licht Werkboek
Tim Buiting
inhoud Op de eerste pagina’s staan de opdrachten die we behandeld hebben tijdens de les. Op de resterende pagina’s staat de opdracht over het bijzondere stel.
1. Bestaand licht Tijdens de eerste weken van de module licht hebben we het vooral gehad over bestaand licht en de manier waarop je deze kan gebruiken. Zo is het licht van buiten door een raam heel anders dan licht van een computerscherm of van een raam met aan de andere kant een gang. Het licht wat uit deze bron komt kun je ook weer op verschillende manieren toepassen op je model. Aangezien je bestaand licht niet tot nauwelijks kunt verplaatsen, zul je dit met je model moeten gaan doen. Daarnaast kun je ook nog een reectiescherm gebruiken om licht te weerkaatsen om zo het licht nog een extra kant op te sturen. De opdracht voor deze week was om met natuurlijk licht, portretfoto’s van elkaar te maken in het klaslokaal en buiten.
2. Werken met de reportage flitser Een aantal weken later zijn we gaan werken met de reportage flitser. Deze gebruikten we zowel op de camera, als los er van. Door je reportageflitser los te koppelen van je camera kun je het licht alle kan op sturen waar jij maar wil. Hier ben je door geremd wanneer je de flitser op je camera laat staan. In de les hebben we beide dingen in de les mogen ervaren. Zo hebben we foto’s gemaakt bij het raam waar je zorgt dat de achtergrond (de bomen achter het raam) goed belicht is en daarna met de reportageflitser de voorgrond goed belicht. Dit laatste zijn we daarna met statieven en paraplu’s gaan doen. Zowel binnen als buiten.
3. Werken in de studio met de klas Na het werken met de reportageflitser zijn we gaan werken in de studio. Hier heeft François ons uitgelegd hoe je licht moet meten en wat je daar uiteindelijk mee kunt. Na zijn uitleg mochten we zelf aan de slag en foto’s van elkaar maken. Hoe wij de lampen neer wilden zetten was vrij. De opdracht was wel om het model zo goed en mooi mogelijk te belichten.
4. Werken in de studio met vreemden Na het maken van foto’s van elkaar, gingen we nu foto’s maken van vreemden mensen die we van de straat probeerden te plukken. Van tevoren moesten we onze studio al gereed maken met het grote rol papier en studiolampen. Helaas waren er die dag niet veel mensen die zin hadden om op de foto te gaan. Misschien had dit te maken met het regenachtige weer.
5. Oefenen met beauty reclame Na het steeds meer onder de knie te krijgen van flitslicht in de studio e.d. gingen we nu het licht voor ‘beauty foto’s’ behandelen. Hierbij gebruikten we twee softboxes waarvan er eentje met 45 graden richting het model van onderen schijnt, en een box dat het model belicht met dezelfde hoek maar dan van boven. Het effect van deze lichtsetting is dat alle rimpeltjes en oneffenheden door het licht gevuld worden. Hierdoor lijkt het alsof de huid enorm egaal is geworden.
6. Uitleg over partyfotografie. Het laatste onderdeel dat we behandeld hebben is het gebruik van je flitser bij partyfotografie. François legde ons uit hoe je een bewegingseffect kan creëren door te gaan werken met de flitser en lange sluitertijd. Ook liet hij zien wat het verschil is wanneer je de flitser op het eerste of het tweede gordijn laat flitsen. Bij het eerste gordijn flitsen betekent dat de ‘‘slierten van beweging’’ tegendraads meebewegen met het model, terwijl wanneer je op het tweede gordijn flitst deze ‘‘slierten’’ mooi achter het model aan bewegen.
Na deze les ben ik er zelf mee gaan oefenen.
Bijzondere stel. De keuze voor mijn bijzondere stel had ik al vrij snel gemaakt. Mathje & Stientje Vaessen. Familie en voor mij erg dierbaar. Naast de zus en zwager van mijn oma, zijn het voor mij ook mijn peetoom en peettante. De keuze voor deze twee mensen heb ik gemaakt omdat ze een hele grappige en bijzondere omgang met elkaar hebben. Ze kunnen simpel gezegd niet met, maar ook niet zonder elkaar. Zij is een grote forse vrouw die broek aan heeft. Hij is een wat klein ielig mannetje dat duidelijk de ondertoon voert in dit gezin. Maar ondanks deze verhouding houden ze ontzettend veel van elkaar en genieten ze samen van het leven. Je kunt ze een beetje vergelijken met ‘Tiny en Lau uit Den Haag’ die samen een kerstboom op gaan hangen. Hierin is Stientje duidelijk Lau, en schikt Math zich in de rol van Tiny. Enig verschil is dat het schelden iets milder is en Math een handige klusjesman is, en zo’n kerstboom zo in elkaar gezet heeft.
