91 shots by TOMAMI

Paweł Stelmach

Hubert Burzawa Marek Dziedzic

Myślę, że fotografie powinny prowokować i nie pokazywać tego, co jest już znane. Nie wymaga ani wielkiej siły, ani magii odtworzenie czyjejś twarzy na zdjęciu. Magią jest postrzeganie ludzi w zupełnie nowy sposób.

I think photographs should be provocative and not tell you what you already know. It takes no great powers or magic to reproduce somebody’s face in a photograph. The magic is in seeing people in new ways.

Ich denke, die Fotografien sollen provozieren und nicht das darstellen, was schon bekannt ist. Man braucht weder große Kraft noch Magie, um ein Gesicht auf dem Foto zu rekonstruieren. Magie ist dann, wenn man Leute auf ganz neue Art und Weise wahrnimmt. Duane Michals

SHOTS

Images from Azoty Tarnów

Kuba K amiński Miłosz Kr ajewski Izabela Urbaniak

SHOTS

Myślę, że najlepsze fotografie powstają na obrzeżach wydarzeń. Fotografując w różnych sytuacjach zawsze najciekawsze zdjęcia powstawały nie w samym centrum wydarzeń, tylko w ich otoczeniu.

I think the best pictures are often on the edges of any situation. I don’t find photographing the situation nearly as interesting as photographing the edges.

Ich denke, die besten Fotos entstehen am Rande der Geschehnisse. In verschiedenen Situationen fotografierend entstehen die interessantesten Fotos immer nicht im Zentrum der Geschehnisse sondern in deren Umgebung. William Albert Allard

SHOts Obrazy | Images | Bilder

Opening the pages of “91 shots”, we begin a journey

Die Blätter von „91 shots” aufschlagend, treten wie eine Reise an,

transcending the borders of words, we discover a true

die die Grenze von Worten überschreitet. Wir entdecken die wahre

terra incognita hidden in a landscape of simple details, events

terra incognita, die in der Landschaft einfacher Details versteckt

passed with indifference by their protagonists and everyday

bleibt, mit der Gleichgültigkeit ihrer Helden und Schauspieler des

actors, contaminated by esthetic disdain by those who, while

Alltages sich ereignender Geschehnisse, verseucht mit ästhetischer

seeking Art, are unable to notice the natural beauty

Verachtung derer, die nach der Kunst suchend, nicht im Stande

and power of visible things.

sind, die natürliche Schönheit und die Macht der sichtbaren Dinge wahrzunehmen.

They, after all, while seeing nothing in darkness and seeing nothing when dazzled by light, will always be like the blind.

Diejenigen jedoch, die im Dunkeln nichts sehen, auch wenn sie

For one needs courage to be carried away by the undertow of

mit Licht geblendet werden, werden immer zu Blinden. Man muss

images exploding with the energy of life, releasing a distinct,

nämlich Mut haben, um sich von den reißenden Bilderfluten

sonorous rhythm from the hollow bottom of domesticated

forttragen zu lassen, die mit einer Energie explodieren, die den

monotony and to suddenly, within factory walls, feel the

ausdrucksstarken und bedeutsamen Rythmus aus dem dumpfen

pulse of the eternal course of things. We will then stand in

Grund der domestizierten Monotonie herauslösen, um dann

a point where the past collides with the future and wordlessly

plötzlich in den Fabrikmauern den Pulsschlag vom uralten

discover how little they matter and how little

Lauf der Dinge zu spüren. Wir gelangen dann an den Punkt des

they differ in essence.

Zusammenstoßes von der Vergangenheit mit der Zukunft, ohne ein Wort entdecken wir hier, wie wenig sie wiegen und wie wenig sie

Halting by the consecutive shapes and faces imprinted in

sich in ihrem Wesen voneinander unterscheiden.

the frames of “91 shots” we will see a city of living people concealed within the factory for over 100 years. Different

Sich an den in Ausschnitten „91 shots” abgedruckten folgenden

from those we know – pulsing with the lethal megavoltage

Rundungen und Gesichter anhaltend werden wir die in der

born in the epicentre of universal destruction caused by the

Fabrik seit fast 100 Jahren versteckte Stadt lebendiger Menschen

passage of time. Here, on the axis of time, the calendar loses

erkunden. Eine ganz andere, als die, die wir kennen – mit einer

its murderous might. It’s here that it hasn’t demolished man

tödlichen Spannung von Megavolte pulsierend, die im Epizentrum

and the great sensitive organism which comprises our world.

der täglichen Vernichtung entsteht, die durch die vergehende Zeit verursacht wird. Hier auf der Zeitachse verliert der Kalender seine mörderische Kraft. Hier hat er den Menschen und den großen sensiblen Organismus, der unsere Welt ist, nicht demoliert…

