New Interface 4 vmbo-gt B

N ew I nterface

4 vmbo-GT

Yellow label

Leerwerkboek B

Annie Cornford

Frederieke Lelieveld

Diane van Steekelenburg

Eindredactie

Marion Simon

New Interface LRN-line is gebaseerd op het werk van de auteurs van New Interface 3rd edition: Nynke Bottinga, Marleen Cannegieter, Annie Cornford, Marjan den Hertog, Jos van Heusden, Michiel Jansen, Simon Joseph, Paulien Lammers, Frederieke Lelieveld, Annette Lether, Dianne Manders, Nienke Marinus, Nathalie Meeuwsen, Hans Mol, Hanna Molenaar, Mayke Munten, Marieke Nijhof, Sally Ripley, Marion Simon, Marieke Smeenk, Diane van Steekelenburg, Madelijn

Storm van Leeuwen, Vera Stupenea, Hedwig Suurmeijer, Sandra van de Ven.

Bureauredactie

Hanna Molenaar

Vormgeving

Studio Michelangela

Over ThiemeMeulenhoff

ThiemeMeulenhoff ontwikkelt slimme flexibele leeroplossingen met een persoonlijke aanpak. Voor elk niveau en elke manier van leren. Want niemand is hetzelfde.

We combineren onze kennis van content, leerontwerp en technologie, met onze energie voor vernieuwing. Om met en voor onderwijsprofessionals grenzen te verleggen. Zo zijn we samen de motor voor verandering in het primair, voortgezet en beroepsonderwijs. Samen leren vernieuwen.

www.thiememeulenhoff.nl

ISBN 978 90 06 91900 4

Eerste druk, eerste oplage, 2023

© ThiemeMeulenhoff, Amersfoort, 2023

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën,

Omslagfotografie

Flirt Creativity

Opmaak

Crius Group

opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16B Auteurswet 1912 j° het Besluit van 23 augustus 1985, Stbl. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie (PRO), Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp (www.stichting-pro.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet) dient men zich tot de uitgever te wenden. Voor meer informatie over het gebruik van muziek, film en het maken van kopieën in het onderwijs zie www.auteursrechtenonderwijs.nl.

De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.

Deze uitgave is volledig CO2-neutraal geproduceerd. Het voor deze uitgave gebruikte papier is voorzien van het FSC®-keurmerk. Dit betekent dat de bosbouw op een verantwoorde wijze heeft plaatsgevonden.

Skilled for life!

In de huidige wereld is alles mogelijk, wordt er gezegd. Maar wat betekent dat eigenlijk voor wat je moet kunnen en weten?

Met New Interface leer je hoe je goed spreekt, luistert, leest, schrijft – kortom: leeft – in deze taal die je overal tegenkomt, nu of in de toekomst.

Naast het verbeteren van je Engels helpt de methode je om jezelf te ontwikkelen en je voor te bereiden op het leven. Niet het leven, maar JOUW leven. Want om je in de wereld staande te houden, heb je niet alleen language skills maar ook life skills nodig. Dat zijn belangrijke vaardigheden als problemen oplossen, kritisch denken of doelen stellen. Zo maakt Engels je wereld groter.

Symbolen

In de leerwerkboeken kun je de volgende symbolen tegenkomen:

Werk aan je persoonlijke ontwikkeling én aan Engels.

Werk samen met een of meer klasgenoten.

Ga naar de New Interface-website of zoek iets op internet.

Beluister het audiofragment. Scan de QR-code bij de opdracht of vind het fragment op de New Interface-website.

Bekijk het videofragment. Scan de QR-code bij de opdracht of vind het fragment op de New Interface-website.

Oefen dit onderwerp nog eens.

Hoe zit de methode in elkaar?

In jaar 4 werk je met twee verschillende boeken. In boek A oefen je je taalvaardigheid. Ieder hoofdstuk bestaat uit twee lessen waarin steeds één hoofdvaardigheid centraal staat.

Boek B bestaat uit Exam preps en Exam units die verdeeld zijn over het boek en de online omgeving. In de Exam preps leer je hoe je een examen moet maken. Je krijgt tips en strategieën aangereikt die je stap voor stap leren hoe je de verschillende soorten examenvragen het beste kunt aanpakken. Je oefent met vragen en aan het einde van elke les reflecteer je op je prestatie en ontdek je waar nog ruimte voor verbetering is. In de Exam units pas je alles toe wat je in de preps geleerd hebt in lessen waarin je oefent met echte examenteksten en -vragen.

De opbouw van boek B is als volgt:

} Exam prep Reading

} Exam unit Reading

} Exam prep Listening and watching (online)

} Exam unit Listening and watching

} Exam prep Speaking (online)

} Exam unit Speaking

} Exam prep Writing (online)

} Exam unit Writing

} Checkbook (Words, Phrases, exam tips en speech cards)

Wil je (ook) digitaal werken met het lesmateriaal? Ga dan naar de digitale leeromgeving via www.thiememeulenhoff.nl/newinterface.

Exam prep Reading

Introduction

In this unit you’re going to practise for your Reading exam. You’ll learn how to tackle it with some helpful tips about exam strategies. You’ll also practise reading the kinds of texts and doing the type of assignments and questions you may come across in your exam.

LEERDOELEN

• Je kunt aangeven waar je de informatie kunt vinden die je nodig hebt om de vraag te kunnen beantwoorden.

Introduction

1 Skimming the text

Read the title of the text on the next page. Have a look at the pictures. Don't read the text yet. Answer the questions.

1 What is the text about?

2 How do you know?

2 Looking at words

Look at Hidden fortune. Explain why these words may fit the topic of the text. Look at the example.

Example: (to) hide Een schat wordt verstopt.

1 clues

2 gems

86-year-old Forrest Fenn hid his treasure in 2010. He's provided clues to its location, but it's still undiscovered. He hopes the hunt will encourage families to spend time outside together.

At some point in 2010, Forrest Fenn made two trips north out of Santa Fe and into the Rocky Mountains. On the first journey, the art dealer carried with him a bronze chest. On the second trip, he brought a backpack filled with gold coins, gold nuggets, and gems. Fenn says he filled the chest with the valuables and stashed it all somewhere in the massive mountain range.