Plan van Aanpak. Een dagelijks tafereel in huize Vaessen is het gezellig babbelen aan de keukentafel in de serre. Dit gesprek verloopt meestal soepel maar er komen altijd van die momenten dat Stientje weer even laat zien wie de broek aan heeft. Mijn doel is, om deze momenten vast te gaan leggen en te gebruiken voor het gezamenlijk portret. Hoe? Door ze lekker hun gang te laten gaan. Niks forceren, maar gewoon geduld hebben en wachten totdat zo’n moment zich voor doet. Ga ik het forceren, dan wordt het nooit zoals het werkelijk is, en komt het denk ik al gauw heel nep over. Voor de aparte portretten laat ik ze ook aan de keukentafel zitten. Ik wil proberen om ook in deze foto’s het verschil in verhouding te laten zien. Math als de ietswat angstige verlegen man, en Stientje als de vrolijke vrouw die nergens bang voor is. Boven de keukentafel hebben ze een bol raam in het plafond zitten. Hierdoor kan ik met mooi licht van boven op het gezicht van de modellen gaan werken. still Met het stilleven wil ik laten zien wat voor een apart interieur zij hebben. Het is namelijk van alles wat, door elkaar heen. Deze chaos aan spullen wil ik ergens in hun huis vastleggen op de manier zoals het er nu ook staat. Ik wil de werkelijkheid laten zien, en niet iets gaan creÍren door dingen bij elkaar te gaan zetten. Wat dit precies gaat worden weet ik nog niet.
De eerste foto’s De eerste keer dat ik de foto’s liet zien van waren het gezamenlijk portret en het portret van Math meteen goed. In het gezamenlijk portret had ik het juiste moment wat zocht kunnen perfect kunnen vastleggen. Samen aan de keukentafel, waarbij Stientje zich even laat gelden en Math zich verstopt achter zijn kopje koffie. Ook bij het portret van Math is zijn ondergeschikte rol goed te zien. De blik die hij heeft op deze foto zegt genoeg. Het portret van Stien was nog niet goed. Dit kwam omdat zij ietswat te ver naar voren zat en hierdoor haar rechteroog (voor ons links) niet mooi belicht wordt op de foto. Deze moet ik dus over gaan doen. Daarnaast had ik nog geen foto’s gemaakt van het stilleven.
De tweede poging Tijdens de tweede poging ben ik allereerst begonnen met het opnieuw maken van foto’s van Stientje. Ik vroeg haar dezelfde kleding aan te doen en weer op dezelfde stoel plaats te nemen. Ze vond het leuk en hebben samen gelachen terwijl ik de foto’s aan het schieten was. Op een gegeven moment kon ik, door wat grapjes te maken, haar ondeugende blik tevoorschijn toveren. Dit vond ik goed bij haar passen en liet ook weer goed het verschil zien met Math. still Naast dit portret ben ik toen ook aan de slag gegaan met het stilleven. In het huis van Math en Stientje stuitte ik op een dressoir met daarop een oude telefoon, fotolijstje, beertje en een leeg kopje koffie die ze daar net neer hadden gezet. Dit rommeltje bij elkaar leek mij leuk om als stilleven te gebruiken. Na de feedback in de les kon ik allemaal maar bevestigen dat dit rommeltje bij elkaar uiteindelijk een ‘iets-te-veel rommeltje’ was. Ik moest op zoek gaan naar een manier om deze rommelige dingetjes in hun huis op een andere manier te gaan fotograferen om Fem kreeg om een andere uitsnede te maken van haar beeld, kreeg ik ineens zo rust te creëren in het beeld. Mede door de feedback die Femke nieuwe ideeën.
De derde poging De derde keer dat ik foto’s ging maken bij Math & Stientje ging ik op zoek naar een ander stilleven waarbij ik, zoals in de feedback gevraagd werd, de rust in alle rommel kon fotograferen. Dit heb ik gedaan door net zoals Femke een uitsnede te maken van een aantal dingen bij elkaar maar door de verhoudingen van deze objecten het toch een fijn beeld oplevert. Het beeld laat zien wat voor ‘tierelantijntjes’ hun interieur allemaal bevat, maar door ze niet allemaal in hun geheel te fotograferen, wordt de foto niet te druk en blijft het fijn om er naar te kijken. Dit was ook de feedback van François, en hierdoor was ik klaar met de foto’s van mijn bijzondere stel.
Tot ineens, op maandag 30 juni om 19:55 uur, Stientje Vaessen overleed. Een vrouw die voor mij enorm veel betekende en altijd voor mij klaar stond. Ze was voor mij als een soort ‘lievelingsoma’. Dit overlijden (wat plotseling kwam) liet mij dan ook erg schrikken. Ook nu ben ik er nog kapot van. De foto foto’s die ik van haar en haar man gemaakt heb krijgen hierdoor in een keer een hele andere lading. Ondanks het enorme gemis, vind ik het bijzonder dat ik de laatste ben geweest die nog dit soort portretfoto’s van haar heeft kunnen maken. Door het vak ben ik de laatste tijd nog veel bij haar geweest, en ook dat geeft me toch een fijn gevoel. Door haar overlijden heb ik gekozen om haar ondeugende portretfoto te vervangen voor een foto waar ze op straalt.
het resultaat Math & Stientje Vaessen