Số 5-5.5.2010 Giá bán 36.000 VND
Cultural design
thiếtkế Tờ tạp chí đầu tiên và duy nhất về design tại Việt Nam Bạn hãy trải nghiệm sự thú vị với báo in phát hành vào ngày trùng (1/1, 2/2, 3/3...) hàng tháng Hãy liên hệ đặt báo để báo chuyển tới tận tay bạn như một món quà datbao@hoalanjsc.com ĐT: 04.6251 6724 hotline: 0983 600 123
design magazine
thiếtkế
Tổng Biên tập Bùi Việt Mỹ Ban Cố vấn Bằng Việt Trần Quốc Chiêm Hội đồng Biên tập Lê Huy Văn Lương Xuân Đoàn Nguyễn Luận Phan Cẩm Thượng Trần Vũ Hoàng Lưu Sơn Minh Thư ký toà soạn Lương Minh Hòa Ban Thư ký Phan Yên Vui Nông Hoài Châu Nguyễn Đức Hoàng Bùi Phương Lan Phạm Bá Hùng Thiết kế mỹ thuật hoalan@hoalanjsc.com Tòa soạn 126 Nam Cao - Ba Đình - Hà Nội ĐT: 04.6251 6724 / 3846 5092 Fax: 04.6251 6725 * Quản lý Phát hành và Sản xuất Lương Duy Hưng - ĐT: 0983 600 123 luongduy.hung@hoalanjsc.com * Liên hệ Bài vở và Quảng cáo Lương Minh Hòa - ĐT: 0983 097 911 luongminh.hoa@designmagazine.vn * Đại diện Quảng cáo phía Nam Đặng Thị Bích Thủy - ĐT: 0908 300 911 dangthi.bichthuy@designmagazine.vn
Giấy phép xuất bản số 654-GPXB, ISSN: 0868-2763 Giấy phép bổ sung số 01 ngày 02/01/2009 In tại XN in I Nhà Xuất bản Bản đồ Tổng Đại lý Quảng cáo và Phát hành Công ty Cổ phần Xây dựng và Phát triển Thương hiệu Hoalan (hoalanjsc) Liên hệ đặt báo dài hạn email: datbao@hoalanjsc.com ĐT: 0983 600 123 Phát hành vào ngày trùng hàng tháng
hoalan
a 73 Giap Nhat - Nhan Chinh - Thanh Xuan - Hanoi - Vietnam t +84 4 251 6724 * f + 84 4 251 6725 * e hoalan@hoalanjsc.com
Logo Standard
Color Standard PANTONE 240 EC
Font
C=21 - M=89 - Y=0 - K=0
Arial Bold Myriad Pro Regular
a 73 Giap Nhat - Nhan C t +84 4 251 6724 * f + 84
DesignMagazine.vn a t f e
73 Giap Nhat, Nhan Chinh, Thanh Xuan, Hanoi 844 625 167 24 844 625 167 25 design@designmagazine.vn
Logo Standard
DesignMagazine.vn Color Standard
Offset print: C=30 - M=30 - Y=30 - K=10 Font Myriad Pro Regular
Trung tâm đào tạo Thiết kế chuyên nghiệp hàng đầu tại Việt Nam
liên hệ: 0983 097 911
01Concept & iDea
Design & bản sắc văn hóa Hiện nay, việc ứng dụng Design công nghiệp vào đời sống xã hội là một vấn đề cần được quan tâm hàng đầu cho sự phát triển Design bền vững và mang bản sắc riêng. Bởi lẽ, chỉ có bám rễ vào đời sống xã hội mới khẳng định được nhu cầu của người tiêu dùng, khả năng của nhà sản xuất và trình độ nhận thức của doanh nghiệp về vấn đề này để từ đó định hướng cho hoạt động Design.
4 DesignMagazine/May.2010
Với tốc độ phát triển của kinh tế thị trường đòi
người nghiên cứu và giảng dạy về Design.
Design ở nước ta thì hiện nay đang có những
hỏi nước ta phải có một đội ngũ các nhà thiết
Ở Việt Nam hiện nay đã hình thành một hệ
cách nghĩ khác nhau và chưa có những định
kế giàu kinh nghiệm, năng động và nhạy bén.
thống đào tạo về Design từ Bắc vào Nam.
hướng cụ thể. Có thể thấy, từ khi nước ta
Tuy nhiên, hiện nay lực lượng các nhà thiết kế
Song, chương trình đào tạo ở các nơi này còn
hoà nhập vào nền kinh tế thị trường, việc áp
còn quá mỏng, chưa đáp ứng được yêu cầu
thiếu hụt, thậm chí còn lạc hậu, do chưa tiếp
dụng những công nghệ hiện đại đang trực
hiện tại, đặc biệt, việc đào tạo các nhà thiết
cận được với những công nghệ mới và thiếu
tiếp tác động vào nếp sống và tư duy của con
kế (designer) còn thiếu kinh nghiệm và chưa
những điều kiện khoa học cho phép các nhà
người, điều này làm cho các nhà quản lý trong
được quan tâm đúng mức. Cho đến nay, hầu
giáo áp dụng những nội dung mới về Design
nhiều lĩnh vực (bao gồm cả lĩnh vực phát triển
hết các cơ sở đào tạo về Design còn giảng dạy
của thế giới. Trong khi đó, những nước Đông
Design) bị động và không thích nghi kịp trước
theo phương pháp truyền thống, chủ yếu dựa
Âu trước đây cùng trong hệ thống các nước xã
những thay đổi lớn của đất nước. Nếu nhìn
vào cách truyền nghề của nền mỹ nghệ xưa,
hội chủ nghĩa như: Tiệp Khắc, CHDC Đức cũ,
một cách cụ thể vào đời sống sinh hoạt và
của lối thực hành cũ mà chưa áp dụng những
Hungari… Hiện nay chương trình giảng dạy
tiêu dùng của xã hội thì mỗi con người, mỗi
phương pháp giảng dạy hiện đại. Thông tin và
của họ về Design đã thay đổi, những người
doanh nghiệp, mỗi tầng lớp nhân dân đều bộc
tiếp cận với công nghệ mới còn hạn chế.
tham gia công tác giảng dạy đều được đào tạo
lộ một lối sống, một cách thức sinh hoạt được
Chúng ta đều biết rằng muốn phát triển Design
lại theo công nghệ và phương pháp mới.
lựa chọn riêng theo nhu cầu của mình. Đây
công nghiệp phải dựa trên cơ sở của nền sản
Mỗi một sự thay đổi nào đó về cơ sở vật
là hình thức biểu hiện của thực tiễn xã hội và
xuất xã hội. Vì thế, chức năng cải tạo thực tiễn
chất - mà ở đây là công nghệ của nền sản
cũng chính là đối tượng mà Design phải tác
của Design là một trong những vấn đề cần đặt
xuất xã hội, đều được phản ánh qua đời sống
động vào. Quá trình nắm bắt bề ngoài của con
ra trước hết cho những nhà thiết kế, những
tiêu dùng của xã hội. Nói về sự phát triển của
người, của mọi tầng lớp trong xã hội hay thực
May.2010/DesignMagazine 5
01Concept & iDea hiện mục tiêu phát triển của doanh nghiệp và
của thế kỷ XXI cho thấy vẫn còn tồn tại quan
thể hiện dưới một hình thức cụ thể - bởi những
kích thích quá trình nhận thức của xã hội quả
niệm cho rằng Design chỉ mang tính hình thức
nhu cầu về tiêu dùng của xã hội đều chứa
là một việc không đơn giản. Vì thế, phát triển
khách quan, còn việc cải tạo thực tiễn là của
đựng các nội dung cụ thể. Do đó, không thể
Design sẽ giúp các khóa học cụ thể hiểu thêm
những khoa học cụ thể. Chính cách nhìn nhận
loại bỏ Design khỏi việc phát triển kinh tế bền
được những nguyên lý chung, quy luật chung
như vậy làm cho các nhà quản lý, các nhà
vững. Thực tiễn ấy đòi hỏi những nhà hoạch
về sự vận động, phát triển của tự nhiên, xã hội
hoạch định chính sách sắp xếp Design ngoài
định chính sách, những người nghiên cứu và
và tư duy con người. Thông qua đó, Design
những đòn bẩy kinh tế và loại bỏ khỏi yếu tố
đào tạo về Design phải đưa ra các biện pháp
công nghiệp cũng sẽ sử dụng được những
quyết định đến cạnh tranh thị trường. Đây
để khẳng định được vai trò của nó trong cuộc
thành tựu của các khoa học cụ thể để khái
là một quan điểm chưa đúng đắn, vì Design
sống, làm cho chức năng cải tạo thực tiễn của
quát thành những hình thức biểu đạt thẩm mỹ,
trước hết là sự phản ánh thực tiễn cuộc sống,
Design phát huy được tác dụng.
những xu hướng chung, quy luật chung và
mà đã là sự phản ánh cuộc sống thì bao giờ
Vào cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX ở các
nguyên lý chung của hoạt động thẩm mỹ trong
cũng biểu hiện trong các hình thức cụ thể. Dù
trung tâm công nghiệp lớn (như Anh, Đức…)
đời sống tiêu dùng xã hội.
những vấn đề của cuộc sống con người được
xuất hiện trào lưu tư tưởng triết học đời sống.
Hoạt động thực tiễn trong thập niên đầu tiên
giải quyết bằng hình thức nào thì nó cũng phải
Tư tưởng triết học này thể hiện đời sống xã
6 DesignMagazine/May.2010
hội nói chung, mà trước hết là đời sống con
từ thực tiễn cuộc sống. Các triết gia của triết
thực tiễn bằng hình thức thẩm mỹ đồng thời
người, môi trường hoạt động của con người,
học đời sống đều có chung quan niệm là: Thế
cũng là sự phản ánh tư duy biện chứng của
trạng thái tâm lý con người và văn hoá, lịch sử
giới không phải là cỗ máy cứng nhắc mà nó
triết học đời sống. Trong quá trình phát triển,
con người, để từ đó, tìm hiểu sâu hơn thế giới
luôn sôi động và biến đổi. Chính quan niệm
chính sự cạnh tranh của nền kinh tế thị trường
quan và nhân sinh quan con người. Design
đó đã tạo đà cho các hình thức thẩm mỹ và
đã tác động tích cực vào nhận thức của con
được hình thành từ chính dòng triết học này -
khuynh hướng Design phát triển.
người và là cơ sở thúc đẩy Design phát triển.
dòng triết học với những lý luận được đúc rút
Như vậy, Design chính là một sự phản ánh
Tuy nhiên, để nhìn nhận sự phát triển của
May.2010/DesignMagazine 7
01Concept & iDea
Design, chúng ta phải tính đến khả năng cụ
dụng Design như một phương tiện để cải tạo
thể của con người trong lĩnh vực này cũng
thực tiễn thì người tiến hành không những
như những điều kiện cụ thể để con người thực
phải thành thạo và hiểu rõ công cụ mình đang
hiện. Ở nước ta hiện nay, đội ngũ những nhà
nắm giữ mà còn phải hiểu được thực tiễn để
thiết kế chuyên nghiệp còn thiếu và yếu, chưa
áp dụng, thích nghi và cải tiến phương tiện
có nhiều người nghiên cứu và hoạt động trong
này một cách năng động, sáng tạo. Như vậy,
lĩnh vực lý luận Design. Sự thiếu hụt đó phản
phát triển Design công nghiệp ở nước ta nếu
ánh khoảng trống trong nhận thức của xã hội.
không bám vào thực tiễn cuộc sống đang thay
Điều này có thể giải thích với 3 lý do sau:
đổi từng ngày, từng giờ mà chỉ du nhập các
Một là - Phụ thuộc vào tri thức của người vận
khuynh hướng thẩm mỹ bên ngoài thì Design
dụng Design trong thực tiễn cuộc sống.
Việt Nam không thể tìm được chỗ đứng vững
Hai là - Phụ thuộc vào tri thức về thực tiễn mà
chắc trong khu vực cũng như trên trường quốc
chúng ta dự kiến cải tạo bằng con đường giáo
tế, bởi như giáo sư, nhà nghiên cứu lý luận
dục thẩm mỹ thông qua Design.
về Design, người Đức, ông Horst Oehlke, khi
Ba là - Phụ thuộc vào nội dung cụ thể về
sang giảng dạy tại Việt Nam đã khẳng định từ
Design mà chúng ta dùng để cải tạo thực tiễn.
những năm 80 của thế kỷ XX rằng: “Design
Trong 3 lý do trên thì lý do thứ ba là quan
có bản sắc riêng của văn hoá dân tộc - nên nó
trọng hơn cả, bởi lẽ thực tiễn cuộc sống bao
không thể nhập khẩu”.
giờ cũng tồn tại khách quan, cụ thể, không có hoạt động thực tiễn chung chung. Muốn sử
8 DesignMagazine/May.2010
Le Huy Van
May.2010/DesignMagazine 9
01Concept & iDea
CAR
& Dấu ấn thời gian
Xe hơi thập niên 1960 – thời kỳ của huyền thoại
Một trong những thời kỳ để lại ấn tượng nhất của ngành công nghiệp ô tô toàn cầu chính là thập niên 1960. Cả hai châu lục Âu và Mỹ đều cho ra đời những sản phẩm ghi đậm dấu ấn lịch sử và là huyền thoại của mọi thời đại.
10 DesignMagazine/May.2010
Mỹ thịnh, Âu phục và thời kỳ quá độ
sản xuất của nhiều hãng ô tô danh tiếng đã bị
tạo nên cuộc chạy đua, vì thế phiên bản động
Trước ngưỡng cửa của thập niên 1960, nền
bỏ rơi và chấm dứt sản xuất.
cơ V8 được phát triển rầm rộ về mặt kích cỡ.
kinh tế Mỹ vẫn đang trên đà hưng thịnh, nhưng
Trào lưu thiết kế mới bùng nổ
Charger là một ví dụ điển hình với động cơ có
những chiếc xe đuôi cá sau một thời gian dài
Những năm đầu của thập niên 1960, một cuộc
dung tích hoạt động lên đến 7,2 lít. Với dung
tồn tại đã trở nên nhàm chán, và người ta bắt
chạy đua thiết kế mới bắt đầu hình thành và
tích lớn như vậy đòi hỏi phong cách thiết kế
đầu nhận ra rằng thiết kế xe hơi của họ có
bùng nổ tại Mỹ. Tuy vẫn trong bối cảnh nền
phải thay đổi theo để phù hợp với sức mạnh
phần hơi thô và phô trương quá lộ liễu. Vì vậy,
kinh tế hưng thịnh và giàu sang của thập kỷ
của xe. Do vậy, những chiếc xe bắt đầu được
các nhà thiết kế xe hơi bắt đầu cắt giảm lượng
trước nhưng chủ điểm thiết kế thời kỳ này
thiết kế với các phần dập nổi, các mảng thân
chi tiết mạ cờ-rôm trên phần đầu và thân xe.
đã có sự khác biệt về công suất, tốc độ và
xe gồ lên như “cơ bắp” của các lực sỹ thể hình,
Đuôi xe cũng thể hiện một tư duy mới với chiếc
kích cỡ của động cơ so với thời gian trước.
ống xả cũng là ống xả kép, cùng với đó là các
đuôi cá “teo lại”.
Những “chiến binh” lúc bấy giờ được đặt một
đường kẻ sọc chạy dọc thân xe. Tất cả các
Trong khi đó, châu Âu lụi tàn sau cuộc đại
mệnh danh mới là “pony” car. Bên cạnh đó,
yếu tố đó đều nhằm mục đích phục vụ cho “trái
chiến cũng đã dần dần phục hồi, cùng với nó
Ford Mustang, Chevrolet Camaro và Dodge
tim” khổng lồ và một “sức lực” cường tráng
là giá nhiên liệu giảm xuống. Do đó, các loại xe
Charger R/T cũng là những tên tuổi nổi tiếng
bên dưới lớp vỏ ca-pô. Các nhà độ xe chuyên
bong bóng một thời từng gắn bó với cuộc sống
nhất xuất hiện trong thời kỳ này. Động cơ mà
nghiệp như: Shelby, Yenko và Mopar cũng xuất
của người dân nơi đây cũng như vực dậy nền
những chiếc xe được trang bị chính là yếu tố
hiện, họ say mê với công việc nâng cấp xe,
May.2010/DesignMagazine 11
01Concept & iDea
cải thiện tính năng cũng như phong cách của
đẹp hoặc vì một mục đích nào đó mà chẳng ai
đã trở thành huyền thoại, thiết kế của chúng
những chiếc xe nguyên bản.
hiểu được.
vẫn còn nguyên giá trị, và trở thành nguồn cảm
Một đặc điểm đặc trưng nữa của những chiếc
Bên kia bờ đại dương, châu Âu cũng đã hồi
hứng để các nhà thiết kế xe hiện đại sáng tác
xe thời kỳ này là các khe gió xuất hiện ở khắp
phục nền kinh tế. Hàng loạt các mẫu xe cổ
ra những tác phẩm cho thời kỳ mới.
nơi trên thân xe, đặc biệt là trên phiên bản
với thiết kế đẹp đã ra đời và sống mãi với thời
động cơ lớn. Nhiều lỗ thông gió có tác dụng bổ
gian. Trong số đó có những cái tên phải kể đến
Chạy đua và phô diễn
sung thêm gió mát cho động cơ đúng như tên
là: Jaguar E-type, Porsche 911, Lamborghini
Không chỉ thi đua lực lượng trên các sàn diễn,
gọi của nó, nhưng cũng có những lỗ thông gió
Miura, AC Cobra, Aston Martin DB5, Ferrari
các showroom mà các nhà sản xuất xe thể
sinh ra chẳng để làm gì ngoài việc trang trí cho
275… Nhiều chiếc xe trong số này ngày nay
thao còn tranh đua quyết liệt trong các giải đấu
12 DesignMagazine/May.2010
xe hơi thể thao để làm cơ sở tiếp thị hình ảnh
1923, đây là cuộc đua xe hơi có lịch sử lâu đời
và tay đua trong suốt 24 giờ liên tục.
cho mình. Vì thế, giải Le Mans đã trở thành
nhất trên thế giới. Được mệnh danh là Grand
Trong những năm đầu tổ chức, các thương
sân chơi cho các thương hiệu xe hơi hàng đầu
Prix of Endurance (giải đua xe bền bỉ), giải đấu
hiệu xe hơi của Pháp, Anh và Ý liên tục
thế giới so tài. Việc giành chiến thắng ở giải Le
do Automobile Club de l’Ouest (ACO) tổ chức.
“tranh hùng” với những đại điện đến từ các
Mans có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với
Hình thức của cuộc đua là các xe chạy trên
hãng danh tiếng như: Bugatti, Bentley và Alfa
một nhà sản xuất xe hơi, thậm chí đến cả ngày
một đường đua trong đó bao gồm các đường
Romeo. Tuy nhiên, do biến cố chính trị ở Pháp
nay, các hãng sản xuất ôtô đều mong nhận
phố công cộng với mục đích không chỉ là đánh
rồi tiếp đó là chiến tranh thế giới thứ 2 nổ ra,
được giải này. Diễn ra tại thành phố Le Mans
giá khả năng chạy tốc độ cao của lái xe và
nên cuộc đua bị gián đoạn từ năm 1939 đến
của Pháp và tổ chức lần đầu tiên vào năm
chiếc xe mà còn đánh giá sức bền của cả xe
tận năm 1949 mới được tái tổ chức. Ở giai
May.2010/DesignMagazine 13
01Concept & iDea
đoạn 2, Le Mans có sự tham gia của nhiều
dân dụng trước đó.
chí mà cuộc đua đưa ra là các tay đua dừng lại
nhà sản xuất khác như: Ferrari, Aston Martin,
Từ tính chất đó của Le Mans, nhiều người
ở pit càng nhanh càng tốt.
Mercedes-Benz, Jaguar… Xe đua tại giải này,
đã coi đây không phải là một cuộc thi đấu xe
Nhờ những cuộc chạy đua cả trên sàn diễn,
ngày ấy, chủ yếu là những chiếc xe dân dụng
hơi thể thao đơn thuần. Bởi lẽ, mục tiêu của
trên các showroom và ở cả các giải đấu
sản xuất thương mại. Nhưng bức tranh đã thay
LeMans hiện nay không chỉ hướng đến việc
chuyên nghiệp, nhiều nhà sản xuất xe hơi
đổi khi bước sang thập niên 1960, Ford Motor
tìm ra nhà sản xuất có thể sản xuất những
thời kỳ này đã đạt được sự tiến bộ vượt bậc
Company nhảy vào cuộc chơi với chiếc GT40
chiếc xe nhanh nhất, tốc độ nhất mà còn là một
về công nghệ cũng như độ tin cậy về mặt kỹ
và 4 năm liền đoạt chức vô địch. Cũng sau
cuộc cọ sát để tìm ra nhà sản xuất có thể cho
thuật. Chính vì thế, các mẫu xe nổi tiếng ra đời
chuỗi thành công ấy của Ford, giải Le Mans
ra đời những chiếc xe tin cậy và bền bỉ nhất.
trong thời kỳ này ngày nay vẫn được đánh giá
bước sang một giai đoạn mới, giai đoạn sử
Bên cạnh đó, mức độ tiết kiệm cũng đóng vai
rất cao.
dụng các loại xe đua chuyên nghiệp thay vì xe
trò vô cùng quan trọng vì một trong những tiêu
14 DesignMagazine/May.2010
Anh Nhat
Những gương mặt huyền thoại tiêu biểu được khai sinh trong thập niên 1960
1. Ford Mustang: ra đời năm 1964 và là “con chim đầu đàn” trong công cuộc tạo hình loại xe mới - pony car. Cùng với Chevrolet Camaro (1967) và Dodge Challenger (1970), Ford Mustang luôn được nhắc đến đầu tiên khi người ta muốn nói đến bộ 3 xe “cơ bắp” huyền thoại Mỹ ra đời trong thập niên 1960. Đây cũng là chiếc xe “cơ bắp” duy nhất của bộ 3 không bị gián đoạn sản xuất suốt từ khi ra đời đến nay.
May.2010/DesignMagazine 15
01Concept & iDea Những gương mặt huyền thoại tiêu biểu được khai sinh trong thập niên 1960
2. Porsche 911: Huyền thoại Tây Đức này ra đời năm 1963. Báo chí cũng như nhiều chuyên gia trong ngành công nghiệp ôtô phải công nhận đây là một trong những chiếc xe vĩ đại nhất trong lịch sử chế tạo ô tô toàn cầu. Ngày nay, cho dù Porsche có thêm nhiều dòng sản phẩm mới, nhưng 911 với các phiên bản của nó vẫn là chiếc xe thể thao được yêu thích nhất của hãng.
16 DesignMagazine/May.2010
Những gương mặt huyền thoại tiêu biểu được khai sinh trong thập niên 1960
3. Lamborghini Miura: Nếu Mustang khởi nguồn cho dòng xe cơ bắp huyền thoại Mỹ, thì Miura khởi nguồn cho một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên của loại xe 2 chỗ ngồi, động cơ đặt giữa với tính năng cao. Khái niệm “siêu xe” ra đời từ đây, và chiếc xe khai sinh năm 1966 này không chỉ là chiếc siêu xe đầu tiên mà còn là một trong những chiếc xe vĩ đại nhất của mọi thời đại.
May.2010/DesignMagazine 17
01Concept & iDea Những gương mặt huyền thoại tiêu biểu được khai sinh trong thập niên 1960
4. AC Cobra: Ra đời năm 1961 do hãng xe hơi Anh Quốc – AC Cars sản xuất. Mặc dù nhà sản xuất này chỉ tồn tại trong 6 năm, nhưng những chiếc xe của AC đương thời rất nổi tiếng và gây tiếng vang rất lớn, bằng chứng là ngày nay nhiều chiếc xe cổ của AC vẫn được bán với giá hàng trăm nghìn đô.
18 DesignMagazine/May.2010
5. Aston Martin DB5: Được nhà sản xuất xe thể thao Anh Quốc cho ra đời vào năm 1963. DB là chữ viết tắt của tên người điều hành công ty đương thời – David Brown. Gắn liền với siêu điệp viên James Bond trong loạt phim về 007, DB5 có thể là một trong những chiếc xe đóng phim nổi tiếng nhất trong lịch sử. Đây cũng là chiếc xe góp phần làm thay đổi “thân phận” của Aston Martin từ một nhà sản xuất nhỏ, mờ nhạt thành một ngôi sao sáng trên bản đồ ngành công nghiệp ô tô thế giới.
May.2010/DesignMagazine 19
01Concept & iDea
BallNogues Studio Ball-Nogues Studio là văn phòng thiết kế có trụ sở chính đặt tại thành phố Los Angeles. Văn phòng này chuyên thiết kế và thực hiện các dự án về kiến trúc và nghệ thuật đương đại. Mục tiêu chính của Ball-Nogues Studio là nghiên cứu, ứng dụng kiến trúc hiện đại vào hoạt động xây dựng nhằm phát triển những tiềm năng về tính tương tác xã hội.
20 DesignMagazine/May.2010
Ball-Nogues Studio được đặt theo tên của
liệu sử dụng. Tất cả đều hội tụ được sự tinh tế
kiến thức kiến trúc hiện đại trên thế giới vào
Benjamin Ball và Gaston Nogues - hai kiến
của nghệ thuật, sự mới lạ, độc đáo của kiểu
các công trình kiến trúc của mình. Công trình
trúc sư đã sáng lập ra văn phòng kiến trúc này.
dáng thiết kế và phát huy tối đa công năng
của Ball-Nogues Studio có giá trị thẩm mỹ và
Benjamin Ball và Gaston Nogues bắt đầu cộng
cũng như tính hữu dụng của công trình.
tính ứng dụng rất cao, được tạo nên từ sự kết
tác với nhau từ năm 2004 với dự án đầu tiên là
Ball-Nogues Studio đặc biệt coi trọng việc lựa
hợp giữa chất liệu và công nghệ kỹ thuật số,
Maximilian’s Schell và Materials & Applications.
chọn những nguyên vật liệu sử dụng trong các
giữa kiến trúc và nghệ thuật đương đại với bàn
Các dự án thiết kế của Ball-Nogues Studio
dự án thiết kế của mình để đảm bảo tính công
tay khéo léo của đội ngũ thiết kế nhiệt huyết
luôn dẫn đầu về công nghệ design, đa dạng và
năng linh hoạt, đồng thời đẩy mạnh ứng dụng
với nghề và tận tâm với công việc.
phong phú cả về hình thức thể hiện lẫn chất
công cụ kỹ thuật số tiên tiến và áp dụng những
Hoa Thai
May.2010/DesignMagazine 21
01Concept & iDea Se San Diego Hotel City Wall, San Diego, CA, 2008 Dự án này được thiết kế trên các bức tường của một khách sạn mới xây dựng ở San Diego có tên Se San Diego. Bức phù điêu này như là một chiếc bản đồ thu nhỏ của thành phố San Diego, được chạm trổ tinh xảo trên các bức tường của khách sạn, điều đặc biệt là trên bản đồ được đánh dấu rất rõ vị trí của khách sạn. Giám đốc phụ trách dự án: Benjamin Ball, Gaston Nogues Quản lý dự án: Ben Dean Thiết kế và triển khai dự án: Benjamin Ball, Gaston Nogues, Ben Dean Phát triển phần mềm: Pylon Technical Nhóm lắp đặt: Benjamin Ball, Gaston Nogues, Andrew Lyon
Feathered Edge là tác phẩm sắp đặt nằm trong
trúc mới, linh hoạt và ấn tượng với những hiệu
series công trình mang tên “Suspensions” mà
ứng đẹp mắt từ không gian 3 chiều thay vì kiểu
Ball-Nogues Studio thiết kế cho Bảo tàng Nghệ
không gian trưng bày truyền thống. Không gian
thuật Đương đại Los Angeles (MOCA). Công
này là sự hài hòa giữa ánh sáng, con người và
trình bao gồm một chuỗi màu dài hơn 21m kéo
sự vận động, di chuyển của con người, đem lại
dài từ trần qua 2 tầng xuống sát mặt đất nhằm
những trải nghiệm thú vị, bất ngờ.
tạo ra một không gian nghệ thuật điêu khắc đa
Feathered Edge Bảo tàng Nghệ thuật Đương đại, Los Angeles, CA
22 DesignMagazine/May.2010
sắc màu. Tác phẩm này được tạo nên nhờ sự
Giám đốc phụ trách dự án: Benjamin Ball,
hỗ trợ đắc lực của công nghệ số kết hợp với
Gaston Nogues
các phương pháp thủ công truyền thống.
Quản lý dự án: Andrew Lyon
Feathered Edge được tạo nên từ 3.604 sợi
Nhóm dự án: Chris Ball, Tatiana Barhar, Seda
dây với độ dài khác nhau được cắt xén, nhuộm
Brown, Patricia Burns, Paul Clemente, Sergio
màu, đan kết thành lưới và lắp đặt treo lơ lửng
d’Almeida, Jesse Duclos, Matt Harmon, Karlie
trên trần nhà. Quá trình thực hiện được hỗ trợ
Harstad, Ayodh Kamath, Jonathan Kitchens,
bởi phần mềm thiết kế, hệ thống quét màu,
Andrew Lyon, Lina Park, Tim Peeters, Sarah
và máy lắp đặt số 1 - đây là loại máy đặc biệt
Riedmann, Joem Elias Sanez, Geoff Sedillo,
chuyên dụng cho việc lắp đặt do chính Ball-
Norma Silva, Caroline Smogorzewski, Beverly
Nogues Studio thiết kế và chế tạo nên - loại
Tang, Blaze Zewnicki, Sasha Zubieta, và các
máy này có khả năng giúp quá trình thực hiện
nhân viên của MOCA.
nhanh hơn và chính xác hơn rất nhiều so với
Lắp đặt: Kelly Jones
các quy trình lắp đặt trước đây.
Phụ trách phần mềm: Pylon Technical
Feathered Edge đã tạo ra một không gian kiến
Ảnh: Brian Forrest và Benjamin Ball
Elastic Plastic Sponge được thiết kế bởi các
vụ khác nhau.
sinh viên đến từ Viện kiến trúc Nam California (SCI-Arc), dưới sự hướng dẫn và chỉ đạo của
Nhóm dự án: Joanne Angeles, Benjamin Ball,
Benjamin Ball, Gaston Nogues và Andrew
Phil Blaine, Seyoung Choi, Dina Giordano,
Lyon (thuộc văn phòng kiến trúc Ball-Nogues
Benlloyd Goldstein, Monica Gutierrez, James
Studio). Elastic Plastic Sponge được làm từ
Jones, William Kim, Anthony Lagunay, Andrew
hệ thống sợi cáp quang uốn lượn tạo nên một
Lyon, Jorge Miranda, Jeffery Morrical, Gaston
tổng thể kiến trúc ấn tượng và một không gian
Nogues, Mandana Ozlati, Tim Peeters.
linh hoạt.
