Leuven 2011 by Toerisme Vlaanderen

LEUVEN evenementen en activiteiten

 Kulturama

In Leuven vind je een overvloed aan kwalitatief hoogstaande evenementen en andere manieren om je vrije tijd te besteden. Hier volgt een selectie van de grootste gebeurtenissen. Voor wie helemaal op de hoogte wil blijven, verschijnt iedere maand het gratis magazine ‘Uit in Leuven’ dat op heel wat locaties verkrijgbaar is. Maak er gebruik van, spring even binnen bij Toerisme Leuven of neem een kijkje op www.visitleuven.be. 2

 Kulturama

Leuven in Scène

Coverbeeld © Steff Gilissen

EVENEMENTEN ARTEFACT-festival

van dinsdag 15 tot zondag 20 februari ARTEFACT is een jaarlijks festival voor mediakunst, waar technologie en kunst elkaar vinden: het STUK-gebouw wordt telkens opnieuw uitgevonden door videokunstenaars, webmasters, gameontwikkelaars… Een indrukwekkende ervaring!

Kulturama

van donderdag 17 tot zondag 20 februari Tijdens de vier dagen van het negende stadsfestival Kulturama gooien alle culturele huizen in de stad hun deuren open. Je wordt verrast door een veelzijdig programma van theater, dans, film, literatuur, nieuwe media, cultureel erfgoed en veel muziek. Op zondag: parcours met vele, meestal gratis, kijkmomenten. Het programma vind je op www.kulturama.be

Pepernoot

zondag 6 maart Pepernoot is het leukste muziekfestival voor kinderen: niet alleen kijken en luisteren, maar ook doen, experimenteren en genieten van alles wat met muziek te maken heeft. De vijfde editie wordt een feestelijke aflevering met klanken en muzikanten in de gangen, op de trappen, in de zalen … overal!

Internationale Folklore- en Paasfeesten van vrijdag 22 tot en met maandag 25 april

De paaseierenworp van op de pui van het stadhuis, het versnijden van de paaslammeren, het volksbal in de Rijschool en de festivalmis in de Sint-Pieterskerk zijn vaste ingrediënten van dit festival. Het hoogtepunt wordt gevormd door optredens van binnen- en buitenlandse volksdansgroepen.

TASTE-festival

van dinsdag 26 tot vrijdag 29 april Een festival dat de jonge talenten uit de theater-, dans- en performancewereld een podium biedt. De grote namen van morgen kan je nu al bekijken op TASTE.

 Internationaal orgelfestival

Kunstroute-Leuven

zaterdag 30 april en zondag 1 mei Tijdens Kunstroute-Leuven openen 40 Leuvense kunstenaars en artistieke ambachtslui hun atelier voor het publiek van 10.00 tot 18.00 uur. Dit project is een unieke kans om de werkomgeving van de kunstenaars binnen te stappen en te verkennen.

Internationaal Documentaire Filmfestival DOCVILLE van zaterdag 30 april tot en met zaterdag 8 mei

DOCVILLE presenteert al voor de 7de keer op rij een uitgelezen selectie van de beste nationale en internationale documentaires van het afgelopen jaar. Het festival vindt plaats op verschillende locaties in de Leuvense binnenstad. Alle films zijn Engels gesproken of ondertiteld.

Erfgoeddag Leuven: Armoe troef! Zondag 1 mei

Tussen 10.00 en 18.00 uur kan je in Leuven terecht voor de elfde editie van de Erfgoeddag, dé feestdag van het cultureel erfgoed! De verschillende Leuvense erfgoedorganisaties werken een gratis programma uit rond het centrale thema ‘Armoe troef!’. Deze editie van Erfgoeddag bekijkt hoe armoede zich doorheen de tijd, dwars door alle rangen en standen manifesteerde, hoe ze werd beleefd, aangeklaagd, geregistreerd, verlicht of net veroorzaakt. 3

 Leuven in Scène

BeLEUVENissen

vrijdag 1, 8, 15 en 22 juli De 23ste editie van dit gratis muziekfestival vindt opnieuw plaats op zes locaties in het historische hart van de stad. Op het programma: nationale en internationale muziek in open lucht op de Grote Markt, de Oude Markt, de Vismarkt, het Hogeschoolplein, het Mathieu de Layensplein en het Vounckplein.

 Leuven in Scène

Carrousel Kessel-Lo

zaterdag 14 en zondag 15 mei Onder de naam Carrousel brengt 30CC haar tweejaarlijkse wijkwerking met diverse disciplines, leuke animatie, spannende ontdekkingen, een grootse feestdis en vooral veel plezier tot in de late uurtjes. Een intense samenwerking met tal van verenigingen uit Kessel-Lo staat alvast garant voor een spetterende tweede editie.

Wereldfeest Leuven zaterdag 28 mei

Het Wereldfeest is een jaarlijks multicultureel treffen met een heerlijke mix van muziekoptredens, workshops, kinderen randanimatie, een informatiemarkt, wereldkeuken en -markt met voorwerpen uit verschillende continenten. Het werkt elk jaar rond een bepaald thema.

De langste Dag Leuven zaterdag 25 juni

Bij de start van de zomer viert Leuven traditioneel De Langste Dag: een ontspannende winkel-wandel-dag in een reuzengrote geanimeerde braderie. 4

Feestdag van de Vlaamse Gemeenschap – Vlaanderen Feest zondag 10 juli

Elk jaar viert Leuven op 10 juli, de vooravond van 11 juli, de Vlaamse Feestdag. Het programma wordt ingezet door een toespraak over het belang van Vlaanderen in Europa en een blik op de toekomst gevolgd door een receptie voor alle Leuvenaars. De avond wordt afgesloten door een optreden in het centrum van de stad.

Hapje-Tapje & Barmannenrace Zondag 31 juli

Hapje-Tapje is een bekend zomers ééndagsgebeuren voor fijnproevers en levensgenieters. Een culinair parcours met lekkere hapjes, drankjes en heel veel sfeer, leidt hen door de binnenstad. Daarbij komt nog een flink animatiepakket met als hoogtepunt de legendarische barmannenrace.

Meiboomplanting dinsdag 9 augustus

Jaarlijks organiseert de vriendenkring ‘Mannen van het Jaar’ de meiboomplanting voor het stadhuis. Dat moet gebeuren voor 17.00 uur, anders gaat het recht over op de Brusselaars die al sinds mensenheugenis de Leuvenaars het recht betwisten om de échte meiboom te planten.

Festival van Vlaanderen Vlaams-Brabant september en oktober

Voor de beleving van de muzikale 20ste en 21ste eeuw kan u in Leuven terecht bij het Festival van Vlaanderen Vlaams-Brabant met ronkende muzikale namen uit binnen- en buitenland.

Leuven septemberkermis van vrijdag 2 tot en met woensdag 21 september

75 kermisattracties voor groot en klein zijn verzameld op het Mgr. Ladeuzeplein, het Herbert Hooverplein, de Oude Markt en het Martelaren plein. Op vrijdag 9 september kan je om 22.30 uur in het stadspark genieten van het grote kermisvuurwerk.

Abrahamviering

zaterdag 3 september De vriendenkringen ‘Mannen van het Jaar’ organiseren tussen hun 40ste en 50ste verjaardag allerlei activiteiten in het Leuvense om uiteindelijk hun 50ste verjaardag met veel luister te vieren tijdens de Abrahamviering.

Jaarmarkt en veemarkt maandag 5 september

Van 8.00 tot 15.00 uur kan u in het autovrije stadscentrum kuieren langs de vele kraampjes met algemene marktproducten. In de winkelstraten is er braderie. De veemarkt heeft plaats in de H. Geeststraat en de A. De greefstraat. Op het Sint-Jacobsplein is er een provinciale veeprijskamp.

Jaartallendag

zondag 11 september De vriendenkringen ‘Mannen van het Jaar’ zijn sinds 1890 actief. Elk jaar herkent u aan een eigen embleem, vlag en kostuum. In de loop der jaren zijn de verschillende jaartallen gaan samenwerken, dankzij het inspirerende, overkoepelende ‘Verbond der Jaartallen’. Tijdens de optocht is elk jaartal in zijn volle glorie te bewonderen. Uniek in de wereld!

Open Monumentendag zondag 11 september

Open Monumentendag (OMD) is sinds zijn ontstaan in 1989 een vaste waarde geworden op de culturele agenda van Leuven. Het grote publiek kan genieten van het waardevolle erfgoed dat Vlaanderen in het algemeen en Leuven in het bijzonder rijk is, en dat anders niet voor het publiek toegankelijk is. Met het hoofdthema ‘conflict’ wordt tijdens OMD 2011 niet enkel gemikt op het voor de hand liggende militaire erfgoed. Alle strijdtonelen van eender welke aard, hetzij maatschappelijk of ideologisch, die sporen nalieten in ons erfgoed worden in herinnering gebracht.

Start!11

zaterdag 17 september Start!11 is de feeërieke en verrassende seizoensopener van cultuurcentrum 30CC. Op die avond geniet je met volle teugen van feestelijke cultuur op een bijzondere plek. Na de voorbije edities in onder meer de Kruidtuin, het begijnhof, abdij Keizersberg en het voetbalstadion van OHL feest u dit jaar opnieuw op een onverwachte locatie.

 Septemberkermis

STUK START

van donderdag 29 september tot zaterdag 1 oktober Een gratis openingsdriedaagse luidt de start van het nieuwe culturele STUK-seizoen in. De ideale kennismaking met kunstencentrum STUK en alvast een prima smaakmaker voor het komende seizoen.

Internationaal Kortfilmfestival Leuven van zaterdag 3 december tot en met zaterdag 10 december

De 17de editie van een uitgebreide selectie ijzersterke kortfilms, gaande van fictie- tot animatiefilms, documentaires, experimentele films en videoclips. De Vlaamse en Europese kortfilmcompetities nemen er een centrale plaats in. Er zijn ook retrospectieve programma's en specials. Alle films zijn Engels gesproken of ondertiteld.

Kerstmarkt

vrijdag 9 december tot en met zondag 18 december Het Monseigneur Ladeuzeplein en Herbert Hooverplein worden opnieuw het sprookjesachtig decor van de Leuvense Kerstmarkt, met de mooiste kerst- en decoratieartikelen en cadeautjes en degustatiekraampjes om culinair te genieten. Breng ook een bezoek aan het feeërieke huisje van de Kerstman

Dit was 2011!

van dinsdag 20 december tot en met donderdag 22 december Als het jaar op zijn einde loopt, maakt Vlaanderen (en de rest van de wereld) zijn lijstjes op: de beste muziek, de meest bekwame politicus, de snelste sprinter, de beste acteur … Drie winterse avonden blikt 30CC terug op 2011. Met de nodige humor en nostalgie én met tal van bekende gasten maken zij de stand op van het bijna voorbije jaar.  Leuven bevlagd

 Aha! WetenStappen

LANGER IN LEUVEN Aha! WetenStappen in Leuven – Passie doorlopend

Dat Leuven een innovatieve kennisstad is, hoeft geen betoog. Ontdek het met Aha! WetenStappen, een wetenschappelijk wandelparcours langs de Leuvense universiteit en hogescholen. Het onderwerp van deze wandeling verandert om de drie jaar. Tot 2012 staat Aha! WetenStappen volledig in het teken van Passie. Knappe koppen van de Leuvense universiteit en hogescholen hebben heel hard nagedacht over Passie. Voor elk van de dertien faculteiten en aan de drie hogescholen staat een groot paneel met een straffe vraag en een slim antwoord. 13 kilometer stappen, waarvan 6 km in het centrum, kan een mens flink wat kennis opleveren.

Beiaardconcerten Doorlopend

- beiaard van de Sint-Pieterskerk op de Grote Markt: het hele jaar: telkens op vrijdag van 12.00 tot 12.45 uur, en op zaterdag van 15.00 tot 16.00 uur. - beiaard van de Centrale Bibliotheek aan het Mgr. Ladeuzeplein met gratis torenbezoeken tot 25 personen: elke dinsdag en donderdag van 19.00 tot 19.45 uur tijdens het academiejaar (behalve vakantie- en examenperiodes).

- Festival ‘Ladeuze Bells’: zeven zaterdagen in juli en augustus om 21.00 uur. - beiaard van het Groot Begijnhof: bespeling elke derde woensdag van de maand van 19.30 u tot 20.30 u.

Colora festival doorlopend

Colora festival is een kleinschalig, gezellig en kwaliteitsvol wereldmuziekfestival in Leuven. Via de universele taal muziek zetten we het positieve van onze interculturele samenleving in de verf. Het hele jaar door, op verschillende locaties in de stad, van grote tot kleine zalen en in een heus cafécircuit, kan u genieten van wereldmuziekconcerten, interculturele ontmoeting en (h)eerlijke drankjes en hapjes..

Fotokaders Vriendenkringen Mannen van het Jaar

zaterdag 15/01 - 19/02 - 26/03 - 16/04 - 7/05 - 25/06 - 16/07 - 20/08 - 17/09 - 15/10 - 19/11 17/12, telkens van 10.00 tot 11.45 uur en van 13.00 tot 16.45 uur. De Vriendenkringen ‘Mannen van het Jaar’ of de ‘Leuvense jaartallen’ stichten louter op basis van het gemeenschappelijk geboortejaar een vriendenkring als ze veertig worden. Zij organiseren vervolgens tussen hun veertigste en vijftigste verjaardag allerlei activiteiten in het Leuvense om uiteindelijk hun vijftigste verjaardag met veel luister te vieren. Dit Leuvens fenomeen is uniek in Europa en wellicht in de wereld. De vriendenkringen van de ‘Mannen van het Jaar’ bestaan al sinds de negentiende eeuw. In de Raadskelders van het Leuvense stadhuis zijn fotokaders van de rijke geschiedenis van de ‘Mannen van het Jaar’ te bekijken.

Geleide wandeling in Leuven voor individuelen van 1 april tot 30 september

Elke zaterdag en zondag kan je samen met een gids het historische stadscentrum verkennen. Afspraak om 14.30 uur aan Toerisme Leuven.

De Twaalf Weken van Sint-Michiel

elke woensdagavond van april tot juni, van 20u tot 22u De Sint-Michielskerk in de Naamsestraat wordt omgetoverd tot een vrij toegankelijke ontmoetingsplaats voor kunst- en cultuurliefhebbers. Het festival verenigt kunstenaars uit uiteenlopende disciplines en biedt iedere week voorstellingen van een diverse pluimage.

Leuven Bevlagd

Juni, juli en augustus Tijdens de zomermaanden sieren een 300-tal heraldische vlaggen de straten van het stadscentrum. Het uitgangspunt zijn de zeven patricische ‘oergeslachten’ van de stad en hun talrijke nakomelingen.

Zomerwandelingen Leuven

elke woensdagavond en zondagvoormiddag in juli en augustus Elke woensdagavond (tussen 19.00 en 19.30 uur) en zondagvoormiddag (10.30 uur) in juli en augustus staan vier gidsen klaar om tijdens een 2-uur durende themawandeling de mooiste en speciaalste plekjes van de stad te tonen.

Zomer van Sint-Pieter

elke dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag in juli en augustus (behalve in de week van 15 augustus), om 12.15 uur Voor de tiende maal geeft 30CC aan veelal jonge (Belgische) muzikanten de kans om op treden. De samenwerking met het Brusselse festival Midi-Minimes biedt deze reeks opnieuw een veelzijdig muzikaal palet met klassieke muziek, meer hedendaags klassiek werk en wereldmuziek.

