The Hunger Project ale Nation n Test en Doele onitor Goedee Doelen M Goed 2013
z.o.z.
“ARM ZIJN BETEKENT NIET DAT JE DOM BENT” OP INVESTEERDERSREIS NAAR BENIN
HONGER: HET GROOTSTE OPLOSBARE PROBLEEM TER WERELD
2013.
THEMA
6 Een wereld zonder honger 12 President Joyce Banda
Inhoud
bij Fall Event
10
26 Vrouwencondoom wapen in strijd tegen aids
WAT GING ER NIET GOED
BENIN 16 Moringa
17 Ontwikkelingen 18 Op investeerdersreis naar Benin 20 Katakle 21 Investeerder in beeld:
26
VROUWENCONDOOMS
Rick Volkers
22 Column Carel van Bemmelen 23 Céline Edjeou: het heft in eigen handen
INDIA
32 Rajwanti Singh: machtig als een minister-president
33 De kracht van meedoen met lokaal bestuur
KORT
23
10 Wat ging er niet goed 11 Veel bezochte
CÉLINE EDJEOU
trainingen
14 In de media 15 Debatten en presentaties
25 Campagnes en events 29 Ontwikkelingen
32 RAJWANTI SINGH
programmalanden
30 Acties en helden
EN VERDER
4 The Hunger Project
11 TRAININGEN
in vogelvlucht
8 Hoogtepunten 2013 24 Ladies First 35 Oog in oog met Nobelprijswinnaars
2
36 The Hunger Project Nederland 38 Nationale Postcode Loterij 39 Financieel resultaat 40 Jaarrekening 43 Onze investeerders
30
ACTIES EN HELDEN
COLOFON The Hunger Project Nederland Bezoekadres Korte Elisabethstraat 19-21
Dromers?
3511 JG Utrecht Postadres Postbus 1546 3500 BM Utrecht
T 030 233 53 40 E info@thehungerproject.nl I thehungerproject.nl IBAN NL69 TRIO 0254 7828 76
Redactie Carel van Bemmelen, Dirkjan Dorr, Erik Heringa, Agnes de Jong (Fifty/Fifty Tekst), Danielle Koop, Paul van Leusden en The Hunger Project Corrector Kitty Terpstra (Kitty Corrects) Foto’s Millie Allbon, Rubianca Han Simmelsgaard, Louise Kohlhoff, Mark van Luyk, Anneke Verbraeken, Charlotte
We hadden een mooi jaar. Want we zijn heel veel verder gekomen op weg naar het einde van de honger. Toen we daar in Nederland in 1980 aan begonnen, was werken aan het einde van honger nogal een woest plan. We werden vaak weggezet als dromers. Maar de vooruitgang die sindsdien is geboekt, valt niet langer te negeren. Wereldwijd neemt het aantal mensen met chronische honger gelukkig sterk af. Zo veel zelfs, dat in 2013 nu ook de wereldwijde gemeenschap overtuigd lijkt dat het toch écht mogelijk is om binnen één generatie honger de wereld uit te krijgen. Bovendien zijn ook in 2013 miljoenen mensen over de hele wereld rechtstreeks door ons werk geïnspireerd. Samen met hun gemeenschappen werken zij daarom nu aan veranderingen die nodig zijn om zélf een einde te kunnen maken aan de honger. Dit zou allemaal nooit mogelijk zijn geweest zonder de steun van de vele honderden investeerders en vrijwilligers die bij ons werk betrokken zijn. Zonder u, dus. In dit magazine leest u daarom nog veel meer over wat er in 2013 allemaal is gebeurd en bereikt. Zodat ook u weer weet waarom uw bijdrage aan ons werk zo’n cruciaal verschil maakt in de wereld. Want we zijn er nog niet, maar we zijn wel een heel eind op weg. En dat is maar goed ook, want honger is volkomen onnodig.
Vermeer, Roland de Zeeuw en The Hunger Project.
Concept en opmaak TBWA\ NEBOKO DOWNTOWN
Evelijne Bruning Directeur The Hunger Project Nederland
Mee investeren in het einde van honger? Dat kan! Kijk op thehungerproject.nl voor mogelijkheden.
Dit is de publieksversie van het jaarverslag 2013 van The Hunger Project. Kijk voor het volledige jaarverslag op thehungerproject.nl, of stuur een mail naar info@thehungerproject.nl.
3
THE HUNGER PROJECT MISSIE Een einde maken aan chronische honger en armoede door vooruitstrevende, duurzame, grassroot strategieën waarin vrouwen centraal staan. En door te pleiten voor de invoering van deze strategieën in landen over de hele wereld.
VISIE
WERKNEMERS (5,3 FTE) IN NEDERLAND
Een wereld waarin elke vrouw, elke man en elk kind een gezond, zelfredzaam en waardig leven leidt.
INKOMSTEN WERELDWIJD
7
BESTEDINGEN INKOMSTEN NL
Nederland €2.838.484 Werelwijd €13.906.424*
19
378 WERKNEMERS WERELDWIJD
INKOMSTEN 2013
Bewustwording 4% Fondsenwerving 7% Interne organisatie 7% Programma’s 2014 6% Programma’s 2013 77%
Particulieren 9% Bedrijven 19% Vermogensfondsen 32% Fondsenwervende stichtingen 40%
*Dit voorlopige bedrag moet nog worden bevestigd door de Amerikaanse accountant
BEREIK
4
MILJOEN MENSEN IN
AFRIKA INDIA
ZUIDAMERIKA
BANGLADESH
BIJNA
15
DUIZEND DORPEN
IN VOGELVLUCHT
12
PROGRAMMA LANDEN
TIEN PARTNER LANDEN
121 83
aan het einde van hun honger en armoede
400 DUIZEND
meer dan
getrainde vrijwilligers
het leiderschapsprogramma
meer dan
1.8 MILJOEN
mensen worden bereikt door de epicentrumstrategie
PARTNER LANDEN
wereldwijd
vrouwelijke in India volgden
BENIN, BURKINA FASO, ETHIOPIË, GHANA, MALAWI, MOZAMBIQUE, SENEGAL, OEGANDA, BANGLADESH, INDIA, MEXICO, PERU
bijna
DUIZEND
dorpsraadsleden
PROGRAMMA LANDEN
clusters van Afrikaanse dorpen werken zelf
4
NEDERLAND, AUSTRALIË, BELGIË, CANADA, DUITSLAND, GROOTBRITTANIË, NIEUW-ZEELAND, ZWEDEN, ZWITSERLAND, VERENIGDE STATEN
meer dan
MILJOEN
mensen volgden een Vision, Commitment en Action workshop
27
ERKENDE MICROKREDIETBANKEN
GROOTSTE KANS OP IMPACT
1 2 3
Mobiliseren van mensen om zelf in actie te komen Empowerment van vrouwen Samenwerking met lokale overheden
Op de NGO Aid Map van InterAction vind je een online overzicht én informatie over alle epicentra
Een
wereld
zonder honger
W
at ooit een ideaal leek, lijkt in zicht: het einde van de honger in de wereld. Toen The Hunger Project in 1977 begon, stierven elke dag ruim 30.000 kinderen door honger. Inmiddels is dat aantal met 70% flink gedaald naar minder dan 8500 per dag. In 20 jaar is het aantal mensen met honger verminderd met 132 miljoen, van 18,6% tot 12,5% van de wereldbevolking. En ondervoeding is niet langer doodsoorzaak nummer 1, maar nummer 8. Toch is honger nog steeds het grootste oplosbare probleem ter wereld. Hoewel er al enorme vooruitgang is geboekt, leven op dit moment 842 miljoen mensen − van de 7 miljard − met honger. Dat is nog steeds veel te veel. Wij geloven dat onze generatie een einde kan maken aan chronische honger. Misschien al in 2025, maar zeker in 2030.
“Honger is het grootste oplosbare probleem ter wereld.” WAT IS CHONISCHE HONGER Als we het over honger hebben, zien we vaak beelden voor ons van uitgemergelde mensen en kinderen met bolle buikjes, slachtoffers van extreme droogte of een natuurramp. Dat zijn immers de beelden die het nieuws halen. Toch vormt deze acute vorm maar 7% van die 842 miljoen mensen. “Hongersnood komt af en toe voor”, vertelt Pascal Djohossou, directeur van The Hunger Project Benin. “Maar wat er altijd is, is chronische honger. Dit houdt in dat mensen niet genoeg geld hebben voor drie maaltijden per dag.”
6
“Poverty is not an accident. Like slavery and apartheid, it is man-made and can be removed by the actions of human beings.” - Nelson Mandela “Bij chronische honger heeft voedsel sturen geen zin.” Mensen met chronische honger hebben dag in, dag uit te weinig en te eenzijdig voedsel om gezond en productief te zijn. Als je dagelijks leeft van witte rijst, kom je heel wat vitamines en mineralen tekort. Dat is ongeveer hetzelfde als elke dag patat: je lichaam komt veel bouwstoffen tekort. Je wordt sneller ziek, hebt minder energie en presteert minder. Ondervoeding is niet alleen een kwestie van weinig eten, maar vooral van slecht of eenzijdig eten – en dat werkt een leven lang door. CIRKEL VAN ARMOEDE Omdat chronische honger structureel is, heeft voedsel sturen geen zin. Honger is een vicieuze cirkel waarin de omgeving, water, sanitair, onderwijs, gezondheidszorg en gelijkheid tussen mannen en vrouwen allemaal een rol spelen. Om deze cirkel te doorbreken, pakt The Hunger Project al deze onderwerpen tegelijk aan. Vooral op het platteland waar de nood het hoogst is en de voorzieningen schaars. Met een sterke focus op vrouwen; omdat zij de grootste en kwetsbaarste groep zijn, maar vooral vanwege hun enorme potentie om het probleem op te lossen.
INVESTEREN IN MENSEN Wij zien geen miljoenen monden om te voeden, maar miljoenen mensen die ondernemend en veerkrachtig zijn. Mensen met honger zijn niet het probleem, zij zijn de oplossing − dát is de filosofie van The Hunger Project. Daarom geven we hun de kans zich te ontwikkelen. Zoals jongerenleider Noëlie Dossou uit Kissamey, Benin: “Door de activiteiten van The Hunger Project heb ik zelfvertrouwen gekregen. De leiderschapstrainingen hebben me enorm geholpen. Ik licht nu mensen voor over aids en malaria, en vertel over manieren om gezonder te eten. Dat alles helpt ziektes voorkomen bij mensen. In de toekomst wil ik graag handelen in voedsel.”
“Mensen met honger zijn niet het probleem, zij zijn de oplossing.” The Hunger Project investeert in mensen zoals Noëlie, zodat ze straks op eigen kracht verder kunnen. Die investering betaalt zich dubbel en dwars terug: volgens Nobelprijs-winnende economen levert elke dollar voor goede voeding $138 op aan productiviteit. Daarom helpen we mensen om hun capaciteit, creativiteit en leiderschap te ontwikkelen zodat ze zelf een einde kunnen maken aan hun honger.
Scan de code en bekijk het verhaal van Noëlie Dossou uit Benin
VROUWEN EN KINDEREN Meisjes krijgen in veel landen traditioneel het minst te eten: jongens gaan voor. Doordat veel ondervoede en onvolgroeide meisjes op jonge leeftijd kinderen krijgen, zijn het geboortegewicht en de weerstand van hun baby’s laag. Dit leidt samen met slechte (kennis van) hygiëne, kraam- en zuigelingenzorg tot hoge kindersterfte. Ondervoede kinderen hebben op de lange termijn meer kans op groeistoornissen, ziektes, verstandelijke beperkingen en een lager IQ – wat weer effect heeft op hun leervermogen. En de kansen op een betere toekomst als volwassene nemen af. Zo houdt armoede zichzelf in stand.
FACTS • 98% van de mensen met chronische honger leeft in ontwikkelingslanden • De meerderheid daarvan leeft in Azië en Afrika • 60% van de mensen met chronische honger is vrouw • 75% van de allerarmsten leeft op het platteland, en 50% is boer • Het aantal mensen met chronische honger daalt
1000 DAYS De eerste 1000 dagen van een mensenleven − van de eerste dag van de zwangerschap tot het tweede levensjaar − zijn bepalend voor de verdere ontwikkeling. Goede voeding in deze periode legt de basis voor een gezonde toekomst. The Hunger Project werkt samen met partners aan de 1000-days-campagne: goede voeding voor moeder en kind als topprioriteit om de cirkel van chronische honger te doorbreken.
7
Hoogtepunten 2013
8
JAN
FEB
MRT
The Hunger Project Bangladesh orga-
De rurale bank van het Jaldu epicentrum
Op maandag 25 maart tekende een
niseerde in januari een grote landelijke
in Ethiopië viel in de prijzen. De bank wist
delegatie investeerders van The Hunger
protestactie na de verkrachting van een
de meeste vrouwen te mobiliseren die in
Project een samenwerkingsovereenkomst
15-jarige scholiere. Op initiatief van de
vergelijking met andere vestigingen het
met de Nederlandse ambassade in Benin.
directeur van The Hunger Project Bang-
meeste spaarden.
In vier jaar gaat de ambassade met in
ladesh voerden verschillende organisaties
totaal 2 miljoen euro mee-investeren in de
actie tegen seksueel geweld tegen meisjes
programma’s van The Hunger Project Benin.
en vrouwen.
APR
MEI
JUN
The Hunger Project werd een belangrijke
Op 28 mei vierde de wereld World Hunger
In Wawata epicentrum in Benin werd de
adviseur van de ‘National Crusade Against
Day – een initiatief van The Hunger Project
‘Three Moringa Tree Day Campaign’ gelan-
Hunger’ van de Mexicaanse overheid. Doel
Engeland. De dag werd groots gevierd
ceerd. In drie dagen werden mensen in het
is om via de werkwijze van The Hunger
met concerten in Londen en The Hunger
hele land geïnformeerd over de voedings-
Project in de vierhonderd allerarmste dorpen
Project-single ‘One World, One Song’ met
waarde van de bijzondere moringaboom,
van Mexico honger uit te roeien. Bijna de
Dionne Warwick en Joe McElderry.
volgden ze kookdemonstraties over het
helft van deze dorpen bevindt zich in de
gebruik van moringabladeren in maaltijden
gebieden waar The Hunger Project Mexico
en werden moringabomen geplant.
ook werkt.