In the years since, thousands have tried to find the treasure. 1. one person has died in the search. And, as far as we know, no one has found the chest yet. That doesn't surprise now 86-year-old Fenn. 'No one will happen upon the treasure,' he told Business Insider. 'They will have to figure out the clues before they can find it.' Hints to the treasure's secret location (and even a map depicting New Mexico, Colorado, Wyoming, and Montana) are included in two of Fenn's books, The Thrill of the Chase and Too Far to Walk. One of Fenn's poems, which advises the reader to 'begin it where warm waters halt,' is said to 2. nine clues. 'Read the clues in my poem over and over and study maps of the Rocky Mountains,' he said via email. 'Try to link the

two. The treasure is out there waiting for the person who can make all the lines cross in the right spot.'

3. Fenn had started his hunt he'd had all kinds of jobs. During the Vietnam War he joined the Air Force. Fenn had a hard time, working 14-hour days. 'As a fighter pilot I flew 328 combat missions in about 348 days, and was shot down twice,' he said. 'I was missing in action in the Laotian jungle. On other missions, I took battle damage to my plane and wondered if I would make it home.

After the war, Fenn said he felt mentally and physically exhausted. He didn't want to work in an office. Fenn: 'I was not going to wear a coat and tie, wear a watch, or have a calendar. I just wanted out.' 4. he entered the art business, opening up the Old Santa Fe Trading Co. He says that sitting down and thinking allowed him to achieve success. 'People today are too busy to think,' Fenn said. 'There is so much going on in the world and they are distracted. 5. my advice is to set aside an hour each day to just think. Don't rule out any idea.'

Then, in 1988, Fenn was struck by a particularly unusual idea. He had been diagnosed with terminal kidney cancer. He considered leaving behind some clues, heading out to the wilderness with a treasure chest and a bottle of sleeping pills, and dying on his own terms. But when tests showed that his tumour was getting smaller and it looked like he was 6. , he forgot his plan. Then, when the Great Recession hit, his mind turned back to the thought of a treasure hunt.

The secret treasure has previously been estimated to be worth about $2 million, but Fenn says he has no idea what the exact worth of the chest and its contents is today. He adds that the chest contains 20.2 Troy pounds of gold, including 265 American Eagles and Double Eagles and ancient gold artefacts and jewellery.

According to the New York Times, Fenn has provided a few more hints about the treasure's location. Apparently, the spot where the chest is hidden is higher than 5,000 feet above sea level and at least 8.25 miles north of Santa Fe.

There's a fortune hidden in a secret place somewhere, and this millionaire is the only one who knows where it is.

9

Fenn urges searchers to take safety precautions while searching for the chest. He also encourages them to enjoy the journey, rather than focusing solely on the goal of discovering the fortune. 'I wanted to give the kids something to do,' Fenn says. 'They spend too much time in the game room or playing with their little hand held texting machines. I hope parents will take their children camping and hiking in the Rocky Mountains, 7. letting them watch TV or play video games. I hope they will fish, look for fossils, turn rotten logs over to see what's under them, and look for my treasure.

Glossary

10

The hunt for the secret treasure has launched blogs and online communities dedicated to solving the mystery. 8. , not all of the interest is positive. Fenn has had to call 911 a few times, after fortune hunters showed up at his house uninvited. And still others have questioned whether or not the treasure is a hoax. 'There are only a few who have said it is a hoax and I don't say anything to them,' Fenn told Business Insider. 'The funny part is that they think they know exactly where it is hidden. When they arrive at that spot and the treasure is not there, they think one of two things. Either someone has already found it or it's a hoax. Ironically, most of them are still looking.'

(to) happen upon stuiten op precautions voorzorgsmaatregelen

(to) depict afbeelden hoax grap

Exam prep

3 Looking at a text about hidden treasures

Use Hidden fortune. Read the Tip: Opbouw van een tekst

Opbouw van een tekst

Veel teksten bestaan uit een inleiding, een middenstuk en een slotalinea.

• Wil je weten waar een tekst over gaat? Lees dan de inleiding.

• Wil je weten wat de belangrijkste informatie is in een tekst? Lees dan de laatste alinea. Alinea's zijn meestal op dezelfde manier opgebouwd. In de eerste en laatste zin van de alinea staat de belangrijkste informatie.

Lees van iedere alinea alleen de eerste zin. In welke alinea('s) staat het antwoord op vragen over de volgende onderwerpen? Schrijf nummers van de alinea's op.

1 of iemand de schat al heeft gevonden

2 meer informatie over het leven van Forrest Fenn

3 wat er in de schat zit

4 waar de schat ligt

5 reactie van anderen op de jacht naar de schat

4 Reading a text about hidden treasures

Read Hidden fortune. Geef van de volgende beweringen aan of deze wel of niet in overeenstemming zijn met de tekst. Lees steeds eerst de alinea waarin je denkt dat je het antwoord kunt vinden.

wel niet

1 Je kunt de schat zomaar tegenkomen.

2 De schat is nu twee miljoen dollar waard.

3 Fenn vindt dat mensen te weinig denken.

4 Fenn had een makkelijk baantje bij de luchtmacht.

5 In 1988 wilde Fenn zelfmoord plegen.

6 Fenn hoopt dat mensen plezier beleven aan de jacht naar de schat.

5 Translating the words

In almost every exam there is a gap question with one of the words below. Write down the Dutch meaning.

Note: Learn these words by heart.

1 consequently

2 however

3 likewise

4 therefore

6 Choosing the correct words

Read Hidden fortune. Use the Tip: Gatentekst

Gatentekst

5 moreover

6 nevertheless

7 for example

8 besides

In een gatentekst is een aantal woorden weggelaten. Je wordt gevraagd om het juiste woord voor elke open plek te kiezen. Doe dat zo:

• Skim eerst de tekst. Je weet dan waar die ongeveer over gaat.

• Lees de zin voor en na de open plek.

• Probeer eerst zelf te bedenken wat er zou kunnen staan.

