Toegankelijke uitstappen in Vlaanderen en Brussel by Toerisme Vlaanderen/ VISITFLANDERS

Toegankelijke uitstappen in Vlaanderen en Brussel 2024

INLEIDING |

COLOFON Verantwoordelijke Uitgever (V.U.) Peter De Wilde, Toerisme Vlaanderen, Grasmarkt 61, 1000 Brussel Wettelijk depot D/2023/5635/31 Contact toegankelijk@toerismevlaanderen.be Meer informatie www.toerismevlaanderen.be Vormgeving Jedidja Samyn Fotografie copyrights Jan D’Hondt Ateljé D, Yves Adams, Karl Bruninx, Bjorn Snelders, Piet De Kersgieter, Sanne De Block, Jean-Paul Remy, Filip Dujardin, Jan Darthet, Misjel Decleer, Sarah Bauwens, Steven De Backer, Sven Coubergs, Sien Verstraeten, David Samyn, Tim Bilman, Gert Swillens, Lander Loeckx, Elke Wendrickx, Victoriano Moreno, Luc Daelemans, Eric Bouvier, Joris Luyten, M. Willemstein, Lieke Heijn & Pim Janswaard, Hendrik De Schrijver, Paulien Maes, Wetravel2, Vlaamse Jeugdherbergen, Choco-story, Chocolate Nation, Westtoer, HIPPO.WAR Waregem, Toerisme Ieper, Visit Brussels, SNT Brugge, Michael Maes, Toerisme Koksijde, Wannes De Bree, FrDr - CC BY-SA 4.0, Mie De Backer, We have heart, Lander Loeckx, Toerisme Tongeren. Met dank aan Inter: toegankelijkheidsdoorlichtingen Alle rechten voorbehouden. Behoudens de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, op welk wijze ook, zonder de voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgever.

INHOUD Inhoud 2 Colofon 2 1. Inleiding

2. West-Vlaanderen & de kust

3. Oost-Vlaanderen

4. Antwerpen

5. Vlaams-Brabant & Brussel

6. Limburg

100

Infokantoren 7 Musea & attracties 14 Monumenten en gebouwen 28 Wandelen & Fietsen 36 Infokantoren 40 Musea & attracties 43 Monumenten en gebouwen 49 Wandelen & Fietsen 51 Autoroutes 54 Infokantoren 56 Musea & attracties 62 Monumenten en gebouwen 73 Wandelen & Fietsen 76 Autoroutes 81 Infokantoren 83 Musea & attracties 85 Monumenten en gebouwen 95 Wandelen & Fietsen 97 Infokantoren 101 Musea & attracties 105 Wandelen & Fietsen 109

Notities 112

1 / INLEIDING Benieuwd wat er allemaal te bezoeken valt in Vlaanderen? Ga eens één van de duizenden historische gebouwen binnen en laat je verrassen! Het ruime aanbod aan musea, kastelen en religieuze gebouwen biedt voor ieder wat wils. Ook voor natuurliefhebbers valt er natuurlijk heel wat te beleven. Snuisteren, verkennen, bezoeken en beleven: het kan allemaal! Ook voor wie nood heeft aan bepaalde aanpassingen of extra voorzieningen. Deze brochure biedt een overzicht van de mogelijkheden voor toegankelijke uitstappen in Vlaanderen en Brussel. Hoewel we er ons van bewust zijn dat deze informatie nog niet volledig is, hopen we je hiermee alvast te verleiden tot een bezoekje.

Voor wie? De meeste informatie in deze brochure is in de eerste plaats nuttig voor toeristen met een mobiele beperking. Deze bezoekers hebben immers het vaakst aanpassingen nodig om vlot een gebouw of site te bezoeken. Dat neemt uiteraard niet weg dat de brochure ook initiatieven vermeldt die extra voorzieningen bieden voor andere vormen van beperking. Dat doen we aan de hand van deze iconen: voorzieningen voor doven en / of slechthorenden voorzieningen voor blinden en / of slechtzienden voorzieningen voor mensen met een verstandelijke beperking voorzieningen voor mensen met een fysieke beperking voorzieningen voor mensen met dementie

Met deze iconen geven we enkel aan dat er bepaalde voorzieningen zijn. Meer uitleg vind je in de tekst die erbij staat. Dat wil niet noodzakelijk zeggen dat het gebouw of de site in zijn geheel geschikt is voor jou. Bovendien verschillen de noden en behoeftes rond toegankelijkheid van persoon tot persoon. Iedere beperking is immers verschillend. Neem voor je vertrek dus steeds nog even contact op met de gekozen attractie. Op die manier kan je vanuit je eigen verwachtingen concrete informatie inwinnen.

Kinderen en volwassenen met autismespectrumstoornis (ASS) hebben dan weer vooral nood aan structuur en voorspelbaarheid tijdens een daguitstap of vakantie. De stappenplannen op www.toerismevoorautisme.be garanderen een stressvrij én plezant bezoek aan meer en meer toeristische attracties in Vlaanderen. Bij de attracties die meedoen en ook in deze brochure staan vermelden we dit nog eens extra.

Wat en hoe?

Meer info?

Niet elke attractie of bezienswaardigheid die zichzelf toegankelijk noemt, komt in deze brochure terecht. Onze informatie is steeds gebaseerd op objectief deskundig onderzoek of op de positieve ervaringen van bezoekers met een beperking. Sommige gebouwen of sites werden bijkomend ter plaatse door de medewerkers van Toerisme Vlaanderen getest. De infokantoren en bezoekerscentra die een toegankelijkheidslabel gehaald hebben herken je aan deze symbolen:

Wil je meer gedetailleerde informatie over een gebouw of bezienswaardigheid? Neem dan een kijkje op www. toevla.be. In deze databank vind je voor heel wat locaties gedetailleerde toegankelijkheidsinformatie, aangevuld met verduidelijkende foto’s. Toch nog vragen over de toegankelijkheid van de initiatieven in deze brochure? Neem dan contact op met Toerisme Vlaanderen. Op onze website www. visitflanders.com/toegankelijkheid kan je je tips en ervaringen delen met andere reizigers.

A+

het label A+ betekent dat het gebouw op comfortabele en zelfstandige wijze toegankelijk is voor rolstoelgebruikers

Grasmarkt 61 - 1000 Brussel Tel: +32 2 504 03 40 toegankelijk@toerismevlaanderen.be www.visitflanders.com/toegankelijkheid

het label A betekent dat we het gebouw als basistoegankelijk beschouwen voor rolstoelgebruikers

Meer info over het toegankelijkheidslabel vind je op www.visitflanders.com/nl/toegankelijkheid/label. Voor musea, attracties, historische gebouwen, wandelen fietspaden, cafés en restaurants werd nog geen label ontwikkeld.

GFIETST Een aangepaste fiets huren om op uitstap te gaan? Fietsen bestaan in vele maten en soorten: tandems, riksja’s, handbikes, ligfietsen... Maar waar vind je zo’n aangepaste fiets voor een tochtje? Op wel 120 punten in Vlaanderen! G-sport Vlaanderen werkte samen met onder andere Toerisme Vlaanderen het GFIETST-netwerk uit, waarmee je een fiets op jouw maat kunt lenen of huren. Alle verhuurpunten vind je op gfietst.be.

Vlot op wieltjes door de natuur Ook mensen die minder mobiel zijn kunnen volop van onze natuur genieten, want het Agentschap voor Natuur en Bos beschikt over een heel aantal rolstoelen buggyvriendelijke paden. Bekijk de selectie van gebieden waar je ook op wieltjes heerlijk kunt wandelen op www.natuurenbos.be/voor-elke-toerist-toegankelijk.

INLEIDING | 5

2 / WEST-VLAANDEREN & DE KUST 6

Infokantoren Infopunt Visit Blankenberge

A+

Het toegangspad en de ingang van het infokantoor zijn goed toegankelijk. De balie is goed onderrijdbaar en er is overal voldoende ruimte. De folders liggen op een goed bereikbare hoogte. De tafels met touchscreen computers zijn onderrijdbaar.

Hoogstraat 2 8370 Blankenberge Tel: +32 50 63 66 20 E-mail: toerisme@blankenberge.be Website: www.visit-blankenberge.be

Infokantoor Bredene De dienst toerisme van Bredene bevindt zich in het Meeting- en Eventcentrum Staf Versluys. Er zijn voorbehouden parkeerplaatsen. Het infokantoor is vlot toegankelijk. Alles verloopt drempelloos. Aan de balie is een verlaagd gedeelte. De folders en brochures zijn niet allemaal bereikbaar voor een rolstoelgebruiker door de hoge plaatsing. Er is een goed toegankelijk aangepast toilet met voldoende opstelruimte en beugels. De wastafel is niet onderrijdbaar.

Kapelstraat 76 8450 Bredene Tel: +32 59 56 19 70 E-mail: toerisme@bredene.be Website: www.bredene.be/nl/vrijetijd/homepage-toerisme

Infokantoor Markt (Historium) Brugge Op de hoek van de Markt met de Philipstockstraat ligt het Historium Brugge. In dit gebouw dat je meeneemt naar de Brugse Gouden Eeuw bevindt zich ook een balie voor toeristisch onthaal. De markt heeft een ondergrond van mozaïkkasseien. Het gebouw zelf is toegankelijk via een alternatieve ingang met lift. Er is voldoende circulatieruimte en de balie heeft een verlaagd en onderrijdbaar gedeelte. Er is een toegankelijk toilet op -1. Het toilet heeft voldoende opstelruimte en beugels.

A+

Markt 1 8000 Brugge Tel: +32 50 44 46 46 E-mail: visitbruges@brugge.be Website: www.visitbruges.be

Infokantoor Station Brugge Naast het stationsgebouw is er parkeergelegenheid met voorbehouden en aangepaste parkeerplaatsen. Het Stationsplein is drempelloos, maar de ondergrond in vlakke kasseien is niet overal in goede staat. Het infokantoor bevindt zich in de gang naar de perrons. De toegang is voldoende breed en gebeurt via een automatische deur. Aan de balie is een verlaagd en onderrijdbaar gedeelte voorzien. De folders zijn voor iedereen goed bereikbaar.

A+

Stationsplein 8000 Brugge Tel: +32 50 44 46 46 E-mail: visitbruges@brugge.be Website: www.visitbruges.be

WEST-VLAANDEREN & DE KUST | 7

Infokantoor ’t Zand Brugge Het infokantoor is gevestigd op de gelijkvloerse verdieping van het concertgebouw in Brugge: centraal gelegen tussen het station en de markt en met een grote ondergrondse parking, is dit een goede keuze om je bezoek aan Brugge te starten. De toegang tot het infokantoor is volledig vlak. De glazen inkomdeuren zijn zwaar om zelfstandig te openen maar verder is het infokantoor vlot toegankelijk. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie. De meeste folders en brochures zijn goed bereikbaar. Ook de computers en infokiosken zijn goed toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Er zijn brochures in braille en grootletterschrift beschikbaar.

T’ Zand 34 8000 Brugge Tel: +32 50 44 46 46 E-mail: visitbruges@brugge.be Website: www.visitbruges.be

Toerisme De Haan Centrum Een helling brengt je naar de ingang van het infokantoor. De ruimte voor en achter de deur is nipt, maar bruikbaar. Er is een verlaagde onderrijdbare balie en er is meestal voldoende circulatieruimte. Enkel tussen de vitrinekasten is die wat nipt, maar wel bruikbaar. Sommige folders staan te hoog om te kunnen bereiken vanuit de rolstoel. Ook de vitrinekasten kunnen iets te hoog zijn om vlot vanuit de rolstoel te kunnen lezen, al zijn ze wel bruikbaar.

Tramlijn Oost z.n. 8420 De Haan Tel: +32 59 24 21 34 E-mail: toerisme@dehaan.be Website: www.visitdehaan.be

Toerisme De Haan - Infokantoor Vosseslag De ingang van het infokantoor is vlot toegankelijk en er zijn geleidelijnen op het toegangspad. Er is een verlaagde onderrijdbare balie en er is overal voldoende circulatieruimte. Er zijn 2 toiletten met voldoende opstelruimte en beugels. De deur van het openbaar toilet is wel zwaar en de wastafel is niet onderrijdbaar. De folders in het infokantoor zijn vlot bereikbaar en voorzien op verschillende hoogtes. Voor de betalende items in de vitrine is er steeds iemand beschikbaar achter de balie. Er zijn 9 aangepaste parkeerplaatsen op het plein aan het gebouw. 8

A+

Vosseslag 131 8420 De Haan Tel: +32 59 23 44 38 E-mail: toerisme@dehaan.be Website: www.visitdehaan.be

Toerisme De Panne

Vragen over je verblijf? Nood aan specifieke info? De medewerkers zijn echte ambassadeurs van De Panne en strooien kwistig met de leukste tips op maat van je vakantie! Het toegangspad en de ingang zijn vlot toegankelijk. De balie heeft een verlaagd en beperkt onderrijdbaar deel. De ruimte is hier en daar wat nipt. De meeste folders en brochures zijn goed bereikbaar, op de onderste en bovenste rij na. Je bereikt het toilet langs een iets te steile helling. De deur is wat zwaar. In het toilet hangt 1 opklapbare beugel en heb je voldoende ruimte. De wastafel is beperkt onderrijdbaar

Toerisme Diksmuide

Er zijn 5 aangepaste parkeerplaatsen op de Grote Markt. De ondergrond bestaat uit kasseien. Rolstoelgebruikers kunnen wat hulp gebruiken om de zware toegangsdeur te openen. De balie heeft een verlaagd en beperkt onderrijdbaar gedeelte. De doorgangen zijn meestal voldoende breed. Via een automatische schuifdeur kom je bij de infobalie terecht. De helling voor die deur is eerder smal (100 cm breed) en heeft geen afrijdbeveiliging. De expositieruimte in de kelder is bereikbaar via de lift van het stadhuis. De meeste, maar niet alle folders zijn goed bereikbaar. Sommige folders zijn te hoog geplaatst. Aan enkele rekken is de draairuimte nipt, maar bruikbaar.

Toerisme Heist Naast het Belevingscentrum HEY, in badplaats Heist Aan Zee, is het Toeristisch infopunt gelegen. Het toerismekantoor is vlot toegankelijk. Er is een helling aan de toegang om het hoogteverschil van 6 treden te overbruggen. Binnen is er voldoende circulatieruimte. De balie is verlaagd en onderrijdbaar. De folders en brochures zijn goed bereikbaar.

Bezoekerscentrum - Het Heuvelland Het pad in vlakke kasseien loopt op tot tegen de deur. Misschien heb je hier wat hulp nodig. Verder vlot toegankelijk. Er is een onderrijdbare balie. Een goede lift brengt je naar de verdiepingen. De doorgangen zijn voldoende breed. Op een korte steile helling tussen 2 zalen kan je wat hulp nodig hebben. De meeste folders, brochures, tentoongestelde objecten en belevingselementen zijn goed bereikbaar en zichtbaar. Het meubilair is (beperkt) onderrijdbaar. Het toilet in de kelderverdieping is ruim en heeft voldoende opstelruimte en beugels. Enkel de ruimte naast de klink aan de binnenzijde is wat nipt. De wastafel is beperkt onderrijdbaar.

Zeelaan 21 8660 De Panne Tel: +32 58 42 18 18 E-mail: toerisme@depanne.be Website: www.depanne.be/visit

Grote Markt 6 8600 Diksmuide Tel: +32 51 79 30 50 E-mail: toerisme@diksmuide.be Website: www.bezoekdiksmuide.be

A+

Pannenstraat 138 8301 Heist-aan-Zee Tel: +32 50 63 03 80 E-mail: toerisme@knokke-heist.be Website: www.myknokke-heist.be

Sint-Laurentiusplein 1 8956 Kemmel Tel: +32 57 45 04 55 E-mail: toerisme@heuvelland.be Website: www.toerismeheuvelland.be

WEST-VLAANDEREN & DE KUST | 9

Bezoekerscentrum voor Ieper en de Westhoek Het gebouw is vlot toegankelijk. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie. De folders en brochures zijn goed bereikbaar en de infotafels zijn goed zichtbaar vanuit de rolstoel. Ook het eetcafé en het nabijgelegen toilet zijn goed toegankelijk.

Toerisme Knokke-Heist Je kunt hulp gebruiken op de lange helling naar de ingang. De ingang zelf en het kantoor zijn goed toegankelijk. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie. De folders en brochures zijn goed bereikbaar Er is een aangepast toilet, maar dat is te klein voor gebruik door de meeste rolstoelgebruikers. Er zijn wel beugels aanwezig.

A+

Grote Markt 34 8900 Ieper Tel: +32 57 23 92 20 E-mail: toerismebalie@ieper.be Website: www.toerismeieper.be/ toegankelijk-ieper

Zeedijk Knokke 660 8300 Knokke-Heist Tel: +32 50 63 03 80 E-mail: toerisme@knokke-heist.be Website: www.myknokke-heist.be

Dienst voor Toerisme Koekelare De Dienst voor Toerisme en Cultuur bevindt zich op de benedenverdieping van de oude Brouwerij van Koekelare. Er is een aangepaste parkeerplaats op het plein voor de brouwerijsite. Naast de glazen hoofdtoegang (niet rolstoeltoegankelijk) is er een aangeduide alternatieve toegang voor rolstoelgebruikers. Op het steil dalende hellende vlak ernaartoe kan een helpende hand handig zijn. Via een afgeschuinde drempel van 6 cm bereik je vervolgens het onthaal van het infokantoor, dat beschikt over een verlaagde, onderrijdbare balie. De gangen zijn voldoende breed. De lift is 107 cm breed en 127 cm diep. De knoppen staan wat dicht in de hoek. Er is voldoende circulatieruimte. Sommige teksten zijn wat klein en moeilijk leesbaar. Er is een klein aangepast toilet bij de alternatieve ingang en bij het onthaal, maar de wastafel verhindert een voorwaartse transfer en de beugels zijn niet goed bruikbaar.

Sint-Maartensplein 15 b 8680 Koekelare Tel: +32 51 61 04 94 E-mail: cultuurentoerisme@ koekelare.be Website: www.toerismekoekelare.be

Dienst Toerisme Koksijde-Oostduinkerke De ingang en het kantoor is goed toegankelijk. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie. De folders en brochures zijn goed bereikbaar.

A+

Zeelaan 303 8670 Koksijde Tel: +32 58 51 29 10 E-mail: toerisme@koksijde.be Website: www.visitkoksijde.be

WEST-VLAANDEREN & DE KUST | 11

Infopunt Toerisme Middelkerke Een helling van 127 cm brengt je naar de ingang. Het kantoor is goed toegankelijk. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie, al is de diepte beperkt. De meeste folders en brochures zijn goed bereikbaar maar de bovenste rij kan je vanuit je rolstoel niet bereiken.

Joseph Casselaan 1 8340 Middelkerke Tel: +32 59 30 03 68 E-mail: toerisme@middelkerke.be Website: www.middelkerke.be/nl/toerisme

Toerisme Oostende Misschien heb je een duwtje nodig aan de afgeschuinde drempel van de inkomhal. Het kantoor is goed toegankelijk. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie aan de rechterzijde, aangeduid met een pictogram, al is de diepte beperkt. De meeste folders en brochures zijn goed bereikbaar en er is een iPad beschikbaar aan de verlaagde balie.

Monacoplein 2 8400 Oostende Tel: +32 59 70 11 99 E-mail: info@visitoostende.be Website: www.visitoostende.be

Toerisme Poperinge Er is een drempelloze toegang via een helling naar de ingang van het stadhuis. Binnen is er een versmalling van 90 cm breed. Verder is het infokantoor vlot toegankelijk. Er is een verlaagde en beperkt onderrijdbare balie. De folders en brochures zijn goed bereikbaar.

A+

Grote Markt 1 8970 Poperinge Tel: +32 57 34 66 76 E-mail: toerisme@poperinge.be Website: www.toerismepoperinge.be

Visit Veurne

A+

Grote Markt 29 8630 Veurne Tel: +32 58 33 55 31 E-mail: visit@veurne.be Website: www.visit-veurne.be

De ingang en het bezoekerscentrum zelf zijn vlot toegankelijk. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie. De meeste folders en brochures zijn goed bereikbaar door de verticale plaatsing. De schermen en belevingselementen zijn goed zichtbaar en bruikbaar vanuit de rolstoel.

Dienst voor Toerisme Waregem

De dienst voor toerisme is gesitueerd in de stadswinkel, aan de hoofdingang van het stadhuis van Waregem. Je kunt wat hulp nodig hebben op de afgeschuinde dorpel aan de ingang. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie, al is de diepte beperkt tot 36 cm. De folders in de inkomzone staan deels op een helling en zijn moeilijk bereikbaar. De belangrijkste toeristische folders in het kantoor zelf zijn beter bereikbaar. Er is een computer op aangepaste hoogte beschikbaar, maar hij is moeilijk onderrijdbaar door een plint. Er is een aangepast toilet in het stadhuis. Op de route naar het toilet heb je misschien wat hulp nodig bij het openen van de deuren. Het toilet is ruim en voorzien van beugels, al staan die vrij ver uit elkaar. De wastafel is niet onderrijdbaar.

Gemeenteplein 2 8790 Waregem Tel: +32 56 62 12 52 E-mail: toerisme@waregem.be Website: www.waregem.be/toerisme

Toerisme Zonnebeke

Het toeristisch infokantoor van Zonnebeke is bereikbaar via een rolstoelvriendelijk pad vanuit de Berten Pilstraat, langs de bibliotheek. Als instappunt, maak je er kennis met wat Zonnebeke je te bieden heeft. Het prachtige Kasteeldomein is alvast een goede start met haar verharde paden, prachtige natuur en het Passchendaele Museum. Van aan de bibliotheek De Letterschuur tot aan het toeristisch infokantoor loopt er een rolstoelvriendelijk pad. De trappen aan de ingang vermijd je door de glazen liftkoker aan de zijkant van het gebouw te gebruiken. Via een bel roep je een personeelslid op om je te begeleiden. De balie heeft een verlaagd en beperkt onderrijdbaar deel. Hier en daar is aan de deuren de opstel- en circulatieruimte beperkt en kan je hulp nodig hebben. De lift is 120 cm breed en 132 cm diep. De meeste folders en brochures zijn bereikbaar vanuit de rolstoel, maar voor de bovenste rijen heb je hulp nodig. De circulatieruimte is hier en daar nipt. De deur naar het toilet in het hoofdgebouw is 78 cm breed. Enkel het damestoilet is aangepast. Het toilet heeft voldoende opstelruimte en beugels. De wastafel is beperkt onderrijdbaar.

Berten Pilstraat 5 a 8980 Zonnebeke Tel: +32 51 77 04 41 E-mail: toerisme@zonnebeke.be Website: www.toerismezonnebeke.be

WEST-VLAANDEREN & DE KUST | 13

Musea & attracties Blankenberge

Blankenberge

Belle Epoque Centrum

SEA LIFE

Elisabethstraat 24 8370 Blankenberge Tel: +32 50 636 640 E-mail: belle.epoque@blankenberge.be Website: www.belleepoquecentrum.be

Koning Albert I Laan 116 8370 Blankenberge Tel: +32 50 42 43 00 E-mail: info@sealife.be Website: www.sealife.be

tabel gebruik (78 cm opstelruimte naast toilet). Educatieve presentaties in gebarentaal zijn beschikbaar, mits het scannen van een QR-code met behulp van je smartphone.

Blankenberge Zwembad- en saunacomplex Sport Vlaanderen

Het Belle Epoque Centrum laat je kennis maken met de mooiste tijd die we in de 19de en 20ste eeuw kenden: de belle époque. Men restaureerde en verbouwde drie belle époquevilla’s, daterend van 1894, tot een uiterst attractief bezoekerscentrum. Je wordt ondergedompeld in de zorgeloze en feestelijke sfeer die Blankenberge uitstraalde ten tijde van de belle époque. Bel even aan om de alternatieve deur voor rolstoelgebruikers te gebruiken. Een lift brengt je naar alle verdiepingen, ook naar het dakterras op +3. Het aangepast toilet op -1 is te klein om comfortabel bruikbaar te zijn (76 cm opstelruimte voor het toilet), maar je kan wel een zijdelingse transfer maken. De vitrines en schermen in het museum hangen op een goede hoogte voor rolstoelgebruikers, al zijn ze niet onderrijdbaar. Een visueel stappenplan is beschikbaar op www. belleepoquecentrum.be/toegankelijkheid-belle-epoque-centrum.

In SEA LIFE ligt het enige zeehondenopvangcentrum van België. Buiten maak je kennis met pinguïns, otters en zeeleeuwen. Binnen ontdek je een kleurrijke onderwaterwereld met verschillende soorten vissen, haaien, zeepaardjes… en zelf een opgevangen zeeschildpad. Het park werkt steeds met zoektochten, zodat er altijd een uitdaging is voor het gezin. Rolstoelgebruikers bezoeken SEA LIFE Blankenberge best in het gezelschap van een begeleider. Zowel binnen als buiten zijn er immers steile paden en hellende vlakken, waar je als rolstoelgebruiker een helpende hand goed kan gebruiken. Alle dieren zijn goed zichtbaar voor iedereen. Voor het beste zicht op de educatieve zeeleeuwenpresentatie neem je als rolstoelgebruiker plaats op het zonneterras. Let wel, op het steile pad naar dit terras laat je je best helpen. Dat geldt ook voor het steile pad naar de otters en de pinguïns. Het aangepast toilet ter hoogte van de inkomhal is te klein voor comfor-

Koning Boudewijnlaan 15B 8370 Blankenberge Tel: +32 50 42 64 42 E-mail: blankenberge@sport. vlaanderen Website: www.sport.vlaanderen/ blankenberge

Op wandelafstand van zee en strand en vlakbij het station (500m) ligt het beter toegankelijke zwembad- en saunacomplex van Sport Vlaanderen Blankenberge. Het complex is volledig uitgerust voor rolstoelgebruikers. Zowel het zwembad zelf als de sauna, de cafetaria, de relaxruimte en het buitenterras zijn toegankelijk, al kan je hier en daar wel een duwtje gebruiken op enkele hellingen. In een van de ruime individuele kleedkamers of groepscabines kan je de transfer maken naar een van de vijf zwembadrolstoelen. Naast een verplaatsbare tillift, kan je ook gebruik maken van de plafondliften aan het zwembad en de whirlpool. In de sauna kan er

een deel van de zitbank verschoven worden voor rolstoelgebruikers. De gemeenschappelijke douche aan de lift is het ruimst. Zowel ter hoogte van de balie als in het natte zwembadgedeelte is er een aangepast toilet. In het toilet aan de balie kan de wastafel een vlotte zijdelingse transfer wat hinderen.

Bredene Recreatiedomein Grasduinen Zandstraat 8450 Bredene Tel: +32 59 56 19 70 E-mail: toerisme@bredene.be Website: bredene.be/nl/wat-te-doen/ bezienswaardigheden-attracties/ recreatiedomein-grasduinen

Recreatiedomein Grasduinen is een groene zone voor sport en spel. Zo lopen er een mountainbikeparcours en een fietsen wandelpad doorheen het domein, en vind je er ook verschillende sportterreinen, een fit-o-meter, een grote vijver, speeltuigen en een sanitair gebouw. Alle voorzieningen zijn gratis beschikbaar voor iedereen. De toegang bevindt zich op de Zandstraat ter hoogte van woning nr. 101, de parking situeert zich ter hoogte van nr. 103. Op de wandelpaden die in schelpen aangelegd werden, kan je hier en daar een duwtje nodig hebben. De douche en het toilet (in juli en augustus dagelijks open tussen 9 en 18u) zijn toegankelijk voor mensen met een mobiele beperking.

Brugge

iconische Bourgogne des Flandres. De toegang tot de brouwerij is drempelloos bereikbaar via de ingang van de brasserie. Het aangepast toilet bereik je door de lift te nemen. In de expositieruimtes zijn meerdere hellende vlakken aanwezig. Oprijplaten en mobiele hellende leggers vergemakkelijken je verplaatsing, maar toch is hier assistentie nodig. Het buitenterras is eveneens rolstoeltoegankelijk en heeft onderrijdbare tafels. Het terras aan de waterkant is niet toegankelijk voor rolstoelgebruikers.

Bruges Beer Experience Breidelstraat 3 8000 Brugge Tel: +32 50 69 92 29 E-mail: info@mybeerexperience.com Website: www.mybeerexperience.com

In dit interactief belevingscentrum ontdek je alles over het brouwproces van bier, de grondstoffen, de trappisten- en abdijbieren, bier in Brugge en foodpairing. Het museum is niet rolstoeltoegankelijk. Blinden- en slechtzienden kunnen via een tablet alle teksten beluisteren. De iPad wordt meegegeven met 2 koptelefoons zodat de blinde of slechtziende bezoeker en de begeleider samen de attractie kunnen beleven. Voor bezoekers met een auditieve beperking is een vertaling naar Vlaamse Gebarentaal beschikbaar.

Brugge Choco-story Wijnzakstraat 2 8000 Brugge Tel: +32 50 61 22 37 E-mail: info@choco-story-brugge.be Website: www.choco-story-brugge.be

Brugge Brouwerij Bourgogne des Flandres Kartuizerinnenstraat 6 8000 Brugge Tel: +32 50 33 54 26 E-mail: visits@bourgognedesflandres.be Website: www.bourgognedesflandres.be

In deze romantische brouwerij ontmoet je de Brouwer himself die je leert hoe 2 van de meest ambachtelijke bieren geblend worden tot de

Het chocolademuseum dompelt zijn bezoekers onder in de geschiedenis van cacao en chocolade. Van de Maya’s over de Spaanse veroveraars tot hedendaagse lekkerbekken. Maar je kunt er ook zelf iets uitproberen tijdens een workshop of demonstratie. Er zijn audioguides ter beschikking (in verschillende talen). Choco-Story biedt ook activiteiten op maat van bezoekers met een bepaalde beperking. En natuurlijk mag daarbij ook gesmuld worden! Het 15de-eeuwse gebouw is moeilijk toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Aan de toegang moet je namelijk 4

WEST-VLAANDEREN & DE KUST | 15

treden overbruggen. De balie is niet verlaagd en niet onderrijdbaar. Er is niet overal voldoende keermogelijkheid en de lift is redelijk klein. De oproepknoppen zijn moeilijk bereikbaar. Hoogteverschillen worden opgevangen door hellende vlakken, maar zijn steil aangelegd. Op de route naar de demoruimte is een aangepast toilet. De babyverzorgtafel naast het toilet hindert de zijwaartse opstelruimte. Verder is er voldoende ruimte. Er is een beperkt onderrijdbare wastafel met automatische kraan.

Brugge Groeningemuseum Dijver 12 8000 Brugge Tel: +32 50 44 87 11 E-mail: musea@brugge.be Website: www.museabrugge.be

Het museum biedt onderdak aan werken van de Vlaamse primitieven, een groep schilders uit de laat 14de tot begin 16e eeuw. Daarnaast geeft het ook een overzicht van het Vlaams expressionisme en surrealisme tot 20ste eeuwse moderne kunst. Op het Guido Gezelleplein, op minder dan 200m zijn 2 aangepaste parkeerplaatsen. De museumingang met dubbele deur is drempelloos. Alle ruimtes zijn voldoende groot en bereikbaar, alleen de helling naar de museumshop en de 1ste museumzaal is ietwat steil. De schilderijen zijn voor iedereen goed zichtbaar en de bijhorende teksten zijn goed leesbaar. Bezoekers met een visuele beperking kunnen een aangepaste gidsbeurt vragen. De route naar en het aangepast toilet zelf zijn krap. Er is een beugel voorzien, maar de wastafel is moeilijk bruikbaar.

Brugge Gruuthusemuseum Dijver 17C 8000 Brugge Tel: +32 50 44 84 11 E-mail: musea@brugge.be Website: www.museabrugge.be

Het gebouw geeft onderdak aan een museum over de 3 belangrijkste periodes van de Brugse geschiedenis waarbij elk tijdperk tot leven komt dankzij een schitterende collectie eeuwenoude objecten. Het Gruuthusemuseum is niet rolstoeltoegankelijk omdat het historische gebouw veel complexe niveauverschillen heeft. Voor bezoekers met een visuele beperking spreekt men de zintuigen aan met maquettes, replica’s en andere tactiele objecten, vergezeld van een aangepaste beschrijvende audiogids. Voor bezoekers met een auditieve beperking zijn de geluidsfragmenten vervangen door ondertitels en uitgeschreven teksten. Een visiogids in Vlaamse gebarentaal en International Sign maakt een bezoek helemaal af. Via de ondergronddoorgang van het onthaalpaviljoen kan je het aangepast toilet van het Gruuthusemuseum bereiken.

Brugge Historium Markt 1 8000 Brugge Tel: +32 50 27 03 11 E-mail: info@historium.be Website: www.historium.be

In het Historium Brugge kan je door middel van een boeiende tijdsreis onderduiken in het bruisende Brugge van de Gouden Eeuw. Film, decors en speciale effecten brengen het verhaal van Jan van Eycks leerjongen tot leven. In de ‘Historium Virtual Reality Ervaring’ maak je een indrukwekkende virtuele vlucht door het 15de eeuwse Brugge.

Het Historium heeft een alternatieve toegang met lift: ga in de inkomhal rechtdoor en vlak voor je de binnenkoer bereikt vind je links de lift in een kleine hal. Bij de attractie Historium Story is voor rolstoelgebruikers een alternatief parcours voorzien met begeleiding want op bepaalde plaatsen moet je de lift nemen. De sporadische kasseien op het parcours zijn vrij goed bereikbaar. Het toegankelijke toilet heeft de nodige opstelruimte en beugels. Enkel naast de deurklink aan de binnenkant heb je beperkte ruimte. De teksten bij de attractie zijn vrij klein en niet voor iedereen leesbaar, maar dankzij de audiogids beleef je alles in je eigen taal. Voor slechthorenden is een ringleiding voorzien.

Brugge Kantcentrum Balstraat 16 8000 Brugge Tel: +32 50 33 00 72 E-mail: info@kantcentrum.eu Website: www.kantcentrum.eu

In het Kantmuseum leer je alles over de ontstaansperiode van kant, de basistechnieken en -slagen, de kanttypes en hun geografische oorsprong, de kantnijverheid vroeger en nu en het Brugse kantonderwijs. Er gaat aandacht naar de waardering van handwerk en naar de esthetiek van kant. Daarnaast is er de hedendaagse en de internationale uitstraling van kant. Op het toegangspad moet je over kasseien, maar die zijn goed opgevoegd. Verder zijn de ingang en alle ruimtes vlot toegankelijk met de rolstoel. Een ruime lift met brailleaanduidingen brengt je op alle verdiepingen. Op 2 plaatsen zijn de oproepknoppen van de lift iets minder vlot bereikbaar. De tentoongestelde objecten en teksten zijn goed zichtbaar. Er zijn onder andere spiegels in de kijkkasten die het kant ook vanuit de rolstoel goed zichtbaar

maken. Op aanvraag sturen we de museumteksten via mail door. Er is een blindendoos voorzien, waarin de verschillende soorten kant voelbaar zijn. De teksten in het museum zijn aan de balie beschikbaar in grootletterschrift. De filmfragmenten zijn ondertiteld. Er kunnen gidsbeurten en workshops op maat aangeboden worden. Het toilet beschikt over de nodige opstelruimte en beugels.

De Panne Bezoekerscentrum Duinpanne Olmendreef 2 8660 De Panne Tel: +32 58 42 21 51 E-mail: duinpanne@west-vlaanderen.be Website: www.west-vlaanderen.be/ domeinen/duinpanne

Ontdek het bezoekerscentrum met zijn unieke ligging tussen bos en duin. Bezoekerscentrum Duinpanne ligt midden in een gevarieerd wandelparadijs: in de Oosthoekduinen, vlakbij het Calmeynbos en het Westhoekreservaat. In de bar geniet je van streekbieren, fairtrade drankjes en hoeve-ijsjes. Ontdek er de nieuwe vaste expo “Sea Change” die volledig in het teken van de zee staat. Er zijn 5 voorbehouden parkeerplaatsen. De ingang is vlot bereikbaar en toegankelijk. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie. De gangen en deuropeningen naar de verschillende ruimtes zijn voldoende breed. De tentoonstellingsruimte

op +1 wordt bereikt via een lang hellend vlak. Hulp kan nodig zijn. De tentoonstellingsruimte op +2 kan je ook via een hellend vlak bereiken. De uitkijktoren is enkel via trappen te bereiken. Er is een ruim aangepast toilet met beugels en voldoende opstelruimte. Doordat de deur naar binnen open draait verlies je echter veel ruimte. De wastafel is onderrijdbaar. Niet alle elementen zijn onderrijdbaar met de rolstoel. Sommige teksten hangen wat hoog.

Diksmuide Dodengang Ijzerdijk 65 8600 Diksmuide Tel: +32 51 50 53 44 E-mail: bezoeken.dodengang@ warheritage.be Website: www.bezoekdiksmuide.be/ dodengang

De Diksmuidse Dodengang is het enige bewaarde Belgische loopgravenstelsel uit de Eerste Wereldoorlog. Aan de hand van vijftien interactieve applicaties, levensgrote foto’s, films en meer dan honderd originele objecten ontdek je hier het verhaal van de beruchte Dodengang. Het bezoekerscentrum is toegankelijk met hulp. Er is een aangepast toilet. Hulp kan nodig zijn door de minder goede aansluiting bij de toegangspaden. De balie is beperkt onderrijdbaar. De loopgraven zelf zijn niet rolstoeltoegankelijk.

Diksmuide Museum aan de IJzer Ijzerdijk 49 8600 Diksmuide Tel: +32 51 50 02 86 E-mail: info@aandeijzer.be Website: www.museumaandeijzer.be

Het vernieuwde Museum aan de IJzer in de IJzertoren vertelt het verhaal van het Belgisch-Duitse front tijdens de Eerste Wereldoorlog aan de hand van verhalen van soldaten, vluchtelingen en burgers aan beide kanten van het front. In het museum wordt geen vrijblijvende boodschap gebracht, maar een duidelijke opdracht meegegeven: Nooit meer oorlog! Op www.museumaandeijzer. be/nl/plan-je-bezoek/#toegankelijkheid kan je terecht voor een handige toegankelijkheidswijzer om jouw bezoek te plannen. Je vindt aangepaste parkeerplaatsen naast het ticketgebouw. De toegangsweg naar het ticketgebouw en de toren is goed toegankelijk, maar hulp kan nodig zijn op het steil hellend vlak aan de inkom. Op het gelijkvloers is enkel de kapel niet toegankelijk omwille van 3 treden. De lift in het museum bedient slechts zes verdiepingen. De andere verdiepingen zijn niet rolstoeltoegankelijk. Rolstoelgebruikers betalen dan ook iets minder dan de helft van de prijs op vertoon van de EU disability card. Als alternatief voor het niet-rolstoeltoegankelijke dakterras, genieten rolstoelgebruikers via de verlaagde ramen in de panoramazaal van een prachtig uitzicht op de Vlaamse velden.

WEST-VLAANDEREN & DE KUST | 17

Op het gelijkvloers is er een ietwat krap aangepast toilet. De sleutel kan je vragen bij het onthaal. Op de site vind je een infopaneel in braille met bronzen voelmaquettes van de IJzertoren, de Paxpoort en de Crypte die je toelaten om de kleinste details te voelen. De bijhorende reliëfkaart geeft je dan weer een idee van de ligging en de verhouding van de drie monumenten op deze site. Er zijn informatieve teksten en alle filmfragmenten zijn ondertiteld.

Ieper In Flanders Fields Museum Grote Markt 34 8900 Ieper Tel: +32 57 23 92 20 E-mail: flandersfields@ieper.be Website: www.inflandersfields.be

Het In Flanders Fields Museum is hét startpunt van je bezoek aan Ieper en de Westhoek. Honderden authentieke objecten en beelden vertellen de historische, veelzijdige verhalen over de Eerste Wereldoorlog in België en doorheen het museumparcours sta je oog in oog met oorlogsgetuigen. Levensechte personages en interactieve installaties brengen de mensen van toen tot leven en confronteren je met de gevolgen van de Groote Oorlog en de relevantie ervan vandaag. Het museum is toegankelijk met hulp. Er zijn twee rolstoelen ter beschikking aan de balie. Deze moeten vooraf gereserveerd worden. Op het ietwat steile, metalen hellend vlak aan de ingang kan je een

duwtje goed gebruiken. Het museum heeft een aangepast toilet. Ook het cafetaria is toegankelijk en er zijn enkele onderrijdbare tafels aanwezig. Voor blinde en slechtziende bezoekers kan er een speciale rondleiding voorzien worden, begeleid door een gids. Er is ook een braillegids beschikbaar. Op de Grote Markt voor de Lakenhalle staat een bronzen voelmaquette. Voor kinderen met een visuele of leesbeperking is er een audiogids beschikbaar. Op een vertellende manier wordt de omvangrijke tentoonstelling in 18 hoofdstukjes herleid tot enkele heel concrete voorwerpen of sprekende historische feiten.

Ieper Lakenhallen Yper Museum Grote Markt 34 8900 Ieper Tel: +32 57 23 92 20 E-mail: ypermuseum@ieper.be Website: www.ypermuseum.be

Het Yper Museum vind je in de majestueuze Lakenhallen. Je ontdekt er het spannende verhaal van 11 eeuwen Ieper en de Westhoek. De rijke museumcollectie met o.a. paneelschilderijen, exclusieve archeologische stukken en de grootste middeleeuwse insignecollectie van het land zal je verwondering brengen. Kinderen duiken letterlijk middenin het middeleeuwse Ieper dankzij de reuzegrote stadsmaquette. De armband met kattenpoot maakt van je bezoek een persoonlijke en speelse belevenis.

Er is een drempelloos voetgangerspad naar het gebouw. Aan de inkom is er een drempel van 3 cm. De deuren hebben voldoende doorgangsbreedte maar zijn zwaar om te openen. De balie aan de inkom van het museum heeft een verlaagd gedeelte en is onderrijdbaar. Elke bezoeker krijgt een badge (armband met kattenpoot). Bij de in- en uitgang van de tentoonstelling zijn er beveiligingshekjes die te openen zijn met deze ‘kattenpootbadge’. Er is een aparte doorgang voor rolstoelgebruikers. Er is een rollator en een rolwagen ter beschikking aan de balie die je vooraf kan reserveren. Jouw begeleider geniet van een speciale korting van 3,5 euro op het individuele tarief voor volwassenen. Doorheen het museum is overal voldoende circulatieruimte. Alle verdiepingen te bereiken via een goed toegankelijke lift. In de expositiezones is voldoende circulatie voorzien en de infotafels en belevingselementen zijn grotendeels onderrijdbaar. Op het gelijkvloers is er een aangepast toilet. Door de plaatsing van het kindertoilet is er geen opstelruimte naast het toilet voor zijdelingse transfer. Verder is er in het toilet voldoende circulatieruimte. Er zijn twee goede steunbeugels. Voor wie een visuele beperking heeft, is er een multizintuiglijke rondleiding uitgewerkt in samenwerking met de doelgroep. Je kan die reserveren via reservaties.musea@ieper.be. Alle filmfragmenten in het museum zijn ondertiteld voor wie een auditieve beperking heeft en er zijn overal zaalteksten voorzien.

Izegem Eperon d’Or Prins Albertlaan 5 8870 Izegem Tel: +32 51 31 64 46 E-mail: musea@izegem.be Website: www.eperondor.be

Koekelare

Er zijn tactiele markeringen aan de trap en contrasten zijn voorzien doorheen het gebouw. De lift geeft een auditief signaal. Er is een audiogids, en gidsbeurten voor mensen met een visuele beperking zijn mogelijk op aanvraag. Je kan een dementievriendelijke gidsbeurt aanvragen.

Käthe Kollwitz Museum Sint Maartensplein 15b 8680 Koekelare Tel: +32 51 61 04 94 E-mail: cultuurentoerisme@koekelare.be Website: www.toerismekoekelare.be

Knokke-Heist In het prachtige art-decogebouw Eperon d’Or, een voormalige schoenfabriek, maak je kennis met het unieke nijverheidsverleden van Izegem en omgeving. De focus ligt op de historisch befaamde schoenmakerij en borstelmakerij van de streek, maar er gaat ook veel aandacht naar de geschiedenis en evolutie van deze nijverheden in de rest van het land. Via tijdelijke expo’s en activiteiten koppelt het museum dit erfgoedverhaal ook telkens weer aan relevante hedendaagse internationale ontwikkelingen. Het toegangspad en de ingang zijn vlot toegankelijk. De deur is licht om te openen. De balie heeft een onderrijdbaar deel. Een goede lift brengt je naar de verschillende verdiepingen. Enkel de filmzaal is moeilijker bereikbaar via een plateaulift van 85 x 127 cm die niet zelfstandig bedienbaar is. De doorgangen zijn over het algemeen voldoende breed. Enkele ruimtes op de eerste verdieping zijn moeilijk bereikbaar omwille van de deuren van 77 cm breed. De exporuimtes zijn ruim en bieden voldoende doorgangs- en draairuimte. De belevingselementen doorheen het museum en het bezoekerscentrum zijn niet altijd onderrijdbaar of goed bereikbaar. Er is een rolstoel beschikbaar. Het aangepast toilet bij de inkomhal is ruim en beugels zijn voorzien. In het toilet bij de exporuimte is de draairuimte wat nipt, maar er is voldoende opstelruimte en ook hier zijn er beugels. De wastafel is telkens onderrijdbaar. De cafetaria is goed bereikbaar en er is voldoende circulatieruimte. De tafels zijn onderrijdbaar. Het aanliggende terras is bereikbaar via een steil hellend vlak of via een schuine plateaulift.

Natuurpark het Zwin

Het Käthe Kollwitz Museum bevindt zich in de vroegere Moutzolder van de oude Brouwerij in Koekelare. Er is een aangepaste parkeerplaats op het plein voor de brouwerijsite. Naast de glazen hoofdtoegang (niet rolstoeltoegankelijk) is er een alternatieve toegang voor rolstoelgebruikers. Op de steile afdaling kan een helpende hand handig zijn. Via de toiletten en een afgeschuinde drempel van 6 cm bereik je vervolgens het onthaal. Een kleine lift (107 x 127 cm) brengt je naar het museum op +2. Alles is goed zichtbaar voor iedereen, al kunnen de kleine teksten vanuit zittende positie soms moeilijk leesbaar zijn. Er is een klein aangepast toilet bij de alternatieve ingang en bij het onthaal, maar de wastafel verhindert een voorwaartse transfer.

