Vimata 2018

ΒΗΜΑΤΑ Περιοδική Έκδοση των μαθητών του Γυμνασίου Συντονισμός Ύλης-Επιμέλεια: Όλγα Μακρυγιάννη Σχεδιασμός-Εικαστική Επιμέλεια: Νικηφορίδης Μιχάλης Ευχαριστούμε την κα Τατιάνα Ζώη για τη βοήθειά της στις ζωγραφιές του τεύχους. Το εξώφυλλο σχεδίασε η Μαρίνα Σεραφειμίδη γ3

Συντακτική ομάδα: Αριάδνη Γιαννακού γ3 Αγγελική Πήλιουρα γ2 Αλέξανδρος Κοντομίχαλος γ4

Σημείωμα της Συντακτικής Ομάδας Φέτος δώσαμε βάση στις δημιουργίες των παιδιών και προσπαθήσαμε να αναδείξουμε τη συγγραφική δουλειά των συμμαθητών μας. Μας κέντρισε το ενδιαφέρον το χιούμορ, για αυτό και πήραμε συνεντεύξεις με θέμα τον κωμικό λόγο από ειδήμονες και ενθαρρύναμε τους συντάκτες των άρθρων να ασχοληθούν με το γέλιο. Ελπίζουμε το αποτέλεσμα να σας ικανοποιήσει. Καλή ανάγνωση!

1

ΒΗΜΑΤΑ 2018

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΗΘΗΚΑΜΕ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Φωτογραφία: Δανάη Παρλαμά

2

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Αντί Απολογισμού Τέλειωσε ένας ακόμη κύκλος εκπαίδευσης και είμαστε έτοιμοι για το τελευταίο στάδιο, το Λύκειο. Αυτό το νέο στάδιο θα επιφέρει μεγάλες αλλαγές στην καθημερινότητά μας. Από τη μία, μεγαλύτερες απαιτήσεις και από την άλλη, περισσότερες ελευθερίες επιλογής. Ανυπομονώ να δω ποιο από τα δύο θα είναι πιο σημαντικό και τελικά θα επικρατήσει. Το Γυμνάσιο γενικά μου άρεσε πάρα πολύ. Οι καθηγητές φιλικοί, χαλαροί και τα μαθήματα ενδιαφέροντα. Σίγουρα το συνδυάζω με την ανέμελη ζωή που με τους φίλους και φίλες μου μοιράστηκα, με τις βόλτες που κάναμε και τα παιχνίδια που παίξαμε μαζί και που σίγουρα θα μου λείψουν. Δεν θα ξεχάσω, ωστόσο, ότι στα χρόνια του Γυμνασίου άρχισα να συγκροτώ την προσωπικότητά μου και να καταλαβαίνω καλύτερα τον κόσμο γύρω μου, όπως οι περισσότεροι από μας. Η εφηβεία είναι η περίοδος κατά την οποία, ενώ μπαίνεις στον κόσμο τον μεγάλων, είσαι ακόμα ένα παιδί γεμάτο ενέργεια και διάθεση για παιχνίδι. Η πορεία μου στην ενηλικίωση στιγματίστηκε θετικά από τη δίψα για γνώση και την προσπάθεια να κυνηγάω κάθε ευκαιρία. Κάποια παραδείγματα είναι η συμμετοχή στους διαγωνισμούς debate, θετικών επιστημών, η παρακολούθηση ομιλιών, όπως το tedx, και η υποψηφιότητα στο προεδρείο της κοινότητας του Γυμνασίου. Κάποιες φορές δεν τα πήγαινα καλά, ενώ άλλες φορές βρισκόμουν πιο προετοιμασμένος και πιο τυχερός. Θυμηθείτε πως στις καντίνες μας πλέον υπάρχουν και πίτσες! Πάντα κατέληγα στο ίδιο συμπέρασμα: η συμμετοχή αξίζει τον κόπο. Με βάση αυτές τις εμπειρίες, θα έδινα και μικρές συμβουλές στις επόμενους. Να ενδιαφέρεστε για τον κόσμο γύρω σας, αφού ζείτε σε αυτόν και να είστε προετοιμασμένοι για τις κακοτυχίες που σίγουρα θα συναντήσετε. Να είστε οι αληθινοί σας εαυτοί και να μην περνάτε πολύ χρόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, γιατί έτσι δεν θα απολαύσετε εμπειρίες της πραγματικής ζωής. Να βρίσκετε τις αδυναμίες σας και να βελτιώνετε τον εαυτό σας. Οι άνθρωποι θα το εκτιμήσουν πολύ. Τέλος, όπως μάθαμε και στην τραγωδία Ελένη, να τολμάτε να αμφισβητείτε το κατεστημένο, σκεφτόμενοι το γενικό καλό, αφού τότε μόνο θα είστε πραγματικά ελεύθεροι και ελεύθερες. Το κείμενο αυτό είναι το τελευταίο που γράφω ως μαθητής του Γυμνασίου. Εύχομαι να ξαναγράψω ένα άλλον απολογισμό στο μέλλον για να περιγράψω ότι το Λύκειο είναι εξίσου καλό με το Γυμνάσιο, αν όχι καλύτερο. Σας ευχαριστώ όλους και όλες για τις ωραίες στιγμές που περάσαμε μαζί και που θα με συντροφεύουν για πολύ καιρό ακόμα. Καλές διακοπές! Μάρκος Βιαγκίνης Ταμίας 15μελούς γυμνασίου

Σχέδιο: Μαρίνα Σεραφειμίδη γ3

3

ΒΗΜΑΤΑ 2018

ΟΕΠ 2018

Γίναμε ομάδα, αποκτήσαμε φίλους, δεθήκαμε και βοηθήσαμε ο ένας τον άλλο. Παρόλο που υπήρχαν στιγμές που φαινόταν ότι δεν θα βγει και πως δεν θα προλάβουμε, δουλέψαμε όλοι μαζί και έγινε. Τα αστεία και το άγχος, τα γέλια και τα κλάματα που μοιραστήκαμε ήταν αμέτρητα και είναι στιγμές που θα έχουμε πάντα στις καρδιές μας. Νοσταλγούμε ήδη την προσπάθεια να συνεννοηθούμε, τον ελάχιστο ύπνο και τους καφέδες και δεν θα τα ξεχάσουμε ποτέ. Έλενα Γκίκα γ5 Ναυσικά Καραμάνη γ4 ΟΕΠ 2018

ΟΕΧ 2018 Ήταν πραγματικά μία τεράστια επιτυχία. Ο φετινός χορός με θέμα τα τροπικά νησιά ταξίδεψε τον καθένα και την καθεμία από εμάς σε έναν τόπο έξω από το θέατρο του σχολείου. Μερικοί πήγαν μέχρι την Χαβάη και άλλοι στις Μπαχάμες. Υπεύθυνοι για το ταξίδι αυτό ήταν μία ομάδα αποτελούμενη από 20 διαφορετικές προσωπικότητες. Στόχος μας η διοργάνωση και η ομαλή διεξαγωγή του σημαντικότερου γεγονότος της μαθητικής μας κοινότητας, του χορού του Γυμνασίου. Οι τακτικές εβδομαδιαίες συνεδριάσεις της ΟΕΧ αποτέλεσαν βασικό παράγοντα επιτυχίας του χορού, όπως επίσης, και η βοήθεια που λάβαμε από όλα τα παιδιά κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας. Μέσα από την όλη διαδικασία μάθαμε την αξία της ομαδικής δουλειάς, εισπράξαμε την επιβράβευση, μοιραστήκαμε την ευχαρίστηση και τον ενθουσιασμό σας. Σας ευχαριστούμε για την εμπιστοσύνη σας. Σπύρος Σπυρομίλιος, πρόεδρος της μαθητικής κοινότητας

4

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Οργανωτική επιτροπή του Χορού 2018 σε πλήρη σύνθεση μαζί με την κα Βουτσινά, λίγο πριν ξεκινήσει ο χορός.

5

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Φωτογραφία: Κωνσταντίνος Γκίκας

6

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Το χιούμορ στη ζωή μας Το χιούμορ είναι κάτι απαραίτητο. Σίγουρα θα έχετε ακούσει τη φράση «το γέλιο είναι υγεία». Με τον κωμικό λόγο περνάμε καλύτερα, ειδικά όταν βρισκόμαστε σε δύσκολες στιγμές. Για τους εφήβους, το χιούμορ έχει ακόμα μεγαλύτερη σημασία. Σε μια ηλικία όπου συμβαίνουν τόσες αλλαγές, που συχνά συνοδεύονται από εσωτερικές συγκρούσεις, το χιούμορ μπορεί να χρησιμεύσει ως πολύ δυνατό παυσίπονο. Με αυτό το κριτήριο, επομένως, επιλέξαμε φέτος να αφιερώσουμε μια ενότητα του περιοδικού μας στο χιούμορ. Το χιούμορ μπορεί να βρεθεί σε πολλές μορφές. Από ένα απλό ανέκδοτο ή μία ταινία, μέχρι ένα αστείο περιστατικό. Μπορεί να βρεθεί παντού, αρκεί να το ψάξουμε και… να έχουμε κάποια αίσθηση για να το βρούμε, τη λεγόμενη αίσθηση του χιούμορ. Η αίσθηση του χιούμορ όμως είναι πολύ υποκειμενική. Ένα ανέκδοτο που κάνει κάποιον να γελάσει «μέχρι θανάτου», μπορεί απλά να φανεί σε κάποιον άλλον ως μια απλή «κρυάδα». Κάτι που είναι ακόμα πιο εμφανές σε άτομα διαφορετικών πολιτισμών. Για παράδειγμα, στην Κίνα είναι διαδεδομένο το εξής: ο γιαπωνέζος αυτοκράτορας ταξίδεψε στην Κίνα για να μάθει κινέζικα. Σημείωσε τα πάντα σε ένα σημειωματάριο με τη μορφή λεξικού. Στο ταξίδι του γυρισμού, όμως, είχε τρικυμία και το σημειωματάριο αυτό βράχηκε αφαιρώντας το μελάνι από τα περισσότερα ιδεογράμματα. Έτσι, ως αποτέλεσμα, τα γιαπωνέζικα έγιναν μια απλοποιημένη μορφή κινέζικων. Κάποιος που δεν γνωρίζει τίποτε από αυτούς τους πολιτισμούς, δεν θα καταλάβει ποιο είναι το αστείο. Αντιθέτως, ο εξοικειωμένος με τους δύο ασιατικούς κόσμους θα αναγνωρίσει το χιούμορ σε αυτή την ιστορία. Με αφορμή το χιούμορ, αποφασίσαμε να πάρουμε συνέντευξη από τρεις ανθρώπους που ασχολούνται επαγγελματικά στη ζωή τους με το γέλιο. Πιο συγκεκριμένα, ρωτήσαμε τον Λάμπρο Φισφή (απόφοιτο της Σχολής Μωραΐτη, με σπουδές ΤΕΙ Εμπορίας και Διαφήμισης Αθηνών και με ειδίκευση στο stand-up comedy show, γνωστό και από την τηλεόραση), τον Βασίλη Ραΐση (καθηγητή Φυσικής στο σχολείο μας, συγγραφέα, αλλά και σκηνοθέτη αρκετών κινηματογραφικών ταινιών και θεατρικών παραστάσεων, όπως και εμπνευστή του Ομίλου Κωμικού Λόγου στο Λύκειο του σχολείου μας) και τον Έκτορα Αποστολόπουλο (καθηγητή Αγγλικών στο σχολείο, αλλά και σκιτσογράφο, σχεδιαστή με πετυχημένες εκδόσεις, βιβλία που χαρακτηρίζονται από ποιοτικό χιούμορ).

Αλέξανδρος Κοντομίχαλος γ4

7

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Σκεφτήκαμε να σας κάνουμε κάποιες ερωτήσεις γύρω από το θέμα του χιούμορ. Γνωρίζουμε ότι ως μαθητής ήσασταν στον Όμιλο Κωμικού Λόγου. Πότε αποφασίσατε να κάνετε επάγγελμα την κωμωδία; Το 2008 ξεκίνησα να ασχολούμαι με στόχο να το κάνω επάγγελμά μου. Άρχισα παίρνοντας μέρος σε open mic (βραδιές ανοιχτού μικροφώνου όπου, όποιος θέλει, έχει 5 λεπτά για να κάνει ό,τι θέλει) και, μετά από 3 χρόνια δουλειάς, κατάφερα να ξεκινήσω να πληρώνομαι. Μετά από 5 χρόνια ήταν η μοναδική μου ασχολία. Ποιες συνθήκες, κατά τη γνώμη σας, ευνοούν την ανάπτυξη του χιούμορ; Την ανάπτυξη του χιούμορ στον κάθε άνθρωπο; Νομίζω ότι σε πρώτη φάση αναπτύσσεται ως άμυνα. Σε εμένα, τουλάχιστον, έτσι αναπτύχθηκε. Το πρώτο είδος χιούμορ που είχα ήταν ο αυτοσαρκασμός. Από εκεί και πέρα, για να το κάνεις επάγγελμά σου, χρειάζεται, όπως όλα τα πράγματα, δουλειά και εξάσκηση. Έχει χιούμορ ο Έλληνας; Ο Έλληνας έχει χιούμορ και έχει και κάποια θέματα που γενικά δεν του αρέσουν. Γελάει δυνατά, με όλο του το είναι. Δεν τσιγκουνεύεται. Όμως, όταν η κωμωδία αγγίζει προσωπικά του θέματα, τότε μπορεί και να παρεξηγηθεί. Ως λαός δεν είμαστε

8

πολύ καλοί με τον αυτοσαρκασμό. Μιλήστε μας λίγο για τη σημασία του αυτοσχεδιασμού, ένα είδος με το οποίο ασχολείστε τα τελευταία χρόνια. Ασχολούμαι με το stand up comedy. Αυτό είναι το κύριο επάγγελμά μου. Το stand up comedy είναι σχεδόν το αντίθετο του αυτοσχεδιασμού. Έχει σαφές σενάριο, είναι όλα μελετημένα και υπολογισμένα, μέχρι και την τελευταία λέξη, για να κάνουν το κοινό να γελάσει 8-10 φορές το λεπτό. Ένα μοναχικό και δύσκολο είδος κωμωδίας, που όμως έχει μια πολύ ωραία αμεσότητα με τον κόσμο. Και μια και μιλάμε για αυτοσχεδιασμό, μπορείτε γρήγορα να επινοήσετε έναν κωμικό τρόπο με τον οποίο θα έκλεινε αυτή συνέντευξη; Η κωμωδία έχει να κάνει με την έκπληξη. Γελάμε, επειδή κάτι μας κάνει να ξαφνιστούμε. Ο καλύτερος τρόπος, λοιπόν, για να κλείσει μια συνέντευξη είναι να… Αφήστε το..., να αυτοσχεδιάσουμε! Εκ μέρους όλης της συντακτικής ομάδας σας ευχαριστούμε πολύ! Αριάδνη Γιαννακού γ3

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Βασίλης Ραΐσης για το Χιούμορ

Δώστε μας έναν δικό σας ορισμό για το χιούμορ. Παρακαλούμε να είναι φιλοσοφικός, εφόσον πάνω από όλα είστε και φιλόσοφος. (Γελάει). Δεν υπάρχει ορισμός του χιούμορ κοινά αποδεκτός, ούτε υπάρχει ένα είδος χιούμορ. Αν θα έπρεπε να πω κάτι γενικό, θα έλεγα ότι η βάση του χιούμορ είναι να δεις μια κατάσταση απέξω, να βγεις από το πλαίσιό της ή να την δεις μέσω ενός άλλου πλαισίου. Να δεις, για παράδειγμα, ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης ως παιχνίδι όπου με κάθε εργασία ή στέρηση μαζεύεις πόντους για να κερδίσεις ένα τανκ και αναφέρομαι στην ταινία «Η ζωή είναι ωραία» του Μπενίνι. Πώς σκεφτήκατε να ασχοληθείτε με το χιούμορ; Μήπως σας έλειπε το χιούμορ; Δεν το σκέφτηκα. Αυτά τα πράγματα πιο πολύ σε επιλέγουν, έρχονται. Τι κέρδος είχατε με το να ασχοληθείτε με το χιούμορ; Περνάς καλά την ώρα που γράφεις κάτι, μαθαίνεις να βλέπεις άλλες όψεις των πράγματων και μαθαίνεις να αγαπάς πιο πολύ τους ανθρώπους. Προσπαθώντας να καταλάβεις πώς σκέφτονται οι χαρακτήρες για τους οποίους γράφεις, ώστε να βγει το κωμικό στοιχείο της σύγκρουσης, μαθαίνεις καλυτέρα και τους ανθρώπους και τον εαυτό σου. Πότε πιστεύετε ότι περνάμε από το χιούμορ στη γελοιότητα; Αυτό είναι ένα μόνιμο άγχος το οποίο έχει κάποιος ο οποίος ασχολείται με το χιούμορ, την κωμωδία. Υπάρχει γραμμή, ωστόσο, αλλά δεν μπορεί να την ορίσει κανείς απόλυτα και δεν ισχύει πάντα. Ωστόσο, πιστεύω ότι ο κωμικός περνά στη γελοιότητα, όταν θεωρεί τον εαυτό του ανώτερο από το ακροατήριό

