TEST
T S E T S Y A D
BIJ JOU IN DE BUURT!
S.BE ESTDAY .T W W W
Hayabusa ABS
C1500T Intruder
Burgman 650 ABS
V-Strom 650 ABS
GSR 750 ABS
GSX 650F ABS
Inazuma 250
Gladius 650 ABS
GSX-R 750
06-07 / 04 2013 13-14 / 04 2013 20-21 / 04 2013 28 / 05 2013 04-05 / 05 2013 11-12 / 05 2013 18-19 / 05 2013 25-26 / 05 2013 01-02 / 06 2013 08-09 / 06 2013
Deelnemende Dealers Schrijf je in via www.testdays.be
09-10 / 03 2013 16-17 / 03 2013 23-24 / 03 2013 30-31 / 03 2013
Moto Service Mike Van Der Heyden Motors Moto's Deschouwer Suzuki Center Tienen
Heist Op Den Berg Kontich Zemst Tienen
Moto-Visé Moto’s Tom Serneels TT2000 Maritiem motortreffen, Bike Parts terreinen NOVA-natie Moto Zenith Active Pits Jacqmaer Moto Kaiser Bikers Zone Service Mecanic Motos
Eupen Westerlo Wasmuel (Mons) Antwerpen Ben-Ahin Mechelen Munsterbilzen Limerlé Denderhoutem Chaumont-Gistoux
U kan bij uw dealer ook nog onderstaande modellen testen Wolf 125
MAXSYM 400 ABS
JoymaX 300
SUZUKI 2WHEELS BELGIUM, Satenrozen 8, B-2550 Kontich | tel: +32 3 450.04.11 | www.suzuki2wheels.be
JoymaX 125
GTS 125
Fiddle 125
voorwoord
Hinken op twee gedachten Ik had me stellig voorgenomen de foto bij dit stukje niet meer te gebruiken. Hij doet me veel te acuut terugdenken aan het onverwachte overlijden van Dirk Melkebeek, alweer bijna een jaar geleden. Maar Magere Hein begint zich stilaan te profileren als Vette Veelvraat, want op 19 februari jongstleden moesten we plots en veel te vroeg afscheid nemen van collega, motorrijder, columnist en all-time toffe peer Patrick De Witte, beter gekend als (pdw). Amper een week eerder had hij met pretlichtjes in de ogen verteld over de op stapel staande uitstap met zijn motorkompanen, de Stelvios. Of er niet ergens in onze archieven iets zat over Franche-Comté? Jawel Patrick, M&T 07/03 lag klaar op mijn bureau om in je handen te stoppen… Patrick’s goede vriend Jean Blaute werd bereid gevonden de pagina die (pdw) elke maand vol pende onder zijn hoede te nemen, als laatste eerbetoon aan zijn compagnon de route. Waarvoor dank. Ons welgemeend medeleven gaat uit naar Patrick zijn vrouw en kinderen, familie, vrienden en collega’s van de P-redactie. Over naar de orde van de dag, gekunstelde hinkstapsprong die we noodgedwongen steeds beter onder de knie lijken te krijgen naarmate de jaren vorderen. Bij het januarinummer vond u een enquêteformulier waarmee u ons kon laten weten hoe u over Motoren & Toerisme denkt, wat u graag anders, beter, meer had gezien. Lieve en haar collega’s hebben er een erezaak van gemaakt die schrikwekkend dikke stapel formulieren zo snel mogelijk te verwerken zodat we u één maand na datum al een eerste blik kunnen gunnen op de resultaten van die bevraging. We kunnen zonder veel omwegen stellen dat u een man bent (99%) en dat u tussen 35 en 64 lentes jong bent (83%). Daarbij houden we geen rekening met de oudste van het pak (78 jaar), terwijl we de jongste (14 jaar) er van verdenken speciaal een formulier te hebben ingevuld om een strip van Michel Vaillant in de wacht te slepen. Verder mogen we u feliciteren met uw alweer vlekkeloos verlopen werkdag, 80% van de respondenten is immers
beroepsactief. De kans is één op twee dat u met een Honda of een BMW rijdt, die ene lezer met zijn Zündapp KS80 zal wellicht ook nog wat zwaarder tuig in zijn garage hebben staan. De meeste inzenders (60%) zetten jaarlijks tussen 5.000 en 15.000 kilometer extra op de teller, meestal tijdens korte recreatieve ritten. Meer dan de helft onder u heeft een abonnement en leest M&T al meer dan tien jaar. Dat wil zeggen dat er ergens op een stevig rek of in een eiken kast een stapel van meer dan 120 M&T’s zwaarwichtig ligt te wezen, want liefst 88% van de inzenders houdt alle oude nummers zorgvuldig bij. Verheugend nieuws is dat meer dan de helft van onze lezers de weg weet te vinden naar de website www.demotorsite.be, al stopt daar de goodwill ten opzichte van al wat neigt naar pixels en bytes. De digitale nieuwsbrief, de online versie van M&T en de Facebookpagina kunnen maar op matige bijval rekenen. Een iPad-versie van M&T mag best, maar dan enkel als aanvulling op het ‘echte’ magazine, zijnde een lekker ruikende, glanzende bundel papier. Wat daar in mag/moet staan, daarover hebben we na al die jaren een tamelijk vastomlijnd idee. Toch werden we door sommige grafiekjes op de vingers getikt, meer bepaald die waarbij werd gepolst naar uw voorkeuren (of het gebrek aan interesse, zo u wil). Daaruit leerden we dat er erg veel vraag is naar tests, dubbeltests en multitests, liefst van hoogpoters, naked bikes, ST- en GT-modellen. Waar we in het vervolg wat minder aandacht mogen aan besteden weten we nu ook, namelijk aan scooters, lichte motoren en elektrische tuigen. En dan kregen we nog een paar gouden voorzetten die we heel egoïstisch lekker voor ons gaan houden, enkel en alleen om ze zachtjes te laten sudderen in de hersenpannen van de redactieleden. Binnen afzienbare tijd moet dat resulteren in een paar goed doordachte nieuwe rubrieken, waarvoor dus nogmaals onze welgemeende dank.
Collega Lieve heeft er een erezaak van gemaakt de schrikwekkend dikke stapel enquêteformulieren zo snel mogelijk te verwerken zodat we u één maand na datum al een eerste blik kunnen gunnen op de resultaten van die bevraging.
Dirk Gossye Motoren & Toerisme
maart
2013
3
Inhoud i n d i t n u m m e r
92
Klassiek
reisverhaal
Wat zitten wij ons in Motoren&Toerisme druk te maken over de bagagecapaciteit en betrouwbaarheid van moderne motoren? Lezer Jan Vanderroost maakte zijn BMW /6 klaar voor een trip naar de Drôme terwijl een handvol kameraden hun Horexen, antieke Vespa’s en zowaar een Citroën 2CV optuigden voor de rit. Dat zowel de weergoden als de beschermheilige van de mecaniciens het gezelschap niet altijd gunstig gezind was kon de pret in geen geval bederven, met een heerlijk ‘Lezers op Reis’ verhaal als gevolg.
84
Waterkoeling: warm aanbevolen
Luchtgekoelde boxermotoren waren decennialang hét handelsmerk van BMW, maar de nieuwe R 1200 GS die we in dit nummer testen pakt zowaar uit met waterkoeling. Reden genoeg voor technisch redacteur Steven Casaer om het nieuwe blok helemaal binnenstebuiten te keren en de goocheltruc met het water uit te leggen.
64
Droomsoezen
Korte quizvraag: aan welk motormerk linkt u de modelnamen T20, GT 500, GT 750, RM 125, RN 250, RE5 en GS 750? Niet zo moeilijk, uiteraard zijn het allemaal Suzuki’s en wel machines die de geschiedenis van het Japanse merk nadrukkelijk mee gevormd hebben. Het zijn slechts enkele van de motoren die van 1 maart tot 28 april te kijk staan tijdens de tentoonstelling ‘Suzuki Classics’ in Autoworld in Brussel. En als we dan toch aan het quizzen zijn: blader snel door naar bladzijde 80, beantwoord de vraag en de eerste vijf die ons het juiste antwoord toesturen krijgen een gratis toegangsticket voor Autoworld toegestuurd.
4
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
Inhoud i n d i t n u m m e r
TESTS 22 Rij-indruk Honda CBR500R en CB500F 28 Rij-indruk BMW R 1200 GS 34 Rij-indruk Ducati Hypermotard (SP) 38 Rij-indruk Triumph Tiger Sport 42 Rij-indruk Honda F6B Bagger 46 Rij-indruk KTM Adventure 1190 50 Rij-indruk Can-Am Spyder ST
REPORTAGES 14 BMW verkoopt Husqvarna aan Pierer Industrie. En wat nu? 64 Preview op de Suzuki motortentoonstelling in Autoworld 84 Techniek: het motorblok van de nieuwe BMW R 1200 GS ontleed 98 De jeugd van Tegenwoordig
TOERISME 54 De Gaume: toeren en tafelen in een uithoek van België 74 Van Noordzee tot Zwarte Zee 92 Lezers op reis: Op oldtimers richting Drôme
22
EN VERDER 3 Woord Vooraf
Sorry,
niet thuis
We kregen de voorbije maand weer weinig mensen op bezoek thuis, gewoon omdat we zelf op weg waren om nagelnieuwe motoren te gaan testen. Spanje was in de voorbije maand een vaak bezochte bestemming want zowel voor de presentatie van de Ducati Hypermotard en diens exclusievere SP-broertje, de Honda CBR500R en CB500F tweeling, de Triumph Tiger Sport en de Can-Am Spyder trokken we naar het land van FC Barcelona en Atletico Madrid. De BMW R 1200 GS testten we op Corsica, de KTM Adventure 1190 op Tenerife en freelancer Alan Cathcart trok naar Californië voor de Honda F6B Bagger. Nu de artikels klaar zijn kunnen we eindelijk onze koffers uitpakken en nog eens de buren op de koffie vragen.
6 Weetjes 13 Lezersbrieven 16 In memoriam (pdw) 18 Column Pam van Vliet 20 Column Dolf Peeters 103 20 jaar geleden 105 Gewikt & Gewogen: TRV 3.5 WP Fluo rugzak 106 Gewikt & Gewogen: TCX AirTech laarzen 109 Kalender 110 Lezers Vragen & Antwoorden 112 Productnieuws 113 Colofon & Abonnementsinfo 114 Strip Quirit Motoren & Toerisme
maart
2013
5
nieuws
weetjes
France-Voyage.com loodst Nederland sleutelt al aan rijbewijsregels je door la douce France Het heeft niet lang geduurd of de nieuwe regels rond het behalen van een motorrijbewijs staan in Nederland alweer ter discussie. Bovag, de Nederlandse Bond van Auto(mobiel)handelaren en Garagehouders, werkt samen met de RAI Vereniging (Rijwiel en Automobiel Industrie) en het ministerie van Infrastructuur en Milieu aan een aanpassing van de regels voor het A2 rijbewijs. Sinds begin dit jaar wordt de rijbewijsregeling voor motoren opgedeeld in A1 (125cc en maximum 11 kW), A2 (maximum 35 kW) en A (de zware motoren) waarbij het principe van de stapsgewijze opleiding wordt toegepast. Om het A1-rijbewijs te halen moet je 18 jaar zijn, A2 kan vanaf 20 jaar als je al twee jaar A1 hebt waarna A (vanaf 22 jaar nadat je A1 en A2 hebt doorlopen of rechtstreeks vanaf 24 jaar) in zicht komt. Volgens de Nederlanders laten de Europese directieven evenwel ruimte voor interpretatie en moet het mogelijk zijn om het A2 rijbewijs rechtstreeks te behalen vanaf de leeftijd van 20 jaar, dus zonder eerst twee jaar met een 125cc te hebben rond getuft. De Nederlandse minister van verkeer heeft al aangekondigd de wetgeving in die zin aan te passen tegen begin 2014. Dus België, waar wacht je op? De website www.france-voyage.com is uitgebreid met nieuwe rubrieken. Zo wordt er extra aandacht geschonken aan korte uitjes richting Frankrijk en kan je de website heel veel inspiratie opdoen voor allerlei vormen van recreatie. Ultrahandig voor motorrijder is dat je op www.francevoyage.com een vakantieroute kunt plannen. Je geeft op de website in hoeveel dagen je door Frankrijk wil rijden, waar je wil vertrekken en waar je wil aankomen en je geeft aan hoeveel belang je hecht aan cultuur, architectuur, natuur, welzijn en recreatie. Op basis van die parameters zal France-Voyage je dan een gepersonaliseerde reisroute aanbevelen. Al wat jij nog moet doen is rijden en genieten! Wie enkel op zoek is naar inspiratie om door de Franse Ardennen te gaan sjezen kan terecht op de Nederlandstalige site www. champagne-ardennen-toerisme.nl.
Clubmot trekt naar Roemenië Van 18 tot 26 mei trekt Clubmot richting Roemenië voor een begeleide motorreis. De route vertrekt vanuit Boekarest en in zeven dagen worden 1.900 kilometers soldaat gemaakt. De reis is gegarandeerd vanaf twintig deelnemers. Inclusief vlucht kost de reis 1.099 euro per motorrijder, vanaf twintig deelnemers zakt de prijs naar 999 euro. Passagiers reizen mee voor 699 euro per persoon. Alle info op www.clubmot.be en info@clubmot.be.
Dholda website in het nieuw De website van de Vlaamse Honda-tuner Mike D’Hollander zit in het nieuw. Iedereen die plannen heeft om met een klassieke of nieuwe Honda aan het racen te gaan kan bij Dholda terecht om zijn machine performanter te maken. Op www.dholda.be staat alle informatie.
6
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
Koop een band en schud Rossi de hand
Wie in 2013 een set Bridgestone Battlax Sport Touring T30 banden koopt bij een Bikers Club vestiging, zich daarna registreert op www.mission-rossi.com en op die site drie vragen beantwoordt maakt kans op een reis naar een MotoGP wedstrijd op Europese bodem én een meet and greet met Valentino Rossi. ‘Bikers Club’ is het label dat Bridgestone aan bandencentrales toekent die een goede band (sorry, inkoppertje) hebben met de motorrijders. Alle info over de Bikers Club vestigingen op www.bikers-club.be en www.bikers-club.nl.
P zoekt weer de Motard van het jaar De bladen P Magazine en MotorWereld (die net als Motoren&Toerisme door Think Media op de markt worden gebracht) gaan in 2013 opnieuw op zoek naar de P Motard van het Jaar. Wie zich inschrijft wordt eerst uitgenodigd voor een schriftelijke proef en aansluitend een gesprek, op basis daarvan worden tien personen gekozen die op drie verschillende dagen evenveel motorproeven krijgen voorgeschoteld. Bij de proeven wordt niet alleen naar de rijvaardigheid gekeken, om P Motard van het Jaar te worden moet je origineel uit de hoek kunnen komen en teamgeest aan de dag leggen. De P Motard van het Jaar wordt door Honda Belgium met een NC 700 X DCT ABS ter waarde van 7.690 euro huiswaarts gestuurd. Zin om mee te doen? Stuur een mail naar p-motard@p-magazine.be. Hou in gedachten dat je je in maart een halve dag moet kunnen vrijmaken voor de selectieproeven en verspreid over april en mei ook op de drie verschillende testdagen moet aanwezig zijn.
weetjes
Honda breidt NC700 familie uit in Amerika
nieuws
Overzee bundelt columns De Nederlandse freelance motorjournalist Joost Overzee die sinds 2008 in ZuidFrankrijk woont heeft na ‘Motorisch gestoord’ zijn tweede boek klaar. In ‘Allez Allez Overzee’ bundelt de Amsterdammer zijn beste columns en vult hij ze aan met nieuw werk en leuke foto’s. Alles samen goed voor 176 bladzijden leesvoer dat u wordt geserveerd door Mastix Press. Wie het boek voor 31 maart bestelt op www.mastixpress. nl haalt ‘Allez Allez Overzee’ voor 12,50 euro inclusief verzendkosten in huis. Vanaf 1 maart betaal je 15 euro + verzendkosten.
Met het NC700 platform als basis heeft Honda in de Verenigde Staten twee nieuwe modellen gelanceerd: de CTX700 en de CTX700N. Het betreft twee customs ‘in voetjes vooruit stijl’ waarmee Honda een jong cliënteel hoopt te bekoren. Beide modellen komen nog dit jaar op de markt, al worden ze wel als 2014-modellen gecatalogeerd. Allebei de machines hebben de laagtoerige 670cc paralleltwin in het vooronder, maar terwijl de CTX700N helemaal naakt door het leven gaat doet de CTX700 er een compact kopkuipje bovenop. Net zoals de NC700 modellen in Europa een messcherp prijskaartje dragen worden ook de twee lichte cruisers in Amerika aan hoogst interessante tarieven op de markt gebracht. De CTX700N kost in standaardversie 6.999 dollar (ongeveer 5.200 euro), de CTX700 kost zevenhonderd dollar (520 euro) meer. Een DCT automatische versnellingsbak is op beide modellen in optie leverbaar. Honda Europe zal later dit jaar bekijken of één van deze modellen op de Europese markt zal worden geïntroduceerd.
TomTom lanceert nieuwe Rider Bij wijze van Valentijnsgeschenk lanceerde TomTom op 14 februari de nieuwe Rider GPS die specifiek voor motorrijders werd ontwikkeld. Het 4,3” aanraakscherm kan je met je motorhandschoenen aan bedienen en is zodanig gemaakt dat het ook bij direct zonlicht goed afleesbaar blijft. Met Tyre software maak je op de computer je routes, via ‘Upload Route and Go’ kan je routes via Bluetooth ook met andere motorrijders delen. Via Bluetooth kan je trouwens ook audio-instructies in je helm ontvangen vanaf het GPS-toestel. Tijdens de hele levensduur van het toestel kan je vier keer per jaar een gratis kaartupdate doen, nieuw is de functie ‘Kronkelroutes’ die er voor zorgt dat het traject van punt A naar punt B over de mooiste stuurweggetjes loopt. De TomTom Rider kost 399,95 euro, alle details over het nieuwe GPS-toestel lees je op www.tomtom.com.
ACSI heeft zijn campinggidsen klaar De ACSI Campinggidsen 2013 zijn weer te koop. De uitgebreide ACSI Campinggids Europa bevat gedetailleerde informatie 8.600 campings, daarnaast zijn er gidsen over specifieke gebieden zoals Frankrijk, Zuid-Europa en Benelux. Uniek aan de campinggidsen van ACSI is dat elke camping ieder jaar wordt bezocht en gecontroleerd door een inspecteur. Meer dan 325 inspecteurs reizen voor ACSI door Europa om duizenden campings te bezoeken. Zij letten op algemene kwaliteit en sfeer en lopen een lijst met meer dan tweehonderd voorzieningen en aandachtspunten door. De ACSI campinggidsen worden verkocht met de bijhorende CampingCard ACSI. Met deze kortingskaart kan je goedkoper kamperen in het laagseizoen. Op vertoon van de pas betaal je slechts twaalf tot zestien euro per nacht. De campinggidsen zijn te koop op www.WEBSHOP. ACSI.eu, in de boekhandel en bij caravan- of camperverkopers.
Motoren & Toerisme
maart
2013
7
nieuws
weetjes
Boze motorrijders draaien overuren La Fédération Belgde des Motards en Colère – zeg maar de Waalse belangengroepering die ijvert voor het lot van de motorrijder in het verkeer- heeft een drukke maand achter de rug. Op vrijdag 23 februari vatten voorzitter Joe Vereecke en zijn medewerkers plaats op kruispunten in Brussel, Charleroi, Luik, Bergen en Namen om aan de automobilisten kleine zelfklevertjes met het opschrift ‘Un regard – une vie’ (Een blik, een leven) uit te delen. De kleine stickertjes zijn bedoeld om op de linker achteruitkijkspiegel van een auto te kleven om de chauffeur er op attent te maken ook even over de linker schouder te kijken alvorens in te halen, kwestie van er zeker van te zijn dat er zich geen motorrijder in de dode hoek bevindt. Daarnaast diende de federatie van boze motorrijders klacht in tegen de Waalse minister van Openbare Werken Carlo Di Antonio. De boze motorrijders verzamelden een honderdtal fundamenteel gevaarlijke verkeerssituaties in Wallonië en achten het dossier zwaar genoeg om de minister hiervoor voor de rechtbank te brengen. La Fédération Belgde des Motards en Colère heeft naar eigen zeggen al verschillende pogingen gedaan om met de minister in dialoog te treden, pogingen die door de minister onbeantwoord bleven. Vandaar dat de bozer motorrijders nu naar de zware middelen grijpen en het via de rechtbank proberen.
Yamaha koopt zich in bij Kayaba Yamaha Motor heeft 33% van de aandelen gekocht van KYB Motorcycle Suspension Co. Ltd, een dochteronderneming van veringgigant Kayaba (75 miljoen dempers per jaar!) die zich specifiek op de motorfietsvering richt. Daarnaast kocht Yamaha ook 33% van de aandelen van de Indiase dochter van KYB Motorcycle Suspension. Met deze beslissing wil de Japanse motorfietsconcurrent zich van een betrouwbare levering van hoogwaardige veercomponenten verzekeren. Eerder was Yamaha al eigenaar van de Zweedse veringspecialist Öhlins, maar dat bedrijf werd door de Japanners opnieuw aan de oorspronkelijke eigenaar verkocht.
8
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
Brutale viercilinders nu ook met ABS De MV Agusta Brutale 1090, 1090 R en 1090 RR zijn voortaan ook met een optioneel Bosch 9MP ABS te koop. Op elk van de drie modellen kan het ABS via de boordcomputer worden uitgeschakeld, op de Brutale 1090 RR kan het ABS in een Race Modus worden geschakeld. Onderstaand de prijzen van het Brutale 1090 gamma. Brutale 1090: 12.990 euro (België) en 14.790 euro (Nederland) Brutale 1090 ABS: 13.590 euro (België) en 15.490 euro (Nederland) Brutale 1090 R: 14.290 euro (België) en 16.290 euro (Nederland) Brutale 1090 R ABS: 14.890 euro (België) en 16.990 euro (Nederland) Brutale 1090 RR: 17.290 euro (België) en 19.790 euro (Nederland) Brutale 1090 RR ABS: 17.990 euro (België) en 20.590 euro (Nederland)
verkast naar Brugge Met het oog op de start van een nieuwe lessenreeks kozen de mensen van Aktief er voor de rijpleidingen voortaan te centraliseren op de terreinen van het VerkeersOpleidingsCentrum (VOC), gelegen aan de Kleine Pathoekeweg te Brugge. De reden voor die beslissing is simpel: het VOC beschikt over een unieke trainingsinfrastructuur die haar gelijke niet kent in Vlaanderen. De totale oppervlakte van het terrein bedraagt net geen 3 hectare en biedt aan de cursisten een afgesloten oefenterrein waar alle mogelijke verkeerssituaties in optimale en veilige omstandigheden kunnen worden nagebootst. Het is als volgt opgebouwd: - een buitenomloop met een 5 meter brede rijbaan - een variabele bochtencombinatie + een rotonde met een diameter van 55 meter - een helling met variabele hellingsgraden - twee slipvloeren - een waterbak in een bocht - een kasseistrook aangelegd in een verkanting Wil je één van de cursussen van Aktief volgen, dan volstaat het de site www.aktief.be te raadplegen om het aanbod, de prijzen en de exacte data te weten te komen. Ook inschrijven die je via de site, waarna het Aktief-team je binnen de kortste keren laat weten of er nog plaats is voor deze of gene opleiding en welke alternatieve data er voorhanden zijn. Doen!
promotor nodigt u uit voor haar triumph openingsweekend van 23 en 24 maart
Als nieuwste Officiële triumph deAler in de regiO OOst-vlAAnderen lAten wij u grAAg kennismAken met de mOOiste mOdellen vAn dit legendArische engelse merk! PROMOTOR BVBA
Leedsesteenweg 196 | 9420 Erpe-Mere T 053 80 36 65 | E info@promotor.be www.promotor.be
N45 Aalst-Ninove Vlamstraat 5.1 - 9450 Denderhoutem
9 & 10.03.2013
ontdek al onze promo’s op:
nieuws
weetjes
Amerikaanse bikers doen zich vaker pijn
Wunderlich kijkt in de kristallen bol
Uit een grootschalige studie in de Verenigde Staten (de studie liep van 2001 tot 2008 in liefst honderd ziekenhuizen) bleek dat in die periode liefst 1,5 miljoen mensen van minstens twintig jaar in het ziekenhuis belandden na een motorongeluk. Wereldschokkende conclusies leverde het studiewerk niet op, behalve dan dat zestigplussers volgens de onderzoekers blijkbaar drie keer meer kans maken om na een motorongeval richting ziekenhuis te moeten. Mogelijke redenen daarvoor zijn volgens de Amerikaanse onderzoekers het feit dat de oudere Amerikanen vooral op zwaardere motoren rijden en dat hun botten met de leeftijd wat brozer zijn geworden.
Moederbedrijf Rukka wint Finse prijs
Lang voor de eerste spionagefoto’s van de watergekoelde BMW R 1200 GS opdoken had BMW-accessoirist Wunderlich al een ontwerptekening gemaakt van hoe die nieuwe GS er zou kunnen uitzien. Toen BMW zijn GS uiteindelijk toonde bleek die als twee druppels water op de Wunderlich concept bike te gelijken en dat feit motiveerde Wunderlich om zich nog eens aan een rondje koffiedik kijken te wagen. De Franse Wunderlich-designer Nicolas Petit kreeg carte blanche om een ontwerp te maken van hoe de nieuwe R 1200 R (het leidt geen twijfel dat BMW met het nieuwe lucht/water gekoelde blok een nieuwe RT en R zal maken) er zou kunnen uitzien. Petit schrapte de Telelever ophanging van het voorwiel en monteerde een ronde koplamp die de voortrein nadrukkelijk op de smoel van een Ducati Monster doe gelijken. De gemonteerde spaakwielen kennen we van de R 1200 R Classic en Petit tekende een minimalistisch kontje. Wat ons betreft met deze BMW R 1200 R lc die Wunderlich ‘Mystic’ doopte zo in productie gaan.
LED-verlichting in de wettelijke mist
L-Fashion, het moederbedrijf van de Finse motorkledingspecialist Rukka, heeft van de Finse overheid de ‘Internationalization Award’ gekregen. De Finse president Sauli Niinistö overhandigde de award tijdens een officiële ceremonie in Helsinki en roemde daarbij de kwaliteitsvolle producten van L-Fashion waarmee het wereldwijd succes boekt.
Eric, broer van In het artikel gewijd aan de Suzuki Classics elders in dit blad kan je alles leren over de motoren waamee Sylvain en Eric Geboers het ene succes na het andere boekten. De meest modder-minded M&T-redacteur wees ons er fijntjes op dat Eric niet de ‘zoon van’ maar wel degelijk de ‘broer van’ Sylvain is. Waarvan akte.
10
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
De motorkleding met ingebouwde LED-verlichting zoals we die testten in de Gewikt&Gewogen in de Motoren&Toerisme van februari zorgt in Nederland voor beroering. Volgens sommigen verbiedt de wetgeving dit soort kleding met ingebouwde verlichting omdat enkel fietsers volgens de wet losse verlichting op hun kleding mogen dragen. Voor motorrijders en bij uitbreiding alle niet-fietsers geldt dat de verlichting vast op het voertuig moet zitten en om die reden dus ook onder de typegoedkeuring van het voertuig valt. Een Nederlander die een Dane-jas gekocht had en het vraagstuk voorlegde aan de fabrikant kreeg als antwoord dat de motorjas met ingebouwde LED-verlichting wel wettelijk in orde is. Volgens Dane is de LED-verlichting immers niet bedoeld om er mee te zien, maar enkel om er voor te zorgen dat de motorrijder beter opgemerkt wordt. Alweer een mooi voorbeeld dus dat wetten en regels voor interpretatie vatbaar zijn. Zo was het derde remlicht voor auto’s ooit ook onwettig, maar toen iedereen ging inzien dat het de verkeersveiligheid ten goede kwam werd het al snel verplicht.
REV’IT - BELSTAFF - BERING - G&F - BERIK - FALCO - DRAGGIN - PREMIER - SHARK - SCHUBERTH - X-LITE - NOLAN - TCX - HJC - ALPINESTARS
SINGEL 4C BLAUWESTEEN 2550 KONTICH T +32(0)3 457 11 28 OPEN: MA - VR 9.00 - 18.00 U ZA 10.00 - 18.00 U
NU BIJ UW TRIUMPHDEALER! JUST BEAT THE TRAFFIC. TAKE THE TWISTIES. ONTO THE MOTORWAY. THEN TO THE OCEAN. De nieuwe Tiger Sport is de perfecte allrounder, hij biedt de rijder niet alleen nauwkeurig stuurgedrag en een sportief karakter, hij is ook nog eens zeer comfortabel. Met meer vermogen en een strakker rijwielgedeelte geeft de 1050cc drie-cilinder je een geweldige rijervaring. Het toegenomen vermogen en koppel komen geheel tot zijn recht dankzij de verbeterede versnellingsbak, daarbij zorgen de nieuwe vering en het verhoogde comfort ervoor dat u alleen maar door wilt gaan. En gaan. En gaan. Wilt u meer weten of een proefrit maken ga dan naar een van onderstaande officiële Triumphdealers of bezoek www.triumphmotorcycles.be
B.M.C. Stoepestraat 7L, 9960 ASSENEDE, 09 344 64 44 | Bikes And More Duitslandstraat 6, 9140 TEMSE, 03 771 41 56 | Garage Burger Drakenhoflaan 10, 2100 DEURNE, 03 321 30 01 | Motorshop Limburg Kaulillerweg 61, 3990 PEER 01 174 53 74 | CMB Verdeyen Boonveldstraat 1, 3390 TIELT-WINGE 01 663 50 82 | Motoparts NV Menenstraat 245, 8560 WEVELGEM 05 640 31 35 | Motors Thomas G. Ettenhoven 118, 2940 STABROEK 03 605 92 82 | MotoGeel Winkelom 83 B1-a, 2440 GEEL 014/700 745 | Promotor Leedsesteenweg 196, 9420 ERPE–MERE 05 380 36 35 | TC Moto Vilvoordelaan 5, 1930 ZAVENTEM 02 705 73 19 | Boudoux Sport Zoning du Wex, Rue des 2 provinces 11, 6900 MARCHE-EN-FAMENNE 08 431 32 78 | Mourin & Cie Chaussée de Mons 410, 7810 ATH (MAFFLE) HAINAUT 06 828 15 12 | Waterloo bikes Chaussee de Bruxelles 461, 1410 WATERLOO 02 351 03 11 | Moto Visé Aachener Strasse 100, 4700 EUPEN Liege 08 774 44 75 | Hot Motorbike Avenue Reine Astrid 11, 4910 THEUX | Performance Bike Route de Mons 42, 6020 DAMPREMY 071 325 470
M&T post
lezersbrieven
atieve funbike voor wat het is, maar het wordt ook tijd voor een volwassen en progressieve motorindustrie die ook motoren produceert die van goede kwaliteit, zuinig, veilig en duurzaam zijn.
Dirk-Jan Andriesse, Alkmaar (Nederland), dirkandriesse@hotmail.com Dank voor uw lezersbrief. Zonder in een eindeloze polemiek te willen verzanden, toch een paar antwoorden/opmerkingen bij uw stellingen.
motoren-toerisme@thinkmediamagazines.be Brieven in deze rubriek geven enkel het standpunt van de schrijver weer en dienen de naam en het adres van de afzender te vermelden. Anonieme brieven worden niet gepubliceerd. Persoonlijke gegevens kunnen worden weggelaten indien de omstandigheden dat vereisen. Vanwege het grote aantal brieven ziet de redactie zich genoodzaakt een schifting door te voeren en eventueel brieven in te korten. Niet gepubliceerde brieven worden alleen nog persoonlijk beantwoord indien de inhoud ervan dat echt noodzakelijk maakt.
Unieke
politie Buell Al jaren lees ik Motoren & Toerisme, al zal je me niet in jullie abonneebestand terugvinden. Mijn madam werkt in een Delhaize en elke maand brengt ze liefdevol mijn “Tufferboekske“ (zoals ze u gedoopt heeft) mee... Regelmatig lees ik een artikel over motorberoepen of politiemotoren in M&T en telkens bekruipt me de lust u aan te schrijven. In het januarinummer heb ik uw artikel over BMT gelezen en nu komt het er eindelijk van. In maart 2010 stond er bij H-D Claassen in Geel een splinternieuwe Buell XB12XP. Inderdaad, de fameuze XB12XP Ulysses Police Special Duty waarvan er slechts 137 gebouwd zijn. Het model bestaat in wit en zwart. Deze was wit, één van de laatst gebouwde in 2010 en ik heb hem gekocht. Iedereen die ooit met een Buell gereden heeft weet dat dit zalige machines zijn. Ik had daarvoor al een Buell, een genummerde Lightning Milennium Special (blauw met witte streep) en die was ook schandalig goed. Volgens Harley-Davidson Benelux is mijn Buell in politie-uitvoering de enige XP die ooit via hun nieuw verkocht is in de Benelux. Of er nog ergens anders in Europa rondrijden weten ze bij H-D Benelux niet. Via nevenimport zou het eventueel mogelijk zijn, maar daar hebben ze geen weet van. Mijn exemplaar is een officieel geïmporteerde en heeft dus de snelheidsmeter in kilometers, via nevenimport zouden er dus exemplaren met een kilometerteller in mijlen kunnen rondrijden. Het is wel niet zomaar een omgebouwde Ulysses, er zijn wel degelijk heel wat verschillen. Zo is de wielbasis iets langer, heeft hij iets meer grondspeling, is hij wat hoger, heeft hij dubbel gelagerde wielen en een iets dikkere remschijf. In de gebruikershandleiding van de 2010 Buell XB-modellen en op het internet kan je er wel wat van terugvinden. Natuurlijk zijn er nog de zwaailichten en sirene, het is namelijk een echte originele nieuw door Buell gebouwde politiemotor. Voor normaal gebruik heb ik er uiteraard al de politie-attributen af gehaald, al krijg ik soms zin om er alles terug op te zetten maar dat zal vermoedelijk niet mogen. Eind volgend jaar (2014) ga ik met pensioen en wegens persoonlijke redenen heb ik nu al besloten om dan te stoppen met motorrijden. Gemakkelijk zal dat waarschijnlijk niet zijn na 42 jaar motorrijden. Vanaf eind 2014 is
de Buell dus te koop, met alle bijbehorende spullen (alle handleidingen, kleding, onderhoudsboekje, politie-attributen etc) er op en bij. Liefst zie ik de motor terechtkomen in een of andere verzameling of bij iemand die weet dat hij iets unieks heeft. Mochten jullie iemand kennen die interesse heeft in een echte Buell fabrieks politiemotor waarvan er slechts 137 gemaakt zijn, dan mag je zeker mijn gegevens doorgeven. Waarvoor dank.
Patrick Popleu, popleu@yahoo.fr
Duurzaamheid Allereerst mijn waardering voor jullie werk. Het beste motortijdschrift van de Benelux mijns inziens. Toch heb ik wel kritiek, op jullie als redactie en op de motorfabrikanten in het algemeen. De afgelopen jaren zie ik in de auto-industrie begrippen als duurzaamheid, veiligheid, zuinigheid en kwaliteit de boventoon voeren. In de motorindustrie (bijna) niets van dit alles. Ik zie alleen Honda regelmatig het brandstofverbruik noemen, maar verder blijft het stil aan het motorfront. Ik, en met mij velen, gebruiken de motor dagelijks en zijn zeer geïnteresseerd in een lager brandstofverbruik, lage onderhoudskosten, valbeveiliging, veiligheid in het algemeen en constructie en roestbescherming. Het verbruik van mijn huidige motor (BMW C650GT) is 1:20 bij een rustige rijstijl. Best zuinig zult u denken, maar daarentegen verbruikt een auto die vier keer zo zwaar is tegenwoordig evenveel of zelfs minder brandstof. Ik heb nog onvoldoende ervaring met deze BMW, maar de onderhoudskosten van mijn vorige motor (Yamaha T-Max) waren enorm hoog. De kosten van een normale servicebeurt en ook de frequentie van de onderhoudsbeurten van een moderne auto zijn veel lager. Ik had mijn nieuwe motor één dag en (je zult het altijd zien) toen rolde hij om. Meteen heb je de eerste schade te pakken. Nu is de kans zeer groot dat een motor tijdens zijn leven één of meerdere keren valt dus waarom wordt daar in het ontwerp totaal geen rekening mee gehouden? Grote verschillen heb ik ook gemerkt in de zijwindgevoeligheid van de verschillende motoren. Bij de ene heb je de volledige breedte van de rijstrook nodig terwijl de andere motor hier veel minder last van heeft. De kwaliteit van de gebruikte materialen is bij veel motoren ook zwaar onder de maat. Sommige motoren roesten bij normaal gebruik letterlijk onder je kont vandaan. Ik heb ooit geprobeerd de winter door te rijden met een Harley-Davidson. Ongebruikelijk en naar het bleek ook een heel slecht idee voor de inruilwaarde van de motor om over de belabberde wegligging en slechte (gevaarlijke) remmen nog maar niet te spreken. Ik kan begrijpen dat een hoop recreatieve rijders wellicht helemaal niet geïnteresseerd zijn in het bovenstaande, maar een kritische houding van jullie zou wellicht de motorindustrie een signaal kunnen geven. Laat de recre-
1) Het klopt inderdaad dat in de autosector meer aandacht wordt besteed aan het verbruik, vermoedelijk om meerdere redenen. Een groter percentage automobilisten gebruikt zijn wagen om er grotere afstanden mee te rijden terwijl de motor voor de meeste motorrijders nog altijd een puur recreatief vervoermiddel is waardoor het verbruik van minder groot belang is. Een belangrijke kanttekening is dat de Europese richtlijn 1999/94/EC (die de autoverkopers verplicht om in de showroom bij hun personenwagens het normverbruik en de CO2-uitstoot te melden) niet van toepassing is op gemotoriseerde twee- en driewielers. 2) Bij alle vergelijkingstesten en alle rij-indrukken die we in België onder de door ons gecontroleerde omstandigheden rijden, maken wij altijd melding van het gemiddeld verbruik van een motor en linken we dat aan een rijstijl zodat een lezer weet of de motor in kwestie zuinig dan wel dorstig is. Bij buitenlandse presentaties van nieuwe motoren kunnen we niet altijd het verbruik meten omdat de motoren door de fabrikant worden volgetankt. 3) Wat de onderhoudsintervallen betreft is er ook bij de motoren een duidelijke trend naar meer kilometers tussen twee onderhoudsbeurten in. Rest de vraag of we er blij mee moeten zijn dat je slechts om de zestienduizend kilometer naar de dealer moet voor een onderhoud. Kleinere onderhoudsintervallen zijn misschien tijdrovender en duurder voor de motorrijder, maar bij zo’n tussentijdse controle door de dealer kunnen ook andere problemen worden opgemerkt die anders voor een veiligheidsrisico zouden kunnen zorgen. 4) Het is te kort door de bocht om te stellen dat motorfabrikanten te weinig aandacht hebben voor valbescherming, maar protectoren vallen vaak niet gemakkelijk te integreren in een ontwerp dat door de klant wordt gesmaakt. Vandaar dat veel fabrikanten diverse valbeugels in optie aanbieden. 5) Ik heb geen idee hoe lang het geleden is dat u de winter door probeerde te rijden met een Harley-Davidson, maar uit onze ervaring weten we dat die Amerikaanse machines in het jongste decennium op vlak van betrouwbaarheid, afwerking en remvermogen grote stappen in de goede richting hebben gezet. Als Motoren&Toerisme (What’s in a name?) zijn wij niet blind voor de thema’s duurzaamheid, veiligheid en betrouwbaarheid. Zo brachten we al dossiers rond elektrisch aangedreven scooters en motoren, maakten we artikels over de kostprijs van het motorrijden en besteedden we een dossier aan woon-werk verkeer met de motor. Ook voor ons blijft de motor evenwel in de eerste plaats een middel om ons op een leuke manier te verplaatsen en veel lezers delen dat gevoel. Vandaar dat we niet elke maand een ‘saai’ dossier over verbruik, prijzen, kosten en taksen kunnen brengen want anders zouden veel lezers afhaken. Motoren & Toerisme
maart
2013
13
Achtergrond P i e r e r I n d u s t r i e A G k o o p t H u s q v a r n a
O het
p
31 januari verkocht BMW
H usqvarna aan
bedrijf
M otorcycles
Pierer Industrie AG,
van
Pierer. Helemaal
KTM CEO Stefan als een verrassing
kwam die verkoop niet want er deden al wat geruchten de ronde, maar er heerst nog heel veel onduidelijkheid over de toekomstplannen van de verschillende partijen die bij deze deal betrokken
zijn.
collega’s van
Onze Nederlandse
Nieuwsmotor.nl
konden
op de valreep voor het verschijnen van deze
Motoren & Toerisme Pierer
zelf aan de praat krijgen, wij legden ons oor bij de andere betrokkenen in dit verhaal te luister.
