The Graphic Design Issue

Page 1

generative

design the graphic design issue


2


je suis charlie

3


4

contents

20

UPDATE GENERATIVE DESIGN RESEARCH DRUK TECHNIEKEN & PRINTEN INTERVIEW MET Mooijman& Mittelberg

32

56


CONTENTS

6 8 10 16 20 32 36 39 44 48 52 54 56 65 66 72 74 78 86 89 92 97 98 100 102

editorial | one man show QUOTE | maxime ansiau research | de geschiedenis van graphic design interview | Sander Crombach article | generative design interview | sanne la feber visit | Dutchgiraffe research | de ontwikkeling van digitaal grafisch ontwerpen interview | gyor moore interview | Mooijman & Mittelberg article | beeldhierarchie interview | kevin kars research | druktechnieken & printen visit | repro van de kamp interview | eminences grise making of | cover interview | jochem coenen research | het tijdschrift interview | jasper de vink interview | studio piranha visit | stedelijk museum amsterdam article | line spacing making of | pop-up article | grid tgdi | credits

5


6

Edito One man show T ien weken geleden begon de opdracht voor een vernieuwend tijdschrift over grafisch ontwerpen. Voor mij was dit een droomopdracht, sinds enkele jaren droom ik er al van om een tijdschrift te kunnen ontwerpen en daarbij volledig carte blanche te krijgen op het gebied van de vormgevigng. Ik mag alles bepalen, het is mijn eigen oneman-show. Ik fanataseerde er altijd al over hoe ik op Anna Wintourse wijze over een redactie zou regeren en hoe mensen ook echt zou den luisteren.

Een tijdschrift voor de creative professional, dat was het doel. Een tijdschrift voor een moderne man, die die om welke reden dan ook, op de hoogte wilt blijven van alles wat er zich afspeelt in het grafische vakgebied. Om maar in extreme stereotypen te spreken, een man die zijn dag begint met een dubbele espresso en een van de betere dagbladen. Een man die Italiaanse sportwagen stapt en naar z’n werk rijdt. Een man die z’n macbook op z’n bureau neer zet en The Graphic Design Issue open slaat. In dit tijdschrift kun je lezen over wat de beginnende grafische ontwerpers inspireert en waarom zij in dit vak zijn gestapt. Maar ook oud rotten in het vak geven hun visie over hoe het vroeger was en wat er nu staat te gebeuren in dit enerverende vakgebied. Daarnaast lees je over de nieuwste technieken en wordt ook even je basis over de geschiedenis bijgeschaaft.

Timon van Reek Editor-In-Chief


Editorial

orial

7


8


quote

9


10

gra de


research

De Geschiedenis van

aphic esign

11


12

G

raphic design, oftewel grafische vormgeving zoals het in het Nederlands heet, is een manier van communiceren door gebruik te maken ruimte, typografie en beeld. Soms wordt het begrip “Graphic design” gebruikt voor andere disciplines met overlappende technieken of vaardigheden. Graphic designers gebruiken verschillende methodieken om symbolen te maken, woorden en foto’s te combineren om een visuele representatie van boodschappen en ideeën te geven. Een graphic designer kan ook door middel van typografie en beeldende kunst een eindresultaat maken. Graphic design verwijst dus niet alleen naar het proces die de communicatie mogelijk maakt, maar ook de producten (designs) die gemaakt worden. Grafische vormgeving wordt vooral toegepast bij het maken van logos, publicaties(zoals magazines), reclames, posters, billboards, website-layouts and bij het verpakken van producten. Om de geschiedenis is van Graphic design goed te begrijpen zal deze gesplitst zijn tussen de 19de eeuw en 20ste eeuw. De 19de eeuw gaat over grafische vormgeving van 18001899 en de 20ste eeuw gaat over hoe graphic design tussen 1900-1999 toegepast werd in

19e eeuw In de 19de eeuw werd er in Europa, maar

voornamelijk in de Verenigde koninkrijk een officiële publicatie uitgebracht die de scheiding tussen Graphic Design en schone kunst karakteriseerde. 1849 is een belangrijk jaar in de evolutie geschiedenis van Graphic Design. In dit jaartal heeft Henry Cole de overheid weten te overtuigen over de voordelen die Graphic Design met zich meebrengt. Vervolgens organiseerde hij in 1896 de ‘Great Exhibition’ als een viering van de modern industriële technologie. Vanaf 1891 tot 1896 publiceerde Kelmscott Press, een drukkerij van William Morris een aantal zeer belangrijke boeken in de geschiedenis van Graphic Design. Deze boeken werd aan de publiek verkocht. Omdat de boeken van Morris zoveel mensen had weten te inspireren, creëerde hij onbewust een markt van volksleden die passie hadden voor Graphic Design, die aan de hand van deze kunst hun boterham willen verdienen.

20ste eeuw De allereerste keer dat het woord “Graphic Design” in print uitgebracht werd, was in 1922 op het essay “New Kind of Printing Calls for New Design” van William Addison Dwiggins, een Amerikaanse book ontwerper in de 20ste eeuw. Rond 1920 is het Sovjet construct, Soviet constructivisme een hevige verandering ondergaan. Ze implementeerde stijlen van Graphic Design in hun productieproces. Voorbeelden van eindproducten waarbij deze vorm van kunst toegepast werd zijn: theater sets, posters, stoffen, kleding, logos, menu’s en meubilair. Deze veranderingen werden

vooral mogelijk gemaakt door Jan Tschichold, Bauhaus, typografen zoals Herbert Bayer, László Moholy-Nagy, and El Lissitzky. Deze mensen introduceerde productietechnieken die gebruikt werden gedurende de 19de en begin 20ste eeuw. In de jaren daarna kreeg Graphic Design nog meer aanvaarding van het publiek. Na de 2de wereldoorlog had de economie nog meer behoefte aan Graphic Design, voornamelijk voor reclame en het verpakken van emballages en pakken. Een paar bekende namen die voor deze verandering gezorgd hebben zijn Adrian Frutiger, een designer van lettertypes Univers en Frutiger. Paul Rand, die de principes van Bauhaus toegepast en verbeterd heeft voor reclame, het maken van logo’s. En Josef Müller-Brockmann die posters maakte in de jaren 1950 tot en met 1970.

Topontwerpers van toen Ramon Casas i Carbo

Ramon Casas was afkomstig uit een rijke Catalaanse familie, was een van de voorlopers van artistieke posters in Catalonië zijn werk bestaat uit een moderne Europese visie waarin de vrouwelijke figuur een speciale betekenis krijgt. Ramon Casas wordt ontdekt als een essentieel kunstenaar met een persoonlijke stijl kenmerkt zicht door een synthetische realistische tekening soort gelijk aan Henri de Toulouse. Casas overleed in 1932 in Barcelona.

Leonetto Cappielo

Geboren in Livomo in 1877. Cappielo was een poster ontwerper, die behoorde tot de zogenaamde Art Deco. Zijn stijl werd gekenmerkt door zijn “ Cheretiano “ stijl, die werd herboren met de Italiaanse beweging: vluchtige Liberty . Hij is de auteur van een aantal posters die kenmerken tonen van de moderne stijl. Hier wordt gebruikt gemaakt van de Arabesk voor het aanlokken, behouden en het achterblijven in het geheugen van de waarnemer. Cappielo overleed in 1942 in Gras.

David carson

Hij werd geboren in Texas in het jaar 1956. Carson maakt gebruik van metaforen, suggesties en open interpretaties doormiddel van een layout met elementen van visuele taal als typografie, fotografie en illustraties met geweven beelden die vervolgens in verschillenden lagen worden gefocust/gericht totdat ze bijna onzichtbaar worden. Zijn inspiratie komt vanuit het dagelijks leven en niet van het werk van andere ontwerpers of door de typografische traditie. Zijn werk wordt vaak bekritiseerd en gelabeld als onleesbaar.


research

13

Topontwerpers van nu milton glaser

Nadat hij gestudeerd heeft aan de Cooper Union te New York vertrekt hij naar Italië met een studiebeurs (1951) e om precies te zijn studeerde hij aan de Accademia di belle arti in Bologna, waar hij de kans heeft gehad om te studeren met de meester: Giorgio Morandi. Toen hij terugkeerde in de VS, in 1954 stichtte hij met andere designers de Push Pin Studios waarvan hij het hoofd was. Push Pin Style was de titel van een verzameling werken uit de 1970 die de studio, Met de hulp van Olivetti, gerealiseerd hebben in het Parijse Museum: de Louvre.Zijn eigen studio, de Milton Glaser, Inc, stichtte hij in 1974: sindsdien heeft hij zijn grootste projecten gerealiseerd.

Stefan Sagmeister

Sagmeister heeft graphic design gestudeerd aan de University of Applied Arts in Wenen. Later ontving hij een Fulbright beurs om te studeren aan de Pratt Institute in New York. Hij begon zijn grafische carriere toen hij 15 was. Hij werkte toen voor “Alphorn”, een Oostenrijks jongeren magazine, die benoemd is naar een muzikaal instrument.In 1991, verhuisde hij naar Hong Kong om te werken met Leo Burnett zijn Hong Kong Design groep. In 1993, keerde hij terug naar New York om te werken met Tibor Kalman’s M&Co design company. Zijn verblijf daar was kort, want Kalman besloot al snel zich terug te trekken uit de design business om de Colors magazine voor de Benetton Group in Italië te bewerken.Stefan Sagmeister stichtte vervolgens de New York based Sagmeister Inc. in 1993 en heeft sindsdien merken, graphics, en verpakking ontworpen voor klienten zoals: the Rolling Stones, HBO, the Guggenheim Museum en Time Warner.


14


research

15


16

BEGIN IS LASTIG SPANNEND TEGELIJKERTIJD

HET MAAR

Beeld: Jordi Snellink & Fabrique Tekst: Timon van Reek, Jordi Snellink & Tessa Guijt

SANDER

CROMBACH


interview

17

Sander Crombach is een visueel ontwerpen bij Fabrique. Vanaf zijn studie heeft hij altijd voor zichzelf gewerkt, maar sinds een jaar werkt hij nu voor het hoog aangeschreven ontwerpbureau in Delft. Hij begon zijn studie met één jaar Communication & Multimedia Design, maar dit was niks voor hem. Hierna heeft hij visuele communicatie gestudeerd.

S

ander ziet zichzelf als een All-rounder, alle facetten van het grafisch ontwerpen vindt hij leuk om te doen, maar het ontwerpen voor print is voor hem het minst interessant. Hierbij heb je de minste beleving doordat er geen beweging is. Zijn ideale opdracht is voor een klant zonder huisstijl, zodat het alles vanaf het begin kan opbouwen.

Links: Het Fabrique kantoor in de voormalige dynamohal in Delft Onder: Sander Crombach

Sander is op dit moment het meest trots op het project voor 3Suisses. Hiervoor heeft Fabrique een complete make-over verzorgt, zowel de website als een compleet nieuwe huisstijl, een ipad app en al het drukwerk. Dit project begon met een uitnodiging voor een pitch, samen met nog een aantal andere bedrijven. Met het team bedachten ze een concept dat aansloot bij de vraag van de opdrachtgever, maar niet alleen dat, bij Fabrique voegen ze graag nog iets extra’s toe aan de beleving door middel van een interactie element. Dit trekt de opdrachtgever vaak over de lijn om met Fabrique in zee te gaan. De moeilijkste fase van het ontwerpproces is voor Sander het begin, waarbij je een stijl gaat ontwikkelen. Deze uitdaging is tevens ook wat hem zo aanspreekt aan dit vak. “Het begin is spannend en tegelijkertijd lastig”. In zijn loopbaan heeft hij ook behoorlijk wat lastige klanten meegemaakt. De beleving van een project is soms heel lastig uit te leggen, hierdoor kun je soms wel eens botsen met de klant. De beleving is iets wat je niet kunt meten, hierdoor is het heel erg abstract voor de opdrachtgever. Ook kunnen klanten soms heel koppig zijn. Vaak hebben ze een eigen beeld van hoe iets er uit moet zien, het is dus van belang dat je de klant meekrijgt met jouw idee. Bij Fabrique is hij één van de 6 visueel ontwerpers in een team van interactieontwerpers, front- en backenders, projectleiders, een creative director, accountmanagers, strategiemanagers, directeuren en stagiairs. In Delft werken zo’n 30 man, samen met de kantoren in Amsterdam en Rotterdam bestaat het Fabrique team uit ongeveer 100 mensen.


18

Volgens Crombach gaat op grafisch gebied alles meer bewegen. Platte plaatjes zijn simpelweg niet interessant genoeg. Korte filmpjes, bewegende headers en animaties zijn de toekomst. Daarnaast wordt alles groter, zowel de content als de interactie. Alles wordt neutraler, wat er voor zorgt dat de content meer naar voren komt. Ook wordt het belangrijk om een verhaal te vertellen om jezelf te onderscheiden, dit zal de beleving van een product vergroten. Voor Sander is, naast zijn computer, zijn telefoon het belangrijkste voorwerp op zijn werkplek. Op z’n Iphone 6 houdt hij allerlei blogs bij om op de hoogte te blijven van wat er in deze enerverende wereld gebeurt. Hij vindt ook heel erg interessant om meer te weten te komen over hoe hij beter kan presteren. Door genoeg te slapen, goed te plannen en structuur te hebben kan hij veel beter werken.

De nieuwe huisstijl van 3Suisses, het grootste warenhuis van Frankrijk


19

Why become a designer...

1. Your Instagram will make others look like trash Come study Communication & Multimedia Design at The Hague University of Applied Sciences


20

generative

design


generative

g

enerative Design is ĂŠĂŠn van de meest recente trends en in nog helemaal niet bekend bij het grote publiek. Dit is een techniek waarbij het beeld wordt gegenereerd door een stel regels en een algoritme. Het verschilt heel erg van het traditionele grafische ontwerpen en resulteert in nieuwe en onverwachte mogelijkheden. Je stelt een serie instructies op van hoe het ontwerp tot stand moet komen en het algoritme geeft daar een bepaalde willekeurigheid aan. De grootste voordelen van generative design zijn de precisie, snelheid en de schaalbaarheid.

