2012 Binnenstedelijke Bouwlogistiek van de Amstel Campus in Amsterdam
SAMENVATTING SCRIPTIE Thiemo Boender - 0816303
Combex Transportbedrijf BV Syntera Hogeschool Rotterdam Ballast Nedam 4-6-2012
Logistiek is op dit moment nog niet goed geoptimaliseerd in de bouwsector, waardoor het op logistiek gebied achterligt op andere sectoren, zoals de automobiel industrie. De bouwlogistiek op de Hogeschool van Amsterdam Amstel Campus, gelegen in de binnenstad van Amsterdam, is een voorbeeld waar de bouwlogistiek beter georganiseerd en gecoördineerd kan worden. De bouwlogistiek van dit bouwproject is onderzocht in opdracht van Combex Transportbedrijf BV en Syntera vanuit het platform “Logistiek in de Bouw” in het kader van het SIA-RAAK MKB project “Duurzame ketensamenwerking bij binnenstedelijke bouwprojecten" van de Hogeschool Rotterdam Kenniscentrum Sustainable Solutions en hun partners. Dit onderzoek werd verricht op de bouwplaats van de Amstel Campus te Amsterdam, waar Ballast Nedam bouwt aan deze campus voor de Hogeschool van Amsterdam. Ook Ballast Nedam is betrokken bij een subsidietraject om de bouwlogistiek te verbeteren, namelijk een subsidie vanuit Dinalog, the Dutch Institute for Advanced Logistics. Op deze manier is het voor alle partijen de ultieme kans om een afstudeerstudent naar de logistiek van dit bouwproject te laten kijken en de Amstel Campus als referentieproject te nemen. Combex Transportbedrijf BV is een transportbedrijf gespecialiseerd in het transport van bouwmaterialen. Het bedrijf is gevestigd in Eastermar, Friesland, en Emmer-Compascuum. Syntera is een adviesbureau voor de Infrastructuur en Transport & Logistiek en is gevestigd in Winschoten. Ballast Nedam is één van de grootste aannemers van Nederland, waarvan het hoofdkantoor in Nieuwegein te vinden is. Bouwplaats De bouwplaats is nader toegelicht, waarbij het gaat om de logistieke inrichting van het bouwterrein en andere logistieke punten met betrekking tot de bouwplaats in het algemeen. Er wordt gewerkt met verschillende inen uitgangen voor transporten en er zijn laad-, los- en opslagplaatsen gecreëerd. Al deze zaken zijn terug te vinden op de terreintekening van de bouwplaats, welke bekend is bij het personeel op de bouwplaats, onderaannemers en leveranciers. Daarnaast is het terrein op een dusdanige wijze ingericht dat deze eenvoudig met vrachtwagens betreden en verlaten kan worden. De Gemeente Amsterdam speelt ook zijn rol bij dit bouwproject. Zo is de bouwplaats gelegen in een milieuzone, waardoor alleen voertuigen met Euro 3 met roetfilter en niet ouder dan acht jaar, Euro 5 of Euro 6 dieselmotoren de bouwplaats mogen betreden. Huidige situatie: Logistiek Concept Het Logistiek Concept voor de bouwplaats is uitgebreid beschreven. Zo hanteert men enkele logistieke doelstellingen tijdens het bouwproject. Daarnaast zijn de processen van inkoop tot en met nazorg beschreven, welke bestaat uit specificeren, selecteren, contacteren, bestellen, bewaken en nazorg. Verder zijn de leveranciers in kaart gebracht voor de Grondvorm. In de periode mei 2011 tot en met maart 2012 zijn er in totaal 61 leveranciers geweest die goederen kwamen leveren op de bouwplaats. Deze 61 leveranciers komen uit alle uithoeken van Nederland en er is zelfs één leverancier die is gevestigd in het buitenland. Sommige van deze leveranciers komen dagelijks de bouwplaats beleveren met een kleine hoeveelheid. Andere leveranciers komen slechts incidenteel en een kleine groep heeft slechts één keer de bouwplaats geleverd. Daarnaast blijkt uit onderzoek dat er voorraadpunten zijn bij de fabriek, groothandel en op de bouwplaats en dat men gebruik maakt van verticaal en horizontaal transport tussen de voorraadpunten en de processen. De logistiek wordt op dit moment nog niet goed aangestuurd, ondanks dat er bij dit bouwproject gebruik wordt gemaakt van een Logistiek Uitvoerder. Deze is aangesteld door Ballast Nedam toen de bouw al enkele
.