JUL
AUG
SEP
The Hunger Project Oeganda sloot een
Van 16 tot en met 21 augustus stond
The Hunger Project Malawi pakte groots
overeenkomst met de Voedsel- en Land-
The Hunger Project centraal tijdens de
uit op Internationale Vrouwencondoomdag
bouworganisatie van de Verenigde Naties
introductiedagen voor nieuwe studenten
op 16 september, met een talkshow
(FAO) voor het oprichten van twintig farmer
in Wageningen. Met verschillende acties
op nationale tv, een road show en een
field schools in Kiboga epicentrum. Het
werd geld geworven voor het jongeren-
symposium.
project helpt de boeren om zich te wapenen
programma, microkredieten en ICT-
tegen klimaatverandering.
faciliteiten in Benin.
OKT
NOV
DEC
In oktober werd de jaarlijkse Sarojini
Begin november kwamen zes Beninese
Op Wereldaidsdag voerde The Hunger
Naiduprijs uitgereikt door The Hunger
jongeren naar Nederland. Zij hadden in
Project wereldwijd campagne voor meer
Project aan Indiase journalisten voor de
Benin de selectiewedstrijden gewonnen en
bewustwording en minder stigmatisering
beste berichtgeving over de successen
liepen daarom in het Olympisch Stadion in
rond hiv/aids – van Australië tot Ghana,
van vrouwelijke dorpsraadsleden. In 2013
Amsterdam mee met de Run for
van Nederland tot Senegal.
werden 1925 artikelen ingeleverd, waarvan
The Hunger Project – die ze wonnen!
drie werden bekroond.
9
Tegenvallers Naast hoogtepunten waren er vanzelfsprekend ook tegenvallers in 2013
KANSEN OMZETTEN IN GELD We hebben in 2013 een aantal grote meerjarige financieringsaanvragen geschreven en ingediend, maar daar is er helaas nog niet een van gehonoreerd. We werden bijvoorbeeld 7e van de 127 aanvragers bij het Mensenrechtenfonds van de Nederlandse overheid. Dat bleek nét niet goed genoeg om geld toegewezen te krijgen. We raken wel steeds bedrevener in het schrijven van grote aanvragen, en vertrouwen erop dat er in 2014 minstens één gehonoreerd zal worden. BOREN IN TE HARDE BODEM Het leek zo’n slimme innovatie, de FLOFLO. Een draagbare boorinstallatie, die je met menskracht kan bedienen, om waterputten te graven zonder de inzet van dure machines. Met vereende krachten hebben jongeren uit Akpadanou in Benin er vele dagen mee gewerkt. Water ligt daar ongeveer zestig meter diep. Maar ze kwamen niet verder dan negentien.
10
Daarna was de bodem zo hard, dat ze niet meer verder konden. De leverancier zegt dat het team in Benin gewoon door moet gaan met boren, maar de jongeren zien het niet meer zitten. Voorlopig geven we nog niet op. Maar het duurt misschien wel een paar maanden voordat er weer genoeg moed verzameld is om het hele avontuur nog eens te proberen op een andere plek. ACTIEOPBRENGST De financiële opbrengst van onze publieksactie Ladies First viel behoor lijk tegen, gezien de hoeveelheid tijd en inspanningen van alle betrokkenen. We leerden dat het in de toekomst slimmer is om zelf geen producten, zoals de speciale actiechocola, te verkopen. Al met al leverde de actie wel zichtbaarheid, nieuwe partners en een grote hoeveelheid lessen en kansen op voor een nieuwe en nog slimmere actie in 2014.
Populaire
trainingen In 2013 verzorgde The Hunger Project tienduizenden trainingen in de programmalanden, zoals: VROUWELIJK LEIDERSCHAP
VOEDSELZEKERHEID
ALFABETISERING
Deze driedaagse training in India is de cruciale start voor veel nieuwgekozen vrouwelijke dorpsraadsleden. De training ondersteunt hen in de ontwikkeling van eigenwaarde, kennis en vaardigheden voor hun vijfjarige termijn. De training geeft de vrouwen - die vaak voor het eerst alleen van huis zijn - zelfvertrouwen en leert hun alles over hun rol en verantwoordelijkheden in de lokale politiek. In totaal volgden al meer dan 83.000 vrouwen deze training.
In Afrika trainen lokale vrijwilligers boeren en boerinnen in verbeterde landbouw methoden zoals conserveringstechnieken en gebruik van betere zaden, (kunst)mest en bestrijdingsmiddelen. Moeders en zwangere vrouwen leren bij de klinieken en van gezondheidsvrijwilligers hoe ze gezond en gevarieerd eten kunnen verbouwen en bereiden.
In de alfabetiseringstrainingen leren volwassenen lezen, schrijven en rekenen. Ze kunnen hun nieuwe kennis direct in de praktijk brengen op de markt of in de landbouw. Kunnen lezen, schrijven en rekenen is een voorwaarde om mee te doen aan het microfinancieringsprogramma. In 2013 volgden meer dan 25.000 volwassenen de training.
VISION, COMMITMENT & ACTION De VCA-workshop mobiliseert hele gemeenschappen. Deelnemers dromen over hun toekomst en ontwikkelen een visie. Ze maken zelf concrete en haalbare plannen om hun dromen te verwezenlijken. Met ondersteuning van The Hunger Project en met zo veel mogelijk lokale bronnen voeren zij deze plannen uit. De workshop wordt gegeven door lokale staf en getrainde lokale vrijwilligers - en wordt regelmatig herhaald voor nieuwe inspiratie, plannen en activiteiten. Tot nu toe volgden meer dan 4 miljoen mensen een VCA-workshop. MICROFINANCIERING Het microfinancieringsprogramma in Afrika richt zich vooral op de economische ontwikkeling van vrouwen. Alle deelnemers aan het microfinancieringsprogramma volgen VCA-workshops en trainingen over het ontwikkelen van eigen bedrijfjes, boekhouden, ondernemerschap en leiderschap.
11
President prijst
Joyce Banda
The Hunger Project
Malawi’s President Joyce Banda hoofdspreker op Fall event in New York
Dr. Joyce Banda was in oktober 2013 de hoofdspreker op het jaarlijkse fondsenwervende gala van The Hunger Project in New York. Een logische keuze, want “wat zij wil voor haar land is honger en armoede uitbannen en dat is precies wat wij willen”, aldus Mary Ellen McNish, CEO van The Hunger Project global. Ook over de manier om dat te bereiken denken ze hetzelfde. Vrouwenemancipatie, zelfredzaamheid, ondernemerschap en leiderschap zijn speerpunten in het beleid van zowel The Hunger Project als president Banda.
De gezamenlijke geschiedenis gaat dan ook ver terug: in 1997 werd Joyce Banda door The Hunger Project beloond met de Africa Prize of Leadership voor haar enorme inzet voor de ontwikkeling van Malawi. “Ik wil The Hunger Project bedanken voor het creëren van leiders zoals ik op het Afrikaanse continent. Jullie hebben mij gesteund − één vrouw. En als gevolg daarvan hebben we het leven van meer dan een miljoen vrouwen in Malawi veranderd.” PUINHOPEN OPRUIMEN Joyce Banda is de eerste vrouwelijke president van Malawi en de tweede van het Afrikaanse continent. Daarvoor was Banda minister van Sociale Zaken, Buitenlandse Zaken en Internationale Samenwerking, en vicepresident onder Bingu wa Mutharika. Ze volgde hem op na zijn overlijden in april 2012 en ging direct voortvarend aan de slag om de puinhopen van haar voorganger op te ruimen, die het land in een diepe economische en politieke crisis achterliet. Een van haar eerste daden als president was het verkopen van de presidentiële jet voor 15 miljoen euro en een vermindering van haar eigen salaris met 30%. Naast bezuinigen op de overheidsuitgaven investeerde ze in programma’s om
armoede, honger en kraamsterfte terug te dringen. In haar speech voor de algemene vergadering van de VN zette ze haar visie helder uiteen: “Armoede is de oor� zaak van problemen als bevolkingsgroei, ondervoeding, gebrek aan scholing voor meisjes en onvoldoende moederzorg. Als we deze problemen willen overwinnen, moeten we beleid en programma’s ontwikkelen die fatsoenlijke inkomens voor gezinnen genereren.” Haar beleid lijkt te werken. Al in juni 2012 constateerde de Wereldbank een economische groei van 5% in Malawi. In september meldde het International Bar Association’s Human Rights Institute dat onder Banda ook de democratie en mensenrechten weer gerespecteerd werden. Forbes riep haar uit tot de machtigste Afrikaan in 2012 en Time Magazine nam haar op in hun top 100 van meest invloedrijke mensen in 2013. Toch is het nog te vroeg om te juichen. Onder druk van westerse donorlanden ontsloeg Banda half oktober 2013 haar hele kabinet vanwege een corruptieschandaal in de top van de regering. Hoewel ze gelijk een onderzoeksteam aan het werk zette om de staatsfinanciën door te lichten, kwam er kritiek vanuit de EU dat er geen buitenlandse experts bij betrokken waren. Het is wellicht tekenend voor haar
“Economische zelfstandigheid voor vrouwen is de basis voor ontwikkeling.”
12
zelfbewustzijn: “Als mensen naar Afrika komen en ons vertellen wat we moeten doen, word ik erg kwaad. Maar wanneer vrienden bij ons komen en als echte partners willen bouwen aan onze talenten – dat is de enige weg vooruit.”
“De toekenning van de Africa Prize of Leadership was een keerpunt in mijn leven.” GELIJKE RECHTEN Economische zelfstandigheid voor vrouwen is de basis voor ontwikkeling, volgens Joyce Banda. “Vrouwen vormen de meerderheid van onze Afrikaanse bevolking. Dus als we het hebben over armoede en onderontwikkeling, hebben we het vooral over vrouwen. Daarom geloof ik dat gelijkheid tussen mannen en vrouwen, emancipatie van vrouwen, betere zorg voor moeders en onderwijs voor meisjes dé strategie is voor ontwikkeling.” In veel Afrikaanse landen is dat niet vanzelfsprekend. De ondergeschikte positie van vrouwen is een ernstige belemmering voor armoedebestrijding. Daarom benoemde Banda vrouwen op strategische posities als minister van Justitie en Binnenlandse Zaken. En het parlement van Malawi nam een wet aan die vrouwen dezelfde rechten geeft als mannen. “Niets over ons zonder ons.”
“Arm zijn betekent niet dat je dom bent.”
Voordat ze de politiek in ging, zette Banda zich al dertig jaar in voor verbetering van de positie van vrouwen in Malawi. Ze richtte verschillende organisaties op, waaronder de National Association of Business Women of Malawi (NABW) en Young Emerging Leaders Network. Met deze activiteiten hielp ze duizenden vrouwen op weg naar zelfstandigheid. Met het prijzengeld dat bij de Africa Prize of Leadership van The Hunger Project hoorde, richtte ze de Joyce Banda Foundation op, een stichting die zich richt op de empowerment van vrouwen en kinderen. De toekenning van de prijs was een keerpunt in haar leven. “Wat The Hunger Project en Speciosa Wandira (global board The Hunger Project en voormalig vicepresident van Oeganda) me sindsdien hebben geleerd, is hoe vrouwen een belangrijke plaats kunnen innemen in de regering, en uiteindelijk zelfs in het presidentieel paleis.” RESPECT Ook The Hunger Project in Malawi richt zich vooral op vrouwen. Want door vrouwen zelfredzaam te maken, ontwikkelt de hele gemeenschap. In augustus 2013 opende president Banda het Majete epicentrum in Chikhwawa. Bij die gelegenheid gaf ze aan het werk van The Hunger Project enorm te waarderen: “Ik heb respect voor The Hunger Project in Malawi, omdat zij ons respecteren en zich realiseren dat wij zelf kunnen denken en onze situatie zelf kunnen veranderen. We hebben er alleen niet de middelen voor. Arm zijn betekent niet dat je dom bent.” AFRIKA IN BEWEGING De regering moet nu ook zelf verantwoordelijkheid nemen voor de epicentra in Malawi, liet ze in New York weten. Het is de vraag of Joyce Banda daar zelf nog de kans voor krijgt. “Het goede nieuws is: Afrika is in beweging. Er staat een nieuwe groep lokale leiders op uit ons midden. Die willen niet zichzelf, maar het volk dienen. Maar deze nieuwe leiders moeten wel hun eerste termijn overleven. Zelf probeer ik de corruptie aan te pakken. Dat maakt me niet erg populair bij de gevestigde orde. Herkozen worden zal heel erg moeilijk worden. Ik weet niet of ik die strijd politiek zal overleven.” Banda heeft nog tot mei 2014 de tijd; dan zijn er weer verkiezingen.
Scan de code en bekijk de speech van president Joyce Banda
13
In de media C8
Media
TALKSHOW
David Letterman tekent 2 jaar bij David Letterman blijft nog zeker twee jaar de presentator van de Late Show with David Letterman. De 66-jarige presentator zette vrijdag zijn handtekening onder een nieuw contract bij de Amerikaanse tv-zender CBS. Letterman presenteert al 31 jaar zijn eigen show. Geen enkele andere talkshow in de Verenigde Staten heeft ooit zo lang dezelfde presentator gehad. De talkshowhost begon in 1982 bij NBC met de show Late Night with David Letterman.
RTL 5 komt volgend jaar met een datingshow waarin de deelnemers elkaar naakt ontmoeten op een onbewoond eiland. Het programma gaat Adam zkt. Eva heten en wordt geproduceerd door Eyeworks. Volgens Reinout Oerlemans wordt het programma een mix van de film The Blue Lagoon met Expeditie Robinson. „In een tijd waarin iedereen zich het liefst verbergt achter een masker van stoere status-updates, geven de singles in Adam zkt. Eva zich juist letterlijk bloot”, aldus Oerlemans.