Zomer in de Kruidtuin juli en augustus

Zomer in De Kruidtuin is een jaarlijkse beeldententoonstelling in open lucht met een dubbel doel: de Kruidtuin van Leuven promoten en de kunstenaars de kans geven om in deze uitgelezen omgeving te exposeren. Daarbij wordt telkens gezocht naar originele invalshoeken. 7

Tentoonstellingen M - Museum Leuven Leopold Vanderkelenstraat 28, 3000 Leuven, t +32 (0)16 27 29 29, bezoekm@leuven.be, www.mleuven.be

Pedro Cabrita Reis One after another, a few silent steps Van vrijdag 25 februari tot zondag 22 mei

Pedro Cabrita Reis (1956, Lissabon) is een van de toonaangevende Portugese kunstenaars van zijn generatie. Vanaf de vroege jaren 1990 gaat het werk van Cabrita Reis over thema’s als huisvesting, woonruimte, constructie en territorium. Hij creëert vaak grote installaties die een volledige tentoonstellingsruimte vullen met zowel complexe als indrukwekkende structuren samen met kunstwerken die gebaseerd zijn op alledaagse elementen, zoals tafels en stoelen of deuren en vensters. Hij reageert op de klassieke white cube door het gebruik van massieve bakstenen muren, gevonden objecten en industriële materialen zoals fluorescerende tubes, stalen balken of ruwe houten planken.

Pierre-Joseph Verhaghen Van vrijdag 8 april tot zondag 21 augustus

In 2011 is het 200 jaar geleden dat Pierre-Joseph Verhagen stierf (1728, Aarschot – 1811, Leuven). Een uitgelezen moment om deze enigszins “vergeten” schilder terug in de kijker te plaatsen. Verhaghen was de laatste vertegenwoordiger van de Vlaamse school. Hij zette de artistieke traditie van Rubens voort tot de 18de eeuw. Tijdens zijn leven bouwde hij een sterke reputatie op. Zo werd hij in 1773 aangesteld als hofschilder van keizerin MariaTheresia. Het Verhaghenproject zal plaatsvinden op drie locaties: M - Museum Leuven, het stedelijk Museum van Aarschot en Abdij van Park. Verhaghen als mens wordt in beeld gebracht in het Stedelijk Museum van Aarschot. M Leuven stelt Verhaghen als kunstenaar centraal. In de Abdij van Park wordt de relatie tussen de schilder en zijn opdrachtgevers belicht. M Leuven en Abdij van Park bezitten samen het grootste deel van het gekende oeuvre van de kunstenaar. 8

 Basile de Loose - Dorpsfeest © Courtesy Jef Rademakers

Een Romantische Kijk Van vrijdag 24 juni tot zondag 4 september

De romantische schilderkunst uit het midden van de 19e eeuw is een kunststroming die vaak vergeten en zelfs verguisd werd. Toch is deze kunststroming het ontdekken meer dan waard. M Leuven presenteert de collectie van de Nederlandse televisiemaker Jef Rademakers. Deze kunstliefhebber heeft de voorbije decennia een uitgelezen collectie opgebouwd van romantische schilderkunst uit de Nederlanden. Zijn verzameling van een 70-tal schilderijen zal eerst (herfst 2010 – begin 2011) in het Hermitage te Sint-Petersburg getoond worden en reist daarna naar Leuven. De tentoonstelling is thematisch opgebouwd. De bezoeker wordt langs vijf specifieke onderwerpen geleid: het genrestuk, architectuurstuk, het landschap, de marine en de nocturne. Deze tentoonstelling is opgevat als een spontane ontdekkingstocht van een ‘vergeten’ stroming. Met werken van oa. Barend Cornelis Koekkoek, Eugène Verboeckhoven, Andreas Schelfhout, David de Noter, Jacob Abels,…

Dirk Braeckman

Van donderdag 6 oktober tot zondag 15 januari (data onder voorbehoud) Dirk Braeckman is één van de vooraanstaande kunstfotografen in België. Tot op vandaag heeft hij een groot internationaal palmares aan tentoonstellingen en prijzen opgebouwd. In elk van zijn monumentale fotowerken creëert Dirk Braeckman een besloten, geïsoleerde wereld. Deze beelden willen niets vertellen, toch suggereren ze hele verhalen. Deze tentoonstelling brengt een selectie van bestaand werk en voornamelijk nieuw werk, inclusief werk op maat van de ruimtes in M. Daarnaast heel wat foto’s op klein formaat in vitrines.

 Markt - Monseigneur Ladeuzeplein

 Markt - Brusselsestraat

markten Leuven Vrijdag

• Brusselsestraat (winkelwandelstraat) van 7.00 tot 13.00 uur • Monseigneur Ladeuzeplein, Herbert Hooverplein, Leopold Vanderkelenstraat (tussen Monseigneur Ladeuzeplein en Savoyestraat) van 7.00 tot 13.00 uur voor voeding, van 8.00 tot 13.00 uur voor textiel Zaterdag • Mathieu de Layensplein, Mechelsestraat van 9.00 uur tot 18.00 uur: antiekmarkt • Brusselsestraat: (winkelwandelgedeelte) van 9.00 uur tot 18.00 uur: artisanale markt

Deelgemeente Kessel-Lo Woensdag

Baron August de Becker-Remyplein van 14.30 tot 19.00 uur

Deelgemeente Heverlee Zondag

Van Arenbergplein, de Lignestraat, Naamsesteenweg, deel van de Waversebaan (vanaf de Lignestraat tot huizen met nrs. 41 en 43) van 8.00 tot 13.00 uur: gemengde markt.

Deelgemeente Wijgmaal Maandag

Op het Kerkplein van 15.00 uur tot 19.00 uur: gemengde markt.

EVENEMENTENoverzicht 2011

Datum

ACTIVITEIT

plaats

dinsdag 15 tot zondag 20 februari

ARTEFACT-festival

STUK

donderdag 17 tot zondag 20 februari

Kulturama

diverse locaties

vrijdag 22 tot en met maandag 25 april

Internationale Folklore- en Paasfeesten

Rijschool, Sint-Pieterskerk, stadhuis

dinsdag 26 tot vrijdag 29 april

TASTE-festival

STUK

zaterdag 30 april en zondag 1 mei

Kunstroute-Leuven

diverse locaties

zaterdag 30 april tot en met zaterdag 8 mei

Internationaal Documentaire Filmfestival DOCVILLE

diverse locaties

zondag 1 mei

Erfgoeddag Leuven: Armoe troef!

diverse locaties

zaterdag 14 en zondag 15 mei

Carrousel Kessel-Lo

diverse locaties

zaterdag 28 mei

Wereldfeest Leuven

diverse locaties

zaterdag 25 juni

De Langste Dag Leuven

stadscentrum

vrijdag 1, 8, 15 en 22 juli

BeLEUVENissen

zes locaties

zondag 10 juli

Feestdag van de Vlaamse Gemeenschap – Vlaanderen Feest

stadscentrum

zondag 31 juli

Hapje-Tapje & Barmannenrace

stadscentrum

dinsdag 9 augustus

Meiboomplanting

stadhuis

Datum

ACTIVITEIT

plaats

september en oktober

Festival van Vlaanderen Vlaams-Brabant

diverse locaties

vrijdag 2 tot en met woensdag 21 september

Leuven septemberkermis

Mgr. Ladeuzeplein, het Herbert Hooverplein, Oude Markt en Martelarenplein

zaterdag 3 september

Abrahamviering

stadscentrum

maandag 5 september

Jaarmarkt en veemarkt

stadscentrum, H. Geeststraat, A. De greefstraat en Sint-Jacobsplein

zondag 11 september

Jaartallendag

stadscentrum

zondag 11 september

Open Monumentendag

diverse locaties

zaterdag 17 september

Start!11

30CC

donderdag 29 september tot zaterdag 1 oktober

STUK START

STUK

zaterdag 3 december tot en met zaterdag 10 december

Internationaal Kortfilmfestival Leuven

STUK

vrijdag 9 december tot en met zondag 18 december

Kerstmarkt

Mgr. Ladeuzeplein en Herbert Hooverplein

van dinsdag 20 december tot en met donderdag 22 december

Dit was 2011!

Grote Markt

L EUVEn | VLAANDEREN | Belg IĂ&#x2039;

TOERISME LEUVEN Open van maandag tot zondag van 10.00 tot 17.00 uur. Gesloten op feestdagen, brugdagen en zondagen van 1 november tot eind februari. t +32 (0)16 20 30 20 - f +32 (0)16 20 30 03 - toerisme@leuven.be - www.visitleuven.be

Colofon De grootste zorg werd besteed aan de nauwkeurigheid en actualiteit van de in deze gids gepubliceerde gegevens. Toerisme Leuven verontschuldigt zich voor eventuele vergissingen. De uitgever is evenwel niet verantwoordelijk voor wijzigingen na publicatiedatum. Alle opmerkingen en wijzigingen kan u doorgeven aan infogids@leuven.be. In deze reeks vindt u ook: wegwijs in Leuven architectuur en sculpturen universiteit en hogescholen groepsrondleidingen en dagtrips logeren en vertoeven smaakvol genieten en uitgaan fietsen en wandelen

G R AT I S

LEUVEN groepsrondleidingen en dagtrips

 Oude Markt

Geen stad in Vlaanderen spreekt zo tot de verbeelding als deze eeuwenoude universiteitsstad. Wandel door een rijk historisch patrimonium. Geniet van de joviale, bourgondische stadscultuur. In samenwerking met de Koninklijke Leuvense Gidsenbond organiseert Toerisme Leuven rondleidingen met een erkende stadsgids. Deze rondleidingen duren gemiddeld 2 uur. Naast het standaardaanbod - bezoeken aan het stadhuis, het Groot Begijnhof en de SintPieterskerk - bieden we ook een aantal themawandelingen en fietstochten aan. Toerisme Leuven organiseert ook een aantal dagtrips waarbij een rondleiding met gids in de stad gecombineerd wordt met een middagmaal. Het verloop van het programma is afhankelijk van het soort dagtrip dat door de groep gekozen wordt.  Klein Begijnhof 2

Rondleidingen met erkende stadsgids Middeleeuwse wandeling Leuven telde niet enkel op politiek vlak mee, de stad was in de Middeleeuwen tevens een belangrijk handelscentrum. We wandelen langs stille getuigen als de Oude Markt, de Lakenhalle, de Sint-Pieterskerk, het Stadhuis en het Tafelrond, alle gebouwd door architect Mathieu de Layens, die de Brabantse gotiek naar een hoogtepunt voerde. We leren meer over het rijke Leuven en zijn rol in het hertogdom Brabant, over de ineenstorting van de lakennijverheid, de oprichting en groei van de universiteit en over Leuven tijdens de twee wereldoorlogen. We wandelen door het Groot Begijnhof waar we meer te weten komen over de rol van de begijnen in het stadsleven van weleer. Deze sprookjesachtige enclave werd in 1960 door de universiteit aangekocht en gerestaureerd en recent door Unesco uitgeroepen tot werelderfgoed. Momenteel wordt het begijnhof bevolkt door studenten en docenten, ook uit het buitenland. De wandeling kan uitgebreid worden tot drie uur waarbij we vertrekken aan de Sint-Jacobskerk. We passeren een stuk stadsomwalling uit de 12de eeuw, enkele stadspoorten en oude gebouwen (Sint-Elisabeth gasthuis, O.L.Vrouw ten Predikherenkerk) om vervolgens naar het centrum af te zakken.

Nieuwe architectuur In Leuven en deelgemeenten vinden we naast prachtige, eeuwenoude gebouwen ook nieuwe, architecturale hoogstandjes. De belangrijkste voorbeelden daarvan treffen we aan op de as Vaartkom - Stationsomgeving - Philipssite waar we het internationaal hoofdkwartier van InBev, het heraangelegde Martelarenplein, het opvallend rode busstation en de nieuwe perron overkappingen kunnen bewonderen. Ook het provinciehuis met z’n geïntegreerde kunstwerken en de stadsbibliotheek Tweebronnen van de bekende architect Henri Vandevelde, zijn onze aandacht meer dan waard.

Vrouwenwandeling De vrouwenwandeling belicht een aantal markante dames die Leuven mee op de kaart gezet hebben op cultureel, artistiek, politiek, economisch of sociaal vlak. We starten aan de pui

van het stadhuis waar onmiddellijk opvalt dat - ondanks het feit dat Leuven een groot aantal markante gravinnen telde - de vrouwen tussen de honderden beelden ondervertegenwoordigd zijn. Toch maken we tijdens onze wandeling langs het Groot Begijnhof en de binnenstad kennis met enkele bekende en veel naamloze vrouwelijke Leuvenaars. We passeren een aantal beelden die markante groepen vrouwen in Leuven voorstellen: de studente Renée, de ondertussen zo goed als verdwenen kotmadam en de ‘heilige’ Fiere Margriet.

Langs groene plekjes Dat Leuven naast een architecturaal interessante plek ook een groene stad is waar je aangenaam kan verpozen, ervaren we tijdens deze wandeling die ons voert langs de diverse tuinen en parken die Leuven rijk is. We wandelen langs de fraaie beelden in de tuin van het Erasmusgebouw (Faculteit Letteren), door het prachtige SintDonatuspark (stadspark) dat op de resten van de 12de-eeuwse ringmuur aangelegd werd naar het voorbeeld van Engelse landschapsparken en de tuin van het Atrechtcollege met De Boom van Groot Verdriet. We eindigen aan het Dijlepark, het meest romantische parkje van Leuven.

Universitaire wandeling Deze wandeling maakt de verbondenheid tussen de eeuwenoude Leuvense universiteit en de stad duidelijk. We wandelen langs de Universiteitshallen die vanaf de stichting tot nu een centrale rol spelen in de geschiedenis van de universiteit. Dit gebouw grenst aan de Oude Markt, een plein dat ook wel de langste toog ter wereld genoemd wordt en een bijzondere rol in menig studentenleven speelt. De wandeling langs oude colleges (o.a. Pauscollege, Van Dalecollege, Atrechtcollege, Hogenheuvelcollege) vertelt de boeiende geschiedenis over ontstaan en gebruik van deze gebouwen door de eeuwen heen. En achter al deze oude gevels en gebouwen ontdekken we hoe de universiteit de infrastructurele noden van een moderne leerinstelling oplost, rekening houdend met de geldende architecturale inzichten. De Centrale Universiteitsbibliotheek is een levende herinnering aan de gruwelen van WO I en aan de Amerikaanse vrijgevigheid die de verwoeste bibliotheek in ere herstelde. Het Erasmusgebouw (Faculteit Letteren) met zijn gedichtentuin, ontworpen door Jacques Wirtz, is een oase van rust in het hart van de stad en voor velen een echte ontdekking. 3

 De Kotmadam (Fred Bellefroid)

 Stadspark

Standbeeldenwandeling

AuthentHip Leuven

Zoals de meeste steden telt ook Leuven veel standbeelden. We wandelen door het centrum waar de concentratie aan beelden en monumenten het grootst is. We leggen een parcours af dat de evolutie in de beeldende kunst in de loop van de 19de en 20ste eeuw illustreert. Zo wandelen we bijvoorbeeld langs het stadhuis waarvan de nissen vanaf 1849 worden bevolkt door beelden van iedereen die tot dan toe belangrijk was geweest voor Leuven. In de omliggende straten vinden we naast tal van beelden van politiek, socioeconomisch of wetenschappelijk belangrijke Leuvenaars, oorlogsmonumenten, herdenkingsbeelden en martelarenmonumenten die sinds WO I opgericht werden. Recent werden leuke en/of symbolische beelden geplaatst zoals de Kotmadam, Fonske (de student) en Renée (de studente) als symbolen van de universitaire aanwezigheid in Leuven. Bewonder de Totem van Jan Fabre en de Ballon van de vriendschap die staat voor het uniek Leuvens ‘Verbond der Jaartallen’.