21


22

Generative desi

avant-g thatWik

barely h devoted


generative

ign is so

garde kipedia

has 300 words d to it

23


24


generative

25


26


generative

27


28


generative

29


30


generative

31


32

sanne

La Feber Sanne La Feber. Zij is Senior Graphic Designer bij DailyDialogues. Naast Graphic Design heeft ze ook andere passies zoals koken, tekenen en voor haar kinderen zorgen. Maar tijdens dit interview hebben wij wat meer aandacht besteed aan Sanne, de Senior Designer. Hoe is ze bij DailyDialogues beland? Wat zijn de leuke en minder leuke kanten van haar werk? En waar is zij het meest trost op.


e

interview

Als ik een ‘designers’-block oploop ga ik rondsnuffelen op Dribbble en haal dan inspiratie uit afbeeldingen die daarop geplaatst zijn Hoe lang werk je al als grafisch ontwerper? Het ligt eraan wat je als grafisch ontwerp omvat. Op dit moment doe ik vrij weinig met grafisch ontwerp, maar ik heb een jaar of 5 als grafisch ontwerper gewerkt. Ik ben 7 jaar afgestudeerd en daarvoor deed ik als bijbaan ook grafisch ontwerp. Alles bij elkaar kom je

Welke studies heb je gevolgd voordat je bij DailyDialogues begon te werken? Ik heb twee studies gevolgd. Ik heb eerst NIMETO in Utrecht gedaan. Dat is een opleiding van reclame, presentatie en communicatie en daar kon je drie richtingen kiezen, die waren stembouw, reclame en etaleren. Toen ben ik dus reclame gaan doen. Dat was MBO en daarna ben ik doorgegaan naar Communicatie & Multimedia Design in Rotterdam aan de Willem de Kooning Academie. Dus na die eerste studie ben ik

33

doen. Grappig om te vertellen is dat ik in de MAVO etaleuse wilde worden, tot de eerste les. Ik vond computers ook echt heel stom, ik wilde er helemaal niets mee doen en zeker niet de hele dag achter een computer zitten. Als ik naar de verschillen moet kijken tussen de opleiding van nu en vroeger voel ik me snel een oud wijf. Nou ja, als je naar Communicatie & Multimedia Design kijkt is er natuurlijk heel wat verandert. Ik denk dat jullie nu veel meer dingen zoals responsive design krijgen en dat soort dingen kreeg ik allemaal natuurlijk niet. In Rotterdam zijn ze iets meer gericht op het beeldende aspect, dus ik kreeg ook tekenen en dat soort dingen. Volgens mij is dat nog steeds ook zo. Toen zat Den Haag meer in de richting van marketing. Maar verandering is ook cruciaal in deze omgeving. Het verandert elk

Wat kan je ons vertellen over je werkzaamheden? Ik ben eerst begonnen als freelance vormgever, de toenmalige vormgever bakte er vrij weinig van. Ik had een vrij ingewikkeld project voor Roompot vakanties en daar ben ik mee begonnen toen. Het beviel hun zo goed dat ze mij aan hebben genomen voor een paar dagen per week en sindsdien zit ik hier. Toen ik begon waren wij met z’n vijven en we zijn nu met z’n vijftienen geloof ik. Dus we zijn heel wat gegroeid.

Hoe zou je je functie binnen DailyDialogues kunnen omschrijven? Ik ben Senior Designer zoals ze dat noemen. Ik ga over alles wat vormgegeven moet worden en ook qua Interaction Design. Dit betekent dat ik applicaties maak en visuals vooral voor Facebook en Twitter, maar ook corporate drukwerk, dus voor DailyDialogues zelf. Toevallig ga ik vandaag een doosje ontwerpen voor het kerstcadeautje voor de klanten. Dus mijn functie is heel breed eigenlijk.

Wat zijn de leuke en minder leuke kanten van je werk? Dat ik een beetje leuk kan tekenen. Ik vind het allerleukst om met Illustrator te werken. De reden hiervoor is omdat ik de stijl van Illustrator altijd leuk heb gevonden. Het is heel strak. Je krijgt echt een andere stijl als je gaat tekenen in Illustrator dan Photoshop. Mooie dingetjes maken en creatief bezig kan zijn. Ja, dat is het belangrijkste denk ik wel. Wat ik minder leuk van mijn werk vind zijn moeilijke klanten en plannen. Met moeilijke klanten heb je soms


34

Een heel slechte keuze, wat de klant wilt en een super goede keuze en dat dring ik aan, maar uiteindelijk moet je gewoon doen wat de klant zegt. Het gebeurt heel vaak dat je dingen aflevert waar jijzelf niet zo blij mee bent, want de klant wilt het anders. Dat is nou eenmaal hoe het werkt. Klant is koning.

Op welk project ben je het meest trost? Mijn Anno project. Anno was een stichting, hij bestaat helaas niet meer, voor geschiedenis. Die bracht elke jaar vakantieboeken uit voor kinderen van groep 7 – 8, dus dat zijn kinderen van 10 tot 12 jaar. En dat was dus helemaal over geschiedenis, maar dan in een leuke vorm gegoten met allerlei opdrachtjes, puzzeltjes en leuke dingen die zij in de vakantie kunnen doen. Verder konden zij deze gratis bij ANWB ophalen. De inhoud van de boekjes moesten wij gedeeltelijk zelf verzinnen, ze zeiden wel wat ze wel en niet wilden, maar voor een groot gedeelte moesten wij dat zelf verzinnen. Dus alle teksten werden binnen het bureau geschreven, foto’s werden aangemaakt en alle onderwerpen werden gekozen. Ook de lettertypen hebben wij zelf gekozen. Meestal heb je een huisstijl, maar dit project was voor kinderen, dus het moest speelser uitzien dan hun huidige huisstijl.

Hoe is het ontwerpprices verlopen? Het hele project heeft ongeveer een maand geduurd. Het eerste wat wij hebben gedaan was alle onderwerpen ophangen aan een muur, en daarna werd geschoven wat bij elkaar moest en welke pagina waar moest. Hierna hadden we een hele lijst met pagina’s en werden de teksten geschreven. Meestal worden de teksten eerst geschreven, dat is het makkelijkst bij drukwerk. Daarna gingen we het opmaken en vervolgens stuurden we de eerste opzet naar de klant. De klant moest eerst de onderwerpen goedkeuren en de teksten. Gelukkig hadden wij iemand in huis die de teksten schreef, want de tone of voice is heel belangrijk als je dingen voor kinderen gaat schrijven. Het was trouwens ook van belang dat we eerst teksten hadden, anders konden we geen bijpassende ontwerpen maken. We hebben getest met kinderen uit de buurt en kinderen van collega’s. Het eindresultaat ging naar de klant en soms moest dat ook wel meerdere keren gebeuren. Als het helemaal goed was, kon dit klaargemaakt worden. Er wordt gekeken of het bestand op 300 dpi staat en als dit zo is dan gaat het naar de drukker. Vervolgens wordt het naar alle ANWB winkels gestuurd en daar kon het opgehaald worden. Ik ben tevreden met het eindresultaat, anders had ik het niet laten zien.

Waar haal je je inspiratie vandaag? Overal; van musea, televisie, tijdschriften en blogs online. Als ik een ‘designers’-block oploop ga ik rondsnuffelen op Dribbble en haal dan inspiratie van afbeeldingen die daarop geplaatst zijn. Wat zijn je passies naast je werk? “Mijn werk is mijn hobby.” Maar daarnaast vind ik koken en voor mijn kinderen zorgen ook erg leuk. Heb je nog wat tips voor de lezers? Bekijk veel tutorials en oefen veel door verschillende ontwerpen te maken, want als je eenmaal het pakket (Photoshop, Illustrator en InDesign) beheerst dan ben je zo ver. Je hoeft je daar niet meer zorgen over te maken. Je kan je volledig richten op wat je aan het maken bent. Je maakt het jezelf heel moeilijk als je stage gaat lopen en het pakket niet zo goed snapt. Het is beter als je voor stage daarin gaat verdiepen en niet wachten totdat je stage loopt. Voor de rest goed je best doen!


35


36

DUTCH GIRAFFE


visiting

37

T

ijdens de wandeltocht vanaf de busstop naar het kantoor van DutchGiraffe vroeg ik me af of ik hier wel op de goede plek was, het was dat ik in het gezelschap was van anderen anders had ik m’n portemonnee toch even beter weggestopt. Maar als dan bij de ingang van de voormalige Caballero fabriek staat ben je dit al snel kwijt. Een geweldig pand met hierin talloze kleinere creatieve bedrijven, waaronder dus DutchGiraffe. Dit is een bedrijf wat hun werk omschrijft als een complete online communicatiemix, maar wij zijn hier vandaag voor hun expertise in online tijdschriften. Een online magazine inspireert, draagt bij aan een persoonlijke beleving en biedt de lezer op een vooraf bepaalde volgorde beeldende informatie. Eigenlijk is het zoals een ‘ouderwets’ tijdschrift. Er is een bladritme herkenbaar die de lezer vraagt te lezen, te ervaren en actief deel te nemen door meningen te geven en reacties achter te laten. Je hebt alleen te maken met andere elementen. Video’s, slideshows en allerlei interactieve elementen. Eén van de meest gestelde vragen is: “Hoe start je nou eigenlijk een online magazine?”. En wanneer je nog nooit een online magazine hebt gemaakt, dan is dat een hele normale vraag. Het kan namelijk best een klus zijn. “Wij realiseren ons dat en helpen je daar graag mee. We proberen je te ontzorgen en de juiste richting op te sturen. We bieden je handvatten waarmee je gestructureerd te werk kunt gaan en stellen net zo lang vragen totdat alles helder is. Je hoeft het nooit alleen te doen.” “Je kunt het ook zelf doen. Dankzij de unieke software MagStream, bouw je moeiteloos je eigen online magazine. Je hoeft alleen maar te beschikken over internet en content. Van DutchGiraffe ontvang je een training, waarna je zelf aan de slag kunt. Wanneer je in MagStream een online magazine creëert, ben je helemaal vrij om zelf je inhoud tot leven te brengen. Bijvoorbeeld door video’s, foto’s, geluidsfragmenten en animaties in je online magazine te plaatsen.” “Met de komst van de tablet zijn we aan een nieuw hoofdstuk begonnen op het gebied van online communicatie. Tabletgebruikers lezen anders. Nemen langer de tijd en navigeren intuïtiever door de verschillende pagina’s. We spelen daar op in en werken naar een integrale oplossing voor alle apparaten, zodat we de lezer altijd een optimale leesbeleving kunnen bieden.”


38

Why become a designer...

2. To make the web more efficient (and also prettier)

Come study Communication & Multimedia Design at The Hague University of Applied Sciences


research

39

de ontwikkeling van

Digitaal grafisch ontwerpen Denk aan de ontwikkeling in de praktijk door een overgang van traditionele drukwerken naar het steeds meer gebruiken van een moderne computer en de opkomst van interactieve media en de multimedia vormgeving.


40

De geschiedenis van Graphic Design

D

e naam Graphic Design komt oorspronkelijk uit een essay uit 1922 van William Addison Dwiggins, een Amerikaanse boekenontwerper en werd voor het eerst in een titel gebruikt door Raffe in het boek die hij uitbracht in 1927. Er is altijd een vraag geweest naar uitleg over het verschil tussen graphic design, fine art en advertising art. Het was vroeger namelijk het geval dat deze vormen van kunst elkaar overlapten. Dit is uiteindelijk opgelost door de eerste publicatie van een uitgeprinte design in Engeland, aan het einde van de 19e eeuw. Voordat we het gaan hebben over het grafisch ontwerpen en de opkomst van deze vorm van kunst in de 20e eeuw, leggen we kort uit hoe het printen hier van invloed op was. Gedurende de Tang dynastie tussen 618 en 907 werd houten blokken geslepen om tekst te printen op textiel als een vroege vorm van de boek. Hierop werden boeddhistische teksten geprint. Hier werd gebruik gemaakt van steeds meer en steeds langere scrollen en warden boeken geprint met een nieuwe methode (movable type printing) tijdens de Song dynastie (960–1279). Zo tegen 1450 maakte Johann Gutenberg boeken beschikbaar in Europa. Het eerste boek dat in oplage werd gedrukt, was de Gutenbergbijbel. De hedendaagse, westerse boeken hebben hun opbouw en ontwerp te danken aan het ontwerp van Aldus Manutius, een Venetiaans humanistisch grammaticus en drukker. Er kwam steeds meer interesse en vraag naar Graphic Design in de twintigste eeuw. Een voorbeeld hiervan is de bewegwijzering in de London Underground. Namen waaraan we moeten denken die een grote invloed hadden, tijdens de twintigste eeuw op Graphic Design zijn Jan Tschichold, de auteur van het boek New Typography, Herbert Bayer, de grafisch ontwerper van de font Bayer Type, László Moholy-Nagy, een Hongaarse schilder en fotograaf en ten slotte El Lissitzky, een Russische artiest en een belangrijk persoon van de Russische Avant Garde (moderne kunststroming in Rusland). Zij combineerden namelijk productietechnieken en maakten gebruik van stilistische platformen. Zij waren “ahead of their time”. Graphic Design werd steeds populairder, er ontstond steeds meer interesse en vraag naar. Vooral na de emigratie van Duitse ontwerpschool, de Bauhaus Chicago, Illinois. Zij werden gevraagd voor het ontwerpen van logo’s, posters, typografie en het opzetten van een industriële identiteit/huisstijl.

graphic design in de samenleving Er is tegenwoordig een duidelijke invloedsuitoefening te zien van de opkomst van graphic design op de samenleving. Men doet vaak bepaalde dingen, die voorheen door andere mensen uitgebreider gedaan werden, zelf. Je kan hierbij denken aan het bedrijf Nike. Zij gaven mensen de mogelijkheid om hun eigen sportschoen te ontwerpen op hun website. Zo kreeg men steeds meer invloed in het product wat ze uiteindelijk (als eindproduct) gaan gebruiken. Dit is een voorbeeld van verandering of ontwikkeling van normen, waarden en omgangsvormen binnen het grafisch ontwerpen. De consumenten of gebruikers krijgen daarom een grotere rol. Het is de bedoeling dat een grafische ontwerper zich steeds meer moet gaan focussen op de ontwikkeling van een gebruiker. Het gaat dan vooral over het veranderende gedrag, aangezien gebruikers steeds meer dingen zelf kunnen of de mogelijkheid krijgen om dingen zelf te doen. Tegenwoordig wordt er steeds meer materiaal online gepubliceerd. Dit komt dan voor op media zoals YouTube, Facebook, online blogs etc. Dit zorgt voor meer kennis bij de gebruikers. Bij onduidelijkheden hoeft er geen expert ingeschakeld te worden, maar kunnen de gebruikers zelf online naar informatie zoeken om het probleem op te lossen. Zo kunnen mensen elkaar helpen door hun toenemende bijdrage op online generated content. Als er ergens onduidelijkheden zijn, kan je een vriend(in) of familielid om hulp vragen op Facebook of naar video’s zoeken op YouTube. Nieuwe media zorgt voor een gelijk speelveld tussen experts en gebruikers. Veel bedrijven zagen heel veel mogelijkheden en kansen in het betrekken van gebruikers in het ontwerpproces. Een eerder gegeven voorbeeld zag het bedrijf Nike de mogelijkheid geven aan consumenten om online een schoen te ontwerpen. Een begrip wat de vrijheid en toenemende bijdrage van de gebruikers aan online generated content beter uitlegt is open source (vrije toegang tot de broncode van een digitaal product). Een voorbeeld van open source is CMS (content management systemen). Jarenlang leek het programmeren van een website (werken met HTML, CSS, Javascript etc.) alleen maar iets voor mensen van een ICT-opleiding of mensen die werk hebben in de ICT-sector die hier jarenlang voor hadden gestudeerd, de boeken hiervoor in bezit hadden.


research

41


42

Maar tegenwoordig is het steeds duidelijker geworden en zie je dat steeds meer gebruikers zonder de benodigde kennis bepaalde dingen online kunnen zetten. Als dat al niet genoeg was, zijn er tegenwoordig steeds meer templates te vinden van websites, waar men zelf nog enkele kleine dingen aan hoeft aan te passen. Nieuwe media en technologieën zorgt voor meer vrijheid en mogelijkheden voor onbekend talent en ongehoorde stemmen van amateurs en zelfs professionals.   Een traditioneel grafisch ontwerper zorgt voor een eigen identiteit en stijl in zijn werk. Doordat de digitale wereld aan het ontwikkelen is, moeten de ontwerpers zich ook gaan uitbreiden met meer kennis en veel meer disciplines. Het gaat om professionele communicatie, kwaliteit en controle van het ontwerp. De connectie tussen de grafisch ontwerper en de nieuwe media en de discipline daarvan. Zo zijn er verschillende kwaliteiten aan het ontwerp samen. Op die manier kan de boodschap van het ontwerp overgebracht worden op een manier waarop je het niet makkelijk kunt zien. Gaat hier dan om het

skills

Een grafisch ontwerp project gaat met bepaalde traditionele en digitale vaardigheden tot beeld komen. Beeldende kunst, typografie en lay-out technieken voor publicaties en marketing hebben allemaal hiermee te maken. Voordat de grafische elementen kunnen worden toegepast op een ontwerp, moeten de elementen eerst ontstaan door visuele kunst vaardigheden. Deze worden meestal door de grafisch ontwerper zelf ontwikkeld. Met behulp van traditionele media, fotografie en digitale kunst kunnen de grafisch ontwerpprincipes worden toegepast tot een uiteindelijke samenstelling. Daarnaast zijn er ook vaardigheden zoals typografie, page lay-out en printmaking. Vroeger werd typografie alleen door specialisten toegepast, maar door het digitaliseren van het proces, werd het meer open voor de nieuwe generatie visual designers en lay users. Het bewerken van type tekens is een variatie van verschillende illustratietechnieken geworden. De opstelling van het type is de selectie van lettertypen, lettergrootte, tracking (de ruimte tussen alle tekens gebruikt), kerning (de ruimte tussen twee specifieke tekens), en het leiden van (regelafstand). De page lay-out is ook belangrijk. Het heeft te maken met het plaatsen van elementen en dat is ook goed om te weten

ook een aparte vaardigheid, omdat elk printwerk een uniek en origineel stuk kunstwerk is. Tegenwoordig zijn er enkele deelgebieden van Graphic Design zoals Interface Design, User Experience Design en Experiential Graphic Design. Dit hebben allemaal te maken met de Graphical User Interface en de interactie tussen gebruiker en het systeem. Voor Experiential Graphic Design gaat het om de applicatie en communicatie van het bouw. Voor al deze vaardigheden en werkgebieden zijn verschillende tools voor aanwezig. Bijvoorbeeld de Adobe applicaties.   “The medium is the message” is een bekende uitspraak uit de jaren zestig van Marshall McLuhan; Canadees wetenschapper in de mediastudies. Hij wilde zeggen dat het gekozen medium waarmee een boodschap gepresenteerd wordt, bepalend is voor de beeldvorming en hoe het overkomt bij het publiek. Om de huidige wereld te begrijpen dient men de media te begrijpen. McLuhan ging er vanuit dat de moderne communicatiemiddelen geraffineerde gevolgen zouden hebben en zelfs de manier waarop we de wereld ervaren zouden kunnen veranderen. De praktijk van het grafisch ontwerpen in Nederland is de afgelopen tien jaar vooral veranderd wat betreft het soort opdrachten en de achterliggende intentie. Sinds de economische crisis van eind jaren zeventig draait het immers om de BV-Nederland. De omslag van de denkwijze bij de overheid en de culturele sector is al beschreven: men denkt een product te hebben dat moet worden verkocht. De huisstijlen-rage was een gevolg van deze positioneringsdrang. Daarnaast is het beroep van de grafische ontwerper verder geprofessionaliseerd. De ontwerpbureaus groeiden in aantal en omvang en ook de budgetten en de omzetten stegen. Wat we uiteindelijk zien is een steeds grotere stroom design. Bovendien is er sprake van productdifferentiatie (het streven van de producenten om hun producten te onderscheiden van die van de concurrenten) : voor elke gewenste aanpak en stijl is tegenwoordig een ontwerper te vinden. Want ook ontwerpers zijn zich marktconform gaan gedragen, door het loslaten van zowel de functionalistische vormtaal als het idee dat vormgeving kan bijdragen aan een betere samenleving.


research Als het in de communicatie-sector steeds meer om geld draait, dan heeft dat ver strekkende gevolgen, juist voor het grafisch ontwerpen: het wordt namelijk reclame. Ontwerpen is tot een vorm van reclame geworden en winstmaximalisatie is nu exact datgene wat bij de reclame al sinds haar ontstaan als enige norm geldt. In de sector van de visuele propaganda is er hoogstens sprake van een functionele taakverdeling tussen de reclame en het design: het een wat agressiever; het ander wat esthetischer. Maar ook voor het grafisch ontwerpen geldt dat informatie is vervangen door representatie. Boektypografie beperkt zich tot het omslag, tentoonstellingscatalogi worden prestige-objecten en op de telefooncellen van de geprivatiseerde PTT

toekomst van digitale grafische design Door de komst van nieuwe technologieën en sociaal media is meer vraag naar grafische ontwerpers die deze technologieën invulling kunnen geven op grafisch vlak. Ook geven deze technologieën meer mensen meer mogelijkheid om zelf aan de slag te gaan. Dit zorgt ervoor dat het voorspellen van de toekomst op het gebied van digitale grafische design moeilijk is. In essentie is het huidige landschap van digitaal grafisch ontwerp meer gaan lijken op crowdsourcing, aangezien iedereen die ontwerpt zijn eigen invloed kan uitoefenen op de toekomstvisie. Hier volgt een greep van bepaalde toekomstvisies die samengesteld is door 99designs.com.

Image blocking will make text entirely optional

1

Tekst zal overbodig worden en afbeeldingen zullen de taak van informatie overbrengen vervangen. Dit overkomt de taal barrière tussen verschillende landen.

Re-designing a well-known 2Frustratingly logo will become impossible Mensen zijn zo gewend aan hun idee en ervaring van bepaald merk, dat elke verandering van dat merk zelf een grote berg aan kritiek zal krijgen. Door de globalisering van merken zal elke verandering wereldwijd kritiek opleveren.

43

Movie poster design will embrace radical minimalism

3

Het ontwerp van digitale media zal meer invloed worden door de individuele gebruiker zelf. Als een gebruiker zich geïrriteerd voelt, dan zal de digitale media zich aanpassen voor die gebruiker door bijvoorbeeld een rustige/ blauwe achtergrond te tonen.

Responsive design will become more responsive

4

Het ontwerp van digitale media zal meer invloed worden door de individuele gebruiker zelf. Als een gebruiker zich geïrriteerd voelt, dan zal de digitale media zich aanpassen voor die gebruiker door bijvoorbeeld een rustige/ blauwe achtergrond te tonen.


44

gyo Moo


interview

45

Om te beginnen, hoe ben je eigenlijk bij supersteil terecht gekomen? Ik was een CDM student op de Hogeschool Rotterdam. In het derde jaar moet je daar op stage en toen heb ik het bij supersteil geprobeerd. Ik had toen al veel over dat bedrijf gehoord en ik zag dat ze veel toffe projecten maakten. Uiteindelijk mocht ik daar stage gaan lopen, ik heb daar een aantal projecten meegedraaid en daar waren ze bij supersteil heel tevreden over. Daardoor mocht ikzelf een intern project voor Coolblue doen, het was een intern project zodat er nog niet veel mis kan gaan als het project mij niet lukt. Gelukkig is het project mij wel gelukt (http://www.careersatcoolblue. com) en toen is mij een contract aangeboden. Ik heb daar toen eerst een paar maanden fulltime gewerkt maar inmiddels werk ik part-time bij Supersteil en dan doe ik daarnaast nog een paar dingetjes.

Als er dan bij Supersteil een opdracht binnen komt, hoe gaan je dan te werk?

or ore

Gyor Moore is een graphic designer bij Supersteil. Officieel is hij een interactive designer bij Supersteil en dat betekent dat hij verantwoordelijk is voor het visuele aspect van een opdracht en daarbij ook voor de interactie zorgt.

Nou dan krijgen we eerst een briefing van het bedrijf en vervolgens gaan we deze briefing met elkaar doorspreken. Dan kijken wie naar wie deze opdracht graag wilt doen en hoeveel mensen deze opdracht gaan uitwerken. Meestal werken we in groepen van 2 of 3 en dan voor de grotere projecten in groepen van 4 of 5. Dit zijn dan altijd groepen van zowel interactive designers en developers. Dan gaan we scopen. Hierbij gaan we een soort kader bepalen waar we binnen blijven als we het project gaan uitwerken. De scope is ook het gedeelte waar de opdrachtgever voor betaald, maar je wilt natuurlijk wel toffe dingen maken. Daarom ga je soms ook wel een out of scope werken maar hier moet je wel voor oppassen. Vervolgens ga je een concept bedenken en ‘even snel’ de interactie ontwerpen zodat de developers aan de slag kunnen gaan. Zij maken dan een soort interactive wireframe die wij als inderactive designers dan gaan invullen met illustraties, iconen, etc. Sommige opdrachtgevers werken graag met daily deliverables, vooral Coolblue doet dit graag. Dat houdt in dat je heel de dag aan de slag gaat voor een opdracht en aan het eind van de dag aan de opdrachtgever laat zien wat je gedaan hebt. Dan geeft de opdrachtgever


46

Hoe gaan jullie te werk als een opdracht op zowel web als mobile moet werken? Om te beginnen zijn het twee hele verschillende dingen. Het is niet zo dat een mobiele versie gewoon een website is met een ander sausje erover. Ze zijn natuurlijk wel in dezelfde huisstijl uitgewerkt, maar op mobiel hoeven bepaalde animaties bijvoorbeeld niet te werken. De iconen zijn ook anders want je werkt gewoon op een ander formaat. Bij Supersteil werken we vaak parallel aan elkaar, zoals ik al eerder zei werken we in groepen van 2 of 3. De een houd zich dan bezig met de web versie en de ander met de mobiele versie.

Waar ben je trots op? Ik ben vooral trots op het interne project wat ik toen voor coolblue had gemaakt. Dat is de website http://www.careersatcoolblue.com/.

Waarom dan? Toen was ik nog 20. Ik moest als 20 jarige gaan skypen met de opdrachtgever die een stuk ouder is en die moet je dan gaan vertellen wat mooi is. Dat vond ik heel spannend en ook heel mooi dat ik dat project met succes heb kunnen afronden. Daarnaast gaan er ook duizenden euros om in zo’n project. Dat maakt het ook extra spannend.

Als je je tijd als student gaat vergelijken met nu, nu je bij Supersteil werkt, zie je grote verschillen? Of juist overeenkomsten? Ja en nee. Op school word je al snel in een rol geplaatst die je misschien helemaal niet leuk vindt of wat niet binnen je expertise ligt. Deze rollen zijn concept, interactie, visueel en prototyping. In het bedrijfsleven is dat niet zo. Iedereen werkt binnen zijn eigen vakgebied, zijn eigen expertise. Daarnaast werk je op school vaak in fases, dus eerst concept, dan interactie, enzovoort. Bij een bedrijf als Supersteil lopen die fasen meer doorelkaar heen. Dus terwijl wij als interactive designers aan het werk zijn, zijn de developers ook al bezig.


47

Why become a designer...

3. You will always have the prettiest christmas cards Come study Communication & Multimedia Design at The Hague University of Applied Sciences


48

Mooijman

&Mittelberg S

ophie Mittelberg en William Mooijman van studio Mooijman en Mittelberg zijn bezig hun eigen website te testen op de vindbaarheid op google. De stageaanmeldingen zijn van drie per maand naar drie per dag gegaan. Sophie en William werken in een antikraakpand, waar Sophie één etage hoger zelf in woont. Langzaam wordt de ruimte meer gevormd. Ze zijn bezig het kantoor op te leuken, binnenkort komen er posters die ze zelf hebben gemaakt. Sophie geeft als tip mee dat als je een bedrijf wil starten, je dan antikraak moet gaan. Je kan je nu alvast inschrijven, dan sta je op een lijst. Of beter; vind vrienden die antikraak zitten. Sophie geeft aan geen perfect antwoord te hebben op onze vragen. “Je moet het gewoon doen, je gaat op je bek en de volgende keer doe je het weer anders.” Sophie en William zijn in 2012 afgestudeerd aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam. William kwam op het idee het bedrijf op te starten. Op hun opleiding hebben ze veel samen gewerkt en ze vullen elkaar aan. Ze hebben allebei het idee wat ze wel willen doen, maar ook wat ze totaal niet willen doen. Het goede moment was er; de oude baas van William kon hen opdrachten toestoppen, wat een basis maakte om hun eigen dingen te doen. Daarnaast zat Sophie al in het antikraakpand, en konden ze het gebouw goed benutten als basis voor hun eigen bedrijf. Ze zijn begonnen op de 13” macbook pro’s, die al drie jaar oud waren, van de kunstacademie.


interview

Boven: William Mooijman Links: ....

49


50

Daarnaast hebben ze ook veel geluk gehad, zegt Sophie. Een half jaar later zijn ze compleet zelfstandig en zijn vaste ontwerpers geworden voor vaste klanten. Ze zijn begonnen met de kunstkalender. Ze zijn hieruit bedrijven gaan benaderen. Daarna is het balletje gaan rollen. Het belangrijkste is om iets te kunnen laten zien, zodat je kan bewij- zen dat je kan wat je zegt te kunnen. Als iemand geheel tevreden is, komt diegene wel weer terug. Daar hebben zze hun voordeel uit gehaald. “Bij de eerste opdracht knallen, daar komt dan meer uit. Sophie en William doen visuele communicatie. Je hebt het ontwerpen en vormgeven, hier gaat het volledig om het design. Visuele communicatie gaat verder, het gaat erom dat je na- denkt over wat je doet en waarom je het maakt. Meer dan hoe het er uit ziet alleen. Het kan van alles zijn, dat houdt het lekker breed. Sophie en William vinden het leuk van al- les te proberen. Sophie en WIlliam hebben hun eigen expertises. Sophie doet meer analoog werk; boeken, identiteiten, visitekaartjes. William doet dat ook, maar maakt daarnaast websites. Hij heeft zichzelf aangeleerd te coderen waardoorh ij veel opdraachten aan kan pakken. Er zijn op- drachten die soms te ver gaan voor beiden, die besteden ze dan uit. “Vooral veel klooien met freelancers, bouwers en fotografen.” Ze zoeken zelf hun klanten uit, maar worden ook benaderd. Sophie vertelt dat dat per klant heel erg verschilt. Er vind altijd een orienterend gesprek plaats, waar de vraag ‘wat wil je?’ naar voren komt. Dan volgt er vaak advies van hun kant. Daarna maken ze een planning. Zodra de offerte goedgekeurd is, gaan ze aan de slag in Photoshop, Illustrator en InDesign. Er zijn twee soorten klanten. De klant die zegt “jij bent de expert, dus ga aan de gang” en je hebt de klant die precies denkt te weten wat hij wil. Dat zijn de lastigste, volgens De klanten die met een kant en klaar idee zijn de klanten waar we het meeste tijd aan moeten besteden. Vaak omdat het er gewoon niet uit ziet. Wat in elk proces terugkomt zijn de correctierondes. Er zijn altijd minimaal twee fedback momenten tussendoor. De communicatie met de klant is heel belangrijk. Sophie laat een visitekaartje zien. Ze nodigen zichzelf uit om op de thee te komen bij klanten waar ze interesse in hebben. Ze hebben een sponsor gezocht. Sophie is naar binnen gelopen en heeft driehonderd zakjes thee geregeld. “Daar hebben we laatst nog een heel vraagstuk over ontvangen. Onze stijl is afhankelijk van de klant. Als de klant houdt van wat we doen, dan kunnen we onze eigen stijl die we hebben ontwikkeld gebruiken. Als het klant is die denkt te weten wat hij wil, en van paars met gouden

sterretjes houdt, dan kan dat niet. Er is altijd een tweestrijd. Ga ik een lange weg van discussies aan om mijn eigen stijl te kunnen toepassen, of in ik sneller het geld en maak ik het zoals de klant wil.” Dat is een morele kwestie waar Sophie veel mee zit. William zegt veel van de regeltjes en de systemen te zijn. “Ik wil dat alles qua grid klopt, dat de typografie in de gulden snede past. Dan geef ik het aan Sophie. Zij denkt minder in regels en kan vrijer nadenken, ze maakt er iets originelers van.” Het boekje is erg systematisch opgemaakt, alles heeft de zelfde letter grote. Tyopgrafie heeft sterke regels, maar dat is afgeweisseld met de vrije beelden waar Sophie goed in is.

“Ik wil dat alles qua grid klopt, dat de typografie in de gulden snede past.” Sophie haalt veel inspiratie van Facebook. Ze houdt trends bij op hun eigen Facebook. Mensen vinden dat leuk om te zien. “We werken met een ratio. Tien posts over andere men- sen, en één van onszelf. Zo loop je niet alleen te pochen met je eigen werk en blijf je op de hoogte van wat er in de design wereld allemaal gebeurt.” Er is geen bepaalde grafisch ontwerper waar ze inpiratie vandaan halen. Het is ook gewoon om je heen kijken; flyers en folders aannemen die je leuk vindt. Je wil zo min mogelijk iemand nadoen, je gaat geen dingen opzoeken om die na te maken. Daarnaast kijken ze veel op Trendlist.org. “Echt een hipster website die alle trends bijhoudt op ontwerp gebied,” zegt Sophie. “Maar dat is zo vaak gebruikt dat je er bijna niet meer mee aan kan komen.” “We zijn elkaars inspiratiebron,” zegt William. “Als de een vast loopt, kan je het doorgeven aan de ander. Dat is fijn van met twee personen zijn. Als je een rot klant hebt, kan je daar samen eerder om lachen dan als je alleen bent. Als je


interview

een rot klant hebt, kan je daar samen eerder om lachen dan als je alleen bent. Als je niet weet hoe je moet reageren op een klant, kan de ander het overnemen. We sturen ook nooit iets op zonder dat de ander het heeft gezien.” Hoe spelen jullie in op huidige ontwikkelingen? Elke dag plaatsen ze iets op facebook. “We willen een actie doen waar klanten en vrienden een kerstkaart krijgen. Of een illustratie weggeven onder likers. Maar het heeft geen prioriteit wat veel klanten zitten niet op facebook. Het is vooral om naamsbekendheid te krijgen.  Soms wil je dingen in je portfolio hebben die je nog niet hebt gemaakt. Als je een paar posts op Facebook plaatst over bijvoorbeeld mooie boeken, kunnen mensen zien dat je daar inte- resse in hebt waardoor ze eerder bij je aankloppen voor een boekontwerp.

Boven: Flyer voor de Hogeschool Rotterdam Onder: Identiteit voor Tender Services group

“Dat is erg afhankelijk van de klant,” zegt Sophie. “Soms gaat alles zo smooth, zijn de klan- ten zo chill en professioneel. Dat zijn mensen die snappen dat als je een uurtje extra werkt, ze je dat uurtje ook betalen. Dan hoeft het project niet eens geweldig te zjin, maar heb je er een goed gevoel bij.” In een van die projecten werden ze vrijgelaten. Ze mochten geheel zelf beslissen hoe het eruit moest zien.” En over vijf jaar? Ze willen uitbreiden, want hebben niet tijd voor alle opdrachten. Ze zijn nu aan het experi- menteren met freenlancers. Over vijf jaar willen ze één of twee mensen er vast bij. Over tien jaar uiterlijk zes mensen in totaal. Ze willen het klein houden. Hoe groter het bedrijf, hoe meer tijd je kwijt bent in het managen. “Ik wil het ontwerpen niet verliezen,” zegt William. Daarnaast willen ze een goed netwerk hebben van mensen, zodat ze niet te veel tijd kwijt zijn aan het zoeken van geschikte personen. “Wil je een bedrijf starten, ga antikraak,” zegt Sophie. “Dat scheelt je een hoop geld. En ga met een partner werken. Begin niet alleen. En als je alleen begint, ga dan niet in je slaap of woonkamer zitten. Ga ergens heen waar je feedback kan krijgen, zoals Seats2meet. Je kan je daar inschrijven voor een werkplek met gratis WiFi, koffie en lunch. Je moet open staan om te netwerken. Blijf onder de mensen en blijf feedback vragen.” Neem altijd visitekaartjes mee. Zorg ervoor dat je voor je afstudeerstage een project kiest wat je later wil gaan doen, of wat je heel erg interesseerd. Soms wordeen mensen gepushed in een project dat ze niet leuk vinden. “Je moet het leuk houden,” zegt Sophie. “Stel je zelf steeds de vraag ‘vind ik het leuk?’ en zo niet, ‘hoe maak ik het leuk’ Ga altijd een stapje extra. “zo hebben we ooit een stempel gemaakt voor een leuk bedrijf. Die zijn gelijk lyrisch aan het stempelen gegaan. Het is een klein dingetje, hoeft niet veel tijd en geld te kosten, maar it goes the long way. Maak bijvoorbeeld eens een taart met het logo erop. Zo onthouden ze je.”t

51


52

beeldhiËra B

eeldhiërarchie is de mate waarin de content op een passende en aantrekkelijke manier op elkaar aansluiten. Hierbij gaat het dus om zowel de tekst, de afbeeldingen als de illustraties. Zeker bij gedrukte media is het van groot belang dat de lezer rust ervaart, zodat hij zich volledig op de boodschap van de content kan richten en niet wordt afgeleid door andere randzaken. Het dus als eerste belangrijk dat de lezer niet wordt overspoeld met informatie, dit begint bij een gezonde hoeveelheid tekst op een pagina plaatsten. Geef de tekst ook zeker genoeg ruimte, er is niks ergerlijker dan op elkaar gepropte tekst. Een kop is een van de belangrijkste onderdelen van een artikel, dit moet meteen de aandacht trekken. Een kop mag zeker een illustratief element bevatten, graag zelfs, dit zorgt ervoor dat het meer de aandacht trekt. Blijf er wel altijd op letten dat het goed leesbaar blijft, mensen moeten ten slotte in één oog opslag Dan komen we bij een ander zeer belangrijk element, de afbeeldingen. Dit is ook zeker een onderdeel dat meteen de aandacht trekt. Geef ook zeker afbeeldingen de ruimte en prop niet meerdere foto’s op een kleine ruimte. Kleur is in dit voorbeeld ook perfect verwerkt. Het kleine kleuraccent in de R verwijst terug naar de sfeer van de foto. Meer heeft deze pagina niet nodig. Hier en daar een licht streepje om dingen te accentueren, done is that. De gekantelde kop is overigens ook een goede truc om de aandacht eerst naar de foto te brengen. De tekst is niet eerste instantie niet heel goed leesbaar, waardoor de lezers als eerste de foto op zich in zullen laten werken

Global Cities Report The Design surgery, Londen


article

archie

53


54

kevin

kars Ik ben Kevin Kars ik heb mijn eigen bedrijf genaamd Studio Kars, ik ben getrouwd met Cynthia Boom zij is ook mede eigenaar van Studio Kars. Ik ben een ontwerper die alles graag vanuit een kleurrijke en fictieve bril bekijkt. Al sinds kleins af aan hou ik van tekenen. Ik heb een grote passie voor materiaal waarin papier een grote rol speelt en karakters. Mijn ontwerpen komen als 3D ontwerpen tot leven in de realiteit. Waarbij ik mijn eigen droomwereld visueel maak.


interview

Welke opleidingen/studies heeft u gevolgd om tot een Grafisch Ontwerper benoemd te worden? In 2002 ben ik begonnen met de opleiding Graphicdesign op de Graphicdesign school in Utrecht dit duurde 4 jaar. Daarna in 2007 ben ik begonnen met de opleiding Illustrator (illustratie) op de Avans Hogeschool in Breda.

Waarom heeft u besloten om een eigen bedrijf te starten en niet voor een ander bedrijf te werken? Tijdens mijn studie moest ik stage lopen. Ik werd aangenomen door de bedrijf Nike, iedereen in de klas werd jaloers op mij. Ik vroeg me af wat ik daar dan moest gaan doen en uiteindelijk toen ik daar stage liep was ik toch niet zo gelukkig. Het was er veel te groot er was weinig of geen persoonlijke communicatie, terwijl ik dat wel heel fijn vind. Als je een eigen bedrijfje start heb je wel persoonlijke communicatie omdat je met een kleine groep werkt, tevens ken je iedereen waardoor je de sterke punten van hen kan gebruiken en hun zwakke punten kan helpen. The best of Both world. Voordat ik uiteindelijk een eigen bedrijfje opstart begon het in Amsterdam. Daar hadden ze in het bedrijf dezelfde soort aanpak (Klein bedrijf) als wat ik nu doe.

Hoe bent u begonnen met het starten van uw eigen bedrijf? Tijdens mijn studie ben ik al begonnen met mijn bedrijf, hiervoor heb ik ook Business atelier gevolgd voor negen weken lang van 09.30 tot 17.00 elke dag. hier werd er gekeken naar wie je bent wat je bedrijf is. Na het afstuderen ben ik naar veel exposities gegaan heb ik veel genetwerkt. Ik kreeg ook veel opdrachten van illustraties, maar de inkomsten daarvan was niet veel. Daarom ben ik ook samen met mijn vrouw Cynthia deze bedrijf gestart, we hebben toen ook elke keer een businessplannen opgesteld met daarin waar we op gaan richten, welke opdrachten we willen, voor welke klanten we willen gaan werken, welke bedrijven het beste zijn om te bellen, maar ook vooral goed kijken wat wij willen. Focussen op gastronomie, retailer, kunst en cultuur, fotografie, mensen in ons eigen branche. We hebben ook heel veel netwerk borrels bezocht. De eerste paar keer vond ik dit allemaal ongemakkelijk, maar we zijn nu 5 jaar bezig. Je moet vooral bezig blijven als je net een bedrijf start, stapsgewijs steeds verder, zo kan je ook zien wat fout is gegaan en wat juist wel goed gaat.

55

Hoe gaat u meestal te werk van begin tot einde van een opdracht? We krijgen natuurlijk eerst een opdracht van een klant. samen met de klant zitten we aan tafel en stellen we een paar vragen om de klant een beetje te leren kennen en om te weten wat de klant wil uitstralen en natuurlijk ook wat de klant zelf wilt vertellen. Het is voornamelijk eerst veel schrijven/ noteren. Met alle notaties beginnen we met het concept fase, zoals een Moodboard samenstellen, schetsen maken. De ontwerpen gaan we dan digitaliseren met kleuren en vormen. Het moet uiteindelijk een mooi passende uitstraling hebben van wat de klant ons vraagt. Tijdens de tweede gesprek met de klant is er een feedback moment we laten hier dan 3 concepten zien, uiteindelijk krijgen we feedback en- of goedkeuring van de klant om met 1 van de concepten verder te gaan. Eenmaal we de goedkeuring binnen hebben gaan we een beetje fine tune en een mooi ontwerp opleveren. Je moet er wel voor zorgen dat je ruimte voor jezelf aanhoud, want het kan zo zijn dat de klant meer eisen gaat stellen waardoor je er een stuk langer over doet om de goedkeuring door te krijgen van de klant.

Welke opdracht bent u het meest trots op of vind u het beste wat u gemaakt heeft en waarom? We kregen een opdracht binnen van projectontwikkelaar Emma B B.V. Ze wouden voor een nieuwe winkelcentrum die officieel geopend zou worden een visueel vertaling van wat daar zou kunnen staan. Dit hebben we geprobeerd waar te maken. het ontwerp kwam op een canvas bord van 20 bij 1,5 meter, ik heb zelf nog nooit zo’n groot ontwerp gemaakt. Het bord was ook helemaal afgedekt en ik en mijn vrouw mochten het doek eraf halen, ook waren de media erbij. Het was een leuk ervaring.

Wat zijn de huidige ontwerp trends en hoe blijft u op de hoogte van deze trends? Ik blijf op de hoogte van huidige ontwerp trends door naar blogs te kijken, via vrienden, social media. Naar exposities te gaan. Op Pinterest naar andere ontwerpen te kijken. Zelf houden wij ook een inspiratio monday, dit houdt in dat iedereen 3 afbeeldingen uitkiest die hen aanspreekt of mooi vinden of inspireren, zo weet je ook wat iederee leuk en mooi vindt. Verder kijk ik ook naar boeken, gaan we naar evenementen doen daar inspiratie op en we gaan ook wel eens naar de Dutch design weken.


56

druk &

technieke

PRINTEN


&

en

N

research

Triple Elvis Andy Warhol

Drukken is kortgezegd het overbrengen van drukinkt op een te drukken materiaal met behulp van een drukvorm en een drukkracht. Dure woorden, maar het betekent niks minder dan inkt aanbrengen op een stuk materiaal. Om dit te doen zijn verschillende technieken beschikbaar. Het materiaal waarop gedrukt wordt, kan van alles zijn; van stof tot ijzer, metaal, aluminium platen, en natuurlijk papier. De enige constante variabele is inkt; zonder inkt, geen druk. Met uitzondering van druktechnieken waarbij gebruik wordt gemaakt van vormen die Ă­n het materiaal worden gemaakt, zoals de afbeelding van een diepdruk hierboven. Deze maakt gebruik van meerdere lagen papier, en behoeft geen inkt om wel afbeelding / letter achter te laten.

57


58

Het ontstaan van de druktechniek

die aan deze druktechniek verbonden zijn, is dit nu niet meer het geval.

H

doordruk

oewel we weten dat de boekdrukkunst (15e eeuw) een gigantische stap was in de geschiedenis, werd al vòòr het jaar 1000 in het Oosten boeken gedrukt met blokdruk. Deze techniek was echter zeer arbeidsintensief; elke pagina vereiste zijn eigen blok, die met de hand gesneden werd. Een pagina of afbeelding werd op een groot, houten blok gelegd en omgedraaid. Daarna werden ze er door vaklieden ingesneden. Door dan het blok met inkt te behandelden, kon men hem in een drukpers gebruiken om duplicaten te maken van het origineel. De volgende stap was natuurlijk het effectiever maken van het proces. Men kwam op de gedachte om losse loden letters samen te voegen om zo een drukvorm voor een hele pagina samen te stellen. Daardoor kon men na het drukken van de geplande oplage de letters hergebruiken. Deze boekdrukkunst is uitgevonden in de 15e eeuw, door de Duitser Johannes Gutenberg. Het eerst gedrukte boek heet dan ook de Gutenberg bijbel, en is ontstaan rond 1453. Het eerst gedrukte Néderlandse boek, is de Delfste bijbel in 1477, waar 250 exemplaren van gemaakt zijn. Er is onenigheid over de daadwerkelijke uitvinder van de boekdrukkunst. Zo zouden de Duitser en zelfs Nederlanders het van de Chinezen hebben gekopieerd, aangezien die er al veel eerder mee bezig waren. Maar de kans hierop is klein i.v.m. de afstand tussen Europa en het Oosten. De kans bestaat natuurlijk wel dat in Europa toevallig hetzelfde werd uitgevonden, aangezien iedereen op zoek was naar een meer effectieve manier om sneller meerdere exemplaren te drukken. We’ll never know...

diepdruk iepdruk, ook wel intaglio genoemd, is een vorm van D drukken waarbij er op een drukplaat uitsparingen zijn gemaakt die de inkt kunnen vasthouden. Het beeld

wordt ingesneden in een oppervlak en dit oppervlak wordt ingeïnkt met een zeer dunne inkt. De overtollige inkt wordt weggeveegd zodat er alleen inkt overblijft in de uitsparingen. Als men hier vervolgens papier overheen legt en met een zware roller het papier op het oppervlak drukt, trekt de inkt in het papier waardoor het ingesneden beeld op het papier zichtbaar is. Er wordt vermoed dat diepdruk zijn oorsprong heeft gevonden in het graveren en snijden van metalen. Deze techniek bestond al voor een lange tijd en de uitsneden werden ook opgevuld met inkt ter decoratie. Rond de jaren 30 van de 15e eeuw begon men met het drukken door middel van deze techniek. Tegenwoordig wordt diepdruk over het algemeen alleen nog gebruikt voor het drukken van grote oplagen met veel illustratiewerk. Denk hierbij aan o.a. tijdschriften en kranten met een hoge oplage, verpakkingen en papieren valuta. In het verleden werden ook bepaalde fotoboeken gemaakt door middel van diepdruk maar vanwege de hoge kosten

oordruk is een vorm van drukken waarbij D de inkt door opent delen van een drukvorm wordt gedrukt. Dit is de enige druktechniek waarin je niet in spiegelbeeld werkt om het beeld op het papier te krijgen.

In het begin van de 20e eeuw werd deze techniek ontwikkeld voor het bedrukken van stoffen, maar dit is vervolgens overgenomen door beeldende kunstenaars die hier papier mee te bedrukken. Bij sjabloondruk maak je gebruik van bijvoorbeeld een vel papier waar je delen uitsnijdt (het negatief van het beeld dat je wilt creëren) en hier vervolgens het geheel bedekt met inkt. Het sjabloon zorgt er dan voor dat er op bepaalde plekken de inkt geblokkeerd wordt en op die manier een beeld ontstaat. Stencildruk en zeefdruk zijn afgeleide technieken van sjabloondruk. Bij stencildruk wordt er gebruik gemaakt van een soort was dat op een sterke doorlaatbare laag. Als men vervolgens deze was op bepaalde plekken weg haalt ontstaan er openingen waar inkt doorheen kan gaan. Bij zeefdruk wordt gebruik gemaakt van een soort gaas waarbij het negatief van een beeld wordt ‘geblokkeerd’ waardoor er geen inkt doorheen kan.


research

“De boekdrukkunst had z’n hoogtepunt tot de Industriële Revolutie in 1750”

59


60

hoogdruk

oogdruk is een verzamelnaam voor een H aantal druktechnieken. Bij deze technieken wordt er gebruik gemaakt van een drukvorm,

waarbij de inkt zich bevind op de verhoogde gedeelten. Voorbeelden van technieken zijn de houtsnede en houtgravure. In dit artikel ga ik deze technieken een voor een toelichten en daar bij behorende voorbeelden geven. De houtsnede is de oudste vorm van drukken. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een zacht stuk hout waar er een afbeelding, met speciale gutsen, uit gesneden is. De delen die niet gedrukt mochten worden werden uitgesneden, zodat de afbeelding overbleef. Dit stuk hout werd in de inkt gedompeld en vervolgens op papier gedrukt. Dit is de eerste versie van wat wij tegenwoordig als de stempel kennen. Dit werd toentertijd als een revolutionaire manier van drukken gezien. In die tijd waren de kunstenaars meestal lange tijd bezig met het maken van een schilderij. Hierbij lag de arbeidsproductiviteit niet hoog. Met de komst van deze drukvorm konden kunstenaars dezelfde afbeelding meerdere malen drukken en werd het dus makkelijker om te reproduceren. Een nadeel van de komst van de houtsnijkunst was dat de afbeeldingen niet zo gedetailleerd waren als een schilderij. Gezien de afbeeldingen uit zachte stukken hout werden gesneden, leverde dit grove afbeeldingen op. In dit voorbeeld is de “Rhinocerus” te zien. Deze houtsnede is in 1515 gemaakt door de Duitse Kunstschilder Albrecht Dürer. Op deze afbeelding is een pantserneushoorn uit India afgebeeld. Dit is een van de bekendste kunstwerken gecreëerd door houtsnijtechniek.

houtgravure ij een houtgravure word, net zoals bij de houtsnede, een

B afbeelding uit een stuk hout gesneden. Bij een houtgravure wordt er gebruik gemaakt van hard hout in plaats

van zacht hout. Dit zorgt ervoor dat er zeer gedetailleerde tekeningen geproduceerd kunnen worden. De overige gedeelten van deze productieproces verlopen hetzelfde als bij de houtsnede. Hiernaast is een houtgravure zichtbaar van Władysław Skoczylas. Deze is gemaakt in St. Sebastiaan in 1915. Deze afbeelding is zeer gedetailleerd vergeleken met de afbeeldingen gecreeerd dmv houtsnede.

Houtsnede door: Marjolein Terwindt-Wetterauw


research

61


62


research

vlakdruk

lakdruk is een verzamelnaam voor een aantal grafische V technieken. Deze technieken zijn gebaseerd op het principe dat water en inkt elkaar afstoten. De technieken die hierbij horen zijn Lithografie en offsetdruk. Deze technieken zal ik in het volgende stuk toelichten.

Lithografie is een techniek waarbij een geschikte kalksteen wordt voorzien van een beeld(tekening) van inkt. De inkt is vet en dat vet trekt in de poriĂŤn van die steen. Vervolgens wordt de steen nat gemaakt met een spons en volgt de kenmerkende reactie. Het water en het vet stoten elkaar af. Waar de tekening zit is het droog en waar de tekening niet zit is het nat. Vervolgens wordt er inkt over de kalksteen gezet en deze inkt pakt alleen de droge gedeeltes van de kalksteen. Ten slotte wordt er een papier op de kalksteen gezet en onder de pers gehaald. Het voordeel van deze techniek is dat er zeer grote oplage geproduceerd kan worden. Bij offsetdruk wordt er via een fotografische weg een beeld aangebracht op een dunne plaat aluminium. Vervolgens verloopt dit proces hetzelfde als bij een lithografisch proces. Het voordeel van dit proces is dat dit volledig geautomatiseerd kan worden. Hierdoor schiet de productiviteit omhoog en kunnen zeer grote oplagen gemaakt worden in korte tijd. Hierdoor wordt deze techniek voornamelijk gebruikt bij het maken van handelsdrukwerk, kranten

Boven: Fotolithografie Cessnock Regional Art Gallery Links: Fotolithografie door Clinton Mckay

63


64

printen en printer is een apparaat dat de uitvoer van een computer, scanner of digitale camera afdrukt op (foto) papier. Men kan printers in categorieën onderbrengen op basis van diverse criteria: drukprocedé, toepassingsbereik, en papierinvoer. Printers voor thuisgebruik zijn vaak geïntegreerd met een scanner. Vaak kan men dan ook het gescande tegelijk afdrukken, zonder dat er een computer nodig is, en het apparaat dus gebruiken als kopieerapparaat. Dit wordt wel een all-in-one printer genoemd.

E

Thermische printers zetten de tekst op papier door gebruik te maken van hittegevoelig papier. Dit papier bevat chemicaliën die bij verhitting een verbinding aangaan; dit is te zien als een verkleuring op het papier. De verhitting vindt plaats door middel van een printkop. Op deze printkop bevindt zich een aantal punten, vergelijkbaar met een matrixprinter; deze worden verhit. Het papier wordt onder lichte druk langs deze punten geleid. Thermische printers worden voornamelijk gebruikt voor het printen van bonnen. Dit kan op een standaardrol met wit papier of voorbedrukt papier. Tegenwoordig zijn de afdrukken met de thermische printer ook erg snel (tot circa 200 mm/s). Thermische printers zijn in gebruik in (oudere) faxapparaten, kassasystemen, medische systemen, betaalsystemen in restaurants (draagbare en vaste systemen) en lotto-systemen. Ze zijn tevens de standaardprinters voor het bedrukken van toegangskaartjes ofwel tickets. Enkele bekende merken: Boca Systems, Zebra, ToshibaTec. Afdrukken die met een thermische printer gemaakt zijn, kunnen niet geplastificeerd worden. Monochrome afdrukken (geen kleuren). Speciaal papier wordt gebruikt dat tevens duur is. De werking van een inkjetprinter is grotendeels hetzelfde als die van matrixprinters, maar in plaats van met naaldjes de tekst op papier te zetten, worden er minuscule inktdruppels op het papier gespoten. Intrinsiek is de inkt niet duur (misschien enkele tientallen euro per liter), maar de fabrikanten van dit type printers voor de consumentenmarkt geven hoge kortingen op de aanschaf van hun printer, en verplichten de gebruikers daarna om de zeer dure inkt(patronen) van hun eigen merk aan te schaffen. Men betaalt in de inkt dus eigenlijk de aanschaf van de printer. Een laserprinter maakt gebruik van een fysisch proces waarbij het papier over verschillende rollen geleid wordt, waarbij eerst gedeeltes van een lichtgevoelige drum elektrisch geladen worden met behulp van een pulserende laser

die via een snel roterende spiegel (laserprinter) of een ledbalk (ledprinter) de drum bestrijkt. Een fijn zwart (of anders gekleurd, in geval van een kleurenprinter) poeder (toner) wordt aangebracht op de geladen gedeeltes doordat het aangetrokken wordt door het magnetische veld dat op de geladen delen van de drum aanwezig is. Er bestaan twee varianten op dit procedé: zogenaamde zwartschrijvers (zwarte pixels worden geschreven op de drum) en witschrijvers (witte pixels worden geschreven op de drum). Het beeld op de drum wordt overgebracht op het papier, waarna door verhitting van het papier de toner gefixeerd wordt. Dit type printer geeft op dit ogenblik het mooiste resultaat. Printsnelheid wordt uitgedrukt in pagina’s per minuut (ppm). Moderne productieprinters halen snelheden van meer dan 240 ppm en printvolumes van miljoenen pagina’s per maand. Grootformaat printers drukken hun productiecapaciteit uit in vierkante meter per uur (m2/h). Dit kan variëren van een paar vierkante meter per uur tot enkele honderden.


visit

65

repro van de kamp R

epro van de Kamp is een honderd jaar oud familie bedrijf. Deze drukkerij is gespecialiseerd in kleine oplages en een persoonlijkere aanpak. Werkelijk waar alles is mogelijk op het gebied van drukken, van het conventionele drukken op alle mogelijke soorten papieren, tot 3D printen. Naar eigen zeggen is er in 2007 een nieuw tijdperk ingeluid met de komst van de Xeikon 6000, een controversiĂŤle printer. Door de toevoeging van een rode toner kunnen rood en oranje nu op een ongekende kwaliteit gedrukt


66

Door Toon Lauwen & Jack Meijers

eminences grise


interview

wim crouwel gert dumbar anthon beeke Was vroeger alles beter? We vroegen het de mensen die Nederland hebben vormgegeven. De voorlopers van Dutch Design. Ze draaien al een halve eeuw mee (en soms langer) en barsten nog steeds van de ideeĂŤn.

67


68

wim crouwel

Links: Wim Crouwel Onder: Crouwel’s legendarische poster voor het stedelijk museum

M

useumdirecteur, grafisch ontwerper en professor. Functionalist pur sang. Wim Crouwel geldt als de onbetwiste nestor van het ontwerpvak. Onder zijn naam werd een jaar geleden zelfs een erfgoedinstituut voor grafisch ontwerpen aan de Universiteit van Amsterdam opgericht. Utopia is nooit ver weg. Zo begin Crouwel als student schilderen aan de Minerva Academie in Groningen. “Daar werd ik gepakt door de affiches van Cassadre die in de lokalen hingen. Ik dacht: zou dat óók mogelijk zijn? Met dat idee reisde hij midden jaren vijftig naar Amsterdam om op bezoek te gaan bij Dick Elffer, bekend van onder andere de affiches van het Holland Festival. “Elffers was een ontwerper die zijn affiches op een ezel maakte, net als Cassandre. Dat gesprek veranderde mijn wereldbeeld”. Het begin van van een succesverhaal. In 1963 was Crouwel één van de oprichters van Total Design, het eerste ontwerpbureau in Nederland. Tussen 1965 en 1985 was hij als hoogleraar verbonden aan de afdeling industrieel ontwerpen van de TU Delft. Bovendien werd hij directeur van Museum Boijmans van Beuningen. In 1970 deed hij in een tv-interview waarin hij een opmerkelijke uitspraak:”mijn ideaal is om een ontwerp via de telefoon te kunnen doorbellen.” Dat vooruitziende citaat gaf aanleiding om een van zijn meest opmerkelijke ontwerpen, ’New Alfabet uit 1967’, samen met studenten van de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten Den Haag, om te


interview

69

gert dumbar

H

et was Gert Dumbar die de term in 1977 op een affiche zette: “Dutch Design for the Public Sector”. Die reizende tentoonstelling presenteerde de vooruitstrevende vormgeving voor de Nederlandse overheid: de bankbiljetten van Ootje Oxenaar, de postzegels van PTT, het spoorboekje en logo van NS en de huisstijlen van de ministeries. Het rijke visuele landschap trok internationale aandacht. Dumbar speelde daar zelf een grote rol in. Als jonge huisstijlontwerper zette hij eind jaren jaren zestig de tradities helemaal op zijn kop. “Aan de directie van NS stelde in voor om de treinen - die mosgroen waren - knalgeel te maken, zodat ze mooi opvielen in de groene polder. Humor en tegendraadsheid typeren zijn houding. “Tongue in Cheek” noemde ze dat aan de Royal College of Art waar Gert Dumbar in de roaring sixties afstudeerde. Nu, als docent ’grafisch ontwerpen’ aan de KABK ziet hij het vak opnieuw drastisch veranderen. “De tijd van grote bureaus is voorbij”, voorspelt hij. “Het draait om individuele ontwerpers die kritisch kunnen denken en goed kunnen samenwerken n een netwerk met andere disciplines. Kijk maar eens naar een jong bureau als Kok Pistolet,”

Links: Gert Dumbar Onder: Het NS spoorboekje door Gert Dumbar


70

anthon beeke V

isuele irritatie”, zo noemde hij zijn aanpak in een tv-interview met de NCRV in 1970. Terwijl netheid, helderheid en leesbaarheid als de hoogste doelen golden, koos Anthon Beeke een heel eigen weg. Het blote meisjes alfabet uit 1969 was een speelse reactie op New Alfabet een paar jaar eerder voor de computer had ontworpen. “Mijn alfabet was even nutteloos en onbruikbaar, maar veel leuker om naar te kijken”. Met een glimlach zette Anthon Beeke de cultuur van pop, provo en Fluxus tegenover de verworvenheid van het Bauhaus en de Zwitserse typografie. Op een paar klassen aan de avondopleiding van de kunstnijverheidsschool na, begon hij autodidact. Het blote meisjesalfabet was opmaat voor de intuïtieve provocatieve beeldtaal die Beeke toepaste op de affiches voor Toneelgroep Amsterdam, de Kunstrai en het Stedelijk Museum. Met veel effect. Dat blijkt ook uit het overzicht van bijna 50 jaar werk, dat Studio Boot en Lidewij Edelkoort bundelde in ’Anthon Beeke. It’s a miracle’.

Boven: Anthon Beeke Links: Poster voor de Kunstrai door Anthon Beeke


71

The new New York Magazine website www.nymag.com


72

cover E en cover is waarschijnlijk het belangrijkste onderdeel van een tijdschrift. Deze moet meteen aanspreken en herkenbaar zijn vanuit de schappen in een boekwinkel. Het logo moet duidelijk en te herkennen zijn en de content van de rest van het tijdschrift moet worden samengevat op de cover. Naar mijn mening is minimalisme een pré, ik ben zelf geen fan van overdreven veel tekst en indrukken wanneer je het glas vastpakt. Ik begon met het zoeken naar bestaande tijdschriften waarvan de voorkant mij aansprak, ik kwam uiteindelijk uit bij 3 tijdschriften die er naar mijn mening uitsprongen. Als eerste New York Magazine, bij dit voorbeeld ligt de focus heel erg op de persoon op de foto. Naar mijn mening staat er nog te veel kleine tekst op. Wat voor mij het sterkste is aan deze cover is de foto, die zo mooi en simpel is en helemaal niet veel meer nodig heeft. Als tweede Esquire met Daniël Craig. Eigenlijk bevat deze cover alles wat ik niet mooi vindt, een persoon in een ingewikkelde houding en overdreven veel tekst in een vrijwel onleesbaar geschreven lettertype, maar toch vindt ik het geweldig. Doordat, ondanks alle tekst, de focus toch op de persoon ligt en het minimaal kleurgebruik werkt het voor mij tóch. Als laatste keek ik naar Little White Lies, als beeld is het heel erg mooi. De prachtige grafische tekening trekt, samen met het kleurgebruik, meteen de aandacht. Toch is deze cover, naar mijn mening, niet heel erg effectief. Het geeft mij namelijk geen enkele informatie over de content. De foto op de cover is waarschijnlijk het meest belangrijke. Ik ben op zoek gegaan naar een foto die kerst en de winsterse maanden afbeelde, maar niet cliché was. Ik kwam bij deze foto van Hugh Jackman die precies was wat ik zocht. De warme kleuren passen perfect bij het thema en het lijkt er ook echt op dat hij in z’n stoel voor de openhaard zit. Voor mij was het meteen duidelijk dat ik het logo in gouden letters wilde. Het geeft nog enigszins iets feestelijks aan deze cover. Voor de rest heb ik geprobeerd te spelen met de typografie. Door een heel modern en een heel klassiek font te combineren hoopte ik het interressant te maken. Daarnaast voegde ik nog een wat speelser lettetype toe voor de afwisseling en om het kerst gevoel nog iets te versterken.


making of

Coverontwerp: Timon van Reek

73


74

Jochem

coene “Ik ben in Utrecht geboren en opgegroeid. Als kind zijnde wilde ik een strip tekenaar worden. Vandaar mijn interesse in het vak. Ik ging naar school op het St. Gregorius in het centrum van Utrecht. Na de middelbare school ging ik naar het Grafisch Lyceum in 2001. Hiermee was ik in 2005 klaar. Na het Grafisch Lyceum heb ik een opleiding gevolgd aan de Hogeschool voor de Kunst van 2006 tot en met 2011. Verder heb ik nog een jaar les gevolgd bij de WDKA. In 2011 ben ik dan grafisch ontwerper/illustrator geworden en voor mezelf begonnen.�


en

interview

75

Wat zijn volgens jou de huidige trends op het gebied van grafische vormgeving? “Als illustrator in een team, geef je een beeld van het werk dat je doet. Dat kan door animatie, flat design of door het ontwerpen van etiketten (in mijn situatie). Grafisch vormgevers bedenken dan eerst een concept daarvoor. Ik ben meestal bezig met illustratie. Daarom kan ik niet veel dingen zeggen over vormgeving. Een illustratie wordt vlakkiger, strakker en zakelijker. Ik zie mezelf meer als een illustrator dan een grafische ontwerper in dat opzicht.”

Kun je ons wat vertellen over jouw meest recente project? Met welke uitdagingen had je te maken en hoe heb je dat aangepakt? “Een van mijn meest recente projecten waar ik nu nog steeds mee bezig ben, zijn posters van de verschillende steden in Nederland en de kenmerken of clichés van deze steden. Ik begon met de stad Utrecht en heb er nu ook eentje van Amsterdam gemaakt, aangezien de VVV een poster wil voor elke stad. Cliché wordt verkocht. Daarom verwerk ik op iedere poster een aantal kenmerken van een bepaalde stad. Daarnaast maak ik een boek, een soort van portfolio. Portfolio werk is belangrijk om reclame voor je eigen werk maken. Mensen moeten je werk zien, want anders besteed je veel tijd in je werk waar je niet betaald voor wordt.

Welk ontwerp vindt je het meest succesvol en waarom? “Ik ben het meest trots op de stad posters en souvenirs die ik heb ontworpen. Ze worden door heel Nederland verkocht. Het is toch leuk om te weten dat jouw werk in heel Nederland wordt verkocht. Soms zie je jouw werk op een feestje ergens en dan krijg je een bepaald gevoel van voldoening als je werk op zo’n manier erkend wordt. Het is altijd leuk om naar exposities te gaan. Mensen ontmoeten en connecties maken. Mensen moeten je werk zien om ook je stijl te laten verbeelden. Het is altijd goed om een middelmatige kennis van alles dat onder grafisch ontwerp valt te hebben. Je eigen signatuur hebben is ook heel goed. Het zegt wie je bent en bewijst je eigen stijl. Jezelf ergens in specialiseren vind ik ook wel goed, maar niet overal afwisselen. Als illustrator is het al relatief breed met wat je kunt doen en het past meer bij zijn stijl.”


76

Wat denk je dat de belangrijkste kwaliteiten zijn voor een grafisch ontwerper? “Je moet goed zijn in wat je doet. Goede advertenties maken. Gefocust blijven en doorgaan. Een goede portfolio hebben, ook portfolio site. Je moet vindbaar zijn op internet. De internet is een mooie etalage om je werk te laten zien. Ook is het is handig als je meerdere dingen kunt doen. Je moet wisselbare werken kunnen maken. Maar toch moet je weten wat je wilt en daarin moet je goed zijn. Ik heb liever zoveel mogelijk vaardigheden in een vak dan dat ik van alles een beetje kan.”

Hoe zou je jouw stijl beschrijven? “Mijn stijl heeft veel te maken met geometrische vormen met een bepaald kleurpalet. Als inspiratiebron nam ik de werken van A.M. Cassandre. Ook ben ik geïnteresseerd in de stijl van de jaren 30. Mijn werken zijn meestal abstract maar het is niet te moeilijk om erachter te komen wat ik heb gemaakt.”

Is de stijl of aanpak die je eerder in je carrière hanteerde vergelijkbaar met nu? “In het begin werkte ik met de hand. Dat heb ik bewust losgelaten. Mijn stijl is toch veranderd. Het is steeds beter geworden. Nu heb ik eigen signatuur.”

Wat is jouw gedachten proces als je aan het ontwerpen bent? “Meestal lees ik artikelen waarin ik een grap kan vinden. Daarna maak ik sketches. Ik gebruik google als een inspiratiebron. Ik stuur aan de opdrachtgever meestal eerst schetsen om te weten hoe hij/zij dat vindt. Voor ieder artikel probeer ik alternatieven vinden en niet lang op eerste idee blijven. Maar dat wisselt toch per opdrachtgever. Aan de slag met mijn gedachteproces. Hierbij kan ik van alles en nog wat doen. Ik schrijf alles op wat ik nodig heb of nodig zal hebben. Ik kan ook gaan Googlen om beelden en herkenbare clichés op te zoeken. Meerdere ideetjes schetsen, want soms is een tweede idee zelfs beter dan de eerste. Soms moet het zelfs geforceerd worden, maar ik kan altijd inspiratie vinden op internet of waar dan ook. Tijd is beperkt en zo wordt het ook gewaardeerd. Opdrachtgevers vinden de schetsfase leuk, om een beeld van het project en jouw werk te krijgen.”

Waar haal je jouw inspiratie vandaan? “Passies, doelen en grenzen. Ga veel dingen bekijken wat jou interesseert. Bijvoorbeeld tentoonstellingen, exposities, illustraties, films, documentaires, kranten en boeken. En als het je niet lukt om ergens op te komen, moet je soms dingen laten liggen. Je hersenen werken eraan door. Je bent dan onbewust aan de slag. Als je er maar eventjes mee bezig bent en het werk een poosje laat staan, gaat het gisten in je hoofd. Een grafisch vormgever is inzichtelijker op tekst en een illustrator resoneert op beeld, typografie en poppetjes. Je moet kijken naar het werk van verschillende illustrators. Je moet voldoende beeld in je

Wat is het doel van een grafisch ontwerp volgens “Het zo goed mogelijk laten zien en inzicht creëren van informatie/tekst. Illustratie redeneert bij het beeld. Grafische vormgeving redeneert bij tekst. De letters in een tekst, de typografie en de pictogrammen.”

Wat zijn de grenzen in grafisch ontwerpen? “Tegenwoordig zijn er minder grenzen. Je bent vaker bezig met elkaar en dat geeft een soort kettingreactie van ideeën. Samen werken is heel belangrijk. Je kunt het zo gek mogelijk maken als je wilt. Functioneel of kunst. Door de digitale tools vervagen de grenzen steeds

Zijn er enkele tips die je aan ons kunt meegeven? “Ga aan de slag met je gedachteproces. Hierbij kan je van alles en nog wat doen. Schrijf alles op wat er in je gedachten opkomt, omdat je dit later dan weer kan inkorten en samenvoegen tot een of meerdere concepten. Je kunt gaan zoeken op Google. Verder is het belangrijk om meerdere ideetjes te schetsen, want vaak is het tweede idee beter dan de eerste. Soms moet het zelfs geforceerd worden, aangezien tijd beperkt is. Daarom wordt tijd ook gewaardeerd. Ga veel dingen bekijken die jou interesseren. Bijvoorbeeld tentoonstellingen, exposities, illustraties, films, documentaires, kranten en boeken.” Het kan zo nu en dan voorkomen dat je niet verder kan tijdens het ontwerpen of het bedenken van ideeën. Een van de tips die we van Jochem hebben gekregen is om “soms het werk te laten liggen. Je blijft eraan denken terwijl je andere dingen aan het doen bent. Je bent dan onbewust aan de slag. Als je er maar eventjes mee bezig bent en het laat staan, gaat het gisten in je hoofd.


interview

77


78

het

Tijdschrift Door: Timon van Reek, Jordi Snellink & Tessa Guijt

“De Geschiedenis e Het tijdschrift heeft een gigantische verandering meegemaakt, sinds het eerste tijdschrift in 1663 bleef het aantal uitgevers en lezers groeien, tot op het moment dat er een zeker medium uitgevonden werd dat in razend tempo de plaats van vele tijdschriften in nam. Het internet heeft de wereld van de geprinte media op z’n kop gezet en dat zal het ook nog wel even zo blijven. In dit artikel bespreken we de geschiedenis en de toekomstvisie het tijdschrift als medium, dit doen we aan de hand van de drie meest iconische tijdschriften van dit moment; Time Magazine, Vogue & National Geographic.


research

en Toekomst�

79


80

H

et eerste tijdschrift werd gepubliceerd in 1663, Erbauliche Monaths Unterredungen genaamd. Het was een Duits filosofisch tijdschrift dat een inspiratie was voor vele andere soortgelijke tijdschriften. In 1739 werd het eerste tijdschrift voor consumenten gepubliceerd gepubliceerd, The Scots Magazine, een tijdschrift met artikelen over onderwerpen van schotse interesse. De content van een tijdschrift wordt altijd geschreven voor een bepaalde doelgroep en met een bepaald doel. Of dit nou voor werkende mannen is met als doel te informeren of voor de modebewuste vrouw met als doel amuseren; voor ieder is er wel wat. De doelgroepen kunnen ook weer ingedeeld worden in kleinere sub-groepjes. Denk hierbij aan de leeftijd, het beroep of de politieke voorkeur van iemand. Hierdoor ontstaat er specifieke content die voor verschillende mensen interessant kan zijn.

Time Magzine Time Magazine is een Amerikaans wekelijks nieuwstijdschrift gepubliceerd in New York, waarvan de content vooral gericht is op goed opgeleide mensen met professionele beroepen. In 2014 bestaat de doelgroep van Time Magazine uit 25 miljoen lezers wereldwijd, met 20 miljoen lezers daarvan uit de Verenigde Staten. Time Magazine legt de nadruk op belangrijke personen die momenteel veel invloed hebben. Dit wordt dan ook op de cover gezet; het hoofd van een (bekend) persoon. Het tijdschrift is opgericht in 1923 en werd decennia lang gedomineerd door Henry Luce. Er bestaat ook een Europese editie die wordt uitgegeven in Londen, de Aziatische editie is gevestigd in Hong Kong. Toen Time werd opgericht in 1923 wad het het eerste wekelijkse nieuws tijdschrift in de Verenigde Staten. Het nieuwsblad was eerst Facts genoemd, de oprichters wilde de beknoptheid benadrukken, zodat een druk persoon het in een uurtje kon lezen. Ze veranderde de naam naar Time en gebruikte de slogan: “Take Time-It’s Brief.”. De redacteuren zagen Time als belangrijk maar ook leuk, wat zorgde voor de een grote hoeveelheid bekendheden in het tijdschrift. Ook werd er veel geschreven over de entertainment industry en de pop-cultuur, wat werd bekritiseerd werd, omdat het gezien werd als te licht voor serieus nieuws. Voor vele decennia bestond de cover van het tijdschrift uit slechts een persoon, Joseph G Cannon stond op de allereerste cover van Time Time werd gekenmerkt door zijn onderscheidende schrijfstijl, gebruik makende van inversie( onderwerp volgt op persoonsvorm). Dit werd geparodieerd in 1936 door Wolcott


research

81


82

Gibbs in The New Yorker: “Backward ran sentences until reeled the mind [...] Where it all will end, knows God!” Het tijdschrift staat ook bekend om zijn gekenmerkte rode rand op de voorkant, voor het eerst geïntroduceerd in 1927. De rand is sindsdien slechts vier keer veranderd, de uitgave vlak na 9/11 had een zwarte rand om de rouw te symboliseren. Ook het nummer van 28 april 2008, wat in het teken stond van Earth Day had een groene rand. Op 19 september 2011 kwam een nummer uit 10 jaar na 9/11 met een zilveren rand. De laatste verandering was op 31 december 2012, ter ere van het feit dat Barack Obama was verkozen als Person of the Year. In 2007 bracht Time een revisie uit van hun stijl. Onder andere werd de rode rand dunner gemaakt, titels van columns werden vergroot, vergrote de witruimte tussen de artikelen en voegde foto’s van de schrijvers toe aan opiniestukken. Het meest bekende artikel van Time is de jaarlijkse Person of The Year, waarin Time de meest de persoon bekend maakt die de meeste impact heeft gehad op het nieuws van de afgelopen 12 maanden. In de afgelopen jaren heeft Time ieder jaar de Time 100 gepubliceerd, een lijst met daarin de 100 meest invloedrijke personen van dat jaar. Time is één van de meest invloedrijke tijdschriften en een icoon in de media wereld. Mede door het feit dat het het eerste wekelijke nieuwstijdschrift in de verenigde staten was, maar ook zeker om de controversiële content die ze over de afgelopen 80 jaar hebben gepubliceerd.

“Vogue is the world’s most influential fashion magazine.” - Caroline Weber

vogue

V

ogue is een Amerikaans maandelijks mode- en lifestyletijdschrift, dat vooral gericht is op vrouwen. Vogue is ook in Nederland te koop en sinds 2012 verschijnt er ook een Nederlandse versie van het exclusieve blad. De verschillende edities in de landen verschillen nogal al van elkaar. Dit komt omdat de eindredacteur steeds anders is en de doelgroep ook. Op de cover is altijd een bekende vrouw te zien. Dit kan zowel een model als bijvoorbeeld een actrice zijn. Vogue is ’s werelds grootste mode tijdschrift, maandelijks uitgeven in 23 verschillende nationale edities door Condé Nast.

In 1892 werd Vogue opgericht als een wekelijks uitgave door Arthur Turnure, het eerste nummer werd gepubliceerd op 17 december van datzelfde jaar. Vanaf het begin richte het tijdschrift zich op de New Yorkse aristocratie. In die tijd bestond het tijdschrift niet alleen uit mode maar ook uit sport en sociale zaken om de mannen te bereiken. In 1905 kocht Condé Nast vogue en vergrote de publicatie. In 1916 kwam de eerste versie van de Britse vogue uit, hierna volgde Italië en Frankrijk in 1920. Tijdens de grote depressie en gedurende de tweede wereldoorlog schommelde het aantal abonnees flink. In die tijd toen de fotografie groter werd was vogue een pionier toen zij als eerste overschakelde van illustraties naar foto’s. Toen in de jaren 60 Diana Vreeland hoofdredactrice werd, begon het tijdschrift ook aan te spreken bij de jongeren van de seksuele revolutie, door meer te focussen op de hedendaagse mode en door stukken te publiceren waarin openlijk over seksualiteit gesproken werd. Toen Grace Mirabelle hoofdredactrice werd, onderging het tijdschrift grote veranderingen op het gebied van redactie en vormgeving om aan te sluiten op de verandering en de levenswijze van hun doelgroep. In 1988, met de nieuwe hoofdredactrice Anna Wintour aan het roer, werd het tijdschrift jonger en toegankelijker. Wintour legde de focus op meer toegankelijkere concepten voor een grotere doelgroep. De invloed van Wintour zorgde ervoor dat de verkoop hoog bleef. Voor het eerst werd er een model op de cover gezet waarbij je het hele lichaam kon zien, voorheen stond alleen het hoofd op de cover. Tevens is Wintour persoonlijk verantwoordlijk voor de trend om celebrities op de cover van tijdschriften te zetten, voorheen waren dit alleen modellen. Tegenwoordig wordt Anna Wintour ook gezien als de meest invloedrijke persoon in de modewereld. Vandaag de dag heeft de Amerikaanse versie van Vogue een oplage van 11,3 miljoen.


research

83

Hoofdredactrice van Vogue, Anna Wintour samen met Karl Lagerfeld


84

Conde Nast hoofdkantoor op Times Square

“Storytelling is een van de essenties van communicatie, en printmedia leveren daar een geweldige bijdrage aan.” – Lode Schaeffer


research

national geographic magazine ational Geographic Magazine is het officiële tijdschrift

N

van de National Geographic Society. Het tijdschrift bevat voornamelijk artikelen over geschiedenis en wereldcultuur en staat bekend om de dikke gele dikke rand op de cover en het vele gebruik van dramatische fotografie. NGM werd voor het eerst gepubliceerd in oktober 1888 als een tekst-georiënteerd tijdschrift. In 1905 gingen ze over naar een meer wetenschappelijk tijdschrift, beginnende met een artikel met full-page foto’s van Tibet in 1900. Het tijdschrift werd bekend door deze stijl met veel gebruik van foto’s. De cover van het juni 1985 nummer wordt gezien als het tijdschrift’s meest bekende afbeelding, de foto van het 13-jarige meisje uit Afghanistan.

85

uitgeverijen en bekende uitgeverij is Sanoma. Sanoma Media

E

BV (Nederland) en Sanoma Media NV (België) zijn mediabedrijven in respectievelijk Nederland en België. Beide zijn eigendom van het Finse mediaconcern Sanoma. Het bedrijf heeft 1000 werknemers die in Hoofddorp op redacties en ondersteunende afdelingen werken.Bekende tijdschriften uitgegeven door Sanoma zijn onder andere: Donald Duck, Libelle, Margriet en Autoweek. Veen Media neemt in de Nederlandse tijdschriftenbranche een bijzondere plaats in. Binnen de interessegebieden technologie, wetenschap, geschiedenis, filosofie, kunst, opinie en culinair heeft Veen Media een of meerdere A-merk portfolio’s waarmee een hoog gericht crossmediaal bereik gerealiseerd wordt. In zijn totaliteit bereiken de portfolio’s van Veen Media gezamenlijk meer dan 500.000 Nederlanders boven de 13 jaar. Het lezersprofiel is hoogopgeleid, grotendeels 35+ en behorend tot de hogere welstandsklasse. Bekende tijdschriften uitgegeven door Veen media zijn onder andere Filosofie Magazine en Jamie magazine. WPG uitgevers is een onafhankelijke groep van multimediale bedrijven in Nederland en België, gericht op het rendabel uitgeven en exploiteren van relevante, kwalitatief hoogstaande producten en diensten die schoonheid en inzicht verschaffen. Tot de kernactiviteiten van WPG Uitgevers (Weekbladpers Groep) behoren het uitgeven van boeken voor de algemene markt door de uitgeverijen A.W. Bruna, De Bezige Bij, Querido Kinderboeken, Leopold, Ploegsma en WPG Uitgevers België, het uitgeven van tijdschriften (Vrij Nederland, Psychologie Magazine, Yoga Magazine, Happinez, Runner’s World en Voetbal International) en het uitgeven van leermiddelen voor het primair onderwijs door uitgeverij Zwijsen. In 2012 realiseerde WPG Uitgevers met 720 medewerkers een jaaromzet van €176 miljoen. De uitgeefactiviteiten van WPG Uitgevers richten zich op de markten van: educatie, boeken en tijdschriften.