Credo

Otwierając karty „91 shots”, rozpoczynamy podróż przekraczającą granicę słów, odkrywamy prawdziwą terra incognita ukrytą w krajobrazie prostych detali, wydarzeń mijanych z obojętnością przez ich bohaterów i aktorów dnia codziennego, skażonym estetyczną wzgardą tych, którzy szukając Sztuki, nie potrafią dostrzec naturalnego piękna i potęgi rzeczy widzialnych. Oni jednak, skoro nie widzą nic w ciemności i nie widzą nic oślepieni światłem, zawsze będą jak ślepcy. Trzeba bowiem mieć odwagę, by dać się unieść rwącym nurtom obrazów, które eksplodują energią życia, uwalniają wyrazisty, donośny rytm z głuchego dna udomowionej monotonii i nagle w fabrycznych murach poczuć tętno odwiecznego biegu rzeczy. Staniemy wówczas w punkcie zderzenia przeszłości z przyszłością, tutaj bez słowa odkryjemy jak niewiele ważą i jak niewiele różnią się one w swej istocie. Zatrzymując się przy odciśniętych w kadrach „91 shots” kolejnych kształtach i twarzach zobaczymy w fabryce ukryte od blisko 100 lat miasto żywych ludzi. Inne od tych które, znamy – pulsujące zabójczym napięciem megawoltów, jakie powstaje w epicentrum powszechnego zniszczenia dokonywanego przez upływający czas. Tutaj na osi czasu kalendarz traci morderczą siłę. Tutaj nie zdemolował człowieka i wielkiego wrażliwego organizmu, jakim jest nasz świat…

Zakłady Azotowe in Tarnów-Mościce S.A. is one of the largest chemical companies in Central Europe and a strong Capital Group listed on the Warsaw Stock Exchange as well as a recognized brand of fertilizers, construction plastics and modern technological solutions used on all continents.

Die Stickstoffwerke in Tarnów-Mościce AG sind eine der größten Chemiefirmen in Mitteleuropa und eine starke an der Warschauer Börse notierte Kapitalgruppe sowie eine bekannte Marke von Düngern, Konstruktionsstoffen und modernen technologischen Lösungen, die auf allen Kontinenten eingesetzt werden.

This, however, is merely the place’s material dimension – sufficient if we believe that the only existing state is matter with numbers as its substance. However, if we reject this view for a moment, we will step out to an open space where – as we move away from indicators and indices – these physical elements lose their hues and become blurred. We will discover that the basic element of Zakłady Azotowe in Tarnów Mościce S.A., previously Państwowa Fabryka Związków Azotowych consists of several generations of thousands of people who, since 1927, have been forging this place’s identity. There is not an iota of exaggeration or artificial pathos in this statement. In 1927, when people with the daring idea of erecting a factory and settlement for thousands of its employees appeared within just a few kilometers from the Renaissance Tarnów old town and Gothic cathedral towering over it for centuries, it was a notion unsupported by any previous experience of the senses. At times “it appeared anachronistic and paradoxical”, as recalled by the construction’s initiator, the President of Poland, Ignacy Mościcki (1926-1939). Each day he protested against any delays or inertia. The idea of a great project fired the imaginations of the thousands who comprised the first crew of builders. A process once begun could not be stopped. The sprouting giants of a large-scale industrial island changed the landscape of “peaceful wooden villages gazing over fields of grain and meadows” overnight, growing into the organism of the nearby town which watched this triumph of heretics with troubled dismay. A “veritably American haste, reminiscent of images of the gold rush” reigned supreme. An atmosphere which was to become the genius loci of the place also hung in the air: “One could feel here the need to adapt external beauty to internal harmony” – Ignacy Mościcki wrote. On January 18, 1930 the factory’s grand opening ceremony took place. At that time, one of Europe’s most modern plants of the 1930s had to emerge victorious “from the fire of life”...