Leuven is een bruisende hedendaagse stad waar authenticiteit nog steeds iets betekent. Dat merk je aan de verscheidene fijne boetieks, artisanale winkels, galerijen, restaurants en cafés die het stadscentrum rijk is. Tijdens deze wandeling flaneer je langs straten en pleinen met unieke adresjes die je als bezoeker niet zomaar op eigen houtje vindt. Bovendien vertelt de gids je over het kleurrijke handelsverleden van deze plekken en wijken waardoor je des te meer kan genieten van de gezellige sfeer die er nu nog steeds heerst. Ontdek levendig Leuven in stijl en krijg de smaak helemaal te pakken.

Hapje Stapje Leuven is in 2009 verkozen tot Stad van de Smaak. Naar aanleiding hiervan heeft Toerisme Leuven samen met de Koninklijke Leuvense Gidsenbond een nieuwe wandeling door Leuven gelanceerd, vol smakelijke verhalen over eten en drinken. En als het water ons in de mond komt, staat er een hartig of zoet proevertje klaar. Van middeleeuwse markten tot de huidige succesvolle vrijdagmarkt, van armoedige maaltijden in universiteitscolleges tot culinaire hoogstandjes nu, van een universitaire bieren wijnkelder tot de hedendaagse fakbars: dit alles en nog veel meer komt aan bod.

Bezoek stadhuis en Sint-Pieterskerk Het stadhuis of de Sint-Pieterskerk, twee van de mooiste en oudste gebouwen van Leuven, kunnen uiteraard ook bezocht worden met een erkende stadsgids. Zij zijn exemplarisch voor de rijke geschiedenis van de stad. Het stadhuis is een van de bekendste gotische stadhuizen ter wereld en komt al voor in de 15de-eeuwse geschriften van de stadsboekhouder. In de gevel zien we naast honderden beelden die belangrijke Leuvenaars voorstellen, een aantal kraagstenen die taferelen uit de bijbel voorstellen en met hun terugkerende onderwerp van schuld en boete een belerende en vermanende functie hadden. Binnen in het stadhuis vinden we onder andere prachtig houtsnijwerk, monumentale schilderijen en portretten van alle voormalige Leuvense burgemeesters sinds de Franse overheersing. De Sint-Pieterskerk is een prachtig voorbeeld van Brabantse hooggotiek en is niet alleen aan de buitenzijde een bijzonder interessante kerk. Binnen bevat de kerk een aantal gotische kunstschatten en enkele topwerken van de Vlaamse primitieven zoals Het Laatste Avondmaal van Dirk Bouts.

 Groot Begijnhof

Voorwaarden • Reservatie van een rondleiding met stadsgids dient minstens drie weken op voorhand te gebeuren. • Voor een rondleiding met één gids betaal je € 50 voor twee uur. Dit is het minimum- en basistarief. Vanaf het derde uur betaal je € 25 per uur extra, per gids. Je tijd begint te lopen vanaf het uur van de afspraak. • Deze vergoeding moet je vóór de rondleiding aan de gids betalen. Je ontvangt een betalingsbewijs. • Voor de wandeling Hapje Stapje moet € 5 per persoon extra betaald worden. • Voor een bezoek aan M/Schatkamer van Sint-Pieter betaal je een bijkomende vergoeding per persoon vanaf 10 personen. De verantwoordelijke van de groep betaalt deze vergoeding aan de ingang van het museum. Deze prijs kan wijzigen bij speciale tentoonstellingen. • Het gekozen programma is dus steeds onder voorbehoud. Onvoorziene gebeurtenissen kunnen ons soms verplichten onverwachts een gebouw te sluiten. Daarvoor verontschuldigen wij ons. De gids zorgt voor een alternatief. • Als je je bezoek moet annuleren, verwittig ons dan tijdig. Tot vijf dagen voor je bezoek kan dat gratis. Vanaf de vierde dag voor je bezoek, rekenen we automatisch een annuleringsvergoeding aan van € 25. Dit geldt eveneens voor de rondleidingen die het Leuvense stadsbestuur aanbiedt. De dag van het bezoek blijft het aantal aangevraagde gidsen geldig, zelfs indien je met minder deelnemers komt dan voorzien. • De gids draagt een kenteken (wit-rood) met de vermelding ‘GIDS’. Het bezoek eindigt altijd op het afgesproken uur, ook als je bezoek later begint omdat je te laat was. Indien je groep

 Oude Markt

dan toch nog een volledige rondleiding wenst, rekenen we een extra uur aan (zie onze tarieven). De gids wacht één uur op de groep. Na deze tijd verlaat de gids de plaats van afspraak. De wachttijd brengen we sowieso in rekening (€ 25). • De Koninklijke Leuvense Gidsenbond en Toerisme Leuven zijn niet verantwoordelijk voor ongevallen tijdens de rondleiding. • De gids mag geen drinkgeld aanvaarden. • Iedere groep is verplicht vergezeld van een verantwoordelijke. • Bij aanvraag van een geleide rondrit per autocar/auto, zorgt de groep zelf voor vervoer. Er moet een zitplaats en micro voor de gids voorzien worden. De autocar zal pas na de onderrichtingen van de gids de plaats van afspraak verlaten. • Er bestaat de mogelijkheid te genieten van een gratis rondleiding (duur twee uur, minstens 10 personen), aangeboden door het Leuvense Stadsbestuur, als het gaat om een congres of studiedagen waarbij meer dan twee dagen (twee overnachtingen) in Leuven verbleven wordt, en voor scholen gelegen in Leuven (drie per jaar, per school, per afdeling). Toegangsgelden musea en dergelijke zijn ten laste van de groep. • Om ten volle te genieten van je bezoek, raden wij je aan één gids te vragen voor ca. 25 personen. • Voor de wandeling AuthentHip Leuven geldt een maximum van 20 personen per gids.

Info en reservatie Toerisme Leuven Professor Van Overstraetenplein 1, 3000 Leuven t +32 (0)16 27 22 76, f+32 (0)16 27 28 38 visit@leuven.be www.visitleuven.be 5

Fietstochten Leuven en zijn universiteit De geschiedenis en de gebouwen van de Katholieke Universiteit zijn vergroeid met de Leuvense binnenstad. De K.U.Leuven bestaat echter ook uit de nieuwe campus Arenberg en de medische campus Gasthuisberg aan de rand van de stad. De gids voert ons tijdens deze twee uur durende fietstocht eerst langs de belangrijkste universitaire gebouwen in het oude stadscentrum. Daarna bereiken we langs het Groot Begijnhof en het Arenbergpark de nieuwe campus van de positieve wetenschappen, om vervolgens richting Universitair Ziekenhuis Gasthuisberg te rijden, waar recent de hele medisch faculteit gegroepeerd werd. Dit ziekenhuis is, na dat van Rome, het 2de grootste van Europa en herbergt dagelijks meer dan 8.000 medewerkers en patiënten.

Leuven-zuid We verlaten Leuven langs de Philipssite en de Abdij van Park om door de prachtige dreven van Heverleebos richting Vaalbeek en Het Zoet Water te rijden. Na een onderbreking fietsen we langs de Dijlevallei en het Park van het Arenbergkasteel terug om via het Groot Begijnhof opnieuw het stadscentrum te bereiken. De fiets tocht duurt ongeveer drie uur.

Hogenheuvelcollege 

Leuven en zijn abdijen Leuven heeft altijd een rijk religieus leven gehad. De kerken, kapellen, abdijen en godshuizen die daarvan het gevolg waren, hadden hun impact op de architectuur en het uitzicht van de stad. Tijdens deze fietstocht van twee uur, volgen we in en rond het centrum een spoor van religieuze bouwwerken, gaande van het Groot Begijnhof tot de Sint-Geertruiabdij, de Abdij van Park en de Abdij van Vlierbeek. Onderweg maken we kennis met de boeiende geschiedenis van al deze bouwwerken en van de mensen die er leefden en werkten.

Leuven centrum Deze drie uur durende fietstocht combineert de interessantste plekjes binnen en buiten de stadskern. We vangen onze tocht aan in het centrum van de stad waarbij het historische stadhuis en de Sint-Pieterskerk op de Grote Markt zeker niet mogen ontbreken. Vandaar trekken we verder langs de meest recente universiteitsgebouwen, de Vaartkom, Kruidtuin en de verschillende kloosters en kapel len die Leuven rijk is. De tocht wordt afgesloten met een korte rit langs de Leuvense ring, over het hoogste punt van de Remyvest. Meer informatie over de andere fietstochten kan je vinden op www.visitleuven.be.

Voorwaarden • Voor een rondleiding met één gids betaal je € 50 voor twee uur. Dit is het minimum- en basistarief. Vanaf het derde uur betaal je per gids € 25 per uur extra. Je tijd begint te lopen vanaf het uur van de afspraak. Deze vergoeding moet je voor de fietstocht aan de gids betalen. Indien je dit wenst, ontvang je een betalingsbewijs.

• De gids mag geen drinkgeld aanvaarden.

• Het programma is steeds onder voorbehoud. Onvoorziene gebeurtenissen, zoals de weers omstandigheden, verplichten ons soms het programma aan te passen. Hiervoor veront schuldigen wij ons. De gids zorgt dan voor een alternatief.

• Elke groep heeft één groepsverantwoordelijke, die minimaal de taken vermeld onder ‘taken groepsverantwoordelijke’ op zich neemt. Indien dit niet het geval is, mag de gids afzien van de rondleiding.

• Elke groep is zelf verantwoordelijk voor het huren van fietsen en fietsmateriaal. Ook het onderhoud onderweg is ten laste van de groep zelf.

Taken groepsverantwoordelijke

• Verwittig ons tijdig als je je bezoek moet annuleren. Tot vijf dagen voor je bezoek kan dat gratis. Vanaf de vierde dag voor je bezoek, rekenen we automatisch een annulerings vergoeding aan van € 25. De dag van het bezoek blijft het aantal aangevraagde gidsen geldig, zelfs indien je met minder deelnemers komt dan voorzien. • De gids draagt een kenteken (wit - rood) met de vermelding ‘Gids’. Het bezoek eindigt altijd op het afgesproken uur, ook als je bezoek later begint omdat je te laat was. Indien je groep dan toch nog een volledige fietstocht wenst, rekenen we een extra uur aan. De gids wacht één uur op de groep. Na deze tijd verlaat de gids de plaats van afspraak. De wachttijd wordt in rekening gebracht (€ 25).

• De Koninklijke Leuvense Gidsenbond en Toerisme Leuven zijn niet verantwoordelijk voor ongevallen tijdens de fietstocht.

• Om ten volle te genieten van je bezoek raden wij je aan één gids te vragen voor maximum 15 personen.

Iedere groep is vergezeld van een groeps verantwoordelijke, die tevens het aanspreekpunt is van de gids. De groepsverantwoordelijke zorgt ervoor dat: • alle fietsen getest zijn vóór de start van de rondleiding. • er één persoon als laatste de groep afsluit. • hij/zij een gsm-toestel ter beschikking heeft om technische of andere bijstand te kunnen oproepen. Aan te raden: Voorzie (bv bij de verhuurfirma) een extra slot dat een aantal fietsen kan bundelen. Dit om diefstal/vandalisme te voorkomen.

Info en reservatie Toerisme Leuven Professor Van Overstraetenplein 1, 3000 Leuven t +32 (0)16 27 22 76, f +32 (0)16 27 28 38 visit@leuven.be www.visitleuven.be 7

Dagtrips Leuven, universiteitstad Leuven en de universiteit zijn al eeuwen onverbrekelijk met elkaar verbonden. Zowel cultuur historisch als architecturaal en socio-cultureel is de universiteit een beïnvloedende factor op het dagelijkse leven in Leuven. Tijdens deze dagtrip proberen we een beeld te schetsen van de interactie tussen stad en universiteit. 09.15 uur: aankomst in Leuven met een kopje koffie. 10.00 uur: ontmoeting met de gids; rondleiding met gids met bezoek aan volgende universiteitsgebouwen: 1. de Lakenhallen (Universiteitshal) 2. het Van Dalecollege 3. het Paus Adrianus VI-college. 12.30 uur: lunch. 14.00 uur: verzameling vóór het stadhuis; busrit met gids langs: 1. U.Z. Gasthuisberg (universitair ziekenhuis) 2. IMEC (Interuniversitair Microelektronica Centrum) 3. Arenbergkasteel (wandeling door het Arenbergpark naar het Groot Begijnhof). 15.15 uur: rondleiding met gids in het Groot Begijnhof. ±16.00 uur: einde van de dagtrip. Geldig het hele jaar, elke dag. Prijs per persoon: - met menu A: € 19,50 - met menu B: € 24,00 - met menu C: € 25,00 - met menu D: € 29,50 - met menu E: € 22,00  Premonstreitcollege

Langs groene plekjes Leuven is meer dan een verzameling prachtige gebouwen en standbeelden. Het is tevens een groene stad met tal van parken en tuinen waar je tot rust kan komen en genieten van een stuk natuur. We bezoeken tal van tuinen, parken en de wereldvermaarde kruidtuin, en maken kennis met de groene pracht van Leuven. 09.15 uur: aankomst in Leuven met een kopje koffie. 10.00 uur: ontmoeting met de gids; rondleiding met gids met bezoek aan: 1. Sint-Geertrui (tuin) 2. Handbooghof 3. Kruidtuin. 12.30 uur: lunch. 14.00 uur: rondleiding met gids met bezoek aan: 1. Groot Begijnhof 2. Dijlepark 3. Schapenstraat 4. Rambergpark 5. Stadspark. ±16.00 uur: einde van de dagtrip. Geldig het hele jaar, niet op zondag Prijs per persoon: - met menu A: € 19,50 - met menu B: € 24,00 - met menu C: € 25,00 - met menu D: € 29,50 - met menu E: € 22,00  Kruidtuin

M

Leuven Museumstad

Verken Leuven per fiets

We ontdekken de zeer uitgebreide en geva rieerde collectie van M van Museum Leuven in een prachtig museumcomplex ontworpen door de bekende Belgische architect Stéphane Beel. Dit wordt gecombineerd met een bezoek aan één of twee tentoonstellingen.

De fiets vergroot onze actieradius en maakt het ons mogelijk om zowel het centrum van de stad als de wijdere omgeving te verkennen. Leuven is een fietsstad bij uitstek.

09.15 uur: aankomst in Leuven met een kopje koffie. 10.00 uur: ontmoeting met de gids. Optie 1: rondleiding met gids in: - stadhuis - Sint-Pieterskerk met M / Schatkamer van Sint-Pieter Optie 2: architectuurrondleiding in M van museum Leuven 12.15 uur: lunch. 14.00 uur: bezoek met gids aan de zeer uitgebreide en gevarieerde museale collectie van M van museum Leuven. 16.00 uur: einde van de dagtrip. Prijzen per persoon - Menu A: € 25,50 - Menu B: € 30,00 - Menu C: € 31,00 - Menu D: € 36,00 - Menu E: € 28,00 Vanaf 26 deelnemers is een bijkomende gids voor het museum verplicht: + € 50,00 (optie 2 + namiddagprogramma).