1
maanden bezig was. Deze uitvoerder plant alle transporten in aan de hand van bouwtickets en maakt hiervan een transport- en kraanplanning, waar iedereen zich aan dient te houden. Daarnaast houdt deze persoon zich ook bezig met normale uitvoerderswerkzaamheden. Er wordt in de huidige situatie nog geen gebruik gemaakt van een ICT systeem waar alle betrokken partijen, zoals de onderaannemers, leveranciers en transporteurs, in kunnen kijken en informatie met elkaar kunnen delen. Alle correspondentie met de betrokken partijen gaat via de mail, fax of telefoon. Qua organisatie werkt Ballast Nedam alleen samen met personen waarmee men in het verleden al eerder succesvol heeft samengewerkt. Ook is door middel van een organogram duidelijk geworden hoe deze organisatie in elkaar zit. De Logistiek Uitvoerder heeft contact met de leveranciers en transporteurs. Daarnaast geeft deze uitvoerder de tijden van alle transporten door aan de portier, zodat de portier weet welke transporten er verwacht kunnen worden. Knelpunten Aan de hand van de huidige situatie zijn er verschillende bouwlogistieke knelpunten duidelijk geworden. Zo worden er dagelijks veel kleine LTL leveringen geleverd op de bouwplaats, worden de laad- en losplaatsen welke op de terreintekening staan niet gebruikt, is er geen vast contactpersoon voor de logistiek ondanks de Logistiek Uitvoerder waardoor de logistiek ook slechts wordt bestuurd, zijn niet alle transporten bekend bij zowel de Logistiek Uitvoerder als de portier. Daarnaast bellen niet alle chauffeurs een kwartier voordat ze de bouwplaats betreden, worden er voorraden gehouden op de bouwplaats terwijl daar eigenlijk geen plek voor is, zijn er onnodige handlingskosten omdat spullen onnodig vaak verplaatst worden, zijn 80% van de tijd kritische transporten niet op tijd, waarbij deze vroeger dan een kwartier te vroeg of later dan een kwartier te laat zijn waardoor de bouw stil valt en zit de bouwsector nog erg traditioneel in elkaar. Oplossing Er zijn meerdere oplossingen om bovenstaande knelpunten tegen te gaan en de bouwlogistiek te optimaliseren. Uiteindelijk is er gekozen voor een Bouw Logistiek Centrum, in het vervolg BLC, aangezien hier meerdere kleine oplossingen samen komen in één grote oplossing. Een BLC is een op- en overslag centrum voor bouwmaterialen aan de rand van de stad, welke op dit moment nog niet bestaat. Als men besluit om met een BLC te gaan werken, dient men er voor te zorgen dat er zo’n terrein komt en ingericht wordt. Bij het gebruik van een BLC gaan alle leveringen via het BLC, zowel de directe leveringen bestemd voor de bouwplaats als de leveringen die bedoeld zijn voor het BLC om op- of overgeslagen te worden. In het laatste geval gaat het om LTL leveringen en FTL leveringen van bijvoorbeeld pallets kalkzandsteen, welke op voorraad worden gehouden in het BLC voordat deze werkelijk benodigd zijn op de bouwplaats. Bij aankomst op de bouwplaats controleert een logistiek medewerker aan de hand van de vrachtbrieven en de informatie die men al eerder doorkreeg vanaf de bouwplaats of de zending de juiste materialen bevat en het juiste aantal. Klopt dit, dan tekent de logistiek medewerker de vrachtbrief en mag de chauffeur lossen op het BLC of zijn weg vervolgen naar de bouwplaats in het geval van een directe levering. De goederen bestemd voor het BLC worden Just-In-Time beleverd aan de bouwplaats. De uitvoerders roepen de goederen af bij de Logistiek Coördinator, de persoon die de complete logistiek van het bouwproject bestuurd en coördineert. Vervolgens worden de goederen beleverd door middel van een schone aardgas bakwagen, waardoor de uitstoot van schadelijke stoffen wordt verminderd. Verder is het mogelijk om value added activiteiten uit te voeren op het BLC. Hierbij kan gedacht worden aan het om- en overpakken van goederen op een andere ladingdrager.
