21 minute read
Scholen en gemeente werken samen
© Rijksoverheid, Fotograaf Paul Voorham
Scholen en gemeente samen de schouders eronder
Met de combinatie van budgetten uit het Nationaal Programma Onderwijs, het Nationaal Programma Groningen en het gemeentelijke onderwijskansenbeleid geeft de gemeente samen met de scholen de integrale aanpak gestalte. ‘We willen minder met een ‘zorg-bril’ naar onze jongste inwoners kijken en meer preventief en in niet-zorg gerelateerde oplossingen denken.’
Tekst: Brigitte Blom
Met de combinatie van budgetten uit het Nationaal Programma Onderwijs, het Nationaal Programma Groningen en het gemeentelijke onderwijskansenbeleid geeft de gemeente samen met de scholen de integrale aanpak gestalte. ‘We willen minder met een ‘zorg-bril’ naar onze jongste inwoners kijken en meer preventief en in niet-zorg gerelateerde oplossingen denken.’
Intensieve samenwerking
De gemeente Midden-Groningen en de schoolbesturen trekken al jaren intensief met elkaar op. Dankzij aanvullende financiering uit het Nationaal Programma Groningen, opgericht als gevolg van de aardbevingen, worden en zijn er acht nieuwe kindcentra en zeven schoolgebouwen gebouwd of verbouwd. Klarinde Bosman en Iris Offringa zijn beiden beleidsmedewerker sociaal domein van de gemeente MiddenGroningen. Als projectgroeplid respectievelijk projectleider zijn ze nauw betrokken bij de uitvoering van het Nationaal Programma Onderwijs in hun gemeente. Daar bovenop is Klarinde verantwoordelijk voor het Gemeentelijk Onderwijs Achterstanden Beleid in Midden-Groningen. De gemeente telt dertig basisscho-
len, verdeeld over zes schoolbesturen, één school voor speciaal basisonderwijs en twee scholen voor voortgezet onderwijs.
Schoolscan
Al voordat duidelijk werd wat het Nationaal Programma Onderwijs in zou houden, voerden gemeente en scholen op alle scholen in Midden-Groningen een schoolscan uit. Dat gebeurde in het licht van de Lokale Educatieve Agenda (LEA), een instrument voor gemeenten, schoolbesturen en andere partners om gezamenlijk lokaal onderwijs- en jeugdbeleid vorm te geven. ‘Voor het NP Onderwijs hebben de scholen vervolgens op basis van de scans de ondersteuningsbehoeften van leerlingen en scholen in kaart gebracht’, licht Klarinde toe. Als aanvulling op het schoolaanbod bleek er vooral behoefte aan ondersteuning op sociaal-emotioneel gebied om uitval te voorkomen. ‘Voor veel kinderen en jongeren ging de omschakeling van veel alleen thuis zitten naar op school weer in een groep functioneren niet vanzelf. Besloten werd de extra inzet vooral te richten op het vergroten van sociaal-emotionele veerkracht, waardoor leerlingen hun weg op school terug zouden vinden.’
Jeugdondersteuners
‘Met de wensen en behoeften van de scholen zijn we op pad gegaan om bij andere gemeenten te kijken wat wordt ondernomen op dit gebied’, schetst Iris. ‘Daar kwamen mooie voorbeelden uit. In een werksessie met de scholen en andere betrokken organisaties hebben we alle opties besproken. Kern daarvan voor het basisonderwijs vormen de jeugdondersteuners, die we als ‘laagdrempelige schakel’ op school inzetten om zorg, onderwijs en de eigen omgeving van kinderen met elkaar te verbinden en hen vooral met praktische oplossingen verder te helpen. We kijken welke specifieke behoeften elk kindcentrum heeft en wat de aanvullende rol van de jeugdondersteuner gaat worden. We hebben ons laten inspireren door de gemeente Leeuwarden, waar op scholen al enkele jaren met jeugdondersteuners wordt gewerkt.’