• Kijk dan naar de antwoorden en kies het antwoord dat het meest lijkt op jouw eigen antwoord.

• Controleer of het antwoord logisch is in de zin en bij de rest van de tekst.

1 Kies bij 1 in alinea 2 het juiste woord. ◯ at least

consequently

nevertheless ◯ that's why

2 Kies bij 2 in alinea 3 het juiste woord. ◯ achieve

protect

3 Kies bij 3 in alinea 4 het juiste woord.

◯ By the time

◯ In the end

◯ Long before

◯ Since

4 Kies bij 4 in alinea 5 het juiste woord.

◯ As a matter of fact

◯ Besides

◯ Likewise

◯ So

5 Kies bij 5 in alinea 5 het juiste woord.

◯ For example

◯ Moreover

◯ Still

◯ Therefore

6 Kies bij 6 in alinea 6 het juiste woord.

◯ awaking

◯ losing

◯ worsening

◯ recovering

Looking back

7 Discussing the sentences

7 Kies bij 7 in alinea 9 het juiste woord.

and

as well as

contrary to

rather than

Use Hidden fortune. Look at your answers in exercise 4. Discuss with a classmate which sentences from Hidden fortune gave you the clues to find the answers.

8 Discussing the sentences

Use Hidden fortune. Use the Tip: Gatentekst

Gatentekst

In een gatentekst is een aantal woorden weggelaten. Je wordt gevraagd om het juiste woord voor elke open plek te kiezen. Doe dat zo:

• Skim eerst de tekst. Je weet dan waar die ongeveer over gaat.

• Lees de zin voor en na de open plek.

• Probeer eerst zelf te bedenken wat er zou kunnen staan.

• Kijk dan naar de antwoorden en kies het antwoord dat het meest lijkt op jouw eigen antwoord.

• Controleer of het antwoord logisch is in de zin en bij de rest van de tekst.

Look at your answers in exercise 6. Go through the steps from the Tip: Gatentekst with a classmate and discuss the following questions.

• How did you find the correct answers?

• Which mistakes did you make?

Exam practice

9 Understanding a text about hidden treasures

Read Hidden fortune and answer the questions.

1 How can the text as a whole be characterised?

◯ As a critical description of Forrest Fenn's ideas.

◯ As a funny story about an old millionaire.

◯ As an objective report about treasure hunts.

◯ As a light-hearted article about a specific treasure.

2 What is said about people's reactions to the treasure hunt?

◯ Almost all the people who cannot find the treasure are angry and feel betrayed.

◯ Everyone likes the hunt and there are a lot of people who send their compliments.

◯ Many people think the treasure hunt is a kind of internet joke.

◯ Most people are positive, but there are also some negative comments.

3 Kies bij 8 in alinea 10 het juiste woord.

◯ For example

◯ However

◯ Nevertheless

◯ Therefore

Exam unit Reading

Introduction

In this unit you’re going to practise with exam goals and strategies you may come across in your Reading exam (CE). You’ll read various shorter and longer exam texts, for example interviews, advertisements and magazine articles, and you’ll answer a variety of exam questions.

Lesson 1

LEERDOELEN

• Je kunt de betekenis van belangrijke elementen uit een tekst aangeven.

• Je kunt skimmen: oriënteren voordat je de tekst gaat lezen.

Introduction

1 Practising vocabulary

Use Vocabulary Reading 1. Use the Tip: Woordkennis

Woordkennis

Hoe meer woorden je kent, hoe beter je de examenteksten kunt begrijpen. Maak daarom een lijstje van de woorden uit de oefeningen die je niet kent en zoek de betekenis op. Zo vergroot je je woordenschat.

The words in this exercise often occur in exam texts. Choose the correct words.

Choose from: (to) argue – (to) fail – female – however – (to) match – policy – principal –similar – violence – voucher.

1 Mrs Alders is my favourite teacher.

2 I need to study really hard because I cannot this class.

3 If you really misbehave in school, you have to go and see the

4 My friend always wears socks that don't

5 If you don't agree with our , you'll have to find another school.

6 I have got a for that café. Would you like a cup of coffee?

7 I don't really like my school uniform. , I'll have to live with it.

8 My parents always that if you study hard, you will succeed

9 There was a lot of in my old treet. I didn't like it there

10 I love your new trainers. I have got ones.

2 Reading questions

Lees de vragen. De vragen zijn afkomstig uit een opdracht die je later gaat maken.

Vragen:

1 Why could people be surprised by Ms Dynamite according to paragraph 1?

2 Wat wil Niomi volgens alinea 3 duidelijk maken aan haar fans?

3 Niomi noemt in alinea 5 een nadeel van haar succes. Schrijf op welk nadeel dat is.

4 Which 'refreshing approach' is meant in paragraph 7?

De vier vragen zijn heel verschillend, maar toch hebben ze één ding met elkaar gemeen.

1 Wat zie je bij alle vier de vragen?

2 Hoe helpt jou dit bij het beantwoorden van de vragen?

Exam prep

SCHOOL LINED CHILDREN UP IN THE RAIN TO CHECK FOR SUPERMARKET UNIFORM

Pupils at a Sunderland school were forced to 'line up in the rain' while teachers colour-matched their trousers to make sure they were from the right shop. Children who failed the match test were then placed into isolation or sent home. The 'shocking' moment was captured on camera as pupils had their clothes checked. Parents contacted the local newspaper, the Sunderland Echo, in anger after their children were punished for not wearing the exact grey trousers from the correct uniform shop. The pupils were also punished for wearing the 'wrong' shoes, that is, shoes which weren't leather. The angry parents understood why blazers and ties with the school logo on must come from the correct shop. On the other hand, they didn't see why they had to buy the plain trousers for £15.99 from Total Sport. They argued that the same style of trousers were less than half the price in supermarkets.

Principal Nicola Cooper said the school has a new uniform and is proud of it. But one parent compared the school to a prison. 'They were checking their clothes for tags, which is just a scandal,' Deb Pearson, whose daughter Nikki, 12, is at the school, said. 'My daughter was turned away at the gates because she was wearing boots rather than shoes. I had difficulty finding a pair which fitted her, but she wasn't wearing trainers or anything like that. When she told them she had nowhere to go, they put her into an isolation room. The whole thing is absurd.'