Weg met die vliegen in de ooghoek Door onze redacteur Rosan Hollak
R
Ik ❤ Amstelveen en Dichtbij De vriendenloopgroep Friends Run ‘Wij forzijn dol op geweld’ The Hunger Project haalde in 2013 € 14.000 bij elkaar voor The Hunger Project, en verscheen met dat nieuws op de websites van Dichtbij en Ik ❤ Amstelveen. „Als je ons alleen kent uit een Hollywoodfilm, denk je misschien: machinegeweren. We zijn er dol op. We schieten ermee vanaf vrachtwagens en boten. En als we geen kogels meer hebben, schieten we met raketten. Wij zijn dol op geweld.” Deze tekst wordt uitgesproken door vier Kenianen en komt uit één van de vier filmpjes die
Under The Dome Vanaf vanavond zendt SBS het eerste seizoen van de Amerikaanse tv-serie ‘Under The Dome’ uit. Daarin komt een stadje terecht onder een omgekeerde jampot. Door onze redacteur Kim Bos
Rajwanti Singh, dorpsraadslid in Posta (India), gesteund door The Hunger Project: „Mannen die zich de hoge piet voelen, staan nu voor me op en groeten me.” Niet alleen hulporganisaties brengen vaak een eenzijdig verhaal. Ook de Nederlandse media maken zich hier schuldig aan. Rob van Tulder, hoogleraar aan de RSM Erasmus Universiteit, schreef in samenwerking met adviesbureau Berenschot en de Netherlands Africa Business Council het boek Doing Business in Africa (2013). Tussen 2005 en 2012 onderzocht hij hoe Britse, Amerikaanse, Indiase en Nederlandse kranten schreven over Afrika. Het woord dat het meest voorkwam in Amerikaanse kranten was ‘aids’. In Nederland waren dat ‘honger’ en ‘armoede’. In India was dat ‘ontwikkeling’. „Iedere ondernemer die wil investeren in een vreemd land heeft te maken met onzekerheden”, zegt Van Tulder. „Daartoe behoort ook het ‘politieke risico’ van zo’n land. Zodra een ondernemer dat moet inschatten, gaat hij vaak af op zijn intuïtie en daar spelen de media een belangrijke rol. Als een land in
het nieuws te eenzijdig wordt afgespiegeld als ‘corrupt’ en ‘arm’, gaat zo iemand het liever ergens anders proberen.” Op dit moment bevinden veel van de snelst groeiende economieën zich in Afrika. „Nu schrijven veel internationale media ineens over die groei”, zegt journaliste Marcia Luyten. Recent publiceerde zij het boek Dag Afrika. „Ineens draait het in die artikelen allemaal om de middenklasse. Je ziet dat de media ook daarover geneigd zijn weer een eenzijdig beeld te geven. Daarmee is het ene paradigma vervangen door het andere.” Afrika is niet vast te leggen in een simpel verhaal, meent Luyten. „Dat continent is alles tegelijk. Die economische groei komt vooral ten goede aan een kleine elite. Hele volkstammen hebben nog altijd geen drinkwater of fatsoenlijke zorg of onderwijs. Het enige verschil is dat iedereen wel een mobieltje heeft.” Negatieve verhalen in de media zijn dus
‘Ik voel me een premier’ hulporganisatie Mama Hope op YouTube heeft geplaatst. In het kader van de campagne ‘Stop the pity, unlock the potential’ wordt een nieuw verhaal over armoede verteld en zijn „mensen in ontwikkelingslanden eindelijk te zien voor wie ze echt zijn.” www.mamahope.org/ unlock-potential
„Ik voel me geen dorpsraadslid, eerder een premier,” zegt Rajwanti Singh, een vrouwelijk dorpsraadslid in Posta, Noord India. The Hunger Project, een Nederlandse NGO die zich inzet voor het beëindigen van de wereldhonger wereldwijd, liet creatief communicatiebureau BrandOutLoud een filmpje maken waarin vrouwelijke leiders zelf
Koffietijd Op 8 maart 2013 was Evelijne te gast bij Koffietijd. Evelijne: “Het is de slimste keuze om te investeren in vrouwen; vrouwen zijn de sleutel in het antwoord op het vraagstuk van honger. Als je deze vrouwen een klein beetje extra geeft, zoals toegang tot onderwijs, land en krediet, dan kunnen zij het verschil maken.”
14
‘De nadruk moet komen te liggen op veerkracht’
niet goed voor het ondernemerschap. Maar hoe zit het bij de hulporganisaties? Zijn mensen niet geneigd meer geld te doneren bij een zielig plaatje dan bij een opgewekt verhaal? Uit het jaarlijkse Goede Doelen Rapport dat eind september door brancheorganisatie VFI werd uitgegeven, blijkt dat bij veel goede doelen de inkomsten uit eigen fondsenwerving, loterijen en subsidies onder druk staan. De inkomsten uit eigen fondsenwerving daalden in 2012 met 0,9 procent: van 962 miljoen naar 953 miljoen euro. „Als ontwikkelingsorganisatie zit je in een spagaat”, zegt Van Mill van Wilde Ganzen. „Je hebt geld nodig. Emotie werkt, dus kom je al snel met beelden van kinderen in een ellendige situatie. Als je een positief verhaal vertelt, loop je het risico dat mensen geen geld willen doneren. Dus op welke manier kunnen we wel geld werven? Daar zijn we nog niet helemaal uit.”
‘Die auto is van een rijke Afrikaan’ aan het woord komen over de problemen in hun dorp. „Bij fondsenwerving wordt vaak gekozen voor het zielige hongerige kindje. Maar dat is achterhaald”, zegt Judith Madigan, directeur van BrandOutLoud. „Je moet laten zien dat mensen, met hulp van anderen, zelf in beweging komen.” www.brandoutloud.org
„Veel mensen denken dat het grootste deel van ontwikkelingsgeld aan de strijkstok blijft hangen. Door al die ontwikkelingswerkers die in van die dure auto’s rijden. Maar misschien is die dure auto wel van een succesvolle, rijke Afrikaan?” In 2011 werkte tv-maker Stef Biemans mee aan een aantal reclamespotje en filmpjes voor Ox-
fam Novib onder de noemer ‘Ontwikkelingswerk heeft geen enkele zin’. Hierin haalde hij op een humoristische manier de vooroordelen over ontwikkelingssamenwerking onderuit. Het publiek wordt uitgenodigd de dialoog met de ontwikkelingsorganisatie aan te gaan via het online platform ‘Praat mee’. http://nrch.nl/34c9
De Amerikaanse kijkcijfermeter Niels programma’s tellen. Volgens Nielsen anderen ze lezen, iets over de popula noemt Nielsen de finale van Breaking 1,2 miljoen tweets verstuurd, die werd
Af en toe beuken tegen de jampot over de stad
Ontwikkelingssamenwerking Media gebruiken vaak dramatische beelden over ontwikkelingslanden. Dat ‘framen’ werkt averechts.
ijen mensen met lege schaaltjes in de hand. Kinderen met een bolle buik en vliegen in de ooghoeken. Ontwikkelingsorganisaties en media gebruiken vaak dramatisch beeldmateriaal om aandacht te vragen voor een voedselcrisis of andere problemen in ontwikkelingslanden. Maar werkt het ook? „Als je alleen leed toont, worden mensen moedeloos. Dan denken ze: er is toch alleen maar ellende, laat die donatie maar zitten”, zegt Tabitha Gerrets, voorzitter van IDleaks. Vorige maand organiseerde Gerrets met zeventig leden van Upact en IDleaks – organisaties die het publieke debat over ontwikkelingssamenwerking stimuleren – een bijeenkomst om mediaonderwerpen over armoede en campagnes van ontwikkelingsorganisaties onder de loep te nemen. Uit die bijeenkomst kwam een manifest met aanbevelingen. ‘Buit het lijden van de doelgroep niet uit om donaties te winnen’, is één van de conclusies. En: ‘Vermijd single stories, voorkom eenzijdige framing’. Dit zogenaamde ‘framen’ – het selectief kiezen van woorden en beelden om een boodschap over te brengen – kan anders en beter. „Je ziet vaak dat journalisten elkaars verhaal kopiëren”, aldus Gerrets. „Als er tien keer een ellendig verhaal over Afrika in de krant verschijnt met een foto van een uitgehongerd kind erbij, dan wordt dat het beeld van Afrika. Die impact is enorm.” „De nadruk moet komen te liggen op veerkracht, veel minder op het lijden”, aldus Klaas van Mill, directeur van Wilde Ganzen. Zijn organisatie begon het programma ‘Reframing the Message’ bedoeld voor kleine ontwikkelingsorganisaties en vrijwilligers met projecten in landen met structurele armoede. Particulieren moeten leren op een positieve manier aandacht te vragen voor een project. Van Mill: „Toon bij een onderwijsproject niet alleen foto’s van arme kinderen voor een hutje. Laat ook zien hoe ouders al bezig zijn met het bouwen van een klaslokaal.” Ook werkt het beter om aan te geven wat er wél is bereikt dan alleen te wijzen op problemen. „Het is waar dat 56 miljoen kinderen in ontwikkelingslanden nog geen onderwijs krijgen”, zegt Van Mill. „Maar je kunt ook vertellen dat 90 procent van de kinderen al naar school gaat.”
1.200.0
Utopia, de nieuwe realityshow van John de Mol, wordt opgenomen op het terrein van voormalig asielzoekerscentrum Crailo bij Laren. In het tv-programma wordt een groep kandidaten aan zichzelf overgelaten op een braakland met een loods en een paar dieren. Crailo bood vanaf begin jaren negentig plaats aan 1.600 asielzoekers en was daarmee het grootste opvangcentrum van Europa. De Mol maakte eerder Big Brother en De Gouden Kooi. Utopia is vanaf januari te zien bij SBS 6.
FOTO BRANDOUTLOUD/ MARK VAN LUYK
NRC De NRC gebruikte in oktober 2013 het beeld en verhaal van Rajwanti Singh bij het artikel ‘Weg met die vliegen in de ooghoek’ als goed voorbeeld van communicatie over de kracht van mensen.
Telegraaf In juni lazen Telegraaflezers een artikel over The Hunger Project in een special over ondernemen in ontwikkelingslanden. Carel van Bemmelen over de samenwerking tussen zijn bedrijf Neerlands Glorie en The Hunger Project: TV-PROGRAMMA UTOPIA TWEETS Eyeworks komt met naakt datenmanagementtechnieken Realitysoap De Mol op AZC-terrein “The Hunger Project gebruikt dezelfde die ik zelf ook in mijn bedrijven hanteer. Ze houden missie-en-visie-sessies: wat willen mensen in de dorpen met elkaar bereiken? The Hunger Project geeft geen eten, maar wakkert de ambitie van hele dorpen aan.”
AMSTERDAM. Kraaien krijsen en koeien loeien; dat is nooit een goed teken in een roman van Stephen King, waarop de Amerikaanse gelijknamige hitserie Under The Dome gebaseerd is. Dan komt er met daverende kracht een ‘jampot’ uit de lucht vallen. Formaat stad en op z’n kop, dus Chester’s Mill, een stoffig plaatsje in Maine, zit op slot. „Wat het ook is, dit ding is groot’’, aldus een verbijsterde Barbie (Mike Vogel), een begeerlijke antiheld met zijn spieren op de juiste plaats. Voor een van de koeien loopt het niet goed af: die splijt van kop tot staart in tweeën als de rand van de dome precies op hem landt. Zijn binnenkant lijkt op een halfgaar tartaartje. Alles is grotesk in de nieuwste big budget hitserie van CBS, een verdienste van stripmaker en televisieschrijver Brian K. Vaughan (ook bekend van de strip Runaways en de serie Lost) die Kings boek ombouwde tot serie. Naar de finale van het eerste seizoen keken in Amerika zo’n vijftien miljoen mensen. „We wonen allemaal onder een enorme
‘Ontvoering bij Ontvoerd’ AMSTERDAM. In Suriname is ophef ontstaan over een actie van John van den Heuvel voor zijn tv-programma Ontvoerd. Zo meldt de Surinaamse krant Star Nieuws. De misdaadverslaggever hielp een vader om zijn 7-jarige zoon van school in Paramaribo op te halen en mee te nemen naar Nederland. De jongen woonde bij zijn grootouders. Monique Vos, advocaat van de grootouders, zegt dat de vader de moeder heeft doodgeslagen. Sindsdien vechten de grootouders en de vader om de voogdij bij het Nederlandse en het Surinaamse gerecht. De Surinaamse rechter wees de grootouders aan als voorlopige voogden. Volgens Van den Heuvel heeft de vader echter de voogdij. Ontvoerd begint dit najaar zijn tweede seizoen op RTL4. (NRC)
We wonen allemaal onder een enorme koepel Stephen King
koepel”, verklaart King de moraal van verhaal in een interview op de site van C „Meer dan de aarde hebben we niet, o middelen raken uitgeput.” Dat uitgan punt verklaart waarom de hoofdperso nooit echt hun best doen om te ontsn pen. Af en toe beukt er iemand met vuist tegen de dome, een enkele k wordt er een kogel op afgevuurd. Maa na een dag houden de bewoners, onder ding van de kleine Big Jim (Dean Nor Breaking Bad), zich vooral bezig met dat ding daar heeft neer geplempt en ze hun leven nu dan gaan inrich Machtsverhoudingen verschuiven, cr naliteit neemt toe en liefdes ontstaan. D is er het nog het bovennatuurlijke: vier ners lijken tot elkaar veroordeeld door met vallende roze sterren en staan in c tact met de dome. De diepere laag die King in zijn verh wilde leggen, had van veel Amerikaanse censenten achterwege mogen blijven. zijn wel enthousiast over de technis hoogstandjes. Hank Stuever in The Was ton Post: ‘Ik zou wel een uur kunnen kij naar dingen die tegen die koepel aank len. Helaas, er moet ook nog een psych gische- en metaforisch verhaal worden teld.’ The New York Times vraagt zich af o serie overeind blijft, nadat de inwon van Chester's Mill en de kijkers van de ste schok zijn bekomen. Dat zien we in tweede seizoen, waarvoor King zelf de ste aflevering schrijft.