Das ist aber nur die materielle Dimension dieses Ortes – ausreichend unter der Voraussetzung, dass wir annehmen, dass ein einziges existierendes Dasein die Materie ist, und die Zahlen den Inhalt bilden. Wenn wir jedoch für einen Augenblick diese Perspektive aufgeben, dann treten wir auf eine offene Landschaft, wo – von den Kennziffern und Indexen abweichend – alle diese physischen Elemente ihre Farbe verlieren, immer undeutlicher werden. Wir entdecken, dass das Grundradikal der Stickstoffwerke Tarnów-Mościce AG, früher Volksfabrik für Stickstoffe, ein paar Generationen von Tausenden von Leute sind, die seit 1927 die Identität dieses Ortes geschaffen haben und immer noch schaffen. Und an diesem Ort gibt es nicht eine Prise der Übertreibung und des künstlichen Pathos. Als im Jahre 1927 in einer Entfernung von lediglich einigen Kilometern der Renaissancealtstadt von Tarnów und der sie seit Jahrhunderten überragenden gotischen Kathedrale Leute erschienen sind mit der tapferen Idee der Errichtung der Fabrik und einer Siedlung für Tausende von Arbeitern, war das eine Unternehmung, die durch keine sinnliche Erfahrung gestützt war. Manchmal schien es „geradezu ein Anachronismus oder ein Paradox”, wie sich der Initiator des Baus, der Präsident der Republik Polen Ignacy Mościcki (1926-1939) erinnert hat. Jeden Tag hat er gegen jegliche Verspätung oder Lähmung protestiert. Die Idee eines großen Projektes und eines besseren Lebens hat das Feuer der Phantasie in Tausenden von Leuten entfacht, die das erste Bauteam gebildet haben. Der einst begonnene Prozess war nicht mehr aufzuhalten. Die wachsenden Kolosse der großindustriellen Insel haben von einem Tag auf den anderen die Landschaft von „ruhigen hölzernen Dörfern hinter dem Getreide und den Wiesen blickend“ verändert, sind in den Organismus der nahe gelegenen Stadt hineingewachsen, die mit der unliebsamen Verwunderung den Triumph Andersgläubiger beobachtet haben. Überall herrschte „wahrhaftig amerikanische Hektik, die an die Bilder aus dem Leben der Goldgräber erinnert”. Es herrschte auch eine Atmosphäre, die für immer genius loci dieses Ortes wurde: „Man spürte hier das Bedürfnis nach der Anpassung der äußeren Schönheit an die innere Harmonie ” – hat Ignacy Mościcki geschrieben. Am 18 Januar 1930 wurde die Fabrik festlich eröffnet. Jetzt musste die Fabrik, eine der modernsten in den 30er Jahren des 20. Jahrhundert, siegreich „durch das Feuer des Lebens” kommen...

Perhaps this is why Azoty Tarnów is something more than just a factory producing and selling its output. It’s like every homeland – there’s a place for everyone. If one grows to love this piece of the great big world once, he will forever remain a patriot. No tempest of history, change, restructuring or privatization can alter this since, even now, in an era of technocracy and econometrics, everything depends solely on people... This is a faith which must be passed on. It’s for this very reason that this publication came into being. Tarnów-Mościce, June 30, 2010

Vielleicht deswegen sind Stickstoffwerke Tarnów etwas mehr als nur eine Fabrik, die ihre Produkte herstellt und verkauft. Hier ist es so, wie in jedem Heimat – für alle gibt es einen Platz. Wenn jemand sich in dieses Stück Welt einmal verliebt, bleibt er für immer ein Patriot. Dies zu ändern sind weder Unruhen des Schicksals noch Änderungen, Umstrukturierungen oder Privatisierungen imstande, weil selbst heute in der Epoche der Technokratie und Ökonometrie alles nur von den Leuten abhängt… Diesen Glauben muss man an andere weiterleiten. Und eben zu diesem Zweck ist diese Publikation entstanden. Tarnów-Mościce, den 30. Juni 2010

Habitat

Zakłady Azotowe w Tarnowie-Mościcach S.A. to jedna z największych firm chemicznych w Europie Środkowej i silna Grupa Kapitałowa notowana na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych oraz rozpoznawalna marka nawozów, tworzyw konstrukcyjnych i nowoczesnych rozwiązań technologicznych stosowanych na wszystkich kontynentach. To jednak tylko jeden, materialny wymiar tego miejsca – wystarczający, pod warunkiem, że uznamy, iż jedynym istniejącym bytem jest materia, a treścią liczby. Jeśli jednak na chwilę odrzucimy tę perspektywę, to wejdziemy na otwartą przestrzeń, gdzie – w miarę oddalania się od wskaźników i indeksów – te fizyczne elementy stracą barwę, staną się coraz mniej wyraźne. Odkryjemy, że podstawowym pierwiastkiem Zakładów Azotowych w Tarnowie-Mościcach S.A., a dawniej Państwowej Fabryki Związków Azotowych jest kilka pokoleń tysięcy ludzi, którzy od 1927 roku tworzyli i nadal tworzą tożsamość tego miejsca. I nie ma w tym stwierdzeniu krztyny przesady lub sztucznego patosu. Kiedy w 1927 roku w odległości zaledwie kilku kilometrów od renesansowej tarnowskiej starówki i górującej nad nią od stuleci gotyckiej katedry pojawili się ludzie ze śmiałą ideą wzniesienia tu fabryki i osady dla tysięcy jej pracowników, było to pojecie którego nie wspierało żadne doświadczenie zmysłowe. Czasami wręcz „wydawało się anachronizmem lub paradoksem”, jak wspominał inicjator budowy, Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej Ignacy Mościcki (1926-1939). Każdego dnia protestował przeciwko wszelkiemu opóźnieniu lub bezwładowi. Idea wielkiego projektu i lepszego życia rozpaliła ogień wyobraźni tysięcy ludzi, którzy stworzyli pierwszy zespół budowniczych. Raz rozpoczętego procesu nie można było powstrzymać. Wyrastające kolosy wielkoprzemysłowej wyspy z dnia na dzień zmieniały krajobraz „spokojnych drewnianych wsi spoglądających zza zbóż i łąk”, wrastały w organizm pobliskiego miasta, które z przykrym zdumieniem obserwowało ten triumf innowierców. Wszędzie panował „iście amerykański pośpiech, przypominający obrazki z życia poszukiwaczy złota”. Panowała też atmosfera, która na zawsze pozostała genius loci tego miejsca: „Odczuwało się tu potrzebę dostosowania piękna zewnętrznego do harmonii wewnętrznej” – pisał Ignacy Mościcki. 18 stycznia 1930 roku dokonano uroczystego otwarcia fabryki. Teraz fabryka, jedna z najnowocześniejszych w Europie lat 30. XX wieku, musiała zwycięsko „przejść przez ogień życia”... Może dlatego Azoty Tarnów są czymś więcej, niż fabryką produkującą i sprzedającą swoje wyroby. Tu jest tak, jak w każdej ojczyźnie – dla wszystkich jest miejsce. Jeśli ktoś ten skrawek wielkiego świata raz pokocha, na zawsze pozostanie patriotą. Nie są w stanie zmienić tego żadne dziejowe burze, zmiany, restrukturyzacje i prywatyzacje, bo nawet dzisiaj w epoce technokratyzmu i ekonometrii, wszystko zależy tylko od ludzi... Trzeba tę wiarę przekazać innym. I w tym właśnie celu powstała ta publikacja. Tarnów-Mościce, 30 czerwca 2010