Graaf leon Lippensdreef 8 8300 Knokke-Heist E-mail: info@zwin.be Website: www.zwin.be

Welkom in het Zwin Natuur Park, de internationale luchthaven voor vogels. Tijdens een boeiende vlucht leer je hen spelenderwijs kennen, zowel in de doe-tentoonstelling, doorheen het belevingsparcours in het park als in de Zwinvlakte. Een fascinerende reis voor het hele gezin. Het Zwin Natuur Park is toegankelijk voor rolstoelen en kinderwagens. Enkel de Zwinvlakte en een kleine zijweg in het Zwin Park zijn dit niet. Ook het onthaalcentrum is ingericht op maat van rolstoelgebruikers.

Koekelare

Er zijn 9 voorbehouden parkeerplaatsen op de parking van het Zwin Natuur Park. Je vindt ze helemaal achteraan de autoparking, net voor de overdekte fietsenstalling en het dichtst bij de ingang. Verderop, in het natuurgebied Zwinduinen en -polders, werd voor slechtzienden en blinden een aanbevolen route uitgestippeld in samenwerking met Westkans. Een maquette stelt de Zwinstreek voor met de zee, slikken, schorren en polders. Aan het onthaal van het Zwin Natuur Park kan je gratis een wandelgids voor blinden en slechtzienden ontlenen. Er is gratis een visueel stappenplan beschikbaar voor mensen met autisme: www.toerismevoorautisme. be/portfolio/zwin-natuur-park-stappenplan-2/.

Lange Max Museum Clevenstraat 2 8680 Koekelare Tel: +32 475 58 50 51 E-mail: info@langemaxmuseum.be Website: www.langemaxmuseum.be

Hét museum dat de Duitse zijde belicht tijdens de Eerste Wereldoorlog, met als centraal onderwerp het reusachtige kanon dat Duinkerke beschoot. Maak kennis met de militaire organisatie en het dagelijkse leven van de Duitse troepen. Stap ook naar de indrukwekkende geschutsbedding die in een prachtig groen kader, met contrasterende kunstwerken, ligt. De aangepaste parkeerplaatsen in vlakke kasseien sluiten aan op een verhard pad naar de ingang. Er is

WEST-VLAANDEREN & DE KUST | 19

voldoende ruimte. De balie is niet onderrijdbaar. De buitenpaden op het domein variëren van klinkers tot vaste dolomiet. Het pad naar Het toilet (ruimste bij de dames) is heel krap voor een rolstoelgebruiker en er hangen geen steunbeugels. Het informatie- en belevingsaanbod is goed bereikbaar. Via tablets krijg je alle informatie mee die anders moeilijk zichtbaar zou zijn. Op aanvraag kunnen gidsbeurten voor personen met een beperking georganiseerd worden.

Koksijde

Het ruïneveld is voor rolstoelgebruikers erg moeilijk toegankelijk omwille van de steile hellende vlakken. Er zijn twee gereserveerde parkeerplaatsen bij de ingang. De meeste zalen zijn goed bereikbaar. Bij de belevingselementen kan je wel hulp nodig hebben. In het museum zijn er in elke zaal infobordjes in brailleopschrift. Als blinde of slechtziende kan je VR-beleving met aangepaste audio ontdekken, waarin je extra informatie hoort over wat er getoond wordt. Buiten kan je op de site op ontdekking gaan en bijvoorbeeld de versierde kraagstenen betasten.

Abdijmuseum Ten Duinen

Koksijde

A. Verbouwelaan 15 8670 Koksijde Tel: +32 58 53 39 50 E-mail: abdijmuseum@koksijde.be Website: www.tenduinen.be

In de middeleeuwen overheerste het silhouet van de Duinenabdij het Koksijdse landschap. Een bezoek aan het Abdijmuseum doet je in alle rust wandelen langsheen haar oude muuropstanden, omgeven door prachtige natuur. Verwonder je over unieke collectiestukken die archeologen ter plaatse vonden, over de abdijgeschiedenis en de belangrijke rol van de Duinheren in de streek. De ingang en het museum zijn gebruiksvriendelijk voor andersvaliden. Alles over de toegankelijkheid van het Abdijmuseum vind je op www. tenduinen.be/nl/toegankelijkheid. Er zijn 2 aangepaste toiletten, maar de draaien opstelruimte is beperkt.

NAVIGO, Nationaal Visserijmuseum Pastoor Schmitzstraat 5 8670 Koksijde Tel: +32 58 51 24 68 E-mail: onthaal@navigomuseum.be Website: www.navigomuseum.be

Het NAVIGO-museum biedt een hedendaagse kijk in de nostalgische wereld van de Vlaamse vissersfamilie, de heroïsche IJslandvaarders en de Oostduinkerkse garnaalvissers te paard. De rijke museumcollectie verenigt erfgoed, kunst, ambacht en natuur van de Noordzee. Het museum heeft een lift, een aangepast toilet en is volledig toegankelijk. Enkel in het oude vissershuisje bevinden zich een paar drempels. Het voelaquarium en de kraamafdeling voor kleine hondshaaien zijn eveneens toegankelijk. Er is een audiogids beschikbaar.

Koksijde Paul Delvauxmuseum P. Delvauxlaan 42 8670 Koksijde Tel: +32 58 52 12 29 E-mail: info@delvauxmuseum.com Website: www.delvauxmuseum.com

Het Paul Delvauxmuseum in Sint-Idesbald toont op meer dan 1 000m2 aan vernieuwde ruimte de grootste verzameling ter wereld van deze internationaal befaamde kunstenaar. Naast de permanente collectie, met een vaak vernieuwde scenografie, organiseert het museum elk jaar tijdelijke tentoonstellingen met nieuwe perspectieven op een complex en gevarieerd oeuvre. In het museum heb je wat hulp nodig om de toegangsdeur te openen. Alle werken en info zijn goed zichtbaar vanuit een rolstoel. Op de lange steile helling tussen de verdiepingen heb je zeker assistentie nodig. Het aangepaste toilet bevindt zich in de herentoiletten. Er zijn geen beugels. Een zijdelingse transfer en een schuine voorwaartse transfer naar het toilet zijn mogelijk, maar de wastafel is moeilijk bruikbaar.

Kortrijk Brouwerij Omer Vander Ghinste Brouwtorenstraat 5 8510 Kortrijk Tel: +32 56 23 51 71 E-mail: visit@omer.be Website: www.omervanderghinste.be

Brouwerij Omer Vander Ghinste uit Bellegem is een familiale, zelfstandige brouwerij opgericht in 1892. Zij brouwt in het totaal 11 verschillende bieren, waaronder o.a. OMER. Traditional Blond, LeFort & Tripel LeFort, Kriek Max, Bockor,... Met heel wat bieren mocht de brouwerij al verscheidene internationale erkenningen en medailles binnenhalen zoals die van ‘Beste Tripel Ter Wereld’. Enkel de productie en brouwerijtoren (via een lift van 90 x 220 cm) zijn toegankelijk met hulp, de rest van de brouwerij niet. Er is geen aangepast toilet.

Kortrijk TEXTURE | museum van vlas en textiel Noordstraat 28 8500 Kortrijk Tel: +32 56 27 74 70 E-mail: texture@kortrijk.be Website: www.texturekortrijk.be

Nieuwpoort

Texture is een modern museum gewijd aan de vlasnijverheid waarmee Kortrijk in de loop van de 19de eeuw een bloeiende handelsstad werd. Je ontdekt, proeft en voelt hoe vlas omgezet wordt naar prachtige textielproducten. Je kunt er ook regelmatig deelnemen aan textielworkshops.

Bezoekerscentrum Westfront Kustweg 2 8620 Nieuwpoort Tel: +32 58 23 07 33 E-mail: westfront@nieuwpoort.be Website: www.nieuwpoort.be/ westfrontnieuwpoort

Het museum is vlot rolstoeltoegankelijk. De balie is onderrijdbaar en de doorgangen zijn voldoende breed. Een ruime lift brengt je naar de verdiepingen (de liftknoppen hebben brailleaanduidingen, maar staan wat dicht in de hoek). Het tentoongestelde materiaal, de teksten en de belevingselementen zijn meestal goed bereikbaar, zichtbaar en bruikbaar. Er is aandacht besteed aan voldoende contrasten voor slechtzienden. Er zijn 3 toegankelijke toiletten met voldoende opstelruimte en beugels. De gang voor het toilet op de benedenverdieping is 117 cm breed. Enkel naar het terras is er een drempel van 6 cm. Slechthorende bezoekers kunnen bij een gidsbeurt gebruik maken van een versterkertje met oortjes om de gids beter te verstaan. Er zijn meeneembare stoelen ter beschikking, zodat je tijdens het bezoek niet de hele tijd hoeft recht te staan. ‘Texture Prikkelt’ is een rondleiding van max. 1 uur voor mensen met dementie en hun begeleiders/ mantelzorgers. Texture verwelkomt hen voor een interactief bezoek met nadruk op zintuigelijke ervaring. De sfeer is rustig en ontspannend.

De uitgelezen plaats om het verhaal van de onderwaterzetting te vertellen is het Koning Albert I - monument aan de rand van het Sluizencomplex “De Ganzepoot”. Onder het monument heeft Nieuwpoort een eigentijds en interactief bezoekerscentrum ingericht. Een hoogtepunt van het bezoek is zeker de projectie van het tot leven gewekte IJzerpanorama, oorspronkelijk een schilderij van 115 meter lang bij 15 meter hoog. Vergeet ook niet de lift te nemen naar de top van het Koning Albert I- monument zelf om er te genieten van het panorama over de kust en de polders van de Westhoek. Je kan wat hulp nodig hebben op de lange maar zachte helling aan de ingang. Het gebouw zelf is erg goed toegankelijk. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie. De doorgangen zijn overal breed. Enkel bij het openen van een deur op weg naar de lift kan je hulp nodig hebben. Het panoramisch uitzicht vanop het monument zelf wordt voor rolstoelgebruikers gehinderd omwille van de te hoge borstwering. Er is een aangepast toilet met voldoende ruimte en beugels. Het tentoongesteld materiaal is goed zichtbaar

WEST-VLAANDEREN & DE KUST | 21

en bereikbaar. Alle schermen zijn onderrijdbaar. Er zijn geleidelijnen en visuele contrasten zijn grotendeels aanwezig.

Oostende Atlantikwall Raversyde Nieuwpoortsesteenweg 636 8400 Oostende Tel: +32 59 70 22 85 E-mail: info@raversyde.be Website: www.raversyde.be

Langs het wandelpad op Batterij Aachen (WO I) zijn er twee voelmaquettes die je extra inzicht bieden in het verhaal van Batterij Aachen. Op dit gedeelte van de ATLANTIKWALL krijg je, door een signaal via WiFi, automatisch op de audiogids het verhaal te horen van de plaats waar je op dat ogenblik langs komt. Een trilfunctie geeft aan wanneer er een tekst te beluisteren is.

Oostende Het James Ensorhuis

De Atlantikwall bestaat uit Batterij Aachen (WOI) en Saltzwedel Neu (WOII). Batterij Aachen is een uniek bunkercomplex dat volledig werd gerestaureerd en heringericht. Het is gelegen in een glooiend landschap en rolstoeltoegankelijk mits begeleiding. Sommige bunkers zijn niet toegankelijk maar deze kunnen digitaal bekeken worden. Saltzwedel Neu (WOII) is niet rolstoeltoegankelijk. ANNO 1465 met de vier gereconstrueerde vissershuizen en museum brengt je verder terug in de tijd. Het museum en de filmzaal bij ANNO 1465 zijn vlot toegankelijk. Je vindt er ook een aangepast toilet met beugels. De opstelruimte voor het toilet is er wel beperkt tot 103 cm. De gereconstrueerde huisjes zijn moeilijker toegankelijk omwille van de soms smalle en lage doorgangen en de beperkte circulatieruimte hier. Ook de verdiepingen van de woningen zijn niet rolstoeltoegankelijk. Raversyde Natuurpark is een enig stukje natuurgebied gelegen vlakbij en is vlot toegankelijk. Bezoekers krijgen een audiogids mee tijdens hun bezoek aan de Atlantikwall en ANNO 1465. Er zijn voorbehouden parkeerplaatsen op de dienstparking dichtbij de ingang van ATLANTIKWALL en op de publieke parking ter hoogte van ANNO 1465 en de cafetaria. Voor mensen met autisme zijn zowel de website, de infoborden als de audiogids erg overzichtelijk en prikkelvrij gehouden. De teksten van de audiofoon zijn ook uitgeschreven beschikbaar voor doven en slechthorenden.

Vlaanderenstraat 29 8400 Oostende Tel: +32 59 41 89 00 e-mail: info@jamesensorhuis.be Website: www.ensorstad.be

Het belevingscentrum omvat naast het woonhuis van Ensor ook vijf interactieve belevingssalons en een tentoonstellingsruimte. Je wekt Ensors schilderijen tot leven, snuistert in zijn interieurspullen en carnavalsmaskers, neust in zijn brieven en foto’s en daarna neem je een kijkje in zijn authentieke woonen werkplek. Elke doelgroep, van kinderen tot kenners, maakt op zijn niveau interactief kennis met Ensor en zijn wereld. Parkeren aan de ingang van Het James Ensorhuis is niet mogelijk. De dichtstbijzijnde parkings zijn de Parking Centrum en Parking Kursaal 2 op 150 meter van het museum. Daar zijn er enkele parkeerplaatsen ter beschikking voor personen met een beperking. De toegang is bereikbaar met een licht hellend vlak. De toegangsdeur is zwaar om zelfstandig te openen. Er is een bel aan de deur om hulp te vragen. De onthaalbalie heeft een verlaagd en onderrijdbaar deel. Ook de shop is toegankelijk. Alle verdiepingen zijn bereikbaar met een goed toegankelijke lift. Het volledige museum is toegankelijk. Het parcours met de lift of de trap verloopt weliswaar verschillend maar de route wordt uitgelegd aan de hand van de audioguide. De nieuwe zalen zijn goed bereikbaar. De museale

inrichting is voorzien van onderrijdbaar meubilair, zichten op verschillende hoogtes, maar ook tal van interactieve en sensoriële elementen. Het bezoek van de originele woonst start op het gelijkvloers in de winkel. Bezoekers nemen vervolgens de trap om de woonkamers op de verdieping te bezoeken. Wie de trap niet kan nemen, volgt een alternatieve route met de lift en geautomatiseerde deuren. De doorgangen in het woonhuis kunnen versmallen tot 70 cm, de draairuimtes zijn beperkt tot 120 cm. Als afsluiter van het bezoek kan je de tijdelijke expo bezoeken, gelegen op het gelijkvloers ter hoogte van de winkel. De ruimte is bereikbaar met een plateaulift, die je zelfstandig kan bedienen. Er zijn ook audioguides beschikbaar met audiodescriptie, vraag naar de juiste versie aan het onthaal. Elk audiotoestelletje heeft braille cijfers en cijfers in grootdruk. In de inkom staat een mooie maquette van het woonhuis dat je kan verkennen voor je bezoek. Er zijn naast de audioguides ook toestellen beschikbaar met scrollteksten. De toiletten en lockers bevinden zich op -1, bereikbaar via de lift. Het aangepast toilet is vlot toegankelijk. Als begeleider van een persoon met een beperking kan je een gratis ticket aankopen. Hiervoor dient de European Disability Card voorgelegd te worden. De kaarthouder betaalt het gewone tarief.

Oostende Mu.Zee, Kunstmuseum aan zee Romestraat 11 8400 Oostende Tel: +32 59 50 81 18 E-mail: info@muzee.be Website: www.kunstmuseumaanzee.be

Een bezoek aan Mu.ZEE is een boeiende ontdekkingstocht door de geschiedenis van de moderne en hedendaagse Belgische kunst. Het DNA van Mu.ZEE is uniek. Het museum biedt een mooi en ruim overzicht van 1850 tot nu: van Sammy Baloji, Lili Dujourie, James Ensor tot en met Otobong Nkanga, Léon Spilliaert en

Luc Tuymans. Mu.ZEE organiseert jaarlijks één grote voorjaars -en één grote najaarstentoonstelling, waarbij de link naar de permanente collectie nooit ver weg is. Op het gelijkvloers worden vaak tijdelijke tentoonstellingen georganiseerd. Hier is een helling die moeilijk toegankelijk is voor de museumbezoeker met een mobiele beperking. In de tentoonstellingsruimte zijn er af en toe wat nauwere doorgangen (80 cm). In het hoofdgebouw kan je gebruik maken van een goed toegankelijke lift die je brengt naar de hoger gelegen verdiepingen. Op de lange hellende vlakken op verdieping 1 en 2 kan je wat hulp goed gebruiken. Er is op het gelijkvloers een toegankelijk toilet aanwezig, al heeft de wastafel een draaikraan en is de vaste beugel door zijn plaatsing minder goed bruikbaar. Het Ensoratelier neemt kinderen en jongeren met een mentale en/ of fysieke beperking mee op een creatieve ontdekkingstocht door het museum, de verwerking gaat door in het atelier. De toegang heeft een hellend vlak zodat iedereen er binnen kan.

Pittem Experience Center Ferdinand Verbiest Markt 1 8740 Pittem Tel: +32 51 46 03 51 E-mail: toerisme@pittem.be Website: www.pittem.be

Het levensverhaal van de bekende Pittemnaar Ferdinand Verbiest wordt in het Experience Center op een creatieve en hedendaagse manier voorgesteld. Verbiest trok in de 17de eeuw als missionaris naar China en werkte er als keizerlijk wiskundige en astronoom aan het Chinese hof. Wist u dat deze Pittemnaar de stoomauto bouwde en de thermometer uitvond? Dus zeker een bezoekje waard!

De ingang en het bezoekerscentrum zelf zijn goed toegankelijk. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie. De deur naar de tentoonstellingsruimte is wat zwaar om zelfstandig te openen. De meeste folders en brochures zijn goed bereikbaar. De meeste belevingstoestellen zoals de interactieve schermen, meubels en infokiosken zijn door verlaagde knoppen en schermen bereikbaar en bruikbaar. Er is een rolstoel ter beschikking. Zowel binnen als buiten is er een aangepast toilet. Het toilet buiten scoort het best, al is opstellen naast het toilet iets moeilijker doordat de muur schuin loopt. Het toilet binnen is ook ruim, maar voor het toilet heb je maar 72 cm opstelruimte.

Poperinge Hopmuseum Gasthuisstraat 71 8970 Poperinge Tel: +32 57 33 79 22 E-mail: hopmuseum@poperinge.be Website: www.hopmuseum.be

In het Hopmuseum ontdek je op een boeiende manier de Belgische hopen biercultuur. Aan de hand van hopwerktuigen en beeldmateriaal wordt de geschiedenis van de hopteelt uiteengezet. De aparte geur van deze plant, het interactieve gedeelte, de oude filmpjes, de biercollectie met meer dan 2400 Belgische bieren… zorgen voor een geslaagd museumbezoek. Voor het openen van de dubbele zware deur kan je hulp gebruiken. Via de lift kan je de tentoonstellingsruimtes bereiken, maar er is weinig manoeuvreerruimte op de metalen loopbruggen. Er is een aangepast toilet, maar dat is voor de meeste rolstoelgebruikers te klein voor gebruik (54 cm voor het toilet).

Poperinge Talbot House Gasthuisstraat 43 8970 Poperinge Tel: +32 57 33 32 28 E-mail: info@talbothouse.be Website: www.talbothouse.be

De bekendste soldatenclub van de Groote Oorlog onderging een grondige opfrissing. Na de vele inspanningen in de tuin werd de volledige permanente tentoonstelling vernieuwd in 2022 en in 2023 werd een nieuwe tijdelijke tentoonstelling geplaatst in het Slessorium. Voor de jongeren kwam er begin 2023 een nieuwe interactieve tablettour waarbij ze samen met Arthur Pettifer en de lokale Jeanne Battheu het mysterie oplossen. Naast een museum is Talbot House ook nog steeds de Every Man’s Club die het altijd was. Geniet van een kopje thee in de kantine van het huis of reserveer een kamer en breng de nacht door in het museum. De 100e verjaardag werd gevierd op 15 december 2015. Het museum is toegankelijk met hulp en extra inspanningen. Bij het openen van de ietwat zware glazen toegangsdeur kan je wat hulp goed gebruiken. De vaste tentoonstelling op het gelijkvloers en de concerthal op +1 zijn goed toegankelijk, al kan de helling op de route naar de lift wat hinder vormen. Het aangepast toilet is te klein voor een rolstoelgebruiker om comfortabel te gebruiken. Het Talbot House zelf is niet toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Elke bezoeker of groep bezoekers krijgt een tablet mee die je langs een aantal hotspots loodst doorheen het Huis, de tuin en het museum. Eens de eerste hotspot bereikt is, begint automatisch een “verhaal” (filmpje, vertelstem, muziek, prent, foto) te spelen. Het Talbot House archief komt op deze manier letterlijk tot leven.

WEST-VLAANDEREN & DE KUST | 23

Roeselare Brouwerij Rodenbach Spanjestraat 133 8800 Roeselare Tel:+32 51 27 27 00 E-mail: info@rodenbach.be Website: www.rodenbach.be

Rodenbach is het uniek Vlaams Rood-Bruin Bier, erkend als Traditioneel Streekproduct. Hulp is nodig op verschillende (steile) hellingen buiten en binnen. Er is een drempeltje van 4 cm aan de ingang en verder in het bezoek nog een drempel van 7 cm. Via een goede lift bereik je de verdiepingen, waaronder het panoramaniveau. De Moutast is niet toegankelijk, net als de foederkelders. 1 ruimte met foedervaten kan je wel bezoeken, nadien verlaat je de groep en zie je hen terug in de degustatieruimte. Daar zijn de tafels onderrijdbaar. Het aangepast toilet is voldoende ruim, maar beugels ontbreken. De wastafel is wat moeilijker bruikbaar.

Roeselare KOERS. Museum van de Wielersport Polenplein 15 8800 Roeselare Tel: +32 51 26 24 00 E-mail: koersmuseum@roeselare.be Website: www.koersmuseum.be

Verwacht je in KOERS aan een interactieve rit door de geschiedenis van de fiets en het wielrennen met op het parcours uitzonderlijke trofeeën, een Service Course volgestouwd met koersfietsen, beklijvende actiebeelden en een regenboog van wielercollectiestukken. Voor een gezellige finish of een energierijke bevoorrading kan je terecht in het KOERSkaffee. Je moet over vlakke kasseien, maar die zijn vrij goed berijdbaar. De inkomdeur is een automatische schuifdeur. Verder is er voldoende

ruimte en de balie heeft een verlaagd en onderrijdbaar deel. Er zijn 2 liften. De deur van de lift bij het onthaal is 80 cm breed. De lift zelf is 90 cm breed en 150 cm diep. De oproepknoppen zijn er wat moeilijker bereikbaar. De lift aan de andere zijde is ruim. Je hebt beide liften nodig om de verschillende ruimtes te bereiken. De doorgangen zijn overal drempelloos en voldoende breed. Doorheen het museum is er aandacht voor hoge en lage belevingselementen. Het aangepast toilet is goed bereikbaar en toegankelijk, met voldoende ruimte en beugels. Er is ook apart sanitair dat langs buiten bereikbaar is voor fietsers. Daar vind je een toegankelijk toilet met opnieuw voldoende ruimte en beugels, maar ook een inrijdbare douche met douchestoel met wegneembare armleuningen. Er zijn tactiele markeringen aanwezig en er wordt rekening gehouden met een goede leesbaarheid door voldoende contrasten en een groot lettertype. Gesproken fragmenten worden ondertiteld.

NIEUW Roeselare

hellend vlak voorzien. De deur heeft voldoende doorgangsbreedte. De baliebediende, die zich steeds in de inkomhal van de kerk bevindt, komt graag helpen waar nodig. De route door de verschillende ruimtes gebeurt langs voldoende ruime doorgangen. In- en uitgangdeur openen automatisch, tussen ruimte 1 & 2 en tussen ruimte 2 & 3 zijn er automatische gordijnen. Er is een aangepast toilet met voldoende opstel- en draairuimte voor en rechts van de toiletpot. Rechts van het toilet is ook een beugel voorzien. De wastafel is onderrijdbaar. Op het plein zelf is geen parkeergelegenheid, in de straten grenzend aan het plein, zijn telkens aangepaste voorbehouden plaatsen voorzien. Er zijn 2 rolstoelen en museumstoelen beschikbaar.

Sint-Andries (Brugge) Cozmix Zeeweg 96 8200 Sint-Andries Tel: +32 50 39 05 66 E-mail: info@cozmix.be Website: www.cozmix.be

Het Kunstuur De Coninckplein 8800 Roeselare Tel: +32 493 34 95 73 E-mail: info-roeselare@hetkunstuur.com Website: www.hetkunstuur.com/ roeselare

Deze tentoonstelling vindt plaats in de Sint-Amanduskerk, gelegen op het De Coninckplein te Roeselare. Het Kunstuur stelt topwerken tentoon uit de periode 1850-1950. Bij elk schilderij wordt een verhaal verteld door een bekende of minder bekende Vlaming. De kunstwerken worden één voor één belicht. Via een koptelefoon hoor je muziek en verhalen. Een bezoek aan de tentoonstelling duurt exact één uur en kan elke 20 minuten voor maximaal 8 personen. De kerk is bereikbaar via 3 trapjes, elk 16 cm hoog. Aan de rechterzijde is er, naast de trappen, een vast

Door de ietwat steile helling naar de ingang, kan je een duwtje in de rug goed gebruiken. Binnen zijn er twee nauwere deuropeningen. Een plateaulift brengt je naar het planetarium, waar je kunt genieten van de prachtige sterrenhemel. Je ziet hoe de zon zich in de loop van een jaar schijnbaar verplaatst, het steeds veranderende gezicht van de maan en de eeuwige dans van de planeten tussen de fonkelende sterren. De telescopen in het observatorium zijn niet bereikbaar met de rolstoel, maar de beelden die via de telescopen zichtbaar zijn kunnen op de planetariumkoepel geprojecteerd worden zodat iedereen er kan van genieten. Via een ringleiding kan je ook met een auditieve handicap de commentaar en muziek bij de voorstellingen perfect volgen. Heb je een visuele handicap, dan kan je een beroep doen op een medewerker die je alles in geuren en kleuren toelicht.

Er is ook een goed toegankelijk toilet aanwezig, al is er weinig ruimte voor de deur.

Veurne Vrij Vaderland Belevingscentrum Grote Markt 29 8630 Veurne Tel: +32 58 33 55 31 E-mail: info@vrijvaderland.be Website: www.vrijvaderland.be

“Vrij Vaderland” focust niet op het slagveld van de Groote Oorlog, maar op het laatste stukje onbezet België, de zogenaamde Belgische Sector van waaruit Koning Albert I stand hield tegen de Duitse bezetter. De sfeervolle expo belicht thema’s als verzorging, onderwijs en rechtspraak via moderne media en traditionele elementen. In hetzelfde gebouw bevindt zich het met A+ gelabelde en dus comfortabel toegankelijke toeristische infokantoor en bezoekerscentrum van Veurne. Het museum Vrij Vaderland op +1 is bereikbaar via een ruime lift. In het museum is er overal voldoende circulatieruimte en het tentoongestelde materiaal is voor iedereen goed zichtbaar. Bij verschillende belevingselementen is ook informatie via QR-code beschikbaar. De teksten in het museum worden allemaal voorgelezen en de filmfragmenten worden ondertiteld. Zowel op de benedenverdieping als op de verdieping worden kleine hoogteverschillen overbrugd door hellende vlakken. Er is een goed ingericht aangepast toilet op +1, eveneens bereikbaar met de lift.

HIPPO.WAR, het Waregemse bezoekerscentrum over de Eerste Wereldoorlog bevindt zich op de tweede verdieping van het tribunegebouw op de hippodroom in de Holstraat 95. Op 900 m² vind je er twee permanente tentoonstellingen: over de rol van het paard tijdens WOI en het belang van de Amerikanen tijdens diezelfde oorlog. Aan de hand van onder andere foto’s, film- en audiofragmenten, tal van authentieke stukken, een interactieve quiz en zelfs een nagebouwd paardenhospitaal ontdek je deze misschien nog niet zo bekende verhalen uit Den Grooten Oorlog. Met de wagen kan je tot aan het gebouw zelf rijden. Te voet moet de bezoeker enkele steile punten en een open ruimte van de hippodroom (zonder geleiding) passeren om te toegang te bereiken. De toegang is drempelloos, de dubbele deur smal. Het bezoekerscentrum ligt op de 2e verdieping en is bereikbaar via lift en trap. De lift bereiken kan via een glazen schuifdeur. Het bezoekerscentrum is goed toegankelijk, biedt veel doorgangs- en draairuimte. Niet alle belevingselementen zijn onderrijdbaar of goed zichtbaar voor de rolstoelgebruiker. Het aangepast toilet van het bezoekerscentrum is ruim en goed toegankelijk.

Wervik Nationaal Tabaksmuseum Koestraat 63 8940 Wervik Tel: +32 56 95 24 25 E-mail: tabaksmuseum@wervik.be Website: www.nationaaltabaksmuseum.be

Holstraat 95 8970 Waregem Tel: +32 56 62 12 11 E-mail: hippo.war@waregem.be Website: www.hippowar.be

Wevelgem Brouwerij Gulden Spoor Heulestraat 170 8560 Wevelgem Tel: +32 56 44 41 08 E-mail: info@guldenspoor.be Website: www.guldenspoor.be

Brouwerij Gulden Spoor is ontstaan uit restaurant ‘t Rusteel, dat destijds gekend was als het café met 300 soorten bier. ‘t Rusteel groeide uit tot een bierminded restaurant, en dankzij deze groei kon ook de brouwerij blijven verbeteren. Als familiebedrijf gebeurt alles transparant met een leuke sfeer en zicht op de toekomst. De locatie naast het restaurant geeft de mogelijkheid om rondleidingen te krijgen met lekkere hapjes, tot aansluitende menu’s. Je kan hulp nodig hebben op de bolle kasseien en dwarshelling van het toegangspad. Aan de ingang is er een drempeltje van 4 cm. Verder is de brouwerij goed toegankelijk. Er is geen aangepast toilet.

Zon, Zee... Zorgeloos Toegankelijke stranden aan de kust website: www.vlaanderen.be/inter/ meedoen-aan-een-toegankelijkesamenleving/zon-zee-zorgeloos

Waregem Hippo.War

tussen de zalen in de bijgebouwen van de molen, zal je mogelijks wat hulp nodig hebben. De tabaksmanufactuur op de eerste verdieping is de enige ruimte die niet rolstoeltoegankelijk is. Er is een aangepast toilet, maar dat is wat klein voor de meeste rolstoelgebruikers om echt comfortabel te zijn.

Wil je alles te weten komen over tabak en de geschiedenis ervan? Dan ben je hier aan het juiste adres. Het Tabaksmuseum is ondergebracht in de geklasseerde en gerestaureerde Briekenmolen. Het tentoongesteld materiaal is goed te bezichtigen voor rolstoelgebruikers. Op de ietwat steile helling

Dankzij het initiatief Zon, Zee... Zorgeloos is op een aantal plaatsen

aan de Vlaamse kust een strandzone en de directe omgeving toegankelijk gemaakt voor personen met een handicap. Tijdens juli en augustus

WEST-VLAANDEREN & DE KUST | 25

kan je beroep doen op de infrastructuur en de assistenten van dit project om je te begeleiden voor een transfer, naar het openbaar vervoer, om te wandelen of om te helpen met de persoonlijke verzorging. Daarnaast vind je er een toegankelijk toilet, een aangepaste verzorgingsruimte met tillift, hoog-laagbed en douche, strandmatten en strandrolstoelen voor op het zand of in het water. In de buurt vind je aangepaste parkeergelegenheid. •

•

• •

Nieuwpoort: Toegankelijk strand | Stad Nieuwpoort Oostende: Toegankelijk strand | Stad Oostende De Haan, Wenduine, Vossenslag: Zon, Zee... zorgeloos | Gemeente De Haan Zeebrugge: Zon, Zee... Zorgeloos: een toegankelijk strand | Stad Brugge Bredene: Zon, zee... Zorgeloos | Bredene.be De Panne: Zon, Zee... Zorgeloos | De Panne

Zonnebeke De Oude Kaasmakerij ’s Graventafelstraat48a 8980 Zonnebeke Tel: +32 474 61 60 56 E-mail: info@deoudekaasmakerij.be Website: www.deoudekaasmakerij.be

In de Vlaamse velden, nabij Tyne

Cot Cemetery, ligt Sint-Jozef, een kaasmakerij uit het interbellum. Hier herleeft de traditie van kaasmaken op een boeiende, interactieve manier. Ontdek alles over ons kaaserfgoed met als gekendste de Passendalekaas. Na het museumbezoek kun je genieten van kaasproeverijen, bierproeverijen en workshops in de brasserie. Op het hellende toegangspad kan je als rolstoelgebruiker best wat hulp gebruiken, net als bij het openen van de inkomdeur. Je hebt een duwtje nodig om via het hellende vlak de tentoonstellingsruimtes op het gelijkvloers en in de kelder te bereiken. De tentoonstellingsruimte in de kelder is bereikbaar via een plateaulift, al is die slechts 79 cm breed en 100 cm diep. Er is een toegankelijk toilet in het museum. De volledige rondleiding werd in braille uitgewerkt en is beschikbaar aan de kassa.

Zonnebeke Passchendaele Museum Berten Pilstraat 5a 8980 Zonnebeke Tel: +32 51 77 04 41 E-mail: info@passchendaele.be Website: www.passchendaele.be

Ontdek en beleef het verhaal van de Eerste Wereldoorlog en de Slag bij Passendale in de interactieve opstelling van het Passchendaele Museum. Daal af in de “dugout” (ondergrondse schuilplaats) en verken de gereconstrueerde Britse

en Duitse loopgraven. De jongste bezoekers gaan op tocht met een plooikaart en luisterspel tijdens het familievriendelijk parcours. Het museum is vrij toegankelijk, mits hulp en extra inspanningen. De baliemedewerkers geven je met plezier de nodige info over een museumbezoek op maat. De lift aan de zijkant van het hoofdgebouw brengt je naar de inkom en de verschillende verdiepingen. De lift in het bijgebouw brengt je naar de kelderverdieping. Hoewel beide liften aan de kleine kant zijn, zijn ze bruikbaar voor de meeste rolstoelgebruikers. Deze alternatieve routes voor rolstoelgebruikers staan echter niet altijd even duidelijk aangeduid. Hier en daar zijn er doorheen het museum nauwe doorgangen en drempels waar je hulp kan gebruiken. Het aangepast toilet in het hoofdgebouw is ruim en goed bruikbaar (doet tevens dienst als damestoilet). Het iets kleinere aangepast toilet in de kelderverdieping is minder goed bruikbaar. Om de toiletdeur te openen, zal je wat hulp kunnen gebruiken. Niet alle belevingselementen en infopanelen zijn even geschikt voor zittend gebruik. De dugouts op -1, die recent verlengd werden, kan je bezoeken met de rolstoel. De kamers kan je enkel binnen via drempeltjes en treden, maar vanuit de gang heb je er goed zicht op. Vanop het uitzichtpunt buiten krijg je als rolstoelgebruiker een mooi zicht op het openluchtnetwerk van geconstrueerde loopgraven (de trenches zelf zijn niet rolstoeltoegankelijk). Het museum is heel interactief en speelt in op de zintuigen. Je kan er heel wat voorwerpen uit WO I

betasten en (op een veilige manier) ervaren hoe de verschillende soorten gassen ruiken.

Zwevegem Transfo Transfostraat 3-15 8550 Zwevegem Tel: +32 56 76 55 70 E-mail: info@transfozwevegem.be Website: www.transfozwevegem.be

Transfo is een beschermde erfgoedparel met een unieke uitstraling. Vroeger was Transfo een elektriciteitscentrale. Vandaag wordt de site volledig gerestaureerd en kan je er

avontuurlijk sporten, escape rooms bezoeken, evenementen organiseren, wonen en werken. Met een gids kan je het erfgoed bezoeken. De wegen aan de buitenkant van de site zijn geasfalteerd. In het hart van de site zijn er echter paden in bolle kasseien en kiezel die moeilijk toegankelijk zijn. Maar er is een fietsroute in beton van de parking doorheen het park tot aan de duiktank aangelegd. Aan het infopunt is er een automatische schuifdeur die opent om 10u en sluit om 18u. Binnen is er voldoende ruimte. Het is altijd mogelijk om een groepsbezoek met gids aan te vragen, op die manier kan er gezorgd worden voor een vlotte toegankelijkheid tot de monumentale gebouwen

zoals het Ketelhuis maar zeker ook naar de Machinezaal met de grote turbines, het pronkstuk van de site. Ook in de Duiktank en De Circus Brouwerij zijn rondleidingen mogelijk mits voorafgaandelijke reservatie. De evenementenkalender is rijk gevuld en te raadplegen op www.transfozwevegem.be.

WEST-VLAANDEREN & DE KUST | 27

Monumenten en gebouwen Alveringem

Brugge

Belgische Militaire Begraafplaats Oeren

Basiliek van het Heilig Bloed

Begijnhof

Burg 13 8000 Brugge Tel: +32 50 33 67 92 E-mail: info@holyblood.com Website: www.holyblood.com

Begijnhof 30 8000 Brugge Website: www.visitbruges.be/nl/watte-doen/cultuur-en-erfgoed/begijnhof

Oerenstraat 8690 Oeren E-mail: toerisme@alveringem.be Website: www.toerismewesthoek.be/ nl/belgische-militaire-begraafplaatsoeren

Rond het kerkje van de Alveringemse deelgemeente Oeren ontstond tijdens WO I een militaire begraafplaats. Hier liggen 508 Belgische soldaten begraven. Ooit stonden hier heel wat heldenhuldezerkjes, gekenmerkt door de letters AVVVVK. In februari 1918 werden deze letters op zo’n 38 graven besmeurd. Vandaag vind je op deze begraafplaats nog vijf heldenhuldezerkjes terug. Je kan wat hulp gebruiken bij het openen van de toegangspoort, doorgaans staat deze poort echter steeds open. Het hoofdpad in beton is goed berijdbaar, maar op de oneffen zijpaden in gras, kan je een duwtje goed gebruiken.

De benedenkapel van de Basiliek van het Heilig Bloed, toegewijd aan Sint-Blasius, is het enig goed bewaard Romaanse kerkinterieur van West-Vlaanderen. In de bovenkapel wordt al vanaf de 13de eeuw de relikwie van het Heilige Bloed bewaard. De benedenkapel is drempelloos bereikbaar, maar de circulatieruimte aan de ingang is beperkt en de deur is vrij zwaar. Een eerder steil hellend vlak voert je naar enkele kleinere ruimtes. Wil je de bovenkapel en de schatkamer bezoeken: bel dan aan bij de lift en spreek in de speaker. De lift in- en uitrijden vraagt soms wat manoeuvreren. De dubbele deur naar de bovenkapel is vrij zwaar. Op de verdiepingen zijn er smallere maar bruikbare doorgangen. In de zalen zelf is er voldoende circulatieruimte. Het tentoongestelde materiaal in de schatkamer is voor een rolstoelgebruiker moeilijker zichtbaar.

Het ‘Prinselijk Begijnhof Ten Wijngaarde’ met witgeschilderde gevels en verstilde kloostertuin werd gesticht in 1245. In dit stukje werelderfgoed leefden vroeger begijntjes, geëmancipeerde vrouwen die weliswaar leek waren, maar er toch een vroom en celibatair leven op na hielden. Vandaag wordt het Begijnhof door de zusters van de Orde van Sint-Benedictus bewoond. In het Begijnenhuisje krijg je nog altijd een goed beeld van hoe het dagelijkse leven er in de 17de eeuw uitzag. Let op: de toegangspoorten gaan om 18.30u onherroepelijk dicht. Je neemt best de ingang die het dichtst bij het Minnewater ligt om het steile brugje te vermijden. Je zal even moeten oversteken over bolle kasseien, maar de volledige binnencirkel van het Begijnhof bestaat uit vlakke en goed berijdbare kasseien.

Brugge Belfort & Stadshallen Markt 7 8000 Brugge Tel: +32 50 44 87 11 E-mail: musea@brugge.be Website: www.visitbruges.be/nl/watte-doen/cultuur-en-erfgoed/belfort

Het belfort is beschermd als UNESCO werelderfgoed. In de Stadshallen vind je tentoonstellingen en worden er evenementen georganiseerd. Het Belfort is niet rolstoeltoegankelijk. Voor blinden en slechtzienden is er een bronzen voelmaquette geplaatst op de markt met informatie in braille. De Stadshallen zijn wel rolstoeltoegankelijk: het toegangspad en de binnenkoer bestaan uit vlakke kasseien. Op de binnenkoer vind je een goed toegankelijk toilet. De zalen op de verdiepingen zijn bereikbaar met een lift, maar hulp kan nodig zijn bij een aantal steile hellingen en bij een versmalling bij het verlaten van de lift op de 1ste verdieping.

Brugge Concertgebouw ’t Zand 34 8000 Brugge Tel: +32 50 47 69 99 E-mail: info@concertgebouw.be Website: www.concertgebouw.be

De cultuurtempel aan ’t Zand valt op door zijn rode kleur en monolithische formaat. Je kan er ook verschillende kunstvormen ontdekken dankzij het Concertgebouw Circuit: een belevingsparcours dat je een unieke inkijk in de werking, de architectuur en de (klank)kunstcollectie van het gebouw geeft en brengt je op plekken waar je anders nooit komt. De toegangsroute via het plein voor het gebouw is voldoende breed en vlak. Er zijn verschillende, brede ingangen met manueel te openen deuren. In de inkomhal is een beperkt onderrijdbare balie. Er is een goed toegankelijke lift. Aangepast sanitair vind je in de inkomhal ter hoogte van de vestiaire. Het Concertgebouw Circuit is gedeeltelijk toegankelijk voor rolstoelgebruikers, daarom kan je begeleiding aanvragen om een alternatieve belevingsroute te volgen met een iPad. Er zijn audiotoestellen en voor slechthorenden is er een voelstoel die geluid voelbaar maakt.

je een rijke collectie schilderijen en praalgraven met als pronkstuk het beeld ‘Madonna met kind’ van Michelangelo. De ingang van de O.L.V kerk ligt aan de kant van het Guido Gezelleplein, waar ook 2 aangepaste parkeerplaatsen zijn. De ingang heeft trappen en een behoorlijk steile helling waar je zeker hulp nodig hebt. De hoofdbeuk van de kerk is goed toegankelijk, al kan je wel wat hulp gebruiken voor een aantal hellingen. In de kerk is een voelstation geplaatst. Slechtziende en blinde bezoekers kunnen er een 3D-print van het beeld ‘Madonna met kind’ betasten.

Brugge Site Oud Sint-Jan Mariastraat 38 8000 Brugge Tel: +32 50 47 61 00 E-mail: info@oudsintjan.be Website: www.oudsintjan.be/nl/ welkom/

Brugge Onze-Lieve-Vrouwekerk Mariastraat 8000 Brugge Tel: +32 50 44 87 11 E-mail: musea@brugge.be Website: www.museabrugge.be/ bezoek-onze-musea/onze-musea-enmonumenten/onze-lieve-vrouwekerk

De hoge toren van de kerk illustreert het vakmanschap van de Brugse bouwlieden. Binnenin vind

Wie de site Oud Sint-Jan betreedt, bewondert de tastbare aanwezigheid van de rijke geschiedenis van Brugge. Hier stond één van Europa’s vroegste ziekenhuizen. Later werd er ook het negentiende-eeuwse Sint-Janshospitaal opgetrokken met zijn grote, gemeenschappelijke ziekenzalen. Deze ruimtes werden na de sluiting van het ziekenhuis gerestaureerd en maken nu deel uit van het congresen evenementencentrum Site Oud Sint-Jan. Ze zijn bijzonder geschikt voor de inrichting van vergaderingen en congressen, beurzen, evenementen en allerhande feesten.

WEST-VLAANDEREN & DE KUST | 29

De site heeft verschillende toegangen die niet allen even toegankelijk zijn. De toegang vanaf de Mariastraat is de best toegankelijke. Er zijn geen aangepaste parkeerplaatsen voorzien. Misschien heb je wat hulp nodig voor het openen van de deur aan de hoofdingang van het evenementcentrum en bij de helling van de ingang via de Mariastraat. De ingang aan de zijkant naar de horecazaken is perfect bruikbaar. De meeste ruimtes binnen zijn goed toegankelijk. Er zijn 2 aangepaste toiletten met beugels voorzien, maar de ruimte in het toilet is nipt en de opstelruimte naast de toiletpot bedraagt respectievelijk 70 en 73 cm.

Brugge Sint-Janshospitaal Mariastraat 38 8000 Brugge Tel: +32 50 44 87 43 E-mail: musea@brugge.be Website: www.visitbruges.be/nl/sintjanshospitaal

Het Sint-Janshospitaal krijgt op dit moment een complete make-over. Hoe het volledig vernieuwde museum en de nieuwe, eigentijdse opstelling eruitzien kan je ontdekken vanaf zaterdag 16 december 2023. Als één van de oudst bewaarde hospitaalgebouwen van Europa staat het magnifieke Sint-Janshospitaal al bijna negen eeuwen te schitteren in het hart de Brugse binnenstad. Het museum wordt een plek die tot het hart zal spreken. Het Sint-Janshospitaal is goed rolstoeltoegankelijk en de meeste zalen zijn bereikbaar, ook dankzij een voldoende ruime lift en een tweede kleine plateaulift (toegang tot één zaal). De liften zijn voorzien van knoppen met reliëfaanduiding. Je kan wellicht wat hulp gebruiken op enkele iets te steile hellingen en bij een zware deur. Het tentoongesteld materiaal is goed te bezichtigen voor een rolstoelgebruiker. Er is een gratis meertalige audiotour die je kan volgen met je eigen smartphone of tablet. Je scant QR codes en krijgt de uitleg te horen

via je toestel. Neem dus zeker een hoofdtelefoon of oortjes mee. In het aangepaste toilet heb je wellicht hulp nodig vanwege de nipte ruimte en een verkeerd geplaatste muurbeugel. Neem voor meer info omtrent toegankelijkheid zeker ook eens een kijkje op p. 10 van de toegankelijkheidsbrochure van Visit Brugge: www.museabrugge.be/bezoek-onze-musea/onze-musea-en-monumenten/sint-janshospitaal.