“Nu ook KTM’s in wit/rood, dat kan niet de bedoeling zijn’’
First things first: het persbericht waarmee BMW op 31 januari de verkoop van Husqvarna aan Pierer Industrie AG wereldkundig maakte. “De BMW-groep herstructureert zijn BMW Motorrad businessafdeling. In de context van een veranderde motormarkt, demografische trends en almaar grotere eisen op ecologisch vlak, zal de focus van de herstructurering liggen op stedelijke mobiliteit en e-mobility. De BMW Groep zal zich voortaan enkel toespitsen op de ontwikkeling van BMW Motorrad en heeft daarom met Pierer Industrie AG (Oostenrijk) een overeenkomst gesloten voor de verkoop van Husqvarna Motorcycles”, zo luidt het persbericht dat verder vermeldt dat de verkoop nog door de Europese mededingingsautoriteiten moet worden gevalideerd. Ten slotte meldt het persbericht dat BMW en Pierer overeengekomen zijn om de verkoopsom niet aan de grote klok te hangen, BMW heeft immers niet de gewoonte om over dat soort bedragen iets te lossen.
KTM Bij KTM België weten ze niet zo goed wat ze met de vraag ‘hoe ziet de toekomst van KTM en Husqvarna er uit?’ aan moeten. “We hebben daarrond een bijzondere beknopte
14
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
nota gekregen vanuit Oostenrijk. Daarin staat dat Pierer Industrie AG Husqvarna heeft gekocht en niet KTM of Husaberg. Verder zou er zes maanden de tijd genomen worden om te bekijken op welke manier de overname van Husqvarna binnen de KTM strategie past en tegen de Eicma zou er een nieuw gamma moeten zijn. Meer weten we voorlopig ook niet”, zegt Bart Vermeulen die als Marketing Manager bij KTM Belgium aan de slag is.
Moto Mondo Ook Jan Ykema heeft de klok horen luiden, maar weet nog niet honderd procent waar de klepel hangt. De zaakvoerder van het bedrijf Moto Mondo dat de Husqvarna motoren sinds 1998 in Nederland en sinds 2000 ook in België en Luxemburg verdeelt zou op basis van de beperkte ‘officiële informatie’ die er nog maar voorhanden is zich eigenlijk bij een ‘geen commentaar’ moeten houden, maar hij wil wel zijn persoonlijke inschatting van de situatie meegeven. Ykema heeft als importeur van Husqvarna uiteraard recht van spreken, te meer omdat hij ook de machines van MV Agusta en Cagiva over de Benelux verdeelt, twee merken die in hun geschiedenis ook al meermaals van eigenaar wisselden zodat Ykema ervaring
heeft met de situatie die zich nu aandient. Hij begint met uitleg bij wat momenteel het belangrijkste is: de huidige situatie. Ykema zegt: “BMW heeft Husqvarna als een ‘ongoing business’ verkocht wat zoveel wil zeggen als dat de productie in Varese gewoon blijft lopen en dat ook de leveringen van de motoren gewoon blijven doorgaan. BMW heeft ook aangegeven dat alle onderdelen leverbaar zullen blijven, mensen die op het punt stonden om zich een Husqvarna aan te schaffen hoeven die aankoop dus om geen enkele reden uit te stellen.”
Het
verleden
Omdat de mededingingsautoriteiten de verkoop van Husqvarna aan Pierer Industrie AG nog moeten goedkeuren weigert Ykema de periode dat BMW in Varese de plak zwaaide al een afgesloten hoofdstuk te noemen. Een korte terugblik op het recente verleden kan echter wel. “Het feit dat Husqvarna eigendom was van BMW heeft in ieder geval voor stabiliteit gezorgd en ook de kwaliteit van de motoren ging er flink op vooruit. Anderzijds heeft BMW de focus op het off-road gamma een beetje laten glippen waardoor sommige Husqvarna-modellen niet meer honderd procent concurrentieel
zijn. Over het algemeen kan je stellen dat de passage van BMW bij Husqvarna niet slecht is geweest, maar anderzijds werden de verwachtingen niet helemaal ingelost”, aldus de zaakvoerder van Moto Mondo die Husqvarna in de eerste plaats als off-road merk ziet. Door het merk aan te kopen wou BMW zich een plekje op die off-road markt forceren (eerdere pogingen met de BMW HP2 enduro en de G450X waren op dat vlak niet succesvol geweest), vandaar dat er nogal wat wenkbrauwen werden gefronst toen Husqvarna de voorbije jaren ook met een Nuda 900 (op basis van de BMW F800 GS) en een Strada en Terra met 650 cc monocilinder op de proppen kwam. Ykema gelooft dat Pierer bij Husqvarna opnieuw de nadruk op de motoren met noppenbanden zal leggen. “Als er iemand in de motorsector is die weet hoe hij een off-road merk groot kan maken, dan wel Stefan Pierer. Ik ga er ook niet van uit dat hij Husqvarna zomaar gekocht heeft, hij heeft ongetwijfeld heel concrete doelen voor ogen. Hij heeft ook genoeg mogelijkheden om te putten uit een hoop research en er zijn bijvoorbeeld prima krachtbronnen beschikbaar binnen de groep. Maar ik geloof niet dat een Husqvarna in de toekomst een rood/witte KTM wordt. Wil Pierer
met Husqvarna volume draaien, dan zal hij moeten investeren in het merk en nieuwe modellen ontwikkelen om op die manier een toegevoegde waarde te creëren”, zegt Ykema die de toekomst hoopvol tegemoet ziet. “Ik heb vertrouwen in het merk en vertrouwen in de toekomstige eigenaar. Ik ga er dan ook van uit dat alle partijen van deze nieuwe situatie beter zullen worden.”
Pierer
uit de neus vragen
Vlak voor de afsluiting van deze M&T konden onze Nederlandse collega’s van Nieuwsmotor.nl Pierer persoonlijk een paar vragen voor de voeten gooien. Het achterste van zijn tong laat de Oostenrijkse zakenman nog niet zien, al worden wel een paar twijfels weggenomen. Omdat KTM wereldwijd al marktleider is in het motorcross- en endurosegment wil Pierer met Husqvarna de off-road rijders nog een alternatief aanbieden. Die strategie wordt wel vaker toegepast in de automotive sector (Volkswagen, Audi, Porsche en Skoda zitten tenslotte ook allemaal in dezelfde holding) omdat er op vlak van ontwikkeling, inkoop en productie voordelen gepuurd kunnen worden uit een dergelijke samenwerking. Dat Pierer uiteindelijk zijn oog op Husqvarna liet vallen (er
zijn nog wel meer kleine Europese off-road merkjes die in slechte papieren zitten en dus potentiële ‘prooien’ zijn voor een overname) heeft met de geschiedenis van het Italiaanse merk te maken. “Husqvarna moet terug naar zijn roots. Het merk heeft een prachtige historie, maar is door een slecht modelbeleid helemaal op het verkeerde spoor geraakt. Wij zullen met Husqvarna terug gaan naar de oorsprong en zullen dan ook snel onze comeback maken in het motorcross en supermoto, twee sporttakken waarin Husqvarna dominant was. Binnen een jaar zullen we hiervoor een passende motorfiets ontwikkelen”, vertrouwde Pierer aan Nieuwsmotor.nl toe. Het uiteindelijke doel dat Pierer met Husqvarna voor ogen heeft is de Japanse merken op de off-road markt nog zwaarder beconcurreren. Pierer is er nog niet uit of de Husqvarna-productie in Varese blijft dan wel naar Mattighofen verhuist en hoe het merk binnen de KTM-groep zal worden geïntegreerd. “Ik heb Husqvarna in eerste instantie vanuit mijn privé-bedrijf Pierer Industrie gekocht”, aldus Stefan Pierer. Wordt ongetwijfeld vervolgd… Tekst: Bart De Schampheleire Foto’s: KTM, David Stockman Motoren & Toerisme
maart
2013
15
Column
Wapperen Terwijl mijn motoraccu aan de druppellader hangt in afwachting van ijs- en zoutvrije wegen, hoor ik het ene na het andere bloedstollende verhaal over de gevaren van onze liefhebberij. Zo is een vriend van me voor eens en voor altijd van zijn Honda gestapt, nadat hij in een file klem was komen te zitten tussen een busje met bezopen bouwvakkers aan zijn rechterflank en een zonnebankbruine klootzak in een BMW links van hem. Arm gebroken, motor gekraakt, deuk in het busje en krassen op de BMW, wat nog wel het allerergste was, blijkens de scheldpartij die volgde uit de mond van de BMW-hufter. Een andere vriend was met een geleende motor onderuit gegaan op een rotonde en had een gebroken voet en een onherstelbaar gedeukt ego opgelopen. Er lag modder op de weg. Een vriendin die op de EHBO van een ziekenhuis werkt, vertelde iets te plastisch hoe ze een gecrashte motorrijder uit zijn pak had gepulkt. “Dankzij zijn pak zat alles nog bij elkaar, maar de chirurgen zullen er een leuke puzzel aan hebben gehad”, beschreef ze laconiek de kritieke toestand van de onfortuinlijke motard, die de vangrail van dichtbij was gaan bekijken. Ik ben geen erg goede rijder, maar toch denk ik bij zulke verhalen: dat gebeurt mij niet. Een misplaatst gevoel van o n a a n t a s t b a a rheid, waar ik vast niet uniek in ben. Ook zaken als kanker, woninginbraak, geweld op straat, overstromingen of andere ellende, verwacht ik altijd wel bij een ander, maar nooit bij mezelf. Ik wéét wel dat het mis kan gaan, maar ik gelóóf het niet. Daarom zorg ik gewoon dat de accu vol is en ik ieder moment weer op weg kan gaan. Ik heb overigens wel gereden, tussen twee ijstijden door. En dat ging me niet in de koude kleren zitten. Hoewel het een paar graden boven nul was, waaide het die dag erg hard, waardoor de gevoelstemperatuur op min veertig lag en ik binnen een paar minuten was getransformeerd tot een diepvrieskippetje. Dat was nog tot daaraantoe. Maar met mijn verkleumde verkrampte lijf koers zien te houden in windkracht negen bleek quasi onhaalbaar. Ik had er al bijna niet meer op gerekend dat ik heelhuids thuis zou komen en dat ik ooit
weer zou ontdooien. “Dit doe ik echt nooit meer”, besloot ik toen ik eenmaal uitgebibberd was. Maar ja, je kunt er zomaar in terechtkomen en dan ga je natuurlijk niet huilend in de berm zitten wachten tot de wind is gaan liggen. Dus wat te doen in plotselinge barre stormachtige omstandigheden? Op luiemotorfiets.nl vond ik een verrassend antwoord: knie laten wapperen! Wat is het idee? Als je de knie die aan de bovenwindse kant zit naar buiten uitsteekt en je daarbij je been slap houdt zodat het heen en weer wappert, blijft je motor kaarsrechtuit rijden. Heel anders dan wanneer je uit alle macht tegenstuurt en tegen de wind in gaat hangen omdat je denkt dat je hem alleen zo op de weg kunt houden. Zoals ik dat dus doe. Dat ik daar als zeiler niet zelf op ben gekomen! Want er is een duidelijke parallel met het basisprincipe van zeilen. Als de wind schuin van voren komt en je je been aan die kant opzij laat bungelen, werkt je been als een zeil. De motor wordt aan die kant vertraagd en wil die kant op rijden. Bij een zeilboot heet dat loefgierig, de neiging tegen de wind in te gaan sturen. Maar omdat de wind intussen ook tegen de motor aanblaast en hem de andere kant op duwt, compenseren die twee krachten elkaar en ga je moeiteloos rechtdoor. Ik snap het helemaal en vind dat ik het zo snel mogelijk zou moeten gaan uitproberen. Daarvoor zijn er echter wel een paar angsten te overwinnen. Ten eerste het in vliegende storm durven loslaten van een been waardoor ik minder klemvast op mijn motor kom te zitten en ten tweede dat het er vast heel stom uitziet, rijden met zo’n flapperend been. Voor mij zijn dit twee flinke barrières waardoor ik hoop niet zomaar weer in een stormsituatie verzeild te raken. Toch weet ik dat ik, nu ik eenmaal weet heb van deze truc, een poging zal wagen zodra de omstandigheden er naar zijn. Na de test zal ik laten weten of ik inderdaad vrolijk beenwapperend kaarsrechtuit ben gereden en of ik erg ben uitgelachen. Pam Van Vliet
Als je de knie die aan de bovenwindse kant zit naar buiten uitsteekt en je daarbij je been slap houdt zodat het heen en weer wappert, blijft je motor kaarsrechtuit rijden. Heel anders dan wanneer je uit alle macht tegenstuurt en tegen de wind in gaat hangen.
16
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
6.168 DROMEN ONLINE … REALISEER DE UWE!
Vind uw droommoto tussen
6.168 MOTO’S
die te koop staan op www.autoscout24.be/moto
AutoScout24.be
Column
Een ervaren motorrijder Het jaargemiddelde dat wij, plezierrijders, tegenwoordig bij elkaar rijden? Volgens de statistieken zo´n 4000 kilometer. In die statistieken telt ook de 1954´er Harley van de achterbuurman en het 100 cc Chineesje achterop de camper van vriend Ed mee. Laten jij en ik gemiddeld op 10.000 kilometer op jaarbasis zitten. Als we dat gemiddelde jarenlang draaien, dan zijn we er best ervaren motorrijders mee geworden, toch? Maar een ervaren motorrijder hoeft nog geen goede motorrijder te zijn. Hoewel minder ervaren motorrijders wel stevig onder de indruk van al die kilometers zijn kunnen. Zelf zie ik me als heel ervaren rijder. En het mooiste van al die ervaring? Ik ben tot de conclusie gekomen dat ik lang niet zo´n goede motorrijder ben als dat ik een kwart eeuw geleden dacht te zijn. Dat heeft me intussen al aardig wat valpartijen gescheeld. En het motorrijden is er niet minder leuk om geworden. Mijn routine laat me toe in een prettig tempo rijden, mijn ervaring zorgt er voor dat ik de weg intussen goed kan ‘lezen’ en dat anticiperen zelfs de insteek is geworden bij het scheren. Nu even bij de les blijven. Want hier komt het nadeel, de gevaarlijke kant van het ervaringsverhaal. De routine was bijna vier jaar lang: stoppen, in zijn vrij tikken, contact afzetten, zijstandaard uitschoppen, bij de ‘KLENK!’ van de op zijn plek knallende jiffy de motor naar links laten vallen tijdens het in een vloeiende beweging afstappen. Kewl! Dan boodschappen doen. Bij ons op het dorp hoef je je motor niet op slot te zetten. Deze winter verdiende mijn motor wat extra TLC, en dat zou best wat tijd kosten. In die tijd zou ik zonder vervoer zitten. Een bekende van me had een Diversion 600 in de weg staan. Dat brandweerrode stuk speelgoed werd voor een belachelijk bedrag geadopteerd. En dan slaat de routinefuik dicht. Bij aankomst op het winkelcentrumpje draaide ik mijn prettig ingesleten stoproutine. Contact af, jiffy uittrappen. ‘KLENK!’. Motor naar links laten vallen. Schrikken. De zaak niet meer kunnen houden. Met een smak op de tegels landen terwijl mijn been de ergste klap van de motor op vangt. Ik zie het balletje van het uiteinde van het koppelingshendel wegstuiteren... Er is iets anders
gegaan dan ik gewend was. Geen flauw idee wat. Dorpelingen schieten verbaasd toe om me te helpen. Zo gaat dat hier nog. Eentje zegt er oplettend “Dat doe je anders nooit zo!”. Blij dat ik geen goedkope Goldwing heb gekocht, krabbel ik onder mijn brommer uit en zet hem weer op zijn rubbers. Dat de jiffy is ingeklapt? Dat zal toch wel door de val komen? Ik voel me wat dommer dan normaal, maar ach: ´chips happens´. Een weekje later kom ik soepel aanrijden. De stoep op, contact af, de zijstandaard een schop ´KLENK!´... En daar lig ik weer. Als dat vaker gaat gebeuren moet ik mijn zoon maar vragen of hij me kan laten inslapen. Hij is straks ten slotte dierenarts. Het balletje aan het eind van de koppelingshendel? Ah, daar ligt het. Een jongetje aan de hand van zijn moeder roept: “Die mijnheer is gevallen! Dom hè?”. Dat weet ik nog zo net niet. Maar er is in elk geval iets aan de hand dat ik niet snap. Ik raap het schaamrode Yamahaatje op en zet het weer op de wielen. Schop de jiffy weer uit en parkeer hem deze keer veilig. ´Schop de jiffy weer uit?´ Dat had ik al eerder gedaan. Ook net voor het omvallen. Toeval of wrok van een motor die beseft dat hij maar voor eventjes is gekocht? Tijd voor diepgaand onderzoek. Thuis ga ik experimenteren. En vindt het antwoord op het raadsel van de omvallende werkezel. Dat ´KLENK! en laat maar omvallen’-verhaal waar ik in de loop van de tijd zo aan gewend was? Dat had hier zijn beperkingen. Na een aantal pogingen bleek dat de ´KLENK´van de dappere Diversion soms gewoon veroorzaakt werd doordat de zijstandaard niet op zijn plek klapte, maar terug in zijn uitgangspositie sloeg. ‘KLENK!’ En als dat gebeurt terwijl je de motor losjes uit je handen laat vallen tijdens het soepele afstappen? Dan heb je letterlijk een te smalle basis om overeind te blijven. De volgende dag vierde ik mijn inzicht in de gevaren van routinematig handelen met de aanschaf van weer een nieuw koppelingshendel. En dat het intussen beroerd weer is en dat er blad en gladde ellende op de weg ligt? Dat maakt me het water niet lauw. Want als ervaren motorrijder weet ik dat ik mijn snelheid en bochtengedrag daar op moet aanpassen. Dolf Peeters
Een jongetje aan de hand van zijn moeder roept: “Die mijnheer is gevallen! Dom hè?”. Dat weet ik nog zo net niet. Maar er is in elk geval iets aan de hand dat ik niet snap.
18
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
www.kiska.com MM-L295
READY FOR MY
Do not imitate the riding scenes shown, wear protective clothing and observe the traffic regulations! The illustrated vehicles may vary in minor details from the series model and some show optional equipment at additional cost.
Photos: R. Schedl, H. Mitterbauer
NEW ADVENTURE
dens de T e s t ‘m t ij
ays d D e g n a r O A p R IL !
van
15 tot 21
De ruime luxewagen inladen en op een gezellige vakantie vertrekken. Met de sportwagen hevig accelererend de bocht uitdriften. De SUV over onverharde wegen en kabbelende beekjes sturen. Daar heb je drie verschillende wagens voor nodig, maar slechts één enkele motorfiets - de nieuwe KTM 1190 ADVENTURE ! Uitgerust met de laatste high-tec voor al uw avonturen - waar ook ter wereld!
STANDAARD UITRUSTING:
DE NIEUWE KTM 1190 ADVENTURE
150 PK (110 KW) / 230 KG INCL. 23 LITER BENZINE C-ABS / TRACTIECONTROLE MET 4 MODI + OFF 15,000 KM ONDERHOUDSINTERVALLEN UITGEBREIDE TECHNOLOGIE EN VEILIGHEIDSVOORZIENINGEN
VERDERE GEGEVENS OP WWW.KTM.COM
KTM Group Partner
In memoriam (pdw)
Bye bye Dikken… De motovriendelijke hotelletjes waren net geboekt voor de jaarlijkse trip met ons exclusieve clubje The Stelvios. Het zou onze feestelijke lustrumversie worden. Pendule zou alvast zorgen voor een nog maffere T-shirt dan de vorige jaren en de terugkeer naar de Elzas-Vogezen zou karrenvrachten hilarische herinneringen oproepen bij elke bocht, elke terrasstop. We zouden ook één nachtje logeren in het schattige Kleiber hotelletje, waar het zo goed tafelen was. Vooral met die antieke gietijzeren BBQ op de eettafel, geïnstalleerd op hun kleine terras, lees: zo goed als in het midden van de straat en in een bocht . Een scène uit La Grande Vadrouille…
of andere machine in die paardenstallen. Ook Duts was al wakker. Zo konden ze de nacht niet doorbrengen. Morgen de moto op zonder slaap, en dan nog wel in zo'n rustige streek. Komaan... Onzen Dikken besloot beneden eens te gaan loeren wat er hand de hand was, en ook eens checken of De Langen, die op het gelijkvloers sliep, misschien ook last had van die machine. U raadt het al: De Langen wás De Machine… Zo van die dingen ja…, een weekje puur jongensplezier met betoverende dagritten, bij iedere tussenstop de comedy-knop aan, niet vergeten te eten en 's avonds de Grote Verhalen over een put in de weg, griezelsteentjes, een Engelse zot die Den Dikken bijna de ravijn in reed, een serveuse die je aan je eerste lief deed denken…
We gaan onze lustrumtrip annuleren, al is dat tegen de spirit van onze geliefde voorman in. Misschien zou hij dat wat flauw vinden. “Allez gasten, nie neut'n, nie pleuje, tuupe tegoare…”
The Stelvios waren trots op hun exclusieve clubnamen: Pendule, Duts, De Rosten, De Langen en Den Dikken. Echt cafénamen, om te lachen. Alhoewel… elk jaar kreeg je ook een tijdelijke naam opgekleefd, al naargelang je iets doms/speciaals/ heldhaftigs/gul had tentoon gespreid. Thomas (naar Cook) was de man die de reis organiseerde, hotels boekte en de agenda bepaalde. Mercator stippelde de routes uit tot op gedetailleerd Tom Tomniveau, een ware meester in zijn vak. Duracell verwierf zijn naam door de schuld van een platte batterij. Hitchcock filmde ons en Gershwin zette daar later passende Tirolermuziek onder, op de wijs van Born to be Wild. Boys wil be boys…
Bij de democratisch geprijsde hotelbookings werd gestreefd naar aparte kamers, om de simpele reden dat er zich onder de Stelvii ook enkele wereldberoemde snurkers bevonden, niet in het minst De Langen, al was De Rosten ook geen ongevaarlijke ronker. Zo werden wij eens te slapen gelegd in propere edoch zeer simpele B&B-kamers, gebouwd boven paardenstallen in een postkaartwaardig heuvelachtig stiltegebied. The sound of silence. We hadden ons die avond vrolijk laten gaan in grote pullen Elzasser bier bij een heerlijke lokale dampende pot-au-feu. Een vaste nachtrust was verzekerd. Na een uurtje ter kameren werd Den Dikken – nochtans een vaste slaper –, plots wakker door een diep gebrom, waarschijnlijk geproduceerd door één
20
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
The Stelvios hadden ook een grondwet. Veel te uitgebreid om hier af te drukken, maar Artikel 1 was overduidelijk: TS zouden geen uitbreiding kennen. De Vijf werden bij wet beschermd. Voor dagritten waren gast-Stelvios welkom, zoals bijvoorbeeld Curly, Den Tragen, Mobilette en Gilbert. Enkel De Dood zou ons kunnen scheiden. Over een jaar of twintig dachten we, ten vroegste. Hallo?... We gaan onze lustrumtrip annuleren, al is dat tegen de spirit van onze geliefde voorman in. Misschien zou hij dat wat flauw vinden. "Allez gasten, nie neut'n, nie pleuje, tuupe tegoare…" Sorry Dikken, maar voor ons gaat dit nu even niet. Als vrienden zullen wij zeker nog samen gaan bollen, en misschien volgend jaar een Thomas Memorial Trippekijn? Maar als Stelvios… Neen, dat kunnen we niet zonder jou. Tranen onder de helm zijn gevaarlijk. We zullen je altijd herinneren als de loyaalste maat die men zich maar kan dromen. De aanvoerder, de cement, de animator, de warmtebron van The Stelvios en van iedereen die je heeft gekend. Dank u Dikken/Thomas/Kleppe, maar vooral: vaarwel lieve Patrick. De Langen/Jean Blaute
HOOFDVERDELER OOST-VLAANDEREN Electric motorcycles
KOM PROEFRIJDEN !
Opendeur 15 17 maart t.e.m.
Vacature: Verkoopsverantwoordelijke (M/V) Contact: tuybensboekhouding@skynet.be R OMEINS P LEIN 34 - 9620 Z OTTEGEM -V ELZEKE T EL .: 09/360.00.11 -
09/360.65.60 - F AX : 09/360.78.61 - INFO @ TUYBENSHONDACENTER . COM WWW . TUYBENSHONDACENTER . COM OF
TUYBENSHONDACENTER @ SKYNET . BE
1303_0284_M&T_Tuybens.indd 1
18/02/13 17:30
voor motorrijders door motorrijders
Clubmot Reizen 2013
Sla je slag in onze outletstore! Profiteer van scherpe prijzen en flinke kortingen op de oorspronkelijke winkelprijs. Opruimers, eenmalige aanbiedingen, partijhandel, occasions, demomodellen, ...
OUTLET OUTLET OUTLET OUTLET TIGER 1050 SE ABS
Bestemmingen Roemenië: mei 2013 NIEUW! Noorwegen: juni 2013 NIEUW! Turkije: september 2013
Uitnodiging! We nodigen je graag uit op de Clubmot Nieuwjaarsreceptie op 3 februari 2013 waar we ook de reizen en de Clubmot activiteiten voor 2013 zullen voorstellen!
€105 00 i.p.v €12. 900
DAYTONA 675 SE SULPHUR YELLOW
€950 0 i.p.v €12.3 20
GO YOUR OWN WAY
Inschrijven kan op: www.clubmot.be
circuit training voor toer en sportmotoren opleiding motorbeheersing reizen workshops Motorreizen met Clubmot ism Jowi Reizen (lic 124700)
MOTORSHOP LIMBURG NV KAULILLERWEG 61 3990 PEER WWW.MOTORSHOPLIMBURG.BE 011/74.53.74
Rij-indruk
V
orig jaar gooide
NC700-reeks
de
Honda CB500F & CBR500R
Honda hoge
in de motorhitparades.
‘New Concept’
met
ogen
Het
zorgde voor een ander
geluid in de motorwereld met drie budgetmotoren die een brede inzetbaarheid kende
koppelen
aan
prijs - kwaliteit
Het NC700-plaatje
een
uitste-
verhouding .
klinkt sinds een
paar dagen echter een beetje grijsgedraaid, al is dat enkel maar omdat er nu een ander liedje vastzit in ons hoofd.
Een
het speelse
hit,
uitgebracht
CB500
geschreven door
door
popduo en opnieuw
Honda.
Honda zit duidelijk niet met de armen gekruist te wachten tot de crisis is overgewaaid want de voorbije maanden stortte Big Red een tsunami aan nieuwe modellen over de markt uit. Kregen we op het autosalon nog het MSX 125 stadsrakkertje te zien, dan stond enkele dagen later de old school CB1100 al klaar voor een eerste testrit (zie M&T 1/13). Vervolgens was het in de States de beurt aan de pompeuze F6B ‘Bagger’ (zie p42) en nu krijgen we twee nieuwe mainstream motorfietsen voorgeschoteld. Zowel de CB500F en de CBR500R zijn opgebouwd met hetzelfde platform als basis en maken deel uit van een drieling. De productie van het derde broertje, de CB500X allroad, laat nog eventjes op zich wachten en deze motorfiets zal later dit jaar gepresenteerd worden. Op de prachtige wegen van de Costa Dorada konden we wel al met de naaktloper en zijn aangeklede broertje aan de slag.
Verrassende
soundtrack
Met dit 500 cc paralleltwin-platform lanceert Honda opnieuw drie middenklasse motorfietsen die mikken op een brede gebruikersgroep. De ingenieurs hopen dat vooral opstappers hun weg naar de CB500serie zullen vinden, maar ook oudere rijders
22
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
voor wie het ‘een maatje minder’ mag zijn en automobilisten die niet langer in de file willen staan behoren tot het doelpubliek. Met een motorblok dat 35 Kw produceert valt deze motorfiets netjes binnen de A2 rijbewijsklasse, waardoor je er al vanaf je twintigste mee op weg mag. We vertrokken dan ook richting Catalonië met de verwachting van er twee allemansvrienden in de traditie van de CBF500 te treffen. Die typische ‘rijschoolmotor’ werd in 2005 uit productie genomen en doet bij menig motard woorden als ‘onverwoestbaar’, ‘goedkoop’ en ook wel ‘saai’ naar boven komen. Toen we op de ochtend van de testdag voor de eerste keer de CBR500R startten, werd dat laatste vooroordeel alvast met een korte draai aan het gashendel weggeblazen door een agressieve tweecilindersound. De F en de R hebben een tamelijk agressieve uitstraling, met dank aan een aantal duidelijke knipogen naar de CB1000R en de CBR1000RR Fireblade. Terecht trouwens want al vanaf de eerste meters met de R werd duidelijk dat het sportieve gehalte van deze motoren hoog ligt. Te beginnen met de prestaties van het motorblok. 47 pk is niet bijster veel, maar door de goed bestudeerde ademhaling ligt er in de lagen toeren flink
wat koppel voor het rapen en tussen de 6.000 en de 8.500 toeren (waar de begrenzer tussenbeide komt) is er wel degelijk sprake van een pittig eindschot. De combinatie van dat koppel in lage toeren en de dappere eindsprint is dat je de motor op twee manuren kan besturen. Ofwel hou je de naald onder de vierduizend toeren en hou je het allemaal netjes en beschaafd, jaag je de twin steevast in de toeren dan zit je in een mum van tijd bij illegale snelheden. Op de gesloten omloop klokten we met de CBR500R een top van 183 kilometer per uur en de acceleraties mag je best sportief noemen, al zullen ze dankzij hun lineaire karakter ook minder ervaren rijders kunnen bekoren. Feit is dat de Honda twin een toppertje is binnen de technische beperkingen die het A2-rijbewijs aan een motor oplegt, niet in het minst omwille van zijn zoet draaiend karakter (soms hadden we de indruk dat we met een driecilinder onderweg waren) en omdat het gemiddelde verbruik volgens Honda rond de 3,7 l/100 km zou liggen. Dat cijfer lijkt ons realistisch, gezien ons verbruik van 4,9 liter benzine tijdens de laatste honderd ultra sportieve kilometers van de testrit. Rij je tegen een normaal tempo, dan puur je uit de tank van 15,7 l dus maar liefst 440 km.
Rij-indruk
Honda CB500F & CBR500R
Motoren & Toerisme
maart
2013
23
Honda CB500F & CBR500R
Voor
groot en klein
Valt het motorkarakter het best te omschrijven als polyvalent en soepel, dan krijgt het stuurgedrag de labels ‘licht’ en ‘precies’ op gekleefd. Of iets plastischer gezegd: ze sturen beide zo licht als een fiets. Een ietwat verschillende geometrie en een ander stuur (Op de F zit je iets rechter en pak je een wat breder stuur vast, de R is uitgerust met clip-ons) zorgen ervoor dat de CB500F misschien een tikkeltje minder scherp instuurt dan zijn gekuipte evenknie, al blijft het verschil miniem. Buiten het bredere stuur dat iets hoger en dichterbij stond, was er ook amper verschil in zithouding te merken tussen de beide motoren. In beide gevallen was die ruim en comfortabel. En als we de grotere testrijders mogen geloven, kunnen ook rijders van boven de 1,85 m zonder problemen langdurig in het zadel van deze twee 500cc’s blijven zitten. De zithoogte is met 785 mm toegankelijk voor kleinere motorrijd(st)ers en ook het zadel is goed
24
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
Rij-indruk
gepolsterd. Tel daarbij een vering die probleemloos oneffenheden in het asfalt weg filtert naast een complete afwezigheid van storende trillingen en je weet dat er geen gebrek aan rijcomfort is. Enkel een eventuele passagier zou daar gezien de beperkte zitruimte anders over kunnen denken. Wat ons betreft dient het kleine duozadeltje dan ook enkel om een beperkte bagageruimte af te dekken die grotendeels wordt ingenomen door een gereedschapset. Net ruim genoeg voor het type rijder dat slechts met één propere onderbroek, een tandenborstel en een kredietkaart op reis gaat!
Valse
noten
Tot zover niks dan goeds en het beste moet nog komen, hoog tijd dus om er ook een paar minpuntjes tussen te lappen.. Zo mist de goed bijtende achterrem nog een beetje doseerbaarheid en waren we ook niet echt onder de indruk van de tankdop. Die komt volledig los nadat je hem met de sleu-
tel ontgrendeld hebt, maar wanneer je hem opnieuw op zijn plaats klikt merk je dat er steeds een beetje speling op zit. Ook het gewicht van 192 kilo voor de CB500F en 194 kilo voor de R kon misschien nog een tikkeltje lichter. Wat het dashboard betreft zijn de meningen verdeeld, wij konden wel leven met het minimalistische digitale display waarop je een actieradius, toerenteller, kilometerteller, twee tripmeters, je gemiddelde verbruik en het verbruik van tijdens je laatste trip kan terugvinden. Vooral de digitale toerenteller die in een smalle lijn aangeduid wordt kon eerder al op kritiek rekenen en beginnelingen die op een versnellingsindicator gehoopt hadden, blijven op hun honger zitten. Gediplomeerde mierenneukers zullen misschien ook opmerkingen maken over de afwerking van de plastic framebescherming en de kleine radiatorkappen van de CB500F, maar als je de hele motor beoordeelt gaat het over schoonheidsfoutjes en zeker niet over struikelblokken.
Rij-indruk
Solid
as a rock
Wat ons het meeste kon bekoren is het subliem uitgebalanceerde rijwielgedeelte, zowel van de F als de R. De twee vijfhonderds imponeren met een gevoel van stabiliteit, ongeacht de snelheid waarmee je rijdt. Waar vergelijkbare motoren nog al eens last durven hebben van een ‘pompende’ vering in snelle doordraaiende bochten geven de Honda’s geen krimp. Ze volgen met een bijna klinische precisie de uitgekozen rijlijn terwijl de rijder overladen wordt met vertrouwen. Idem voor de rechtuitstabiliteit die niets te wensen over laat. Richeltjes, putten en bulten gaan zonder problemen voor de bijl waardoor lekker cruisen op de autosnelweg zeker tot de opties behoort. Wanneer we dat doen, komen we trouwens meteen bij het meest logische verschil tussen de beide modellen uit: windbescherming. Die is op de naakte F minimaal, terwijl de kuip van de R je toch tamelijk goed beschermt tegen de elemen-
ten. Om maximaal van deze bescherming te genieten, moet je je neus wel onder het kuipruitje verstoppen. Blijf je toch relaxed rechtop zitten dan vang je wel wat wind, maar van turbulenties is er geen sprake.
Zacht
prijsje
De CBR500R en CB500F zijn niet de meest opvallende nieuwigheden binnen het Honda gamma, al zouden ze omwille van hun gebruiksgemak, sportieve karakter en lage gebruikskosten misschien wel eens een kassucces kunnen worden. Het opvallendste aan de 500-reeks is misschien nog wel het prijskaartje dat deze motoren met zich meedragen. Voor een CB500F ben je in België 5.699 euro kwijt, in Nederland wordt dat 6.299. Verkies je de CBR500R, dan wordt dat 5.999 in België en 6.999 in Nederland. Waren we eind vorig jaar nog in de wolken over de komst van de Kawasaki Ninja 300, dan krijgt deze groene gifkikker er met de CB-broertjes
Honda CB500F & CBR500R twee stevige concurrenten bij. Motorrijders met een beperkt budget hoeven alleszins niet verder te kijken, want op vlak van prijskwaliteit is Honda’s 500-reeks onklopbaar. We vertrokken naar Tarragona om twee sympathieke middenklasse motoren te testen en keerden terug naar België met de indruk dat dit dynamische duo symbool staat voor een nieuwe tendens binnen het Europese motorwereldje. De tijd van gespierde superbikes is al eventjes voorbij en gezien de economische omstandigheden, mobiliteitsproblematiek in de steden en een alsmaar strengere verkeerswetgeving is het niet denkbeeldig dat binnenkort ook de grote GT’s en allroads aan populariteit zullen inboeten. Gelukkig laat Honda met de CB500-reeks zien dat dat niet noodzakelijk slechte nieuws is… Tekst: Arno Jaspers Foto’s: Francesc Montero, Zep Gori, Félix Romero & Ula Serra
Motoren & Toerisme
maart
2013
25
Honda CB500F & CBR500R
Rij-indruk
doorgelicht Motor
Kleuren en opties
De gloednieuwe 471 cc viertakt paralleltwin met dubbele bovenliggende
De CB500F zal beschikbaar zijn in de kleuren Candy Ruby Red, Graphite
nokkenassen levert 47 pk bij 8.500 toeren, waarmee hij netjes binnen de
Black en Pearl Himalayas White. De CBR500R krijgt de kleuren Graphite
limiet van het A2-rijbewijs blijft. De redelijk vierkante zuigermaten van 67
Black Seal Silver Metallic en eveneens Pearl Himalayas White (in de kleur-
x 66,8 mm zorgen voor een koppelrijk motorkarakter dat piekt op 43 Nm
stelling zoals we ze kennen van de Fireblade). Standaard zijn er talrijke
bij 7.000 toeren. Eén van de belangrijkste taken van de ontwikkelaars was
opties beschikbaar zoals een 35 l topcase, zijkoffers, een afdekkapje
de interne wrijving in het blok tot een minimum te herleiden. Dankzij een
voor het passagierszadel en verwarmde handvatten. Voor de CBR500R
balansas draait dit blok zoeter dan eender welke staande paralleltwin die
is er ook nog een hoger windscherm beschikbaar.
momenteel verkrijgbaar is.
Remmen en wielen De zwarte twaalfspaaks wielen waren tijdens de testrit omschoeid met Metzeler Z8 banden met de maten 120/70-ZR17 en 160/60-ZR17. Om de motoren tot stilstand te brengen werd vooraan een enkele 320 mm remschijf gemonteerd met axiale vierzuiger, achteraan zien we een 240 mm schijf met tweezuiger. In Nederland en België worden beide motoren enkel met ABS geïmporteerd.
Chassis en vering Het frame van de CB’s zit op acht plaatsen vastgeschroefd aan het motorblok, waardoor dit ook wordt benut als een volwaardig chassisonderdeel. De achterbrug wordt afgeveerd door een monoshock. Die heeft een verstelbare veervoorspanning met negen standen. Vooraan vinden we een 41 mm vork
die niet verstelbaar is.
Honda CB500F | CBR500R
Koppeling:
Motor Type: vloeistofgekoelde tweecilinderlijnmotor, viertakt Distributie: dubbele bovenliggende kettingaangedreven Cilinderinhoud: Boring x slag: Compressieverhouding: Max. vermogen: Max. koppel: Specifiek vermogen: Brandstofvoorziening: Uitlaatsysteem: Smeersysteem:
nokkenas(sen), 4 kl./cil. 471 cc 67 x 66,8 mm 10,7:1 35 kW - 48 pk/ o.p.m 43 Nm/7.000 o.p.m 101 pk/l. PGM-FI injectie, elektronisch bediend 2-in-1 nat carter
E l e k t r i s c h e i n s ta l l at i e Ontsteking: Boordspanning: Startaccu: Starter:
CDI-ontsteking 12V 12V elektrische startmotor
Transmissie Primaire
26
maart
transmissie:
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
d.m.v. tandwielen
hydraulisch bediende natte meervoudige platenkoppeling zesbak ketting
Versnellingsbak: Secundaire transmissie:
R i j w i e l g e d ee l te Frame: Steel diamond motor als dragend onderdeel Voorvering: 41 mm conventionele voorvork, niet regelbaar Achtervering: stalen dubbelzijdige achterbrug, qua
veervoorspanning regelbaremonoshock Voorrem: hydraulisch bediende enkele 320 mm schijf met vierzuigerremklauw Achterrem: hydraulisch bediende enkele 270 mm schijf met tweezuigerremklauw Wielen: aluminium zesspaaks gegoten velgen Voorband: 120/70 - ZR17 Achterband: 160/60 - ZR17
M a te n & Ge w i c h te n Lengte: Breedte: Hoogte: Zithoogte: Wielbasis: Balhoofdshoek:
2075 mm 780 mm 1060 | 1145 mm 785 mm 1410 mm 25,5°
102,6 | 101,9 mm 175,4 | 177,4 kg 192 | 194 kg 15,7 l. Graphite Black, Candy Ruby Red, Pearl Himalayas White | Graphithe Black, Seal Silver Metallic, Pearl Himalayas White Naloop: Drooggewicht: Gewicht volgetankt: Tankinhoud inclusief reserve: Kleuren:
Eenmalige kost € 61,50€
B.I.V.:
J a a r l i j k s e K o s te n Verkeersbelasting:
€ 53,72€
Prijs België: Nederland:
€ 5.699,00 | 5.999,00 B.T.W. inclusief € € 6.299,00 | 6.999,00 B.T.W. en B.P.M. incl.