What would the world be worth without the indestructible works of human thought and talent, whose most beautiful creation are the masterpieces of art and culture? Without the olympic achievements of mind and body struggling with their own weaknesses? It would remain priceless, although in all certainty not as beautiful. These secrets were uncovered by people who for centuries acted as artists’ patrons and invested in things of beauty, although beauty is hard to measure and appraise. They had to trust their intuition and the senses of painters, musicians and architects who they entrusted with the execution of their ideas. For decades, interesting and intriguing things have also been developed in the small fragment of the world comprising the district born from the factory-town of Zakłady Azotowe in Tarnów-Mościce S.A. Inspired and created from the grass roots up by a plant which breathed life into Mościce, their character fired in a crucible of a few generations. We will not find this out without visiting this place, without meeting and talking with the people who cross the factory gates on a daily basis. In times of simple slogans we will only hear the clatter of advertising messages and equally simplistic images. Does advertising and marketing, however, form the whole truth about us? A memory to leave as a legacy to our heirs? This is the question which inspired the ATT Photo Award photography competition. Organized by Zakłady Azotowe in Tarnów-Mościce S.A., it aimed to free the imagination of photographers who accepted the challenge of preserving the “unique proprietary photographic presentation of Zakłady Azotowe in Tarnów-Mościce S.A.”. Within the space of a few weeks since it was announced, works by 164 authors were submitted to the organizer, nearly one thousand photographs. They left the factory walls to reach the jury presided over by Tomek Sikora and professor Piotr Kunce. Spread on the floor and walls of a studio in a Kraków tenement, they literally burst with the styles and characters of their authors. Taming this element, finding the key to its order was one of the most difficult tasks faced by the jury – unrestrained by the project’s organizer, yet responsible for the work which was to be created. Nevertheless, the freedom to choose was severely restricted – only 5 of the authors were to become finalists... When the first finalists were awaited in Tarnów, it wasn’t known until the last moment if the people who – often for the first time – faced such a diverse and living object wouldn’t become lost within the frames of the huge portrait they were to create during a 3-day session. After a few journeys into the depths of the labyrinth of buildings and installations, however, it turned out that the key to the factory’s “heart” were arbitrarily encountered people, ordinary workers who, in a situation which was very new for all concerned were – as one of the finalists recalls – “wonderfully friendly and didn’t put up barriers which impede and, in many cases, make photography impossible”. Conversations with people who readily talked about their work, their lives, resulted in many of the photos being taken incidentally. This is the source of their authenticity, the sincerity emanating from the images which wound up in the collection we are able to present today.