Brugge Sint-Salvatorskathedraal Steenstraat 8000 Brugge Tel: +32 59 33 61 88 E-mail: info@sintsalvator.be Website: www.sintsalvator.be

De Sint-Salvatorskathedraal is de oudste parochiekerk van Brugge. Binnen tref je naast een rijk kunstpatrimonium ook een aantal goed bewaarde grafkelders aan. Het plein voor de kathedraal is aangelegd in trapvorm. Bovenaan de trappen is een waarschuwingsstrook met noppen aangebracht. Aan de kant van het Sint-Salvators kerkhof voert een drempelloze helling je tot aan de ingang van de kathedraal.

Brugge Stadhuis Burg 12 8000 Brugge Tel: +32 50 44 87 11 E-mail: musea@brugge.be Website: www.museabrugge.be/ bezoek-onze-musea/onze-musea-enmonumenten/stadhuis

Het Brugse stadhuis is een van de oudste der Nederlanden. Een absolute must is de gotische zaal die een schitterend kunstwerk is. In de zaal ernaast staat een interactieve opstelling over de verdwenen Zwinhavens.

De ingang, onthaalbalie en zalen van het stadhuis zijn goed toegankelijk. Aan de lift heb je waarschijnlijk hulp nodig om de sasdeuren te openen en de knoppen te bedienen. Meld je daarvoor aan aan de onderrijdbare balie. In de historische zaal kan je gebruik maken van een audiogids.

De Panne Belgische Militaire Begraafplaats Adinkerke Heldenweg 8660 De Panne E-mail: toerisme@depanne.be Website: www.depanne.be/nl/ zien-doen/cultuur-en-erfgoed/ bezienswaardigheden/ begraafplaatsen/belgische-militairebegraafplaats-adinkerke

Deze Belgische militaire begraafplaats in Adinkerke (De Panne) ontstond aan het begin van WO I. Hier liggen 1651 militairen begraven, voor een groot deel overleden soldaten uit het nabijgelegen militaire hospitaal Cabour. Nadat je aan de toegang de drempel van 7 cm hebt overbrugd, is de site verder goed toegankelijk.

Diksmuide Vladslo Duits Militair Kerkhof (Praatbos) Houtlandstraat 8600 Diksmuide Tel: +32 51 79 30 50 E-mail: toerisme@diksmuide.be Website: www.bezoekdiksmuide.be/ duitse-begraafplaats

In Vladslo ligt een van de grootste Duitse militaire begraafplaatsen in Vlaanderen, met 25.638 gesneuvelden. Met haar wereldberoemde beeld ‘Het treurende ouderpaar’ brengt de Duitse expressioniste Käthe Kollwitz hulde aan haar 18-jarige gesneuvelde zoon. De begraafplaats is moeilijk toegankelijk voor rolstoelgebruikers.

Manuele rolstoelgebruikers die hulp krijgen om het toegangspad in bolle kasseien te nemen en de drempel van 15 cm aan de ingang te overbruggen, kunnen echter de beroemde beeldengroep ‘Treurend Ouderpaar’ van Käthe Kollwitz bezichtigen. Een verhard pad (70 cm breed) leidt je over de begraafplaats naar het kunstwerk.

Heuvelland

Hill 62 is een heuvel in de omgeving van Ieper. ‘62’ wijst erop dat de heuvel 62 meter boven de zeespiegel ligt. De alternatieve toegang voor rolstoelgebruikers via de dienstingang is niet duidelijk. De paden bestaan uit effen gras.

Kemmelberg - monument aux Soldats Français Kemmelbergweg 8950 Heuvelland Tel: +32 57 45 04 55 E-mail: toerisme@heuvelland.be Website: www.toerismeheuvelland.be

Ieper Menenpoort

Heuvelland Bayernwald Voormezelestraat 8950 Heuvelland Tel: +32 57 45 04 55 E-mail: toerisme@heuvelland.be Website: www.toerismeheuvelland.be/ nl/bayernwald

De onneembare Duitse loopgravenstellingen op de heuvel in Wijtschate speelden een belangrijke rol bij de Slag om Mesen. De Fransen noemden de omgeving Bayernwald. Om de site te kunnen bezoeken, moet je op voorhand tickets kopen bij de toeristische dienst van Heuvelland (Sint-Laurentiusplein 1, 8956 Heuvelland, +32 57 45 04 55). Vraag als rolstoelgebruiker naar de speciale tickets waarmee je de poort voor groepen kan openen. Die poort is het rolstoelvriendelijke alternatief voor het draaipoortje bij de ingang. Bij het verlaten van de site moet een begeleider eerst via de draaipoort naar buiten om daarna met het speciale ticket de poort voor rolstoelgebruikers te openen. Rolstoelgebruikers kunnen niet afdalen tot in de loopgraven maar vanop een pad in halfverharding kan je goed in het loopgravenstelsel kijken. Op 1 plek is er een verlaagde toegang, waarbij je een betere inkijk hebt in de loopgraven. De maquette van de site in het paviljoen is niet onderrijdbaar. Er zijn geen parkeerplaatsen voorzien bij de site, maar je kan dichtbij parkeren langs de weg op een voorbehouden parkeerplaats. In het paviljoen vind je een reliëfkaart van de site.

Menenstraat 8900 Ieper Tel: +32 57 23 92 20 E-mail: toerisme@ieper.be Website: www.toerismeieper.be/ menenpoort

Op de top van de Kemmelberg staat sinds 1932 een gedenkzuil als herinnering aan de vele Franse gesneuvelde soldaten. Zij vochten hier in april 1918 tijdens de Slag om de Kemmelberg. Dit monument kijkt uit over het Franse massagraf aan de voet van de Kemmelberg. De site is toegankelijk met hulp, al is de ondergrond van de paden in slechte staat. Er kan wel vlakbij worden geparkeerd.

Ieper Artillery Wood Cemetery Poezelstraat 3 8904 Boezinge Website: www.wo1.be/nl/db-items/ artillery-wood-cemetery

Artillery Wood Cemetery is een Britse militaire begraafplaats voor 1307 soldaten in Boezinge. Het werd aangelegd na de slag om Pilkem Ridge eind juli 1917, waarbij de divisie Artillery Wood het gebied ten oosten van het kanaal Ieper-IJzer op de Duitsers veroverde. Bij de ingang heb je hulp nodig voor het nemen van de drempel van 10 cm. Er is een alternatieve toegang via een hellend vlak in gras, maar dat is vrij steil.

Ieper Hill 62 - Sanctuary Wood Cemetery

De Menenpoort is een van de grootste gedenktekens van de Eerste Wereldoorlog. Het werd gebouwd in de vorm van een klassieke triomfboog, naar een ontwerp van Sir Reginald Blomfield. De Menenpoort is een ‘memorial to the missing’. Aan de binnenzijde staan de namen gegraveerd van bijna 55 000 Commonwealth soldaten die voor 15 augustus 1917 als vermist werden opgegeven. Elke avond om 20 uur blazen de klaroeners van de Last Post Association, de Last Post onder de Menenpoort als eerbetoon aan alle gesneuvelden. De Menenpoort is slechts gedeeltelijk rolstoeltoegankelijk. De vestingen boven de Menenpoort, waarop je de namen kan lezen, zijn immers enkel bereikbaar via treden. De namen op het gelijkvloers/op straatniveau kunnen gelezen worden zonder trappen te nemen. Het pad dat naar de alternatieve route met helling tot de vestingen moet leiden, is niet rolstoeltoegankelijk. De centrale hal, waar je elke dag de Last Post kan bijwonen, is echter wel toegankelijk. Boven de Menenpoort kan je de maquette betasten, een exacte replica van het monument.

Canadalaan 23 8902 Zillebeke Website: www.wo1.be/en/db-items/ sanctuary-wood-cemetery

WEST-VLAANDEREN & DE KUST | 31

Ieper

Menin Road South Military Cemetery

Potyze Burial Ground

Meenseweg 175 8900 Ieper Website: www.ww1cemeteries.com/ menin-road-south-military-cemetery. html

Menin Road South Military Cemetery is gelegen op ongeveer één km van de Grote Markt van Ieper. Er liggen 1657 soldaten begraven. De begraafplaats werd in gebruik genomen vanaf januari 1916 en werd tot de zomer van 1918 gebruikt door medische posten en gevechtseenheden. Op de steile helling aan de alternatieve toegang, die niet wordt aangeduid, heb je hulp nodig.

Ieper New Irish Farm Cemetery Briekestraat 1 8900 Ieper Website: www.toerismewesthoek.be/ nl/new-irish-farm-cemetery

Deze grote Commonwealth begraafplaats ontstond in 1917 nadat dit gebied veilig werd verklaard. Voordien liep hier de frontlijn. De begraafplaats is zelfstandig toegankelijk via de alternatieve toegang naast de poort. Een klein deel van het kerkhof is hoger gelegen en enkel bereikbaar via treden.

Potijzestraat 51 8900 Ieper Website: www.ww1cemeteries.com/ potijze-burial-ground-cemetery.html

In het gehucht Potyze lag een kasteel dat bij de Britten bekend stond als ‘White Château’. Rondom het kasteel werden verschillende begraafplaatsen aangelegd. Op deze begraafplaats liggen 586 militairen begraven. De begraafplaats heeft een lichtjes hellend terrein en wordt omgeven door een bakstenen muur (afgedekt met witte natuursteen), die aangelegd is in verschillende niveaus. Er is een drempel aan de poort, maar ook een vlakke alternatieve toegang. Die wordt echter niet goed aangeduid.

Je kan een duwtje gebruiken op het toegangspad dat hier en daar in slechte staat is.

Ieper Sint-Maartenskathedraal Vandenpeereboomplein 8900 Ieper Tel: +32 57 23 92 20 E-mail: toerisme@ieper.be Website: www.toerismeieper.be/ toegankelijk-ieper

Ieper

De Sint-Maartens Kathedraal, gelegen achter de lakenhalle, is een oude bisschopskerk met graven van bisschop Jansenius en van Graaf Robrecht van Bethune, de ‘Leeuw van Vlaanderen’. Na de Eerste Wereldoorlog werd ze heropgebouwd in gotische stijl. De kerk is toegankelijk via een speciale zijingang, maar de deuren zijn wat zwaar om zelfstandig te openen.

Saint-Charles De Potyze

Ieper

Zonnebeekseweg 8900 Ieper Website: www.toerismewesthoek.be/ nl/saint-charles-de-potyze

Twee witstenen zuilen flankeren de ingang van deze Franse militaire begraafplaats in Ieper. Hier liggen om en bij de 4.000 Franse soldaten begraven. Links voorbij de ingang staat een beeldengroep, een Bretoens kruis met piëta. De graven zijn aangeduid met rechtopstaande kruisjes.

Site John McCrae - Essex Farm Cemetery Diksmuidseweg 148 8900 Ieper Website: www.toerismeieper.be/essexfarm-cemetery

Langs het kanaal Ieper-IJzer, net buiten Ieper, vind je de site John McCrae. De Canadese arts John McCrae schreef hier in mei 1915 het wereldberoemde gedicht In Flanders

Fields. Bij de site John McCrae,vind je Essex Farm Cemetery. Je kan een duwtje gebruiken op het pad in bolle kasseien op de site John McCrae. Het pad naar de bunkers is in slechte staat en zeer steil. Op het kasseien toegangspad van Essex Farm Cemetery heb je wellicht ook een duwtje nodig.

Ieper Yorkshire trench en dug-out Bargiestraat 8904 Boezinge Website: www.inflandersfields. be/nl/in-flanders-fields-museum/ landschapgetuige/yorkshire-trenchdug-out

Dit stukje loopgraaf uit 1915 kwam in de jaren ‘90 aan het licht bij de aanleg van een nieuw industrieterrein langs het kanaal Ieper-IJzer. De ‘Yorkshire Trench’ ontstond na de eerste gasaanval in 1915. Deze loopgraaf uit de eerste Britse linie werd later uitgebreid met een ‘deep dug-out’ of een ondergrondse schuilplaats. De site is zelfstandig toegankelijk. Gangen en kamers worden bovengronds weergegeven en kan je grotendeels bekijken vanaf het rolstoeltoegankelijke pad.

Koksijde Coxyde Military Cemetery Robert Vandammestraat 8670 Koksijde Tel: +32 58 53 34 40 E-mail: toerisme@koksijde.be Website: www.coxyde-mil-cem.be

De ondergrond bestaat uit aarde en zand. Rond het monument bestaat de ondergrond uit gras, je raakt er via een poort met een drempeltje van 3 cm.

Langemark-Poelkapelle Guynemer monument

Koksijde bevond zich tijdens ‘den Grooten Oorlog’ op een 10-tal km achter het front. Het dorp werd als rustplaats voor de troepen gebruikt en nu en dan door de artillerie beschoten. De begraafplaats werd oorspronkelijk door de Fransen aangelegd. Nadien werden er ook Britten begraven. Ze werd opnieuw gebruikt in WOII. De graspaden zijn niet overal even effen aangelegd. De alternatieve route voor rolstoelgebruikers via de paviljoenen wordt niet duidelijk aangeduid.

Langemark-Poelkapelle Charles Dresse monument Poperingestraat 27 8920 Langemark-Poelkapelle Website: www.wo1.be/en/db-items/ memorial-adjudant-charles-dresse

Het Charles Dresse Monument is een gedenkkruis voor adjudant Dresse. Het bestaat uit een Bretoens calvariekruis, afgesloten door een lage vierkante omheiningmuur. Naast de weg is een zone vanwaar je het monument kan bezichtigen.

Guynemerplein 8920 Langemark-Poelkapelle Website: www.langemark-poelkapelle. be/activiteiten/detail/63/guynemermonument

In het centrum van Poelkapelle staat dit monument ter ere van de Franse piloot Georges Guynemer, lid van het Escadrille des Cigognes, een elitekorps van de Franse luchtmacht, die erin slaagde om meer dan vijftig Duitse gevechtsvliegtuigen neer te halen. Het voetpad naar het monument is tamelijk smal en de oversteekplaatsen zijn niet verlaagd. Van een afstand is het monument wel goed zichtbaar.

Langemark - Poelkappelle Poelcapelle British Cemetery Brugseweg 8920 Langemark-Poelkapelle Tel: +32 57 49 09 41 E-mail: toerisme@langemarkpoelkapelle.be Website: www.langemark-poelkapelle. be/en/activiteiten/detail/26/ poelcapelle-british-cemetery

WEST-VLAANDEREN & DE KUST | 33

Deze begraafplaats in Poelkapelle is de derde grootste Commonwealth begraafplaats in de Westhoek. Poelcapelle British Cemetery ontstond pas in 1919. De alternatieve toegang voor rolstoelgebruikers aan de parking ligt ver van de hoofdtoegang. Deze toegang wordt aangeduid. De poort is zeer zwaar om te openen.

Mesen Iers Vredespark Armentierssteenweg 8957 Mesen Tel: +32 57 22 17 14 E-mail: info@mesen.be Website: www.mesen.be/iersvredespark

Mesen is een klein stadje met Ierse allure. Het Vredespark werd aangelegd door jongeren van beide landsdelen. In het Vredespark staat een ronde toren als monument ter ere van alle gesneuvelden van heel het Ierse eiland die religieuze en politieke verschillen overstijgen. De site is zelfstandig toegankelijk.

Mesen Sint-Niklaaskerk Kerkstraat 8957 Mesen Tel: +32 57 22 17 16 E-mail: an.geerardyn@mesen.be Website: www.mesen.be/sintniklaaskerk-2

De Mesense Sint-Niklaaskerk is in diverse opzichten een bezoek waard. Wegens de koepel heeft men het in de regio over de ‘dikkop’ van Mesen. In de toren hangt trouwens ook een vredesbeiaard van 46 klokken! In de crypte bevindt zich een gedenkplaat ter ere van gravin Adela van Frankrijk, de echtgenote van Boudewijn V, de graaf van Vlaanderen. De alternatieve inkom via de zijkant

van de kerk is volledig drempelloos. Om de zware deur naar de gebeds en bezinningsruimte te openen, kan je extra hulp goed gebruiken. De crypte, gelegen in de kelderverdieping, is niet rolstoeltoegankelijk.

laatste momenten van een ter dood veroordeelde soldaat en je kunt er de graffiti ontcijferen die gevangenen achterlieten. De executiepaal werd verplaatst en is nu duidelijk zichtbaar vanuit de dodencel.

Oostende

De binnenkoer met executiepaal is zelfstandig toegankelijk, je bereikt het via de Guido Gezellestraat. De dodencellen zelf zijn toegankelijk voor rolstoelgebruikers, maar omwille van een nogal smalle deur van 78 cm breed en de beperkte circulatieruimte in de cellen kan je wat hulp nodig hebben of wat extra moeten manoeuvreren.

Fort Napoleon Vuurtorenweg 13 8400 Oostende Tel: +32 59 33 09 37 E-mail: info@fort-napoleon.be Website: www.fort-napoleon.be

Poperinge Meer dan tweehonderd jaar geleden werd het Fort Napoleon opgetrokken. Sindsdien werd het zowel door Franse als Duitse soldaten gebruikt en drukte het zijn stempel op de omgeving. Vandaag hoeft het ons niet meer te beschermen tegen buitenlandse invallen en kun je het fort gewoon bezoeken. Op het steile lange toegangspad kan je als rolstoelgebruiker een duwtje gebruiken. De tentoonstellingsruimte op de benedenverdieping van het fort is toegankelijk. Een kleine lift (100 x 115 cm), brengt je naar de tentoonstellingsruimte in de kelder. Omwille van de oneffen ondergrond in de kelder (kasseien en bakstenen), kan wat hulp best handig zijn. De zijkamers die uitkomen op de centrale gang zijn dan weer enkel bereikbaar via treden. Het dak(terras) en de capponnières zijn niet toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Er is een toegankelijk toilet. Wil je het toilet bereiken vanuit de tentoonstellingsruimte, dan kan je de sleutel vragen aan de balie.

Poperinge Dodencellen en executiepaal Guido Gezellestraat 1 8970 Poperinge Tel: +32 57 34 66 76 E-mail: toerisme@poperinge.be Website: www.toerismewesthoek. be/nl/dodencellen-executieplaatspoperinge

In de dodencellen beleef je de

Lijssenthoek Military Cemetery Boescheepseweg 35A 8970 Poperinge Website: www.lijssenthoek.be

Van 1915 tot 1920 was op het gehucht Lijssenthoek het grootste evacuatiehospitaal van de Ieperboog gevestigd. 10.784 gewonden uit het hospitaal die het niet haalden, werden ter plaatse begraven. Ontdek in het bezoekerscentrum net naast Lijssenthoek Military Cemetery het verhaal van de bijna 11 000 soldaten die hier begraven liggen. Het bezoekerscentrum is vlot toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Het aanbod is goed bereikbaar en zichtbaar. Alle informatie is raadpleegbaar op een verlaagd en onderrijdbaar scherm. De oortjes van de luisterwand zijn op verschillende hoogte ook bereikbaar voor rolstoelgebruikers en kinderen. Op de parking is er een sanitair blok, met aangepast toilet. De deur van het sanitair blok is wat zwaar om alleen te openen. Houd er ook rekening mee dat er voor het toilet slechts 93 cm opstelruimte is. Naast het toilet is er wel voldoende transferruimte. Er zijn beugels, maar de vaste beugel hangt laag. De wastafel is beperkt onderrijdbaar. Op de hoek van de parking en het pad naar het bezoekerscentrum vind je een plattegrond in reliëf van de

site. Ook van het bezoekerscentrum is er in het gebouw een plattegrond in reliëf beschikbaar.

openstaan, is er voldoende ruimte. Binnen in de kerk is alles goed toegankelijk.

minder goede staat bevindt.

Poperinge

Veurne

Sint-Walburgakerk

New Military Cemetery

Belgische Militaire Begraafplaats Steenkerke

Deken De Bolaan 127 8970 Poperinge E-mail: toerisme@poperinge.be Website: www.toerismewesthoek.be/ nl/poperinghe-new-military-cemetery

Poperinge was bijna de hele oorlog in Britse handen. Het was een belangrijke plaats omdat het de dichtste plaats was bij Ieper die aanzienlijk groot was en relatief veilig voor bombardementen. Het Old Military Cemetery werd gebruikt tijdens de eerste slag om Ieper en werd gesloten begin mei 1915. Het New Military Cemetery werd in juni 1915 geopend. Deze begraafplaats bevat ongeveer 950 graven. De site is zelfstandig toegankelijk via een alternatieve toegang.

Poperinge Sint-Janskerk Sint-Janskruisstraat 21 8970 Poperinge Tel: +32 57 33 97 67 E-mail: st.bertinus.poperinge@kerknet.be Website: www.toerismepoperinge. be/Aanbod/kunst-erfgoed/religieuserfgoed/sint-janskerk

In de gotische Sint-Janskerk staat het miraculeuze Mariabeeld dat tijdens de jaarlijkse Maria-Ommegang wordt meegedragen. Verder zijn er nog een aantal 16de- tot 19de-eeuwse schilderijen en een interessante kerkschat. Je bereikt de kerk via een vlak en drempelloos pad. De toegang tot de kerk gebeurt via een dubbele deur, die gemakkelijk te openen is. Een van de deurdelen is aan de smalle kant, maar wanneer beide deurdelen

Veurne Sint-Walburgastraat 8630 Veurne Tel: +32 58 33 55 31 E-mail: visit@veurne.be Website: www.veurne.be/nl/ ontdek-veurne/bezienswaardigheden/ sint-walburgakerk

Steenkerkestraat 8630 Veurne E-mail: visit@veurne.be Website: www.toerismewesthoek.be/ nl/belgische-militaire-begraafplaatssteenkerke

In Steenkerke, nabij Veurne, vind je een Belgische militaire begraafplaats. Hier liggen 508 Belgische soldaten begraven. Tot 1932 had korporaal Joe English hier zijn laatste rustplaats. Nu kan je het graf van Joe English terugvinden in de crypte van de IJzertoren (Diksmuide). Er is parkeermogelijkheid voor de begraafplaats, al is er geen aangepaste parkeerplaats en is de ondergrond in dolomiet in slechte staat. Verder is de begraafplaats goed toegankelijk.

De sierlijke Sint-Walburgakerk is een van de vele bouwkundige pareltjes van Veurne. Het vroeg-gotische koor (13de eeuw) met kooromgang en straalkapellen bleef behouden. De gotische westertoren (14de eeuw) bleef onvoltooid. Het kerkinterieur bevat een koorgestoelte in Vlaamse renaissancestijl (1596), een 18de-eeuwse preekstoel en talrijke 16e - tot 18e-eeuwse kunstwerken. Na de inkomdeur volgen er twee treden, waar een mobiel hellend vlak is voorzien. Dit is echter te steil om zonder hulp te gebruiken.

Veurne

Westvleteren

Ossuaire français

Belgische Militaire Begraafplaats

Oude Vestingstraat 8630 Veurne E-mail: visit@veurne.be Website: www.toerismeheuvelland.be/ nl/ossuaire-francais-kemmel

Op de stedelijke begraafplaats in het centrum van Veurne is een Frans massagraf voor 80 soldaten aanwezig. Op deze begraafplaats vind je ook een Frans ereperk met zo’n 150 graven. Tussen de Franse kruisjes staan ook 8 Arabische zerken. Je vindt hier ook het graf terug van Karel Cogge. Hij speelde een cruciale rol bij de onderwaterzetting van de IJzervlakte in 1914. De site is toegankelijk met hulp. Deze hulp is nodig doordat de ondergrond van de paden zich in

Sint-Maartensstraat 8640 Vleteren Website: www.toerismewesthoek.be/ nl/belgische-militaire-begraafplaatsvleteren

Franse soldaten startten met de aanleg van deze begraafplaats in de herfst van 1914. Na de oorlog breidde deze begraafplaats uit met graven van Belgische soldaten. De Franse soldaten werden ontgraven en naar hun woonplaats overgebracht. Vandaag vind je hier 1207 Belgische graven terug. Zowel op het hoofdpad in kiezel als op de oneffen graspaden tussen de graven zal je wat hulp nodig hebben.

WEST-VLAANDEREN & DE KUST | 35

Zonnebeke Tyne Cot Cemetery + bezoekerscentrum Vijfwegestraat 8980 Zonnebeke E-mail: toerisme@zonnebeke.be Website: www.toerismewesthoek. be/nl/bezoekerscentrum-tyne-cotcemetery

Tyne Cot Cemetery is het grootste Commonwealth herdenkingsmomument ter wereld met een indrukwekkende begraafplaats met 11.961 graven van WO I-slachtoffers. Het Tyne Cot Memorial vermeldt zo’n 35.000 vermiste soldaten, een aanvulling op de Ieperse Menenpoort. Jaarlijks bezoeken meer dan 180.000 mensen de begraafplaats. Het gratis te bezoeken bezoekerscentrum vertelt je meer over de begraafplaats en de Slag van Passendale in 1917. De begraafplaats is toegankelijk via een alternatieve toegang aan de achterkant van de begraafplaats (zijde van de parking). De hellingen op de paden zijn soms wat steil. Ook op de helling naar het bezoekerscentrum en bij het openen van de deur kan je wat hulp nodig hebben. Er is een aangepast (betalend) toilet, maar dat is moeilijk bereikbaar door het pad in kiezels. De ruimte in het toilet is beperkt maar bruikbaar.

Wandelen & Fietsen Harelbeke

Heuvelland

Provinciedomein De Gavers

Rolstoelwandelnetwerk “Met zicht op de bergen”

Eikenstraat 131 8530 Harelbeke Tel: +32 56 23 40 10 E-mail: gavers@west-vlaanderen.be Website: www.west-vlaanderen.be/ gavers

De meeste wandelpaden zijn goed toegankelijk. Er zijn twee toegankelijke cafetaria’s.

Sint-Laurentiusplein 1 8956 Kemmel Tel: +32 57 45 04 55 E-mail: toerisme@heuvelland.be Website: www.toerismeheuvelland.be/ nl/rolstoelwandelnetwerk

Rolstoelwandelnetwerk Westouter “Met zicht op de bergen” is een wandelgebied in en rond Westouter. De wandelwegen in het golvende landschap zijn hoofdzakelijk geasfalteerd maar er zijn ook enkele grindwegen in het net opgenomen. Er is een kaart beschikbaar met meer informatie, die je kan kopen in het infokantoor. De kaart kan ook via de website van Heuvelland worden besteld: shop.toerismeheuvelland.be/ nl/rolstoelwandelnetwerk-4.

Ieper

Provinciaal bezoekerscentrum Palingbeek

Wandel doorheen het oorlogslandschap van de Ieperboog

Vaartstraat 7 8902 Zillebeke Tel: +32 57 23 08 40 E-mail: bc.palingbeek@westvlaanderen.be Website: www.west-vlaanderen.be/ domeinen/palingbeek

Palingbeek is een groot wandelgebied met goed toegankelijke paden. Een plannetje dat de rolstoeltoegankelijke paden aanduidt, kan je downloaden op de website of vragen aan de balie van het bezoekerscentrum (adres: Vaartstraat 7, 8902 Zillebeke). Bezoekers met een verstandelijke beperking kunnen hier op speurtocht gaan (niet geschikt voor rolstoelgebruikers). Er is ook een milieuboerderij met toegankelijke activiteiten, geschikt voor personen met een motorische of verstandelijke beperking en voor dove, slechthorende, blinde en slechtziende deelnemers.

Hill 60 Zwarteleenstraat 8902 Hollebeke (Ieper)

Website: www.toerismeieper.be/ instappunten-ieperboog

The Bluff Palingbeekstraat 8902 Hollebeke (Ieper)

Aan ‘The Bluff’ werd een infobox gecreëerd waar het verhaal van de Palingbeek en de Zuidelijke Ieperboog gebracht wordt. Langs een vlonderpad wandel je doorheen het kraterlandschap. De toegang tot The Bluff start aan het vlonderpad ter hoogte van het paviljoen. De paden zijn voldoende breed en drempelloos. Op het vlonderpad is er een ruime zone ter hoogte van de kraterwand. Op dit punt is een infobord voorzien, waarna het pad via trappen naar het uitkijkpunt leidt. Als rolstoelgebruiker keer je terug naar het hoofdpad om zo naar het uitkijkpunt te gaan. Het pad loopt net voor het kijkpunt steil omhoog. Hulp kan nodig zijn.

Het maanlandschap van Hill 60 is een authentieke getuigenis van de Eerste Wereldoorlog. De kunstmatige heuvel uit 1850 lag op zo’n 60 meter hoogte, vandaar de naam Hill 60. Tijdens de oorlog wordt er hevig gevochten. Sommige soldaten zijn er voor altijd gebleven en liggen nog steeds onder deze heuvel begraven. Er is een aangepaste en voorbehouden parkeerplaats aanwezig. De toegang bevindt zich ter hoogte van de parking of ter hoogte van het amfitheater aan de spoorwegbrug. De aansluitingen van de parkeerplaatsen, de weg, het voetpad en het vlonderpad zijn drempelloos. Je kan wat hulp gebruiken voor het openen van de zware poortjes. Een voldoende breed vlonderpad loopt doorheen de site. Op sommige plekken is het pad steil (7 à 8 %) aangelegd. Er is geen toegankelijke lus, dus als rolstoelgebruiker moet je op het punt van de linies terug naar de ingang. Via het voetpad kan je naar de andere ingang (amfitheater) waar je de site kan betreden om opnieuw de nabijheid van de linies te bezichtigen.

WEST-VLAANDEREN & DE KUST | 37

Kratersite Caterpillar Zwarteleenstraat 8902 Hollebeke (Ieper)

Aan de andere kant van de spoorlijn van Hill 60 bevindt zich de kratersite Caterpillar, een mijnkrater ontstaan tijdens de Mijnenslag, die net zoals de Pool of Peace een poel is geworden. Via het voetpad over de spoorwegbrug kan je de site Caterpillar bereiken. Er is een pad naar en rond de krater, met een ondergrond in halfverharding. Aan het begin van het pad moet een lange helling (tussen 5 en 8%) overbrugd worden. Daarbij kan je hulp nodig hebben.

NIEUW Kustfietsroute E-mail: info@westtoer.be Website: www.dekust.be/fietsen

De kustfietsroute is een route van 85,5 km tussen De Panne en Knokke-Heist. Op www.iedereenfietst. be vind je het routeplan terug voor het gedeelte ‘West’ (van De Panne tot Oostende) en het gedeelte ‘Oost’ (van Oostende tot Knokke). Bovendien bieden de kaarten een overzicht van toegankelijke alternatieven en toegankelijke toiletten op de route.

Roeselare

NIEUW Zwinduinen

Provinciedomein Sterrebos

Blindenpad

Sterrebosdreef 66 8800 Roeselare Tel: +32 50 40 32 56 E-mail: domeinen@west-vlaanderen.be Website: www.west-vlaanderen.be/ domeinen/sterrebos

8300 Knokke-Heist E-mail: anb@vlaanderen.be Website: www.natuurenbos.be/ zwinduinen

Wandelen is mogelijk in het park en langs de kasteelvijver. De paden zijn goed toegankelijk, er is een aangepast toilet aanwezig.

Zonnebeke Drempelvrije en toegankelijke wandelroutes Berten Pilstraat 5 a 8980 Zonnebeke Tel: +32 51 77 04 41 E-mail: toerisme@zonnebeke.be Website: www.toerismezonnebeke.be/ zien-en-doen/drempelvrij-wandelen

Verken Zonnebeke via drie toegankelijke wandellussen die voldoen aan de Toerisme Vlaanderen toegankelijkheidsnormen: Tyne Cot Cemetery wandelroute (5,8 km), Polygon Wood wandeling (4,6 km) en Geluveld wandeling (2,6 km). Download de route via de website en vind er de informatie die op infopanelen langs elke lus staat. Voor extra informatie op maat kun je terecht bij de dienst voor toerisme Zonnebeke.

De wandelroute ‘Zwinduinen en -polders’ kreeg het label Groene Halte+. Deze wandeling is namelijk niet alleen goed bereikbaar met het openbaar vervoer, maar ook toegankelijk voor mensen met beperkte mobiliteit. Het grootste deel van het traject kan zowel door blinden en slechtzienden als door rolstoelgebruikers volledig zelfstandig afgelegd worden - met behulp van de routebeschrijving en de kaart in de brochure en eventueel de audioguide, de gpxtrack en/of de grootletterversie van de brochure op www.groenehalte.be.

3 / OOST-VLAANDEREN 39

Infokantoren

Visit Aalst Het infokantoor van Visit Aalst is de ideale start voor een dag (of meerdere dagen) Aalst. De onthaalmedewerkers helpen je met plezier bij het uitstippelen van je verblijf. De 360°-film biedt je een korte introductie van wat er in Aalst te beleven valt. Het toegangspad en de ingang zijn vlot toegankelijk. De balie heeft een verlaagd en onderrijdbaar deel. De helling binnen is steil, maar je kan ook de plateaulift gebruiken. De doorgangen zijn voldoende breed. Het aangepast toilet biedt voldoende opstelruimte en is voorzien van beugels. De belevingselementen zijn goed bereikbaar en bruikbaar. In de betalende parkeergarage onder het gebouw zijn er 11 voorbehouden aangepaste plaatsen. De folders zijn goed bereikbaar.

Toerisme Dendermonde Het toeristisch infokantoor bevindt zich in het historische Stadhuis, en is rechtstreeks drempelloos bereikbaar vanop het voetpadniveau van de Grote Markt. Die bestaat uit vlakke kasseien. Op de Grote Markt zijn er twee aangepaste voorbehouden parkeerplaatsen (naast het Stadhuis, ter hoogte van het Justitiepaleis). Tijdens de openingsuren staat de buitendeur open en is het infokantoor bereikbaar via een brede automatische sasdeur. In het infokantoor is voldoende vrije circulatieruimte. De ontvangstbalie heeft een verlaagd onderrijdbaar gedeelte, net als de andere informatietafel. Ook alle belevingselementen zijn goed bereikbaar en bruikbaar. De folders en brochures zijn goed bereikbaar. Van in het kantoor bereikt men via een licht hellend vlak in een brede doorgang de lakenhalle. Er is voldoende vrije circulatieruimte. De vitrinetafels en de tafel touch-screens zijn allen onderrijdbaar. Bij het infokantoor is er geen toilet. Er is een aangepast toilet in het stadhuis, bereikbaar via de lift langs de binnenkoer. Er is een audiogids beschikbaar.

A+

Hopmarkt 51 9300 Aalst Tel: +32 53 72 38 80 E-mail: info@visit-aalst.be Website: www.visit-aalst.be

A+

Stadhuis - Grote Markt 9200 Dendermonde Tel: +32 52 21 39 56 E-mail: toerisme@dendermonde.be Website: www.toerismedendermonde.be/

Visit Gent In Gent willen ze dat iedereen zich welkom voelt. Heb je een tijdelijke of permanente beperking, of ben je moeilijk te been, dan kan de toegankelijkheidsbrochure van Visit Gent jou ondersteunen tijdens jouw citytrip in Gent. Lees er alles over op www.visitgent.be/toegankelijk. Het infokantoor beschikt over 2 ingangen, beide met brede, automatische schuifdeuren. De (hoofd)ingang vooraan heeft een drempel van 3 à 4 cm. De ingang langs de zijgevel heeft een lagere drempel maar is gesloten tijdens de winterperiode en met slecht weer. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie. De meeste folders en brochures zijn goed bereikbaar. De digitale informatietafels zijn voor iedereen bruikbaar. Er is een rolstoel beschikbaar na reservatie. Er is een toegankelijk toilet en visuele contrasten zijn grotendeels aanwezig. Op de eerste digitale datatafel kan op verzoek een hoofdtelefoon aangesloten worden met gesproken tekst. Aan de folderwand is een grote leesloupe met verlichting bevestigd die door slechtziende personen vrij gebruikt kan worden. Er is een verplaatsbare ringleiding aanwezig.

A+

Sint Veerleplein 5 9000 Gent Tel: +32 9 266 56 60 E-mail: toerisme@dendermonde.be Website: www.visitgent.be

Toerisme Maldegem Welkom in het bruisende Maldegem! Gekend voor zijn wijd aanbod aan toeristische trekpleisters en prachtige landschappen. Surf voor meer info naar www.maldegem.be/toerisme en kom alles te weten over fiets-, wandelen mountainbikeroutes maar ook over de Maldegemse logies om uw vakantie in het 3-Vlaanderenpunt onvergetelijk te maken. Het gebouw is vlot toegankelijk en werd beloond met het A+-label. Er is voldoende circulatieruimte. De balie heeft een verlaagd en onderrijdbaar deel. De meeste folders en brochures zijn goed bereikbaar. Het toilet heeft voldoende opstelruimte en beugels. De ruimte naast de deurklink is aan de binnenzijde wat nipt. Alle folders zijn digitaal beschikbaar en kunnen in elke gewenste lettergrootte worden afgedrukt. Er is een verplaatsbare ringleiding aanwezig.

A+

Marktstraat 7 9990 Maldegem Tel: +32 50 72 89 30 E-mail: toerisme@maldegem.be Website: www.maldegem.be/ toerisme

OOST-VLAANDEREN | 41

Toerisme Ronse - Hoge Mote belevingscentrum Het grensverleggende belevingscentrum Hoge Mote is de thuishaven van Visit Ronse en de perfecte start voor een stadswandeling of regioverkenning. Via interactieve panelen, luisterverhalen, filmpjes en virtual reality ontdekken bezoekers meer over Sint-Hermes, de stadsontwikkeling en het textielverleden. De erfgoedparel beschikt over het A-kwaliteitslabel van Toerisme Vlaanderen voor toegankelijk toerisme.

De Biesestraat 2 9600 Ronse Tel: +32 55 23 28 16 E-mail: toerisme@ronse.be Website: www.visitronse.be

Het toegangspad bestaat uit vrij vlakke, goed opgevoegde kasseien. De ingang is vlot toegankelijk. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie. Er is overal veel ruimte. Een goede lift brengt je naar de verschillende niveaus, waaronder het panoramaterras op de tweede verdieping. De tentoongestelde objecten en belevingselementen zijn goed bereikbaar en bruikbaar. De meeste folders en brochures zijn zelfstandig bereikbaar. Er is een ruim toegankelijk toilet met beugels en een onderrijdbare wastafel. De audioverhalen zijn ook uitgeschreven beschikbaar in grootletterschrift.

Toerisme Temse Het toeristisch infokantoor van Temse is gevestigd in het gerestaureerde gemeentehuis op de Markt. Het toegangspad ligt licht dwars hellend. Je hebt hulp nodig om het tweede deurdeel te openen. Via een bel kan je de hulp van het personeel inroepen. Er is een verlaagde en beperkt onderrijdbare balie. Op de route naar het toilet heb je misschien wat hulp nodig aan de deuren. De meeste folders en brochures zijn goed bereikbaar, maar de onderste en bovenste rij kan je vanuit de rolstoel moeilijk of niet bereiken. Er is een goed toegankelijk toilet op de eerste verdieping. Je bereikt het via een goede lift, waarvan de knoppen wel wat dicht in de hoek staan. Er is een rolstoel beschikbaar.

Markt 1 9140 Temse Tel: +32 3 710 12 00 E-mail: toerisme@temse.be Website: www.temse.be/toerisme

Musea & attracties Dendermonde Brouwerij Dilewyns Vlassenhout 5 9200 Dendermonde Tel: +32 52 20 18 57 E-mail: info@vicaris.be Website: www.vicaris.be

Op vandaag staan vader Vincent en dochter Claire aan het roer van de brouwerij die staat voor ambachtelijke kwaliteitsbieren van hoge gisting. Puur: Brouwerij Dilewyns brouwt 100% natuurlijk met slechts vier basis-ingrediënten: water, mout, hop en gist. Niets meer en niets minder. Dat proef je! Familiaal: Het enige bier ter wereld gebrouwen door een vader en zijn vier dochters. Een échte familiezaak met passie. Dat voel je! Authentiek: Met liefde en volgens traditie gebrouwen, geduldig 14 weken laten rijpen. Ongefilterd en niet gepasteuriseerd. Dat merk je! De ingang, productieruimte, magazijn en shop (enkel route via magazijn naar shop, de deur van de shop is 78 cm breed) zijn toegankelijk. Grotendeels comfortabel toegankelijk. De degustatieruimte op +1 is enkel met de trap bereikbaar, maar van zodra er iemand met een beperking bij is wordt de degustatie beneden gedaan. Er is geen aangepast toilet.

Gent Brouwerij Gruut Rembert Dodoensdreef 9000 Gent Tel: +32 9 269 02 69 E-mail: booking@gruut.be Website: www.gruut.be

De Gentse stadsbrouwerij Gruut werd door Annick De Splenter opgericht in april 2009 aan de Grote Huidevettershoek te Gent. Van jongs af aan werd ze ingewijd in de wondere wereld van gisting en bier. De liefde voor het brouwen zit Annick duidelijk in de genen, want zowel langs moeders- als langs vaderszijde was men actief in de brouwerijwereld. Wil jij de historiek van Gruut leren kennen? Met ons ruim aanbod van verschillende formules is er voor iedereen wel iets in de aanbieding: Gruutse brouwerijbezoek, workshop bieralchemist, boottochtjes maken of een lekker Gents dinertje. Zelfs een combinatie van deze opties is mogelijk. De nieuwe locatie is toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Er is een aangepast toilet.

Gent Huis van Alijn Kraanlei 65 9000 Gent Tel: +32 485 54 19 37 E-mail: info@huisvanalijn.be Website: www.huisvanalijn.be

Haal in het museum van het dagelijks leven samen herinneringen op. Tijdens een interactief bezoek ontdek je heel wat herkenbare objecten, foto’s, geluiden en video’s uit de 20e en 21e eeuw. Ze zetten aan tot een gesprek over onze tradities, rituelen en gewoontes van vroeger en nu.

de vergunning mag je niet door de knippen rijden of parkeren in de Kraanlei. Wil je hier gebruik van maken? Contacteer het museum via mail of telefoon. Wens je graag extra ondersteuning op het vlak van toegankelijkheid, tijdens een museumbezoek of activiteit, of heb je vragen, laat het weten aan de toegankelijkheidsmedewerker Liesa Rutsaert - liesa. rutsaert@stad.gent of 0485 54 19 37. Blinden en slechtzienden kunnen de museumteksten in pdf op de website terugvinden om via hun smartphone te beluisteren. Daarnaast voorzien ze op aanvraag persoonlijke begeleiding van het station/bushalte naar het museum. Een vrijwilliger van het Huis van Alijn staat in voor deze extra service. Een routebeschrijving in woorden is vindbaar op de website. Je kan een rondleiding aanvragen met een tolk Vlaamse Gebarentaal. Je kan op de website een sociaal verhaal en een plattegrond downloaden. Een duidelijk uitgeschreven tekst met afbeeldingen over wat je allemaal kan verwachten tijdens een museumbezoek. Ideaal om het bezoek voor te bereiden. Veel prikkels in het museum zijn controleerbaar en aangeduid met symbolen. Er zijn aangepaste rondleidingen voor mensen met dementie. Je reserveert de rondleidingen bij BoekjeBezoek via een online webformulier op www.huisvanalijn. be of telefonisch via +32 9 210 10 75.

Het museum kan een tijdelijke vergunning aanvragen om door het voetgangersgebied met de auto tot aan het museum te rijden. Zo kunnen passagiers uitstappen aan de ingang van het museum. Met

OOST-VLAANDEREN | 43

Gent

Industriemuseum

De Krook

Minnemeers 10 9000 Gent Tel: +32 9 269 42 00 E-mail: info@industriemuseum.be Website: www.industriemuseum.be

Miriam Makebaplein 1 9000 Gent Tel: +32 9 323 68 00 E-mail: bibliotheek@stad.gent Website: www.dekrook.be

De lift geeft ook een visueel signaal. Bij de voelmaquette worden filmpjes vertoond waarop de gesproken taal (hoofdtelefoons) wordt omgezet in gebarentaal.

Gent Museum Dr. Guislain

In het centrum van Gent huist het Industriemuseum in een indrukwekkend fabrieksgebouw. In de voormalige katoenfabriek wekken grote en kleine verhalen de veelbewogen industriële geschiedenis weer helemaal tot leven. Verschillende generaties van ondernemers, handelaars en arbeiders nemen je mee in een universeel verhaal over mensen en machines en hoe die de wereld rondom ons veranderden. Voor jouw bezoek kan je alvast een kijkje nemen op www.industriemuseum.be/nl/toegankelijkheid. Op het toegangspad moet je over een strook kasseien en een ongelijke boordsteen. Je kan hulp nodig hebben op de helling en bij het openen van de deur. De balie heeft een verlaagd en onderrijdbaar deel. Een lift brengt je naar de verschillende verdiepingen. De doorgangen zijn voldoende breed. De tentoongestelde objecten en belevingselementen zijn meestal goed bereikbaar en zichtbaar, voor de bediening ervan kan je hulp gebruiken. Het museumcafé Bar Baudelo is goed toegankelijk en er is een aangepast toilet aanwezig, maar dat is wel krap. Blinde en slechtzienden kunnen beroep doen op beeldentolken. Op aanvraag zijn er gidsbeurten mogelijk voor mensen met een verstandelijke beperking. Het museum heeft een prikkelarme koffer voor mensen die prikkels willen vermijden tijdens hun bezoek.

Dit moderne architecturale kunstwerk in een Scheldebocht huisvest de openbare bibliotheek van de stad Gent en is een unieke ontmoetingsplaats voor bewoners, studenten en bezoekers. Je kunt er anderen ontmoeten, cultuur opsnuiven, rustig iets drinken of zelf aan de slag gaan met innovaties en technologieën als 3D-printen en virtual reality. Het gebouw verbindt naast mensen ook het Historisch Centrum met het Kunstenkwartier. Aan de hoofdingang kom je binnen via een draaideur met ruime compartimenten. Via een knop kan je de deur trager laten draaien. Je kan ook via een gewone zijdeur binnen door daar op een knop te drukken en via een parlofoon om assistentie vragen. Het Krookcafé heeft ook een aparte, goed toegankelijke, ingang. Er is een ruime lift en de doorgangen zijn overal breed. De aangepaste toiletten zijn ruim en voorzien van beugels. 1 toilet doet ook dienst als verzorgingsruimte, en beschikt over een grote opklapbare en in hoogte verstelbare verzorgingstafel. Er is geen tillift bij het toilet zelf. Er is een rolstoel beschikbaar. Het Krookcafé is goed toegankelijk. De tafels zijn beperkt onderrijdbaar. Er is een interactieve stadsmaquette, die vlot bereikbaar is. De voelmaquette staat op een vrij hoge tafel die deels onderrijdbaar is. Er zijn geleidelijnen en tactiele markeringen. De lift heeft een spraakmodule en reliëfaanduidingen. De bedieningsknoppen van de voelmaquette zijn voorzien van brailleaanduidingen. Contrasten zijn grotendeels aanwezig.