Elastic Plastic Sponge Do Ball-Nogues Studio cộng tác với các sinh viên đến từ Viện kiến trúc Nam California Liên hoan âm nhạc và nghệ thuật (Coachella Valley Music & Arts Festival 2009)
Kiểu kiến trúc này rất khó khi nghiên cứu bằng phần mềm máy tính, nó đòi hỏi người kiến trúc sư phải có những kinh nghiệm thực tế nhất định, phải nghiên cứu kỹ lưỡng chất liệu và phương pháp thực hiện, đặc biệt là sự chuẩn xác về độ dài. Elastic Plastic Sponge được thiết kế theo kiểu mô-đun, có thể di chuyển, lắp ráp dễ dàng ngay tại địa điểm diễn ra Festival và sau khi lễ hội kết thúc, công trình có thể được tháo gỡ và di chuyển sang địa điểm mới một cách thuận tiện. Kiểu kiến trúc này cũng cho phép nhà thiết kế có thể tạo ra nhiều kiểu dáng mới cho công trình để có thể thích nghi với nhiều kiểu thời tiết, địa hình và đối tượng phục
May.2010/DesignMagazine 23
01Concept & iDea Sculptural Cardboard Workspace là dự án do
đảm bảo tính công năng và thẩm mỹ.
Ball-Nogues Studio thiết kế cho Edward Cella
Bàn làm việc được thiết kế gợn sóng và
Art + Architecture (ECAA). Không gian kiến trúc
thực hiện chủ yếu theo phương pháp thủ
này được sử dụng là phòng làm việc cho ECAA
công truyền thống từ bìa các tông và gỗ dán
khi phòng triển lãm trưng bày nghệ thuật của
Koskisen được lắp ráp và gắn kết với nhau một
họ được xây dựng mới ở Bảo tàng Nghệ thuật
cách tinh tế. Ball-Nogues Studio quan niệm bàn
Los Angeles County (LACMA), Los Angeles.
ghế không chỉ là nơi để ngồi, để làm việc mà
Ball-Nogues Studio đã khai thác tối đa tính hiệu
còn được xem là những tác phẩm điêu khắc
quả của các khối lập phương trắng làm không
tạo nên nét đẹp cho không gian bên trong.
gian trưng bày nghệ thuật. Các mảng tường
Không gian nội thất được tính toán và thiết
trắng được sử dụng như một phông nền trơn
kế theo một tổng thể thống nhất, chặt chẽ về
nhằm tăng giá trị các đồ đạc xung quanh và
bố cục và giữ được không gian kiến trúc đẹp,
mang lại hiệu quả thị giác về một không gian
thoáng đãng, rộng rãi.
rộng rãi hơn, thoáng đãng hơn. Về trang trí nội thất, Ball-Nogues Studio đã lựa
Giám đốc phụ trách dự án: Benjamin Ball,
chọn phong cách thiết kế hiện đại, tinh tế của
Gaston Nogues
trường phái tối giản (minimalism). Đây là một
Giám đốc dự án: Andrew Lyon, James Jones
trong những trường phái trang trí nội thất đã
Nhóm thiết kế: Andrew Lyon, James Jones
và đang rất thịnh hành ở các nước Châu Âu,
Nhóm thi công xây dựng: James Jones,
Châu Phi và Châu Á. Nguyên tắc chủ đạo của
Andrew Lyon, Nicole Semenova, Jonathan
phong cách này là hạn chế tối đa việc trang trí
Kitchens Elizabeth Timme, Gaston Nogues,
bằng đồ đạc, không sử dụng quá nhiều vật liệu
Tim Peeters, Nicole Kell
cũng như màu sắc trong không gian nội thất
Ảnh: Farshid Assassi
mà chỉ giữ lại thành phần thật sự cần thiết để
Sculptural Cardboard Workspace Edward Cella Art + Architecture, Los Angeles, CA, 2009
Maximilian’s Schell Materials & Applications, Los Angeles, CA, 2005
Giám đốc phụ trách kiêm thiết kế dự án: Benjamin Ball và Gaston Nogues Cộng tác xây dựng: Benjamin Ball và Gaston Nogues Nhóm xây dựng: Materials & Applications Nghiên cứu chất liệu: Dieter Strobel Tư vấn kỹ thuật kết cấu: David Bott, Hardy Wronske Âm thanh: James Lumb Tạo hình: Benjamin Ball Người quản lý: Jenna Didier Ảnh: Benny Chan, Oliver Hess, Scott Mayoral, Joshua White
24 DesignMagazine/May.2010
Unseen Current, Extension Gallery, Chicago, IL, 2008
Giám đốc phụ trách kiêm thiết kế dự án: Benjamin Ball và Gaston Nogues Nhóm dự án ở Los Angeles: Ben Dean, Mark Bowman, Michael Ferrante Nhóm dự án ở Chicago: Christopher Bartek, Lindsay Grote, Jack Donoghue, Kasia Mielniczuk, Pei San Ng, Marine Manigault, Martina Dolejs, Cady Chintis, John Wolters, Ryan Johnson, Dana Andersen, Melodi, Zarakol, Sarah Forbes, Bryant Pitak, Kathryn McRay, Christina Halatsis, Vince Rivera, Kate Cain, Mariga Medic Phát triển phần mềm: Pylon Technical Người quản lý: Paula Palombo Các nhà tài trợ: Extension Gallery, The Graham Foundation, và sự hỗ trợ của các hoạ sỹ Mỹ Ảnh: Michelle Litvin
May.2010/DesignMagazine 25
01Concept & iDea
Giám đốc phụ trách kiêm thiết kế dự án:
Copper Droopscape Dự án phục vụ Liên hoan Âm nhạc và Nghệ thuật Coachella, Indio, CA, 2008
Benjamin Ball và Gaston Nogues Quản lý dự án: Andrew Lyon Nhóm thiết kế và phát triển dự án: Ben Dean, Andrew Lyon Nhóm thi công xây dựng dự án: Benjamin Ball, Chris Ball, Jodie Bass, Mark Bowman, Ryan Davis, Ben Dean, Martina Dolejs, Melissa Sophia Drocles, Christine Eyer, Richie Garcia, Eddie Gonzales, Oliver Hess, Josh Levine, Andrew Lyon, Reid Maxwell, Pie San Ng, Gaston Nogues, Charon Nogues, Nick Paradowski, Michelle Paul, Sarah Peyton, Geoff Sedillo, Andy Summers, Elizabeth Tremante, William Trossell, Erica Urech, Johanna Zuckerman Phát triển phần mềm: Pylon Technical Tư vấn kiến trúc: Buro Happold, Los Angeles Ảnh: Alex Aristi, Chris Ball
Tiffany & Company Gehry Jewelry Launch, Beverly Hills, CA, 2006
Giám đốc phụ trách kiêm thiết kế dự án: Benjamin Ball và Gaston Nogues Nhóm dự án: Sam Gehry, Jonathan Ward Nhà sản xuất: Ethos Design
26 DesignMagazine/May.2010
Rip Curl Canyon Rice University Art Gallery, Houston, TX, 2006
Giám đốc phụ trách kiêm thiết kế dự án: Benjamin Ball và Gaston Nogues Tạo hình: Benjamin Ball Tư vấn kiến trúc: Arup Los Angeles: Bruce Danziger Người quản lý: Kimberly Davenport
May.2010/DesignMagazine 27
01Concept & iDea
Laurenz Schaffer
“sáng tạo không thể thiếu niềm đam mê” Laurenz Schaffer hiện đang nắm cương vị là chủ tịch của studio thiết kế DesignworksUSA của Tập đoàn BMW danh tiếng. Với nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực thiết kế, Laurenz Schaffer đã có đóng góp đáng kể vào việc tạo lập danh tiếng cho DesignworksUSA, với nhiều mẫu thiết kế sáng tạo chuẩn mực về chất lượng và hoàn hảo, độc đáo về kiểu dáng, đồng thời đẩy mạnh phát triển cho hãng sản xuất xe hơi hàng đầu thế giới BMW.
Sinh năm 1967, Laurenz Schaffer từng làm
cho chúng tôi biết về những dự định của công
việc cho các studio thiết kế danh tiếng ở
ty trong tương lai, trên cở sở danh tiếng và
Stuttgart, Munich và San Francisco, trước
những thành tích đã đạt được không?
khi về đầu quân cho Munich Studio của
DesignworksUSA được thành lập năm 1972
Tập đoàn BMW năm 1998. Hai năm sau
bởi nhà thiết kế Chuck Pelly, hiện là giám
đó, Laurenz Schaffer được đề bạt lên làm
đốc của Trung tâm Thiết kế Los Angeles và
giám đốc quản lý chung của Munich Studio,
cũng là thành viên của Viện Thiết kế Design
tiếp đến được chuyển sang làm giám đốc
Academy. Đến năm 1995, văn phòng thiết kế
thiết kế của DesignworksUSA ở Newbury
này được chuyển nhượng cho hãng BMW
Park (Los Angeles). Đến tháng 12/2009, anh
quản lý. DesignworksUSA làm việc, cộng tác
chính thức được bổ nhiệm là chủ tịch của
với các đối tác và khách hàng trên khắp thế
DesignworksUSA ở California.
giới và hiện có 3 studio đặt tại Munich ở Châu
Để hiểu rõ hơn về triết lý kinh doanh và quan
Âu, Newbury Park ở Châu Mỹ và Singapore ở
điểm sáng tạo của Laurenz Schaffer trong lĩnh
Châu Á. DesignworksUSA không chỉ hoạt động
vực thiết kế, Adam Burns, phóng viên của kênh
trong lĩnh vực thiết kế xe hơi cho BMW mà
gia trong chiến lược phát triển thương hiệu. Tại
truyền hình MeetTheBoss TV đã có buổi trò
còn tham gia thực hiện các dự án trong nhiều
xưởng thiết kế DesignworksUSA hiện nay đã
chuyện thú vị với Laurenz Schaffer trao đổi về
ngành công nghiệp khác nữa. Đến nay, tên
có trên 135 chuyên gia, nhà thiết kế, kỹ sư làm
phương pháp tiếp cận với thiết kế, phát triển tư
tuổi của DesignworksUSA không chỉ biết đến
việc trong các bộ phận khác nhau. Mục tiêu
duy sáng tạo và ứng dụng sáng tạo vào việc
là một trong những studio thiết kế hàng đầu
chung của chúng tôi là giữ gìn những thành
định nghĩa về bản chất của thiết kế trong lĩnh
trong ngành công nghiệp xe hơi mà đã lấn sân
quả mà mình đã đạt được đồng thời phát huy
vực thiết kế nói chung và thiết kế xe nói riêng.
sang các lĩnh vực khác như: Công nghệ thông
sáng tạo để xây dựng, phát triển công ty ngày
tin, điện tử giải trí, công nghệ chế tạo máy bay,
càng vững mạnh hơn nữa, trở thành một công
Hãng BMW được nằm trong danh sách top
thiết bị y học, dụng cụ thể thao, công nghệ môi
ty luôn dẫn đầu về công nghệ và sáng tạo trên
100 công ty sáng tạo hàng đầu thế giới và
trường, thiết kế giao diện và đồ hoạ…
thế giới.
DesignworksUSA cũng được công ty Faas
Trên cương vị là chủ tịch mới của
trao tặng giải thưởng dành cho công ty thiết
DesignworksUSA, tôi cùng các đồng nghiệp
Theo anh, quan điểm triết lý hay nguyên tắc
kế sáng tạo nhất của năm 2010. Đây quả
của mình sẽ chú trọng nhiều hơn nữa để
sáng tạo của công ty bao gồm những tiêu chí
là thành tích ấn tượng và một sự ghi nhận
phát triển studio thiết kế này thành một văn
cần thiết nào?
xứng đáng với những đóng góp to lớn của
phòng thiết kế quốc tế đa chức năng không chỉ
Theo quan điểm của chúng tôi, tài sản của
DesignworksUSA cho ngành công nghiệp thiết
chuyên thiết kế về sản phẩm, thiết kế xe hơi và
công ty không phải là vật chất, nguyên vật liệu
kế trong những năm qua. Anh có thể chia sẻ
các phương tiện vận tải mà còn là một chuyên
hay thiết bị để tạo nên sản phẩm mà chính là
28 DesignMagazine/May.2010
nguồn nhân lực, những con người sáng tạo
triển bền vững thì chúng tôi phải phát triển bền
chúng tôi đã thực hiện kích thích tư duy sáng
chính là tài sản lớn nhất của công ty.
vững trong tất cả các bộ phận, trong tất cả mọi
tạo cho người thiết kế rất nhiều. Thật thú vị
Trên thực tế, có một số tiêu chí và nguyên tắc
công việc và những dự án mà chúng tôi đảm
nếu bạn tưởng tưởng là hôm nay bạn được
được chúng tôi thiết lập nên để mọi nhân viên
trách, để làm được điều đó thì phụ thuộc rất
làm việc bên trong một chiếc máy bay, ngày
trong công ty thực hiện theo tinh thần chung
nhiều vào cách mà mọi người tuân thủ theo
tiếp theo lại được làm việc trong phòng pha
của các tiêu chí, các nguyên tắc đó, qua đó
các nguyên tắc chung của công ty.
chế café và ngày khác lại được làm trong một
xây dựng định hướng cho các hoạt động kinh
chiếc ô tô sang trọng... Sự linh hoạt và đa dạng
doanh và tầm nhìn chiến lược cho công ty.
Tôi quan sát thấy trên tấm bảng mừng kỷ niệm
của công việc sẽ đem lại cho bạn cảm giác
Trong đó, chúng tôi đặc biệt chú trọng đến 2
sinh nhật lần thứ 25 của DesignWorksUSA có
thoải mái và nhiều điều thú vị bất ngờ.
tiêu chí đó là đẩy mạnh hợp tác sáng tạo và
dòng chữ “great projects, great works” (những
Tính chất công việc đòi hỏi người thiết kế phải
phát triển nguồn nhân lực sáng tạo.
dự án vĩ đại, công trình vĩ đại) và ở cột thứ 3
sáng tạo ra nhiều ý tưởng và phương án khác
Để có những ý tưởng sáng tạo thì điều kiện
lại hiển thị dòng chữ “great fun” (cực kỳ thú vị).
nhau cho khách hàng lựa chọn, được làm việc
tiên quyết là người thiết kế phải có niềm đam
Anh có thể giải thích rõ hơn về những điều thú
ở nhiều lĩnh vực, ngành nghề khác nhau với
mê thiết kế thực sự, đặc biệt là trong lĩnh vực
vị đã được đề cập đến trên tấm bảng đó được
nhiều đối tượng khách hàng khác nhau, do đó
thiết kế ôtô, đây là vấn đề cốt lõi mà chúng tôi
không?
các nhà thiết kế có nhiều cơ hội hơn để mở
quan tâm. Muốn đưa công ty ngày một phát
Sự đa dạng, phong phú của các dự án mà
mang, thu nhận kiến thức ở nhiều lĩnh vực và
May.2010/DesignMagazine 29
01Concept & iDea
phát triển bản thân ở các lĩnh vực, ngành nghề
dồi, phát triển kỹ năng và năng lực của bản
lĩnh vực này sang làm việc cho lĩnh vực khác ở
khác nhau. Nói chung, đây là một ngành nghề
thân mình ngày càng tốt hơn.
một dự án khác?
hết sức thú vị. Là một nhà thiết kế, bạn sẽ
Chúng tôi có sự cân nhắc kỹ lưỡng khi chỉ
luôn cảm thấy trong mình có một nguồn động
Anh đã điều hành và quản lý nhân sự như thế
định các các chuyên gia làm việc trong từng
lực mạnh mẽ thúc đẩy bạn phải không ngừng
nào? Chẳng hạn như anh muốn chỉ định 1
lĩnh vực riêng. Chẳng hạn như, về lĩnh vực
sáng tạo và đổi mới trong công việc để trau
người đang làm việc cho một dự án thiết kế ở
chiến lược phát triển thiết kế thì dường như
30 DesignMagazine/May.2010
nó đòi hỏi cần có một người rất nhiều kiến
chuẩn mực nhất?
thức về cách thức và phương pháp để thực
Đương nhiên là thế rồi. Với chúng tôi, trước
hiện nó, hay nghiên cứu một lĩnh vực khác mà
hết, đó là niềm tin vững chắc về sự thành
ở đó bạn cần phải linh hoạt và nhanh nhạy
công cho những kế hoạch chúng tôi đã vạch
trong cả những phương pháp và lĩnh vực cụ
ra, trong mỗi dự án chúng tôi không chỉ đưa
thể nhất… Trong lĩnh vực thiết kế thì nó bao
ra một giải pháp thiết kế mà chúng tôi tạo ra
quát rộng hơn rất nhiều. Do vậy, trong từng bộ
nhiều phương án, nhiều giải pháp để mang
phận chúng tôi đều có nhân viên có thể làm
lại cho khách hàng nhiều sự lựa chọn và cảm
việc ở các vị trí, các công việc khác nhau và có
thấy hài lòng nhất. Chúng tôi cũng dự phòng
sự cân đối rõ ràng về các chuyên gia sẽ đảm
nhiều giải pháp thiết kế khác nhau với các
trách trong từng lĩnh vực riêng với các nhóm
bảng phân tích về các nhân tố và mức độ ảnh
mình vốn hiểu biết khá tốt về mục tiêu tài chính
đảm trách cho các bộ phận riêng với mức độ
hưởng của chúng đến công việc kinh doanh
đặt ra, mức doanh thu mà khách hàng muốn
hiểu biết rộng hơn.
hay ảnh hưởng đến chiến lược cũng như tiến
đạt được với các sản phẩm mới hay sự gia
độ của dự án. Chúng tôi luôn luôn vạch ra các
tăng thu nhập, chiến lược thâm nhập vào thị
Giống như bất kỳ một công ty nào, các anh
mục tiêu và các lựa chọn thiết kế khác nhau
trường, tăng giá trị thương hiệu… đều được
cũng cần đo lường mức độ giá trị của tất cả
cũng như thực hiện các mục tiêu đặt ra bằng
tính toán đến.
các hoạt động của mình. Là một công ty sáng
nhiều cách thức, phương pháp khác nhau.
Ngoài ra, chúng tôi cũng nghiên cứu kỹ lưỡng
tạo danh tiếng, thước đo nào đối với các anh là
Bên cạnh đó, chúng tôi còn tự trang bị cho
đến vấn đề làm thế nào để các giải pháp thiết
May.2010/DesignMagazine 31
01Concept & iDea kế của chúng tôi có thể phù hợp được với nhu cầu và thị hiếu của khách hàng. Vì vậy, chúng tôi đề xuất các mẫu thiết kế cho khách hàng trực tiếp xem xét đã phù hợp với mong muốn của họ hay chưa, có đáp ứng được các yêu cầu về tính thẩm mỹ, tính công năng và những yêu cầu khác của họ hay không. Những tiêu chí này cũng có thể được đánh giá theo phương pháp định lượng. Từ đó, khách hàng sẽ đưa ra yêu cầu sửa đổi cho sản phẩm thiết kế được tốt hơn và điều đó đòi hỏi người thiết kế phải cố gắng phát triển và tư duy sáng tạo nhiều hơn nữa. Tuy nhiên, để có thể hoàn thiện một sản phẩm hoàn chỉnh thì rất cần đến sự cộng tác và liên kết giữa các bộ phận với nhau. Chẳng hạn như mẫu thiết kế phải đáp ứng được mục đích tiếp thị, và mục đích tiếp thị phải liên kết với mục đích kinh doanh và chiến lược phát triển kinh doanh nói chung…
chẽ và có xu hướng xích lại gần nhau.
Về cơ bản các bộ phận có mối quan hệ chặt
và dành sự quan tâm đến nhóm thiết kế được lựa chọn phù hợp với từng giai đoạn phát triển
Theo anh, trong lĩnh vực thiết kế, giải thưởng gì
trong dự án. Ở một dự án, việc sắp xếp nhóm
tương đương với giải Oscar cho phim xuất sắc
để cộng tác làm việc với nhau được chú trọng
nhất (The Best Picture Oscar)?
nhiều. Trong nhóm đó, mỗi cá nhân lại cần
Hiện nay, trong lĩnh vực thiết kế có rất nhiều
phải có xu hướng tư duy động não để liên kết
giải thưởng thiết kế quốc tế lớn, danh giá và
các ý tưởng với nhau và thiết lập các mối liên
có uy tín toàn cầu. Chẳng hạn như ở Mỹ có
kết trong nhóm.
Giải thưởng Thiết kế Good Design Award. Ở
Mặt khác, chính trong quá trình thiết kế cũng
Châu Âu có Giải thưởng Thiết kế IF (IF Design
đã chứa đựng các yếu tố và lĩnh vực thúc
Award), hay Giải thưởng Thiết kế Red Dot
đẩy sự sáng tạo. Thông thường trong các dự
(Red Dot Award), và một số giải thưởng quốc
án của chúng tôi có giai đoạn vạch kế hoạch
tế khác nữa của các tổ chức danh tiếng trên
chiến lược và giai đoạn nghiên cứu chuyên
thế giới.
sâu để theo đó chúng tôi định hướng được
Các anh đã phát triển sự sáng tạo bằng cách
đã hình thành nên được xu hướng, công
nào?
nghệ, kỹ thuật, mô hình thì tất cả các yếu tố đó
Trước hết, sự sáng tạo và đổi mới trong quản
được biết đến như là điểm xuất phát cho các ý
lý phụ thuộc rất nhiều đến cách quản lý nhân
tưởng mới, sáng tạo mới.
nhận thức cơ bản ban đầu về dự án đó. Khi
sự. Vì vậy, người quản lý cần có kiến thức tốt
32 DesignMagazine/May.2010
rằng, điều quan trọng không phải là chúng tôi sáng tạo như thế nào mà là thế giới quanh chúng ta đang phát triển như thế nào để có thể đưa ra những ý tưởng sáng tạo bắt kịp được với xu thế phát triển chung của thời đại. Anh có thể chia sẻ cụ thể hơn về những dự định trong tương lai của công ty được không? Trong tương lai sắp tới, chúng tôi sẽ tìm hiểu và mở rộng phát triển thị trường mới và ba studio chúng tôi đang có sẽ là điểm khởi đầu. Chúng tôi sẽ nỗ lực để khẳng định thương hiệu của mình tốt hơn nữa ở các thị trường mục tiêu mới mà chúng tôi sẽ hướng đến. Trên thực tế, Munich studio hoạt động ở Anh đang phát triển rất tốt. Tuy nhiên, chúng tôi muốn tìm kiếm và thâm nhập vào các khu vực khác và phát triển sang các lĩnh vực khác nhau. Châu Âu được xem là một trong những kiểu mẫu trung tâm mà chúng tôi sẽ quan tâm nhiều. Lĩnh vực hoạt động chính của chúng tôi hiện nay là thiết kế và tư vấn thiết kế. Về tương lai chúng tôi sẽ mở rộng phát triển sang các lĩnh vực khác chẳng hạn: phát triển thương hiệu, nghiên cứu thị trường và phát triển chiến lược… sẽ là các lĩnh vực được phát triển song song nhằm tạo ra các sản phẩm mới theo định Điều gì giúp cho anh cảm thấy thích thú, tâm
chuyển linh hoạt để tạo ra các chức năng mới,
hướng tương lai với mục tiêu đem lại sự hài
huyết và làm cho anh cảm thấy hứng thú trong
khí động lực học mới… Sự sáng tạo hợp lý
lòng nhất cho mọi đối tượng khách hàng.
công việc như vậy?
luôn mang đến những hiểu quả bất ngờ, do đó
Tôi nghĩ đó là tất cả những ý tưởng mới mẻ,
hãy mạnh dạn sáng tạo và phát triển ý tưởng
ý tưởng tiềm năng mang tính chiến lược và
của mình.
(nguồn: carbodydesign)
Hong Phuong
chúng có xu hướng định hình nên tương lai của thế giới xung quanh nó.
Với tư cách là một nhà thiết kế, anh sẽ cảm thấy như thế nào khi có một người nào đó có
Thật tuyệt vời khi các anh có khả năng phán
thể sáng tạo ra một tác phẩm đột phá, chẳng
đoán về tương lai một cách hiệu quả, chẳng
hạn như chiếc iPhone của hãng Apple?
hạn như với mẫu concept BMW Gina Vision
Tôi cho đó là một việc rất tốt, rất đáng để
Light được xem là một tuyệt phẩm công nghệ
chúng ta chúc mừng, bởi vì trước hết mọi ý
dành cho tương lai.
tưởng sáng tạo ở bất cứ một lĩnh vực nào,
Tôi cho rằng những ý tưởng lớn cần phải được
ngành nghề nào, thậm chí là trong lĩnh vực
phát hiện và đặt nó đúng chỗ, đúng thời điểm
cạnh tranh đều giúp ta có cơ sở và động lực
để phát huy hết hiệu quả của nó. Chẳng hạn
để phát minh ra những ý tưởng mới, những
trường hợp của GINA concept, ý tưởng bắt
sáng tạo tốt hơn ở tương lai.
nguồn từ kết cấu di chuyển với nguyên lý cấu
Chúng tôi không chỉ muốn hiểu rõ và nắm bắt
trúc của xương và da, rất giống với bàn tay là
tốt những thành công của công ty mình mà
một bộ phận của cơ thể vậy.
chúng tôi còn muốn hiểu rõ về những thành
Trong lĩnh vực thiết kế xe hay trong quá trình
công mang tính chất cạnh tranh của các công
sản xuất cũng vậy, có lúc cần phải thay thế
ty khác ở các lĩnh vực khác để từ đó có định
khung kết cấu bằng kim loại tấm và thay thế
hướng cho những chiến lược phát triển của
cấu trúc cố định bằng thiết bị nào đó có thể di
công ty mình trong tương lai. Tôi quan niệm
May.2010/DesignMagazine 33
01Concept & iDea
Korean& design
Hàn Quốc không chỉ được thế giới biết đến với những loại sâm hảo hạng mà còn được biết đến như một trung tâm thiết kế của Châu Á. Một đất nước giàu truyền thống với trang phục Hanbok đặc trưng; với món ăn Kimchi gắn bó sâu sắc với đời sống của họ. Ngành thiết kế cũng vậy, trong hơn chục năm trở lại đây đã mang lại cho Hàn Quốc những thay đổi sâu sắc trong xã hội. Nhiều nhà thiết kế đã đem hơi thở Hàn Quốc vào trong những sản phẩm của họ, thể hiện tinh tế sự khát khao, tự tôn của người dân tộc họ. Ngành thiết kế và những Designer đã được xã hội quan tâm và nhìn nhận rất tích cực.
Chúng tôi đặt chân đến Hàn Quốc vào những
nghiệm thú vị về nền công nghiệp thiết kế của
vậy khi được xã hội quan tâm đến lĩnh vực gì
ngày đầu xuân khi những đợt tuyết cuối cùng
Hàn Quốc thông qua chương trình này.
thì lĩnh vực đó rất phát triển. Bởi vậy, chúng
đang dần tan. Không gian hửng lên màu của
Cùng với những tham luận thiết thực và những
tôi có thể dễ dàng nhận thấy những chiếc xe
sự sinh sôi, tràn đầy nhựa sống. Cảm nhận
buổi tham quan thực tế tại các trung tâm
mang thương hiệu nội địa chiếm tỉ lệ lớn trên
đầu tiên về Hàn Quốc là sự hiện đại nhưng
design lớn tại xứ sở Kimchi này, chúng tôi hiểu
khắp các nẻo đường. Còn những vật dụng
không hoa mỹ. Thủ đô Seoul đông đúc, nhưng
rằng: Người Hàn Quốc có tầm nhìn rất cao
quen thuộc trong những ngôi nhà của họ như
không ồn ã. Thông qua hội thảo “Industrial
trong Thiết kế, từ những sản phẩm nhỏ bé đến
ti vi, điện thoại hay các vật dụng nhỏ bé khác
Design and Packaging Workshop” do Asean-
những công trình thiết kế có quy mô lớn như
đều do chính các công ty của Hàn Quốc sản
Korea Centre và KIDP tổ chức, Hàn Quốc
các công trình công cộng. Thiết kế mang tính
xuất…
muốn chia sẻ những kinh nghiệm quản lý và
ngăn nắp đặc biệt và rất bài bản. Họ chịu khó
Đất nước Hàn Quốc rất coi trọng nghệ thuật
phát triển design với các nước thuộc thành
tiếp thu nhưng đồng thời cũng mong muốn
công cộng, mang tính nhân văn. Đường phố
viên của khối Asean. Những Designer và
mang những kinh nghiệm có được chia sẻ với
luôn có đường dành riêng cho người tàn tật
những nhà quản lý về design thuộc các nước
cộng đồng.
(người khiếm thị, người đi xe lăn...); Tàu điện
thành viên trong khối Asean đã có một trải
Người Hàn gắn bó và có tính tập thể cao vì
ngầm có chỗ dành riêng cho người già, phụ nữ
34 DesignMagazine/May.2010
May.2010/DesignMagazine 35
01Concept & iDea
36 DesignMagazine/May.2010
có thai. Đương nhiên những vị trí ngồi này luôn
đây được phát huy tối đa tính sáng tạo cá
được ưu tiên và những người không thuộc
nhân của mình. Bên cạnh đó họ cũng nhận
đối tượng ưu tiên không bao giờ sử dụng.