Under the Dome (7 dubbele afleveringen SBS 6, vanaf vanavond, 20.30-22.30 uur
Slim design v
Esta Royal VKB ‘Professioneel vrijwilliger’ Jos Bamboe snijplank met ‘chop organizer’ cadeau Ikink van Millennium Netwerk Fryslân werd in maart 2013 geportretteerd in de rubriek ‘Wat beweegt haar’ van het tijdschrift Esta.“Ik heb me breed georiënteerd bij allerlei goede doelen en stichtingen om te kijken wat ik kon doen. Nergens ging mijn hart sneller van kloppen. Totdat ik tegen The Hunger Project aanliep.”
De bamboe snijplank van Royal VKB is voorzien van antislip hoekjes waardoor de plank niet wegglijdt tijdens het sn en makkelijk zijdelings kan worden neergezet. De snijplan zijden worden gebruikt, de ene zijde bevat een maatverdelin maakt gelijke stukken te snijden en de andere zijde is rondo het opvangen van groente- en/of vleessappen. De grootte va
Met de Chop Organizer kunnen de gesneden ingrediënten e en in de pan of schaal worden gedaan.
Debatten en presentaties
In 2013 trad The Hunger Project regelmatig op als expert bij debatten en bijeenkomsten. Zo was directeur Evelijne Bruning gespreksleider van een publieksdiscussie over de positie van vrouwen in India. Dit was op een goed bezochte filmavond in Delft, die door vrijwilligers van The Hunger Project werd georganiseerd in het kader van Internationale Vrouwendag. Ook was ze gespreksleider bij de presentatie van het nieuwe boek van Cordaid-directeur René Grotenhuis. Als gastspreker trad Evelijne op bij twee zeer geanimeerde en uitverkochte debatten over voedselzekerheid in theater LUX in Nijmegen, en bij de Fontys Hogeschool voor Journalistiek in Tilburg. Voor drukbezochte bijeenkomsten van het Wereldpodium op zeven middelbare scholen leverde The Hunger Project gastsprekers uit onze vrijwilligerspool. Zo gingen vrijwilligers in Breda met de leerlingen in gesprek over het succes van het vrouwencondoom in Malawi, en leerden leerlingen in Tilburg meer over ondervoeding en moringa. Naast het publieke debat leverde The Hunger Project op verzoek van het ministerie van Buitenlandse Zaken ervaringen en suggesties voor hun denken en nieuw te ontwikkelen beleid over Afrika, samenwerken met het bedrijfsleven, strategische partnerschappen en de toekomst van de hulp. Over datzelfde onderwerp sprak Evelijne in een denktanksessie van de Society for International Development en ontwikkelingsbank FMO. Daarnaast lieten we ook op eigen initiatief van ons horen; een mede door Evelijne organiseerde denktank van veertien top vrouwen schreef een opiniestuk en een strategisch advies over de samenwerking tussen overheid en maatschappelijke organisaties. Dit advies werd grotendeels overgenomen in het nieuwe beleid.
15
Column
Dakbedekking is soms ook heel voedzaam
Soms hebben vreselijke vraagstukken onverwachte oplossingen. Zo blijkt er bijvoorbeeld in de tropen een wonderbaarlijke boom te bestaan, waarvan de blaadjes buitengewoon voedzaam zijn. Moringablaadjes bevatten meer vitaminen en mineralen dan de meeste voedingsmiddelen die wij kennen. Ooit afgeschreven wegens hopeloos ouderwets, werd moringa de afgelopen vijftig jaar eigenlijk vooral gebruikt als dakbedekking. Honger is een vreemd vraagstuk. Er is namelijk genoeg te eten op deze wereld. Met 7 miljard mensen produceren we zelfs genoeg voedsel voor 12 miljard. Alleen hebben bijna een miljard mensen nauwelijks toegang tot al dat eten. Honger wordt, anders dan de meeste mensen denken, maar in een klein deel van de gevallen veroorzaakt door droogte of door oorlog. Het merendeel van de mensen die regelmatig te weinig te eten hebben, zijn juist kleinschalige boerinnen en boeren. En, zoals met de meeste vraagstukken, moet je eigenlijk aan heel veel dingen tegelijk werken om hun honger echt bij de wortel aan te pakken. Vaak begint dat met het besef dat je ook met beperkte middelen zélf heel veel kan doen. En dus voerden mijn Afrikaanse collega’s in juni 2013 een grote campagne in Benin, om mensen weer aan de moringa te krijgen. Want die boom groeit overal waar je hem maar aanplant, en na drie maanden kan je er al blaadjes van oogsten. Van deze blaadjes, vers, gedroogd of tot poeder gemalen, kan je weer van alles maken. De voedingswaarde van je dagelijkse maaltijd gaat er met sprongen door vooruit. En het lijkt aan te slaan. Voorlopig gaan we daar dus nog wel even mee door. Kunt u zelf ook wel wat extra vezels en vitaminen gebruiken? Helaas voor ons kunnen moringabomen niet goed tegen ons te kille klimaat. Maar geen nood. Bij allerlei winkels kunt u inmiddels moringa-thee kopen. Op internet vindt u los poeder, om door uw zelf geperste sappen en smoothies te mengen. Of kant-en-klaar verpakte capsules, voor als u net iets minder hip bent. En de altijd vooroplopende Bodyshop heeft al een hele reeks badproducten met moringa. Kunt u in elk geval uw haarwortels ermee voeden… Evelijne Bruning Directeur The Hunger Project
Deze column verscheen in juni 2013 op feedtheworld.nl
16
WARRANTAGE In 2013 werd het warrantage systeem, waarmee in 2012 werd geëxperimenteerd, in zeven epicentra ingevoerd. In plaats van hun oogst in één keer te verkopen, kunnen boeren een deel van hun oogst afstaan en als onderpand in de voedselbanken laten opslaan. Vervolgens kunnen zij een krediet opnemen bij de microkredietbank, waarmee ze essentiële middelen kunnen aanschaffen voor het nieuwe zaaiseizoen. Een aantal boeren zag hun inkomsten met 30-35% toenemen, doordat ze hun oogst pas verkochten nadat de prijs was gestegen.
Ontwikkelingen
in
Benin
ICT EN ZONNE-ENERGIE Dankzij een extra investering van enkele Katakle-leden, werd in maart 2013 in Akpadanou de eerste computerzaal met internettoegang geopend. Epicentra Wawata, Dekpo en Kissamey zijn aangesloten op het nationale elektriciteitsnetwerk, en een aantal epicentra kreeg via zonnepanelen toegang tot elektriciteit. Ook epicentrum Wawata kreeg in 2013 een computerzaal en in enkele rurale banken zijn computers geïnstalleerd. Voorheen werden de gegevens van gebruikers van microkrediet handmatig geadministreerd. Met behulp van deze computers kunnen de bankmedewerkers de accounts een stuk effectiever en efficiënter managen. Vooral de jongeren in de epicentra zijn erg geïnteresseerd. In onder meer Wawata en Akpadanou zijn jongeren getraind in het gebruik van internet, dat zij gebruiken voor studie en informatie over bijvoorbeeld werk en landbouw. Zij delen deze kennis weer met anderen in hun dorpen. CASHEWNOTEN Enkele Katakle-investeerders werken aan het versterken van de cashewnotenketen in Benin, samen met The Hunger Project Benin en partners zoals de Nederlandse organisatie SNV in Benin, Trade & Development Group (TDG) en een lokale ngo die veel ervaring heeft met cashewboeren. Ruim 700 boeren en boerinnen in en rondom de epicentra van Tré en Dassa ontvingen training en krediet voor de productie van cashewnoten. Deze cashewnoten worden vervolgens verwerkt in de lokale cashewnotenverwerkingsfabriek van TDG. In totaal is 150 ton cashewnoten opgekocht via de lokale partners. De financiering loopt via de microkredietbank van Tré epicentrum. Door deze samenwerking kunnen de boeren hun productie vergroten en ontvangen ze een goede prijs voor de cashewnoten. Tegelijkertijd is de lokale fabriek verzekerd van goede kwaliteit cashewnoten voor de export naar Europa.
17
18
Op investeerdersreis naar Benin
Feestelijke opening van epicentrum Klouékanmè
Erik vertrok in maart samen met 30 investeerders naar Benin om het werk van The Hunger Project met eigen ogen te aanschouwen.
“
Daar stond ik dan met mijn koffertje op Schiphol. Nerveus. Aarzelend schudde ik de eerste handen. Het bleek een zeer diverse groep − een heel leuke verzameling van voornamelijk ondernemers en mensen uit het bedrijfsleven. Ik ben eerder in ontwikkelingsgebieden geweest. Mijn moeder komt uit een ontwikkelingsland en ze heeft me al vroeg in mijn leven op het hart g edrukt dat de wereld waarin ik leef niet vanzelfsprekend is. Toch is Benin van een andere orde. Geen industrie, amper exportproducten, weinig goed opgeleide mensen. Waar moet je beginnen? The Hunger Project gebruikt een interessant model: mobiliseert mensen in arme, onbereikbare gebieden en bouwt een dienstencentrum. Een schooltje, een kleine kliniek, een zaal waar iedereen bij
elkaar kan komen, een microkredietbank, ondersteuning voor landbouw. Tezamen heet dat een e picentrum − een klein gebouw, gebouwd en gerund door de mensen zelf. En dat laatste, dat is de crux. “Ze moeten het zelf gaan doen”, zegt Pascal Djohossou, de visionaire directeur van The Hunger Project Benin. En gelijk heeft hij. Het traject naar zelfstandigheid duurt lang, wel zo’n acht jaar. Veel tijd en moeite worden geïnvesteerd in het trainen van de mensen om over hun eigen lot te kunnen beschikken en de tent zelf te runnen. De epicentra die we bezoeken worden goed geleid, vooral door vrouwen (natuurlijk!). De ontmoetingen zijn intensief, de vertalers doen hun uiterste best om alles over en weer mee te geven. De groep luistert aandachtig en stelt veel vragen. Het laatste epicentrum waar we onaangekondigd op bezoek gaan geeft
een goed beeld van hoe het er echt aan toe gaat. Alles draait, alle kinderen zitten netjes op hun stoel naar de lerares te luisteren en er zijn die ochtend net twee baby’s geboren. Ik zie Evelijne, directeur van The Hunger Project Nederland, een bekende uit het epicentrum omhelzen en er wordt over en weer uitvoerig Frans gebabbeld. Ik sla het plaatje op in mijn hoofd. Wat een verschil wordt hier gemaakt.”
a
Erik Hering
19
Katakle Het werk van The Hunger Project in Benin wordt belangeloos gefinancierd door een groep Nederlanse ondernemers, ondernemende stichtingen en particulieren, die samen de Katakle-groep vormen. Ook in 2013 werd het volledige programma in Benin gefinancierd door Katakle.
SAMENWERKING AMBASSADE Na een lange aanloopfase was het in maart 2013 een feit: tijdens de investeerdersreis tekenden een delegatie Katakle-investeerders en The Hunger Project Benin een samenwerkingsovereenkomst met de Nederlandse ambassade in Cotonou. De ambassade investeert vier jaar met 2 miljoen euro mee in de programma's in Benin. De Nederlandse ambassade in Benin wil grote stappen zetten op het gebied van voedselzekerheid, en de werkwijze van The Hunger Project sluit hier volgens de ambassade goed bij aan. Jos van Aggelen, ambassadeur in Benin: “Met onze bijdrage willen we ons vertrouwen uitspreken in de aanpak van The Hunger Project en daarmee de samenwerking met Nederlandse private instellingen verder versterken. Naast directe steun aan voedselzekerheid en zelfredzaamheid, hopen wij dat meer bedrijven de weg naar Benin zullen vinden met investeringen die de band tussen Nederland en Benin op lange termijn zullen verstevigen."
Investeren in het einde van honger in Benin.
20
KATAKLE-BIJEENKOMST IDEAS FOR BRANDS/MCCANN In mei werden bestaande en potentiële investeerders uitgenodigd bij IFB/McCANN in Amstelveen. Nikki Crumpton (CSO McCann London) gaf een inspirerende presentatie over duurzaam ondernemen en return on involvement. “In een tijd van een sterk groeiende wereldpopulatie en evenredig groeiende vraag, zijn nieuwe modellen nodig voor bedrijven en ngo’s om waarde aan elkaar te blijven geven. Want is duurzaam ondernemen niet pas écht duurzaam als de investeerder én de ngo op de lange termijn een relatie behouden? En dat dus niet alleen gekeken wordt naar de return on investment, maar juist naar de return on involvement. Meedoen, meedenken en daar als bedrijf ook duurzaam beter van worden.” KATAKLE-BIJEENKOMST VANDERLANDE In september kwamen Katakle-leden bij elkaar voor een bezoek aan Vanderlande Industries in Veghel. Naast een bezoek aan het innovation center, kregen deelnemers een update van het programma in Benin en vertelde Remko de Lange (manager sustainability & marketing) over duurzaamheid bij Vanderlande.