Was wäre die Welt wert ohne die unvergänglichen Werke des menschlichen Gedankens und Talents, deren der schönste Ausdruck die Meisterwerke der Kunst und Kultur sind? Ohne die olympischen Errungenschaften des Gemüts und des Körpers, die sich mit den eigenen Schwächen auseinandersetzen? Sie bliebe weiter unschätzbar, wäre aber sicher nicht so schön. Das Geheimnis wurde entdeckt durch die Leute, die seit Jahrhunderten Gönner der Künstler waren und in schöne Dinge investiert haben, obwohl das Schöne schwer zu messen und zu schätzen ist. Sie mussten sich auf ihre Intuition verlassen und die Sinne der Kunstmaler, Musiker und Architekten, denen sie ihre Ideen zur Realisierung anvertraut haben. Auch auf diesem kleinen Stück Welt, im Stadviertel um die Fabrikstadt der Stickstoffwerke in Tarnów-Mościce AG entstehen seit Jahrzehnten interessante und spannende Sachen. Inspiriert und von Grund auf geschaffen von den Werken, die Mościce das Leben gegeben haben, im Schmelztiegel mehrerer Generationen den Charakter geschmolzen hat. Wir erfahren das aber nicht, wenn wir den Ort nicht selber besuchen, uns mit den Leuten hier nicht treffen und mit denen nicht sprechen werden, die jeden Tag durch das Tor die Fabrik betreten. In den Zeiten der einfachen Losungen werden wir nur das Rattern der Werbebotschaften und ebenso einfacher Bilder hören. Sind aber Werbung und Marketing die ganze Wahrheit über uns? Der Nachlass, den wir unseren Nachkommen hinterlassen? Die Frage wurde zur Inspiration für den Fotowettbewerb ATT Photo Award. Veranstaltet durch die Stickstoffwerke in Tarnów-Mościce AG hatte er zum Ziel, die Phantasie der Fotografen zu lösen, die die Herausforderung „einzigartiger Autorenfotopräsentation der Stickstoffwerke in Tarnów-Mościce AG“ unternommen haben. Binnen weniger Wochen seit der Ausschreibung des Wettbewerbes wurden unter der Adresse des Veranstalters die Arbeiten von 164 Autoren, fast eintausend Fotografien, eingereicht. Sie haben die Mauern der Fabrik verlassen, um in die Hände der Jury unter Vorsitz von Tomasz Sikora und dem Professor Piotr Kunce zu gelangen. Am Boden und an den Wänden eines Ateliers in einem der Krakauer Miethäuser auseinander gefaltet sind sie geradezu mit den Stilen und Charakteren von ihren Autoren explodiert. Die Naturgewalt zu bändigen, den Schlüssel, sie zu ordnen, war eine der schwierigsten Aufgaben, vor der die Jury stand – uneingeschränkt durch den Veranstalter der Unternehmung, aber verantwortlich für das Werk, das gerade entstehen sollte. Trotzdem war die Freiheit der Auswahl sehr eingeschränkt – ins Finale konnten nur 5 Autoren kommen… Wenn man in Tarnów die ersten Finalisten erwartet hat – bis zum letzten Augenblick wusste man nicht, ob sich die Leute, die nicht selten zum ersten Mal vor ein so unterschiedliches und lebendiges Objekts getreten sind, nicht in dem Ausmaß eines so großen Porträts verlieren, welches sie binnen drei Fototagen zu leisten hatten. Nach einigen Ausflügen in die Tiefe des Irrgartens von Gebäuden und Anlagen hat sich jedoch erwiesen, dass die zufällig getoffenen Leute der Schlüssel zum Herzen der Fabrik waren, die einfachen Arbeiter, die in der für alle neuen Situation – wie sich einer der Finalisten erinnert – „wunderbar freundlich waren und keine Barrieren geschaffen haben, die das Fotografieren erschweren und in manchen Fällen gar unmöglich machen ”. Gespräche mit den Leuten, die gerne über ihre Arbeit und ihr Leben erzählt haben, haben verursacht, dass viele der Fotos beiläufig entstanden sind. Und das ist die Quelle ihrer Authentizität, der Ernsthaftigkeit, die von diesen Fotos ausstrahlt, die zu der Sammlung geworden sind, die wir heute präsentieren können.

Azoty Tarnów leaves this truth about itself in the care of future generations and all the Readers of “91 shots”...

Azoty Tarnów hinterlässt die Wahrheit über sich selbst unter der Betreuung der künftigen Generationen und aller Leser von „91 shots”…

