Checklist voor begrippen en leerdoelen

Hierna vind je een overzicht van de begrippen en leerdoelen per paragraaf. Kruis de leerdoelen aan waarvan jij vindt dat je ze nu beheerst. Bij de leerdoelen die je nog niet helemaal beheerst noteer je de acties die je gaat ondernemen om het leerdoel alsnog te kunnen behalen.

Paragraaf 1 Spanning en geladen deeltjes

Ik kan

de volgende begrippen beschrijven en toepassen: (elektrische) lading, elektron, (elektrische) spanning, energie, spanningsbron, batterij, accu, stopcontact (of wandcontactdoos), netspanning, capaciteit, spanningsmeter (of voltmeter), multimeter, elektrochemische cel, zonnecel, zonnepaneel, gelijkspanning, wisselspanning, dynamo, generator, energiedichtheid, biomassa, stookwaarde

beschrijven wanneer ladingen elkaar aantrekken of afstoten

beschrijven dat er een energieomzetting plaatsvindt als geladen deeltjes naar elkaar toe bewegen

bepalen hoe groot de spanning is van twee of meer in serie of parallel geschakelde spanningsbronnen

beschrijven hoe een spanningsmeter moet worden aangesloten

bepalen in welke richting de elektronenstroom is bij ontladen en opladen

Acties

Paragraaf 2 Lading en stroom

Ik kan

de volgende begrippen beschrijven en toepassen: lading, elementaire lading (of elementair ladingsquantum), ion, vrije elektronen, elektrische stroom, stroomkring, elektronenstroom, stroomsterkte, stroommeter (of ampèremeter), schakelschema, elektrotechnisch symbool, capaciteit, diode, doorlaatrichting, sperrichting, led

bepalen in welke richting de elektrische stroom en de elektronenstroom in een stroomkring lopen

Acties

het schakelschema van een elektrische schakeling tekenen met behulp van elektrotechnische symbolen voor een spanningsbron, een lamp, een diode en een led

een schakelschema aanvullen met een spannings- en stroommeter om de spanning over en de stroomsterke te meten door een component van de schakeling (zoals een lamp)

berekeningen maken en redeneren met de formule voor de stroomsterkte (en capaciteit): I =

Q _ t

Paragraaf 3 Weerstand

Ik kan

de volgende begrippen beschrijven en toepassen: elektrische weerstand, geleider, isolator, wet van Ohm, ohmse weerstand, soortelijke weerstand, regelbare weerstand, PTC, NTC, LDR

voorbeelden geven van stoffen die elektriciteit goed geleiden en stoffen die elektriciteit slecht geleiden

in een (I,U)-diagram het verband schetsen tussen de spanning over en de stroomsterkte door een ohmse weerstand en een niet-ohmse weerstand (zoals een lamp)

uitleggen waardoor de soortelijke weerstand van geleiders afhangt van de temperatuur

het schakelschema tekenen met behulp van elektrotechnische symbolen voor een (regelbare) weerstand, een PTC, een NTC en een LDR

berekeningen maken en redeneren met de wet van Ohm: U = I ⋅ R

berekeningen maken en redeneren met de formule voor de soortelijke weerstand ρ = R ⋅ A _ ℓ

Acties

Paragraaf 4 Gebruik van elektrische energie

Ik kan

de volgende begrippen beschrijven en toepassen: elektrische energie, vermogen, kilowattuurmeter (of kWh-meter), nuldraad, fasedraad, aarddraad, schakeldraad, aarding, randaarde, kortsluiting, zekering, groep, aardlekschakelaar

het verbruik aan elektrische energie in de eenheid kWh omrekenen naar de eenheid J en omgekeerd

uitleggen waardoor er in een elektrische schakeling geen sprake is van stroomverbruik, maar wel van verbruik van elektrische energie

schetsen hoe in de elektrische huisinstallatie een stopcontact met randaarde en een lamp met schakelaar zijn verbonden met de fase-, nul- en aarddraad

uitleggen waarom alle stopcontacten en lampen in de elektrische huisinstallatie parallel zijn aangesloten op de fase- en nuldraad

berekeningen maken en redeneren met de formules voor vermogen: P =

E _ t en P = U ⋅ I

uitleggen hoe de randaarde, de zekeringen en de aardlekschakelaar het gebruik van elektriciteit in huis veilig maken

Acties

Paragraaf 5 Weerstanden in een schakeling

Ik kan

de volgende begrippen beschrijven en toepassen: serieschakeling, deelspanning, parallelschakeling, takstroom, gemengde schakeling

het schakelschema tekenen van een serieschakeling en parallelschakeling van twee of meer weerstanden

de kenmerken van een serieschakeling van twee of meer weerstanden beschrijven met betrekking tot de verdeling van de spanning over de weerstanden (de deelspanningen), de stroomsterkte door de weerstanden en de totale weerstand van de schakeling

Acties

uitleggen waarom bij het transport van elektrische energie over grote afstanden hoogspanningsleidingen worden gebruikt

de kenmerken van een parallelschakeling van twee of meer weerstanden beschrijven met betrekking tot de spanning over de weerstanden, de verdeling van de stroomsterkte door de weerstanden (de takstromen) en de totale weerstand van de schakeling

het schakelschema van een gemengde schakeling vereenvoudigen tot een serie- of parallelschakeling, rekening houdend met de totale weerstand van de vereenvoudigde onderdelen van de gemengde schakeling

berekeningen maken en redeneren met de formules voor een serieschakeling: U tot = U1 + U2 + …, I tot = I1 = I2 = … en R tot = R1 + R2 + … berekeningen maken en redeneren met de formules voor een parallelschakeling: U tot en 1 _ R tot = U1 = U2 = …, I tot = I1 + I2 + …

1 _ R1 + 1 _ R2

Paragraaf 6 Duurzame energie

Ik kan

de volgende begrippen beschrijven en toepassen: energietransitie, energiebesparing, stralingsenergie, rendement, nuttige energie, elektriciteitscentrale, conventionele centrale, generator, biomassa, kerncentrale, windmolen, waterkrachtcentrale, zonnecel, zonnepaneel, waterstofcel, elektrolyse van water

drie mogelijkheden beschrijven waarmee de energietransitie vorm kan krijgen

uitleggen dat de door een elektrisch apparaat geleverde nuttige energie kleiner is dan de elektrische energie die het apparaat verbruikt

beschrijven wat de gevolgen voor het milieu en het klimaat zijn van de verschillende manieren om elektrische energie op te wekken

berekeningen maken en redeneren met de formules voor rendement: η = _

Enuttig _

Ein en η =

Pnuttig Pin

Acties