.
2
Er wordt gewerkt met een geavanceerd ICT systeem wat via een internetverbinding werkt, een zogenoemde internetportal. De logistiek coördinator voert alle benodigde gegevens in aan de hand van de weekplanningen die worden opgesteld. Hierna is deze informatie voor iedereen zichtbaar en kunnen de leveranciers en onderaannemers eventueel de leveringen aanvullen met extra informatie. De papieren versie van de bouwtickets is niet meer nodig, alles wordt gedigitaliseerd. Verder veranderen de taken van het logistieke personeel. Dit komt omdat er nieuwe logistieke functies in het leven zijn geroepen bij het gebruik van een BLC, zoals de logistieke medewerkers op het BLC en de logistiek coördinator. Elk van deze personen heeft zijn eigen taken en verantwoordelijkheden. Een BLC kost op weekbasis geld. Hiervoor krijgt men vele baten terug, zoals het reduceren van voorraden op de bouwplaats, mogelijkheid tot het realiseren van een kortere bouwtijd en dus snellere oplevering, mogelijkheid tot schoon en duurzaam transport tussen het BLC en de bouwplaats en de uitvoerders kunnen zich volledig focussen op hun uitvoerders taken en niet meer op de logistiek. De logistiek wordt namelijk volledig uit handen gegeven aan de Logistiek Coördinator. Uitkomsten Bij het gebruik van het BLC zijn onderstaande resultaten behaald. Er is goed zichtbaar dat er een flinke afname is van het aantal vervoersbewegingen naar de bouwplaats, de CO₂ uitstoot en is er een kleine daling op de transportkosten gerealiseerd. In de afbouwfase komen de transportkosten nog lager uit te vallen, aangezien er dan dagelijks tientallen LTL transporten het BLC komen beleveren. Tijdens de ruwbouwfase, de periode van het afstudeeronderzoek, valt dit nog mee. De behaalde resultaten zullen in de toekomst nog voordeliger uitvallen. Wat Oude situatie Nieuwe situatie Aantal directe leveringen 826 205 Aantal inkomende leveringen voor BLC 0 621 Aantal uitgaande leveringen vanuit BLC 0 277 Aantal vervoersbewegingen naar bouwplaats 826 482 Transportkosten € 100.743,32 € 98.810,86 CO₂ uitstoot in Amsterdam 5.627,49 2.190,95 Totale CO₂ uitstoot in KG 106.602,52 79.564,22 Tabel: Uitkomsten Excel model bij gebruik BLC
Reductie 75,2% 41,7% 1,9% 61,1% 25,4%
Aanbeveling Om de logistiek van binnenstedelijke bouwprojecten te optimaliseren op het gebied van efficiency, effectiviteit en duurzaamheid zijn er verschillende mogelijkheden. Toch is het realiseren van een Bouw Logistiek Centrum aan de rand van Amsterdam of in een buurgemeente een slimme zet, aangezien veel logistieke voordelen samenkomen in het concept van een Bouw Logistiek Centrum. De aanbeveling is dan ook dit concept in een pilot project uit te voeren. Dat kan zowel bij de Amstel Campus zijn als een volledig nieuw bouwproject. In beide gevallen is het aan te raden als het Bouw Logistiek Centrum in handen komt van een logistiek dienstverlener zoals Combex Transportbedrijf BV. Combex zorgt ook voor het logistieke personeel, dat wil zeggen de logistiek coördinator en de logistieke medewerkers op het depot. Op deze manier is er alleen vakkundig personeel werkzaam op logistiek gebied, aangezien dat de corebusiness is van een logistiek dienstverlener. Daarnaast is een logistiek dienstverlener onafhankelijk, waardoor deze in de toekomst meerdere bouwplaatsen van verschillende aannemers kan beleveren vanuit het BLC.
.
3