Kwetsbare leerlingen
Carina Veen is directeur van sbo De Sterren van schoolbestuur RENN4. De basisschool voor speciaal basisonderwijs is gevestigd in Kindcentrum Zuiderkroon, één van de acht nieuw gebouwde kindcentra. ‘Al onze leerlingen hebben achterstanden, los van deze coronaperiode’, legt ze uit. ‘Door goede samenwerking met de gemeente konden we tijdens de schoolsluitingen de meest kwetsbare leerlingen gewoon naar school laten gaan. Daar heeft de gemeente fantastisch in meegedacht. Er is ook direct een jeugdhulpverlener beschikbaar gesteld om samen met leraren de noodopvang te draaien. Onze leerlingen hebben daardoor gelukkig geen extra leerachterstanden opgelopen.’ Dat een groot deel van de NP Onderwijs-gelden wordt ingezet voor de jeugdondersteuners, vindt ze een goede zaak. ‘Door de samenwerking tussen gemeente en scholen wordt dit vast een duurzame oplossing die erg welkom is. Bovendien zetten we een deel van ons NP Onderwijsbudget in voor alle leerlingen die baat hebben bij extra taalactiviteiten’, zegt Carina. Voor een aantal scholen geldt dat de gelden van het NP Onderwijs ook gebruikt worden om sociale binding via sport te stimuleren. Hiertoe wordt samengewerkt met Huis voor de Sport Groningen, dat zich met sportverenigingen, onderwijsinstellingen, gemeenten en bedrijven in de hele provincie sterk maakt voor een actieve en gezonde leefstijl.
Structurele functie
Carina, Iris en Klarinde verwachten veel van de jeugdondersteuners. ‘We hebben een adviesgroep opgericht. Daarin zit vanuit elk schoolbestuur een vertegenwoordiger, aangevuld met een GGD-medewerker en een medewerker uit het sociaal team van de gemeente’, vertelt Iris. ‘De leden van de adviesgroep kijken mee met het proces van de invoering van jeugdondersteuners en zijn betrokken bij de sollicitatieprocedure. Ook zullen ze tussentijds regelmatig evalueren.’ Klarinde: ‘Na positieve evaluatie verwachten we dat de jeugdondersteuner in onze gemeente een structurele functie wordt binnen de schoolmuren. ’Omdat Midden-Groningen maar twee scholen voor voortgezet onderwijs telt, is daar één op één gekeken wat nodig was. ‘Er was meer verzuim en uitval te zien. Ook hier zetten we in op extra ondersteuning op psycho-sociaal gebied, maar dan rechtstreeks door jeugdgezondheidszorg en toegankelijke jeugdhulp, waar geen indicatie voor nodig is’, legt Klarinde uit. ‘Bovendien wordt het jongerenwerk ingezet voor coaching van leerlingen.’ Een advies aan collega-gemeenten en -scholen hebben de dames zeker. ‘Leer elkaar kennen, luister naar elkaar en werk samen! Ontwikkel samen de plannen, als gelijkwaardige partners. En denk vanuit de kinderen: wezenlijk is waar zij behoefte aan hebben en waar zij beter van worden.’
Kijk voor meer informatie over het NP Onderwijs en praktijkverhalen op www.nponderwijs.nl
Herdenken krijgt een plek op school door ‘Adopteer een Monument’
Marianna (11): ‘Dankzij hen leven wij in een vrij land’
Midden in een weiland in het Friese Sonnega stortte op 16 december 1943 een bommenwerper met zeven geallieerden neer. Om dit nooit te vergeten, adopteerden de leerlingen van O.B.S. De Lantscheene in 2004 het monument. Ieder jaar gaan ze erheen om de gebeurtenis te herdenken.
Tekst en beeld: Sanne van der Most In opperste concentratie tillen Ilse, Naomi, Josephine en Mik de bloemenkrans naar het monument. Voorzichtig zetten ze voetje voor voetje. De krans mag natuurlijk niet op de grond vallen. Gelukkig gaat het goed. Net als ze de krans bij de plaquette neerleggen, breekt door de mist een voorzichtig zonnetje. Dan leest Evert een gedicht voor. Over dat het te erg is om te horen hoe het voelde om toen te leven. ‘Ik kan het me zelf ook niet goed voorstellen’, zegt hij na afloop. ‘Mijn opa was net geboren toen het gebeurde. Hij heeft er nog wel over verteld. Maar als hij er niet meer is, wie moet het dan verder vertellen? Daarom is herdenken zo belangrijk.’
De verhalen van opa en oma
‘Dat is belangrijk’, zegt directeur Annelies Dijkstra. ‘De verbinding tussen ons eigen leven en deze plek is ook
groot. Veel leerlingen en hun ouders zijn hier opgegroeid en ze kennen de verhalen van opa en oma.’ Zoals het verhaal van de opa van Marianna. ‘Hij was met zijn ouders op het land bezig en zag de crash gebeuren. Hij is nu helaas overleden maar hij heeft me er nog wel over verteld. Dat hij zo geschrokken was en dat er overal lijken lagen. Echt heftig.’