But not all parents were angry. One mum messaged the Echo's Facebook page to defend the school: 'The school gave more than enough warning of the uniform policy before the sixweek holidays,' she said. 'I agree that grey trousers are grey trousers and you can buy similar ones from Asda. However, the school do give Total Sport vouchers to families with money problems so that they can buy these particular trousers, and the same for blazer and ties etc.'

Other parents agree. They think that the children who were sent home were the children who did not follow the rules. These children and their parents is what is wrong with this world today, they argue. They don't want to follow rules because they put themselves above the rules.

The parents who spoke up for the school's actions say that over 90% of the pupils were dressed appropriately, while the other 10% went against a fair school policy. There may be 10% of parents unhappy but there are 90% who agree with the school. They have respected the school's rules and wishes for children to be in a particular uniform.

3 Skimming a text

Look at the picture, and read the title and the introduction of School lined children up in the rain to check for supermarket uniform. Use the Tip: Skimmen / oriënteren

Skimmen / oriënteren

Kijk goed naar de titel, kopjes, lettergroottes, plaatjes en tekstindeling voordat je gaat lezen. Je ziet zo waar de tekst ongeveer over gaat. Als je de tekst dan echt gaat lezen, begrijp je hem sneller.

1 Waar gaat deze tekst over? Schrijf het onderwerp op in één woord.

2 Beschrijf in vier zinnen wat jij, zonder de tekst gelezen te hebben, al weet over het onderwerp van de tekst.

3 Wat is het probleem dat in deze tekst wordt beschreven?

4 Writing down important words

Read these questions. They are all from an exercise you're going to do later.

1 Voor welke 'toets' waren de leerlingen gezakt?

2 What were the 'angry parents' angry about? (paragraph 1)

3 Welke oplossing voor het probleem noemt deze moeder? Is Deb Pearson hiermee geholpen?

4 Citeer het deel van de zin dat aangeeft dat niet iedereen het beleid van de school eerlijk vindt.

Use the Tip: Markeren van belangrijke woorden en onderdelen

Markeren van belangrijke woorden en onderdelen

• Lees eerst goed de vraag zodat je weet welke informatie precies gevraagd wordt. Het kan helpen om belangrijke woorden uit de vraag te onderstrepen, te markeren of op een apart blaadje te schrijven.

• Zoek daarna uit welk deel van de tekst je moet lezen. Vaak wordt de alinea al genoemd in de vraag, maar soms moet je ook zelf de goede alinea of het goede deel zoeken.

Write down important words from each question. You don't have to answer the questions yet.

5 Answering questions about a text

Read School lined children up in the rain to check for supermarket uniform

1 'Children who failed the match test ….' (paragraph 1) Voor welke 'toets' waren de leerlingen gezakt? Leg uit.

2 What were the 'angry parents' angry about? (paragraph 1)

◯ That some of the kids wearing the wrong uniform were put into isolation.

◯ That their kids were punished for wearing the wrong clothes or shoes.

◯ That the school does not allow the kids to wear boots.

◯ That the local newspaper published a picture of their kids.

3 'One mum messaged the Echo's Facebook page to defend the school.' (paragraph 3)

a Welke oplossing voor het probleem noemt deze moeder?

b Is Deb Pearson hiermee geholpen? Waarom wel of niet?

4 Niet iedereen op school vindt het beleid eerlijk. Citeer het deel van de zin waaruit dat blijkt.

6 Looking back

Kijk terug. Hoe pak je het lezen van een examentekst en het maken van de bijbehorende vragen aan? Zet de stappen in de juiste volgorde.

▢ De vraag goed lezen.

▢ Het goede antwoord opschrijven of kiezen.

▢ Je oriënteren op de tekst door te skimmen.

▢ Uitzoeken welk deel van de tekst je moet lezen.

Exam practice

MS DYNAMITE

Britain's leading female rap star is nominated for six Mobo-awards at the Music Of Black Origin show at the London Arena tonight.

Ms Dynamite may be Britain's leading female rap star, but anyone expecting a hardnut 'gangsta girl' is in for a surprise. The 21-year-old makes it clear in her lyrics that she is anti 'gangsta culture', drug dealers and black-on-black violence. As for her style, she likes to keep things low-key, dressing simply and avoiding photo shoots that try to make her look sexy, because she feels this takes the focus away from her music. 'I'm not interested in flashy material things. Fast cars and diamonds are not where it is at.'

In fact, Ms Dynamite, whose real name is Niomi Daley, seems more like a social worker than a pop star. So it was appropriate that she invited me to interview her at her former secondary school, Parliament Hill School, in North London. Within minutes, news of her surprise arrival spread through the school like wildfire. It is a compliment that local star Niomi is careful not to take for granted. She says: 'I love children and I want to inspire them, I don't think you can underestimate the importance of that.'

Niomi proves her point by patiently signing autographs and chatting to pupils, making sure they understand the importance of good grades. The visit to her school is not just some clever PR stunt to impress a newspaper. She seriously feels the responsibility to give something back to her young fans. She says: 'I really want kids to realise how important it is to have an education. I am lucky to be where I am, but I also have exams to fall back on if I need them.'

Niomi has experienced the hard side of life. When she was two, her Jamaican dad, Eyon, left her Scottish mum Heather. And when she was 13, her mum became ill with cancer and Niomi had to care for her young brothers and sisters. Her mother recovered, but Niomi has not forgotten the importance of setting a good example.

Niomi still lives where she was brought up, although she is finding it hard to fight the demands of success. 'It has been crazy lately. I live with my family, but I hardly get to see them.' Despite Niomi's new-found fame, she has stayed true to her roots and is proud of the social and cultural mix of her upbringing. 'I have been taught to take people as I find them.'

Unfortunately, Niomi can speak about racism from personal experience. 'When I was at primary school, people called me names like 'black bitch' and 'black cow'. It was weird because I never even thought about being a different colour from my mum, who is white. As a kid, I didn't see colour, just people. But in a way I am glad I went through that because it made me stronger.'

