 www.thewatgroup.com Aan dit nummer werkten mee René Beaumont, Natascha Bruti, Marjou Janse, Marcel van Spronsen, Veselin Raznatovic, Ramon Roelofs, Pier van Spronsen, Stéphanie van Stockum, Janine IJssel de Schepper
Reacties betreffende onderwerpen besproken in dit magazine kunnen worden gemaild naar info@thewatgroup.com t.a.v. Janine IJssel de Schepper.
Het overnemen van artikelen als bedoeld in artikel 15 van de auteurswet is niet toegestaan; © The WAT Group B.V. 2011