Anne over Water Natuurlijk

Tekst Gerard Zwinkels

Vader Mollema was Fries en werkte als landarbeider in de jaren dertig van de vorige eeuw aan landontginningen in de Wieringermeer. Sloten graven, ontwateren, geschikt maken voor de landbouw. Negentig jaar later is zoon Anne Mollema daar, in zijn functie als bestuurder namens Water Natuurlijk in het waterschap Hollandse Delta, ook bij betrokken. Maar wel met een andere visie.

Aanvankelijk zag dat er niet zo uit. Anne studeerde een jaar pedagogiek, maar vond het te theoretisch, werkte drie jaar als meubelstoffeerder, maar besloot op zijn 21e toch weer te gaan studeren in Wageningen; bodem en waterbescherming en later ook milieukunde. Hij is sinds 2000 bij de gemeente Rotterdam werkzaam als projectmanager aan onderhouds- en vernieuwingsprojecten van de stad. Vaak hebben die projecten raakvlakken met water en daar ligt ook een groot deel van zijn expertise.

Funderingsproblematiek

“In 2007 ben ik met mijn gezin in Dordrecht komen wonen. Dat kwam omdat ik in 2003 betrokken werd bij het project van de gemeente Dordrecht voor funderingsherstel als gevolg van lage grondwaterstanden. Dat was het geval in de wijken Krispijn, 19eeeuwse schil en het Reeland. Ik heb meegewerkt aan een beleidsplan en oplossingsmaatregelen beschreven. Uiteindelijk is bij meer dan 800 woningen funderingsherstel uitgevoerd, maar lang niet alle problemen zijn toen opgelost.

Water Natuurlijk in het Waterschap

Sinds 2015 is Anne bestuurslid van Water Natuurlijk, de grootste landelijke waterschappartij. Water Natuurlijk bestaat sinds 2008 en is opgericht door verschillende natuurorganisaties. Het is een onafhankelijke partij, niet gebonden aan een politieke. Landelijk is Water Natuurlijk de grootste. In 18 van de 21 waterschappen zit ze in het dagelijks bestuur. Naast BBB is het de sterkst groeiende partij. Ze bezetten, na de laatste waterschapsverkiezingen van maart, in het waterschap Hollandse Delta (waar Dordrecht onder valt) twee zetels in het algemeen bestuur. “Wij zijn de groene stem”, zegt Anne. “Andere partijen nemen dat steeds meer over. Wij richten ons op de toekomst, kijken vooruit. We zijn verbindend, want je zult problemen samen moeten oplossen.”

Werkzaamheden waterschap

Waterschappen zijn onder andere verantwoordelijk voor bescherming tegen wateroverlast, bijvoorbeeld door veilige dijken. Ze zijn verantwoordelijk voor voldoende en schoon oppervlakte water in sloten en vaarten, en voor de waterzuivering zoals op de Staart. Anne: “Water wordt door klimaatveranderingen steeds belangrijker. We zullen heel anders over onze watersystemen moeten gaan nadenken. Als het hier extreem hard regent staan de Reeweg Oost en haar zijstraten aan de zuidzijde onder water. We hebben het in 2020 nog zien gebeuren. En als je dat wilt voorkomen dan moet er ook iets op wijkniveau gebeuren. Ik woon aan de hoge noordkant van de Reeweg en kan, door mijn hemelwater niet op het riool te lozen, meehelpen voorkomen dat de Komatistraat bij hevige regenval onderloopt. De gemeente kan de capaciteit van haar rioleringssysteem nauwelijks vergroten. De waterschappen kunnen extra sloten aanleggen of bestaande vergroten om dat water sneller af te voeren of op te slaan. Of om het in tijden van droogte eenvoudiger aan te kunnen voeren. En met name dat laatste is, als gevolg van klimaatverandering, steeds belangrijker aan het worden. Om de stad te verkoelen hebben we meer groen nodig. Bomen en struiken verdampen water en dat geeft koelte en voorkomt hittestress. Tegelijkertijd heeft dat groen weer water nódig, en slurpen die bomen het grondwaterpeil naar benden. Dus zul je dat grondwater weer moeten aanvullen.”

Wateroverlast Reeweg Oost 16 juni 2020

Dordt Centraal / Stolk fotografie

Anders denken

“Waterschappen zijn van oudsher agrarische organisaties. Vooral gericht op voldoende beschikbaarheid van water als voorwaarde voor akkerbouw en veeteelt. Ons denken is traditioneel daarop gebaseerd geweest”, zegt Anne. “Dat is nu aan het veranderen. We hebben te maken met nieuwe eisen. Door bijvoorbeeld maar krampachtig vast te houden aan een niet te hoog grondwaterpeil, zodat landbouwmachines over de akkers kunnen rijden, pompen we Nederland naar beneden. Nederland is sinds de middeleeuwen drie meter gezakt. In het centrum van Rotterdam is dat acht meter. Door te lage grondwaterstanden klinkt de grond in. Nederland zakt harder dan dat de zeespiegel stijgt. Ook het Reeland. Als we zorgen dat er meer water is in de zomer gaat dat zakken minder snel. We lopen nu tegen de grenzen en de nadelen van onze oude watersysteemgedachte aan. We moeten niet willen dat we vandaag en wel meteen ons eigen probleem opgelost krijgen. Nee, we moeten naar de toekomst kijken. Hoe ziet het er over 20 of 50 of 100 jaar uit. En dan worden de economische afwegingen heel anders. We praten over landbouw, want die is zo belangrijk. Dat klopt natuurlijk, maar zij maakt niet meer uit dan 1,4% van ons BNP. Met andere woorden 98,6% van ons BNP is géén landbouw. Zelfs natuurgerichte recreatie maakt een groter deel uit van ons BNP. De agro-industrie heeft een fors belang bij het huidige landbouwsysteem. Ze sponsoren indirect ook de BBB. Ook land- en tuinbouworganisaties doen daar in mee. Met van oudsher veel VVD en CDA bestuurders, die zelf verantwoordelijk zijn voor dit foute beleid: Een onevenwichtige grote groei van de landbouw. En dan nu de linkse partijen de schuld geven dat ze dat foute beleid willen terugdraaien. Nee zeg, je hebt zelf de fout gemaakt. Je hebt niet vooruit gedacht. Hou nou gauw op. Ja, ik heb een mening!”.

Gedrevenheid, je kan het Anne niet ontzeggen. En 20.856 bewoners van de Hollandse Delta zijn het, volgens de definitieve uitslag van de waterschapsverkiezingen, dik met hem eens.