The music being recorded by many other rap stars is often obsessed with sex, drugs and violence. But although Niomi has worked with the controversial rapper Eminem, such subject matter is not for her. This refreshing approach has not brought down sales. So far more than 150,000 people have bought her album A little deeper

Niomi says: 'If I had a pound for every person that told me I wasn't going to get anywhere, I'd be a millionaire. But all it really did was make me stronger. Every time they said, 'You can't do it,' I was like, 'OK, can you give me the mike now?''

Back at Parliament Hill School, the kids are begging to talk to Niomi and they all want to be photographed with her. You don't find many pop stars visiting their old school to help a new generation find its feet. But clearly, Ms Dynamite is not just any pop star.

©The Sun

Uit: examen GL/TL-2005 1e tijdvak

Answering the questions

Read Ms Dynamite. Read the Tip: Examenvragen

Examenvragen

Bij veel examenvragen wordt de alinea (paragraph) waarin je het antwoord kunt vinden genoemd. Je weet dan dat je deze alinea in ieder geval goed en in detail moet lezen. Als je daarna het antwoord nog niet (zeker) weet, kun je altijd nog andere delen van de tekst lezen.

1 Why could people be surprised by Ms Dynamite according to paragraph 1?

In de vraag zie je al staan dat je alinea 1 moet lezen. Lees deze alinea dus goed en in detail door. Je kunt eventueel de belangrijke woorden uit de meerkeuzeopties onderstrepen of markeren zodat je goed weet waar je op moet letten bij het lezen.

◯ She does not look and act like a typical rap star.

◯ She is not really interested in rap music in general.

◯ She is the most popular rap star at the moment.

◯ She pays more attention to her image than to her songs.

2 Wat wil Niomi volgens alinea 3 duidelijk maken aan haar fans?

In de vraag zie je al staan dat je alinea 3 moet lezen. Aan het einde van de alinea lees je wat Niomi zelf zegt.

3 Niomi noemt in alinea 5 een nadeel van haar succes. Schrijf op welk nadeel dat is. Kijk goed waar precies naar wordt gevraagd. Onderstreep of markeer dat woord. Zoek dan het antwoord op in alinea 5.

4 Which 'refreshing approach' is meant in paragraph 7?

In de vraag zie je al staan dat je alinea 7 moet lezen. Weet je wat refreshing approach betekent? Als je deze woorden niet kent, is het verstandig om ze op te zoeken in een woordenboek.

◯ Making raps about sex, drugs and violence.

◯ Recording an album with rapper Eminem.

◯ Selling her album at a lower price.

◯ Singing about different subjects than most rappers do.

Exam unit Listening and watching

Introduction

In this unit you’re going to practise with exam goals and strategies you may come across in your Listening and watching exam. You’ll listen to and watch various interviews, talk shows and documentaries.

Lesson 1

• Je kunt hoofdpunten van een tekst begrijpen.

• Je kunt voorspellen waarnaar je gaat luisteren.

EXAM PREP

LEERDOELEN

Do you want to practise for your Listening and watching exam with some helpful tips about exam strategies? Then you can find the Exam preps for Listening and watching on the New Interface website.

Introduction

1 Reading the introduction

The documentary We are the people we've been waiting for shows a number of people who talk about the education system and whether it's good at preparing young people for the future. Read the Introduction. Use the Tip: Inleiden / voorspellen

INTRODUCTION

The last year of secondary school is an important time: big exams to take, big decisions to make. Some teenagers leave school full of confidence, knowing who they are and what they want for the future. Others are not so sure, and it may take them a little longer to find their way in the world. Has your education prepared you for the new challenges ahead?

Vaak zie je eerst een inleiding bij het kijkfragment van de kijk- en luistertoets. Deze inleiding vertelt je alvast iets over het onderwerp van de tekst. Probeer te bedenken wat jij zelf al over dit onderwerp weet of wat jouw mening is. Bedenk ook waar het fragment over zou kunnen gaan. Dit maakt het luisteren makkelijker.

Answer the questions.

1 How do you feel about your final year in secondary education? Write four English words that describe your feelings.

2 How important is school for you? Give school a number on a scale from 0–5. Explain your choice in English.

Exam prep

2 Answering questions

Listen to and watch the introduction, Clip 1. Read the Tip: Inleiden / voorspellen. Answer the questions in Dutch.

1 In short, the documentary makers tell us in this clip: 'The world is changing rapidly – but our education system is not keeping pace.'

a Ben je het eens met deze stelling? Waarom (niet)?

b Geef een voorbeeld om je mening te onderbouwen.

2 You also hear: 'Education will be the key to solving all of the other problems we've got.'

a Ben je het eens met deze stelling? Waarom (niet)?

b Geef een voorbeeld om je mening te onderbouwen.

3 Choosing the correct name

Listen to and watch Clip 2, Clip 3 and Clip 4. Read the Tip: Hoofdpunten

Hoofdpunten

Probeer niet elk woord in het filmfragment te begrijpen, maar let op de hoofdlijnen. Gebruik de context en je gezonde verstand om het juiste antwoord te vinden.

Who could have said what? Choose the correct name.

1 I really don't enjoy school.

2 The most important thing for me is to be happy.

3 I'm doing quite badly in school.

4 If I marry a rich man, I won't have to work.

5 I used to be a quiet child, but now I am more confident.

6 My parents really support me.

7 I don't feel comfortable at school where they want you to be quiet.

Scott (Clip 2) Amy (Clip 3) Natasha (Clip 4)

4 Choosing true or false

Listen to and watch Clip 5, Clip 6 and Clip 7. Are the sentences true or false?