Testo

Ile byłby wart świat bez niezniszczalnych dzieł ludzkiej myśli i talentu, którego najpiękniejszym wyrazem są arcydzieła sztuki i kultury? Bez olimpijskich osiągnięć umysłu i ciała zmagających się z własnymi słabościami? Wciąż pozostałby bezcenny, ale z pewnością nie byłby tak piękny. Tajemnice te odkryli ludzie, którzy od stuleci byli protektorami artystów i inwestowali w rzeczy piękne, choć piękno trudno zmierzyć i wycenić. Musieli zaufać intuicji i zmysłom malarzy, muzyków, architektów, którym powierzyli do realizacji swoje idee. Również na tym małym skrawku świata, jakim jest dzielnica zrodzona wokół fabryki-miasta Zakładów Azotowych w Tarnowie-Mościcach S.A, od dziesięcioleci powstają rzeczy ciekawe i intrygujące. Inspirowane i tworzone od podstaw przez zakład, który dał Mościcom życie, w tyglu kilku pokoleń wypalił ich charakter. Nie dowiemy się tego jednak nie odwiedzając tego miejsca, nie spotykając się i nie rozmawiając z ludźmi, którzy codziennie przekraczają bramę fabryki. W czasach prostych haseł usłyszymy tylko terkot reklamowych komunikatów i równie prostych obrazów. Czy jednak reklama i marketing jest całą prawdą o nas? Wspomnieniem, które mamy zostawić naszym spadkobiercom? To pytanie stało się inspiracją konkursu fotograficznego ATT Photo Award. Zorganizowany przez Zakłady Azotowe w Tarnowie-Mościcach miał wyzwolić wyobraźnię fotografików, którzy podjęli wyzwanie utrwalenia „unikalnej autorskiej prezentacji fotograficznej Zakładów Azotowych w Tarnowie-Mościcach S.A.”. W ciągu kilku tygodni od jego ogłoszenia na adres organizatora wpłynęły prace 164 autorów, blisko tysiąc fotogramów. Opuściły mury fabryki, by trafić w ręce jury pod przewodnictwem Tomka Sikory i profesora Piotra Kunce. Rozłożone na podłodze, ścianach studia w jednej z krakowskich kamienic wprost eksplodowały stylami i charakterami ich autorów. Okiełznanie tego żywiołu, odnalezienie klucza do jego uporządkowania było jednym z najtrudniejszych zadań, przed jakim stanęło jury – nieskrępowane przez organizatora przedsięwzięcia, ale odpowiedzialne za dzieło, które miało powstać. Mimo to, wolność wyboru była bardzo ograniczona – finalistami miało zostać tylko 5 autorów… Kiedy w Tarnowie oczekiwano na pierwszych finalistów, do ostatniej chwili nie było wiadomo, czy ludzie, którzy – nierzadko po raz pierwszy – staną w obliczu tak różnorodnego i żywego obiektu nie zagubią się w skali tak ogromnego portretu, jaki mieli wykonać w czasie 3-dniowej sesji. Po kilku wyprawach w głąb labiryntu budynków i instalacji okazało się jednak, że kluczem otwierającym „serce” fabryki byli napotkani przypadkowo ludzie, zwykli pracownicy, którzy w tej dla wszystkich nowej sytuacji byli – jak wspomina jeden z finalistów – „cudownie przyjaźni i nie tworzyli barier, które utrudniają, a w wielu przypadkach uniemożliwiają fotografowanie”. Rozmowy z ludźmi, którzy chętnie opowiadali o swojej pracy, o życiu sprawiły, że wiele zdjęć powstawało mimochodem. I to jest źródłem ich autentyczności, szczerości emanujących ze zdjęć, które trafiły do kolekcji, jaką dzisiaj możemy zaprezentować. Azoty Tarnów pozostawiają tę prawdę o sobie pod opieką przyszłych pokoleń i wszystkich Czytelników „91 shots”...

This photogr aph’s spellbinding nature lies in the different story I read every time I look at it. The relationship between two living beings amuses me and leads to contemplation at the most basic level of life.

Der Reiz dieses Fotos besteht darin, dass jedes Mal, wenn ich es anschaue, lese ich eine ganz andere Geschichte darin. Dieses Verhältnis zwischen den beiden lebendigen Geschöpfen Macht mir Freude und bringt mich zu den Überlegungen auf der Grundebene des Lebens.

Urok tego zdjęcia polega na tym, że za k ażdym r azem patrząc na nie odczytuję inną historię. Ta relacja między dwoma istotami żyjącymi Bawi mnie i sprowadza do kontemplacji na poziomie podstawowej płaszczyzny życia. Tomek Sikor a

Gr and

Prix

In 1993 I travelled to many arts academies throughout Europe where education in photography was conducted. At the Fine Arts Academy in Kempen in the Netherlands I was offered a small publication about the school. On the first page was a photograph of the phone receptionist, the first person to have contact with when calling the school. I remembered that prospectus well – an image of society humanizing interpersonal relations through a display of everyday life. The organizer of a project like the ATT Photo Award is an excellent example of a patron who does not set preconditions but supports absolutely non-commercial activities. I don’t know anyone else like that at the moment which is why I would first like to direct words of my highest regard for the management of Azoty Tarnów. And if I began this text with the Dutch example, it was because that was an extremely rare attempt to talk about myself. Today, in supporting such an initiative, Azoty stand in line with companies caring for European cultural traditions while remaining in the background themselves. The project executors – Azoty Tarnów and Grupa Tomami, took great care in organizing the contest and conducted it perfectly. The graphic standard and functionality of websites accompanying the event and the publication’s layout are further points scored to the contest’s advantage. My opinion of the photographs found in the album is high. The photographers were gripped by the subject documentary, a graceful genre, more graceful than the high technology also present on the premises. The final six were selected after many hours of poring through portfolios submitted by 164 photographers from the whole of Poland. It wasn’t easy, as each one wanted to put their best side forward. When the secretary revealed the names of the chosen individuals, we – the jurors – were dazed by the analysis of their works’ virtues. The awarded photographs depict ordinary people in their everyday working environment. Workers smile at us surrounded by reproductions of female nudes in the background, pin-up models – a dream of many men. Black-and-white photography, rare in the present day, seemingly eradicates these images’ appeal, thereby boosting the documentary’s power. Yet does it really? The elimination of colour, in all likelihood also attractive, causes us to pay greater attention to the qualities embedded in the photographs, such as light, shades of gray and deep shadows, planes of focus, selected motifs. These are ostensibly obvious elements, however, viewing the photographs in the album we feel they were taken by individuals with a certain sensitivity and tenderness. Yes, that’s right, tenderness, because even when shooting a difficult “landscape” the authors imbued it with spirit. The presence of Azoty’s people in many images reveals the “human” character of the publication which I mentioned at the beginning. A friend of mine once put together an album for the 50th anniversary of the Polish Press Agency. It was the individual presented within who turned out to be the most important. It’s good that the winning photographer is one for whom the individual is the most important subject.

Im Jahre 1993 habe ich eine Reise durch viele Kunstschulen unternommen, in denen man die Kunst der Fotografie unterrichtet hat. In der Kunstakademie in Kempen in den Niederlanden hat man mir eine Publikation über die Schule geschenkt. Auf der ersten Seite gab es ein Foto von einer Telefonistin, der ersten Person, mit der man in Kontakt trat, wenn man die Schule angerufen hat. Nicht ein Foto von einem Rektor, einem Direktor oder einem Kanzler sondern einem einfachen Fragment der Wirklichkeit. Ich habe mir diesen Katalog gut eingeprägt, ein Bild der Gesellschaft, die die zwischenmenschlichen Beziehungen durch das Zeigen des Alltäglichen humanisiert. Der Veranstalter einer solchen Unternehmung wie des Fotowettbewerbs ATT Photo Award ist ein vortreffliches Beispiel für einen Gönner, der keine Voraussetzungen stellt, sondern völlig unkommerzielle Tätigkeiten unterstützt. Zur Zeit kenne ich keinen anderen solchen Mäzen und deswegen richte ich gleich am Anfang meine Bewunderungsworte an die Direktion der Stickstoffwerke in Tarnów. Und wenn ich den Text mit dem niederländischen Beispiel angefangen habe, so ist es nur deswegen, weil es eine äußerst seltene Art und Weise war, über sich selbst zu sprechen. Azoty Tarnów, solch eine Initiative unterstützend, stellt sich heute in eine Reihe von Firmen, die für die europäischen Kulturtraditionen sorgen, sich gleichzeitig in den Hintergrund zu stellen. Die Veranstalter des Projektes – die Stickstoffwerke in TarnówMościce und die Gruppe Tomami, haben für das Stattfinden des Wettbewerbs gesorgt und ihn in seiner Gesamtheit durchgeführt. Das graphische Niveau und die Funktionalität der das Ereignis begleitenden Internetseiten und des Publikationslayouts sind weitere Pluspunkte des Wettbewerbs. Die Fotos, die in das Album aufgenommen wurden, schätze ich hoch. Die Fotografen wurden von dem Sozialdokument hingerissen, das immer ein anmutiges Thema ist, sogar ein anmutigeres als die Hochtechnologie, die auch im Werk zugegen ist. Die sechs Finalisten wurden nach stundenlanger Bewertung der durch 164 Fotografen aus ganz Polen zugeschickten Portfolien ausgewählt. Dies war nicht so einfach, weil jeder von ihnen sich von seiner besten Seite zeigen wollte. Wenn der Schriftführer die Namen der ausgewählten Personen veröffentlichte, uns, den Preisrichtern, wurde schwindelig von den zu analysierenden Vorzügen ihrer Arbeiten. Die preisgekrönten Fotografien zeigen einfache Leute an ihrem alltäglichen Arbeitzplatz. Uns lachen die Arbeiter an, die im Hintergrund um sich herum die Abbildungen von nackten Frauen, Kalendermodels – Träumen von vielen Männern – haben. Die schwarz-weiße Aufnahme, eine sehr seltene Erscheinung in der heutigen Zeit, eliminiert die Anziehungskraft nur scheinbar, sondern verstärkt die Kraft des Dokumentes. Ist es wirklich so? Die Elimination der Farbe, die wahrscheinlich auch attraktiv war, hat bewirkt, dass wir ein größeres Gewicht auf die in den Fotos geschlossenen Werte wie Licht, Grauwerte und Schattierungen, Schärfentiefe und ausgewählte Motive legen. Die Elemente sind scheinbar offensichtlich, und trotzdem, wenn wir auf die Fotografien aus dem Album schauen, haben wir das Gefühl, dass sie von Menschen mit sonderbarer Sensibilität und Feingefühl gemacht worden sind. Ja, genau, mit Feingefühl, denn auch wenn sie eine schwierige „Landschaft“ fotografiert haben, haben sie ihr Seele verliehen. Die Gegenwart der Menschen aus Azoty Tarnów auf vielen der Fotografien zeigt den menschlichen Akzent der Publikation, den ich schon am Anfang erwähnt habe. Ein Freund von mir hat einst ein PAP-Album zum fünfzigjährigen Jubiläum bearbeitet. Am wichtigsten hat sich der in ihm verewigte Mensch erwiesen. Es ist also gut, dass ein Fotograf Preisträger geworden ist, für den eben der Mensch das wichtigste Thema geblieben ist.