được sự quan tâm của cộng đồng, cũng như
Họ cũng đặc biệt chú trọng và gìn giữ thiên
sự bảo trợ của các tổ chức chính phủ và phi
nhiên như bảo vệ cây xanh nắn cây để không
chính phủ. Chính vì thế, nền công nghiệp thiết
bị nghiêng ngả bằng cách níu giữ bởi bốn
kế tại quốc gia này có sự phát triển rất cao so
cọc gỗ... Chưa hết, tất cả những khu nhà bên
với các nước khác trong khu vực. Hàn Quốc
đường đều được thiết kế những tấm giảm ồn.
hứa hẹn là một trung tâm thiết kế của Châu Á
Còn những con đường lầy lội vào mùa mưa
trong tương lai không xa.
hoặc bị tuyết phủ vào mùa đông đều được trải một lớp vải mềm, tiếp nối là những tấm
Tran Xung
gai nhựa - điều đó lí giải vì sao đường phố rất sạch và không bụi bặm… Trong bảo tàng thì design được phát huy tối đa để người xem có thể cảm thụ trực quan sống động. Nhờ những yếu tố ngăn nắp và tính cộng đồng cao nên hầu hết những người làm design ở
May.2010/DesignMagazine 37
02Products
38 DesignMagazine/May.2010
Ford Focus RS500 2010
Mạnh mẽ và đầy uy lực, phiên bản Focus RS500 hoàn toàn mới của Tập đoàn xe hơi danh tiếng Ford đã được chính thức ra mắt công chúng tại thành phố Cologne cổ kính của nước Đức vào ngày 31/3 vừa qua với các các tính năng vượt trội và hình ảnh đẹp mắt đến từ mọi góc nhìn. Focus RS500 sở hữu kiểu dáng thể thao
Với số lượng giới hạn chỉ 500 chiếc, tất cả
khoẻ khoắn, mạnh mẽ và đậm chất cá tính
các mẫu xe được sản xuất ra sẽ được chào
tạo nên sức lôi cuốn mãnh liệt đối với những
bán trên 20 thị trường các quốc gia châu Âu.
ai có cơ hội trực tiếp chiêm ngưỡng nó. mà không gian nội thất của RS500 cũng được
Focus RS500 sẽ được đánh số thứ tự từ 001 đến 500 trên mỗi xe
thiết kế rất đặc biệt theo phong cách hiện đại,
Trước khi chiếc xe RS500 được bắt đầu đi
sang trọng và cách phối màu nổi bật. Vẻ đẹp
vào sản xuất phiên bản đầu tiên tại nhà máy
hoàn hảo của RS500 được tạo nên từ sự kết
Saarlouis của hãng Ford tại Đức vào tháng 5,
hợp hài hòa giữa nét tinh tế đến từ các thành
thì con số yêu cầu của khách hàng đã vượt
phần chế tạo thủ công và nét hiện đại đến từ
quá 11.000 chiếc (nhiều hơn so với dự đoán
công nghệ kỹ thuật tiên tiến. Đây sẽ là phiên
ban đầu). Quá trình sản xuất dự kiến sẽ kéo
bản hatchback đánh dấu sự kết thúc sản xuất
dài 5 tháng.
cho dòng Focus RS - thế hệ thứ hai của mẫu
Mỗi chiếc RS500 ra đời sẽ được đánh số thứ
Focus ở thị trường châu Âu.
tự từ 001 đến 500 và số hiệu xe này được
Ông Joe Bakaj, Phó chủ tịch phụ trách phát
chạm khắc thủ công độc đáo trên một tấm
triển sản phẩm của hãng Ford Châu Âu cho
kim loại được gắn ngay bên dưới bảng điều
biết: “Chúng tôi muốn đánh dấu sự kết thúc
khiển trung tâm.
sản xuất cho mẫu Focus RS thành công với
Ngoài ra còn có 1 số lượng ít các xe được
một điều gì đó thật đặc biệt, và RS500 đã
sản xuất trước đó để sử dụng nội bộ trong
hiện thực hóa được những mong muốn đó.
hãng với mục đích phục vụ cho việc thử
RS500 là một phiên bản hoàn hảo từ kiểu
nghiệm và phát triển sản xuất cũng sẽ được
dáng bắt mắt đến tính năng vận hành mạnh
đánh số thứ tự theo hệ thống số riêng để đảm
mẽ, tất cả những gì RS500 sở hữu đã đem lại
bảo tính độc quyền cho 500 chiếc xe được
cho chúng tôi niềm tin vững chắc rằng phiên
chính thức phân phối ra thị trường cho khách
bản mới này sẽ đem lại sự hài lòng tuyệt đối
hàng.
cho những khách hàng khó tính nhất của Ford
Hình ảnh và thông tin chi tiết về mẫu xe mới
trên toàn thế giới.”
này cũng như số lượng xe phân phối ra các
Focus RS500 được trang bị các động cơ tăng
thị trường mục tiêu của Ford được đăng tải
áp dung tích 2.5lít 5 xi-lanh thẳng hàng với
trên địa chỉ www.focusrs500.com để khách
mômen xoắn cực đại 460 Nm và công suất
hàng và những người yêu thích xe có thể
350 mã lực, mạnh hơn rất nhiều so với phiên
tham khảo. Trang web này cũng sẽ cung cấp
bản tiêu chuẩn của dòng Focus RS. Các tính
cho quý vị đường link đến website chính thức
năng kỹ thuật cũng được nâng cấp đáng kể
của Ford để khách hàng có thể cập nhật giá
nhằm gia tăng quá trình đốt cháy năng lượng
cả và địa chỉ các nhà bán lẻ phân phối xe
của động cơ giúp xe chạy nhanh hơn và đạt
trên thế giới. Ngoài ra trên trang Facebook
được tốc độ tối đa như mong muốn. Hệ thống
riêng của Focus RS: www.facebook.com/
khung gầm được trang bị công nghệ tiên tiến
fordfocusrs cũng sẽ đăng tải các hoạt động
giúp cho RS500 vận hành êm ái, lướt êm trên
quảng bá cho RS500 để chia sẻ với cộng
đường và có thể chuyển động dễ dàng qua
đồng mạng trên thế giới.
Không chỉ được trau chuốt về phần ngoại thất
những đoạn đường có địa hình xấu.
May.2010/DesignMagazine 39
02Products
Công suất mạnh mẽ, tính năng vận hành linh hoạt và êm ái
Hệ thống khung gầm dẫn động cầu trước tiên tiến
bánh lái của hệ thống dẫn động bánh trước.
Ông Gunnar Herrmann, Giám đốc phụ trách
Một trong những thiết bị đóng vai trò quan
lại để tạo ra những phản ứng nhạy bén và
sản xuất của dòng xe C-car toàn cầu mới của
trọng quyết định sự thành công của dòng xe
chính xác cho bánh lái, giúp cho RS500 trở
Ford cho biết: “Focus RS500 được trang bị
Focus RS500 mới này chính là bộ khung gầm
thành một chiếc xe địa hình có tính năng xử lý
động cơ mạnh mẽ hơn rất nhiều so với dòng
dẫn động cầu trước đã được cải tiến đáng kể
và vận hành tốt.
xe tiêu chuẩn của Focus RS. Chúng tôi rất
bao gồm rãnh dẫn động rộng hơn, trục dẫn
Hệ thống phanh xe hiệu quả cao, bánh xe 19
coi trọng việc lắp đặt và thử nghiệm động cơ
động dài và khỏe hơn kết hợp với hệ thống
inch với lốp xe có kích thước 235/35/R19 cùng
Duratec RS 350 mã lực sao cho đảm bảo tính
giảm xóc RevoKnuckle độc đáo giúp giảm
kết cấu hệ thống treo được trang bị tương tự như
năng vận hành mạnh mẽ cho RS500 cũng như
thiểu tối đa những rối loạn trong điều khiển lái
dòng xe tiêu chuẩn để đảm bảo độ bám đường
tiêu chuẩn về độ bền và khả năng bảo trì tốt”.
và những tác động của lực mômen xoắn lên
tốt và độ an toàn tối đa cho người sử dụng.
Kết quả là công suất được nâng cấp từ 45 mã lực lên 350 mã lực tại 6.000 vòng/phút, trong khi mô-men xoắn tăng từ 440 Nm tại 2.500 vòng/phút lên đến 460 Nm (339 lb-ft) tại 4.500 vòng/phút. RS500 có khả năng tăng tốc 0-100 km/h sau chưa đầy 5.6 giây và tốc độ tối đa đạt được là 263 km/h. Ngoài ra RS500 còn được nâng cấp về bộ làm mát khí nạp, bộ lọc không khí, đường kính ống xả, bơm nhiên liệu cùng với cân chỉnh phần mềm cũng được nâng cấp để tối ưu hóa bộ tăng áp cho động cơ… Quá trình nâng cấp cho Focus RS500 được thực hiện bởi đội ngũ kĩ sư đầy nhiệt huyết của TeamRS Ford cùng cộng tác với công ty kỹ thuật ô tô Revolve Technologies, chuyên sản xuất các thiết bị kỹ thuật và nâng cấp xe Ford dưới thương hiệu Mountune.
40 DesignMagazine/May.2010
Đồng thời, hệ thống lái cũng được hiệu chỉnh
Quá trình thử nghiệm khả năng vận hành của Focus RS500
để điều khiển chiếc Focus RS500 chinh phục
tối đa mà không phải lo lắng đến sức bền của
đoạn đường dài 10.000km. Đoạn đường chạy
chiếc xe. Focus RS500 đã xuất sắc hoàn tất
Để đảm bảo tính năng vận hành mạnh mẽ
thử này tương tự với đoạn đường đua trong
500 vòng đua không nghỉ tại Nürburgring với
dòng xe Focus RS500, phiên bản giới hạn
giải đua Nürburgring 24 giờ liên tiếp không
thời gian và chúng tôi rất tự hào về độ bền
này đã phải qua một chuỗi các bài kiểm tra sát
nghỉ với rất nhiều khúc cua thử thách lẫn
và khả năng vận hành của nó. Focus RS500
hạch cũng như chạy thử nghiệm để kiểm tra
những đoạn thẳng tăng tốc đầy ngoạn mục.
không chỉ đã hoàn thành tốt đoạn đường thử
về độ bền và khả năng bám đường của xe.
Matthias Tonn, kỹ sư phụ trách chính cho quá
nghiệm mà nó còn đã vượt lên trên sự mong
Quá trình chạy thử nghiệm đã được tiến hành
trình chạy thử nghiệm Focus RS500 cho biết:
đợi của chúng tôi”.
trên đường đua Nürburgring Nordschleife danh
“Chúng tôi muốn đảm bảo rằng những chủ
tiếng ở Đức dưới sự giám sát của các kỹ sư
nhân của dòng xe Focus RS500 mới này có
Ford TeamRS. Ford đã thuê 3 tay đua cừ khôi
thể yên tâm lái chiếc Focus RS500 với tốc độ
Lớp sơn phủ nền đen nhám độc đáo đem lại hiệu quả thẩm mỹ cao Dòng Focus RS tiêu chuẩn từ lâu đã thiết lập được những ấn tượng tốt trong lòng khách hàng với thiết kế đẹp mắt và đạt hiệu quả thị giác rất cao, tuy nhiên với lớp sơn phủ nền đen nhám độc đáo, quyến rũ của chiếc Focus RS500 đã khiến phiên bản xe giới hạn này càng đặc biệt hơn, sang trọng và đầy uy lực hơn bao giờ hết. Về ngoại thất, thân xe RS500 được dán phim đen mờ, còn lưới tản nhiệt, bộ khuếch tán gió cũng như bánh xe hợp kim được sơn màu đen bóng. Toàn bộ xe được phủ lớp sơn đen tuyền bóng loáng đem lại cho RS500 một bộ cánh hoàn hảo và 1 dáng vẻ đầy lôi cuốn, hấp dẫn có sức “mê hoặc” lòng người. Logo RS màu xanh lam, và tên hiệu RS500 màu xanh-đỏ được thiết kế nổi bật ở cửa hậu nhằm nhấn mạnh tính độc đáo của chiếc xe.
May.2010/DesignMagazine 41
02Products
Hệ thống bảng điều khiển trung tâm được phủ
hiện nhờ sử dụng la-zăng hợp kim màu đen
sẽ là những chiếc xe độc nhất vô nhị, đậm chất
màu bóng, trang trí bởi những đường viền kim
bóng đậm chất thể thao.
thể thao và có cá tính mạnh mẽ”.
loại sáng của nhiều chi tiết nhỏ như lỗ thông
Tonn còn cho biết thêm: “Mục tiêu của chúng
Lớp sơn phủ nền độc đáo của RS500 được
khí, tay nắm cửa, cần gạt số… Nét trẻ trung,
tôi là thiết kế Focus RS500 theo phong cách tự
phát triển với sự hợp tác của công ty công
khỏe khoắn của chiếc xe này còn được thể
do và phóng khoáng nhất sao cho mẫu xe này
nghệ 3M. Tất cả các mẫu xe Focus RS500 đều được sơn phủ bởi màu đen tuyền trước khi được chuyển đến phân xưởng sơn của 3M gần Frankfurt. Tại đây lớp sơn nền sẽ được phủ lên bề mặt chiếc xe để tạo ra hiệu ứng đen nhám sang trọng và đẹp mắt hơn. Lớp sơn phủ nền này có độ bền rất cao và được thiết kế đặc biệt để hạn chế tối đa các vết xước trên bề mặt xe. Khi xảy ra bất kỳ hư hại nào ở phần thân xe, khách hàng của Ford sẽ được thay thế lớp sơn phủ khác tại các hệ thống đại lý 3M trên toàn Châu Âu.
Không gian nội thất được thiết kế sang trọng, tiện nghi Không chỉ chú trọng đến trau chuốt phần ngoại thất bên ngoài mà Ford còn đầu tư rất nhiều đến không gian nội thất bên trong. Bảng
42 DesignMagazine/May.2010
táp-lô được thiết kế sang trọng, nổi bật với
một vẻ đẹp quyến rũ với sắc màu đỏ đầy đam
• Hệ thống kết nối Bluetooth, hệ thống kiểm
tấm biển kim loại đánh số thứ tự của xe cùng
mê và bắt mắt, từ bộ ghế thể thao Recaro bọc
soát bằng giọng nói và cổng USB.
với khá nhiều chi tiết được làm bằng vật liệu
da phía trước đến các mũi khâu trên vỏ bọc da
• Hệ thống âm thanh Sony 6-CD.
sợi carbon. Thay vì tông màu xanh như bản
của tay lái, tấm lót nền hay các chi tiết trang trí
• Ghế ngồi trước thể thao Recaro bọc da màu
Focus RS tiêu chuẩn, Focus RS500 sở hữu
cửa và vỏ chắn bụi ở cần số…
đỏ. Hai tính năng tùy chọn là hệ thống DVD định vị
Những tính năng vượt trội khác của dòng
Navigation & hệ thống âm thanh cảm ứng và
xe Focus RS500
bộ ghế trước thể thao Recaro bọc da màu đỏ.
Tất cả các mẫu xe Focus RS500 đều được
Joe Bakaj đã khẳng định: “Chúng tôi tin rằng
trang bị các tính năng kỹ thuật công nghệ cao.
những khách hàng có cơ hội sở hữu một trong
Bên cạnh các tính năng cơ bản tương tự như
những chiếc Focus RS500 giới hạn này sẽ là
mẫu Focus RS tiêu chuẩn, chiếc RS500 còn
một điều thật sự may mắn bởi đây sẽ là một
được trang bị thêm các tính năng khác như:
phiên bản có giá trị sưu tầm cao.Từ kiểu dáng
• Hệ thống điều hòa không khí 2 vùng (Dual-
bên ngoài ấn tượng cho đến các tính năng vận
zone)
hành lý tưởng và thiết kế hoàn hảo của nó,
• Thiết bị hong khô kính chắn gió
chiếc Focus RS500 hứa hẹn sẽ mang đến cho
• Hệ thống kiểm soát cự ly đỗ xe phía sau
những người mê xe những trải nghiệm đầy thú
• Hệ thống cảnh báo xẹp lốp
vị khi điều khiển nó”.
• Cần gạt nước cảm biến mưa và đèn pha tự động • Gương chiếu hậu chống chói tự động
(nguồn: seriouswheels)
Anh Duy
• Hệ thống khởi động, đóng mở cửa không cần chìa khóa
May.2010/DesignMagazine 43
02Products
Aspire Ethos 5943G & 8943G Ngày 24/3, Acer đã chính thức cho ra mắt dòng máy tính Aspire Ethos với 2 model 5943G và 8943G có thiết kế trang nhã, mỏng đẹp và cấu hình mạnh mẽ với nhiều tính năng cao cấp, phục vụ tối đa nhu cầu giải trí của người sử dụng.
44 DesignMagazine/May.2010
Aspire Ethos 5943G & 8943G là dòng máy
trang bị dung lượng ổ cứng HDD 1,28TB (hai
sẵn Windows 7 Home Premium 64-bit và pin
tính giải trí đa phương tiện với kiểu dáng trang
ổ dung lượng 640 GB gắn song song), bộ loa
8-cell có thời lượng sử dụng là 3,5h. Đặc biệt
nhã và đẹp mắt. Các đường nét, chi tiết trên
5.1 với năm loa nhỏ bên trong, một loa trầm
hơn, Aspire Ethos 5943G & 8943G còn có màn
máy tính được thiết kế tinh tế với sự kết hợp
subwoofer được đặt ngay phía trên bàn phím
hình cảm ứng thay thế touchpad giúp người
của hai màu bạc và đen. Vỏ ngoài được làm
tạo nên sự hoàn hảo cho hệ thống âm thanh
dùng quản lý tốt hơn các nội dung giải trí đa
từ thép không gỉ giúp bảo vệ tốt hơn cho các
của máy.
phương tiện, thao tác nhanh hơn và thuận tiện
thành phần bên trong, tạo nên vẻ ngoài chắc
Trong khi đó, Aspire Ethos 5943G chỉ có màn
hơn rất nhiều.
chắn, gọn gàng và sắc nét đến từng góc cạnh
hình 15.6 inch với độ phân giải 1366 x 768
Máy tính hiện nay không chỉ là một thiết bị
cho dòng máy này.
pixel, dàn loa 2.1 và dung lượng ổ cứng chỉ
công nghệ điện tử cực kỳ hữu dụng mà nó còn
Khách hàng thực sự ấn tượng trước những
bằng một nửa so với model 8943G.
là phương tiện để thể hiện phong cách, cá tính
tính năng cao cấp, khả năng kết nối cực nhanh
Cả hai model này đều được trang bị bị card đồ
và “cái tôi” của mỗi người. Do vậy, một chiếc
và hiệu suất sử dụng cao của hai model mới
họa rời tương thích DX11 đến từ ATI Mobility
laptop có thiết kế thời trang, kiểu dáng đẹp và
này. Aspire Ethos 8943G sở hữu màn hình
Radeon HD 5850 với 1GB video RAM, ổ ghi
cấu hình cao với đầy đủ các tính năng cao cấp
18.4 inch, độ phân giải 1920 x 1080 pixel. Full
DVD và ổ quang Blu-ray, đầu đọc thẻ nhớ, bàn
như Aspire Ethos 5943G & 8943G chắc chắn
HD, bộ vi xử lý BXL Intel Core i5 hoặc Core
phím chiclet, tính năng nhận dạng dấu vân tay,
sẽ là sự lựa chọn hoàn hảo cho giới trẻ năng
i7 - 820QM 8MB, tốc độ 1,73 GHz mạnh mẽ
hệ thống loa Dolby Home Theater, cổng kết nối
động và những khách hàng sành điệu, tinh tế.
giúp máy chạy nhanh hơn và tiết kiệm nhiên
eSATA & HDMI và kết nối Bluetooth 2.1, WiFi
liệu, kết hợp với công nghệ siêu phân luồng
802.11b/g/n, Gigabit Ethernet và webcam… Cả
mạnh mẽ. Ngoài ra, Aspire Ethos 8943G được
hai sản phẩm 5943G và 8943G được cài đặt
Nam Hai
May.2010/DesignMagazine 45
02Products
Tv LG LX9500
Ngày 25/3 vừa qua, Tập đoàn Điện tử LG Electronics của Hàn Quốc đã chính thức cho ra mắt sản phẩm TV LX9500 - Ti-vi Full HD LED 3D đầu tiên trên thế giới và dự kiến sẽ tung ra thị trường trong thời gian tới.
LX9500 được thiết kế mỏng gọn, kiểu dáng
hình ảnh trung thực vượt trội và kiểu dáng đẹp
những thông số ấn tượng với công nghệ quét
trang nhã với màu đen bóng sang trọng và
như những món đồ trang trí nội thất hoàn hảo.
hình TruMotion 400 Hz, độ phân giải Full HD
quyến rũ. Công nghệ chiếu sáng đèn Led toàn
Ngoài ra, LG cũng rất chú trọng việc ứng dụng
(1080p) với tần số quét 240Hz, tiêu chuẩn
màn hình với độ tương phản động rất cao
những công nghệ cao cấp và tiên tiến nhất
THX và kết nối tín hiệu A/V không dây. Ngoài
(10.000.000:1) tạo ra màu sắc đẹp, hình ảnh
cả về âm thanh, hình ảnh cũng như những
ra, chiếc tivi siêu mỏng này còn có thể hiển thị
chất lượng vượt trội, cực kỳ sắc nét và trung
đường nét thiết kế tỉ mỉ, tinh tế cho những
trực tiếp hình ảnh 3D từ những máy ảnh 3D
thực đến bất ngờ, đem đến cho người xem
dòng sản phẩm mang thương hiệu của mình.
như Fujifilm Real 3D W1 mà không cần qua
những trải nghiệm hình ảnh sống động nhất.
Được thiết kế theo phong cách Live Borderless
máy tính để xử lý, kèm theo đó là USB 2.0,
Là một thương hiệu Tivi đứng thứ 2 thế giới
(siêu mỏng và không viền), LX9500 toát lên sự
HDMI và phần mềm Skype tích hợp. Công
với uy tín lâu năm, LG luôn không ngừng
mạnh mẽ và lịch lãm trên từng góc cạnh của
nghệ xử lý hình ảnh Crystal FHD đem đến hình
nghiên cứu và tìm tòi sáng tạo để thiết kế ra
màn hình.
ảnh siêu rõ nét kèm theo những chuyển động
các sản phẩm TV cho chất lượng tốt nhất,
Bên cạnh đó, LX9500 còn được trang bị
mịn màng và màu sắc sống động. Đồng thời
46 DesignMagazine/May.2010
công nghệ quét hình liên tục giúp tăng cường
cho ra mắt sản phẩm kính 3D chuyên dụng,
độ mượt của các hình ảnh động một cách tối
AG-S100 để sử dụng khi xem LX9500. Chiếc
ưu, giúp hình ảnh sắc nét và trung thực đến
kính này có thời lượng pin sử dụng trong
bất ngờ. Đây cũng là thiết bị đầu tiên hỗ trợ
khoảng 40 giờ, xạc lại thông qua cổng USB.
định dạng Multi Picture Format mới cho các
Sự kết hợp tuyệt vời này hứa hẹn sẽ mang
hình ảnh 3D.
đến những trình diễn hình ảnh 3D sống động
Không chỉ chú trọng đến kiểu dáng và chất
và đẹp mắt cho người xem. Có thể nói LX9500
lượng hình ảnh, LX9500 còn có khả năng trình
không chỉ đơn thuần là một sản phẩm công
diễn âm thanh mạnh mẽ, tinh tế. Với bộ loa âm
nghệ đỉnh cao mà nó còn xứng đáng là một tác
thanh chất lượng cao, bạn có thể tận hưởng
phẩm nghệ thuật làm bừng sáng không gian
những trải nghiệm âm thanh tuyệt vời nhất với
nội thất cho ngôi nhà của bạn.
chất lượng trong và sâu hơn. Tính năng giải
LX9500 sẽ có mặt trên thị trường với hai kích
trí tích hợp mang đến những hình ảnh tối ưu
thước 47 inch và 55 inch, tuy nhiên cho đến
và âm thanh đa dạng, giúp cho bạn có những
thời điểm hiện nay giá bán của chúng chưa
giây phút thư giãn tuyệt vời nhất khi chơi game
được LG chính thức công bố. Song theo dự
hay xem phim 3D.
đoán chiếc LX9500 47 inch có thể có giá bán
LX9500 là sản phẩm TV siêu mỏng cao cấp
lên đến 4.7 triệu won (4.134 USD) cùng với 2
nằm trong dòng sản phẩm TV Infinia thế hệ
cặp kính đi kèm. Dòng sản phẩm này sẽ được
2010 của LG. LX9500 có độ dày chỉ khoảng
bày bán đầu tiên tại Hàn Quốc ngay trong
22,3mm và viền màn hình mỏng 16mm. Tấm
tháng 3, tiếp đến sẽ là Bắc Mỹ, châu Âu và các
đèn LED được lắp đặt trực tiếp phía sau màn
quốc gia khác vào tháng 5 tới.
hình LCD nhằm tăng cường độ sắc nét cho hình ảnh và độ sáng đặc biệt. Ngoài ra LG còn
Hoang Chau
May.2010/DesignMagazine 47
03Art City
City Color
Cô đọng và đơn giản đó là những cảm nhận trực quan bằng hình tượng, bằng sắc màu. Trong không gian đô thị đa sắc màu chúng ta cũng có thể đơn giản hóa nhận biết bằng những sắc màu cụ thể và tượng trưng cho một khu vực, địa điểm nào đó. Ý tưởng về khoanh vùng màu sắc cho từng quận trong nội đô - một cách nhìn mới, một sắp đặt mới cho không gian công cộng của Design Magazine gửi tới chia sẻ cùng các bạn…
48 DesignMagazine/May.2010
Không phải ngẫu nhiên mà ArtCity đưa ra ý
hợp lý và tinh tế nhất. Từ những chiếc thùng
của những vỉa hè phố và từng gốc cây, tất cả
tưởng này để cùng chia sẻ bàn luận cùng
rác công cộng, ghế đá nghỉ chân, cột đèn
đều cùng được sơn một màu đồng bộ.
các bạn. Ngoài lý do góp phần nâng cao chất
đường, biển tên đường phố, nhà chờ xe buýt,
Tất nhiên, không phải trong quận Ba Đình cái
lượng môi trường sống, ý tưởng City Color còn
cầu vượt cho người đi bộ… đến cả màu sắc
gì cũng sơn màu đỏ, bởi đôi khi chỉ cần một
có một ý nghĩa thiết thực khác đó là giúp cho du khách định hướng dễ dàng hơn nơi mình đang đến. Đôi khi một người bản xứ còn lạc lối trong thành phố quê hương mình, thì sao du khách có thể dễ dàng tự mình khám phá, tìm hiểu và chiêm ngưỡng. Bảng màu phân giới các quận nội đô sẽ giúp họ! Từ ý tưởng này, các quận nội thành sẽ nhận diện bằng một màu sắc đặc trưng phù hợp với không gian, lịch sử và đặc trưng riêng của quận đó. Ba Đình sẽ khoác trên mình chiếc áo màu đỏ; Hoàn Kiếm khoe sắc màu xanh; Hai Bà Trưng với màu vàng và Đống Đa màu tím… Đơn giản là thế nhưng với những màu sắc đặc trưng cho từng quận như vậy, du khách sẽ dễ dàng nhận biết và cũng từ đó quy chuẩn hóa môi trường sống. Theo đó, tất cả mọi vật thuộc về không gian công cộng sẽ được sơn đồng màu sao cho
May.2010/DesignMagazine 49
03Art City
điểm nhấn màu đỏ nhẹ nhàng thôi cũng đã gây
đô thị truyền thống lẫn hiện đại đó chính là hệ
văn minh, nâng cao chất lượng môi trường
được nhiều cảm xúc. Ví dụ, những gốc cây
thống thùng rác. Hệ thống thùng rác cũng sẽ
sống… DM mong muốn độc giả chia sẻ những
bên đường sẽ được quấn xung quanh bằng
được sơn theo màu đặc trưng của từng quận,
ý tưởng hay và cùng góp ý xây dựng để thành
mây đan kết với gốm màu đỏ; Trên vỉa hè là
nhưng vẫn giữ nguyên chi tiết nắp thùng màu
phố của chúng ta trở thành một điểm đến hấp
những vạch màu đỏ bằng đá lát để phân định
xanh, màu vàng để phân loại rác… Như vậy,
dẫn, một nơi mà ai cũng muốn quay lại…
chỗ để xe với đường dành cho người đi bộ,
du khách có thể nhận biết địa danh từng quận
đồng thời ngay cạnh đó sẽ là vạch màu có gờ
qua bất kỳ một chi tiết nào mà họ bắt gặp, dù
nhận biết dành cho người khiếm thị; Một chi
chỉ là trong vô thức.
tiết rất nhỏ nhưng không thể thiếu trong các
Nhằm góp phần xây dựng hình ảnh công cộng
Hoa Chau Bài vở cộng tác xin gửi về: toasoan@designmagazine.vn
50 DesignMagazine/May.2010
May.2010/DesignMagazine 51
03Art City
Năm 2008, MAD - một công ty kiến trúc tại Bắc Kinh (Trung Quốc) đã đứng ra tổ chức cuộc thi và mời 11 công ty kiến trúc khác trên thế giới cùng tham gia thiết kế dự án thử nghiệm Trung tâm đô thị thành phố Huaxi, tỉnh Quý Dương, Tây Nam Trung Quốc. Mục tiêu của các kiến trúc sư là xây dựng trung tâm thành phố này trở thành một khu đô thị sinh thái mật độ cao và hiện đại bậc nhất ở Trung Quốc theo kiểu mô hình kiến trúc sinh thái cho tương lai.
52 DesignMagazine/May.2010
Huaxi city centre
Đây là một tổ hợp công trình có quy mô lớn,
Độ) và Sou Fujimoto Architects (Nhật Bản).
mô phỏng các kết cấu sinh học được hình
quy tụ những sáng tạo xuất sắc của các nhà
MAD đã làm việc cùng với các nhóm kiến trúc
thành từ môi trường tự nhiên cùng với sự hợp
thiết kế trẻ đến từ các quốc gia khác nhau trên
sư tại Huaxi trong ba ngày hội thảo để trao đổi,
tác trong công việc, tất cả đã tạo nên một mô
khắp thế giới. Dự án đã hội tụ những tinh hoa
thảo luận về các công trình sẽ đóng góp vào
hình đô thị sinh thái phức hợp rất phong phú,
bậc nhất của kiến trúc đương đại. Sự tinh tế
dự án và đưa ra những định hướng phù hợp
đa dạng về hình khối, kết cấu, và phong cách
trong thiết kế tạo nên một công trình độc đáo,
cho đô thị có tính chất thử nghiệm này.
kiến trúc.
đa kiểu dáng, đa phong cách, làm đẹp thêm
Phần mặt bằng tổng thể của dự án này do
Đối lập với những thay đổi có tốc độ chóng mặt
cho mỹ quan thành phố và là một phương án
MAD cùng cộng tác với Viện Thiết kế và Quy
của cuộc cách mạng công nghiệp đang diễn
tối ưu trong quy hoạch đô thị.
hoạch Đô thị Tongji ở Thượng Hải triển khai và
ra tại đây, các kiến trúc sư đã đưa thiên nhiên
Các nhóm kiến trúc sư được mời tham gia vào
thực hiện. Trong đó, mặt bằng tổng thể của dự
vào công trình kiến trúc một cách hài hòa để
dự án này gồm có: Atelier Manferdini (Mỹ), BIG
án sẽ được chia nhỏ thành những phần riêng
tạo ra một không gian yên bình, thoáng đãng
(Đan Mạch), Dieguez Fridman (Argentina),
lẻ, phân chia cho mỗi nhóm phụ trách một
và môi sinh trong lành cho người dân. Toàn bộ
Emergent/Tom Wiscombe (Mỹ), Hou Liang
phần dựa trên cơ sở kinh nghiệm, thế mạnh
không gian xung quanh công trình được bao
Architecture (Trung Quốc), JDS (Đan Mạch/Bỉ),
và sự thông hiểu của họ đối với điều kiện tự
phủ bởi hồ nước và cây xanh, tạo ra một khu
MAD (Trung Quốc), Mass Studies (Hàn Quốc),
nhiên và yếu tố xã hội địa phương. Kết quả thu
đô thị sinh thái “xanh - sạch -đẹp”. Việc đưa
Rojkind Arquitectos (Mexico), Serie (Anh/Ấn
được là một loạt những công trình độc đáo,
thiên nhiên vào trong các công trình kiến trúc là
May.2010/DesignMagazine 53
03Art City
nhằm tạo ra môi trường sống tốt hơn cho con
hội. Xu hướng xây dựng đô thị sinh thái hiện
vậy, những công trình được xây dựng trên các
người, đây chính là hình ảnh của nền kiến trúc
nay là xu hướng tạo lập sự cân bằng giữa môi
địa hình khác nhau có tính tương tác rất cao
tương lai mà các kiến trúc sư muốn hướng tới:
trường tự nhiên và xã hội ngay trong phạm vi
với cảnh quan xung quanh. Không có những
Kiến trúc sinh thái.
đô thị, giúp con người tiếp cận gần hơn với
công trình cao chót vót, dự án này chú trọng
Việc sử dụng phương thức sinh thái ở đây
thiên nhiên, khơi dậy những xúc cảm, sự mong
đến tính công năng của công trình nhiều hơn
không chỉ đơn thuần là nhằm mục đích tiết
muốn được khám phá thiên nhiên xung quanh
là phô bày sự đồ sộ về hình thức bên ngoài.
kiệm nguồn năng lượng mà còn nhằm tạo ra
trong mỗi con người.
Hệ thống các không gian chuyển tiếp, liên kết,
một mô hình đô thị mới, tạo nên một quan hệ
Trong môi trường đô thị có mật độ cao như
giao cắt nhau trong nội bộ công trình và giữa
sinh thái mới với sự tương tác giữa môi trường
thế, quá trình đô thị hoá thông thường sẽ bị
các công trình với nhau được thiết kế rất linh
tự nhiên - môi trường nhân tạo - môi trường xã
giới hạn và chi phối bởi điều kiện tự nhiên, do
hoạt.
54 DesignMagazine/May.2010
Trong 15 năm qua, đã có khoảng 10 triệu m2
Vì vậy, một dự án có quy mô, quy củ, chuẩn
Sự hợp tác này đã đem lại hiệu quả nhất định,
đất được sử dụng để xây dựng các khu đô thị
mực và khoa học là giải pháp tối ưu trong vấn
đưa ra một mô hình thích hợp nhất đối với sự
tại Trung Quốc. Theo ước tính, sẽ có khoảng
đề quy hoạch đô thị hiện nay.
phát triển của trung tâm đô thị: con người và
200 đến 400 khu đô thị mới tiếp tục được hình
Trung tâm Huaxi vốn nổi tiếng là một vùng đất
tự nhiên hoà quyện nhau trong một thể thống
thành trong vòng 20 năm tới. Tại thời điểm
có địa thế thuận lợi, phong cảnh đẹp, cảnh vật
nhất, ở đó con người hoàn toàn tự do phát
hiện nay, quá trình đô thị hóa ở Trung Quốc
nên thơ, giàu bản sắc văn hóa và đa chủng tộc
triển khả năng vốn có của mình.
đang diễn ra với tốc độ cao và tràn lan khiến
được hình thành trong suốt quá trình lịch sử.
cho mật độ các công trình, mật độ dân cư trở
Trong tương lai, quá trình quy hoạch đô thị sẽ
nên dày đặc, chất lượng hạn chế, xuống cấp
biến Huaxi thành một trung tâm kinh tế, văn
khiến cho không gian đô thị trở nên chật chội.
hóa, du lịch lớn.
(nguồn: dezeen)
Duy Hung
May.2010/DesignMagazine 55
04Graphic
Design Art
con đẻ của nền công nghiệp & khát vọng phát triển
Trong lĩnh vực mỹ thuật ứng dụng tại Việt Nam, hoạt động đào tạo hiện nay dường như chưa được như mong muốn vì sự kết hợp giữa nghệ thuật và khoa học chưa đạt được bao nhiêu. Tuy nhiên, với một nền kinh tế năng động như TPHCM thì thị trường này hết sức sôi động. hoạ sĩ Uyên Huy (tức Huỳnh Văn Mười) - Chủ tịch Hội Mỹ thuật TPHCM, Chủ nhiệm Khoa Mỹ thuật Ứng dụng Trường Đại học Mỹ thuật TPHCM đã bày tỏ những tâm tư của mình với Tạp chí Thiết Kế.
56 DesignMagazine/May.2010
Trước hết, xin ông cho biết quan điểm về
mang tính trí tuệ, triết học, có chức năng giáo
Trong 3 lĩnh vực này thì nghệ thuật thủ công
sự giống và khác nhau giữa mỹ thuật tạo
dục tư tưởng…).
(Craft Art) luôn luôn gắn liền với nghệ thuật
hình truyền thống và mỹ thuật ứng dụng?
Trên thực tế thì nội hàm của thuật ngữ mỹ
truyền thống và bản sắc văn hoá của từng địa
Có thể nói từ thuở hồng hoang, mặc dù chưa
thuật ứng dụng (Applied Art) vốn bao gồm 3
phương. Trong quá khứ và tương lai, loại hình
có chữ viết, chưa có khái niệm gì về triết học,
lĩnh vực cực kỳ rộng lớn: Nghệ thuật Trang trí
nghệ thuật này vẫn phát triển trên hướng bám
tôn giáo… thì loài người đã có nhu cầu làm
(Decorative Art), Nghệ thuật Thủ công (Craft
sát toàn diện vào bản sắc văn hoá địa phương
đẹp và khát vọng sáng tạo nên cái đẹp. Khát
Art) và Nghệ thuật Thiết kế (Design Art) hay
với đặc trưng là sản xuất thủ công. Nếu chúng
vọng này như là bản năng cơ bản của con
còn gọi là mỹ thuật công nghiệp hoặc thẩm mỹ
ta chủ trương công nghiệp hoá là vô tình đã
người cũng giống như bản năng hít thở, ăn
công nghiệp. Trong đó, lĩnh vực Design Art là
thủ tiêu đi nét độc đáo của loại hình nghệ thuật
uống. Vì thế, song song với lao động để tồn tại
con đẻ của cuộc cách mạng và nền văn minh
này. Điển hình là thời gian qua và hiện nay,
thì con người đã cho ra đời những sản phẩm
công nghiệp. Nó là loại hình nghệ thuật ra đời
tình trạng đem các loại sợi được nhuộm bằng
mỹ thuật gắn liền với thực tế của đời sống xã
sau cùng. Vì thế, nếu nói về mỹ thuật ứng
màu hoá học loè loẹt thay thế cho loại sợi dệt
hội. Chính lịch sử phát triển của nhân loại đã
dụng mà chỉ nói riêng đến nghệ thuật thiết kế
thủ công bằng màu truyền thống của loại vải
minh chứng điều này. Vì thế, chúng ta có thể
là chưa đủ mà phải nói đủ cả 3 lĩnh vực, đặc
thổ cẩm ở các dân tộc vùng cao là đã gián tiếp
nói rằng mỹ thuật ứng dụng ra đời trước nghệ
biệt là bản thân mỗi lĩnh vực nghệ thuật nói
giết chết nghệ thuật thủ công truyền thống độc
thuật tạo hình (loại hình nghệ thuật được coi là
trên có không dưới 20 chuyên ngành.
đáo của các dân tộc.
May.2010/DesignMagazine 57
04Graphic
Còn nghệ thuật thiết kế (Design Art) thì luôn
thật rõ khách hàng, hiểu khoa học nghiên cứu
thuật tạo hình truyền thống và mỹ thuật ứng
luôn gắn liền với nền sản xuất công nghiệp
thị trường (marketing). Nhà thiết kế không
dụng. Và đương nhiên các nhà thiết kế đã
hàng loạt, gắn liền với nền kinh tế thị trường,
được áp đặt cái riêng, chủ quan của mình lên
được đào tạo có đủ những đức tính này để họ
ứng dụng các phát minh công nghệ, khoa học
trên các yêu cầu của khách hàng.
lao động sáng tạo, tìm thấy niềm vui, sự tự do
kỹ thuật... Có thể nói, ngày nay cái đẹp của
Những nhu cầu của khách hàng, của thị
trong công việc riêng biệt này…
các sản phẩm mỹ thuật ứng dụng đã thâm
trường cùng với những tiêu chuẩn quy phạm,
nhập vào tất cả các loại sản phẩm xã hội: từ
thông số kỹ thuật của từng loại sản phẩm đều
Đối với nền sản xuất công nghiệp hiện nay,
cái tăm xỉa răng, viên thuốc uống, vũ khí, viên
là những “tiền đề bắt buộc” đối với việc tư duy
sự thành công của các sản phẩm trên thị
đạn… đến máy bay, tàu vũ trụ… Tất cả sản
sáng tạo trong thiết kế công nghiệp. Những
trường không phải là tăng năng suất và
phẩm của các chuyên ngành nghệ thuật thiết
ràng buộc về thiết kế công năng (Functional
hạ giá thành mà thiết kế có một ý nghĩa rất
kế đã hòa quyện vào mọi không gian sống của
Design) và thiết kế thẩm mỹ (Decorative
quyết định. Xin ông cho biết một vài nhận
con người. Nghệ thuật trang trí ngày nay cũng
Design) là điều tất nhiên, thể hiện trình độ, đạo
định cho thực tế này ở Việt Nam?
đang chuyển dần sang nghệ thuật thiết kế khi
đức nghề nghiệp của nhà thiết kế… Thậm chí
Đúng là trong nền kinh tế thị trường, khi mà
ứng dụng tất cả tiến bộ khoa học kỹ thuật trong
nó còn được coi là luật xã hội. Thí dụ, trong
mọi sản phẩm đều phải cạnh tranh để bán
sáng tạo và sản xuất.
thiết kế xây dựng, thiết kế máy công nghiệp...
được thì trước hết phải có hình thức đẹp và
Trong khi sản phẩm của nghệ thuật tạo hình
thì yêu cầu về an toàn cho người sử dụng, cho
hấp dẫn. Phạm trù chất lượng sản phẩm xã hội
là những tác phẩm độc bản, độc đáo, thể hiện
môi trường, cho cộng đồng phải được đặt ra
ngày nay bao gồm sự sáng tạo, tính thẩm mỹ,
cái riêng, cá tính của từng nghệ sĩ và mang
hàng đầu.
sự hợp lý, hữu dụng của kiểu dáng, kết cấu và
bản sắc văn hóa dân tộc thì sản phẩm của mỹ
Hơn nữa, trong khi nghệ sĩ tạo hình làm việc
chất lượng bên trong, ít tốn vật tư…
thuật ứng dụng là khối lượng lớn… hoà vào thị
độc lập tối đa thì các nhà thiết kế thường phải
Phải thừa nhận một thực tế ở Việt Nam là sản
trường, có mặt trong mặt trận cạnh tranh kinh
làm việc theo nhóm (team work) với cường độ
phẩm công nghiệp của chúng ta chưa thực sự
tế. Mỗi sản phẩm của mỹ thuật ứng dụng, đặc
lao động và sức ép công việc cao cùng với tinh
hấp dẫn về hình thức. Có nhiều nguyên nhân
biệt là sản phẩm công nghiệp đều được thiết
thần bảo mật các đồ án, dự án...
cho thực trạng này và vấn đề đặt ra là phải có
kế, sáng tạo trên cơ sở phục vụ cho từng loại
Như vậy, đức tính, đạo đức nghề nghiệp của
được một tiếng nói chung giữa các nhà đầu tư,
“khách hàng” với mục tiêu cụ thể chứ không
nhà thiết kế không giống với nghệ sĩ tạo hình.
nhà sản xuất, nhà kỹ thuật, doanh nghiệp với
phải chung chung. Và nhà thiết kế phải hiểu
Đó chính là sự khác nhau cơ bản giữa mỹ
chuyên gia thiết kế.
58 DesignMagazine/May.2010
May.2010/DesignMagazine 59
04Graphic ra chiến lược đào tạo về chuyên môn của lĩnh vực mỹ thuật ứng dụng nói chung và nghệ thuật thiết kế nói riêng... thấu hiểu được nhu cầu thực tế và cấp thiết này. Cần có cách nhìn, tầm nhìn, sự đầu tư đúng về môi trường đào tạo nguồn nhân lực, nhân tài, đặc biệt phải có những bộ luật chuyên ngành và chế độ xã hội hợp lý để động viên sức sáng tạo của các nhà đào tạo, nhà chuyên môn. Chúng ta phải có biện pháp hữu hiệu nhằm tạo cho xã hội có được nhận thức đúng đắn về lĩnh vực mỹ thuật gắn liền với đời sống kinh tế - văn hóa trong thời kỳ hội nhập, toàn cầu hóa. Cùng với những chiến lược nói trên thì việc nâng cao trình độ thẩm mỹ của các nhà quản lý, các doanh nghiệp, các nhà sản xuất là rất quan trọng. Thực tế ngày nay cho thấy có lúc những sản phẩm xã hội không đẹp là do lỗi của người tuyển chọn đưa vào sản xuất chứ không phải do nhà thiết kế. Thử hỏi nếu các thành viên trong hội đồng quản trị không hiểu về thẩm mỹ, nhưng có quyền xét chọn thì việc có nhiều nhà thiết kế giỏi cũng bằng thừa! Về phía nhà thiết kế thì không được quyền mang bệnh chủ quan, coi mình là “cái rốn của vũ trụ”, phải làm quen với sự làm việc trong không khí chấp nhận sự phản biện. Có như vậy thì sản phẩm thiết kế mới có thể thâm nhập vào thị trường và có khả năng cạnh tranh trên thương trường. Tuy nhiên, dù có nhìn thấy vấn đề thì để thực hiện nó cũng không phải là dễ. Chúng ta còn thiếu nhiều thứ. Đơn cử như về lĩnh vực quảng cáo thôi, cho tới nay Việt Nam chúng ta vẫn chưa có những trường lớp đào tạo bài bản, mang đẳng cấp quốc tế… mà chỉ có những học viên của những khóa học ngắn hạn do các nhà thiết kế đồ họa (graphic designer), các copywriter không kinh qua trường lớp, chuyên ngành quảng cáo… giảng dạy. Trong nhiều năm qua, Khoa Mỹ thuật Ứng Việc thiết kế, tạo dáng sản phẩm công nghiệp
những tiền đề có trước, đã thông qua việc điều
dụng, Trường Đại học Mỹ thuật TPHCM chỉ
phải dựa vào nhu cầu cụ thể của từng loại thị
tra, nghiên cứu thật khoa học.
mới giảng dạy về chuyên ngành thiết kế đồ
trường, vào từng loại khách hàng mục tiêu,
họa mà thôi. Do vậy, hiện nay nhà trường cũng
từng loại sản phẩm, các thông số kỹ thuật và
Vậy ông có lời khuyên gì với các họa sĩ
đang có dự định mở chuyên ngành Quảng cáo
không thể duy công năng hay duy mỹ và duy
và các nhà kỹ thuật cùng có mong muốn
nhưng mọi việc phải chờ Bộ Giáo dục và Đào
ý chí được. Sản phẩm xã hội ngày nay có khi
chung cho định hướng này?
tạo duyệt chương trình khung, cấp mã ngành.
chuyển từ đơn công năng sang đa công năng.
Theo tôi, trước khi đưa ra được lời khuyên
Muốn đạt được điều này, nhà trường phải
Các nhà kỹ thuật và thiết kế phải có cái nhìn
cho hai giới mỹ thuật và kỹ thuật thì việc đầu
tìm cho được lực lượng giảng viên có bằng
đồng đẳng về khoa học kỹ thuật, về thẩm mỹ,
tiên phải nói đến là làm sao cho chính những
cấp, học vị về chuyên ngành thiết kế quảng
về thị trường và mọi sáng tạo phải căn cứ vào
người hoạch định chính sách, giữ vai trò vạch
cáo (Advertising design). Điểm bế tắc chính
60 DesignMagazine/May.2010
là chỗ này!!! Tại sao nhiều năm qua chúng ta
nếu nhà thiết kế tự bỏ vốn ra để kinh doanh và
ngành riêng về lĩnh vực mỹ thuật ứng dụng,
không tạo nguồn? Có phải do sinh viên chúng
tự do thiết kế theo ý riêng của mình. Tuy nhiên,
độc lập với Hội Mỹ thuật Việt Nam. Chúng
ta không có hay yếu về ngoại ngữ, do học phí
kinh tế thị trường có quy luật riêng của nó. Bởi
ta thử làm bài toán: cả nước, một năm các
cao hay chúng ta không có tầm nhìn và sự
lẽ, khách hàng cần mua cái mà họ cần chứ
trường về mỹ thuật ứng dụng đào tạo ra không
quyết tâm?
không cần mua cái mà nhà thiết kế có. Có khi
dưới 700 con người (riêng TPHCM không
nhà thiết kế có cái rất hay, rất đẹp thậm chí độc
dưới 200 người). Trong 10 năm, 20 năm qua
Về định hướng cho nghệ thuật Việt Nam,
đáo (theo ý mình) mà khách hàng lại không
thì không dưới 10.000 người đã ra trường. Số
chúng ta đều mong muốn hướng tới một
thích. Nếu kinh doanh theo kiểu chủ quan thì
người này đang ở đâu? Hành nghề và sống ra
nền nghệ thuật đậm đà bản sắc dân tộc.
hậu quả khó lường.
sao? Họ có cần sống trong tổ chức Hội nghề nghiệp? Chắc chắn là có và Hội này phải có
Với lĩnh vực thiết kế, điều này đương nhiên cũng phải đề cập đến. Xin ông cho biết
Ông nghĩ gì về những chương trình đào tạo
cách tổ chức hoạt động riêng. Đây là nơi quy
quan điểm của mình?
về thiết kế đã và đang được du nhập vào
tụ các nhà thiết kế, nhà trang trí, nghệ sĩ, nghệ
Bản sắc văn hóa chính là địa chỉ vô hình của
Việt Nam?
nhân về nghệ thuật thủ công, các nhà giáo
tác giả và tác phẩm. Sẽ khó có bản sắc văn
Việc học thiết kế ở trong nước và nước ngoài
dục có tâm huyết. Đặc biệt là cần có những
hóa, tính dân tộc khi mà bản thân người sáng
đều tốt cả. Điều quan trọng là học ở trường
chế độ ưu đãi, khuyến khích, động viên thực
tác không yêu cái yêu, ghét cái ghét, sống,
nào có uy tín thực sự. Trên thực tế thì thời gian
sự để nuôi dưỡng các ngành nghề mỹ thuật
thở không khí của dân tộc Việt Nam mà không
vừa qua, thông tin báo chí cũng đã đưa tin một
thủ công, mỹ thuật truyền thống cũng như đào
xót xa trước sự xâm lăng văn hóa… Điều này
số trường trong nước hay ở nước ngoài đào
tạo, phát triển nhân tài. Có hội chuyên ngành
nghệ sĩ - công dân Việt Nam nào cũng tâm
tạo cũng xuất hiện “những con ma giáo dục,
riêng, chúng ta sẽ đoàn kết, tập trung được trí
niệm… và nó được thể hiện dễ hơn trong lĩnh
lừa đảo”. Họ chỉ quảng cáo, chiêu sinh để kiếm
tuệ và các nguồn lực cần thiết cho những việc
vực nghệ thuật tạo hình và nghệ thuật thủ
tiền từ những người không biết rõ về đào tạo.
cần phải làm, trong đó có hoạt động đào tạo
công.
Trên thực tế có những người quan niệm chọn
mà mọi người đều mong muốn, thay vì những
Nhưng trong nghệ thuật thiết kế thì rất khó. Bởi
nơi có học phí rẻ hay cứ lấy bằng nước ngoài
tồn tại chưa thể vượt qua được của trường
lẽ, nhà thiết kế phải như là người nấu ăn thật
về là được rồi, không cần chọn lựa trường
lớp hiện nay. Điều đáng phấn khởi là tại Đại
giỏi. Khi được yêu cầu nấu cho người Tây ăn
nào, nước nào dạy tốt. Thiết nghĩ, muốn có
hội VII của Hội Mỹ thuật Việt Nam, mọi người
thì anh ta phải tuyệt đối theo khẩu vị của khách
nguồn nhân lực tốt thì cho dù là tư nhân hay
cũng đã nhận thấy được yêu cầu bức xúc này
hàng này. Nấu cho người Nhật, người Hoa
Nhà nước chúng ta cũng phải cân nhắc khi
của giới nghệ sĩ mỹ thuật ứng dụng. Chính họa
cũng thế. Khẩu vị của khách hàng là mục tiêu
chọn nơi có uy tín để gửi người đi học.
sĩ Trần Khánh Chương, họa sĩ Lê Thanh và
quan trọng nhất, phải đạt được. Nghệ sĩ thiết
nhiều nghệ sĩ khác cũng đã bày tỏ cảm nghĩ
kế không được quyền áp đặt chủ quan của
Vậy ông có mong muốn gì cho định hướng
của mình về thực trạng này. Hy vọng trong
mình nếu không được chủ đầu tư đồng ý và
này tại Việt Nam?
tương lai chúng ta sẽ có tổ chức nghề nghiệp
khi khách hàng cho phép nghệ sĩ thiết kế tự do
Ngoài những mơ ước như đã nói thì tôi mong
cần thiết này.
thể hiện “Cái Riêng” của mình. Sẽ là lý tưởng
muốn là làm sao sớm có được hội chuyên
Hơn bao giờ hết, tôi rất vui khi được cầm trên tay cuốn tạp chí Thiết Kế, nó được in ấn rất đẹp với nhiều nội dung hấp dẫn. Tôi cũng được biết rằng Ban cố vấn, Ban biên tập đã có kế hoạch rất chu đáo cho sự thâm nhập vào đời sống của Tạp chí. Chắc chắn, đây sẽ là diễn đàn hết sức quan trọng mà cá nhân tôi sẽ tích cực tham gia cho những vận động cần thiết. Tin rằng, những mong muốn của tôi cũng trùng với mục tiêu mà Ban biên tập Tạp chí Thiết Kế đặt ra cho mình! Xin cám ơn hoạ sĩ Uyên Huy và tin tưởng vào sự ra đời của một tổ chức hội chuyên ngành mà chúng ta cùng mong muốn!
Hoang Hoa Tuan
May.2010/DesignMagazine 61
04Graphic
Marketing design
... Những kỷ niệm của thời kỳ bao cấp có lẽ nhiều người vẫn chưa quên cảnh xếp hàng đong gạo bằng sổ; mua thịt, mua dầu bằng tem phiếu… Còn nếu cần mua nước mắm thì phải mang theo một cái chai để người ta rót vào cho mình... Thời kỳ đó, chẳng mấy ai quan tâm đến hình
thương hiệu cũng là chuyện đương nhiên
thức mà vẫn đến được tay người sử dụng,
thức bên ngoài, bao bì của sản phẩm cả. Hẳn
không thể thiếu.
thậm chí còn phải chen lấn, xếp hàng để nhận
rằng khi sống ở thời kỳ đó, ít ai nghĩ được là
Đó là ví dụ cụ thể để minh hoạ cho triết lý
mà chưa chắc đã còn. Tuy nhiên, khi không
đến ngày hôm nay, có rất nhiều nhãn hiệu
“Marketing” thì phải “Design” và nói rộng ra thì
còn cơ chế bao cấp đó nữa thì sản phẩm đưa
nước mắm trên thị trường cạnh tranh với nhau
nhu cầu về thiết kế chỉ nổi lên trong một nền
ra thị trường muốn bán được sẽ phải tiếp
và để bán được sản phẩm thì các loại nước
kinh tế thị trường mang tính cạnh tranh. Với
thị, quảng cáo, xây dựng kênh phân phối…
mắm đó phải được đựng trong những cái chai
một nền kinh tế bao cấp, sản phẩm được đưa
Bên cạnh các yếu tố đó thì hình thức của sản
được thiết kế, tạo dáng theo phong cách riêng.
ra thị trường theo chế độ cấp phát nên về cơ
phẩm cũng hết sức quan trọng, không thể xem
Còn nhãn hiệu được dán lên đó để nhận diện
bản sẽ không cần đến yếu tố thẩm mỹ, hình
thường. Và thế là, “Design” đã hình thành do
62 DesignMagazine/May.2010
nhu cầu của “Marketing”.
mại. Còn với các cử nhân kinh tế, thương mại
lý về chi tiết máy, về công nghệ vật liệu… Đây
Vậy thì chúng ta cần phải làm gì để thúc đẩy
thì cũng phải được học thêm kiến thức về
hẳn là một vấn đề cần được đặt ra một cách
sự phát triển của lĩnh vực Design tại Việt Nam?
Design chăng? Có lẽ đó cũng mới chỉ là những
nghiêm túc từ nhiều phía. Dư luận chắc chắn
Để tạo ra một bầu không khí thực sự hiểu
kiến thức mang tính “đặt vấn đề” mà thôi.
trông chờ vào câu trả lời của các nhà hoạch
nhau hơn thì có lẽ bên cạnh các kiến thức
Giống như vẽ người thì phải học giải phẫu,
định chiến lược phát triển về sản xuất công
chuyên môn, các hoạ sĩ mỹ thuật công nghiệp
tạo dáng sản phẩm công nghiệp đương nhiên
nghiệp và những người có trách nhiệm trong
cần được đào tạo thêm về Marketing, thương
phải hiểu biết về công nghệ chế tạo, nguyên
nền giáo dục nước nhà.
Duc Hoang
May.2010/DesignMagazine 63
04Graphic
Galo Parade
Với mong muốn xây dựng hình ảnh và diện mạo mới cho sản phẩm dầu ôliu hữu cơ của nhãn hiệu Galo Parade, Thiago Calza đã lựa chọn hình ảnh chú gà trống làm điểm nhấn nổi bật trên mẫu thiết kế bao bì sản phẩm. Mẫu thiết kế được Thiago Calza xây dựng khi anh còn là một sinh viên và nó đã tạo nên một hình ảnh mới lạ, khác biệt so với các mẫu mã bao bì truyền thống của sản phẩm dầu ôliu trước đó. Thiago Calza đã theo học chuyên ngành thiết kế đồ họa và hiện anh đang làm việc trong một Studio ở thành phố Sao Paulo, Brazil.
64 DesignMagazine/May.2010
Leap Organics
Ở Design Magazine số 4, chúng ta đã được làm quen với công ty thiết kế
và quảng cáo truyền thông Moxie Sozo đến từ Tiểu bang Boulder Colorado, Mỹ thông qua mẫu thiết kế EatPastry dành cho nhãn hàng bột làm bánh bao chay. Trong số tạp chí kỳ này, chúng tôi giới thiệu tới các bạn một số mẫu bao bì mới nhất của Moxie Sozo thiết kế cho nhãn hiệu xà phòng Leap Organics ở New Boston. Có một điểm chung mà chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy ở các mẫu thiết kế của Moxie Sozo là sự độc đáo về hình ảnh, sự hài hòa về màu sắc và sự hòa quyện tinh tế của các con chữ tạo nên sự khác biệt rõ nét so với các loại mẫu mã bao bì thông thường. Mỗi loại bao bì là một hình ảnh đặc sắc khác nhau, trông giống như những tác phẩm nghệ thuật đặc sắc được thiết kế công phu và tỉ mỉ đến từng chi tiết nhỏ. Ông Leif Steiner, Giám đốc sáng tạo và cũng là người sáng lập nên công ty Moxie Sozo cho biết: “Trong năm tới, chúng tôi sẽ tiếp tục xây dựng và phát triển các mẫu bao bì mới cho toàn bộ dòng sản phẩm của nhãn hiệu này và hi vọng sẽ được tiếp tục giới thiệu đến quý khách hàng nhiều mẫu thiết kế đẹp mắt và độc đáo hơn nữa.”
May.2010/DesignMagazine 65
04Graphic
PopInk Soaps
PopInk Soaps là thành quả của quá trình hợp tác giữa công ty French Paper, Laurie DeMartino Design và PopInk sau một thời gian dài nỗ lực cố gắng. Đây là dòng sản phẩm xà phòng bánh với nhiều hương thơm khác nhau, xinh xắn, nhỏ gọn và rất tiện dụng. Bao bì sản phẩm do Charles S. Anderson Design thiết kế, mang phong cách hiện đại, trẻ trung, màu sắc tươi sáng và bắt mắt. Được thành lập từ năm 1989, Charles S. Anderson Design (CSA DESIGN) là công ty chuyên về thiết kế, quảng cáo, xây dựng thương hiệu và phát triển thị trường, có trụ sở đặt tại thành phố Minneapolis, Mỹ. Trong nhiều năm qua, CSA DESIGN đã tạo ra rất nhiều mẫu thiết kế có sức thuyết phục tuyệt đối đối với khách hàng cũng như tạo được danh tiếng đáng kể trong ngành công nghiệp thiết kế trong nước và quốc tế. CSA DESIGN đã giành được rất nhiều giải thưởng nghệ thuật về thiết kế bao bì, về hệ thống nhận diện thương hiệu và thiết kế sản phẩm cho mọi đối tượng khách hàng khác nhau trên thế giới. Ngoài ra, các sản phẩm của công ty cũng được trưng bày tại nhiều cuộc triển lãm tầm cỡ trên thế giới như: Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại, Bảo tàng Thiết kế Quốc gia Cooper-Hewitt của Viện Smithsonian, Học viện Nghệ thuật Đương đại London và The Ginza Graphic Gallery ở Tokyo...
66 DesignMagazine/May.2010
TEASET
Những họa tiết hoa văn sinh động và bắt mắt do nhà thiết kế trẻ Daria Kuzmina đến từ Trường Thiết kế và Nghệ thuật Anh Quốc ở Moscow thiết kế được sử dụng làm mẫu mã bao bì đóng gói sản phẩm trà đen TEASET. Trà đen là một loại thức uống có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe, giúp ngăn ngừa bệnh tật, đặc biệt là đối với những bệnh nhân đau tim. Nó có tác dụng chống oxid hoá và giúp máu lưu thông hợp lý nên tránh được tình trạng tắc nghẽn động mạch vành - nguyên nhân chính gây nên các cơn đau tim. Ngoài ra, loại trà này còn có tác dụng giảm stress hiệu quả, tăng cường hệ thống miễn dịch và có khả năng kiểm soát bệnh tiểu đường. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy những người uống trà đen thường xuyên có thể nhanh chóng lấy lại được bình tĩnh khi gặp những căng thẳng, mệt mỏi trong cuộc sống hằng ngày và chính bản thân những người cũng đã uống trà đen cho biết họ cảm thấy thư thái, thoải mái hơn rất nhiều sau khi uống loại trà này. Trong mỗi hộp trà TEASET bao gồm trà đen với nhiều hương vị thanh mát khác nhau được chiết xuất từ thiên nhiên. Daria Kuzmina đã thiết kế 4 loại họa tiết hoa có màu sắc khác nhau tương ứng với 4 dòng sản phẩm, cũng là 4 hương vị khác nhau của trà đen gồm trà hương dâu, trà thảo mộc, trà hương hoa và trà có hương vị đậm đà. Các họa tiết có màu sắc trang nhã, hài hòa với font chữ, nổi bật trên nền vỏ hộp màu trắng tạo nên những mẫu bao bì xinh xắn và thật đáng yêu.
May.2010/DesignMagazine 67
04Graphic
Steven Smith Teamaker
Steven Smith Teamaker là dòng sản phẩm mới của Công ty chế biến và
sản xuất trà Smithtea danh tiếng tại Mỹ. Sau thành công của 2 sản phẩm trà được ưa thích nhất tại Portland là Stash và Tazo, ông Steven Smith - người sáng lập ra công ty này đã tiếp tục tung ra thị trường dòng sản phẩm mới mang tên của chính mình với sự đầu tư đáng kể về chất lượng và hình ảnh bao bì đóng gói sản phẩm. Steven Smith Teamaker bao gồm nhiều loại trà như: trà xanh, trà đen, trà thảo mộc… được đóng gói trong các hộp carton tiện dụng. Bao bì của sản phẩm này do Sandstrom Partners thiết kế. Hình ảnh nhãn mác bao bì là một phần không thể thiếu trong chiến dịch truyền thông và quảng cáo thương hiệu sản phẩm đến người tiêu dùng. Đồng thời nó cũng giúp cho sản phẩm có thể đứng vững trên thị trường và khẳng định đẳng cấp của nhà sản xuất. Nắm bắt được tầm quan trọng đó, Sandstrom Partners đã thiết kế bao bì thể hiện được đầy đủ các thông tin cần thiết về sản phẩm như: xuất xứ, nguồn gốc, thành phần, chất lượng… nhằm đảm bảo độ tin cậy cho khách hàng khi lựa chọn, sử dụng sản phẩm. Đồng thời, bao bì cũng thể hiện được tính nhất quán trong việc nhận diện thương hiệu sản phẩm. Đặc biệt, tất cả các loại hộp bao bì đều được sản xuất bằng phương pháp thủ công truyền thống, rất thân thiện với môi trường và đề cao tính tiện dụng, đơn giản mà hiệu quả của sản phẩm. Mỗi hộp đựng 15 túi trà nhỏ, có thể đóng, mở một cách dễ dàng.
Nguyen Bich Hanh
68 DesignMagazine/May.2010
May.2010/DesignMagazine 69
04Graphic
Foreign Office Architects Foreign Office Architects (FOA) là một trong những công ty thiết kế hàng đầu của Vương quốc Anh. Công ty có trụ sở chính đặt tại thành phố London, hoạt động trong lĩnh vực thiết kế nội ngoại thất, thiết kế nhà ở và các công trình công cộng khác, đem đến những tiếp cận mang tính đổi mới cho sự hòa hợp giữa cảnh quan thiên nhiên và công trình kiến trúc.
70 DesignMagazine/May.2010
May.2010/DesignMagazine 71
04Graphic
FOA được thành lập năm 1995 do cặp vợ
phương. Đặc biệt, công trình John Lewis
khoáng đạt, con người và thiên nhiên luôn
chồng Farshid Moussavi (người Iran) và
Department Store & Cineplex đã nhận được
được gắn kết chặt chẽ với nhau như những bộ
Alejandro Zaera-Polo (người Tây Ban Nha)
giải thưởng của Viện Kiến trúc Hoàng Gia Anh
phận không thể tách rời. Dự án đầu tiên của
sáng lập. Công ty của hai người có những
(RIBA) – giải thưởng danh giá được trao tặng
FOA là Cảng biển Quốc tế Yokohama, cảng
dự án được thực hiện ở Mỹ, Nhật Bản,
thường niên cho các công trình kiến trúc xuất
biển này đã được hoàn thành và đi vào hoạt
Netherlands và Tây Ban Nha… Vì vậy, họ đã
sắc. Farshid Moussavi và Alejandro Zaera-Polo
động từ năm 2002. Yokohama trở thành cảng
đặt tên công ty là Foreign Office Architects
được đánh giá là những đại diện tiêu biểu cho
biển lớn nhất của Nhật Bản với thiết kế hiện
(FOA).
thế hệ kiến trúc sư trẻ đã thiết lập được định
đại, vừa là cảng hàng hóa, vừa là điểm du lịch
FOA đã thiết kế khá nhiều công trình tầm cỡ
nghĩa ngôn ngữ thiết kế mới để phản ánh tốc
lý tưởng cho du khách trong và ngoài nước.
như: Cảng biển Quốc tế Yokohama, Trung
độ, tính mơ hồ và sự biến đổi nhanh chóng
Công trình đã góp phần đưa tên tuổi của FOA
tâm Âm nhạc BBC, Trụ sở Cảnh sát Origami
của cuộc sống hiện đại.
đến với công chúng thế giới, đồng thời Farshid
ở Costa Blanca... Những công trình này đóng
FOA có cách nhìn nhận về thế giới rất mới mẻ
Moussavi và Alejandro Zaera-Polo cũng được
vai trò rất quan trọng trong việc tái thiết, mở
và hiện đại. Những toà nhà do FOA thiết kế
biết đến nhiều hơn với danh tiếng là hai kiến
rộng và phát triển không gian đô thị của địa
được bao quanh bởi không gian thiên nhiên
trúc sư trẻ tài năng.
72 DesignMagazine/May.2010
Năm 2006, FOA thiết kế Trung tâm Âm nhạc
nhóm kiến trúc sư danh tiếng của Mỹ góp phần
qua các đối thủ nặng ký như Zaha Hadid và
BBC (BBC Music Centre). Ý tưởng thiết kế
vào dự án Ground Zero của United Architects
Future Systems để giành chiến thắng trong dự
chính của công trình là phát triển và mở rộng
ở New York để tham dự cuộc thi thiết kế công
án thiết kế BBC Music Centre ở White City.
không gian cộng đồng lý tưởng cho cư dân địa
trình kiến trúc lớn nhất thế giới. FOA đã vượt
Bên cạnh đó, các công trình khác như: trụ sở
phương. Toà nhà mới này sẽ cung cấp những điều kiện tiện nghi nhất và hiện đại nhất cho dàn nhạc giao hưởng, dàn hợp xướng và dàn hoà nhạc BBC với 2 sân khấu trình diễn lớn có sức chứa trên 600 khán giả và khu vực diễn tập, tập luyện dành cho các ca sỹ, nghệ sỹ. Công trình góp phần phát triển đời sống âm nhạc và văn hoá địa phương ngày càng phong phú, đa dạng hơn và là một phần quan trọng trong chính sách mở rộng của chính quyền địa phương về phía Tây London. Cùng với các tên tuổi kỳ cựu trong lĩnh vực thiết kế, kiến trúc như Daniel Libeskind và Norman Foster, FOA cũng là một trong các
May.2010/DesignMagazine 73
04Graphic
cảnh sát Origami ở Costa Blanca, Công viên
Trên website của FOA, Moussavi chia sẻ: “Tôi
cần lưu tâm đó chính là tính đồng nhất. Với xu
bên bờ biển cho Diễn đàn Văn hóa quốc tế
rất ngưỡng mộ Frank Owen Gehry - một kiến
hướng toàn cầu hóa ngày càng đa dạng và
Barcelona hay Nhà hát ở Torrevieja... cũng
trúc sư hậu hiện đại người Mỹ với rất nhiều
phát triển như hiện nay, thật khó để nhận dạng
là những công trình có kiến trúc ấn tượng và
công trình kiến trúc nổi tiếng được tạo thành
chính xác chúng ta là ai và chúng ta phù hợp
được FOA thiết kế khi họ làm việc tại Tây Ban
bởi các đường cong tròn trịa, thường bọc bằng
sống trong không gian như thế nào. Do vậy,
Nha.
những vật liệu kim loại phản xạ”. Trên thực tế
chúng ta cần khẳng định được nét cá tính của
Alejandro Zaera Polo và Farshid Moussavi là
FOA đã học hỏi, kế thừa và phát huy những
riêng mình để không bị nhầm lẫn với người
hai cựu sinh viên ưu tú của Trường Đại học
quan điểm kiến trúc giá trị của vị kiến trúc sư
xung quanh. Đối với người kiến trúc sư cũng
Harvard có cùng chung lý tưởng, chung mục
tài ba này. Tuy nhiên, FOA cũng khẳng định
vậy, trong thiết kế công trình cũng cần phải
tiêu phấn đấu là mong muốn thiết lập nên
quan điểm rõ ràng rằng: Thế hệ của Gehry trở
tạo nên được nét độc đáo, tinh tế rất riêng của
những công trình kiến trúc làm đẹp thêm cho
về trước chú tâm nhiều hơn đến việc phá bỏ
mình để không bị hòa lẫn trong vô số phong
phong cảnh thiên nhiên và môi sinh xã hội.
những kiến tạo xã hội của những người theo
cách thiết kế của các kiến trúc sư khác.
Khác với quan điểm của các kiến trúc sư nổi
chủ nghĩa tân thời còn thế hệ của FOA lại quan
FOA cho rằng: Khi thiết kế phải đảm bảo được
tiếng khác, Alejandro Zaera Polo và Farshid
tâm nhiều hơn đến việc khôi phục, tái thiết
rằng lý thuyết và thực tế không còn là mối
Moussavi không thích được gọi là “starchitect”
xã hội. Zaera Polo và Moussavi không quan
quan hệ đối lập hay bổ sung lẫn nhau mà là
(kiến trúc sư - ngôi sao), tên gọi được dùng
tâm nhiều đến vẻ hào nhoáng bên ngoài của
một thể liên tục trong đó các dạng kiến trúc
cho các kiến trúc sư tài năng thời nay và họ
công trình như kiểu kiến trúc của công trình
hoạt động như một thiết bị có khả năng biến
cũng không màng đến hai chữ “lợi danh” mà
Bảo tàng Guggenheim mà Gehry đã thiết kế
đổi thực tiễn một cách hiệu quả. Zaera Polo
chỉ quan tâm đến chất lượng của các công
cho thành phố cảng Bilbao của Tây Ban Nha,
cho biết: “Chúng tôi quan niệm mỗi tòa nhà
trình mình tạo ra để cống hiến cho cộng đồng.
mà theo Zaera Polo vấn đề quan trọng nhất
giống như một loài sinh vật được sinh ra và
74 DesignMagazine/May.2010
May.2010/DesignMagazine 75
04Graphic
phát triển trong hệ sinh thái đặc trưng, riêng biệt. Vì thế chúng tôi không thiết kế rập khuôn theo một kiểu mẫu nào cụ thể, ở bất cứ đâu hay bất cứ công trình nào. Những ý tưởng của chúng tôi xuất phát từ chính nơi chúng tôi sẽ thiết kế để phục vụ nó. Đi đến đâu, chúng tôi cũng cố gắng hòa nhập để trở thành cư dân của vùng đất đó, tìm hiểu cội nguồn của nó và để ý tưởng bén rễ từ nơi đó”. Zaera Polo quan niệm: “Kiến trúc sư cũng giống như nhà sản xuất rượu, vậy cũng từ một loại nguyên vật liệu là quả nho nhưng để chế biến nó như thế nào để tạo ra loại rượu ngon thì không hề đơn giản. Nếu bạn đã từng đến Chile hay Napa Valley bạn sẽ thấy rằng các loài nho ở mỗi vùng khác nhau thì được trồng và chăm sóc theo những cách khác nhau, do đó, chúng cũng được sản xuất và chế biến ra những hương vị rượu đặc trưng của vùng miền đó. Vì vậy, thử thách
76 DesignMagazine/May.2010
chúng tôi tự đặt ra cho chính mình là làm thế
gì thời kỳ Phục hưng, ngoại trừ chúng không
không gian và hình thức khuếch âm. Nó bao
nào để khẳng định được tính đặc thù, tìm thấy
đứng yên và có thể nhận thức được, vũ trụ của
quanh chúng ta. Chẳng hạn như khi ta nghe 1
mình trong thế giới liên tục đổi thay và làm
chúng ta không theo trật tự mà hỗn độn, không
bản nhạc của Mozart, điều chúng ta mong đợi
cho mình nổi bật hơn trong những sự tương
khép kín mà mở rộng ra, con người chúng ta
là nghe kỹ thuật và giai điệu chứa đựng trong
đồng mà các thế hệ kiến trúc sư trước đó đã
hiện nay cũng không giống người Phục hưng
những nốt nhạc mà tác giả viết nên chứ không
thiết lập nên khi cuộc cách mạng công nghiệp
trước kia mà là người lai với nhiều dân tộc anh
phải là mong đợi tác giả của bản nhạc đó”.
bùng nổ, kiểm soát và khuấy tung trái đất bởi
em khác nhau sống trong một cộng đồng lớn.
những ranh giới địa lý rõ ràng”. Zaera Polo cho
Công trình kiến trúc phải là một cái gì đó ẩn
Sơ lược tiểu sử
rằng: “Giải pháp tối ưu của vấn đề đó chính là
dụ, chứa đựng tất cả những yếu tố thể hiện
1963: Alejandro Zaera Polo sinh ra ở Madrid,
sự thăng hoa. Những kiểu form ấn tượng theo
được xu thế của thời đại. Chúng tôi muốn công
Tây Ban Nha.
quy luật tự nhiên đặt mục tiêu hướng mọi thứ
trình kiến trúc của mình sẽ giống như một bản
1965: Farshid Moussavi sinh ra ở Shiraz, Iran.
quanh ta phải đạt tới trình độ cao hơn. Tôi cho
nhạc, mà người xem chính là những thính giả
1981: Zaera Polo theo học chuyên ngành kiến
rằng thời đại của chúng ta cũng không khác
cảm thụ bản nhạc đó. Âm nhạc liên quan đến
trúc 7 năm tại trường ETS, Madrid.
May.2010/DesignMagazine 77
04Graphic
1983: Moussavi là sinh viên của Trường Đại
hoàn thành: Nhà hàng Belgo ở Ladbroke
học Dundee.
Grove, London.
1987: Sau khi làm việc 1 năm ở Renzo Piano
1999: FOA chuyển đến Yokohama để trực tiếp
Building Workshop ở Genoa, Moussavi tiếp
giám sát thi công công trình xây dựng Cảng
tục theo học Trường Kiến trúc Bartlett, Đại học
biển Quốc tế Yokohama.
London.
2002: Hoàn thành Công trình Cảng biển Quốc
1989: Zaera Polo và Moussavi đã gặp nhau
tế Yokohama. FOA đã vinh dự được Hội đồng
khi đang theo học Thạc sỹ kiến trúc tại Trường
Anh chọn làm đơn vị thiết kế cho không gian
Harvard Design School.
trưng bày triển lãm British Pavilion tại Triển lãm
1991: Tốt nghiệp Trường Đại học Harvard,
Quốc tế Venice Architecture Biennale. Zaera
hai người vào làm việc cho văn phòng
Polo được bổ nhiệm là Chủ nhiệm khoa Kiến
Rem Koolhaas, Metropolitan Architecture ở
trúc của Học viện Berlage ở Rotterdam, và
Rotterdam.
Moussavi làm giảng viên của Học viện Mỹ thuật
1993: Alejandro Zaera Polo và Farshid
(Academy of Fine Arts), Vienna.
Moussavi kết hôn và thành lập Foreign Office
2004: Khai trương Auditorium Park cho Diễn
Architects ở London. Sau đó họ chuyển về
đàn Văn hóa Quốc tế, Barcelona. Triển lãm các
giảng dạy tại Hiệp hội Kiến trúc và tiếp đó
công trình kiến trúc của FOA tại Học viện Nghệ
chuyển sang giảng dạy tại Trường Đại học
thuật Đương đại ở London. FOA được đề cử
Princeton, UCLA và Columbia ở Mỹ.
là kiến trúc sư tham dự Olympic London 2012
1995: FOA đoạt Giải thưởng công trình
cùng với các đại diện danh dự khác như: Allies
xuất sắc với công trình Cảng biển Quốc tế
& Morrison, HOK and EDAW. FOA đã giành
Yokohama ở Nhật Bản. Họ đã trở thành những
chiến thắng trong cuộc thi thiết kế Nhà hát mới
kiến trúc sư trẻ tuổi nhất đã giành được giải
cho BBC ở White City, London.
thưởng quốc tế danh giá này sau khi Richard
2005: Hoàn thành nhà hát ở Torreivieja, Tây
Rogers và Renzo Piano giành được quyền thiết
Ban Nha.
kế dự án Centre Georges Pompidou các đây 20 năm trước. 1998: Dự án xây dựng đầu tiên của FOA được
78 DesignMagazine/May.2010
(nguồn: designmuseum)
Yen Vui
May.2010/DesignMagazine 79
multi media
interior design exhibition nghiên cứu thị trường public relation exhibition xây dựng thương hiệu printing graphic design quan hệ cộng đồng nghiên cứu thị trường
tư vấn xây dựng chiến lược quảng cáo
nghiên cứu thị trường
truyền thông đa phương tiện fashion design event public relation market reseachmulti quan hệ cộng đồng media exhibition web design graphic design thiết kế web tổ chức sự kiện web design exhibition thiết kế nội thất multi media event exhibition thiết kế nội thất creative public relation in ấn public relation multi media multi media web design interior design market reseach quan hệ cộng đồng
tư vấn xây dựng chiến lược quảng cáo
interior design
thiết kế web
xây dựng thương hiệu
truyền thông đa phương tiện
graphic design
multi media
exhibition
event
multi media
market reseach
web design
web design
tổ chức sự kiện
market reseach
xây dựng thương hiệu graphic design thiết kế thời trang
multi media
printing
market reseach
web design
public relation
truyền thông đa phương tiện fashion design
thiết kế web
creative
Brand Identity
tư vấn xây dựng chiến lược quảng cáo
printing
public relation
graphic design
thiết kế nội thất
creative
in ấn
interior design tổ chức sự kiện
fashion design interior design
tổ chức sự kiện
fashion design
event
printing
creative printing dàn dựng triển lãm xây dựng thương hiệu event in ấn thiết kế thời trang printing tư vấn xây dựng chiến lược quảng cáo in ấn
graphic design
quan hệ cộng đồng
interior design
interior design
exhibition
creative
thiết kế thời trang
market reseach
exhibition
public relation
interior design
event
truyền thông đa phương tiện
graphic design
fashion design
thiết kế web nghiên cứu thị trường
creative
quan hệ cộng đồng
public relation
dàn dựng triển lãm
thiết kế nội thất
graphic design
thiết kế thời trang
fashion design
dàn dựng triển lãm printing printing fashion design tổ chức sự kiện
fashion design
dàn dựng triển lãm
tư vấn xây dựng chiến lược quảng cáo
public relation graphic design
exhibition
fashion design
xây dựng thương hiệu
public relation web design
xây dựng thương hiệu thiết kế thời trang
tư vấn xây dựng chiến lược quảng cáo
market reseach fashion design
fashion design public relation
event graphic design creative
nghiên cứu thị trường
fashion design
public relation
interior design
path
nghiên cứu thị trường interior design
fashion design
dàn dựng triển lãm graphic design
thiết kế thời trang
web design
printing
truyền thông đa phương tiện
market reseach
path
exhibition creative market reseach event multi media interior design multi media xây dựng thương hiệu
quan hệ cộng đồng
thiết kế nội thất
thiết kế web
path
tổ chức sự kiện
tư vấn xây dựng chiến lược quảng cáo
graphic design
creative
Công ty Cổ phần Xây dựng và Phát triển Thương hiệu hoalan 73 Giáp Nhất - Nhân Chính - Thanh Xuân - Hà Nội ĐT: 04.6251 6724 * Fax: 04.6251 6725
THIẾT KẾ CHỮ TIẾNG VIỆT ?
Hiện nay, quan niệm tiến bộ về nghệ thuật chữ là luôn luôn có sự tìm tòi, sáng tạo ra những kiểu chữ mới, biết sử dụng đúng chỗ, đúng lúc chứ không phải là tập chép một vài kiểu chữ để dùng cho qua việc như trên các quảng cáo thương mại, trên các pa-nô tuyên truyền hoặc trên áp-phích, bìa sách... Vì chữ không đơn thuần chỉ có tác dụng thực dụng như người ta thường nghĩ mà trong phong cách dáng dấp, trong đường nét thanh mập của nó còn mang những đặc tính kín đáo, những tình cảm riêng như: khiêm tốn, tao nhã, duyên dáng, nhẹ nhàng, thoải mái hay nặng nề, bệ vệ, nghiêm chỉnh… Do đó, chúng ta cần vận dụng kiểu chữ cho phù hợp với nội dung công việc. Chữ cái La-tinh khi nhập vào Việt Nam được sử dụng theo ngôn ngữ của ta để thành chữ quốc ngữ cũng có những đặc điểm riêng biệt: thêm chữ Đ, thêm râu vào một số chữ, có dấu trên đa số từ và không thông dụng một số chữ như: j, f, z. Tuy nhiên, về sáng tạo ra kiểu chữ mới, ở nước ta cho đến nay, chưa được lưu ý khuyến khích. Sự đóng góp về mặt này cho dáng chữ quốc ngữ nói riêng, cho kho tàng dáng chữ thế giới nói chung, chưa có; có lúc ta tự cho phép mình vừa ý bằng cách sử dụng một kiểu chữ nào đó có sẵn, cốt để xong việc.
1. Râu, dấu và mũ chữ Với lối phát âm của tiếng Việt khi sử dụng các chữ cái La-tinh phải thêm các râu chữ như: ư, ơ, thêm các mũ chữ như: ă, â, ê, ô... và thêm các dấu như: sắc, huyền, hỏi, ngã, nặng. Trong sáng tác chữ và kẻ chữ, chúng ta không nên xem thường các đặc điểm thích ứng với thổ âm của dân tộc. Vì nếu chữ quốc ngữ mà không có dấu thì không thành tiếng Việt nữa. Râu và dấu ấy, về phát âm rất nhẹ, trọng lượng âm thanh chỉ có khoảng 50% như: a, ă, â, e, ê, u, ư... nhưng khi có nó ở trong từ thì nghĩa giữa từ này và từ kia đã khác nhau 100%. Về sáng tác, với mức độ hoàn chỉnh, mỗi bộ chữ phải có đầy đủ các râu chữ, mũ chữ cho cỡ chữ lớn, cỡ chữ nhỏ và bộ chữ số: tất cả về mặt hình thức phải hài hoà và nhờ đó nội dung của từ ngữ được đảm bảo chặt chẽ. Muốn vậy, ta phải lưu ý các điều cần thiết sau đây: - Bảo đảm sự nhất quán giữa râu, dấu và mũ chữ với phong cách của kiểu chữ. Nếu là kiểu chữ nét đều thì dấu, râu, mũ chữ cũng phải là nét đều; nếu là kiểu chữ nét to, nét nhỏ thì trong mỗi dấu cũng phải có nét to và nét nhỏ.
May.2010/DesignMagazine #1
05Typography
Fo nt : Ho a Cú c D e s i gn e d by Ph ạ m Th ù y L i n h Vũ Th ị H u yề n Tra n g
#2 DesignMagazine/May.2010
Fo nt : Ho a Cú c D e s i gn e d by Ph ạ m Th ù y L i n h Vũ Th ị H u yề n Tra n g
Font: Hoa Cúc D esigned by Phạm Thùy Linh Vũ Thị Huyền Trang
- Râu chữ đi liền với một số chữ, nằm trong bề cao của chữ, hoặc tuỳ theo kiểu chữ mà có thể cao hơn một chút, trái lại, dấu chữ thì lại ở trên đầu chữ. Như thế, râu chữ là một
FONT
nét chính của một số chữ nhất định như: ư, ơ; còn dấu và mũ chữ là chung. Điều này nói lên là chữ Ư và Ơ là hai chữ riêng, để bảo đảm được ý nghĩa của từ phải có nó mà không thể mượn hai chữ này để thay U hay O, hoặc ngược lại. Trong khi tạo dáng cơ bản của Ư và Ơ chúng ta phải bắt đầu từ U và O rồi thêm nét vào. Nhưng không phải vì thế mà râu chữ là một nét phụ, có cũng được không có cũng được, mà râu thêm vào U để thành Ư, vào
ĐƠN NGUYÊN VÀ HỆ THỐNG DẤU
O để thành Ơ cũng không khác gì nét ngang thêm vào D để thành Đ, râu dưới thêm vào O để thành Q. Về chữ quốc ngữ mà nói, ta phải nhận định
HỆ THỐNG LƯỚI
rằng sáng tác kiểu chữ không thể xem giá trị tạo dáng của râu chữ cũng như là tạo dáng của mũ và dấu chữ. Trái lại, dáng mũ và dấu chữ có thể là một loại nét khác, hài hoà chung với dáng kiểu chữ, trong lúc râu chữ là nét chính của chữ. Vị trí của mũ chữ và dấu chữ nằm trên chữ và dưới chữ (dấu nặng). Dấu chữ, mũ chữ được xếp gần chữ, vào giữa khoảng cách của hai dòng, thường là hẹp, nên dáng chữ, do sự sắp xếp đó, đòi hỏi chiều ngang phải hơn là chiều cao và không thể rộng to bằng cỡ chữ. Về sự hài hoà của kiểu chữ, xuất phát từ lý luận “tự nhiên cũng ưa thích những vật thể đối
Design by Nguyễn Mạnh Tiềm & Nguyễn Thị Thanh Hương
lập và với các vật thể đối lập đó (chứ không phải với những vật thể giống nhau) tự nhiên tạo ra được hài hoà” nên khi vận dụng vào
khác, tỷ lệ này ở mức độ đối lập, nghĩa là nét
tỷ lệ mập hoặc thanh, đúng theo phong cách
việc tìm dáng cho mũ chữ và dấu chữ cũng
mập rất to rộng, cạnh nét thanh, nhỏ bé.
của từng kiểu chữ. Có rất nhiều sự lệch lạc về dáng nét ngang này, nhất là ở các kiểu
như tìm dáng và nét cho kiểu chữ thì có thể có nét thanh, nét mập so với nét của chữ. Nhưng
Chữ Đ
chữ mình cao, hẹp bề ngang, nét mập đều,
phải bảo đảm hài hoà để nó gắn liền với các
Chỉ riêng về chữ quốc ngữ của ta mới có dáng
nét ngang của chữ Đ lại tuỳ tiện kẻ thành một
từ, làm cho người đọc khi nhìn qua, nắm được
chữ Đ. Nét ngang đưa vào chữ D để thành
nét cỡ khác. Nó cũng như cái râu của chữ Q,
đúng nội dung, tránh lỗi trình bày dấu chữ, mũ
chữ Đ, tuy là một ước lệ, song lại có ý nghĩa
không thể xem là dấu phụ của chữ.
chữ thành những chấm đen lỗ chỗ trên chữ, có
nội dung và lịch sử của nó. Nét ngang đó đã
Tùy từng kiểu chữ mà nét ngang đó sẽ nằm ở
lúc khó đọc.
mượn nét ngang của chữ T. Như thế, chữ Đ
quãng giữa chữ, hoặc cao hơn một chút: bề
Lâu nay, trong công thức cấu trúc dáng chữ
mới được sinh ra từ khi bắt đầu có chữ quốc
ngang có thể ngắn, phía trái dài (trong chữ),
và dấu chữ in La-tinh chưa có cỡ nét đặc biệt
ngữ, bởi lẽ, bước đầu sáng chế ra chữ quốc
hoặc 2 bên đều nhau, nhưng dù ở trường hợp
nào, mà chỉ có 3 cỡ nét thông dụng: thanh,
ngữ, khi dùng chữ cái La-tinh để ghi âm tiếng
nào đi nữa, cỡ nét ngang phải là cỡ nét ngang
vừa và mập. Tỷ lệ giữa nét thanh và nét mập
ta, thì thiếu ký hiệu La-tinh phát âm âm nặng
của chữ T trong bộ chữ đó.
thông thường trong mỗi chữ của một kiểu chữ
như Đ, nên đã ghép và cách điệu dáng của
tối đa không chênh lệch nhau quá 1/10. Đó là
hai chữ T và Đ với nhau. Xuất phát từ ý nghĩa
tỷ lệ của các kiểu chữ dễ đọc. Riêng đối với
đó, nét ngang của chữ Đ là một nét cơ bản
Tính chất hoàn chỉnh về đồ họa của chữ
một số tít báo và một vài kiểu chữ thương mại
của dáng chữ. Nét ngang này thừa hưởng
Trong mục lục quảng cáo mẫu chữ, người ta
May.2010/DesignMagazine #3
05Typography thường chọn một vài chữ có đặc điểm nổi, để giới thiệu bộ chữ: đó là thuật quảng cáo kiểu chữ. Đối với người đọc cũng sẽ có cảm giác chữ này đẹp hơn chữ khác. Thật ra trong việc cấu tạo dáng chữ, mỗi chữ đều có số nét khác nhau, sắp đặt khác nhau, nên cũng đòi hỏi mỗi chữ phải mang tính chất hoàn chỉnh về tạo dáng chữ. Để làm được điều đó, cần giải quyết tốt về các nét lúc nằm ngang (E, H, L, T, A...), lúc nằm chênh (A, V, N, M, Y...), về số lượng nét khác nhau trong khuôn khổ nhất định (chữ M có 4 nét trong lúc đó chữ O chỉ có 2 nét với khoảng bụng trắng), để cho các tình tiết không đồng nhất ấy - nét dài, nét ngắn, nét thẳng kết hợp với đường cong… Tất cả đều hài hoà chung trong cả bộ chữ. Tính chất hoàn chỉnh của từng chữ, làm cho mỗi chữ lúc đứng riêng một mình cũng vững chắc và đẹp, để lúc xếp
dáng đồ họa của kiểu chữ chưa được hoàn
vào từ thì mỗi từ cũng thành một yếu tố hoàn
chỉnh.
hảo trong bố cục. Cho nên, khi sáng tác một
Đối với chữ in là loại chữ mẫu mực về công
kiểu chữ nào đó, không phải cứ máy móc lấy
thức cấu trúc người ta thường làm như sau:
dáng chữ này, thêm nét để thành chữ khác mà
Để giải quyết tính chất hoàn chỉnh của kiểu
cần tính toán rằng khi có thêm nét ấy vào rồi
chữ thì sau khi vẽ xong cả bộ chữ (gồm 3 thứ
thì nhìn chung chữ ấy sẽ ra sao so với bộ chữ.
chữ lớn, chữ con, chữ số và các dấu) người
Trong công việc hàng ngày, có khi viết vài chữ,
ta thu nhỏ lại, xếp gần nhau để ráp thành từ,
vài từ, vài câu chúng ta thấy rất đẹp. Nhưng
thành câu. Công việc này sẽ giúp cho việc
khi sắp cả bộ chữ kiểu ấy thì thấy lộn xộn vì
kiểm tra từng chữ trong một từ dễ dàng hơn. Việc kiểm tra đó, chủ yếu là để chỉnh lý các nét mập, nét thanh trong từng chữ, khoảng trắng giữa các nét, kiểm tra khoảng cách rộng giữa các chữ khi nằm trong từ; ví dụ như:
Font: Hoa Cúc Designed by: Phạm Thùy Linh Vũ Th ị H u yề n Tra n g
vòng chữ O phải lớn hơn một tí để nhìn không thấy nhỏ hơn các chữ
thích ứng để bảo đảm tính chất hoàn chỉnh của
khác nhưng nét hai bên thì cần mập
kiểu chữ tuỳ theo các cỡ nét: mập, vừa, thanh.
hơn để đỡ ít khoảng trắng ở bụng;
Chỉnh lý xong, chúng ta xếp vào hộc tủ sau
trái lại chữ M chuẩn ngang, lại có 4
một thời gian lấy ra xem lại. Nếu lần này thấy
nét nên các nét cần phải nhỏ hơn
không tốt, có chỗ nào phải sửa chữa thì sửa
cỡ thường một ít làm cho cỡ chữ
chữa lại lúc bấy giờ mới gọi là sáng tác xong
đó được thoáng như các chữ khác;
một kiểu chữ.
bề ngang của nét chênh giữa chữ N
Cách xây dựng bộ chữ như vậy đã được ứng
phải to hơn một chút (nhất là trường
dụng vào giảng dạy cho chuyên đề thiết kế về
hợp cỡ chữ ngang rộng) để khi nhìn
chữ của lớp Thiết kế đồ họa tại trường Đại học
sẽ thấy đều nét với nhau... Ta nhìn
Kiến trúc Hà Nội. Và thành quả của việc này
vào chữ cỡ nhỏ không thấy có sự
là toàn bộ hình minh họa cho bài viết trên đều
chênh lệch rất nhẹ ấy, nhưng trên
lấy tác phẩm của sinh viên thiết kế lớp 05MT1
bản đồ họa gốc, khi xây dựng dáng
trường Đại học Kiến Trúc Hà Nội, những người
chữ thì lại thấy rất rõ. Vì vậy, không
đã bắt đầu tìm được niềm đam mê của mình
phải cứ chữ nhỏ phóng to lên, hoặc
với con chữ Việt.
ngược lại, mà đã vội cho là hoàn chỉnh. Mỗi cỡ chữ đều có sự chỉnh lý
#4 DesignMagazine/May.2010
(nguồn: Nguyễn Viết Châu)
Long Zau
May.2010/DesignMagazine #5
06Decoration
Civita di Bagnoregio con đường dẫn tới làng
#6 DesignMagazine/May.2010
Civita di Bagnoregio là một ngôi làng nhỏ được hình thành từ thời Trung cổ, tọa lạc ở khu vực Lazio, tỉnh Viterbo, nước Ý. Đây là hệ thống công trình đồ sộ nằm trên đỉnh cao nguyên đá hết sức đẹp và kỳ vĩ, có hướng nhìn xuống thung lũng sông Tiber. Cao nguyên đá này vốn được tạo thành từ hoạt động núi lửa, do vậy nó còn được gọi là cao nguyên núi lửa.
May.2010/DesignMagazine #7
06Decoration
Gần đây, chính quyền tự trị thành phố Bagnoregio đã phát động cuộc thi thiết kế - xây dựng con đường mới dẫn tới ngôi làng Civita di Bagnoregio, để du khách đến tham quan, thưởng ngoạn nhằm góp phần thúc đẩy ngành du lịch địa phương phát triển và thu hút ngày càng đông đảo khách du lịch đến với ngôi làng cổ kính này. Ngay sau khi cuộc thi được phát động, có khoảng 50 cá nhân, tổ chức, đơn vị trong lĩnh vực thiết kế, xây dựng đã gửi các bản phác thảo đến ban tổ chức với nhiều phương án đề xuất khác nhau về xây dựng
#8 DesignMagazine/May.2010
con đường dẫn tới ngôi làng này. Một trong những đề xuất được đánh giá cao về tính thẩm mỹ và tính khả thi là công trình của hai kiến trúc sư Andrea Carloni và Simone Pratesi của văn phòng kiến trúc sư Progettospore, Italy. Dự án được đề xuất là con đường gồm ba tuyến dẫn đến ngôi làng trên đỉnh cao nguyên dành cho khách bộ hành và các phương tiện cơ giới nhỏ. Kiến trúc sư Andrea Carloni của văn phòng kiến trúc Progettospore cho biết: “Ý tưởng về con đường này dựa trên những ý tưởng về giá trị văn hóa truyền thống cũng
như xuất xứ đặc biệt của ngôi làng cổ Civita di Bagnoregio. Chúng tôi muốn tạo nên một con đường không chỉ là cầu nối từ chân đồi đến ngôi làng trên đỉnh đồi mà nó còn là chiếc cầu nối giữa quá khứ và hiện tại để góp phần tôn vinh thêm vẻ đẹp và giá trị của ngôi làng hơn nữa. Thực tế, chúng tôi cũng đã nảy sinh khá nhiều ý tưởng thú vị trong khi đọc tác phẩm “De re Aedificatoria” của Leon Battista Alberti (1452) và qua sự cảm nhận tinh tế của tác giả về ngôi làng cổ này đã giúp chúng tôi có những định hướng nhất định cho dự án.” Andrea Carloni chia sẻ: “Mục đích của chúng tôi là muốn thiết lập nên những con đường đan chéo vào nhau để dẫn đến ngôi làng trên đỉnh đồi như thể vẽ lên bầu trời những con đường “ảo” uốn lượn, lơ lửng, tự do trên không trung như những cánh chim vậy. Dựa trên ý tưởng này, chúng tôi đã sử dụng phần mềm hoạt họa để thiết kế và tìm ra hướng quỹ đạo phù hợp cho 3 tuyến đường dẫn tới ngôi làng”. Con đường Progettospore được xây dựng dành cho khách bộ hành và các phương tiện cơ giới nhỏ qua lại. Kiểu dáng con đường trông giống như một cây cầu được chia thành
3 tuyến khác nhau và cũng trông như một công trình điêu khắc được treo lơ lửng trên không trung. Công trình khiến chúng ta liên tưởng đến đến một công trình ở London do kiến trúc sư Zaha Hadid thiết kế. Trong 2 tuyến cầu sẽ có một số vị trí đặc biệt có độ dốc vừa phải nối liền với tuyến đường thứ 3 sao cho những người khuyết tật ngồi trên xe lăn cũng có thể đi lại dễ dàng. Theo thông tin của kiến trúc sư Andrea Carloni cung cấp thì tại một số vị trí trên cây cầu, các tuyến đường thay vì tách ra khỏi phần lưng của thung lũng để đạt được đích đến trực tiếp thì nó lại kéo căng mình, trải dài ra để hòa vào không gian xung quanh. Giải pháp này nhằm thiết lập nên nhiều hướng tiếp cận khác nhau với cây cầu chứ không đơn thuần chỉ có một đầu vào và một đầu ra như những cây cầu thông thường. Kết cấu chính của công trình này được làm từ những cột tháp bằng thép. Ưu điểm của nó là trọng lượng nhẹ và có khả năng chịu lực lớn, độ tin cậy cao. Điều này cũng giúp giảm bớt chi phí xây dựng các cột trụ làm giá chống đỡ bởi mỗi tuyến cầu lại sử dụng một phần của
May.2010/DesignMagazine #9
06Decoration
các tuyến cầu khác nhằm chồng chéo, nâng đỡ nhau, đảm bảo tính chống đỡ tốt và độ an toàn cao cho tổng thể hệ thống công trình. Giải pháp này còn tạo ra một phần nền móng chống đỡ kiên cố trực tiếp cho các phần treo phía trên. Việc lựa chọn vật liệu địa phương để phù hợp với sự tiếp cận của thị giác và màu
#10 DesignMagazine/May.2010
sắc cũng được các kiến trúc sư hết sức chú trọng. Cấu trúc cột tháp được sơn phủ để che đi những yếu tố phức tạp và phô bày tính đơn giản mà tinh tế của cây cầu. (nguồn: yatzer)
Quang Hao
May.2010/DesignMagazine #11
06Decoration
PRESIDENT’S MEDALS STUDENT AWARDS 2009
Viện Kiến trúc Hoàng Gia Anh (RIBA) đã công bố danh sách các công trình đạt Huy chương Hoàng gia (The President’s Medals) – giải thưởng danh giá được trao tặng thường niên cho những công trình kiến trúc xuất sắc. Đây là sự kiện góp phần tôn vinh tên tuổi các sinh viên và kiến trúc sư ưu tú đến từ các trường đại học kiến trúc trên thế giới.
Năm nay, quy mô tổ chức giải được mở rộng hơn, số lượng công trình tham dự cũng nhiều hơn so với trước đây. Có hơn 70 trường kiến trúc đến từ 25 quốc gia trên khắp thế giới đã tham gia tranh tài. Các trường này sẽ lựa chọn ra hai trong số những dự án thiết kế xuất sắc nhất ở phần 1 (cấp 1), hai dự án ở phần 2 (cấp 2) và 1 dự án xuất sắc để tham dự giải. Ông Sunand Prasad – nguyên chủ tịch của RIBA đã phát biểu tại lễ trao giải: “Giải thưởng President’s Medals Student Awards 2009 chính là sự đánh giá chuẩn mực về tình hình phát triển của nền kiến trúc Anh. Kết quả đã cho thấy các công trình tham gia tranh giải President’s Medals năm
#12 DesignMagazine/May.2010
nay được đánh giá rất cao cả về số lượng, chất lượng và thể loại. Thành tựu của nền kiến trúc Anh quốc thu được nhờ nỗ lực hết mình của các bạn sinh viên tài năng và các kiến trúc sư trẻ tâm huyết đến từ nhiều quốc gia khác nhau. Trong số những công trình đoạt giải có các công trình về giáo dục & y tế, dự án nâng cấp, cải tạo khu sinh thái, dự án môi trường... Các công trình đoạt giải năm nay sẽ đặt nền móng cho những hoạt động kiến trúc và xây dựng trong năm tới”. Giải thưởng President’s Medals trong lĩnh vực kiến trúc của RIBA ra đời từ những năm 1850. Hệ thống các giải thưởng được thiết lập chính thức vào năm 1984 và duy trì cho đến nay. Mục tiêu của giải thưởng nhằm vinh
danh các tài năng trẻ, khuyến khích các nghiên cứu kiến trúc xuất sắc, đóng góp có giá trị cho nền kiến trúc thế giới. Những sinh viên có công trình đạt giải RIBA sẽ được trao tặng các suất học bổng vào học tại các trường đại học danh tiếng ở Anh và những sinh viên có công trình được lựa chọn tham dự giải RIBA sẽ có nhiều cơ hội việc làm hơn sau khi ra trường cũng như được tham dự các cuộc triển lãm trong phạm vi quốc gia và quốc tế. Trong hệ thống giải thưởng President’s Medals có 3 giải thưởng cao nhất, đó là: Huy chương Đồng (Bronze Medal), Huy chương Bạc (Silver Medal) và Huy chương dành cho dự án xuất sắc (Dissertation Medal). Bronze Medal được trao tặng cho dự án thiết kế phần 1 xuất sắc nhất thuộc về Wen Ying Teh đến từ Hiệp hội Kiến trúc với dự án “An Augmented Ecology of Wildlife and Industry”. Silver Medal được trao tặng cho dự án thiết kế phần 2 xuất sắc nhất thuộc về Nicholas Szczepaniak, đến từ Đại học Westminster với dự án “A Defensive Architecture” và Dissertation Medal thuộc về dự án “The Art of Skew Bridges” - dự án có cách khai thác đề tài, phương pháp và cách thể hiện tốt nhất của Rebecca Gregory, đến từ Đại học Westminster. Trước khi chính thức công bố tên các công trình đoạt giải, Bà Ruth Reed Chủ tịch RIBA đã phát biểu: “Lễ trao giải President’s Medals được tổ chức thường niên nhằm tôn vinh các tài năng trẻ xuất sắc đến từ các trường kiến trúc ở Anh và các quốc gia khác trên thế giới. Theo quan điểm của cá nhân tôi, giáo dục là một lĩnh vực vô cùng quan trọng và tôi xin gửi lời chúc mừng nồng nhiệt đến các thí sinh có các công trình xuất sắc đoạt những giải thưởng cao quý của RIBA, được vinh danh trong buổi lễ ngày hôm nay”. Ông Philip Watson, Giám đốc Trung tâm Giáo dục Atkins nói: “Năm nay chúng tôi rất vui mừng và tự hào vì lại được là nhà tài trợ chính cho giải President’s Medals. Điều thú vị hơn là chúng tôi được chứng kiến rất nhiều công trình kiến trúc đặc sắc của các thế hệ kiến trúc sư tham gia tranh tài. Đây cũng là một cơ hội tốt để chúng tôi lựa chọn các công trình có thiết kế mang tính khả thi để đầu tư xây dựng, đóng góp vào sự phát triển chung của quốc gia. Những sáng tạo của con người cuối cùng sẽ được hiện thực hóa để phục vụ lại con người và góp phần vào sự phát triển của lĩnh vực kiến trúc – xây dựng của quốc gia và thế giới”.
Ngoài Atkins là nhà tài trợ chính của giải, President’s Medals còn nhận được các nguồn tài trợ khác đến từ Viện nghiên cứu địa chất, khoáng sản và nguyên vật liệu (IOM3), Service Point, Tổ chức SOM, Ibstock Brick, Tiger Beer, Absolut Vodka và tờ Architects’ Journal là phương tiện truyền thông chính của giải. Bên cạnh giải thưởng chính, ban tổ chức còn trao tặng giải thưởng Commendations cho các công trình thuộc 3 thể loại chính, đó là: - Công trình có kiến trúc và xây dựng phần 1 tốt nhất: Giải thưởng này đã thuộc về dự án: “Pygmalion’s Cathedral of Cosmetic Surgery” của Biten Patel (Đại học Brighton); “The Secret Policemen’s Saloon” của Robert Taylor (Đại học Sheffield) và Marcus Todd (Đại học Nottingham) với dự án “Wide Open / Land[s] In Lands”. - Công trình có kiến trúc và xây dựng phần 2 tốt nhất: Giải thưởng này đã thuộc về Selvei Al-Assadi (Đại học London South Bank) với dự án “Media City – Vertical Discovery (MC - VD)” và Stephen Townsend (Đại học Nottingham) với dự án “Digital Intimacy”. Ngoài ra, ban giám khảo còn trao giải High Commendation cho phần 2 công trình “(Re)making_City” của Paul Durcan (Đại học Dublin, Ireland). - Dự án xuất sắc được trao cho: Giles Smith (Đại học Cambridge) với dự án “Living Infrastructure: The Vital Occupation of Non-Places Under London’s Westway”; Adam Towle (Đại học Sheffield) với dự án “Negotiating the Spectacle” ở Dubai và Jamie Williamson (Đại học Oxford Brookes) với dự án “Here Be Monsters”. Ngoài ra, tổ chức Skidmore Owings & Merrill còn trao tặng giải thưởng khác là hai chuyến đi nghiên cứu ở nước ngoài với trị giá mỗi suất học bổng là £1,250 cho Robert Taylor (Đại học Sheffield) với dự án “The Secret Policemen’s Saloon” phần 1 và Nicholas Szczepaniak (Đại học Westminster) với dự án “A Defensive Architecture” phần 2. Giải thưởng Serjeant dành cho công trình có thiết kế xuất sắc thuộc về: Anam Hasan (Đại học Greenwich) với dự án “Desert(Ed) Hotel” phần 1 và Pascal Bronner (Trường Kiến trúc Bartlett) với dự án “New Malacovia” phần 2. Những sinh viên đạt huy chương được £1,250/giải và giải Commendation được £500/giải. Những thí sinh đạt giải thưởng Serjeant được £250 trong thẻ sử dụng sách miễn phí tại các hiệu sách của RIBA.
Dự án: “A Defensive Architecture” Thiết kế bởi: Nicholas Szczepaniak Đại học Westminster, London, Anh Dự án “A Defensive Architecture” của kiến trúc sư Nicholas Szczepaniak là một hệ thống tháp phòng thủ trên biển. Tác giả của công trình này cho biết: “Với tình trạng khí hậu thay đổi bất thường, kéo theo thiên tai, lũ lụt, hạn hán đang diễn ra ngày càng nghiêm trọng như hiện nay thì mỗi cá nhân, tập thể, chính quyền, các cơ quan chức năng trên toàn thế giới cần có những biện pháp và hành động kịp thời để giảm thiểu và ngăn chặn thực trạng này. Dự án “A Defensive Architecture” được thực hiện nhằm khám phá những nghiên cứu bất ngờ, thú vị về kiểu kiến trúc môi trường cho tương lai, góp phần bảo vệ môi sinh và cuộc sống của nhân loại”. Công trình bao gồm một hệ thống các cột tháp phòng thủ quân sự giữa biển, tọa lạc ở cửa sông Hắc Giang (Blackwater Estuary) của hạt Essex (Anh). Chức năng chính của các cột tháp này hoạt động như một thiết bị cảnh báo môi trường, theo dõi sự thay đổi bất thường của thời tiết, đồng thời các túi khí trên bề mặt tháp và hàng trăm chiếc thùng rửa quặng sẽ thường xuyên được hoạt động nhờ tận dụng nguồn nước tự nhiên để sản sinh ra năng lượng.
May.2010/DesignMagazine #13
06Decoration
Hệ thống đài thiên văn này còn hình thành nên các vùng đất ngập mặn, góp phần phòng ngừa và giảm nhẹ thiên tai do lũ lụt gây ra và chống xói mòn ven biển. Ngoài ra, đất cát tụ lại chân tháp dần dần sẽ hình thành nên các bờ ngầm kéo dài sang cửa sông và hấp thụ năng lượng từ sóng. Phía trong các tòa tháp này khá rộng, có thể sử dụng để làm kho chứa các tài sản có giá trị, đó chính là tri thức. Kiến trúc là nghệ thuật, là sản phẩm của tri thức, vì vậy, nhà kiến trúc đã nảy sinh ra ý tưởng sử dụng các cột tháp như những kho đựng sách quý.
#14 DesignMagazine/May.2010
Dự án “An Augmented Ecology of Wildlife and Industry” Được thiết kế bởi: Wen Ying Teh Hiệp hội kiến trúc, London, Anh Dự án “An Augmented Ecology of Wildlife and Industry” nhằm khám phá sự kết hợp giữa công nghiệp, bảo tồn cuộc sống hoang dã của sinh vật và hệ sinh thái trên đảo Glapagos, gia tăng nguồn tài nguyên thiên nhiên của địa phương. Quần đảo Galapagos là một di sản nổi tiếng trên thế giới, nằm về phía Nam của Thái Bình Dương, cách Ecuador 1000 km về phía Tây. 95% quần đảo Galapagos đã trở thành khu bảo tồn thiên nhiên quốc gia và mang lại nguồn lợi nhuận kinh tế lớn cho người dân Ecuador. Trên quần đảo Galapagos vốn đã tồn tại một mỏ muối và là nơi sinh sống của rất nhiều các loại động, thực vật, điển hình là loại chim hồng hạc tuyệt đẹp. Tuy nhiên, hồ muối này đã bị tàn phá nghiêm trọng bởi các nhà hàng trong vùng tìm cách săn bắn loài chim hồng hạc để chế biến thực phẩm và nó trở thành vùng đất bị bỏ hoang, gây ô nhiễm môi trường sinh thái trên quần đảo Galapagos. Dự án này đã tạo nên một mô hình hệ sinh thái cộng sinh giữa nông trại sản xuất muối và nơi sinh sống của loài chim hồng hạc với hệ thống kiến trúc thông minh được làm từ kết cấu sợi nilon đan kết trong khung nhôm. Hệ thống sợi đan kết bao quanh này còn có tác dụng hỗ trợ cho quá trình dẫn nước từ hồ lên để tinh chế muối, giúp quá trình bay hơi nước và đưa nước trở lại hồ một cách dễ dàng hơn.
May.2010/DesignMagazine #15
06Decoration
Dự án: “The Art of Skew Bridges” Được thiết kế bởi: Rebecca Gregory Đại học Westminster, London, Anh “The Art of Skew Bridges: khám phá kỹ thuật và quá trình lịch sử trong thiết kế kiến trúc cầu” chính là đồ án tốt nghiệp của sinh viên Rebecca Gregory. Trong thế kỷ XIX, với sự tiến bộ của mạng lưới đường sắt trên toàn Vương quốc Anh, những cây cầu đã trở thành một phần không thể thiếu trong cảnh quan công nghiệp của nước này. Bên cạnh việc sử dụng gang thép là nguyên vật liệu truyền thống trong xây dựng cầu thì gạch, đá cũng đang được sử dụng rất phổ biến và thịnh hành trong các dự án thiết kế cầu cho tương lai. Cầu mái vòm được xem là kiểu cấu trúc cầu tương đối đơn giản khi hai tuyến cầu bắc lên nhau tạo thành một góc 900, tuy nhiên, nếu các tuyến cầu này được thiết kế bắc lên nhau tạo thành những góc tù hay góc nhọn thì vấn đề sẽ trở nên phức tạp hơn rất nhiều. Trên thực tế, kiểu kiến trúc này đã được đề cập nhiều trong các dự án trước đây nhưng là áp dụng
đi sâu nghiên cứu chi tiết và cụ thể quy trình thiết kế, xây dựng cây cầu
trong thiết kế kênh rạch, sông hồ. Về sau nó lại được ứng dụng phổ biến
nghiêng. Dự án này dựa trên một bản vẽ trong cuốn The Builder được
hơn trong thiết kế hệ thống đường sắt do tình trạng sự cố, tai nạn ngày
xuất bản năm 1845, đi kèm với một bài viết về kỹ thuật xây dựng những
càng gia tăng. Thêm vào đó, các đường cong kéo dài của các tuyến
cây cầu nghiêng.
đường sắt cũng làm tăng thêm tính phức tạp và tính tương phản với các
Điều quan trọng hơn, mặc dù dự án chỉ tập trung vào một bản vẽ cụ thể,
tuyến đường thẳng và việc bố trí thiết kế cho các con kênh. Do đó, giải
song nó đã trở thành một ví dụ điển hình cho kiểu kiến trúc hình học mô
pháp tối ưu cho vấn đề này là xây dựng nên những cây cầu nghiêng
tả, bắt nguồn từ việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào việc thiết kế quân
hoặc cầu xiên. Dự án “The Art of Skew Bridges” của Rebecca Gregory đã
sự của các kỹ sư và kiến trúc sư người Anh trước đây.
Dưới đây là một số công trình khác đoạt giải Commendations của RIBA: “(Re)making _City” được thiết kế bởi Paul Durcan (Đại học Dublin, Ireland)
#16 DesignMagazine/Apr.2010
“The Secret Policemen’s Saloon” được thiết kế bởi Robert Taylor (Đại học Sheffield, Anh)
May.2010/DesignMagazine #17
06Decoration
“Media City - Vertical Discovery (MC - VD)” được thiết kế bởi Selvei Al-Assadi (Đại học London South Bank, London, Anh)
“Desert(ed) Hotel” được thiết kế bởi Anam Hasan (Đại học Greenwich, London, Anh)
#18 DesignMagazine/May.2010
“New Malacovia” được thiết kế bởi Pascal Bronner (Đại học London, Anh)
“Wide Open / Land[s] in Lands” được thiết kế bởi Marcus Todd (Đại học Nottingham, Anh)
Khac Minh
May.2010/DesignMagazine #19
06Decoration
#20 DesignMagazine/May.2010
MUMUTH
Rạp hát MUMUTH (Haus für Musik und Musiktheater) ở thành phố Graz, Áo do công ty kiến trúc UNStudio của Hà Lan thiết kế đã được bình chọn là một trong những công trình tiêu biểu của năm 2009 và được xếp vào danh sách những công trình của thế kỷ. Công trình được thiết kế theo phong cách hiện đại, công năng tốt, kiến trúc ấn tượng và độc đáo.
May.2010/DesignMagazine #21
06Decoration
MUMUTH được thực hiện trong gần 10 năm, bao gồm cả 2 năm thi công
tầm cỡ quốc tế, một không gian hiện đại, lý tưởng cho các sinh viên rèn
xây dựng và 5 năm hoàn thành bản thiết kế. Công trình trực thuộc Khoa
luyện và phát triển nghệ thuật, một sân chơi nghệ thuật cho các bạn trẻ
Âm nhạc của Trường Đại học Âm nhạc và Nghệ thuật Ứng dụng (KUG),
thể hiện tài năng đồng thời là môi trường tốt cho các lĩnh vực nghệ thuật
Graz, Áo. Rạp hát này đã chính thức mở cửa vào ngày 1/3/2009. Lễ
của trường phát triển hơn nữa. Sự ra đời của MUMUTH là niềm vui, niềm
khánh thành được tổ chức hoành tráng với sự tham dự của các quan
tự hào của thầy trò trường chúng tôi, bởi nó sẽ góp phần giúp thầy trò
chức và đông đảo nghệ sỹ, kiến trúc sư đến từ nhiều quốc gia khác nhau
chúng tôi thực hiện tốt sứ mệnh của mình là đem nghệ thuật phục vụ và
trên thế giới. Đặc biệt, trong lễ khánh thành long trọng này, Học viện Nhạc
cống hiến cho khán giả”.
kịch đã trình diễn vở The Magic Flute (Cây sáo thần) - một tác phẩm nhạc
Rạp hát MUMUTH có sức chứa trên 450 chỗ ngồi với các trang thiết bị,
kịch nổi tiếng thế giới của nhà soạn nhạc thiên tài W.A.Mozart. Vở nhạc
nội thất hiện đại, công nghệ tiên tiến và sân khấu biểu diễn hoành tráng,
kịch được trình diễn ngay sau bài phát biểu khai mạc lễ khánh thành công
lộng lẫy. Toàn bộ công trình là một tổng thể kiến trúc được thiết kế hiện
trình của giáo sư Otto Kolleritsch – Hiệu trưởng danh dự trường KUG và
đại, đẹp mắt và có giá trị thẩm mỹ cao do kiến trúc sư Ben van Berkel
cũng là nhà tài trợ chính của công trình MUMUTH.
của công ty kiến trúc danh tiếng UNStudio đảm trách. Công trình cũng là
Tại lễ khánh thành, hiệu trưởng George Schulz vui mừng phát biểu: “Cuối
đại diện tiêu biểu cho quốc gia Áo tham dự Triển lãm Venice Biennale về
cùng, chúng tôi đã có thể xây dựng nên một công trình kiến trúc ấn tượng,
nghệ thuật kiến trúc, cùng tranh tài với trên 212 công trình kiến trúc đến
#22 DesignMagazine/May.2010
từ nhiều quốc gia khác nhau trên thế giới. Venice Biennale là một triển lãm nghệ thuật quốc tế đương đại uy tín và lâu đời nhất Châu Âu, được tổ chức 2 năm một lần tại thành phố Venice, Ý. Triến lãm quy tụ các công trình kiến trúc xuất sắc với những phong cách kiến trúc hiện đại, thu hút được đông đảo các họa sĩ, nghệ sĩ điêu khắc, nghệ sĩ biểu diễn đến từ 70 quốc gia trên thế giới. Kiến trúc sư Ben van Berkel cho biết: “Mong muốn của tôi là thiết kế nên một công trình thể hiện được nhiều nhất có thể cái chất của âm nhạc. Đó là yếu tố cơ bản và là cảm hứng chủ đạo bất biến theo tôi trong suốt gần 10 năm thiết kế và thi công xây dựng tòa nhà này. Tiêu chí của tôi là công trình phải mang đậm tính nghệ thuật và thẩm mỹ cao để khi công chúng đến đây, người ta không chỉ thưởng thức âm nhạc mà còn chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo của nó”. Âm nhạc và kiến trúc vốn đã có mối liên hệ mật thiết với nhau, cả hai đều là không gian sáng tạo mang tính truyền thống và cổ điển mà rất nhiều kiến trúc sư đương đại đã khai thác và phát triển. Trong kiến trúc
có nhạc tính, nhịp điệu, có thi ca của vật liệu, có cảm xúc của không gian và ngược lại, trong âm nhạc cũng có những kết cấu và biểu hiện của kiến trúc. Trong bài trả lời phỏng vấn của Tạp chí Thông tin (UNESCO) kiến trúc sư Lannis Xenakis đã từng nói: “Kiến trúc là một không gian 3 chiều mà trong đó người ta sống. Những chỗ lồi lõm rất quan trọng để tạo ra hiệu ứng âm thanh cũng như gây ấn tượng về mặt thị giác. Kiến trúc là quan hệ giữa các tỷ lệ và mảng khối. Trong kiến trúc có những thành phần duy lý và trong âm nhạc cũng vậy. Cây cầu nối giữa kiến trúc và âm nhạc được dựa trên cấu trúc tinh thần của con người”. Còn đối với UNStudio, đề tài về không gian âm học và khám phá những tiềm năng gây ấn tượng sâu sắc của nó vẫn luôn là một đề tài mới mẻ, mang lại những điều thú vị, bất ngờ và chứa đựng nhiều tiềm năng không tưởng. Mặc dù diện mạo bên ngoài công trình đã thay đổi đáng kể so với ý tưởng ban đầu, nhưng hai yếu tố chủ đạo đặt nền tảng cơ bản cho tòa nhà và toàn bộ tổng thể công trình vẫn được duy trì. Đó là kết cấu vòng xoắn và kết cấu đường xoáy ốc - yếu tố quan trọng có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả âm thanh trong công trình.
May.2010/DesignMagazine #23
06Decoration
Kiểu kiến trúc vòng xoắn được cấu tạo và thiết kế rất giống với các tác
năng. Cấu tạo dạng xoắn có tính đến không gian chuyển tiếp và hiệu quả
phẩm theo trường phái chủ thuyết “chuỗi âm” trong âm nhạc đương đại.
của âm thanh, giúp cách âm tốt. Đồng thời, nó cũng tạo ra một tuyến hệ
Không gian kiến trúc khiến ta liên tưởng tới những nét đặc trưng của âm
thống thứ hai bao gồm: các lối đi phụ, các khu vực chức năng dành cho
nhạc: nhịp điệu, tính liên tục, âm tần, định hướng, giao thoa… Các lối
cá nhân... Ngoài ra, với kết cấu dạng xoắn còn giúp cho hệ thống cột
đi nối tiếp nhau và những đường uốn lượn chuyển tiếp không gian tạo
chịu lực được sắp xếp một cách tự do tạo ra không gian vừa khoáng đạt
nên sự kết nối liên tục trong tòa nhà. Toà nhà có các lối đi ngang xoắn
lại vừa uyển chuyển, kết nối một cách hiệu quả. Đây là kết quả của việc
chéo ở phần giữa để tạo ra các không gian bên trong. Sự tách biệt của
nghiên cứu kỹ lưỡng kết cấu, sử dụng hiệu quả vật liệu bêtông và kết
các đường xoắn cho phép tạo ra những vùng đệm giữa các khu chức
cấu thép giúp đảm bảo cả về mặt kỹ thuật cũng như vẻ đẹp hoàn thiện
#24 DesignMagazine/May.2010
của công trình. Trên đường dẫn vào các khu chức năng, những góc nhìn
kỹ thuật, phòng phục trang…
trong công trình cũng như những điểm nhìn ra ngoài quảng trường được
Toàn bộ tòa nhà 4 tầng được bao phủ bởi kết cấu thép uốn cong và kính
thiết kế thay đổi bất ngờ với sự chuyển tiếp giữa không gian giao thông và
trong suốt ở bên ngoài kết hợp với công trình bê tông xoắn ở bên trong.
không gian chức năng xen kẽ độc đáo.
Vật liệu kính được sử dụng trong thiết kế xây dựng có rất nhiều ưu điểm
Trong ý tưởng thiết kế, trung tâm của toà nhà là một phòng lớn, có thể
như: chiếu sáng tự nhiên tốt, góp phần thay đổi diện mạo kiến trúc, tạo
sử dụng linh hoạt với nhiều mục đích khác nhau như: nơi làm việc, phòng
không gian mở lớn, thời gian thi công nhanh, tiết kiệm năng lượng, giảm
hoà nhạc, phòng diễn tập hay sân khấu biểu diễn... Bên cạnh đó nó còn là
tải trọng cho công trình, ngăn bụi, ngăn che gió, cách âm, cách nhiệt, giữ
khu vực: cà phê tự phục vụ, phòng nghỉ giải lao, thính phòng, không gian
nhiệt bên trong, dễ làm sạch bề mặt, không làm ô nhiễm môi trường…
May.2010/DesignMagazine #25
06Decoration
#26 DesignMagazine/May.2010
Dùng vật liệu kính làm kết cấu bao che toàn bộ công trình được thể hiện trong hầu hết các trường phái kiến trúc hiện hữu trên thế giới như: chủ nghĩa công năng, chủ nghĩa cấu tạo Nga mang phong cách quốc tế, chủ nghĩa giải tỏa kết cấu, chủ nghĩa hội hoạ trong kiến trúc điêu khắc… Công trình gồm có 2 lối ra vào, một lối đi quen thuộc hàng ngày nằm ở khu vực bãi đỗ xe được sử dụng dành cho sinh viên và giáo viên của trường, còn một lối đi khác hướng ra đường Lichtenfelsgasse dành cho công chúng khán giả khi có các chương trình biểu diễn. Từ khi rạp hát MUMUTH hoàn thành và thuộc về Trường Đại học KUG, nó đã trở thành nơi các nhạc sỹ trẻ đón nhận những kiến thức trong biểu diễn và nghệ thuật âm nhạc và kiến trúc của công trình cũng bắt đầu phát huy tính công năng thực sự của mình là một công trình dành cho nghệ thuật âm nhạc. Ban ngày, tòa nhà MUMUTH toát lên một vẻ đẹp hiện đại, huyền bí và nổi bật giữa các ngôi nhà cổ nằm trên đường Lichtenfelsgasse, ở Graz - Thành phố lớn thứ 2 của nước Áo. Khi về đêm, hệ thống chiếu sáng bên trong công trình giúp người xem nhìn thấu không gian nội thất đẹp lộng lẫy bên trong. Với kinh phí xây dựng lên đến 19 triệu Euro, MUMUTH bắt đầu khởi công xây dựng từ tháng 3/2006. Đến tháng 8/2008, Hiệp hội Bất động sản Liên bang (BIG) đã bàn giao phần chính của công trình cho KUG. Tháng 2/2009, MUMUTH là chủ nhà đăng cai tổ chức một phần cuộc thi âm nhạc quốc tế “Franz Schubert và Âm nhạc hiện đại” được tổ chức lần thứ 7. Tiếp sau đó là buổi công diễn vở nhạc kịch The Magic Flute (Cây sáo thần) của nhà soạn nhạc thiên tài W.A.Mozart vào ngày 3/3, 5/3 và 7/3/2009 và vở nhạc kịch St. John Passion BWV 245 (Sự thương khó của Thánh John - BWV 245) vào ngày 2/4/2009 do chính Ben van Berkel/UNStudio thiết kế và dàn dựng sân khấu. THÔNG TIN VỀ DỰ ÁN Công trình: Music Theatre, Graz (1998-2008) Chủ đầu tư xây dựng: Federal Real Estate Society (BIG), Bundesimmobiliengesellschaft m.b.H Nội thất: KUG, Đại học Âm nhạc & Nghệ thuật Ứng dụng, Graz Tổng diện tích bề mặt sàn xây dựng: 6.200 m² Khối lượng xây dựng: 31.600 m³ Diện tích xây dựng: 2.745 m² Thời gian thiết kế: 1998 - 2003 Thời gian thi công xây dựng: 2006 - 2008 Thiết kế: UNStudio (Benvan Berkel, Caroline Bos, Hannes Pfau & Miklos Deri, Kirsten Hollmann, Markus Berger, Florian Pischetsrieder, Uli Horner, Albert Gnodde, Peter Trummer, Maarten van Tuijl, Matthew Johnston, Mike Green, Monica Pacheco, Ger Gijzen, Wouter de Jonge). Phụ trách kỹ thuật: Tập đoàn tư vấn xây dựng Arup London: Cecil Balmond, Volker Schmid, Charles Walker, Francis Archer Giám sát kỹ thuật: Peter Mandl and Partners, Graz Chi tiết kỹ thuật: Housinc Bauconsult, Vienna Vật lý kiến trúc và âm học: ZT Gerhard Tomberger, Graz; Pro Acoustics Engineering, Graz Kỹ thuật sân khấu: Büro GmbH, Klosterneuburg. (nguồn: dezeen)
Lu Dung
May.2010/DesignMagazine #27
06Decoration
Urban Forest
Nối tiếp sau thành công của 2 dự án tòa cao ốc là: Absolute Towers ở Toronto, Canada và Sinosteel International Plaza ở Thiên Tân, Trung Quốc, văn phòng kiến trúc sư MAD (Bắc Kinh) tiếp tục thiết kế tòa cao ốc thứ 3 có tên Urban Forest cho thành phố Trùng Khánh, Trung Quốc. Đây là một công trình được thiết kế và xây dựng theo mô hình kiến trúc sinh thái với những “vườn cây treo” ở mỗi tầng. MAD là văn phòng kiến trúc có trụ sở đặt tại Bắc Kinh, nổi tiếng với các
cao 358m); Bảo tàng Erdos ở Erdos, Inner Mongolia; Trung tâm nghệ
công trình kiến trúc, dự án sinh thái và quy hoạch đô thị được thiết kế rất
thuật ở Bắc Kinh, Trung Quốc; Trung tâm Hội nghị Taichung ở thành phố
sáng tạo, mang tầm cỡ quốc tế. MAD đã tập trung khai thác, phát triển
Đài Bắc, Đài Loan, và các dự án khu dân cư, khu liên hợp quy mô lớn nhỏ
những khái niệm độc đáo về thuyết vị lai trong quá trình nghiên cứu và
khác nhau ở: Đan Mạch, Hồng Kông, Dubai, Singapore, Malaysia, Nhật
ứng dụng tính bền vững giữa tự nhiên với công nghệ kỹ thuật. Những
Bản và Costa Rica.
công trình kiến trúc đương đại do MAD thiết kế hết sức tinh tế và hài hòa
Năm 2006, MAD giành được giải thưởng dành cho kiến trúc sư trẻ do Hội
giữa con người với tự nhiên và các vấn đề văn hóa, xã hội ở Trung Quốc,
Kiến trúc trao tặng. Cũng trong thời gian này, MAD đã tổ chức triển lãm
tạo nên một tổng thể kiến trúc sinh thái đa dạng, phong phú và độc đáo.
solo đầu tiên của mình với tên gọi “MAD in China” ở Venice Architecture
Các dự án tiêu biểu MAD đã thực hiện bao gồm: Absolute Towers ở
Biennial và “MAD Under Construction” ở Beijing Tokyo Art Projects
Toronto, Canada (công trình đã giành được giải thưởng quốc tế năm
Gallery, Bắc Kinh. Năm 2007, “MAD in China” là công trình thành phố
2006); Sinosteel International Plaza ở Thiên Tân, Trung Quốc (tòa nhà
nổi của MAD, đã được trưng bày ở Trung tâm Kiến trúc Đan Mạch, tại
#28 DesignMagazine/May.2010
Copenhagen; cùng năm này, công trình nghiên cứu đầu tiên của MAD
kỷ XXI.
có tên gọi “MAD Dinner” cũng được xuất bản. Năm 2008, đề án công
Toàn bộ tòa nhà được thiết kế theo không gian mở với hệ thống cửa kính
trình “Super Star - Thành phố di động” cũng được trưng bày tại Triển lãm
rộng trong suốt để tận dụng tối đa ánh sáng tự nhiên. Công trình vừa đáp
Architectural Biennale lần thứ 11 ở Venice.
ứng được những tiêu chí chuẩn mực của một tòa cao ốc hiện đại, phù
Tòa nhà cao ốc Urban Forest có chiều cao 385m, gồm vô số các tầng xếp
hợp với xu thế phát triển của thế giới và nhu cầu thị hiếu ngày càng cao
chồng lên nhau theo chiều thẳng đứng một cách ngẫu nhiên, tạo cảm giác
của người dân, vừa tạo ra được cảnh quan thiên nhiên đẹp, nên thơ và
chông chênh, mất thăng bằng cho một tòa cao ốc. Tuy nhiên, chính sự
trữ tình.
phá cách này đã tạo ra những không gian mở trên không giữa các tầng.
Những “vườn cây treo” trên các ban công có thể được nhìn ngắm từ cả
Những “vườn cây treo” được thiết kế ở các khu ban công của các tầng
bên ngoài lẫn bên trong tòa nhà, giúp con người dễ dàng tiếp cận với
góp phần tô điểm cho toàn bộ công trình, mang lại màu xanh thiên nhiên
thiên nhiên, hòa mình vào thiên nhiên, thỏa sức tận hưởng bầu không khí
tươi mát cho những khối bêtông “vô cảm”.
trong lành và có được cảm giác thoải mái, dễ chịu sau những giờ làm việc
Mục tiêu của MAD là mong muốn tạo nên không gian sống, làm việc
căng thẳng, mệt mỏi. Thế giới tự nhiên xích lại gần hơn với con người và
và nghỉ ngơi lý tưởng cho tất cả mọi người. Urban Forest sẽ là nơi con
con người dường như có thể “ôm” cả thiên nhiên xanh mát ở khu vườn
người có thể phát huy tối đa tính chủ thể của mình với tự nhiên, là nơi con
bên ngoài qua cửa sổ bằng kính rất rộng.
người có thể tạo ra và hưởng thụ tự nhiên theo cách riêng của mỗi người.
Những năm gần đây, Trung Quốc là một trong những quốc gia có tốc độ
Những khu vườn nhân tạo chính là điểm nhấn của công trình, tô điểm
đô thị hóa vào loại nhanh nhất thế giới. Tiến trình đô thị hóa ngày càng
thêm cho mỹ quan công trình và đóng vai trò rất quan trọng trong việc cân
được đẩy mạnh với kết cấu và bố cục phát triển đô thị ngày càng hợp lý,
bằng sinh thái giữa tự nhiên, kiến trúc, con người và xã hội. Đây là một
hệ thống cơ sở hạ tầng ngày càng phát triển, mức sống và môi trường
dự án tiêu biểu cho xu hướng kiến trúc thân thiện với môi trường của thế
sống của cư dân thành phố và thị trấn cơ bản được cải thiện. Cùng với đó
May.2010/DesignMagazine #29
06Decoration
là ngày càng nhiều các tòa nhà cao tầng mọc lên nhằm tạo ra môi trường
nhà ở và làm việc của con người mà còn được xem là biểu tượng của
sống và làm việc tiện nghi tốt hơn cho con người.
sự phồn vinh, phô trương quyền lực và giàu có trong cuộc chạy đua khoa
Trùng Khánh là thành phố tự trị hiện đại thứ tư của Trung Quốc, sau Bắc
học kỹ thuật. Do đó, người ta chú trọng nhiều đến cơ sở hạ tầng, trang
Kinh, Thượng Hải và Thiên Tân. Đây là một trong những trung tâm đô thị
thiết bị tiện nghi, hiện đại hơn là nhu cầu gần gũi với thiên nhiên, khám
phát triển nhanh nhất Trung Quốc. Mặc dù là một thành phố trẻ song tốc
phá tự nhiên. Tuy nhiên, với tốc độ đô thị hoá quá nhanh như hiện nay
độ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và quá trình đô thị hóa không hề thua
thì sự gia tăng của những ngôi nhà cao tầng ở thành thị lại tỷ lệ nghịch
kém các thành phố lớn khác trong nước cũng như trên thế giới.
với diện tích cây xanh và ao hồ. Điều này làm mất đi yếu tố cân bằng của
Trong quá trình đô thị hóa ở các nước phương Tây trước đây, các tòa
tự nhiên. Trước thực trạng đó, các công trình kiến trúc ngày nay đã có
nhà cao ốc được xây dựng không chỉ nhằm mục đích phục vụ nhu cầu
xu hướng kéo thiên nhiên về gần hơn với cuộc sống của con người, tôn
#30 DesignMagazine/May.2010
Trùng Khánh sẽ trở thành một đô thị sầm uất và phát triển nhất của Trung quốc và thế giới. Với sự phát triển mạnh mẽ của các khu đô thị, Urban Forest là một trong những công trình hứa hẹn sẽ mang lại nguồn sinh khí mới cho kiến trúc thành phố.” Bản thiết kế dự án công trình Urban Forest đã được các kiến trúc sư của văn phòng MAD hoàn thành vào cuối năm 2009 và lần đầu tiên xuất hiện tại Triển lãm Europalia - Trung Quốc vào tháng 10/2009. Công trình là đại diện tiêu biểu cho kiến trúc đương đại của Trung Quốc và mô hình kiến trúc sinh thái cho tương lai. Thông tin về dự án Giám đốc dự án: Ma Yansong, Dang Qun Nhóm thiết kế: Yu Kui, Diego Perez, Zhao Wei, Chie Fuyuki, Fu Changrui, Jtravis B Russett, Dai Pu, Irmgard Reiter, Rasmus Palmqvist, Qin Lichao, Xie Xinyu. Địa điểm xây dựng: Trùng Khánh, Trung Quốc trọng sự riêng tư, thoải mái của mỗi con người. Mô hình kiến trúc sinh thái
Loại hình kiến trúc: Thương mại, văn phòng, khách sạn
ngày càng phát triển tạo ra sự hài hòa của các yếu tố con người, tự nhiên
Diện tích công trình xây dựng: 7.700 m2
và xã hội. Urban Forest là một trong những dự án được thiết kế theo
Diện tích tòa cao ốc: 216.000 m2
những tiêu chí đó, đồng thời phù hợp với phong thủy của triết lý phương
Chiều cao tòa cao ốc: 385m
Đông và tạo được mối quan hệ mật thiết giữa cuộc sống đô thị với thiên
Thiết kế kiến trúc: Công ty MAD
nhiên xung quanh.
Thiết kế kết cấu công trình: Công ty ARUP Group
Phong cảnh non nước, sơn thủy hữu tình của đất nước chính là nguồn cảm hứng cho các kiến trúc sư phát triển ý tưởng cho công trình này. Đất nước Trung Quốc nói chung, thành phố Trùng Khánh nói riêng vốn rất nổi
(nguồn: dezeen)
Nguyen Van Phuc
tiếng với nhiều danh lam thắng cảnh làm say đắm lòng người. Kiểu dáng kiến trúc được mô phỏng theo hình dáng của những dãy núi trùng điệp nối đuôi nhau vươn lên trời xanh. Kiến trúc chính của công trình có dạng hình trụ, bao quanh nó là những đường cong vươn rộng ra các hướng làm thành các khu ban công nhìn xuống, bao quát thành phố và cũng là những vườn cây xanh mát tô điểm thêm cho công trình. Xu hướng xây dựng các công trình kiến trúc ở Trung Quốc hiện nay đã chú trọng đến tính bền vững và thân thiện với môi trường nhiều hơn. Vì thế, các kiến trúc sư đã tận dụng tối đa môi trường thiên nhiên xanh đẹp trong các thiết kế kiến trúc của mình. Ông Bạc Hy Lai - Thị trưởng thành phố Trùng Khánh cho biết: “Trùng Khánh là một thành phố trẻ đang phát triển, nó chứa đựng nhiều tiềm năng lớn về phát triển xây dựng và quy hoạch đô thị. Trong tương lai,
May.2010/DesignMagazine #31
07Fashion
Symbiosis lấy cảm hứng từ thiên nhiên cùng với sự kết hợp hài hòa giữa màu sắc, chất liệu và kiểu dáng Bộ sưu tập Thời trang Thu Đông 2010-2011 mang tên Symbiosis của NTK Viridi-anne đã toát lên vẻ đẹp bí ẩn, đậm chất nam tính và mang lại phong cách mới mẻ cho các quý ông. Cảm hứng chủ đạo của bộ sưu tập bắt nguồn từ Yakushima, một hòn đảo
anne đã nảy ra ý tưởng thử nghiệm và kết hợp quá trình đó vào việc lựa
hoang vu nằm ở phía nam tỉnh Kagoshima, Nhật Bản. Hòn đảo có hình
chọn chất liệu và mẫu thiết kế cho các trang phục của mình.
ngũ giác kỳ lạ, nổi tiếng với những ngọn núi cao, những khu rừng rậm và
Viridi-anne đã chọn tông màu lạnh là màu xanh lam sẫm làm điểm nhấn
nhiều loại thực vật đa dạng phong phú bậc nhất Nhật Bản. Hòn đảo này
cho bộ sưu tập. Đây là tông màu thể hiện được chiều sâu, sự yên bình
vốn là môi trường sống lý tưởng cho các loài động, thực vật đặc hữu. Đặc
và tĩnh lặng, sự mạnh mẽ và đậm chất nam tính. Quan trọng hơn cả đây
biệt, nơi đây có rất nhiều cây cổ thụ mọc thành các hình thù khá kỳ lạ, độc
chính là màu sắc có liên hệ mật thiết với hệ sinh thái tự nhiên trên hòn
đáo, có giá trị thẩm mỹ cao, tạo nên vẻ huyền bí đặc trưng của hòn đảo
đảo Yakushima. Do vậy, Viridi-anne đã quyết định chọn tông màu này
Yakushima.
nhằm toát lên hình ảnh và tinh thần chủ đạo mà anh muốn gửi gắm vào
Symbiosis là quá trình tương tác và trộn lẫn giữa các cá thể sinh vật có
những mẫu thiết kế của mình.
tính tương phản với nhau. Nó bao gồm cả những mối quan hệ tích cực
Không quá nổi bật nhưng những thiết kế của Viridi-anne được đánh giá
và tiêu cực, ký sinh và cộng sinh. Trong khi tìm tòi, quan sát quá trình tồn
là có tính ứng dụng cao bởi chúng giúp cho “cánh mày râu” dễ dàng tìm
tại và phát triển của hệ sinh thái tự nhiên trên hòn đảo Yakushima, Viridi-
được phong cách riêng cho mình.
#32 DesignMagazine/May.2010
Phuong Lan
May.2010/DesignMagazine #33
07Fashion
#34 DesignMagazine/May.2010
May.2010/DesignMagazine #35
07Fashion
Footwear Andreia Chaves là nhà thiết kế trẻ người Brazil chuyên thiết kế giày dép, phụ kiện thời trang và thiết kế đồ họa. Hiện nay, cô đang theo học chuyên ngành thiết kế giày dép, phụ kiện thời trang tại Ý. Những mẫu thiết kế mà Chaves tạo ra được ví như những tác phẩm nghệ thuật độc đáo cả về kiểu dáng, chất liệu và ý tưởng thể hiện. Mỗi tác phẩm là thành quả của quá trình cô dày công tìm tòi, nghiên cứu về kết cấu, chất liệu, kiểu dáng kết hợp với tài năng sáng tạo độc đáo của mình, vì thế những đôi giày dép mang thương hiệu Andreia Chaves không chỉ sở hữu những giá trị thẩm mỹ hiếm có mà còn mang đậm dấu ấn rất riêng của nhà thiết kế trẻ này.
Sinh ra và lớn lên ở thành phố Sao Paulo sầm uất, Andreia Chaves đã
Paulo với đầy rẫy những sự đối lập, tương phản luôn diễn ra trước mắt
nhận thấy vẻ đẹp và những giá trị đích thực trong sự “hỗn loạn” của thành
đã có ảnh hưởng sâu sắc đến sự nhìn nhận những sự vật, hiện tượng
phố đông đúc, nhộn nhịp này. Không ít những ý tưởng sáng tạo của cô đã
xung quanh và việc hình thành ý tưởng trong tôi. Khi tự ngắm nhìn những
được “thai nghén”, phát triển từ sự xô bồ, hỗn loạn đó. Cuộc sống ở Sao
mẫu thiết kế của mình, tôi luôn cảm nhận thấy trong chúng ẩn chứa tính
Paulo đã mang lại cho Andreia Chaves khả năng quan sát thực tế nhạy
linh hoạt, tháo vát - những đức tính tốt đẹp vốn có của con người Nam
bén và tình yêu nghệ thuật tha thiết, nhờ đó cô đã thiết kế nên những
Mỹ. Sự giao thoa giữa các nền văn hóa, giữa các vùng miền đã mang lại
mẫu giày dép đầy ấn tượng, có giá trị nghệ thuật và tính ứng dụng cao.
những trải nghiệm thật quý giá để tôi ngày một trưởng thành hơn trong
Cô chia sẻ: “Sự sầm uất, nhộn nhịp và “hỗn loạn” của thành phố Sao
lĩnh vực thiết kế.”
“The invisible shoe” Bề mặt giày được thiết kế sáng bóng như gương Những ý tưởng sáng tạo đặc sắc, khác biệt luôn được thể hiện trong từng mẫu thiết kế của Chaves, do vậy ở mỗi sản phẩm, người xem luôn cảm nhận được phong cách và cá tính rất riêng của nhà thiết kế mà những mẫu thiết kế khác không có được. Một ví dụ điển hình là mẫu thiết kế chiếc giày vô hình (The Invisible Shoe) với bề mặt giày sáng bóng như gương mang lại hiệu quả phản chiếu rất cao từ mọi phía, tạo ra hiệu ứng quang học, mờ ảo, ẩn hiện trên từng bước đi, nhờ đó mà bề mặt giày có khả năng biến đổi một cách linh hoạt, đa dạng để phù hợp với môi trường xung quanh.
#36 DesignMagazine/May.2010
“Form & Texture” Chất liệu: Da & Gỗ cây sung dâu Ảnh: Ian Murphy Form & Texture Shoe là sản phẩm của quá trình nghiên cứu về tính quy luật của kiểu dáng và chất liệu nhưng vẫn giữ được sự “hỗn loạn” thú vị vốn có trong các tác phẩm của Chaves. Điểm nhấn trong mẫu thiết kế này là cấu trúc khung bên ngoài rất bền vững cùng với sự kết hợp hoàn hảo giữa chất liệu da và gỗ cây sung dâu hình khối lập phương được sắp xếp một cách ngẫu nhiên. Prism shoe
Velcro shoe
Ảnh: Ian Murphy
Bộ sưu tập: Form & Material
The Prism Shoe là mẫu thiết kế có cấu trúc khá
Ảnh: Ian Murphy
độc đáo và lôi cuốn, nó giống như một tác phẩm
Càng thiết kế, Chaves càng cảm thấy thú vị
được làm ra từ nghệ thuật xếp giấy của Nhật Bản.
khi khám phá được tính hiệu quả khác nhau
Đặc biệt hơn, khi đặt mẫu thiết này trên mặt đất, nó
của từng loại chất liệu và sức mạnh tiềm ẩn
còn tạo ra hiệu ứng bóng đổ trông như chiếc kính
bên trong của chúng có thể có khả năng làm
vạn hoa đa sắc màu và cực kỳ đẹp mắt. Qua mẫu
thay đổi hoàn toàn cách nhìn nhận của con
thiết kế, chúng ta thấy sự “hỗn loạn” cố hữu trong
người về thiết kế. Ngoài ra, thông qua đó, mọi
rất nhiều tác phẩm của Chaves được sắp đặt một
người còn có thể tự mình phát triển những ý
cách rất quy củ, có hệ thống - hoàn toàn đối lập với
tưởng sáng tạo khác nhau để tạo ra những
cuộc sống thực tại. Có thể nói, những mẫu thiết kế
sản phẩm cho riêng mình. Chẳng hạn như
của Chaves không chỉ có ý nghĩa phản ánh hiện
xuất phát từ ý tưởng của mẫu thiết kế dép
thực mà còn thể hiện niềm khát khao về một xã hội
sandal Velcro shoe, bạn có thể dễ dàng thay
yên bình, an ninh trật tự được đảm bảo.
đổi kiểu dáng và thiết kế lại cho mình những kiểu thắt quai khác nhau để có thêm nhiều kiểu dáng ưng ý, phù hợp với sở thích và tạo ra nhiều phong cách thời trang mới.
Là một nhà thiết kế trẻ, Chaves không tự mãn với những thành công đã đạt được mà cô luôn luôn tìm tòi, học hỏi cái mới và tiếp thu, đúc rút những kinh nghiệm từ các bậc tiền bối. Đặc biệt, Chaves đánh giá cao những nhà thiết kế có tầm nhìn chiến lược trong sáng tạo ý tưởng, đã tạo ra những mẫu thiết kế đột phá, những phá cách độc đáo và phá vỡ những khuôn mẫu rập khuôn, sáo mòn để đi theo con đường mới của riêng mình. Trong số những tên tuổi nổi tiếng trong giới thiết kế có ảnh hưởng rất lớn đến quá trình sáng tạo của cô phải kể đến Maison Martin Margiela, Twirled shoe
Rei Kawakubo, Yohji Yamamoto và Issey Miyake… Hiện tại, Chaves đang tập trung cho bộ sưu
Chất liệu: Kim loại và nhựa PVC
tập cuối cùng khi cô còn theo học ở Ý – đó là một khám phá mới về sự di chuyển của cơ thể con
Sản phẩm từ quá trình nghiên cứu hiệu ứng quang
người.
học
Anh Tuan
May.2010/DesignMagazine #37
07Fashion
Vidal Sassoon
Vidal Sassoon không chỉ được biết đến với tư cách là nhà tạo mẫu tóc danh tiếng hàng đầu của Vương Quốc Anh mà ông còn được biết đến như một huyền thoại của ngành tạo mẫu tóc thế giới và là “cha đẻ” của phong cách tóc hiện đại. Ngoài ra, Vidal Sassoon còn được biết đến như một thương hiệu cao cấp cho các sản phẩm chăm sóc tóc như dầu gội, thuốc nhuộm, mấy sấy tóc… Bên cạnh đó là chuỗi các Trung tâm Vidal Sasssoon Beauty Salon, Trung tâm đào tạo thợ cắt tóc và Học Viện Thiết Kế Tóc chuyên nghiệp mang tên ông cũng đã có mặt ở rất nhiều quốc gia ở Châu Âu. Vidal Sassoon không chỉ có tầm ảnh hưởng lớn trong lĩnh vực tạo mẫu tóc, hóa mỹ phẩm và giáo dục mà ông còn đã thiết lập nên rất nhiều trào lưu và trường phái thiết kế mới với vô số các mẫu tóc ấn tượng có tác động mạnh mẽ đến xu hướng thời trang tóc trên thế giới.
Vidal Sassoon sinh năm 1928 tại khu East End, London. Năm 14 tuổi, do hoàn cảnh gia đình khó khăn, ông đã phải nghỉ học để buơn chải kiếm sống. Ban đầu, Vidal Sassoon vào làm phụ việc gội đầu cho một tiệm cắt tóc tại Trung tâm thương mại Mayfair. Dần dần, niềm đam mê dành cho thời trang tóc đã hình thành trong con người ông từ lúc nào không hay. Từ một người thợ phụ, Vidal Sassoon đã trở thành thợ cắt chính nhờ bàn tay khéo léo, niềm đam mê, óc sáng tạo, khiếu thẩm mỹ và đức tính chịu khó, ham học hỏi của mình. Năm 1950, Vidal Sassoon tham gia một cuộc thi tạo mẫu tóc ở London và đã đoạt giải nhất với danh hiệu “cây kéo vàng” tài năng và cũng là thí sinh trẻ tuổi nhất tham dự giải năm đó. Năm 1954, Vidal Sassoon tách ra mở một tiệm cắt tóc riêng cho mình mang tên
#38 DesignMagazine/May.2010
Salon Vidal Sassoon ở phố Bond Street.
Trào lưu để tóc Bob đã thực sự được lên ngôi và thịnh hành hơn bao giờ
Năm 1963, Vidal Sassoon thiết kế kiểu tóc mới cho nhà thiết kế thời trang
hết và rất được ưa chuộng ở nhiều quốc gia trên thế giới, đồng thời nó đã
danh tiếng Mary Quant với kiểu tóc ngắn đầy cá tính. Sự kiện này đã
được tôn vinh là một sự cách tân đầy táo bạo của nhà tạo mẫu tóc trong
đánh dấu một bước ngoặt lớn trong cuộc đời sự nghiệp tạo mẫu tóc của
việc thể hiện sức mạnh và cá tính của phái đẹp. Ông Mark Hayes - giám
Vidal Sassoon. Với sự ra đời của kiểu tóc Bob mà ông đã thiết kế cho
đốc sáng tạo của Sassoon cho biết: “Vidal Sassoon là người đi tiên phong
Mary Quant, Vidal Sassoon đã tạo nên được một bước đột phá mới trong
trong việc ứng dụng ý tưởng cắt tóc theo phương pháp hình học vào
lĩnh vực thời trang tóc. Vidal Sassoon đã ứng dụng sáng tạo phương
lĩnh vực thời trang tóc”. Phong cách tóc này được thịnh hành qua nhiều
pháp hình học vào lĩnh vực tạo mẫu tóc để tạo nên những kiểu tóc ngắn
thập kỷ và đến ngày nay vẫn được giới trẻ và giới nghệ sỹ rất ưu chuộng.
trẻ trung và thanh thoát với những đường cắt mạnh, dứt khoát và tinh tế,
Trong số đó, tiêu biểu cho trào lưu này là nữ ca sỹ Victoria Beckham với
đem lại phong cách hoàn toàn mới đầy cá tính và ấn tượng cho phái đẹp.
kiểu tóc Bob đầy cá tính và mái tóc ngắn của siêu mẫu Kate Moss đầy
May.2010/DesignMagazine #39
07Fashion
năng động và gợi cảm…
lớp được ứng dụng trong những thập niên 70 và cắt theo kiểu chữ V…
Vidal Sassoon cho biết: “Quan điểm trong thiết kế và tạo mẫu tóc của tôi
Các kỹ thuật của Vidal Sassoon đã được ứng dụng rất thành công và trở
chịu ảnh hưởng khá nhiều từ quan điểm của Bauhaus, Yves Saint Laurent
nên nổi tiếng bởi ông đã bắt nhịp được với thời đại và phản ánh được
và Rive Gauche. Tôi nhận thấy ý tưởng sáng tạo của họ khá tương đồng
xu hướng phát triển cũng như nhu cầu thị hiếu của khách hàng. Do đó,
với ý tưởng thiết kế của tôi lúc đó. Ngoài ra, tôi còn kế thừa cả phương
thương hiệu Sassoon đã tạo dựng được tên tuổi của mình gắn liền với
pháp thể hiện kiến trúc thời bấy giờ để ứng dụng vào việc tạo mẫu tóc
các kiểu tóc đẹp mắt và các phương pháp kỹ thuật tạo mẫu tóc tiên tiến,
của mình với các đường thẳng gọn gàng để giúp loại bỏ bớt đi những chi
hiện đại. Sakosits nói: “Vidal đã thiết lập nên 1 hệ thống các mẫu tóc thời
tiết thừa, không cần thiết cho mái tóc”. Ý tưởng đó đã tạo nên kỹ thuật tạo
trang có thể được sử dụng qua nhiều thập kỷ khác nhau. Các kỹ thuật
mẫu đặc trưng mang đậm dấu ấn của Sassoon (mà về sau được trình
chính xác, tỉ mỉ, công phu được áp dụng vào việc cắt tóc để tạo nên
bày trong Giáo trình tạo mẫu tóc Sassoon, kiểu cắt tóc đương đại ABC)
những phong cách tóc hiện đại và hợp thời trang.”
đó là kiểu cắt tóc thẳng, phân bậc và tạo lớp phía sau.
Và điều thú vị hơn cả trong việc tạo mẫu tóc của Vidal Sassoon là ông
Bên cạnh đó, Vidal Sassoon còn sáng tạo ra nhiều phương pháp cắt
đã minh chứng một cách hết sức thuyết phục rằng để tạo nên được một
tóc mới khác nữa như cắt theo kiểu five-point, tiếp đến là kiểu cắt theo
mái tóc đẹp, hợp thời trang và đầy cá tính thì không nhất thiết phải sử
#40 DesignMagazine/May.2010
dụng đến các công cụ kỹ thuật hiện đại cũng như không cần đến vô số
mình trên toàn thế giới trên nhiều lĩnh vực khác nhau.
hoá chất để ép, uốn, duỗi tóc như những người thợ cắt tóc khác thông
Hằng năm, công ty Sassoon còn cho ra mắt 3 bộ sưu tập của các nhà tạo
thường vẫn làm, mà ông chỉ sử dụng một công cụ duy nhất chính là chiếc
mẫu tóc thuộc Học viện Sassoon và hai bộ sưu tập khác của các Beauty
kéo và thậm chí ông cũng không cần dùng đến lược khi cắt. Một tay ông
Salon để giới thiệu đến khách hàng các kỹ thuật cắt tóc mới, các mẫu
cầm kéo còn hai ngón tay kia được sử dụng kết hợp để kẹp giữ tóc để cắt
tóc mới hợp thời phù hợp với nhiều đối tượng khách hàng ở mọi lứa tuổi
với phong cách điêu luyện. Về sau, kỹ thuật này trở thành kỹ thuật cắt tóc
khác nhau. Bên cạnh đó, Sassoon cũng rất chú trọng đến tập trung phát
kiểu Anh khá phổ biến trong thiết kế và tạo mẫu tóc thời trang thế giới.
triển giáo dục để giúp các nhà tạo mẫu tóc nâng cao kỹ thuật tay nghề và
Năm 1966, Vidal Sassoon xây dựng một trung tâm đào tạo những người
các ký năng về cắt tóc, phối màu và tạo kiểu. Năm 2009, Vidal Sassoon
thợ cắt tóc đầu tiên theo đúng kiểu của Vidal Sassoon. Nhiều beauty
đã vinh dự được nhận giải thưởng danh giá CBE do Hoàng Gia Anh trao
Salon của Vidal Sassoon cứ lần lượt mọc ra ở khắp nơi. Để phát triển tên
tặng cho những đóng góp to lớn của ông cho ngành tạo mẫu tóc thời
tuổi của mình thành một thương hiệu mạnh hơn nữa, Vidal Sassoon đã
trang của Vương quốc Anh và thế giới.
đầu tư cả một dây chuyền sản xuất lớn chuyên về các sản phẩm dầu gội đầu, xà phòng tắm, kem và các đồ dùng thông dụng khác như máy sấy tóc, máy cạo râu... Đến nay, Vidal Sassoon đã tạo được danh tiếng của
(nguồn: salon52)
Khac Hieu
May.2010/DesignMagazine #41
07Fashion
Richard Burbridge Richard Burbridge là nhiếp ảnh gia thời trang hàng đầu thế giới với những bức ảnh cực kỳ đẹp mắt, ấn tượng và có tính biểu đạt cảm xúc mạnh mẽ. Những bức ảnh của Richard Burbridge đã ghi lại một cách sinh động những khoảnh khắc trong gam màu muôn hình muôn vẻ của thời trang và cuộc sống.
Không chỉ xuất hiện trên các trang bìa và trang tin của các tờ tạp chí
còn tham gia chụp ảnh chân dung cho các nghệ sỹ và các nhà thiết kế
danh tiếng như: Another Magazine, Self-Service, Italian Vogue, i-D and
danh tiếng như: Sean Penn, Iggy Pop, Alexander McQueen, Vivienne
V., những bức ảnh của Richard Burbridge được xuất hiện khá thường
Westwood và Jeremy Scott…
xuyên trong các chiến dịch quảng cáo, quảng bá sản phẩm tầm cỡ cho
Richard Burbridge sinh ra ở Anh và bắt đầu theo đuổi sự nghiệp nhiếp
các thương hiệu thời trang uy tín thế giới như: MAC, Chaumet, Givenchy,
ảnh từ những năm 1990. Đến năm 1993, anh chuyển đến New York làm
Hermes và Louis Vuitton Eyewear với nhiều ý tưởng sáng tạo độc đáo
việc cho công ty Art + Commerce cho đến nay. Hiện Richard Burbridge
về phong cách và đem lại hiệu quả thị giác cao. Ngoài ra, Burbridge
đang là nhiếp ảnh chính của Tạp chí i-D. Những bức ảnh của Richard
#42 DesignMagazine/May.2010
May.2010/DesignMagazine #43
07Fashion
#44 DesignMagazine/May.2010
Burbridge được đánh giá là có chất lượng ảnh tốt, có giá trị nghệ thuật
hoàn mỹ như những tác phẩm nghệ thuật hội họa bằng ánh sáng vậy.
cao và có phong cách riêng độc đáo.
Richard Burbridge là một người theo chủ nghĩa hoàn hảo (hay chủ nghĩa
Chụp ảnh thời trang vốn là lĩnh vực nghệ thuật đòi hỏi người bấm máy
cầu toàn), do vậy trong mỗi tác phẩm của mình Richard Burbridge luôn
phải có niềm đam mê nghệ thuật thực sự và cái nhìn tinh tế, nhạy cảm
muốn tạo ra một phong cách riêng khác biệt với dấu ấn cá nhân rõ nét và
cũng như ý tưởng sáng tạo bởi nếu người chụp không bắt được góc nhìn
luôn nỗ lực cố gắng để vươn đến đỉnh cao của sự hoàn mỹ chứ không tự
và sử dụng ánh sáng không hợp lý thì sẽ không lột tả hết được ngôn ngữ
bằng lòng với những gì mình đã và đang có.
của mỗi bức ảnh và nội tâm sâu lắng của con người. Với sự pha trộn hài hòa những mảng màu sáng tối thông qua nghệ thuật sử dụng ánh sáng bậc thầy, các bức ảnh của Richard Burbridge luôn chứa đựng vẻ đẹp
Tieu Quynh
May.2010/DesignMagazine #45
08Applications Tạo màu sắc sinh động cho 3D Text với phần mềm Xara 3D(Phần II)
Trong số trước chúng tôi đã giới thiệu tới các bạn 13 bước đầu tiên của phần I - hướng dẫn cách tạo background, gradients, splatter và hiệu ứng bóng đổ cho splatter trong không gian 3D sinh động. Trong số này, chúng tôi tiếp tục trình bày 16 bước tiếp theo của phần II - hướng dẫn cách tạo kiểu chữ 3D Text sinh động và đẹp mắt trên splatter. Bước 14 – Chuẩn bị và lựa chọn kiểu Text
Bước 16 – Tạo Text trong phần mềm Xara 3D6
phù hợp
Bước 15 – Thiết lập Text trong không gian 3D
Đầu tiên, các bạn hãy mở phần mềm Xara3D6
Sau khi đã tạo được splatter hoàn chỉnh, chúng
Để đặt 3D text vào mặt phẳng của không gian
ra. Như chúng tôi đã giới thiệu ở số trước,
ta chuyển sang tạo kiểu chữ Text trên splatter.
3D, bạn cần thiết lập các đường thẳng nằm
Xara3D6 là phần mềm đồ họa tiện ích đơn giản
Trước khi thực hiện, các bạn hãy nhìn vào hình
ngang (được gọi là đường chân trời trong luật
và rất dễ sử dụng, do vậy bạn có thể làm quen
1 bên dưới và sẽ thấy rằng: không phải toàn bộ
xa gần).
với các thao tác trong giao diện một cách dễ
splatter đều được bao phủ bởi ánh sáng và hiệu
Hãy nhìn vào hình 1, phần mặt đáy chính là
dàng. Những hình ảnh minh họa dưới đây chúng
ứng bóng đổ, mà phần phía trên (được giới hạn
splatter chúng ta đã tạo được. Ở đây, đường
tôi tóm tắt một
trong khung màu hồng) trông giống như phần
thẳng nằm ngang phải đặt ở vị trí cao hơn mép
số tùy chọn quan
thiết kế còn dang dở, chưa hoàn thiện. Đây chính
trên cùng của splatter. Bạn không nhất thiết phải
trọng như: cài đặt
là vị trí chúng ta sẽ thực hiện thiết kế kiểu chữ để
vẽ ra những đường thẳng nằm ngang này giống
chế độ ánh sáng,
che khuất chỗ bất hợp lý này.
như chúng tôi đã thực hiện mà có thể chỉ cần
chọn font chữ,
Trong hình 2, hình 3 và hình 4, chúng tôi minh
tưởng tượng ra những vị trí tương đối của các
màu sắc cho kiểu
họa cho những bước cơ bản ban đầu trong quá
đường thẳng này.
chữ và cho từng
trình thiết lập nên kiểu chữ dẹt Flat Text (với font
Tiếp theo, bạn cần nắm rõ vị trí của các chữ cái.
chữ cái... sẽ được
Trebuchet MS). Những bước này chỉ là những
Hãy quan sát hình 2, nếu các chữ cái được đặt
sử dụng để thiết
bước phụ giúp cho bạn có thể hình dung ra quá
nằm thấp hơn đường thẳng nằm ngang (đường
kế Text. Các bạn
trình thực hiện một cách dễ dàng hơn. Nếu đã
chân trời) thì
có thể hiệu chỉnh
thành thạo thì
khi chúng ta
và cài đặt tùy chọn
bạn có thể bỏ
nhìn từ trên
theo ý thích của
qua những
đỉnh xuống,
mình sao cho phù
bước nhỏ này.
độ dày của
hợp. Tuy nhiên,
Tuy nhiên,
các chữ cái
nếu muốn có
việc thực hiện
sẽ được
được hình ảnh và
tuần tự theo
thấy rõ.
màu sắc tương
các bước nhỏ
Đây là cách
tự như của chúng
như thế cũng
chúng ta sẽ
tôi đã tạo được ở
có thể hữu ích
tạo ra kiểu
hình ảnh minh họa
cho bạn bởi
chữ 3D.
thì các bạn có thể
xuất phát từ
Ở hình 3
chọn theo mã màu
Flat Text, bạn
là kiểu chữ
mà chúng tôi đã
có thể phát
thiết kế
sử dụng ở đây là:
hiện thêm
không đạt
• Light 1:
nhiều ý tưởng
yêu cầu bởi
#FBDBFF
sáng tạo và
các chữ cái
• Light 2: #EF72D2
dễ dàng hình
đã bị đặt cao
• Light 3:
dung ra được
hơn đường
#E35DB0
những công
thẳng nằm
Các mục tùy chọn
việc cụ thể
ngang nên
màu sắc còn lại thì
sẽ phải làm ở
không thể
vẫn giữ nguyên,
những bước
hiện được
không thay đổi.
tiếp theo.
độ dày của các chữ cái.
#46 DesignMagazine/May.2010
Bước 17 – Save kiểu Text đã tạo được
Bước 19 – Sửa lỗi của Text
Khi muốn save kiểu chữ vừa tạo được vào phần
Hãy nhìn vào hình đầu tiên, bạn sẽ thấy những
mềm Xara3D6, các bạn cần lưu ý thực hiện thêm
vị trí có mũi tên trắng
một số thao tác sau:
đánh dấu là vùng màu
- Trước khi save, mở bảng điều khiển Shadow
sắc bị tối, chưa đạt yêu
Options ra và tắt chế độ Shadow.
cầu và vị trí mũi tên đỏ
- Sau đó, để lưu file đã thực hiện theo định dạng
đánh dấu là vùng màu
mở được trên Photoshop hãy mở File > Export,
sắc bị lỗi nên trông nó
chọn định dạng PNG và save hình ảnh với các
giống như vết bẩn. Vì
cài đặt tương tự như hình minh họa dưới đây:
thế, chúng ta sẽ phải đánh bóng và tô sửa lại tất cả các vị trí chưa hoàn hảo đó. Sử dụng công cụ Pen Tool (P) để khoanh vùng vị trí bị lỗi màu. Sau đó chọn Clone Stamp Tool (S) (ở hình 3). Cài đặt giống như trong hình minh họa chúng tôi đã thực hiện (cài đặt Hardness về 0%). Sau đó tô sửa lại những vùng bị lỗi màu đó. Để thực hiện dễ dàng hơn, bạn nên thực hiện công việc này trên một layer mới.
Bước 20 – Thêm độ sáng cho Text Bước 18 – Hiệu chỉnh Text (hình bên)
Đối với những vùng chữ có lỗi khác, hãy tạo
Sau khi đã xuất ra theo định dạng file ảnh PNG
một layer mới trên Text layer, đặt tên nó là “Text
với chế độ nền Transparent, hãy mở kiểu Text
Correction” và thay đổi Blending Mode của layer
bạn vừa tạo được trong Photoshop và kéo rê nó
này sang thành Overlay. Mở hộp thoại Brush Tool
vào file chúng ta đang thực hiện. Sau đó, nhấn
(B), thay đổi với Flow là 10%, Hardness là 0%,
tổ hợp phím Ctrl + T (Free Transform: điều chỉnh
cho đường kính của các con chữ lớn lên và mã
hình dạng của ảnh hoặc vùng ảnh) và chọn Edit>
màu là #ffbdf3. Tiếp đến, giữ phím Ctrl + click
Transform >Warp (điều chỉnh biến dạng theo
lên trên hình nhỏ của Text layer để chọn từng
lưới). Hãy cố gắng thiết lập những nét cong, tròn
vùng chữ cần hiệu chỉnh và brush nhẹ nhàng lên
trĩnh cho Text và hạn chế các nét thẳng để tạo
những chỗ màu sắc quá tối.
hình khối, đường nét mềm mại cho kiểu chữ 3D.
Về màu chữ, hãy chọn một màu hồng sáng (phù
Ở hình 3, chúng ta sử dụng thanh công cụ Burn
hợp với màu hồng của kiểu chữ) và sử dụng
Tool (O), cài đặt Range thành Midtones, Flow lên
Overlay ở Blending Mode để phủ lên những chỗ
25% và vẽ một chút vào phía dưới chân của các
chưa được hoàn hảo.
chữ cái để tạo hiệu ứng bóng đổ sắc nét và đẹp hơn. Nếu bạn muốn hiệu chỉnh tông màu cho Text thì vào hộp thoại Image > Adjustments > Selective Color (hình 4 và hình 5). Việc tùy chỉnh màu sắc có thể tùy theo ý thích của mỗi người.
May.2010/DesignMagazine #47
08Applications Bước 21 – Tạo độ bóng
Bước 23 – Hiệu chỉnh độ bóng và phản chiếu
Để tạo độ bóng bẩy cho Text, trước hết chúng ta cần tạo một Gradient mềm
Trong bước này, chúng ta
mại. Những thao tác cụ thể chúng tôi sẽ hướng dẫn ngay trên mỗi hình minh
sẽ tạo độ bóng và hiệu ứng
họa để các bạn tiện theo dõi và thực hiện...
phản chiếu đậm nét hơn.
Hình 1: Sử dụng công cụ Elliptical để vẽ một hình êlíp.
Sử dụng công cụ Eraser
Hình 2: Các bạn có thể sử dụng công cụ Brush Tool hoặc Gredient Tool đều
Tool (E), bạn cài đặt Flow
được vì hiệu ứng tương tự nhau. Và tô màu trắng lên phía bên trong vùng
lên 5% và Hardness là 0%,
chọn để tạo thành một Gredient.
điều chỉnh Erase thật nhỏ
Hình 3: Tắt “Gloss layer” và hãy quan sát đường nét của màu đỏ mà độ bóng
để tô sửa độ bóng của mỗi
đã tạo thành (không cần thiết phải vẽ những đường này).
cạnh chữ cái (những chỗ
Hình 4: Khi bạn có ý tưởng thì hãy dùng ngay công cụ Ellipse Tool vẽ một hình
được định vị bởi mũi tên trắng). Sau đó, dùng
tròn, sau đó copy (Ctrl + J) nhiều lần ta được các hình tròn giống nhau che phủ
công cụ Burn Tool (O), cài đặt Range thành
lên các đường cong màu đỏ như hình hướng dẫn.
Midtones, Exposure lên khoảng 20%, để tăng
Hình 5: Merge tất cả những vòng tròn này, bằng cách vào Layers Palette (F7),
thêm độ sâu cho mỗi chữ cái (những chỗ được
giữ phím Ctrl và click chuột trái lên các layer của các hình tròn nhỏ để chọn
định vị bởi mũi tên đỏ).
hết. Sau đó bạn tắt các layer của các hình tròn đi. Hình 6: Giữ phím Ctrl chọn layer “Gloss” và nhấn phím Delete trên Keyboard,
Bước 24 – Tạo hiệu ứng ánh sáng
ta được như hình dưới.
Hình 1: Rõ ràng là Text được chiếu sáng chủ
Hình 7: Chọn vùng của Text bằng cách dùng công cụ Magic Wand (W), sau
yếu từ phía trên góc trái, các bạn có thể dễ dàng
đó giữ phím Ctrl chọn layer “Gloss”, vùng chọn trên layer “Gloss” có hình dạng
nhận thấy phần chữ ở góc trái phía trên Text
của Text, bạn chỉ việc gõ Delete để loại bỏ phần “Gloss” thừa bên ngoài Text.
sáng hơn phần chữ bên phải.
Hình 8: Bỏ vùng chọn (Ctrl + D), sau đó sử dụng Soft Eraser Tool để đảm bảo
Hình 2: Dường như chúng ta đã bỏ sót cái gì
chỉ giữ lại độ bóng trên bề mặt Text.
đó, phía trên đỉnh chữ “L” và “R” hầu như chưa được đánh bóng, các chữ còn lại thì đã được hiệu chỉnh độ sáng và độ bóng khá đẹp mắt. Lỗi
Bước 22 – Tạo độ phản chiếu bên trong Text
này có thể bị gây ra bởi ánh sáng từ Xara được
Kiểu chữ bạn vừa tạo được trông đã khá ổn, tuy nhiên vẫn chưa có gì đặc biệt.
cài đặt quá thấp không thể chiếu sáng phần trên
Vì vậy, chúng ta sẽ tiếp tục làm cho nó có hình thức đẹp mắt và độc đáo hơn.
đỉnh chữ. Vấn đề này chúng ta có thể khắc phục
Để làm được điều đó, chúng ta cần tạo độ sâu cho chữ nhằm tạo ra một ảo
như sau:
giác cho người xem như thể kiểu chữ được phản chiếu bởi ánh sáng của môi
Hình 3: Click chọn Text Layer, dùng công cụ
trường xung quanh. Bạn không cần quan tâm sự phản chiếu đang thể hiện vật
Brush Tool với các cài đặt tương tự như các
thể là thực hay là ảo, miễn sao kiểu chữ bạn vừa tạo được khi nhìn vào thật
bước trước (Hardness là 0%, Flow là khoảng
đẹp mắt và sinh động.
5%), thay đổi màu sắc sang màu hồng sẫm hơn
Đầu tiên, bạn gõ F7, mở Layers Palette, giữ Ctrl - click chuột trái Text Layer và
(mã màu là #79185d). Tạo một New layer phía
Gloss layer để chọn 2 layer này, vào Layer > Merge Down, tạo thành 1 layer.
trên, đặt tên nó là “Additional Shade” và bắt đầu
Sau đó, giữ Alt để copy Text Layer. Bây giờ chúng ta đã tạo ra được 1 bản sao
tô màu từ phía góc phải
giống hệt với toàn bộ text đã tạo. Đặt tên cho layer này là “Reflection 1”, sao
phía trên của các chữ cái.
chép thêm 1 số bản sao của nó và đặt tên chúng theo thứ tự tương ứng là
Hình 4: Tiếp theo, tạo một
“Reflection 1”, “Reflection 2” và “Reflection 3”.
New Layer phía trên, đặt
Tiếp theo, hãy chọn một trong những Reflection layer, nhấn tổ hợp phím Ctrl +
tên nó là “Additional Light”
T (Free Transform) và xoay chiều (Rotate) nó như bạn thấy trong hình đầu tiên.
và thực hiện lại các thao
Tiếp tục chọn lại Text Layer ban đầu để lấy vùng chọn của Text, giữ Ctrl - click
tác tương tự nhưng lần này
chuột trái vào Reflection 1 layer ở Layers Palette, và sau đó nhấn Delete sao
là từ phía bên trái của các
cho như minh họa ở hình 2.
chữ cái.
Sau đó, hãy thay đổi Opacity của Layer Reflection 1 lên khoảng 15-20% và
Chú ý: Hãy nhớ luôn sử
cài đặt Blending Mode sang thành Overlay, thực hiện giống như trong hình 3.
dụng công cụ Soft eraser
Tuy nhiên, bạn cần lưu ý là độ phản chiếu chỉ thể hiện trên bề mặt chữ, do vậy
để tẩy xóa những chỗ
nếu bạn muốn thể hiện nó ở những vị trí khác thì có thể sử dụng công cụ Soft
được thiết kế không hợp
Eraser để xóa và tô sửa lại (hình 4).
lý hay không được như ý
Thực hiện lặp lại quá trình tạo độ phản chiếu này khoảng 2 - 3 lần cho đến khi
muốn của bạn.
bạn đã phủ kín được toàn bộ Text (tham khảo hình 5).
#48 DesignMagazine/May.2010
Bước 25 – Tạo thêm
Bước 28 – Hiệu chỉnh màu sắc
tương phản
Vào Layers > New Adjustment Layer > Gradient
Bạn vào Layers > New
Map, bạn tạo một lớp Gradient Map 2 nằm trên
Adjustment Layer >
cùng, click đúp vào ô màu của bảng Gradient Map,
Gradient Map và tạo
sẽ hiện ra cửa sổ Gradient Editor, trong mục Presets
layer Gradient Map1
chọn “Violet, Orange” và click OK. Sau đó thay đổi
nằm trên các layer khác.
Blending Mode của layer này sang Soft Light và giảm
Chuyển Gradient từ
Opacity xuống khoảng 20%.
Black sang White (hình
Tiếp theo, bạn thực hiện các thao tác tương tự như ở
1). Sau đó thay đổi
trên nhưng lần này là tạo một Gradient Map từ màu
Blending Mode của layer
sắc xanh sẫm (dark blue hoặc green black) với mã
này sang Soft Light và
màu #202930 sang màu sắc sáng nhạt hơn (thậm
giảm Opacity xuống 70%
chí có thể chuyển thành màu xám) với mã màu
(hình 2).
#31505b. Cài đặt Blending Mode của layer này sang
Cuối cùng, bạn mở hộp
Soft Light và Opacity lên khoảng 80% để tăng sắc độ
thoại Layers Palette chọn Text layer, giữ phím
màu sắc và độ tương phản (hình 2).
Ctrl click Mask của Gradient Map layer và mở
Để cho màu sắc của Text trông ấm áp và hấp dẫn hơn, chúng ta sẽ tiếp tục
hộp thoại Paint Bucket Tool (G), thay đổi màu sắc
thực hiện quá trình tương tự như trên để tạo thêm một Gradient Map khác.
sang màu đen (black) và lấp đầy Mask (hình 3).
Lần này, chúng ta chuyển màu sắc từ mã #2e2111 sang mã #e2be84 (hình 3). Với màu nâu nhạt và màu vàng nhạt này bạn có thể sử dụng để tăng thêm
Bước 26 – Thêm độ sắc nét cho Text
độ ấm áp cho Text. Và thay đổi Blending Mode của layer này sang Soft Light và chỉnh Opacity xuống
Mục đích của việc tô sửa là tạo độ sắc nét hơn
khoảng 30%.
cho Text. Trong hộp
Cuối cùng, các bạn có thể bổ sung thêm bảng lệnh Curves để hiệu chỉnh màu sắc theo ý thích. Những
thoại Brush Setting,
tone màu tối, có độ tương phản thì sẽ tạo cảm giác dễ chịu và thu hút người nhìn hơn. Bạn cũng có thể
bạn thay đổi Hardness
hiệu chỉnh Red Channel trong hộp thoại Curves để tạo ra màu sắc đẹp hoàn hảo cho Text.
lên 100%, Flow là 100%, sau đó sử dụng
Bước 29 – Hiệu chỉnh lần cuối cho Text
công cụ Pen Tool (P)
Sau khi đã bổ sung thêm một số Gradient Map,
và tạo một New Layer
chúng ta sẽ hiệu chỉnh lại một số vị trí màu còn
phía trên ở hộp thoại
nhạt (như vị trí của mũi tên trắng) và một số chỗ
Layers Palette, vẽ các
hiệu ứng bóng đổ được tô vẽ hơi tối và dày đặc.
đường cong và đường
Trong hình bạn thấy giá trị Opacity của hiệu
thẳng lên phía trên đỉnh
ứng bóng đổ được giảm xuống làm thuận mắt
Như vậy, sau khi hoàn thành 16 bước của phần
ở mỗi chữ cái (các thao
hơn.
II, chúng ta đã tạo nên được một tác phẩm 3D
tác như minh họa hình
Text với màu sắc đẹp mắt. Chúng tôi hi vọng
dưới).
rằng thông qua quá trình thực hiện, các bạn sẽ biết thêm nhiều kỹ thuật và hiệu ứng hữu ích hơn
Bước 27 – Tạo bóng đổ cho Text
giúp bạn thiết kế nên một tác phẩm thật hoàn hảo
Quá trình tạo hiệu ứng bóng đổ cho Text là một trong những thao tác khó nhất
cho riêng mình.
trong các tất cả các bước. Trước hết, chúng ta cần tạo ra hiệu ứng bóng đổ
Mặc dù đến phần II này chúng ta đã hoàn thành
chuẩn giữa splash và các chữ cái.
một tác phẩm Text tương đối hoàn chỉnh. Tuy
Trước khi các bạn bắt đầu thực hiện, hãy nhớ rằng xử lý hiệu ứng bóng đổ
nhiên, nếu chỉ dừng lại ở đây thì tác phẩm của
làm sao cho nó giống với màu trên bề mặt chữ nhưng sắc độ khác nhau. Màu
chúng ta trông còn đơn điệu. Do vậy, trong
sắc trên bề mặt splatter của chúng ta là màu xanh lam nhạt, do vậy chúng ta
Design Magazine số tới, chúng tôi sẽ tiếp tục
sẽ lựa chọn màu xanh sẫm cho bóng đổ (mã màu là #092330). Mở công cụ
trình bày với các bạn những bước tiếp theo của
Brush Tool (B) và cài đặt Hardness xuống 0%, các tùy chọn còn lại cài đặt như
phần III - hướng dẫn cách tạo hiệu ứng sinh
trong hình minh họa dưới đây.
động để tô điểm thêm cho tác phẩm 3D Text của
Tạo một New Layer bên dưới Text Layer và đặt tên nó là “Text Shadow”. Bắt
chúng ta vừa tạo được trong bài này trở nên đẹp
đầu thực hiện với đường kính nhỏ của Brush ngay sát chân chữ để tạo bóng
mắt và ấn tượng hơn nữa. Các bạn chú ý đón
đổ bên dưới các chữ cái. Rồi hiệu chỉnh cho đường kính lớn hơn của Brush
đọc và thực hiện tiếp cùng Design Magazine nhé!
để có cảm giác thu hẹp tối đa khoảng cách giữa các chữ cái (hình 3).
Duy Lien
May.2010/DesignMagazine #49