Clip 5

1 Sir Ken Robinson feels that schools should focus more on reading and writing. true / false

2 Because Scott felt stupid he didn't want to get his exam results. true / false

Clip 6

3 Henry Winkler (the older man) did badly at school because he didn't study hard. true / false

Clip 7

4 The current school system works well for all students. true / false

Exam practice

5 Choosing the correct answer

Listen to and watch Clip 1a. Read the Tip: Meerdere versies

Meerdere versies

Een luistertoets heeft meerdere versies waarbij de meerkeuzemogelijkheden door elkaar zijn gehusseld. Schrik dus niet als je een paar keer hetzelfde antwoord (bijvoorbeeld drie keer antwoord A) achter elkaar hebt. Dat is heel goed mogelijk.

Wat vertelt Natasha?

Probeer te voorspellen wat Natasha zegt over haar examens. Let op de toon waarop ze praat en haar lichaamstaal. Zijn die positief of negatief? Deze informatie kan je helpen bij het vinden van het juiste antwoord.

◯ Ze maakt zich niet druk over haar resultaten, ze heeft haar best gedaan.

◯ Ze weet zeker dat ze heel goede resultaten heeft omdat ze veel hulp heeft gehad.

◯ Ze heeft hard geleerd voor haar examens, maar ze denkt dat het niet genoeg is geweest.

6 Choosing the correct answer

Listen to and watch Clip 4

Wat zeggen de experts in dit fragment over scholen?

Veel woorden uit de antwoordmogelijkheden worden genoemd in het fragment, maar dan in een andere context. Dat zijn vaak gemene afleiders.

◯ Leerlingen leren tegenwoordig niet meer goed lezen en schrijven.

◯ Scholen zouden ook moeten onderwijzen hoe je zelfstandig wordt.

◯ Kinderen moeten altijd met hun ouders praten voordat ze een belangrijke beslissing nemen.

7 Choosing the correct answer

Listen to and watch Clip 6

1 Henry Winkler (de man) leert al zijn woordjes, maar ... Probeer te voorspellen wat er kan gebeuren tijdens een woordjestoets. Kies welk antwoord je het meest logisch lijkt en welk antwoord je niet zo logisch vindt. Doe dit voordat je gaat luisteren.

◯ als hij de toets doet, weet hij ze niet meer.

◯ hij krijgt in de toets alleen de moeilijke woorden en die weet hij niet.

◯ hij vergeet hoe hij de woordjes moet schrijven.

2 Wat vond Henry Winkler vroeger vreselijk?

Sommige woorden uit de antwoordmogelijkheden worden wel genoemd in het fragment, maar dan in een andere context. Dat zijn vaak gemene afleiders.

◯ Dat hij zo vaak hoofdpijn had.

◯ Dat hij slecht was in veel vakken.

◯ Dat zijn hersenen niet goed werkten.

8 Choosing the correct answer

Listen to and watch Clip 7

Wat is de conclusie van Henry Winkler over succes?

Als iemand een conclusie of mening noemt, merk je dat soms doordat ze wat harder of duidelijker gaan praten. Let daar op als je gaat luisteren.

◯ Je kunt succesvol zijn, ook als je niet goed kunt leren.

◯ Je moet heel hard werken om succesvol te zijn.

◯ Briljant zijn heeft niets te maken met succes.

9 Choosing the correct answer

Listen to and watch Clip 8

Wat vindt professor Germaine Greer van het schoolsysteem?

Veel woorden uit de antwoordmogelijkheden worden genoemd in het fragment, maar dan in een andere context. Dat zijn vaak gemene afleiders.

◯ Het zou succesvoller zijn als het zich concentreert op een kleine elitegroep.

◯ Scholen leren kinderen veel dingen die niet nuttig zijn.

◯ Tot haar verrassing zijn de openbare scholen beter dan de privéscholen.

Exam unit Speaking

Introduction

In this unit you’re going to practise with exam goals and strategies you may come across in your Speaking exam. You’ll have formal and informal conversations and give a presentation.

Lesson 1

• Je kunt informatie geven en vragen om informatie.

• Je kunt de opdracht goed lezen en je goed voorbereiden.

EXAM PREP

LEERDOELEN

Do you want to practise for your Speaking exam with some helpful tips about exam strategies? Then you can find the Exam preps for Speaking on the New Interface website.

Introduction

1 Talking with your classmate Look at the Rocky Gym brochure

Talk about the following points with a classmate.

1 Do you often visit a gym or have you ever visited one? Explain.

2 If your answer was yes: What do you like doing at a gym? Do you work out with weights or do you take classes?

3 If your answer was no: would you want to visit a gym? Why (not)?

4 Look at the lessons that are offered at Rocky Gym. If you had to choose, would you choose yoga lessons or boot camp? Why?

2 Discussing words

Use Vocabulary Speaking 1. Talk about the words together, then choose the correct words with the definitions.

Choose from: (to) book a class – (to) cool down – discount – favourite – in advance –in good condition – member – muscle.

1 someone that is part of a group or club

2 arrange to take part in a lesson

3 when you are strong and healthy

4 the amount taken off a regular price

5 the most liked thing or person

6 before something happens

7 part of your body that can contract and produce movement

8 bring your body back to its resting state at the end of a workout

3 Making correct combinations

Use Phrases Speaking 1. Match the sentences that go together.

Could I ask you some questions about prices?

Have you got a discount for teenagers?

How much is a gym membership?

I'd like to book a Zumba class on Monday at ten o'clock.

Is there an aqua jogging session available this evening?

Luton Gym. Leslie speaking.

Thank you very much for the information.

•

• Hello, this is Annie Waters.

•

• I'm sorry. That class is fully booked.

•

• A membership is £400 a year.

•

•

No, the swimming pool is closed for swimming lessons.

•

• Of course. How can I help you?

• You're welcome.

•

•

• We offer a twenty percent discount for teenagers.

Exam prep

4 Talking about your favourite sport

Work with a classmate. Read the Tip: Voorbereiden and the instructions for role A and B.

Voorbereiden

Zorg dat je goed bent voorbereid op een spreekopdracht. Lees de opdracht goed door. Zorg bij een mondeling examen dat je precies weet wat er van je verwacht wordt. Bedenk welke dingen je kunt gaan zeggen en zoek eventueel woorden en zinnen van tevoren op. Oefen (voor de spiegel of met een huisgenoot) thuis alvast met praten in het Engels.