του και προσπαθεί να το χειραγωγεί. Ποια είναι η αγαπημένη σας κωμική φράση και ποιος ο αγαπημένος σας κωμικός; Νομίζω ότι, εάν διάλεγα κάποιον, θα διάλεγα τον Γούντι Άλεν. Η αγαπημένη μου κωμική φράση προέρχεται από τον εξής διάλογο που άκουσα τελευταία: «Τι πιστεύετε για την ύπαρξη ζωής μετά θάνατον;» «Είμαι υπέρ!» Πιστεύετε πως υπάρχει χιούμορ το οποίο να είναι για όλους και πως όλοι μπορούν να αναγνωρίζουν το χιούμορ ενός κωμικού; Όχι, το χιούμορ έχει να κάνει με τον πολιτισμό, την ιστορική στιγμή, την κουλτούρα των ανθρώπων. Είναι κάτι που αφορά συγκεκριμένη ομάδα, δεν υπάρχει κάτι στο οποίο όλοι γελάνε. Υπάρχουν κάποια αστεία τα οποία είναι πιο ευρείας αποδοχής. Για παράδειγμα, να πέσει κάποιος με τη μούρη στη λάσπη. Αυτό είναι κάτι με το οποίο θα γελούσαν οι περισσότεροι λαοί, αλλά βρισκόμαστε σε ένα σημείο πια του πολιτισμού που έχει πάψει να θεωρείται αστείο. Δηλαδή, κάνοντας μια κωμωδία, θεωρείται πια βαρετό να βάλεις κάποιον που πέφτει με τη μούρη στη λάσπη. Σήμερα μια καλή κωμωδία δεν πρέπει να έχει τέτοιου είδους αστεία. Ωστόσο, αμερικανικές κωμωδίες, που θέλουν ένα πιο ευρύ κοινό, βασίζονται κυρίως σε τέτοια αστεία, διότι ξέρουν ότι αυτό δεν έχει να κάνει με τη γλώσσα, την κουλτούρα. Υπάρχουν αστεία που δεν μεταφράζονται, υπάρχουν αστεία που είναι αστεία, επειδή μέσω αυτών καταλαβαίνεις έναν πολιτισμό. Γενικότερα, η κωμωδία είναι καλό να ψάχνει την πρωτοτυπία. Άρα, οι αμερικανικές κωμωδίες προτιμούν από την ποιότητα την …ποσότητα, δηλαδή τα εισιτήρια; Όχι όλες οι αμερικανικές κωμωδίες, αλλά οι mainstream επιχειρούν πολλές φορές να απευθυνθούν στους πάντες. Δεν το θεωρώ κακό, απλά εγώ δεν μπορώ να τις παρακολουθήσω. Με καταθλίβουν. Πιστεύετε ότι το χιούμορ μπορεί να γίνει κουραστικό; Όχι. Το δικό σου χιούμορ μπορεί να κουράσει τους άλλους, όχι εσένα. Αντίθετα, μας κουράζει ο εαυτός μας, όταν παίρνει συνεχώς τα πράγματα πολύ

9

ΒΗΜΑΤΑ 2018 σοβαρά, όταν χάνει, δηλαδή, το χιούμορ του. Σας ευχαριστούμε πολύ και πάντα επιτυχίες στις παραστάσεις του Κωμικού Λόγου! Αλέξανδρος Κοντομίχαλος γ4 Αριάδνη Γιαννακού γ3

Σκίτσο και Χιούμορ

Μια συνέντευξη με τον Έκτορα Αποστολόπουλο Πώς ξεκινήσατε να ασχολείστε με το χιούμορ; Ξεκίνησα να σχεδιάζω και να γράφω ιστορίες για να περνάει πιο ευχάριστα η ώρα στο σχολείο. Θεωρείτε πως η επιτυχία ενός γελοιογράφου εξαρτάται περισσότερο από το χιούμορ του ή το ζωγραφικό ταλέντο του; Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιος κανόνας. Υπάρχουν δημιουργοί σαν τον Γάλλο σχεδιαστή Sempe που λειτουργούν μέσα από την αφαίρεση και δημιουργούν έναν ολόκληρο κόσμο με λίγες μόνο γραμμές. Ο Sempe, ειδικά, είναι καταπληκτικός στο να σε προσκαλεί να ολοκληρώσεις την εικόνα που έχει δημιουργήσει. Οι εικόνες του είναι γεμάτες μικρά λογικά κενά και λιτές γραμμές που υπαινίσσονται περισσότερα από αυτά που δείχνουν. Η πλήρης σύνθεση ολοκληρώνεται στο μυαλό του κάθε θεατή ξεχωριστά και, έτσι, υπάρχει μια πολύ ελκυστική αίσθηση παιχνιδιού στα σχέδιά του. Υπάρχουν και άλλοι δημιουργοί των οποίων τα ευφυολογήματα και η έξυπνη χρήση του λόγου είναι το βασικό στοιχείο τους, με το σχεδιαστικό

10

κομμάτι να είναι λιγότερο σημαντικό. Παράδειγμα αυτού είναι ο εξαιρετικός Ιταλός σχεδιαστής Altan, που με πολύ απλά σχέδια και ιδιαίτερα καυστικό χιούμορ σχολιάζει την επικαιρότητα και τα παράδοξα των ανθρώπινων σχέσεων. Στον Altan η δύναμη της τέχνης του βρίσκεται στην αφαίρεση: όσο πιο περιεκτικό είναι το σχέδιο και η ατάκα, τόσο πιο πετυχημένο και αξιομνημόνευτο και το αποτέλεσμα. Γίνεται ένα αστείο ή μια γελοιογραφία να είναι αποδεκτό/ή από όλους; Με βάση την εμπειρία σας, ποιο είναι το πιο εύκολο και το πιο απαιτητικό κοινό στο χώρο της γελοιογραφίας; Λένε πως το χιούμορ μπορεί να προσπεράσει τυχόν προκαταλήψεις και να φέρει κοντά ανθρώπους που έχουν αντιδιαμετρικά αντίθετες απόψεις. Ένα έξυπνο αστείο, λοιπόν, ή ένα εμπνευσμένο σχέδιο, δηλαδή μια ευφυής σκέψη, ίσως έχει καλύτερες πιθανότητες να τύχει πλήρους αποδοχής. Σίγουρα, πάντως, το να κυνηγάει κανείς την πλήρη αποδοχή είναι κακός σύμβουλος στην όποια δημιουργική

ΒΗΜΑΤΑ 2018

διαδικασία. Καλύτερο είναι η αποδοχή να έρχεται σαν οργανικό αποτέλεσμα της δουλειάς κάποιου και όχι επειδή έχει κόψει και ράψει αυτό που κάνει στα μέτρα κάποιου υποθετικού κοινού. Πότε το αστείο γίνεται γελοιότητα; Ποια είναι η λεπτή διαφορά ανάμεσα στον γελ(ο)ιογράφο; Αυτό το λεπτό όριο ανάμεσα στο αστείο και το γελοίο, νομίζω ότι έχει να κάνει περισσότερο με τον θεατή, παρά με τον δημιουργό. Δεν υπάρχει ξεκάθαρο όριο, είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα προσωπικού γούστου. Είναι παρόμοιο με άλλα αόρατα όρια που διαχωρίζουν τη λογοτεχνία, τη μουσική -και όλες τις τέχνες- σε κατηγορίες καλού, μέτριου και κακού. Κάτι που διασκεδάζει ή εμπνέει κάποιον, μπορεί να ενοχλεί ή να αφήνει αδιάφορο κάποιον άλλο. Σε μια περίοδο κρίσης, όπου τα προβλήματα είναι πολλά, θεωρείτε το αστείο περιττό ή απαραίτητο και γιατί; Δεν ξέρω αν είναι απαραίτητο, είναι σίγουρα χρήσιμο. Κάθε δημιουργική διέξοδος σε κοινωνικά

προβλήματα είναι υγιής και θετική. Το graffiti και το street art, για παράδειγμα, τέχνες που ανθούν σε κοινωνικά παραγκωνισμένες περιοχές, αποδεικνύουν ότι η τέχνη, με τα πιο απλά μέσα, μπορεί να μεταμορφώσει μια ολόκληρη συνοικία και να είναι ταυτόχρονα αισθητική παρέμβαση, κοινωνική προσφορά, πολιτικό σχόλιο και προσωπική έκφραση του/της δημιουργού. Έχετε κάποια αγαπημένη φράση, μότο; Ποιος είναι ο αγαπημένος σας σκιτσογράφος; Αγαπημένοι σχεδιαστές είναι πολλοί. Στη λίστα με τους καλύτερους θα έβαζα τους Quino, Sempe, Altan, Schulz, Reiser, Moebius, Gorey, Jason, Tom Gauld. Υπάρχει κι ένας φοβερός νέος Έλληνας σχεδιαστής που υπογράφει ως neverbrushmyteeth, που αξίζει να ψάξετε. Αγαπημένες φράσεις από το Peanuts του Schulz: “Sigh”, “Good Grief” και “Hi, Feathers!” Αγγελική Πήλιουρα γ2 Αλέξανδρος Κοντομιχαλος γ4 Σχέδια : (κάτω κάτω και κάτω δεξιά) Έκτορας Αποστολόπουλος πάνω αριστερά Altan

11

ΒΗΜΑΤΑ 2018

ΦΑΝΤΑΣΤΗΚΑΜΕ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Φωτογραφία: Ντίνος Μακρής 12

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Τέξας 25η Ιουλίου 2050 Αγαπητό μου ημερολόγιο, μόλις γύρισα από τις διακοπές μου στις Μαλδίβες, αλλά δεν μπορώ να πω ότι ήταν οι καλύτερες που έχω ζήσει. Όπως ξέρεις, κάθε χρόνο πάω διακοπές σε εξωτικά μέρη μαζί με τον κολλητό μου τον Κάμερον. Φέτος όμως τσακωθήκαμε..., τσακωθήκαμε άσχημα. Ενώ είχαμε συμφωνήσει να πάμε μαζί στο πανεπιστήμιο να σπουδάσουμε Τεχνολογία, εκείνος μου έκρυψε ότι θα πήγαινε τελικά σε άλλο πανεπιστήμιο μαζί με την κοπέλα του. Είμαι μοναχικό άτομο, με τους ανθρώπους δεν τα πάω καλά και ο Κάμερον το ξέρει αυτό. Θα μείνω, λοιπόν, στο πανεπιστήμιο χωρίς φίλους και θα περάσω απαίσια. Είμαι σίγουρος, πάντως, ότι η κοπέλα του θα τον παρατήσει και ο Κάμερον θα μου ζητήσει αργότερα συγγνώμη. Όμως έκανε κάτι ασυγχώρητο: άφησε τον καλύτερό του φίλο. Επιπλέον, ούτε «Χρόνια Πολλά» δεν μου είπε για τα γενέθλιά μου πριν μία εβδομάδα. Ποτέ δεν φαντάστηκα πόσο διπρόσωπο και απαίσιο μπορεί να γίνει ένα ρομπότ! Λουίζα Μιχαλοπούλου β5 Καρίνα Παπαδημητρίου β5

Σχέδιο: Έκτορας Αποστολόπουλος

Χορεύοντας Την είχα ακούσει την ιστορία. Όλοι την είχαμε ακούσει στη γειτονιά, αλλά εγώ δεν πίστευα ότι είναι αλήθεια. Ένα σπίτι όπου ένας αόρατος πιανίστας καθορίζει ποιο τραγούδι σου αναλογεί. Έπρεπε να το δω με τα μάτια μου για να το πιστέψω. Από μικρό παιδί ήθελα να βλέπω τα πάντα και να πιάνω τα πάντα, αλλιώς δεν τα λογάριαζα για αληθινά. Αυτό ήταν το βάσανο της ζωής μου, αλλά και η σωτηρία μου. Την πήρα την απόφαση και βρέθηκα εκεί. Στο τελευταίο σπίτι της οδού, στο αρχοντικό του πιανίστα. Η πρόσοψη έδειχνε τρομακτική, έκανε την ιδέα αποθαρρυντική. Εμένα, όμως, αυτό με έλκυε. Στη μεγάλη σάλα δέσποζε το πιάνο με την ουρά, το μόνο έπιπλο σε όλο το σπίτι που δεν το κάλυπτε παχιά σκόνη. Οι καναπέδες, ο πολυέλαιος στην ψηλή οροφή, τα τραπέζια, οι πίνακες, όλα ήταν παλιά, σκονισμένα και φθαρμένα. Μόνο το πιάνο δεν ταίριαζε στο εγκαταλελειμμένο σπίτι με τα σπασμένα παράθυρα. Έμοιαζε τόσο καινούργιο και προσεγμένο, σαν κάποιος να έπαιζε μουσική κάθε μέρα. Μα φυσικά και έπαιζε -θυμήθηκα- και γι αυτό έπρεπε να βγω από το δωμάτιο. Μια αναγκαιότητα, μια βιασύνη με πλημμύρισε. Έτρεξα προς την πόρτα, γύρισα το μπρούτζινο πόμολο. Ένας ανατριχιαστικός ήχος ακούστηκε, σκουριασμένο μέταλλο που για καιρό δεν έχει χρησιμοποιηθεί. Δεν τα κατάφερα. Το πόμολο δεν γύριζε, η πόρτα δεν άνοιγε, δεν υποχωρούσε, παρόλο που είχα πέσει με όλο το βάρος μου επάνω της. Ξαφνικά, άκουσα πόρτες να κλειδώνουν, τα παράθυρα να σφραγίζουν και είδα τον πολυέλαιο να

13

ΒΗΜΑΤΑ 2018 ανάβει. Κοίταξα το δωμάτιο ξανά. Τώρα πια, τα παράθυρα δεν ήταν σπασμένα, δεν κρεμόντουσαν από τους μεντεσέδες, ενώ τα στόλιζαν χρυσοποίκιλτες βαριές κουρτίνες στο χρώμα του ώριμου σταριού. Τα έπιπλα, καλογυαλισμένα, δεν ήταν σκονισμένα ούτε φθαρμένα σαν πριν. Οι καναπέδες και οι πολυθρόνες σε προσκαλούσαν να καθίσεις αναπαυτικά, ενώ τα χιλιάδες κρυσταλλάκια του πολυέλαιου άστραφταν, φωτίζοντας όλο το δωμάτιο. Και οι πίνακες, μα τι έντονα χρώματα! Η σκάλα που οδηγούσε στον πάνω όροφο ήταν τώρα στρωμένη με ένα κατακόκκινο, στο χρώμα του αίματος, χαλί, ενώ στη βάση της έστεκε το άγαλμα της Περσεφόνης που έσκυβε να μαζέψει ένα νάρκισσο εκείνη την ανοιξιάτικη μέρα που ο Άδης την άρπαξε. Οι αράχνες είχαν εξαφανιστεί και το μαρμάρινο πάτωμα φαινόταν λες και είχε γυαλιστεί πριν από λίγο. Η σάλα αναβίωνε την παλιά της αίγλη, σωστό αρχοντικό. Έμεινα προς στιγμήν να κοιτάζω απορροφημένη, ξεχνώντας ότι είχα εγκλωβιστεί εκεί μέσα. Όταν, όμως, το σκαμπό μπροστά από το πιάνο κουνήθηκε, σαν ένας αόρατος άνθρωπος να ετοιμάζεται να παίξει, επανήλθα στην πραγματικότητα. Πριν καν προλάβω να αντιδράσω, τα πλήκτρα του πιάνου άρχισαν να πάλλονται δημιουργώντας μια σιγανή μελωδία, χαρούμενη αλλά αδύναμη, σχεδόν εύθραυστη. Αυτό ήταν. Δεν υπήρχε επιστροφή. Ο πιανίστας άρχισε να παίζει και εγώ έπρεπε να χορέψω μέχρι τέλους. Με κυρίευσε πανικός, έτρεξα ξανά στην πόρτα, αλλά αυτή η καταραμένη δεν άνοιγε όσο και αν την έσπρωχνα. Κλοτσούσα, φώναζα. Μάταια. Είχε έρθει το τέλος. Η μουσική συνέχιζε να είναι χαρούμενη, τα πλήκτρα πάλλονταν όλο και πιο δυνατά κάτω από το αόρατο χέρι που κινούσε τα νήματα. Σαν αυτή την αόρατη δύναμη με τα πολλά ονόματα: μοίρα, τύχη, πεπρωμένο, Θείο, που ορίζει τη ζωή των ανθρώπων. Μάλλον αυτό γίνεται πριν πεθάνεις. Καταλαβαίνεις, το πέπλο μπροστά από τα μάτια σου σηκώνεται και εσύ βλέπεις για πρώτη και τελευταία φορά. Πρέπει, όμως, να προσέξεις να μην τυφλωθείς, γιατί δεν έχεις ξαναδεί και τα μάτια σου χρειάζονται χρόνο ώστε να συνηθίσουν στο δυνατό φως. Τι γλυκόπικρο δώρο! Έτσι και εγώ. Κατάλαβα. Δεν είναι, άλλωστε, η ζωή σαν το αρχοντικό του πιανίστα; Ήθελες, δεν ήθελες, μπήκες και τώρα δεν μπορείς να βγεις μέχρι να σταματήσει η μελωδία. Και τι σου μένει να κάνεις; Μπορείς να κλαις, να φωνάζεις, να καταριέσαι τον αόρατο πιανίστα που ορίζει τη ζωή σου ή μπορεί να χτυπάς τους τοίχους παρακαλώντας έναν Θεό, μια μοίρα, μια τύχη, να σε σώσει. Δεν έχει διαφορά. Το κατάλαβα αυτό και έτσι δεν έχυσα περιττά δάκρυα. Δεν φώναξα, δεν ικέτευσα, αλλά άκουσα τη μουσική, τη μαγική αυτή μελωδία μέχρι το τέλος και άρχισα να χορεύω. Να χορεύω με όλη μου την ψυχή και να απολαμβάνω τα θαύματα που ο Αόρατος Πιανίστας έπαιζε για εμένα. Θαύματα γλυκόπικρα που θα τελείωναν, αλλά αυτό δεν αναιρούσε την ύπαρξή τους. Χόρευα μέχρι το τέλος του κομματιού, μέχρι και την τελευταία νότα. Μέχρι η μουσική να ξαναγίνει σιγανή, σχεδόν εύθραυστη. Βλέπετε, ο πιανίστας είναι δίκαιος και καθαρός σε όλες του τις συμφωνίες: όλοι παίρνουν ένα τραγούδι, γι αυτό καλύτερα να το χορέψουν μέχρι το τέλος. Νάσια Παναγιώτα γ2