Imp o r te u r Honda Motor Europe Belgian Branch Sphere Business Park Zoning 3 Doornveld 180-184, B – 1731 Zellik (+32) (0)2 620 10 00, www.honda.be Nederland: Honda NL BV, Capronilaan 1, NL - 1119 NN Schiphol-Rijk, (+31) (0)207 070 000, www.honda.nl België :
< Spirit
(599â&#x201A;Ź)
(499â&#x201A;Ź)
bijhorende broeken beschikbaar voor beide modellen
info/verkoop: RICHA NV . Westerring 27, 9700 Oudenaarde Tel:055/423435 . fax:055/42 8110 . www.richa.eu . info@richa.be
1302_0063_M&T_richa
< Touring
rij-indruk B M W R 1 2 0 0 G S
D
e
BMW R 1200 GS
op nul
was
sinds de introductie van het model negen jaar geleden de
onbetwiste referentie in het segment van de hoogpoters en de verkoopcijfers waren er dan ook naar.
170.000
exemplaren bracht
Liefst
BMW
van
dit model aan de avontuurlijke man of vrouw, maar de jongste jaren werd er nadrukkelijk aan de poten van de
GS zijn troon gezaagd. Met meer elektronica, meer vermogen en ingenieuze veersystemen bestookte de concurrentie het
GS-bastion
en dat kon
BMW
uiteraard niet zomaar laten gebeuren. de
Met
de nieuwe
Duitsers
R 1200 GS
slaan
keihard terug want enkel
de naam van het model bleef gelijk, al de rest is nieuw, nieuwer, nieuwst…
De eerste kennismaking met de nieuwe motor doet allerminst vermoeden dat alles aan deze motor nieuw is want qua algemene looks volgt de nieuwe machine het ‘klassieke recept’ vrij goed op. Een zadel uit twee delen, een vrij hoog oplopende tank, een voorspatbordje met een snavel er boven, twee loensende koplampen en een stalen buizenframe: alles wat een GS moet hebben zit er op. Esthetisch laat de motor wel twee steekjes vallen: de cilinderkoppen zien er aan de achterkant heel gewoontjes uit (een paar ‘fake’ koelribben puur om esthetische redenen had wonderen kunnen doen) en de uitlaatbochten verkleuren heel snel tot bruine opdonders wat toch wel jammer is bij een motor van dit kaliber. Ken je het vorige model niet zo goed, dan merk je niet eens dat cardan en uitlaat van plaats wisselden: voortaan wordt het achterwiel via een enkelzijdige swingarm met geïntegreerde cardan aan de linkerkant van de motor aangedreven, de uitlaat zit rechts. Stap je op de motor of duw je de machine aan de hand (de meeste mensen lopen daarbij links van de motor omdat daar tenslotte ook de zijstandaard zit), dan zit de uitlaat helemaal aan de andere kant van de motor en is de kans op een verbrande broek na contact met de hete uitlaat uitgesloten.
Plaats nemen op de GS doet nog altijd niet veel nieuws vermoeden want de zithouding komt heel vertrouwd over. Als 1,83 meter lange motorrijder kan je met het zadel in de hoogste stand (870 mm) perfect met beide voetzolen aan de grond en het brede oversized stuur ligt goed in de hand. Maar vanaf dan wordt alles anders.
Een
knopje meer of minder…
Op het stuur van de nieuwe GS staan duidelijk meer knopjes dan voorheen en ook de tellerpartij is anders opgebouwd. Links zit de analoge snelheidsmeter, daarboven de analoge toerenteller en rechts onderaan het ruimte digitale display. Zoek niet langer naar de twee stelknoppen op het dashboard waarmee je vroeger de dagtellers op nul zette want voortaan worden alle functies van het dashboard met een knop op de linker stuurhelft geselecteerd en ingesteld. Op onze testmotor die rijkelijk van opties was voorzien vonden we op de rechter stuurhelft een ‘Mode’-kop met vlak daarachter de bedieningsknop voor de verwarmde handgrepen, op de linker stuurhelft wordt de knop waarmee je het ESA instelt geflankeerd door de Multicontroller (het stelwiel dat we al kennen van de K1600GT en R1200RT) waarmee je het
optionele BMW Motorrad Navigator IV navigatiesysteem aanstuurt. De bediening van de richtingaanwijzers gebeurt met één knop, maar door de aanwezigheid van de tamelijk grote Multicontroller is de bereikbaarheid van de bedieningsknop van de knipperlichten niet bijster goed. Start je de motor, dan valt ogenblikkelijk op dat bij stationair toerental de nieuwste Beemer minder trilt dan zijn voorganger. En draaide je bij stationair toerental eens flink aan het gashendel, dan voelde je de hele zwik nadrukkelijk naar rechts ‘kantelen’. De nieuwe krachtbron draait in de tegenovergestelde richting zodat bij een draai aan het gas de motor voortaan naar links ‘kantelt’, al is dat gevoel veel minder uitgesproken dan voorheen.
Zeven
plaatjes meer
De enkelvoudige droge koppeling werd geruild voor een nat meerplaats exemplaar dat zich boterzacht laat bedienen en dat voortaan onlosmakelijk met de rest van het blok is verbonden. De vreugde over de nieuwe koppeling wordt niet doorgetrokken naar de versnellingsbak want tijdens de tweehonderd kilometer lange testrit op de slingerende bergwegen van Corsica kon de nieuwe Motoren & Toerisme
maart
2013
29
BMW R 1200 GS
rij-indruk
versnellingsbak ons niet honderd procent overtuigen. Bij koude motor is de neutraalstand lastig te vinden (zeker van één naar neutraal is lastig, vanaf twee naar beneden wil de groene N wat vlotter oplichten) en in de lagere versnellingen komt de tandwielenkast luidruchtig voor de dag. Bij het wegrijden valt meteen op dat de nieuwe motor – weliswaar met dezelfde longinhoud en boring x slag-verhouding – veel gretiger in de toeren klimt. Al vergt die laatste stelling nuance en verduidelijking tegelijk. Want net zoals zovele van zijn concurrenten is ook de GS van de klassieke gaskabel overgestapt naar een ride-by-wire systeem wat de deur opende voor een optionele cruise control (niet kunnen testen op Corsica omdat geen enkele weg daar langer dan honderd meter rechtdoor loopt) en het gebruik van verschillende mappings. Met de ‘Mode’-knop op de rechter stuurhelft kan je al rijdend kiezen voor Rain, Road, Dynamic en Enduro. Er is ook een Enduro Pro instelling (enkel voor gebruik met noppenbanden), maar wie die wil selecteren moet daarvoor onder het zadel een stekker inpluggen. In Rain modus komt de boxer heel dociel en eigenlijk nogal saai voor de dag, deze instelling hou je dan ook letterlijk achter de hand voor als het wegdek gevaarlijk weinig grip biedt en je met een ei in je broek rondrijdt. Het verschil tussen de Rain en Road modi is gigantisch want selecteer je die laatste optie, dan pakt de krachtbron van onderuit enthousiast op. Voor wie de ‘oude’ GS gewoon was kan het aanvankelijk misschien zelfs een beetje intimiderend overkomen, al treedt de gewenning snel op. Dynamic doet daar nog een schepje bovenop waardoor je bijna het woord ‘maniakaal’ in de mond zou nemen, de vermogensafgifte in de Enduro-stand is zoeter en heel voorspelbaar. BMW voorzag de nieuwe GS wel van rideby-wire, maar bouwde nog wat frictie in het gashendel in zodat je ook op slechte wegen een prima controle op het gas behoudt en niet af te rekenen krijgt met een schokkerige gasrespons.
In
the mood for modi
De mogelijkheid om vijf rijmodi te kiezen is evenwel slechts een stukje van het verhaal want belangrijk om weten is dat aan die rijmodi meer dan alleen de vermogensafgifte wordt gekoppeld. De mate waarin de tractiecontrole tussenbeide komt is per rijmodus anders en ook de werking van het Dynamic ESA wordt er door beïnvloed. Zo komt in de Dynamic stand de tractiecontrole minder snel tussenbeide en staat de vering wat strakker om de uitgezette sportieve lijnen beter te volgen. Daarnaast blijft het mogelijk om met een knop op de linker stuurhelft de ESAvering zoals voorheen in te stellen: je kiest dus uit Comfort, Normal of Hard waarna je aangeeft of je alleen, alleen en met bagage, met twee of met twee en bagage op de motor
30
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
zit. Door met die verschillende parameters te spelen kan je de GS nog beter op je voorkeuren afstemmen, al kom je er ook achter dat sommige combinaties hun beperkingen hebben. Kies je de rijmodus Dynamic en koppel je dat aan een ‘Hard’ instelling van het ESA, dan voelt de motor daadwerkelijk erg hard aan en gaat hij bij een opeenvolging van kleine oneffenheden een beetje aan het dribbelen. Op de verraderlijke Corsicaanse wegen (grind alom, water dat midden in een bocht over de weg loopt, hoog in de bergen nog wat ijsplekken…) voelden we ons uiteindelijk het best bij de combinatie van ESA op ‘Hard’ en de rijmodus op ‘Road’. Het enthousiaste motorkarakter van de Dynamic rijmodus was net een tikkeltje van het goede te veel gezien de beperkte grip.
Gemakzak Maakt al het bovenstaande de nieuwe GS nodeloos ingewikkeld? Verre van, de GS was altijd al één van de gemakkelijkste en meest allround inzetbare motoren en de nieuwkomer zet op die gebieden gewoon nieuwe standaarden. Want rijden met de nieuwe GS voelt ondanks al die ingrijpende wijzigingen nog altijd heel erg ‘GS’ aan. Het gaat allemaal zo verbluffend gemakkelijk dat er wat minder sensaties bij komen kijken zodat je de motor bijna zou gaan verwijten dat hij te goed is. Ondanks de dikkere banden stuurt de Beemer nog altijd als een fiets en is een correctie aan de uitgezette lijn halfweg de bocht geen enkel probleem, met dank aan het brede stuur dat voor een flinke hefboom zorgt. Dat stuurgemak leidt tot een bijzonder vertrouwenwekkend pakket en ook na tweehonderd kilometer bochtjes pikken op Corsica stap je fris als een hoentje van de motor. Het nieuwe windscherm kan je manueel en al rijdend met een knop verstellen en dat is een grote verbetering. In de laagste stand krijg je nog alle wind op de helm en schouders, de middelste standen (alhoewel je
eigenlijk niet van ‘standen’ mag spreken want het is een traploos systeem) zijn bijzonder bruikbaar en zoals dat zo vaak het geval is komt het smalle ruitje in de hoogste positie nogal verticaal te staan zodat turbulenties de pret komen verstoren. Waarom BMW de stelknop van het windscherm aan de rechterkant van het windscherm zette is ons een raadsel want al rijdend moet je de knop met je linkerhand bedienen (met rechts draai je immers aan het gashendel…) zodat je een beetje een gekunstelde houding moet aannemen. De hoeveelheid turbulenties die in de hogere standen van het windscherm optreden zal uiteraard van uw gabarit, de positie van het zadel (hoog of laag en naar voren of achter afhellend - dat is voortaan ook instelbaar) en uw helmtype afhangen. Wij reden tijdens de presentatie met een AGV Dual-Purpose helm met klep die sowieso windgevoeliger is dan een kleploze integraal- of systeemhelm. Klonk de vorige versie van de GS nog tamelijk hard en metalig, dan is de nieuwe op dat vlak een stuk discreter en daar zijn we eigenlijk niet rouwig om. De versnellingsbak en het motorblok zijn hoe dan ook nog steeds niet vrij van enig mechanisch geritsel.
Grip
en slip
Het vertrouwen dat de motor biedt wordt mee bepaald door de verbluffend efficiënte, radiaal gemonteerde Brembo-stoppers. Hadden de remmen van de vorige GS nog een wat vaag aanvoelend begin van de slag van het remhendel waarna de remkracht nogal snel opbouwde, dan krijg je van de nieuwe Brembo’s al veel vroeger feedback waarna de remdruk heel progressief wordt opgevoerd. Gooi je de ankers voor en achter samen uit, dan sta je op een bijzonder korte afstand stil. De achterrem met grotere remschijf is prima te doseren en helpt om in een iets te snel aangesneden dichtschroevende bocht de zaak gecontroleerd te vertragen. In de remmen zit zoveel gevoel dat je al heel lomp aan de slag
rij-indruk
moet gaan om het ABS te activeren, net zoals je tamelijk hersenloos moet afschakelen om de slipperkoppeling in de problemen te brengen. Pas als je heel zot in een afdaling twee versnellingen tegelijk afschakelt vlak voor een bocht voel je de achterkant een stapje opzij zetten, in alle andere gevallen houdt de slipperkoppeling de boel netjes in het gareel. Over lomp en agressief gesproken: motorisch presteert de twin nog altijd het best tussen de drie- en zevenduizend toeren. Daar is zoveel koppel, vermogen en souplesse beschikbaar dat je binnen dat bereik van vierduizend toeren alle ingrediënten vindt om er een heel gezwinde rijstijl mee te creëren. Ga je toch hoger op de toerenteller op zoek naar de nieuwe paardjes die in de stal werden gezet, dan stuit je op de klassieke GS-probleempjes. Bij een agressieve, hoogtoerige rijstijl gaat een stuk van de finesse van de voortrein
verloren en tegelijk voel je de trillingen in de voetsteunen naar een onaangenaam niveau oplopen. De GS is nog altijd voorstander van een vloeiende rijstijl eerder dan van het brutale gooi- en smijtwerk, maar door de extra gretigheid van het blok kan je binnen dat bereik van pakweg vierduizend toeren nu veel vlotter opschieten dan voorheen. Dat de motor bij een kruissnelheid van 140 kilometer per uur 4.700 toeren draait is een beetje van het goede te veel. Een iets langere zesde versnelling zou de motor deugd doen om de toeren en de bijhorende trillingen binnen de perken te houden. Tijdens onze tweehonderd kilometer lange tocht aan een gezwind, maar niet belachelijk hoog tempo verstookten we volgens de boordcomputer 6,4 liter brandstof per honderd kilometer. Een hype word je niet zomaar, de 170.000 mensen die in de voorbije negen
BMW R 1200 GS
jaar een BMW R 1200 GS kochten hadden daar een goede reden voor. Met de komst van de nieuwe GS heeft BMW in meerdere opzichten de teller op nul gezet. Een nieuwe verkoopstopper is overduidelijk in de maak want mede door het succes van de nieuwe GS zit BMW Belux qua verkoopcijfers op koers om het record van 2001 te breken. Maar ook technologisch heeft BMW de teller opnieuw op nul gezet want ze hebben de nieuwe standaard voor het hoogpotersegment gedefinieerd. De GS is nog altijd een GS, maar dan eentje die op nagenoeg alle vlakken (over de versnellingsbak hebben we nog onze twijfels) de vorige versie overklast. Waarmee GS voor ons voortaan de afkorting is van ‘Geweldig Speelgoed.’ Tekst: Bart De Schampheleire Foto’s: BMW Belux - Thierry Dricot
evolutieleer Motor
Ergonomie
Freelance redacteur Steven Casaer hing zijn techniekbijdrage aan dit nummer hele-
Duitsers hechten veel belang aan ergonomie en dat is bij BMW niet
maal op aan de ontleding van het compleet nieuwe blok. Alles over het nieuwe
anders. Het windscherm is manueel instelbaar en de brandstoftank
motorblok leest u dan ook vanaf bladzijde 84.
is compacter van vorm zodat de knieën er beter tegenaan liggen.
Elektronica
De nieuwe vorm van de brandstoftank (met dezelfde inhoud van 20 liter als bij de vorige GS) moet er mee voor zorgen dat het brand-
Het nieuwe motorblok wordt door middel van ride-by-wire aangestuurd (heet ‘E-gas’ bij
stofpeil (volle of bijna lege tank) de handelbaarheid van de motor
BMW) wat net zoals bij talrijke concurrenten de poort voor mappingselectie en cruise
zo min mogelijk beïnvloedt. Het 32 mm double-butted stuur kan in
controle (twee opties) wagenwijd open zette. De cruise control wordt geactiveerd
de stuurklem tien graden gedraaid worden waardoor het stuur tot
met een knop op de linker stuurhelft en zolang de motorrem de zaak kan bolwerken
twintig millimeter hoger of lager geplaatst kan worden. Het bestuur-
functioneert de cruise control ook tijdens afdalingen. De manier waarop de krachtbron
derszadel is vlak instelbaar op 850 of 870 mm hoogte, maar kan in
reageert op een draai aan het gas wordt automatisch gelinkt aan de gekozen instelling
die beide standen ook lichtjes naar voren of naar achter afhellend
van de tractiecontrole, het ABS en de veerkarakteristiek. Met de ‘Mode’ knop heb je
ingesteld worden. Het zitkussen voor de passagier kan horizontaal
keuze uit Rain, Road, Dynamic of Enduro, de Enduro Pro modus is enkel bedoeld om
verschoven worden om de duo dichter bij dan wel verder achter de
met zwaardere noppenbanden te gebruiken en om onoordeelkundig gebruik van deze
bestuurder te plaatsen. Voor het pittiger off-road werk is de num-
functie te voorkomen moet je ze met een stekker onder het zadel activeren.
merplaathouder gemakkelijk afneembaar. Motoren & Toerisme
maart
2013
31
BMW R 1200 GS
rij-indruk
Frame en vering
Wielen, banden en remmen
Het vakwerkframe van ronde stalen buizen lijkt heel goed op dat van de vorige GS, maar
BMW wou de stuurprecisie van de motor en het geboden
is wel degelijk helemaal nieuw en volgens BMW een stuk stijver dan het voorgaande. Het
vertrouwen bij remmen en accelereren nog vergroten,
achterframe wordt niet langer aangelast, maar aangeschroefd. Het blok functioneert wel
vandaar dat de 110/80-ZR19 voorband en de 150/70-
nog altijd als dragend onderdeel. Vooraan wordt de GS nog altijd afgeveerd door een
ZR17 achterband overboord gingen ten voordele van een
Telelever constructie, maar de verbinding tussen de onderste vorkkroon en het blok werd
120/70-ZR19 voorband en een 170/60-ZR17 achterband.
verstevigd zodat de diameter van de voorvorkpoten van 41 naar 37 mm kon zakken zon-
Twee compleet nieuwe bandenmaten die om bredere velgen
der dat de stuurprecisie en de stijfheid van het geheel daaronder lijden. De dunnere vork-
liggen: vooraan werd de 2,5” brede velg ingeruild voor een
poten zorgen er op hun beurt voor dat de stuuruitslag van 42° aan beide zijden behouden
exemplaar van 3,0” terwijl er ook achteraan een halve duim
kon worden, dit ondanks de plaatsing van twee kleine radiatoren aan beide zijden van
bij kwam (nu 4,5”). Standaard staat de GS op tienspaaks
de motor. De EVO Paralever enkelzijdige swingarm met geïntegreerde cardanaandrijving
lichtmetalen gietwielen, spaakwielen met een aluminium
is nu beter beschut tegen beschadigingen van onderuit, de Sachs schokbrekers hebben
velg worden als optie aangeboden. ABS is net zoals op alle
een progressief karakter voor een gevoeliger werking op kleine oneffenheden en om het
BMW motoren standaard, Brembo Monobloc vierzuiger rem-
doorslaan van de vering bij grote klappen te voorkomen. De veerwegen van 190 mm
kauwen worden radiaal op de voorvork gemonteerd en ach-
voor en 200 mm achter bleven ongewijzigd en ook aan de verhouding positieve/nega-
teraan zit nog altijd een tweezuiger remklauw. De voorste
tieve veerweg werd niet geraakt. Door de compleet nieuwe opbouw van de motor steeg
schijven behielden hun diameter van 305 mm, de remschijf
de bodemvrijheid met 8 mm tot 195 mm in totaal wat de off-road capaciteiten van de
in het achterwiel groeide van 265 naar 276 mm doorsnede.
machine ten goede komt. Het Dynamic ESA (Electronic Suspension Adjustment) is voortaan een semi-actief systeem dat constant
Prijzen, kleuren en beschikbaarheid
rekening houdt met de afstand tussen wiel en frame en ook met de remwerking. Het systeem is zo slim en zo
De nieuwe GS is te koop in de kleuren Alpine White, Racing
snel dat als het voorwiel door een
Red, Blue Fire en Thunder Grey Metallic. De basisversie van
put dendert, de schokbreker
de machine kost in België 14.950 en in Nederland 16.950
achteraan meteen wordt bij-
euro. De motor is vanaf eind maart leverbaar.
gesteld om de impact van diezelfde put optimaal te verwerken.
BMW R 1200 GS Motor Type: lucht/vloeistofgekoelde tweecilinderboxer, viertakt Distributie: enkele bovenliggende kettingaangedreven Cilinderinhoud: Boring x slag: Compressieverhouding: Max. vermogen: Max. koppel: Specifiek vermogen: Brandstofvoorziening: Uitlaatsysteem: Smeersysteem:
nokkenas(sen), 4 kl./cil. 1170 cc 101 x 73 mm 12.0:1 92 kW - 125 pk/7.700 o.p.m 125 Nm/6.500 o.p.m 107 pk/l. BMS-X injectie, 52 mm, gasklephuizen 2-in-1 nat carter
E l e k t r i s c h e i n s ta l l at i e Ontsteking: Boordspanning: Starter:
CDI-ontsteking 12V elektrische startmotor
Transmissie Primaire transmissie: d.m.v. tandwielen Primaire overbrengingsverhouding: 1.65 Koppeling: hydraulisch bediende natte meervoudige
32
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
platenkoppeling met slipperfunctie zesbak 2.438; 1.714; 1.296; 1.059; 0,943; 0.848 transmissie: cardan overbrengingsverhouding: 2.91
Versnellingsbak: Overbrengingsverhoudingen I -VI: Secundaire Secundaire
R i j w i e l g e d ee l te Frame: stalen buizenframe Voorvering: BMW 37 mm telelever, qua veervoorspanning
regelbaar, veerweg 190 mm Achtervering: aluminium enkelzijdige achterbrug, qua veervoorspanning en uitgaande demping regelbareBMW EVO Paralever monoshock, veerweg 200 mm Voorrem: hydraulisch bediende dubbele 305 mm schijf met vierzuigerremklauwen + ABS Achterrem: hydraulisch bediende enkele 276 mm schijf met tweezuigerremklauw + ABS Wielen: aluminium tienspaaks gegoten velgen Voorband: 120/70 - R19 Achterband: 170/60 - R17
M a te n & Ge w i c h te n Lengte: Breedte: Hoogte:
2.207 mm 953 mm nb
Zithoogte: 850 / 870 mm Wielbasis: 1.507 mm Balhoofdshoek: 25,5° Naloop: 99,6 mm Gewicht volgetankt: 238 kg Maximum toelaatbaar gewicht: 450kg Tankinhoud inclusief reserve: 20 l. (4 l. reserve) Kleuren: Alpine White, Racing Red, Blue Fire en Thunder
Grey Metallic
Eenmalige kost € 495,00
B.I.V.:
J a a r l i j k s e K o s te n Verkeersbelasting:
€ 53,72
Prijs België: Nederland:
€ 14.950,00 B.T.W. inclusief € 16.950,00 B.T.W. en B.P.M. inclusief
Imp o r te u r België : BMW Motorrad Belgium, Lodderstraat 16, BE - 2880
Bornem, tel.: (+32)(0)3-890 97 11 , www.bmw.be
Nederland: BMW Nederland BV, Einsteinlaan 5, NL - 2289
CC Rijswijk, Tel: (+31)(0)70-413 32 22
BMW Motorrad
SEASON START
The Ultimate Riding Machine
READY FOR THE BIKING SEASON ? GO GO GO ! De winter is voorbij, BMW Motorrad komt eraan ! Op 23 & 24 maart start het gloednieuwe seizoen bij je BMW Motorrad concessiehouder. Met blikvangers zoals de nieuwe ultieme reis-enduro R 1200 GS. Toerplezier, met de F 800 GT. En de speciale boxermodellen R 1200 R, R 1200 RT en R 1200 GS Adventure, waarmee we 90 jaar BMW Motorrad geschiedenis vieren. Waar wacht je nog op ? Spring in je motorpak en rij het nieuwe seizoen ronkend op gang. Want naast nieuwe modellen zijn er ook nog straffe acties. Ontdek ze snel bij je BMW Motorrad concessiehouder ! Meer informatie op bmw-motorrad.be
SEIZOENSSTART OP 23 & 24 MAART 2013 BIJ JE BMW MOTORRAD CONCESSIEHOUDER.
rij-indruk D u c a t i H y p e r m o t a r d ( S P )
-inS
inds
Ducati
type van de
in
2005
het proto-
Hypermotard
de op de beurs van
toon-
Milaan heeft
deze populaire pretmaker al enkele metamorfoses ondergaan. rijklare
2007
Hypermotard
De
kwam
in
op de markt en nog eens twee
jaar later kwam er naast de cc ook een
796-versie. Met
voorgestelde maakt
eerste pas
Ducati
digheid: de
nieuwe
1100
de zopas
Hypermotard
komaf met die tweele-
796
en
1100
verdwijnen
van het toneel en in de plaats daarvan komt één volledig nieuw
11° Wel moeten we een beetje voorzichtig zijn met te stellen dat er nu maar één Hypermotard meer is. Ducati heeft inderdaad gekozen voor één cilinderinhoud, maar brengt - in zijn ondertussen alom gekende huisstijl - wel een paar varianten op die basisversie uit. De meest voor de hand liggende is de Hypermotard SP, een motor die nog prettiger gestoord is dan het basismodel en - u raadt het al - vooral een groter sportief potentieel te bieden heeft. Nochtans is ook hier het maximaal vermogen 110 pk, identiek aan dat van de ‘gewone’ Hypermotard dus. Aan de andere kant van het spectrum staat de Hyperstrada. Een variant die meer toerkwaliteiten heeft, en bijgevolg een concurrent moet worden voor de KTM SM-T, om er maar eentje te noemen. Wij reden in de buurt van Ronda enkel met de Hypermotard en de Hypermotard SP. Over de Hyperstrada zullen we later in een afzonderlijke test berichten.
Apocalypse
now
‘Rijden’ is misschien niet helemaal de correcte omschrijving van wat we daar in Andalusië deden met de nieuwe Ducs. Op de testdag regende het letterlijk en figuurlijk oude wijven, het leek de ganse dag alsof de zon het gewoon vertikt had op te staan. Helledonker en zeiknat, zo nat zelfs dat de cameramannen de fotosessie na vijf minuten
34
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
moesten voor bekeken houden. Hun Canons gaven massaal de geest ten gevolge van de plenzende regen. U zult het ons vergeven als we in deze test dus naast de schaarse eigen foto’s ook enkele beelden gebruiken die de mensen van Ducati ons op een op voorhand klaargestoomse perskit aanleverden. De ietwat geschifte omstandigheden weerhielden ons er niet van om te rijden, maar ideaal testweer was het niet, dat mag duidelijk zijn. Tenzij je het over het testen van het ABS, de tractiecontrole en de mappings hebt. Niks beter dan een frisse Apocalyps om te zien of die hulpmiddeltjes je daadwerkelijk helpen om recht te blijven...
Mee
met de modi-mode
Centraal gegeven bij deze nieuwe Hypermotard is het volledig nieuwe Testastretta 11° blok en het al even nieuw ontworpen frame. Het model op zich blijft wel onmiddellijk herkenbaar als een Hypermotard, maar zowat elk detail is veranderd. Als je de silhouetten van het vorige en dit model vergelijkt, zie je meteen hoeveel ranker de nieuwe geworden is. In pure ‘motard’ stijl is de achterkant hoog en fijn, terwijl die bij het vorige model eerder plomp was. Het nieuwe ladderframe verandert weinig aan de maten, maar bood door zijn veranderde vorm wel de kans om een comfortabeler rijhouding uit te werken. Terwijl
Hypermotard 821
cc
met een
Testastretta
blok.
je op het vorige model echt bovenop het voorwiel zat, zit je nu iets meer ontspannen, met het het lichaam wat verder naar achter. De standaardversie vult dat hertekende frame aan met een regelbare Kayaba 43 mm upside-down vork en een Sachs schokbreker achteraan. Een geslaagde combinatie, want tijdens de korte test op de openbare weg toonde de nieuwe Hypermotard zich uitermate stabiel. De 110 pk van het 821 cc blok komen in ‘Sport’ Mode zeer direct vrij. Met één oog op de zondvloed waarin we van start gingen, was de ‘Street’ Mode een pak meer toepasselijk. Ook daar heb je de beschikking over het volle vermogen, maar de afgifte gebeurt geleidelijker. In combinatie met de achtvoudig instelbare tractiecontrole en het drievoudig instelbare ABS, rijd je zelfs op natte – dus spekgladde - Spaanse wegen vrij gerust. Waardoor je je natuurlijk kunt afvragen of de ‘Rain’-Mode nog nut heeft… In Street-modus krijgt de berijder een zachtere vermogensafgifte en zowel de tractie als het remmen worden elektronisch gecontroleerd… veel veiliger dan dat wordt het niet. Gerustgesteld door dat elektronisch vangnet gekoppeld aan een zachtere vermogensafgifte, voelen er wellicht maar weinig de behoefte om ook nog eens 35 paarden op te offeren aan de Rain-modus. Dat lijkt ons echt meer iets voor als het ook nog begint te sneeuwen…
Ducati Hypermotard (SP) Elektronische
zekerheid
En zo kwam het dat we toch nog redelijk grondig konden testen. Eerste vaststelling: de Hypermotard blijft verrassend stabiel aan hoge snelheden, zeker als je de relatief sportieve rijwielmaten in aanmerking neemt. Je zou verwachten dat deze jongen stuurt als een goed geslepen mes, maar dat ie daar logischerwijs een prijs voor betaalt aan hogere snelheden en snelle bochten. Niks daarvan. De Hypermotard blijft stabiel, want
samen met de tamelijk steile balhoofdshoek van 25,5 graden hebben de Italianen de wielbasis laten groeien tot 1500 mm. Vandaar dat hij deze Hypermotard toch niet hypernerveus aanvoelt. Je zit er zoals gezegd ook beter, meer ontspannen op dan op de voorganger, maar de verleiding om er als een platte toerist mee te gaan rijden is ver weg. De aard van het beestje is en blijft er één waarbij je actief op zoek gaat naar ongein allerhande, en misschien is dat ook wel een beetje de aard van de rijder… Gelukkig heeft Ducati ook op deze motor zijn ondertussen gekend DSP of Ducati Safety Pack geïnstalleerd. Dat is in essentie een combinatie van drievoudig instelbaar ABS en een achtvoudig instelbare tractiecontrole. Die DTC grijpt in op het koppel en niet op de ontsteking. De onderbreking is dus voelbaar, maar niet brutaal. Als de Pirelli’s de plotse krachtontwikkeling niet kunnen doorgeven aan de straatstenen, dan gaat er een rood lampje flikkeren en wordt het vermogen beperkt. Hét grote voordeel van het natte en gladde wegdek was dat we in relatief veilige omstandigheden de werking van alle elektronische hulpmiddelen konden testen. We kunnen gerust stellen dat het ABS en DTC gewoon top zijn. Om te beginnen duurde het langer dan we verwachtten eer ze ingrepen, dus daar is wat lof voor de regenkwaliteiten van de Pirelli Diablo Rosso II op zijn plaats. Maar als het uitbrekende achterwiel gecorrigeerd werd, gebeurde dat voelbaar maar niet bruusk. Ook het ABS werkt zeer goed en de tussenkomst is relatief zacht. Schrikreacties
36
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
rij-indruk
bij een elektronische interventie zijn dus niet nodig en mede daardoor wordt je vertrouwen een stuk groter, gewoon omdat je weet dat de elektronica doeltreffend ingrijpt. We hebben dus al bij al nog aardig wat testwerk kunnen verrichten, en dat ondanks – of misschien wel dankzij? – de danteske weersomstandigheden. Onze bijzondere dank gaat evenwel uit naar het Ducati Safety Pack dat op dit model aanwezig is en zowel DTC als ABS omvat.
Veelzijdig
Hypermotard SP Voor wie het altijd nog wat gekker, en vooral sportiever kan, is er ook nog de Hypermotard SP. Uitgerust met hetzelfde blok en frame, maar wel met een andere ophanging (volledig instelbare Marzocchi telescoop vooraan en dito Öhlins achteraan). De SP heeft ook langere veerwegen en lichtere wielen. Marchesini leverde lichte aluminium wielen die gebaseerd zijn op die van de Panigale. Met lichtere carbon spat-
borden,
magnesium carterdeksels en andere rem-
Deze Ducati Hypermotard is hoe dan ook een reuzenstap voorwaarts ten opzichte van het vorige model. Hij heeft hetzelfde (zeer) prettig gestoorde karakter, maar beschikt nu ook over een blok en een frame die zich nog beter lenen tot de actieve rijstijl die bij deze motor hoort. De Hypermotard heeft zijn snotneus afgeveegd en draagt nu een lange in plaats van korte broek: hij is volwassen geworden. Veilig en verantwoord als het moet, iets frivoler en boordevol fun als het kan. De nieuwgevonden polyvalentie van de Hypermotard laat dat ten volle toe. Met een tank die nu een volle 16 liter benzine kan hebben, is ook het probleem van de beperkte autonomie verholpen. Dat toont aan dat het Ducati menens is met het uitbreiden van het takenpakket van deze Hypermotard. Het is een veelzijdiger motor geworden, getuige de kleine, maar bruikbare spiegeltjes op het stuur. De handbeschermers fungeren eerder als behuizing voor de knipperlichten dan als echte handkappen, maar laar dat de pret niet bederven.
klauwen slaagde Ducati er in om het drooggewicht van de standaardmotor (175 kg) met 4 kg naar beneden te brengen. Dat is voor een al aardig lichte motor een heleboel. De SP is dan ook het genetisch gemanipuleerde sportievere broertje van de Hypermotard, helemaal klaar om op een bochtig circuit als dat van Ascari bergen rijplezier te verschaffen. Akkoord: met een pure sportmotor ga je hier wellicht sneller rond, maar het is zeer de vraag of je er meer plezier zou aan beleven dan met de deze lichte lefgozer. De modi op deze motor zijn anders dan op de standaard Hypermotard. Hier heb je keuze tussen ‘Race’, ‘Sport’ en ‘Rain’. Het topvermogen wordt op dezelfde manier herverdeeld als op de gewone Hypermotard, maar vooral in ‘Race’ mode heb je naast het motorkarakter andere standaardinstellingen voor het ABS. Dat werkt op het circuit anders dan op de openbare weg en dat is onder andere handig bij het remmend insturen. Ook opvallend is dat deze versie slechts in één kleurstelling beschikbaar is. Het zadel is met 890 mm
Al bij al vormt deze Hypermotard een sterk totaalpakket en ondanks het feit dat er nu maar één cilinderinhoud meer beschikbaar is, lijkt de kans dat deze jongen populairder wordt dan gelijk welke van zijn voorgangers, wel erg groot. Hij wordt leverbaar eind maart aan een prijs van € 11.390 in België en € 12.790 in Nederland. Net op tijd dus…
twee volle centimeter hoger dan op de gewone Hypermotard. Je zit dus nog meer ‘op’ de motor, wat hier resulteert in een nog betere controle bij het sturen en een juister gevoel. Niemand zal daarover klagen op de standaard uitvoering, alleen heeft Ducati op de SP duidelijk meer aandacht geschonken aan wat van wezenlijk belang is bij puur sportief werk. Je kunt het hen niet kwalijk nemen,
Tekst: Thierry Sarasyn Foto’s: Milagro
het zit in hun DNA. De meerprijs daarvoor? 3.100 euro in België, 3600 euro in Nederland.
rij-indruk
Ducati Hypermotard (SP)
doorgelicht Motorblok
Remmen en elektronica
Ducati ontwikkelde een compleet nieuw Testastretta 11° blok. Met
Beide modellen maken gebruik van dezelfde Brembo M34-32 remklauwen op 320
821 cc komen ze op wat volgens hen de perfecte cilinderinhoud is
mm remschijven vooraan. Die worden aangestuurd door het gekende Bosch ABS
voor deze motor. De twin met vier kleppen per cilinder is goed voor
9 MP systeem. Dit antiblokkeersysteem vormt de helft van het DSP ofte Ducati
110 pk bij 9.250 opm en 89,5Nm bij 7.750 o.p.m. Het vloeistofge-
Safety Pack. De andere helft bestaat uit de achtvoudig instelbare tractiecontrole.
koelde blok ademt door 52 mm grote, door ride-by-wire gestuurde
Ander belangrijk onderdeel van de elektronica shop zijn de drie rijmodi gestuurd
gasklephuizen. Net als op het Testastrettablok van de Multistrada
door het ride-by-wire systeem: Sport, Touring, Urban voor de Hypermotard en
is ook hier een secundair luchttoevoersysteem voorzien. Het wordt
Race, Sport en Wet voor de Hypermotard SP. De verschillen zitten in andere
geactiveerd wanneer nodig om constant een optimaal mengsel te
onderlinge combinaties tussen ABS, DTC en het geleverde vermogen. In beide
hebben en tegelijk betere emissienormen te verkrijgen. De 11 slaat
gevallen is de laagste stand goed voor 75 pk, de twee hoogste standen laten
over de overlap van de kleppen die tot… 11° beperkt bleef, terwijl dat
110 pk optekenen.
bij een doorsnee blok naar de 40° zweemt.
Beschikbaarheid en service
Chassis
De Hypermotard wordt vanaf eind maart leverbaar. Eens je ’m in je bezit hebt,
We noteren een stalen vakwerkframe opgetrokken uit 34 mm buizen,
moet je minder vaak dan met andere motoren naar je dealer. Voor grote onder-
de balhoofdshoek bedraagt 25,5 graden. Er is een polymeer sectie in
houdsbeurten geeft Ducati een interval van 30.000 km op.
het midden (zoals bij de Multistrada) en een gesmeed subframe. Er is een 70° stuuruitslag en de wielbasis groeide tot 1500 mm.
Ophanging Kayaba en Sachs leveren respectievelijk de UPSD-voorvork en de achterste schokbreker. Voor de SP zijn dat spullen van Marzocchi en Öhlins. Vooraan stijgt de veerweg bij de SP tot 185 mm, achteraan tot 175 mm.
Ducati Hypermotard | SP
Primaire overbrengingsverhouding: 1,85 Koppeling: kabel bediende natte meervoudige
Motor lucht/oliegekoelde tweecilinderin V, viertakt enkele bovenliggende door getande riem aangedreven nokkenas(sen), 2 kl./cil. Cilinderinhoud: 821 cc Boring x slag: 88 x 67,5 mm Compressieverhouding: 11:1 Max. vermogen: 81 kW - 110 pk/9.250 o.p.m Max. koppel: 89,2 Nm/6.250 o.p.m Specifiek vermogen: 134 pk/l. Brandstofvoorziening: Siemens injectie, 45 mm, elektronisch bediend Uitlaatsysteem: 2-in-1-in-2 Smeersysteem: nat carter Type: Distributie:
E l e k t r i s c h e i n s ta l l at i e Ontsteking: Boordspanning: Startaccu: Starter:
CDI-ontsteking 12V 12V elektrische startmotor
Transmissie Primaire
transmissie:
d.m.v. tandwielen
platenkoppeling zesbak 37/15; 30/17; 28/20; 26/22; 24/23; 23/24 ketting
Versnellingsbak: Overbrengingsverhoudingen I -VI: Secundaire Secundaire
transmissie:
overbrengingsverhouding:
R i j w i e l g e d ee l te Stalen vakwerkframe Kayaba|Marzocchi 43|50 mm UPSD, niet regelbaar | volledig regelbaar, veerweg 170|185 mm Achtervering: aluminium enkelzijdige achterbrug, niet regelbaar | volledig regelbare, Sachs | Öhlins monoshock, veerweg 141 mm Voorrem: hydraulisch bediende dubbele 320 mm schijf met vierzuigerremklauwen Achterrem: hydraulisch bediende enkele 245 mm schijf met tweezuigerremklauw Wielen: lichtmetalen vijfspaaks gegoten velgen Voorband: 120/70 - 17 Achterband: 180/55 - 17 Frame: Voorvering:
M a te n & Ge w i c h te n Lengte: 2.110 mm Breedte: 860 mm Hoogte: 1.155 mm Zithoogte: 890 mm Wielbasis: 1.505 mm Balhoofdshoek: 25,5° Drooggewicht: 171 kg Gewicht volgetankt: 194 kg Tankinhoud inclusief reserve: 16 l. (2,5 l. reserve) Kleuren: Matzwart, glanzend rood
Eenmalige kost € 61,50
B.I.V.:
J a a r l i j k s e K o s te n € 49,37
Verkeersbelasting:
Prijs België: Nederland:
€ 11.390|14.490 B.T.W. inclusief € 12.790|16.390 B.T.W. en B.P.M. inclusief
Imp o r te u r België & Nederland: Ducati North Europe, Moezel 9-11,
NL - 2491 CV Den Haag, tel.: (+31)(0)703-01 73 99, www.ducatibenelux.be Motoren & Toerisme
maart
2013
37
rij-indruk T r i u m p h T i g e r S p o r t
Beschermde
soort N
a
de
introductie
cesvolle
modellen
als
de
en
de
Triumph Tiger 800
Tiger Explorer
zou
je
suc-
van
buiten-
als
staander kunnen gaan twijfelen aan de
overlevingskansen
sieke’
Tiger 1050. Ten
van
de
huize
‘klas-
Triumph
werd die denkpiste met typisch
Brits
flegma kordaat onder de mat geveegd door ‘out of the blue’ op de proppen te
komen
met
de
Tiger Sport. De
literzware variant kreeg met andere woorden een vaste stek binnen het gamma, zij het dat daarbij zijn kwaliteiten als sportieveling wat dikker in de verf werden gezet…
We zeggen dus niet langer Tiger 1050, maar Tiger Sport. Wil dat dan zeggen dat we hier voortaan te maken hebben met een sportmotor? Niet helemaal, althans: dat is wat Product Manager Simon Warburton ons probeerde uit te leggen aan de vooravond van de testrit in de buurt van het Spaanse Sitges.”De Tiger Sport maakt nog altijd deel uit van het Triumph ‘Adventure’-gamma. Het is dus zeker geen sportfiets, maar het is wel degelijk de meest sportieve der Tigermodellen”.
Bestseller De Triumph Tiger werd een eerste keer gespot in het jaar 1993, het bleek een grote all-road met een vervaarlijk strepenpatroon op de flanken. Die verschijningsvorm bleef grosso modo behouden tot in 2007, toen de 1050 zijn opwachting maakte. Die richtte zijn pijlen op een meer weg-georiënteerd publiek door uit te pakken met 17 inch wielen met daar omheen lekker sportieve sloffen. De Tiger ruilde met andere woorden zijn originele habitat in voor een heel andere leefomgeving, althans: tot de 800-modellen
38
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
en de Explorer ten tonele werden gevoerd. Toch bleek die zijstap richting asfalt een erg leerzame ervaring, zo herinnert Simon Warburton zich: “Die 2007-versie werd binnen de kortste keren een succesnummer, in die mate zelfs dat we op een bepaald moment niet meer aan de vraag konden voldoen. Was dat wel het geval geweest, dan had de Tiger 1050 zeker de Street Triple van het podium verstoten als best verkopende Triumph-model.” Dat maakt het alvast een stuk minder moeilijk om te begrijpen waarom Triumph zo begaan is met het voortbestaan van die Triumph 1050… De nieuwe Tiger Sport is eigenlijk een mutatie van de 1050 SE, model dat in 2010 zijn opwachting maakte. Een grondig gewijzigde variant, want zowat alle onderdelen werden opgewaardeerd of anders vormgegeven met slechts één doel voor ogen: een betere sport/toermotor afleveren. Die mix tussen comfortabel en snel rijden maakte van meet af aan het succes uit van de Tiger 1050. Dat het nieuwe model ook een stuk toegankelijker werd voor minder grote piloten kunnen we overigens alleen maar toejuichen.
Veel
van alles
Op het eerste gezicht zou je geneigd zijn de oude en de nieuwe 1050 over dezelfde kam te scheren, maar er zijn wel degelijk ingrijpende wijzigingen doorgevoerd, zowel aan carrosserie als aan rijwielgedeelte. Het achterste zadelgedeelte werd bijvoorbeeld een stuk lager en oogt voortaan dan ook harmonieuzer, beter geproportioneerd. Dat merk je vooral als er een duo plaats neemt op de Tiger Sport. Torende die vroeger hemelhoog boven de berijder uit, dan maakt de bijrijder nu integraal deel uit van het pakket wat de dynamiek ervan zeker ten goede komt. Ook de op zich al puike afwerking heeft nog een stapje vooruit gezet, met onder andere de bediening van het dashboard aan de stuurhelften waar je ook de knop van het uitschakelbaar ABS vindt. Dat er ook een keuzeknop is om de knipperlichten al dan niet zelfdovend te maken is er wat ons betreft wat over, liever hadden we een temperatuurmeter of een versnellingsindicator gekregen. Een klokje is dan weer wel aanwezig, maar de cijfertjes daarvan zijn zodanig klein dat je gegarandeerd te laat komt op je afspraakje.
rij-indruk
Triumph Tiger Sport
Motoren & Toerisme
maart
2013
39
Triumph Tiger Sport
rij-indruk
Viervoudig regelbare rem- en koppelingshendels maken het plaatje compleet, in ons geval nog eens omlijst door optionele handkappen.
Ten
strijde!
Eén van de belangrijkste wijzigingen aan deze Sport betreft de rijhouding. Want ook al merk je niet meteen een groot verschil met de vorige 1050, het is er wel degelijk. De zadelhoogte werd 5 mm verlaagd, maar belangrijker is dat de smallere vorm van het zadel resulteert in een 5 cm kleinere boog tussen beide benen. De Sport werd bovendien ook 10 kilogram lichter dan zijn voorganger, waardoor deze jongste Tiger zich profileert als een machine voor zowat elk type rijder, kort of lang, dik of dun. Je voelt je meteen thuis in het zadel, het voor sommigen wat afschrikwekkend imposante karakter van de Explorer is hier niet van de partij. Tel daarbij het lichte stuurgedrag, de verbluffend soepele motor en de goede versnellingsbak en je weet: hiermee kan je iedereen naar de oorlog sturen. De enige minpuntjes die we tijdens de 200 kilometer lange testrit konden optekenen waren (nog altijd) een lichte vorm van on/off in de gasrespons en een verbruik van 6,5 l./100 km bij een euh… sportieve rijstijl. De laatste kilometers naar Sitges leidden ons over een uitbundig kronkelend stuk snelweg waarbij aan snelheden van haaatsjoem170! duidelijk werd dat het werk aan het rijwielgedeelte wel degelijk zijn vruchten heeft afgeworpen. Karakter, precisie, stabiliteit: het zit er allemaal op en aan. Deze Sport toont zich daadkrachtiger dan ooit voorheen, met een licht, intuïtief en correct stuurgedrag dat
40
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
ondersteund wordt door goede remmen en veercomponenten. Geen topspullen, gewoon erg goed. Wie op dat vlak het onderste uit de kan wil mag alvast beginnen fantaseren over een Tiger Sport R, naar analogie met de Speed, de Street en de Daytona R…
Wind
als spelbreker
De keerzijde van de medaille is dat deze Sport zich niet meer zo vergevingsgezind toont op vlak van comfort. De vering komt een stuk strakker door dan voorheen en het is enkel aan de langere veerwegen te danken dat je niet de indruk krijgt met een pure sportfiets aan de rol te zijn. Weet wel dat de vering zowel voor- als achteraan helemaal instelbaar is, dus eigen voorkeuren kunnen wel degelijk ‘ingepland’ worden. Eén ding dat niet wijzigde ten opzichte van de 1050 en de SR is de mate van windbescherming, en dat is een jammere zaak. De rijwind wordt tot 120 km/u goed weggeleid van borst en schouders, maar de helm zit volop in de branding. Dat laat zich na een paar honderd kilometer wel degelijk voelen, zeker als je het ritme wat wil opschroeven. Het optionele hogere windscherm kan
soelaas bieden voor rijders tot 1m75. Al wie groter is zal af te rekenen krijgen met vervelende turbulenties rond de helm en zal wellicht ook de wat krappere beenhoek verwensen, al noteert die al bij al nog redelijk ruim voor een model dat fier het opschrift ‘Sport’ draagt…
Zo
ne goeie…
Deze Tiger Sport is met voorsprong de beste der Tiger 1050-modellen, een motorfiets die je zowel tijdens de week - als pendelaar - of tijdens het weekend - als toerrijder - te vriend zal zijn. Zijn zalig gulle motorblok, zijn strakke rijwielgedeelte en zijn al bij al nog ontspannen rijhouding zullen altijd een garantie vormen voor een riante portie motorplezier. Voor lange reizen zal de windbescherming wat te kort schieten terwijl het smallere zadel ook harder en minder comfortabel aanvoelt. Een beetje spijtig, want met de grotere bagagecapaciteit en een beter duozadel heeft deze ‘Sport’ ook flink wat troeven als ‘Touring’-machine in huis… Tekst: Christophe Jardon / DG Foto’s: Triumph
rij-indruk
Triumph Tiger Sport
doorgelicht Motorblok
Opties en accessoires
In tegenstelling tot de 1200 cc driepitters uit de Trophy en de Explorer is het hier met
De nieuwe zijkoffers (31 liter links en 24,5 liter rechts met
een vergrootglas zoeken naar elektronische snufjes zoals ride-by-wire en alternatieve
een laadvermogen van elk tien kilogram) zijn een stuk groter
mappings. Die benadering mag dan al niet de meest vooruitstrevende zijn, het blok
dan hun voorgangers en worden voortaan via het 'Dynamic
presteert wel als een zonnetje. Ten opzichte van de Tiger 1050 kwamen er tien paard-
Luggage System' op de motor bevestigd. De prijs ervan
jes en 6 Nm extra in het blok te zitten, wat de technische fiche opleukt met cijfers als
bedraagt 999 euro zonder bevestigingskit. Wie ‘all the way’ wil
125 pk en 104 Nm. De vermogenswinst laat zich voelen over het hele toerenregister
gaan kan daarboven ook nog de 55 liter topkoffer monteren
en kwam er dankzij een betere luchtinlaat, andere injectiemappings en een gewijzigd
(kostprijs 329 euro). Verder noteren we o.a. een magnetische
uitlaattraject. Leuk extraatje is dat daardoor het gemiddeld verbruik met 7% lager
tanktas, een hoger windscherm, handvatverwarming, een
noteert. Het schakelmechanisme werd soepeler en de eindoverbrenging werd een
middenbok, een Arrow uitlaat, handkappen, een monitoring-
tikkeltje korter met het oog op nog snediger acceleraties. De slotsom is dat de 1.050
systeem voor de bandendruk, een alarm, een comfortzadel en
cc driepitter nog altijd de meest karaktervolle krachtbron uit het Triumph-gamma is.
een laag zadel.
Rijwielgedeelte
Prijzen en kleuren
Wat meteen in het oog springt is de nieuwe enkelzijdige achterbrug. Die lijkt als twee
Crystal White en Diablo Red zijn de beschikbare kleuren, het
druppels water op het exemplaar uit de Speed Triple, maar het betreft een nieuw
prijskaartje afficheert in België 12.490 euro, in
ontworpen onderdeel. De achtersteven werd compleet hertekend - waardoor de duo
Nederland is dat 13.990 euro.
lager zit - en er kan ook meer gewicht mee. De veercomponenten werden aangepast
Ook de Tiger 1050 SE staat
aan het gebruiksdoel, lees: alles staat wat strakker afgeveerd, maar kan nog steeds
nog in de catalogus, dit aan
uitvoerig bijgeregeld worden. Het achterwiel werd 1,3 kg lichter, de gebruikte banden
12.900 euro in België
zijn Pirelli Angel ST’s. Het standaard ABS kan naar believen in- en uitgeschakeld wor-
en 14.690 euro in
den. Ten slotte werd ook de koplampunit herwerkt, met een lager gewicht en grotere
Nederland. In die
lichtopbrengst voor ogen.
prijzen begrepen is een kofferset, een
midden-
bok, verwarmde handvatten en een comfortzadel.
Triumph Tiger Sport
Primaire overbrengingsverhouding: nb Koppeling: kabel bediende natte meervoudige
Motor Type: vloeistofgekoelde driecilinderlijnmotor, viertakt Distributie: dubbele bovenliggende kettingaangedreven Cilinderinhoud: Boring x slag: Compressieverhouding: Max. vermogen: Max. koppel: Specifiek vermogen: Brandstofvoorziening: Uitlaatsysteem: Smeersysteem:
nokkenas(sen), 4 kl./cil. 1050 cc 79 x 71,4 mm 12,0:1 92 kW - 125 pk/9.400 o.p.m 104 Nm/6.250 o.p.m 119 pk/l. Multipoint injectie, 3-in-1 nat carter
E l e k t r i s c h e i n s ta l l at i e Ontsteking: Boordspanning: Startaccu: Starter:
CDI-ontsteking 12V 12V elektrische startmotor
Transmissie Primaire
transmissie:
platenkoppeling zesbak 2.733; 1.947; 1.545; 1.292; 1.154; 1 transmissie: ketting overbrengingsverhouding: nb
Versnellingsbak: Overbrengingsverhoudingen I -VI: Secundaire Secundaire
R i j w i e l g e d ee l te Aluminium perimeterframe Showa 43 mm UPSD, volledig regelbaar, veerweg 140 mm Achtervering: aluminium enkelzijdige achterbrug, qua veervoorspanning en uitgaande demping regelbare Showa monoshock, veerweg 150 mm Voorrem: hydraulisch bediende dubbele 320 mm schijf met vierzuigerremklauwen Achterrem: hydraulisch bediende enkele 255 mm schijf met tweezuigerremklauw Wielen: aluminium gegoten velgen Voorband: 120/70 - ZR17 Achterband: 180/55 - ZR17 Frame: Voorvering:
M a te n & Ge w i c h te n d.m.v. tandwielen
Lengte:
2.150 mm
Breedte: 835 mm Hoogte: 1.310 mm Zithoogte: 830 mm Wielbasis: 1.540 mm Balhoofdshoek: 22,8° Naloop: 89,7 mm Gewicht volgetankt: 235 kg Tankinhoud inclusief reserve: 20 l. Theoretische topsnelheid: 278 km/u Kleuren: Crystal White - Diablo Red
Eenmalige kost € 495,00
B.I.V.:
J a a r l i j k s e K o s te n € 53,72
Verkeersbelasting:
Prijs € 12.490,00 B.T.W. inclusief € 13.990,00 B.T.W. en B.P.M. inclusief
België: Nederland:
Imp o r te u r Triumph BV, Smaragdweg 6, NL - 1800 GE Alkmaar, tel.: (+31)(0)725-41 03 11
België & Nederland:
Motoren & Toerisme
maart
2013
41
rij-indruk H o n d a G o l d W i n g F 6 B
Het
betere W
’Bagger’
ie in het gebied ceert
Nederlands
een met
product als
gevoel
taallan-
roepnaam
heeft ofwel weinig taalge-
voel of hanteert die naam omdat ie in het buitenland een heel andere betekenis heeft.
Honda F6B
In
het geval van de
is het wel degelijk de
tweede denkpiste die werd gevolgd, je kunt een telg van het roemruchte
Gold Wing-geslacht
toch niet opza-
delen met de status van figuur’?... coole
Neen:
‘modder-
een ‘bagger’ is een
Amerikaanse
reismachine
met zadeltassen rond het achterwerk gedrapeerd, al zijn de ‘bags’ in dit specifieke geval niets anders dan de kunststof zijkoffers van de donormotor.
In een artikel waarin de Gold Wing ten tonele wordt gevoerd zal je altijd de woorden ‘iconisch’ en ‘roemrucht’ tegen het lijf lopen, en dat is in het geval van deze F6B dus niet anders. Dit nieuwe model in het Hondagamma maakt immers gebruik van het blok en rijwielgedeelte van die ondertussen bijna 40 jaar oude Gold Wing, Tussen 1975 - het jaar van lancering - en vandaag werden meer dan 550.000 exemplaren van één of ander Gold Wing-model aan de man/vrouw gebracht. Het blok, dat ooit het levenslicht zag als 1000 cc viercilinder boxer groeide in die periode uit tot een hemels zoete zescilinder boxer met een longinhoud van 1800 cc. Vanaf 1979 werd de GL in het Amerikaanse Marysville gebouwd, maar in 2009 besliste de Honda top de productie terug naar Japan te halen. Ondertussen zagen we verschillende Gold Wing-afgeleiden de revue passeren, zoals de F6C – de Flat Six Cruiser, ook wel gekend als de Valkyrie – en de wat vergezochte Rune met zijn jaren ’40 ‘Looney Tunes’-styling.
Terug
naar de basis
De meest recente variatie op het zescilinder boxer-thema is de hier getoonde F6B, een model dat een duidelijk jongere doelgroep wil bespelen dan de traditionele GW-toerrijders. Het is een feit dat er wereld-
wijd steeds betere verkoopcijfers worden genoteerd in het segment van de V-twin ‘Bagger’-modellen die vooral in ‘Generation X’-middens goed scoren. Motorrijders geboren tussen ruwweg 1962 en 1982 zijn dat, waarvan geweten is dat ze weg zijn van coole, zwarte bikes met veel vermogen, een comfortabele zit en een goede handling. Het Honda designteam ging te rade bij hun nog steeds in Amerika verblijvende stylist Asao Itaya met de vraag om de GL 1800 terug te voeren naar zijn ‘roots’. Asao schrapte de topkoffer uit het ontwerp, maar behield de twee afsluitbare zijkoffers. Die bieden wel een zee van ruimte, maar door hun specifieke vorm past er aan weerszijden net geen integraalhelm in. De obligate jethelm lukt dan weer wel. Op de plaats van topkoffer zitten nu twee zwarte alu handvatten die een duo in staat moeten stellen weerstand te bieden aan de acceleraties van de 116 pk sterke zescilinder. Het windscherm werd een flink stuk ingekort, maar geeft nog steeds voldoende windbescherming tijdens een langere tocht. Het motorblok zit voortaan minder ingekapseld en de zadelhoogte noteert 725 mm waar dat op de GL1800 740 mm is. Detailfreaks zullen opmerken dat de uitlaten spitser toelopen en dat de achteruitkijkspiegels anders gepositioneerd zijn.
De elektronisch regelbare achtervering werd vervangen door een manueel regelbare Showa Pro-Link veerpoot met de stelknop onder het rechter zijdeksel. De demping van de achterste veerpoot werd herberekend met het oog op het 28 kilogram lagere rijklaar gewicht van de F6B. Let wel: de Bagger zet volgetankt nog altijd een flinke 385 kilogram op de weegschaal en die moet je stuk voor stuk met beenkracht achteruit duwen. De elektrische achteruitversnelling werd namelijk uit het pakket geschrapt, net als de mogelijkheid om GPS en airbag als optie te bestellen. Gingen verder nog voor de bijl: de zadelverwarming, de Cruise Control, de verlichte bedieningsknoppen en de zelfdovende knipperlichten. Foei! Wel behouden is de goede AM/FM stereo-installatie die je favoriete muziek door vier speakers laat schallen, ongeacht of die nu van je iPod of van een USB-stick afkomstig is. De klank blijft goed gedefinieerd tot ruim boven de wettelijke snelheidslimieten, vanaf 150 km/u krijg je te veel turbulenties rond de helm te verwerken. Schouders en armen zitten op dat ogenblik wel nog comfortabel uit de wind, maar veel lol val er in die regionen niet meer te rapen. De onhandige lepels om het scherm in de hoogte te verstellen zijn verdwenen, wie toch meer windbescherMotoren & Toerisme
maart
2013
43
Honda Gold Wing F6B ming wil kan opteren voor een hoger, wat spits toelopend windscherm met daarin het karakteristieke ‘ruitje’ om de mate van onderdruk achter het scherm wat bij te regelen.
Een
wereld van verschil
Het zogenaamde ‘gunfighter’ zadel zit even zacht en comfortabel als het touringexemplaar op de Gold Wing, maar biedt meer plaats om te verzitten, zowel voor de rijder als voor de duo. Die bijzit krijgt gewone voetsteunen, geen treeplanken om er zijn/haar laarzen op te laten rusten. Een erg gegeerd accessoire zal hoe dan ook de rugsteun voor de duo zijn, opmerkelijk is dat ook handvatverwarming naar de optielijst werd verwezen. De enige twee hoofdkleuren zijn zwart en rood, waarbij zeker die laatste kleurstelling de F6B lekker agressief voor de dag doet komen. En wat meer is: de Bagger kan die attitude ook al rijdend waarmaken, zelfs al is de vermogensafgifte nog
altijd even zijdezacht als voorheen. Het grootste verschil met de Gold Wing is dat de gewichtsbesparing betrekking heeft op onderdelen die hoog geplaatst zijn – scherm, knoppenwinkel, GPS, airbag… - waardoor het zwaartepunt van de F6B nog lager kwam te liggen. Dat heeft een niet te versmaden impact op het stuurgemak, met een verrassend licht en snel over te gooien machine tot gevolg. Het uit de kluiten gewassen aluminium balkenframe, de 45 mm voorvork en de riante rijwielmaten laten in de verste verte niet vermoeden dat dit een vlot en strak te besturen motor zou zijn die moeiteloos de maximale hellingshoek van 42° opsoupeert. Even overstappen van de F6B naar de Gold Wing van een begeleider leerde me dat er een wereld van verschil is tussen beide modellen. Vooreerst is daar het stuurgemak en de grotere precisie, maar ook de acceleraties zijn snediger en de remmen voelen nog performanter aan. De gecombineerde remmen – de achterrem activeert meteen ook één schijf vooraan- laten je toe lichtjes bij te remmen in de bocht zodat je rijlijn vanzelf wat krapper wordt terwijl er toch maar een fractie van je snelheid verloren gaat. ABS is uiteraard standaard, al konden we aan de vertrouwenwekkende Bridgestone Exedra’s slechts met veel kwade wil een pieptoontje ontlokken.
44
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
(Bijna)
alles erop en eraan
Een vierhonderd kilometer lange testrit voerde ons gezelschap van San Diego langs de Mexicaanse grens naar de immense ringwegen rond Los Angeles, waarbij we zowat alle soorten wegen en bochten voor de wielen geschoven kregen. Alleen bij het aansnijden van de meest uitdagende bochtencombinaties kwamen de beperkingen van deze machine aan het licht, met dien verstande dat je niet zomaar hersenloos een bocht mag aansnijden omdat de correctiemarge eerder beperkt is. Ga je iets te enthousiast tewerk, dan bestaat het risico dat je te snel de maximale hellingshoek bereikt waarna enkel nog de reminstallatie soelaas kan brengen. Vandaar dat je op dergelijke trajecten beter een vloeiende, behoudsgezinde rijstijl aankleeft zonder daarbij de limieten op te zoeken. Wees gerust: wie in je kielzog volgt zal ook dan nog hogelijk verbaasd zijn van de snedigheid waarmee je die imposante lob-
bes over de roetsjbaan loodst, zeker als je nu en dan de vijfde versnelling even wisselt voor de vierde. Twee van de vijf versnellingen zijn eigenlijk overbodig, deze koppelbeer kan net zo goed alle klussen klaren met 1, 3 en 5. Eens de grootstad in zicht komt kan je verblijd vaststellen dat de F6B zowaar makkelijker tussen de files door te sturen is dan de doorsnee avonturiersmotor met koffers. De goed in het design geïntegreerde zijkoffers maken de motor niet nodeloos breed en het lage zwaartepunt is zaligmakend bij het traag door het stadverkeer vorderen. Het enige waar je terdege rekening moet mee houden is dat je de Bagger bij aankomst niet met de neus in een gootje parkeert voor je favoriete bikerscafé. De afwezigheid van een achteruitrijversnelling is wat mij betreft de enige lacune in het uitrustingsniveau van deze ‘real world’ Gold Wing, voor het overige zit zowat alles wat je je maar kunt wensen erop en eraan. Wel spijtig is dat de USB-ingang om
rij-indruk
er je telefoon of iPod op aan te sluiten in de linkerkoffer achteraan werd geplaatst, wat niet meteen de handigste plaats is. De F6B lijkt op het eerste gezicht een Gold Wing zonder topkoffer en met een lager windscherm, maar het spreekwoord
‘schijn bedriegt’ is hier zeker op zijn plaats. De Bagger oogt om te beginnen veel cooler dan zijn toerbroer en laat zich ook navenant berijden. De strakkere lijnen, de snediger inborst en de ongeveer 5000 euro lichtere prijskaart maken ‘m tot een gesmaakte aan-
Honda Gold Wing F6B
vulling op het bestaande Gold Wing pakket: eindelijk een zescilinder boxer voor wie de vijftig nog niet gepasseerd is… Tekst: Alan Cathcart / DG Foto’s: Kevin Wing
doorgelicht Motor
Uitrusting
De zescilinder werd ongewijzigd overgenomen uit de ondertussen twaalf jaar oude
De belangrijkste wijziging ten opzichte van de Gold Wing is
GL1800 Gold Wing, een watergekoelde boxer met enkele bovenliggende nokkenas-
het opvallend lage windscherm. Verder biedt de F6B aan rijder
sen en twee kleppen per cilinder. De cilinderinhoud van 1832 cc wordt gehaald door
en duo een compleet anders vormgegeven zadel, vooraan 15
een boring en slag van 74 x 71 mm te hanteren, de vermogensopbrengst bedraagt
mm lager dan op de GL. De topkoffer maakte plaats voor twee
116 pk aan 5.500 o.p.m., het magistrale koppel van 167 Nm piekt al aan 4.000 toe-
robuuste handgrepen voor de duo, diens voeten rusten voort-
ren per minuut. De vijfbak wordt gekoppeld aan een cardan als eindaandrijving die
aan op gewone voetsteuntjes. In de rechterzijde van de kuip
verwerkt zit in de enkelzijdige swingarm. De elektrische achteruitversnelling werd uit
werd wat extra ruimte gecreëerd voor een 2,8 liter groot berg-
het pakket weggelaten.
vak. De stereo-installatie weerklinkt door vier vooraan in de kuip ingebouwde speakers, achteraan in de linkerkoffer zit een USB
Remmen
aansluiting voor je GSM of MP3 speler, de installatie ondersteunt
Ook hier geen wijzigingen ten opzichte van de donormotor, de Bagger maakt gebruik
ook WMA en AAC bestanden.
van dezelfde 296 mm zwevende schijven vooraan, gecombineerd - letterlijk - met een geventileerde 316 mm schijf achteraan. Die worden telkens afgeremd door driezui-
Accessoires
gerremklauwen waarbij een druk op het rempedaal ook resulteert in het aangrijpen
Belangrijkste extraatjes zullen wellicht de hogere ruit - met het
van één zuiger op beide schijven vooraan. DC-ABS is standaard.
gekende onderdruk-'raampje' erin - en de ruggesteun voor de
Rijwielgedeelte
duo worden. Uiteraard ook veel chroomspullen en een bagagerek achteraan.
Het zal u wellicht niet verbazen, de F6B maakt gebruik van hetzelfde aluminium balkenframe met dezelfde geometrie als de GL1800. Dat betekent dat de wielen 1690 mm uit elkaar staan, dat de balhoofdshoek 29° bedraagt en de naloop 109 mm. De holle alu vijfspaaksvelgen zijn geschoeid met Bridgestone Exedra's G709 met maatje
130/70-R18 vooraan en 180/60-R16 achteraan. Droog zet de F6B 335
kilogramop
de weegschaal, met alle vloeistoffen aan boord wordt dat 385 kg.
Honda Gold Wing F6B Motor vloeistofgekoelde zescilinderboxer, viertakt enkele bovenliggende kettingaangedreven nokkenas(sen), 2 kl./cil. Cilinderinhoud: 1832 cc Boring x slag: 74 x 71 mm Compressieverhouding: 9,8:1 Max. vermogen: 87 kW - 118 pk/5.500 o.p.m Max. koppel: 167 Nm/4.000 o.p.m Specifiek vermogen: 65 pk/l. Brandstofvoorz.: PGM-FI injectie, 40 mm, gasklephuizen Uitlaatsysteem: 6-in-2 Smeersysteem: nat carter Type: Distributie:
E l e k t r i s c h e i n s ta l l at i e Ontsteking: Boordspanning: Startaccu: Starter:
CDI-ontsteking 12V 12V elektrische startmotor
Transmissie Primaire
transmissie:
hydraulisch bediende natte meervoudige platenkoppeling Versnellingsbak: vijfbak Secundaire transmissie: cardan Koppeling:
d.m.v. tandwielen
R i j w i e l g e d ee l te aluminium balkenframe Luchtondersteunde 45 mm conventionele voorvork, qua veervoorspanning regelbaar, veerweg 140 mm Achtervering: aluminium enkelzijdige achterbrug, qua veervoorspanning regelbarePro-Link Pro-Arm monoshock, veerweg 105 mm Voorrem: hydraulisch bediende dubbele 296 mm schijf met driezuigerremklauwen + ABS Achterrem: hydraulisch bediende enkele 316 mm schijf met driezuigerremklauw + ABS Wielen: aluminium vijfspaaks gegoten velgen Voorband: 130/70 - R18 Achterband: 180/60 - R16 Frame: Voorvering:
1.690 mm 29,15° 109 mm 385 kg 25 l. (4 l. reserve) Rood / Zwart
Eenmalige kost € 495,00
B.I.V.:
J a a r l i j k s e K o s te n € 53,72
Verkeersbelasting:
Prijs België: Nederland:
€ 24.490,00 B.T.W. inclusief € 27.499,00 incl. BTW en BPM
Imp o r te u r Honda Motor Europe Belgian Branch Sphere Business Park Zoning 3 Doornveld 180-184, B – 1731 Zellik (+32) (0)2 620 10 00, www.honda.be Nederland: Honda NL BV, Capronilaan 1, NL - 1119 NN Schiphol-Rijk, (+31) (0)207 070 000, www.honda.nl België :
M a te n & Ge w i c h te n Lengte: Breedte: Hoogte: Zithoogte:
Wielbasis: Balhoofdshoek: Naloop: Gewicht volgetankt: Tankinhoud inclusief reserve: Kleuren:
2.635 mm 945 mm 1.455 mm 725 mm
Motoren & Toerisme
maart
2013
45
Rij-indruk K T M A d v e n t u r e 1 1 9 0
Langs de
grote
W
ie de koning van de troon wil stoten, moet sterker zijn dan de koning.
En
als
er één segment is waar er nog zonder tegenspraak
kan
gesproken
worden
van een alleenheerser, dan is het wel dat van de hoogpoters/reisenduro’s.
Francesc Montero
Bij KTM
De lat ligt dus hoog voor KTM’s nieuwste. Maar de jongens uit Mattighofen maken zich sterk dat hun jongstgeborene op zijn minst klaar is voor de uitdaging. “Dit is het belangrijkste model van de voorbije vijf jaar voor KTM”, stelde KTM marketingbaas Thomas Kutruf nog voor we één meter gereden hadden. De toon was gezet. KTM heeft best een lange weg afgelegd sinds het merkt dik tien jaar geleden voluit aan de verovering van de off-road markt begon, maar sinds een aantal jaar kijken de Oostenrijkse oranje rakkers met meer dan gezonde belangstelling naar de markt van de wegmotoren. En ook al doen de Oostenrijkers het op die markt lang niet slecht, ze zijn er bijlange niet zo dominant als op de off-road markt en dat is toch het uiteindelijke doel.
Een 1200 die rijdt als een 900 De nieuwe Adventure 1190 zou wel eens de motor kunnen worden waarmee KTM een reuzenstap voorwaarts zet. Ten eerste omdat ze in een segment zitten dat momenteel zo populair is als ijsjes op een kinderfeest. Maar vooral omdat ze met de Adventure 990 die tien jaar geleden op de markt verscheen nog te veel off-road en sportgericht waren. Dat is met de nieuwe anders. Het is een reisenduro pur sang. Eentje met een indrukwekkend blok, een superieur rijwielgedeelte en een impressionante veelzijdigheid. Zijn grootste nadeel is misschien zijn modelnaam.
46
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
Een KTM Adventure wordt momenteel nog aanzien als een motor waarmee je ook wel eens aan een rally kunt deelnemen, maar dat is de nieuwe dus niet. De R-versie van de Adventure 1190 die er staat aan te komen heeft wel een groter off-road potentieel. In dat opzicht is het belangrijk te benadrukken hoeveel deze Adventure 1190 wel verschilt van KTM’s vorige Adventure. Deze motor heeft het potentieel om zich te meten met de trendsetter en koning van deze klasse. Hij ziet er in alle eerlijkheid ook een stuk beter uit dan zijn voorgangers. Mooie lijnen, goed afgewerkt, niet te eenzijdig sportief en met de grijze versie is er een goed alternatief voor al wie niet van oranje houdt. Het uiterlijk is echter niet de enige en zeker niet de grootste troef van de nieuwe KTM. Hij is vooral enorm veelzijdig. De tweecilinder die afgeleid werd van het LC8 blok dat ook al dienst doet in de RC8 levert 150 pk. Dat is waanzinnig veel, vijftien jaar geleden zaten hypersporters nog niet eens aan dat cijfer. En wat toen veel was, is dat nu nog steeds. Het is echter de verdienste van KTM dat ze het blok zo soepel en bruikbaar maakten dat je er net zo goed onfatsoenlijk hard mee kunt knallen als zachtjes over ’s lands wegen tuffen. Het gebruiksgemak is fenomenaal. In essentie door de combinatie van kracht en souplesse in het blok, maar ook daar de gewichtsverdeling, het chassis, de elektronisch gestuurde ophanging en – niet
weten ze dus wat de minimum-
vereisten zijn, willen ze van de nieuwe
Adventure 1190
een
succesnummer
maken.
te vergeten – door details. Een mechanische ondersteuning in het koppelingshuis en de hydraulische bediening van de koppeling zorgen ervoor dat je op deze 1200 met één vinger de koppeling bedient. Het ride-bywire gashendel is mega licht te bedienen. En door de smalle bouw en het lage volgetankte gewicht van 230 kg rijdt deze 1200 als een frisse 900.
Veelzijdigheid
troef
We kunnen gerust stellen dat we tijdens de persvoorstelling op Tenerife de limieten van de Adventure afgetast hebben. Omdat we graag wilden weten tot wat de Adventure allemaal in staat is en ook omdat je op zo’n persvoorstelling al eens in een groepje verzeild geraakt dat vooral bestaat uit halve zolen die slechts twee mogelijke posities voor het rechter handvat kennen: vol open of dicht. We haspelden het eerste deel van de bergrit af aan een gemiddelde snelheid van 93 km per uur. Nodeloos te zeggen dat we niet veel zinnigs kunnen vertellen over het landschap, maar dat was gelukkig ook de reden van onze trip niet. Na wat giswerk kozen we voor de ‘Sport’ instelling van de motor en de ‘Street’ modus voor de ophanging. Dat kiezen gaat trouwens heel eenvoudig dankzij een keuzeschakelaar op de linker stuurhelft. We opteerden dus voor het meest vinnige motorkarakter en een tikkeltje comfort in de ophanging.
Francesc Montero
KTM Adventure 1190
rij-indruk
Knallen
of toeren?
En ook al werd er slechts sporadisch overgeschakeld van stevig knallen naar rustig toeren, toch is dit een pure toermotor.
48
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
Francesc Montero
Weinig slechte dingen te melden dus over de nieuwe Adventure, maar vooral veel
Bij sportief rijden kun je zo hard gaan dat je de aanwezigheid van de stuurdemper naar waarde weet te schatten en flirtend met de gripgrens van de Continental banden vraagt een mens zich af waarom je met deze motor niet eens een circuitdagje zou meepikken. Het V-twin concept heeft de ingenieurs trouwens ook toegelaten om de motor opvallend smal te houden. Puur op het gevoel zou je nooit vermoeden dat je op een 1200 cc zit. Rustig rijdend al evenmin want KTM is er wonderwel in geslaagd om het blok soepel te houden en alle brutaliteit weg te filteren. Aan een gematigd tempo sta je zelfs verbaasd over het comfort en de souplesse van het blok. EDS op een comfortabele veerdemping, motormapping op ‘Street’ en zorgeloos remmen en gassen dankzij het gecombineerd ABS en de tractiecontrole. Dit C-ABS activeert lichtjes de achterrem als je vooraan remt, dat draagt vooral bij tot de stabiliteit tijdens het remmen. De achterrem wordt altijd onafhankelijk bediend. Kwestie van bij het remmen bij off-road gebruik ook niet ongewild je voorwiel te gaan blokkeren.
Sebas Romero Sebas Romero
Bovendien reageert het Electronic Damping System (EDS) zo goed op de oneffenheden in de weg dat je altijd wel een aangepaste karakteristiek hebt. Alleen is die naargelang de gekozen modus dus een tikkeltje zachter of harder. Dat is een goede zaak want ondanks het grote potentieel van het blok is dit geen sportmotor. Je zit comfortabel en met de ruit in de hoogste stand ben je goed beschermd tegen weer en wind. Alles laat zich met een verbazend gemak bedienen, de manueel instelbare ruit heb je in een wip op de juiste hoogte en ook de zadelhoogte laat zich vlot aanpassen. We opteerden met onze naar Europese maatstaven toch heel gemiddelde 1,80 meter toch voor de laagste stand van het zadel. De knieën zitten in een al bij al aanvaardbare hoek, maar je zit meer ‘in’ de motor, waardoor je meer controle hebt dan met het zadel op de hoogste stand. Dan zit je meer ‘op’ de motor en verlies je een deel van de feeling. Anderzijds is het zadel wellicht het enige deel van de motor dat we als ‘gewoon oké' zouden omschrijven. Een optioneel gelzadel zou het comfort tijdens een rit van driehonderd kilometer wellicht nog verbeteren. We zijn anderzijds bij het intikken van deze regels nog altijd onder de indruk van die soepele koppeling. Het is tekenend voor de aandacht voor details en het algemene gebruiksgemak.
de bak met een flinke bak
Gezien de wendbaarheid van de KTM valt ook rijden op een niet al te extreem stukje onverhard trouwens dik mee. De elektronica biedt desgewenst een veilig vangnet bij elke acceleratie en remactie en het zijn vooral de banden die hier de beperkende factor zijn. Op de openbare weg is het gemak waarmee je de 1200 cc van het ene oor op het andere gooit een absoluut pluspunt. Veranderen van lijn in een bocht, remmend insturen of rond een oudje slalommen: het gaat als vanzelf. Zo gemakkelijk dat je je meer dan op een doorsnee motor kunt concentreren op rijplezier, beetje rondkijken naar het indrukwekkende landschap of met je linker duim spelen met de instellingen van de elektronica. Eén blik op het dashboard toonde ons ook dat we aan een stevig tempo 6,7 liter verbruikten. Dat lijkt aan de dorstige kant, maar gezien de belachelijke rijstijl valt deze waarde toch zeker binnen het aanvaardbare. En dankzij de grote 23 liter tank mag je er dus van uit gaan dat je met wat goede wil bijna vierhonderd kilometer ver kunt komen.
Sebas Romero
Sebas Romero
Sebas Romero
Francesc Montero
Aan
positiefs. Dat wil echter niet zeggen dat het broodje van de Oostenrijkers gebakken is. Het zal zaak zijn kopers te overtuigen van de kwaliteit van hun nieuw uithangbord en te zorgen dat het extreem sportieve imago van KTM in dit geval niet in hun nadeel speelt. De kwaliteit van de motor is er al, nu zien hoe het zit met de perceptie. En aangezien perceptie realiteit is, ligt daar wellicht een even grote uitdaging als bij de bouw van de motor zelf. We zijn benieuwd… Tekst: Thierry Sarasyn Foto’s: Francesc Montero, Sebas Romero, H. Mitterbauer
rij-indruk
KTM Adventure 1190
evolutieleer Motor
Personalisatie en dashboard
De vloeistofgekoelde LC8 V twin van 1.195 cc levert 150 pk bij 9.500 opm en 125 Nm bij
De standaarduitrusting van de Adventure is goed. Hij kreeg
7500 opm. Het blok is getuned op een brede vermogensafgifte en heeft een aangepaste
een compleet en veelzijdig dashboard dat ook als controle-
versnellingsbak en een slipperkoppeling.
unit voor alle elektronica dienst doet. Windscherm en zadel zijn in de hoogte verstelbaar, de voetsteunen zijn instelbaar
Elektronica
en het stuur is in de lengte instelbaar. Je kunt dus niet alleen
Uitschakelbare tractiecontrole in drie standen, gecombineerd ABS, vier modi voor het
het motorkarakter en het rijgedrag instellen, maar ook je
motorkarakter (Sport, Street, Rain en Off-Road), optioneel EDS (Electronic Damping
eigen zithouding en comfortniveau.
System) voor intelligente dempingskarakteristieken, bandendrukmonitor, …. Belangrijk is dat bij de mappings Rain en Off-Road het vermogen tot 100 pk beperkt wordt en dat
Extra’s
voel je. Ook goed om weten is dat de tractiecontrole in de off-road stand een wielspin van
KTM zet LED lichten in als daytime running lights om een
honderd procent toelaat vergeleken met de draaisnelheid van het voorwiel. Dat wil zeg-
betere zichtbaarheid te garanderen. Duik je een tunnel in,
gen dat je achterwiel maximaal dubbel zo snel draait als het voorwiel wat gecontroleerd
dan wordt het gewoon licht automatisch mee geactiveerd.
driften mogelijk maakt. Het EDS van zijn kant is instelbaar naar gebruik (sport, street,
Een ander leuk extraatje is de optionele bandendrukmeter,
comfort), maar ook naar belasting (solo, solo met bagage, passagier, passagier met
geïntegreerd in het keuzescherm op het dashboard. Het
bagage…). Conclusie: eindeloze instelmogelijkheden en vooral de keuze om je motor
is ook daar dat je de optionele handvatverwarming kunt
helemaal naar je eigen wens en naar de omstandigheden van de dag in te stellen. Bosch
activeren.
leverde de centrale unit die vanuit de parameters voor het ABS ook info haalt voor het
Leverbaar
ride-by-wire systeem en de tractiecontrole.
De KTM Adventure 1190 met EDS zal in
Rijwielgedeelte
België 14.900 en in Nederland 16.949 euro kosten en is metteen leverbaar.
KTM ontwikkelde een nieuw trellis frame dat amper 9,8 kg weegt. Je kunt kiezen voor
De versie zonder de elektronisch
een basisversie met standaard WP-vering, maar de meeste in de Benelux ingevoerde
gestuurde ophanging en zonder
modellen zullen uitgerust zijn met de EDS ophanging. De remmen komen van de
bandendrukmeter kost 700 euro
bovenste plank bij Brembo.
minder in België en passeert de Nederlandse
toonbank
voor
16.299 euro. De Adventure R (meer off-road gericht) zal in België 15.000 en in Nederland 17.099 euro kosten.
H. Mitterbauer
KTM 1190 Adventure | R Motor vloeistofgekoelde tweecilinderin V, viertakt dubbele bovenliggende kettingaangedreven nokkenas(sen), 4 kl./cil. Cilinderinhoud: 1195 cc Boring x slag: 105 x 69 mm Compressieverhouding: 11.5:1 Max. vermogen: 110 kW - 150 pk/9.500 o.p.m Max. koppel: 125 Nm/ o.p.m Specifiek vermogen: 126 pk/l. Brandstofvoorziening: Keihin injectie, Uitlaatsysteem: 2-in-2 Smeersysteem: droog carter Type: Distributie:
E l e k t r i s c h e i n s ta l l at i e Ontsteking: Boordspanning: Startaccu: Starter:
CDI-ontsteking 12V 12V11.2 Ah elektrische startmotor
Transmissie Primaire Primaire
transmissie:
hydraulisch bediende natte meervoudige platenkoppeling Versnellingsbak: zesbak Overbrengingsverhoudingen I -VI: 2,92; 2,13; 1,67; 1,35; 1,13; 0,96 Secundaire transmissie: ketting Secundaire overbrengingsverhouding: 2,47 Koppeling:
overbrengingsverhouding:
d.m.v. tandwielen 1.91
R i j w i e l g e d ee l te Frame: Chroommolybdeen-staal buizenframe Voorvering: WP 48 mm UPSD, volledig regelbaar, veerweg
210 | 248 mm Achtervering: aluminium dubbelzijdige achterbrug, volledig regelbareWP PDS monoshock, veerweg 210 | 248 mm Voorrem: hydraulisch bediende dubbele 300 mm schijf met tweezuigerremklauwen + ABS Achterrem: hydraulisch bediende enkele 240 mm schijf met éénzuigerremklauw + ABS Wielen: lichtmetalen gespaakte velgen Voorband: 90/90 - R21 Achterband: 150/70 - R18
Eenmalige kost € 123,00
B.I.V.:
J a a r l i j k s e K o s te n € 44,48
Verkeersbelasting:
Prijs België: € 14.890,00 | 14.990,00 B.T.W. inclusief Nederland: € 15.699,00 | 16.199,00 B.T.W. en B.P.M. incl.
Imp o r te u r KTM-Sportmotorcycle Belgium SA, Axis Parc Business Center, Rue Edouard Belin 1, BE - 1435 Mont-Saint-Guibert, tel.: (+32)(0)10-47 11 40 , www.ktm.be Nederland: KTM Sportmotorcycle, Postbus 68, NL - 6580 AB Malden, Tel: (+31)(0)24-328 77 88 België :
M a te n & Ge w i c h te n Lengte: Breedte: Zithoogte:
Wielbasis: 1.570 mm Balhoofdshoek: 26,6° Naloop: 119 mm Drooggewicht: 212 | 217 kg Maximum toelaatbaar gewicht: 430kg Tankinhoud inclusief reserve: 23 l. (4 l. reserve) Theoretische topsnelheid: 264 km/u Kleuren: Zwart/oranje, Zwart/antraciet, Blauw (S)
n.b. n.b. 860 - 875 | 890 mm
Motoren & Toerisme
maart
2013
49
rij-indruk C a n - A m S p y d e r S T
I
edereen
heeft
wel
eens
gehad van een spinnenbeet.
last
Het
jeukt vervelend en je kunt er
niet afblijven, maar dat is nog klein bier vergeleken met wat stripfiguur
Peter Parker
er aan overhield want
die veranderde zowaar in
Sindsdien
Spiderman.
slingert hij per spinnenweb
van wolkenkrabber naar wolkenkrabber en is een auto of motor voor hem overbodig.
Mocht
hij ooit terug
gewoon mens worden, dan weten wij welk voertuig zijn voorkeur zou krijgen.
De Can-Am Spyders
dragen niet
enkel de juiste naam, ze hebben ook een uitstraling die perfect past bij het imago van een superheld.
Net zoals Spiderman een kruising is tussen een mens en een spin zou je de Can-Am Spyders als een mengvorm van verschillende voertuigen kunnen beschouwen. Hussel wat onderdelen van een sneeuwscooter, een auto en een motor door mekaar en er komt een Can-Am Spyder uit de shaker. De nieuwe Spyder ST is dan weer een kruising van de RS (de sportieve roadster) en de RT (met riante kofferset aangeklede toerversie) die we eerder in Motoren & Toerisme al testten. Om uit te vogelen of al dat ‘kruiswerk’ het ultieme voertuig of eerder een teleurstellend compromis opleverde trokken we naar de Costa del Sol. Olé!
Sportieve
spin
Can-Am heeft de gewoonte om van ieder type Spyder drie uitvoeringen te produceren en dat is voor de ST niet anders. Zo is er de standaard ST, de sportievere ST-S en de ST Limited Edition. De ST-S onderscheidt zich van de standaard ST met de kleurtjes, een andere uitlaat en hippe zwarte velgen terwijl de Limited Edition uitpakt met een GPS-kit, harde zijkoffers en een radio met iPod-functie. Aan superheld- waardige looks ontbreekt het niet. Een lage en sportieve snuit met ingebouwde ronde lampjes wordt aangevuld met twee brede smalle verstra-
lers en een windscherm dat je handmatig kan verstellen, ook tijdens het rijden. In de breedte vinden we de voorbanden die bedekt worden door kleine spatborden waarin ook de knipperlichten en moderne LED-lichtjes verwerkt zitten. Het zadel blijft overweldigend groot, zelfs voor twee personen. Voor voetjes van zowel de bestuurder als van de passagier staan op de ST-S en ST Limited Edition twee trillingsdempende treeplanken aan beide zijden van de driewieler ter beschikking, de standaard ST moet het doen met voetsteunen. Achteraan eindigen we met een vette vijftienduims 225/50 laagprofielband. Aan de rechterkant vinden we nog een dikke uitlaat met verchroomd hitteschild, een Akrapoviç demper is in optie verkrijgbaar.
Stuur(se)fiets Zwier een been over de ST en je merkt meteen dat de zithouding heel comfortabel is. Het stuur staat hoog genoeg en het zadel vindt de gulden middenweg tussen hard en zacht. Opmerkelijk is wel dat er aan het stuur geen rem- of koppelingshendels terug te vinden zijn. Om te starten moet je met je rechtervoet de voetrem induwen en als je wil schakelen, doe je dat via twee kleine shifters aan de linkerstuurhelft. Wie lui wil rijden
hoeft enkel op te schakelen doorheen de vijfbak want wanneer de toerenteller onder de 2.500 daalt, schakelt de motor vanzelf een tandje terug. Mooi parallel aan de stoeprand parkeren doe je met behulp van de achteruitversnelling die je inschakelt met een aparte knop aan het stuur. Dat knopje maakt deel uit van een uitgebreide knoppenwinkel. Naast de gebruikelijke zaken (lichten, toeter, pinkers, etc.) vinden we namelijk ook twee modusknoppen om door de menu’s van het digitale dashboard te scrollen. En om alle opties te selecteren zijn er nog eens vijf extra knoppen voorzien. Op het kleurenschermpje in het midden van het dashboard vinden we een overdaad aan informatie, al is het basismenu met kilometerstand, actieradius, versnelling, toerental en snelheid zeer overzichtelijk. Er is trouwens ook een analoge kilometerteller en toerenteller aan weerszijden van het digitale schermpje, inclusief kleurige verklikkerlichtjes.
Links
is het nieuwe rechts
De grootste aanpassing die de Can-Am van zijn berijders vraagt is dat ze opnieuw moeten leren sturen. Je moet net zoals op een quad met de bocht mee sturen, en dat kan flink vermoeiend worden. Een set flinke bicepsen komt dus zeker van pas. Je arbeid Motoren & Toerisme
maart
2013
51
Opendeurdagen op 23 en 24 maart
Kanaalweg 83, 3980 Tessenderlo tel +32(0)13/618 465 www.piranha-racing.be
1303_0234_Piranha
van 10u tot 17u. Met promoâ&#x20AC;&#x2122;s op de volledige voorraad 2012 en mooie kortingen op kleding en accessoires
rij-indruk
wordt wel beloond want vooral in lange doordraaiende bochten biedt de Spyder ST zijn berijder veel rijsensatie. Het Rotax blok heeft een heel brede powerband en vanaf drieduizend toeren mag je de acceleratie gerust sportief en progressief noemen. Wie echt dynamisch wil rijden houdt de teller-
naald best tussen de 6.500 en 9.000 toeren, het punt waarop de begrenzer ingrijpt. De drie vlakke banden (met een vlak profiel, dus geen motorbanden want die hebben een rond profiel) geven een gezonde dosis grip wanneer je de bocht induikt, enkel bij het accelereren uit de bocht moet je opletten dat je niet aan het glijden gaat. Doe je dat toch, dan voel je dat de elektronica de touwtjes in handen neemt. Stabiliteitscontrole (SCS), tractiecontrole (TCS), dynamische stuurbekrachtiging (DCS) en ABS zorgen ervoor dat dit spinnetje niet zomaar van de weg af glijdt. Jammer genoeg komt door de elektronische interventie het temperament van de Rotax twin niet altijd volledig tot zijn recht. Langs de andere kant hadden we dankzij deze ingebouwde veiligheid wel de neiging om bij het sportievere werk constant op de limiet te rijden, iets wat je met een tweewieler toch minder aandurft. De nadruk ligt echter vooral op comfortabel en veilig rijden bij elk tempo. Dat comfort mag je best hoog inschatten want de ontspannen zithouding hou je lange tijd vol en het verstelbare windscherm zorgt samen met de doorzichtige zijspoilertjes voor een voortreffelijke bescherming tegen de elementen. In de koffer in de neus vind je
Can-Am Spyder ST
een bergruimte die groot genoeg is voor een integraalhelm en een kleine rugzak. De passagiersplaats is extra ruim en een optionele rugsteun en verwarmde passagiersgrepen maken het plaatje af. Het derde deel van de Spyder trilogie kon ons zeker bekoren, al moeten motorrijders dermate grote wijzigingen doorvoeren aan hun rijstijl dat velen vermoedelijk bij een motor op twee wielen zullen blijven. Het concept van deze driewielers is leuk en exclusief, maar komt ook met een stevig prijskaartje van 19.799 euro voor de ST, 22.799 euro voor de ST-S en 25.299 euro voor de ST Limited Edition. In Nederland wordt dezelfde basisprijs behouden, maar komt er nog een BPM van ongeveer 19% bij. Tel daarbij nog eens een verbruik van om en bij de negen liter per honderd kilometer en dan weet je dat Spiderman maar beter diepe zakken in zijn pak kan voorzien. Wie echter zonder motorrijbewijs maximaal wil opvallen en er niet mee inzit om aan te schuiven in de file, die hoeft niet verder te zoeken… Tekst: Arno Jaspers Foto’s: Kfoto.es
doorgelicht Chassis en vering
Motor De krachtbron van de Spyder ST is een vloei-
Het chassis van deze driewieler lijkt vooraan nog
stofgekoelde 998 cc Rotax V-twin-motor met
het meest op het rijwielgedeelte van een quad. De wielen hangen vast aan een voorophan-
elektronische brandstofinjectie en ride-by-
ging met dubbele A-arm en stabi-
wire. De zuigers meten 97 x 68 mm, de technische fiche vermeldt verder
lisatorstang. De veren zijn niet
een vermogen van 100 pk bij 7.500
verstelbaar en bieden vooraan
toeren en 108 Nm koppel bij 5.000
151 mm veerweg. Achteraan
toeren.
zit een monoshock met 152 mm veerweg.
Remmen en wielen
Kleuren en opties
Vooraan zitten twee 270 mm remschijven met Brembo vierzuiger remklauwen, achteraan brengt een
De standaard ST is enkel in het
270 mm schijf met zwevende éénzuiger remklauw van Brembo het geheel tot stilstand. Een ECU verdeelt de remkracht van een voetpe-
Pure Magnesium (grijs) beschikbaar, de Limited Edition in Pearl White en Black Currant en de ST-S in Circuit
daal over de drie wielen, voor de parkeerrem moet je een knopje onderaan het stuur
Yellow en Pure Magnesium. De ST-S beschikt over zwarte vel-
induwen. De laagprofiel banden met maten 165/55 R15 vooraan en 225/50 R15 ach-
gen en een Akrapovic demper, de Limited Edition over een GPS,
teraan zitten rond 12-spaaks chroom velgen. Op de ST-S zijn de velgen carbonzwart.
harde zijkoffers en een iPod-compatibele radio.
Can-Am Spyder ST | ST-S | ST Limited Motor vloeistofgekoelde tweecilinderin V, viertakt dubbele bovenliggende kettingaangedreven nokkenas(sen), 4 kl./cil. Cilinderinhoud: 998 cc Boring x slag: 97 x 68 mm Compressieverhouding: 10.8:1 Max. vermogen: 79 kW - 107 pk/8.500 o.p.m Max. koppel: 108 Nm/6.250 o.p.m Specifiek vermogen: 108 pk/l. Brandstofvoorziening: injectie, 57 mm, gasklephuizen Uitlaatsysteem: 2-in-1 Smeersysteem: droog carter Type: Distributie:
E l e k t r i s c h e i n s ta l l at i e Ontsteking: Boordspanning: Startaccu: Starter:
CDI-ontsteking 12V 12V21 Ah elektrische startmotor
Transmissie
M a te n & Ge w i c h te n
Primaire transmissie: d.m.v. tandwielen Koppeling: hydraulisch bediende natte meervoudige Versnellingsbak: Secundaire transmissie:
platenkoppeling vijfbak tandriem
R i j w i e l g e d ee l te stalen buizenfram Dubbele A-armen met antirolstang mm naafbesturing, qua veervoorspanning regelbaar, veerweg 151 mm Achtervering: aluminium dubbelzijdige achterbrug, qua veervoorspanning regelbaremonoshock, veerweg 152 mm Voorrem: hydraulisch bediende dubbele 270 mm schijf met vierzuigerremklauwen Achterrem: hydraulisch bediende enkele 270 mm schijf met éénzuigerremklauw Voorband: 165/55 - R15 Achterband: 225/50 - R15 Frame: Voorvering:
Lengte: 2667 mm Breedte: 1506 mm Hoogte: 1332 mm Zithoogte: 737 mm Wielbasis: 1.711 mm Drooggewicht: 392 kg Maximum toelaatbaar gewicht: 200 kg Tankinhoud inclusief reserve: 25 l. Kleuren: Pure Magnesium | Circuit Yellow, Pure Magnesium
| Black Currant, Pearl White
Prijs België: € 19.799,00 | 22.799,00 | 25.299 B.T.W. inclusief Nederland: € 22.264 | 25.663 | 28.496 B.T.W.
en B.P.M. inclusief
Imp o r te u r BRP Europe NV, Skaldenstraat 125, B - 9042 Desteldonk, (+32) (0)9 218 26 38, www.brp.com
B. + NL.:
Motoren & Toerisme
maart
2013
53
binnenlands toerisme D e G a u m e
van de
I
Belgisch–Lotharingen,
n
Gaume
het
meest zuidelijke teentje van de provincie
anders:
de
Luxemburg,
natuur,
de
is
alles
mensen,
de
huizen, het klimaat, ja zelfs de gastronomie
is
er
eigenzinnig
zuiden afgestemd.
Als
de vergelijking met de
het
Provence
doorstaan, dan is het de
Om
op
er één streek
Gaume
kan wel.
de sfeer te proeven, maken we er
een rondrit van culinaire
120
kilometer langs
blikvangers
die
je
doen
watertanden.
Zoet
als bloemetjes
En zo staan we ’s ochtends vroeg op het centrale plein van Aarlen, de hoofdstad van Belgisch-Lotharingen waar we net een koffie hebben geslurpt. Aarlen behoort strikt genomen niet tot de Gaume, maar we hebben een grondige reden om de grenzen even te verleggen. In Aarlen is namelijk de geestrijke drank Maitrank een begrip. “Het zoete aperitiefdrankje ontleent zijn typische smaak aan de Lievevrouwebedstrobloemen” vertelt Georges Lepère. Hij kan het weten want hij behoort tot de Confrèrie du Maitrank, een Aarlense vereniging die waakt over de kwaliteit van dit brouwsel. “De frêle witte bloemetjes worden geplukt in de Gaumse bossen net voor de bloei”, verduidelijkt Georges. “Het drankje ontstond in de abdij van Prüm in Duitsland. De monniken vonden de witte moezelwijn te zuur en lieten er Lievevrouwebedstro in trekken en daarmee
54
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
zijn zij eigenlijk de uitvinders van het zoete drankje”, voegt hij er aan toe. “Elk jaar ongeveer half mei duiken Aarlenaars massaal de bossen in om hun eigen Maitrank te maken en iedereen heeft wel een geheim recept dat zijn brouwsel onderscheidt van alle anderen”, besluit Lepère trots.
Beginnen
met een biertje
We verlaten Aarlen en zetten koers naar het westen. Met zijn zachte, rollende heuvelruggen, cuesta’s genaamd, lijkt de Gaume in niets op de ruwe Ardennen die met een muur van bos de koude uit het noorden tegenhouden. De mensen van de Gaume spreken Frans en geen Waals dialect, de zon presteert er overuren, huizen zijn veelal opgetrokken uit gele zandsteen, niet in de typisch Ardeense leisteen. Maar vooral de lokale specialiteiten maken van deze streek een curiositeit op Belgisch grondge-
bied. We rijden over golvende wegen die leiden naar vergeten dorpen. Nergens is er drukte te bespeuren, tegenliggers kunnen we op één hand tellen. In Rulles houden we halt bij bierbrouwer Gregory Verhelst. De brouwer verbouwde in 2000 een oude boerderij en bracht er een brouwershuis in onder. We treffen de man aan zijn twee open gistingsketels, eentje voor blond bier en de andere voor de bruine variant. “We brouwen een Rulles Blonde, een Rulles Brune en een Triple”, steekt de man van wal. “Verder voegen we nog drie seizoensgebonden bieren aan onze productie toe”, leren we. Terwijl Gregory zwoegt met plastic tonnen gevuld met mout afkomstig uit Henegouwen, vertelt hij er in één adem bij dat de hop uit Amerika komt, meer bepaald uit de regio van Washington. “Het is net die Amerikaanse hopsoort die onze bieren speciaal maakt”, besluit hij
binnenlands toerisme
De Gaume
Motoren & Toerisme
maart
2013
55
De Gaume
binnenlands toerisme
Net buiten de dorpskom van Herbeumont nestelt het asfalt zich opnieuw naast de rivieroever.
De Semois meandert er op los
en zo komen we behoorlijkdolgedraaid in Bouillon terecht
56
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
binnenlands toerisme
De Gaume
Motoren & Toerisme
maart
2013
57
De Gaume
binnenlands toerisme
Het wegdek wiegt op en neer,
bochten met een oneindige reeks varianten dienen zich aan. We rijden door een landschap dat het midden houdt tussen weideland en dicht loofbos. Via Tintigny en Ethe, rollen we Virton binnen. met enige fierheid in zijn stem, waarna hij prompt een Rulles Blonde ontkurkt. Proost op de Gaume!
Pralines…
en een biertje
We starten de motoren en zwenken naar het uiterste zuidpuntje van ons land. Het wegdek wiegt op en neer, bochten met een oneindige reeks varianten dienen zich aan. We rijden door een landschap dat het midden houdt tussen weideland en dicht loofbos. Via Tintigny en Ethe, rollen we Virton binnen. Virton is de hoofdplaats van de Gaume en voelt in alle opzichten zuiders aan. Neem nu het voorportaal van de imposante kerk Saint-Laurent die op het centrale plein van de stad op vier gigantische okerkleurige zandstenen pijlers rust. Het lijkt alsof de pilaren ontvreemd werden uit één of andere Romeinse site. Maar niets is minder waar, ze werden gehouwen uit lokale brokken zandsteen. Op de Place Nestor Outer lopen we binnen in een winkel van streekproducten uit de Gaume. Eigenaar Pascal Cherain is een Gaumais ‘pur sang’, hij gaat er prat
58
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
op om de enige saffraanteler van Wallonië te zijn. “Op een zonovergoten helling plant ik elk jaar in juli 60.000 plantjes die ik dan oogst in augustus”, vertelt Pascal. “Voor één gram pure saffraan heb ik ongeveer 180 plantjes nodig”, voegt hij er nog aan toe. Terwijl we wat in zijn winkeltje rondneuzen stelt hij enkele producten voor. “De saffraan verwerk ik in verschillende vruchtenconfituren, in pralines en zelfs in bier”, licht hij toe. Ondertussen hebben we al een praline te pakken en enkele ogenblikken later zitten we achter een glas bier met saffraansmaak. Heerlijk, maar we moeten verder.
Het
mooiste dorp
Vanuit Virton rijden we in één ruk naar Torgny. Nu ja, een monsterrit kan je het bezwaarlijk noemen want het aantal kilometers dat we moeten overbruggen haalt met moeite de dubbele cijfers. Maar het is een heerlijk traject dat slechts onderbroken wordt door enkele dorpskernen waar het lijkt alsof de tijd er is blijven stilstaan. Tussen de straat en de gevels van de veelal
oude boerenwoningen ligt wat men een ‘usoir’ noemt, een soort voortuin die diende om mest op te slaan. Een paar hectometers verder wacht Torgny, het meest zuidelijk gelegen dorp van België. Als we het dorpje binnen tuffen overvalt ons het betere ‘Provence-gevoel’. Huizen opgetrokken uit okerkleurige zandsteen leunen schouder aan schouder en staan in een boog rond de kerk. Boven de deuren een inscriptie met het bouwjaar dat veelal naar de negentiende eeuw teruggaat. De gevels zijn netjes gerestaureerd, deuren en vensters staan in een fris streepje verf. Verder een oude overdekte wasplaats op een halfopen pleintje en overal bloemenkorven op straat en op de balkons. Torgny behoort tot het selecte kransje ‘mooiste dorpen van Wallonië’ en naar onze mening mag dit gerust tot het allermooiste gekroond worden. Om het zuiderse plaatsje helemaal compleet te maken, kruipt er nog een wijngaard langs een zuidhelling tot aan de rand van het bos. Het is een heerlijke plek om even te vertoeven en we besluiten dan ook om er te blijven overnachten.
binnenlands toerisme
De Gaume
Motoren & Toerisme
maart
2013
59
De Gaume
binnenlands toerisme
Brouwende broeders en forellen De volgende morgen zijn we vroeg uit de veren. De lage zon zet de daken en bovenste muren in vuur en vlam. We verlaten het dorp en rijden in westelijke richting naar het hart van de Gaume. Met een gezapig gangetje rijden we door de plooien van het op en neer deinende hinterland. Als je wil kan je in een paar uur de gehele Gaume doorknallen, maar die waanzin om alles in een strak tempo af te haspelen is aan ons niet besteed. Via Meix en Gérouville zetten we koers naar Orval. Even bij de paters langslopen en hun
60
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
brouwerij verkennen, dat lijkt ons wel wat. Aan de infobalie van de abdij wordt meteen duidelijk dat een bezoekje brengen aan de brouwende broeders niet zo van zelfsprekend is. Slechts één dag per jaar zetten de paters de deuren van de brouwerij open voor het publiek en laat dat nu net vandaag niet zijn. Slechte timing, dus moeten we genoegen nemen met een bezoekje aan de abdij. Aan de abdij van Orval is een legende verbonden met daarin een hoofdrol voor gravin Mathilde van Toscane. De overlevering wil dat zij haar trouwring was verloren
in een rivier, waarna ze smekend bad tot God om hem terug te bezorgen. Als bij wonder kwam een forel boven water met in zijn bek het kostbare kleinood. Mathilde riep toen “dit is een gouden dal!”, waaruit later de naam Orval werd afgeleid. De forel met de ring in de bek vind je nu nog als embleem op de flessen trappistenbier. De abdij zelf bestaat uit vier gebouwen: het eigenlijke klooster en de brouwerij die alleen toegankelijk zijn voor de monniken, de ruïnes van de oude kerk en de kruidentuin. We nemen een kijkje tussen de
binnenlands toerisme
De Gaume
De abdij van Orval bestaat uit vier gebouwen: het eigenlijke klooster en de brouwerij die alleen toegankelijk zijn voor de monniken, de ruïnes van de oude kerk en de kruidentuin. We nemen een kijkje tussen de verweerde stenen,
schieten een fotootje en vertrekken langs de grote poort. verweerde stenen, schieten een fotootje en vertrekken langs de grote poort. Een prima weggetje dat grotendeels verscholen ligt onder een dik bladerdek loopt in een schuine streep naar het noorden. In het onooglijke Le Chameleux - het dorp staat zelfs niet op de kaart - houden we halt. Het gehucht telt één huis, een oude afspanning waar de chef forel van eigen kweek serveert. Het eethuisje ligt pal op de grens, de overzijde van het smalle straatje is Frans grondgebied. En omdat het toch middag is, laten we een visje op ons bord glijden, door-
spoelen doen we met een glaasje Maitrank van het huis.
Worsten
draaien
We rijden richting Florenville. Op de centrale plaats van het stadje zetten we de motor even in de schaduw van een dikke eik. We willen een bezoekje brengen aan ‘Salaisons Blaise’, zeg maar een vleesgroothandel die de typische gedroogde en gekruide worsten en gerookte hammen uit de Gaume produceert. In het bedrijf krijgen we onmiddellijk een plastic schort en dito
hoofddeksel aangemeten. Hygiëne boven alles. We volgen onze gastvrouw door een wirwar van gangen die uitgeven op de droogkamers. Een heerlijke geur komt ons vanuit een open ruimte tegemoet. Overal hangen gerookte worsten aan de rekken, sommige zo groot als een baseballknuppel, andere van meer bescheiden formaat. In een aanpalend vertrek staan enkele mannen worsten te draaien. Ze zijn zo bedreven in hun handeling dat het bandwerk lijkt. Een tafel verder rijgen enkele dames de worsten aan elkaar en hangen ze op in een Motoren & Toerisme
maart
2013
61
De Gaume
binnenlands toerisme
Als je wil kan je in een paar uur de gehele Gaume doorknallen,
maar die waanzin om alles in een straktempo af te haspelen is aan ons niet besteed.
rek. Kortom, dit bedrijf is een goed geoliede vleesmachine. In een andere uithoek van het bedrijf wordt ook nog de paté Gaumais klaargemaakt, een vleestaart met een deksel van krokant bladerdeeg. Deze specialiteit geldt meteen als één van de culinaire hoogtepunten van de streek. Met een gerookte worst en een plakje paté in onze topkoffer gaan we weer op pad.
Bier
van de kruisvaarders
Enkele kilometers verder komen we naast de Semois terecht. Het wegdek volgt als een schaduw het uitbundige water tot de rivier zich ter hoogte van Chassepierre breed legt over een groen stuk weideland. We houden even halt en lopen door het gras naar de waterrand. Langs de oever staan enkele picknicktafels, de worst moet er aan geloven en ook de paté wordt met veel
62
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
smaak soldaat gemaakt. Het decor mag er overigens ook zijn: de versterkte kerk van Chassepierre prijkt op een rots boven de Semois, terwijl het langsstromende water wordt opgesmukt door een bruidssluier van witte bloemen die over de rivier drijven. Het is een heerlijke plek voor een praatje, of gewoon om te luisteren naar het monotone gemurmel van de Semois. We starten de motoren en al na een tiental kilometer stroomafwaarts gekronkel komen we in Herbeumont terecht. We lopen even langs de ruïne van het kasteel, maar verder blijven we er niet te lang hangen. Net buiten de dorpskom nestelt het asfalt zich opnieuw naast de rivieroever, de Semois meandert er op los. En zo komen we behoorlijk dolgedraaid in Bouillon terecht. Ook al zijn we er al een half dozijn keer geweest, deze stad blijft bekoren. Het kasteel van
kruisvaarder Godfried Van Bouillon spreekt ook bijna duizend jaar na datum nog tot de verbeelding. Een lokale brouwer heeft zelfs een bier gebrouwen dat zijn naam draagt. Doe voor ons dan maar een amberkleurige ‘Godefroy’, op een terrasje met zicht op de slenterende toeristen die uiteindelijk allemaal voor de kasteelpoort verzamelen. We schuiven op naar het westen voor de laatste kilometers van deze smaakvolle route. Over piekfijn onderhouden asfalt dat zijn weg zoekt door een dicht loofbos rijden we zo de stilte in. Alleen het gebrom van onze motoren zorgt voor wat decibels. Ter hoogte van Poupehan houdt de Semois ons opnieuw gezelschap. Langs de oevers van de rivier staan her en der oude, houten tabaksschuren als stille getuigen van wat honderd jaar geleden een bloeiende handel
binnenlands toerisme
was. Maar de tabaksteelt is al lang niet meer rendabel, de drogende tabaksplanten zijn vervangen door drogende was. Uiteindelijk komen we in Rochehaut terecht. Eigenlijk zijn we ons boekje te buiten gegaan, want Rochehaut behoort strikt genomen niet meer tot de Gaume. Maar we hebben alweer een gegronde reden voor deze zijstap: het panorama op het dorpje Frahan, dat bijna gewurgd word door de kronkelende Semois, behoort tot de mooiste uitzichten die ons land te bieden heeft. En zo eindigt een motorritje voor één keer niet op een terrasje…
Praktische informatie Start: Aarlen Einde: Rochehaut Lengte toer: 120 km Aanrijroute: Brussel-Aarlen: 180 km Waar slapen? Hotel L’Empreinte du Temps Rue de l’Escofiette 12, 6767 Torgny . www.lempreintedutemps.be, T: 0032 (0)63 608180 Auberge de la Ferme Rue de la Cense, 6830 Rochehaut www.aubergedelaferme.be , T: 0032 (0)61 461000 De specialiteiten: Saffraan: Safran Gaumais, Place Nestor Outer 2, 6760 Virton
Tekst
en foto’s:
Erwin Kennis
Maitrank: Arel Maitrank, Rue Menil 88, 6800 Freux Forel: Le Chameleux, Chameleux 5, 6820 Florenville
Deze route kunt u downloaden op
Worsten: Salaisons Blaise, Place Albert, 6820 Florenville
www.demotorsite.be
Bier: Brouwerij Rulles, Rue Maurice Grévisse 36, 6724 Rulles
De Gaume
Maak zelf je
Maitrank
Ingrediënten: - 2 liter droge witte wijn - 10 cl cognac of sinaasappellikeur - 100 gr fijne witte suiker - 20 tot 25 takjes Lievevrouwebedstrobloemen - 1 sinaasappel in schijfjes Meng de wijn met alle ingrediënten in een kom, dek af en laat 48 uur trekken. Filter en giet in flessen. Dien fris op met een schijfje sinaasappel.
Motoren & Toerisme
maart
2013
63
Reportage S u z u k i C l a ss i cs i n A u t o w o r l d B r u ss e l s
SuzukiH
et
Autoworld
museum in
Brussel
staat te boek als thuishaven
van ĂŠĂŠn van de meest indrukwekkende verzamelingen van autoâ&#x20AC;&#x2122;s ter wereld.
Het
museum werd in
onderkomen in het grootse
Leopold II
Wereldpaleis
werd gebouwd om er de
te ontvangen.
In
1986
ingehuldigd en kreeg een
dat tijdens de regering van
Wereldtentoonstelling
van
in
een overweldigend kader kan je er kennis maken met
de automobielgeschiedenis van
1886
tot de jaren
'70
aan de hand van
piekfijn gerestaureerde oldtimers afkomstig uit de verzameling
Mahy,
1897
met in totaal
950
Ghislain
voertuigen de belangrijkste in de wereld.
Gelukkig hebben de conservatoren ook oog gehad voor alles wat zich roerde in het wereldje van de tweewieler, en in de Motor Cycle Gallery konden bezoekers van meet af aan kennis maken met een overzicht van alle motoren van Belgische makelij – Minerva, Saroléa, Gillet, FN…– terwijl recenter ook de
verzameling van Marcel Thiry uit Aarlen in een apart tijdskader werden geplaatst. Vanaf 1 maart wordt daar nu nog eens een tijdelijke tentoonstelling aan toegevoegd, integraal gewijd aan oude en/of spraakmakende Suzuki-modellen. Een groot gedeelte komt uit de privé-verzameling van Dominique
Moorkens, in totaal zullen een 15-tal exemplaren een ereplaats krijgen in de zogenaamde ‘Blue Boulevard’. We trokken naar de Suzuki-importeur te Kontich om er een aantal van de pronkstukken te fotograferen, kwestie van het publiek op voorhand al wat heet te stoken voor deze unieke retrospectieve.
Suzuki T20 - 1966 In de vroege jaren ’60 kwamen de Suzuki ingenieurs op de proppen met een nieuwe generatie tweetakten met roterende inlaat waarmee ze erg succesvol waren in de racerij. Winnen op circuit stond toen nog garant voor verkopen in de showroom, en de eerste ‘echte’ motorfiets van Suzuki, de T20 250 cc tweetakt, groeide uit tot een verkoopsucces in Europa. Het was de eerste motorfiets met 6 versnellingen en voor de smering maakte men gebruik van een nieuwe mengtechniek genaamd ‘Posi-Force. In plaats van de tweetaktolie in een vaste verhouding door de benzine te mengen zorgde een door het blok aangedreven pompje voor de juiste hoeveelheid smeersel, waardoor er minder krachtverlies en vervuiling optrad.
Suzuki T20 - 1966 Motor:
Tweetakt paralleltwin
Cil. Inh.:
247 cc
Vermogen:
29 pk
Topsnelheid: 152 km/u Gewicht:
135 kg.
Opmerkelijk: Posi-Force mengsmering, zesversnellingsbak
Motoren & Toerisme
maart
2013
65
S u z u k i C l a ss i cs i n A u t o w o r l d B r u ss e l s
Reportage
Suzuki T500 - 1972 De T500 werd voor het eerst getoond in 1967 en vormde de echte doorbraak voor Suzuki als bouwer van motorfietsen. De tweecilinder tweetakt was net zo krachtig als een 750 viertakt twin uit die tijd maar was stukken lichter. Bovendien bleek de twin erg koppelrijk zodat de T500 een verrassend dociel karakter tentoon spreidde.
Suzuki T500 â&#x20AC;&#x201C; 1972 Motor:
Tweetakt paralleltwin
Cil. Inh.:
492 cc
Vermogen: 38,5 pk Topsnelheid: 176 km/u Gewicht:
187 kg.
Opmerkelijk: Ook gekend als de Titan en de Cobra 500, in 10 jaar tijd werden er meer dan 100.000 exemplaren van gebouwd
66
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
Reportage
S u z u k i C l a ss i cs i n A u t o w o r l d B r u ss e l s
Suzuki GT750 - 1971 De GT750 werd in 1971 de arena geworpen als tegenstrever voor de viertakt superbikes van die tijd, met als grootste uitdager de Honda CB750. De dricilinder-in-lijn was de eerste Japanse seriemotor die beschikte over waterkoeling en kreeg daardoor het koosnaampje ‘waterkoker’ opgespeld.
Suzuki GT750 - 1971 Motor:
Watergekoelde drie-in-lijn tweetaktmotor
Cil. Inh.:
748 cc
Vermogen: 72 pk Topsnelheid: 178 km/u Gewicht:
223 kg droog
Opmerkelijk: werd ook wel eens ‘de waterbuffel’ genoemd omwille van zijn forse trekkracht in lage toerentallen.
Motoren & Toerisme
maart
2013
67
S u z u k i C l a ss i cs i n A u t o w o r l d B r u ss e l s
Reportage
Suzuki crossers Vanaf 1965 richtte Suzuki zich ook op het motorcross, maar het duurde tot in de eerste helft van de jaren ’70 vooraleer de eerste successen zich aandienden. Al snel verwierf Suzuki eeuwige roem op de omlopen dankzij de kunde en het talent van de Belgische piloten als Joël Robert, Sylvain Geboers en Roger De Coster. Ook Eric Geboers, 'zoon van' en de eerste die een WK-titel in de drie klassen in de wacht zou slepen, zette de Suzuki-zegereeks verder tot een stuk in de jaren tachtig. De getoonde motoren geven een perfect beeld van de manier waarop de techniek – waterkoeling, steeds langere veerwegen, monoshock… - het uiterlijk van crossmotoren bepaalde.
Suzuki RM-125 Eric Geboers World Champion – 1983 Motor:
Tweetakt mono, watergekoeld
Cil. Inh.:
125 cc
Vermogen: n.b. Topsnelheid: n.v.t. Gewicht:
88 kg
Opmerkelijk: ‘Full Floater’ monoshock achteraan.
Suzuki RN 250 ‘Factory’ – 1972 Motor:
Tweetakt mono, luchtgekoeld
Cil. Inh.:
250 cc
Vermogen: n.b. Topsnelheid: n.v.t. Gewicht:
91,5 kg
Opmerkelijk: Een getrouwe kopie van de machine waarmee Joël Robert meermaals Wereldkampioen in de 250 ccklasse werd.
68
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
Joma & Zwarte Arend
NIEUWE COLLECTIE 2013 IN STOCK!
RETRO RACING
HELM -€100 OP ARAI DE ARAI OU G N LI BIJ INRUI HELM -€50 OP ARAI ER MERK D AN G BIJ INRUILIN RING GELDIG BIJ LEVE 13 20 3-0 31 VOOR
TOURING C-CHANGE
DISCOVERY
SCAR MESH
EVOLUTION
Bezoek onze outletstore 800m2 Toren smart auto’s
N° 15 Joma & Zwarte Arend
Mc Donalds
Richt. Brussel
Richt. Antwerpen Antwerpse steenweg Aartselaar
(NAAST ÈGGO-KEUKENS)
IKEA
ANTWERPSESTEENWEG 15A • AARTSELAAR OPEN ma - vrij: 9u30-18u za: 10-18u WWW.JOMA-MOTORKLEDING.BE - TEL 03 646 76 23
1303_0028_M&T_JOMA
AAN DUMPING PRIJZEN!
www.kymcolux.com
Documenten en foto’s zijn niet contractueel - Credits: KYMCO DR
EEn niEuwE kijk op sport
3699
€
Prijs incl. BTW
K-XCT 125i Strakke en Sportieve lijnen. krachtige motor van 11kw (15pk) / 9000 rpm. • ongelooflijke verhouding kracht gewicht (0,061kw/kg). • compactSte Scooter in zijn categorie (1450mm whielbaSiS) dankzij een volledige nieuwe frame. • •
Reportage
S u z u k i C l a ss i cs i n A u t o w o r l d B r u ss e l s
Suzuki RE5 Suzuki ging begin de jaren ’70 niet mee in de viertakt-filosofie zoals die ondertussen door Honda, Kawasaki en Yamaha werd beleden. Zij zetten hun geld op het Wankelprincipe en kwamen in 1974 met de RE5 op de proppen. RE stond voor ‘Rotary Engine’, de 5 sloeg op de cilinderinhoud van de enkelrotor Wankelmotor: net geen 500 cc. Het model verdween na amper drie jaar geruisloos uit de Suzuki-catalogus.
Suzuki RE5 – 1974 Motor:
Watergekoelde enkelrotor Wankelmotor
Cil. Inh.:
497 cc
Vermogen: 62 pk Topsnelheid: 186 km/u Gewicht:
252 kg rijklaar
Opmerkelijk: Het blok was volledig trillingsvrij, het topvermogen kwam vrij bij een toerental van 16.500 o.p.m. Van de RE5 werden in Duitsland welgeteld 60 exemplaren verkocht.
Motoren & Toerisme
maart
2013
71
S u z u k i C l a ss i cs i n A u t o w o r l d B r u ss e l s
Suzuki GS 750 - 1977 De GS750 zette in 1976 een nieuwe standaard neer. De krachtige viercilinder met zijn dubbele bovenliggende nokkenas koppelde een hoog vermogen aan een voor die tijd - voor Japanse motorfietsen – ongekend goede wegligging. Het was het eerste viertakt Suzuki-model na een periode van 22 jaar waarin enkel tweetakten werden gefabriceerd. Tekst: Dirk Gossye , Foto’s: Photojoost.com
Suzuki GS 750 - 1977 Motor:
Viertakt 4-in-lijn, luchtgekoeld
Cil. Inh.:
748 cc
Vermogen: 65 pk Topsnelheid: 200 km/u Gewicht:
223 kg droog
Opmerkelijk: Stond in die tijd bekend als het beste amalgaam van vermogen, handling, comfort en inzetbaarheid.
Reportage
Suzuki Classics
praktisch
Naast de hier getoonde modellen zal je o.a. ook kennis kunnen maken met volgende iconische Suzuki-modellen: MA 50 - 1959 AC 50 - 1970 ACC 100 - 1970 RV125 - 1974 RG 500 - 1977 GSX-R 750 - 1985 GSX 1100 S Katana - 1985 De tentoonstelling loopt van 1 maart tot 28 april, de inkom bedraagt 9 euro. Adres: AUTOWORLD , Jubelpark 11 1000 Brussel Tel. : +32 (0)2 736.41.65 Fax : +32 (0)2 736.51.36 Openingsuren Van 01.10 tot 31.03: 10:00 > 17:00 Van 01.04 tot 30.09: 10:00 > 18:00 Weekends 10:00 > 18:00
WIN Vijf gelukkigen krijgen een gratis ingangsticket toegestuurd wanneer ze het juiste antwoord kunnen formuleren op de volgende vraag: Oprichter Michio Suzuki bouwde op zijn 21ste al een tuig dat tien keer sneller bleek dan de concurrentie. Over welk product hebben we het hier? Antwoord met een briefje naar Motoren & Toerisme – Suzuki Classics Keetberglaan 1b, 9120 Melsele Noteer op het briefje ook je naam en adres, de gelukkigen krijgen per kerende hun ticket toegestuurd.
72
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
Automatisch!
Minder invloed van de wind Meer veiligheid
De nieuwe Caberg Modus systeemhelm blinkt uit in design en innovatie. Door het speciaal geconstrueerde, P/J gekeurde sluitingssysteem van de kinbak, schuift deze automatisch terug terug tegen de helmschaal aan. Zo wordt “open” rijden comfortabel, doordat de rijwind minder invloed heeft op de geopende helm. Voorbereid voor het Caberg Bluetooth “Just Speak” Communicatiesysteem. Natuurlijk heeft de Caberg Modus een luxe en comfortabele, wasbare en uitneembare binnenvoering. € 299,95
Xtravus bv: +31 (0)413 387079 www.xtravus.com
Duwen en sluiten Inclusief
Goedgekeurd
Voorbereid voor:
reizen O v e r e n r o n d d e Z w a r t e Z e e ( 1 )
Van tot
D
Dan
Zee e
laatste
hunkerden één
dag:
paar we
29
maanden
maar juni
naar
2012.
zou ons avontuur eindelijk echt
beginnen.
We
hebben tal van verhalen
gelezen over de landen die we zullen doorkruisen, we hebben nachten lang gedroomd van de geuren, kleuren en het stof dat zal opstuiven wanneer we met onze motoren de weidse landschappen
Maps
doorkruisen.
Op Google
hebben we een ruwe route uit-
gestippeld langs alle bezienswaardigheden die we willen aandoen en vandaag is het eindelijk zo ver!
Nerveus
en klaar voor het avontuur starten we onze motoren…
Uiteraard zijn we met het oog op deze tocht niet over één nacht ijs gegaan: we volgden lessen motormechanica, zetten onze eerste stappen in het off-roaden en stoomden onze motoren klaar voor een harde opdracht. Met een budget van 4.000 euro in onze virtuele portefeuille en een hoopje landkaarten in onze koffers zijn ook de laat-
74
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
ste praktische regelingen getroffen. Omdat we op rondreis zijn, willen we veel aan het toeval overlaten, we willen ons laten verrassen door ontmoetingen, door unieke routes. We zijn enkel gebonden aan drie data: op 10 juli wacht ons de ferry van Odessa naar Batumi, op 10 augustus hebben we een ontmoeting met onze meisjes in Bolvadin en op 24 augustus nemen we de trein van Edirne naar Oostenrijk. Twee maanden ‘on the road’, da’s eens wat anders dan een weekje Tenerife…
Stiepel
in
Polen
De 8.000 kilometer lange E40 laat ons toe snel in Centraal-Europa te komen. Voor we op 10 juli in Odessa de ferry nemen, willen we ook wat dingen bezoeken in Polen en Oekraïne. Daarom haasten we ons door Duitsland, waardoor we nog niet echt het ‘reisgevoel’ ervaren. Enkel 's avonds, wanneer we de ‘Autobahn’ afrijden, komt dat gevoel naar boven. We zoeken een leuk plekje om wild te kamperen, installeren er onze stoelen - met bierhouder in de armsteun! - en maken een vuurtje waar we ons vlees op braden. Eén van de motoren begint al lastig te doen, we maken ons meer bepaald zorgen over het gepiep dat uit mijn cardan komt. We besluiten in Dresden te overnachten en daar een garagist te raadplegen. Na controle van onze motor door een plaatselijke garagist
reizen
Over en rond de Zwarte Zee (1)
Motoren & Toerisme
maart
2013
75
Over en rond de Zwarte Zee (1)
blijkt het gepiep het gevolg van een versleten lager te zijn. We kopen een nieuwe in het plaatselijk BMW-filiaal die we in Polen zullen laten monteren om de prijs te drukken. Bij de grensovergang blijkt het beeld dat we van Polen hadden helemaal niet te stroken met de realiteit. We verwachten ons aan een wat groezelige sfeer, bewoners die nog steeds de gevolgen dragen van het Sovjet-tijdperk. Niets blijkt minder waar, ook hier viert het kapitalisme hoogtij. Eén grote verschil met West-Europa en een huizenhoog cliché houdt echter wel stand: in Oost-Europa wordt aardig wat gedronken. De supermarkten bulken van de plastic bierflessen van twee liter en grote hoeveelheden wodka. Ook in alle andere ex-Sovjetlanden die we tijdens deze trip zullen bezoeken, blijkt dat het geval. De eerste Polen die we ontmoeten verpersoonlijken meteen hun dubieuze relatie met alcohol. Het is een
76
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
reizen
groep koorzangers op een bus die genoeg wodka naar binnen hebben gegoten om een olympisch zwembad te vullen. Er volgt een kort gesprek en een fotosessie aan de motoren. Volgens hen is Polen het meest gastvrije land van de EU. Jammer genoeg moeten we de mannen dezelfde avond al ongelijk geven wanneer we op zoek gaan naar een plaats om onze tent op te zetten. Meer dan eens worden we weggestuurd. Uiteindelijk moeten we ons heil zoeken aan de oevers van een meer, ver weg van de bewoonde wereld. De heldere sterrenhemel en een onverwachts bezoek van een edelhert maken veel goed. We bespreken onze planning voor de komende dagen. Voor we de grens met Oekraïne oversteken willen we nog drie dingen doen. Eerst en vooral kijken we er enorm naar uit om off-road te rijden in de bossen van Polen, daarnaast moeten we ook dat nieuwe lager gemonteerd zien te krijgen
en ten slotte staat ook nog een bezoek aan het vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau op het programma.
Kerkjes
in
Klein-Polen
Die nacht worden we opgeschrikt door een enorm luide scheet. Meteen beginnen we elkaar te beschuldigen en grinniken wat. Omdat we allebei onze onschuld staande houden, nemen we voor de zekerheid toch een kijkje buiten. Een reusachtig everzwijn staat er op zijn dooie gemak onze kampplaats te doorsnuffelen. De ever lijkt zich betrapt te voelen en stuift - het schaamrood op de wangen - weg als hij ons ziet. Het off-roadgedeelte in het merengebied rond Bielsko-Biała is een verademing na de vele snelwegkilometers die we sinds België afgelegd hadden. We kunnen er kilometers op onverharde wegen rijden ver weg van enige menselijke activiteit, om uiteindelijk
reizen
Over en rond de Zwarte Zee (1)
Oekraïne: na de graanoogst worden de kale stoppelvelden in brand gestoken.
Af en toe rijden we dan ook door dikke zwarte rookpluimen en zien we aan weerszijden van de smalle wegen metershoge vlammen oplaaien.
halt te houden aan een houten, open kerkje verscholen in de dichte bossen. Onze nieuwsgierigheid is geprikkeld en we doen in het eerstvolgende dorp wat navraag. Deze regio, ook wel Klein-Polen genoemd, blijkt erg bekend om haar houten orthodoxe en rooms-katholieke kerken, die perfect ingepast worden in hun natuurlijke omgeving. Sommige van deze kerken zijn enkele honderden jaren oud en werden gebouwd door eenvoudige, devote timmerlieden. Tegen de avond maken we kennis met wat Poolse bouwvakkers die ons uitnodigen met hen mee te drinken. Het resultaat van deze wodka-avond is barstende koppijn en een gebroken tentstok. Vooral dat laatste zal ik me de rest van de reis nog beklagen.
Corrupt 1 Na het aangrijpend bezoek aan Auschwitz-Birkenau en een overnachting in de bergen rond Rzeszów, wil ik mijn nieuwe lager laten monteren bij een garagist in de buurt. We zijn amper aangekomen als de vriendelijke man al zijn ander werk opzij schuift om onmiddellijk aan mijn motor te beginnen sleutelen. Dit samen met een tiental andere helpende handen. Twee uur later en 80 euro armer vervolgen we onze weg naar de grens met Oekraïne.
Bij aankomst aan de grens moeten we aanschuiven in de blakende zon tussen tientallen versleten Lada's en één dikke Mercedes jeep met geblindeerde ruiten. Pas nadat de norse douaniers ons uiteindelijke toelating geven, zijn we vrij om het grootste land van Europa te verkennen. De weidsheid van het landschap, het cyrillisch alfabet en de wegen vol putten en bulten geven ons écht het gevoel in een ander werelddeel rond te rijden. Verschillende bronnen verwittigen ook voor een ander fenomeen: de corrupte Oekraïense politie. Oekraïne staat op plaats 144 in de lijst van ‘180 minst corrupte landen ter wereld’ (Corruption Perceptions Index, opgesteld door Transparency International). Ter vergelijking, Rusland staat op de 133ste plaats en België op de 16de… Die rangschikking indachtig leven we de verkeersregels nauwgezet na. Na een paar dagen zonder incidenten, ondraaglijke hitte en mooie slingerende wegen beginnen onze principes wat te verwateren. De derde dag op de Oekraïense wegen is het zover. Pieter wordt in een dorp, iets voor Vinnytsya, tegengehouden met de beschuldiging door een rood licht gereden te hebben. “Very bad, Pete. Very, very bad in Ukraine!”, zegt de politieagent hoofdschuddend. We kunnen ons nochtans geen verkeerslicht herinneren.
Ook het ‘bewijsmateriaal’ van de agent - een filmpje waarop enkel een motor te zien is -, is weinig overtuigend. Toch vraagt de 'wetsdienaar' 100 euro boete. De agent neemt Pieters papieren in beslag en na wat gepalaver en discussie in de politiewagen moet Pieter hem 20 euro smeergeld betalen om zijn documenten terug te krijgen. Dit uiteraard ver van voorbijgangers of omstaanders. Terwijl Pieter het op een onderonsje gooide met de corrupte flik, sta ik verderop te wachten bij enkele dorpsbewoners die alles wilden weten over mijn motor. Wanneer Pieter uiteindelijk weer tevoorschijn komt en vertelt wat er is gebeurd, lach ik hem vierkant uit omdat hij zich zo gemakkelijk in de luren heeft laten leggen. Zoiets zou mij nooit overkomen. Pieter wenst me ietwat zurig toe dat ik zelf ook nog wel ‘ns tegen ‘de lamp’ loop deze reis. Niet veel later krijgt hij zowaar gelijk…
Corrupt 2 Na een vreemd middagmaal met o.a. ‘barszcz’ (een typisch Centraal-Europese rodebietensoep), brood en ‘kwas’ (een lichtalcoholisch drankje) willen we verder rijden. Omdat we die ‘kwas’ maar een smerig drankje vonden, hebben we maar een vierde van de beker leeggedronken. Na honderd meter Motoren & Toerisme
maart
2013
77
Over en rond de Zwarte Zee (1)
worden we echter langs de kant gezet door een dikke diender in een Lada. Tijdens de lunch hadden we inderdaad al de indruk dat we in de gaten werden gehouden. Opnieuw moeten we onze papieren afgeven, deze keer moeten we zelfs mee naar het politiekantoor voor ondervraging. De alcoholcontrole bestaat erin de agent in het gezicht te blazen waarop de man met veel misbaar uitroept: “Ooh, pff... alcohol! Very bad! Very expensive!”. Uiteindelijk blijken we twee keuzes te hebben. Ofwel betalen we elk 600 euro cash, ofwel vliegen we gelijk de Oekraïense gevangenis in. In beide opties hebben we geen zin. We vragen de agent om in een alcoholmeter te mogen blazen, maar de man weigert pertinent. Wel kunnen we op papieren toetertjes blazen, steeds in zijn gezicht. Een uur lang onderhandelen we en proberen we de man te lijmen. Uiteindelijk slagen we erin de astronomische boete terug te brengen tot 20 euro. Om de deal te beslechten, schudden we er de agents zweterige hand op. Bij wijze van afscheid, geeft hij ons nog wat wijze raad mee: “No drink and drive in Ukraine!”, waarop hij hulppatrouilles orders geeft zich in alle richtingen te verspreiden, hopend ons
78
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
reizen
een tweede keer te vatten. We ruiken onraad en posteren ons met onze klapstoeltjes in de schaduw naast het politiekantoor om te verpozen. Als we later navragen hoe alcoholisch die ‘kwas’ eigenlijk is, blijkt dat vele huishoudens het goedje zelf brouwen. Hier, in Oekraïne, wordt het op straat verkocht als frisdrank. ‘Kwas’ wordt ook wel kinderbier genoemd en bevat maximaal een alcoholpercentage rond de 2%. Ook in Polen en vooral Rusland geniet het drankje nog steeds de status van een goede dorstlesser. De wet is blijkbaar een rekbaar begrip in Oekraïne want enkele minuten later waggelt de politiechef zelf met een grijns om de mond naar een buurtwinkel waar hij een halve liter bier koopt die hij gelijk zijn omvangrijk lichaam ingiet. Daarop stapt de kolos z’n auto in en vertrekt met gierende banden. De rest van onze reis in Oekraïne hebben we een heilige schrik voor alles dat en iedereen die een uniform draagt.
Vuur
en water
Wanneer we van de hoofdweg afrijden om een geschikte slaapplaats te zoeken, valt
op hoe primitief de mensen hier nog leven. Onze motoren worden overal met bewonderende ogen nagestaard, alsof het spaceshuttles zijn. Soms is het zelfs zo erg dat we ons er een beetje schuldig over voelen. Op zich is het logisch dat we uit de toon vallen, paard en kar zijn op het platteland nog altijd het vervoermiddel bij uitstek. Ook de bijnaam van Oekraïne als ‘graanschuur van Europa’ wordt ons al snel duidelijk. Overal waar we rijden, zien we gigantisch grote graanvelden. Net in deze periode wordt er geoogst en na afloop worden de kaal gemaaide velden in brand gestoken. Af en toe rijden we dan ook door dikke zwarte rookpluimen en zien we aan weerszijden van de smalle wegen metershoge vlammen oplaaien. Rond Uman rijden we de nieuw aangelegde snelweg op die van Kiev naar Odessa loopt. De autosnelweg telt vier baanvakken en is een echte attractie op zich. Onze monden vallen open van verbazing: Zijn dat mensen die tussen het drukke verkeer de autostrade willen oversteken? Mag je hier U-turns maken? Zijn dat tractors die met 5 km/u op de snelweg rijden? Mag je zomaar stoppen om even in de berm te pissen? In elk geval
reizen
Over en rond de Zwarte Zee (1)
De enige afleiding tijdens de driedaagse overtocht van Odessa naar Batumi
is het kijken naar de dansende dolfijnen rond de boot en kaarten met onze medereizigers, voornamelijk dikbuikige truckers.
scherpen al die onwezenlijke taferelen de concentratie aan. Het laatste wat we willen is een ongeluk meemaken. Tussen de lome en rookspuwende Kamaz-vrachtwagens en Lada’s rijden we naar Odessa. Deze afstand van ruim 450 kilometer moeten we in de gietende regen afleggen en de nacht valt al snel. Het is niet de eerste keer dat ik het gevoel heb dat ik met mijn motorfiets tegen moeder natuur zelf aan het worstelen ben. Geen enkel regenpak houdt deze zondvloed tegen en de boutade “water vindt altijd een weg” is echt geen verzinsel.
Oh,
oh,
Odessa…
Aangekomen in Odessa gaan we op zoek naar een hotel waar we op krachten kunnen komen, iets kunnen eten, drinken en vooral: opdrogen. De volgende morgen komen we tot de vaststelling dat onze ferry pas over
twee dagen vertrekt. Dit betekent dat we plots een paar dagen extra tijd hebben om Odessa te verkennen. We zetten onze tent op een kampeerplaats annex uitgaansbuurt aan zee en nemen een duik in het water. Waar we in al ons enthousiasme niet op gelet hebben is dat we hier in een deel van de zee zwemmen waar de riolering op uitkomt. We blijken letterlijk tussen de stront te drijven. Bweurk... In de volgende dagen maken we uitgebreid kennis met de stad, het kantoor van de ferrymaatschappij en uiteraard ook met het wilde Oekraïense nachtleven. Na de overtocht naar Batumi, Georgië, willen we autosnelwegen zoveel mogelijk mijden en zoveel mogelijk off-road rijden. Daarom laten we bij een plaatselijke garagist onze baanbanden nog vervangen door de TKC-banden die we zelf hebben meegezeuld.
Bij het opruimen van onze kampeerplek, net voor we naar de ferry vertrekken, begint het opnieuw zwaar te regenen. Pas na een uur schuilen neemt de regen wat af. We moeten ons haasten, we mogen de ferry niet missen. Bij het binnenrijden van de stad doemt er een enorme file op. Blijkbaar is de stad afgesloten want geen enkele auto mag binnenrijden. Voor een haag van politieagenten staan we wat verloren en reddeloos tussen de vele auto’s die ondertussen rechtsomkeer beginnen te maken. De kortste weg naar de ferry leidt, volgens mijn GPS, dwars door de stad. Het alternatief is een omweg van zeventig kilometer maken. Dat halen we nooit! We zagen de politieagenten de oren van de kop waardoor ze ons uiteindelijk toch doorlaten. Vijfhonderd meter verder wordt ons echter duidelijk waarom de stad afgesloten is: een enorme overstroming!! Motoren & Toerisme
maart
2013
79
Over en rond de Zwarte Zee (1)
reizen
Terwijl we steeds hoger klimmen, daalt de kwaliteit van het wegdek zienderogen: van asfalt over gravel naar modder.
Putten in het wegdek ter grootte van een kleine auto zijn geen uitzondering.
Hoewel het door de omstaanders onmogelijk wordt geacht besluiten we toch door de zondvloed te rijden. Op sommige plaatsen is het waterpeil zo hoog dat onze uitlaten onder water staan. Rechtstaand op de motoren en met knikkende knieën baden we ons een weg tussen rijen stilstaande bussen en auto’s, waarna enkel nog de doortocht van de stad ons van de ferry scheidt. Het stapvoets verkeer, de lange files en de vochtige hitte zorgen ervoor dat onze motoren oververhit geraken. Hierdoor moeten we soms aan de kant gaan staan in de meest onveilige buurten van Odessa. De voorspelbare dronkenlappen die bij dergelijke wijken horen,
80
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
bestoken ons met even voorspelbare vragen: “How much can he ride? Is it expensive? Can I drive?”. Ons humeur wordt er alleen maar slechter van en we vrezen het ergste. Als we uiteindelijk aankomen aan de haven blijkt dat we hier nog zes uur moeten wachten om in te schepen. We hadden dus makkelijk die omweg kunnen maken en de overstroming en de helse doortocht kunnen vermijden. Maar we besluiten het positief te bekijken: vandaag was weer één groot avontuur. We zijn vooral opgelucht dat we het gehaald hebben en maken van de resterende tijd gebruik om een voorraadje wodka in te slaan voor de drie dagen durende reis naar Batumi.
Genieten
in
Georgië
De overtocht is eenvoudig samen te vatten. Drie dagen lang doen we niet veel meer dan slapen, slecht eten, lezen op het dek en wodka drinken in onze stoeltjes. De enige afleiding daarbij is het kijken naar de dansende dolfijnen rond de boot en kaarten met onze medereizigers, voornamelijk truckers en een handvol toeristen. Eindelijk is er land in zicht! We hebben de Zwarte Zee overgestoken en zien Batumi opduiken in de verte. We verwachten heel wat van Georgië en Batumi maar van op het dek heeft de stad vooral veel weg van Disneyland. Als we even later aan land
reizen
zijn en de stad ook echt verkennen, wordt dit beeld alleen maar bevestigd. Batumi is vooral bekend om dolfijnenshows, chique lanen, dikke nekken, loungebars, kermisattracties, hoeren en nog zoveel andere dingen waar we niet voor gekomen zijn. We vertrekken dan ook zo snel mogelijk uit de havenstad om het echte Georgië te verkennen. Net buiten de stad zien we de eerste Shaslikstalletje opduiken langs de kant van de weg. Over geheel Georgië zullen we nog honderden van deze stalletjes tegenkomen om vermoeide en hongerige passanten te voeden. Voor een klein bedrag krijgt je er een gekruide brochette met vetrijk vlees, een biertje en een beetje brood. We volgen de zuidelijke route naar Akhalsitkhe, een prachtige kronkelende bergweg met een lengte van 155 kilometer. Terwijl we steeds hoger klimmen, daalt de kwaliteit van het wegdek zienderogen: van asfalt over gravel naar modder. Putten in het wegdek ter grootte van een kleine auto zijn geen uitzondering. De weg is erg
Over en rond de Zwarte Zee (1)
afgelegen en onze enige tegenliggers zijn oude stinkende vrachtwagens. Ze banen zich grommend en brullend een weg door dit prachtige landschap. Het lage octaangehalte van de benzine laat zich ook merken in het rijgedrag van de Beemers. Als we hoog in toeren gaan, horen we een moeilijk te omschrijven, ratelend, geluid, een fenomeen dat ook pingelen wordt genoemd. Om onze motoren te sparen besluiten we in het vervolg in grotere, bekendere tankstations te tanken, als dat enigszins mogelijk is natuurlijk. Na een tocht van vier uur doemt een geïmproviseerd winkeltje langs de kant van de weg op. Eigenlijk ziet het er meer uit als een container. De eigenaar blijkt ongelooflijk vriendelijk en begint spontaan een omelet voor ons te bakken. Hij tovert een fles Natakhtari, Georgisch bier, tevoorschijn die we met veel plezier soldaat maken. Na het deugddoende eten en drinken vragen we of we hier ergens kunnen kamperen. Hij wijst ons een grote weide aan achter zijn ‘winkeltje’. ‘s Nachts worden we getrakteerd
op een ongelooflijk spektakel. We liggen vol verwondering naar de vallende sterren en een adembenemende sterrenhemel te kijken terwijl we onze plannen voor de volgende dagen overlopen.
De
goede herder
De volgende dagen willen we via de bekende grotwoningen in Vardzia, over de meren in het zuidoosten van Georgië naar de hoofdstad Tblisi rijden. Het grottencomplex in Vardzia werd gebouwd als bescherming tegen de invasie van de Mongolen en werd voltooid in 1185 en is een absolute aanrader. We rijden er zonder veel problemen heen en zijn verwonderd als het vreemdsoortige bouwwerk voor ons opdoemt. Als een honingraat zijn meer dan zesduizend appartementen op elkaar gestapeld. Het hele complex telt maar liefst dertien verdiepingen. Het is bijna niet te geloven dat hier tijdens het bewind van koning Georgi III zo’n 50.000 mensen leefden. Van het bezoek Motoren & Toerisme
maart
2013
81
Over en rond de Zwarte Zee (1)
aan Vardzia hebben we honger gekregen en al snel vinden we een eethuis waar we gebakken vis bestellen. Die komt rechtstreeks uit de Mtkvari-rivier die ontspringt in Turkije en via Azerbeidzjan uitmondt in de Kaspische Zee. Nu we krachten hebben opgedaan, zijn we klaar om onze weg verder te zetten naar het merengebied tussen Nimotsminda en Tsalka. We besluiten via de GPS kleine wegen op te zoeken. Al snel merken we dat die eerder doen denken aan wandelpaden in Oostenrijk of Zwitserland. Hier zijn we niet op voorbereid, we hebben geen water bij en het is verschrikkelijk warm. Toch weigeren we rechtsomkeer te maken. Dit is avontuur, hiervoor zijn we gekomen! Na drie uur
82
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
reizen
zwoegen op de smalle paadjes, vlak naast steile afgronden, en ettelijke valpartijen later, komen we eindelijk aan in een klein dorpje. We zijn volledig uitgedroogd. Het dorp telt een twintigtal houten huizen en strekt zich uit over een groen plateau aan het eind van het bergpad. Mensen staren ons verbaasd aan, honden blaffen ons agressief na maar we hebben dorst en moeten echt iets te drinken vinden. Al snel overwinnen de bewoners van het dorp hun argwaan en worden ze weer hun behulpzame en gastvrije zelf. Ze bieden ons al snel water aan en ondertussen proberen we uit te vissen hoe de route naar de meren verder gaat. Een op het eerste gezicht aimabele herder nodigt ons uit bij hem thuis. De man woont er niet
alleen, ook zijn dieren overnachten er en dat kan je op zijn zachtst gezegd ruiken. De vrouw van de herder schotelt ons eten voor en hijzelf schenkt zelf gebrouwen wodka uit die we onmogelijk kunnen afslaan. Het is erg moeilijk om met deze mensen te communiceren en we behelpen ons met een aanwijsboekje. Omdat we gedronken hebben vragen we hem of we in zijn tuin kunnen overnachten. Plotseling, misschien door een misverstand, slaat de sfeer volledig om. Om erger te voorkomen beslissen we toch te vertrekken. We maken nog wat fotoâ&#x20AC;&#x2122;s en proberen de routebeschrijving die we van hem kregen te onthouden. De wodkaâ&#x20AC;&#x2122;s doen ons opmerkelijk vlotter off-roaden door het glooiende landschap.
reizen
Duitsland
Polen
TjechiË Slovakije Frankrijk
Oostenrijk Hongarije Slovenië Italïe
Over en rond de Zwarte Zee (1)
Oekraïne
moldavië
Roemenië BosniëHerzegovina servië Bulgarije
Rusland Zwarte zee
Georgië
Turkije
Iran
Op weg naar het merengebied tussen Nimotsminda en Tsalka komen we terecht op piepkleine wegen die eerder
doen denken aan wandelpaden in Oostenrijk of Zwitserland. De
stoute herder
Al diezelfde namiddag bereiken we onze bestemming: het Paravani-meer. Ook al zijn onze geesten nog wat troebel, toch slaat de schoonheid van het landschap ons met verstomming. Een diepblauw meer strekt zich uit in het dal, de omringende bergtoppen zomen de helblauwe hemel af. Het uitzicht is niet alleen prachtig, op deze hoogte (2073 m.) is het ook bitterkoud. Kamperen in deze barre temperaturen spreekt ons niet echt aan en daarom rijden we naar enkele nabijgelegen dorpen. Ook hier vangen we bot, er zijn geen hotels. Noodgedwongen rijden we dan maar naar een plaats die de GPS als de stad Tsalka aangeeft. We vinden er uiteindelijk toch een hotelletje maar twijfelen of we onze motoren
hier wel veilig kunnen stallen op de parking. De hotelhouder wil ons echter koste wat kost ontvangen. Hij toont zich van zijn meest creatieve kant en stelt voor om vier mensen te zoeken die de motoren naar binnen kunnen dragen. Enige vrees voor klachten van andere gasten is ongegrond want het hotel is volkomen verlaten. Omdat er een niveauverschil is van bijna een volle meter en de ingang van het hotel niet breed genoeg is, komt de uitbater met een ander idee op de proppen. Hij besluit de hulp van een vriend in te roepen die een Duitse herder heeft die als waakhond kan fungeren. Hoewel we betwijfelen dat een hond de klus kan klaren, gaan we toch overstag. We zijn moe en willen ons verfrissen. Nu we ons geen zorgen meer hoeven te maken over een
slaapplaats, aperitieven we met een wodka vermengd met honing die we eerder langs de weg kochten. Van al die zoetigheid worden we hongerig en gelukkig is er een klein eethuis in de buurt waar we ‘khinkali’ (noedels) en ‘shashlik’ te eten krijgen. We zijn volledig verzadigd en willen vroeg onder de wol kruipen. Terwijl we terug stappen naar het hotel, besluiten we nog even te checken of onze motoren echt wel veilig zijn. Uit het niets stormt de woeste, schuimbekkende herdershond op ons af, gelukkig afgeremd door een forse ketting. Het idee van de hotelhouder was dus toch niet al te gek. Met een gerust hart gaan we slapen… Tekst
Matthias Dewanckele, Pieter Dirix, Ward Schouppe
en foto’s:
Motoren & Toerisme
maart
2013
83
TECHNIEK 84
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
techniek w a t e r k o e l i n g
Van en I
n economisch barre tijden waarin de
Japanners noodgedwongen hun
tweejarige
vernieuwingsdrang
achterwege laten, komt
BMW -
dat
jarenlang synoniem was voor een erg behoudsgezinde modelvoering
-
op de
proppen met een revolutionair nieuwe boxermotor.
Eén
dan nog wel. goed is voor
En
15
met
waterkoeling
één die daardoor
extra pk’s!
Althans,
zo lijkt het op het eerste gezicht…
“De nieuwe GS heeft 15 pk meer dankzij waterkoeling!”, zo kan je her en der op het internet lezen. Nu ben ik zelf al geen echt grote fan van het wereldwijde web, maar bij BMW moeten ze toch wel hun haren hebben voelen rechtkomen bij het lezen van zo’n boutade. Alsof het jarenlange ontwikkelingswerk van een schare Duitse topingenieurs samen te vatten is in een watermanteltje rondom de cilinders…
Waterkoeling? En toch beginnen we daarmee, want net als toen Porsche met de 996 hun eerste watergekoelde boxer achterin de koffer gooide, is het water dat door de cilinders van BMW’s oerboxer stroomt groot nieuws in motorland. Hetzelfde BMW dat in 1992 de vorige boxermotor voorstelde en vol overtuiging meedeelde dat een boxer luchtgekoeld moet en zal zijn, lijkt nu toch te capituleren. Er stroomt water door de aderen van de nieuwe stamvader, en dat zal dus ook voor de rest van de familie zo zijn. Maar wat
blijkt nu uit de persmap? Die 21 jaar geleden voorgestelde boxer was eigenlijk al gedeeltelijk vloeistofgekoeld: liefst 22% van diens koeling werd overgelaten aan speciaal daarvoor voorziene oliekanalen en dus aan de motorolie. Een beetje zoals de GSX-R’s uit de jaren ’80 met het zogeheten SACS –Suzuki Advanced Cooling System – olie/lucht koelingssysteem. De nieuwe GS heeft die speciale oliekanalen niet meer, maar heeft nu op de zogeheten kritische hete punten een zogenaamde ‘precisie’-koeling met water (of liever, een glycol-mengsel). Dit systeem voorziet in, jawel, 35% van de totale koeling. De resterende 65% komt nog steeds voor rekening van de rijwind en dus luchtkoeling. Schalen we dat af op de vorige boxergeneratie, dan blijkt de bejubelde waterkoeling voor een amper 13% groter gedeelte van de totale koeling te voorzien dan de olie vroeger. Een mens vraagt zich af waarom ze bij BMW dan de moeite hebben gedaan om het koelcircuit van een waterkoeling te ontwikkelen en hun
De
combinatie van vloeistof- en luchtkoeling
is niet nieuw: in de jaren al, en hun
SACS
'80
deed
Suzuki
het
bewijst hen ook vandaag nog
goede diensten...
nieuwe GS 2,7 kg extra gewicht mee te laten zeulen?…
Misvattingen Laten we beginnen met de waterkoeling zoals die op de GS eens nader onder de loep te nemen. De BMW-benadering is immers nogal afwijkend ten opzichte van wat we gewoon zijn bij watergekoelde Motoren & Toerisme
maart
2013
85
waterkoeling
techniek
Op
deze tekening is duidelijk te zien hoe lokaal
(en
dus precies) de waterkoeling actief is op de
nieuwe
GS.
Onder: Het
verloop van het mengsel en de ver-
brandingsgassen is uiteraard tegengesteld aan de loop van de koeling.
motoren: normaal gezien zit er letterlijk een watermantel rondom de complete cilinders en wordt ook de cilinderkop rijkelijk doorspoeld. BMW’s precisiekoeling daarentegen beperkt zich tot twee ringen en een soort ‘kruis’ rondom en over de verbrandingskamer. Een heel beperkt circuit dus, wat meteen verklaart waarom er met twee kleine radiatoren gewerkt kan worden die nog geen drie kilogram extra gewicht laten optekenen. Als je weet dat er in een ‘conventioneel’ watergekoeld blok al gemakkelijk meer dan drie liter water circuleert, dan is die prestatie toch uitzonderlijk. De waterkoeling op de GS zorgt dan wel maar voor amper 35% van de totale koeling, die 35% is wel bijzonder goed gericht, waardoor de totale thermische huishouding veel beter geregeld is. En net daar was het BMW om te doen. Die verbetering was meer bepaald nodig om de prestaties te kunnen opvoeren zonder in de problemen te komen. In tegenstelling tot wat het wereldwijde web laat vermoeden is het echter niet de waterkoeling die voor vermogenswinst zorgt. Nog zo’n misvatting is dat de GS gebruik maakt van recente F1-technologie, ook al grijpen die vierwielige bolides terug naar precisiekoeling, weliswaar op basis van water en olie. Je kan er echter vergif op innemen dat de rijwind daar zeker geen 65% van de koeling voor zijn rekening zal nemen…
86
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
Voedingstraject De grote stap voorwaarts op prestatievlak is te vinden in het inlaattraject. Het nieuwe boxerconcept toont vooral grote veranderingen op vlak van de distributie, waardoor er op deze motor zo goed als compleet verticale inlaattrajecten ontstaan die – en dat is een belangrijke stap voorwaarts – compleet identiek zijn voor de beide cilinders. Ook de injectoren zitten niet langer zomaar gemonteerd ‘waar er ergens plaats is’, voortaan zijn ze ideaal gericht onder een bijna rechte hoek op de inlaatkleppen. Het resultaat laat zich raden: er kan sneller, preciezer en meer mengsel naar binnen gebracht worden, waardoor het vermogen bij alle toerentallen stijgt, maar ook de efficiëntie een grote
The first
premium flip-up
with
sports helmet
integrated antennas
De nieuwe C3 PRO heeft ge誰ntegreerde antennes voor een sublieme geluidskwaliteit en optimaal bereik van het optionele Bluetooth速 SRC-systeem. Dit gepatenteerde communicatiesysteem is eveneens volledig ge誰ntegreerd zodat het extreem lage geluidsniveau van de C3 PRO (82dB bij 100 km/h) gewaarborgd blijft. Dankzij de nieuw ontwikkelde topspoiler heeft de C3 PRO geen lift en een perfecte directionele stabiliteit, zelfs op topsnelheid!
Contact: Splash Design, +31 (0)413 389089, info@splashdesign.nl, www.splashdesign.com
AUBERGE -TAVERNE
“AU BON VIVANT” Voor een tof motorverblijf in de Ardennen
!! Vlaamstalig !!
WWW.WAYPOINTGPS.BE
- kamers met ontbijt
Dé motor navigatie- en communicatiespecialist
- geschikt voor groepen - half-pension mogelijk
www.aubergeaubonvivant.be
Bel NU: 061/61 30 89 of fax 061/25 64 42 Rue du Centre 26 B-6870 Vesqueville (Saint-Hubert)
E-mail: info@aubergeaubonvivant.be
1303-0008-M&T-ADT.indd 1
CORBIN VOOR DE GRISO Geopend van dinsdag t/m vrijdag 9.30 tot 17.30 (zat tot 16.00 uur)
KIES VOOR JE EIGEN STIJL, w w MAAR RIJ VEILIG w
b e
Ook te koop op internet www.buddyfashion.nl Veenderveld 22 - 2371 TV Roelofarendsveen - NL Tel + 31 71 5680430 - info@buddyfashion.nl
23/08/12 12:54
zümo 660 LM incl Lifetime map updates
NIET DUURDER, WEL BETER! 0213-0057-M&T-buddy
J03
m&t_tom.indd 1
Robuust, intelligent stijlvol, waterdicht
€ 599 € 549
Bel snel naar Tom Schietse
tschietse@thinkmedia.be
zümo 350LM
€ 449
19/02/13 17:03
Uw advertentie in
20 20 124 n(0)473 321 752
1204-0008-MT-ABV
- bergplaats voor moto’s
Waypoint Leuven • Diestsesteenweg 31 • Kessel-Lo 016-262280 • info.leuven@waypointgps.be Waypoint Zolder • Koerselsebaan 33 • Heusden-Zolder 011-426399 • info.zolder@waypointgps.be
techniek
De
waterkoeling
echte redenen voor de
15
pk
winst zijn op deze tekening te vinden: dubbele nokkenassen, geïntegreerde versnellingsbak, natte multiplaatskoppeling met minder inertie....
Kortom,
Rechts: : Het
een totaal nieuw blok.
grote nadeel van nogal wat
moderne motoren propvol regelmogelijkheden: het wordt daar aan de handvatten wel een héél uitgebreide knoppenwinkel...
stap voorwaarts maakt. En al gaat dat dan wellicht over niet meer dan een halve tot een liter minder verbruik per 100 kilometer, voor de typische BMW-veelrijder is het wel iets dat rechtstreeks merkbaar zal zijn in de portemonnee. De herwerking van de distributie heeft op het eerste gezicht ook tot een complexere opbouw geleid: er zijn nu afzonderlijke inlaat- en uitlaatnokkenassen die aangedreven worden door een tussenas. Klinkt moeilijk en complex - en dat is het eigenlijk ook -, maar het zorgt tegelijk voor een serieuze vereenvoudiging op een ander punt: de kleppen hoeven niet meer radiaal opgesteld te worden. Dat maakt de cilinderkop én de nokkenassen een stuk eenvoudiger. Voeg daarbij de kleine onderlinge klephoek van 18° en het logische gevolg is een vlakke, compacte en dus (alweer) efficiëntie verbrandingskamer. Het splitsen van de nokkenassen heeft trouwens een bijkomend voordeeltje: op de uitlaatnokkenassen kan je een automatische decompressie voorzien, zoals hier het geval is, wat BMW toelaat om met een kleinere startmotor – dus ook een lichtere batterij – te werken dan anders het geval zou zijn. De nieuwe verbrandingskamer drijft de compressie met een halfje op tot 12,5:1 en eigenaardig genoeg leidt dit
niet eens tot een hogere gevoeligheid voor pingelen. Meer nog, BMW is er voor het eerst sinds lang gerust in dat een motor helemaal niet aan het pingelen zal slaan en heeft de klopsensoren die zelfs op de S1000RR gemonteerd zitten, bij deze GS gewoon achterwege gelaten. Wat de GS nu weer wel gemeen heeft met de S1000RR is de opbouw van de klepstoters. Iets wat nodig was om de hogere toerentallen aan te kunnen. Die konden dan weer gehaald worden omdat de krukas veel compacter is geworden en dankzij de splitsing van de nokkenassen. Dat de cilinders nu mee in het carter gegoten zijn, heeft er wellicht ook wel iets mee te maken.
Elektronica
rules!
Omdat een revolutie historisch gezien geen kans op slagen heeft als ze niet ten volle doorgevoerd wordt, zijn ze in Beieren ook maar ineens all the way gegaan. Zo is het afgelopen met de losse versnellingsbak met zijn eigen olie en ook met de droge enkelplaats koppeling: de boxer wordt een ‘echte’ motorfietsmotor, compleet met geïntegreerde versnellingsbak én natte meerplaatskoppeling. En jawel, die kreeg ook een heuse slipperfunctie. Die laatste moet met name bij het terugschakelen het ach-
terwiel beter in lijn en op de grond houden. Om met de trillingen die eigen zijn aan het getrapt plaatsen van de cilinders weg te kunnen, hebben ze bij BMW een balansas voorzien die rond de koppelingsas loopt en aan hetzelfde toerental als de krukas draait. De versnellingsbak ligt trouwens niet meer achter maar letterlijk onder de krukas. Waar BMW al 25 jaar een trendsetter is op elektronisch vlak (ABS, ABSII, ESA,…) werden ze de laatste jaren een beetje ingehaald door de concurrentie. Met de komst van deze GS hebben de Beiers in één klap orde op zaken gesteld. Een zuivere sequentiële injectie, drive-by-wire en alles van ABS, elektronische vering en tractiecontrole: het lijkt Motoren & Toerisme
maart
2013
89
techniek
Er
is één ventilator voorzien om de koeling
verkeer
-
-
bijvoorbeeld in traag stads-
De
kleine radiatoren zitten goed in het design weggewerkt.
te forceren.
Compleet
Goed
waterkoeling
nieuw, maar nog steeds onmiskenbaar een
Beierse
boxer...
te zien in het midden van de foto is het excentrisch balansgewicht (rood)
dat even snel als de krukas draait, maar wel in tegengestelde richting.
wel een BMW-auto op twee wielen. Het enige nadeel is - net als bij die BMW vierwielers - de veelheid aan instelmogelijkheden die zich hier helaas vertaalt in een massa extra knoppen en toetsen. Zit er in een BMW auto één centrale knop waarmee je alles bedient – de zogenaamde iDrive -, op de GS krijg je ongeveer een compleet azerty-toetsenbord voorgeschoteld, en dan nog één dat je ook al rijdend kunt bedienen…
Toekomstgericht Dat de GS revolutionair is binnen zijn concept, is een feit. Dat er nu ook water bij de koeling komt kijken, is dat misschien ook wel, zeker voor die-hard boxerfanaten. Maar zoals gezegd is het niet dat water dat voor de vermogenswinst zorgt. Die is
te danken aan de opbouw en het concept van het blok. En als je de hogere compressie, de grotere kleppen, de beter injectie en de algeheel lagere inertie in rekening brengt, dan is die winst van 15 pk eigenlijk gewoon weinig te noemen. Het lijdt geen enkele twijfel dat BMW uit dit blok zonder enig probleem 150 paarden kan laten galopperen en daar dankzij de hulp van het water ook thermisch mee weg zal kunnen komen. Maar voor een GS is dat enerzijds niet nodig, anderzijds is deze revolutie ook maar de start van een nieuwe evolutiecyclus die wellicht weer twee decades zal overspannen. Vraag is of we dan überhaupt nog met benzinemotoren mogen rijden… Het is trouwens met die toekomst – en de bijhorende strengere normen – in
gedachten dat de waterkoeling een noodzaak werd. Om de emissie-eisen die eraan staan te komen te blijven halen is een constante thermische huishouding een noodzaak, en de bijkomende geluidsdemping is in de toekomst wellicht ook mooi meegenomen. De splitsing van de nokkenassen zet de poort wagenwijd open naar een variabele nokkenastiming, waarvoor die tussenas plots heel handig meegenomen zal blijken te zijn. En dus kunnen we er van op aan dat we in de komende twintig jaar ongetwijfeld nog hele mooie technische evoluties en groeiende vermogenscijfers uit dit motorconcept zullen mogen aanschouwen. Wij kijken er alvast naar uit! Tekst: Steven Casaer, Foto’s: BMW Motoren & Toerisme
maart
2013
91
reis
lezers op
Lezers op Reis M e t o l d t i m e r s d o o r F r a n k r i j k
Als de niet meer overslaat...
L
aborel
is
een
dorp
Franse
departement
in
het
Drôme,
net ten westen van het beken-
de klimmersoord
Orpierre. Met amper
honderd inwoners op een oppervlakte van
Laborel
25
vierkante kilometer kan
niet
anders
van rust zijn.
Om
dan
een
oase
het plaatje hele-
maal af te maken is er haast geen
GSM-bereik,
lijk je afgesneden van de
bewoonde wereld, stikt het er van de everzwijnen en komt er af en toe vanuit gen.
Remuzat
een vale gier overvlie-
Kortom: Laborel
is het ideale
gehucht om te gaan ontstressen…
Wie een reis plant moet zich uiteraard niet alleen afvragen waar het heen gaat, ook ‘hoe gaan we daar geraken?’ is een vraag die enige aandacht verdient. Aan het scherpzinnig brein van een bevriend motorrijder ontsproot een origineel idee. Voor één keer zou hij de tweewieler aan de kant laten en plaatsnemen in zijn originele 2CV van het bouwjaar 1964. Deze bolide met een longinhoud van vierhonderdvijfentwintig cc (425!) zou dienst doen als volgwagen, alle andere deelnemers aan de reis hoorden zich te verplaatsen op een tweewieler van minstens 25 jaar oud of een ‘origineel’ alternatief. Uiteindelijk gingen we met elf vrienden op stap waaronder een aantal koppels. Het voertuigenpark bevatte de allereerste Vespa 125 met elektrische starter, een /5 en een /6 van BMW, een originele Horex, het Citroën deuxchevautje waarvan reeds sprake en een mooi gerestaureerde Lancia. Zelf rij ik met de /6 van BMW. Ik weet nog heel goed dat ik als kleine jongen opkeek naar die Beemers die zich bij elke acceleratie uit de veren trokken. Na twintig jaar motorervaring met moderner spul kocht ik enkele jaren geleden zo’n oud exemplaar en meteen ook een werkplaatshandboek voor de tweekleps boxers. Die motorfietsen zijn eenvoudig gemaakt en toch geniaal. Oerdegelijk ook.
Dit was nu een uitgelezen kans om onder vrienden en met de echtgenotes achterop een wat langere reis richting Zuid-Frankrijk te ondernemen. De motor werd goed voorbereid en ik legde wat reparatiegerief voor de banden samen met een paar bougies en een stel onderbrekers klaar. Op de /6 kan je lang zoeken naar elektronica, meer dan wat mechanica en elektriciteit heeft de motor niet om het lijf. En als daar al iets aan hapert dan zijn het zeker de “vis platinés” of de onderbrekers . Zo werd me gezegd…
Matig
weer maakt mooie foto’s
Het is een mistige morgen in juli en de weersvoorspellingen voor ons traject zijn niet bijster opbeurend. Wisselende weersomstandigheden met buien en wind. Maar eigenlijk vind ik dat niet zo erg, ik hou niet zo van standvastig heet zomerweer op de motor. Wisselend weer garandeert ook veel speling van het licht en dus mooie foto’s. We vertrekken in Leuven na een licht ontbijt. Alle deelnemers zijn toch al tot op de vertrekplaats geraakt en dat vind ik al een goed begin. En de tweede helft van het spreekwoord dat begint met ‘goed begonnen…’ kennen we allemaal. We hopen in drie dagen onze Zuid-Franse bestemming te bereiken want onze voertui-
gen laten geen autosnelwegtempo toe en het parcours loopt dan ook grotendeels over kleinere ‘départementales’ zuidwaarts. Haal je er de Michelinkaart bij, dan beperken we ons tot de witte en maximaal de gele wegen. Dus eerst de Samsonvallei door en dan koers zetten naar het zuiden, voor dag één hebben we 360 kilometer op het menu gezet. Aan een gemiddelde van pak 'm beet vijftig kilometer per uur moeten we niet teveel tijd verliezen. De Horex monocilinder is duidelijk in goede vorm. Hij ratelt als een mitraillette en de machine is een lust voor het oog. Mijn groene BMW 600 is de sterkste van de klas, maar ik heb een duo achterop en dan is het toch goed om over enkele paardjes extra te beschikken. Het oudere broertje in rode uitvoering doet ook dapper mee. Heerlijk om met die oude tweewielers bochtjes te pikken! Met hun dunnere bandjes breng je die oude motoren probleemloos op hellingshoek waardoor ze in de bochten even vlot rijden als moderne machines. Alleen is het uitkijken om de bak in zijn juiste versnelling te stampen en je houdt best een nog wat defensievere rijstijl aan want echt remmen doen die motoren niet. Met zo’n paar trommels kan je eerder van ‘vertragers’ spreken in plaats van daar het woord ‘remmen’ op te kleven. Bij een tankbeurt let ik er op de benzine voor ‘mijn Motoren & Toerisme
maart
2013
93
Met oldtimers door Frankrijk groene jongen’ op smaak te brengen met wat loodvervanger, kwestie van zijn ingewanden geen pijn te doen. Ik besef dat dergelijke oude motoren in hun gebruik niet erg milieuvriendelijk zijn, maar een nieuw exemplaar produceren lijkt me ook niet echt groen. Ik troost me met de gedachte dat ik er toch niet veel kilometers mee rij en dat duurzaamheid ook een groene gedachte is.
Een
bui en natte bougies
De zon breekt niet echt door het grijze wolkendek, maar toch besluiten we te genieten van een heerlijke picknick . We parkeren ons oostelijk van Bouillon niet ver van de Frans-Belgische grens in Dohan. Handig zo’n volgwagen die vrouwelijk gezelschap, eten en drank in stijl vervoert. De namiddag breng heerlijke landschappen parallel aan de Maasvallei. Onderweg hapert de motor sporadisch, alsof hij wat inhoudt. Eventjes vraag ik mij af of ik wel de juiste benzine getankt hebt, maar dan laat de Beemer zich weer vlot in de toeren trekken. Een koffietje na de middag doet een mens deugd en houdt de geest geconcentreerd. Het Hotel du grand Monarque met afgescheiden ingang voor het café heeft duidelijk betere tijden gekend, al geldt dat evenzeer voor onze motoren en misschien nog meer voor onszelf. Een uit de kluiten gewassen New Foundlander posteert zich bij de motoren. Zo, die hoeven we al niet op slot te doen! De namiddag kondigt zich al lichtjes in mineur aan als de 2CV niet wil starten. Dan zitten er amper twee paarden in, weigeren ze potverdikke allebei dienst! Ook aanzwengelen met de lier lukt niet. Waar zit het probleem ? Na wat zoeken besluit onze technicus van dienst, Marnix, het contact aan
94
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
Lezers op Reis
Lezers op Reis
Met oldtimers door Frankrijk
het stuur te demonteren want volgens hem zit daar de kortsluiting. We knippen het contact los van de bekabeling en kunnen nadien weer starten. In de volgende vijftig kilometer begint mijn eigen motor meer en meer nukken te vertonen. Haperende motor, horten en stoten en uiteindelijk stilvallen… Dzju! Waar hebben we nu een probleem? Ik check de benzinetoevoer en reinig de bougies die er niet echt droog bij staan. We kunnen verder, maar niet voor lang en tot overmaat van ramp komen we in buiig weer terecht. In een boerderij duwen we de motor in een stal. De koeien kijken ons wat verdwaasd aan als Marnix en ikzelf het frontpaneel van de boxer demonteren. Is er een probleem
met de bobijnen? Met de onderbrekers? Ze lijken wat ingebrand, maar toch niet veel. Staan ze wel juist afgesteld? Door een gat in het motorblok dat met een rubberen dop is afgedicht, kan je daar wel een idee van hebben want er staat een inkeping op het vliegwiel. Maar voor fijne afstelling heb je toch betere apparatuur nodig dan het menselijk oog en het gevoel van ‘zo staat het wel juist’. Zou één van de carburateurs het hebben laten afweten? Hoe dan ook de motor start weer alhoewel er duidelijk abnormale vonken overspringen en ik besluit even het frontpaneel niet onmiddellijk te hermonteren. Ik heb zo’n voorgevoel…. Het gaat weer even goed, maar in de buurt van Bar-le-Duc moet de
Op dergelijke oude tuffers kan je lang zoeken naar elektronica, meer dan wat mechanica en elektriciteit heeft de motor niet om het lijf. En als daar al iets aan hapert dan zijn het zeker de 'vis platinés', zo werd ons gezegd... Motoren & Toerisme
maart
2013
95
Met oldtimers door Frankrijk
Lezers op Reis
Het gebied ten zuiden van Bourg-en-Bresse is een waar ornithologisch paradijs,
maar de bekendste vogel uit deze regio is een ordinaire kip! Die wordt ons dan ook geserveerd door het supergezellig boerengezin bij wie we de nacht doorbrengen.
motor definitief aan de kant. Mijn vrouw Ilse moet noodgedwongen het comfort van mijn BMW inruilen voor de harde achterbank van een oldtimer sport Lancia. Nadat ik de motor een beetje verstopt heb en met een ketting heb vastgemaakt vergezel ik mijn vrouw op de achterbank van de Lancia. De anderen zijn ondertussen goed en wel gearriveerd in Andelot –Blancheville, onze overnachtingsplaats. Het eten smaakt overheerlijk en we slapen als roosjes in de bed & breakfast van Madamme Lefort.
Prul
bederft de pret
Ik had gisteren gezien dat een kilometer voorbij de plek waar mijn motor in panne viel zich een garage van een Frans automerk bevond. Ik besluit me met de auto te laten terugbrengen en duw de motor tot aan de garage. De mensen in de garage reageren aanvankelijk nogal afstandelijk en zijn blijkbaar niet geneigd me te helpen. Ik begrijp hun reactie ook wel want het is een autogarage en de mecanicien schudt eerst wat meewarig het hoofd. Ik zoek naar het Franse woord voor vonk om uit te leggen dat er wellicht iets scheelt met de onderbrekers. ‘Etincelles’ klinkt me als muziek in de oren, ik zal het woord nooit meer vergeten. De technicus
96
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
legt me uit dat in auto’s dit onderdeel al decennia niet meer gebruikt wordt en hij er dus ook geen ervaring mee heeft. Toch wil hij me helpen bij de vervanging van het kapotte stuk met het nieuwe reserve-exemplaar dat ik bij heb. Ik ben blij als een kind als de motor nadien draait als een geolied naaimachientje, al blijkt de vreugde van korte duur. Nog geen kilometer verder -een minuut nadat ik de behulpzame Fransman heb uitgezwaaid- valt de motor opnieuw stil. Dit kan slechts één ding betekenen: de condensator, een prulletje van opgerold zilverpapier met plastic ertussen die de hoogspanning en dus het abnormaal vonken moet opvangen, heeft definitief de geest gegeven. Ik besluit de motor in de garage achter te laten om hem na de reis te komen oppikken. De zaakvoerder vindt de motor zo leuk dat hij hem in de showroom plaatst. ,,Nog niet verkopen’’, grap ik waarop hij antwoordt met een schalks “kom hem toch maar tijdig terug halen”. Ervaren tweekleps boxerrijders vertelden me dat ik er goed aan doe om altijd onderbrekers mee te nemen, maar van die condensator had niemand gesproken. Ik troost me met de gedachte dat ik vandaag toch weer iets heb bijgeleerd. Ik vervoeg de rest van de groep halfweg de tweede reisdag. Ik besluit het niet
aan mijn hart te laten komen en wissel voor de rest van de rit af en toe eens van positie. Soms zit ik bij iemand achterop en op sommige stukken neem ik zelf het stuur van de BMW /5 in handen. Ook Ilse amuseert zich als duo, als routeplanner op de motor of in de 2CV.
Geluk
bij een ongeluk
De route gaat nu pal zuidwaarts ten oosten van de autoroute du soleil tussen Mâcon en Bourg-en-Bresse tot in een gehuchtje boven Lyon, St Croix. Onderweg komt ook de Horex in de problemen en toeval of niet, de condensator lijkt de boosdoener. Deze keer hebben we echter meer geluk. In een klein winkeltje ‘Motoculture, agriculture et motocyclettes’ vinden we een geschikt exemplaar. Het gebied ten zuiden van Bourg-en-Bresse is schitterend, er liggen wel duizend meertjes in uitgestrooid. De vele boerderijtjes met rieten daken en prachtig houten vakwerk lijken eerder in Bokrijk thuis te horen. Kraanvogels en koereigers kruisen ons motorpad. Dit is een waar ornithologisch paradijs, maar de bekendste vogel uit deze regio is een ordinaire kip! Die wordt dan ook geserveerd door het supergezellig boerengezin bij wie we de nacht doorbrengen.
Lezers op Reis
De volgende dag kondigt zich al wat zonniger aan. De route gaat nu langsheen de zeer moderne en in architectuurkringen bekende luchthaven van Lyon-SaintExupéry. Dit gedeelte is wat drukker en motoronvriendelijker, maar het resterende traject dat we na de middag afleggen vormt echter de spreekwoordelijke kers op de taart. Die namiddag start aan het ‘Palais Idéal In Hauterives, het ‘ideale paleis’ waar een postbode zijn hele leven lang aan bouwde. Voor mij is het in ieder geval geen ideaal paleis want het is er te toeristisch en te druk. De opeenvolging van kleine maar soms spectaculaire cols tot 1302 meter (Col de Perty) is een feest voor mens en machine. Van op de passagiersstoel maak ik nog enkele mooie foto’s van de Vespa, de
Met oldtimers door Frankrijk
Horex en de BMW. Samen hebben ze nog niet de helft van het aantal paardenkrachten van een moderne motor en toch scheuren we met veel plezier door de bochten. Meer zelfs, de twee cilinders onder mij voelen stampen (of is het eerder ‘walsen’) bij het af- en opschakelen voor en na een haarspeldbocht is in niets te vergelijken met het gevoel dat je hebt op een moderne gesofisticeerde machine. Dan uiteindelijk je bestemming bereiken geeft een supergoed gevoel. Die avond, bij een heerlijke barbecue, staar ik naar de ongelooflijke sterrenhemel die we in België door de lichtvervuiling niet meer kennen. Even denk ik aan het woord ‘étincelle’ en ik beloof mezelf dat ik met
‘mijn groene jongen’ deze reis met perfect werkende condensator zal overdoen… Tekst
en foto’s:
Jan Vanderroost
PS: Vanuit Lyon (een prachtige stad die we iedereen kunnen aanbevelen) reden we met de TGV terug huiswaarts. Mijn groene BMW recupereerde ik twee weken later. Hebt u ook een motoravontuur dat u met de lezers van dit blad wil delen? Stuur dan je tekst (minimaal 8.000 en maximaal 15.000 tekens) en een kleine selectie foto's naar de redactie op motoren-toerisme@thinkmedia magazines.be. Als uw verhaal wordt geselecteerd voor publicatie krijgt u van ons een jaarabonnement op Motoren & Toerisme cadeau, net als Jan deze keer… Alstublieft! Motoren & Toerisme
maart
2013
97
De
van tegenwoordig
H
et motorseizoen staat hoorbaar te trappelen voor de deur,
voor
De
jeugd
van
tegenwoordig het sein om de motoren op punt te stellen en er weer in te vliegen.
Slechte
weersomstandighe-
den, examens en drukke werkschema’s hebben er voor gezorgd dat de stalen paardjes een tijdje gestald werden.
Spijtig
genoeg worden er in de garage
geen rijbewijzen uitgedeeld, dus is het terug de weg op om nog wat broodnodige ervaring op te doen.
Maar
eerst:
grote schoonmaak!
Lente-
schoonmaak Jasper: M’n Diversion was al enorm vuil toen ik hem een paar weken geleden stalde, en dat is er natuurlijk niet beter op geworden met stil te staan. Nu het mooie weer er mondjesmaat begint door te komen, werd het dus tijd om het beestje eens grondig te poetsen. We passeerden even aan de carwash om het grootste vuil weg te wassen en vervolgens was het wrijven, boenen en blinken geslagen. Ik weet niet meer wiens idee het was, maar in groep schoonmaken gaat stukken vlotter dan wanneer je er alleen voor staat. We zullen misschien nooit echte Mister Propre’s worden, al doet het toch deugd om onze motoren opnieuw te zien blinken. Want al zeg ik het zelf, het resultaat mag er zijn. De verkoopwaarde is minstens verdubbeld! Enfin, was verdubbeld, want na een paar regenritjes is hij alweer behoorlijk vuil…
98
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
Examenvrees Met een blinkende bolide onder het achterste trokken ‘onze jongens/meisjes’ opnieuw de weg op na een korte winterstop. Hoog tijd immers om nog wat kilometers te maken en extra de manoeuvres in te oefenen vooraleer ze een examenpoging ondernemen. Er resten nog maximaal zes maanden op het voorlopige rijbewijs van onze JVT-kliek, dus ze kunnen er maar beter vaart achter zetten. Hans: Ik ben nu ongeveer halverwege mijn proefperiode en heb al eens een examenpoging ondernomen. Toen was ik niet goed voorbereid, met een buis als resultaat. Maar ik heb er wel iets uit geleerd. Je motorrijexamen afleggen is meer dan zomaar laten zien dat je kunt rijden. Het begint al met de technische vraagjes die de examinator stelt
vooraleer je op de motor gekropen bent. “Hoe zie je of de kettingspanning nog in orde is? Waar vul je het water en de olie bij? Hoe zie je of de remblokjes en banden niet te fel versleten zijn?” Allemaal eenvoudige vraagjes… tenminste als je erop voorbereid bent en niet dichtklapt van de examenstress. Het gedeelte op de weg zou me wel moeten lukken, aangezien ik met uitzondering van de laatste drie weken bijna dagelijks gereden heb en me echt thuis voel in het verkeer. Ik moet nu vooral de manoeuvres goed inoefenen, en dan geraak ik er wel. Tenminste, dat mag ik toch hopen.
Olielek Ook Cinthia is terug in gang geschoten om haar rijbewijs te behalen, al kreeg ze spijtig genoeg ook wel een tegenvaller te verwerken. Haar oude Suzuki GS’je slaagt
AERODYNAMIC REFINEMENT Doordachte aerodynamische vormgeving geeft de HJC R-PHA Max het uiterlijk van een integraalhelm.
MODULAR VERSATILITY Drie verschillende maten buitenschaal
RPHA-MAX
SPORT PERFORMANCE
LIGHTNESS REDEFINED De lichtste systeemhelm van dit moment, slechts 1400 gram.
MODULAR DESIGN
De RPHA-Max onderscheidt zich van alle systeemhelmen door zijn extreem lage gewicht, van slechts 1400 gram! Dit komt doordat de RPHA-Max, evenals de andere RPHA modellen van HJC, is geproduceerd volgens de gepatenteerde P.I.M. Carbon productietechnologie. Daarnaast is de RPHA-Max in de windtunnel volledig aerodynamisch geperfectioneerd. De RPHA-Max is standaard uitgevoerd met Pinlock Max-Vision anticondens vizier, Quick-Release zonnevizier en een uitneembare- en wasbare Cool4Ever binnenvoering. NUMBER ONE IN THE WORLD â&#x20AC;&#x201D; BY DESIGN
SPLASH DESIGN BV / CONTACT: +31(0)413-389089, WWW.SPLASHDESIGN.COM - WWW.HJCHELMETS.EU
WWW. HJCHELMETS.EU
De
van tegenwoordig naar een nieuwe motor of accessoires, of iets wilt bijleren over rijtechnieken: de kans is groot dat je het gratis of goedkoop in één van beide vindt. Vroeger kochten motards standaard een Clymer of Haynes werkplaatshandboek bij hun motor, nu vind je dat in veel gevallen gewoon op het internet. Of in M&T, natuurlijk! Tekst
er niet meer in om alle olie binnen te houden, een typisch probleem voor wat oudere motoren. Vastbesloten om toch te blijven rijden mocht ons motormeisje dus de handen uit de mouwen steken en op zoek gaan naar een oplossing. Cinthia: Ik ken bijlange niet genoeg van motoren om aan het blok beginnen te sleutelen, maar het kleinste kind ziet dat er iets scheelt als er plots een plas olie in je garage staat. Met de hulp van het internet heb ik uitgevonden dat de boosdoener waarschijnlijk een versleten pakking aan het schakelpookje is. Op de foto lijkt het allemaal veel erger dan het in feite is. Het oliepeil was redelijk gezakt, maar het was niet zo dat de olie er regelrecht uitliep. Om toch maar te kunnen blijven rijden, heb ik de kuipdelen verwijderd en het blok voorzien van een geut verse olie. Wanneer de motorfiets binnengaat bij de dealer of ik zelf met hulp van een paar kennissen de pakking vervang, kan ik meteen de olie verversen en mijn GS’je op punt stellen om er weer een seizoen tegen te kunnen. Oude fietsjes hebben zeker hun charmes, maar op een moment als dit wou ik dat mijn budget het toeliet om een iets nieuwere motor te kopen. Ik hoop in ieder geval dat het zo snel mogelijk verholpen is, want ik wil zo snel mogelijk mijn rijexamen afleggen.
Beginner-budgettips De route naar een rijbewijs begint dus in te korten, al wil dat niet zeggen dat het een weg zonder obstakels is. Motorrijden is een hobby die een aardige duit kost en als student of beginnende werknemer is het niet vanzelfsprekend om een aardig ‘motorbudget’ aan te leggen. Nog enkele tips van onze jeugd: Hans: ‘Jonge motorrijder’ en ‘goedkoop verzekeren’ zijn twee zaken die bijna onmogelijk combineerbaar lijken. Dat hoeft echter niet altijd waar te zijn. Je zou natuurlijk kunnen proberen je motor op naam van je ouders te laten verzekeren (niet doen! nvdr), beter – goedkoper - is het als je reeds een autoverzekering op je naam hebt staan. Het beste advies dat ik echter gekregen heb om wat euro’s van mijn verzekering af te knijpen was doodsimpel: Durf onderhandelen. Een welgemikte (en beleefde!) slag op tafel kan wonderen doen in het verzekeringskantoor, vooral als je weet dat weinig verzekeraars iets van motoren kennen. Jasper: Wanneer je begint met motorrijden, sta je voor een serieuze uitgave. Ik staarde me eerst blind op de prijs van een motorfiets en pas achteraf besefte ik dat een pak, helm, verzekering, rijopleiding, etc. eigenlijk minstens evenveel kosten als een eenvoudige tweedehandse opstappersmotor. Bovendien vind ik het ook onverantwoord om te fel te besparen op beschermende kledij. Vooraleer je verliefd wordt op die prachtige foto op een tweedehandssite kan je dus maar beter eens de volledige optelsom maken. En flink wat centen overhouden voor benzine natuurlijk, want dat is echt vloeibaar goud. Cinthia: Het internet en motormagazines zijn ongetwijfeld de belangrijkste bronnen van informatie voor iedere motard. Of je nu technisch advies nodig hebt, op zoek bent
100
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
en foto’s:
Arno Jaspers
110 JAAR HARLEY®! 110 JAAR VRIJHEID! KOM JE HET SAMEN MET ONS VIEREN OP 23 & 24 MAART?
Het iconische merk uit Milwaukee bestaat in 2013 110 jaar. Tijdens het Open House weekend op 23 & 24 maart zullen de Authorized H-D Dealers Harley’s verjaardag uitgebreid gaan vieren. Kom kennis maken met de 2013 modellen en de nieuwe accessoire- en kledingcollecties. Voor de eerste bezoekers zijn er leuke prijzen te winnen! Lees meer over Harley’s 110e verjaardag op harley-davidson.be
VIND JE DICHTSTBIJZIJNDE AUTHORIZED HARLEY-DAVIDSON DEALER American Lifestyle Zwijndrecht www.americanlifestyle.be
Harley-Davidson® Capital Brussels Dilbeek www.capitalofeurope.eu
RMC Classics Zemst www.rmcclassics.com
Harley-Davidson® West-Flanders Roeselare www.west-flandersmotorbikes.be
Silver Lake Harley-Davidson® Geel www.silverlakehd.be
Harley-Davidson® Gent Sint-Martens-Latem www.harley-davidson-gent.be
Harley-Davidson® Fraussen Genk www.hdfraussen.com
House of Harley Hannut www.house-of-harley.be
© H-D 2013. Harley, Harley-Davidson and the Bar & Shield logo are among the trademarks of H-D Michigan, LLC.
Volg onze dames op
blcup be
Training the girls De 30 ChĂŠ BLcup girls zijn geselecteerd, nu is het tijd voor actie. De dames starten met een basiscursus American football en conditietrainingen. Zij worden getraind door een team van profs met een jarenlange ervaring in de American football wereld. Volg onze dames tot ze volledig in shape zijn.
A production of
LIVE ENTERTAINMENT
1
4
2
3
geleden… …verscheen de eerste M&T met een extra ‘zoekertjeskatern’ van 16 pagina’s erin geniet. Daarin een last-minute telexpagina, een horoscoop (!) en uiteraard een hoop occasiemotoren. Die vernieuwing werd ondersteund door een uit de kluiten gewassen tweedehands-special met daarin een paar praktijkvoorbeelden en een hoop praktische tips. De handigste: “als de prijs van de occasie inclusief BTW de nieuwprijs van hetzelfde model benadert, overweeg je misschien beter de aankoop van de nieuwe machine”…
1
Tussenverslag langeduurtest
Dnepr 16
Het eerste tussenverslag over onze langeduurtest Dnepr met zijspan was een perfecte oefening in het ‘met de pen rond de hete brij draaien’. Immers: hoe beschrijf je op een correctie, liefst niet-schofferende manier dat je in de voorbije maanden hele dagen van je dure tijd hebt staan verkwanselen door op die kl@€°*#&!!-kickstarter te staan springen?...
2
Langeduurtest Yamaha GTS 1000
De opening van het motorseizoen 1993 was meteen ook de start van onze omzwervingen met een tweede langeduurtestmotor: de brandnieuwe Yamaha GTS 1000. Waarom we daarvoor vielen? Het was de eerste reguliere productiemotor met fuseebesturing, het was de allereerste motorfiets met katalysator – dat stond in grote letters op de flanken! – en het was ook de eerste Yamaha die gebruik maakte van injectie. Yep, we’ve come a long way…
3
Reportage Elefantentreffen
Lezer Peter Franssens omschreef zichzelf als die-hard winterrijder en om die bewering te staven trok hij in het gezelschap van een paar gelijkgestemde zielen naar het Elefantentreffen. Dat pure wintertreffen werd toen nog gehouden in het Beierse Solla, wat resulteerde in een tocht van meer dan
duizend kilometer. Gelukkig hadden de meesten drie wielen en een sidecar ter beschikking om er de tent, de dikke slaapzak, de isolerende slaapmat, de extra laarzen, de extra handschoenen, de barbecue, het spit en ook een compleet speenvarken in onder te brengen. Reken maar dat het daar een gezellige boel werd!
4
Test Suzuki GSX 1100 F
Er reden best wel wat rare motoren rond in de begindagen van onze motorcarrière, en één daarvan was de GSX 1100 F. Een volgetankt dik 280 kilogram wegende toersporter met 136 pk in het vooronder, een wielbasis van maar liefst 1535 mm, een 16 inch voorwiel en een Suzuki Power Shield voor je neus. Dat elektrisch verstelbaar smalle scherm bleek zodanig inefficiënt dat we later nooit meer zo’n ding op een Suzuki hebben aangetroffen. Die magistrale 4-in-lijn daarentegen… Dirk Gossye Motoren & Toerisme
maart
2013
103
ONTOUR2013
METTET 06 & 07/04
SPA 26, 27 & 28/04
MISANO 10,11 & 12 /05
CATALUNYA 09,10 & 11/10
Infos : WWW.BIKERSDAYS.COM
1199
PANIGALE EXPERIENCE Infos www.bikersdays.com
PIF-PAF
STAVELOT BLANCHIMONT
CIRCUIT
SOURCE RAIDILLON COMBES BRUXELLES
DOUBLE GAUCHE
SOURCE RAIDILLON COMBES BRUXELLES
DOUBLE GAUCHE
CHICANE
PIF-PAF
STAVELOT BLANCHIMONT
CHICANE
SOURCE RAIDILLON COMBES BRUXELLES
DOUBLE GAUCHE
PIF-PAF
STAVELOT BLANCHIMONT
MOTORRIJDER OR RACER ? AAN U DE KEUZE...
CHICANE
CIRCUIT
CIRCUIT
TV-VIDEO
TV-VIDEO
a rm fo
n ce
12
er y ov
r • Expe ience • P er
TV-VIDEO
GEBREVETEERDE INSTRUCTEURS
4
CIRCUITSESSIES
4
THEORIESESSIES
SPA-FRANCORCHAMPS EXPERIENCE
26/04 - 20/05 - 21/06 - 08/07 - 08/08 Infos : WWW.BIKERSCHOOL.BE
Dis c
Gewikt & Gewogen A gewikt & gewogen
ls motorrijder is het niet verstandig om een tas vol zware en scherpe spullen op je rug te hijsen voor een rit, maar niet iedereen rijdt met een toerfiets die van zijkoffers voorzien is en als je een specifieke motorrugzak kiest ben je ook al een eind op weg. De TRV 3.5 WP Fluo rugzak is zo’n rugtas die duidelijk door motorrijders werd ontwikkeld.
officieel) komt aanvankelijk vrij stug voor de dag, maar het materiaal is perfect waterdicht en door alle naden van een tape te voorzien is ook de volledige rugzak prima waterdicht. Om het hoofdcompartiment te sluiten moet je hem in Ortlieb-stijl dichtrollen en de beide uiteinden met een kliksluiting vergrendelen: een sluitwijze waarvan geweten is dat het de beste manier is om vocht buiten te houden. Voor het dertig liter ruime hoofcompartiment zit nog een kleiner opbergvakje dat met een verticale waterdichte rits gesloten wordt. Het voorste opbergvak is van geel fluorescerend materiaal gemaakt wat je een pak zichtbaarder maakt voor achteropkomend verkeerd.
TRV 3.5 WP Fluo rugzak
van een ongekend hoog niveau, met dank aan de gevoerde draagriemen en de extra mogelijkheden die bij de rugzak geleverd worden. Zo kan je met zware klittenband een stevige rugbeschermer op de rugzak monteren en met gespen en velcro kan je op de rugzak een band bevestigen waarmee je de TRV om je middel vast snoert. Alle riemen, sluitingen en gespen zijn heel degelijk van afwerking en lieten ons een hele winter lang niet één keer in de steek. Ook het handvat is van voldoende sterke materialen gemaakt om een zwaar gevulde rugzak veilig in één hand te kunnen dragen. Leuk is dat naast de rugprotector en de riem om de rugzak rond het middel te bevestigen bij de TRV 3.5 WP ook vier straps met karabijnhaken geleverd worden, die kan je gebruiken om de rugzak op een veilige manier achterop de motor vast te sjorren voor het transport. De 69,95 euro die importeur Xtravus voor deze TRV rugzak voorop stelt zijn zeker gerechtvaardigd. In de eerste plaats omwille van de kwaliteit van de rugzak, maar ook omwille van de functionele extraatjes die bij de tas geleverd worden. Nog één vraagje of tip aan de fabrikant: een extra zakje op één van de draagriemen (om er een bankkaart of wat kleingeld in op te bergen) zou het leven van de motorrijder nog aangenamer kunnen maken. Tekst: Bart De Schampheleire Foto’s: TRV
Info TRV 3.5 WP Fluo rugzak Inhoud: 30 liter Kleur: zwart/fluogeel Prijs: 69,95 euro Importeur: Xtravus, www.xtravus.com
Omdat de redacteurs van Motoren & Toerisme om de haverklap van testmotor veranderen kennen we het bagageprobleem maar al te goed. Want de laptop en boterhammetjes moeten wel op de redactie geraken, ook als je met een naked bike op pad bent. We hebben al een hoop rugzakken getest en doorgaans schort er altijd wel iets aan. Niet waterdicht, te ‘georganiseerd’ met een hoop vakjes die zo klein zijn dat ze niet meer bruikbaar zijn of ‘te oncomfortabel’ door de harde buitenschaal: dat zijn de meest genoteerde klachten na een rugzaktest. De ‘WP’ in de modelnaam van de dertig liter grote TRV rugzak is de afkorting van ‘WaterProof’ en we kunnen u garanderen dat de rugzak honderd procent waterdicht is. De rubberachtige stof (‘Tarpaulin’ heet het spul
Meer
dan een rugzak
Sommige rugzakken zijn van zodanig veel voorgevormde compartimenten voorzien dat er uiteindelijk niks meer in past. Daar heeft de TRV 3.5 WP helemaal geen last van want het hoofdcompartiment is gewoon één dertig liter grote opbergruimte. Je doet er uiteraard goed aan de boel een beetje te ordenen, anders is het binnen de kortste keren een rommeltje van jewelste. Maar heb je de zaak een beetje geordend en daarna goed afgesloten (met de oprolbare uiteinden aangevuld met de kliksluiting pas je de sluiting iedere keer weer aan de inhoud van de rugzak aan en dat is superhandig), dan blijven al je spulletjes prima op hun plaats zitten. Het draagcomfort van de TRV rugzak is Motoren & Toerisme
maart
2013
105
T C X A i rt e c h l a a r z e n
I
edereen is het er over eens dat beschermende kledij op de motor een noodzaak is, en stevig schoeisel maakt daar onlosmakelijk deel van uit. Spijtig genoeg kruipen er nog steeds motorrijders op hun stalen ros met simpele basketsloffen omdat ze “niet de hele dag met laarzen willen rondsleuren” of omdat “het toch niet ver rijden is”. Wij wisten die gemakkelijkheidsoplossing te omzeilen door een paar lichte TCX Airtech laarzen in huis te halen. De Airtech touringlaarzen zitten al enkele jaren in het gamma van TCX en vallen vooral op omwille van hun mesh buitenlaag. Wanneer je ze voor het eerst aantrekt, merk je dat ze zeer licht maar stevig aanvoelen. De anti-slip zool is rigide, en ook het beschermingsstuk aan de scheen en de lederen versteviging aan de kuit geven een solide gevoel. Het duurde wel eventjes eer deze laarzen ingedragen waren, maar aan comfort is er geen gebrek. De afwerking binnenin is lekker zacht en het valt op dat de mesh buitenlaag aan de wreef en bovenkant van de laars enorm goed ademt. Ideaal mooi weer-schoeisel dat je mits een paar dikkere sokken ook tijdens de koudere maanden kunt dragen. Op de waterdichtheid van deze laarzen valt weinig aan te merken. Wij reden een half jaar door weer en wind met de TCX Airtech laarzen en enkel wanneer we in motorjeans door een regenbui verrast werden, sijpelde er een beetje water lang boven aan de laarzen binnen. Het binnenwerk houdt dus alle nattigheid buiten, al mag je dat ook wel verwachten van een eendelige Gore-Tex XCR sok die via een chemische lasnaad vastgemaakt werd aan de buitenste laag van de laars. De tip en de zijkanten zijn bovendien met polyurethaan verstevigd, waardoor je tenen veilig zitten. Er is ook nog een klein beschermstukje op de plek waarmee je het schakelpedaaltje bedient, een rubberen bescherming op je enkel en een stevig hielstuk. Wanneer we de laars openen, vinden we eerst een velcro strip die bezet is met leder langs de buitenkant. Daaronder zit een ritssluiting die afgewerkt is met een Gore-Tex binnenflap om binnendringend vocht te voorkomen. Tenslotte zit er bovenaan aan de binnenzijde van de laars nog een zachte Gore-Tex mesh die lichtjes vochtabsorberend werkt om eventueel zweet
106
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
Info: TCX wordt in België verdeeld door Richa NV, in Nederland is dat REV’IT! sport international BV. De adviesprijs van de TCX Airtech laarzen bedraagt 199 euro. Ze zijn verkrijgbaar in de maten 36-48. Meer info vind je op www.tcxboots.com
van je benen niet tot aan je voeten te laten lopen. Als er één puntje is dat we kunnen opmerken dan is het dat de laarzen bovenaan voor ons iets te breed waren, al kan dit van pas komen voor mensen met dikkere kuiten. Een beter regelsysteem zou evenwel een nog betere oplossing zijn.
De TCX Airtech laarzen zijn wat ons betreft perfect drieseizoens-schoeisel voor zowel pendelaars als toerrijders. Voor de adviesprijs van 199 euro krijg je een ietwat frisse, maar vooral goed verluchte laars waarmee je comfortabel een langere tijd kan stappen. Tekst
en foto’s:
Arno Jaspers, TCX
SW-Motech - Ergomot elektrisch scherm GL 1800 MOTOR ELEKTRICITEIT ELEKTRONICA
OPENDEURDAGEN 16 & 17 MAART
telkens van 9 - 18u
Iedereen welkom
Uw GARMIN NAVIGATIE Hoofdverdeler! Service/herstel, ook indien elders gekocht!
Gerbing’s VERWARMDE KLEDIJ
ONDERHOUD & BANDENSERVICE
TOURINGGAMMA HONDA - BMW,...
voor een hapje en een drankje DEMO & ACTIES GARMIN TRIPY - AEE CAMERA’S SCHUBERTH - NOLAN
Roeselaarsestraat 614 - 8870 IZEGEM Tel/Fax +32 (0) 51/318383 - GSM +32 (0) 473/420408
Open: Di - Vrij: 13.30u - 20.00u Zat: 08.30u - 12.00u & 13.30u - 18.00u
Technische Thermokleding
€ 59,incl. btw
PP-T 0377
®
SPECIALIST IN BMW
TRANSPORTKLEM
MOTOREN, ONDERDELEN E N R E PA R AT I E
Powerplustools Nederland B.V. Mars 26, 8448 CP Heerenveen T. +31 513 646366 • F. +31 513 648732 info@powerplustools.eu
Haltestraat 55, 4411 NE Rilland info@knalpot.nl, www.deknalpot.nl
Voor het veilig vervoeren van motorfietsen • incl. set spanbanden
www.powerplustools.eu
rmoºCool BOXERPOWER”ZThe R GOED” – GETEST en doorEEervaren bevonden zomerse en motorrijders in nd igheden – winterse omsta
+31 (0)113 55 22 98
DE KNALPOT, VAN BMW ONDERDEEL TOT GEHEEL
Verdeler België regio Aalst: www.motoadventurestore.be
OPSTARTWEEKEND 23 en 24 maart 2013 In 2013 organiseert Motorcycle Action Group (MAG) opnieuw in samenwerking met de Vlaamse overheid de zevende editie van het jaarlijkse opstartweekend. Op verschillende locaties in Vlaanderen kunnen motorrijders een gratis rijvaardigheidstest afleggen. Gedurende een uurtje laten deskundige rijinstructeurs de motorrijders -verdeeld in kleine groepjes- ervaren in welke mate de winter nog in hun kleren zit en hoe het met hun specifieke motorrijvaardigheden gesteld is. Er gaat ook aandacht naar de staat van de motorbanden en naar de basiskennis omtrent de wegcode. Er is geen examen aan verbonden, het doel is enkel een zelfevaluatie om de motorrijder beter voorbereid aan het nieuwe motorseizoen te laten beginnen. Deelnemen is volledig gratis, en reserveren op voorhand is niet nodig. Motorrijders zijn welkom op 23 en 24 maart tussen 10.00 en 16.00 uur voor een sessie van een uur. De juiste locaties verspreid over Vlaanderen kan je vinden via www. opstartweekend.be.
Op verschillende data in 2013 worden daar nog drie types educatieve motorscreenings aan toegevoegd. Per screeningsdag wordt er in kleine groepjes gewerkt. • Screening+: Vijfhonderd motorrijders krijgen de kans om gedurende een volledige dag aan de hand van een aantal basisoefeningen de meest belangrijke elementen van hun rijvaardigheid te laten testen. • Baanscreening: Honderd motorrijders kunnen in een vervolg hierop een rijvaardigheidstest afleggen op de openbare weg, in het reële verkeer. • Extra screening: Nog eens tweehonderd motorrijders krijgen de mogelijkheid om hun minder sterke punten aan te pakken. Ook dit alles is volledig gratis, hiervoor inschrijven is wel vereist via www.opstartweekend.be. De deelnemende motorrijders worden bovendien ook gemotiveerd om deel te nemen aan rijopleidingen defensief motorrijden, zoals die van ‘Ready to Ride’.
Voor meer info : Mag Belgium vzw – Hoek 13 – 2850 Boom – 03 888 41 63
www.opstartweekend.be Training vzw-asbl
adv_MenT_half_opstart2013.indd 1
15/01/13 16:55
1303_0058_M&T_Petersmotorshop
PETERSMOTOSHOP.be
www.
Neem Nu eeN aboNNemeNt eN oNtvaNg dit boek gratis
+ =
€ 39
€ 69
wiN kel wa a r
• 12 x motoreN & toerisme • 2 specials • boek 100 jaar motorrijdeN iN belgië * • Inclusief verzendkosten Hoe tekeN ik iN?
surf Naar www.maNNeNblad.be,
klik op motoreN & toerisme eN duid je optie Naar keuze aaN. Abonnementenactie met geschenk enkel geldig in België; van 1/03/2013 tot en met 01/04/2013. Hou voor de premium rekening met een levertijd van minstens 4 weken. Wij sturen uw geschenk op van zodra we het hebben ontvangen van onze leveranciers. De wachttijd gaat pas in na ontvangst en verwerking van de betaling en dus niet vanaf het moment dat u zich inschrijft. Aarzel niet, OP=OP! Abonnementen worden niet automatisch verlengd.
de
inpakken & wegwezen
Inpakken & Wegwezen is een gratis rubriek. Opname van alle evenementen is niet gegarandeerd en kan niet worden afgedwongen. Wie zijn evenement in deze rubriek wil zien verschijnen, mailt alle details van de organisatie naar motoren-toerisme@thinkmediamagazines.be of faxt naar (+32) (0)3 20 20 181. Op www.demotorsite.be staat de volledige toerkalender, inclusief links naar de sites van de organisatoren in kwestie. Wie aan een rit wil deelnemen checkt best bij de organisatie of het evenement effectief plaats zal vinden. Veel succes aan alle organisatoren!
03/03/2013 35ste Voorjaarsrit MC Contact Dordrecht Dordrecht - Zuid-Holland - Ned.
Keuze uit ritten van 120 en 180 kilometer op roadbook of GPS. Inschrijven tussen 9 en 13 uur in clubgebouw MC Contact Dordrecht.
03/03/2013 Achtste motortreffen Don Bosco Halle Halle - Vlaams-Brabant Bepijlde rondrit van 150 kilometer, route bij de inschrijving ook op Garmin en TomTom verkrijgbaar. Koffie en ontbijtkoek bij inschrijving, start tussen 9.30 en 12 uur.
09/03/2013 Open clubhouse Heist-op-den-Berg - Antwerpen Rock party met live optreden in het clubhuis van MC The Brothers. Gratis inkom, deuren open om 20 uur. Iedereen welkom, behalve ambetanterikken.
10/03/2013 Oldtimerbeurs Berlare - Oost-Vlaanderen Beurs voor oldtimer bromfietsen, motoren en onderdelen. Open van 9.30 tot 18 uur. 5 euro entree, parking gratis.
10/03/2013 29ste Ronde van de Provincie Antwerpen Herentals - Antwerpen Georganiseerd door KAMC Herentals. Rondrit van 140 kilometer, isnchrijven tussen 9 en 15 uur. Treffen telt mee voor BMB en VMBB.
16/03/2013 26ste Motorzegening KMAC Menen Menen - West-Vlaanderen Inschrijven voor de bepijlde toerrit van 145 kilometer tussen 8.30 en 12.30 uur. Motorzegening om 16.15 uur.
23/03/2013 Warme Sjoko Toer 2013 Veldhoven - Noord-Brabant - Ned. Gratis rit van 140 kilometer op de weg of 100 kilometer gevarieerd voor allroad rijders. Door de gratis rit hopen de organisatoren dat de deelnemers meer geld in de collectebus van het MS Research fonds stoppen. Starten gebeurt tussen 10 en 11 uur, wie wil aansluiten bij een groepje met een voorrijder van MotorVision meldt dat tien dagen voor de rit via team@motorvision.nl. Alle routes in GPX-bestanden te vinden op www. motorvision.nl.
01/04/2013 Achtste MUCO-motortreffen Gavere - Asper - Oost-Vlaanderen Bepijlde rit van 150 kilometer. Inschrijven tussen 9 en 13 uur. Opbrengst gaat integraal naar mucoviscidose-afdeling van het UZ Gent. In de namiddag optredens.
13/04/2013 Quad en enduro rit Ciney Ciney - Namen
Route van ongeveer 80 kilometer voor quad, SUV of enduromotor. Maximum driehonderd deelnemers. Vertrek tussen 9.30 en 11 uur. Voor 1 april inschrijven op www.motos-quads.be is verplicht. Deelnemen kost 45 euro per piloot en 20 euro per passagier. In de prijs begrepen: rit, middagmaal, wasstraat.
14/04/2013 Rallye Touristique 'Les Motards de Champagne' Epernay - Marne - Frankrijk Toeristische rit door de Champagnestreek, georganiseerd door Motoclub Epernay. Inschrijven via de website, aanmelden vanaf 8 uur aan het Parc Roger Menu in Epernay. Deelnameprijs inclusief ontbijt, souvenir en roadbook.
20/04/2013 tot 21/04/2013 36ste Cobrastreffen Wieze - Oost-Vlaanderen Bepijlde rondrit van 150 kilometer. Inschrijven van zaterdag 9 tot zondag 15 uur. Zaterdag vanaf 20 uur fuif met live band Quinty. Zondag diverse stands.
20/04/2013 tot 21/04/2013 Tiende Kickstart rondrit Handzame - West-Vlaanderen Bepijlde motorrit van 230 kilometer in Noord-Frankrijk. Op zaterdag inschrijven van 8.30 tot 16 uur, op zondag van 8 tot 13 uur. Organisatie MSC Kickstart - 't Bloemenhof - Handzame
27/04/2013 tot 28/04/2013 Tabakstreffen Wervik - West-Vlaanderen 165 kilometer lange bepijlde rit georganiseerd door AMSC Leieland Wervik. Telt mee voor BMB - VMBB - open beker Vlaanderen - PA W-VL. Op zaterdag inschrijven van 8 tot 16 en op zondag van 8 tot 13 uur.
28/04/2013 21ste KamperMotorRit Leopoldsburg / Heppen - Limburg 180 kilometer lange motorrit op roadbook en/of Garmin GPS. Start tussen 9 en 11.30 uur, laatste aankomst om 16 uur. Prijsuitreiking om 16.30 uur. Organisatie in handen van MTC 13 uit Leopoldsburg.
04/05/2013 tot 05/05/2013 Dertiende Noordrit MTC The North Riders Boekhoute - Oost-Vlaanderen Bepijlde rondrit van 165 kilometer. Inschrijven op zaterdag van 9 tot 18 uur in het clublokaal aan Boekhoutedorp, op zondag van 9 tot 13 uur in Bassevelde. Prijsuitreiking op zondag om 17 uur. Evenement telt mee voor VMF, TA-OVL en BM. Depannage voorzien.
05/05/2013 Dertigste Koperteutentrally Luyksgestel - Noord-Brabant Nederland De Veteraanmotoren starten om 11 uur, de klassiekers om 11.45 uur. Inschrijven vanaf 9 uur. Lus voor en na de middag, alles samen goed voor 110 kilometer rijplezier. Organisatie in handen van VMC De Stoomfiets
09/05/2013 Twaalfde Damiaan Motortreffen Tremelo - Vlaams-Brabant Bepijlde rit van 150 kilometer, inschrijven tussen 8 en 11 uur. Opbrengst gaat naar de damiaanactie die helpt in de bestrijding van lepra en tuberculose.
18/05/2013 tot 19/05/2013 21ste Vrijbosrit Houthulst (centrum Jonkershove) West-Vlaanderen Bepijlde rit van 175 kilometer door Noord-Frankrijk. Inschrijven op zaterdag van 9 tot 18 uur en op zondag van 8 tot 13 uur. Op zondag om 16 uur gratis tombola voor iedereen. Telt mee voor VMF, OBVV, BM en TA WestVlaanderen.
25/05/2013 tot 16/06/2013 Pelops motorreis Griekenland - Ander Land Motorreis die van 25 mei tot 16 juni de sporen van Pelops (de zoon van Tantalos) volgt. De nadruk ligt op relaxed toeren met aandacht voor cultuur, natuur en gastronomie. De reis wordt georganiseerd en uitgevoerd door Face2Face travel in Almere, www. face2facetravel.nl/motorreizen. Prijzen vanaf 1.875 euro tot 2.875 euro op basis van kamer met ontbijt.
31/05/2013 Dertiende groepsavondrit Voormezele Voormezele - West-Vlaanderen Rit van 95 kilometr onder begeleiding van wegkapiteins. Inschrijven vanaf 17 uur, vertrek om 19 uur.
31/05/2013 Avondrit Wingene - West-Vlaanderen Bepijlde rit van 120 kilometer, inschrijven tussen 17 en 20 uur.
01/06/2013 tot 02/06/2013 Belgian Motards 1000 km Ciney - Namen Brevet van 1000 km waarvan 500 in Wallonië en aansluitend 500 in Vlaanderen. Enkel voor de doorzetters, voor de volledige rit ben je 17 tot 24 uren onderweg. Start deel 1: Garage Rosmant, Avenue de Namur 86, 5590 Ciney. Mogelijkheid om enkel laatste 500 km te rijden. Start deel 2: MC Stray Cats, Rue du Gran Péril 87C, 7090 Hennuyères. Aankomst: De Kouter, Middelkouter 10, 9450 Haaltert.
Motomarkt
Vrints Beersebaan 67A
Rijkevorsel
Autostrade Antw.-Breda afrit Brecht Tel. (03) 314 47 46 • Fax (03) 314 83 35
www.motomarktvrints.be openingsuren: zat. en zon. van 10-17u. week van 15-20 u., maandag gesloten
OOK OPEN OP ZONDAG Ruime keuze in alle prijsklasses
TRiuMPh 2006 2007 Daytona 675 Trophy 1200 2003 cruiser 850 99 Bonneville t100 2011 k 1200 lT 2004 Sprint ST 00 08 R1200GS 2005 Street triple 08 09 2002 R1200S 2006 sprint RS tiger 955 2004 R1100 R 98 tiger 1050 2007 R1200S 2006 KAwAsAKi R1100 R 98 Vulcan 800 97 99 03 06 DucATi Vulcan 500 93 2007 Diavel 2011 Versys 650 Vulcan 900 08 10 Monster 900 corse 2003 Vulcan 1600 2005 1198 R corse 2011 ZX-10 2010 muz scorpion 2004 Z 750 83 07 lTD 1000 78 hARlEY 2006 V-rod 2004 ZX 6 Z 1000 05 06 xr 1200 caferacer 2012 versys 650 2007 ultra glide classic 2008 Z 1000 05 06 07 Road king 02 03 04 suZuKi 2006 Heritage special 97 SV 1000S 2005 night rod special 2008 SV 650 S T500 cobra 69 super glide custom 2007 burgman 650 2009 nightster 1200 2009 M 1800 06 10 iron 883 2012 c 1800 2009 2003 Softail verbouwd 2001 GSX F 750 intruder 600 95 night train 2006 savage 650 1993 Sportster 883 00 03 12 Hayabusa 2010 nostalgia 1993 Bandit 650 2006 nostalgia 93 GSX 1250Fa 2012 GSX 650F 2008 hONDA Bandit 1200 99 04 05 Fury 1300 2010 SRaD 750 99 crossrunner 2011 Marauder 800 98 03 cBR 1000 RR 05 09 Intruder 125 00 06 98 07 cB 600 99 01 04 Intruder 1500 2005 99 02 03 04 GS 500 25kw VFR 800 Intruder 250 2005 FlaT SIX ZIJSpan 2000 V-strom 1000 2005 cBF 600 2004 Volusia 03 06 cBF 125 2010 M 1500 2011 cB1000Ra 2009 YAMAhA 2008 cBF 1000 2009 R6 FJR 1300 01 08 SH 300 2008 Drag star 1100 99 05 cBR 600 1992 R1 Special 2004 cB 500 2001 FaZeR 600 07 08 t max 500 06 11 Integra 700 2012 2008 Deauville 650 98 99 Ybr 125 Drag star 650 98 99 00 02 Deauville 700 06 08 09 Midnightstar 950 2010 VT 750S 2011 Majesty 400 07 09 Goldwing 1800 05 06 Diversion 600 97 00 03 2009 92 95 04 05 XTX 660 pan -european x city 250 2008 Shadow 600 92 xj 6 25kw 09 10 99 01 02 05 Shadow 750 2008 06 09 FZ -1 FZ-1 Sa 2008 Silverwing 600 03 08 TDM 900 2008 cBR 125 04 08 11 x city 250 2008 Shadow 125 01 07 xj 6 25kw 2010 2008 Varadero 1000 01 10 FZ -1 FZ-1 Sa 2008 Vtr 1000 01 04 TDM 900 2008 TRanSalp 99 08 TDM 900 2008 Shadow 1100 93 BMw
R1200RT
cB 1100 R
82
OVERiGE MERKEN
VTX 1300
Buell XB 12 X 2000 piaggia x evo 400 1995 Voxam caferacer 2005 Mv augusta f4
S wing 400
09 10
Sp-1 pc 800
SH 125 GolDwInG 1500
rebel 125
piaggio beverly 500
vespa GTV 250
2007 vespa gts 300 92 93 95 96 Bimota XB 11 2001 Bimota XB 11
2006 2007 2001 2004 2004 2007 08 10 96 96
Ook gezocht:
tweedehands moto’s direct en contant tel: 0496.53.38.27
1303_0035_M&T_VRINTS
Inpakken & wegwezen toerkalender
l e z e r s vr a g e n & a n tw o o r d e n
Lezersvragen & antwoorden
15/06/2013 Duizend bochten Burg-Reuland - Luik Keuze uit een kleine rit van 200 kilometer en een grote rit van 350 kilometer. Vertrek op zaterdag 15 juni vanaf 7 uur vanuit Burg-Reuland.
Motorheftafels
Het is nogal logisch dat een Yamaha Super
In nummer twee van dit jaar staat bij de lezers-
Ténéré, KTM Adventure of BMW R1200GS niet
brieven een vraag over motorheftafels. Hier had-
even wendbaar is als een Yamaha XT600, maar
den jullie www.datona.nl al aangegeven, maar
om nu te zeggen dat ze de naam 'reisenduro'
ook volgende links kunnen interessant zijn: www.
niet verdienen is de waarheid ook geweld aan
valkenpower.com en www.saxony-business-fac-
doen. Twee jaar geleden hebben we een flink
tory-shop.de
stuf off-road opgenomen in de vergelijkingstest van de BMW GS Adventure en de Yamaha Super
hub.schrouff@planet.nl
Ténéré toen we richting Dijon sjeesden en vorig jaar reden we drie woestijnetappes van de Trans
reisenduro is geen enduro
Het deert me steeds te aanhoren dat men bijvoorbeeld in het geval van een KTM Adventure 1190 over een ‘reisenduro’ spreekt want een dergelijke motor is totaal geen enduro meer. U doet een test tussen het vulkanisch gesteente, waarom geen test in het vulkanisch gesteente? Of in de zandbak van de Sahara? Of op een piste in Zuid-Amerika? Is het niet beter een dergelijke motor een modale trail of reismotor te noemen? Net zoals bijvoorbeeld een Toyota RAV geen jeep is. Ik woon in Paraguay en zie hier rap het verschil. Op de ruta gaat het met mijn XT600 wat trager, maar eens op
Tunisia met een Yamaha Super Ténéré. En het moet gezegd dat die grote reisenduro's zich ook op het onverhard goed uit de slag trekken. Waarom we niet meer pure off-road testen doen met deze motoren heeft meerdere redenen. 1) 95% van de kopers van een dergelijke motor gebruikt zijn machine enkel op de verharde weg dus focussen we ons als blad ook voor het grootste gedeelte op de rijkwaliteiten op de weg. 2) Off-road tests houden een groter risico in en telkens we een machine opvouwen tijdens een test mogen we daar het spaarvarken van onze
een piste of weg van de verharde weg is het ‘ bye
redactie voor slachten. En op een keer zit je door
bye’ aan de zogeten zware ‘reisenduros’. Ik moet
je spaarvarkens heen natuurlijk...
er wel aan toevoegen dat we die dingen hier nog
3) Verschillende redactieleden zouden maar wat
niet al te vaak zien, wel veel XLV’s en Transalps.
graag met elke nieuwe ‘reisenduro’ naar de
Zijn terreintests niet mogelijk met deze motoren
Sahara of Zuid-Amerika trekken voor een grondi-
? Ik herinner me nog dat die wel degelijk werden
ge off-road test, maar dat is economisch gewoon-
uitgevoerd met de BMW's.
weg onhaalbaar. Of u zou er mee akkoord gaan dat we vanaf volgende maandag 15 euro voor
Steven Goossens, steve25g@gmx.net
een Motoren&Toerisme vragen?
EIFEL - ARDENNEN
motorsport imports
service center alle japanners Verkoop nieuw & 2dehands Gentse Steenweg 115 D Bus 2B - 9160 Lokeren Tel. 0472 968 862 Email: cmdparts@gmail.com
www.cmdmotors.be
weekend h/p vanaf € 89
VOGSTHOF VON WETTELDORF
Hotel met zeer goede accomodatie midden in een prachtig natuurlandschap en met meer dan 500 km aan bochtige wegen waarvan talrijke routes op GPS Info: Tel. 00.49.6553.961373 Fax. 00.49.6553.3591 Website: www.vogtshof-eifel.de D-54614 SCHÖNECKEN
Leie Motors
1009_0045_MTT_Wetteldorf
•Kijken •Beleven •Genieten
BMW-service
De speciaalzaak in motorsportkledij & toebehoren van fabrikant tot verbruiker Stapstraat 7, 2520 Emblem - tel. 03 489 35 13 www.mjkleathers.be en info@mjkleathers.be
135 kilometer lange rondrit op Garmin GPS voor alle scooters van 125cc en meer. Start tussen 9 en 14 uur, bij aankomst (vanaf 14 uur) een goodie bag voor de eerste 150 deelnemers. Er kan in groep gestart worden om 10 en 14 uur.
23/06/2013 Elfde groot zomertoertreffen Borgloon - Limburg Jaarlijks evenement van de Easy Baron Riders op roadbook of Garmin of TomTom GPS. Inschrijven tussen 9 en 12 uur, langs de route zijn twee stops voorzien.
05/07/2013 tot 07/07/2013 Vijde Harley Independence Festival Moerzeke - Oost-Vlaanderen Opening van het festival op vrijdag om 15 uur. Korte avondrit van 19.30 tot 20.30 uur, vanaf 21 uur live muziek door een coverband. Op zaterdag ontbijtbuffet van 8 tot 10 uur met aansluitend behendigheidsproeven met de motor. Ride out van 13 tot 17.30 uur. Van 20 tot 21 uur free drinks voor de ladies en topless bediening om de heren te plezieren. Vanaf 17 uur live muziek en barbecue. Op zondag ontbijtbuffet van 8 tot 10 uur, sluiting van het festival om 12 uur. Algemene inkom: 10 euro. Combiticket voor het hele weekend inclusief alle maaltijden: 40 euro.
06/07/2013 Guldensporen Motorrit Ternat - Vlaams-Brabant Start tussen 9 en 13 uur, bij inschrijving koffie en twee ontbijtkoeken per persoon. Na de rit optredens en mogelijkheid om te blijven eten. Opbrengst gaat naar het Muco Center van het UZ Brussel. Organisatie in handen van De Pallieters uit Ternat.
motorsloop broux guido 2e hands onderdelen alle japanse modellen
www.motorsloopbg.be OUDE KERKSTRAAT 26 • 3660 OPGLABEEK
TEL.: 089/85 82 23
Ring Brussels - Dilbeek
CapitalBrussels.eu
NIEUW - TWEEDEHANDS
Lichterstraat 51 2870 Puurs Tel. 03 899 01 90 www.lagunamotors.be
UW VERING OP MAAT AFSTELLEN EN SERVICE
BMW Vespa Piaggio Baarledorpstraat 44, 9031 Gent-Drongen(Baarle) gsm: 0476/ 88.96.66 leiemotors@telenet.be • www.leiemotors.be
Nanovestr. 71-1745 Opwijk Tel. 052/357.485
WWW.VTMOTORS.BE
INFO@MOTOTUNINGMOL.COM WWW.MOTOTUNINGMOL.COM POSTELARENWEG 227 - 2400 MOL Tel 014 32 37 69
MOTO 2000
WELKOM BIJ UW UNIEKE GADGET STORE!
LED-XENON-EXTRA VERLICHTING • I-PHONE & SMARTPHONE BEVESTIGINGEN MET 12V GPS EN GADGETS MONTAGE • BLUETOOTH COMMUNICATIE www.moto2000.be • www.gps-mount.be • www.ram-mount.be MOTO 2000 BRUGSEVAART 59 – 9030 GENT t:09 233 02 71 - info@moto2000.be
1211-0034-M&T-Moto2000
Een
Hub Schrouff,
16/06/2013 Tweede internationaal scootertreffen Zonnebeke Zonnebeke - West-Vlaanderen
LEES P-MAGAZINE
NU OOK OP iPAD! SURF NAAR MANNENBLAD.BE EN ONTDEK ER MEER OVER ONZE ABONNEMENTEN! OPTIE 1
Uw P-magazine elke week in de brievenbus én op iPad: 52 nummers + 4 GRATIS nummers + GRATIS P-magazine op iPad + exclusieve iPad P-sleeve voor slechts €126
OPTIE 2
Liever een digitaal abonnement op iPad*: 52 weken P-magazine op iPad + exclusieve iPad P-sleeve voor slechts €99,99
EEN EXCLUSIEVE
P-SLEEVE VOOR UW iPAD
Deze actie is geldig in België van 29 januari t.e.m. 31 maart 2013 of zolang de voorraad strekt. Uw abonnement begint te lopen na ontvangst van uw betaling, ook uw geschenk wordt u z.s.m. toegestuurd. Verzendingskosten zijn inbegrepen. *U kan uw digitaal abonnement uiteraard ook via de officiële AppStore bekomen. In dat geval stuurt u uw betalingsbewijs met adresgegevens door naar ipad@p-magazine.be zodat wij u uw P-sleeve kunnen toesturen.
NEEM NU EEN ABONNEMENT EN ONTVANG DE EXCLUSIEVE P-SLEEVE VOOR UW iPAD!
Productnieuws
Productnieuws Ritje
weetjes
rijden, tentje zetten, tukje doen
Nu de ergste winterkou achter ons ligt kijken we allemaal weer met plezier vooruit naar de zomervakantie en hebben de meesten al hun hotelletje(s) geboekt. Anderen gaan evenwel resoluut voor
het kampeerterrein en beginnen daarvoor nu al hun spullen samen te harken. De outdoor specialist Coleman heeft recent de ‘Biker slaapzak’ aan zijn gamma toegevoegd. De Biker is een zogeheten ‘mummy slaapzak’ (de foto maakt alles duidelijk) en wordt gemaakt van 210T Polyester aan de buitenkant met een 190T Polyester voering. Uitgerold is de Biker slaapzak 220 cm lang, op zijn breedst meet hij 80 cm (ter hoogte van de schouders) waarvan er aan de voeten nog 55 cm van overschiet. De Biker slaapzak heet zo omdat hij door zijn compacte afmetingen in opgevouwen toestand (26 x 30 x 8 cm) en beperkte gewicht (net geen kilo) gemakkelijk in een zij- of topkoffer kan worden opgeborgen. Nadat je de slaapzak hebt opgerold kan je de verpakking vacuüm trekken om zo nog meer ruimte te besparen. De Coleman Biker slaapzak kost 59,99 euro. www.coleman.eu.
Gemakkelijk Positionerings Systeem
van
Oxford
Een GPS-toestel (Global Postioning System) is handig op de motor, maar je moet dat toestel natuurlijk wel ergens op het stuur van je tweewieler gemonteerd krijgen. Oxford heeft daarvoor de OL900 houder in het gamma, een universele waterdichte behuizing voor navigatiesystemen en/of mobiele telefoons. Met twee repen klittenband monteer je deze houder probleemloos op elk type stuur en aan de achterkant zit een uitgang om de voedingskabel doorheen te leiden. Het grote voordeel is dat je de GPS of telefoon letterlijk in een handomdraai van het stuur hebt gehaald, het nadeel daarvan is uiteraard dat de Oxford OL900 geen enkele garantie biedt tegen diefstal. Maar voor 39 euro in België en 37,50 euro in Nederland kan je natuurlijk ook niet alles hebben. www.oxprod.com, www.motana.com en www.dc-import.com.
De
modus operandi van
Caberg
Het Latijnse ‘modus operandi’ is in onze taal goed ingeburgerd geraakt als synoniem voor ‘een werkwijze’. Wel, de modus operandi van de Caberg Modus is heel eenvoudig: met één hand klap je het frontpaneel van deze systeemhelm naar boven en ook de ratelsluiting waarmee je de kinriem vergrendelt kan je met één hand bedienen en bijstellen . Caberg was de eerste Italiaanse helmfabrikant die met een systeemhelm op de proppen kwam en de Modus is de opvolger van de Sintesi. Caberg besteedde veel aandacht aan de positie van het omhoog geklapte frontpaneel om er voor te zorgen dat het frontaal oppervlak dan zo klein mogelijk blijft. De Modus is met zijn buitenschaal in thermoplastic gehomologeerd als jethelm en als systeemhelm, het geïntegreerde zonnevizier is een krasbestendig exemplaar en het heldere buitenvizier is standaard voorzien van een PinLock anti-damp vel. De voering is uitneembaar en kan je wassen, de wangstukken zijn voorzien van uitsparingen zodat ook brildragers comfortabel met de Modus op weg kunnen. De Modus is voorbereid op de installatie van het JUST SPEAD intercomsysteem van Caberg. In de Benelux te koop in de kleuren wit, mat zwart en mat antraciet en de maten XS, S, M, L en XL voor 299,95 euro. www.caberg-helm.com en www.xtravus.com
BMW
heeft zo zijn eigen klimaattop
De ergste winterellende hebben we hopelijk achter de rug, maar de kans bestaat natuurlijk dat u van maartse buien en aprilse grillen ook niet meteen vrolijk wordt. Investeren in een goed regenpak is daarom geen slecht idee en BMW heeft daarvoor het tweedelig Kima Komfort regenpak in het aanbod. Het regenpak is gemaakt van een elastisch en actief ventilerend drielaags laminaat met wind- en waterdicht CARE membraan. Alle naden zijn gelast om elke druppel water buiten te houden, de frontale rits met stormflap dient hetzelfde doel. Als het echt bar en boos wordt kan je –als je niet op de motor zit- uit de hoge kraag een stormmuts vouwen. De regenbroek rits je met een veertig centimeter lange verbindingsrits aan de regenjas, de broek zelf heeft op de zijkanten van de pijpen ritsen vanaf de enkel tot de taille. Op de binnenbenen zit hittebestendig Nomex zodat je regenbroek niet wegsmelt als je been contact maakt met het motorblok of een andere warm onderdeel van je motor. Enkel te koop in zwart met reflecterende accenten in de maten S tot XXXL moet de jas 250 euro kosten terwijl de broek voor 160 euro van eigenaar wisselt. www.bmw-motorrad.be
112
maart
2 0 1 3 Motoren & Toerisme
is een uitgave van Think Media Magazines verschijnt 12 maal per jaar
Redactie (persberichten, lezersbrieven,...) Keetberglaan 1b, B-9120 Melsele tel. +32 - (0)3 20 20 100 motoren-toerisme@thinkmediamagazines.be
Neem nu een abonnement op en geniet van vele voordelen
internet: www.motoren-toerisme.be webmaster: Jochen Scheire Administratie - abonnementen tel +32 - (0)3 20 20 100 - fax +32 - (0)3 20 20 181 abo@motoren-toerisme.be (abonnementen) Commerciële dienst fax +32 - (0)3 20 20 140 Correspondentie-adres Nederland Postbus 4 - 4524 ZG Sluis Onze kantoren zijn geopend elke werkdag van 9 tot 12 en van 13 tot 17 uur BTW BE 0461.983.086 RPR Dendermonde Hoofdredacteur Dirk Gossye Eindredactie Dirk Gossye, Bart De Schampheleire Redactie Bart De Schampheleire, Dirk Gossye, Christophe Jardon, Arno Jaspers, motoren-toerisme@thinkmediamagazines.be Medewerkers Steven Casaer, Alan Cathcart, Erwin Kennis, Olivier Kirkpatrick, Dolf Peeters,Thierry Sarasyn, Pam van Vliet, Lars Wennersheide, Chris Wouters Fotografie Philippe Buissin (Imagellan), Joost De Bock (YellowSmile), Joost Demuynck (Photojoost.com), David Stockman, Beetlestar Vormgeving Luk Windels Licenties & copyrights Frank Vanhove fvanhove@thinkmedia.be Product manager Tom Jacobs tjacobs@thinkmedia.be Sales & Marketing director Sam Van Campenhout svancampenhout@thinkmedia.be tel. +32 (0)3 20 20 100 Sales manager Didier Wittevrongel dwittevrongel@thinkmedia.be Direct: +32 (0)3 20 20 116 - GSM: +32 (0) 475 694 994 Account manager Tom Schietse tschietse@thinkmedia.be Direct: +32 (0)320 20 124 - GSM: +32 (0) 473 321 752 Communicatiemanager Sven Verresen sverresen@thinkmedia.be Coördinatie circulation Ellen Cappelle ecappelle@thinkmedia.be Administratie & Financiën Katrien Fret kfret@thinkmedia.be Bankrelaties BE 67 7330 5583 8987 KREDEBB Druk Geers Offset nv, Oostakker Verdeling AMP nv Brussel, Aldipress bv Utrecht De ons meegedeelde persoonsgegevens worden gebruikt om uw (aan)vraag te beantwoorden (abonnementen, wedstrijden, spaaracties, lezersvragen, ...) en worden opgenomen in het adressenbestand van Meta Media nv om u op de hoogte te houden van onze activiteiten. Tenzij schriftelijk verzet mogen uw persoonsgegevens worden doorgegeven aan derden. U heeft steeds het recht op toegang, verbetering en schrapping van deze gegevens. Alle rechten voorbehouden in binnen- en buitenland. Niets van deze uitgave (artikelen, foto’s, publiciteitsmateriaal, zelfs gedeeltelijk) mag worden overgenomen zonder uitdrukkelijke en schriftelijke toestemming van de uitgever. Lezersbrieven vallen onder de uitsluitende verantwoordelijkheid van de schrijver. De redactie ziet graag elke inzending van beeldmateriaal en teksten tegemoet. Voor ongevraagd ingezonden beeldmateriaal of teksten kan nochtans geen enkele eis gesteld worden. Retourzenden is enkel mogelijk wanneer portkosten ingesloten zijn. Copyright: Meta Media nv, tenzij anders vermeld.
Verantwoordelijke uitgever Maurice Develder, redactieadres.
Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers
OPTIE 1: € 56 voor 1 jaar M&T + 2 maand (14 nummers) + 2 specials OPTIE 2: € 112 voor 2 jaar M&T + 4 maand (28 nummers) + 4 specials
wat zijn uw voordelen als abonnee? • U betaalt slechts € 56 i.p.v. € 72 voor 12 losse nummers. • U ontvangt 2 maanden GRATIS leesplezier (per jaar). • U ontvangt in januari de gids ‘Alle Motoren’ (t.w.v. € 9,95) en in april de jaarlijkse vakantiespecial (t.w.v. € 5,90) GRATIS in de brievenbus. • Als u over een iPad beschikt kan u GRATIS de iPad-VErsIE van uw lijfblad downloaden. • U geniet van een GRATIS DIGITAAL ABONNEMENT. Als abonnee kan u reeds één week voor de verschijningsdatum de nieuwe uitgave doorbladeren op www.demotorsite.be. • Uw M&T valt steeds netjes op tijd in de bus. • U bent steeds als eerste op de hoogte, want u ontvangt uw M&T nog voor deze in de winkel ligt. • U ontsnapt aan eventuele prijsstijgingen zolang uw abonnement loopt.
Hoe abonneren? Voor een abonnement in België en Nederland schrijft U € 56 of € 112 over op rekeningnummer 733-0558389-87, met in de mededeling: ‘abo M&T 1 jaar’ of 'abo M&T 2 jaar'. Voor een abonnement buiten België en Nederland betaalt U € 96 (voor 1 jaar M&T) of € 192,5 (voor 2 jaar M&T). Voor betalingen vanuit het buitenland (dus ook vanuit Nederland) dient u gebruik te maken van de Europese overschrijving. Hiervoor gebruikt u de onderstaande codes: IBAN-code = het internationaal rekeningnummer: BE 67 7330 5583 8987 BIC-code = bankverificatiecode: KREDBEBB Gelieve in de mededeling uw volledige naam en adresgegevens (inclusief e-mail adres) te vermelden. Wenst u iemand een geschenkabonnement aan te bieden, dan wordt u gevraagd zowel uw adres als het volledige adres van de begunstigde te vermelden. Opgelet: het abonnement gaat in met het nummer dat volgt op de ontvangst en verwerking van de betaling. Meer info: abo@motoren-toerisme.be of tel +32 3 20 20 170
De redactie heet u hartelijk welkom als abonnee! nabestellen: BelGië: Reeds verschenen edities worden u toegezonden mits
betaling van € 7 (portkosten inclusief) per gewenst nummer. Schrijf over op onze rekening 733-0558389-87 ten name van Think Media Magazines met vermelding van de gewenste nummers. Nederland: € 12 (IBAN: BE67 7330 5583 8987 - BIC: KRED BE BB). Buitenland: € 12 (IBAN: BE67 7330 5583 8987 - BIC: KRED BE BB) Let op: omwille van administratieve redenen kan het enkele weken duren vooraleer u een nabesteld nummer ontvangt. UITVERKOCHTE NUMMERS: 7/92 • 1+2+3+4+5+6+7/93 • 5/94 • 11/95 • 3+4+5/96 • 9/02 Deze abonnementsvoorwaarden vervangen en vernietigen alle voorgaande. Motoren & Toerisme
maart
2013
113
cartoon
DAY
DE VOLGENDE STAP IN
ZICHTBAARHEID
Minuscule glasdeeltjes op de NightEye stof werken als kleine satellietschotels en reflecteren de lichtstraal terug naar de lichtbron. Ook al is een auto op grote afstand, NightEye licht helder op zodra stralen van de koplampen het materiaal raken.
Geo2 € 389,95
Concrete € 269,95
contact: Splash Design, +31 (0)413 389089, www.splashdesign.com, www.macna.com
Vision 4 All - Utility € 129,95
VO LLE DIG E CO LLE CTI E BIJ ON S BES CH IKB AA R!!
Brusselse Ring - Afrit 16 - Richting St-Pieters Leeuw (naast Brouwerij Belle-Vue en tegenover Colruyt)
Mc Donalds
WANNEER? dinsdag t.e.m. zaterdag 10u tot 18u
WAAR? Bergensesteenweg 168 1600 Sint-Pieters-Leeuw
EN!! LAAT JE SHO EI GRATIS NAK IJK SHO EI PRO MO ACT IE OP HET VOL LED IG GAM MA UIT ZON DER LIJK OP 9/3
CHECK UP DAY ZATERDAG 9/3 VAN 10.30 TOT 17U.
Kom de 2013 nieuwigheden ontdekken!!! NEW
DE JA S TER WE REL D DE EER STE LEV EL2 CE- GEK EUR CH IKB AA R VO LLE DIG E 20 13 CO LLE CTI E BES
www.vanzeebroeckmotors.be
1303_0004_M&T_VZBCAT