Role A

You are going to talk about your favourite sport. It can be a sport you play yourself or a sport you like watching on TV. Think about the things you can talk about. Make a cheat sheet with words and short sentences. Use a separate piece of paper.

Role B

Your classmate is going to give you information about his or her favourite sport. Think of five questions you can ask. Write them down. Use a separate piece of paper.

1 Play rock-paper-scissors to decide your roles. The first person to win three times plays role A, the other plays role B. Take five minutes to prepare your roles.

2 Have the conversation about sport. Talk for three to four minutes. Switch roles.

5 Having a conversation

Work with a classmate. One of you works at Rocky Gym. The other one calls the gym for information. Read the Rocky Gym brochure before you start. Use Phrases Speaking 1. Have a conversation.

Rocky Gym employee Teenager

1 Neem de telefoon op. Vraag waarmee je kunt helpen.

4 Zeg: natuurlijk.

7 Zeg dat jullie fantastische kortingen bieden voor twee of meer mensen van dezelfde familie.

8 Leg uit dat je hierover meer informatie kunt vinden op jullie website www.rockygym.co.uk.

2 Zeg je naam.

3 Vraag of je wat vragen mag stellen over de prijzen en de lessen.

5 Zeg dat je graag een lidmaatschap (membership) voor de sportschool en het zwembad voor twaalf maanden wilt kopen.

6 Vraag of ze korting hebben voor families.

9 Zeg dat je op de site zult kijken.

10 Vraag of het zwembad ook geopend is tijdens de aquajogginglessen.

11 Zeg dat het je spijt, maar je kunt niet zwemmen tijdens de aquajogginglessen of de zwemlessen voor kinderen.

14 Leg uit dat je je via de website van tevoren kunt inschrijven, maar dat je ook nog mee kunt doen met een les als er ruimte is.

16 Vertel dat het maximale aantal mensen van alle lessen zeventien is.

18 Zeg: graag gedaan.

19 Sluit af met: tot gauw bij Rocky Gym.

Exam practice

6 Having a group discussion

12 Zeg dat je het begrijpt.

13 Vraag of je je van tevoren moet inschrijven voor de lessen.

15 Vraag wat het maximale aantal mensen is dat aan een les mee mag doen.

17 Bedank vriendelijk voor alle informatie.

Do this exercise with a group of three people. Read the instructions carefully. Take a few minutes to prepare your role. Use the Rocky Gym brochure. Have the conversation.

• You have this conversation with three people from the same family. You all have a membership with Rocky Gym. Decide who is who.

• The goal of the conversation is to find two dates to go to the gym together this week. You have to agree on what you are going to do, on which day and at what time. Use the Rocky Gym timetable.

• Talk about the possible activities. Talk about your likes and dislikes and explain this to each other. Agree on two activities.

• Talk about your schedules this week. Find out which two times are best for all of you.

Exam unit Writing

Introduction

In this unit you’re going to practise with exam goals and strategies you may come across in your Writing exam. You’ll write formal and informal messages, for example how to invite friends for a party or how to request information for a summer course.

Lesson 1

• Je kunt een groet, bedankje of kennisgeving schrijven.

LEERDOELEN

• Je kunt de opdracht goed lezen en controleren of je alle onderdelen uit de opdracht hebt gedaan.

EXAM PREP

Do you want to practise for your Writing exam with some helpful tips about exam strategies? Then you can find the Exam preps for Writing on the New Interface website.

Introduction

TEXT MESSAGES AND INFORMAL EMAILS

BIRTHDAY BASH

It's my birthday next week! I didn't do anything last year but this year I AM going to celebrate it and I'm inviting all my best mates. Meet me at the station – at the front – at 9 am this Sunday 10 September. You'll have to walk a few miles so leave your high heels at home. Oh, and I mustn't forget: skip breakfast. Hope to see you all then!

– Maud

Mum What time will you be here then?

Lorenzo Don't know. Around 10 I think.

Mum What about dinner? Will you eat at Brian's?

Lorenzo Yeah, we'll grab something to eat. His parents are out.

Mum Well, just text me as soon as you're heading home.

Lorenzo Will do!

Lorenzo I'm at Brian's. Will be home late.

From: Maya

To: Ellen

Subject: present

Hi Aunt Ellen,

Thank you very much for the birthday money you sent me. I will use it to buy the black dress I saw in a shop this weekend. I'd like to wear it to our Christmas dinner at school. We all have to wear something special and the dress would be perfect. I'll send you a picture!

I hope you and Uncle Tom have a good Christmas. Unfortunately, we won't be with you this year because we're going to Austria. But I'm sure we'll be at grandma's again next year.

Thanks again for your present and a merry Christmas and a happy New Year!

Love, Maya

1 Reading a text message

Read Maud's message on the previous page. Choose the messages that can be a reaction to Maud's message.

◯ Max

Thank you for your kind invitation to your graduation ceremony. We'll be happy to attend. Do you want us to collect you at your place or at the entrance to the Barbican Centre?

◯ Lionel

Mysterious ... where are you taking us???? I'm coming of course. Wouldn't want to miss this for the world. One question: when does the party end? I've got to work in the afternoon.

◯ Sandy

I'm so sorry, but I can't be there. I'm at my father's house this weekend and trying to be at the station at 9 would mean I'd have to leave Birmingham at 6 ... I don't even think the trains are running around that time. Have a great party! And give my love to all the others.

◯ Aubrey

Delighted to receive your invitation. I look forward to seeing you all at Uncle Cecil's. Should I bring something?

2 Reading a chat

Read the chat between Lorenzo and his mum on the previous page. Which sentence describes the chat?

◯ The mother is angry because her son is going to be home late.

◯ The mother would like to know what her son wants to eat for dinner.

◯ The son sends a message that he won't be home soon.

◯ The son would like to bring a friend for dinner.

3 Reading an informal email

Read the email on the previous page. Are the sentences true or false?