Jozef Guislainstraat 43 9000 Gent Tel: +32 9 398 69 50 E-mail: info@museumdrguislain.be Website: www.museumdrguislain.be

Een bezoek aan het Museum Dr. Guislain is veel meer dan een kijk in een medische collectie of een lokale geschiedenis, maar een onvergetelijke belevenis. Het drijft illusies en stereotype denkwijzen over ziekte, gezondheid en kunsten tot het uiterste. Het museum is goed toegankelijk, al is de deur zelf wat moeilijk te openen. Enkele deuren in de tentoonstellingsruimtes zijn zwaar en er is een beperkte draai-en opstelruimte, maar met hulp zijn ze bruikbaar. Verder zijn de doorgangen breed en drempelloos. De liften zijn ruim, maar de oproepknop in 1 vleugel is wat moeilijk om zelfstandig te bedienen. De meeste objecten en belevingselementen zijn goed bereikbaar, maar een deel is beperkt of niet onderrijdbaar. Het café is goed toegankelijk, al zijn de tafels beperkt onderrijdbaar. In beide vleugels is een aangepast toilet met voldoende opstelruimte. De wastafel is niet onderrijdbaar. Er zijn teksten beschikbaar in grootletterschrift bij de kunstwerken. Visuele contrasten zijn grotendeels aanwezig. Rondleidingen voor mensen met een visuele beperking en mensen met dementie zijn mogelijk. Een tolk Vlaamse Gebarentaal kan aanwezig zijn na afspraak.

Gent MSK: Museum voor Schone Kunsten Fernand Scribedreef 1 9000 Gent Tel: +32 9 323 67 00 E-mail: museum.msk@stad.gent Website: www.mskgent.be

Het Museum voor Schone Kunsten Gent (MSK) is het oudste museum van België. En wil een museum zijn dat open staat voor de wereld: niet alleen met een brede blik op de multiculturele gemeenschap maar ook op de steeds evoluerende beeldtaal. Het wil verbanden leggen tussen ‘oude’ naar ‘hedendaagse’ kunst, en niet alleen naar het verleden maar ook naar de toekomst kijken. Neem ook zeker eens een kijkje op www.mskgent. be/bezoek/inclusie. Je komt binnen via een aparte ingang met helling en alle niveaus zijn toegankelijk, hier en daar kan je wat hulp nodig hebben voor het openen van deuren. De meeste kunstwerken zijn goed zichtbaar. Er zijn 2 schilderijen uitgewerkt in reliëf en er zijn voelplaten in braille voor blinden en slechtziende personen. Ook zijn er tactiele markeringen voorzien aan de trap en zijn visuele contrastren aanwezig. Er zijn aangepaste toiletten bij de patio noord en de rolstoelingang. De ruimte van het toilet is nipt, maar bruikbaar met hulp. Er zijn rolstoelen beschikbaar. Het museum besteedt bijzondere aandacht aan blinde en slechtziende bezoekers. Enkele keren per jaar organiseren we rondleidingen of workshops ter gelegenheid van een tijdelijke tentoonstelling of rond een bepaald thema in de verzameling. Ontdek de kunstwerken via een tactiele ervaring en een verbale beschrijving van gespecialiseerde gidsen. We organiseren deze activiteiten ook op maat. Er zijn

ook voelplaten van kunstwerken. Tactiele markeringen werden voorzien aan de trap. Er is een audiogids. Een visueel stappenplan en een sensorische kaart kunnen gedownload worden op www.mskgent.be/ nl/autismevriendelijk-museumbezoek. Tevens is er een dementievriendelijke rondleiding die wordt opgebouwd rond een zorgvuldig gekozen thema: ‘samen’, ‘de verschillende seizoenen van het leven’ of ‘verbondenheid’. We ontdekken op interactieve wijze samen een aantal kunstwerken uit de collectie.

Gent SMAK: Stedelijk Museum voor Actuele Kunst Jan Hoetplein 1 9000 Gent Tel: +32 9 240 76 01 E-mail: info@smak.be Website: www.smak.be

Het Stedelijk Museum voor Actuele Kunst, zet kunstenaars centraal in denken en handelen voor een divers publiek. Als transparant en genereus huis profileren we ons als een artistiek laboratorium, een plek voor experiment en vernieuwing. In onze tentoonstellingen tonen we vandaag wat morgen belangrijk kan zijn. Het museum is rolstoeltoegankelijk met hulp. De doorgangen zijn voldoende breed. De lift is 100cm breed en 240cm diep, de plateauliften naar de 2 expoplatformen zijn 86cmx130cm. De meeste kunstwerken zijn goed bereikbaar en zichtbaar, al zijn de opschriften vrij klein. Het SMAK café is toegankelijk vanuit de inkomhal, al zijn de tafels beperkt onderrijdbaar. Er is een aangepast toilet, maar dat is vrij klein. Je hebt wel voldoende opstelruimte naast het toilet en beugels zijn voorzien. De wastafel

is moeilijk onderrijdbaar. De gidsen organiseren rondleidingen voor groepen bezoekers die blind of slechtziend zijn en de museumgids werkt graag samen met een tolk Vlaamse Gebarentaal en houdt rekening met mensen die kunnen liplezen. Voor mensen met een verstandelijke beperking wordt de interactieve rondleiding afhankelijk van hun wensen op maat aangepast. Er zijn ook rondleidingen mogelijk voor mensen met autisme en mensen met dementie.

Gent STAM: Stadsmuseum Godshuizenlaan 2 9000 Gent Tel: +32 9 267 14 00 E-mail: info@stamgent.be Website: www.stamgent.be

Het STAM vertelt het verhaal van Gent van de middeleeuwen tot vandaag met tot de verbeelding sprekende collectiestukken en interactieve multimedia. Een helling naast de fietsrekken laat je toe om met de rolstoel vlot de ingang te bereiken die goed toegankelijk is. De balie heeft een beperkt onderrijdbaar deel. Zowel in de abdij als in het klooster zijn er enkele steilere hellingen. Een ruime lift brengt je vlot naar alle zalen, al is de oproeknop beneden in de hoek geplaatst. De meeste vitrines zijn onderrijdbaar en de meeste belevingselementen zijn vlot bereikbaar. Ook het STAmcafé is toegankelijk, net als de shop. Er is een toegankelijk toilet met voldoende ruimte en beugels. De wastafel is onderrijdbaar, al is de hoogte beperkt. De liftknoppen beschikken over brailleaanduiding en er zijn geleidelijnen tot aan de balie. Bij de voorstelling is er auditieve ondersteuning. Visuele contrasten zijn grotendeels aanwezig. Voor rondleidingen kan je een tolk Vlaamse Gebarentaal op voorhand aanvragen.

OOST-VLAANDEREN | 45

Gent

Kruishoutem

De wereld van Kina: Het huis

De Vlaamse Ardennenkoets

Sint-Pietersplein 14 9000 Gent Tel: +32 9 323 62 50 E-mail: kinahuis@stad.gent Website: dewereldvankina.stad.gent

Reutelstraat 10 9772 Kruishoutem Tel: +32 497 575 580 E-mail: vlaamseardennengenietendbeleven@ hotmail.com Website: www.vlaamseardennenkoets.be

De wereld van Kina is een natuurmuseum voor kinderen en jongeren in Gent. We bewaren een grote en oude natuurhistorische collectie. Die toont hoe het leven op aarde zich ontwikkeld heeft. Het museum is grotendeels toegankelijk voor bezoekers in een rolstoel. De meeste zalen kunnen bereikt worden met een centrale lift, de plateaulift of de oprijgoten. De plateauliften kunnen niet gebruikt worden met een elektrische rolstoel. De oprijgoten zijn niet toegankelijk voor rolstoelen met ongelijke voor en achterwielen. Om het museum voor mensen met een visuele beperking aangenamer te maken liggen er doorheen het museumblindegeleidelijnen en vind je in de traphal een aangepaste trapleuning met brailleaanduiding. Bovendien geven toegankelijke touchscreens meer informatie over de biotopen en het gezang van vogels tijdens het voelen luisterparcours ‘Suskewiet’. Daarnaast staan op de website toegankelijke routebeschrijvingen.

gebruik van een doucherolstoel. Zwembadlift aan het verwarmd binnenzwembad. Aangepaste wastafel en toilet. Stopcontacten op hoogte. Voldoende ruimte om in voort te bewegen. Tillift aan het daybed van de pergola in de tuin. Waternoodles en drijvend materiaal aanwezig. Je kan er ook een zorgmassage boeken, dat is extra genieten!

Melle Met koets of huifkar door het glooiende landschap van de Vlaamse Ardennen, temidden van kastelen en windmolens. De huifkar van 14 personen is rolstoeltoegankelijk op de koets kunnen 7 en op de kleine huifkar 10 personen. Ritten vanaf 2u, halve dagtocht of volledige dagtocht mogelijk.

Lokeren Badhuis Lavendula Schraagveld 7 9160 Lokeren Tel: + 32 496 23 88 11 E-mail: info@badhuislavendula.be Website: www.badhuislavendula.be

Uniek in Oost-Vlaanderen, een privé wellness die volledig toegankelijk is. Er is aan alles gedacht: een hellend vlak tot aan de ingangsdeur, drempelloze deuren, brede deuren aan hammam, finse sauna en infraroodsauna. Inrijdouche met mogelijkheid tot

Brouwerij Huyghe Geraardsbergsesteenweg 14B 9090 Melle Tel: +32 9 252 15 01 E-mail: dan.lemmens@skynet.be Website: www.delirium.be

Brouwerij Huyghe, ook bekend als brouwerij Delirium Tremens, is een grote Belgische familiebrouwerij te Melle, Oost-Vlaanderen. De bottelarij, vatenafdeling, opslagruimtes en warme kamer zijn toegankelijk met hulp, de andere delen van de brouwerij niet. Er is geen aangepast toilet.

Oudenaarde Centrum Ronde van Vlaanderen Markt 43 9700 Oudenaarde Tel: +32 55 33 99 33 E-mail: info@crvv.be Website: www.crvv.be

Het Centrum Ronde van Vlaanderen is een actief bezoekers- en belevingscentrum dat de verschillende facetten van het wielrennen belichaamt. Onder het motto “Live Ride Love” koppelt het Centrum het aanbieden van informatie over de Ronde aan de totale Ronde-beleving. Aan de balie is er (fiets)toeristische informatie over de Vlaamse Ardennen beschikbaar. Er zijn aangepaste parkeerplaatsen in de buurt. Bij het openen van de ingangsdeur heb je eventueel wat hulp nodig. De balie heeft een verlaagd en onderrijdbaar deel. Om naar de tentoonstellingsruimte te gaan, kan je de lift nemen. Die is 100 cm breed en 128 cm diep. De oproepknop op verdieping -1 staat dicht in de hoek. Niet alle belevingselementen zijn toegankelijk, soms door de hoogte, soms door de beperkte onderrijdbaarheid. Niet alle vitrinetafels zijn even goed bereikbaar en zichtbaar, al is de meerderheid van de informatie dat wel. De draairuimtes zijn hier en daar wat nipt. Er is een virtual reality fiets zonder pedalen ter beschikking voor mensen met

een fysieke beperking. Er is een goed toegankelijk toilet met beugels en voldoende ruimte. De douches zijn drempelloos, maar de draairuimte is beperkt en beugels en een douchezit ontbreken. Er zijn 2 rolstoelen beschikbaar. De RondeShop is goed toegankelijk. Er zijn audiogidsen voor slechtziende en slechthorende bezoekers.

Er is een lage balie voorzien. Beneden liggen er kasseien in het museum. Er is een lift waardoor de 3 verdiepingen bereikbaar zijn. De zaal met wandtapijten is toegankelijk via een plateaulift. Er is een ruim toegankelijk toilet aanwezig met beugels.

Oudenaarde

The Outsider Vlaamse Ardennen

Museum van Oudenaarde (MOU) Markt 1 9700 Oudenaarde Tel: +32 55 31 72 51 E-mail: mou@oudenaarde.be Website: www.mou-oudenaarde.be

In het MOU, ondergebracht in het rijk versierde gotische stadhuis gelegen op de markt van Oudenaarde, maak je kennis met de wandtapijtennijverheid die deze stad in de 16de eeuw zo deed floreren. Verwacht je naast een rijke, uitgebreide collectie wandtapijten tentoongesteld in de veertiende-eeuwse lakenhalle en historische zalen van het stadhuis, aan een bijzondere verzameling edelsmeedkunst, een van de grootste in Vlaanderen. Visit Oudenaarde, tevens de ingang van het MOU museum, ligt aan de voorzijde van het stadhuis en is vlot toegankelijk. Het baliepersoneel staat steeds ter beschikking om deuren te openen en te sluiten.

Oudenaarde

Donkstraat 50 9700 Oudenaarde Tel: +32 55 20 70 30 E-mail: info@outsider.be Website: www.theoutsidervlaamseardennen.be

Bij The Outsider verleg je spectaculair je grenzen, ook als je een beperking hebt. Het eerste platform van de klimtoren is rolstoeltoegankelijk. Medewerkers van The Outsider tillen je omhoog en leggen dan samen de obstakels af. Echte avonturiers laten zich van een 9 meter hoge toren via een kabelbaan naar beneden glijden op de deathride. Ook hier kan veel, dankzij de ervaren medewerkers. Ook ’s zomers zijn er heel wat activiteiten toegankelijk, … voor wie durft. Al dit avontuur vraag je best op voorhand aan via bovenstaande gegevens. Er worden soms ook sitwake-sessies aangeboden op de water-

OOST-VLAANDEREN | 47

ski-kabelbaan, inschrijven voor deze sessie kan op www.avlar.org. Er is een aangepast toilet met voldoende ruimte en beugels.

Oudenaarde Provinciale Erfgoedsite Ename Lijnwaadmarkt 20 9700 Oudenaarde-Ename Tel: +32 55 30 90 40 E-mail: pam-ename@oost-vlaanderen.be Website: www.pam-ename.be

Pam Ename in Oost-Vlaanderen belicht het verleden van de burcht en de benedictijnenabdij van Ename (11-18de eeuw). Het pam Ename bevindt zich naast de Sint-Laurentiuskerk. Pam Ename is goed toegankelijk en heeft een aangepast toilet. Er is een speciale parkeerplaats nabij de ingang. Er is een verlaagde balie en een lift. De vitrines zijn voldoende laag en er is een rolstoel beschikbaar. Voor blinden en slechtzienden zijn er geleidelijnen en je kunt replica’s van waardevolle stukken betasten, begeleid door speciale tablets. Er zijn ook teksten in grootletterschrift beschikbaar. Verder is er een speciaal educatief programma voor bezoekers met een licht verstandelijke beperking. Voor bezoekers met een auditieve beperking is er ondertiteling. Er is gratis een visueel stappenplan beschikbaar voor mensen met autisme: www.toerismevoorautisme.be/portfolio/pam-ename/ 48

Wachtebeke

Zottegem

Provinciaal Domein Puyenbroeck

’t Lavendelhof

Puyenbrug 1A 9185 Wachtebeke Tel: +32 9 342 42 42 E-mail: puyenbroeck@oost-vlaanderen.be Website: www.puyenbroeck.be

Het bezoekerscentrum aan de inkom van het provinciaal domein Puyenbroeck is vlot bereikbaar met 8 aangepaste parkeerplaatsen voor het gebouw en een zeer breed, goed verhard en drempelloos toegangspad. De nagenoeg drempelloze ingang heeft brede automatische deuren. Het bezoekerscentrum bestaat verder uit één grote ruimte met onthaal en expositie. De onthaalbalie heeft een verlaagd en onderrijdbaar gedeelte. De meeste belevingstoestellen zijn rechtopstaande touchscreens met een goed bedienbare hoogte. Ze bevinden zich op een licht verhoogd gedeelte met afgeschuinde drempel. Het sanitair blok met aparte vlot toegankelijke ingang beschikt over voldoende ruime en goed uitgeruste aangepaste toiletten.

Pierkenstraat 80 9620 Zottegem Tel: +32 498 91 85 08 E-mail: info@tlavendelhof.be Website: www.tlavendelhof.be

Op een half uurtje rijden van Gent ligt’ t Lavendelhof, een privé wellness én vakantiewoning waar iedereen, ongeacht een zorgnood of beperking, volop kan genieten. De wellness beschikt over een verwarmd binnenzwembad, Vlarem 2 jacuzzi, Finse sauna, een grote infraroodsauna en zintuigentuin met rolstoeltoegankelijk pad. Er zijn nergens drempels en ze beschikken over tilliften om transfers tussen zwembad en de jacuzzi mogelijk te maken.

Monumenten en gebouwen Aalst Sint-Martinuskerk Priester Daensplein 9300 Aalst Tel: +32 53 72 38 80 E-mail: info@visit-aalst.be Website: www.sintmartinuskerk.be

indrukwekkende gebeeldhouwde predikstoel en een stijlvol marmeren hoofdaltaar. De kerk is grotendeels toegankelijk. Rondleidingen voor blinden en slechtzienden zijn mogelijk.

Eeklo St-Vincentiuskerk Kerkplein 9900 Eeklo E-mail: secretariaat@claraparochie.be Website: www.eeklo.be/ sintvincentiuskerk

Dendermonde Sint-Alexiusbegijnhof De Sint-Martinuskerk in Aalst is één van de mooiste kerken van de Ajuinenstad en is tevens de hoofdparochiekerk. Je kan steeds gratis een foldertje met meer informatie over de kerk downloaden via de site van Visit Aalst. Let op: nog tot 2027 ondergaat de Sint-Martinuskerk een grootschalige restauratie. Hierdoor zullen sommige delen van de kerk soms niet toegankelijk zijn voor bezoekers.

Brusselsestraat 9200 Dendermonde Tel: +32 52 21 39 56 E-mail: toerisme@dendermonde.be Website: www.toerismedendermonde. be/alexiusbegijnhof

Het Sint-Alexiusbegijnhof is een groene oase van rust in Dendermonde. Het begijnhof werd gesticht in 1288 en telt nu 61 huisjes.

Vlakbij de kerk is er één aangepaste voorbehouden parkeerplaats. Het toegangspad bestaat uit vlakke kasseien. De hoofdtoegang tot de kerk is drempelloos, met brede deuren en een ruim portaal.

Het Begijnhof zelf is toegankelijk met hulp. Rondleidingen zijn te boeken via bovenstaande gegevens.

Dendermonde

Grote Markt 9200 Dendermonde Tel: +32 52 21 39 56 E-mail: toerisme@dendermonde.be Website: www.toerismedendermonde. be/stadhuis-belfort

Onze-Lieve-Vrouwekerk Onze-Lieve-Vrouwekerkplein 9200 Dendermonde Tel: +32 52 21 39 56 E-mail: toerisme@dendermonde.be Website: www.toerismedendermonde.be

De Onze-Lieve-Vrouwekerk in Dendermonde is één van de mooiste kerken in deze stad. Je kan er onder andere schilderijen van Vlaamse meesters Antoon Van Dyck, Gaspar de Crayer en David Teniers de Oude terugvinden. In de kerk bevindt zich ook een

Dendermonde Stadhuis

De kerk is toegankelijk via een alternatieve ingang.

Gent Gravensteen Sint Veerleplein 11 9000 Gent Tel: +32 9 266 85 00 E-mail: historischehuizen@stad.gent Website: www.historische huizen.stad. gent/gravensteen

Het Gravensteen is een middeleeuwse burcht in het hartje van de stad. Het Gravensteen is momenteel niet rolstoeltoegankelijk, al wordt daar de komende jaren aan gewerkt. Er is een visiogids voor doven in Vlaamse Gebarentaal en International Sign.

Gent Sint- Baafskathedraal

Het bezoekerscentrum/de Lakenhalle (benedenverdieping) en de kunstcollectie (1e verdieping, bereikbaar via de lift) zijn vlot toegankelijk. Rondleidingen zijn te boeken via bovenstaand telefoonnummer en e-mailadres.

Cataloniëstraat 9000 Gent Tel: +32 9 397 15 00 E-mail: sint-baafskathedraal@ bisdomgent.be Website: www.sintbaafskathedraal.be

De Sint-Baafskathedraal is de oudste parochiekerk in het levendi-

OOST-VLAANDEREN | 49

ge Gent met een rijke geschiedenis: het is binnenin dan ook kunstschatten tellen, met als pronkstuk het wereldberoemde Lam Gods. Via een Augmented Reality bril zal je met behulp van historische simulaties en interactieve modules middeleeuwse muurschilderingen en kunstwerken kunnen bekijken alsof ze daadwerkelijk op de plek van honderden jaren geleden zijn. Via een lift en enkele hellingen zal je alle niveau’s van de kathedraal drempelloos kunnen bereiken. Heb je een visuele beperking dan zal je van een aangepaste versie van de AR-bril met audiobeschrijvingen kunnen genieten. Er is ook een voelmaquette van de kathedraal en een reliëfversie van het centrale paneel van het Lam Gods. Voor doven kunnen rondleidingen in gebarentaal georganiseerd worden en worden er audioteksten van de AR-bril uitgeschreven.

Gent Sint-Niklaaskerk Cataloniëstraat 9000 Gent Tel: +32 9 234 28 69 E-mail: info@sintniklaaskerk.be Website: www.sintniklaaskerk.be

De in Doornikse blauwe steen opgetrokken kerk is één van de mooiste voorbeelden van Scheldegotiek.

De toegang via de Cataloniëstraat is toegankelijk met hulp. De deur is 80cm breed. Een wat steile helling begint vlak na de inkomdeur. Daarna moet je nog een 2de steile helling over die tot tegen de binnendeur loopt. In de kerk kan je het oostelijke schipgedeelte en de kooromgang vrij bezoeken. Er is overal voldoende circulatieruimte. Een digitaal infoscherm is verlaagd en beperkt onderrijdbaar.

Gent Sint-Pieterskerk en Abdij Sint-Pietersplein 9000 Gent Tel: +32 9 266 85 00 E-mail: parochie.gentcentrum@ bisdomgent.be Website: openchurches.eu/nl/ gebouwen/onze-lieve-vrouw-sintpieter-gent

Deze imposante kerk werd naar het ontwerp van Pieter Huyssens in de eerste helft van de 17de eeuw gebouwd op de fundamenten van de vroegere romaanse abdijkerk, in de stijl van de grote Italiaanse renaissancekerken. De ruimte binnenin is indrukwekkend, de kunstschatten, zoals die in de schatkamer, zijn uniek. Voor de hoofdinkomdeur liggen vier buitentreden. Er is een verplaatsbaar hellend vlak beschikbaar op vraag. Er is aanmeldmogelijkheid via de kerkbediende op +32 476 45 14 29. Het hellend vlak

is zeer steil. Ook bij het openen van de sasdeuren is hulp welkom. Er is een onderrijdbare balie. Het schip van de kerk is ruim en drempelloos. De 2 treden naar het koor en de kooromgang worde naan de linkerkant overbrugd met een helling. De schatkamer is enkel bereikbaar via een drempel van 19cm hoog en een deur van 77cm breed. De Sint-Pietersabdij is één van de top-monumenten van Gent. De indrukwekkende refter van de abdij is authentiek middeleeuws. De gelijkvloerse verdieping van de abdij met pandgangen en pandhof is gratis te bezichtigen. De prachtige abdijtuin met wijngaard en ruïne is een groene oase in de stad. De Sint-Pietersabdij heeft een rolstoelvriendelijke toegang aan de voorgevel en een lift met spraaktechnologie. Hierdoor kunnen rolstoelgebruikers zelfstandig binnen in alle tentoonstellingsruimtes van de abdij. Doorheen het gebouw kan je wat hulp gebruiken aan enkele moeilijk te openen deuren en steile hellingen. De lift is ruim, maar de oproepknoppen zij nwat moeilijk bereikbaar en de deur is eerder zwaar. Een aantal vitrines staan op een hoge sokkel. Ook aan de Pietersbar kan je wat hulp gebruiken voor de steile helling die tot aan de deur loopt. De tafels zijn beperkt onderrijdbaar. Er is een ruim, goed aangepast toilet met beugels, maar de ruimte in het sas naast het toilet is wat krap.

Gent Stadhuis Botermarkt 1 9000 Gent Tel: +32 9 233 07 72 E-mail: info@gentsegidsen.be Website: www.gentsegidsen.be

Dit schizofrene gebouw bestaat uit twee delen en dat is er aan te zien, een boeiende bezienswaardigheid in politiek Gent. De gevel aan kant van de Hoogpoort toont je de flamboyante laatgotische stijl van begin 16de eeuw. Deze stijl contrasteert fel met de renaissancestijl van de gevel aan de Botermarkt. Je kan het gebouw enkel bezoeken met een gids, via de Gentse Gidsen. De rolstoeltoegankelijke ingang bevindt zich aan de Poeljemarkt en is drempelloos. Binnen kan je hulp nodig hebben bij het openen van enkele deuren en op wat steilere hellingen. De doorgangen zijn doorgaans wel voldoende breed. De lift is breed, maar ondiep (197 x 100 cm), waardoor je hulp nodig kan hebben bij het manoeuvreren. De deur is 80 cm breed. De liftknoppen hebben brailleaanduidingen. Om de Troonzaal te bereiken gebruik je een plateaulift van 81 cm breed en 101 cm diep. De aangepaste toiletten zijn te klein voor gebruik door de meeste rolstoelgebruikers. Er zijn aangepaste rondleidingen mogelijk voor blinden en slechtzienden en voor doven en slechthorenden via de Gentse Gidsen.

Wandelen & Fietsen Brakel

Eeklo

Wandelen met alpaca’s

Provinciaal Domein Het Leen

Berendries 13A 9660 Michelbeke Tel: +32 476 80 60 21 E-mail: info@ecosnooze.be Website: www.ecosnooze.be

Gentsesteenweg 80 9900 Eeklo Tel: +32 9 376 74 74 E-mail: bezoek.hetleen@oostvlaanderen.be Website: www.hetleen.be

Alpaca’s zijn zeer hooggevoelig en hebben allereerst jouw vertrouwen nodig om met je mee te gaan, … Eens je hun vertrouwen hebt, kan je een zàlige wandeling maken, waar zowel jij als de alpaca enorm van geniet! Zij houden er namelijk van nieuwe dingen te ontdekken, zijn zeer nieuwsgierig en willen dus ook absoluut weten wie jij bent. De uitbaters kunnen deze wandeling op maat van iedereen aanpassen, dus zowel sportieve als minder mobiele mensen zijn er van harte welkom. Rolstoelgebruikers kunnen bij droog weer mee de weide op. Als het te nat is lukt het jammer genoeg niet. Er zijn specifieke workshops voor mensen met autisme.

Het provinciaal domein Het Leen is een bosrijk domein waardoor ruim 30 km wandelwegen leiden. 13 km hiervan is verhard en geschikt voor rolstoelen. In het bosinfocentrum, dat volledig op de benedenverdieping ligt, kan je terecht voor de permanente tentoonstelling ‘Bos-Boom-Hout’, een multimediapresentatie of om een boek uit de bibliotheek te raadplegen. Vraag er ook naar de folder van de volledig langs betonpaden uitgestippelde wandeling ‘Het Lichtend bos’-pad. Het Leen herbergt ook een arboretum met een collectie van meer dan 8 000 planten. Ook daar slingert een verhard (dolomiet)pad doorheen. Het onthaalpaviljoen van het arboretum is gemakkelijk te bezoeken met een rolstoel. Op verschillende plaatsen in het domein zijn er aangepaste toiletten. Het domein heeft een ruime parking met enkele extra brede parkeerplaatsen en er is een belbushalte bij de cafetaria. Ook de cafetaria zelf is toegankelijk.

OOST-VLAANDEREN | 51

Gent

Lokeren

Gandante

Toegankelijk wandelen

Botermarkt 9 9000 Gent Tel: +32 9 375 31 61 E-mail: info@gandante.be Website: www.gandante.be/ onsaanbod/wandelingen/voormensen-met-een-beperking

Sint-Veerleplein 5 900 Gent Tel: +32 9 266 56 60 Website: www.visit.gent.be

Wandelen in Natuurreservaat Molsbroek

Nieuwsgierige toerist of rasechte Gentenaar? Maakt niet uit, met de gidsen van Gandante ontdek je de stad en haar eigenzinnige bewoners op een verrassende manier. Gandante (vrij vertaald: te voet door Gent), biedt ruim 100 begeleide wandelingen, rondleidingen, zoektochten, daguitstappen en lezingen. Voor elk wat wils! We werken graag ook wandelingen uit op maat.

Gent Gent-Authentic Ajuinlei 1 9000 Gent Tel: +32 9 269 52 18 E-mail: info@ghent-authentic.com Website: www.ghent-authentic.com

Ghent-Authentic is gespecialiseerd in privé rondleidingen en exclusieve bezoeken op maat in Gent. Ghent-Authentic richt zich tot iedereen, ook de minder mobiele medemens, die op een persoonlijke, op maat gemaakte en kwaliteitsvolle manier Gent wilt bezoeken. Ghent-Authentic staat ook voor een persoonlijke service. Van praktische info/tips, parking, gemakkelijke ophaalplaats en eindplaats van de rondleiding enz…) tot het adviseren van toegankelijke restaurants, toiletten enz. Ghent-Authentic zorgt ervoor dat u het maximum haalt uit uw bezoek aan Gent.

Gent pakt uit met een toegankelijke route en speciale boekjes voor doven en blinden. Een primeur voor Vlaanderen, klinkt het. Via een boekje met voelplaten, en via audiobeschrijving of filmpjes, kunnen dove en blinde toeristen zeven monumenten in het historische centrum van Gent beter leren kennen.

Gentbrugge Gentbrugse Meersen Braemkasteelstraat 9050 Gentbrugge E-mail: info@wgbm.be Website: www.wgbm.be

Molsbergenstraat 1 9160 Lokeren Tel: +32 9 348 30 20 E-mail: info@vzwdurme.be Website: www.waasland.be/wandelennatuurgebieden-molsbroek-buylaers

Doorheen het natuurreservaat het Molsbroek slingert een geasfalteerde wandeldijk van 4,5 km. Dit hoger gelegen pad is vrij toegankelijk en biedt de wandelaar een prachtig uitzicht op de uitgestrekte moerasvlakte met talrijke watervogels, de elzenbroeken, de rivierduinen, de rietvelden en de uitgestrekte vochtige graslanden. In het bezoekerscentrum Molsbroek kun je gratis gebruik maken van het toegankelijk toilet en kun je iets drinken.

Mariakerke Bourgoyen-Ossemeersen De Gentbrugse Meersen is één van de vier groenpolen die in Gent worden ingericht. Groenpolen zijn grote park- en natuurgebieden. De Gentbrugse Meersen is ongeveer 240 hectare groot. Het gebied ligt binnen de brede bocht van de Schelde en de bebouwing van Gentbrugge. Dicht bij de bebouwing ligt de klemtoon op recreatie, sport en spel. Dichter bij de Schelde voert de natuur de boventoon met nieuwe bossen, moerraszones en bloemenrijke graslanden. Het is mogelijk om een uitgestippelde wandeling te volgen. De gele (4,5 km) en de groene (9 km) start aan Boer Janssens (eindhalte bus 9). De rode rolstoelvriendelijke wandeling start aan het DC Gentbrugge (eindhalte bus 3). Belbus 140 heeft een halte op beide vertrekplaatsen.

Driepikkelstraat 32 9030 Mariakerke Tel: +32 9 227 22 94 E-mail: gent@natuurpunt.be Website: www.natuurpuntgent. be/de-natuur-in/natuurgebieden/ bourgoyen-ossemeersen

Het vele water en de verschillende vegetaties in de Bourgoyen-Ossemeersen zorgen voor bijzondere planten en dieren. In het toegankelijke Natuur- en Milieucentrum De Bourgoyen vind je meer informatie over het gebied, plannen en een tentoonstelling. Je kan er ook educatief materiaal huren en rondleidingen aanvragen, ook voor mensen met een beperking. Voor of na de wandeling kan je er genieten van een biodrankje of fairtrade hapje in het Natuurpuntcafé. Ook het blotevoetenpad start hier vlakbij.

Het Meerskantpad (de rode route van 4,4 km) is toegankelijk voor rolstoelen, met onder andere een aangepaste helling naar de kijkhut, stootregels en rolstoelplaats aan de zitbanken. Er zijn ook consoles met braille op de twee afslagen, aangepaste oversteekplaatsen aan de Zandloperstraat, en meer.

Oudenaarde Sneukelfietsroute E-mail: desneukelfiets@telenet.be Website: www.tsneukelwiel.be

Het hele parcours is toegankelijk en bewegwijzerd met zeshoekige borden met rode of blauwe opdruk (rode en blauwe route). Bij de 3 startpunten bevindt zich een infobord. Gratis routekaart te verkrijgen in domein de Ghellinck en bij Toerisme Oudenaarde en Avelgem of digitaal na mail naar desneukelfiets@telenet.be.

Startpunt 2 The Outsider: Taverne Den Dronk Donkstraat 50 Oudenaarde

Vanuit dit startpunt kan je de blauwe route (21 km) fietsen, en eventueel in het Startpunt De Ghellinck overschakelen op de rode route en één of meerdere lussen daarvan fietsen. Startpunt 3 Bistro De Waterkant: Oeverlaan 33 Moen

Vanuit dit startpunt kan je één of meerdere lussen van de rode route fietsen, en eventueel in De Ghellinck nog overschakelen op de blauwe route. (lussen van 15, 25 of 35 km) (totale route 56 km)

Sint-Niklaas 4 toegankelijke stadswandelingen Grote Markt 45 9100 Sint-Niklaas Tel: +32 3 778 35 00 E-mail: toerisme@sint-niklaas.be Website: www.sint-niklaas.be

Regentieplein en door de buurt rond de Nieuwstraat en het Heymanplein. Het zijn lussen van 500 tot maximum 1.300 meter, telkens met alle nodige info bij. We geven ook praktische info mee over de meest toegankelijke horecazaken om een pauze in te lassen en om het boeiend te houden, bedachten we ook een reeks doe-opdrachten.

Toegankelijke Routenproducten van Toerisme Oost-Vlaanderen Tel: +32 9 269 70 70 E-mail: info@routen.be Website: www.routen.be/ toegankelijkheid

Voor een overzicht van álle toegankelijke fiets, wandelen auto-avonturen kan je terecht op www.routen.be/toegankelijkheid.

Startpunt 1 Domein De Ghellinck: Kortrijkstraat 74 Wortegem-Petegem

Vanuit dit startpunt kan je zowel de blauwe route naar Oudenaarde fietsen, als één of meerdere lussen van de rode route naar Bossuit-Moen. (lussen van 10, 20 of 35 km) (beide routes 56 km)

Studenten van het Technisch Instituut Sint-Carolus hebben samen met de stad vier ‘toegankelijke’ stadswandelingen uitgetekend. Er is een folder waarin de vier verschillende routes zijn uitgestippeld. De wandelingen lopen over de Grote Markt, door het stadspark, langs de Stationsstraat en het

OOST-VLAANDEREN | 53

Autoroutes

Reinaertroute

Vlaamse Ardennenroute

E-mail: info@routen.be Website: www.routen.be/ toegankelijkheid

Deze autoroute maakt deel uit van Toegankelijke Routenproducten van Toerisme Oost-Vlaanderen. Het middeleeuwse dierenepos Van den vos Reynaerde is een van de hoogtepunten uit onze literatuur. Het verhaal speelt zich af in het Waasland en een deel van Zeeuws-Vlaanderen, en dat merk je aan de vele standbeelden en rustbanken die naar de sluwe vos verwijzen. Alle (toegankelijkheids) info en de download van de route vind je op bovenstaande website.

Deze autoroute maakt deel uit van de toegankelijke Routenproducten van Toerisme Oost-Vlaanderen. Zelfs achter het stuur van je wagen doen de hellingen uit de grote wielerklassiekers je regelmatig naar adem happen. Deze route combineert twee routes in het noorden en het zuiden van de Vlaamse Ardennen. Samen vormen ze een ideaal traject voor een meerdaagse tocht met verblijf. Alle (toegankelijkheids)info en de download van de route vind je op bovenstaande website.

4 / ANTWERPEN 55

Infokantoren Visit Antwerpen - Het Steen Bezoekerscentrum Het Steen is toegankelijk voor rolstoelgebruikers, met uitzondering van het hoogste punt van het panoramisch dakterras en de kapel op de eerste verdieping. Er is aangepast sanitair op de eerste verdieping, dat bereikbaar is met de lift. Hulp nodig bij het nemen van de lift? Spreek gerust één van de medewerkers aan. Voor personen met een auditieve beperking zijn er informatieve zaalteksten aanwezig.

A+

Steenplein 1 2000 Antwerpen Tel: +32 3 221 13 33 E-mail: info@visitantwerpen.be Website: www.visitantwerpen.be

Visit Antwerpen - Centraal Station De ingang is vlot bereikbaar en goed toegankelijk. De balie heeft een verlaagd en onderrijdbaar deel. De meeste folders en producten zijn goed bereikbaar en zichtbaar.

A+

Koningin Astridplein 2018 Antwerpen Tel: +32 3 221 13 33 E-mail: info@visitantwerpen.be Website: www.visitantwerpen.be

Toerisme Balen De toegangspaden en ingang zijn vlot toegankelijk. De balie heeft een verlaagd en onderrijdbaar deel. De doorgangen zijn overal voldoende breed. De folders en brochures zijn goed bereikbaar. De tentoonstellingsruimte is erg ruim. De ruimte wordt ingericht naargelang de tentoonstelling. De ruimte naast de klink voor de deur van het toilet is nipt. Er is voldoende draairuimte en opstelruimte naast het toilet. Voor het toilet heb je 97 cm. Beugels zijn voorzien. Voor de wastafel heb je 105 cm opstelruimte. Er zijn ruime aangepaste parkeerplaatsen aanwezig.

A+

Bevrijdingsstraat 1 2490 Balen Tel: +32 14 74 40 50 E-mail: info@ontdekbalen.be Website: www.ontdekbalen.be

Toerisme Essen Voor al jouw vragen over Essen en omgeving kan je terecht in het onthaalcentrum “De Tasberg”.Je kan er inspiratie opdoen voor een creatieve invulling van uw verblijf in Essen. We streven ernaar een uitmuntende service te verlenen dankzij ruime openingsuren, onze expertise en een uitgebreid assortiment brochures en routekaarten. We beschikken over een gratis te ontlenen elektrische rolstoelfiets en ook snoezelrugzakken met daarin ondersteunende attributen voor mensen met autisme om hun bezoek aan onze site aangenamer te maken.

Moerkantsebaan 50 2910 Essen Tel: +32 3 677 19 91 E-mail: info@vvvessen.be Website: www.vvvessen.be

Het toegangspad bestaat geheel uit vlakke kasseien. Het kantoor is goed toegankelijk d.m.v. een automatische deur. Op de parking zijn de mindervaliden parkings heraangelegd. Er is een verlaagde en goed onderrijdbare balie. Niet bij alle folderrekken zijn de bovenste folders goed bereikbaar. De computer is onderrijdbaar. De film wordt door het baliepersoneel bediend.

Toerisme Heist-op-den-Berg Je vindt op de dienst toerisme allerlei toeristische informatie over bezienswaardigheden, logies, wandelen fietsbrochures. Je kan hulp nodig hebben om de wat zware deur te openen. Verder zijn de ingang en het kantoor goed toegankelijk. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie. Om de informatiewand achter de balie te bekijken moet je langs een doorgang van 94 cm breed. De bovenste informatie op de wand is misschien wat moeilijker leesbaar. De meeste folders en brochures zijn goed bereikbaar, maar de bovenste rij kan je vanuit de rolstoel niet bereiken. Er is een aangepast toilet met voldoende ruimte en 2 beugels. De wastafel is klein en moeilijk onderrijdbaar.

Postweg 6 2220 Heist-op-den-Berg Tel: +32 15 46 15 82 E-mail: toerisme@heist-op-den-berg.be Website: www.heist-op-den-berg.be/ toerisme

ANTWERPEN | 57

Toerisme Herentals Het kantoor is gevestigd in de gerestaureerde stadsbrouwerij ‘t Schaliken in het hart van Herentals. De inkomdeur opent automatisch. Mogelijk heb je wat hulp nodig bij een binnendeur. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie. De circulatieruimte is soms wat nipt, maar bruikbaar. De meeste folders en brochures zijn bereikbaar, al staan sommige te hoog.

Grote Markt 35 2200 Herentals Tel: +32 14 21 90 88 E-mail: toerisme@herentals.be Website: www.herentals.be/ toerisme

Toerisme Kasterlee De ingang is goed toegankelijk. Er is overal voldoende ruimte. De balie is onderrijdbaar. De belevingselementen, tentoongestelde objecten en folders zijn goed bereikbaar en bruikbaar. Het aangepast toilet heeft voldoende ruimte en beugels. Teksten kunnen in verschillende grootte gezet worden. Er is ook een tablet met alle informatie. Visuele contrasten en tactiele markeringen zijn aanwezig. Er is een ringleiding.

Toerisme Klein-Brabant - Scheldeland Het toegangspad bestaat uit kasseien. Aan de achterzijde van het gebouw is een ingang met brede glazen deur. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie met een beperkte breedte. De meeste folders en brochures zijn goed bereikbaar, maar de onderste en bovenste rijen kan je soms niet of moeilijk bereiken. Er is een ruim aangepast toilet met beugels, maar de wastafel hindert de opstelruimte voor het toilet. Er zijn rolstoelvriendelijke wandelingen beschikbaar. Er zijn gidsbeurten mogelijk voor personen met een beperking.

A+

Markt 42 2460 Kasterlee Tel: +32 14 84 85 19 E-mail: toerisme@kasterlee.be Website: www.visitkasterlee.be

Boomstraat 1 2880 Bornem Tel: +32 3 899 28 68 E-mail: info@tkbs.be Website: www.toerismekleinbrabant.be

Visit Lier Visit Lier huist in het historische stadhuis van Lier. Het toegangspad bestaat uit vlakke kasseien. Er is een alternatieve drempelloze toegang aan de achterzijde van het stadhuis. Bezoekers dienen zich hier aan te melden. De drukknop is wat moeilijk bereikbaar. Een medewerker begeleidt jou vervolgens met de lift. Een goede lift, met aanduidingen in braille, brengt je naar de verschillende niveaus. De doorgangen zijn doorgaans voldoende breed. Op weg naar het sanitair moet je langs een deur van 83 cm breed. Op de eerste verdieping kan je wat hulp nodig hebben aan een deur. De folders aan de balie zijn goed bereikbaar. Aan de digitale schermen is de ruimte soms wat nipt. Voor een staand scherm met wandelinfo is er een alternatief in de vorm van gedrukte kaarten aan de zitbalie. Er is een goed aangepast toilet met voldoende ruimte en beugels. De wastafel is onderrijdbaar. Aan de Zimmertoren staat een voelmaquette van de toren. Er zijn gidsbeurten mogelijk voor blinden en slechtzienden en voor mensen met dementie. De stadsgidsen passen zich aan aan de doelgroep en werken op maat.

Toerisme Malle In het toerismekantoor kan je terecht voor (gratis) uitgestippelde wandelingen, fietstochten en leuke activiteiten. Je kan er ook groepsbezoeken reserveren zoals een gegidste wandeling rond de trappistenabdij, een huifkartocht of een bezoek aan een blauwe bessenteler en microbrouwerij. Een helling loopt tot vlak voor de deur, maar omdat het een automatische schuifdeur is raak je vlot binnen. Het kantoor is goed toegankelijk. Er is een verlaagde en beperkt onderrijdbare balie met een breedte van 84 cm. De meeste folders en brochures zijn goed bereikbaar. De tentoongestelde objecten zijn goed zichtbaar. Er is een aangepast toilet in het gemeentehuis, maar dat is te klein voor gebruik door de meeste rolstoelgebruikers. Er zijn wel beugels aanwezig. De wastafel is beperkt onderrijdbaar.

Grote Markt 58 2500 Lier Tel: +32 3 800 05 55 E-mail: info@visitlier.be Website: www.visitlier.be

Antwerpsesteenweg 246 2390 Malle Tel: +32 3 310 05 14 E-mail: toerisme@malle.be Website: www.toerisme-malle.be

ANTWERPEN | 59

Visit Mechelen In 2018 opende in het historische Schepenhuis de dienst voor Toerisme, de ideale plek dus om je bezoek aan Mechelen te starten. Het Mechelse Schepenhuis werd gebouwd in de 13e eeuw en is het eerste stenen stadhuis van Vlaanderen. Momenteel kan je er de rijke geschiedenis van zowel het gebouw als de stad ontdekken.

Vleeshouwerstraat 6 2800 Mechelen Tel: +32 15 29 76 54 E-mail: visit@mechelen.be Website: www.visitmechelen.be

Het gebouw is toegankelijk via een automatische schuifdeur en plateaulift. De ruimtes zijn hier en daar wat nipt, maar bruikbaar. De verschillende verdiepingen zijn bereikbaar met een lift. De balie en de beleefelementen zijn onderrijdbaar. Ook een aangepast toilet is voorzien. De tekst van de Bourgondische applicatie werd ingelezen voor blinden en slechtzienden. Ook aan contrasten en lettertypes werd gedacht.

Toerisme Sint-Katelijne-Waver Het infokantoor bevindt zich in het gemeentehuis van Sint-Katelijne-Waver. Er lopen geleidelijnen naar de ingang en de balie. Ook voor rolstoelgebruikers is die perfect toegankelijk. De balie is onderrijdbaar. De doorgangen zijn voldoende breed, maar om naar het toilet te gaan moet je langs 2 deuren van 83 en 77 cm breed. De ruimte is voldoende groot. De meeste folders zijn bereikbaar vanuit de rolstoel. De toiletdeur is 82 cm breed. Verder is het toilet goed aangepast, met voldoende ruimte en 1 beugel. De wastafel in het sas is beter bruikbaar dan die in het toilet zelf.

Toerisme & UiT in Turnhout In Turnhout valt er altijd iets te beleven. Het bruisende centrum wordt bovendien omringd door ongerept groen, ideaal om te wandelen of te fietsen. Voor meer info bent u van harte welkom in ons kantoor! De ingang is vlot toegankelijk. Er is een onderrijdbare en verlaagde balie. Je kan wat hulp nodig hebben op een dwarshelling en helling die op de route naar de balie liggen. Hier en daar is de circulatieruimte nipt, maar wel bruikbaar. De grote tafel in het midden van het kantoor is onderrijdbaar. De folders en tentoongestelde objecten zijn meestal goed bereikbaar en zichtbaar. Op vraag zijn er gidsbeurten op maat mogelijk.

A+

Lemanstraat 63 2860 Sint-Katelijne-Waver Tel: +32 15 30 50 00 E-mail: vrije.tijd@skw.be Website: www.sintkatelijnewaver. be/toerisme

Grote Markt 44 2300 Turnhout Tel: +32 14 44 33 55 E-mail: toerisme@turnhout.be Website: www.toerismeturnhout.be

Kolonies Wortel & Merksplas In Wortel (Hoogstraten, vlakbij de Nederlandse grens) heeft nu ook de zogenaamde Kolonie van Wortel een erkenning als werelderfgoed gekregen. Wil je meer weten over de bedoeling van zo’n “landloperskolonie” en hoe het dagelijks leven er verliep, dan moet je zeker eens langsgaan in het bezoekerscentrum in het naburige Merksplas.

Kapelstraat 10 2330 Merksplas Website: www.kolonie57.be

Er zijn 10 aangepaste parkeerplaatsen. Het toegangspad bestaat uit vlakke kasseien en dolomiet. Je komt binnen via een automatische schuifdeur. Binnen is voldoende ruimte. Op niveau +1 en +2 zijn polyvalente ruimtes gelegen. Deze zijn bereikbaar via een plateaulift en een trap. Op niveau +2 is de lift te klein om te kunnen draaien en staat de oproepknop in de hoek. +1 is goed bereikbaar. De meeste belevingselementen en infoborden zijn goed bereikbaar en bruikbaar. De brasserie is ook goed bereikbaar. De tafels zijn beperkt onderrijdbaar door de centrale poot. Het terras is bereikbaar via de brasserie (drempel 2.5cm), via de hal of de buitenpaden. Het aangepast toilet is voldoende ruim, maar voor de toiletpot is de opstelruimtenbeperkt door de wastafel. Er is 114cm tussen toilet en wastafel. Het toilet heeft 2 beugels. De wastafel is onderrijdbaar.

Toerisme Wuustwezel Als ‘Poort naar het platteland’ proberen wij bezoekers op weg te zetten om onze mooie landelijke gemeente te verkennen. Er zijn twee aangepaste parkeerplaatsen. Het toegangspad en de ingang zijn vlot toegankelijk. De balie is onderrijdbaar. Er is voldoende ruimte. De meeste folders en belevingselementen zijn goed bereikbaar. Er is een goed toegankelijk toilet met voldoende ruimte en beugels. De wastafel is onderrijdbaar, maar staat dicht bij de hoek.

A+

Dorpsstraat 36 2990 Wuustwezel Tel: +32 3 690 46 43 E-mail: toerisme@wuustwezel.be Website: wuustwezel.be/toerisme-wuustwezel

ANTWERPEN | 61

Musea & attracties Antwerpen Chocolate Nation Koningin Astridplein 7 2018 Antwerpen Tel: +32 3 207 08 08 E-mail: info@chocolatenation.be Website: www.chocolatenation.be

Wie België zegt, denkt meteen aan chocolade, Belgische chocolade is immers wereldberoemd. In veertien themaruimtes nemen we je 60 tot 90 minuten lang mee in het liefdesverhaal van onze Belgische chocolade. Én er mag uiteraard geproefd worden! Er is een alternatieve ingang om de hoek. Misschien heb je wat hulp nodig op de hellende stoep en bij het openen van de deur. Op de deur hangt er een telefoonnummer dat je kan bellen voor hulp van het personeel. Een plateaulift van 88 x 185 cm brengt je veilig boven. Het bezoekerscircuit loopt via verschillende zalen met meestal automatische brede deuren die telkens vanzelf openen met een vast tijdsinterval. Enkel de deur naar de laatste belevingsruimte en de deur naar de uitgang zijn wat moeilijker te bedienen. Ook hier is hulp van het personeel mogelijk. Een goede lift brengt je

naar de verschillende niveaus. Alle museumruimten zijn zeer ruim met overal voldoende doorgang en voldoende manoeuvreerruimte. Op het gelijkvloers zijn er meerdere toiletten en is er een aangepast toilet. Aan 2 toiletten is de draairuimte voor de deur nipt. Ook de draairuimte binnen is nipt, maar je hebt wel steeds voldoende opstelruimte aan de toiletpot. Het toilet heeft telkens 1 beugel en de wastafel is onderrijdbaar Ook slechtzienden en blinden kunnen genieten van Chocolate Nation. Dit dankzij de audiogids, de muziek, de chocoladegeur en uiteraard de heerlijke proeverijen. Verschillende museumruimten zijn zeer donker wat de circulatie voor mensen met een visuele beperking ernstig kan bemoeilijken. Voor doven en slechthorenden is er een uitgeschreven versie van de audioguide teksten beschikbaar. Sommige digitale schermen hebben ook extra ondertiteling.

Antwerpen DIVA, Antwerp Home of Diamonds Suikerrui 17-19 2000 Antwerpen Tel: +32 3 360 52 52 E-mail: info@divaantwerp.be Website: www.divaantwerp.be

Kom langs in het museum dat schittert en laat je verwonderen door de schoonheid van diamant, juwelen en zilver in de vernieuwde vaste expo A Brilliant Story. In één verhaal verdeeld over zeven zalen ontdek je DIVA’s schitterende collectie en het bijzondere vakmanschap van diamantbewerkers, gouden zilversmeden. Naast de vaste expo programmeert DIVA tijdelijke expo’s waarin diamant, juwelen en zilver de hoofdrol spelen. Je vindt meer info over toegankelijkheid terug op www.divaantwerp.be/nl/visit/ toegankelijkheid. In het kader van het toegankelijkheidsproject DIVA Zonder Drempels werkt het museum stap voor stap een extra aanbod uit: divaantwerp.be/nl/ visit/inclusief-toerisme. De ingang is vlot toegankelijk. Er is een onderrijdbare balie. Via goede liften, zachte hellingen en brede doorgangen bereik je de meeste ruimtes vlot. Alle zalen van de expo zijn bereikbaar via brede doorgangen en zijn ruim. De expo begint bij de Wonderkamer, waar sommige vitrines en bijhorende teksten nogal hoog hangen. Niet alle touchscreens kunnen vanuit de rolstoel bediend worden. De tafels met ingebouwde schermen in het Atelier zijn vrij goed onderrijdbaar. Dit geldt ook voor de touchscreens rondom de multimediale globe in

de Internationale Handelskamer. De ingebouwde touchscreens in de Eetkamer hebben een beperkte onderrijdbare hoogte en sommige juwelen liggen er in hoge vitrines. In de Kluis is er voor gezorgd dat in principe alle kaartjes met vragen en alle labels met antwoorden voor iedereen binnen reikhoogte beschikbaar zijn. In het Boudoir tenslotte is de circulatieruimte eerder beperkt, vooral als er meerdere bezoekers tegelijk aanwezig zijn. Je kan er wel vlot al zittend een foto van jezelf maken maar de infoteksten in de laden zijn moeilijk leesbaar. Ook op andere plaatsen zijn de teksten soms erg klein, maar je krijgt een brochure mee met uitgebreide en beter leesbare info. De uitgang van de permanente expo bestaat opnieuw uit een brede automatische deur. Het aangepast toilet in de kelderverdieping heeft voldoende ruimte en beugels. De wastafel is onderrijdbaar. De sasdeur naar het sanitair is vrij zwaar. DIVA stelt een rolstoel en 20 klapstoeltjes ter beschikking. Geleidelijnen brengen je van de ingang naar de balie. Bovenaan de trappen liggen er noppenstroken en de treden en andere drempels worden gemarkeerd met contraststroken. De bedieningspanelen van de liften hebben behalve braille ook reliëfknoppen. Er zijn grote lichtcontrasten op de plotse overgangen tussen de verlichte ruimten en de donkere zalen. Je kan de teksten uit de bezoekersgids ook digitaal krijgen. Er is een audiogids. Voor de vele touchscreens is er geen echt alternatief.

DIVA ontwikkelde een exclusieve rondleiding voor blinden en slechtzienden. Via verbale beschrijvingen gidst een ervaren begeleider je door DIVA, a Brilliant Story. Boek je bezoek liefst twee weken op voorhand. De liften geven een visueel signaal. De meeste filmpjes zijn ondertiteld, maar niet altijd in alle talen. Je krijgt een bezoekersgids mee met bijkomende info die je rustig kan nalezen. Er is een audiogids, waarvan je het geluid kan versterken in je hoorapparaat. Op eenvoudig verzoek bezorgt men je de teksten van de hoorspelen. Daarvoor stuur je minstens 24 uur op voorhand een mail naar info@ divaantwerp.be.

Antwerpen Fotomuseum Antwerpen (FOMU) Waalsekaai 47 2000 Antwerpen Tel: +32 3 242 93 00 E-mail: info@fomu.be Website: www.fotomuseum.be

Kom naar FOMU en laat je onderdompelen in de boeiende wereld van de fotografie. In de tentoonstellingen ontdek je het werk van Belgische en internationaal bekende fotografen, werk van jong talent en stukken uit de FOMU-collectie. In de FOMU shop kan je terecht voor fotoboeken, camera’s, magazines, postkaarten en andere gadgets. Sluit je museumbezoek

ten slotte af met een drankje en hapje in het museumcafé. Neem voor alle toegankelijkheidsinformatie ook zeker eens een kijkje op fomu.be/toegankelijkheid. Misschien heb je een duwtje nodig op de helling die naar de toegangsdeur leidt. Alle expositieruimtes op de verschillende verdiepingen in het museum (bereikbaar via lift) zijn goed toegankelijk, al zijn de vitrinetafels niet onderrijdbaar. Er zijn 2 aangepaste toiletten aanwezig met beugels en voldoende opstelruimte (op de benedenverdieping is de ruimte voor de toiletpot wel beperkt tot 100 cm). Ook de bibliotheek, shop, het museumcafé en terras zijn toegankelijk, al heb je misschien hulp nodig voor het openen van de dubbele deuren van het café en zijn de tafels door de centrale poot beperkt onderrijdbaar. Er zijn 2 rolstoelen beschikbaar.

NIEUW Antwerpen KMSKA Leopold De Waelplaats 1 2000 Antwerpen Tel: +32 3 224 73 00 E-mail: info@kmska.be Website: www.kmska.be

Een bezoek aan het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen is een absolute must. In een schitterend vernieuwd museumgebouw, kan je 7 eeuwen topkunst bekijken, van Vlaamse

ANTWERPEN | 63

Primitieven tot expressionisten. Van eigen bodem is er een belangrijke collectie van James Ensor en Rik Wouters. Het museum zet ook sterk in op toegankelijkheid. Nieuwe liften zorgen voor een optimale bereikbaarheid van alle verdiepingen en zalen. De KMSKAapp wijst je de weg naar die liften. Veel schilderijen hangen lager zodat rolstoelgebruikers minder last hebben van reflectie. Snel vermoeid? Overal zijn zitbankjes en rustpunten voorzien. En met een museumstoel – verkrijgbaar aan het onthaal - rust je uit waar je wil. In de KMSKA-app kan je de zaalteksten beluisteren in 9 talen, waaronder ook Vlaamse Gebarentaal en International Sign. Het familieparcours ‘De 10’ leid je langs verschillende voelelementen. Bezoekers met autisme kunnen hun bezoek voorbereiden aan de hand van een visueel stappenplan.

NIEUW Antwerpen KMSKA Radio Bart Leopold De Waelplaats 1 2000 Antwerpen Tel: +32 3 224 73 00 E-mail: info@kmska.be Website: www.kmska.be/nl/ evenement/radio-bart

De Radio Bart-hosts zijn blinde hosts die bezoekers helpen anders kijken en meer zien. Radio Bart is begonnen bij Bart Van Peer, werknemer van het KMSKA die langzaamaan blind werd. De Radio Bart-host neemt plaats in een mobiele studio in een museumzaal. Wie wil kan naast hen plaatsnemen voor een dialoog over een kunstwerk. Elke woensdag en vrijdag doorlopend van 10:30 tot 16:30.

Antwerpen MAS Museum aan de Stroom Hanzestedeplaats 1 2000 Antwerpen Tel: +32 3 338 44 00 E-mail: mas@antwerpen.be Website: www.mas.be

Het MAS vertelt een stroom aan verhalen die van over heel de wereld Antwerpen binnenstromen. Een MAS-begeleider brengt je met de lift naar de gewenste verdieping(en). Enkele deuren zijn te zwaar om zelf te openen. Het panorama (+10) is uitsluitend toegankelijk via trappen. Er is een toegankelijk toilet op het gelijkvloers (deur: 84 cm breed) en er zijn 3 rolstoelen gratis beschikbaar. Niet alle tentoongestelde objecten, teksten en schermen zijn zichtbaar of bruikbaar vanuit de rolstoel of voor blinden en slechtzienden. Er zijn speciale rondleidingen voor personen met een visuele beperking. Aan het onthaal is ringleiding voorzien. Een micro SD-kaart met daarop het MASverhaal, kan ontleend worden aan het onthaal. Je kunt ook de gratis antwerpmuseumapp downloaden voor een audiotour.

Antwerpen MHKA Leuvenstraat 32 2000 Antwerpen Tel: +32 3 260 99 99 E-mail: info@muhka.be Website: www.muhka.be

zijn voldoende breed. Twee liften brengen je naar de verdiepingen. In de achterste lift staan de knoppen dicht in de hoek. De deur van de voorste lift is 79 cm breed. Alle ruimtes zijn goed bereikbaar. Op het gelijkvloers is de archieftentoonstelling moeilijk bereikbaar wegens enkele treden. De bovenste ruimte van Super Host op de zesde verdieping is moeilijker bereikbaar door een wat steile helling. De vitrinetafels zijn beperkt of niet onderrijdbaar. De meeste teksten zijn goed leesbaar. De meeste teksten zijn ook digitaal beschikbaar via ensembles.org of via de QR codes op de titelbordjes. Er zijn drie rolstoelen en meeneemklapstoeltjes beschikbaar in het museum. Op het gelijkvloers en op de tweede verdieping kan je gebruik maken van wandelzitjes. Beneden is er een goed toegankelijk toilet met de nodige opstelruimte en beugels. De deur draait wel naar binnen. Het M HKAFE is goed toegankelijk, de tafels zijn beperkt onderrijdbaar. Meet Me @ M HKA Er zijn rondleidingen voor mensen met beginnende dementie en hun mantelzorger, elke eerste zaterdag van de maand 11:00-12:30 of voor groepen op aanvraag. Reservatie verplicht via reservatie@muhka.be. Er zijn ook rondleidingen in de tentoonstellingen voor blinden en slechtzienden. Reservatie eveneens verplicht via reservatie@muhka.be. Max. 8 + 8 personen, de rondleiding duurt 1,5 uur.

Antwerpen Middelheimmuseum

Het museum voor hedendaagse kunst Antwerpen (MHKA) - gebouw was vroeger een graansilo en pakhuis. Vandaag is het museum een must voor wie van hedendaagse kunst houdt. De ingang is vlot toegankelijk. De balie heeft een verlaagd en onderrijdbaar deel. De doorgangen

Middelheimlaan 61 2020 Antwerpen Tel: +32 3 288 33 60 E-mail: middelheimmuseum@stad. antwerpen.be Website: www.middelheimmuseum.be

In een bijzondere setting biedt het kunstpark een boeiend

overzicht van meer dan honderd jaar beeldende kunst. Het collectiepaviljoen beschikt over aangepaste toiletten. De deur is te zwaar om als rolstoelgebruiker alleen te openen, maar binnen de openingsuren staat er steeds een erfgoedbewaker die hierbij kan assisteren. Op de bolle kasseien van het toegangspad kan je best wat hulp gebruiken. Om het kasteel Middelheim met café, onthaal en shop te bereiken, kan je gebruik maken van een plateaulift. De tentoonstellingsruimte voor tijdelijke expo’s, Braempaviljoen, heeft een moeilijk omgrijpbare deurtrekker, er zijn ook drie treden aanwezig. De aangepaste toiletten bevinden zich op de binnenkoer van het museum en zijn altijd vlot bereikbaar. Bij regenweer zijn de onverharde wegen moeilijker berijdbaar met een rolstoel.

Antwerpen ModeMuseum (MOMU) Nationalestraat 28 2000 Antwerpen Tel: +32 3 470 27 70 E-mail: info@momu.be Website: www.momu.be

Antwerpen Red Star Line museum Montevideostraat 3 2000 Antwerpen Tel: +32 3 298 27 70 E-mail: redstarline@stad.antwerpen.be Website: www.redstarline.be

In de historische loodsen van de legendarische rederij met de rode ster in de vlag, is vandaag het Red Star Line Museum gevestigd. Het museum is goed toegankelijk. Hier en daar kan je wat hulp gebruiken, zoals bij het openen van de ietwat zware toegangsdeur. De balie van het museum is onderrijdbaar. De tentoonstelling start op de benedenverdieping. In de opstelling is er een grote lift die je naar de eerste verdieping brengt. Ook de toren en de toiletten zijn met een lift bereikbaar. Deze lift kan voor sommige rolstoelgebruikers wat nipt zijn (90 x 133 cm). Hoewel de opstelruimte naast het toilet beperkt is (81 cm), is het toilet goed bruikbaar voor de meeste rolstoelgebruikers. Blinde en slechtziende bezoekers kunnen de zaalteksten op voorhand opvragen.

Antwerpen Bij ModeMuseum Antwerpen doen we er alles aan om onze collectie, gebouw, programma’s en diensten toegankelijk te maken voor alle bezoekers. De toegang is gratis voor een begeleider van een persoon met beperking. Vraag een draagbare klapstoel of een rolstoel aan de balie, of reserveer je tickets voor een instaprondleiding met doventolk. Toegankelijke parkeerplaatsen zijn beschikbaar in de Drukkerijstraat.

Snijders&Rockoxhuis Keizerstraat 10 2000 Antwerpen Tel: +32 3 201 92 50 E-mail: infosnijdersrockoxhuis@kbc.be Website: www.snijdersrockoxhuis.be

Burgemeester Nicolaas Rockox en kunstschilder Frans Snijders waren begin de jaren 1600 buren in de Keizerstraat in Antwerpen. Vandaag vormen hun huizen samen het museum Snijders&Rockoxhuis. Je krijgt er een prachtig beeld van het verfijnde leven van de rijke Antwerpenaar in de 17de eeuw met

tal van renaissance en barokke kunstwerken om te bewonderen. Er zijn geen voorbehouden parkeerplaatsen bij het museum, je moet dus ergens in de straat parkeren. Je komt binnen via een brede deur met een drempel. Rolstoelgebruikers kunnen aanbellen, waarna een suppoost een hellend vlak voor de deur legt. Binnen in het museum zijn er ook veel niveauverschillen. Het eerste, net voorbij het onthaal, wordt overbrugd met een plateaulift en een trap. De andere kleinere drempels zijn telkens voorzien van een verplaatsbaar hellend vlak dat geplaatst wordt op verzoek. Rolstoelgebruikers kunnen daarbij niet altijd hetzelfde traject volgen als de andere bezoekers. Er zijn 10 ruime tentoonstellingskamers in het museum waarvan 2 op de eerste verdieping. De verdieping is enkel te bereiken via zeer kleine liften. De meeste kamerdeuren zijn dubbele deuren met een smalle eerste vleugel. De tweede vleugel kan geopend worden op verzoek. Het museum beschikt over een zeer ruim en goed ingericht aangepast toilet.

Antwerpen Stadsbrouwerij De Koninck Mechelsesteenweg 291 2018 Antwerpen Tel: +32 3 866 96 90 E-mail: visit@dekoninck.be Website: www.dekoninck.be

Zin om een echt Antwerps icoon beter te leren kennen? De interactieve brouwerijtour zal je volledig onderdompelen in de wereld van de Stadsbrouwerij. Het wordt leerzaam, boeiend, maar vooral ook heel plezant. In verschillende themaruimtes kom je alles te weten over Antwerpen als bierstad, de Belgische bieren en het complete brouwproces. Tal van interactieve middelen en

ANTWERPEN | 65

audiovisuele effecten zorgen voor een 360° totaalbeleving. Schrik niet als je je plots middenin de actie bevindt: op de 4 meter hoge brug in de brouwhal voel je de unieke dynamiek van de brouwerij. En het leukste aan dit hele avontuur? Je wandelt door de tour met een biertje in de hand! In het ticket zijn namelijk 2 degustatiebieren inbegrepen. Cheers! Alle locaties die deel uitmaken van de brouwerijtour zijn rolstoeltoegankelijk: van de exporuimtes tot de degustatieruimte, en van de loopbrug in de brouwzaal tot de shop, toiletten en de lockerruimte. De aangepaste toiletten hebben voldoende opstelruimte en beugels. Enkele belevingselementen zijn wat moeilijker of niet bruikbaar vanuit de rolstoel, maar veruit de meeste zaken zijn goed bruikbaar. Per rolstoelgebruiker kan 1 begeleider gratis de tour volgen. Filmfragmenten met klank worden steeds ondertiteld.

Antwerpen Zoo Koningin Astridplein 26 2018 Antwerpen Tel: +32 3 202 45 40 E-mail: info@ZOOantwerpen.be Website: www.ZOOantwerpen.be

Kom genieten in ZOO Antwerpen, de groene oase in de stad, en vergaap je aan de historische architectuur. Wandel tussen de gorilla´s en chimpansees in de Mensapenvallei naar de Buffelsavanne waar buffels en vogels vreedzaam samenleven. En vergeet de koala’s, het Rifaquarium en de neushoorns niet! Meer info krijg je bij de reservatiedienst: +32 3 202 45 40. Voor groepen graag reserveren op: +32 03 224 89 35. Er zijn rolstoelen ter beschikking mits reservatie. Er is een visueel stappenplan voor

mensen met autisme beschikbaar: www.toerismevoorautisme.be/ portfolio/zoo-van-antwerpen-stappenplan.

Boom Fietsbelevingscentrum De Velodroom Hoek 129 2850 Boom Tel: +32 473 96 01 85 E-mail: develodroom@deschorre.be Website: www.deschorre.be/ develodroom.html

De Velodroom is een fietsbelevingscentrum in De Schorre te Boom. In De Velodroom ontdek je de geschiedenis van de lokale wielerhelden en de Boomse velodroombouwersfamilie Apostel-Mampaey. In het wielercafé De Musette kan je tijdens je fietstocht weer op krachten komen. Je kan ook gewone en elektrische fietsen huren. Het toegangspad en de ingang zijn vlot toegankelijk. De balie heeft een verlaagd en onderrijdbaar deel. Een goede lift verbindt de niveaus. De doorgangen zijn overal voldoende breed. De tentoongestelde- en belevingselementen zijn goed bereikbaar en bruikbaar. Het aangepast toilet is voldoende ruim en voorzien van beugels. Er zijn geleidelijnen en tactiele markeringen. De liftknoppen zijn voorzien in braille en de lift geeft een auditief signaal.

NIEUW Dessel Tabloo Gravenstraat 3 2480 Dessel Tel: +32 14 33 40 50 E-mail: info@tabloo.com Website: www.tabloo.com

Tabloo is een bezoekers- en ontmoetingscentrum over radioactiviteit, het beheer van radioactief afval en het onderzoek naar nucleaire toepassingen. Het is gelegen in Dessel, in het groen. Er zijn 10 aangepaste parkeerplaatsen. Het toegangspad is vlot toegankelijk. Je raakt drempelloos binnen aan de hoofdingang via glazen schuifdeuren. De balie bevindt zich aan de linkerzijde en is beperkt onderrijdbaar. Rechts is de vestiaire met lockers. Vanuit deze inkomhal kan je rechtstreeks naar de Bistroo en het sanitair op het gelijkvloers. De circulatieruimte binnen is overal voldoende breed. Een lift brengt je naar alle verdiepingen. Op het gelijkvloers is ruimte ‘Introo’ waarin je een introductie krijgt over het bezoekerscentrum. Aan de andere zijde van de inkomhal, naast de theaterzaal is de ruimte ‘Turismoo’ waar informatie beschikbaar is over de omgeving. Sommige belevingselementen zijn beperkt onderrijdbaar. Op verdieping 2 zijn 2 expo’s . De expo’s worden begeleid aan de hand van een audiogids. Er zijn ook borden met informatie aanwezig. Ook het panorama op verdieping 3 is toegankelijk. In theaterzaal Neutron zijn 6 wegneembare plaatsen. ‘Bistroo’ is toegankelijk met een toegankelijk terras. De tafels zijn beperkt onderrijdbaar door de centrale poot. Er zijn 2 goed aangepaste toiletten met beugels: Eén op het gelijkvloers, in de inkomhal en één op verdieping 2.

Duffel Fort van Duffel Mechelsebaan 249 2570 Duffel Tel: +32 15 22 82 33 E-mail: info@kempenslandschap.be Website: www.fortduffel.be

Het Fort van Duffel werd gebouwd in 1886 en maakte deel uit van een

grote buitengordel van forten rond Antwerpen. In het belevingscentrum leer je het verleden van het fort en zijn rol tijdens de Eerste Wereldoorlog op een originele manier kennen. Vrijwillige fortgidsen leiden je graag rond doorheen het fort. Er zijn twee aangepaste parkeerplaatsen. Het fort is goed toegankelijk. Hier en daar is de draairuimte in het historisch gebouw wat nipt, maar meestal goed bruikbaar. Misschien heb je wat hulp nodig op enkele hellingen. De meeste belevingselementen zijn goed bruikbaar. De teksten en uitgestalde objecten zijn goed leesbaar en zichtbaar. Ook de brasserie en het terras zijn toegankelijk, al kan je hulp nodig hebben aan de ingang. De tafels zijn beperkt onderrijdbaar. Het sas naar het aangepast toilet is wat smal, maar bruikbaar met hulp. In het toilet zelf heb je de nodige ruimte en beugels. Er zijn rondleidingen op maat mogelijk voor verschillende doelgroepen.

Heist-Op-Den-Berg

Ballonvaren als rolstoelgebruiker? Ja, ook dat kan! De mand van de ballon is speciaal ontworpen voor mensen met een lichamelijke beperking, maar ook voor bijvoorbeeld senioren die slecht te been zijn. De mand is voorzien van een deur. Er zijn eveneens manden met zitplaatsen. Hun partner is actief in heel België, een ballonvaart in eigen regio behoort dus zeker tot de mogelijkheden. Tijdens de ballonvaart, kan je comfortabel genieten van het rustgevende uitzicht van de natuur. Echt een unieke belevenis! Na de landing wordt tijdens een glaasje bubbels nagekaart over de belevenissen en ontvang je een vluchtcertificaat als aandenken. Men probeert steeds te landen op een plaats die toegankelijk is voor rolstoel en volgwagen.

Herentals Hidrodoe Haanheuvel 7 2200 Herentals Tel: +32 14 44 26 44 E-mail: info@hidrodoe.be Website: www.hidrodoe.be

Toegankelijke ballonvaarten Louis Van Bauwelstraat 20 2222 Wiekevorst Tel: +32 14 700 600 E-mail: info@ballonvarenisvooriedereen.be Website: www.ballonvarenisvooriedereen.be

Personen met een beperking mogen naast de ingang van Hidrodoe parkeren op de speciaal voorbehouden parkeerplaatsen. Zo kan je vlot naar binnengaan. De andere parking ligt op 10 minuten wandelen van Hidrodoe. De ingang is vlot toegankelijk. Hidrodoe is ook verder vrij goed toegankelijk, al kan je vooral aan hellingen en deuren wat hulp gebruiken. Alles werd op kindermaat ingericht. De draaien opstelruimte aan de deur van het aangepast toilet is nipt, maar bruikbaar. In het toilet zelf heb je voldoende ruimte en beugels zijn voorzien. De wastafel is beperkt onderrijdbaar. Het Watercafé is toegankelijk en beschikt over onderrijdbare tafels. Een aantal lockers zijn voorbehouden voor personen in een rolstoel. Geluiddempende hoofdtelefoons voor hoogsensitieve personen of een rolstoel kan je gratis uitlenen aan de balie. Er is een EHBO-ruimte die mag worden gebruikt voor verzorging. Er zijn aanduidingen voor blinden en slechtzienden aan trappen. Er is een visueel stappenplan voor mensen met autisme beschikbaar: www.toerismevoorautisme.be/hidrodoe-stappenplan/.

Kalmthout Een waterstofraket lanceren, mega zeepbellen toveren, onder een waterparaplu lopen, ... je mag het allemaal doen en uitproberen in Hidrodoe. Beleef een spannende 4D film over kraanwater, en ontdek meer dan 100 experimenten over water. Een dagje Hidrodoe, dat wordt onvergetelijk!

Bijenteeltmuseum De Vroente Putsesteenweg 131 2920 Kalmthout Tel: +32 3 666 61 01 E-mail: bijenteeltmuseum@kalmthout.be Website: www.bijenteeltmuseum.be

ANTWERPEN | 67

Naar aanleiding van geplande verbouwingen zullen Bijenteeltmuseum Kalmthout en het gebouw van Visit Kalmthout, ‘De Vroente, Duurzaam Educatiepunt’ en Grenspark Kalmthoutse Heide (gedeeltelijk) gesloten zijn. Bij het plannen van een daguitstap is het aangeraden om hiervoor contact met hen op te nemen. ‘De Vroente, Duurzaam Educatiepunt’ mikt te heropenen op 1/9/2024. Het gebouw van Visit Kalmthout hoopt eerder te openen. Vanaf dan zullen alle rolstoelen uit te lenen zijn via ‘De Vroente, Duurzaam Educatiepunt’. Tijdens de renovatiewerken is de De-Bug (nieuwe wombat) bij Visit Kalmthout uit te lenen (mits een waarborg van 20 euro). Het infokantoor van Visit Kalmthout is tijdelijk ondergebracht in een bureaucontainer aan de toegangspoort voor het Grenspark Kalmthoutse Heide. Het Bijenteeltmuseum Kalmthout zal langer gesloten blijven, er is nog geen zicht op wanneer het museum zal heropenen.

Kalmthout Suske en Wiske Museum Beauvoislaan 98 2920 Kalmthout Tel: +32 3 666 64 85 E-mail: suskeenwiske@ provincieantwerpen.be Website: www.suskeenwiskemuseum.be

In de oude villa van Willy Vandersteen vind je het Suske en Wiske museum. Ga er op Striptoer en ontdek door leuke, interactieve opdrachten wat je allemaal nodig hebt voor een goed stripverhaal. Aan het einde van de toer heb je je eigen strippagina gecreëerd waarin jij en je gezelschap een belangrijke rol spelen. Het kindermuseum is rolstoeltoegankelijk. Je kan gratis gebruik maken van een tolk Vlaamse gebarentaal. Je hoeft dit enkel door te geven bij reservatie en dit minstens drie weken voor je bezoek. 68

Kapellen Spoorfietsen Fortsteenweg 2950 Kapellen Tel: +32 474 481 603 E-mail: reservatie@spoorfietsen.be Website: www.spoorfietsen.be

Fiets mee ‘in het spoor van de militairen’, van Kapellen naar Brasschaat en terug. Neem plaats op een spoorfiets, luister nog even naar de instructies en trap 5 km. Onderweg rij je door het bos in een historisch waardevol en ongerept landschap. Na een uurtje trappen kom je aan in Perron Noord, een voormalig militair kamp gelegen naast het oudste militair vliegveld van België. Hier kan je genieten van een welverdiende pauze. Neem zeker ook eens een kijkje op www. perron-noord.be, reserveren kan via info@perron-noord.be. Gelieve je komst op voorhand te melden zodat de uitbaters tijdig op de hoogte zijn en de nodige voorbereidingen kunnen treffen. De toegang tot de spoorfietsen gebeurt langs een zacht hellend betonplateau. Ter hoogte van de opstap naar de gezinsfietsen en de groepsfietsen is er een ruime vlakke zone. Via een verplaatsbaar hellend vlak raak je ten slotte tot op de fietsen.

Lier Zimmertorencomplex Zimmerplein 18 2500 Lier Tel: +32 3 800 03 95 E-mail: info@zimmertoren.be Website: www.zimmertoren.be

In de Zimmertoren en het Zimmerpaviljoen ontdek je het levenswerk van Louis Zimmer: de Jubelklok, de Astronomische Studio en de Wonderklok.

Voor rolstoelers die (helaas) niet in de toren kunnen, is er een audiovisuele installatie uitgewerkt zodat ook zij kunnen zien wat er zich in de historische toren afspeelt. Voor het museum bevindt zich een bronzen schaalmodel van de Zimmertoren met brailleschrift. Het Zimmerpaviljoen is toegankelijk voor rolstoelgebruikers en heeft aangepast sanitair.

Mechelen Hof van Busleyden Sint-Janstraat 2800 Mechelen Tel: +32 15 29 40 30 E-mail: hvb@mechelen.be Website: www.hofvanbusleyden.be

Museum Hof van Busleyden is op dit moment nog gesloten wegens renovatie. De heropening is gepland op 23 februari 2024. In dit stadspaleis ontdek je de rijke periode van de Bourgondische tijden en de betekenis van dit tijdperk voor de stad en de wereld. Ontmoet onderweg de verschillende inwoners van Mechelen: van gastheer Hiëronymus van Busleyden tot grande dame Margareta van Oostenrijk, haar neef Karel V en de ingetogen Gasthuiszusters. Het museum is goed toegankelijk via de binnentuin langs de Sint-Janstraat. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie. De doorgangen zijn voldoende breed en de deuren openen automatisch. De verdiepingen zijn bereikbaar via een lift. Zachte hellingen en een plateaulift overbruggen niveauverschillen tussen de zalen. De belevingselementen zijn goed bereikbaar en bruikbaar. De zaalteksten zijn goed leesbaar. Ook de vernieuwde shop is toegankelijk. Er is een aangepast toilet met voldoende ruimte en beugels. Er zijn meeneemzitjes en een rolstoel beschikbaar. Doorheen het museum vind je verschillende

rustpunten. Aan de balie is er een ringleiding. Overal vind je een mix van beeld en geluid. De belangrijkste gesproken filmpjes werden ondertiteld. Er is een gratis audiogids die zowel verdiepende info over de werken biedt als de verborgen stemmen uit de geschiedenis laat horen. Deze gids is niet specifiek ontwikkeld voor mensen met een visuele beperking. De lift heeft een auditief en visueel signaal, en de knoppen voel je ook in braille. Meestal zijn er duidelijke volglijnen en contrasten, bijvoorbeeld via lijnen in ledverlichting of kleurverschillen. In de donkere zaal met de Besloten Hofjes is dit iets moeilijker. De signalisatie is duidelijk. Het museum blijft verder werken aan de uitbreiding van het aanbod voor bezoekers met een o.a. visuele en auditieve beperking, bijvoorbeeld via een uitbreiding van de audiotour. Voor wie nood heeft aan een kalme omgeving organiseert het museum het Stil Bezoek, een prikkelarme manier om het museum te bezoeken.

Mechelen Kazerne Dossin Goswin de Stassartstraat 153 2800 Mechelen Tel: +32 15 29 06 60 E-mail: info@kazernedossin.be Website: www.kazernedossin.be

Kazerne Dossin is een bijzondere plaats voor de herinnering aan de Holocaust in België. Van hieruit werden meer dan 25.000 Joden en Roma samengebracht en op de trein gezet naar hoofdzakelijk Auschwitz-Birkenau. Aan de ingang beperken veiligheidspanelen de doorgang tot 82cm. Het museum is verder goed toegankelijk en beschikt over een lift. In de tijdelijke exporuimtes zijn sommige deuren te zwaar om

zelfstandig te openen. De meeste belevingselementen zijn goed bereikbaar. Beide toegankelijke toiletten zijn voldoende ruim en hebben beugels. Ook de shop is toegankelijk. Er is een audiogids beschikbaar. De meeste filmpjes zijn te bekijken met ondertitels voor slechthorende bezoekers.

Mechelen Sport- en recreatiecentrum De Nekker Nekkerspoel-Borcht 19 2800 Mechelen Tel: +32 15 55 70 05 E-mail: reservatie@denekker.be Website: www.denekker.be

Mechelen Speelgoedmuseum Nekkerspoelstraat 21 2300 Turnhout Tel: +32 15 55 70 75 E-mail: info@speelgoedmuseum.be Website: www.speelgoedmuseum.be

(Her)ontdek speelgoed uit jouw kindertijd en die van je (groot) ouders! De herkenbaarheid van de collectie zorgt ervoor dat Speelgoedmuseum Mechelen heel laagdrempelig is. Het museum is volledig toegankelijk voor personen met een fysieke beperking. Speelgoedmuseum Mechelen verhuist in de zomer van 2024. Check de openingsuren op onze website www.speelgoedmuseum.be. Het museum is toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Je kan wat hulp gebruiken bij het openen van de zware toegangsdeur. Ook op de lange en steile hellingen naar de eerste verdieping kan je een duwtje goed gebruiken. Neem voor je bezoek een kijkje op www. speelgoedmuseum.be/plan%20 je%20bezoek/toegankelijkheid.html. Door het laagdrempelig thema is Speelgoedmuseum Mechelen heel toegankelijk voor personen met een verstandelijke beperking. Op de website staat het stappenplan ‘Bezoek aan het Speelgoedmuseum’ zodat personen met autisme hun museumbezoek op voorhand kunnen voorbereiden.

Aan de rand van Mechelen ligt een sporten recreatiedomein dat vooral bekend is om het stukje strand dat in de zomer aan duizenden bezoekers verpozing en plezier biedt. Op de 65ha groen vind je niet alleen een vijver met zwemzone en strand, maar ook speeltuinen, een educatieve waterspeeltuin, uitgebreide in- en outdoor sportaccommodatie, een skatestreet, een binnenspeeltuin “Nekki” en een indoor zwembad, de Nekkerpool. Bovendien kan je er ook genieten van de aanwezige horeca of overnachten in één van de verblijven. Vlot toegankelijk via verharde wegen. Zwembad de Nekkerpool is volledig afgestemd op bezoekers met een beperking. Er zijn aangepaste kleedkamers en toegankelijke toiletten en het doelgroepenbad is uitgerust met een lift. Visueel stappenplan beschikbaar: www. toerismevoorautisme.be/portfolio/ de-nekker/.

Mechelen Technopolis Technologielaan 1 2800 Mechelen Tel: +32 15 34 20 00 E-mail: info@technopolis.be Website: www.technopolis.be

Technopolis is geen museum, maar een doe-centrum. Het is dé plek voor iedereen die van alles over wetenschap en technologie wil ontdekken. Neem voor je

ANTWERPEN | 69

bezoek alvast een kijkje op www. technopolis.be/nl/toegankelijkheid-en-voorzieningen/. Technopolis heeft een grote eigen parking met een drietal aangepaste plaatsen en is vlot bereikbaar met de bus. Het lange en drempelloze toegangspad ligt in helling. De ingang van het doe-centrum heeft brede automatische schuifdeuren. De onthaalbalie heeft een verlaagd en onderrijdbaar gedeelte. Er is een natuurlijke rechtlijnige gidslijn van de parking naar de ingang toe. Deze bestaat uit de circa 50 m lange gevellijn van het gebouw. In de inkomhal of foyer ligt er vanaf de inkomdeur een kunstmatige geleidelijn op de vloer naar de onthaalbalie. Er is braille op de liftknoppen en noppen bovenaan de trap. In de grote expohal is er veel natuurlijke lichtinval door de grote en hoge glaswanden. De zeer ruime interactieve tentoonstelling is verdeeld over twee niveaus die met mekaar in verbinding staan via een vrij steil en erg lang hellend vlak. Indien nodig kan je ook de voldoende ruime lift nemen. Van boven naar beneden toe kan dit echter enkel onder begeleiding van een medewerker. De interactieve tentoonstelling of het doe-centrum bestaat uit een grote hal met twee niveaus en veel manoeuvreerruimte en beschikt over een zeer uitgebreid en gevarieerd aanbod van doe-toestellen en belevingselementen. De meeste toestellen zijn vrij goed rolstoeltoegankelijk. Er zijn ook enkele hoger geplaatste toestellen die je bereikt via een hellend vlak of bij uitzondering enkel via een trapje. Sommige belevingstoestellen hebben (meestal) verticale touchscreens. In het aansluitende kinder-doe-centrum hebben bepaalde installaties een beperkte vrije doorgang. De workshopruimten zijn in het algemeen goed toegankelijk behalve dat de deuren soms moeilijk bedienbaar zijn door de ronde deurknoppen. Hetzelfde geldt voor de vergaderzalen. In

het auditorium Kegel met steile tribune kunnen enkel vooraan enkele rolstoelen plaatsnemen. De polyvalente zalen zoals Einstein zijn vlot toegankelijk. In de meeste workshop en vergaderruimtes zijn onderrijdbare tafels. Het restaurant heeft brede doorgangen (behalve her en der tussen de tafels). Het buffetmeubilair is niet onderrijdbaar, de tafels zijn dat wel. Er zijn bepaalde dieetproducten op verzoek beschikbaar. Ook in de shop is er voldoende manoeuvreerruimte maar sommige koopwaar ligt erg hoog of laag. Er zijn gewone rolstoelen beschikbaar net als een terreinrolstoel met brede banden voor de (tijdelijke) buitententoonstelling. Zowel op het gelijkvloers als op de benedenverdieping vinden rolstoelgebruikers aangepast sanitair. De 4 aangepaste toiletten in het gebouw hebben voldoende brede deuren. De toiletten zijn uitgerust met 2 opklapbare armsteunen (behalve het toilet voor de evenementen heeft er 1). Door de positie van de wastafel en de afvalbakken in de aangepaste toiletten bij het onthaal, de evenementen en bij het auditorium zijn de transfer- en manoeuvreerruimten er zeer beperkt. Ook in het aangepast toilet bij de toren hangt een afvalbak aan de wand in de transferruimte naast de toiletpot. De bijhorende wastafels zijn wel vrij goed toegankelijk.

Mechelen Zoo Planckendael Leuvensesteenweg 582 2812 Muizen Tel: +32 15 41 49 21 E-mail: info@kmda.org Website: www.planckendael.be

ZOO Planckendael is veel meer dan zomaar een dierenpark. Op het 40 hectaren grote terrein bewonder je exotische dieren, ga je

op avonturenreis en is veel ruimte voor spelende kinderen. Het park is vlot toegankelijk. Er zijn overal toegankelijke toiletten, behalve in De Ooievaar. Er zijn 10 rolstoelen ter beschikking mits reservatie. Ook de restaurants zijn toegankelijk. Er zijn gereserveerde parkeerplaatsen vlakbij de ingang. Meer info bij de reservatiedienst: +32 3 224 89 10.

Mol Watertrein Zilvermeerhaven Port Aventura Zilvermeerlaan 9 2400 Mol Tel: +32 485 37 02 30 E-mail: crazyideevzw@yahoo.com Website: www.crazyideevzw.be

WheelWaver (rolstoelvaren): Deze rolstoelboot heeft een compleet elektrische aandrijving en is eenvoudig te besturen met een joystick. Je kan je volledig zelfstandig en in je eigen rolstoel verplaatsen op het water. Neem zelf “het roer” in handen, kies je eigen koers en ervaar zo op jouw tempo de rust op het water. Je partner of een begeleider kan ook gerust mee, aan jou de keuze. FloatXpress (watertrein): Deze unieke watertrein vaart voor iedereen! Minder mobiele personen in het gezelschap? Geen probleem! Ook zij kunnen makkelijk op en af de waterwagon gereden worden vanop het strand of de steiger en vanuit eigen rolstoel meegenieten van de tocht.

Nijlen Bezoekerscentrum Briljante Kempen Spoorweglei 42 2560 Nijlen Tel: +32 3 481 81 48 E-mail: info@briljantekempen.be Website: www.briljantekempen.be

Naast de gerestaureerde diamantslijperij Lieckens vind je het Kempens Diamantcentrum. Hier ontdek je het verhaal van de diamantnijverheid in de Kempen en kom je te weten wat het ‘steentje’ heeft betekend voor de welvaart in de vele Kempense dorpen. De ingang is goed bereikbaar en toegankelijk. De balie heeft een verlaagd en beperkt onderrijdbaar deel. De verdieping is met een goede lift bereikbaar. De doorgangen zijn voldoende breed. Er is een replica van het element met de slijpwijzen dat ter hand genomen kan worden. Daarnaast is er ook een tablet die je op schoot of aan de onderrijdbare balie kan gebruiken om informatie te bekijken. De meeste objecten en panelen zijn goed bereikbaar en zichtbaar of leesbaar. In het toilet is de draairuimte wat nipt. Beugels zijn voorzien en je beschikt over de nodige opstelruimte. De wastafel is onderrijdbaar. Visuele contrasten werden voorzien. Er zijn brailleaanduidingen op de liftknoppen. Er is auditieve ondersteuning bij de filmpjes en sommige infopanelen.

Olmen

Puurs

Pakawi Park

Bezoekerscentrum “Duvel Depot”

Bukenberg 45 2491 Olmen Tel: +32 14 30 98 82 E-mail: info@pakawipark.be Website: www.pakawipark.be

Maar liefst 250 verschillende diersoorten, de een al wat hariger en luidruchtiger dan de ander, wonen allemaal in de exotische Antwerpse Kempen. Maar een bezoek aan Pakawi Park is véél meer dan een dagje dieren kijken. Het is een zintuigprikkelende totaalervaring die verwondert, raakt en inspireert. Je leert niet alleen hoe de dieren in hun natuurlijke habitat leven, maar speelt zelf een actieve en fascinerende rol in hun verhaal. Pakawi Park is grotendeels toegankelijk voor rolstoelgebruikers via verharde paden. Het restaurant en het park zelf zijn uitgerust met toegankelijke toiletten. De gidsen kunnen hun rondleidingen afstemmen op mensen met een visuele beperking en/of een verstandelijke beperking. Er is een visueel stappenplan voor mensen met autisme beschikbaar: www. toerismevoorautisme.be/portfolio/ pakawi-park/.

Breendonk-Dorp 66 2870 Puurs Tel: +32 3 866 95 21 E-mail: brouwerijbezoek@duvel.be Website: www.duvel.com

Brouwerij Duvel Moortgat biedt je verschillende brouwerij-ervaringen. Kom je graag eens langs voor een rondleiding op de site, of laat je graag je zintuigen eens prikkelen met een tasting? Ben je een volledige leek of reikt je kennis toch al iets verder? Je ontdekt ongetwijfeld wat je zoekt. De ingang is drempelloos toegankelijk. De lift naar de verdieping is eerder klein, maar toegankelijk met een standaard manuele rolstoel. Van de te bezoeken ruimtes is enkel de bottelarij niet toegankelijk. Andere ruimtes bereik je via de lift en via hellingen. De ruimtes met uitleg over het brouwproces, zicht op gisting en lagering, film op moutzolder, winkel en café zijn toegankelijk (met hulp). Er is een ruim aangepast toilet met beugels, al is de vaste beugel moeilijk bruikbaar.

ANTWERPEN | 71

Sint-Katelijne-Waver Groentemuseum ’t Grom Midzelen 25 2860 Sint-Katelijne-Waver Tel: +32 15 31 50 55 E-mail: info@tgrom.be Website: www.tgrom.be

’t Grom is het museum van de Groentestreek, van Aartselaar tot Rotselaar en van Zemst tot Ranst. Deze streek is al 150 jaar de bakermat voor pioniers en hun innovaties in de groenteteelt, van de ontdekker van het witloof, over de uitvinder van preiponsmachine, tot de bedenker van biologische bestuiving. In het hart van de groentestreek, in het tuindersdorp Sint-Katelijne-Waver, daar brengt het openluchtmuseum een ode aan de durf en het succes van pioniers en hoveniers in de tuinbouw. De ingang van het museum is uitgerust met brede automatische schuifdeuren. De onthaalbalie is niet onderrijdbaar. De gangen in de schuren zijn drempelloos en voldoende breed. Een enkele keer is er een plaatselijke versmalling, zoals in de bewaartunnel en aan de uitgang van de ruimte ‘onder de grond’. Er is een aangepast toilet nabij het onthaal. De ruimte is er echter nogal klein met beperkte transferruimte. Er is enkel een beugel aan de open zijde van het toilet. De tuinpaden in dolomiet zijn overal voldoende breed. Verspreid in de tuinen staan enkele zitbanken. Er zijn aangepaste parkeerplaatsen vlakbij de ingang. De informatieteksten zijn in het algemeen goed leesbaar. De meeste vitrines en expositiemeubels zijn goed bruikbaar en zichtbaar. Enkel de luisterbox van het sprookjeskamertje is niet vlot toegankelijk wegens de beperkte afmetingen en de drempel. 72

Het lange toegangspad heeft een natuurlijke gidslijn (verhard pad tegenover grasveld). Ook de tuinpaden zijn duidelijk afgeboord. Bij de voorstelling is er auditieve ondersteuning. Er zijn ook diverse soorten begeleidende audioguides. Zo is er een audiogids met fluodrukknoppen voor slechtzienden en ook een audiogids met nekringleiding voor slechthorenden.

Turnhout Begijnhofmuseum Begijnhof 56 2300 Turnhout Tel: +32 14 42 12 48 E-mail: begijnhofmuseum@turnhout.be Website: www.begijnhofmuseum.be

In het Begijnhofmuseum lijkt de tijd te hebben stil gestaan. Het museum laat je meekijken naar de verdwenen leefwereld van de begijnen, met gebruiks- en kunstvoorwerpen die aan hen toebehoorden. Begijnen legden niet de gelofte van armoede af en ze bepaalden zelf hun leefregels. Uitzonderlijke dames! Het museum is toegankelijk met hulp en heeft een aangepast toilet. De Begijnhofkerk is enkel toegankelijk voor groepen en met gids (op afspraak via Toerisme Turnhout: +32 14 44 33 55).

Turnhout Taxandriamuseum Begijnenstraat 28 2300 Turnhout Tel: +32 14 43 63 35 E-mail: taxandriamuseum@turnhout.be Website: taxandriamuseum.turnhout.be

Het Taxandriamuseum brengt de geschiedenis en de cultuur van Turnhout en de Antwerpse Kempen in beeld. Het zestiende-eeuwse museumgebouw, het fraaie ‘Huis

metten Thoren’, werd vroeger bewoond door vooraanstaande families. Als bezoeker kun je de voorname gasten aan het woord horen dankzij de luistertelefoons van ‘Radio Taxandria’, te vinden in de verschillende museumkamers. Vanaf nu is ‘Radio Taxandria’ er ook in een visuele versie, waarin onder andere de kantwerkster en de archeoloog je in Vlaamse Gebarentaal meenemen doorheen de geschiedenis van de streek.

Verdi: rolstoeltoegankelijke boot Tel: +32 3 711 38 21 E-mail: info@rivertours.be Website: www.rivertours.be

Betere fietsen wandelpaden, properder water, nieuwe natuuren overstromingsgebieden, panoramische vergezichten, idyllische hoekjes aan de waterkant, boeiende bezienswaardigheden, nieuwe woonsites op de oevers, ... Op en rond de waterwegen valt er zoveel moois te ontdekken. De Verdi is de rolstoeltoegankelijke boot van Rivertours. Je gaat aan boord via een loopplank van 1 meter breed. Je hebt mogelijk wat hulp nodig. Via een plateaulift ga je naar de bovenverdieping en het toegankelijk toilet. Dat biedt nipt voldoende ruimte en beugels.

Monumenten en gebouwen Antwerpen

Antwerpen

Onze-Lieve-Vrouwekathedraal

Sint-Carolus Borromeuskerk

Groenplaats 21 2000 Antwerpen Tel: +32 3 213 99 51 E-mail: info@dekathedraal.be Website: www.dekathedraal.be

Hendrik Conscienceplein 12 2000 Antwerpen Tel: +32 477 62 37 94 E-mail: info@scba.be Website: www.scba.be

De Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Antwerpen is de grootste gotische kerk in de Lage Landen. Vandaag de dag vind je nog altijd vier meesterwerken van Rubens in de kathedraal: De kruisoprichting (drieluik, 1609-1610), De kruisafneming (drieluik, 1612), De verrijzenis (triptiek, 1612) en De Tenhemelopneming van Maria (altaarstuk, 1626). De kassa heeft een onderrijdbaar deel. Verder is het grootste deel van de kathedraal wel goed te bezoeken met de rolstoel. De meeste schilderijen en kunstschatten kan je bekijken. Enkel de crypte, toren en het orgel kan je niet met de rolstoel bereiken. Rondleidingen voor mensen met een visuele handicap en voor mensen met een verstandelijke beperking zijn mogelijk op aanvraag.

Deze kerk is dé Rubenskerk bij uitstek. De jezuïeten bouwden deze typische barokkerk tussen 1615 en 1621 met behulp van Rubens. De apsis van het hoofdaltaar, de Mariakapel en de vele beeldhouwwerken en houtsnijwerken zijn nog getuigen van de vroegere pracht en praal. Je hebt hulp nodig om de kerk binnen te raken via een steil hellend vlak. De middenbeuk, zijbeuken en zijkapellen met de meeste schilderijen kan je goed bereiken met de rolstoel. De crypte, sacristie en kantkamer kan je enkel met een trap bereiken.

Antwerpen Sint-Pauluskerk Sint Paulusstraat 22 2000 Antwerpen Tel: +32 494 44 82 53 E-mail: sintpaulusvrienden@proximus.be Website: www.sintpaulusantwerpen.be

Het schitterende interieur bevat meer dan vijftig schilderijen van beroemde Antwerpse meesters als Rubens, Van Dyck en Jordaens; meer dan 200 beeldhouwwerken, prachtige barokaltaren en gesculpteerd kerkmeubilair dat tot het mooiste ter wereld behoort. Misschien heb je wat hulp nodig, vraag die gerust aan de onthaalmedewerkers bij het binnenkomen. Om in de kerk zelf te komen gebruik je een plateaulift van 81 cm breed en 97 cm diep. Ook hier kan je hulp gebruiken. Vraag gerust hulp aan de onthaalmedewerkers. De meeste ruimtes in de kerk zijn goed bereikbaar. Mogelijk heb je nog wat hulp nodig op de helling naar het koor. Ook de schatkamer is toegankelijk, al zijn niet alle voorwerpen goed zichtbaar of bereikbaar. Het kloosterpand is toegankelijk. De achttiende-eeuwse calvarie (naast de kerk hoek Veemarkt / Zwartzustersstraat) is enkel bereikbaar via een trede van ongeveer 10 cm hoog. Ook in de Calvarieberg is er nog eens een trede van ongeveer 10 cm. De Sint-Paulusvrienden zijn nooit ver weg om te helpen waar nodig. Zij wensen iedere bezoeker een mooi bezoek aan de Sint-Pauluskerk, één van de vijf monumentale kerken van Antwerpen.

ANTWERPEN | 73

Antwerpen Stadhuis Grote Markt 1 2000 Antwerpen Tel: +32 3 338 80 20 E-mail: info@visitantwerpen.be Website: visit.antwerpen.be/info/ stadhuis

Via de nieuwe centrale inkomhal op de Grote Markt stap je gratis binnen in de grote foyer en de tijdelijke exporuimte. De andere verdiepingen van het indrukwekkende gebouw kan je enkel ontdekken met een gids. Bekijk alle rondleidingen op: experienceantwerp.be/nl/locatie/ stadhuis-antwerpen/

De toegangspaden naar en rond de kerk bestaan uit bolle kasseien. De ingang van de kerk is drempelloos en gebeurt via drie voldoende brede dubbele deuren. De eerste deuren staan open als de kerk open is voor bezoek. De tweede inkomsas heeft een beperkte circulatieruimte. De kerk is toegankelijk voor rolstoelgebruikers. De zitplaatsen staan op een verhoogd platform van 10 cm. Alles is duidelijk te bezichtigen vanaf het gangpad.

Mechelen Heilige Geestkapel Minderbroedersgang 1-3 2800 Mechelen Tel: +32 468 42 04 45 E-mail: info-mechelen@hetkunstuur.com Website: www.hetkunstuur.com/ mechelen

Lier

ruimtes gebeurt langs voldoende ruime doorgangen met een automatische deur naar ruimte 1 en 2 automatische gordijnen tussen ruimte 1 en 2. De doorgang tussen de 2e en 3e tentoonstellingsruimte verloopt via een hellend vlak. Er zijn 2 rolstoelen en museumstoelen beschikbaar. Er is een aangepast toilet met voldoende opstelruimte voor en naast de toiletpot, maar de draairuimte is wat beperkt. Er zijn 2 beugels voorzien. De wastafel is onderrijdbaar.

Mechelen Onze-Lieve-Vrouw-over-deDijlekerk Onze-Lieve-Vrouwekerkhof 1 2800 Mechelen E-mail: torensaandedijle@mechelen.be Website: torensaandedijle.mechelen. be/onze-lieve-vrouw-over-de-dijlekerk

Begijnhof Begijnhofstraat 2500 Lier Tel: +32 3 800 05 55 E-mail: info@visitlier.be Website: www.visitlier.be/nl/zien/ begijnhof

Het begijnhof van Lier werd opgericht in 1258 en is daarmee een van de oudste van Vlaanderen. Het is sinds 1998 door UNESCO erkend als werelderfgoed. Als rolstoelgebruiker hou je best rekening met de vele kasseien.

Mechelen Begijnhofkerk Nonnenstraat 28 2800 Mechelen Tel: +32 15 29 76 54 E-mail: visit@mechelen.be Website: visit.mechelen.be/ begijnhofkerk

In dit middeleeuwse gebouw kwamen vroeger de arme mensen om hulp vragen. Vandaag de dag huisvest de kapel ‘Het Kunstuur’, dat topwerken tentoonstelt. Het Kunstuur stelt topwerken tentoon uit de periode 1850-1950. Bij elk schilderij wordt een verhaal verteld door een bekende of minder bekende Vlaming. De kunstwerken worden één voor één belicht. Via een koptelefoon hoor je muziek en verhalen. Een bezoek aan de tentoonstelling duurt exact één uur en kan elke 20 minuten voor maximaal 8 personen. Er zijn aangepaste voorbehouden parkeerplaatsen schuin voor de kapel. Aan de inkom is een drempel van 17 cm. Er is een verplaatsbaar hellend vlak voorzien om de drempel te overbruggen. De deur heeft voldoende doorgangsbreedte maar is zwaar om te openen. De baliebediende heeft zicht op de inkom en komt helpen waar nodig. Er is een verlaagde balie voorzien. De balie is niet onderrijdbaar. De route door de verschillende

Deze kerk is in de veertiende en vijftiende eeuw gebouwd, op de plaats waar vermoedelijk de eerste parochiekerk van Mechelen stond. Je vindt er enkele meesterwerken, met De wonderbare visvangst van Peter Paul Rubens als hoogtepunt. Veel kunstwerken werden gemaakt in opdracht van de Broederschap van Onze-Lieve-Vrouw-van-ZevenWeeën, een verering die onder anderen Filips de Schone en Margareta van Oostenrijk steunden. De ingang van de kerk onder de westtoren is breed en drempelloos. Het tochtsas achter het ruim portaal heeft zeer zware toegangsdeuren en er is weinig manoeuvreerruimte. De kerk is zeer ruim met veel circulatieruimte in de zijbeuken, dwarsbeuken en kooromgang. Het driebeukig schip en de dwarsbeuken liggen op hetzelfde niveau. Koor, kooromgang en koorkapellen liggen hoger. De kooromgang is naast de treden ook bereikbaar met een gevaarlijk steil hellend

vlak. Veel bezienswaardigheden zijn zichtbaar vanuit het schip, de zijbeuken en de kooromgang. Twee koorkapellen met vitrinekasten zijn enkel bereikbaar via een trede. Je kan de kerk virtueel bezoeken via www.virtueelmechelen.be.

Mechelen

Mechelen Sint-Janskerk Sint-Janskerkhof 2800 Mechelen Tel: +32 15 29 40 32 E-mail: torensaandedijle@mechelen.be Website: torensaandedijle.mechelen. be/sint-janskerk

Onze-Lieve-Vrouw van Hanswijkbasiliek Hanswijkstraat 2800 Mechelen E-mail: torensaandedijle@mechelen.be Website: torensaandedijle. mechelen.be/onze-lieve-vrouw-vanhanswijkbasiliek

De Onze-Lieve-Vrouw-van-Hanswijkkerk is één van de belangrijkste realisaties van de beeldhouwerarchitect Lucas Faydherbe. Het originele bouwconcept getuigt van zijn inventieve geest. Het is een van de eerste koepelkerken in de Lage Landen. In 1987 werd deze kerk door paus Johannes Paulus II verheven tot Basiliek. De ingang van de kerk is drempelloos en heeft een brede deur en een ruim portaal. Enkel de tochtsassen bieden bij gesloten deuren wat te weinig vrije ruimte. De basiliek is zeer ruim en heeft veel vrije circulatieruimte. Alle bezienswaardigheden, waaronder het miraculeuze beeld van OnzeLieve-Vrouw zijn goed bereikbaar en zichtbaar. De afzonderlijke kaarsenkapel met reproductiepaneel van het Mariabeeld heeft een wat smalle toegangsdeur (80 cm) en de ruimte aan de kaarsentafels is beperkt. Uitleenbare fiches in vier talen delen de belangrijkste informatie mee. Je kan de kerk virtueel bezoeken via www.virtueelmechelen.be.

De gotische Sint-Jan-Baptist-enSint-Jan-Evangelistkerk, in de volksmond Sint-Janskerk, gaat grotendeels terug tot het einde van de 14de en het midden van de 15de eeuw. Rubens’ barokke drieluik De aanbidding der wijzen in het hoofdaltaar is het hoogtepunt van de vele kerkschatten. De ingang aan de westtoren is breed en drempelloos. Het tochtsas achter het ruim portaal heeft zware toegangsdeuren, maar er is voldoende manoeuvreerruimte. De kerk is zeer ruim met veel circulatieruimte in de zijbeuken, de hoofdbeuk en de dwarsbeuken. Het driebeukig schip en de dwarsbeuken liggen op hetzelfde niveau. De Sacramentskapel en het hoogkoor liggen twee treden hoger, maar er werd een helling geplaatst. Misschien heb je daarvoor wat hulp nodig. De meeste bezienswaardigheden zijn zichtbaar vanuit de zijbeuken, de hoofdbeuk en de dwarsbeuken. De muurschilderingen in de torenkamer zijn enkel bereikbaar via een smalle trap. Een uitleenbare fiche in drie talen en een touch scherm geven meer informatie. Je kan zowel de kerk als de muurschilderingen virtueel bezoeken via www. virtueelmechelen.be.

Mechelen Sint-Romboutskathedraal Onder den Toren 2800 Mechelen Tel: +32 15 29 76 54 E-mail: visit@mechelen.be Website: www.kathedraalmechelen.be

De kerk werd vanaf de dertiende eeuw gebouwd ter ere van de heilige Rumoldus, en was bijgevolg reeds van in het begin opgevat als een bouwwerk dat dient om te imponeren. Ze groeide na een reeks bouwcampagnes uit tot blikvanger van de stad, met als pièce de résistance de vijftiende-eeuwse toren. Aan de zijde van de Grote Markt is er een drempelloze ingang. Het toegangpad is aangelegd in bolle kasseien. De inkomdeur is voldoende breed, maar de sasdeuren zijn wel zwaar om te openen. Het schip, de zijbeuken en het transept zijn vlot toegankelijk. De grote sacramentskapel is bereikbaar via een vrij steile hellend vlak. De toren zelf is niet rolstoeltoegankelijk, maar je kan hem wel virtueel bezoeken via www.virtueelmechelen.be In de kathedraal staat een houten maquette van de kerk en de toren die je kan betasten. Buiten staat ook een bronzen miniatuurversie.

Mechelen Stadhuis Grote Markt 1 2800 Mechelen Tel: +32 15 29 76 54 E-mail: visit@mechelen.be Website: www.visitmechelen.be

Het stadhuis van Mechelen bestaat uit drie delen, Keldermansvleugel of het Paleis van de Grote Raad, Belfort en Lakenhalle. Sinds 1914 doen deze gebouwen officieel dienst als Stadhuis. De binnenkoer van het stadhuis van Mechelen is toegankelijk voor bezoekers. De beide toegangspaden zijn aangelegd in kasseien. Langs de zijde van de Befferstraat zijn dat vlakke kasseien, langs de zijde van de Grote Markt wat bollere kasseien.

ANTWERPEN | 75

Wandelen & Fietsen Antwerpen Koningin Elisabethlei 22 2018 Antwerpen Tel: +32 3 240 63 65 E-mail: jana.deschepper@ provincieantwerpen.be

Ontdek de prachtige natuur tijdens een wandel- of fietstocht, kom minigolf spelen of waterfietsen en geniet op het terras van de brasserie van een verdiende pauze. Rond en door het domein lopen wandelen fietsknooppuntroutes en je kan er de 7 reuzegrote trollen van Deens kunstenaar Thomas Dambo ontdekken.

“Op Rolletjes”, kwaliteitsvolle rolstoelwandelingen in onze provinciale groen- en recreatiedomeinen, daar streefden we in samenwerking met Camino vzw naar. Niet enkel heb je keuze in lengte, moeilijkheidsgraad en aangepaste beleving, ook kan je er met een gerust hart een daguitstap van maken inclusief toegankelijke horeca en andere activiteiten. Alle info vind je op rolvriendelijk.routeyou.com en in de app On Wheels.

Er is aangepaste parkeergelegenheid, veel wandelpaden zijn verhard, er zijn aangepaste toiletten en er is een aangepaste buitenspeeltuin die toegankelijk is voor elk kind. Ook de One World brug is toegankelijk. Sommige trollen zijn moeilijker toegankelijk door trappen of ongelijke ondergrond. Er is een lift aan de hoofdingang en er is een lift en een aangepast toilet in het centraal gebouw De Pitte (waar de onthaalbalie en het congrescentrum is). Daarover beschikken we niet over objectieve gegevens.

“Op Rolletjes”

Boom Provinciaal Recreatiedomein De Schorre Schommelei 1 bus 1 2850 Boom Tel: +32 3 880 76 00 E-mail: onthaal@deschorre.be Website: www.deschorre.be

Geel Stadswandeling Markt 1 2440 Geel Tel: +32 14 56 63 80 E-mail: toerisme@geel.be Website: www.visit-geel.be/ stadswandeling

De 4 km lange stadswandeling brengt je langs de mooiste plekjes en monumenten van de Barmhartige Stede. Laat je leiden door de koperen wegwijzernagels en maak al wandelend kennis met de grote verscheidenheid die Geel te bieden heeft: van oude historische gebouwen, langs gezellige winkelstraten en mysterieuze paadjes tot oases van rust pal in het centrum van de stad. De wandeling vertrekt aan dienst toerisme en stadsanimatie op de Markt. Je kan de wandeling op eigen houtje ontdekken met behulp van een begeleidende brochure. De stadswandeling is geschikt voor rolstoelgebruikers en kinderwagens.

Heist-Op-Den-Berg Provinciaal Groendomein De Averegten Boonmarkt 4a 2220 Heist-op-den-Berg Tel: +32 15 22 81 00 E-mail: averegten@ provincieantwerpen.be Website: www.provincieantwerpen.be/ aanbod/dvt/averegten.html

Provinciaal Groendomein De Averegten (100 ha) is een een uniek domein door de natuurlijke afwis-

seling tussen bomen en weilanden. Van de verschillende wandelpaden is de rode route (3,3 km) speciaal aangelegd voor rolstoelgebruikers en kinderwagens. Aan de Blokhut en het onthaalgebouw bevinden zich toegankelijke toiletten en aangepaste picknicktafels. Je vindt in De Averegten ook een toegankelijke plantentuin en taverne Boshuis met een groot terras naast de speeltuin. Er is een visueel stappenplan voor mensen met autisme beschikbaar: www.toerismevoorautisme.be/portfolio/de-averegten-stappenplan/.

Herselt Provinciaal Groendomein Hertberg Diestsebaan 28 2230 Herselt Tel: +32 14 55 88 00 E-mail: hertberg@provincieantwerpen.be Website: www.hertberg.be

Provinciaal Groendomein Hertberg is met zijn 236 ha een eindeloos lijkend gebied van bos en natuur. Het domein maakt deel uit van de voormalige de Merodebossen en is sinds 1775 ononderbroken bebost geweest, wat uniek is in Vlaanderen. In Hertberg kan je wandelen, fietsen, mountainbiken en er is zelfs een ruiterpad. Voor bezoekers met een rolstoel is er een verhard toegankelijkheidspad van drie kilometer, het is best bereikbaar

vanaf de parking van taverne Mie Maan, Diestsebaan in Herselt.

Kalmthout Vlinderpad Putsesteenweg 129 2920 Kalmthout Tel: +32 3 620 18 30 E-mail: devroente.omgeving@ vlaanderen.be Website: omgeving.vlaanderen.be/ de-vroente

Het Vlinderpad in de Kalmthoutse Heide is een educatief wandelpad aangepast voor blinden en slechtzienden ontwikkeld door De Vroente, Duurzaam Educatiepunt. Je start aan de Vroente, Putsesteenweg 129 te Kalmthout of aan het station van Heide. Met de gratis app ‘vlinderpad’ worden blinden en slechtzienden doorheen de route met 7 info- en belevingspunten geleid. Meer info vind je via deze link: omgeving.vlaanderen.be/ nl/wandelpad-vlinder-aangepast-voor-blinden-en-slechtzienden.

NIEUW Kasterlee

Een tocht van ongeveer 4,3 km voor kinderen tussen 7 en 12 jaar waarbij je met het gps-toestel in de hand op zoek gaat naar tien puzzelstukken van diertjes die verborgen zijn in het bos. In een bijhorend boekje vind je leuke weetjes over alle diertjes en een bijhorende leuke opdracht. Je wandelt op een onverhard en heuvelachtig terrein, dus klimmen hoort erbij. Parkeren kan gratis op parking Slapende Reus, Lichtaartsebaan 45 te Kasterlee. Hier start tevens de tocht. Dit bosspel is ook toegankelijk voor dove en slechthorende kinderen. Laat bij jouw reservatie aan de toeristisch medewerkster weten dat je doof of slechthorend bent en ze geven je een fiche mee met QR-codes die gelinkt worden aan filmpjes in Vlaamse Gebarentaal.

Kasterlee Wandelen met de Joëlette Markt 42 2460 Kasterlee Tel: +32 486 20 54 19 E-mail: info@vvvkasterlee.be Website: www.wandelgemeente.be

De Beestige Bosbewoners Lichtaartsebaan 45 2460 Kasterlee E-mail: toerisme@kasterlee.be Website: www.visitkasterlee.be/ product/823/de-beestige-bosbewonerseen-bosspel-met-puzzelstukken

De Joëlette is een draagbare rolstoel die toelaat om met behulp van 2 sterke dragers ook moeilijk berijdbaar terrein te betreden. Dat betekent dat de Joëlette ook bruikbaar is voor natuurwandelingen en bergtochten.

ANTWERPEN | 77

Heel het jaar door kan je bij de organisatie IE uit Kasterlee een Joëlette huren. IE beschikt over 4 exemplaren en op aanvraag zijn er vrijwilligers om de wandeling te begeleiden. Meer informatie op www.ievzw.be.

Lier Stadswandeling Grote Markt 58 2500 Lier Tel: +32 3 800 05 55 E-mail: info@visitlier.be Website: www.visitlier.be/nl/wandelen

NIEUW Kempenroute 2000 Antwerpen E-mail: toerisme@provincieantwerpen.be Website: www.provincieantwerpen.be

Voor wie minder mobiel is of er met een ‘buitengewone’ fiets op uit trekt, biedt de Kempenroute alle mogelijkheden voor een geslaagde fietsvakantie. Tientallen vrijwilligers screenden de Kempenroute (100 km) en dat leverde een gedetailleerd bouwpakket op voor een toegankelijke fietsvakantie via de Kempenroute in de provincie Antwerpen. Het bouwpakket kan je terugvinden via volgende link: www.provincieantwerpen.be.

Lichtaart Wandelen met Wielen Markt 42 2460 Kasterlee Tel: +32 14 84 85 19 E-mail: toerisme@kasterlee.be Website: www.visitkasterlee.be/ product/896/themawandelingen-metwielen

Kasterlee wil voor iedereen een toegankelijke (wandel)gemeente zijn. Daarom werd in Lichtaart een rolstoelpad ontwikkeld. Het verharde wandelpad loopt door het bosrijke gebied en over het glooiende landschap van de Witte Bergen en de Hoge Berg van Lichtaart. Je kan kiezen voor de volledige lus van 4,7 km of voor een verkorte lus van 2,7 km. Vraag je brochure gratis aan via www. visitkasterlee.be of via +32 14 84 85 19.

Het Havenpad (3,3 km), het Nazarethpad (6,9 km) en Pallieter-Polderpad (5 km) zijn natuurwandelingen die toegankelijk zijn voor rolstoelgebruikers met hulp. Het Timmermanspad (5,2 km) toont historische bezienswaardigheden. In het Begijnhof maken de oude kasseien de doorgang moeilijk maar 3 toegangspoorten geven een inkijk als alternatief. De bewegwijzering zijn 6-hoekige witte bordjes met een kleurpijl. Aan elk startpunt staat een overzichtelijk plan van de route. De kasseien in het begijnhof maken het voor rolstoelgebruikers minder makkelijk. Maar als alternatief hebben ze een inkijk vanaf elk van de zes toegangspoorten. Werkzaamheden om gedeelten van het begijnhof rolstoelvriendelijker te maken staan gepland voor de nabije toekomst.

Mechelen Dementievriendelijk wandelen Vleeshouwerstraat 6 2800 Mechelen Tel: +32 15 29 76 54 E-mail: visit@mechelen.be Website: www.visitmechelen.be/ dementievriendelijke-wandelingen

Mechelen is een dementievriendelijke stad en dat kunnen mensen met dementie nu ook ervaren tijdens, onder andere, de nieuwe dementievriendelijke wandelingen. Kies voor de ‘Bourgondische wandeling’ of ‘Natuur in de stad’. De wandelingen zijn zo opgebouwd

dat ze inspelen op herinneringen en zintuigen van de deelnemers. Oude verhalen komen terug naar boven en verschillende zintuigen worden geprikkeld. Je geniet samen met je wandelpartner van het leven in de stad en de zalige plekjes natuur die je onderweg tegenkomt. Of ga voor de wandelingen in het Tivolidomein. Je kan hier kiezen voor een lange of korte wandeling door het neerhof en de kinderboerderij.

Mechelen Toegankelijke erfgoedwandeling met gids Vleeshouwersstraat 6 2800 Mechelen Tel: +32 15 29 76 54 E-mail: visit@mechelen.be Website: visit.mechelen.be/ toegankelijke-erfgoedwandeling

Ga op stap met een Mechelse stadsgids en ontdek de mooiste plekjes van Mechelen. Historische monumenten, pareltjes in het groen, charmante plekken bij het water? Alles ligt binnen voet- of rolbereik. We richten de schijnwerpers op een toptijd uit het verhaal van Mechelen: de Bourgondische periode. De tijd van Margareta van Oostenrijk en Margareta van York. Twee fascinerende vrouwen die hun stempel drukten op de Dijlestad. Met deze wandeling treed je in de voetsporen van deze straffe madammen. We hebben een aantrekkelijke route uitgestippeld die zo weinig mogelijk hindernissen bevat. In het historische centrum van Mechelen vind je vrij veel kleine kasseitjes. Ook deze wandeling gaat voor een deel over kasseien, die meestal vlak en goed aangelegd zijn. Er is vaak een strook die beter begaanbaar is. Bolle kasseien werden zoveel mogelijk vermeden. Oudere toeristen, vakantiegangers met een tijdelijke of permanente beperking of mensen die nood hebben aan extra comfort, kunnen met een

gerust hart de stad verkennen. Er kan ook een wandeling op maat gemaakt worden als er specifieke wensen zijn.

Mol Provinciaal Recreatiedomein Zilvermeer Zilvermeerlaan 2 2400 Mol Tel: +32 14 82 95 00 E-mail: info@zilvermeer.be Website: www.zilvermeer.be

Zwemmen, spelen, sporten, wandelen, vissen en zoveel meer, je kunt het allemaal aan het Zilvermeer. Het domein is het hele jaar geopend van zonsopgang tot zonsondergang en heeft een uitgebreid aanbod voor groot en klein, waaronder vijf horecazaken en tal van voorzieningen die garant staan voor een aangename dag. Naast de toegankelijke camping en vakantiewoningen vind je hier ook aangepaste duikmogelijkheden, een toegankelijk minigolf terrein, aangepast sanitair en voldoende verharde wandelen fietspaden. Toch zin om je op het zandstrand van onze binnenlandse zee te begeven? Leen een Wombat-rolstoel uit!

Oud-Turnhout Landschap De Liereman Schuurhovenberg 43 2360 Oud-Turnhout Tel: +32 14 42 99 66 E-mail: bc.landschapdeliereman@ natuurpunt.be Website: www.deliereman.be

In de Kempen, tussen Oud-Turnhout en Arendonk, ligt Landschap De Liereman, een oud en beschermd natuurgebied met kurkdroge landduinen en kletsnatte veenmoerassen. In het bezoekerscentrum geniet je van een drankje of ontdek je het winkeltje met streek- en natuurproducten. Zeven wandelroutes, een speelbos en tal van grazers maken het een uitstap om nooit te vergeten. Er zijn twee aangepaste parkeerplaatsen bij het bezoekerscentrum. Dat is vlot toegankelijk. De balie heeft een onderrijdbaar deel en de doorgangen zijn breed. De meeste belevingselementen zijn goed bruikbaar en objecten en teksten zijn goed zichtbaar en leesbaar. Ook de winkel, cafetaria en het terras zijn toegankelijk. Er zijn onderrijdbare tafels aanwezig. Voor en in het aangepast toilet is de draairuimte wat nipt, maar bruikbaar. Je hebt voldoende opstelruimte naast en schuin voor het toilet. De wastafel is niet onderrijdbaar. Er is een verzorgingstafel in het damestoilet. Er is één wombat, rolstoel voor alle

terrein, aanwezig waarmee je een natuurwandeling langs de onverharde paden kan maken. Langs het fietspad kan je ook een deel van het gebied met een gewone rolstoel bezoeken. In 2017 is er een nieuwe kijkhut geplaatst op 300 meter van het bezoekerscentrum die zowel met de rolstoel als met de wombat toegankelijk is. De weg er naar toe is meestal ook met een gewone rolstoel doenbaar.

Retie Dorpswandeling Markt 1 2470 Retie Tel: +32 14 38 92 30 E-mail: toerisme@retie.be Website: www.retie.be/wandelen

De Dorpswandeling is een themawandeling geschikt voor rolstoelgebruikers: www.retie.be/ dorpswandeling.

Retie Provinciaal Groendomein Prinsenpark Kastelsedijk 5 2470 Retie Tel: +32 14 37 91 74 E-mail: prinsenpark@ provincieantwerpen.be Website: www.provincieantwerpen.be/ aanbod/dvt/prinsenpark.html

ANTWERPEN | 79

Het 215 hectaren grote Prinsenpark heeft diverse bewegwijzerde wandelpaden, waaronder de rode route van 2,3 km die geschikt is voor rolstoelgebruikers. In het domein vind je verschillende vijvers en een vogelkijkwand, wat het domein een absolute meerwaarde geeft. Regelmatig organiseert Prinsenpark evenementen, begeleide wandelingen en zoektochten, alle info vind je op de website.

Schoten Toegankelijke wandelingen Tel: +32 3 680 32 54 E-mail: toegankelijk@schoten.be Website: www.schoten.be/10-rustigerolstoelwandelingen-in-schoten

Door de gemeentelijke raad voor personen met een handicap werden 10 rolstoeltoegankelijke wandelroutes uitgestippeld, bewegwijzerd met rode pijlen en een rolstoellogo. Je bezoekt al wandelend alle elementen van de gemeente: het centrum, de villawijken, de vaart en het natuurgebied Vordenstein. De afstand varieert tussen 2,3 en 4,4 km. Je kan de wandelingen gratis downloaden via www.schoten.be/10-rustige-rolstoelwandelingen-in-schoten. De map is ook te koop aan de prijs van 2€aan het Uitpunt in de bib, de dienstencentra en aan het onthaal van het gemeentehuis of bij bestelling per mail aan toegankelijk@schoten.be.

Toegankelijke fietslussen provincie Antwerpen Koningin Elisabethlei 22 2018 Antwerpen Tel: +32 3 240 63 90 E-mail: liesbet.dewit@provincieantwerpen.be Website: www.kempen.be/iedereenfietst

Fietsen in de Kempense bossen of langs het water in Scheldeland: het kan ook met een aangepaste fiets. Toerisme Provincie Antwerpen stippelde vier mooie lussen voor je uit, en vulde deze aan met toegankelijke bezienswaardigheden en horecazaken. De lussen worden in 2024 en 2025 vernieuwd, maar hou zeker www.kempen.be/iedereen-fietst en www.scheldeland.be in het oog voor de meest actuele informatie.

Willebroek Blaasveldbroek Het Broek 1 2830 Willebroek Tel: +32 479 67 94 78 E-mail: hans.vanpraet@vlaanderen.be Website: www.natuurenbos.be/ blaasveldbroek

Dit domein beschikt over tal van wandelpaden, de bewegwijzering gebeurt er via het wandelknooppuntennetwerk. Aan alle ingangen van het domein Het Broek vind je

een overzichtskaart. De folder met wandelkaart kan je hier vinden: www.natuurenbos.be/blaasveldbroek. Centraal in Het Broek op het domein Scheyvaerts tref je sanitaire voorzieningen, picknickplaatsen, een blokhut (te gebruiken bij slecht weer) en een speelweide. Bij regenweer of in de winter kan de ondergrond moeilijker begaanbaar zijn en is een stevige begeleider, eventueel voorzien van laarzen, soms noodzakelijk.

Autoroutes Abdijenroute

Scheldelandroute

Koningin Elisabethlei 22-24 2018 Antwerpen Tel: +32 3 240 63 90 E-mail: liesbet.dewit@provincieantwerpen.be Website: www.kempen.be/route/ abdijenroute

Koningin Elisabethlei 22 2018 Antwerpen Tel: +32 3 240 63 90 E-mail: liesbet.dewit@provincieantwerpen.be Website: www.toerismekleinbrabant. be/met-de-auto.html

Tien eeuwen oud en nog altijd even fascinerend: de Kempense abdijen. Volg de blauw-witte borden van deze autoroute en ontdek inspirerende verhalen en opmerkelijk erfgoed. De Abdijenroute wordt in 2024 vernieuwd dus hou zeker www.kempen.be/route/ abdijenroute in de gaten voor de meest actuele informatie.

Met 277 kilometer bevaarbare waterwegen en tal van grote en kleine waterplassen is Scheldeland veruit de meest waterrijke regio van Vlaanderen. Volg de zeshoekige, blauwe borden met ‘Scheldelandroute’ en verken adellijk, militair en industrieel erfgoed, met steeds het water op de achtergrond. De autoroute ver-

bindt absolute toppers als Kasteel d’Ursel, Brik Boom, De Schorre en de Mechelse binnenstad, en biedt ook voldoende toegankelijke stopplaatsen voor een hapje en een drankje. Vraag in een van de toeristische infokantoren van Scheldeland naar de aantrekkelijke brochure met routekaartje, toeristische info en de toegankelijkheidsgegevens van de deelnemende horeca. Of kijk op www.toevla.be naar de detailinfo per gebouw.

ANTWERPEN | 81

5 / VLAAMS-BRABANT & BRUSSEL 82

Infokantoren Toegankelijk aanbod Toerisme Vlaams-Brabant Toerisme Vlaams-Brabant heeft een overzicht van alle toegankelijkheidsadressen in de Provincie met voor elk wat wils. • Het volledige toegankelijke toeristische aanbod: www.toerismevlaamsbrabant.be/iedereentoerist • Het toegankelijke fietsaanbod: www.toerismevlaamsbrabant.be/iedereenopdefiets • Het aanbod voor toeristen met autisme: 11 attracties hebben intussen ook een stappenplan voor bezoekers met autisme (samenwerking Toerisme voor Autisme en Toerisme Vlaams-Brabant): www.toerismevlaamsbrabant.be/thema/iedereen-toerist/toerisme-voor-autisme

Tel: +32 16 26 76 20 E-mail: toerisme@vlaamsbrabant.be Website: www.toerismevlaamsbrabant.be

Visit Diest De ingang is bereikbaar via een vrij steil hellend vlak van 108 cm breed. Er is voldoende circulatieruimte. De balie heeft een verlaagd en onderrijdbaar deel. De meeste folders en objecten zijn goed bereikbaar vanuit de rolstoel. Er is een aangepast toilet, maar de ruimte is nipt en op de route naar het toilet kan je hulp gebruiken aan de deuren.

Koning Albertstraat 16 a 3290 Diest Tel: +32 13 35 32 74 E-mail: visit@diest.be Website: www.visitdiest.be

Toeristisch bezoekerscentrum De Warandepoort Meertalige touchscreens geven een goed beeld van de verschillende ontspanningsmogelijkheden. Drempelloze toegang vanaf de Markt. De ingang is vlot toegankelijk. Er is voldoende circulatieruimte en de balie is onderrijdbaar. De doorgangen zijn voldoende breed. De belevingselementen zijn zo opgesteld dat ze door iedereen gebruikt kunnen worden. Er zijn aangepaste plaatsen in de ondergrondse parking. Je bereikt de ingang vlot via een goede lift. De meeste folders zijn goed bereikbaar. De teksten op de belevingselementen zijn beschikbaar in grootletterschrift en er is auditieve ondersteuning. Visuele contrasten werden voorzien.

A+

Markt 7B 3080 Tervuren Tel: +32 2 766 53 40 E-mail: toerisme@tervuren.be Website: www.visittervuren.be

VLAAMS-BRABANT & BRUSSEL | 83

Toeristisch Regionaal Infokantoor Tienen Het infokantoor bevindt zich op de vernieuwde Grote Markt van Tienen. Naast informatie en documentatie over het Hageland, Vlaanderen en Wallonië, kan je er ook terecht voor fietsen wandelroutes en voor alle informatie over Tienen zelf. In het Infokantoor is ook de Streekshop ondergebracht. Je vindt er een ruim aanbod aan streekproducten. Hiermee kan je ook een geschenkmandje samenstellen, een origineel en zeer gewaardeerd geschenk!

Grote Markt 4 3300 Tienen Tel: +32 16 24 76 04 E-mail: toerisme@tienen.be Website: www.toerisme.tienen.be

Er zijn aangepaste wandelingen voor personen met een beperking. De ingang en het kantoor zijn goed toegankelijk. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie, al is de diepte zeer beperkt en bereik je de balie enkel langs een hellend vlak (naast een trapje). De meeste folders en brochures zijn goed bereikbaar, de bovenste rijen soms wat moeilijker. In het aangepast toilet is de ruimte erg krap. Je kan wel een zijwaartse transfer maken en er zijn beugels. De wastafel is niet onderrijdbaar.

Toeristisch infopunt Vilvoorde

Het toeristisch infopunt bevindt zich in het administratief centrum Mattenkot. De helling naar de ingang is vrij steil, maar binnen is alles vlot toegankelijk. Er is een onderrijdbare balie aanwezig. De doorgangen zijn voldoende breed. Aan sommige deuren ontbreekt de opstelruimte naast de klink. De meeste folders zijn bereikbaar vanuit de rolstoel, maar voor de hoogste en laagste rijen kan je hulp nodig hebben. De tafels waarin schermen ingewerkt zijn, zijn onderrijdbaar.

Lange Molensstraat 44 1800 Vilvoorde Tel: +32 2 255 79 77 E-mail: toerisme@vilvoorde.be Website: www.vilvoorde.be/ visitvilvoorde

Musea & attracties Aarschot Vinobelga Diestsesteenweg 272 3202 Rillaar Tel: +32 16 23 23 23 E-mail: info@vinobelga.be Website: www.vinobelga.be

Net buiten het levendige Aarschot vind je Vinobelga, een wijndomein dat het aangename en het nuttige combineert. Huur een zaal voor je meeting, of start meteen met een boeiend bezoek aan de wijngaard. Van hieruit kan je bovendien prima starten met een 2pk- of vespatocht door de Hagelandse heuvels. Het was de vader van de huidige eigenaar Rik Daems, Jos Daems die als eerste in 1972 heil zag in de Hagelandse wijn en begon met het aanplanten van de druivelaars. De lekkere mousserende wijnen Joseph Brut en Josephine werden naar de pionier Jos genoemd. Het domein ligt vlakbij fietsknooppunt 7 en wandelknooppunt 225. Je kan voorrijden tot aan de aangepaste parkeerplaats vlak naast de hoofdingang. De ingang is goed toegankelijk. De kelder is niet toegankelijk, maar de verbruiksruimtes zijn dat wel. Op de routes kan je hulp nodig hebben op enkele korte maar steile afschuiningen aan de deuren. Er is een goed aangepast toilet met voldoende ruimte en beugels. De wastafel is onderrijdbaar.

Alsemberg Papiermolen Herisem Fabriekstraat 20 1652 Alsemberg Tel: +32 473 38 32 30 E-mail: myriam@herisem.be Website: www.herisem.be

Het museum is gevestigd in een 19de-eeuwse kartonfabriek. Vandaag is de Herisemmolen een educatief museumv voor papier-, karton- en aandrijftechnieken. Een industrieel historische site waar men de kunst van papierscheppen graag deelt met de bezoeker. Een gedeelte van de vroegere smidse werd omgebouwd tot een gezellige taverne-restaurant. Het museum is grotendeels goed toegankelijk en er is een toegankelijk toilet. De deuropening van dat toilet is echter maar 75cm breed.

Beersel

toegankelijk, met onderrijdbare tafels. In het auditorium kan je de voorstelling zowel met de rolstoel, auditief als visueel volgen. Voor blinden zijn er braillegidsen over het bezoekerscentrum beschikbaar. Blinden en slechthorenden kunnen in de multimediazaal gebruik maken van speciale audiovisuele voorzieningen.

Brussel Autoworld Jubelpark 11 1000 Brussel Tel: +32 2 736 41 65 E-mail: info@autoworld.be Website: www.autoworld.be

Biercentrum De Lambiek Gemeenveldstraat 1 1652 Beersel Tel: +32 2 359 16 36 E-mail: visit@beersel.be Website: www.delambiek.be

A+

Maak kennis met het spontane gistende lambiekbier in het Biercentrum De Lambiek. Lambiek vormt de basis voor de productie van Oude Geuze en Oude Kriek en wordt de dag van vandaag nog steeds op artisanale wijze gebrouwen. Het Biercentrum is de ideale plek om dit ambachtelijke brouwproces met al je zintuigen te beleven. Na het bekijken van een schitterende film over het lambiekbrouwproces krijg je de smaak te pakken om dit unieke en karaktervolle bier verder te proeven. Het Biercentrum is vlot toegankelijk. De doorgangen zijn overal voldoende breed. Er is een ruim aangepast toilet met beugels. De belevingselementen zijn goed bereikbaar en bruikbaar vanuit de rolstoel. Ook de winkel, degustatieruimte en het terras zijn goed

Het museum herbergt één van de grootste autoverzamelingen in Europa met meer dan 250 prachtig gerestaureerde voertuigen, aangevuld met heel wat tijdelijke tentoonstellingen. De kasseien op het plein voor het museum liggen er slecht bij en misschien heb je een duwtje nodig op de helling naar de ingang. Verder is het museum goed rolstoeltoegankelijk met een lift en brede doorgangen. Het museum is onderverdeeld in 2 verdiepingen en onder begeleiding van een museummedewerker kan je met de lift naar boven. Er is zowel beneden als boven een aangepast toilet dat minstens toegankelijk is met hulp. Sommige voorwerpen en begeleidende bordjes in vitrinekasten staan wat hoog, maar de meeste voorwerpen en teksten zijn goed leesbaar. Een audiogids is beschikbaar in verschillende talen. (Aangepaste) begeleide bezoeken zijn mogelijk op aanvraag.