Verbinding Rick Volkers van Volkers bv vertelt… Volkers bv is een maatschappelijk betrokken familiebedrijf dat via The Hunger Project investeert in de kracht van mensen, in goed leiderschap en in de kracht van vrouwen. Het prepressbedrijf vertaalt verpakkingswensen van merkfabrikanten en retailers in druktechnische mogelijkheden voor de drukkerijen. Dankzij Volkers weet de drukker met het verpakkingsontwerp het hoogst haalbare resultaat te halen en vallen de verpakkingen op in het schap! Ook The Hunger Project streeft naar het hoogst haalbare in Benin: een einde aan de honger op korte termijn. Rick Volkers is directeur van dit succesvolle prepressbedrijf. Hij is voormalig tophockeyer en nog steeds fanatiek bij zijn club Kampong als manager van Heren 1. Met zijn bedrijf is Rick verbonden aan The Hunger Project via het investeerdersnetwerk Katakle. “Ik ben een paar jaar geleden investeerder geworden bij Katakle, de groep die Benin heeft omarmd. Ik was in die periode bezig met het vormgeven van maatschappelijk verantwoord ondernemen bij Volkers. Ik wilde uiting geven aan onze betrokkenheid bij het milieu en de wereld. Daarom leek het me goed om ondersteuning te geven aan Katakle.” Rick vindt het prettig om betrokken te zijn bij de programma’s in Benin. “Het concept van Katakle sprak mij heel erg aan, omdat wij als ondernemers mee kunnen denken en kunnen zien wat met het geld gebeurt. Bovendien is het een netwerk waarin gezelligheid heel erg belangrijk is en waaruit vriendschappen voortkomen, dat spreekt me heel erg aan. Ik vond het een warm bad waarin ik terechtkwam”, aldus Rick. Ook Kampong is verbonden aan Katakle. Het logo van The Hunger Project staat op de shirts van de Dames 1 en Heren 1. “Een mooie stap om The Hunger Project een platform te geven enerzijds en anderzijds kunnen de investeerders van Katakle met Kampong in aanraking komen, waaruit ook weer nieuwe verbanden ontstaan. Het heeft allemaal weer met verbinden te maken.”
“Het lidmaatschap van Katakle heeft mij veel gebracht.”
Rick sluit ons gesprek af met een laatste boodschap. “Het lidmaatschap van Katakle heeft mij veel gebracht. Ik ben waanzinnig enthousiast. Het is een heel leuk netwerk. Ik zou elke ondernemer die met vraagstukken rond maatschappelijk verantwoord ondernemen worstelt, uitnodigen om bij The Hunger Project te komen luisteren, hoe zij het doen en hoe ze het organiseren.”
21
Column
Groeien Groeien tegen de stroom in. Dat is wat we doen bij The Hunger Project. Het was dit jaar moeilijker dan voorgaande jaren om ons budget te halen. Maar in mijn beleving hebben we het uitstekend gedaan – mede door de extra gelden die beschikbaar zijn gesteld door de ambassade in Benin. In onze officiële cijfers tellen we deze bijdrage (die rechtstreeks naar The Hunger Project Benin gaat) niet mee, maar eigenlijk verdienen de mensen van The Hunger Project Nederland en Pascal Djohossou, onze man in Benin, hier alle credits voor. Ons doel om in Benin ten minste 10% van de plattelandsbevolking te bereiken en beïnvloeden is daarmee de beslissende weg ingeslagen. Het Katakle-plan loopt tot eind 2018 en we verwachten nog steeds dat we de doelstellingen gaan halen die we zes jaar geleden samen hebben opgesteld. En dat kan alleen maar met de ondersteuning van al onze investeerders: zakenmensen, particulieren, fondsen, de Wilde Ganzen, de Nationale Postcode Loterij en andere gulle gevers. Waarvoor onze grote dank. Ook een compliment aan onze mensen in Utrecht. De kwaliteit van het werk stijgt tot steeds grotere hoogte. Gezien die ontwikkelingen hebben we eind 2013 ons bestuursmodel aangepast en een raad van toezicht geïnstalleerd – waarmee we de directie en de rest van het team het volle vertrouwen geven dat zij The Hunger Project Nederland op uitstekende wijze zullen blijven managen. Ik wens ons een briljant 2014! Met meer groei! Want wat we doen werkt en verdient ondersteuning. Carel van Bemmelen Carel is initiatiefnemer van Katakle, voorzitter van The Hunger Project Nederland en directeur van Neerlands Glorie
22
Het heft in eigen handen Wat nog maar een jaar geleden ondenkbaar leek, gebeurt nu elke donderdag. De vrouwen uit het dorp Bétérou in Benin praten over gezinsplanning en de gezondheid van hun kinderen. “Wat gebeurt er als je aan de lopende band kinderen krijgt? Juist, dan heb je te weinig eten voor je kinderen en kunnen ze niet naar school. Hoe kun je dat voorkomen?” Céline Edjeou (47) knikt tevreden als bijna alle dertig vrouwen hun vinger opsteken.
“Het eerste krediet dat ik ontving, veranderde mijn leven.” Céline is de drijvende kracht achter de bijeenkomsten. Zij vindt het belangrijk dat de vrouwen in het dorp hun leven in eigen hand nemen. Zelf werd ze zeven jaar geleden weduwe. Dat was voor haar het moment om haar leven om te gooien. Met een klein krediet begon ze met bierbrouwen. Dat loopt inmiddels zo goed dat ze kon investeren in een klein geitenfokbedrijf. Ze maakt pindaolie en kocht een naaimachine, waarmee meisjes uit het dorp leren naaien. “Het eerste krediet dat ik ontving, veranderde mijn leven. Het stond voor mij aan de basis, ik kon mijn leven in eigen hand nemen. Ik ben niet meer afhankelijk van anderen en mijn kinderen kunnen naar school. Ik probeer de andere vrouwen nu ook te laten zien dat het mogelijk is.” Daarom is ze voorzitter van het microfinancieringscomité. “Alle vrouwen verdienen zo’n kans. Maar dan moeten ze wel eerst meedoen aan de trainingen, kunnen lezen en rekenen.
Dat is echt een voorwaarde, want hoe kun je nu je eigen bedrijf goed runnen en met geld omgaan zonder een opleiding? Als het bedrijf niet slaagt, dan kunnen ze het geleende geld niet terugbetalen. Als vrouwen getraind worden, kunnen dingen veranderen. De meeste vrouwen beginnen een petit commerce. Ze verkopen bijvoorbeeld vis of maken bier, net als ik. De eerste ingrediënten kopen ze met het krediet. Van de winst kunnen ze niet alleen nieuwe ingrediënten kopen, maar ook schoolgeld en voedsel betalen.” Naast haar rol bij de bijeenkomsten over gezondheid en de kredietverlening, is Céline ook lid van het epicentrumcomité. Bijzonder, omdat traditioneel mannen de dienst uitmaken. Vrouwen komen nauwelijks aan bod en hebben geen toegang tot middelen. “Wij willen verandering. Ik zou best willen dat een vrouw dorpshoofd zou worden.” Ze lacht en knuffelt een van de baby’s die over de vloer kruipen. Tot slot van de bijeenkomst worden de baby’s gewogen. Céline hangt ze in een weegzak. Veel baby’s vinden het maar niks en zetten het op een blèren, een enkeling doet van opwinding een plasje. De moeders vergelijken ondertussen het gewicht van hun baby’s. Eén kindje ziet er wat ziekelijk uit. “Dat gaat niet goed”, zegt Céline tegen de moeder. “Ga even langs de zuster van de kraamkliniek.” De moeder knikt en wikkelt haar baby in haar paan. “Zo simpel is het eigenlijk”, zegt Céline. “Als die bijeenkomsten er niet waren, dan kende ik deze moeder misschien helemaal niet. Nu houden we elkaar in de gaten. We vertrouwen elkaar. Prachtig toch?”
Bekijk het verhaal van Céline op: youtube.com/thpnederland
Céline Edjeou
23
V
oedselschaarste en de ongelijk heid tussen man en vrouw in ontwikkelingslanden zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Want het zijn de vrouwen die verantwoordelijk zijn voor het grootste deel van de voedselproductie in deze landen. Niet alleen voor hun eigen gezin, maar voor de hele gemeenschap. Helaas krijgen deze harde werkers niet overal een eerlijke kans. Zij moeten dit doen met slechts een fractie van de middelen die beschikbaar zijn. Meer dan 1,1 miljard vrouwen hebben geen gelijke toegang tot landbezit, technologieÍn, gereedschap, onderwijs en kredieten. Veel potentieel blijft zo onbenut. Stel je voor wat ze allemaal kunnen bereiken als ze, net als de mannen, toegang hebben tot onderwijs, geld en leidinggevende posities.
De praktijk bewijst dat investeren in de ontwikkeling van vrouwen het meest effectief is in de strijd tegen honger. Want een bloeiende gemeenschap drijft niet op mannen alleen. Een krachtige vrouw investeert niet alleen in haar gezin, de hele gemeenschap profiteert daarvan. The Hunger Project gaat uit van de kracht van vrouwen en hun cruciale rol en stimuleert hen om leiderschap te nemen voor hun dorp of in de lokale politiek. Vrouwen krijgen de kans zich te ontwikkelen via alfabetiseringslessen, scholing en leiderschapstrainingen.
The Hunger Project steunt deze sterke vrouwen. Zodat zij hun mannetje kunnen staan in de strijd tegen honger.
24
LADIES FIRST op vrijdag 8 maart tionale Vrouwendag na er Int ar na op In aanlo First-campagne, en Project de Ladies er ng Hu e Th de organiseer India centraal. uwen in Benin en stonden sterke vro s FirstNederland de Ladie ants kon lunchend ur sta re ijfs yaan. dr Ro be n or In tientalle twikkeld do or de actie werd on vo l iaa ec t sp in die kickboksgala He snack kopen, r Women benefiet we Po t he s wa rde De letterlijke aftrap seizoenwedstrijd ee . Tijdens de eerste am rd ste s Am me in Da t uis he Zonneh uwen door ckey zijn sterke vro Ho g on nimp ga Ka or n lft n. In De Heren 1 va rozen aan te biede ek bli pu t he in en in avond 1-elftal en vrouw EP)-netwerk een film Ending Poverty (W en om W deze t ns he de de Tij seer Pink Saris. rtoning van de film ve t me op n, me de Lu Filmhuis First-chocola . En ls speciale Ladies gir y nd ca ten tijd ch gast bij Koffie , events verko Evelijne Bruning te s wa ag nd we ou mpong werd Internationale Vr rozenactie van Ka de er ov ge rta po re BEZOEK TEAM waar ook een korte BENIN . en In 2012 konden uitgezond ze niet komen om dat de visa niet gekeurd, maar in waren goed 2013 waren ze er wel bij: Team Beninese jongBenin! Zes eren (tussen de 13 en 27 jaar) wo nnen de selectie Benin, waarmee wedstrijden in ze een gesponso rd ticket naar Ne om mee te doen derland wonnen aan de Run for The Hunger Proje ct. De jonge boeren en boerinnen wa ren een week in Ze bereidden zic Nederland. h voor op de Ru n, maar bezoch fabriek van Hak, te n ook de trainden mee m et Kampong, be dijk en bakten pa zo ch ten Kindernnenkoeken op een Friese midde Het hoogtepunt lb are school. was hun deelnam e aan de Run fo Project. Ze hadd r The Hunger en er zo lang vo or getraind en ha En ze déden he rd op gehoopt. t ook nog: Team Be nin versloeg het bedrijfsleven en Nederlandse kwam als eerste over de finish.
VRIJWILLIGERSAVONDEN ject met vrijkantoor van The Hunger Pro In januari toastten we op het en actieve een goed 2013. In mei wisseld willigers en investeerders op over de uit en ring e-avond tips en erva vrijwilligers tijdens een inspirati ber em , de dag zij organiseren. En op 2 dec acties en evenementen die verdiepingsde The Hunger Project een na Wereldaidsdag, organiseer avond over hiv/aids.
Campagnes en events
25
Vrouwencondoom wapen in strijd tegen aids
M
ALAWI, 2004. Tijdens een hiv/aids- voorlichtingsworkshop steekt een van de aanwezige vrouwen haar hand op. Ze vraagt groepsleider Rowlands Kaotcha, directeur van The Hunger Project Malawi, of hij niet aan de condoomfabrikant kan vragen om een condoom voor vrouwen te maken. Dan zouden zij en de andere vrouwen in haar dorp zelf een keuze hebben en niet meer afhankelijk zijn van hun mannen om zichzelf te beschermen tegen hiv en aan geboorteplanning te doen. Tot ieders verbazing antwoordt Kaotcha: “Er is al een vrouwen condoom.” Niet alleen de vrouwen waren verbaasd dat zoiets al bestond. Ook voor Kaotcha was het verzoek een eyeopener, want tot dan toe was het vrouwencondoom niet bepaald een succes. En die gedachte heerst nog steeds: “Helaas houden veel beleidsmakers nog steeds vast aan de hardnekkige mythe dat niemand het vrouwencondoom wil.” Maar Kaotcha zag de potentie en toont keer op keer aan dat de sleutel tot succes ligt in de wijze waarop een programma rondom het vrouwencondoom wordt uitgevoerd. The Hunger Project Malawi verstrekt inmiddels alleen al in de gezondheidsklinieken van de epicentra 30.000 vrouwencondooms per kwartaal, aan vrouwen én mannen. En in partnerschap met USAID, YONECO en CHANGE werkt The Hunger Project Malawi ook op nationaal niveau aan de promotie van het vrouwencondoom. AFRIKAANSE VROUW KOPLOPER Het vrouwencondoom mag dan in het westen niet aanslaan, in Afrika is het wel een succes. “Er is aantoonbaar vraag
26
naar het vrouwencondoom. De vraag overstijgt op dit moment zelfs de beschikbaarheid.” Verschillende Afrikaanse landen, waaronder Malawi, vierden op 16 september zelfs Wereld Vrouwencondoomdag.
“Armoede en genderongelijkheid gelden als belangrijkste drivers achter de hivepidemie.” Dat juist vrouwen in deze landen er zelf om vragen, heeft alles te maken met hun ongelijke sociale positie en de impact van aids op het continent. Armoede en genderongelijkheid gelden als belangrijkste drivers achter de hiv-epidemie. Van de 35,3 miljoen mensen met hiv leeft 70% in Sub-Sahara Afrika. Daar is 1 op de 20 mensen geïnfecteerd, waarvan het merendeel (58%) vrouw is. Elke minuut wordt wereldwijd een jonge vrouw met hiv geïnfecteerd. Vrouwen lopen meer risico op besmetting en hebben niet altijd zeggenschap over hun (seks)leven. Mannen kunnen meerdere vrouwen hebben en seksueel geweld en verkrachting komen ook binnen het huwelijk voor. Bovendien zijn condooms en anticonceptiemiddelen vaak nog onbespreekbaar voor mannen. Aids vaagt hele generaties van de kaart en laat miljoenen wezen achter, vooral op het platteland, waar de afstand tot medische hulp het grootst is.
AIDS OP RETOUR Gelukkig is er ook goed nieuws: aids is 100% te voorkomen. Het aantal nieuwe infecties is sinds 2001 zelfs wereldwijd met 33% gedaald en in Sub-Sahara Afrika met 25%. Het vrouwencondoom is een effectief middel gebleken, als enige bescherming tegen hiv/aids waar vrouwen zelf volledige controle over hebben. The Hunger Project Malawi zet het vrouwencondoom daarom actief in tegen aids. Flora Longwe, hiv/aids en gender officer, legt uit waarom: “Het hoofddoel van The Hunger Project is honger en armoede uitbannen, maar mensen kunnen niet werken als ze ziek zijn. Als we ze niet beschermen tegen deze pandemie, zijn al onze inspanningen om een einde aan honger te maken tevergeefs, want het raakt en infecteert zovelen. We kunnen niet wegrennen van hiv/aids als we voedselzekerheid willen bereiken.” MEER DAN PREVENTIE The Hunger Project doet meer dan condooms uitdelen om het virus een halt toe te roepen. Sinds 2003 hebben al meer dan 1,4 miljoen mannen en vrouwen workshops gevolgd waarin zij bewust worden gemaakt van de relatie tussen hiv/aids en gendergelijkheid. Ook kunnen ze zich vrijwillig laten testen en behandelen. Agness Fanta uit Malawi was zwanger én hiv-positief. Van hiv/aids animators − lokale vrijwilligers die voorlichting en advies geven − en medisch personeel leerde ze hoe ze besmetting van haar kind kon voorkomen.
Lees verder op pagina 28
Tegoedbon voor een vrouwencondoom Ook het vrouwencondoom proberen? Kom dan langs bij ons kantoor in Utrecht (Korte Elisabethstraat 19) en haal er een op. Of stuur een mailtje met je adres naar info@thehungerproject.nl, en we sturen het naar je toe. OP = OP.
✂
ANIMATORS The Hunger Project traint duizenden lokale vrijwilligers in de partnerdorpen: de animators. Zij spelen een belangrijke rol in de voorlichting en preventie van hiv/aids. Zij mobiliseren mensen en middelen, organiseren bijeenkomsten en geven voorlichting en advies over genderrelaties, huiselijk geweld, vrouwelijk leiderschap en tienerzwangerschappen. Zo worden lokale leiders gekweekt die hun kennis en ervaring uitdragen naar hun eigen gemeenschap.
27
Zelf kreeg ze aidsremmers. Haar dochter werd gezond geboren en zit inmiddels op de kleuterschool. Agness wordt nu opgeleid om zelf voorlichting te gaan geven: “Ik kijk ernaar uit om met mijn kennis en ervaringen andere vrouwen te tonen wat de mogelijkheden zijn voor een hiv-positieve moeder met een hiv-vrij kind.” In 2012 en 2013 werden in de epicentra van The Hunger Project meer dan 10.000 nieuwe animators getraind. Mensen met hiv/aids kunnen bij The Hunger Project ook terecht voor mirokrediet, zodat ze beter voor zichzelf en hun gezin kunnen zorgen; iets wat bij de meest instanties niet lukt, juist omdat ze seropositief zijn.
“Ruim 35% van de afnemers van het vrouwencondoom zijn mannen” De integrale aanpak van The Hunger Project werkt. Door mannen en vrouwen er samen bij te betrekken, wordt het traditionele denkpatroon doorbroken en komt een fundamentele verandering
28
op gang. Agnes Akortsu uit Ghana: “De houding van mijn man begon te veranderen na onze deelname aan een bijeenkomst over gezinsplanning en huiselijk geweld. Vroeger dreigde mijn man met echtscheiding als ik suggereerde om naar de kliniek te gaan voor gezinsplanning. Maar laatst moedigde hij me aan om een spiraaltje te laten zetten. Hij gebruikt nu een condoom als we niet zeker zijn.” BAAS IN EIGEN BUIK Het vrouwencondoom heeft ook een sterk emanciperend effect op vrouwen. Voor het eerst hebben vrouwen een middel om zelf het heft in handen te nemen. Niet alleen om zich te beschermen tegen aids, maar ook tegen ongewenste zwangerschappen. Net als westerse vrouwen in de jaren 60 eisen ze meer en meer hun recht op om zelf te beslissen over hun leven. Edinah Masiyiwa, directeur Zimbabwe Women’s Action Group: “Wij vrouwen zouden nooit toestemming moeten hoeven vragen aan onze echtgenoten om ons eigen leven te redden.” Dat lijkt ook niet meer nodig, want ruim 35% van de afnemers van het vrouwencondoom zijn mannen! Reden voor The Hunger Project Malawi om ook mannelijke animators in te zetten.
Ontwikkelingen
programmalanden
OVERSTROMING MOZAMBIQUE In januari 2013 overstroomde de Limpopo rivier in Mozambique, waardoor 108.000 mensen het gebied moesten ontvluchten. Ook Chokwe epicentrum werd ernstig getroffen: 600 gedupeerde gezinnen, 50 verwoeste huizen en 3500 verloren hectares aan oogst. De epicentrumgebouwen zelf waren niet getroffen. Met steun van The Hunger Project Mozambique pakte de gemeenschap na de ramp de draad weer op. Het voedselzekerheidsprogramma bleek veerkrachtig: binnen enkele maanden hadden lokale boeren een goede oogst.
NO SILENCE ON VIOLENCE The Hunger Project India voerde in 2013 groots campagne tegen geweld tegen vrouwen – een veelvoorkomend probleem in India. Met de campagne pleitte The Hunger Project India voor nieuwe en betere wetgeving en beleid. Met onder andere discussies, debatten, manifestaties van gekozen vrouwelijke raadsleden, filmvertoningen en radiospotjes vroeg The Hunger Project India aandacht: "No silence on violence."
TANDARTSZORG IN SENEGAL The Hunger Project Senegal organiseerde samen met de Senegalese vereniging van private tandartsen en kaakchirurgen een driedaagse campagne in Sanar epicentrum. Meerdere specialisten gaven gratis gespecialiseerde zorg aan bijna 300 patiënten. Daarvan was de helft tandartszorg, die in Senegal zeer beperkt beschikbaar is. Bij 80 patiënten was het nodig om tanden te trekken, anderen werden doorwezen voor verdere behandeling.
PARTNERSCHAPPEN IN GHANA In januari 2013 sloeg The Hunger Project Ghana de handen ineen met SNV en het Agro Eco-Louis Bolk Institute om de positie van boeren in de epicentra te versterken. In drie epicentra werd onderzocht hoe de productiviteit en inkomens van de boeren konden worden vergroot. Het partnerschap wordt uitgebreid naar 25 epicentra, waardoor 25.000 boeren betere markttoegang voor hun producten krijgen. Vanaf augustus 2013 werkt The Hunger Project Ghana in de 49 epicentra structureel samen met het Ghanese ministerie van Gezondheid. Het ministerie levert personeel – vooral verloskundigen –, medisch materiaal en medicijnen aan de gezondheidsklinieken van de epicentra. Ook ondersteunt de overheid de trainingen van de vrijwilligers en het personeel in de klinieken. Om de gezondheidszorg op het platteland te versterken, wil het ministerie ook in andere gebieden volgens de epicentrumbenadering gaan werken – met ondersteuning van The Hunger Project Ghana. In oktober 2013 tekende The Hunger Project Ghana een overeenkomst met de ambassade van Japan om de watervoorziening te verbeteren: in de epicentra worden tien waterputten geboord.
29
Acties en Helden In álle landen waar we werken kunnen we ons doel alleen bereiken doordat zoveel mensen samenwerken. Zonder onze vele vrijwilligers zouden we in Nederland onmogelijk zoveel kunnen bereiken als we ook dit jaar weer deden. Van student tot communicatiebureau tot hardloper: een brede groep vrijwilligers zet zich in.
KAMPONG HOCKEY Kampong Hockey en The Hunger Project hebben dezelfde doelen: stimuleren van jonge, ambitieuze mensen om op eigen kracht hun ambities waar te maken. Een goeie reden om de handen ineen te slaan. Sinds 2013 spelen Dames 1 en Heren 1 met het logo van The Hunger Project op het shirt. Een veiling leverde €11.000 op en in het teken van de Ladies First-campagne eerde Heren 1 hun sterke vrouwen van het Dames 1-elftal met rozen. WOMEN ENDING POVERTY-FONDS Het Women Ending Poverty (WEP)-fonds is een initiatief van Mieke Goudriaan-Severijnen. Tijdens een investeerdersreis naar India raakte zij geïnspireerd door het effect van het leiderschapsprogramma. Samen met José Wigny vraagt zij zoveel mogelijk mensen om 10 euro per maand te investeren in het India-programma. Ze organiseren India-avonden, houden WEP-leden op de hoogte via een speciale nieuwsbrief en organiseerden een succesvolle filmavond in Delft. In 2013 droeg het WEP met €11.135 bij aan het werk van The Hunger Project in India. RUN FOR THE HUNGER PROJECT Zondag 3 november stonden ruim 900 mensen aan de start van de 7e Run for The Hunger Project. 110 Nederlandse bedrijventeams namen het in het Olympisch Stadion in Amsterdam op tegen zes jonge boeren uit Benin − waarna team Benin als eerste over de finish kwam. De 110 teams, individuele lopers, kidsrunners en wandelaars haalden samen €262.000 op (inclusief de vermeerdering van Wilde Ganzen). AID The Hunger Project was in 2013 hét goede doel van de Algemene Introductie Dagen (AID) – de introductieweek van Universiteit Wageningen, Hogeschool Van Hall Larenstein en de Stoas Hogeschool. Tijdens de AID-week leerden ruim 2000 studenten niet alleen het studentenleven in Wageningen kennen, maar kwamen zij ook in actie voor jongeren in Benin. Ze konden hun statiegeldbekers doneren, Ladies First-chocolade kopen en bij ‘chill for charity’ een zitzak huren. De Droomfabriek en het Trekkermeisje gaven een workshop over het najagen van dromen. De acties, een collecte en donatie van de onderwijsinstellingen brachten €3.000 bij elkaar voor het jongerenprogramma in Benin. 2015FESTIVAL EN MILLENNIUMLOOP IJLST Het 2015FESTIVAL in IJlst is traditie sinds 2005 en wordt georganiseerd door louter vrijwilligers. Zij zetten zich met hart en ziel in om bezoekers in contact te brengen met de Millenniumdoelen, en om geld te werven voor de programma’s van The Hunger Project in Benin en Ghana. In 2013 werd het festival voor de negende keer georganiseerd en vond voor de vijfde keer de Millenniumloop plaats. Door alle activiteiten werd ruim €111.000 opgehaald, inclusief de vermeerdering door Wilde Ganzen.
30
NAAM José Cubo ACTIE Run for The Hun ger Pro
ject “De man va n 1 miljoen” − dat is José Cubo. Zeven jaar geleden organiseerd José, contro e ller bij NPM C ap ital, de eerste editie van de Run for The Hun Project. Toen ger renden 14 te ams rondom de Bosbaan in het Amster damse Bos. Het liep een beetje uit de hand. In tota heeft de Run al for The Hun ger Project in zeven editi es samen m eer dan een miljoen euro opgehaald vo or Benin! Zoals het ee n ambitieus man betaam is zijn reactie t, : “Op naar d e 2 miljoen!”
NAAM Akkie Feenstra ACTIE vrijwilliger 2015FESTIVAL Akkie Feenstra is al vanaf het begin de stuwende kracht achter het Kinderplein op het 2015FESTIVAL. Met haar creativiteit en vermogen om mensen te mobiliseren maakt ze zich sterk voor bewustwording van de Millenniumdoelen. “Ik wil zo veel mogelijk mensen in gang krijgen voor de Millenniumdoelen. Toen ik gevraagd werd om mee te helpen, heb ik het onderwijs benaderd. De kracht van The Hunger Project is dat ze niet een zak met geld neergooien, maar mensen in hun kracht zetten. Dat werkt!”
NAAM Jan van Andel ACTIE Cycle for The Hunger Pro
ject
Jan uit Woudrichem bracht voor zijn werkgever Hak bidons naar het Olympisch Stadion voor de Run for The Hunger Project. Daar ontstond een nieu w initiatief. “Hardlopen doe ik niet, maar ik had wel een ander idee.” Hij kop pelde een fietsactie aan de Run. De der tienduizend kilometer op zijn fietsteller nam hij als startschot voor een sponsorma rathon. “Sindsdien fiets ik voor Benin. Ik laat me sponsoren voor 1 of 2 cent per kilometer. Dat kan behoorlijk oplopen, want ik fiets zo’n vijftien- tot zeventienduize nd kilometer per jaar.” Jan geniet van iede r moment. “Ik heb al vijfendertig sponso rs gevonden. Mooi dat er vanuit mijn hobby zoiets ontstaat. Ik vind het één gro ot feest.”
31
Bekijk het verhaal van Rajwanti
Machtig als een ministerpresident “Bij de eerste vergaderingen van de panchayat (dorpsraad) zat ik stil in een hoekje”. Rajwanti Singh (42) uit India oogt verlegen en bescheiden, maar blijkt een zelfverzekerde vrouw met ambitie. Nadat ze was uitgehuwelijkt, verhuisde ze naar Posta, een klein dorpje in de staat Madhya Pradesh. Ze kreeg zes kinderen. In 2009 werd ze als eerste vrouw in de panchayat gekozen. Volgens de Indiase wet moet 50% van de dorpsraadsleden vrouw zijn. Inmiddels zijn tien van de negentien raadsleden vrouw. Het was Rajwanti’s echtgenoot die haar het zetje gaf om zich verkiesbaar te stellen voor de dorpsraad. En dat was nodig. Rajwanti: “Diep vanbinnen koesterde ik die ambitie. Maar het duurde een tijd voordat ik die stap durfde te zetten.”
LEIDERSCHAPSTRAINING “In het begin was ik onzeker, ik wist niet wat ik moest zeggen of welke oplossingen ik zou kunnen aandragen voor het dorp.” Na haar verkiezing in 2009 kwam ze in contact met The Hunger Project. Ze volgt sindsdien een vijfjarig trainingsprogramma. De trainingen zorgden voor de ommekeer. “Mijn ontwikkeling als vrouw en leider kwam in een stroomversnelling. Ik werd actiever en ging in mezelf geloven. Ik voel me geen dorpsraadslid, maar een groot leider, zoals de minister-president! Ik kreeg het gevoel dat ik evenveel waard ben als een ander.” Gedreven vertelt ze over haar ambities: “Ik wil mezelf blijven ontwikkelen en bewijzen dat ik een goede leider ben. En dat ik niet minder ben dan een man. Ik wil laten zien dat vrouwelijke leiders verder kijken, een vooruitziende blik hebben. Sterker nog, ik wil doen wat mannen niet lukt.”
32
VERDER KIJKEN DAN HET DORP Als raadslid richt ze zich op werkgelegenheid, gehandicapten, de strijd tegen ondervoeding en een betere positie voor de armen. Ze adviseert andere vrouwelijke leiders en bracht vrouwen uit verschillende panchayats samen. En ze werd verkozen tot voorzitter van de vrouwenfederatie op staatsniveau. “Samen staan we sterk. Een individu kun je kapotmaken, maar een groep niet.” Met de staatsfederatie voerde ze actie tegen geweld tegen vrouwen. Op een spoedvergadering van twintig vrouwelijke leiders houdt ze een vurig betoog waarin ze refereert aan de groepsverkrachting in Delhi. “Dit kan ons ook overkomen. We moeten onze sociale omgeving leefbaarder maken voor vrouwen en meisjes. Daarom hebben we samen deze federatie gevormd. Onze stem wordt sterker en we kunnen duidelijk maken dat vrou-
wen ook rechten hebben. Niemand kan meer zeggen dat ik iets niet kan omdat ik vrouw ben. En als ze in de weg staan, klaag ik ze aan. Tot de hoogste magistraat aan toe.”
“Samen staan we sterk. Een individu kun je kapotmaken, maar een groep niet.”
De kracht van meedoen met lokaal bestuur Indiase vrouwen verbeteren hun dorp “In a rights-based framework, the issue should never be ‘reaching the poor’z the point is for the poor to be able to reach the services – to take control over their own lives and destiny.” - John Coonrod, The Hunger Project global
T
ulsa Bai (45) is voorzitter van de dorpsraad van Lakhakhera in India. Het dorp Lakhakhera ligt in Mahya Pradesh, een van India’s armste staten. 40% van de bevolking leeft onder de armoedegrens en twee derde van de kinderen is ondervoed. In Lakhakhera zorgde de dorpsraad de afgelopen jaren voor de bouw van scholen, gezondheidscentra en zelfs een gemeentehuis. Maar desondanks verbeterde het leven van de inwoners van het dorp niet. Tulsa vroeg zich af waarom dit zo was. Het werd haar duidelijk dat door de grote ongelijkheid in het dorp – veroorzaakt door kastenverschillen – de voorzieningen niet toegankelijk waren voor iedereen. De groep van de laagste kasten, die de faciliteiten het meest nodig hebben, maakte er geen gebruik van.
“Soms staan er domweg onpraktische bezwaren in de weg.”
Tulsa
LOKAAL BESTUUR In bijna alle landen staat in de wet dat de overheid zorgt voor belangrijke basisvoorzieningen zoals gezondheid, onderwijs, voeding en inkomen. In veel landen is het op het diepe platteland moeilijk om dat recht ook echt te laten gelden. Vaak traint The Hunger Project dan ook gemeenschappen om zich zo te organiseren, dat ze samen dat recht kunnen afdwingen. En nog is dat geen garantie dat die voorzieningen ook echt worden gebruikt. Soms staan er domweg onpraktische, menselijke bezwaren in de weg.
“Meer dan 1 miljoen vrouwen zijn dorpsraadslid.” Sinds 2013 werken The Hunger Project en het United Nations Democracy Fund (UNDEF) daarom samen aan ‘participatief lokaal bestuur’. Samen vragen we aandacht voor sterke lokale overheden waar mensen een beroep op kunnen doen – cruciaal voor een duurzame oplossing van armoede. Wanneer de gemeenschap goed georganiseerd is, kan zij aanspraak maken op deze voorzieningen, inspraak krijgen in de agendavorming en afgevaardigden verantwoordelijk stellen voor de resultaten. Want iedereen – man, vrouw, jong, oud, boer, handelaar, etc. – moet zijn of haar belangen na kunnen streven. VROUWELIJK LEIDERSCHAP India is op de goede weg. Meer dan 1 miljoen vrouwen zoals Tulsa zijn al officieel gekozen tot dorpsraadslid. En meer dan een miljoen goed geïnformeerde vrouwen roept het lokale bestuur ter verantwoording. Met resultaat: in de Indiase dorpen is meer schoon drinkwater, zijn er betere sanitaire voorzieningen, is er beter onderwijs, minder huiselijk geweld en minder alcoholisme.
Lees verder op de volgende pagina
33
SAJHA MANCH Tulsa ontdekte tijdens een Sajha Manchbijeenkomst dat de overheidsvoorzieningen in haar dorp alleen werden gebruikt door leden van de hoogste kaste. De Sajha Manch is een initiatief van The Hunger Project in samenwerking met UN Women. Tijdens zo’n bijeenkomst komen vrouwen uit de omgeving samen om te praten en oplossingen te zoeken voor hun dorpen. Meer dan 23.000 vrouwen hebben al deelgenomen aan 315 Sajha Manch bijeenkomsten, verdeeld over drie staten in India. In 2010 organiseerde Tulsa in haar dorp een eerste Sajha Manchbijeenkomst voor vrouwen uit alle kasten. Samen ontdekten ze dat vrouwen uit de laagste kasten ervan overtuigd waren dat zij geen gebruik mochten maken van de nieuwe voorzieningen in hun dorp. Omdat ze zelf nooit toegang hadden gehad tot onderwijs of gezondheidszorg. Ze dachten dat dat ook voor hun kinderen altijd zo zou blijven. Tulsa vroeg aan de vrouwen die er al wel gebruik van maakten, om ten minste een paar anderen te overtuigen van de voordelen. En dat werkte. Zo kon Lakhakhera veranderen. Shanti, een van de vrouwen: “Als wij en onze kinderen niet het goede voorbeeld geven en als eersten gebruikmaken van de gezondheidscentra, waarom zouden anderen dat dan wel doen? Dus deden wij dat, waarna anderen snel volgden.” RESULTAAT Door programma’s van The Hunger Project en bijeenkomsten zoals de Sajha Manch, komen op het verarmde platteland van India voorzieningen beschikbaar. In dorpen zoals die van Tulsa worden nu wegen gebouwd, komt toegang tot elektriciteit, gaan meer meisjes naar school en heeft iedereen toegang tot openbare voorzieningen. Verschillen tussen bevolkingsgroepen worden langzaam kleiner. Door iedereen de kans te geven om deel te nemen aan het democratisch proces, kunnen zij hun situatie zelf verbeteren. En daarom werken The Hunger Project en UNDEF in elk geval tot 2015 samen.
34
“Tijdens de Sajha Manch zoeken vrouwen oplossingen voor hun dorpen.”
Oog in oog met
Nobelprijswinnaars Eind oktober 2013 vond de World Summit of Nobel Peace Laureates plaats. Hier komen oud-winnaars van de Nobelprijs voor de Vrede samen, waaronder de Dalai Lama, Muhammad Yunus en Michail Gorbatsjov. The Hunger Project was aanwezig met een internationale jongerendelegatie, waaronder de Nederlandse Dirkjan en Marina. Zij dompelden zich drie dagen onder in discussies over mensenrechten en vrede. Dirkjan vertelt: “Mijn nichtje Marina en ik vertrokken naar Warschau voor de 13e editie van de summit. We zouden gaan praten en nadenken over thema’s als wereldvrede, wereldhonger, rechtvaardigheid en solidariteit. Er zouden grote namen aanwezig zijn. Mensen die zich al jaren, of hun hele leven, hebben ingezet voor een betere wereld. In het begin zijn de Nobelprijswinnaars nog ‘gewone mensen’, maar zodra ze op een podium gaan spreken over hun ervaringen en projecten, wordt het wel duidelijk dat ze niet voor niets een Nobelprijs hebben gekregen. Zoals de verhalen en inzichten van Muhammad Yunus over zijn microkredietbank in Bangladesh en de impact op de bevolking. Of hoe ingewikkeld het voor De Klerk was om tot overeenstemming te komen met alle partijen in de afschaffing van de apartheid. Grappig genoeg: naarmate we meer mensen hoorden spreken, hoe ‘normaler’ ze voor me werden. Duidelijk werd dat vooral de omstandigheden bepalen wie in staat was om een grote verandering te bewerkstelligen − zo waren een aantal personen zeker de juiste persoon op de juiste tijd op de juiste plek. En dat je de gevolgen van een moedige daad niet altijd kunt overzien. Dat de kleinste daad de grootste uitwerking kan hebben. En dat het goed is om op het juiste moment je stem te laten horen, en dus dat moment te zoeken. Al met al sprak de Dalai Lama mij het meest aan. Deze eigenzinnige, grappige, oude, wijze, heilige man was de eerste die de innerlijke kant van de ‘wereld veranderen’ benadrukte. ‘Wereldvrede kan nooit zonder eerst vrede met jezelf te hebben.’ Daar kunnen we thuis in ieder geval al mee aan de slag. Ik begrijp nu beter waarom ze aanraden om te blijven ‘dromen’ over een betere wereld, al lijkt het een utopie. Want vele dingen die nu wel kunnen, werden vroeger voor onmogelijk gehouden. Zo ook: het oplossen van wereldhonger. Dit was voorheen een onmogelijk doel, maar nu zijn we daar niet meer zo zeker van. En als je niet oppast is honger over een jaar of vijftig taboe.”
Dirkjan en Marina met Muhammad Yunus
“De kleinste daad kan de grootste uitwerking hebben”
35
Het Bestuur
Carel van Bemmelen – voorzitter “The Hunger Project werkt! Bij The Hunger Project draait het om mensen te motiveren hun eigen toekomst in handen te nemen en daarmee een einde te maken aan chronische honger voor henzelf en hun familie. De resultaten laten zien dat deze structurele en dus ook mentale oplossing de enige manier is om dit grote wereldprobleem aan te pakken. Het einde van honger is niet alleen belangrijk voor de mensen die het rechtstreeks raakt, het is ook in ons belang.”
Stan Pieters – juridische zaken (tot december 2013) “Een wereld zonder honger is haalbaar als wij daarvoor kiezen. In het hoe is The Hunger Project toonaangevend en leidend. Door het voor te doen. Door te doen wat werkt. Samen. Doe je mee?”
Marianne Douma – secretaris en vicevoorzitter (tot sept 2013) “Als je kansen wilt creëren, interesse hebt in de wereld om je heen, weigert je bij de status quo neer te leggen. Als je nieuwsgierig bent en beseft dat er meer wegen leiden naar Rome. The Hunger Project heeft dynamiek, is professioneel en prikkelt tot meedoen.”
Ellen Kalkhoven – penningmeester “Ik geloof in de innerlijke kracht van mensen. The Hunger Project werkt op kleine en grote schaal met prachtige projecten voor vrouwen, mannen en kinderen. Mooi om te zien dat de wilskracht van mensen onoverwinnelijk is. Met een klein beetje hulp en motivatie worden fantastische resultaten behaald. En daar draag ik graag mijn bescheiden bijdrage aan bij.”
36
Elvia van den Berg – HRM “De kracht van The Hunger Project ligt voor mij in de focus op de kracht van mensen, op vrouwelijk leiderschap en op samenwerking. Met een klein en daadkrachtig team, een grote groep investeerders en vrijwilligers is The Hunger Project uniek in haar aanpak. Een aanpak waarmee mensen zélf hun leven kunnen veranderen. Want een wereld met honger en armoede is onacceptabel.”
Bestuursverandering Eind 2013 veranderde het bestuursmodel: de directeur werd directeur bestuurder; het bestuur werd een Raad van Toezicht.
The Hunger Project Nederland
TEAM In 2013 werd het vaste team van zes medewerkers met een nieuwe fondsenwerver uitgebreid naar zeven. Daarmee bestaat het kernteam nu uit 5,3 FTE. Vijf geweldige studenten liepen in 2013 stage bij The Hunger Project en gemiddeld werkten vier dagdelen per week vrijwilligers op kantoor. VRIJWILLIGERS Ongeveer 50 vrijwilligers waren in 2013 actief voor The Hunger Project. Sommigen, zoals het bestuur en de Raad van Advies, ondersteunden het kantoor. Anderen hielpen mee bij de organisatie van evenementen en campagnes. Daarnaast werkte The Hunger Project met vrijwillige professionals op het gebied van (online) communicatie, fotografie, tekst en fondsenwerving. Mede daardoor konden we ook in 2013 de kosten zo laag mogelijk houden. RAAD VAN ADVIES The Hunger Project Nederland kon in 2013 rekenen op de steun van een aantal invloedrijke Nederlanders, die zich actief inzetten om The Hunger Project te promoten: Jan Willem Baud – voorzitter van de directie van NPM Capital Hans Eenhoorn – voormalig directeur Unilever, lid UN Task Force for Ending Hunger Joan Ferrier – voormalig directeur E-quality Leoni Jansen – zangeres/programmamaker Sander Mahieu – Synnova Organisatie Advies Maria Martens – lid van de Eerste Kamer (CDA) Felix Meurders – radiopresentator Willemijn Verloop – Social Enterprise NL, oprichter Warchild (tot eind 2013) Herman Wijffels – Sustainable Finance Lab, voormalig Wereldbank, SER en Rabobank Pieter Winsemius – voormalig lid Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid
Evelijne Bruning – Directeur Evelijne Bruning is sinds december 2009 directeur van The Hunger Project Nederland. In 2013 had zij een contract voor 40 uur per week, en had ze een bruto jaarinkomen van €83.898. Volgens onderzoek van de Vereniging voor Fondsenwervende Instellingen is dit minder dan het gemiddelde salaris van een goede doelen directeur (€98.000 in 2011), en ruim onder hun maximumnorm van €158.000
37
Interview
Keihard werken voor onze goede doelen Interview met Judith Lingeman, Hoofd Goede Doelen van de Nationale Postcode Loterij De Nationale Postcode Loterij haalde tot nu toe ruim 4 miljard (!) op voor goede doelen. Hoe hebben jullie dat gedaan? De loterij is in 1989 opgericht om een structurele geldstroom voor goede doelen te creëren. Daarom werken we al 25 jaar keihard om loten te verkopen. De helft gaat naar goede doelen die werken aan een groene en rechtvaardige wereld. Dat mensen meespelen met hun postcode was meteen een groot succes. Straten en buurten winnen samen, dat spreekt mensen aan. En we laten de successen van onze goede doelen zien. Over hoeveel goede doelen wordt dit enorme bedrag verdeeld? Dat is een uitgebreid en grondig proces. We steunen nu ruim 90 goede doelen met een vaste jaarlijkse bijdrage. Daarnaast geven wij ieder jaar een aantal eenmalige schenkingen. Vaste begunstigden kunnen ook een aanvraag indienen voor een extra projectbijdrage. Met mijn team inventariseer ik ieder jaar alle aanvragen en maak ik een voorstel voor de verdeling voor de directie en Raad van Commissarissen. Die heeft de beslissende stem. Jullie steunen The Hunger Project sinds 2011 met €500.000 per jaar. Waarom? The Hunger Project wil honger de wereld uit helpen door mensen te versterken, zodat ze zélf een einde maken aan honger en armoede. Net als The Hunger Project geloven wij in de kracht van mensen. We zijn er dan ook trots op dat we The Hunger Project kunnen steunen.
“Net als The Hunger Project geloven wij in de kracht van mensen.”
38
Wat zijn jullie toekomstplannen? De markt voor loterijen in Nederland verandert. Online wordt de kansspelmarkt gelegaliseerd en mogelijk gaat de Nederlandse loterijmarkt open voor buitenlandse aanbieders. Voor ons is het een uitdaging om de opbrengst op peil te houden en liefst nog te verhogen. Daarom moeten we een aantrekkelijk product blijven aanbieden. Wat was het hoogtepunt van 2013? Vele! Het Goed Geld Gala in het Concertgebouw met ex-president Clinton, waar we 290 miljoen verdeelden. De realisatie en aanbieding van het Droomboek aan Koning Willem-Alexander. De 7e ‘Postcode Lottery Green Challenge’, waarbij Ginger Dosier €500.000 won voor haar revolutionaire productieproces van bakstenen. En natuurlijk de prijsuitreikingen aan onze trouwe deelnemers, met als hoogtepunt de Kanjer van 43 miljoen in Vrouwenpolder.
Interview
Tevreden over het financieel resultaat Sinds eind 2012 is Ellen Kalkhoven verbonden aan The Hunger Project. Eerst als penningmeester in het bestuur, en sinds eind 2013 als portefeuillehouder financiën en vertrouwenspersoon binnen de nieuwe Raad van Toezicht. Ellen Kalkhoven is een drukbezette professional. In het dagelijks leven is zij directeur bedrijfsvoering van een zorginstelling. Ook is ze voorzitter van een vereniging van finance professionals in de zorg. En geeft ze in het weekeind fitness-lessen, omdat dat haar ‘op een leuke manier’ verplicht om als voorbeeld voor anderen in beweging te blijven. Waar haal je al die tijd en energie vandaan? “Ik heb het altijd leuk gevonden om veel te doen. En ik geef graag terug aan de wereld, door me in te zetten voor dingen die ik belangrijk vind. Daar krijg ik dan zelf ook weer energie van. Moeilijker is het niet.”
Ellen Kalkhoven, penningmeester: “Het liefst was ik na deze investeerdersreis meteen naar Afrika verhuisd, om daar mee te werken. Maar dat zou tegen alle principes ingaan waar The Hunger Project voor staat. Dus hou ik het bij besturen op enige afstand. En dat bevalt me tot nu toe erg goed.”
Ben je tevreden met de financiële resultaten van 2013? “Zeker wel. Kijk, je zou natuurlijk ook kunnen zeggen dat we het inkomstendoel van drie en een half miljoen euro niet hebben gehaald. Strikt genomen is dat ook zo. Maar we hebben wél uiteindelijk met 2,8 miljoen euro inkomsten bijna de spectaculaire groei van de afgelopen jaren geconsolideerd. In een krimpende markt. En we hebben in 2013 met de Nederlandse ambassade in Benin een samenwerkingsovereenkomst getekend voor twee miljoen euro, over een periode van vier jaar. Dat zie je niet terug in de jaarrekening, omdat het rechtstreeks naar The Hunger Project Benin gaat. Maar omdat we het gehele budget van The Hunger Project Benin vanuit Nederland betalen, betekent dat ook dat we een deel van onze inkomsten uit bijvoorbeeld de Postcode Loterij nu voor andere landen kunnen inzetten. Alles bij elkaar genomen vind ik de resultaten dan ook goed. Wel wordt het nog erg spannend om de groeiambitie naar 4 miljoen euro inkomsten voor 2014 waar te maken. Daar zitten we als Raad van Toezicht samen met het bestuur dan ook dicht bovenop.”
39
Balans per 31 december 2013 31/12/2013
31/12/2012
€
€
7.425 7.425
8.610 8.610
185.011 1.245.638 1.430.648
35.167 1.293.539 1.328.706
1.438.074
1.337.316
Reserves Continuïteitreserve Bestemmingsreservers Totaal
297.500 345.487 642.987
262.500 9.107 271.607
Fondsen Bestemmingsfondsen Totaal
693.556 693.556
862.807 862.807
62.500 39.031 101.531
110.538 92.364 202.902
1.438.074
1.337.316
Activa (na resultaatbestemming) Vaste activa Materiële vaste activa Totaal Vlottende activa Vorderingen Liquide middelen Totaal TOTAAL ACTIVA
Passiva
Kortlopende verplichtingen Vooruitontvangen bedragen Overige schulden Totaal TOTAAL PASSIVA
40
De staat van baten en lasten over 2013 Actueel 2013
Budget 2013
Actueel 2012
Baten Baten uit eigen fondswerving Baten uit acties van derden Overheidsubsidies Baten uit beleggingen Overige baten SOM DER BATEN
€ 1.694.747 1.136.635 7.102 2.838.484
€ 2.500.000 1.000.000 3.500.000
€ 2.139.098 927.709 14.519 20.000 3.101.326
Lasten Doelen - Programma’s - Bewustwording Totaal
2.179.961 105.122 2.285.083
3.000.000 90.900 3.090.900
2.590.397 154.914 2.745.311
Werving baten - Kosten eigen fondsenwerving - Kosten acties derden - Overheidsubsidies Totaal
119.951 42.995 30.676 193.622
244.530 244.530
121.117 56.996 178.113
Beheer en administratie
157.649
94.380
129.192
2.636.354
3.429.810
3.052.616
202.130
70.190
48.710
35.000 336.380 -169.251
-
35.485 9.107 4.118
202.130
-
48.710
SOM DER LASTEN RESULTAAT
Resultaatbestemming Reserves Continuïteitreserve Bestemmingsreserve Bestemmingsfonds RESULTAAT
41
Bewust wording
3.175
Eigen Fondsenwerving
37.394 2.606 1.610 242 42.995
1.143
Acties Derden
24.929 1.737 1.074 162 30.676
2.013 762
Subsidies
137.112 9.554 5.904 888 157.649
4.190
Beheer & Administratie
416.411 28.951 19.575 2.692 2.636.354
2.149.214 6.812 12.698
Totaal 2013
407.000 30.000 41.350 3.000 3.500.000
2.975.000 20.000 23.650
Budget 2013
306.157 25.117 25.264 1.859 3.052.615
2.590.397 81.553 22.268
Totaal 2012
2.149.214
Fondsenwerving
4.800 2.667
104.392 7.238 4.473 673 119.951
Doelen
762
87.253 6.080 3.757 565 105.122
Landen Programma’s
25.329 1.737 2.757 162 2.179.961
Specificatie en toerekening aan de doelstelling Doelstelling
Kosten Directe kosten Subsidies en bijdragen Uitbesteed werk Publiciteit en communicatie Indirecte kosten Personeel Huisvestingskosten Kantoor en algemene kosten Afschrijvingen en rente Totale kosten
De volledige jaarrekening van 2013, de acountantsverklaring en de jaarrekening van voorgaande jaren vind je op thehungerproject.nl.
42
Onze investeerders Veel dank aan al onze investeerders, sponsors en partners die samen met ons werken aan een wereld zonder honger. Uit privacy overwegingen noemen we hier geen namen van particuliere investeerders, hoewel die voor ons natuurlijk net zulke belangrijke partners zijn. • 4Lindes • ABN AMRO Foundation - Walking Fair • Achmea Foundation • African Villages Foundation • AID bestuur • Akzo Nobel • Apotheek Tanthof • Aubergine IT • Aver • B & M Beheer • Base Coaching en Training • Basset • BenC Invoicing • Bentley Systems Europe • BlueSkyBehaviour • Bontenbal Coaching • Buren van Velzen Guelen • Center Parcs • Cimon • Coaching met karakter • Coaching Noordnederland • Coachingland • Coachkwadraat • Compass Group Nederland • Continental Bakeries • Cordaid • Creative Venue • De Droomfabriek • De Koornzaayer Foundation • Delicia • Direction • DLA Piper Nederland • Dongemond College • Dura Charity Foundation • Emma Health & Beauty Care • Eurojob International Holding • Familievereniging VOx • Fifty/Fifty Tekst • Fight4life • Financieel Bedrijfsmanagement FBM • First Things First • Frans van Seumeren Holding • Friends Cycle For The Hunger Project • Friends Run For The Hunger Project • FutureFlow organisatieadvies en coaching • Gerni Luttikhuis Coaching • Global Durability Fund • Groei door coaching • Habest Holding • Hak
• Helvoet Holding • Hoogendijk Coaching • Horizontoer • House of Sports • Houthoff Buruma Coop • HUMANA • IFB/McCANN • IFMSA Nijmegen • Ik loop met je mee • Inbak • Indawa • Indutrade Benelux • Inspiration at Work • Investore Holding • Itsourbusiness ICT support • Jeannette’s Hairstyling • Jolande van Kempen Advies • Kerewin Consult • Kifungo • Kitty Corrects • Krachtbron • Krauthammer International • La Paz Beheer • La Red Food • Latoer Holding • Lysan Zanglespraktijk • Managementadvies & Coaching • Maree Invest / CIG • Marten Bos Coaching • Media Info Groep • Melkveehouderij Jeljer Hoekstra • Mensenwerk • Microsoft • Mijander • Millenniumnetwerk Fryslân • Mind-Work • Mountain Design • Nationale Postcode Loterij • Nauta Dutilh • Neerlands Glorie Holding • Nexo Coaching • NPM Capital • Odem Organisatieontwikkeling • PANO • Paul’s Copy • Plesch • PoDa Beheermaatschappij • Prepaid Union • PricewaterhouseCoopers • Priva • ProDelta Holding B.V. - Shalom
Foundation • Protestantse Gemeente IJlst • PUM BV • Pyros Organisatieontwikkeling • Ribbink van den Hoek Familie Stichting • Riwal Hoogwerkers • Roberts Venture • Roland de Zeeuw Fotografie • Royaan • School voor Coaching • SDH Executive Search • Skiff • Solar Nederland • Soroptimist International Club Bussum • Soroptimist International Club Goeree Overflakkee • Soroptimist International Club Waterland • Statz & Co • Stichting FEMI • Stichting Flexi-Plan • Stichting Kalibomba • Stichting Nationale Goede Doelen • Stichting Talpa • Stichting tot behoud van de refter • Stichting Wees een Kans • Stichting Run for the Hunger project • Stoks Magazijnen • Sustainable Development in Action • S.V. Kampong Hockey • TBWA\ NEBOKO DOWNTOWN • Technische Handelmaatschappij A Bird • The Respect Company • Vanderlande Industries • Van Nie Beheer • Van Osch • Vegro Running Friends • Volkers • Voluyt Interim Consultancy • Wereldcoach • Werkplaats 52 • Westlock • Wijnands Management • Wilde Ganzen • Wikkerink Levenskunst • World of Ideas • Zandbergen • Zin in je werk/i-opener
43
Investeren met resultaat
Een investering in het werk van The Hunger Project heeft van álle dertigduizend goede doelen van Nederland de grootste kans op impact, volgens onafhankelijke onderzoeken van de Nationale Goede Doelen Test en de Goede Doelen Monitor, die zich mede baseren op de zeer uitgebreide database van de vakgroep Filantropie van de Erasmus Universiteit. Bij beide testen scoort The Hunger Project de hoogst haalbare score (100%); op bijvoorbeeld transparantie, activiteiten en organisatie. En daar zijn we – natuurlijk – erg trots op.
Op de goede doelen vergelijkingswebsites van Trouw en Independer kun je ons zelf ook beoordelen. Wij horen graag wat je van The Hunger Project vindt!
THE HUNGER PROJECT NEDERLAND