1 Maya heeft geld voor kerst gekregen van haar tante. ◯ ◯

2 Maya zal haar tante een foto sturen van wat ze heeft gekocht. ◯ ◯

3 Maya ziet haar oom en tante bij haar oma met kerst. ◯ ◯

Exam prep

4 Completing a text message

Use Phrases Writing 1. Complete the messages. Use the given sentences. You can use each sentence only once.

Choose from: I am expecting you at the Blue Berry Cafe at 8 pm. – I'm so sorry. – I would love to go with you to the concert. – I would really like to come, but I can't. – What time will you be there to pick me up?

Hiya Dad, just to confirm my flight details: my flight number is BA435 and it will land on Monday at 5 pm. (1)

Thanks for the invitation! (2)

My uncle and aunt are celebrating their 25th wedding anniversary and I have to go to their party. (3)

Wow, (4)

I wouldn't want to miss this for the world!

I am turning 16 next weekend, so it's party time! (5)

There will be food, drinks and a lot of great music. I hope you will come!

5 Completing an email

Use Phrases Writing 1. Complete the email. Use the given sentences. You can use each sentence only once.

Choose from: All the best, – Give my love to Tim, Mercy and Aunt Emily. – How are you and Aunt Emily doing? – I am a bit nervous – Thank you for sending me the advertisement for the weekend job at the Food Hall.

From: Adam

To: Charles

Subject: advertisement

Dear Uncle Charles,

(1)

It was very nice of you. I applied immediately and I have got an interview next Friday.

(2) , but Dad says everything will be fine.

(3) Grandma told us that you are planning to go to Ireland this summer. Maybe I can persuade Mum and Dad to go there too. It would be nice to spend some time together.

(4)

(5) Adam

6 Writing a message and a chat

You are invited to Maud's birthday party. Read Maud's message in exercise 1 again.

a Write a WhatsApp message to your friend Ash.

• Vraag of zij ook naar het feestje gaat;

• Zeg dat jullie dan samen naar het station kunnen gaan;

• Zeg dat je vader jullie wel wil brengen.

b Finish the chat and write down the sentences.

Ash That's nice of your dad! What time do you want to go?

You 1

(Doe een voorstel voor een tijdstip.)

Ash Isn't that a bit too early?

You 2

(Reageer, bedenk zelf een reden waarom het wel een goed tijdstip is.)

Ash OK, fine by me. What about a present?

You 3

(Zeg dat jullie geld kunnen inzamelen en dan samen iets kunnen kopen.)

Ash Sorry, I can give you some money, but I don't have time to buy anything this week. I've got four tests at school and extra hockey training.

You 4

(Zeg dat dat niet erg is. Misschien wil Gino wel mee.)

Ash Would you mind asking everybody for money?

You 5

(Zeg dat dat geen probleem is.)

c You have set up a new WhatsApp group to sort out the present. Send your friends a message. Write 30-50 words.

7 Writing an email

Your dad is turning fifty and you and your family are throwing him a surprise party. Use the Tip: Aan de opdracht houden

Aan

de opdracht houden

Als je een e-mail of een brief schrijft, houd je dan zoveel mogelijk aan de opdracht.

• Gebruik dezelfde volgorde als in de opdracht is gegeven.

• Kruis de onderdelen aan die je hebt gedaan. Zo vergeet je niets.

• Controleer na afloop of je alle onderdelen hebt verwerkt.

• Gebruik niet meer of minder woorden dan aangegeven.

• Ga er niet van alles bij verzinnen. Je krijgt er geen extra punten voor en je hebt meer kans op fouten.

Write an email to invite your family and your dad's friends. Write 100-120 words. You can write it here or type your message on the computer.

Schrijf:

• dat je vader op 14 april vijftig wordt;

• dat je de geadresseerden wilt uitnodigen voor een verrassingsfeestje op zaterdag 17 april;

• waar en hoe laat de gasten worden verwacht. Geef plaats, adres en tijd;

• dat je ouders een kwartier later dan de gasten zullen komen, na de voetbalwedstrijd van je vader;

• dat het fijn zou zijn als iedereen dan al binnen is;

• wat jullie op het feest gaan doen (eten, dansen, of ...). Bedenk minimaal drie dingen;

• dat het feest een verrassing is voor je vader, dus dat de gasten hem niets moeten vertellen;

• dat je graag voor 10 april wilt weten of de gasten komen. Begin en eindig je e-mail netjes.

From:

To:

Subject:

Exam practice

8 Writing about an invitation

Your aunt and uncle have special tickets for a film premiere. They have invited you to join them and you are also allowed to take a friend. Of course you would like to go! You decide to take your best friend.

a Write your friend a WhatsApp message. Write 30-40 words. You can write it here or you can type your message on the computer. Groet je vriend(in) en schrijf in je bericht:

• dat je met je oom en tante mee mag naar de première van ... (bedenk zelf welke film);

• dat je vriend(in) ook mee mag;

• wanneer de première is: vrijdag 11 november;

• of je vriend(in) meegaat.

b Finish the chat with your friend. Write complete English sentences.

Your friend Wow, great! No way I would miss that!!!

You 1 (Geef een reactie.)

Your friend Where is it?

You 2 (Bedenk zelf een plaats.)

Your friend What time do we leave?

You 3

(Zeg dat je het nog niet weet, maar dat je het aan je oom en tante zal vragen.)

Your friend Do we have to wear anything special?

You 4

(Zeg waarschijnlijk niet, maar je bent er zeker van dat jullie er netjes uit moeten zien.)

Your friend Good excuse to ask my mum for something new :)!

You 5 (Geef een reactie.)

c Write an email to your uncle and aunt. Write 75-100 words. Write the email here or type it on the computer.

Verwerk de volgende punten in je e-mail:

• een correcte aanhef en afsluiting;

• bedank voor de uitnodiging en schrijf dat je natuurlijk mee wilt;

• bedenk een reden waarom je mee wilt;

• vertel dat je je beste vriend(in) hebt meegevraagd en wat zijn/haar reactie was;

• vraag hoe laat jullie vertrekken;

• vraag of jullie naar je oom en tante moeten komen of dat je oom en tante jullie ophalen;

• bedank nogmaals en schrijf dat je er erg naar uitkijkt.

From:

To:

Subject: