STRAAT

STRAATNAMEN IN WIELWIJK: ABEL TASMANSTRAAT De straatnamen in Wielwijk zijn vernoemd naar zeehelden. Wie waren zij en wat hebben ze gedaan in het rijke verleden van ons land. Vandaag praten we over Abel Tasman.

WIEL DE WIJKMEEUW

De Abel Tasmanstraat loopt van de Zuidendijk naar de Cornelis Trompweg en is de toegangsweg vanuit Crabbehof naar onze wijk. Maar wie was Abel Tasman?

Abel Janszoon Tasman werd in 1603 in Lutjegast (provincie Groningen) geboren. Hij is een Nederlandse ontdekkingsreiziger in dienst van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) en bekend door zijn reizen tussen 1642 en 1644. Tijdens deze reizen heeft hij diverse landen ontdekt.

In 1633 vertrok Tasman in dienst van de VOC naar Batavia, het huidige Jakarta. In 1639 was hij tweede man op een expeditie waarbij de zeeën ten oosten van Japan werden onderzocht. In 1640 ging hij als schipper naar Nederlands Formosa, deel van het huidige Taiwan.

Abel Tasman kreeg de opdracht het land te onderzoeken dat toen bekend stond als Nieuw-Holland (nu Australië), waarvan de westkust al door Nederlanders ontdekt was. Hij moest vaststellen of het land deel uitmaakte van het vermeende Terra Australis, een zuidelijk continent, dat volgens de denkbeelden van die tijd zou moeten bestaan om de aarde in evenwicht te houden. De VOC hoopte dat door deze reis dit onbekende continent voor de handel geopend en geëxploiteerd zou kunnen worden.

Eerst expeditie

Tasman vertrok op 4 augustus 1642 met twee schepen voor zijn eerste expeditie. Ze voeren eerst naar Mauritius. Daarna koerste hij oostwaarts zuidelijker dan tot dan toe iemand gedaan had. Op 6 november begon het te sneeuwen en hagelen en men besloot de koers naar het noorden te verleggen. Na zo’n 900 kilometer zeilen bereikten ze Tasmanië. Op 1 december werd aan land gegaan om verse groente en zoet water te zoeken. De lokale bevolking liet zich niet zien. Met veel moeite werd een vlag geplant.

Nieuw Zeeland

Op 13 december 1642 kregen Tasman en zijn mannen een groot hoog verheven land in zicht. Ze zagen als eerste Europeanen de westkust van het Zuidereiland van NieuwZeeland. Ze voeren noordwaarts langs de kust. Tasman noemde het land Statenland, denkend dat het eiland zuidelijk van Kaap Hoorn lag. Nabij de noordpunt van het eiland zette hij het anker uit in een baai. De bemanningsleden die hier aan land gingen werden door de inlanders gedood. Hevig geschrokken vertok Tasman van deze plek. Tegenwoordig heet deze baai Golden Bay. Op 20 december miste hij de zeestraat die later Straat Cook zou gaan heten, die het Noorder- en het Zuidereiland scheid. Hij nam aan dat het ontdekte land een deel van Terra Australis was, het onbekende Zuidland.

Tonga

Begin januari 1643 ontdekte hij de Driekoningeneilanden. Hij zeilde verder naar de Tonga-eilanden, die hij op 20 januari in zicht kreeg. Hier ruilde hij water en voedsel tegen wit katoen, spijkers en spiegels. De expeditie voer langs Vanua Levu, behorend tot de Fiji-eilanden en verder langs bekende vaarwegen terug naar Batavia waar ze op 24 mei 1643 aankwamen.

Tweede expeditie

Op zijn tweede reis in 1644, voer hij westwaarts langs de noordkust van Australië, die hij volledig in kaart bracht. Hij miste echter Straat Torres tussen NieuwGuinea en Australië. Vanuit het oogpunt van de VOC waren zijn ontdekkingen een mislukking. Zijn verkenningen waren te oppervlakkig. Hij was te weinig aan land gegaan en had geen geschikt handelsgebied gevonden, noch verbeterde zeeroutes.