VLAAMS-BRABANT & BRUSSEL | 85

Brussel voor Allen A. Renoirstraat 5/4 1140 Evere Tel: +32 2 705 03 48 E-mail: info@handy.brussels Website: www.handy.brussels

De website www.handy.brussels bevat informatie over de toegankelijkheid van vervoer, ontspanningsmogelijkheden, hotels, restaurants, cafés, musea, attracties, enz voor rolstoelgebruikers, mensen met stapproblemen en mensen met een visuele of een auditieve handicap. Alles werd ter plaatse gecontroleerd. Informatie is beschikbaar in het Frans, Nederlands en Engels.

Brussel Hallepoort Zuidlaan 150 1000 Brussel Tel: +32 2 533 34 52 E-mail: portedehal@mrah.be Website: www.hallegatemuseum.be

De mythische Hallepoort dateert uit 1381 en was een schakel in de tweede reeks verdedigingswallen die Brussel omsloten. Deze enige bewaarde Brusselse stadspoort gelegen op de kleine ring tussen het Louizaplein en het Zuidstation - vormt de opvallendste getuige van het middeleeuwse verleden van de stad. Het gebouw is een uniek historisch monument waarin je, aan de hand van opmerkelijke kunstwerken, verspreid over vier verdiepingen, meer te weten kan komen over de geschiedenis van de stad. Het toegangspad bestaat uit eerder bolle kasseien. De ingang zelf is vrij goed toegankelijk. De vier verdiepingen met (tijdelijke of vaste) tentoonstellingen zijn met de lift bereikbaar. Die is voldoende diep, maar de deur is slechts 75 cm

breed. Hou daar dus rekening mee. De zolder en het panorama op de weergang zijn daarentegen enkel bereikbaar met de trap vanaf de 4de verdieping. De meeste teksten, tentoongestelde objecten en belevingstoestellen zijn bereikbaar, zichtbaar en bruikbaar. Er zijn zitbanken voorzien. De aangepaste toiletten zijn te klein voor gebruik door de meeste rolstoelgebruikers. Er is een gratis audiogids (6 talen). De audiogids is in geschreven versie, gecombineerd met beelden, gratis te downloaden op Google Play of in de Apple Store. Let op! Er is geen wifi ter plaatse.

Brussel Huis van de Europese geschiedenis Belliardstraat 135 1000 Brussel Tel: +32 2 283 12 20 E-mail: historia-learning@europarl. europa.eu Website: historia-europa.ep.eu

paste toiletten, waarvan één met een verzorgingstafel die geschikt is voor volwassenen. In de meeste toiletten beperkt de wastafel de opstelruimte aan het toilet, maar opstellen naast en schuin voor het toilet kan wel. De draairuimte is hier en daar nipt. Beugels en een alarmkoord zijn voorzien. Er is een aanbod voor iedereen en verschillende zintuigen worden aangesproken (voelen, horen, ruiken, ...). Sommige belevingselementen zijn niet volledig onderrijdbaar. Teksten en schermen zijn soms wat moeilijk leesbaar of zichtbaar. Via een tablet kan de inhoud van het museum in de 24 talen van de EU gedeeld worden. De teksten kun je beluisteren of lezen. Er zijn brailleaanduidingen op de liftknoppen en aan de trap. Tactiele markeringen en geleidelijnen zijn voorzien. Er is een tablet met hooraparaat waarmee je je eigen hoortoestel met bluetooth kan verbinden.

Brussel Museum Kunst & Geschiedenis In de Brusselse Europese wijk, aan het Leopoldpark, vind je een museum gewijd aan de - bij momenten woelige - geschiedenis van Europa. De ondersteunende teksten bij de tentoonstellingen zijn beschikbaar in alle 24 officiële talen van de Europese Unie en de toegang is gratis. Voor scholen, gezinnen en groepen biedt het museum programma’s op maat waardoor iedereen een boeiende belevenis te wachten staat. Er is een voorrijdmogelijkheid aan de ingang van het museum, maar geen parking. Met uitzondering van de kasseien op het hellende toegangspad is de ingang vlot toegankelijk. De balie is onderrijdbaar. Voor het openen van enkele zware of dubbele deuren heb je misschien hulp nodig. Er zijn overal personeelsleden die hulp kunnen bieden. Het museum heeft aange-

Jubelpark 10 1000 Brussel Tel: +32 2 741 73 31 E-mail: info@kmkg.be Website: www.kmkg-mrah.be

Het Museum Kunst & Geschiedenis is een van de sites van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis. Personen in een rolstoel kunnen de ingang rechts onderaan de grote toegangstrap nemen. Alle verdiepingen zijn bereikbaar met de lift. Een aangepast toilet is aanwezig en er zijn rolstoelen ter beschikking. Er worden rondleidingen georganiseerd voor mensen met een visuele beperking. Het is nodig om minstens drie weken op voorhand te reserveren. Geleidehonden zijn toegelaten.

Brussel Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België Regentschapsstraat 3 1000 Brussel Voor rolstoelers: Regentschapsstraat 1A, 1000 Brussel Tel: +32 2 508 33 48 E-mail: museumopmaat@fine-artsmuseum.be Website: fine-arts-museum.be/nl/ museum-op-maat

De Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België (KMSKB) groeperen verschillende in Brussel gevestigde musea, waaronder: • Musée Oldmasters Museum • Musée Modern Museum (selectie) • Musée Magritte Museum • Musée Fin de Siècle Museum • Musée Wiertz Museum • Musée Meunier Museum Museum op Maat is werkzaam in de volledige Koninklijke Musea voor Schone Kunsten, dus ook in de vaste collectie, de tijdelijke tentoonstellingen én buiten het museum. Er worden rondleidingen georganiseerd volgens vier programma’s: doven en slechthorenden, blinden en slechtzienden, mensen met een mentale en/of fysieke beperking, jongeren en volwassenen met economische, sociale of culturele moeilijkheden op zoek naar een betere sociale en culturele integratie. De rondleidingen ‘kunst en zorg’ zijn bedoeld voor bewoners van woon-, zorgen revalidatiecentra, alsook voor palliatieve dagcentra en voor psychologisch kwetsbare personen. Deze rondleidingen richten zich tot de patiënt en zijn omgeving: het verzorgend personeel, familie en/ of vrienden. Het aantal patiënten is daarom beperkt tot vijf per groep (begeleiders niet inbegrepen). Er zijn twee parkeerplaatsen beschikbaar voor personen met een verminderde mobiliteit op de hoek van het Koningsplein met de

Regentschapsstraat. Voor personen met een fysieke beperking is er een alternatieve ingang in de Regentschapsstraat. Er zijn plooistoelen en rolstoelen verkrijgbaar aan de vestiaire in ruil voor een identiteitsbewijs (voor de individuele bezoeker). Voor groepen voorziet de gids al het nodige.

Brussel Magritte Museum Koningsplein 1 (ingang via de Regentschapsstraat 3) 1000 Brussel Voor rolstoelers: Regentschapsstraat 1A 1000 Brussel Tel: +32 2 508 33 48 E-mail: museumopmaat@fine-artsmuseum.be Website: www.musee-magrittemuseum.be

In het Magritte museum krijg je een overzicht van het indrukwekkende oeuvre van de surrealistische kunstenaar René Magritte. Museum op Maat biedt rondleidingen, creatieve parcours, ateliers en thema-activiteiten aan op maat van specifieke doelgroepen (zorg-, sociale en socio-culturele organisaties, alsook voor doven, slechthorenden, blinden en slechtzienden). Zie ook fine-arts-museum.be/nl/ educatie/museum-op-maat. Bezoekers met een visuele beperking moeten zeker het Equinox-programma eens proberen. Met reliëftekeningen, muziek, poëzie en allerhande objecten ontdek je de wondere wereld van Magritte. Voor een groepsbezoek dien je te reserveren. Individuele bezoekers kunnen een visiogids ontlenen aan het onthaal. Daarop wordt in Vlaamse gebarentaal uitleg gegeven bij heel wat werken uit het museum.

Brussel Mini-Europe Bruparck 1020 Brussel Tel: +32 2 474 13 13 E-mail: info@minieurope.eu Website: www.minieurope.eu

Mini-Europe is een miniatuurpark waarbij de bezoeker in een domein van 2,5 ha een wandeling maakt langs miniatuurversies van de belangrijkste gebouwen en monumenten van de Europese Unie. Om Mini-Europe te bereiken, kunnen rolstoelgebruikers via de Voetballaan de weg naar boven nemen om zo bij Mini-Europe te geraken. Mini-Europe is vlot toegankelijk. Er is een aangepast toilet in de cafetaria. Een voorbehouden parking is voorzien aan de tweede ingang van Bruparck (Athletenlaan - achterkant van het Koning Boudewijnstadion en Voetballaan 1).

Brussel Muziekinstrumentenmuseum (MIM) Hofberg 2 1000 Brussel Tel: +32 2 545 01 30 E-mail: info@mim.be of bespreekbureau@mim.be (workshops) Website: www.mim.be

In het MIM vind je een wereldberoemde collectie muziekinstrumenten in een prachtig art nouveau gebouw. Het museum belicht zowel oude als moderne, wereld- en volksmuziekinstrumenten. Je kan hier uren wegdromen op muziek. Een ruime lift brengt je vlot naar alle tentoonstellingsruimten. Er is ook een aangepast toilet en er zijn rolstoelen beschikbaar.

VLAAMS-BRABANT & BRUSSEL | 87

Het restaurant is even dicht voor verbouwingen. Voor mensen met een verstandelijke beperking, blinde en slechtziende bezoekers en dove of slechthorende personen organiseert het museum workshops en rondleidingen. Voor de workshops mail je naar: reservations@kmkg-mrah.be.

zijn goed toegankelijk en die kun je bereiken zonder het museum te bezoeken. Er zijn verschillende aangepaste toiletten: in de dinogalerij (niveau -2) en in de mineralenzaal (niveau -1). Eén toiletruimte is voorzien voor gebruik met een heftoestel (dinogalerij, niveau -2). Het PaleoLAB is toegankelijk voor rolstoelen.

Brussel

De Educatieve dienst biedt op aanvraag ateliers voor mensen met een verstandelijke, visuele en auditieve beperking aan. Vragen over toegankelijkheid: security@naturalsciences.be of tel: +32 2 627 41 98. Er is een visueel stappenplan voor mensen met autisme beschikbaar: www.toerismevoorautisme.be/ portfolio/museum-voor-natuurwetenschappen/.

Museum voor Natuurwetenschappen Vautierstraat 29 1000 Brussel Tel: +32 2 627 42 11 E-mail: info@natuurwetenschappen.be Website: www.natuurwetenschappen.be

Herontdek onze aarde, die krioelt van het leven, in ‘Levende Planeet: een streling voor het oog’, geschikt voor het hele gezin en wetenschappelijk verantwoord. Er zijn 2 aangepaste parkeerplaatsen. Via een hellend vlak kom je bij de ingangsdeur (de buitendeur opent niet automatisch, maar de parkingwachter kan je helpen). Het museum beschikt over twee rolstoelen die je kunt reserveren. Alle verdiepingen zijn toegankelijk via een lift, waardoor de tentoonstellingsruimten vlot bezocht kunnen worden. In de Galerij van de Dinosauriërs en in de Evolutiegalerij zijn twee kleinere balkons niet rolstoeltoegankelijk. Ook het Dino Café en de Museum Shop 88

Brussel Parlamentarium Willy Brandtgebouw Luxemburgplein 100 1050 Brussel Tel: +32 2 283 22 22 E-mail: parlamentarium@europarl. europa.eu Website: www.europarl.europa.eu/ visiting/nl/brussel/parlamentarium

Neem een unieke duik in de Europese politiek in het grootste parlementaire bezoekerscentrum van Europa. Automatische deuren en liften,

uitgerust met knoppen speciaal ontworpen voor rolstoelgebruikers, en een directe ingang vanaf de Ardennestraat zonder trappen, maakt dat Het Parlamentarium toegankelijk is voor rolstoelgebruikers. Alle balies in het gebouw zijn beperkt onderrijdbaar. De tentoonstellingsruimtes, de cafetaria en de shop zijn bereikbaar via trap en lift. Rolstoelgebruikers dienen na het bezoek een stukje rechtsomkeer te maken om weer via de liften de toegang te bereiken. Anderen kunnen via de trap rechtstreeks terug naar het onthaal. De ruimte in 3 van de 4 toiletten voor rolstoelers is wel wat nipt en de beugels zijn niet ideaal geplaatst. Het best scorende toilet is het toilet aan het onthaal. Deze is goed bruikbaar met beugels en een onderrijdbare wastafel. Er is een rolstoel beschikbaar. De shop is gelegen op niveaux-1 en is bereikbaar via lift 2. De kassa is beperkt onderrijdbaar. De cafetaria is gelegen op niveaux-2 en is bereikbaar via lift 2 of via de expo (liften 3 en 4). De tafels zijn onderrijdbaar. De zelfbedieningstoog is ook bruikbaar. Er is voldoende ruimte in de zalen. De tafels zijn allemaal onderrijdbaar maar niet alle elementen zijn voor iedereen even makkelijk bereikbaar. Voor blinde en slechtziende bezoekers beschikt het centrum over mediagidsen met speciale audiobestanden waarin de ruimte, inhoudelijke elementen en belangrijke andere aspecten worden beschreven. Tactiele braillekaarten in het Nederlands, Engels, Frans en Duits leiden je de weg. In

twee delen van het centrum zijn er brailletoetsenborden. Er is geen routing voorzien doorheen het gebouw. Aan de belangrijke punten (balie, tactiele borden, ...) en op gevaarlijke punten (trappen, obstakels, ...) is er wel een noppenmarkering. Ook aan de liften is er een korte geleidelijn. De lift heeft brailleaanduidingen en geeft een auditief signaal. Voor dove en slechthorende bezoekers zijn de mediagidsen uitgerust met video’s in gebarentaal in het Vlaams (VGT), Belgisch-Frans (LSFB), Nederlands (NGT), Engels (BSL), Frans (LSF), Duits (DGS), Hongaars (HSL) en Internationale gebarentaal (ISL). Dit aanbod zal in de toekomst nog verder uitbreiden. Aan de balie zijn er ringleidingen aanwezig.

Brussel

de TaxiBus-dienst van de MIVB gebruiken. Train World is goed toegankelijk. In het oude gebouw kan de circulatieruimte misschien hier en daar wat nipt zijn, maar in het nieuwe gebouw is alles vlot bereikbaar. Via verschillende liften kan je elk onderdeel van het museum goed bereiken. Ook de passerelle boven in het gebouw is rolstoeltoegankelijk, wat je een erg goed zicht op de pronkstukken verschaft. Er is een aangepast toilet. Er zijn 2 rolstoelen gratis ter beschikking na reservatie.

Brussel War Heritage Institute Jubelpark 3 1000 Brussel Tel: +32 2 737 78 33 E-mail: info@warheritage.be Website: www.legermuseum.be

Train World Prinses Elisabethplein 5 1030 Schaarbeek Tel: +32 2 224 74 37 E-mail: info@trainworld.be Website: www.trainworld.be

Het museum vertelt het boeiende verhaal van de trein door de eeuwen heen met een blik op de toekomst. Het station van Schaarbeek biedt geen voorzieningen of assistentie aan mensen met een beperkte mobiliteit die per trein naar Train World willen komen. Je kan wel

Beleef 1000 jaar militaire geschiedenis in hartje Brussel, van middeleeuwse wapens en harnassen tot het F-16 gevechtsvliegtuig. Ontdek het unieke panorama op Brussel vanop de Triomfboog in het Jubelpark! Er is een toegang voor minder mobiele bezoekers via de laterale poort aan de luchtvaarthal. De Arcaden zijn niet toegankelijk voor rolstoelers. De aangepaste toiletten zijn toegankelijk met hulp.

Dilbeek Brouwerij Timmermans Kerkstraat 11 1701 Dilbeek Tel: +32 2 569 03 57 E-mail: timmermans@johnmartin.be Website: www.brtimmermans.be

Reeds meer dan 300 jaar zet Brouwerij Timmermans de echte lambiek-traditie voort. Een unieke ervaring om jezelf onder te dompelen in de wereld van lambiek en Oude Geuze. Je reis begint in de brouwzaal met zijn historische roerkuip en zijn madammen, zijn graanbreker, het grootste originele koelship in de regio en een lambiekbrouwmuseum. Het bezoek wordt afgesloten met een proeverij van onze bieren en de mogelijkheid tot aankopen. Je komt binnen via een grote zaal waar rolstoelgebruikers probleemloos binnen kunnen. De rondgang van de brouwerij bestaat uit veel trappen, enkel de benedenverdieping is toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Er is een aangepast toilet dat bruikbaar is met hulp. Er kan een gids gereserveerd worden om uitleg te geven over het productieproces.

VLAAMS-BRABANT & BRUSSEL | 89

Grimbergen MOT museum Guldendal 20 1850 Grimbergen Tel: +32 2 270 81 11 E-mail: info@mot.be Website: www.mot.be

Het MOT in Grimbergen is een technisch museum, verdeeld over drie locaties: Guldendal, Liermolen en Tommenmolen. In het MOT vind je een unieke verzameling handwerktuigen, machines en watermolens. Maak kennis met dit levendig doe-museum in een prachtig groene omgeving vlak bij Brussel. Geniet van een wandeling langsheen de watermolens of van een streekbiertje op een zonnig terras. Het MOT is gehuisvest in historische gebouwen die oorspronkelijk niet als museum bestemd waren. Er is geen lift en de vele trappen bemoeilijken de toegankelijkheid voor bezoekers die minder goed te been zijn. Voor rolstoelgebruikers zijn de gebouwen slechts beperkt toegankelijk, op www.mot.be/nl/ praktisch/toegankelijkheid vind je een overzicht per museumafdeling. Voor personen met specifieke noden, fysieke of mentale beperkingen wordt op aanvraag bekeken welke aanpassingen mogelijk zijn. Contacteer ons gerust. Voor personen met een visuele beperking biedt het MOT een aangepast programma aan. De zaalteksten zijn ook in een groter lettertype beschikbaar.

Een bezoek aan het Belevingscentrum ’14-’18 dompelt je onder in het leven tijdens de oorlog en dit op een boeiende en interactieve manier. De stoep voor de ingang is 150 cm breed. Misschien heb je hulp nodig om de wat zware deur te openen. Tijdens de openingsuren staat de toegangsdeur open. Binnen vlot toegankelijk met een onderrijdbare balie. De doorgangen zijn overal ruim en er is een goed toegankelijke lift. Het toilet is goed toegankelijk, met voldoende opstelruimte en beugels. Enkel de wastafel is beperkt onderrijdbaar. De tekstuele informatie en belevingselementen zijn goed leesbaar, bereikbaar en bruikbaar vanuit de rolstoel. Voor anderstaligen zijn de informatieteksten in schrift verkrijgbaar aan het onthaal. Ook de brasserie is goed toegankelijk en heeft onderrijdbare tafels. Het terras is toegankelijk, maar daar zijn de tafels beperkt onderrijdbaar. Voor mensen met een visuele beperking zijn de informatieteksten in groot letterformaat uitleenbaar aan het onthaal of digitaal beschikbaar. Een visueel stappenplan is beschikbaar: www. toerismevoorautisme.be/portfolio/ belevingscentrum-14-18/

Halle Brouwerij Boon Fonteinstraat 65 1502 Halle Tel: +32 2 365 98 50 E-mail: info@boon.be Website: www.boon.be

Haacht

mogelijk in het Nederlands, Frans en Engels. Het traject van de rondleiding is niet rolstoeltoegankelijk. Wel is de benedenverdieping via een alternatief bezoekerscircuit te bezoeken. Dit maakt ongeveer 1/2 uit van het te bezoeken deel van de brouwerij.

Huldenberg Brouwerij De Kroon Beekstraat 20 3040 Neerijse Tel: +32 16 43 94 72 E-mail: eetcafe@brouwerijdekroon.be Website: www.brouwerijdekroon.be

In de nieuwe brouwerij De Kroon kan de familie Delvaux haar passie voor speciaalbieren ten volle demonstreren. De brouwerij is een ongewone combinatie van wetenschap, brouwkunst, toerisme en gastronomie een creatief familiebedrijf in een historisch kader. Je kan hulp gebruiken op de kasseien van de binnenkoer. Verder is het nieuw gedeelte van de brouwerij plus de verbruikszaal vlot toegankelijk. Het oude deel van de brouwerij is niet toegankelijk. Er is een goed aangepast toilet.

Lennik Kasteel van Gaasbeek Kasteelstraat 40 1750 Gaasbeek Tel: +32 2 531 01 30 E-mail: kasteelvangaasbeek@ vlaanderen.be Website: www.kasteelvangaasbeek.be

Belevingscentrum ‘14 - ‘18 Kruineikestraat 5a 3150 Tildonk Tel: +32 16 26 76 26 E-mail: grooteoorlog@vlaamsbrabant.be Website: www.toerismevlaamsbrabant. be/oorlog

Bezoeken aan Brouwerij Boon: schrijf je online in via www.boon. be voor één van de gegidste rondleidingen. Mogelijkheden voor kleine of grote groepen zijn er op donderdag, vrijdag en zaterdag. De duur van het bezoek bedraagt +/- 90 min, inclusief degustatie van 3 bieren. Rondleidingen zijn

Het kasteel wordt grondig gerenoveerd en gaat terug open in 2024. Er worden grote inspanningen gedaan om het kasteel toegankelijker te maken. Meer informatie volgt. Aan de balie kan je een nieuwe

unieke maquette van het kasteel betasten. Blinden en slechtzienden die het kasteel graag op individuele basis willen bezoeken, kunnen gratis unieke TwinVision-kaarten uitlenen. Deze contrastrijke reliëftekeningen met grote letters, braille en kleur helpen onze bezoekers zich in het park, de binnentuin en het kasteel te oriënteren. De voelbare reliëfweergave met kleurrijke onderliggende kaart zorgt ervoor dat zowel blinden en slechtzienden als zienden hun weg vinden. Een audiotour begeleidt het bezoek in het kasteel of aan de tentoonstelling. De TwinVision-kaarten zijn bij aankoop van een toegangsticket gratis uit te lenen. Er is ook een audioguide-rondleiding voor en door mensen met een verstandelijke beperking. Een visueel stappenplan is gratis beschikbaar: www. toerismevoorautisme.be/portfolio/ kasteel-van-gaasbeek-2/

Leuven Brouwerij De Coureur Borstelsstraat 20 bus 1 3010 Kessel-Lo (Leuven) Tel: +32 485 17 86 95 E-mail: brouwerijdecoureur@gmail.com Website: www.brouwerijdecoureur.be

Leuven Huisbrouwerij Domus Tiensestraat 8 3000 Leuven Tel: + 32 16 20 14 49 E-mail: info@domusleuven.be Website: www.domusleuven.be

In en rond het jaar 1900 telde België meer dan 4000 brouwerijen. De meeste bieren die toen werden gebrouwen waren streekbieren en sommige werden enkel geserveerd in de lokale cafés. Sinds september 1985 brouwt huisbrouwerij Domus in de Tiensestraat te Leuven haar eigen ouderwetse, heerlijke bieren, zonder additieven en met kleinschalige apparatuur. Eetstaminee Domus is langs de ingang aan de Eikstraat rolstoeltoegankelijk. Domus Brauhaus is deels toegankelijk via een helling als je door deuren van 76 cm breed kan. In de Brauhaus is er een erg steile helling naar de brouwketels. Op de benedenverdieping, langs ingang Eikstraat, is er een aangepast toilet. De opstelruimte naast het toilet is beperkt en de wastafel is moeilijk bruikbaar.

Leuven Kruidtuin Bezoek buurtbrouwerij de Coureur waar Bart en Ine innovatief bier op kleine schaal brouwen dat enkel ter plaatse gedronken kan worden! Hun filosofie is gebaseerd op brouwen met passie. Coureur bieren zijn energiek, spannend, dapper, uniek en krachtig, net zoals de leiders in de koers. In de ‘Bevoorrading’ is iedereen welkom om even stil te staan met een smaakvolle, verse pint en een brouwbabbel. Er zijn een aantal vaste bieren en met regelmaat een nieuw bier. Je kan ook een dagje meebrouwen in een brouwworkshop.

Kapucijnenvoer 30 3000 Leuven Tel: +32 16 27 23 80 E-mail: visit@leuven.be Website: www.visitleuven.be/kruidtuin

De Kruidtuin van Leuven is de oudste botanische tuin van België. De universiteit van Leuven legde hem in 1738 aan voor haar studenten geneeskunde. In het serrecomplex van 450 m2 vind je naast tal van kruidachtige planten, kruiden, water- en kuipplanten, ook verschillende tropische en subtropische soorten. Geregeld vinden er tentoonstellingen plaats.

Achteraan is er een publiek toilet waar ook een aangepast toilet is voor rolstoelgebruikers.

Leuven M Leuven Leopold Vanderkelenstraat 28 3000 Leuven Tel: +32 16 27 29 29 E-mail: bezoekm@mleuven.be Website: www.mleuven.be

M is een museum en beeldendekunstenplatform dat betekenisvolle verbindingen legt door de tijd heen, met de samenleving en tussen kunstdisciplines. M realiseert zijn internationale ambities vanuit Leuven, Europese hoofdstad van innovatie. M Leuven en de Sint-Pieterskerk zijn toegankelijk voor rolstoelen en buggy’s. M is volledig voorzien van liften en rampen. Het museum beschikt over 2 rolstoelen en 20 mobiele plooistoeltjes die je, volgens beschikbaarheid, gratis kan lenen. Je reserveert die best op voorhand. Heb je een visuele beperking? M heeft een aangepast aanbod op maat van deze doelgroep, gaande van groepsrondleidingen tot instaprondleidingen. Verder kan je het museum individueel bezoeken aan de hand van een audiodescriptietour. Aan het onthaal kan je ook een extra groot bezoekersplan vinden. Verder biedt M ook gratis begeleiding aan van en naar M en de Sint-Pieterskerk. Een vrijwilliger zorgt dat je veilig van en naar je bestemming geraakt. Daarnaast is er ook een rondleiding op maat van mensen met dementie. Er is gratis een visueel stappenplan beschikbaar voor mensen met Autisme Spectrum Stoornis: www. toerismevoorautisme.be/portfolio/m-museum-leuven/. Voor de deur van het aangepaste damestoilet is de ruimte beperkt. In het toilet beperkt de wastafel

VLAAMS-BRABANT & BRUSSEL | 91

de ruimte voor de toiletpot. Verder heb je voldoende ruimte. Beugels zijn voorzien. Er is verder ook een ververstafel aanwezig voor baby’s en peuters.

Londerzeel Brouwerij Palm Steenhuffeldorp 3 1840 Steenhuffel Tel: +32 52 31 74 11 E-mail: info@palm.be Website: www.palm.be

Brouwerij Palm/De Hoorn heeft heel wat gekende bieren zoals Palm en Cornet onder haar vleugels. Naast een bezoek aan de brouwerij, het eigen hopveld en het bezoekerscentrum kan je ook de raspaarden gaan bewonderen in de stoeterij Diepensteyn. Enkel het bezoekerscentrum en de stoeterij zijn toegankelijk, de rest van de brouwerij niet. Er is een aangepast toilet dat bruikbaar is met hulp.

Overijse Bezoekerscentrum Dru!f, huis van de tafeldruif Waversesteenweg 2 3090 Overijse Tel: +32 2 687 59 59 E-mail: vrijetijd@overijse.be Website: www.overijse.be/ bezoekerscentrum

Het toegangspad van de openbare weg naar de toegangspoort van het bezoekerscentrum Dru!f is sterk hellend. Vanaf de toegangspoort tot aan de inkom van het Toeristisch onthaal is de toegang voldoende breed en de ondergrond uitgevoerd in vlakke kasseien en drempelloos. Er is een verlaagde onderrijdbare balie. De tentoonstellingsruimte van het bezoekerscentrum Dru!f en het toilet zijn vanaf de binnenkoer bereikbaar met een plateaulift. De tentoonstellingsruimte is op de bovenverdieping en enkel bereikbaar via stoeltraplift. Beneden is overal voldoende circulatieruimte. De folders en brochures zijn goed bereikbaar en de infotafel is onderrijdbaar. Op de bovenverdieping staat een rolstoel ter beschikking. De tentoonstellingsruimtes zijn verbonden met steile hellende vlakken waar je wat hulp kan gebruiken. De tentoongestelde objecten zijn goed bereikbaar en te beleven. Er is een goed uitgerust aangepast toilet. Het toilet is bereikbaar met de plateaulift vanaf de binnenkoer. Enkel de beperkte circulatieruimte op de route naar het toilet kan de bezoeker hinderen. Er is gratis een visueel stappenplan beschikbaar voor mensen met autisme: www. toerismevoorautisme.be/portfolio/ bezoekerscentrum-druf/.

Meise Plantentuin Meise Nieuwelaan 38 1860 Meise Tel: +32 2 260 09 70 E-mail: info@plantentuinmeise.be Website: www.plantentuinmeise.be

Plantentuin Meise is een betoverende groene oase van rust. Iedere dag anders, elk seizoen op zijn mooist! Wandel vol verwondering en ontdek 20.000 soorten planten van over heel de wereld in een prachtig domein van 92 hectare. Aan de ingang zijn parkeerplaatsen voorbehouden voor bezoekers met een gehandicaptenkaart. De meeste paden zijn verhard in dolomiet of klinkers. Er zijn rolstoeltoegankelijke toiletten op meerdere plaatsen in de Plantentuin. Een elektrisch treintje overbrugt lange afstanden doorheen het domein en rijdt op zon- en feestdagen en tijdens de schoolvakanties.

Rotselaar Bezoekerscentrum van de Hagelandse Wijn Kerkstraat 16 3111 Rotselaar Tel: +32 16 61 64 40 E-mail: toerisme@rotselaar.be Website: www.rotselaar.be/ bezoekerscentrum-van-de-hagelandsewijn

Wie de Hagelandse wijn en het Hageland wil leren kennen raden wij een bezoek aan Wezemaal en het wijnbezoekerscentrum aan. Misschien heb je wat hulp nodig op een drempel op het voetpad. Er is een toegankelijke ingang aan de achterzijde. Er is een goed onderrijdbare balie aanwezig. De ruimte voor de lift is nipt, maar bruikbaar. De oproepknop is wat moeilijker bereikbaar, maar de lift is verder goed bruikbaar. De circulatieruimte in het toilet is wat nipt, maar wel bruikbaar. Er is voldoende opstelruimte voor en naast het toilet en beugels zijn voorzien. De tentoonstellingsruimte is vlot bereikbaar en de uitgestalde voorwerpen en teksten zijn goed zichtbaar. Van de film over wijnbouw in het Hageland werd een versie met voice over gemaakt voor blinden en slechtzienden. Ook de wijnkelder is toegankelijk, misschien heb je hulp nodig voor het openhouden van de dubbele deur.

Sint-Pieters-Leeuw Rozentuin Coloma Joseph Depauwstraat 25 1600 Sint-Pieters-Leeuw Tel: +32 2 371 22 62 E-mail: toerisme@sint-pieters-leeuw.be Website: www.sint-pieters-leeuw.be/ brul/beleven/groen-speelterreinen/ rozentuin-coloma

In Rozentuin Coloma groeien meer dan 3.000 verschillende rozenvariëteiten uit alle werelddelen. In het 15 hectare grote Rozentuin van Coloma is het daarenboven heerlijk wandelen en kuieren. De paden in de Rozentuin zijn geschikt voor rolstoelgebruikers. Om de rozentuin makkelijker te betreden met de rolstoel, kan men best het pad achter de rozentoren volgen. Toegankelijke toiletten zijn beschikbaar in het nabijgelegen Landhuis de Viron tijdens de

openingsuren (zie brulspl.be). Blinde en slechtziende bezoekers kunnen de rozentuin en het park verkennen aan de hand van een bronzen voelmaquette. Het reliëf, alle paden en dreven, gebouwen, aanplantingen, bushaltes en straten in de buurt werden er overzichtelijk op aangeduid. Verschillende texturen zorgen voor een aangename tactiele ervaring. Ook voor elke andere parkbezoeker is deze voelmaquette een uitstekend oriëntatiemiddel om het mooie Colomapark en de unieke rozentuin te ontdekken.

De wastafels zijn (beperkt) onderrijdbaar. Er zijn rolstoelen, rollators en zitjes ter beschikking. Er is een visueel stappenplan voor mensen met autisme beschikbaar: www.toerismevoorautisme.be/ portfolio/africamuseum-tervuren/

Tremelo Damiaanmuseum Pater Damiaanstraat 37 3120 Tremelo Tel: +32 16 53 05 19 E-mail: info@damiaanmuseum.be Website: www.damiaanmuseum.be

Tervuren AfricaMuseum

Verschillende themazalen leiden je door de diverse Afrikaanse natuur en culturele steden.

Het nieuwe Damiaanmuseum neemt je mee in de voetsporen van Jef De Veuster (1840-1889), beter bekend als pater Damiaan. Bezoek de woonkamer van Damiaans familie en volg van daar zijn weg als missionaris naar de Hawaï-eilanden. Het Damiaanmuseum neemt je mee doorheen Damiaans reis en levenskeuzes en draagt Damiaans inspiratie uit naar bezoekers over alle grenzen heen.

De paden naar de ingang bestaan uit grofkorrelige dolomiet. Ze liggen hellend. De ingang zelf is vlot toegankelijk. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie. De verschillende niveaus zijn bereikbaar met hellingen en (plateau) liften. De hellingen zijn soms wat steil. De hoofdliften zijn ruim. De plateauliften zijn voldoende groot, al is de toegang tot de liften aan de rotonde beperkt tot 84 cm breedte en kan je daar de knoppen wat moeilijker bereiken. De belevingselementen zijn soms goed, soms beperkt onderrijdbaar. Het grootste deel van het informatie- en belevingsaanbod is goed bereikbaar en bruikbaar, al kan je hier en daar wat hulp gebruiken. De infoteksten zijn niet overal goed leesbaar. Er zijn verschillende aangepaste toiletten. In de meeste is de draairuimte nipt, maar bruikbaar. Beugels zijn voorzien.

Het toegangspad en de ingang zijn vlot toegankelijk. De expo bestaat uit het woonhuis met woonruimtes en kapel en de ruimtes in de uitbreiding. In het woonhuis is er één historische deur van slechts 74 cm breed. Op vraag kan je via de omgekeerde richting (kapel) het woonhuis bereiken. Verder zijn alle ruimtes en tentoongestelde objecten goed toegankelijk. Sommige infopanelen, videoschermen of touchscreens hangen redelijk hoog om voor iedereen leesbaar of bruikbaar te zijn. Het toegankelijk toilet is ruim en heeft beugels. De wastafel is onderrijdbaar. Er is auditieve ondersteuning tijdens de voorstelling en er is een audiogids. Visuele contrasten zijn grotendeels aanwezig, maar je hebt mogelijk hulp nodig in een donker gedeelte met weinig contrasten. Er is gratis een visueel stappenplan beschikbaar voor

Leuvensesteenweg 13 3080 Tervuren Tel: +32 2 769 52 11 E-mail: info@africamuseum.be Website: www.africamuseum.be

VLAAMS-BRABANT & BRUSSEL | 93

mensen met autisme: www. toerismevoorautisme.be/portfolio/ damiaanmuseum/

Tremelo Sven Nys Cycling Center Balenbergstraatje 11 3128 Baal (Tremelo) Tel: +32 16 41 72 68 E-mail: info@svennyscyclingcenter.be Website: www.svennyscyclingcenter.be

A+

Het Sven Nys Cycling Center is dé plek voor en over offroad fietsen in Vlaanderen en is gelegen op het prachtige domein Balenberg, waar jaarlijks de Grote Prijs Sven Nys wordt georganiseerd. Het belevingscentrum is de spil van het Sven Nys Cycling Center. Je wordt er ondergedompeld in de sfeer van het off-road fietsen! De helling naar de ingang is lang, maar er zijn twee voorbehouden parkeerplaatsen vlak voor de ingang zodat je de helling kan vermijden. Het belevingscentrum is erg goed toegankelijk voor rolstoelgebruikers. De balie heeft een onderrijdbaar deel. De doorgangen zijn overal voldoende breed. Een ruime lift brengt je naar de verdieping van het eetcafé. Er is overal voldoende circulatieruimte. De belevingselementen zijn zo aangebracht dat ze door iedereen kunnen ervaren en beleefd worden. De tentoongestelde objecten en de meeste teksten zijn goed zichtbaar en leesbaar. 94

Door de grote hoogteverschillen en de ondergrond die hoofdzakelijk uit boskiezel bestaat, is het pad rond de Balenberg moeilijk bruikbaar voor personen met een beperkte mobiliteit. Er is een toegankelijk toilet met voldoende opstelruimte en beugels. De wastafel is onderrijdbaar. Daarnaast is er ook een inrijdbare douche met voldoende ruimte, zitje en beugels. Voor blinden en slechtzienden worden de teksten op aanvraag digitaal beschikbaar gesteld. Er is een gratis visueel stappenplan beschikbaar: www. toerismevoorautisme.be/portfolio/ sven-nys-cycling-center-2/

Vilvoorde Living Tomorrow Indringingsweg 1 1800 Vilvoorde Tel: +32 22 630 133 E-mail: info@livingtomorrow.com Website: livingtomorrow.com/nl/

Hoe zullen we wonen, leven en werken in de toekomst? Ontdek het bij Living Tomorrow in het gloednieuwe experience center. Laat je inspireren door innovatieve technologieën en verrassende visies, en verbaas je over de grenzeloze mogelijkheden van de toekomst. Het experience center is vlot toegankelijk, beschikt over een lift en heeft een aangepast toilet. De wastafel in het aangepast toilet is beperkt onderrijdbaar.

Vilvoorde Speeltuinen in Vilvoorde Lange Molensstraat 44 1800 Vilvoorde Tel: +32 2 255 79 50 E-mail: vrije.tijd@vilvoorde.be Website: www.vilvoorde.be/vrije-tijd

In het Hanssenspark en park Drie Fonteinen werden de speeltuinen op maat van alle kinderen aangelegd. Dat wil niet zeggen dat alles rolstoeltoegankelijk is. Beter toegankelijke paden brengen je dichter bij de speeltoestellen. Sommige speeltoestellen zijn specifiek rolstoeltoegankelijk, maar allemaal zijn ze zoveel mogelijk gericht op samen spelen, ontwikkeling van de grove en fijne motoriek, ontdekken, ...

Monumenten en gebouwen Brussel

Brussel

Leuven

Basiliek Van Koekelberg

Sint-Michiels en SintGoedelekathedraal

Abdij van park

Basiliekvoorplein 1 1083 Ganshoren Tel: +32 2 421 16 67 E-mail: info@basilicakoekelberg.be Website: www.basilicakoekelberg.be

De Nationale Basiliek van Koekelberg is, als vijfde grootste kerk ter wereld, een prachtig art-decogebouw! Haar panorama op 53 m biedt een 360° uitzicht op Brussel en hinterland. Met haar twee musea én prachtige kunstwerken, naast de veelkleurige stijlvolle glasramen, waaronder die van de Zuid-Koreaanse kunstenaar Kim en Joong in een kleurrijke abstracte stijl, zijn alvast een ommetje waard in Brussel. De Basiliek, haar musea en het panorama zijn toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Je hebt wel hulp nodig op enkele lange en steile hellingen. Er is een lift. Het aangepaste toilet heeft onvoldoende opstelruimte naast de toiletpot, er is 1 beugel. Op het panorama is het zicht beperkt door de borstwering.

Sint-Goedelevoorplein 1000 Brussel Tel: +32 2 229 24 90 E-mail: kathedraalsecretariaat@gmail.com Website: www.cathedralisbruxellensis.be

In de 13e eeuw werd de huidige kerk gebouwd, in Brabants gotische stijl. De beiaard, die uit 49 klokken bestaat, kan je al van ver horen. Door de ligging op een heuvel zijn de paden naar de ingang sterk hellend. Op afspraak kan je via de sacristie de kathedraal bezoeken. Dit is steeds onder begeleiding. Hulp is aangewezen. De hoofdbeuk van de kerk is toegankelijk. De kapellen en de schatkamer zijn enkel via een trede bereikbaar. De archeologische vondsten, de crypte en de toren via trappen. De trede aan de kooromgang wordt overbrugd door een wat steil hellend vlak. Het aangepast toilet is te klein om bruikbaar te zijn voor iedereen. Beugels ontbreken.

Abdij van Park 7 3000 Leuven Tel: +32 16 27 44 80 E-mail: info@abdijvanpark.be Website: www.abdijvanpark.be

Abdij van Park is een uitzonderlijk goed bewaarde erfgoedsite uit de 12e eeuw, aan de rand van Leuven en midden in het groen. Museum PARCUM is toegankelijk via de ‘Alternatieve Inkom’. Hier vind je de buitenlift en het hellend vlak. Het kloostergebouw is niet overal even toegankelijk voor mensen met een beperkte mobiliteit. Er is een aangepast toilet in de kelderverdieping. Je kan met de rolstoel rond de vijvers wandelen over een half verhard pad met steenslagfundering. De kloosterbibliotheek en abtswoning zijn helaas niet bereikbaar met de lift, maar er is een alternatieve VR-beleving beschikbaar: Luister naar de audiofragmenten, terwijl je rondkijkt en je in de ruimtes waant.

VLAAMS-BRABANT & BRUSSEL | 95

Leuven

Groot Begijnhof

Sint-Pieterskerk

Groot Begijnhof 1 3000 Leuven Tel: +32 16 20 30 20 E-mail: visit@leuven.be Website: www.visitleuven.be/grootbegijnhof

Grote markt 3000 Leuven Tel: +32 16 27 29 29 E-mail: info@mleuven.be Website: www.mleuven.be

Het Groot Begijnhof is een typisch stadsbegijnhof met een tiental straatjes, pleintjes, parkjes en tuintjes dat doorkruist wordt door de Dijle. Het begijnhof is permanent vrij toegankelijk. De Sint-Jan-De-Doperkerk is open van 1 april tot 30 september: van dinsdag tot en met zondag, van 13u30 tot 16u30. Overal zijn er kasseien die het hobbelig maken.

Leuven Sint-Antoniuskapel en Damiaancrypte Pater Damiaanplein 3000 Leuven Tel: +32 16 31 63 68 E-mail: info@damiaanvandaag.be Website: www.damiaanvandaag.be

In de Sint-Antoniuskapel komen bezoekers een groet brengen aan het graf van Jozef De Veuster, of pater Damiaan. In de kapel wordt het levensverhaal van pater Damiaan verteld aan de hand van fotopanelen. De kerk en de crypte zijn toegankelijk voor rolstoelgebruikers via de zij-ingangen op de Sint-Antoniusberg en op de Ramberg.

De Sint-Pieterskerk staat bekend als één van de mooiste voorbeelden van de 15de eeuws Brabantse hooggotiek. In de kerk kan je o.a. beelden, schilderijen en reliekbeelden bewonderen. De inkomdeur is wat krap (77cm). De treden in de kerk worden overbrugd met soms wat steil hellende vlakken. Je kan een helpende hand gebruiken om de deuren te openen. De crypte is enkel via een trap bereikbaar. De kerk heeft een aangepast toilet waar je een zijwaartse transfer kan maken (voor het toilet heb je amper 80cm). De kerkschatten komen tot leven in een innovatieve ervaring via de tablet of de hololens. Dit toestel ziet er een beetje uit als helm-met-bril. In het helmgedeelte zitten een computer, luidsprekertjes en allerhande camera’s, projectoren en sensoren. Op de bril kunnen 3D-beelden worden geprojecteerd. Die zie je dus bovenop het normale beeld van de omgeving. Bij twaalf topstukken krijg je spectaculaire 3D-beelden en animaties te zien.

Leuven Stadhuis Grote markt 9 3000 Leuven Tel: +32 16 20 30 20 E-mail: visit@leuven.be Website: www.visitleuven.be/stadhuis

Het stadhuis van Leuven is een van de bekendste gotische stadhuizen ter wereld. Op de beelden die de gevels sieren, herken je verschillende bekende figuren. Als individuele bezoeker kan je elke dag aansluiten bij een rondleiding. Rolstoelgebruikers kunnen gebruik maken van de lift via de ingang tussen het stadhuis en politiekantoor. Hier is ook een toegankelijk toilet (de sleutel vind je bij Visit Leuven).

Leuven Universiteitsbibliotheek Monseigneur Ladeuzeplein 21 3000 Leuven Tel: +32 16 32 46 60 E-mail: universiteitsbibliotheek@ kuleuven.be Website: www.visitleuven.be/ universiteitsbibliotheek-toren

De Universiteitsbibliotheek voorziet toegang voor rolstoelgebruikers via de ingang aan de rechterkant van het gebouw (Blijde Inkomststraat). De meeste bibliotheekzalen zijn bereikbaar via een personenlift. Een rondleiding in de Universiteitsbibliotheek kan via een audio- en visiotour (Vlaamse Gebarentaal en International Sign Language). Neem ook zeker een kijkje in de access guide van KU Leuven: www.kuleuven.be/kulag/nl/ gebouw/104-01.

Wandelen & Fietsen Beersel

Brussel

Provinciedomein Huizingen

Grootstad in ’t klein (vijf korte stadswandelingen)

Hallerbos

Torleylaan 100 1654 Beersel Tel: +32 2 383 00 20 E-mail: provinciedomein.huizingen@ vlaamsbrabant.be Website: www.vlaamsbrabant.be/ huizingen

Van april tot en met september doorkruist een toeristentreintje het domein. Er is plaats voor 2 rolstoelgebruikers. Voor meer info kan je, naast de website, ook terecht op www.facebook.com/ provinciedomeinhuizingen.

Brussel Explore.Brussels te voet of per fiets Brugmannlaan 405 1180 Brussel Tel: +32 2 319 50 01 E-mail: info@explore.brussels Website: www.explore.brussels

Explore.Brussels is een netwerk met thematische activiteiten van cultureel-toeristische organisaties ARAU, Arkadia, Brussel Babbelt en Pro Velo. Samen bieden de vier verenigingen kwalitatief hoogstaande rondleidingen aan rond verschillende thema’s. Van maart tot december kunnen individuele bezoekers zich voor rondleidingen op vaste data inschrijven, en het hele jaar door is dit mogelijk op aanvraag voor groepen. Daarnaast worden er ook rondleidingen voor personen met een fysieke, visuele of auditieve beperking aangeboden.