14

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Αφροδίτη Η αγάπη είναι σαν το τρενάκι του τρόμου. Τη μια όλα κυλάνε ομαλά και ωραία και την άλλη σου φέρνει ζαλάδα. Είναι γεμάτη εκπλήξεις. Και ανατροπές. Μπορεί να σε κάνει να ανέβεις στα σύννεφα. Να χορεύεις με τα αστέρια με φόντο το φωτεινό φεγγάρι. Και οι ζωγραφιές στον τοίχο να ζωντανέψουνε. Και να ακούς τον ήχο των κυμάτων που χαϊδεύουνε την άμμο. Ήταν εκείνο το καλοκαίρι. Ιούνιος του 1986. Έκανα μια βόλτα στην παραλία με τους φίλους μου. Καθώς κάναμε βουτιές στα βράχια και περνάγαμε ωραία, ο φίλος μου ο Βαγγέλης δέχθηκε ένα τηλεφώνημα. Μας ανακοίνωσε ότι θα είχαμε μια ακόμα παρουσία στην παρέα μας. Ήρθε και, λίγα δευτερόλεπτα αργότερα, όλα σκοτείνιασαν. Ανάμεσα στα είκοσι άτομα που ήμασταν, το φως έπεφτε σε ένα. Ήταν εκείνο το πανέμορφο κορίτσι που τα πάγωσε όλα. Ο ήλιος έπεσε, τα νερά ξαφνικά ηρέμησαν, κάποιος έπρεπε να σπάσει τον πάγο. Ήρθε καταπάνω μου και μου παρέλυσε το σαγόνι, το οποίο έσκαβε πλέον στα βράχια για να βρει διαμάντια. «Πώς σε λένε;» με ρώτησε. Δεν μπορούσα να απαντήσω, γιατί το σαγόνι μου έψαχνε ακόμα να βρει τη σωστή του θέση. Όμως, για εκείνη σωστά είχα μαντέψει ότι την έλεγαν Αφροδίτη. Γιώργος Θεοφιλόπουλος β2

Φωτογραφία: Γιώργος Καλιακμάνης

15

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Ο Μυστηριώδης Άντρας Στο Λεωφορείο Το Γλωσσικό Εργαστήρι μας έδωσε την ευκαιρία να αφηγηθούμε με τον δικό μας τρόπο το ίδιο θέμα σε πεζή και ποιητική μορφή Χτες το μεσημέρι, παρόλο που είχε ζέστη, αποφάσισα να συναντήσω τους φίλους μου για ψώνια στο εμπορικό κέντρο. Έδεσα τον σκύλο μου τον Σπάρκι στο λουρί του, ενώ θυμήθηκα να κλειδώσω την πόρτα πριν φύγω. Μπαίνοντας στο λεωφορείο, αφού κάθισα σε μία τυχαία θέση, άκουσα βήματα να πλησιάζουν και μετά να απομακρύνονται. Κάποιος είχε περάσει από μπροστά μου και, από ό,τι κατάλαβα, είχε πάει να καθίσει πίσω πίσω. Δεν ξέρω γιατί, αλλά μου κίνησε το ενδιαφέρον η παρουσία αυτού του ανθρώπου. Μάλλον επειδή αυτός ο άνθρωπος μύριζε πάρα πολύ έντονα μέντα. Από ό,τι μου έδειξε η αντίδραση του Σπάρκι, δεν ήμουν η μόνη που αντιλήφθηκε αυτή τη μυρωδιά. Λίγη ώρα αφότου είχε ξεκινήσει το λεωφορείο, η ευγενική γριούλα που με είχε βοηθήσει να ανέβω στο λεωφορείο και είχε καθίσει δίπλα μου, ακούστηκε να σχολιάζει: « Καλέ, τι παράξενος άντρας! Αυτό το καπέλο που φοράει τον κάνει να μοιάζει γελοίο!» Μία άλλη κυρία πρόσθεσε γελώντας: «Κοίτα το παλτό του! Λείπουν τα μισά του κουμπιά και είναι σκισμένο!». Ποτέ δεν μου άρεσαν οι άνθρωποι που βρίσκουν το κουτσομπολιό διασκεδαστικό, αλλά για κάποιο λόγο απορροφήθηκα στη συζήτηση των δύο κυριών που συνεχίστηκε και, μάλιστα, προκάλεσε καβγά μέσα στο λεωφορείο. Η ζέστη και οι φωνές των συνεπιβατών μου πρέπει να με νανούρισαν. Με πήρε ο ύπνος, όταν ξύπνησα μυρίζοντας την ίδια έντονη μυρωδιά μέντας με πριν. «Ξύπνα», άκουσα μια αντρική φωνή. «Είμαστε στην τελευταία στάση του λεωφορείου, δεν θα κατέβεις;» Τι έκπληξη! Ήταν ο άντρας που κουτσομπόλευαν οι κυρίες πριν. «Θες βοήθεια;», με ρώτησε. «Όχι, ευχαριστώ», απάντησα, «έχω τον σκύλο μου, θα με βοηθήσει εκείνος». Κατά τις 8 το απόγευμα, αφού είχαμε ψωνίσει με τους φίλους μου και είχαμε περάσει ωραία, αποφάσισα να γυρίσω σπίτι. Περίμενα για αρκετή ώρα στη στάση του λεωφορείου, όταν άκουσα ξανά την ίδια φωνή. Ακουγόταν και μία άλλη φωνή ενός άλλου άντρα να λέει στον μυστηριώδη άνθρωπο πως καλά έκανε που αγόρασε καινούριο παλτό. Φαίνεται πως δεν ήμουν η μόνη που είχε βγει για ψώνια εκείνη τη μέρα. Γέλασα. Κρίμα που δεν μπορούσα να τους δω. Άκουσα το λεωφορείο να πλησιάζει. Έπιασα το μπαστούνι μου και άφησα τον Σπάρκι να με οδηγήσει στα σκαλιά του.

Aργυρώ Γεωργά β3 Μες στην ντάλα του μεσημεριού, και στου λεωφορείου τις θέσεις, υπάρχει ένας τύπος νεαρός με αρνητικές διαθέσεις. Η διπλανή του λέει πως την ενοχλεί, ενώ αυτός αρπάζεται πολύ, μια θέση τότε αδειάζει, και πάει και κάθεται εκεί. Δυο ώρες μετά, στον τελευταίο τον σταθμό, τον ίδιο τύπο συναντώ, να συζητά για ένα παλτό. Πάνος Γιαννακάκος β3

16

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Πώς να αφηγηθείτε μια αστεία ιστορία με …άρνηση Δεν ήταν ούτε καράβι ούτε αεροπλάνο, αλλά αυτοκίνητο. Δεν πήγαιναν ούτε στην πόλη ούτε στο χωριό, αλλά στα χωράφια. Δεν ήταν ούτε πρωί ούτε βράδυ, αλλά μεσημέρι. Δεν ήταν ούτε μια παρέα από νέους ούτε από γέρους, αλλά από δύο νέους και έναν γέρο. Δεν ήταν ούτε Γάλλοι ούτε Άγγλοι, αλλά Έλληνες. Δεν ήταν ούτε φτωχοί ούτε αγρότες, αλλά πλούσιοι επαρχιώτες. Δεν ήταν ούτε από την Σάμο ούτε από την Θράκη, αλλά από την Σαμοθράκη. Δεν ήταν ούτε ντυμένοι ούτε καλοντυμένοι, αλλά μαγιό φορούσαν οι χαμένοι. Δεν γυρνούσαν απ΄τη δουλειά ή το σχολείο, αλλά από beach party στο Καλαμάκι. Το όχημα δεν ήταν ούτε BMW ούτε Peugeot, αλλά Mercedes με γυαλισμένο καπό. Δεν ήταν ούτε τα φρένα ούτε τα λάστιχα, αλλά τα λίτρα του πετρελαίου που το μηδέν άγγιξαν. Δεν ήταν ούτε ήρεμοι ούτε συμφιλιωμένοι, αλλά σαν γάτα με τον σκύλο μάλωσαν οι καημένοι. Και δεν ήταν ούτε φραπές ούτε κεφτές που στον καθένα σέρβιρε ο κύριος της Mercedes-Benz. Κωνσταντίνος Γκίκας β5 Μιχαήλ-Νικόλας Σακελλαρόπουλος β5

Σ

τα πλαίσια του μαθήματος λογοτεχνίας διαβάσαμε το μυθιστόρημα «Με τα μάτια του άλλου» της Πάολα Καπριόλο και δημιουργήσαμε τα δικά μας οπισθόφυλλα. Ο Λούκα ένα καλομαθημένο παιδί από εύπορη οικογένεια της Ιταλίας, χωρίς να το περιμένει, βρίσκεται ψυχικά διχασμένος σε δύο διαφορετικές προσωπικότητες. Αυτή που τα βράδια πουλάει τριαντάφυλλα έξω από τοπικά σινεμά και αυτή του μαθητή λυκείου που αρχίζει να παρατηρεί πράγματα και ανθρώπους που δεν είχε δει παλιότερα. Θα πάρει χρόνο και κόπο για τον Λούκα για να μπορέσει, επιτέλους, να δει τη ζωή από τα μάτια του άλλου. Αυτό το βιβλίο κερδίζει, εκτός από το ενδιαφέρον του αναγνώστη, και την καρδιά του, αφού προκαλεί συγκίνηση και ανάμεικτα συναισθήματα. Πρόκειται για μια ιστορία πόνου, αγάπης και περιπέτειας, όπου οι άνθρωποι βγάζουν τη μάσκα της φαινομενικής καλοσύνης και δείχνουν το πραγματικό τους πρόσωπο. Παναγιώτης Γιαννής, Αιμιλιάνα Αρβανίτη, Κατερίνα Κοσκινίδη, Αλέξανδρος Γαβριήλ γ3

17

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Μονόπρακτο Βρισκόμαστε σε ένα λεωφορείο, στο οποίο μέσα βλέπουμε τον οδηγό και μία επιβάτισσα να κάθεται μόνη. «Ρεζίλεψα στην τρέλα μου τ’όνομα του πατέρα μου», τραγουδάει για εκατοστή φορά σήμερα ο οδηγός του λεωφορείου και έπειτα γελάει με το χαρακτηριστικό γέλιο του. Είναι αργά το βράδυ. Κοιτάζει από τον καθρέφτη για να δει τους επιβάτες και ξαφνιάζεται όταν βλέπει το λεωφορείο σχεδόν άδειο. Σχεδόν. «Μόνη σας είστε, κυρία μου; Όλους του διώξατε;» λέει γελώντας στη μοναδική επιβάτισσα του λεωφορείου του. Αυτή γελάει από ευγένεια, αλλά στην πραγματικότητα νιώθει άβολα και μαζεύεται λίγο. «Κατεβαίνετε στο τέρμα, κυρία μου;» «Ναι, στο τέρμα». «Ρεζίλεψα στην τρέλα μου τ’όνομα του πατέρα μου. Γεια σου, ρε Καζαντζίδη, άρχοντα. Κι εγώ άρχοντας ήμουν, κυρία μου. Άρχοντας. Μήτσο το ένα, Μήτσο το άλλο, όλοι σε εμένα ερχόντουσαν. Άρχων, άρχων! Πριν από 20 χρόνια». Η επιβάτισσα στρέφει το βλέμμα της πάνω του. «Είκοσι χρόνια;» Μπερδεμένη, κοιτάει έξω από το παράθυρο και προσπαθεί να ξεχάσει αυτό που μόλις σκέφτηκε. «Οδηγός ταξί. Άρχοντας», συνεχίζει αυτός. «Πού πας, κύριε νεκρέ, πού πας; Τόσες διαβάσεις έχει η Αθήνα, κύριε νεκρέ. Αυτή βρήκες να περάσεις;» Η γυναίκα, μόλις τα ακούει αυτά, κάνει ξανά την ίδια σκέψη. « Σε παρακαλώ, προσπάθησε να το ξεχάσεις. Κάθε χρόνο τα ίδια. Δεν είπε τη λέξη διάβαση, δεν είπε τη λέξη ταξί. Ακούς ό,τι θες. Μην ακούς. Σύνελθε!» «Ρεζίλεψα στην τρέλα μου τ’όνομα του πατέρα μου», τραγουδάει πάλι ακόμη πιο δυνατά και μελωδικά ο οδηγός. «Σας παρακαλώ. Ας αφήσουμε τους πατεράδες μας τώρα, κύριε», επεμβαίνει με ένα ενοχλημένο, αλλά και πληγωμένο ύφος η επιβάτισσα. Ο οδηγός ενοχλείται, μουρμουρίζει κάτι ακατάληπτο γελώντας σαρκαστικά, κάνει έναν μορφασμό, την κοιτάζει για λίγο από τον καθρέφτη και έπειτα επικεντρώνει το βλέμμα του και πάλι στο δρόμο. Η επιβάτισσα σταυρώνει τα χέρια της με νευρικότητα. «Ζει ο πατέρας σας, κυρία μου;» ρωτάει ο οδηγός. Η επιβάτισσα κλείνει τα μάτια της ακούγοντας αυτήν την ερώτηση. Θέλει να πει «Ναι, και είναι πολύ καλά, ευχαριστώ» και το επιδιώκει, αλλά τελευταία στιγμή λέει: «Όχι δυστυχώς, κύριε», ξέρει πως δεν θα οφελούσε κανέναν να έλεγε το αντίθετο. Προσποιείται ένα φιλικό χαμόγελο: «Ο δικός σας;» «Όχι», απαντάει και έπειτα προσθέτει: «Καλύτερα. Τίποτα δεν έκανε. Δεν ζούσε, εγώ τον ζούσα». Για λίγο επικρατεί μια ησυχία και ακούγεται μόνο ο οδηγός που μιλάει μόνος του και γελάει ανά διαστήματα. «Πού πας, κύριε νεκρέ, πού πας; Τόσες διαβάσεις. Τόσες. Αλλά εσύ σε αυτήν, κύριε νεκρέ. Σ’ αυτήν

18

ΒΗΜΑΤΑ 2018 βρήκες; Άρχοντας ήμουνα, άρχοντας. Με το ταξί μου. Να’ναι καλά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Μου έδωσε χάρη. Μόνο πέντε χρόνια φυλακής. Έπιασα στα χέρια μου και πάλι τιμόνι. Ξαναέγινα άρχοντας. Πριν είκοσι χρόνια. Πριν είκοσι χρόνια. Είκοσι χρόνια έπρεπε να φάω. Παραπάνω μη σου πω, κυρία μου. Χα, χα, χα, τι λέω; Ο νεκρός ας μην περνούσε αυτή τη διάβαση. Τι του’ρθε, ποιος ξέρει, κυριά μου». Σιωπή. Ακούγεται μια φωνή γυναίκας από το ανοιχτό παράθυρο να φωνάζει σε κάποιον πολύ δυνατά. Η επιβάτισσα προσπαθεί να κλείσει τα αυτιά της. Σηκώνεται για να κλείσει το ανοιχτό παράθυρο. «Έτσι μου φώναζε και εμένα πριν είκοσι χρόνια. Έτσι φώναζε στον άρχοντα», απευθύνεται γελώντας στη γυναίκα την ώρα που εκείνη καταφέρνει να κλείσει το παράθυρο. «Κατάλαβες, κυρία μου; Έτσι μου φώναζε η κυρά Μαρίκα». Για λίγο πέφτει σιωπή μες το λεωφορείο. « Τι έκανες, Δημήτρη, τι έκανες; Τι θα πω στα παιδιά; Τι θα τους πω; Να μας ξεχάσεις, Δημήτρη. Να μας ξεχάσεις», μιμείται την κυρά Μαρίκα και έπειτα σκάει στα γέλια. «Α, ρε νεκρέ. Τόσες διαβάσεις, κύριε μου. Τόσες». Σιωπή και πάλι.

«15 Ιανουαρίου δεν είναι σήμερα, κυρία μου;» ρωτάει ο οδηγός. «Μάλιστα», απαντάει η επιβάτισσα και κλείνει τα μάτια της. «Καλά το θυμόμουν. Άρχοντας ήμουν. Και ήρθε ο κύριος ο νεκρός να περάσει και τη διάβαση». Σιωπή. Ξαφνικά σταματάει το λεωφορείο πολύ απότομα. Η επιβάτισσα πιάνει την καρδιά της και προσπαθεί να μην κλάψει. «Πού πας; Πού πας; Δεν είναι η Βρυούλων εδώ, κύριε.» Η επιβάτισσα πετάγεται. « Π-π-πώς π-π-πώς είπατε; Ποια Βρυούλων; Η οδός Βρυούλων;» ρωτάει επίμονα και σοκαρισμένη. «Βρυούλων, κυρία μου. Βρυούλων. Τόσες Βρυούλων έχει η Αθήνα. Μια με εκατό εκκλησάκια. Παντού εκκλησάκια. Όλοι οι κύριοι νεκροί, εκεί. Όλο εκκλησάκια. Όπου κοίταζες, κυριά μου». Η επιβάτισσα θέλει να επέμβει, να τον ρωτήσει τόσα πολλά πράγματα. Παραμένει σιωπηλή, όμως ανασαίνει πιο γρήγορα. Κουνάει νευρικά το πόδι της και παρακολουθεί με μεγάλη προσήλωση τον οδηγό. «Αφού δεν έχει φανάρι, κύριε νεκρέ. Ποιος σταματά στις διαβάσεις, κύριε νεκρέ; Εσύ, κυρία μου, σταματάς; Όχι. Πού πας, νεκρέ; Ποιος σταματά στις διαβάσεις; Και σου φώναζε το κοριτσάκι, κύριε νεκρέ. Σου φώναζε να περιμένεις. Και ήθελα να ήξερα, κυρία μου. Κουφός ήταν; Κουφός ήταν σίγουρα. Και πες, κυρία μου, πως δεν το άκουσε το κοριτσάκι. Ήταν και τυφλός, κυρία μου; Δεν το είδε το κοριτσάκι να χοροπηδάει τρομαγμένο; Τι λέτε, κυρία μου; Ήταν και τυφλός; Ε, ναι, ήταν. Πού πας, καλέ νεκρέ, να περάσεις τη διάβαση;» Η επιβάτισσα τώρα έχει σηκωθεί όρθια. Τρέμει. Προσπαθεί να βρει την ανάσα της. Μουρμουρά απεγνωσμένη. Το λεωφορείο πέφτει σε λακούβα και αυτή προσπαθεί να ανακτήσει την ισορροπία της. «Αφήστε με να κατέβω εδώ. Σταματήστε», ψιθυρίζει. Ο οδηγός δεν την ακούει. Την βλέπει που είναι όρθια και λέει: «Δεν φτάσαμε ακόμα στη στάση σας, κυρία μου. Καθίστε». « Στ-τ-τ-αμα-τ-τ-ήστε, σταματήστε», επαναλαμβάνει η επιβάτισσα, αλλά όχι τόσο δυνατά για να την ακούσει ο οδηγός. «Ορίστε. Διάβαση», δείχνει ο οδηγός. «Θα σταματήσεις, κυρία μου στη διάβαση; Ε; Κανείς δεν σταματάει, κυρία μου. Κανείς. Οδηγός ταξί ήμουν, κυρία μου. Χιλιάδες οδηγοί ταξί υπάρχουν, κυρία μου. Χιλιάδες. Εγώ ήμουν άρχοντας με το ταξί μου πριν είκοσι χρόνια. Άρχοντας. Τι να έκανα, κυρία μου; Τι να έκανα; Να σταματούσα; Αφού κανείς δεν σταματάει, κυρία μου. Του φώναζε το κορίτσι, του φώναζε. Εγώ φταίω; Εγώ έφταιγα, κυρία μου;» «Σταματήστε», είπε απαιτητικά η επιβάτισσα. Φαίνεται να έχει ηρεμήσει. «Αλήθεια, κυρία μου; Αυτό μου λέτε; Εσείς θα σταματούσατε, δηλαδή; Να σταματήσω; Μα γιατί; Ποιον

19

ΒΗΜΑΤΑ 2018 έχετε δει εσείς να σταματάει;» «Είπα να σταματήσετε», δυναμώνει τον τόνο της φωνής της. «Δεν έχουμε φτάσει ακόμα στο τέρμα, κυρία μου. Σε λίγο φτάνουμε». «ΤΩΡΑ», ουρλιάζει η γυναίκα. Σταματάει να κινείται το λεωφορείο. Είναι σαν να έχουν σταματήσει όλα. Ακολουθούν λίγα λεπτά σιωπής. Ο οδηγός μουρμουρά κάτι εκνευρισμένος και πατάει το κουμπί για να ανοίξουν οι πόρτες του λεωφορείου. Η επιβάτισσα κατεβαίνει από το λεωφορείο με δάκρυα να κυλούν στο πρόσωπό της. Πληκτρολογεί έναν αριθμό στο τηλέφωνό της, ενώ προσπαθεί να σταθεροποιήσει την αναπνοή της και να περιορίσει τα δάκρυά της. Το λεωφορείο εξαφανίζεται και εμφανίζεται από τα παρασκήνια η αδερφή της επιβάτισσας. Είναι πάρα πολύ χαρούμενη και φαίνεται να έχει ξεκαρδιστεί στα γέλια από κάτι που έχει μόλις ακούσει. Ακούγεται ο ήχος κλήσης του κινητού της. Αγανακτεί όταν βλέπει το πρόσωπο που της τηλεφωνεί και το σηκώνει. «Έλα. Τι έγινε; Σου είπα ότι θα βγω με τον Πάνο σήμερα. Πες μου γρήγορα και έχω αργήσει». Ακολουθεί σιωπή. «Πες μου, παιδί μου. Έχω στήσει τον Πάνο. Έλα, πες το». «Ήταν αυτός», καταφέρνει να πει τρεμουλιαστά η επιβάτισσα. «Ποιος; Μη μιλάς με γρίφους. Έχω αργήσει λέμε», λέει ανυπόμονα στην αδερφή της. «Αυτός που σκότωσε τον πατέρα. Τον είδα. Ήταν αυτός. Αυτός ήταν. Τον σκότωσε. Ο οδήγος. Ήμουν στο λεωφορείο και το είπε. Τα είπε όλα. Ήταν αυτός. Είπε και την οδό, Μαρία, οδός Βρυούλων. Το είπε. Είπε και για μένα. Το είπε. Είπε για το κοριτσάκι που χοροπηδούσε τρομαγμένο, για εμένα», λέει με μια ραγισμένη φωνή και έπειτα ξεσπάει και πάλι σε λυγμούς. «Όχι, πάλι. Δεν το πιστεύω ότι με πήρες γι αυτό. Δεν έχουμε πει να μη μιλάς στα φαντάσματα; Όλοι στο λένε. Αμάν! Κάθε φορά το ίδιο πράγμα έχουμε με σένα. Τέλος πάντων, έχω αργήσει τώρα. Γεια σου. Προσπάθησε να ηρεμήσεις». «Μα ήταν αυτός. Δεν καταλαβαίνεις; Τον είδα. Τον σκότωσε, τον σκότωσε». Η αδερφή της αγανακτεί. Δεν κλείνει το κινητό, αλλά ούτε το έχει στο αυτί της πια. Το κρατάει με το χέρι της. Δεν ακούει πια τι λέει η αδερφή της. Ανά τακτικά διαστήματα λέει μόνο «ναι» και μετά αφήνει την αδερφή της να μιλά μόνη της. Ακούγεται πάλι ο ήχος του κινητού της και αυτή τη φορά το πρόσωπό της λάμπει. «Έλα, Πάνο μου. Σε πέντε λεπτά θα είμαι εκεί. Γιατί καθυστέρησα; Τα γνωστά, μωρέ, με την αδερφή μου, τα ξέρεις. Πάλι μιλούσε με φαντάσματα». Κλείνει η αυλαία. Κείμενο: Ειρήνη Βασιλόγιαννη γ4 Σχέδιο : Μαρίνα Σεραφειμίδη γ3

20

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Έ

να ποίημα ελεύθερης διαχείρισης

Μια χώρα μαγική. Μια χώρα σα νησί. Μια χώρα που από μικρή ήθελα να επισκεφτώ. Πάντα είχα το όνειρο να πάω στην Χαβάη, τους μεγάλους φοίνικες να δω, στην μεγάλη αμμουδιά να ξαπλώσω, και στα πράσινα νερά να κολυμπήσω

Όποτε σκέφτομαι τη Χαβάη, στο μυαλό μου έρχονται κοπέλες που χορεύουνε μαζί, με αυτή τη γαλήνια μουσική, με πράσινες αέρινες φούστες, και χρωματιστά λουλούδια στα μαλλιά. Έβλεπα εικόνες σε ταινίες, ντοκιμαντέρ, αλλά και στα εξωπραγματικά όνειρά μου. Θαύμαζα την ομορφιά αυτού του φανταστικού κόσμου, τον είχα πάντοτε στο νου μου,

ως μια χώρα παραμυθένια, ως μια ουτοπία. Σκεφτόμουνα τον εαυτό μου με όμορφο αέρινο φουστάνι, με όμορφο ποτήρι στο χέρι, να πίνω το χυμό μου. Ξαπλωμένη σε μια αιώρα κουνιστή, να αγναντεύω τον απέραντο ουρανό κι ένα ελαφρύ αεράκι να με χτυπάει στα μαλλιά. Σκεφτόμουνα ανθρώπους να κάνουνε σερφ, μέσα από τα αφράτα κύματα να βγαίνουνε, με τη χρωματιστή σανίδα στο χέρι Μια χώρα μαγική. Μια χώρα σα νησί. Μια χώρα που από μικρή ήθελα να επισκεφτώ. Ελένη Τσιπουρλή β1

Έ

να ποίημα βασισμένο στο αφήγημα “Μεταξοσκώληκας”

Δύο όψεις έχει. Του μικρού σκουλικιού και του πολύτιμου μεταξιού. Η μία φυσική, η άλλη επεξεργασμένη. Στη μία όψη δίνουμε βάση. Την άλλη ποιος θα την προσέξει; Ελένη Τσιπουρλή β1

21

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Σ

το Γλωσσικό Εργαστήρι γνωρίσαμε στίχους του Νίκου Γκάτσου όπως: Η πίκρα σήμερα δεν έχει σύνορα κι εσύ δεν έπρεπε να μ’ αρνηθείς. Κάποτε αλίμονο στο μεσοχείμωνο τον ήλιο σου `φερα να ζεσταθείς Νύχτωσε, βράδιασε, ο κόσμος άδειασε, κρύβω το δάκρυ μου και καρτερώ. Μα εσύ δεν έρχεσαι, βρέχει και βρέχεσαι, ποτήρι μου `δωσες, φαρμακερό.

Κ

αι πάνω στον ίδιο ρυθμό φτιάξαμε δικούς μας αστείους όπως: Τα μάτια μου κλειστά και όνειρα γλυκά κοιμάμαι ήρεμα σιγά-σιγά. Και να, με βλέπω εκεί δίπλα σ’ ένα κουπί τσιπούρα δίπλα μου χωρίς ουρά. Στα μάτια με κοιτά τη βλέπω, σπαρταρά, Αλλάζει χρώματα αργά-αργά. Γιατί, της λέω, γιατί γίνεσαι μπλε, πορτοκαλί; Γιατί έτσι θέλω, μου απαντά! Καρίνα Παπαδημητρίου Σοφία Παπαθανασίου, β5 Φωτογραφία: Δανάη Παρλαμά

22

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Στα πλαίσια του Γλωσσικού Εργαστηρίου δώσαμε στην φαντασία μας ομοιοκαταληξία (Μία κυρία έχει ένα πρόβλημα στο βάδισμα. Πηγαίνει μια μέρα στη δουλειά της. Κάποια στιγμή διακρίνει ένα βίαιο περιστατικό μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομικών). Το πήρα απόφαση κι εγώ να γράψω ένα ποίημα, μια ιστορία να σας πω με θέμα ένα θύμα.

Και μόλις γύρισε πλευρά, να δει κι από την άλλη, πέτρα μεγάλη έπεσε επάνω στο κεφάλι.

Να βάλω μέσα κλάματα, να βάλω και αστεία, να γίνω και ευαίσθητος, να πω και μια βλακεία...

Τέτοια κακό που έπαθε, πώς να το ξεπεράσει; πόνεσε το στομάχι της θέλησε να ξεράσει.

Για μια γυναίκα πρόκειται που είχε μια εμπειρία, αξέχαστη της έμεινε αυτή η ιστορία.

Και τώρα πόναγε παντού, είχε λυποθυμήσει μα διαδήλωση κατάφερε να έχει σταματήσει.

Πρωί-πρωί ξεκίνησε να πάει στη δουλειά, το πόδι της την πόναγε αφόρητα, φρικτά.

Και έτσι η φίλη μας, παιδιά, που βγήκε μες το κρύο, αντί να πάει για δουλειά, έφυγε με...φορείο!

Κι εκεί που πήγαινε καλά με κάποια δυσκολία, ακούει πίσω της φωνές, βλέπει αστυνομία.

Διονύσης Κακίσης β3

Μα τι συμβαίνει, ρώτησε, είχε μια αγωνία, ο κόσμος γύρω τρόμαξε, έπαθε υστερία. Διαδήλωση, φωνάζανε αύξηση, ανεργία, μα τι είναι αυτό που πάθαμε κάτω από τα υπουργεία;

Σχέδιο: Ανδριάνα Διακομάκου β4

23

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Διαγωνισμός Ποίησης Τα παρακάτω ποιήματα στάλθηκαν στον 14ο Διεθνή Διαγωνισμό Ποίησης «Castello Di Duino», ο οποίος διοργανώθηκε από την Εστία Ιταλίας του Ελληνικού Ιδρύµατος Πολιτισμού. Ο διαγωνισμός αυτός απευθύνεται κυρίως σε μαθητές Γυμνασίου και κάθε ομάδα (οι συμμετοχές είναι ομαδικές) έχει τη δυνατότητα να γράψει είτε ένα ποίημα, είτε ένα θεατρικό έργο. Το Σχολείο μας συμμετείχε στον διαγωνισμό με 2 ομάδες, η μια αποτελούμενη από μαθητές της α’ γυμνασίου και η άλλη από μαθήτριες της γ’ γυμνασίου. Και οι δυο ομάδες απέσπασαν έπαινο για τα ποιήματα που δημιούργησαν, τα οποία διαβάστηκαν την «Ημέρα Ποίησης» (21 Μαρτίου) στο θέατρο του Σχολείου μας.

[Είχε έρθει η ειρήνη...] Είχε έρθει η ειρήνη έτσι μας είπαν. Γύρισα στο σπίτι να τη δω με τα ίδια τα μάτια μου. Σπίτι. Μου άφηνε μια γεύση γλυκόπικρη, μακρινή· από το παρελθόν. Ο κήπος. Ο παππούς να κουρεύει το γκαζόν τώρα μόνο απεριποίητα αγριόχορτα. Η σκουριά στην καγκελόπορτα δε θυμίζει σε τίποτε το κεραμιδί χρώμα των παιδικών μου χρόνων, το κλειδί έμεινε βαθιά στην τσέπη· δεν χρειαζόταν για να μπω στο σαλόνι. Σκόνη παντού. Έμοιαζε με τη σκόνη του πολέμου που είχε περάσει. Του πολέμου που προφήτευε ο πατέρας στο τέλος κάθε διαβασμένης εφημερίδας (το ένθετο με τις συνταγές το έπαιρνε η μητέρα να γεμίζει ευωδιές -δυόσμο,

24

κάρυ και κύμινο- το μικρό της κουζινάκι, που τώρα έμενε άδειο· με ένα τικ τικ της βρύσης να μετρά τον χρόνο). Στο άνοιγμα της πόρτας του παιδικού μου δωματίου ξεχασμένη η Ειρήνη, η κούκλα των παιδικών μου χρόνων. Με μια τρύπα στην καρδιά την τρύπα από την ίδια σφαίρα που τρύπησε τα παιδικά μου χρόνια. Το σπίτι μου δεν είναι πια εδώ. Αγγελική Πήλιουρα γ2 Νάσια Χρυσογέλου γ2

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Το όραμα ενός εκτοπισμένου [Ακούμε δύο φωνές: ένας αφηγητής και ένας εκτοπισμένος] Μα γιατί; Άλλοι άνθρωποι διασκεδάζουν κι Εκείνος θαλασσοδέρνεται σε μια βάρκα με προορισμό την ελπίδα. Ακολουθεί έναν δρόμο σκοτεινό –ελπίζοντας πως θα τον οδηγήσει στο φως.

Mια μαριονέτα που άλλοτε του κόβουν τις κλωστές και άλλοτε τον ρίχνουν –απροετοίμαστο– στη σκηνή. Γιατί να βρεθεί Εκείνος στη θέση που ποτέ δεν φαντάστηκε πως θα βρισκόταν, παλεύοντας μέσα σε μια βάρκα με δεκάδες δίπλα του ανθρώπους; * Είχαμε μόλις φύγει από την Κόλαση και Εκείνη συνέχιζε να βρίσκεται δίπλα μου· δεν θυμάμαι τι είχε γίνει πριν πριν έρθουν τα γεράκια που ξερνούσαν φωτιές και τα λιοντάρια που κρύβονταν σαν ερπετά. Εκείνη όμως τη θυμάμαι προτού ο Ήλιος καλυφθεί από τα μαύρα βογκητά των ανθρώπων. Πλέαμε στην ίδια θάλασσα μα Εκείνη ούτε που με είχε καταλάβει· κοιτούσε παγερά τον ορίζοντα αλαφιασμένη. Ξάφνου εμφανίστηκε ένα φως μπροστά μας κι από κάτω ένας κύριος με ημίψηλο. Χαμογελούσε αλλά εγώ τον φοβήθηκα και έκρυψα το πρόσωπό μου. *

25

ΒΗΜΑΤΑ 2018 Γιατί; Γιατί είναι εδώ χωρίς να φταίει; Το σπίτι του είναι τώρα η βάρκα. Το σπιτικό του, όμως, μια πυρπολημένη ανάμνηση. * Ο Κύριος με το ημίψηλο τής έδειχνε τα λιοντάρια και τα γεράκια και της έλεγε ότι μπορούσαν να γίνουν περισσότερα γεμάτος ενθουσιασμό και πλεονεξία. Δεν μου φάνηκε εντάξει άνθρωπος πάσχιζα να την κρατήσω μακριά του. Ξαφνικά εξαφανίστηκε ο κύριος με το ημίψηλο και εμείς ξανά στην ίδια θάλασσα. Εκείνη κοίταζε ευθεία και σταθερά μα κάπου κάπου σκόνταφτε το βλέμμα της κι έχανε εντελώς τον προσανατολισμό της. Τότε είδαμε κι άλλο φως· από κάτω ένας άνδρας με μαύρο χιτώνα έκανε έντονες κινήσεις και οι μύες του προσώπου του συσπώνταν αλλά δεν ακουγόταν τίποτα. Μου έδειχνε τις γροθιές του και απομακρύνθηκα. Την είδα να τον πλησιάζει σαν υπνωτισμένη. Της μίλησε με ορμή και της έδειξε έναν άλλο δρόμο από αυτόν που ακολουθούσαμε μιαν άλλη θάλασσα μα φύσηξε αέρας και ο άνδρας εξαφανίστηκε. Της έδειξα με το βλέμμα ξανά την ίδια θάλασσα· αλλά είχε σηκώσει κύμα και ταραχή. * Κάθε δευτερόλεπτο μοιάζει ατέλειωτη ώρα. Θα ήθελε να γυρίσει στο σπίτι, στη ζωή του όπως ήταν πριν. *

26

ΒΗΜΑΤΑ 2018 Μέσα απ’ το κύμα διακρίναμε έναν άνθρωπο κρατούσε στο χέρι κερί και κούτσαινε φαινόταν καταβεβλημένος και συμπαθητικός, έτσι τον πλησιάσαμε. Μας πρόσφερε το νερό που υπήρχε στο φλασκί του και για καταπράσινα λιβάδια και κοιλάδες εύφορες μάς μίλησε μάς έδειξε έναν δύσκολο κακοτράχαλο δρόμο προς έναν λόφο. Εκείνη τον περπάτησε στη σκέψη της αμέσως και εγώ την ακολούθησα με τη δική μου. Σαν αντικρίσαμε την κοίτη ενός ποταμού με καθαρό και κρυστάλλινο νερό πέταξαν από πάνω μας τα γεράκια που ξερνούν φωτιές, ξεπρόβαλαν απ’ τον ορίζοντα τα λιοντάρια που κρύβονται σαν ερπετά και κάλυψαν τον ήλιο που μόλις ανέτειλε. Είχαμε ήδη φύγει απ’ τον Παράδεισο. * Όμως, θα φτάσει κάπου αλλού. Κι εκεί θα χτίσει ένα άλλο σπίτι απ’ την αρχή.

Πολυξένη Ζιαζιά α1 Ρωμανός Σκιαθάς α1 Κατερίνα Σκουλούδη α1 Ροζαλία Τρυφωνίδου α1

Σχέδιο: Μαρίνα Σεραφειμίδη γ3

27

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Ορισμός Μουσικής Μια θάλασσα η μουσική και την δροσίστηκες απέραντη σαν έσκαγε το κύμα της στην ακτή βελούδινο ατελείωτο και βαθύ

Μια θάλασσα η μουσική μεγαλύτερη από την δική μας που όλο μεγαλώνει με κάθε ήχο δίχως να έχει πάντα στίχο

Μια θάλασσα η μουσική πολέμους ξεκινάει πολέμους σταματάει ανθρώπους ενώνει ανθρώπους χωρίζει διπολικό αυτό το μπλεδί

Μια θάλασσα η μουσική με ήρεμα λαγκαδιά που γαληνεύουν την ψυχή χωρίς ιδιαίτερη αφορμή

Μια θάλασσα η μουσική γεμάτη αλλιώτικες ακτές ψάρια με άλλο πολιτισμό με διαφορετικό μυαλό

Μια θάλασσα η μουσική που δεν μπορείς να πιάσεις και ας σε αγγίζει ώρες - ώρες απ’ των αυτιών την ακοή

Μια θάλασσα η μουσική όχι από νερό και αλάτι αλλά νότες και ψυχή ναυτών που επιδιώκουν την πλημμύρα

Μια θάλασσα η μουσική απέραντη και γαλανή μητέρα της η φαντασία Μια θάλασσα η μουσική

Μια θάλασσα η μουσική κι όμως η θάλασσα μελωδίες πλάθει τυχαίες και αληθινές

28

Αλέξανδρος Κοντομίχαλος γ4 Φωτογραφία: Δάφνη Κοτσίδου

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Κ

αι ένα παραμύθι για το τέλος Σμαραγδένια Πολιτεία

Μια φορά και έναν καιρό, σ’ ένα νησί μακριά από εδώ, υπήρχε μια κοπέλα που την έλεγαν Άννα. Ήταν ορφανή και ζούσε με τα λιγοστά υπάρχοντά της σ’ ένα σπιτάκι κοντά στη θάλασσα. Ίσα που κατάφερνε να επιβιώνει με τις μικροδουλειές που έκανε. Αυτό, όμως, δεν την αποθάρρυνε από το να κάνει όμορφα όνειρα για το μέλλον. Καθημερινά έκανε βόλτες στην ακροθαλασσιά αγναντεύοντας τη θάλασσα και φανταζόταν πως η ζωή της θα γινόταν γρήγορα καλύτερη. Μια μέρα, όπως περπατούσε και έριχνε βότσαλα στο νερό, παρατήρησε κάτι να γυαλίζει. Έσκυψε και το έβγαλε. Ήταν ένα παλιό κόκκινο μπουκάλι που στο εσωτερικό του είχε ένα χαρτί. Η Άννα παραξενεμένη το άνοιξε και άρχισε να το διαβάζει: «Στη μεγάλη βελανιδιά έχω κρύψει δυο κουτιά. Ποιο θα πάρεις; Ποιο θα αφήσεις; Μη φοβάσαι να ρωτήσεις» Δεν μπορούσε να καταλάβει τι ακριβώς σήμαιναν αυτά τα λόγια, από πού ερχόταν αυτό το μήνυμα, ούτε και ποιον αφορούσε. Σκέφτηκε λοιπόν, να το αγνοήσει και συνέχισε τον δρόμο της. Θυμήθηκε, όμως, τότε μια ιστορία που είχε ακούσει από τη γιαγιά της, όταν ήταν μικρή, σχετικά με μια μεγάλη βελανιδιά που υπήρχε στο νησί. Εκείνη δεν την είχε δει ποτέ. Να μιλούσε άραγε το μήνυμα για τη βελανιδιά αυτή; Και πώς βρέθηκε εκεί; Ποιος το είχε στείλει; Τέτοια ερωτήματα απασχολούσαν το μυαλό της και αποφάσισε να ψάξει. Άρχισε να ρωτάει όποιον έβρισκε μπροστά της αν είχε δει ποτέ του στο νησί μια μεγάλη βελανιδιά. Ρώτησε τον φούρναρη, τον χασάπη, τη δασκάλα, τον παπά μέχρι και τον δήμαρχο. Μα κανείς δεν είχε δει ποτέ του βελανιδιά στο νησί. Απογοητευμένη η Άννα, πήρε το δρόμο για το σπίτι της έχοντας πάντα στο νου της τη βελανιδιά. Αργά το βράδυ άκουσε ένα χτύπημα στην πόρτα της. Άνοιξε και είδε μπροστά της μια γριά κουρασμένη και καταβεβλημένη.

-Κόρη μου, σε παρακαλώ, άσε με να περάσω μέσα να ξεκουραστώ. Η Άννα την λυπήθηκε.

-Πέρασε μέσα, γιαγιά, να κοιμηθείς εδώ το βράδυ. Της έβαλε να φάει και της έστρωσε να κοιμηθεί. Η γιαγιά δεν μίλησε καθόλου όλο το βράδυ παρά μόνο το πρωί, πριν φύγει, είπε: «Στη γη μην ψάξεις τη βελανιδιά στη θάλασσα κρύβεται βαθιά» Άφησε στο χέρι της Άννας ένα διπλωμένο χαρτί και εξαφανίστηκε. Ήταν ένας χάρτης του νησιού, που είχε σημαδεμένο με ένα σταυρό ένα σημείο μέσα στη θάλασσα. Δίχως να χάσει καιρό εκείνη, άνοιξε το παλιό βιβλίο συνταγών της γιαγιάς της και ετοίμασε το λεγόμενο φίλτρο Ανάσας. Αυτό το φίλτρο θα τη βοηθούσε να αναπνέει και να μιλάει κάτω από το νερό. Η γιαγιά της επέμενε να μάθει να το φτιάχνει όταν

29

ΒΗΜΑΤΑ 2018 ήταν μικρή. Να, που τώρα το χρειάστηκε. Την επόμενη στιγμή βρέθηκε στο σωστό σημείο στον πυθμένα της θάλασσας. Δεν πίστευε στα μάτια της. Μπροστά της ορθωνόταν μια τεράστια βελανιδιά. Τα κλαδιά της ήταν υπέρογκα και κάθε φύλλο της μπορούσε σχεδόν να σκεπάσει έναν άνθρωπο. Το χρώμα τους ήταν σμαραγδί εκτυφλωτικό. Αλλά το πιο θαυμαστό ήταν ο ασημένιος κορμός της. Πάνω του υπήρχε σκαλισμένη η εικόνα μιας γοργόνας. Τόσο εξαιρετικό ήταν το σκάλισμα, που η Άννα θεώρησε πως η γοργόνα ήταν αληθινή. Πλησίασε πιο κοντά και είδε πως στα χέρια της γοργόνας υπήρχαν δύο φιλντισένια κουτιά. Θυμήθηκε τότε το σημείωμα που είχε βρει στην παραλία και έλεγε πως πρέπει να πάρει το ένα από τα δύο. Το ένα ήταν μεγαλύτερο από το άλλο και σίγουρα βαρύτερο. Έπρεπε να επιλέξει αλλά δεν ήξερε με ποιο τρόπο θα μπορούσε να επιλέξει το σωστό. Η επήρεια από το φίλτρο Ανάσας σχεδόν εξασθενούσε και η Άννα ένιωθε να πνίγεται. Έπρεπε να βιαστεί. Κοίταξε τότε τη γοργόνα κατάματα και με παράπονο αναφώνησε: «Γοργόνα όμορφη, γιατί δε με βοηθάς;» Άξαφνα η σκαλισμένη γοργόνα ζωντάνεψε, κούνησε την ουρά της, τίναξε τα χρυσά μαλλιά της και με γλυκιά φωνή ψιθύρισε: «Ό,τι είναι βαρύ δεν είναι πάντα και πολύ και το ταπεινό μπορεί να αποδειχτεί καλό». Πλέον ήταν ξεκάθαρο. Η Άννα άρπαξε το ελαφρύ κουτί και, μαζεύοντας ό,τι αποθέματα οξυγόνου της είχαν απομείνει, βγήκε στην επιφάνεια. Πήρε βαθιά ανάσα και άνοιξε γρήγορα το κουτί. Αυτό που αντίκρισε την έκανε να θυμώσει. Ήταν σίγουρη πως η γοργόνα την κορόιδεψε και πήρε το λάθος κουτί. Γύρισε στο σπίτι απογοητευμένη και πέταξε από το παράθυρο τους τρεις ταπεινούς σπόρους που είχε μέσα το κουτί. Κοιμήθηκε βαθιά θέλοντας να ξεχάσει όλη αυτή την άσχημη περιπέτεια που είχε ζήσει. Την επόμενη μέρα, με το πρώτο φως του ήλιου, βγήκε στον κήπο. Ένα απίστευτο θέαμα την περίμενε. Στο άλλοτε ταπεινό χορτάρι της, είχαν φυτρώσει τρεις πελώριες βελανιδιές, όμοιες με εκείνη που υπήρχε στο βυθό της θάλασσας. Είχαν φύλλα σμαραγδένια και ασημένιους κορμούς. Ή Άννα έμεινε να κοιτάζει θαμπωμένη. Κατάλαβε πως όλο αυτό που είχε ζήσει είχε ένα σκοπό. Αφοσιώθηκε, λοιπόν, σε αυτό το σκοπό και έφτιαξε έναν τεράστιο κήπο με βελανιδιές με ασημένιους κορμούς και σμαραγδένια φύλλα. Απέκτησε φήμη και πλούτη, αλλά το κυριότερο για αυτήν ήταν η φροντίδα που έδειχνε στις βελανιδιές της. Έδινε όλη της την αγάπη και έπαιρνε την τεράστια ευχαρίστηση να τις βλέπει να μεγαλώνουν. Από τότε, ζει καλά φροντίζοντας τα αγαπημένα της δέντρα και, εμείς, ακόμα πιο καλά μαθαίνοντας για πράγματα μαγικά.

ΤΕΛΟΣ Νάσια Χρυσογέλου γ2

30

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Σχέδιο: Ελεάνα Σπυρομίλιου β3

31

ΒΗΜΑΤΑ 2018

ΔΙΕΥΡΥΝΑΜΕ ΤΟΥΣ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ ΜΑΣ

Φωτογραφία: Κωνσταντίνος Γκίκας β5 (βραβευμένη) 32

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Μια ξεχωριστή θεατρική παράσταση Είναι Πέμπτη 1η Μαρτίου. Καθόμαστε υπομονετικά στις θέσεις μας και περιμένουμε να αρχίσει η παράσταση. “12 ένορκοι” του Reginald Rose σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνας Νικολαΐδη. Μαθαίνουμε ότι το έργο έχει αποδοθεί και στον κινηματογράφο με γνωστότερη εκδοχή την ταινία του Sidney Lumet, “12 angy men”. Μπροστά μας η σκηνή, ένα τραπέζι με 12 καρέκλες, ένα ρολόι, μερικές πολυθρόνες, ένα μπάνιο με έναν νιπτήρα και μία τουαλέτα. Δεν ξέρω τι περιμένω. Σίγουρα, όχι το πλήθος των συναισθημάτων και προβληματισμών που μου γέννησε στο τέλος η παράσταση. Ένας δεκαεξάχρονος κατηγορείται ότι δολοφόνησε τον πατέρα του. 12 ένορκοι, 12 απλοί, μα διαφορετικοί, άνθρωποι πρέπει να αποφασίσουν. Είναι αθώος ή ένοχος; Θα τον αφήσουν ελεύθερο ή θα τον στείλουν στην ηλεκτρική καρέκλα; H απόφαση πρέπει να είναι ομόφωνη. Και πώς θα αποφασίσουν για μια ανθρώπινη ζωή; Πώς μπορούν να είσαι σίγουροι για το τι πραγματικά έγινε; Πόσο σίγουρος πρέπει να είναι κανείς για να καταδικάσει κάποιον σε θάνατο; Είναι καλύτερα ένας ένοχος να είναι ελεύθερος ή ένας αθώος νεκρός; Μέσα από μια ευρηματική πλοκή ο θεατής βρίσκεται αντιμέτωπος με όλες αυτές τις ερωτήσεις. Η ερμηνεία των ηθοποιών καταπληκτική, γεμάτη ενέργεια και ένταση που μεταφέρεται στον θεατή. Η παράσταση τελειώνει. Τα φώτα σβήνουν. Χειροκροτάμε ασταμάτητα, ενώ οι ηθοποιοί κάνουν υπόκλιση. Στο τέλος, συζητάμε μαζί τους για την παράσταση. Μια καταπληκτική εμπειρία.

Νάσια Χρυσογέλου γ2

33

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Φεστιβάλ Cinedoc Kids Από τις 20 Ιανουαρίου έως τις 4 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε το 2ο Φεστιβάλ Παιδικού και Νεανικού Κινηματογράφου CineDoc Kids στον κινηματογράφο Δαναό. Οι ταινίες και τα ντοκιμαντέρ που προβλήθηκαν παρουσίασαν ιστορίες οι οποίες απεικόνιζαν με την παιδική και την εφηβική ματιά τη ζωή. Ιστορίες επηρεασμένες από τη φρικαλεότητα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τη στρατιωτική και γεμάτη πειθαρχία ζωή των κινέζων μαθητών του κουνγκ φου, τα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει ένα παιδί που είναι θύμα σχολικού εκφοβισμού, καθώς και άλλες πτυχές της καθημερινότητας των παιδιών από πολλά μέρη του κόσμου. Τα 15 μέλη της κριτικής επιτροπής αποτελούμενης από μαθητές Γυμνασίου από ιδιωτικά και δημόσια σχολεία της Αθήνας είχαμε ως καθήκον να παρακολουθήσουμε τις ταινίες και, στη συνέχεια, υπό την καθοδήγηση του σκηνοθέτη Μάριου Κουτσουρέλη, να τις αξιολογήσουμε με βάση κάποια συγκεκριμένα κριτήρια, όπως, για παράδειγμα, το σενάριο, τη σκηνοθεσία, τη διεύθυνση φωτογραφίας. Παράλληλα, καθένας από μας είχε επιλέξει μια συγκεκριμένη ταινία για την οποία θα έκανε μια σύντομη παρουσίαση,

πριν την έναρξη της προβολής της στο Φεστιβάλ. Στο τέλος κάθε ταινίας, ακολουθούσε συζήτηση με το κοινό σχετικά με τα βαθύτερα μηνύματα και τους προβληματισμούς που ήθελε να μεταδώσει ο δημιουργός, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις, προσκεκλημένοι θεατροπαιδαγωγοί και εκπαιδευτικοί διοργάνωναν θεατρικά παιχνίδια και άλλες δραστηριότητες που απευθύνονταν κυρίως στο νεανικό κοινό. Την τελευταία μέρα του Φεστιβάλ η ταινία «Χάιντι», έχοντας την υψηλότερη βαθμολογία από την κριτική επιτροπή, αναδείχθηκε η καλύτερη. Ταινία ελβετικής παραγωγής του 2015, περιέγραφε τις δυσκολίες ενός οκτάχρονου ορφανού κοριτσιού το οποίο ζούσε με τον παππού του στα βουνά. Η ταινία αυτή καλούσε τους θεατές να ταξιδέψουν στις ελβετικές Άλπεις και, μέσα από τα μάτια της τρυφερής Χάιντι, να γνωρίσουν την ανέμελη και ξέγνοιαστη ζωή, μακριά από τους έντονους ρυθμούς της πόλης. Χωρίς αμφιβολία, ήταν μια συγκινητική ταινία, ακόμη και για όσους γνώριζαν την κλασική ιστορία της Γιοχάνα Σπίρι. Η συμμετοχή μας στο Φεστιβάλ CineDoc Kids θα μείνει σίγουρα για όλους μας ως μια αξέχαστη εμπειρία. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, συνειδητοποιήσαμε πως, προκειμένου να εκτιμήσει κανείς σωστά

34

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Σ

υνέντευξη με την υπεύθυνη του προγράμματος, Δανάη Ανεζάκη.

την ποιότητα ενός έργου, θα πρέπει να λάβει υπόψη του ορισμένους παράγοντες και να μη βγάλει βιαστικά ένα αυθαίρετο συμπέρασμα ότι η ταινία είναι «καλή» ή «κακή». Στην κριτική ενός έργου θα πρέπει να εξετάζονται ξεχωριστά η διεύθυνση φωτογραφίας, ο ήχος και η μουσική, η σκηνογραφία, διότι, όπως είναι γνωστό, ο κινηματογράφος είναι μια συνεργατική τέχνη όπου συμμετέχουν όλες οι τέχνες. Ο συνδυασμός αυτός, βέβαια, θα πρέπει να είναι ισορροπημένος και όλα τα στοιχεία να συνδυάζονται αρμονικά, ώστε να προκύψει πετυχημένο αποτέλεσμα. Όπως μας τόνισε και ο σκηνοθέτης Μάριος Κουτσουρέλης κατά τη διάρκεια της συζήτησής μας για την αναγκαιότητα της ισορροπίας σε ένα κινηματογραφικό έργο, η ταινία είναι σαν ένα καρδιογράφημα και δεν πρέπει να είναι ούτε μόνο υψηλής έντασης, ούτε μόνο υποτονική. Ένα είναι σίγουρο: Δεν θα ξαναδώ καμία ταινία ή θεατρική παράσταση με τον ίδιο τρόπο που τις έβλεπα πριν τη συμμετοχή μου στο συγκεκριμένο φεστιβάλ κινηματογράφου.

Στα πλαίσια του Φεστιβάλ CineDoc Kids, είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε με την υπεύθυνη του προγράμματος, Δανάη Ανεζάκη και να μας δώσει μια συνέντευξη για το περιοδικό. Η Δανάη Ανεζάκη έχει εργαστεί ως βοηθός σκηνοθέτη και σκηνογράφου σε αρκετές παραγωγές, καθώς και έχει συμμετάσχει ως βοηθός ενδυματολόγου στην παράσταση «Οι δώδεκα ένορκοι», την οποία παρακολούθησε τη φετινή χρονιά η γ’ γυμνασίου στο θέατρο «Αλκμήνη». Ποιες είναι οι εντυπώσεις σας από το φετινό Φεστιβάλ του CineDoc Kids; Άριστες είναι οι εντυπώσεις των συμμετεχόντων και των θεατών μετά την ολοκλήρωση του 2ου Φεστιβάλ Παιδικού και Νεανικού Κινηματογράφου CineDoc Kids, επιβεβαιώνοντας έτσι για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά την ανάγκη μιας τέτοιας δράσης στην πόλη μας. Το φεστιβάλ περιλάμβανε ταινίες μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ που απεικόνιζαν τη ζωή μέσα από τα μάτια παιδιών και εφήβων σε διαφορετικά μέρη της γης. Όλες οι προβολές του φεστιβάλ συνοδεύονταν από συζητήσεις και διαδραστικά εργαστήρια που στόχο είχαν να προσφέρουν στο κοινό την ευκαιρία να έρθουν πιο κοντά στην τέχνη του κινηματογράφου.

35

ΒΗΜΑΤΑ 2018 To αποκορύφωμα του φεστιβάλ ήταν η 15μελής παιδική κριτική επιτροπή η οποία είδε, παρουσίασε, αξιολόγησε και βράβευσε την καλύτερη ταινία του φεστιβάλ. Με αυτόν τον τρόπο τα παιδιά συμμετείχαν ενεργά σε όλα τα στάδια του φεστιβάλ και για λίγο μπήκαν στον ρόλο των κριτικών κινηματογράφου. Πιστεύετε ότι οι έφηβοι στις μέρες μας ενδιαφέρονται για τον κινηματογράφο και το θέατρο; Διασκεδάζουν με τις παρέες τους στη μεγάλη οθόνη; Η κινούμενη εικόνα εξακολουθεί να έχει αναμφισβήτητη δύναμη και στη σημερινή εποχή οι έφηβοι -και όχι μόνο- αγαπούν ιδιαίτερα τις κινηματογραφικές ταινίες. Παρ’ όλα αυτά, έχει αλλάξει αρκετά η συχνότητα με την οποία επισκέπτονται τα σινεμά, καθώς τους προσφέρεται η δυνατότητα και η ευκολία να παρακολουθούν ταινίες ιδιωτικά με τη διάδοση των νέων τεχνολογιών και πολλές φορές επιλέγουν να δουν μια ταινία από το σπίτι. Ποια στοιχεία θεωρείτε πως πρέπει να έχει ένα έργο ώστε να μιλήσει στις ψυχές των νέων ανθρώπων και να ανθίσει ξανά ο κινηματογράφος; Το πιο βασικό στοιχείο, κατά την άποψή μου, που πρέπει να έχει ένα έργο είναι το θέμα της να ενδιαφέρει τον θεατή ώστε με αυτόν τον τρόπο να μπορέσει να ταυτιστεί μαζί του και να το παρακολουθήσει. Με άλλα λόγια, να του «μιλήσει» για πράγματα που τον απασχολούν στο σήμερα. Κάθε προβολή είναι διαφορετική, καθώς οι θεατές συμμετέχουν σε μια μοναδική κινηματογραφική εμπειρία που μπορεί να ενθαρρύνει τον διάλογο γύρω από σημαντικά κοινωνικά θέματα και να εμπνεύσει συλλογικές δράσεις. Ποιο μήνυμα θα θέλατε να περάσετε με την ευκαιρία του Φεστιβάλ στα παιδιά του σχολείου μας; Να «εκμεταλλεύονται» κάθε ευκαιρία που τους δίνεται για να βλέπουν κινηματογραφικές ταινίες, ιδιαίτερα μαζί με φίλους, μιας και ευτυχώς ο κινηματογράφος είναι προσβάσιμη τέχνη για τη νεολαία. Ως τέχνη συνεισφέρει σημαντικά στην κατανόηση του κόσμου, της ζωής, της εξέλιξης, του πολιτισμού, προσφέρει γνώσεις σε πολλούς τομείς και μπορεί να εμπνεύσει τους ανθρώπους σε πολλά επίπεδα. Το σινεμά μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο, να συμβάλει στην κοινωνικοποίηση της νεολαίας, γεγονός που ενισχύεται όταν βλέπουμε ταινίες συλλογικά και ειδικότερα με ανθρώπους του κοινωνικού, οικογενειακού ή σχολικού περιβάλλοντος και υπάρχει η δυνατότητα να προκληθούν συζητήσεις για σημαντικά θέματα που αφορούν την καθημερινότητά μας. Οι ταινίες πολλές φορές λειτουργούν σαν καταλύτης για συζήτηση και έμπνευση που οδηγούν σε θετικές αλλαγές στην προσωπική ζωή και την ευρύτερη κοινωνία. Επιπλέον, ταινίες όπως τα ντοκιμαντέρ, φέρνουν στην επιφάνεια φωνές από όλον τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που συνήθως δεν ακούγονται στα κύρια μέσα μαζικής ενημέρωσης. Αγγελική Πήλιουρα γ2

36

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Βόρεια Κορέα Η Λαοκρατική Δημοκρατία της Κορέας, όπως επίσημα αποκαλείται, είναι ένα κράτος στην Ανατολική Ασία και συγκεκριμένα στη χερσόνησο της Κορέας. Παρά το γεγονός ότι έχει μόνο 25.5 εκατομμύρια πληθυσμό, έχει απασχολήσει κατά καιρούς την κοινή γνώμη ολόκληρου του πλανήτη, με το απολυταρχικό καθεστώς της να τραβά συχνά πυκνά την προσοχή. Σημαίνουσα θέση στην κοινή γνώμη έχει αποκτήσει και λόγω της κόντρας του ηγέτη της, Κιμ Γιονγκ Ουν, με τον πλανητάρχη Ντόναλντ Τραμπ. Ας κάνουμε, όμως ένα βήμα πίσω. Για να εξετάσουμε το κρατίδιο αναλυτικότερα, αποβάλλετε όλα όσα έχετε ακούσει στις ειδήσεις για τον Κιμ Γιονγκ Ουν και για τη χώρα και προσπαθήστε να δείτε τη χώρα από μία αντικειμενική σκοπιά. Από γεωγραφικής άποψης, πρόκειται για ένα κράτος στο βόρειο τμήμα της χερσονήσου της Κορέας. Συνορεύει με την Κίνα στα βόρεια, την Ρωσία στα ανατολικά και με την Νότια Κορέα στα νότια. Πρωτεύουσα της είναι η Πιονγκγιάνγκ, ενώ στα ανατολικά της είναι ο κόλπος της Κορέας και στα δυτικά της η θάλασσα της Ιαπωνίας. Η Βόρεια Κορέα διαθέτει κάποια εντυπωσιακά στοιχεία. Απ’ ό,τι μας μαρτυρούν και οι εικόνες από δορυφόρους, η Βόρεια Κορέα διαθέτει τεράστια φυσική ομορφιά, με πάμπολλα βουνά, κοιλάδες, φαράγγια και ποτάμια ιδιαίτερα στο βόρειο τμήμα της. Η χώρα μοιράζεται, μάλιστα, ακόμη και ένα ενεργό ηφαίστειο στα σύνορα με την Κίνα, ιερό για τους Κορεάτες κατά τον Μεσαίωνα. Το 70% της χώρας καλύπτεται από δάσος, ένα ποσοστό ιδιαίτερα εντυπωσιακό στον σύγχρονο κόσμο της αποψίλωσης των δασών. Όσον αφορά τα κτίσματα και τις κατασκευές, η χώρα δεν πάει πίσω. Η Πιονγκγιάνγκ διαθέτει ένα από τα πιο περίτεχνα και περίπλοκα συστήματα μετρό στον κόσμο, που φτάνει σε βάθη 110 μέτρων κάτω από τη γη. Επίσης, ιδιαίτερο είναι το γεγονός ότι η Βόρεια Κορέα διαθέτει το στάδιο Ρουνγκράντο (ή στάδιο 1ης Μαΐου), το οποίο είναι το μεγαλύτερο ποδοσφαιρικό και αθλητικό στάδιο στον κόσμο. Σε αυτό το στάδιο πραγματοποιούνται κάθε χρόνο οι αγώνες Αριράνγκ που είναι αθλητικοί και καλλιτεχνικοί αγώνες στους οποίους συμμετέχουν πολλοί Βορειοκορεάτες. Έχουν, μάλιστα, κερδίσει βραβείο Γκίνες για τα εντυπωσικά πλακάρντ τους. Στο ίδιο στάδιο πραγματοποιούνται, επίσης, κάθε χρόνο οι διασχολικοί αγώνες της χώρας στους οποίους συμμετέχουν μαθητές από τα πιο καλά σχολεία της Βόρειας Κορέας και διαγωνίζονται μεταξύ τους σε διάφορα αθλήματα. Τα σύνορα με τη Νότια Κορέα. Είναι πολύ ιδιαίτερα, καθώς θεωρητικά οι δύο χώρες βρίσκονται ακόμη σε πόλεμο. Η γραμμή αυτή αποκαλείται «αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη» και αποτελεί ένα δείγμα που μας προϊδεάζει για το γεγονός ότι υπήρξε μία σύγκρουση στο πρόσφατο παρελθόν. Το εύλογο λοιπόν ερώτημα είναι: ποια ακριβώς ήταν αυτή η σύγκρουση; Τι συνέβη ακριβώς στην Κορέα και

37

ΒΗΜΑΤΑ 2018 διχάστηκε η χώρα; Ο λόγος για τον οποίο η χερσόνησος της Κορέας είναι χωρισμένη σε δύο κράτη είναι ο πόλεμος της Κορέας. Ο πόλεμος ήταν μία από τις πρώτες εμπόλεμες εκφάνσεις του κλίματος του ψυχρού πολέμου και διήρκησε 3 χρόνια, από το 1950 μέχρι το 1953. Το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου βρήκε την Κορέα να είναι υπό Ιαπωνική κατοχή. Οι Ιάπωνες αναγκάστηκαν μετά την παραίτησή τους να αποχωρήσουν από την περιοχή, οπότε Αμερικανοί στρατιώτες εγκαταστάθηκαν στο νότιο τμήμα και οι Σοβιετικοί στο βόρειο τμήμα της χερσονήσου. Μαζί εγκαταστάθηκαν και δύο διαφορετικές κυβερνήσεις, με διαφορετικά πολιτικά συστήματα, επηρεασμένα από τους στρατιώτες που βρισκόντουσαν εκεί, με επιθυμία, ωστόσο, να ενώσουν όλη την Κορέα υπό την αιγίδα τους. Η διαφωνία για το πολιτικό και οικονομικό σύστημα οδήγησε τελικά σε έναν πόλεμο. Οι δύο πλευρές πολεμούσαν για μία τριετία διεκδικώντας να καταλάβουν όλη την Κορέα, χωρίς όμως να επιτύχουν κάτι. Τελικά, το 1953 συμφωνήθηκε μία εκεχειρία, η οποία διαρκεί μέχρι σήμερα. Δεν έχει,

ωστόσο, υπογραφεί συνθήκη ειρήνης και οι δύο χώρες εξακολουθούν να διεκδικούν διπλωματικά την πλήρη κυριαρχία στη χερσόνησο. Φυλετικά, δεν υπάρχει καμία ουσιαστική διαφορά μεταξύ των κατοίκων των δύο χωρών. Και οι δύο θεωρούν ότι είναι Κορεάτες, μιλούν Κορεάτικα, πρόερχονται από ένα παρόμοιο ιστορικό και πολιτισμικό υπόβαθρο και έχουν κοινά στοιχεία, ακόμη και στην κουζίνα τους. Η έντονη διαφωνία που τους οδήγησε στον πόλεμο και στον τελικό διχασμό δεν ήταν κοινωνική, αλλά πολιτική, με τη βόρεια πλευρά να επιθυμεί να εγκαταστήσει ένα είδος μονοκομματικής κυριαρχίας και με τη νότια πλευρά να επιθυμεί μία φιλελεύθερη δημοκρατία. Με την πάροδο των ετών, το καθεστώς της Βόρειας Κορέας έχει απομακρυνθεί εντελώς από τον κομμουνισμό που το γέννησε και έχει μεταβληθεί σε μία απολυταρχική δικτατορία, με κληρονομικό μάλιστα δίκαιο, παρόμοιο με αυτό της απόλυτης μοναρχίας. Ο κύριος λόγος για τον οποίο η Βόρεια Κορέα βρίσκεται στις ειδήσεις το 2018 είναι λόγω των πολιτικών ηγετών της (ή μάλλον λόγω του ενός πολτικού της ηγέτη). Και αυτό γιατί η Λαοκρατική Δημοκρατία της Κορέας δεν είναι ούτε Λαοκρατική, ούτε Δημοκρατία. Όπως προαναφέρθηκε, στην

38

ΒΗΜΑΤΑ 2018 Βόρεια Κορέα κυριαρχεί μάλλον μια απολυταρχική δικτατορία. Οι πολίτες που εκφράζουν οποιαδήποτε αντίθεση στο καθεστώς διώκονται και τιμωρούνται με εκτελέσεις, φυλακίσεις και εξορίες. Οι εχθροί και αντίπαλοι του προέδρου Κιμ Γιονγκ Ουν διώκονται ανελέητα και το καθεστώς εξουσιάζει στη χώρα με σιδηρά πυγμή και με μιλιταριστικά φρονήματα. Εκτός αυτού, ο προηγούμενος ηγέτης (και πατέρας του Κιμ Γιονγκ Ουν), Κιμ Γιονγκ Ιλ, έγινε γνωστός ανά τον κόσμο όταν -χωρίς την έγκριση και την ενημέρωση του ΟΗΕ- έκανε τη χώρα πυρηνική δύναμη, αναπτύσσοντας τα δικά του πυρηνικά όπλα. Αυτά τα όπλα έχουν αναπτυχθεί στην πορεία των ετών και έχουν καταστήσει την Βόρεια Κορέα έναν επικίνδυνο παίκτη στο παιχνίδι της παγκόσμιας πολιτικής, λόγω του γεγονότος ότι είναι μία αυτόβουλη απομονωμένη δύναμη που μπορεί ανά πάσα στιγμή να ξεσπάσει, σαν ένας σάκος με εκρηκτικά. Τα πυρηνικά αυτά αποτελούν ακόμα μέχρι σήμερα ένα ισχυρό διαπραγματευτικό εργαλείο της χώρας με τους εχθρούς της, όπως είναι η ΗΠΑ ή η Ιαπωνία. Για να καταλάβει κανείς τις διαστάσεις του βορειοκορεατικού καθεστώτος, χρειάζεται μόνο να παρατηρήσει ορισμένες από τις λιγοστές φωτογραφίες που διαθέτουμε. Η χώρα κατακλύζεται από κυβερνητική προπαγάνδα από άκρη σε άκρη, με μνημεία που εξαίρουν τους ηγέτες της και τους ιδρυτές της, ακόμα και σε χωριά μερικών εκατοντάδων κατοίκων. Κατά το πρότυπο του Μεγάλου Αδελφού, η εικόνα του Κιμ Γιονγκ Ουν (αλλά και των δύο προηγούμενων ηγετών της χώρας) υπάρχουν σε κάθε σχεδόν χώρο. Παράδειγμα αποτελεί μία νομοθεσία, η οποία ζητάει από κάθε σχολείο της χώρας να έχει ένα εικόνισμα του Κιμ Ιλ Σουνγκ (ιδρυτή και πρώτο ηγέτη της χώρας) και του τέως ηγέτη Κιμ Γιονκ Ιλ πάνω από τον πίνακα σε κάθε τάξη. Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν οι Βορειοκορεάτες πράγματι τρέφουν αγάπη για το καθεστώς. Παρατηρώντας, όμως, την απολυταρχία με την οποία κυριαρχεί, μπορούμε με ασφάλεια να υποθέσουμε ότι δεν είναι χαρούμενοι με το καθεστώς. Ακόμη και αν δεν το γνωρίζουμε, θα υπάρχει κάποιο αντιστασιακό κίνημα που θα επιδιώκει να ανατρέψει το καθεστώς και να επανενωθεί με τη Νότια Κορέα ως ένα ενιαίο κορεατικό κράτος. Εν έτει 2018, οι τεταμένες σχέσεις ΗΠΑ και Βόρειας Κορέας, παρά την έντονη σύγκρουση και ένταση των τελευταίων ετών, έχουν αρχίσει να χαλαρώνουν. Εικάζεται ότι σημαντικό ρόλο σε αυτό έπαιξε η συμμετοχή της Βόρειας Κορέας στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, που έκανε τη χώρα ελαφρώς πιο ανοιχτή στον έξω κόσμο. Ενδέχεται, λοιπόν, μέσα στη χρονιά να υπάρξει κάποια συνάντηση μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Κιμ Γιονγκ Ουν, κάτι που θα σηματοδοτούσε μία ιστορική αλλαγή πολιτικής για τη Βόρεια Κορέα. Το κείμενο γράφτηκε τον Νοέμβριο του 2017 και για τη σύνταξη του συνεργάστηκαν οι μαθήτριες του γ2: Νάσια Χρυσογέλου,Τερψιχόρη Τσαπάκη, Καλλιόπη Ρουσσιά, Ιωάννα Κριατσιώτη, Ζωή Κουντούρη

39

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Κρυπτολογία Η κρυπτολογία είναι η τεχνική «κρυψίματος» μηνυμάτων ώστε να μην μπορούν να διαβαστούν από μη επιθυμητά πρόσωπα. Η κρυπτολογία διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ιστορία της ανθρωπότητας. Για παράδειγμα, χάρη στην κρυπτολογία εφευρέθηκε ο πρώτος ψηφιακός υπολογιστής. Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι συμμαχικές ομάδες έπρεπε να σπάσουν έναν πολύ περίπλοκο κώδικα, ο οποίος λόγω της πολυπλοκότητάς του, αποκαλούνταν και ως «άθραυστος κώδικας» (unbreakable cipher). Ευτυχώς για μας, μια διάνοια, ο βρετανός Άλαν Τιούρινγκ, κατάφερε να τον σπάσει, και μάλιστα έγκαιρα, παρόλο που ο συγκεκριμένος κώδικας χρειαζόταν πολλούς υπολογισμούς για να τον σπάσει κάποιος άνθρωπος. Παλιότερα υπήρχαν και άλλοι τρόποι κρυπτογράφησης οι οποίοι μπορούσαν να αποκρυπτογραφηθούν ευκολότερα. Για παράδειγμα, στην αρχαία Ελλάδα, μια τεχνική κρυπτογράφησης ονομαζόταν «σκυτάλη». Βασική προϋπόθεση για την κρυπτογράφηση αυτή ήταν ο αναγραμματισμός με συγκεκριμένο τρόπο, ώστε να μπορεί να διαβαστεί με τη βοήθεια μιας σκυτάλης συγκεκριμένων διαστάσεων.

Επιπλέον, ο Ιούλιος Καίσαρας κατά τη ρωμαϊκή εποχή χρησιμοποιούσε μια από τις πιο γνωστές μεθόδους η οποία πήρε αργότερα και το όνομά του. Ο κρυπτός του Καίσαρα (Caesar’s cipher) είναι σχετικά εύκολος στην αποκρυπτογράφηση. Η μέθοδος αποκρυπτογράφησης είναι πολύ απλή, αλλά για να την κατανοήσουμε καλύτερα, ας δούμε πώς λειτουργεί. Αποτελείται από δύο δίσκους πάνω στους οποίους υπάρχει η αλφάβητος. Ο εσωτερικός δίσκος μπορεί να κινηθεί κυκλικά έτσι ώστε, με βάση το κλειδί που έχει προαποφασιστεί, να κατορθώσουν οι κρυπτογράφοι είτε να κρυπτογραφήσουν είτε να αποκρυπτογραφήσουν. Η συγκεκριμένη τεχνική κρυπτογράφησης είναι εύκολα κατανοητή. Πρώτα, θα πρέπει οι κυκλικοί δίσκοι να έρθουν στο ίδιο σημείο, δηλαδή το γράμμα Α του ενός να αντιστοιχεί στο Α του άλλου. Ύστερα, με βάση το προαποφασισμένο κλειδί, το οποίο συνήθως αντιστοιχεί σε έναν αριθμό, γυρνάμε τον δίσκο. Αν το κλειδί, για παράδειγμα, είναι +3, τότε θα πρέπει να γυρίσουμε τον κυκλικό δίσκο τρεις θέσεις (συνήθως το + αναφέρεται στη μετακίνηση προς τα δεξιά). Αντίστοιχα, ο τρόπος επίλυσής του είναι, επίσης, πολύ απλός. Μετά από αρκετό καιρό χρήσης αυτού του κώδικα, οι αποκρυπτογράφοι άρχισαν να παρατηρούν ότι το μόνο που άλλαζε στον κώδικα ήταν σε ποια θέση βρίσκονταν τα γράμματα. Επομένως, το μόνο που χρειαζόταν να κάνουν ήταν να φέρουν την αλφάβητο στην αρχική της μορφή. Οπότε, προκειμένου να λύσουμε τον κρυπτό, θα πρέπει να γράψουμε την κρυπτογραφημένη λέξη-φράση και να συνεχίσουμε την αλφάβητο σε κάθε γράμμα από το γράμμα από το οποίο κανονικά συνεχίζουμε την αλφάβητο.

40

ΒΗΜΑΤΑ 2018 Παράδειγμα: Η λέξη ΓΕΙΑ κρυπτογραφείται με το κλειδί +23 Οπότε ΓΕΙΑ = ΑΓΗΨ Τότε: • Α Γ Η Ψ (αυτή είναι η κρυπτογραφημένη μας λέξη) • Β Δ Θ Ω (συνεχίζουμε την αλφάβητο, μετά από το Α έρχεται το Β, μετά το Γ το Δ κλπ.)

• Γ Ε Ι Α (κάποια στιγμή φτάνουμε στο σημείο όπου σχηματίζεται η λέξη) Σειρά σου να δοκιμάσεις: Προσπάθησε να αποκρυπτογραφήσεις στον πίνακα που βρίσκεται στην επόμενη σελίδα το παρακάτω κείμενο: ΟΣΨΓΙΝΣΙΦΝΓΨΙΔΛΨΟΓΨΙΔΛΨΓΟΣΨΓΙ

41

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Stepping back in T.I.M.E. «Καλώς ήρθατε στο επιτραπέζιο παιχνίδι T.I.M.E. Ως προσωρινοί πράκτορες, εσύ και η ομάδα σου, θα σταλείτε σε διαφορετικούς κόσμους ή πραγματικότητες. Θα βρεθείτε μέσα σε σώματα άλλων ανθρώπων. Θα ελέγχετε αυτούς τους ανθρώπους προκειμένου να εκπληρώσετε τις αποστολές σας. Μην μας απογοητεύσετε». Ανοίξαμε την πρώτη κάρτα του παιχνιδιού, η οποία μας έδινε την πρώτη μας αποστολή. «Το ταξίδι στον χρόνο είχε μόλις αρχίσει…». Απλώσαμε τις κάρτες στο τραπέζι και μπροστά μας σχηματίστηκε ένα άγνωστο δωμάτιο. Ήταν τότε που συνειδητοποιήσαμε ότι αυτό ήταν η υποδοχή ενός ψυχιατρικού ασύλου του 1921. Η νοσοκόμα της εικόνας μάς υποδέχτηκε στο καθιστικό της κλινικής, μαζί με ασθενείς που θα μπορούσαν να μας δώσουν στοιχεία… ή μήπως να μας μπερδέψουν με το να διαδίδουν ψεύτικες πληροφορίες; Η περιπέτειά μας ξεκίνησε. Η υπόθεση ήταν ως εξής: πριν από μερικές μέρες εξαφανίστηκαν από την ψυχιατρική κλινική πέντε ασθενείς. Γιατί; Ήταν φόνος ή απόδραση; Είχε έρθει η ώρα να εξιχνιάσουμε το ανεξήγητο αυτό μυστήριο που ήταν πιο δύσκολο από ό,τι μπορούσαμε να φανταστούμε. Πρόκειται για ένα επιτραπέζιο παιχνίδι εντελώς διαφορετικό από τα παιχνίδια στρατηγικής που συνήθως παίζουμε στον Όμιλο (στα οποία ο παίκτης, χρησιμοποιώντας τη δική του στρατηγική προσπαθεί να νικήσει, είτε μόνος του είτε ως μέλος μιας ομάδας). Στο T.I.M.E., όλοι οι παίκτες συνεργάζονται, παίρνουν αποφάσεις ομαδικά και, ουσιαστικά, «παίζουν εναντίον του παιχνιδιού». Αναζητήσαμε ίχνη, «σπάσαμε» κώδικες, πέσαμε (δυστυχώς!) σε παγίδες, «πολεμήσαμε» τέρατα μέχρι που φτάσαμε στο τελευταίο δωμάτιο. Η νίκη ή η ήττα είχαν -κυριολεκτικά- ένα τετράγωνο διαφορά… Ήταν η κρίσιμη στιγμή. Έπρεπε να πάρουμε τη σωστή απόφαση. Εκείνη την ημέρα τινάξαμε τον όμιλο στρατηγικής στον αέρα με τις φωνές μας. Ξέραμε, όμως, πως οι διαφωνίες δεν θα μας οδηγούσαν πουθενά. Τελικά όμως τα καταφέραμε. Καταλήξαμε σε μια απόφαση και γυρίσαμε όλοι μαζί την καθοριστική κάρτα. Οι φωνές μας έγιναν πανηγυρισμοί. Είχαμε λύσει το μυστήριο!

Αγγελική Πήλιουρα γ2 Νάσια Χρυσογέλου γ5

42

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Ομάδα αντιμετώπισης σχολικού εκφοβισμού «Τι θα κάνεις για την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού, αν εκλεγείς στο προεδρείο του Γυμνασίου;» «Θα βάλω το παιδί που έχει δεχτεί bullying στην παρέα μου». «Αν παρατηρήσω κάποιο περιστατικό, θα συνομιλήσω με τον θύτη ώστε να μην το επαναλάβει». Αυτές είναι κάποιες από τις τυπικές δηλώσεις που άκουγα, τις δύο πρώτες μου χρονιές στο Γυμνάσιο, κατά τη διάρκεια του καθιερωμένου debate πριν τη διεξαγωγή των εκλογών του προεδρείου. Οι δηλώσεις αυτές μού δημιουργούσαν υποψίες και προβληματισμό. Η φύση τους μου φαινόταν προβληματική, διότι αμφέβαλλα για το εάν θα μπορούσαν τέσσερις άνθρωποι (τα μέλη του προεδρείου) να επέμβουν στα εκατοντάδες περιστατικά bullying που λαμβάνουν χώρα στην κοινότητά μας. Επιπλέον, το ύφος τους μου υποδείκνυε, ότι ίσως οι υποψήφιοι ήθελαν να δώσουν μια βολική και εύκολη απάντηση για να κερδίσουν ψήφους. Η αντιμετώπιση του bullying στην κοινότητά μας χρειάζεται ένα ξεκάθαρο σχέδιο. Χρειάζεται πράξεις και όχι αόριστες υποσχέσεις. Στην αρχή της χρονιάς, αποφάσισα ότι θα θέσω υποψηφιότητα στις μαθητικές εκλογές. Ταυτόχρονα, δεσμεύτηκα σε έναν σκοπό: σε περίπτωση που εκλεγώ, να παλέψω για τη βελτίωση της κοινότητας. Να μην παραμείνω απαθής και καθησυχασμένος. Ήξερα ότι το σημαντικότερο απ’όλα είναι να βελτιωθεί η ζωή των παιδιών στη μαθητική κοινότητα. Ήξερα ότι πολλά παιδιά αντιμετώπιζαν σε καθημερινή βάση το πρόβλημα του σχολικού εκφοβισμού. Έτσι, όταν εκλέχτηκα, θεώρησα υποχρέωσή μου να προσπαθήσω να μειώσω αυτά τα περιστατικά, σε συνεργασία με τον Σπύρο, τον Μάρκο και την Βίκυ. Τα αποτελέσματα των ερωτηματολογίων που συνθέσαμε, για να ερευνήσουμε το θέμα του bullying, ήταν αποκαλυπτικά και ξεκάθαρα: το bullying εξακολουθεί να αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα της κοινότητας. Έτσι, θεωρήσαμε ότι είχε έρθει η ώρα να συμβάλουμε περισσότερο, όλοι οι μαθητές, στην αντιμετώπιση και την πρόληψη του σχολικού εκφοβισμού, παρόλο που η Διεύθυνση του σχολείου έχει κάνει ήδη σημαντικές προσπάθειες. Επικοινωνήσαμε με το τμήμα Ψυχολογίας του σχολείου, συγκεκριμένα με την κ. Δοανίδου, ώστε να συζητήσουμε τον τρόπο υλοποίησης των σχεδίων μας. Η κ. Δοανίδου μας ενημέρωσε ότι σε πολλά σχολεία του εξωτερικού υπάρχουν ομάδες μαθητών που αντιμετωπίζουν τον σχολικό εκφοβισμό. Ήταν αρκετά δύσκολο να σκεφτούμε τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε μια τέτοια ομάδα στη δικιά μας κοινότητα. Μετά από πολλές συζητήσεις, τελικά καταλήξαμε σε κάποια χαρακτηριστικά της. Η ομάδα αυτή θα αποτελείτο από εθελοντές/τριες και από τις τρεις τάξεις του Γυμνασίου οι οποίοι θα εκπαιδεύονται για να μπορούν να διαχειριστούν δύσκολες καταστάσεις. Ο σκοπός τους θα είναι ο εξής: να περιορίσουν το bullying στην κοινότητα, μέσω της πρόληψης και της αντιμετώπισης περιστατικών, αλλά και μέσω της υποστήριξης προς το θύμα. Το σημαντικότερο χαρακτηριστικό της ομάδας είναι η σχετικά μεγάλη αυτονομία της, που σηματοδοτεί την αρχή της επίλυσης τέτοιων περιστατικών από εμάς τους ίδιους, και όχι από κάποιον άλλο. Θελήσαμε να κατοχυρώσουμε την ύπαρξη αυτής της ομάδας μέσω της εισαγωγής της στο καταστατικό. Όταν τέθηκε σε ψηφοφορία στο θέατρο και οι περισσότεροι τάχθηκαν υπέρ της, δύο συναισθήματα κυριάρχησαν μέσα μου: ικανοποίηση και αισιοδοξία. Όλες οι προσπάθειές μας, όλη η κούραση που συσσωρεύτηκε από την αρχή της χρονιάς, ανταμείφθηκαν εκείνη τη στιγμή. Αυτή η ομάδα, θεωρώ ότι αποτελεί ένα βήμα προς τη βελτίωση της κοινότητας από τους ίδιους τους μαθητές και είμαι σίγουρος ότι συνεχώς θα βελτιώνει τη δράση της μέ στόχο τον περιορισμό του bullying στο σχολείο μας. Στη ζωή δεν έχει σημασία, άλλωστε, πόσο προχωράς, αλλά το αν προχωράς.

43

ΒΗΜΑΤΑ 2018 Με την ελπίδα ότι αυτή η ομάδα θα είναι μια παρακαταθήκη για τα μελλοντικά προεδρεία, εκφράζω μια συμβουλή για όλους εσάς που θέλετε να βάλετε υποψηφιότητα για το προεδρείο της κοινότητας: αν βάλετε υποψηφιότητα, μη το κάνετε για την ικανοποίηση του εγωισμού σας. Κάντε το για το συλλογικό όφελος. Για να αφήσετε έργο πίσω σας. Για να γίνετε παράγοντες αλλαγής. Ελπίζω τα μελλοντικά προεδρεία να μας ξεπεράσετε, να φτάσετε μακρύτερα και να προσφέρετε στην κοινότητα πολύ περισσότερα. Σας εύχομαι καλή δύναμη και σας παροτρύνω στη ζωή σας να “ταρακουνάτε τα νερά” για να αφήσετε το στίγμα σας. Κάτι τελευταίο: στο προεκλογικό debate μη λέτε γενικόλογα! Θα κοιμηθούν τα παιδιά από τα πρώτα 10 λεπτά... Εμπιστευτείτε με, ξέρω τι σας λέω... Γιάννης Διακαντώνης γ4 Αντιπρόεδρος της Κοινότητας

Καλλιτεχνική Προσέγγιση στην Οδύσσεια Λίγο πριν από το τέλος της σχολικής χρονιάς οι καθηγητές και καθηγήτριες της πρώτης γυμνασίου ανέθεσαν μία πρωτότυπη δοκιμασία στα παιδιά. Θα έπρεπε να διαλέξουν μία σκηνή από την ήδη καθορισμένη ραψωδία της Οδύσσειας και να την αναπαραστήσουν με έναν καλλιτεχνικό τρόπο. Αυτό θα μπορούσε να είναι μακέτα, ζωγραφιά, σχέδιο ή ακόμα και κόμικ! Όπως ήταν αναμενόμενο, όλοι οι μαθητές κατενθουσιάστηκαν. Ήταν μία τέλεια εναλλακτική της συνηθισμένης ρουτίνας στη μελέτη της Οδύσσειας. Απ’ ό,τι φάνηκε, τα αποτελέσματα αυτού του πρότζεκτ ήταν καταπληκτικά. Οι μαθητές είχαν δώσει τον καλύτερό τους εαυτό και αυτό ήταν κάτι που ήταν πραγματικά προφανές. Είχαν αναδείξει τα καλλιτεχνικά τους ταλέντα και είχαν επιστρατεύσει τη φαντασία τους. Είτε ήταν λαμπάκια για να το κάνουν πιο φωτεινό, είτε ήταν ένα απλό αγγείο σε ζωγραφιά, τα παιδιά πάντα είχαν να προσθέσουν τη δική τους πρωτότυπη οπτική στην προσέγγιση αυτή. Με έναν τέτοιο τρόπο «ανάγνωσης», τα παιδιά όχι μόνο απελευθερώνονται και καλλιεργούν τη δημιουργικότητά τους, αλλά κάνουν μια προσωπική ανάλυση της κάθε σκηνής, για να μπορέσουν να αποτυπώσουν με τη δική τους ματιά το νόημά της.

44

ΒΗΜΑΤΑ 2018 Αυτός είναι και ο καλύτερος τρόπος για να μάθει ένα παιδί. Για να μπορέσει πραγματικά να συγκρατήσει ένας μαθητής όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, πρέπει να μαθαίνει με έναν τρόπο διασκεδαστικό. Έτσι, δεν θα βαριέται για να μπορεί να απορροφήσει όλα όσα πρέπει, αλλά και να εκφραστεί για όσα μαθαίνει. Ροζαλία Τρυφωνίδου α1

Όπα!

Στις 10 Μαρτίου 2018 διεξήχθη το 20ο φεστιβάλ ελληνικών παραδοσιακών χορών του Α.Σ.Ι.Σ. Το φεστιβάλ πραγματοποιήθηκε στη Λεόντειο Σχολή όπου μαθητές και μαθήτριες από 10 σχολεία, συμπεριλαμβανομένου και του δικού μας, χόρεψαν σε ρυθμούς από διάφορες περιοχές της χώρας μας. Από την Κρήτη μέχρι την Θράκη και από την Θράκη μέχρι την Μ. Ασία, μας δόθηκε η ευκαιρία όλοι να απολαύσουμε μια γερή δόση από ελληνική παράδοση. Η φετινή συμμετοχή μας στο φεστιβάλ αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί από τις σημαντικότερες συμμετοχές μας, εφόσον είχε τόσο μεγάλη επιτυχία. Εκ μέρους της ομάδας χορού και ολόκληρης της σχολικής κοινότητας θέλουμε να ευχαριστήσουμε την καθηγήτρια φυσικής αγωγής, κα Έλενα Κόντε, της οποίας η αγάπη για τους χορούς αυτούς, η βοήθεια και η επιμονή της, μας χάρισε την ευκαιρία να χορέψουμε και να περάσουμε τόσο όμορφα. Διαβάστε μία περιγραφή από έναν χορευτή λίγο πριν την παράσταση: «Παιδιά από ‘δω», είπε η κ. Κόντε και μας οδήγησε προς τα αποδυτήρια της Σχολής Μωραΐτη. Εκεί μας περίμεναν μοδίστρες, έτοιμες να μας ντύσουν με την παραδοσιακή στολή της Κρήτης. Βάζαμε…, βάζαμε…, Βάζαμε… Τα αξεσουάρ και τα ρούχα δεν τελείωναν. Τουλάχιστον το αποτέλεσμα άξιζε: τα αγόρια με τις βαριές τους μπότες και εμείς με τις παραδοσιακές φορεσιές μας. Το άγχος μας είχε κορυφωθεί, αν και θα εμφανιζόμασταν σε αρκετή ώρα. Όλοι με τις στολές μας βγήκαμε έξω χαρούμενοι, αλλά αγχωμένοι, και φωτογραφηθήκαμε. Ύστερα κάναμε μια πολύ βιαστική πρόβα, λύσαμε τις τελευταίες μας απορίες και στηθήκαμε σε μια σειρά έξω από τα παρασκήνια συζητώντας τι θα γινόταν εάν χάναμε το βήμα. Με άλλα λόγια, ένα δεύτερο σχέδιο σε περίπτωση «έκτακτης ανάγκης». Με το σύνθημα της υπεύθυνης κυρίας της διοργάνωσης, στηθήκαμε στα παρασκήνια και, όταν ξεκίνησε η ορχήστρα, σηκώσαμε το κεφάλι περήφανα και περπατήσαμε μέχρι τις θέσεις μας. Οι πρώτοι χορευτές των κύκλων έδωσαν σήμα, πήραμε φόρα και κάναμε το πρώτο βήμα. Η κορυφαία στιγμή της εμφάνισής μας ήταν όταν τα αγόρια έκαναν τις δικές τους φιγούρες, οπότε και ξεσηκώθηκε το θέατρο. Το πλήθος χειροκροτούσε ασταμάτητα. ‘Ημασταν πολύ

45

ΒΗΜΑΤΑ 2018 χαρούμενοι, καθώς οι κόποι μας και οι ώρες προετοιμασίας είχαν ανταμειφθεί. Ήμασταν πολύ περήφανοι και δεν χάσαμε ούτε μία στιγμή το κέφι μας. Λίγο πριν το τέλος, ξεκουραστήκαμε και ύστερα βγήκαμε για να χορέψουμε μαζί τον τελικό χορό τα παιδιά όλων των σχολείων.

Την ομάδα αποτέλεσαν οι: Χρήστος Κυριακού Νικόλας Στάικος Νίκος Πάχος Στυλιανή Πασχάλη Δανάη Βικέλα Κατερίνα Κούρου Μαρία Διακοπούλου Λουΐζα Μπάκου Ιωάννα Μουχλίδη Κατερίνα Σκουλούδη Χριστιάνα Παπαδοπούλου Πολυξένη Ζιαζιά Αλέξανδρος Κοντομίχαλος Αλίκη Μανουσάκη Θεοδώρα Ιωαννίδου Ιολάνδη Αθανασιάδη Διδασκαλία: κ. Έλενα Κόντε

Κατερίνα Σκουλούδη α1 Αλέξανδρος Κοντομίχαλος γ4

46

Βιβλιοπαρουσίαση

ΒΗΜΑΤΑ 2018 «Πρόσφυγες», Όουεν Κόλφερ, Άντριου Ντόνκιν, Τζοβάννι Ριγκάνο, εκδόσεις Πατάκη, 2017, Αθήνα.

Πρώτα έφυγε για την Ευρώπη η Σίσι. Μετά ο Κουάμι. Κι οι δυο τους, δίχως να πουν κουβέντα. Τώρα είναι η σειρά του μικρότερου αδελφού, του Ίμπο. Ο Ίμπο θα βρει τον αδελφό του στην κοντινότερη μεγαλούπολη, θα διασχίσουν την έρημο, θα πέσουν ξανά και ξανά θύματα εκμετάλλευσης από τους επιτήδειους, αλλά τελικά, θα φτάσουν στους επικίνδυνους δρόμους της Τρίπολης, στη Λιβύη. Από εκεί μένει μόνο η απέραντη, σκοτεινή θάλασσα ως την Ευρώπη. Στριμωγμένος σε μια πλαστική βάρκα μαζί με άλλους δεκατρείς, επιχειρεί το μεγάλο ταξίδι ζωής και θανάτου. Με απόλυτη αμεσότητα και ρεαλισμό, οι συγγραφείς Όουεν Κόλφερ και Άντριου Ντόνκιν, καθώς και ο κομίστας Τζοβάννι Ριγκάνο, δημιουργούν ένα διαχρονικά επίκαιρο γκράφικ νόβελ που έχει σκοπό να ευαισθητοποιήσει για το μεγαλύτερο πρόβλημα της ανθρωπότητας, την προσφυγιά, αλλά και να πληροφορήσει για τον ρόλο της στη δημογραφική εξέλιξη του σύγχρονου κόσμου. Δυνατό και σκληρό, το βιβλίο περιγράφει την ιστορία του δωδεκάχρονου Ίμπο που έχει μπει σε μια φουσκωτή λέμβο 14 επιβατών με μέγιστο φορτίο... 6 άτομα! Πηγαίνει για την Ευρώπη, να βρει τα αδέρφια του, μια νέα ζωή, μια καινούρια ελπίδα. «Φοβάμαι που φεύγω, αλλά φοβάμαι και να μείνω», λέει ο Ίμπο στον αδερφό του Κουάμι, συμπυκνώνοντας σε μία μόνο φράση τα συγκεχυμένα συναισθήματά του. Είναι γνωστό ότι οι μετακινήσεις πληθυσμών συνέβαιναν πάντοτε στην ανθρώπινη ιστορία με σκοπό την εύρεση μιας καλύτερης ζωής. Κι όμως, ακόμη σήμερα θεωρούμε ότι υπάρχουν λαθραίοι άνθρωποι. «Εσείς, που σας αποκαλούν λαθρομετανάστες, πρέπει να γνωρίζετε ότι κανένας άνθρωπος δεν είναι λαθραίος. Είναι αντίφαση. Οι άνθρωποι μπορεί να είναι όμορφοι ή πιο όμορφοι, μπορεί να είναι παχουλοί ή κοκαλιάρηδες, μπορεί να έχουν δίκιο ή άδικο, αλλά λαθραίοι; Πώς γίνεται ένας άνθρωπος να είναι λαθραίος;», γράφει ο Έλι Βιζέλ, βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης και επιζών του Ολοκαυτώματος, στην πρώτη σελίδα του βιβλίου. Η συγκινητική ιστορία του Ίμπο σε βάζει στη θέση του (άλλου) και δεν σε αποστασιοποιεί, όπως πιθανόν να κάνουν τα δελτία ειδήσεων. Αντίθετα, κατορθώνει να μας ευαισθητοποιήσει για το οξύ ζήτημα του προσφυγικού από την πλευρά των προσφύγων και την επακόλουθη ανθρωπιστική καταστροφή, προκειμένου να έρθουμε σε επαφή με το τι συμβαίνει δίπλα μας. Εύστοχα σημειώνουν οι τρεις δημιουργοί του κόμικ «Πρόσφυγες» στην τελευταία σελίδα: «Δεν είναι ταξίδι που πραγματοποιείται αψήφιστα. Όποιος κάνει την επιλογή να ξεκινήσει αυτό το ταξίδι, έχει τους δικούς του προσωπικούς λόγους. Και όλοι τους είναι άνθρωποι».

Αγγελική Πήλιουρα γ2

47

ΒΗΜΑΤΑ 2018

Η ομάδα των Βημάτων σας εύχεται καλό καλοκαίρι!

48