Derde expeditie

In april 1648 kreeg Tasman de leiding over een expeditie. Zij moesten bij de Filippijnen de Spaanse Zilvervloot uit Mexico onderscheppen. Dit mislukte helaas. Hierna zeilde het eskader door naar Ayutthaya om daar de koning bij te staan in een oorlog. De plannen van de koning waren veranderd en hulp was niet meer nodig. In januari 1649 keerden ze terug in Batavia. Tegen Tasman werd een aanklacht ingediend omdat hij zonder vorm van proces een matroos had laten ophangen. Tasman moest een forse schadevergoeding betalen en zijn reputatie was beschadigd.

In 1652 nam Tasman ontslag bij de VOC. Hij behoorde inmiddels tot de rijkste inwoners van Batavia, waar hij in 1659 overleed.

Wim de Vogt - Foto Cees Knoppers

ACTIVITEITEN WIELWIJK

MAANDAG Verpleegkundig inloopSpreekuur 10:00 - 12:00 Spreekvaardigheid KoIÞe inlooS en inteUnetspreekuur alle even weken 09:30 - 12:30 café 09:00 - 17:00 van het jaar 14:00 - 15:00 DONDERDAG Praat- en breicafé Spreekuur 13:00 - 15:30 Wijkontbijt elke 3e dinsdag KoIÞe inlooS en inteUnet13:30 - 16:00 van de maand 09:00 - 10:30 café 09:00 - 17:00 DINSDAG Volksdansen 14:00 - 15:00 ZATERDAG KoIÞe inlooS en inteUnetWOENSDAG Fietles 09:00 - 10:30 Repaircafé 1e zaterdag café 09:00 - 17:00 KoIÞe inlooS en inteUnetvan de maand Fietsclub 09:00 - 11:00 café 09:00 - 17:00 VRIJDAG 09:00 - 12:00

Arabische vrouwenclub Naaiatelier en naailes KoIÞe inlooS en inteUnet

09:00 - 11:00 09:00 - 12:00 café 09:00 - 12:00 OPENINGSTIJDEN: Cees Knoppers Maandag t/m donderdag van 09:00 - 17:00 en vrijdag van 09:00 - 13:00 uur

Ahoy, landrotten! Omdat ik meestal het idee heb dat ik een andere, dringendere boodschap heb, stel ik mijn snavel opentrekken over een persoonlijk onderwerp voortdurend uit. Maar dit keer niet… het moest er nu maar eens uit. Het onbewuste gedrag van mensen naar de wereld toe… jullie hebben echt geen idee!

Ik heb al vaker aangegeven dat de mens zich graag ziet als de diersoort die boven en buiten de natuur staat. Een mooie leugen, maar helemaal niets van waar. We zijn allen deel van deze Aarde en we moeten er samen in leven. En wat je ook doet… je hebt altijd invloed op de gevolgen.

Een prachtig voorbeeld is vuilnis. Op zichzelf zou de lelijke aanblik van vuil op straat al genoeg moeten zijn om mensen te verhinderen alles maar te dumpen omdat hen dat toevallig goed uitkomt. Maar nee: het ligt overal waar je gaat. En een ander zal het (speciale uitzonderingen daargelaten natuurlijk!) niet opruimen. Op zichzelf al vervelend genoeg. Maar het heeft, zoals iedere keuze, invloed op de natuur. Vuil trekt ongedierte aan. Insecten en kaagdieren, om er maar een paar te noemen, leven er goed van. Klinkt niet aantrekkelijk toch? Waarom doen jullie het dan?

“Vuilnis heeft, zoals iedere keuze, invloed op de natuur”

Verder werkt dat vuilnis ook als een magneet voor vogels. Hoe vaak hebben jullie niet gezien dat kraaien en meeuwen (ja mijn soort is hier ook bij betrokken) vuilniszakken open pikken op zoek naar voedsel? Dit is op meerdere punten geen goede zaak. Opengepikte zakken lekken nog meer rotzooi op de straat. De vogels worden afhankelijk van deze absurde manier van bijvoeren. En bovendien worden ze naar mensen alsmaar brutaler. Ik heb nog geen incidenten meegemaakt dat mijn soortgenoten mensen aanvielen met verwondingen tot gevolg. Maar op een dag pikken ze het voedsel nog eens uit jullie hand.

Leef in vrede met de wereld. Dat is alles wat ik jullie wil bijbrengen. MAAK ER DAN NIET ZO’N PUINZOOI VAN!!!