09.15 uur: een kopje koffie word je aangeboden in een taverne in het centrum van de stad. 10.00 uur: afspraak met de gids aan de pui van het stadhuis voor een van volgende themawandelingen: - middeleeuwse stad - vrouwenwandeling - nieuwe architectuur. De gids verlaat de groep na de rondleiding 12.30 uur: lunch: 1) slaatje met geitenkaas of kip 2) pastaschotel met kip (kan ook vegetarisch) 14.00 uur: afhalen fietsen en ontmoeting met de gids voor een rondrit. Optie 1: rondrit langs de Leuvense abdijen. Optie 2: Leuven-La-Neuve - rondrit langs hedendaagse architectuur en stedenbouwkundige projecten. 17.00 uur: einde van de dagtrip; inleveren van de fietsen. De prijs per persoon is berekend op 15 deel nemers. Ben je met meer of minder dan 15 deelnemers dan wordt de prijs a rato van het aantal deelnemers aangepast. Geldig: alle dagen behalve zon- en feestdagen. Prijs per persoon (inclusief huur fiets): € 33,00.

 M - Museum Leuven

 Mechelsestraat

 Abdij van Park

Leuven en de Abdij van Park

Leuven, provinciehoofdstad

Na een tocht langs de belangrijkste historische monumenten in het centrum van Leuven (o.a. het stadhuis en Groot Begijnhof), brengen we een uitgebreid bezoek aan de Abdij van Park die met z’n 42 ha een van de grootste en best bewaarde abdijcomplexen van de Lage Landen is.

Tijdens deze dagtrip maken we in het provincie huis kennis met Leuven als administratief centrum van de provincie Vlaams-Brabant en met de provincie zelf.

09.15 uur: aankomst in Leuven met een kopje koffie. 10.00 uur: ontmoeting met de gids; rondleiding met gids in 2 van de 4 volgende be zienswaardigheden: 1. Stadhuis 2. Groot Begijnhof 3. Sint-Pieterskerk (open dinsdag tot en met zaterdag; van 15 maart tot 15 oktober ook open op maandag) 4. Sint-Geertruikerk en -abdij. 12.30 uur: lunch. 14.30 uur: rondleiding met gids in de Abdij van Park. ±16.00 uur: einde. Optie Geldig van maandag tot zaterdag, prijs per persoon: - met menu A: € 23,00 - met menu B: € 28,50 - met menu C: € 29,00 - met menu D: € 33,00 - met menu E: € 25,50

 Stationsomgeving

Extra’s: - bezoek aan M/Schatkamer van Sint-Pieter: € 1,25. - taart en koffie in de abdij: € 4,50 (max. 55 personen). - bezoek Museum Abdij van Park: - zonder gids: + € 1 per persoon. - met gids: + € 1 per persoon en € 50 voor de gids. Alleen geldig van 1 april tot 31 oktober van woensdag tot en met zondag.

10.00 uur: aankomst aan het ultramoderne provinciehuis; ontvangst met koffie. Je bezoekt verschillende zalen van het provinciehuis. Je krijgt info over de werking van de provincie. Videovoorstelling in het audito rium. je geniet alvast van een panoramisch zicht over Leuven! 12.00 uur: lunch. 14.00 uur: afspraak met de gids aan de pui van het stadhuis. Keuze uit twee wandelingen: - Nieuwe architectuurwandeling - Wandeling ‘middeleeuwse stad’. 16.30 uur: de dagtrip wordt afgesloten met een kopje koffie en taart. Geldig het hele jaar van maandag tot zaterdag. Prijs per persoon met maaltijd: - met menu A: € 18,50 - met menu B: € 23,00 - met menu C: € 24,00 - met menu D: € 29,00 - met menu E: € 21,00

 Provinciegebouw

 Wijngaardberg

Leuven en de Hagelandse wijnstreek Na een tocht langs de belangrijkste historische monumenten in het centrum van Leuven (o.a. het stadhuis en Groot Begijnhof), ontdekken we de Hagelandse wijn. Die werd in 2008 uitgeroepen tot de beste Belgische wijn. We wandelen door de plaatselijke wijngaarden en krijgen uitleg over de Hagelandse wijn. 09.15 uur: aankomst in Leuven met een kopje koffie. 10.00 uur: afspraak met de gids aan het stadhuis. Bezoek aan 2 van volgende klassiekers: - Stadhuis - Sint-Pieterskerk (met M / Schatkamer van SintPieter + € 1,25 per persoon) - Groot Begijnhof - Sint-Geertruikerk en -abdij - Algemene wandeling. 12.30 uur: lunch. Optie 1 14.00 uur: vertrek naar Tielt-Winge (O.L.Vrouw-kerk). 14.30 uur: afspraak met de gids voor een ‘Wijngaardenwandeling’ (9,5 km). 17.30 uur: einde van de wandeling. Optie 2 14.30 uur: bezoek aan Kunst- en Wijnhoeve Elzenbosch te Assent. Rondleiding met gids door de wijngaard en uitleg over de Hagelandse wijn. Proeverij: 1 glas Hagelandse wijn en proefje van tweede soort wijn. 17.00 uur: einde.

 Wijngaardberg

Prijzen per persoon (geldig voor optie 1 en 2) - Menu A: € 23,00 - Menu B: € 27,50 - Menu C: € 28,50 - Menu D: € 33,00 - Menu E: € 25,50 Optie 3 (+ € 4,00 per persoon extra) Proef Wezemaal en zijn wijn. 14.00 uur: rondleiding + multimediavoorstelling in het bezoekerscentrum van de Hagelandse wijn. 14.45 uur: begeleide wandeling naar de wijngaarden op de Wijngaardberg. 17.00 uur: wijndegustatie. Geldig vanaf Pasen tot en met de eerste week van november.

Menu A - Koninginnehapje met frietjes Menu B - Soep - Gevogeltebrochette met Provençaalse saus en frietjes of tagliatelle met vis en spinazie - Dessert Menu C - Soep - Gambrinusrib (streekgerecht) - Dessert Menu D - Seizoensslaatje - Ardeens varkensgebraad gemarineerd in Palmbier en een saus van Palm met seizoensgroentjes en kroketjes of kalkoenfilet met Tielt-Wingse champignons, Kampenhouts grondwitloof en kroketjes - Dessert Menu E - Brabantse koffietafel

• In sommige dagtrips zit een busrit. Die busrit gebeurt altijd met de bus (of het vervoer) van je groep. • Als je een dagtrip boekt, dan betaal je vooraf een voorschot van € 2,50 per persoon. In de brief waarin Toerisme Leuven je reservatie bevestigt, staat de uiterste datum van betaling van dit voorschot. • Het resterende bedrag moet ten minste één week voor je dagtrip op de rekening van Toerisme Leuven staan. • Alle betalingen gebeuren in euro. Als je uit het buitenland overschrijft, moet je alle wissel- en overschrijvingskosten zelf betalen. • De prijzen omvatten alle diensten die uit drukkelijk in deze brochure vermeld staan. Deze prijzen zijn ‘alles inbegrepen’, buiten de consumpties bij de maaltijden. Deze prijzen zijn geldig tot 31 december 2011. • Voor het middagmaal kan de groep kiezen uit verschillende menu’s. Heel de groep kiest hetzelfde menu.

 Huisbrouwerij Domus

Voorwaarden • Toerisme Leuven aanvaardt enkel dagtrips voor groepen vanaf 20 personen. Als het werkelijke aantal deelnemers minder dan 20 is, betaal je een bedrag berekend op basis van 20 deelnemers. • Jouw aanvraagformulier moet bij Toerisme Leuven binnenkomen ten laatste drie weken voor de dagtrip. • Je kan maximum twee keer het aantal deel nemers wijzigen en dit tot uiterlijk vijf dagen voor de dagtrip. Als je het aantal deelnemers wijzigt, dan wordt er een marge van 10% toegestaan. Opgelet: bij een museumbezoek kan je slechts tot 2 weken op voorhand het aantal deelnemers wijzigen. 12

Bij annuleren van de dagtrip • Als je de dagtrip annuleert, betaal je altijd € 15,00 administratiekosten. • Als je minder dan 48 uur voor de dagtrip annuleert, betaal je bovendien de volledige kost van de dagtrip. • Je betaalt steeds voor het aantal personen dat je opgaf met een minimum van 20 ten laatste vijf dagen voor de dagtrip, ook al ben je de dag zelf met minder personen. • Toerisme Leuven is enkel bemiddelaar en kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor eventuele tekortkomingen vanwege de klant en/of de dienstverlening, alsook voor gebeurlijke ongevallen.

Info en reservatie Toerisme Leuven Professor Van Overstraetenplein 1, 3000 Leuven t +32 (0)16 27 22 73, f +32 (0)16 27 28 38 trips@leuven.be www.visitleuven

Ook een bezoek waard

Brouwerijbezoek

Abdij van Park

Brouwerij Stella Artois (AB Inbev)

Abdij van Park 7, 3001 Leuven Ingang via het Spreekhuis naast de abdijkerk Prijs per groep van max. 25 personen: € 50,00 voor de gids plus € 4,00 per deelnemer ouder dan twaalf. Domeinwandeling met audiogids: € 2,00 huur audiogids (N, Fr, D, E, Sp) voor 1 dag. Info en reservatie t + 32 ( 0)16 40 01 51 info@museumparkabdij.be www.parkabdij.be

Kruidtuin

Kapucijnenvoer 30, 3000 Leuven Geleide rondleidingen voor groepen van 10 tot 30 personen worden verzorgd door een plantentuingids en duren ongeveer anderhalf uur. Prijs Gratis Info en reservatie 2 weken vooraf, t +32 (0)16 23 24 00

Arenbergkasteel

Kasteelpark Arenberg 1, 3001 Heverlee Groepsbezoeken in beperkte mate mogelijk onder begeleiding van een gids. Info en reservatie t +32 (0)16 32 21 18 lokalen@tech.kuleuven.be www.kuleuven.be/lokalen

 Arenbergkasteel

Vuurkruisenlaan, 3000 Leuven Tijdens het bezoek aan de brouwerij ontdek je alle geheimen achter het brouwproces. Je bezoekt de brouwzaal, de filtratie en de afvullingslijnen, waar je kan zien hoe aan een duizelingwekkend tempo zowel flessen als blikken en vaten gevuld worden. Uiteraard wordt het bezoek op gepaste wijze afgesloten met een overheerlijke Stella Artois. Voor minderjarigen is er frisdrank voorzien. Na het bezoek ontvang je een geschenk. VIP, themabezoeken en events zijn eveneens mogelijk. Prijs € 6 per persoon voor groepen vanaf 15 personen Info en reservatie breweryvisitsbelgium@AB-InBev.com www.breweryvisits.com

Huisbrouwerij Domus

Tiensestraat 8, 3000 Leuven De brouwerij kan je bezoeken vanaf 8 personen mits reservatie en beschikbaarheid van gids. De gids zal je heel het brouwproces laten zien en de nodige uitleg geven. Na het bezoek kan je genieten van een degustatie van de huisgebrouwen bieren Info en reservatie t +32 (0)16 20 14 49 info@domusleuven.be www.domusleuven.be

 Stella Artois

Musea M - Museum Leuven

Leopold Vanderkelenstraat 28, 3000 Leuven Combitickets voor M en M/Schatkamer van Sint-Pieter. Geen tickets voor M alleen Prijs Vanaf € 5 voor volwassen 3 € voor jongeren tussen 13 en 18 jaar Info en reservatie t +32 (0)16 27 29 29 bezoekm@leuven.be www.mleuven.be

M / Schatkamer van Sint-Pieter

Grote Markt, 3000 Leuven Combitickets voor M en M/Schatkamer van Sint-Pieter. M/Schatkamer van Sint-Pieter kan afzonderlijk bezocht worden. Prijs Audiogids: € 2 Info en reservatie t +32 (0)16 27 29 29 bezoekm@leuven.be www.mleuven.be

 Abdij van Park

Museum Religieuze Kunst en Cultuur Abdij van Park 7, 3001 Leuven

Ingang via het Spreekhuis naast de abdijkerk. Scholen kunnen een afspraak maken van dinsdag t.e.m. donderdag. Prijs € 4 per persoon (vanaf 10 pers.) + € 50 voor de gids € 5 per persoon in combinatie met abdijbezoek Info en reservatie t + 32 ( 0)16 40 01 51 info@museumparkabdij.be www.parkabdij.be

Archief en Museum van het Vlaams Studentenleven Monseigneur Ladeuzeplein 21, 3000 Leuven Prijs Gratis Reservatie www.bib.kuleuven.be

Scouts en Gidsen Museum

voormalige Sint-Geertruiabdij Sint-Geertruiabdij 5 (Halfmaartstraat), 3000 Leuven Prijs Gratis Reservatie t +32 (0)16 81 95 86 www.scoutsmuseum.be

Spoelberchmuseum

HeiligE Geestcollege, Naamsestraat 40, 3000 Leuven Rondleidingen voor groepen met een gids Prijs Gratis Reservatie t +32 (0)16 32 40 07 of +32 (0)16 32 46 46 info@kuleuven.be

Boottochten kanaal Leuven-Dijle Boottocht van Leuven naar Mechelen* Vertrekplaats (begin en einde v/d uitstap) Leuven: Vaartkom (kant jachthaven - Havenhuis) 9.30u - 17.30u Prijs volw.: € 15; kind **: € 11; kind < 3j.: € 5 (excl. toegang Witloofmuseum groep – € 2 p.p.) Wanneer Op dinsdag en vrijdag in juli en augustus en op vaste data in mei, juni en september. TIP: Varen + fietsen: combineer 1/2 dag varen met een terugtocht met de eigen fiets via het jaagpad of de fietsknooppunten in het Dijleland.

Lange kanaalrondvaart Leuven - Kampenhout - Leuven Vertrekplaats (begin en einde v/d uitstap) Leuven: Vaartkom (kant jachthaven – Havenhuis) 9.30u – 14.00u

Nieuw arrangement tussen Kampenhout en Leuven: bezoeken, fietsen én varen! Voormiddag: • geleid bezoek Witloofmuseum te Kampenhout • fietstocht Kampenhout-Leuven langs het jaagpad (kan ook met de eigen bus van de groep) Namiddag: • geleide wandeling te Leuven: ‘Pareltjes van historisch erfgoed langs de Dijle in Leuven’ • gegidste boottocht terug van Leuven naar Kampenhout (met fietsen aan boord). Einde arrangement te Kampenhout. Vertrekplaats (begin en einde v/d uitstap) Kampenhout-Sas (Witloofmuseum) 10.15u – 18.00u Prijs volw.: € 12; kind**: € 10; kind < 3j.: gratis fietsvervoer: € 3 toegang Witloofmuseum groep – prijs p.p.: € 2 Wanneer Op dinsdag, woensdag, donderdag in juli en augustus en op vaste data in mei, juni en september.

Prijs volw.: € 10; kind**: € 8; kind < 3j.: gratis

Korte kanaalrondvaart Leuven Herent - Leuven

Wanneer Op donderdag in juli en augustus en op vaste data in mei, juni en september.

Vertrekplaats (begin en einde v/d uitstap) Leuven: Vaartkom 15.00u - 17.00u

 Vaartkom

Prijs volw.: € 6; kind**: € 5; kind < 3j.: gratis Wanneer Op dinsdag, woensdag en donderdag in juli en augustus en op vaste data in mei, juni en september.