86

jasper de vink Jasper de Vink is 32 jaar oud, hij heeft bedrijfskunde gestudeerd aan de Erasmus universiteit te Rotterdam. Met als specificatie innovatiemanagement. Samen met zijn vrienden/compagnons is hij het bedrijf opgestart.


r k

interview

87


88

H

ij houdt zich bezig met het bedrijf zelf: hij onderhoudt de relaties met de klant en managet het bedrijf. Hij is geen grafisch ontwerper maar kan wel beeldig denken. Hij kan de klant gemakkelijk overtuigen over hoe het project er uit gaat zien. Daarnaast kan hij zich goed in de schoenen van de klant plaatsen ondanks de type bedrijf waar de klant voor werkt. Dit is te danken aan zijn bedrijfskundige achtergrond. Dit zorgt er vaak voor dat het meestal klikt tussen de klant en de studio. Zelf heeft hij altijd ondernemersvakken gevolgd bij de universiteit, hij wilde niet een nummertje worden in die grote bedrijven. Op zijn 18de had hij een klein bedrijfje waarmee hij sites bouwde voor anderen. Toen hij op vakantie ging met een compagnon (Pim), zag hij ‘sokjes’ waar je je iPod in kon doen. Ze vonden dat een mooi concept en samen met de derde compagnon (Fabian), hebben ze besloten om dat idee mee naar Nederland te brengen en het uit te werken. Zo begonnen zij de verkoop van die ‘sokken’ in heel Europa. Na zijn studie ging hij te werk als freelancer en daarnaast had hij samen met zijn compagnons dat ‘sokjes’ bedrijf. Op een gegeven moment werden de sokjes veel te duur om te blijven produceren en zijn ze overgestapt naar backpackflags. Vlaggetjes die backpackers kunnen naaien op hun rugzak om aan te geven dat ze in dat land zijn geweest. Deze vlaggetjes maakt hij (met zijn compagnons) nog steeds naast Studio Piraat zelf. Het meest uitdagende aan zijn baan is volgens hem de complexere vraagstukken. Want er komt bij kijken wie hij erbij moet halen om bepaalde invullingen te krijgen in het project. Soms zijn er ook patches waar er aan meerdere bedrijven een case wordt voorgesteld en het bedrijf met de beste pitch mag het project uitvoeren. Dan wordt het hele team er bij gehaald om alles er uit te halen zodat ze die pitch binnenhalen. De deadlines voor projecten worden meestal bepaald door ervaring, bij grotere projecten wordt de klant een ‘gezonde’ deadline geadviseerd zodat het project alle aandacht kan krijgen en zo niet gehaast af moet. Hebben jullie alle mensen in huis of huren jullie mensen in ? Studio piraat is een creatief bureau ze hebben keuzes gemaakt voor ...een stukje techniek als voorbeeld. Daarnaast hebben ze een netwerk van zzp’ers en specialisten die hun team ondersteund. Studio Piraat is uiteraard het aanspreek punt. Afhankelijk van de toekomst visie en de opdracht zoekt studio piraat de juiste mensen, ze zijn wel gericht op mensen met een grafisch/creatieve achtergrond.

Het werken met leuke en verschillenden mensen en het presenteren van prachtig producten die gezien worden, ook dat je doormidden van deze producten anderen kan inspireren. Vernieuwing, innovatie zijn aspecten die Jasper inspireert. Het is een uitdaging en leuk om met mensen te werken die met innovatie werken met hun meedenken zoals met Steve jobs hiervan kijk Jasper niet alleen op iT vlakte maar in alle aspecten. Het bedrijf is opgericht op 1 april 2002, door Fabian, Pim. Het doelstelling van studio piraat is op dit moment het winnen van internationale prijzen, mensen inspireren en waarde toevoegen aan de maatschappij. Dit bereiken we met een team dat ervoor wil gaan, die lol met elkaar hebben. Studio is bevestig op een plek waar veel bureaus zitten hoe vallen jullie op? Door jezelf te blijven we werken met en klant om samen hetzelfde doel te bereiken. Doordat we met veel mensen werken hebben we meer input uit de verschillenden hoeken zo bereiken we een hoge niveau. Hoe meer mensen aan een project werken hoe meer kruisingen je hebt die verhoogd de creativiteit hoe breder je iets kan aanpakken. Om te kunnen werken bij Studio Piraat moet je goed kunnen samenwerken met de andere medewerkers. Daarnaast moet je kritisch ingesteld zijn en moet je tegen kritiek kunnen omdat er continue nieuwe ideeën boven water komen kan het zo zijn dat een bepaald idee niet meegenomen wordt in de volgende fases van een bepaald project. Daarnaast moet een kandidaat die bij dit bedrijf wil werken beschikken over inlevingsvermogen en moet er goed gecommuniceerd moeten worden met de klant om een goed beeld te krijgen over wat het project inhoud en wat er gedaan dient te worden. Op de werkvloer zijn veel ontwerpers die meer richting print, huisstijl identiteit zitten. Ze hebben vaak kunstacademische achtergronden waar ze bepaalde vaardigheden hebben meegekregen. Ook zijn er multimedia medewerkers te vinden bij Studio piraat. Deze houden zich bezig op de interactieve vlak van het werk. Daarnaast zijn er medewerkers die zich bezig houden met projecten, campagne strategieën en het bedrijfskunde zelf. Deze medewerkers hebben meestal een opleiding gevolgd richting communicatie wetenschappen. Om als stagiaire aan de slag te gaan bij dit bedrijf moet je een van de hierboven genoemd bekwaamheden/ competenties beschikken.


interview

89

studio

piranha Studio Piranha is een grafische studio in Den Haag. We zorgen niet alleen voor grafische ontwerpen, maar ook dat een bedrijf of product overkomt op de doelgroep. Als er dingen zijn wat we zelf niet kunnen doen of waarvan we denken dat iemand anders ze beter kan, dan besteden ze een opdracht uit aan andere mensen. Daarnaast proberen we ons te onderscheiden door ook aan de marketing en strategie van een bedrijf te denken.

W

e houden ons met van alles bezig. We maken verschillende dingen op gebied van vormgeving zoals: huisstijlen, websites, video/animatie, fotografie, illustraties en drukwerk. We zijn eind 2012 begonnen. Na een halfjaar hebben we ons ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. We bestaan nu ongeveer twee jaar. Het bedrijf bestaat uit twee mensen en het zal ook nooit een heel groot bedrijf worden. Tim is technisch heel sterk en Anouk conceptueel Soms hebben we een stagiaire. Websites maken we zelf, maar apps worden gemaakt door andere mensen. We kijken per opdracht wat we zelf kunnen doen en wat niet. We hopen natuurlijk meer klanten te krijgen in de toekomst, maar we willen wel een klein bedrijf blijven. We willen het persoonlijk houden met klanten.


90

e hebben allebei grafische vormgeving aan de Kunst W academie in Bredia gestudeerd. We halen inspiratie uit muziek en uit onze werkomgeving. Daarom proberen we onze werkomgeving vaak te versieren en te veranderen. We halen ook veel inspiratie uit onze Bourgondische achtergrond. Door veel te oefenen en kritisch naar je eigen werk te kijken kun je jezelf ontwikkelen.

We zijn momenteel bezig met onze visuele identiteit van de studio aan te passen. We creĂŤren een nieuwe huisstijl om zo beter over te komen op onze klanten. We zijn bezig met onze website aanpassen, nieuwe logo, visitekaartjes en flyers aan het maken, maar ook kaasplankjes en theezakjes waar het logo op komt. We willen het Bourgondische terug laten komen in de nieuwe stijl en we willen ook warmere kleuren gaan gebruiken. Voor elk werkgebied hebben we een sterrenbeeld gecreĂŤerd die die gebied representeert. We begonnen met vastleggen wat we wilden en wat we wilden bereiken. Vanuit hieruit zijn we gaan schetsen. Echt heel veel schetsen en feedback geven aan elkaar. Het logo zijn we gaan aanbrengen op flyers en visitekaartjes met een nieuwe huistijl. We zijn zelf nog bezig in het proces. Het is nog lang niet af. We beginnen met een debriefing en daarna een offerte. We denken in het begin heel breed een en laten dit ook aan de klanten zien. We geven vaak drie concepten, zodat de klant eruit kan kiezen. Zo laten we aan de klant zien dat niet altijd iets heel mooi is en dat het ook anders kan.


interview

91


92

STEDELI

MUSEUM AMSTERDAM


IJK

M

VISIT

93


94

The Marlene Image dumas As Burden F

iguratieve schilderkunst van iemand die toch altijd abstract blijft werken. Ze combineert het beste van beide werelden, zo zou je haar werk kunnen omschrijven. Haar schilderijen en tekeningen worden gekenmerkt door hun uitzonderlijke mix van directheid en intimiteit en soms controversiële onderwerpen. Wat mij zo aanspreekt in haar werk is dat ze afbeeldingen neemt uit de hedendaagse pop cultuur en deze na schildert op haar manier. De portretten van Osama bin Laden en Mohammed B zijn geen objecten die je boven je bank hangt, maar zijn juist heel erg controversieel en dat is exact wat ik zo mooi vindt aan kunst in het algemeen. Voor mij moet kunst controversieel zijn. Daarnaast heeft ze ook een hele grote collectie die ik wél boven m’n bank zou willen hangen. De collectie van zwart-wit portretten zijn opzichzelfstaand wellicht niet heel erg indrukwekkend, maar als geheel is het een heel erg mooi beeld. Mijn favoriete werk van de hele tentoonstelling is The Painter uit 1994. Wat mij zo aanspreekt is de zeer eenvoudige compositie, simpelweg een staand kind. Maar toch is het werk heel interessant en gelaagd. De in de verf gedoopte handen in rood en blauw geven een mooi contrast tegenover de zachtere kleuren in de rest van het kunstwerk.


VISIT

The Painter, Marlene Dumas

95


96


arTicle

linespacing The distance from the baseline of one line of type to another is called line spacing. It is also called leading, in reference to the strips of lead used to separate lines in metal type. The default setting in most layout and imaging software is 120 percent of the type size. Thus 10-pt type is set with 12 pts of line spacing. Designers play with line spacing in order to create distinctive layouts. Reducing the standart distance creates a denser typographic colorwhile riskingcollisions between ascenders and descenders.

97


98

pop-up V

isitekaartjes zijn de beste manier om je werk over te brengen naar potentiële klanten. Terwijl hun inbox overvol raakt, kan een innovatief kaartje echt hun aandacht trekken. Het conventionele visitekaartje, zoals je die zelf ook maar al te vaak in je handen gedrukt krijgt, is niet bijster interessant. Verder dan een mooie vormgeving komt het meestal niet. Het meest interactieve wat ik ook heb meegemaakt was een QR-code op het kaartje, maar ja dat was in 2011(toen QR-codes nog heel wat waren, tegenwoordig kan dit écht niet meer). Pop-up is een geweldige manier om op een leuke en creatieve manier de aandacht te trekken. Je kent pop-up waarschijnlijk vooral uit sprookjesboeken, maar deze verrassende techniek heeft ook z’n intrede gemaakt in het volwassen grafisch ontwerpen. Ik heb met mijn visitekaartje geprobeerd om het vooral simpel te houden. Je wordt heel snel verleid om een heel bouwwerk in elkaar te zetten met 18 lagen papier en zes touwtjes om aan te trekken. Het moet voor een ontvanger in één opslag duidelijk zijn wát het is, niet dat hij er na 5 minuten achter komt dat je hem een visitekaartje hebt gegeven. Een plat kaartje wat je op tafel legt heeft ook niet heel veel impact en ik zocht dus naar iets wat je neer kon zetten, zodat het een ruimtelijk object zou worden. Ik maakte dus een kaartje wat je dubbel kunt vouwen, maar het moest ook meteen een vorm worden. dus sneed ik langs het hoofd, waardoor de vorm een heel duidelijk silhouette krijgt.


making of

99


100

clean g E

en grid is waarschijnlijk het belangrijkste bij het opmaken van een document. Hierin kun je variëren van een simpel grid van slechts één lijn, tot 15 gridlijnen per pagina. Tijdens het maken van een grid moet je een aantal keuzes maken. Wanneer de breedte is vastgesteld, kan deze worden verdeeld in een aantal kolommen. Het mooiste resultaat wordt vaak verkregen door te kiezen voor een verdeling tussen de 4 en 8 kolommen. Tussen deze kolommen in worden smallere kolommen geplaatst. Deze kolommen bepalen de witruimte. Het mooiste resultaat wordt verkregen wanneer je begint en eindigt met een smalle (witruimte) kollom. De bredere kolommen die overblijven worden later gevuld de met content. De brede kolommen en zijn net als de smalle kolommen altijd van dezelfde breedte. De brede en smalle kolommen kunnen op elkaar worden afgestemd door bijvoorbeeld de smalle kolommen 10% of 20% van de brede kolommen te maken. Nu we een horizontale verdeling hebben gemaakt is de volgende logische stap om een verticale verdeling te maken. Deze verdeling kun je maken door dezelfde verdeling als in de breedte ook in de hoogte toe te passen. Bedenk wel dat content vaak in de hoogte kan variëren. Vooral bij het ontwerpen van grids voor een CMS moet je hier gewoon rekening mee houden. Geef dus, waar nodig, blokken een variabele hoogte. Let er ook op dat de blokken naast de blokken met een variabele hoogte er ook nog goed uit zien op het moment dat het blok er onder verschuift. Boven en onder het grid kun je ervoor kiezen om dezelfde witruimte als aan de zijkanten te gebruiken. Het is echter een kwestie van smaak of je de witruimte boven en onder wel of niet gebruikt. In het voorbeeld is gebruik gemaakt van een heel simpel grid. Het grid heeft drie kolommen. Een afbeeldig beslaat twee kolommen en de tekst is daar netjes mee uitgelijnd. Naar mijn menig is zo’n simpel grid het mooiste, zo laat je de content z’n werk doen en komt deze het beste naar voren.


article

grid

101


102

CREDITS Sandeleen Mirza, Zanjar Rashid, Huy Trinh Hayriye Ceyhan, Sharief Kartodikromo, CyAnn Pourier, Terry van Laar, Kevin Netteb, Kim Leeuwesteijn, Jochem Kroos, Arjan Elschot, Denilo Vieira, Jeroen Diks, Femke Kerkhof, Roos Baetings, Cas Burggraaf, Stefan van der Lek Tessa Guijt, Jordi Snellink, Liza Horzelenberg, ZoĂŤ Schreuder, David de Jonge Wilrise Hofman, Carlos Hernandez, Marvin Gyamfi, Nadir Dhoum, Louinne Heldewier, Kisha da Silva, Pelin zcan


103

Illustratie: Timon van Reek Foto: Cuneyt Akeroglu voor Vogue Turkey



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.