Het belang van herdenken
Niet alleen basisscholen adopteren een monument. Ook het voortgezet onderwijs ziet het belang in van herdenken en herinneren. Zo adopteerde de Mavo 3 klas van PENTA De Oude Maas in Spijkenisse het monument van Jan Campert, dichter, verzetsheld en vader van de bekende schrijver Remco Campert. ‘Vier jaar geleden zijn wij ermee begonnen’, vertelt mentor Hans Mellink, die lesgeeft in onder meer Geschiedenis, Maatschappijleer en Levensbeschouwing. ‘Ik had eens wat gelezen over Adopteer een Monument en dat leek me wel wat voor onze school. Toen ben ik op zoek gegaan en al snel kwam ik bij het monument van Jan Campert terecht. Hij overleed in concentratiekamp Neuengamme op 12 januari 1943. Het huis waar hij is geboren stond op de locatie waar nu het monument staat. Een aantal >>
Hans Mellink, mentor PENTA De Oude Maas
regels uit zijn toen illegale verzetsgedicht ‘Het Lied der Achttien Dooden’ is te lezen op het monument.’
Burgerschap
‘De meeste leerlingen kennen hem niet’, gaat Mellink verder. ‘Maar als ik ze er dan over vertel, vinden ze het toch wel behoorlijk indrukwekkend en bijzonder. Het heeft ook alles te maken met thema’s als burgerschap en de rechten en vrijheden die wij vandaag de dag wél hebben, maar lang niet iedereen op deze wereld. Dat geef ik mijn leerlingen ook altijd mee.’ Bij het monument aangekomen, leest Mellink de dichtregels voor en leggen twee leerlingen een bloemenkrans neer. ‘Bijzonder toch, dat wij dit honderd jaar later nog steeds doen?’, zegt Callista (14) na afloop. ‘Het herdenken van iemand uit de Tweede Wereldoorlog. Een held, want hij ging door met zijn verzet terwijl zijn eigen leven in gevaar was. Ik denk echt niet dat iedereen dat zou doen.’
Over Adopteer een Monument
Adopteer een Monument is een project van het Nationaal Comité 4 en 5 mei, waarin leerlingen zich verdiepen in de lokale oorlogsgeschiedenis. Nederland telt ruim 3.900 oorlogsmonumenten. Zo’n 1.400 scholen hebben er een geadopteerd. Door het adopteren van een oorlogsmonument in de buurt en het organiseren van een herdenking, raken leerlingen op een bijzondere manier betrokken bij de geschiedenis en de verhalen uit het verleden. Adopteer een Monument wordt mede mogelijk gemaakt door vfonds. Vfonds draagt, vanuit de lessen getrokken uit oorlog en conflict, bij aan een sterke democratische rechtsstaat en een vreedzame samenleving.
Ook meedoen aan Adopteer een Monument?
Aanmelden kan via: www.onderwijsinformatie.nl/adopteereenmonument
Wanneer je een monument adopteert kun je ook gratis lesmateriaal en een gratis herdenkingspakket bestellen. Het herdenkingspakket bestaat uit een bloemenbon van € 40,- en rouwlinten. Het lesmateriaal en het herdenkingspakket ontvang je in de maand voorafgaande aan de herdenking. Het lesmateriaal is ook beschikbaar op www.4en5mei.nl/lesmateriaal-po en www.4en5mei.nl/lesmateriaal-po
Het 4 en 5 mei Denkboek editie 2022
Leren over herdenken en vieren
Over enkele weken is het zover: 4 en 5 mei komen er weer aan. Tijd om in de maand daarvoor met de leerlingen stil te staan bij de inhoud en betekenis van deze dagen. Dat kan met het 4 en 5 mei Denkboek, de inmiddels welbekende educatieve uitgave van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Het Denkboek daagt leerlingen op diverse manieren uit om na te denken over de Tweede Wereldoorlog, herdenken en vieren en vrijheid en democratie.
Wat herdenken we eigenlijk op 4 mei en nog belangrijker: wie? En wat vieren we op 5 mei? En waarom is het belangrijk dat we minstens één keer per jaar hierbij stilstaan? In 2022 brengt het Nationaal Comité 4 en 5 mei alweer de zevende editie uit van het 4 en 5 mei Denkboek, een gratis boekje voor alle leerlingen in groep 7 (en vaak ook 8) waarin deze vragen worden gesteld en waarin leerlingen worden uitgedaagd hier zelf een antwoord op te formuleren. In het Denkboek staan daarnaast allerlei verhalen over de Tweede Wereldoorlog, die context geven aan het herdenken, herinneren en vieren.
www.denkboek.nl
Bij het 4 en 5 mei Denkboek is een kinderwebsite beschikbaar: denkboek.nl. Op deze website kunnen kinderen zelfstandig aan de slag met de thema’s van het Denkboek. Nieuw in 2022 zijn Uitklappers (themadossiers) over verschillende thema’s waaronder vervolging en de Hongerwinter. Ook is er een nieuwe module over Nederlands-Indië te vinden. De website is bedoeld als aanvulling op het boekje, maar kan ook op zichzelf worden bekeken. Er is van alles te ontdekken!
Bestel nu!
Nog niet besteld? Bestel het 4 en 5 mei Denkboek 2022 alsnog! Voor iedere leerling van groep 7 is een gratis 4 en 5 mei Denkboek te bestellen. Mis ‘m niet! www.onderwijsinformatie.nl/4en5mei
Ontwikkel je vaardigheden als leercoach
Ben je ook bezig met eigentijds onderwijs? Zoek je naar manieren om je leerlingen nog meer persoonlijk te begeleiden richting gemotiveerd en zelfverantwoordelijk leren?
Ontwikkel dan je vaardigheden als leercoach, de zesde rol van de leraar. In deze rol denk je na over vragen als:
✓ Wie zijn mijn leerlingen precies? ✓ Wat motiveert hen? ✓ Hoe leren ze? ✓ Welke keuzes maken ze?
Deze vragen helder krijgen helpt je om beter in te schatten welke vorm van begeleiding elke leerling nodig heeft. Leercoachen omvat vakdidactisch coachen, pedagogisch coachen én coachen gericht op zelfregulatie. Het boek De zesde rol van de leraar heeft de zelfregulerende leerling / jongere als einddoel.
Als leercoach begeleid je leerlingen naar autonoom denken over het eigen leergedrag met daarbij aandacht voor de leerstrategieën. Deze uitgave biedt richting en ruggensteun om praktisch aan de slag te gaan.
Herzieningen
Met de herzieningen in 2020 en 2021 is De zesde rol van de leraar verrijkt met een toevoeging van coaching met integratie van leerstrategieën en meer concrete, uitgewerkte voorbeelden uit de dagelijkse praktijk. In inspirerende dialogen met leraren, onder andere tijdens de vele CPS-trainingen, he en de a te r de rol leercoach eci e er en toegan eli er eten te a en
Prijs: € 34,50 Auteurs: Susan Potiek en Ariena Verbaan | ISBN: 9789065081681 | Sector: po/vo/mbo
Lieve Kitty…
De Anne Frank Krant is een jaarlijks lespakket over het leven van Anne Frank, de Jodenvervolging en de Tweede Wereldoorlog. De onderwerpen worden telkens vanuit een ander thema belicht. Dit jaar is het thema vriendschap.
‘Vriendschap is belangrijk voor kinderen’, zegt leerkracht Sylvia Otten van de Katholieke Montessorischool in Bussum. ‘Dat was zo voor Anne Frank, en is nu nog steeds zo. We leven in een andere tijd, maar leerlingen herkennen zich toch in Anne. Je vrij willen vechten, verliefd worden… en dus ook het belang van vriendschap.’
Juist vriendschap staat dit jaar centraal in de Anne Frank Krant. ‘Zeker in deze coronatijd kunnen leerlingen zich goed voorstellen dat het erg is als je je vrienden niet kunt zien’, zegt Sylvia Otten. Haar klas mocht meedenken over vragen aan vriendschapsexpert Stine Jensen, die ze in de krant beantwoordt. ‘Aan die vragen konden we merken dat vriendschap belangrijk voor ze is. En natuurlijk is het niet te vergelijken, maar door de afgelopen periode hebben veel kinderen wel eenzaamheid en een opgesloten gevoel ervaren.’
Uitlaatklep
Vriendschap is iets wat ook Anne in de oorlogsjaren op de been houdt. Op 5 juli 1942 zoekt ze haar spullen bij elkaar omdat ze de volgende ochtend gaat onderduiken met haar ouders en zus. Een van de eerste dingen die ze in haar tas stopt, is haar
Leerlingen herkennen zich in Anne – leerkracht Sylvia Otten
dagboek. De eerste tijd in het Achterhuis moet ze erg wennen aan de nieuwe situatie en schrijft ze niet zoveel in haar dagboek, maar later beschouwt ze het als haar beste vriendin en schrijft ze er brieven in aan haar imaginaire vriendin Kitty.
Annes vader Otto Frank was de enige van de onderduikers die de Jodenvervolging overleefde. Hij zorgde ervoor dat Annes dagboek gepubliceerd werd en gaf exemplaren aan Annes vrienden. Met sommigen van hen hield hij zijn hele leven lang contact.
Leren van toen
De Anne Frank Stichting, die de krant al 43 jaar maakt, vindt het belangrijk dat Annes verhaal verteld wordt. Sylvia Otten steunt die missie: ‘Anne leefde weliswaar in een andere tijd, maar is toch een leeftijdsgenoot in wie de leerlingen zich kunnen herkennen.’
Over de Anne Frank Krant
Elk jaar maakt de Anne Frank Stichting de Anne Frank Krant voor leerlingen in de groepen 7 en 8. Het lespakket wordt op meer dan de helft van de Nederlandse basisscholen gebruikt. Dit jaar zit er een bijzonder extraatje bij: het boek Vergeet mij niet van Janny van der Molen. In dat boek maken leerlingen kennis met jongens en meisjes die allemaal dezelfde vriendin hadden: Anne Frank.
www.annefrankkrant.nl
Handleiding
Ondersteunend aan het fi lmmateriaal is er een handzame handleiding. Per thema zijn kennis-, verdiepings- en meningsvragen voor de leerlingen opgesteld. Het fi lmpje is kant en klaar te gebruiken, of kan naar eigen inzicht aangepast worden.
‘De klas was diep onder de indruk en er kwamen mooie meningen over vrijheid naar voren! De film is ook mooi gemaakt. Het houdt de leerlingen echt in de greep met goede afwisselingen en animatie.’ – Leerkracht uit Purmerend
Trijneke (88) ‘Het beklemmende gevoel van onveilig zijn is mij bekend, hetzelfde geldt voor vluchtelingen. Toch hoop ik dat vluchtelingen, net als ik, ook het liefdevolle gevoel kennen dat er in moeilijke tijden mensen voor je klaarstaan.’
Persoonlijke betrokkenheid centraal
Door de persoonlijke verhalen krijgen leerlingen inzicht in wat het betekent om te moeten vluchten en wat de consequenties en impact daarvan zijn. Deze les draait niet alleen om het begrijpen van de actuele maatschappelijke werkelijkheid (hoe zit het?), maar ook om het waarderen en beoordelen daarvan (wat vind ik ervan?) en het vormen van een mening en standpunten. Heden en verleden komen samen
Door vluchtverhalen van ‘toen en nu’ samen te brengen, houden we de geschiedenis levend en brengen we de actualiteit dichter bij huis: ver weg wordt dichtbij. Deze verbinding zorgt voor herkenning en draagt bij aan het creëren van begrip voor elkaar.
Sprekers in de klas rond 4 en 5 mei Geef vrijheid een gezicht live! Een unieke kans rond 4 en 5 mei: nodig een vluchteling en een overlevende van WOII uit bij jou in de klas! Tijdens deze gastles delen de gastsprekers hun verhaal en krijgen leerlingen volop de kans om vragen te stellen en samen een gesprek aan te gaan. Deze gastlessen kun je aanvragen van half maart t/m eind mei. Meer weten en je aanmelden? www.vluchtelingenwerk.nl/geefvrijheideengezicht
Een nieuwe pen gemaakt van plastic, gedeeltelijk afkomstig van stranden
Compenseer je CO2-uitstoot met de nieuwe B2P Ecoball
Bij de productie van de ‘From bottle to pen’ (B2P)- pennen, gemaakt van gere lede last fl essen s lot n g een sta erder gegaan. lot schrijft hiermee een nieuw hoofdstuk in hun strijd tegen klimaatverandering: zij maken namelijk gebruik van herwonnen plastic afkomstig van stranden, o eanen r eren en eren. k je ee et n e e oo dst k n en ben je klaar voor verandering?
Het groene assortiment (Begreen) van Pilot is het Het groene assortiment (Begreen) van Pilot is het fabrikant ter wereld die het grootste assortiment eerste assortiment duurzame schrijfinstrumenten, aan milieuvriendelijke schrijfinstrumenten aanbiedt. gelanceerd in 2006. Gemaakt van minstens 70% gerecycleerd plastic en tevens hervulbaar, geven Do better with less de Begreen pennen de mogelijkheid om tot 95% Het behoud van het milieu is een enorme uitdaging CO2 te besparen. Dit wordt bereikt door de producten die reeds lang het doen en denken van de hele wereld minstens 3 keer te hervullen en het gebruik van leidt. Ook bij Pilot is dat het geval. Zij richten al hun gerecycleerd plastic tijdens de productie. Dankzij acties op het beter doen met minder. Dit ‘do better deze baanbrekende aanpak, is Pilot de eerste with less’- principe staat voor hun aanpak, gericht
op het verminderen van de ecologische impact van hun producten met het behoud van hun normen op het vlak van kwaliteit en innovatie. Pilot was altijd al een voorloper in de markt op dit gebied. In 2006 al vormden ze gerecyclede plastic flessen om tot de Pilot ‘From bottle to pen’ (B2P)- pennen. Deze aanpak van constante verbetering werd dan ook beloond met het behalen van de EMAS certification en de ISO 14001-norm. In 2022 brengen ze dit verhaal echter nog een stapje verder.
B2P Ecoball 4R aanpak
De mijlpalen die Pilot zet en de inspanningen die zij brengen, zijn te danken aan hun actieplan, gebaseerd op 4 essentiële pijlers: recycle, reduce, refill en reclaim. Vooral die laatste R in de 4R-aanpak krijgt in 2022 meer vorm met de komst van de B2P Ecoball. Voor het eerst ter wereld zal gebruik gemaakt worden van gerecupereerd plastic afkomstig van stranden voor het maken van deze nieuwe pennen. De B2P Ecoball wordt gemaakt van 86,64% gerecyclede plastic flessen, waarvan 2,5% gerecycled oceaanplastic. De pen is intrekbaar en hervulbaar en biedt een hoog schrijfcomfort.
End-to-end visibiliteit
Het plastic afval in de oceanen is een cruciaal probleem. Elk jaar belandt er tussen de 8 en 12 miljoen ton aan plastic in onze oceanen. Als we zo verdergaan, zullen we er volgens biologen tegen 2050 meer plastic dan vissen terugvinden. Om het plastic te recupereren van stranden voordat het in de oceaan belandt, werkt Pilot samen met Terracycle, wereldleider in recycleren. Zo zorgen ze voor end-to-end visibiliteit, delen ze duurzame doelen, zetten ze concrete acties op om de zeevervuiling tegen te gaan en bestuderen ze de toekomstmogelijkheden om wereldwijde zee- en strandreinigingen op te starten.
Maak het verschil
Samen met Pilot kun je het verschil maken voor onze planeet en haar grondstoffen. Niet alleen Pilot vermindert namelijk de koolstofvoetafdruk van de pen door gebruik te maken van gerecycled plastic, ook jij draagt je steentje bij. Door de pen minstens 3 keer te hervullen, zal je de CO2-uitstoot compenseren en zorg je voor een vermindering van de milieuimpact van de pen met -85%, in vergelijking met de aankoop van 3 nieuwe pennen. Niet alleen goed voor je portemonnee, maar ook voor het milieu dus. Een klein gebaar kan een belangrijk verschil maken in de wereldwijde strijd tegen klimaatverandering.
Duurzaamheid op de schoolbanken
Als onderwijssysteem heb je het voordeel om duurzaamheid te kunnen introduceren als het nieuwe normaal bij de generatie van de toekomst. Leerlingen die leren over ecologie en duurzame handelingen, zullen zich in de toekomst ook meer bezighouden met de toepassing van duurzaamheid in hun eigen leven. Zet een stap in de juiste richting door vanaf nu ook duurzame schrijfwaren aan te bieden op jouw school.
Indien je interesse hebt om de B2P Ecoball eens van dichtbij te bekijken, kun je je eigen sample aanvragen via onderstaande link.
Bestel hier je sample van de B2P Ecoball: www.onderwijsinformatie.nl/pilotpen