Zaterdagplein 6 1000 Brussel Tel: +32 2 218 27 19 E-mail: info@fedos.be Website: www.fedos.be

Via deze vijf wandelingen kunnen toeristen die iets minder goed te been zijn enkele mooie en verborgen hoekjes van Brussel verkennen. De wandelingen werden ontwikkeld met het oog op de doelgroep senioren, maar zijn meteen ook interessant voor iedereen die wat minder conditie heeft of (tijdelijk) wat minder goed te been is. Of gewoon voor de liefhebber van een mooie, korte wandeling door Brussel. De wandelingen variëren tussen 1,5 en 2,2 km en op regelmatige tijdstippen loopt de wandeling langs banken waarop even uitgerust kan worden of langs horecazaken die een uiterst gezellige sfeer uitademen. Er werden vijf wandelingen ontwikkeld: • De Vismarkt en de oude kaaien • De wijk van de Zavel • Rondom de Kolenmarkt en het Rouppeplein • Van Brouckèreplein tot Koninklijke Vlaamse Schouwburg • De O.L.V. Ter Sneeuwwijk en de Congreskolom Dit is een initiatief van FEDOS Brussel. De wandelingen kunnen gratis besteld worden via de vermelde contactgegevens.

Dries 3 1500 Halle E-mail: anb@vlaanderen.be Website: www.hallerbos.be/ bezoekersinfo/wandelingen/

Het Hallerbos is het belangrijkste en meest uitgestrekte bosgebied tussen Zenne en Zoniën. Het bos is een publiekslieveling dankzij het prachtige paarse tapijt van wilde hyacinten, die bloeien rond midden april. Het gevarieerd reliëf zorgt voor heerlijke wandelmogelijkheden en maakt een bezoek aan dit bos meer dan de moeite waard. De Plateauwandeling ligt op het centrale plateau in het bos en daardoor midden in hyacintengebied. Start aan Parking 4 (Dries 3 te Halle) - 4 km - witzwarte paaltjes. Het parcours is aangepast voor rolstoelgebruikers. Op regelmatige afstanden staan er aangepaste zitbanken en picknicktafels.

Brussel Polymnia wandelingen Mierendonkstraat 10 1850 Grimbergen Tel: +32 2 269 82 92 of +32 475 41 07 67 E-mail: polymnia@skynet.be Website: www.polymnia.be

Polymnia specialiseert zich in gegidste wandelingen op een andere wijze. De gidsen maken van elke wandeling een heuse happening door historische feiten en bezienswaardigheden te mengen met culinaire aspecten, anekdotes, sketches en zelfs af en toe een

VLAAMS-BRABANT & BRUSSEL | 97

Brussels liedje. De wandelingen gaan door in Brussel, Vilvoorde en Grimbergen, en kunnen erg diverse thema’s hebben. Ook wandelingen op maat zijn mogelijk. Er wordt telkens rekening gehouden met rolstoelgebruikers en mensen met een visuele beperking. Ook rondleidingen voor mensen met een verstandelijke beperking zijn perfect mogelijk.

lus van ongeveer 10 kilometer doorheen het glooiende Gooikse Pajottenland.

Rondleidingen voor personen met een fysieke beperking en rolstoelgebruikers:

Hoeilaart

Leuven, bierstad

Arboretum van Groenendaal Duboislaan 2 1560 Hoeilaart E-mail: anb@vlaanderen.be Website: www.natuurenbos.be/ arboretum-van-groenendaal

Diest Provinciedomein Halve Maan Omer Vanaudenhovelaan 48 3290 Diest Tel: +32 13 31 15 28 E-mail: provinciedomein.diest@ vlaamsbrabant.be Website: www. provinciedomeinhalvemaan.be

In het provinciedomein Halve Maan in Diest zijn er verschillende aanpassingen gebeurd om het domein rolstoelvriendelijk te maken. Je kan er in een natuurrijke omgeving leuke wandelingen maken. Verder kan je ook gewone fietsen, tandems en elektrische fietsen huren om de omgeving rond het domein te verkennen. Voor kinderen met een beperking zijn er aangepaste speeltoestellen aanwezig op het domein. In de zwembadzone is er een strandrolstoel aanwezig.

In het Arboretum van Groenendaal staan ruim 400 verschillende inheemse en uitheemse bomen en struiken. Je kunt er onder meer kennismaken met de Japanse koekjesboom, de reusachtige mammoetbomen en uitzonderlijke soorten esdoorn en eik. Het arboretum vertoont een prachtig reliëf waardoor het er aangenaam wandelen is. Combineer een bezoek aan het arboretum met een wandeling door het aangrenzende begrazingsblok en kom oog in oog te staan met de Schotse Hooglanders. Er is een excursiepad voor blinden en slechtzienden. Dit pad loopt samen met het Spinnenpad, een wandeling van 2,5 km met doe-opdrachtjes voor kinderen. Blinden en slechtzienden kunnen er terecht onder begeleiding. Dit pad is niet rolstoeltoegankelijk.

Gooik

Leuven

Lustoordroute

Leuven+

Processiestraat 15 1755 Gooik E-maill: info@gooik.be Website: www.gooik.be

De lustoordroute is een fietsroute met specifieke aandacht voor personen met een beperking (fietsers, handbikers, tandemrijders, driewielers, …). Ze bestaat uit 2 lussen: een zuidelijke lus van een 15-tal kilometer en een noordelijke

Bornestraat 33 3012 Wilsele Tel: +32 460 97 85 66 E-mail: leuvenplus@gmail.com Website: www.leuven-plus.be

Leuven+ heeft verschillende rondleidingen in de stad in zijn aanbod voor personen met verschillende vormen van beperking. Leuven kan ook naar jou toekomen via virtuele wandelingen.

Geniet van de verhalen en wetenswaardigheden over het brouwen en het drinken van ons bier. Mogelijkheid tot degustatie van een streekbier. Leuven voor beginners Je maakt kennis met het middeleeuwse verleden en de belangrijke band tussen de stad en haar universiteit. Ook het oorlogsverleden en het hedendaagse Leuven komen aan bod. Beide wandelingen zijn voor rolstoelgebruikers toegankelijk. Slingeren door Leuven met ‘de zonnetrein’ Deze op zonne-energie aangedreven trein komt langs de belangrijkste historische gebouwen van Leuven. Aansluitend kan de Parkabdij bezocht worden. Rondleidingen voor personen met een visuele beperking: Leuven Horen en Voelen Leuven Horen en Voelen brengt je langs plaatsen waar je de highlights van de stad kan ervaren door te tasten, te luisteren en te ruiken. Deze wandeling is een unieke ervaring die ook voor zienden erg verrijkend kan zijn. Rondleidingen voor dove en slechthorende bezoekers: Alle wandelingen zijn toegankelijk (QR code smartphone) voor deze doelgroep. De gids past het tempo aan als de groep vergezeld is van een tolk Gebarentaal. Rondleidingen voor volwassenen met een verstandelijke beperking: Hoe het oude Lovon Leuven werd De deelnemers maken kennis met het historisch stadscentrum. Het ontstaan van de stad en haar

evolutie in de loop der eeuwen wordt verteld. De essentie van het verhaal wordt heel concreet gebracht. Stadhuisbezoek De gids vertelt de ontstaansgeschiedenis van één van de mooiste stadhuizen van België. Tussen de vele beelden op de voorgevel wordt de architect gezocht. Hoe de steenhouwers de rijke versiering maakten wordt uitgelegd. Je bezoekt het salon waar koppels trouwen en hoort hoe er gestemd wordt tijdens de gemeenteraad. In deze rondleidingen is het taalgebruik aangepast. Er is veel visuele ondersteuning. De gids werkt interactief om de aandacht vast te houden. Deze strategieën en werkvormen aangepast aan de informatieverwerking van de doelgroep maken de rondleiding boeiend en toegankelijk.

Oud-Heverlee Heverleebos en het Meerdaalwoud 3050 Oud-Heverlee E-mail: anb@vlaanderen.be Website: www.natuurenbos.be/ meerdaalwoud-en-heverleebos

Met drie rolstoelwandelpaden loopt elke boswandeling in het Meerdaalwoud en het Heverleebos op wieltjes. Vertrekpunten zijn de onthaalpoorten De Torenvalk en De Speelberg in het Meerdaalwoud en het Arboretum in het Heverleebos. Op deze punten vind je onder meer een parkeerplaats, een picknickplek en informatie over het woud. De onthaalpoorten De Torenvalk en De Speelberg beschikken over aangepast sanitair. Raadpleeg voor meer info de folder op www.meerdaalwoud.be.

Fietsen in Vlaams-Brabant

Zoutleeuw

Provincieplein 1 3010 Leuven Tel. +32 16 26 76 20 E-mail: toerisme@vlaamsbrabant.be Website: www.toerismevlaamsbrabant. be/iedereenopdefiets

Provinciedomein Het Vinne

Toerisme Vlaams Brabant ontwikkelde met de ‘Iedereen Toeristroutes’ 9 toegankelijke fietsroutes doorheen de provincie. Meer info over onderstaande routes vind je op de website • Halle-Leeuwroute • Sportimonium route • Aarschot-Tremelo • Diest-Averbode • Leuven-Tildonk • Leuven-Wezemaal • Stalen Rosroute • Vinneronde route • Grote Geteroute

Wandelen in Vlaams-Brabant Provincieplein 1 3010 Leuven Tel. +32 16 26 76 20 E-mail: toerisme@vlaamsbrabant.be Website: www.toerismevlaamsbrabant. be/thema/iedereen-toerist/ motorische-beperking/wandelen

Toerisme Vlaams-Brabant ontwikkelde toegankelijke wandelroutes doorheen de provincie. Er zijn wandelingen met verschillende afstanden die variëren tussen 2.7km en 11.3km. Meer info over de wandelingen kan je vinden op de website.

Ossenwegstraat 70 3440 Zoutleeuw Tel: +32 11 78 18 19 E-mail: provinciedomein.zoutleeuw@ vlaamsbrabant.be Website: www.vlaamsbrabant.be/ zoutleeuw

In het provinciedomein Het Vinne kun je langs de Sint-Odulphiusbeek een rolstoeltoegankelijk zintuigenbeleefpad van 800m volgen, waarbij je al je zintuigen benut om te genieten van de natuurpracht. De fietsverhuurder biedt enkele fietsen aan voor mensen met een beperking: een rolstoelfiets, een duofiets, tandems en lage opstapfietsen. Bovendien werden er ook toegankelijke fietsroutes uitgestippeld die vertrekken vanop het domein. De fietsen dien je vooraf te reserveren. Voor de wandelingen rond het meer zijn er 2 alle terrein rolstoelen beschikbaar. Je kunt ook een bezoek brengen aan de rolstoeltoegankelijke kruidentuin of een aangepaste kruidenactiviteit met gids boeken. Om iedereen de kans te geven om bij te leren en van Het Vinne te genieten, kunnen bestaande activiteiten (in overleg met de aanvragers) aangepast worden aan de noden van de doelgroep.

VLAAMS-BRABANT & BRUSSEL | 99

6 / LIMBURG

100

Infokantoren Toeristisch onthaalcentrum Bilzen (Alden Biesen) Het onthaalcentrum is het vertrekpunt voor verschillende toeristische activiteiten. Je kan een fiets huren of een golfkarretje om het domein te verkennen. Je kan er ook voor kiezen om een audiotour te volgen en het mysterie van Alden Biesen op te lossen. In dit spannend misdaadspel van Bilzen Mysteries verken je op een speelse en spannende manier het historische domein van Alden Biesen. Aanwijzingen, raadsel, (dwaal)sporen en proeven kruisen je pad. Los jij het mysterie op? Het domein Alden Biesen waar het spel zich afspeelt is rolstoeltoegankelijk. Bluetoothkoppeling mogelijk met hoorapparaat.

A+

Kasteelstraat 6 3740 Bilzen Tel: +32 89 39 96 10 E-mail: toerisme@bilzen.be Website: www.visitbilzen.be/ toegankelijkbilzen

Er zijn 8 aangepaste en voorbehouden parkeerplaatsen. Het voetpad tot aan de toegang van het domein loopt glooiend omwille van het omgevingskarakter van Alden Biesen. Er is een voorrijdmogelijkheid aan de toegang tot het domein. Je komt drempelloos binnen langs een glazen schuifdeur. De balie is onderrijdbaar. Binnen is overal voldoende circulatieruimte. De folders en brochures zijn goed bereikbaar en de infoteksten zijn goed leesbaar. De ingewerkte infoschermen zijn onderrijdbaar.

Genk - C-mine Bezoekersonthaal Op de grondvesten van de mijn van Winterslag ligt vandaag C-mine. De inkomdeur en verschillende binnendeuren zijn erg zwaar om zelfstandig te openen. Je hebt waarschijnlijk hulp nodig. Verder is het gebouw goed toegankelijk. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie. De schouwburg, vergaderzalen en de meeste tentoonstellingsruimtes bevinden zich ook op het gelijkvloers. C-mine expeditie is beperkt toegankelijk, er is een aangepaste lift maar het is noodzakelijk om je bezoek op voorhand te melden. Er is een goed aangepast damestoilet op de benedenverdieping en een goed aangepast herentoilet op de eerste verdieping dat je bereikt via een ruime lift.

C-mine 10 b2 3600 Genk Tel: +32 89 65 44 90 E-mail: c-mine@genk.be Website: www.c-mine.be

LIMBURG | 101

Genk - Kattevennen - Cosmodrome Bezoekersonthaal De ingang en het gebouw zelf, waaronder de winkel, zijn vlot toegankelijk. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie. Enkele belevingselementen zijn te hoog geplaatst om vanuit zittende positie te kunnen waarnemen maar de meerderheid is wel toegankelijk. Voor rolstoelgebruikers is een verplaatsbaar toestel beschikbaar dat buiten kan worden opgesteld zodat ook zij naar de sterren kunnen kijken. Er is een aangepast toilet met voldoende draairuimte en beugels. Aan de binnenzijde ontbreekt wel de opstelruimte naast de deurklink, en de opstelruimte naast het toilet wordt verhinderd door de verzorgingstafel. De taverne is goed toegankelijk. Er zijn beperkt onderrijdbare tafels aanwezig.

Planetariumweg 18 3600 Genk Tel: +32 89 65 55 55 E-mail: kattevennen@genk.be Website: www.kattevennen.be

Visit Hasselt De ingang en het gebouw zelf zijn goed toegankelijk. Er is een verlaagde en beperkt onderrijdbare balie. Het aangepast toilet in het aanpalend pand is bereikbaar via de straat en via de tussendeur aan het infokantoor met een hellend vlak. De deur naar het toilet is 79 cm breed. De wastafel beperkt de opstelruimte voor het toilet, maar verder heb je voldoende ruimte. Beugels zijn voorzien. De meeste folders en brochures zijn bereikbaar vanuit de rolstoel, soms heb je wat hulp nodig. Er is altijd een baliemedewerker aanwezig voor meer info of hulp.

Heusden-Zolder - Toerisme en Evenementen De ingang is goed toegankelijk. Via een bel kan je eventueel nog hulp oproepen. De balie is onderrijdbaar. Er is overal voldoende ruimte. De brochures en infoschermen zijn goed bereikbaar. Visuele contrasten werden voorzien. Er is een verplaatsbare ringleiding aanwezig.

102

Maastrichterstraat 59 3500 Hasselt Tel: +32 11 23 95 40 E-mail: visit@hasselt.be Website: www.visithasselt.be

A+

Vrunstraat 6 3550 Zolder Tel: +32 11 80 80 88 E-mail: toerisme@heusden-zolder.be Website: www.visitheusden-zolder.be

Visit Maasmechelen Hier vind je allerhande info over Maasmechelen, Maasland en Limburg. In onze shop kun je terecht voor fiets-/wandelkaarten, … De ingang en het gebouw zelf zijn vlot toegankelijk. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie. De meeste folders en brochures zijn goed bereikbaar. Het toilet is ruim en heeft beugels, al is de zijwaartse opstelruimte niet optimaal. De wastafel is wat moeilijker onderrijdbaar door de beperkte diepte.

A+

Zetellaan 35 3630 Maasmechelen Tel: +32 89 76 98 88 E-mail: visit@maasmechelen.be Website: www.visitmaasmechelen.com

Toerisme Peer De ingang en het gebouw zelf zijn vlot toegankelijk. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie. De meeste folders en brochures zijn goed bereikbaar, maar de bovenste rij kan je vanuit de rolstoel niet bereiken. Alle tentoongestelde objecten en belevingselementen zijn goed bereikbaar en bruikbaar voor iedereen. Visuele contrasten zijn grotendeels aanwezig. De ruimte voor de deur en in het toilet is nipt, maar volstaat voor gebruik. Je hebt voldoende opstelruimte aan het toilet en er is 1 opklapbare beugel. De wastafel is klein en beperkt onderrijdbaar.

A+

Markt 3 bus 2 3990 Peer Tel: +32 11 61 16 02 E-mail: visit@peer.be Website: www.visitpeer.be

LIMBURG | 103

Toerisme Riemst Voor het bedienen van de plateaulift naar de ingang kan je hulp nodig hebben. De deur is 84 cm breed. Er is een verlaagde en onderrijdbare balie met een diepte van 40 cm. Er is overal voldoende circulatieruimte. De folders en brochures zijn goed bereikbaar. Ook het toilet is goed toegankelijk.

Tongersesteenweg 8 3770 Riemst Tel: +32 12 44 03 70 E-mail: toerisme@riemst.be Website: www.riemst.be/bezoeken

Toerisme Sint-Truiden Sint-Truiden is van oudsher het Toeristische onthaalcentrum van Westelijk Haspengouw en staat ook wel bekend als de Hoofdstad van Haspengouw. Toerisme Sint-Truiden is sinds juni 2011 gevestigd in de voormalige hallen van het oud stadhuis. Je vindt hier een goede informatieve zone waar toeristen en inwoners uit de regio alle gegevens kunnen vinden om hun vrije tijd recreatief in te vullen. In de mooie belevenisruimte kunnen bezoekers de toeristische gids uitpluizen en rustig de fiets -en wandelkaarten bestuderen, of een kijkje nemen naar de prachtige sfeerbeelden die worden afgespeeld op de video-wall.

Grote Markt 3800 Sint-Truiden Tel: +32 11 70 18 18 E-mail: info.toerisme@sint-truiden.be Website: www.visitsinttruiden.be

De ingang is goed toegankelijk. Er is voldoende circulatieruimte. De balie heeft een verlaagd en onderrijdbaar deel, maar de diepte is beperkt. Om het kleine niveauverschil naar de shop en het bezoekerscentrum enerzijds, en het toilet anderzijds, te overbruggen is er telkens een plateaulift die door de medewerkers bediend wordt. Op de helling voor die eerste lift kan je een duwtje nodig hebben. De meeste folders en brochures zijn goed bereikbaar, maar de bovenste rijen kan je vanuit de rolstoel niet bereiken. De zware deur naar het toilet is wat moeilijk zelf te openen. Naast het toilet heb je 84 cm opstelruimte, ervoor 117 cm. Beugels zijn voorzien.

Visit Tongeren Het infokantoor is centraal gelegen in de voormalige Gasthuiskapel in de shoppingstraat. Deze locatie maakt deel uit van het project ‘Vlaamse meesters op hun plek’. De ingang is vlot toegankelijk. De balie heeft een verlaagd, maar beperkt onderrijdbaar deel. De doorgangen zijn voldoende breed en niveauverschillen worden overbrugd met goede hellingen. De kunstwerken in de kapel zijn niet voor iedereen goed zichtbaar. De interactieve infotafel is beperkt onderrijdbaar en de ruimte ervoor is nipt, maar bruikbaar. Sommige teksten hangen te hoog. Over het algemeen is er voldoende ruimte. Slechts op 1 plaats is de draairuimte beperkt, maar bruikbaar. Je kan hulp gebruiken bij het openen van de dubbele deur naar het toilet. In het toilet heb je voldoende ruimte en beugels. Er zijn gidsbeurten voor personen met een visuele beperking.

104

Via Julianus 2 3700 Tongeren Tel: +32 12 80 00 70 E-mail: info@visittongeren.be Website: www.visittongeren.be

Musea & attracties Beringen Mijnmuseum Koolmijnlaan 201 3582 Beringen Tel: +32 11 45 30 25 E-mail: info@mijnmuseum.be Website: www.mijnmuseum.be

De mijngebouwen zijn beschermd erfgoed en vormen de ideale setting voor je bezoek. De Limburgse mijngeschiedenis met al je zintuigen beleven is een uitzonderlijke gebeurtenis en een aanrader voor jong en minder jong. Het museum is toegankelijk voor manuele rolstoelen via een rolstoellift. De mijngebouwen en ondergrondsimulatie zijn niet toegankelijk. Er is een aangepast toilet.

Borgloon Stroopfabriek Stationsplein 8 3840 Borgloon Tel: +32 12 67 36 53 E-mail: toerisme@borgloon.be Website: www.stroopfabriek.be

De gerestaureerde stroopfabriek van Borgloon is één van de

laatste restanten van de industriële verwerking van fruit tot stroop. Je kan er oude installaties bekijken en het proces van ‘stroopstoken’ leren kennen. In het bezoekerscentrum volg je via leuke belevingsmodules op eigen tempo de weg die een lekker stuk fruit aflegt: van ontluikende vrucht tot de verwerking ervan in streekproducten zoals de Loonse stroop. In de streekproductenshop kan je al dat lekkers ook kopen om er in je eigen keuken mee aan de slag te gaan! De site is rolstoeltoegankelijk. Kleurcontrasten en veiligheidsnoppen faciliteren het bezoek voor mensen met een visuele beperking.

Genk Openluchtmuseum Bokrijk Bokrijklaan 1 3600 Genk Tel: +32 11 26 53 00 E-mail: infobokrijk@limburg.be Website: www.bokrijk.be

Arboretum, de grootste gratis openluchtspeeltuin van Vlaanderen en ‘Fietsen door het Water’. Verharde wegen vind je zowel in het Openluchtmuseum als in de rest van het park (ook de wandelen fietslus naar Fietsen door het Water). Andersvalide personen krijgen toegang tot het museum met een kortingstarief; begeleiders krijgen gratis toegang. Er zijn voorbehouden gratis parkeerplaatsen op beide parkings (Parking 1 en Parking 2). Je kan bovendien ook gratis een rolstoel ontlenen aan het Infocenter aan Parking 1 (vooraf te reserveren via +32 11 26 53 00). De gebouwen zijn - daar waar mogelijk - rolstoeltoegankelijk en er zijn aangepaste toiletten aanwezig. In de speeltuin vind je daarnaast ook aangepaste speeltuigen. Bovendien zijn assistentiehonden overal in Bokrijk welkom. Meer info via www.bokrijk. be/toegankelijkheid.

Genk C-Mine expeditie Kijk, ruik, proef en voel hoe heden, verleden en toekomst elkaar in Bokrijk ontmoeten. In het Openluchtmuseum ga je op tijdreis met enthousiaste acteurs en vaklui, en duik je in de leukste ateliers, expo’s en spelen. Ook het 550 ha grote park verrast met een prachtig

C-Mine 10/2 3600 Genk Tel: +32 89 65 44 90 E-mail: visit@genk.be Website: www.c-mine-expeditie.be

LIMBURG | 105

Daal af in de ondergrond en ga op expeditie. Maak je klaar voor een avontuur van anderhalve kilometer: voel, hoor, zie en ervaar. Wandel door de oude tunnels, langs uitdagende installaties tot op de top van de hoogste schachttoren van België. De audiogids vertelt uitvoerig de geschiedenis van de mijn met heel wat verhalen. De extra lange en smalle inkomtrap en de beklimming van de schachtbok zijn niet voor iedereen haalbaar, maar er zijn alternatieven voorzien. Als alternatief voor de inkomtrap kan men met een trapplateaulift de exittrap afdalen om zo naar het ondergronds parcours te gaan (niet geschikt voor elektrische rolstoelen of scootmobielen). De beklimming van de schachtbok is enkel toegankelijk via trappen, maar kan gemakkelijk omzeild worden om zo de rest van het ondergrondse parcours verder te ontdekken. Het toilet in het nabijgelegen bezoekerscentrum is goed toegankelijk, ondanks de iets te hoge toiletpot en de duwknop aan de wastafel.

Genk Cosmodrome Planetariumweg 19 3600 Genk Tel: +32 89 65 55 55 E-mail: kattevennen@genk.be Website: www.kattevennen.be/nl/ cosmodrome

De full dome zaal van de Cosmodrome is een high-tech 360° projectiesysteem. Hier beleef je een ongelooflijk ruimteavontuur. De Cosmodrome beschikt over 110 plaatsen waarvan er 6 stoelen weggenomen kunnen worden zodat rolstoelgebruikers met hun rolstoel kunnen plaatsnemen tussen het publiek. Enkele belevingselementen zijn te hoog geplaatst om vanuit zittende positie te kunnen waarne-

106

men maar de meerderheid is wel toegankelijk. Voor rolstoelgebruikers is er ook een verplaatsbaar toestel beschikbaar dat buiten kan worden opgesteld zodat ook zij naar de sterren kunnen kijken. Er is een aangepast toilet met voldoende draairuimte en beugels. Aan de binnenzijde ontbreekt wel de opstelruimte naast de deurklink, en de opstelruimte naast het toilet wordt verhinderd door de verzorgingstafel. Er is ook een toegankelijke taverne die bereikbaar is met de lift van de Toegangspoort Kattevennen of via het terras. De tafels zijn beperkt onderrijdbaar.

Genk Stadium Goalmine KRC Genk Stadionplein 4 3600 Genk Tel: +32 89 849 668 E-mail: info@goalmine.be Website: www.goalmine.be

NIEUW Hasselt Inclusieve speeltuin De Borggraaf Borggravevijverstraat 3500 Hasselt Tel.: +32 11 23 95 40 E-mail: visit@hasselt.be Website: www.hasselt.be/nl/nieuws/ inclusieve-speeltuin-de-borggraaf

De stad Hasselt is volop bezig met de ombouw van speeltuin De Borggraaf tot de grootste, inclusieve speeltuin van Vlaanderen. De speeltuin wordt een plek waar kinderen met en zonder een beperking, en ongeacht hun leeftijd, samen kunnen spelen. Voor jonge kinderen werden de eerste speeltuigen reeds geplaatst. In een volgende fase volgen ook nog speeltuigen voor oudere kinderen.

Hasselt Jenevermuseum ‘GoalMine’ is uniek in België. GoalMine gaat over het voetbalspel, de spelers, hun omkadering, hun fans, de stadions waarin ze spelen en de lange traditie van het spel met een hulde aan de pioniers van de Limburgse mijnploegen. GoalMine is best te bezoeken in combinatie met een rondleiding in het stadion van KRC Genk: de Stadiontour. Het museum is toegankelijk voor rolstoelgebruikers. De balie is niet onderrijdbaar. De deuren naar het aangepast heren- en damestoilet zijn tamelijk smal: 76 cm. Bovendien is het aangepast herentoilet iets te klein om comfortabel te gebruiken. De ervaren gidsen passen hun rondleiding aan naargelang de mogelijkheden van een groep bezoekers met een lichamelijke of een verstandelijke beperking.

Witte Nonnenstraat 19 3500 Hasselt Tel: +32 11 23 98 60 E-mail: jenevermuseum@hasselt.be Website: www.jenevermuseum.be

Het museum, een expo, een workshop, een proeverij of een optreden: alles geeft zin in ééntje om bij te leren. Een bezoek aan het Jenevermuseum sluit je af met een borreltje in het proeflokaal. Het museum is grotendeels toegankelijk. De authentieke binnenkoer bestaat uit kasseien, mogelijk heb je hulp nodig om deze over te steken. In het museum zelf zijn de meeste ruimtes bereikbaar met de rolstoel. Waar dat niet zo is, is er een alternatief voorzien om de informatie te kunnen bekijken. De Metabox, waar het effect van alcohol op je lichaam geïllustreerd wordt, is

enkel toegankelijk voor wie door een versmalling van 70 cm kan en hulp heeft om de helling te nemen. Ook in het aangepast toilet kan je hulp gebruiken door de nipte ruimte en moeilijk geplaatste beugels. Sommige teksten zijn mogelijk te klein om te kunnen lezen, maar je kan de teksten ook in grootletterschrift verkrijgen in het museum zelf of downloaden op de website.

Hasselt Modemuseum Gasthuisstraat 11 3500 Hasselt Tel: +32 11 23 96 21 E-mail: modemuseum@hasselt.be Website: www.modemuseumhasselt.be

Maaseik Musea Maaseik Markt 45-46 3680 Maaseik Tel: +32 89 81 92 90 E-mail: musea@maaseik.be Website: www.museamaaseik.be

Het Apotheekmuseum en het Regionaal Archeologisch Museum zijn toegankelijk. Er is een rolstoellift aan de ingang. Ze hebben een aangepast, maar krap toilet. Op de hellingen kan assistentie nodig zijn. De Ontdekkingskamer is rolstoeltoegankelijk met een lift.

Maasmechelen

Laat je inspireren door de geschiedenis van de mode én hedendaagse ontwerpers! Twee keer per jaar organiseert het museum een tijdelijke tentoonstelling. Tot 18/2/2024 neemt het je mee in de expo ‘We Need to Talk about Fashion’, waarin je de veranderende inzichten over mode ontdekt. Vrij vlot toegankelijk via hellingen en een lift. Het aangepaste toilet is voor sommige rolstoelgebruikers wat krap.

Terhills, Toegangspoort tot het Nationaal Park Zetellaan 54 3630 Maasmechelen Tel: +32 89 44 04 44 E-mail: terhills@nationaalpark.be Website: www.terhillsnationaalparkhogekempen.be

In het onthaalgebouw bevindt zich een cafetaria, met een buitenterras. Daarnaast ligt een speeltuin voorzien van houtsnippers. Bij het openen van de zware deuren van het bezoekerscentrum kan je hulp nodig hebben. Tijdens de openingsuren staan deze deuren normaal gezien open en de

onthaalmedewerkers helpen graag een handje. Verder is het goed toegankelijk. De balie is beperkt onderrijdbaar, aan dit gedeelte kan je de wandelkaart van het terrein inkijken. Ook het café is toegankelijk, maar het terras werd deels in houtsnippers aangelegd. Er is een goed toegankelijk toilet, al hangt de opklapbare beugel wat hoog. Verschillende speeltoestellen in de speelzone voor de kleinsten zijn ook voor kinderen met een beperkte mobiliteit bespeelbaar. Rolstoelgebruikertjes die niet uit hun stoel kunnen, kunnen de toestellen omwille van de ondergrond wel moeilijk bereiken. De in de signalisatie gebruikte teksten hebben standaard een goed contrast met de achtergrond en zijn vrij groot qua font.

Sint-Truiden Museum DE MINDERE Capucienessenstraat 1-3 3800 Sint-Truiden Tel: +32 11 67 29 71 E-mail: info@demindere.be Website: www.demindere.be

Ontdek in museum DE MINDERE het verhaal van Franciscus van Assisi en hoe zijn voorbeeld 800 jaar na zijn dood nog steeds inspireert met universele waarden als eenvoud, dienstbaarheid en respect. Goed toegankelijk museum met lift en aangepast toilet. Het toilet

LIMBURG | 107

is wel eerder krap en je moet een deur met een breedte van 76cm door kunnen.

Tongeren Gallo-Romeins Museum Kielenstraat 15 3700 Tongeren Tel: +32 12 67 03 30 E-mail: grm@stadtongeren.be Website: www.galloromeinsmuseum.be

In het Gallo-Romeins Museum ontdek je het veelzijdige verhaal van de mens, van de prehistorie tot het einde van de Romeinse tijd. Het museum is vlot toegankelijk, met brede doorgangen, ruime liften en toegankelijke toiletten. Voor blinden en slechtzienden is er het programma Casa Romana.

108

Onder begeleiding van een gids voelen, ruiken en proeven de deelnemers het Romeinse verleden, o.a. via speciaal ontworpen maquettes, en smaken en geuren uit de Gallo-Romeinse keuken.

Zutendaal Entomopolis museum Stalkerweg 3690 Zutendaal Tel: +32 89 25 50 60 E-mail: info@lieteberg.be Website: www.lieteberg.be

Entomopolis neemt je mee naar de wondere en geheimzinnige wereld van de insecten. Het toegangspad bestaat uit grofkorrelig dolomiet. Met de rolstoel laat je je best afzetten

aan de verharde zone vlak voor de ingang. Meld je aan aan de slagboom van de Zuurbroekstraat 16 te Zutendaal en vervolgens mag je doorrijden naar de ingang van het Bezoekerscentrum Lieteberg. De ingang en het gebouw zelf zijn verder vlot toegankelijk. Er is een onderrijdbare balie. In de tentoonstellingsruimte kan je de meeste uitgestalde objecten, schermen en belevingselementen goed bereiken en gebruiken. Enkele zijn wat hoog geplaatst. Ook de leslokalen en het café met terras zijn toegankelijk. De tafels zijn beperkt onderrijdbaar door de centrale poot. Er is een rolstoel beschikbaar. Er zijn 2 goed aangepaste toiletten met beugels en voldoende ruimte. Enkel de opstelruimte aan de binnenzijde naast de klink is wat nipt.

Wandelen & Fietsen NIEUW Beringen

Bilzen

Gele route be-MINE

Toegankelijkheidspad Alden Biesen

be-MINE 1 3580 Beringen Website: www.wandeleninlimburg.be/ nl/wandelroutes/134900074/

Een bijna volledig verharde route (6,3 km) met onderweg info over het oude mijnverleden. Ter hoogte van het mijnmuseum is een passage in gravel, dus niet voor ieder type rolstoel toegankelijk. Bij de startplaats is een rolstoelvriendelijk toilet in de gebouwen van de Toeristische Dienst van Beringen en bij de horecagelegenheid in het duikerscentrum TODI.

NIEUW Beringen Prikkelpad Grauwe Steenstraat 7/2 3582 Beringen - Koersel Tel: +32 11 45 01 91 E-mail: zwartebeek@natuurpunt.be Website: www.dewatersnip.be

Een volledig verharde route (2,5 km) met zintuigenprikkelende belevingselementen op maat van iedereen. De route is raadpleegbaar via www.dewatersnip.be en via www.wandeleninlimburg.be.

Landcommanderij Alden Biesen Kasteelstraat 6 3740 Bilzen Tel: +32 89 51 93 61 E-mail: toerisme@bilzen.be Website: www.alden-biesen.be/ rondleiding

In Alden Biesen werd een toegankelijkheidspad aangelegd tussen de boomgaarden. Zo kunnen minder mobiele mensen ook met een rolstoel of buggy genieten van de mooie natuur rond het kasteel. Je vindt er ook een picknickplaats. Ook in de Engelse tuin werd een toegankelijkheidspad aangelegd. In de onmiddellijke omgeving van Alden Biesen is er een wandeling van 4 km (bewegwijzerd met een groene rechthoek) die geschikt is voor minder mobiele personen en kinderwagens. Een geleid bezoek aan Alden Biesen is ook mogelijk voor rolstoelgebruikers. De gids past de route aan en voor een bezoek aan het kasteel kan je gebruik maken van de lift op de erekoer. Hier en daar kan je wel wat hulp gebruiken. Er is ook een maquette vlakbij het onthaalpunt waarop je de hele site kan voelen. Zo krijg je een mooi totaalbeeld van dit imposante domein.

Bochelt Dagtrips in Bocholt Dorpsstraat 16 3950 Bocholt Tel: +32 89 20 19 30 E-mail: toerisme@bocholt.be Website: visit.bocholt.be

In Bocholt zijn er verschillende bezoekmogelijkheden die je de sfeer van het landelijke Bocholt laten opsnuiven. Zo is er o.a. de mogelijkheid tot huifkar- en koetsentochtjes, een bezoek aan de Alpacaboerderij en zijn er verschillende wandelingen die je via verharde paden naar de mooiste plekjes in en rond Bocholt en zijn deelgemeenten brengen. De uitgebreide informatie krijg je bij Toerisme Bocholt. Bij hen kan je ook de brochure ‘Dagtrips Bocholt’ opvragen met hierin een duidelijk overzicht van de verschillende bezoekmogelijkheden, al dan niet toegankelijk voor mensen met een beperking. Wandelkaarten zijn eveneens beschikbaar.

Dilsen-Stokkem Visitor Center De Wissen: wandelen en fietsen in Dilsen-Stokkem Negenoordlaan 2 3650 Dilsen-Stokkem Tel: +32 89 75 21 71 E-mail: visit@dilsen-stokkem.be Website: www.visitdilsenstokkem.be

Visitor Center De Wissen is een ideaal vertrekpunt om het Maasland te ontdekken waarbij de toerist deze locatie op een unieke manier kan (her)ontdekken. Het gebouw is drieledig. Gelijkvloers komt er een onthaal voor bezoekers en toeristen, op de eerste verdieping krijg je een eerste blik op de cultuur, natuur en historie van het gebied. En op het dak van de toren komt er een uitkijkplatform met panoramisch zicht op het omliggende gebied. Het is een eye-catcher die op het fietsroutenetwerk van veraf zichtbaar is en de mensen naar dit uitzonderlijke gebied van het RivierPark Maasvallei zal uitno-

LIMBURG | 109

digen. De site De Wissen omvat ook nog een guesthouse, een brasserie, verharde wandelroutes, fluisterboten en kampeervlotten. Een extra troef is de uitkijktoren in het wandelgebied Negenoord te Stokkem. De uitkijktoren geeft je een prachtig zicht over het Rivierpark Maasvallei en is ook via een goed wandelpad bereikbaar. Dit wandelgebied ligt aan Visitor Center De Wissen. Er is een toegankelijk openbaar toilet aanwezig.

Genk Nationaal Park Hoge Kempen Winterslagstraat 87 (kantooradres) 3600 Genk Tel: +32 89 65 56 65 E-mail: info@nationaalpark.be Website: www.nationaalpark.be

genieten van een van de talloze evenementen? Of je nu op zoek bent naar rust of net naar een dag vol beleving, in de grootste authentieke Japanse Tuin van Europa kan het allemaal. Goed toegankelijk, maar op de wat steilere hellingen kan assistentie aangewezen zijn. De stapstenen aan de waterval zijn niet rolstoeltoegankelijk, maar er is een omweg voorzien. De brug richting Ceremoniehuis wordt begrensd aan weerszijden door trappen en is niet voorzien van een helling waardoor assistentie noodzakelijk is. Er is een aangepast toilet. Aan de kassa zijn 3 rolstoelen beschikbaar die je op voorhand moet reserveren.

Houthalen-Helchteren Toegankelijke wandelingen

Ook met een beperking kan je de natuurpracht van het Nationaal Park Hoge Kempen bewonderen. Al onze toegangspoorten en een groot deel van de wandelingen zijn toegankelijk voor mensen met een beperking. Alle info op www. nationaalparkhogekempen.be/nl/ andersvaliden. Of reserveer een Ranger voor een ‘Natuurbeleving voor mensen met een beperking’! Het traject en de opdrachten binnen deze activiteit worden aangepast aan de specifieke noden van de deelnemers.

Hasselt Japanse Tuin Gouverneur Verwilghensingel 15 3500 Hasselt Tel: +32 11 23 96 66 E-mail: japansetuin@hasselt.be Website: www.japansetuin.be

Picknicken onder de kersenbloesems, mediteren bij de waterval of 110

Pastorijstraat 30 3530 Houthalen-Helchteren Tel: +32 11 49 21 40 E-mail: visit@houthalen-helchteren.be Website: visit.houthalen-helchteren. be/te-doen/wandelen/toegankelijkewandelingen

Rolstoelvriendelijke wandelingen op rustige en verharde wandelwegen. Meer informatie vind je op de website.

Pietersheim start het avontuur in het Nationaal Park Hoge Kempen. Daar bevindt zich namelijk één van de 9 toegangspoorten. Je krijgt er niet enkel alle nodige informatie over een bezoek aan het park, maar vindt er ook toegankelijke attracties en voorzieningen die op zich al meer dan de moeite waard zijn. Op het kiezelpad naar de ingang hebben rolstoelgebruikers een duwtje nodig. Ook bij het openen van enkele zware deuren kan je wat hulp gebruiken. Via een zwevend looppad - dat ook voor rolstoelgebruikers toegankelijk is kun je als bezoeker op alle verborgen plekjes van de burcht komen. De interactieve spelelementen zijn voor rolstoelgebruikers niet altijd zelfstandig bedienbaar. Daarnaast vind je op het domein ook een kinderboerderij en een speeltuin met enkele toegankelijke speeltuigen. De activiteitentoren is verbonden met 3 andere speeltuigen via een loopvlak. Kinderen in een rolstoel kunnen dus hun eigen parcour tussen de diverse tuigen uitstippelen. Op zithoogte kunnen ze deelnemen aan diverse spelletjes, aanwezig in de diverse speeltuigen. Een zandbak is op zithoogte gemaakt zodat kinderen in een rolstoel makkelijk kunnen aanschuiven.

Lanaken

Lommel

Domein Pietersheim

Wandelen in Lommel

Neerharenweg 12 3620 Lanaken Tel: +32 89 71 21 20 E-mail: visit@lanaken.be Website: www.nationaalparkhogekempen.be/ nl/toegangspoort/pietersheim

Lanaken beschikt over een uitgesproken groen karakter. Naar hartenlust geniet je er van de rust, het open karakter en de schoonheid van de natuur. Vanuit Domein

3920 Lommel Tel: +32 11 39 96 00 E-mail: info@toerismelommel.be Website: www.toerismelommel.be

Vlinderwandeling Kattenbos: Een betoverende wandeling met speelen belevingselementen van kunstenaar Will Beckers telkens vergezeld van een educatieve toelichting en opdrachtjes op kindermaat. Start deze groene lus aan de Zandstraat. Parkeren kan op de ruime parking, met parkeerplaatsen voor

personen met een handicap. Hier starten nog twee andere bewegwijzerde boswandelingen; de oranje lus van 6,5 km (+- 1u45) en de rode lus van 9,4 km (+- 2u30). Iets verderop, op het Kattenrijt, vind je de Leyssensmolen. Een oude korenmolen die werd gebruikt om graan te malen voor boeren uit de streek. De weg er naartoe is eveneens rolstoelvriendelijk. De wandelkaart Kattenbos koop je voor €2,50 bij Toerisme Lommel of online via de webshop van Toerisme Lommel. Stadswandeling in Lommel: Ontdek alle hoogtepunten van Lommel centrum tijdens een historische stadswandeling. Je kan de begeleidende tekst gratis afhalen in het toeristisch kantoor en op eigen houtje wandelen of met een gids (te reserveren via groepen. toerisme@toerismelommel.be). Parkeren kan op de ruime parking (ingang via Adelberpark), met parkeerplaatsen voor personen met een handicap en oplaadpalen voor elektrische wagens (ingang via Lepelstraat). Wandel vanaf de parking naar Dorp via voetgangerweg De Vryheyt. Start aan Toerisme Lommel, Dorp 14, 3920 Lommel. Museumbezoek GlazenHuis: Eindig je wandeling met een bezoek aan museum GlazenHuis, letterlijk en figuurlijk hét warmste plekje van Lommel. Hier brandt de glasoven continu aan meer dan 1100 graden en gloeit het van de creativiteit. Met een MuseumPass heb je gratis toegang. Parkeren kan op de ruime parking (ingang via Adelberpark), met parkeerplaatsen voor personen met een handicap en oplaadpalen voor elektrische wagens (ingang via Lepelstraat). Wandel vanaf de parking naar Dorp via voetgangerweg De Vryheyt. Ingang aan Toerisme Lommel, Dorp 14, 3920 Lommel.

Peer Lieveheersbeestjespad Begijnenvijvers 3990 Peer Tel: +32 11 61 16 02 E-mail: toerisme@peer.be Website: www.peer.be/product/96/ resterheide

Deze route van 1,9 km in het Kolisbos is een rolstoeltoegankelijke route met meerdere belevingselementen. Belangrijk om weten is dat er geen rolstoelvriendelijke toiletten in de omgeving zijn.

Zutendaal Bezoekerscentrum Lieteberg

In het natuurgebied Resterheide in Bosland werden vijf wandellussen uitgetekend. Eén daarvan is het Lieveheersbeestjespad dat is aangepast voor rolstoelgebruikers, kinderwagens en voor blinden en slechtzienden. Het pad, gelegen in de vallei van de Zwarte beek, is 2,5 km lang en beschikt over belevingselementen.

Pelt Wandelen met Wielen Jeugdlaan 2 3900 Pelt Tel. +32 11 94 94 90 E-mail: vrijetijd@gemeentepelt.be Website: www.gemeentepelt.be/ belevingspad-wandelen-met-wielen

Een volledig verharde route (2 km) met onderweg belevingselementen op maat. Het startpunt is gelegen aan de MS-kliniek waar rolstoelvriendelijk sanitair bezocht kan worden. De route is ook raadpleegbaar via: www.wandeleninlimburg.be/nl/ wandelroutes/3377796/.

Stalkerweg 3690 Zutendaal Tel: +32 89 25 50 60 E-mail: info@lieteberg.be Website: www.lieteberg.be

Bij Bezoekerscentrum Lieteberg vind je informatie over wandelen fietsroutes in het nationaalpark en over heel Limburg alsook allerlei leuke tips over bezienswaardigheden en evenementen in de buurt. Je vindt er ook een blotevoetenpad, dit is echter niet rolstoeltoegankelijk. Het toegangspad bestaat uit grofkorrelig dolomiet. Met de rolstoel laat je je best afzetten aan de verharde zone vlak voor de ingang. Meld je aan aan de slagboom van de Zuurbroekstraat 16 te Zutendaal en vervolgens mag je doorrijden naar de ingang van het bezoekerscentrum. Er zijn twee aangepaste toiletten aanwezig.

Pelt Wielenweg Torenstraat 3910 Neerpelt Tel: +32 11 78 52 59 E-mail: info@rllk.be Website: www.wandeleninlimburg.be

LIMBURG | 111

NOTITIES

112

NOTITIES

NOTITIES | 113

NOTITIES

114

NOTITIES

NOTITIES | 115

116