* Boot-buscombinatie ** kind = 3 t/m 11 jaar

Info en reservatie Kanaaltochten Brabant, Akenkaai 2bis, 1000 Brussel t + 32 (0)2 203 14 59 info@kanaaltochtenbrabant.be www.kanaaltochtenbrabant.be 15

restaurants voor groepen = max grootte van de groep

• Acquasanta Muntstraat 18, 3000 Leuven t +32 (0)16 22 85 88 50 • Adellijke Belofte Naamsestraat 60, 3000 Leuven t +32 (0)16 20 64 19 70 • Alma 1 Tiensestraat 115, 3000 Leuven t +32 (0)16 32 56 20 300 • Alma 2 Edward Van Evenstraat 2C, 3000 Leuven t +32 (0)16 32 30 24 250 • Alma 3 Steengroevelaan 3, 3001 Leuven t +32 (0)16 32 92 00 300 • Alma Gasthuisberg Herestraat 49, 3000 Leuven t +32 (0)16 33 00 57 150 • Arenberg Kapeldreef 46, 3001 Leuven t +32 (0)16 22 47 75 85 • Beluga Krakenstraat 12, 3000 Leuven t +32 (0)16 23 43 93 20 • Boardroom Jules Vandenbemptlaan 6, 3001 Leuven t +32 (0)16 31 44 55 40 • Botaniq Kapucijnenvoer 48, 3000 Leuven t +32 (0)16 22 23 17 24 • Brasserie Oude Kantine Kantineplein 3, 3001 Leuven t +32 (0)16 50 95 10 10 - 60 • Bretoense Hoeve Tiensesteenweg 344, 3000 Leuven t +32 (0)16 25 07 07 60

• Castello Lucano Tiensesteenweg 131, 3010 Leuven t +32 (0)16 77 77 86 20 • China's Capital Tiensesteenweg 97, 3010 Leuven t +32 (0)16 25 55 44 80 • Ciao Italia M. de Layensplein 2, 3000 Leuven t +32 (0)16 23 34 94 32 • Corfou Bondgenotenlaan 173, 3000 Leuven t +32 (0)16 23 94 16 20 • Couvert Couvert Sint-Jansbergsesteenweg 171, 3001 Leuven t +32 (0)16 29 69 79 20 • d' Artagnan Krakenstraat 9-11, 3000 Leuven t +32 (0)16 29 26 26 36 • Da Tonio Muntstraat 19, 3000 Leuven t +32 (0)16 22 24 25 36 • De Blauwe Maan Mechelsestraat 22, 3000 Leuven t +32 (0)16 29 97 47 30 • De Clijne Taefel Naamsestraat 45-47, 3000 Leuven t +32 (0)16 22 77 18 50 • De Dry Tonghen Busleidengang 6A, 3000 Leuven t +32 (0)16 29 41 43 40 • De Kansel Muntstraat 15, 3000 Leuven t +32 (0)16 22 09 23 50 • De Kemel Oude Markt 23, 3000 Leuven t +32 (0)16 20 09 59 20 • De Klimop Martelarenplein 5, 3000 Leuven t +32 (0)16 22 86 21 100

• De koerier van Navarra Tervuursevest 130, 3000 Leuven t +32 (0)16 23 84 16 28 • De Kruimel Tiensestraat 92, 3000 Leuven t +32 (0)16 22 79 58 30 • De Moete Celestijnenlaan 200P, 3001 Leuven t +32 (0)16 32 78 64 50 • De Nachtuil Krakenstraat 8, 3000 Leuven t +32 (0)16 22 02 59 45 • De Rector Oude Markt 4-5-6, 3000 Leuven t +32 (0)16 20 06 38 45 - op reservatie • De Spuye Tervuursevest 101, 3001 Leuven t +32 (0)16 32 92 05 50 • De Valck Tiensestraat 10, 3000 Leuven t +32 (0)16 22 13 97 30 • De Waaiberg Tervuursevest 60, 3000 Leuven t +32 (0)16 22 86 72 100 • Domus Tiensestraat 8, 3000 Leuven t +32 (0)16 20 14 49 100 • Douera Pizza Louis Melsenstraat 5, 3000 Leuven t +32 (0)16 22 22 94 15 • El Sombrero Lei 25, 3000 Leuven t +32 (0)16 23 12 28 40 - tijdens de week • Faculty Club Groot Begijnhof 14, 3000 Leuven t +32 (0)16 32 95 00 450 • Guust Bistro Wieringstraat 4, 3000 Leuven t +32 (0)16 23 12 23 20 - één tafel • Het Land aan de Overkant Léon Schreursvest 85, 3001 Leuven t +32 (0)16 22 61 81 60 pers

• Hungaria Food Mood d' Eynattenstraat 6, 3000 Leuven t +32 (0)16 20 06 33 20 • Il Pastaio Parijsstraat 33, 3000 Leuven t +32 (0)16 23 09 02 20 • Iliria Muntstraat 10, 3000 Leuven t +32 (0)16 22 51 76 40 • Improvisio Brusselsestraat 63b, 3000 Leuven t +32 (0)16 20 76 46 50 • Kokoon 's Meiersstraat 1, 3000 Leuven t +32 (0)16 23 07 26 40 • La Rotonda Maria Theresiastraat 121, 3000 Leuven t +32 (0)16 29 97 36 15 • La Royale Martelarenplein 6, 3000 Leuven t +32 (0)16 22 12 52 30 • Le chameau s'en fout Dirk Boutslaan 14, 3000 Leuven t +32 (0)16 50 90 14 30 • Lukemieke Vlamingenstraat 55, 3000 Leuven t +32 (0)16 22 97 05 15 • Luzine Kolonel Begaultlaan 15, 3000 Leuven t +32 (0)16 89 08 77 45 • Mamma Mia Parkstraat 107, 3000 Leuven t +32 (0)16 23 15 88 24 • McDonald's Kortestraat 7-9, 3000 Leuven t +32 (0)16 20 07 52 20 • Ming Oude Markt 9, 3000 Leuven t +32 (0)16 29 20 20 50

• Muy Sapore Naamsestraat 43, 3000 Leuven t +32 (0)16 23 13 58 30 • Mykene Muntstraat 44, 3000 Leuven t +32 (0)16 23 75 23 120 • Notre Dame-Moorinneken Quasimodo Grote Markt 10-11, 3000 Leuven t +32 (0)16 22 37 62 40 • Oesterbar Muntstraat 23, 3000 Leuven t +32 (0)16 29 06 00 10 • Oosters Huis Kapucijnenvoer 106, 3000 Leuven t +32 (0)16 20 86 66 100 • Piazza Martelarenplein 7, 3000 Leuven t +32 (0)16 22 13 49 45 • Salons Georges Hogeschoolplein 15, 3000 Leuven t +32 (0)16 23 75 75 1000 (lunch) • t Zwart Schaap Boekhandelstraat 1, 3000 Leuven t +32 (0)16 23 24 16 50 • Ter Eycken Eikstraat 10, 3000 Leuven t +32 (0)16 23 54 34 50 • Toeareg Parijsstraat 37, 3000 Leuven t +32 (0)16 23 15 55 20 • Tres simple/Tres Luxe Muntstraat 20, 3000 Leuven t +32 (0)16 20 53 35 14 - Tres Simple 30 - Tres Luxe • Troubadour Tiensestraat 32, 3000 Leuven t +32 (0)16 22 50 65 70 • Turquoise Naamsevest 6, 3000 Leuven t +32 (0)16 50 30 97 30 Jeugdherberg Blauwput 

• Voltaire Jules Vandenbemptlaan 6A, 3000 Leuven t +32 (0)16 20 44 43 80 • Wok Dynasty L.E. Van Arenbergplein 11, 3001 Leuven t +32 (0)16 20 01 60 50 • Zarza Bondgenotenlaan 92, 3000 Leuven t +32 (0)16 20 50 05 50 - behalve op zaterdag • Zita Tiensesteenweg 347, 3010 Leuven t +32 (0)16 26 00 54 40

Overnachtingsplaatsen voor groepen • Verblijfcentrum Heiberg Kapellekensweg 2, 3010 Leuven t +32 (0)16 35 05 50 f +32 (0)16 25 43 34 heiberg@koningkevin.be www.koningkevin.be • Vormingscentrum ’t Kasteeltje Remylaan 13, 3018 Leuven t +32 (0)16 44 41 00 f +32 (0)16 44 41 00 info@verblijfsaccomodatie.be www.verblijfsaccomodatie.be • Jeugdherberg Blauwput Martelarenlaan 11A, 3010 Leuven t +32 (0)16 63 90 62 f +32 (0)16 63 90 64 leuven@vjh.be www.vjh.be • Leuven City Hostel Ravenstraat 37 3000 Leuven t +32 (0)16 84 30 33 info@leuvencityhostel.com http://leuvencityhostel.com

Stopplaatsen en parkings toeristische bussen Parkings (P)

Stopplaatsen (5 min.)

• Bodart (22 bussen) • Sint Jacobsplein (2 bussen) • Tervuursevest • Lüdenscheidsingel - Rennessingel

• Mgr. Ladeuzeplein • Dirk Boutslaan • Brusselsestraat

 Stationsomgeving

• Vuurkruisenlaan • Diestsepoort • Tervuursevest (Groot Begijnhof)

Groepen in het Hageland en de Groene Gordel

ANTWERPEN OOSTVLAANDEREN

BRABANTSE KOUTERS

HAGELAND

GROENE GORDEL BRUSSEL BRUXELLES

LIMBURG

LEUVEN DIJLELAND

PAJOTTENLAND ZENNEVALLEI

BRABANT WALLON HAINAUT

LIÈGE

 Het Vinne

Tips De toeristische diensten in de provincie VlaamsBrabant bieden een waaier van groepsarrangementen aan. Van kant-en-klare dagtochten over halve-dagprogramma's tot korte uitstapjes. Stadsbezoeken en tentoonstellingen, culinaire en historische thema's, boottochten en specifieke programma's voor mensen met een beperking, natuur en cultuur... Kortom, voor elk wat wils.

Het Hageland:   

Aarschot Cultuur in de stad Wezemaal en Tremelo Damiaan en wijn Zoutleeuw Zoektocht met GPS in Het Vinne

De Groene Gordel:   

Dijleland Hoevebrouwerij Hof Ter Dormael Tervuren Congostroom/onafhankelijk Congo Pajottenland Langs echte televisiedecors

www.toerismevlaamsbrabant.be t +32 (0)16 26 76 20 19

L EUVEn | VLAANDEREN | Belg IĂ&#x2039;

Colofon De grootste zorg werd besteed aan de nauwkeurigheid en actualiteit van de in deze gids gepubliceerde gegevens. Toerisme Leuven verontschuldigt zich voor eventuele vergissingen. De uitgever is evenwel niet verantwoordelijk voor wijzigingen na publicatiedatum. Alle opmerkingen en wijzigingen kan u doorgeven aan infogids@leuven.be. In deze reeks vindt u ook: wegwijs in Leuven architectuur en sculpturen universiteit en hogescholen logeren en vertoeven smaakvol genieten en uitgaan fietsen en wandelen evenementen en activiteiten

G R AT I S

LEUVEN fietsen en wandelen A bicyclette et Ă pied Radfahren und Wandern Cycling and walking En bicicleta y a pie

Coverbeeld Met fiets Abdij van Park

 Wie Leuven actief of anders wil beleven, komt ruim aan zijn trekken. Je kan er roeien op een vijver of relaxen in een sauna, ballonvaren, klimmen of als Noormannen de Dijle afvaren in Vikingsnekken. Dé actieve hoogvlieger is echter het fietsen.

Leuven en omgeving zijn immers een waar fietsparadijs dat je op eigen houtje kan verkennen of via een begeleide fietstocht kan ontdekken. Je kan een gids boeken bij Toerisme Leuven. Voor de organisatie van leuke incentives kan je bij een aantal lokale partners terecht.

 Les visiteurs désireux d’appréhender Leuven de manière active ou de toute autre façon n’auront que l’embarras du choix. Ils pourront en effet ramer sur un étang ou se relaxer dans un sauna, voyager en ballon, escalader ou se prendre pour des Vikings et naviguer sur la Dyle dans des drakkars. Le vélo reste cependant le moyen actif par excellence.

Leuven et les alentours sont en effet un véritable paradis cycliste que vous pourrez reconnaître seul ou en participant à une visite guidée à bicyclette. Vous pouvez réserver un guide auprès de Tourisme Leuven. Plusieurs partenaires locaux se tiennent à votre disposition pour l’organisation d’incentives agréables.

 Wer Leuven aktiv oder auf andere Weise erleben möchte, kann unzählige Möglichkeiten nutzen. Sie können auf einem Teich rudern oder in einer Sauna entspannen, Ballon fahren, klettern oder wie die Normannen die Dijle in Wikingerschiffen hinabfahren. Der aktive Überflieger nutzt jedoch das Fahrrad.

Denn Leuven und seine Umgebung sind ein wahres Fahrradparadies, das Sie auf eigene Faust erkunden oder im Rahmen einer begleiteten Radtour entdecken können. Bei Tourismus Leuven können Sie hierfür einen Führer buchen. Für Die Organisation netter Aktivitäten wenden Sie sich bitte an einen der örtlichen Partner.

 If you want your Leuven to be active or different, you have plenty to choose from. You can row on a fish pond or relax in a sauna, go ballooning, climbing or sail down the Dijle in long ships like the Vikings. But the active top-of-the-pops is cycling.

Leuven and its surroundings are a real paradise for cyclists that you can get to know off your own bat or on a guided cycling trip. You can book a guide at Tourism Leuven. A number of local partners will help you organise great incentives.

 Quienes deseen disfrutar activamente o de otro modo de Leuven lo tiene muy fácil. Puede remar en un estanque o relajarse en una sauna, subir en globo, escalar o descender el Dijle como los vikingos a bordo de un snek. Sin embargo, la esencia del turismo activo es el ciclismo.

Leuven y sus alrededores son un auténtico paraíso para las bicicletas que se puede explorar por tu cuenta o mediante una excursión ciclista guiada. Se puede reservar un guía a través de Turismo de Leuven. Para la organización de divertidos incentivos, puedes contactar con algunos de nuestros socios locales.

In het centrum Dans le centre Im zentrum In the centre En el centro

 Den Bruul

Wandelpakket

Formule de balade| Wanderpaket | Walks package | Paquete de paseo |

 Deze individuele wandelingen zijn elk ongeveer 5 km lang. Eentje voert je langs de groene plekjes in Leuven. De andere is vooral gericht op architectuur en brengt je langs enkele van de oudste gebouwen in Leuven.  Ces promenades individuelles s’étirent sur environ 5 km chacune. La première vous emmène le long des espaces verts de Leuven, tandis que la deuxième est principalement axée sur l’architecture et vous emmène vers quelques-unes des plus anciennes bâtisses de Leuven.  Diese individuellen Wanderungen sind jeweils ungefähr 5 km lang. Eine führt durch die grünen Oasen Leuvens. Die andere widmet sich vor allem der Architektur und führt Sie zu einigen der ältesten Gebäude Leuvens.  The individual walks are each around 5 km long. One takes you through Leuven’s green places. The other is aimed mainly at architecture and takes you past some of the oldest buildings in Leuven.  Cada uno de estos recorridos individuales tiene unos 5 km de longitud. Uno pasa por las zonas verdes de Leuven. El otro se centra en la arquitectura y te permitirá conocer algunos de los edificios más antiguos de Leuven.

Aha! WetenStappen in Leuven – Passie AHA! Découverte des Sciences à Leuven – Passion | AHA! WissensSchritte in Leuven – Leidenschaft | Aha! Footsteps on science in Leuven – Passion | Aha! Senda de la Ciencia in Leuven – Pasión

 Dat Leuven een innovatieve kennisstad is, hoeft geen betoog. Ontdek het met een wetenschappelijk wandelparcours langs de Leuvense universiteit en hogescholen. Tot 2012 staat Aha! WetenStappen volledig in het teken van Passie. Voor elk van de dertien faculteiten en aan de drie hogescholen staat een groot paneel met een straffe vraag en een slim antwoord.  Leuven est de toute évidence une ville d’innovation et de connaissance. Faites-en l’expérience avec un parcours scientifique pédestre gratuit à travers l’université et les écoles supérieures de Leuven. Jusqu’en 2012, Aha! Découverte des Sciences est entièrement consacré à la Passion. A chacune des treize facultés de la K.U. Leuven et aux trois écoles supérieures, se trouve un grand panneau avec une question intéressante et une réponse intelligente.  Dass Leuven eine innovative Wissensstadt ist, bedarf keiner Erörterung. Entdecken Sie dies mit einem wissenschaftlichen Wanderparcours entlang der Leuvener Universität und Hoch schulen. Bis 2012 steht Aha!WissenSchritte völlig im Zeichen der Passion. Vor jeder der dreizehn Fakultäten und an den drei Hoch schulen steht ein großes Schild mit einer kniffligen Frage und einer klugen Antwort.  There is no doubt that Leuven is an innovative city of knowledge. Discover it with a scientific walking route along the university and university colleges of Leuven. Until 2012, Aha! 3

Footsteps of Science will focus entirely on Passion. In front of each of the thirteen faculties and at the three university colleges you will find a large panel with a hard question and a smart answer.  Es evidente que Leuven es una ciudad del conocimiento más innovador. Descúbralo con un paseo recorriendo el conocimiento científico a lo largo de la universidad y escuelas superiores de Leuven. Hasta 2012 Ahá! Senda de la Ciencia está dedicado plenamente el tema de la Pasión. Para cada una de las trece facultades y las tres universidades hay un gran panel con preguntas difíciles y respuestas inteligentes.

Familiewandeling ‘De Passionele Zeven’ *

Promenade familiale | Familienwanderung | A walk for the family | Paseo familiar |

 Maak kennis met ‘Meester Jan’, de sympathieke klokkenluider van de Sint-Pieterskerk. Op een dag wordt hij hals over kop verliefd op een exotische schone. Vuurwerk! Een boekje met de gedroomde verhaallijn voor een theaterstuk in de passioneelste stad van het land: Leuven. Tijdens deze wandeling ben jij de ster van het stuk. Klaar om te schitteren in een Leuvens liefdesspel? Stap in de voetsporen van ‘Fiere Margriet’, ‘Wijze Fons’ en andere lokale helden. Stilte op de set en … actie!

Familiewandeling 'Victor P.' *  In het spoor van Victor P is een ongewone familiewandeling doorheen Leuven. Ze is geschreven door de bekende jeugdauteur Stefan Boonen. De tocht gaat langs smalle paadjes, tuinen en steegjes. Je komt in parken, speeltuintjes en op parkeerplaatsen. Of langs plaatsen waar je kan slenteren, rennen, zitten of zomaar kijken, luisteren en de verschillende gezichten van de stad ontdekken. Tijdens deze wandeling leer je dat elke tijd zijn sporen, verhalen en stadslegendes nalaat.

 Groot Begijnhof | Great Beguinage

De 4 abdijen van Leuven *

Les 4 abbayes de Leuven | die 4 Abteien von Leuven | the 4 abbeys of Leuven | las 4 abadías de Leuven

 De stad Leuven heeft sinds meerdere jaren belangrijke delen van de vier nog bestaande grote abdijsites op haar grondgebied in erfpacht: Abdij van Park (Heverlee), Abdij van Vlierbeek (Kessel-Lo), Abdij Keizersberg (Leuven, tegen Wilsele) en Sint-Geertruiabdij (centrum Leuven). Om bezoekers een blik te gunnen in delen van de abdijen die normaliter niet toegankelijk zijn voor publiek, wordt er per abdij een brochure uitgebracht. De brochures koppelen de geschiedenis van elke abdij aan een praktisch wandelparcours ter plaatse.

Leuven-La-Neuve *  Leuven is bekend en geliefd om zijn stadhuis, begijnhoven en kerken. Maar de stad is het voorbije decennium grondig veranderd en heeft duidelijk meer te bieden dan deze historische trekpleisters. Twee wandelroutes en twee fietsroutes leiden je langs het leeuwendeel van het recente Leuven. Je wordt ondergedompeld in een mix van historische en hedendaagse gebouwen die de stad rijker en verrassender maken.

Erasmuswandeling *

Balade d’Erasme | Erasmus-Wanderung | Erasmus walk | Paseo Erasmo |

 Een individuele wandeling door Leuven die herinnert aan Erasmus en zijn tijd. In de wandelgids lees je meer over de geschiedenis van tien historische gebouwen en plekken, en krijg je het verhaal van Erasmus en enkele van zijn tijdgenoten in Leuven.

* Enkel beschikbaar in het Nederlands |

Uniquement disponible en néerlandais | Nur auf Niederländisch | Only available in Dutch | Disponible únicamente en neerlandés |

 Meer info en plannetjes van deze activiteiten vind je bij:  Des compléments d’information et des plans de ces activités sont disponibles auprès de:  Weitere Informationen und Pläne zu diesen Aktivitäten erhalten Sie bei:  You can get more information and maps for these activities from:  Puedes encontrar más información y planos de estas actividades en: Toerisme Leuven Naamsestraat 1, 3000 Leuven t +32 (0)16 20 30 20 toerisme@leuven.be | tourisme@leuven.be | tourismus@leuven.be | tourism@leuven.be | turismo@leuven.be | 5

Citysounds *

Sonidos de la ciudad

 Met een mp3-speler rond je nek en een hoofd-telefoon op, volg je een parcours door de stad. Een totaalervaring in woord en geluid waarbij je door een personage wordt meegenomen langs alle plekken die Leuven interessant maken. Niet alleen het historische aspect van de stad wordt belicht, maar ook het hedendaags imago.

Citytripplanner  Een bezoek op maat met enkel de bezienswaardigheden die jou interesseren.  Une visite sur mesure, avec seulement les curiosités qui vous intéressent.  Ein maßgeschneiderter Besuch mit für Sie interessanten Sehenswürdigkeiten.  A tailor-made visit only to those sights which interest you.  Una visita a medida con tan solo los lugares que le interesan. www.citytripplanner.be

Fietsroute abdijen *

Route cyclable – abbayes | Fahrradweg – Abteien | Cycling route – abbeys | ciclismo ruta – abadías

 De abdijen zijn een belangrijke toeristische troef in Leuven. Deze prachtige culturele sites bieden dan ook een ideale gelegenheid om prachtig erfgoed in een veelal oorspronkelijk kader te bezoeken. Per abdij wordt een praktische, toeristische uitgave uitgebracht waarin enerzijds de geschiedenis van de abdij in beknopte vorm wordt verteld en anderzijds de bezoeker wordt meegenomen op een rondgang op de abdijsite. Speciaal hiervoor ontwikkelde Toerisme Leuven ook haar eerste fietsroute voor individuele fietsers langs de 4 Leuvense abdijen.

* Enkel beschikbaar in het Nederlands |

Uniquement disponible en néerlandais | Nur auf Niederländisch | Only available in Dutch | Disponible únicamente en neerlandés |

 Abdij van Park | Park Abbey

Fietsverhuur

Location de vélo | Fahrradverleih | Cycle hire | Alquiler de bicicletas | www.citytripplanner.be

Fietspunt Professor Roger Van Overstraetenplein 1/001 3000 Leuven fietspuntleuven@velo.be t +32 (0)16 21 26 03 07.00 – 19.00 1/4 – 15/10: zaterdag, samedi, Samstag, saturday, Sábado: 08.30 – 17.00 feestdagen, jours fériés, Feiertagen, public holidays, días feriados zondag, dimanche, Sonntag, sunday, domingo

Buiten het centrum En dehors du centre Außerhalb des zentrums Outside the centre Fuera del centro

 Het Vinne

Fietsknooppuntennetwerk

Réseau des carrefours cyclables | Radwegenetz | Cycling route network | Red de enlaces ciclistas |

 Volgende fietskaarten zijn te verkrijgen bij Toerisme Leuven: Vertrekkend vanuit Leuven • Fietsknooppuntennetwerk Dijleland: e 5 • Fietsknooppuntennetwerk Hageland: e 5 • Fietsknooppuntennetwerk Brabantse Kouters: e 5 • Fietsknooppuntennetwerk Pajottenland en Zennevallei: € 5  Les cartes cyclistes suivantes sont disponibles auprès de Tourisme Leuven: Au départ de Leuven • Réseau des carrefours cyclables Dijleland: e5 • Réseau des carrefours cyclables Hageland: e5 • Réseau des carrefours cyclables Brabantse Kouters: e 5 • Réseau des carrefours cyclables Pajottenland en Zennevallei: € 5

 The following cycling maps are available from Tourism Leuven: Departing from Leuven • Dijleland Cycling Route Network: e 5 • Hageland Cycling Route Network: e 5 • Brabantse Kouters Cycling Route Network: e 5 • Pajottenland en Zennevallei Cycling Route Network: € 5  Se puede conseguir mapas ciclistas en Turismo Leuven: Desde Leuven • Red ciclista de Dijleland: e 5 • Red ciclista de Hageland: e 5 • Red ciclista de Brabantse Kouters: e 5 • Red ciclista de Pajottenland en Zennevallei: €5  Fietsenknooppunt | Cycling Route Network

 Die folgenden Fahrradkarten sind bei Tourismus Leuven: Ab Leuven • Radwegenetz Dijleland: e 5 • Radwegenetz Hageland: e 5 • Radwegenetz Brabantse Kouters: e 5 • Radwegenetz Pajottenland en Zennevallei: €5

www.toerismevlaamsbrabant.be 7

Wandelen *

Promenades | Wandern | Walks | Paseos |

 Volgende wandelfolders zijn te verkrijgen bij Toerisme Leuven • 6 wandelingen tussen Zennevallei en Zoniënwoud: e 6 • 15 wandelingen in het Dijleland: e 9 • Wandelnetwerk Wingevallei: e 9 • Wandelnetwerk Getevallei: e 6 • Wandelboek Noord-Dijleland: e 6 • 12 wandelingen Hagelands Haspengouw: e6 • 15 wandelingen Velpevallei: e 6 • Box 9 natuurwandelingen Noord-Hageland: e 9 • 16 wandelingen Dender-Lombeek: e 6 • 29 wandelingen Brabantse kouters: e 9

 Abdij van Park | Park Abbey

 Les cartes de randonnée suivantes sont disponibles auprès de Tourisme Leuven • 6 promenades entre la vallée de la Senne et la Forêt de Soignes: e 6 • 15 promenades au Dijleland: e 9 • Réseau de promenades de la vallée de la Winge: e 9 • Réseau de promenades de la vallée de la Gette: e 6 • Guide de randonnées du Nord du Dijleland: e 6 • 12 promenades dans la Hesbaye du Hageland: e 6 • 15 promenades de la vallée de la Velpe: e 6 • Coffret de 9 promenades nature dans le Nord du Hageland: e 9 • 16 promenades à Dender-Lombeek: e 6 • 29 promenades dans les Brabantse kouters: e 9

 Wandelen | Walking

 Die folgenden Wanderkarten sind bei Tourismus Leuven erhältlich • 6 Wanderungen zwischen Zennevallei und Zoniënwald: e 6 • 15 Wanderungen im Dijleland: e 9 • Wandernetz Wingetal: e 9 • Wandernetz Getetal: e 6 • Wanderbuch Nord-Dijleland: e 6 • 12 Wanderungen Hagelands Haspengouw: e6 • 15 Wanderungen Velpetal: e 6 • Box 9 Naturwanderungen Nord-Hageland: e9 • 16 Wanderungen Dender-Lombeek: e 6 • 29 Wanderungen Brabantse Kouters: e 9

Begeleide natuurwandelingen**

 The following walking guides are available from Tourism Leuven • 6 walks between the Zenne Valley and Zonien Forest: e 6 • 15 walks in Dijleland: e 9 • Winge Valley Footpath Network: e 9 • Gete Valley Footpath Network: e 6 • Walks in North Dijleland (book): e 6 • 12 walks in Hesbaye, Hageland: € 6 • 15 walks in Velpe Valley: e 6 • Box 9 nature walks, North Hageland: e 9 • 16 walks Dender-Lombeek: e 6 • 29 walks Brabantse Kouters: e 9

** Enkel beschikbaar in het Nederlands, Frans en

 Se puede conseguir folletos de rutas de paseo en Turismo Leuven • 6 paseos entre el Valle del Zenne y el bosque de Zoniën: e 6 • 15 paseos por Dijleland: e 9 • Red de rutas a pie en el Valle del Winge: e9 • Red de rutas a pie en el Valle del Gete: e 9 • Libro de rutas de pie por Noord-Dijleland: e6 • 12 paseos por Hagelands Haspengouw: e 6 • 15 paseos por el Valle del Velpe: e 6 • Paquete de 9 rutas naturales por NoordHageland: e 9 • 16 paseos por Dender-lombeek: e 6 • 29 paseos por Brabantse Kouters: e 9

* Enkel beschikbaar in het Nederlands |

Uniquement disponible en néerlandais | Nur auf Niederländisch | Only available in Dutch | Disponible únicamente en neerlandés |

Promenades nature guidées | Begleitete Naturwanderungen | Accompanied nature rambles | Rutas naturales guiadas |

 Met een natuurgids wandel je door Heverleebos, Meerdaalwoud, Egenhovenbos en het natuurreservaat De Doode Bemde.  Promenez-vous avec un guide nature dans Heverleebos, Meerdaalwoud, Egenhovenbos et la réserve naturelle De Doode Bemde.  Ramble through Heverlee Forest, Meerdaal Forest, Egenhovenforest and the Doode Bemde nature reserve with a nature guide .

Engels | Uniquement disponible en néerlandais, en français et en anglais | Nur auf Niederländisch, Französisch und Englisch | Only available in Dutch, French and English | Disponible únicamente en neerlandés, francés e inglés

vzw ‘Vrienden van Heverleebos en Meerdaalwoud’ Waversebaan 66, 3001 Leuven t +32 (0)16 23 05 58 vhm.infocentrum@skynet.be www.vhm-vzw.org

Heverleebos (650 ha), Meerdaalwoud (1319 ha), Egenhovenbos (54 ha)  Het Heverleebos vormt samen met het vlakbij gelegen Meerdaalwoud nog steeds één van de grootste Vlaamse boscomplexen en een natuurlijke groene long ten zuiden van de stad. Het rastervormige wegenpatroon linkt beide bossen aan elkaar. Wandelaars, fietsers en andere recreanten kunnen er tot rust komen. Heverleebos ontwikkelt zich tot een recreatief bos waar je kan wandelen en fietsen. Grote kaarten geven de bezoeker meteen de nodige info. Op verschillende plaatsen staan zitbankjes en bij de planten en bomen hangen bordjes met uitleg. In het Meerdaalwoud primeert de natuur. Sommige delen zijn slechts beperkt toegankelijk zodat de natuur in alle verscheidenheid kan floreren. Een 8-tal kilometer ten zuiden van Leuven ligt het natuurgebeid De Doode Bemde met ruim 9 km wandelpaden. Van deze paden wordt alle gemotoriseerd verkeer geweerd. Twee kijkhutten bieden een zicht op de talrijke aanwezige watervogels. 9

 Meerdaalwoud | Meerdaal Forest

 Avec la forêt de Meerdaal toute proche, le bois de Heverlee demeure l'un des plus grands domaines boisés de Flandre et un poumon vert naturel au sud de la ville. Des chemins sillonnent et relient ces deux bois où promeneurs, cyclistes et autres peuvent se détendre. Le bois de Heverlee est devenu un lieu récréatif où vous pouvez vous promener, à pied ou à vélo. De grandes cartes donnent immédiatement au visiteur les renseignements nécessaires. Des bancs jalonnent tout le parcours et des écriteaux avec explications sont suspendus aux plantes et aux arbres. La nature prime dans la forêt de Meerdaal. Certaines parties ne sont que partiellement accessibles, de sorte que la nature peut s’épanouir dans toute sa diversité. À environ 8 kilomètres au sud de Leuven, le domaine naturel De Doode Bemde totalise plus de 9 kilomètres de sentiers de promenade. Ces chemins sont interdits aux véhicules à moteur. En outre, deux cabanes d'observation permettent d'admirer les nombreux oiseaux aquatiques présents.  Der Heverleebos bildet zusammen mit dem nahe gelegenen Meerdaalwoud noch immer einen der größten flämischen Waldkomplexe und eine natürliche grüne Lunge im Süden der Stadt. Das rasterförmige Muster der Wege verbindet beide Wälder miteinander. Wanderer, Radfahrer und andere Erholungssuchende können dort zur Ruhe kommen. Heverleebos entwickelt sich zu einem erholsamen Wald, in dem Sie wandern und Rad fahren können. Große Karten bieten dem Besucher sofort die nötigen Informationen. An verschiedenen Stellen stehen Sitzbänke zur Verfügung und bei den Pflanzen und Bäumen hängen Schilder mit einer Erläuterung. 10

Im Meerdaalwoud hingegen steht die Natur im Vordergrund. Einige Teile sind nur beschränkt zugänglich, damit die Natur in ihrer ganzen Vielfalt gedeihen kann. 8 Kilometer südlich von Leuven liegt das Naturgebiet De Doode Bemde mit rund 9 km Wanderwegen. Auf diesen Wegen ist jeder motorisierte Verkehr verboten. Zwei Aussichtshütten bieten einen Blick auf die zahlreich anwesenden Wasservögel.

 Heverlee Forest and the nearby Meerdaal Forest are still one of the largest Flemish wood complexes and together form a natural green lung south of the town. The gridshaped road pattern links both woods. Walkers, cyclists and other holiday-makers are able to relax here. Heverlee Forest is developing into a recreational forest where you can walk and cycle. Large maps provide visitors immediately with the necessary information. There are benches in various places and explanatory signs hanging near plants and trees. In Meerdaal Forest nature comes first. Some parts have only limited access so that nature can flourish in all its diversity. Some 8 kilometres to the south of Leuven there is De Doode Bemde natural reserve with over 9 km of walking paths. No motorized traffic is allowed on these paths. Two observation huts offer a view of the great variety of water birds.  El bosque Heverleebos, junto con el cercano Meerdaalwoud, forma una de las zonas forestales más grandes de Flandes y es un pulmón verde natural en el sur de la ciudad. Una red de carreteras formando un patrón en cuadrícula une los dos bosques. Senderistas, ciclistas y otras personas que disfrutan del ocio pueden relajarse aquí. Heverlee se ha desarrollado hasta llegar a ser un bosque de recreo donde se puede caminar y pasear en bicicleta. Grandes mapas muestran al visitante la información necesaria. Hay bancos en diversos lugares, y en las plantas y árboles cuelgan carteles con explicaciones. En el bosque Meerdaalwoud prevalece la naturaleza. Algunas partes sólo son parcialmente accesibles para que la naturaleza pueda florecer en toda su diversidad. A 8 kilómetros al sur de Leuven se encuentra el parque natural De Doode Bemde con más de 9 Km. de senderos. Por estos caminos no se permite el acceso de ningún vehículo motorizado. Dos cabañas ofrecen vistas a las numerosas aves acuáticas.

 Dieser Familienpark stützt sich auf drei Pfeiler: Erholung, Sport und Ausbildung. Kinder können sich auf den Spielplätzen, in Elektrobooten, Minicars und im erneuerten beheizten Freiluft-Planschbecken austoben. Im Bienenhaus können Sie die Aktivitäten der Bienen hinter Glas beobachten, und eine kleine Ausstellung erzählt alles über Honig und Bienenwachs. Im Ökozentrum erfahren Sie alles über ‘Wasser’. Für die Wanderfreunde führt ein schöner Pfad zur nahe gelegenen Abtei von Vlierbeek.  Provinciedomein | Provincial Park Kessel-Lo

Provinciedomein Kessel-Lo

Provinciedomein Kessel-Lo | Provinziale Freizeitdomäne Kessel-Lo | Kessel-Lo Provincial Park | Dominio Provincial de Kessel-Lo |

 Dit familiepark steunt op drie pijlers: recreatie, sport en educatie. Kinderen kunnen er hun hart ophalen in de speeltuinen, spelen met de elektroboten en minicars en waterpret beleven in het vernieuwde en verwarmde openluchtploeterbad. In het bijenhuis kan je de activiteiten van de bijen achter glas gadeslaan terwijl een kleine tentoonstelling alle info over honing en bijenwas biedt. In het ecocentrum kom je alles te weten over ’water’. En wie wil wandelen, kan een fraai pad volgen dat leidt naar de Abdij van Vlierbeek.  Ce parc familial repose sur trois piliers: les loisirs, le sport et l’éducation. Les enfants peuvent gambader dans les plaines de jeux, jouer avec des bateaux électriques et des minicars, et s’adonner aux plaisirs aquatiques dans la pataugeoire en plein air, chauffée et totalement rénovée. La maison de l’apiculture vous permet d’admirer les activités des abeilles derrière une paroi vitrée, tandis qu’une petite exposition donne tous les renseignements à propos du miel et de la cire d’abeille. L’eau n’aura plus de secrets pour vous, grâce au centre écologique. Les visiteurs désireux de se balader pourront suivre un agréable sentier menant à l’Abbaye de Vlierbeek.

 This family park is based on three things: recreation, sport and education. Children can have a whale of a time in its playgrounds, play with the electroboats and minicars, and splash around in the modernised heated outdoor toddlers pool. In the bee house you can watch the activities of the bees behind glass, while a small exhibition provides all the details of honey and beeswax. In the ecocentre you’ll find out everything about ’water’. And anyone who wants a walk can take a charming path leading to Vlierbeek Abbey.  Este parque familiar se sustenta sobre tres pilares: ocio, deporte y educación. Los niños pueden disfrutar en los parques infantiles, jugar con barcos eléctricos o minikarts y vivir toda una experiencia acuática en la renovada piscina climatizada al aire libre. En la ‘Casa de las Abejas’ se puede observa la actividad de las abejas detrás de un cristal mientras que una pequeña exposición ofrece toda la información acerca de la miel y de la cera de abejas. En el ‘ecocentrum’ se puede averiguar todo sobre el agua. Y quién prefiera pasear, puede recorrer un hermoso sendero que conduce a la Abadía de Vlierbeek.

Gemeenteplein 5, 3010 Leuven t +32 (0)16 25 13 92 provinciedomein.kessello@ vlaamsbrabant.be www.vlaamsbrabant.be/kessello

28/3 - 31/10: 09.00 - 21.00 1/11 - 27/3: 09.00 - 19.00 11

Actief en avontuurlijk

Place à l'action et à l'aventure Aktiv und abenteuerlich Active and adventurous Activo y de aventura

• Cameleon Events T +32 (0)474 97 12 54 info@cameleon-events.be www.cameleon-events.be • iChallenge, the first Citygame-shop in the world T +32 (0)478 07 66 79 info@ichallenge.be www.ichallenge.be

• Multiflor (VIPcruise.eu) Veeweidestraat 31 3040 St-Agatha-Rode T +32 (0)16 47 14 38 F +32 (0)16 47 04 54 info@vipcruise.eu www.vipcruise.eu • Natural Exclusive Sports (NES) T +32 (0)495 53 45 34 herman.smulders@nes.be www.nes.be • Natur-Natur Stationsstraat 13, 3060 Korbeek-Dijle T +32 (0)16 47 01 02 info@natur-natur.be www.natur-natur.be

Groene plekjes Les espaces verts Grüne Oasen Green places Zonas verdes

  Kruidtuin | Herb garden

 Leuven ist eine auffallend grüne Stadt. Die weitläufigen Parks und Gelände am Stadtrand bieten sich für eine passive und aktive Erholung an. Die Provinzialdomäne Kessel-Lo bietet für Groß und Klein zahlreiche Möglichkeiten der Freizeitgestaltung. Spaziergänge sind rund um die Teiche der Abtei von Park und im Gelände von Arenberg möglich, aber auch am Dijle-Pfad entlang, der sich durch die Stadt schlängelt. Zahlreiche Parks und Innengärten sind der Öffentlichkeit zugänglich. Im Kräutergarten kann man die prachtvoll restaurierte Orangerie besuchen.  Leuven is een opvallend groene stad. De uitgestrekte parken en domeinen aan de rand van de stad zijn ideaal voor passieve en actieve recreatie. Het Provinciedomein KesselLo biedt zeer gevarieerde mogelijkheden tot ontspanning voor groot en klein. Je kan wandelen rond de vijvers van de Abdij van Park, in het domein van Arenberg en langs het Dijlepad dat door de stad kronkelt. Hier zijn talrijke parken en binnentuinen voor het publiek toegankelijk. In de kruidtuin kan je de prachtig gerestaureerde oranjerie bezoeken.

 Leuven is a strikingly green town. The extensive parks and estates on the edge of the town are ideal for passive and active recreation. The Kessel-Lo Provincial Park offers young and old alike highly varied opportunities to relax. You can take a walk around the fishponds of Park Abbey and in the Arenberg estate, or along the Dijle Path, which twists its way through the town. Here numerous parks and indoor gardens are open to the public. In the herb garden you can visit the superbly restored orangery.

 Leuven est une ville étonnamment verte. Les vastes parcs et les domaines à la lisière de la ville sont l’endroit idéal pour les loisirs passifs et actifs. Le Domaine provincial de Kessel-Lo offre des possibilités de détente très variées, pour les jeunes de 7 à 77 ans. Vous pouvez vous promener le long des étangs de l’Abbaye du Parc, dans le domaine d’Arenberg, ou emprunter le sentier de la Dyle qui serpente dans la ville. De très nombreux parcs et jardins intérieurs sont accessibles au public. Vous pouvez, dans le Jardin botanique, visiter l’orangerie superbement restaurée.

 Leuven es una ciudad sorprendentemente verde. Sus grandes parques y zonas de ocio de las afueras son ideales para el ocio pasivo y activo. El Dominio Provincial Kessel-Lo le ofrece diversas opciones de ocio para todas las edades. Se puede caminar alrededor de los estanques de la Abadía del Parque y por el dominio de Arenberg, así como a lo largo de la ruta Dijlepad que serpentea a través de la ciudad. Existen numerosos parques y jardines abiertos al público. En el jardín botánico se puede visitar el magnífico invernadero restaurado. 13

 Kruidtuin | Herb garden

Kruidtuin | Jardin botanique | Kräutergarten | Herb Garden | Jardín botánico |  De kruidtuin van Leuven is de oudste van België. De Leuvense universiteit legt in 1738 al een eerste kruidtuin aan voor haar studenten geneeskunde. Die blijkt al snel te klein zodat er in 1819 op de huidige locatie - een gesloopt Kapucijnenklooster - een nieuwe botanische tuin wordt aangelegd. Het neoclassicistische poortgebouw, de oranjerie en het pittoreske grondplan van de tuin dateren uit deze pe riode en bepalen tot op de dag van vandaag de voorname sfeer van ‘den botanieken hof’, zoals hij door de Leuvenaars wordt genoemd. De botanicaschool, een tuindeel met rasterpatroon, toont 792 planten van verschillende plantenfamilies, ingedeeld volgens de plantensystematiek van de beroemde botanicus Linnaeus. Het is nu nog steeds een belangrijke, wetenschappelijk onderbouwde bron van informatie voor studenten en herboristen. In 1835 wordt de tuin overgedragen aan de Stad Leuven. In 1982 renoveert men de oranjerie in haar oorspronkelijke staat en plaatst men er een tropische serre. Die wordt begin jaren ’90 gevolgd door de watertuin, de fruittuin en de verzonken tuin. De alpenkas en Victoriaanse kas zijn naar Engels model gebouwd. Naast de wetenschappelijke en educatieve waarde van de plantencollectie, heeft de kruidtuin ook een recreatieve functie. Het is een geliefkoosde plek voor Leuvenaars en toeristen die dagelijks genieten van de paradijselijke schoonheid van het geheel. In de maanden juli en augustus vormt de tuin het decor voor ‘Zomer in de Kruidtuin’ (www.zomerindekruidtuin.be.): een openluchttentoonstelling met kunstwerken uit binnen- en buitenland. 14

Een gratis geleid bezoek van anderhalf uur voor groepen van 10 tot 30 personen wordt verzorgd door de tuiniers op voorwaarde dat je minstens twee weken op voorhand reserveert op het nummer + 32 (0)16 23 24 00. Je kan de tuingids downloaden op www.leuven. be. Deze brengt je langs zestien mooie plekjes in de kruidtuin.  Le Jardin botanique de Leuven est le plus vieux de Belgique. En 1738, l’Université de Leuven a aménagé un premier jardin pour ses étudiants en médecine. Un agrandissement s’est avéré rapidement indispensable et en 1819, un nouveau jardin botanique a donc été créé à l’emplacement actuel, sur le site d’un monastère capucin abandonné. Le porche néoclassique, l’orangerie et le plan pittoresque du jardin datent de cette époque et déterminent, aujourd’hui encore, l’ambiance agréable qui règne dans ‘Den botanieken hof’, comme se plaisent à l’appeler les Louvanistes. L’école de botanique, une section de jardin aménagée en forme de grille, présente 792 plantes de familles diverses, classées selon la systématique des plantes du célèbre botaniste Linné. Ce dernier constitue toujours une source d’informations scientifiques majeure pour les étudiants et herboristes. Le jardin a été cédé à la ville de Leuven en 1835, laquelle a, en 1982, restauré l’orangerie dans son état original et y a aménagé une serre tropicale. Cet aménagement a été suivi au début des années 1990 par le jardin aquatique, le jardin fruitier et le jardin enfoncé. Les serres alpestre et victorienne ont été conçues selon le modèle anglais. Outre

la valeur scientifique et éducative de la collection de plantes, le Jardin botanique a également une fonction récréative; c’est en effet l’un des endroits favoris des Louvanistes et des touristes, qui viennent chaque jour se plonger dans la beauté paradisiaque de ce lieu. Au cours des mois de juillet et d’août, le jardin devient le décor des ‘Zomer in de Kruidtuin’ (www.zomerindekruidtuin.be), une exposition à ciel ouvert d’œuvres d’art belges et étrangères. Les groupes de 10 à 30 personnes peuvent bénéficier gratuitement d’une visite d’une heure et demie, sous la direction d’un jardinier, sous réserve cependant d’une réservation effectuée deux semaines à l’avance au moins au numéro + 32 (0)16 23 24 00. Vous pouvez également télécharger le guide du jardin sur www.leuven.be. Vous y découvrirez 16 endroits de charme dans le Jardin botanique.  Der Kräutergarten von Leuven ist der älteste von Belgien. Die Leuvener Universität legte 1738 einen ersten Kräutergarten für ihre Medizinstudenten an. Dieser war jedoch schon bald als zu klein, sodass 1819 am heutigen Standort - auf dem Gelände eines abgerissenen Kapuzinerklosters - ein neuer botanischer

Garten angelegt wird. Das neoklassizistische Torgebäude, die Orangerie und der male rische Grundplan des Gartens stammen aus dieser Periode und sie bestimmen bis heute die vornehme Atmosphäre von ‘Den botanieken hof’, wie er von den Einwohnern Leuvens genannt wird. Die Botanikschule, ein Gartenteil mit Gittermuster, zeigt 792 Pflanzen verschiedener Pflanzenfamilien, die gemäß der Pflanzensystematik des berühmten Botanikers Linnaeus eingeteilt sind. Der Garten stellt noch heute eine bedeutende wissenschaftlich untermauerte Informationsquelle für Studenten und Herbalisten dar. 1835 wurde der Garten an die Stadt Leuven übertragen. 1982 wurde die Orangerie in ihren ursprünglichen Zustand zurückversetzt, außerdem wird ein tropisches Gewächshaus errichtet. Anfang der Neunziger Jahre wurde der Wassergarten angelegt, gefolgt vom Obstgarten und dem versunkenen Garten. Das Alpengewächshaus und das viktorianische Gewächshaus wurden nach englischem Vorbild errichtet. Neben dem wissenschaftlichen und pädagogischen Wert der Pflanzensammlung hat der Kräutergarten auch eine Funktion als Erholungsgebiet. Es ist ein liebkoster Ort für

 Kruidtuin | Herb garden

Leuvener und Touristen, die täglich die paradiesische Schönheit des Ganzen genießen. In den Monaten Juli und August stellt der Garten das Dekor für ‘Zomer in de Kruidtuin’ dar (www.zomerindekruidentuin.be): eine Freiluft-ausstellung mit Kunstwerken aus dem In- und Ausland. Ein kostenloser geführter Besuch mit einer Dauer von eineinhalb Stunden für Gruppen von 10 bis 30 Personen wird von den Gärtnern übernommen, unter der Voraussetzung, dass Sie mindestens zwei Wochen im Voraus unter Tel. +32 (0)16 23 24 00 reservieren. Unter www.leuven.be können Sie einen Gartenführer herunterladen. Dieser führt Sie zu 16 schönen Plätzen im Kräutergarten.  Leuven’s herb garden is the oldest in Belgium. Leuven University laid out the first herb garden for its medical students in 1738. It very quickly became apparent that this was too small, so a new botanic garden was laid out on the current site - a demolished Capuchin monastery - in 1819. The neoclassical gateway, the orangery and the picturesque layout of the garden date from this period and to this day determine the noble character of ‘den botanieken hof’, as Leuveners call it. The botany school, a part of the garden with a grid pattern, exhibits 792 plants of different families, classified in accordance with the plant system of the famous botanist Linnaeus. It is still an important scientifically based source of information for students and herbalists. In 1835 the garden was conveyed to the Town of Leuven. In 1982 the orangery was restored to its original condition and a tropical house was installed in it. This was followed in the early ’90s by the water garden, the fruit garden and the sunken garden. The Alpine and Victorian houses are constructed after the English model. Beside the scientific and educational value of its plant collection, the herb garden also has a recreational function. It is a favourite spot for Leuven people and tourists who every day enjoy its idyllic beauty. In July and August the garden provides the backdrop for ‘Zomer in de Kruidtuin’ (www.zomerinde kruidtuin.be.): an open air exhibition of works of art from Belgium and abroad. The garden staff are able to provide a free 1½ hour guided tour for groups of 10 to 30 people, provided that you reserve at least two weeks beforehand on + 32 (0)16 23 24 00. You can also download the guide to the garden from www.leuven.be. This takes you through sixteen beautiful spots in the herb garden. 16

 El jardín botánico de Leuven es el más antiguo de Bélgica. La Universidad de Leuven creó, ya en 1738, un primer jardín botánico para sus estudiantes de medicina. Este resultó quedarse pequeño de modo que en 1819 se fundó uno nuevo en la ubicación actual: un convento capuchino derruido. La puerta de entrada neoclásica, el invernadero y la pintoresca planta del jardín datan de ese período y siguen determina hasta hoy el ambiente distinguido del ‘Botanieken Hof’, tal y como lo siguen llamando los lovanienses. La escuela de botánica, una sección mallada del jardín, muestra 792 ejemplares de diferentes familias botánicas clasificadas según la taxonomía del célebre botánico Linneo. Sigue constituyendo una importante fuente de información científica para estudiantes y herboristas. En 1835, el jardín fue transferido a la ciudad de Leuven. En 1982 se restauró el invernadero a su estado original y se instaló en él jardín tropical. A principios de los 90 le siguieron el jardín acuático, la huerta frutal y el jardín sumergido. El invernadero alpino y el invernadero victoriano son de estilo inglés. Además del valor científico y educativo de la colección de plantas, el jardín botánico también tiene una función recreativa. Es un lugar muy querido por los lovanienses y los turistas que disfrutan diariamente de la belleza paradisíaca del complejo. En julio y agosto, el jardín constituye el escenario de ‘Zomer in de Kruidtuin’ (www.zomerindekruidtuin.be.): una exposición al aire libre con obras de arte nacionales e internacionales. Los jardineros realizan una visita guiada gratuita de hora y media de duración para grupos de 10 a 30 personas siempre que se reserve con al menos dos semanas de antelación por teléfono + 32 (0) 16 23 24 00. También se puede descargar la guía del jardín en www.leuven.be. La guía ofrece un recorrido por dieciséis hermosos lugares del jardín botánico.

Hortus Botanicus Lovaniensis Kapucijnenvoer 30 3000 Leuven t + 32 (0)16 29 44 88

1/10 - 30/4: 09.00 - 17.00 1/5 - 30/9: 09.00 - 20.00 25/12 & 1/1

 Sint-Donatuspark

 Het ruime stadspark is ontstaan in 1866 door het samenvoegen van particuliere eigendommen zoals het afgebrande Sint-Donatus college en de tuinen van drie andere colleges. Het is aangelegd in Engelse landschapsstijl. Je vindt er nog de ruïnes van enkele torens van de eerste ringmuur rond Leuven, opgetrokken in de 12de eeuw. In de jaren negentig werd het park volledig gerenoveerd. ’s Avonds worden de toegangen gesloten.

 Der weitläufige Stadtpark entstand 1866 durch die Zusammenführung von Privateigentümern wie dem abgebrannten Sint-Donatus-Kolleg und den Gärten drei anderer Kollege. Er ist im englischen Landschaftsstil angelegt. Sie finden dort noch die Ruinen einiger Türme der ersten Ringmauer rund um Leuven, die im 12. Jahrhundert errichtet wurden. In den Neunziger Jahren wurde der Park vollständig renoviert. Abends werden die Parkeingänge geschlossen.

 Ce vaste parc municipal est né en 1866 de la fusion de domaines privés dont le collège Saint-Donat, ravagé par les flammes, et les jardins de trois autres collèges. Il a été aménagé dans le style paysagiste anglais. On y retrouve encore les vestiges de quelques tours du premier rempart autour de Leuven, érigé au 12ème siècle. Le parc a été entièrement rénové dans les années 1990. Les accès sont fermés le soir. 17

 Provinciedomein | Provincial Park Kessel-Lo

 Sint-Geertruiabdij | St-Gertrude's Abbey

 This spacious municipal park came about in 1866 by the combination of private properties such as the burnt-out St. Donatus College and the gardens of three other colleges. It is laid out in the English style. You can still find the ruins of some of the towers of the first town walls round Leuven, erected in the 12th century. The park was fully renovated in the nineties. The entrances are closed in the evening.  Este amplio parque fue creado en 1866 al juntar fincas particulares, como el Colegio de San Donato tras sufrir un incendio, y los jardines de otros tres colegios. Su diseño se corresponde con el estilo paisajista inglés. Aún se puede observar las ruinas de algunas torres de la primera muralla de Leuven, construida en el S. XII. En la década de los noventa, el parque se renovó por completo. Los acceso permanecen cerrados por las noches.

Vlamingenstraat - Deberiotstraat Tiensestraat 3000 Leuven

Kleinere parken in Leuven

Parcs plus petits à Leuven | Kleinere Parks im Leuven | Smaller parks in Leuven | Parques menores de Leuven |

• Rambergpark Naamsestraat - Schapenstraat, 3000 Leuven • Mariapark Bankstraat - Kartuizerstraat, 3000 Leuven • Park Den Bruul Brouwersstraat, 3000 Leuven • Tuin Dewalque Nobelstraat - Straatjesgang, 3000 Leuven • Dijlepark Redingenstraat, 3000 Leuven • Park Penitentienenstraat Penitentienenstraat, 3000 Leuven • Park Van Waeyenberghlaan Monseigneur Van Waeyenberghlaan, 3000 Leuven • ’t Katelijnehofje Klein begijnhof - Mechelsestraat, 3000 Leuven

Actief in het Hageland en de Groene Gordel Actif dans le Hageland et la Groene Gordel Aktiv im Hageland und dem Groene Gordel Active in Hageland and the Groene Gordel Actividades en Hageland y en el Groene Gordel

 Wie gebeten is door de wandelmicrobe kan er op uittrekken in het Hageland of de Groene Gordel. Ook als fietser kom je ruimschoots aan je trekken. De fietsroutes Hageland en Dijleland (Groene Gordel) hebben allebei een knooppunt in Leuven, allemaal mooi in kaart gebracht en bewegwijzerd. Ook voor paardenliefhebbers zijn er verschillende ruiterroutes.  Si vous êtes rongé par le virus de la marche, rendez-vous dans le Hageland ou la Groene Gordel. Le cycliste y trouvera également chaussure à son pied. Un carrefour des itinéraires cyclables du Hageland et du Dijleland (Groene Gordel), qui sont parfaitement répertoriés et balisés, a en effet été aménagé à Leuven. Divers sentiers ont également été aménagés pour les cavaliers.  Wer vom Wandervirus infiziert ist, kann in das Hageland oder in den Groene Gordel ziehen. Auch als Radfahrer kommen Sie voll auf Ihre Kosten. Die Radrouten Hageland und Dijleland (Groene Gordel) haben beide einen Knotenpunkt in Leuven, sind gut in den Karten ausgewiesen und gut ausgeschildert. Auch für Pferdeliebhaber gibt es verschiedene Reitwege.  People who’ve been bitten by the walking bug can stretch their legs in Hageland or the Groene Gordel. And there’s loads of stuff for the cyclist too. The Hageland and Dijleland (Groene Gordel) cycle routes both have access points in Leuven, all nicely mapped out and signposted. There are also various riding routes for horse lovers.  Los apasionados de los paseos pueden dar rienda suelta a su afición en Hageland o en el Groene Gordel. Los ciclistas también disfrutarán de una amplia oferta. Las rutas en bicicleta por Hageland y Dijleland (Groene Gordel) confluyen en Leuven y se encuentran perfectamente señalizadas e indicadas en los planos. Los amantes de los caballos disponen de diversas rutas de equitación.

ANTWERPEN OOSTVLAANDEREN

BRABANTSE KOUTERS

HAGELAND

GROENE GORDEL BRUSSEL BRUXELLES

LIMBURG

LEUVEN DIJLELAND

PAJOTTENLAND ZENNEVALLEI

BRABANT WALLON HAINAUT

LIÈGE

Tips

Conseil | Tipps | Consejos

 Heel wat fietslussen en alle ruiterroutes zijn gratis downloadbaar.  De nombreuses boucles cyclistes ainsi que tous les sentiers équestres peuvent être téléchargés gratuitement.  Viele Fahrradrundwege und alle Reitwege können gratis heruntergeladen werden.  Many cycle loops and all riding routes can be downloaded free of charge.  Se pueden descargar gratis muchos itinerarios de senderos para bicicletas y todas las rutas de equitación.

www.toerismevlaamsbrabant.be

L EUVEN | Flanders | Belgi U M

 TOERISME LEUVEN

Open van maandag tot zondag van 10.00 tot 17.00 uur. Gesloten op feestdagen, brugdagen en zondagen van 1 november tot eind februari. t +32 (0)16 20 30 20 - f +32 (0)16 20 30 03 - toerisme@leuven.be - www.visitleuven.be

 TOURISME LEUVEN

Ouvert du lundi au dimanche de 10 h à 17 h. Fermé durant les jours fériés, les ponts et les dimanches, du 1er novembre à la fin du mois de février. t +32 (0)16 20 30 20 - f +32 (0)16 20 30 03 - tourisme@leuven.be - www.visitleuven.be

 TOURISMUS LEUVEN

Geöffnet Montag bis Sonntag von 10.00 bis 17.00 Uhr. Geschlossen an Feiertagen, Brückentagen und den Sonntagen vom 1. November bis Ende Februar. t +32 (0)16 20 30 20 - f +32 (0)16 20 30 03 - tourismus@leuven.be - www.visitleuven.be

 TOURISM LEUVEN

Open from from 10:00 to 17:00, Monday to Sunday. Closed on public holidays and associated days and Sundays from the first of November to the end of February. t +32 (0)16 20 30 20 - f +32 (0)16 20 30 03 - tourism@leuven.be - www.visitleuven.be

 TURISMO LEUVEN

Abierto de lunes a domingo de 10.00 a 17.00 horas. Cerrado en festivos, puentes y domingos del 1 de noviembre hasta finales de febrero. t +32 (0)16 20 30 20 - f +32 (0)16 20 30 03 - turismo@leuven.be - www.visitleuven.be

Colofon  De grootste zorg werd besteed aan de nauwkeurigheid en actualiteit van de in deze gids gepubliceerde gegevens. Toerisme Leuven verontschuldigt zich voor eventuele vergissingen. De uitgever is evenwel niet verantwoordelijk voor wijzigingen na publicatie-datum. Alle opmerkingen en wijzigingen kan u doorgeven aan infogids@leuven.be. In deze reeks vindt u ook: wegwijs in Leuven architectuur en sculpturen universiteit en hogescholen groepsrondleidingen en dagtrips logeren en vertoeven smaakvol genieten en uitgaan evenementen en activiteiten

 Le plus grand soin a été apporté à l’exactitude et à la pertinence des données publiées dans ce guide. Tourisme Leuven vous prie cependant d’accepter ses excuses pour les éventuelles erreurs qui s’y seraient glissées. L’éditeur n’est pas responsable des modifications apportées après la date de publication. Vous pouvez faire parvenir toutes vos remarques et modifications à infogids@leuven.be. Vous trouverez également dans cette série: le guide incontournable de Leuven architecture et sculptures l’université et les écoles supérieures visites guidées pour les groupes et excursions d’un jour se loger à Leuven l’art de profiter et de sortir événements et activités

 Für die in diesem Reiseführer veröffentlichten Angaben wurde in Bezug auf Genauigkeit und Aktualität die größte Sorgfalt angewendet. Tourismus Leuven entschuldigt sich für eventuelle Irrtümer. Der Herausgeber ist allerdings nicht für Änderungen verantwortlich, die nach der Veröffentlichung erfolgen. Hinweise und Änderungen können Sie melden an infogids@leuven.be. In dieser Reihe finden Sie auch: Wegweiser durch Leuven Architektur und Skulpturen Universität und Hochschulen Gruppenführungen und Tagesausflüge zu Gast in Leuven kulinarisch genießen und ausgehen Veranstaltungen und Aktivitäten

P R I JS | P R I X | P REIS | P RIC E | P RE CIO : v 0,50

 The greatest care has been taken over the accuracy and up-to-dateness of the information published in this guide. Tourism Leuven declines all liability for any errors. Neither is the publisher liable for changes after the date of publication. Any comments and changes may be communicated to infogids@leuven.be. This series also includes: street wise in Leuven architecture and sculptures university and colleges group tours and day trips lodging in Leuven culinary delights and nightlife events and activities

 Los datos publicados en esta guía se han recopilado con el máximo cuidado y comprobando su vigencia. Turismo de Leuven traslada sus disculpas ente posibles errores. El editor no asume ninguna responsabilidad por modificaciones posteriores a la fecha de publicación. Puede remitir sus observaciones y modificaciones a infogids@ leuven.be. En esta misma serie también encontrará: guía de Leuven arquitectura y esculturas universidad y escuelas superiores visitas para grupos y excursiones de un día alojamiento en Leuven salir y disfrutar con buen gusto eventos y actividades