Die Landschaft und der Mensch... | landscape and Man... | Pejzaż i Człowiek…

W 1993 roku odbyłem podróż po wielu szkołach artystycznych w Europie, w których prowadzono edukację fotograficzną. W Akademii Sztuk Pięknych w Kempen w Holandii ofiarowano mi małe wydawnictwo o uczelni. Na pierwszej stronie było zdjęcie telefonistki, pierwszej osoby, z którą się miało kontakt telefonując do szkoły. Nie zdjęcie rektora, dyrektora, kanclerza tylko prosty fragment rzeczywistości. Zapamiętałem dobrze ten katalog – obraz społeczeństwa humanizującego relacje międzyludzkie, poprzez pokazywanie codzienności. Organizator przedsięwzięcia takiego, jak konkurs ATT Photo Award to wspaniały przykład mecenasa, który nie stawia warunków wstępnych, ale wspomaga działania absolutnie niekomercyjne. Nie znam na razie takiego drugiego i dlatego kieruję na początek słowa swojego najwyższego uznania dla dyrekcji Azotów Tarnów. I jeżeli zacząłem tekst od przykładu holenderskiego, to dlatego, że było to niezmiernie rzadkie podejście do mówienia o sobie. Dzisiaj Azoty wspierając taką inicjatywę, stają w szeregu firm dbających o europejskie tradycje kulturalne, same usuwając się na plan dalszy. Realizatorzy projektu – Azoty Tarnów i Grupa Tomami, zadbali o organizację konkursu i przeprowadzili go perfekcyjnie. Poziom graficzny i funkcjonalność towarzyszących wydarzeniu internetowych stron, layout wydawnictwa to kolejne punkty zapisane na wielki plus konkursu. Moja ocena zdjęć, które znalazły się w albumie jest wysoka. Fotografików porwał dokument rodzajowy, który jest wdzięcznym tematem, wdzięczniejszym niż wyższa technologia – też mająca miejsce na terenie Zakładu. Finałowa szóstka została wybrana po wielogodzinnym przeglądaniu nadesłanych portfolio 164 fotografików z całej Polski. Nie było to łatwe, bo każdy z nich chciał się pokazać z najlepszej strony. Kiedy sekretarz ujawniał nazwiska wybranych osób, my – jurorzy, mieliśmy zawroty głowy od analizowania walorów ich prac. Nagrodzone fotografie pokazują zwykłych ludzi w ich codziennym środowisku pracy. Uśmiechają się do nas robotnicy mając w tle otaczające ich reprodukcje aktów nagich dziewcząt, modelek z kalendarzy – marzenia wielu mężczyzn. Czarno-biała fotografia, rzadka przecież w obecnych realiach, pozornie eliminuje atrakcyjność tych zdjęć, zwiększając siłę dokumentu. Czy rzeczywiście? Eliminacja koloru, który prawdopodobnie był także atrakcyjny, spowodowała, że bardziej zwracamy uwagę na wartości zawarte w fotografiach, takie jak światło, skala szarości i głębokie cienie, ostrość planów, wybrane motywy. To elementy pozornie oczywiste a jednak patrząc na zdjęcia w albumie czujemy, że robili je ludzie ze szczególną wrażliwością i czułością. Tak, tak, czułością, bo nawet fotografując trudny „pejzaż” autorzy nadali mu ducha. Obecność ludzi Azotów na wielu zdjęciach pokazuje „ludzki” akcent wydawnictwa, o którym wspomniałem na początku. Mój przyjaciel opracowywał kiedyś album Polskiej Agencji Prasowej na jej 50-lecie. Najważniejszy okazał się ukazany w nim człowiek. Dobrze, że laureatem został fotografik, dla którego właśnie ów człowiek stał się najważniejszym tematem. prof. Piotr Kunce

Is this already the past or exactly the future? What can drive the observer to ask such a semantically simple question?

Ist das schon Vergangenheit oder eben die Zukunft? Was kann den Beobachter zur Stellung einer semantisch so einfachen Frage bewegen?

We know where we are, what surrounds us day to day, what determines the borders of our universal “present”. And yet the images frozen by the shutter in an “ordinary” place, one ordinarily unrelated to art, render it magical, its transient impression caught motionless on film an attempt to stop the world, possible only in art. The photographed place is not an artistic campaign setting nor a site documentary. It is a portrait. A portrait of work, people, moods, shapes, collections of objects. A current portrait, although one which carries us into a world of discourse about the definition of communal and living space not “here and now”, but rather in a universal sense. What is our reality, our work, our world, what is art?

Wir wissen, was wir sind, wovon wir im Alltag umgeben sind, was die Grenzen unserer alltäglichen Gegenwart bestimmt. Und doch machen die Bilder, mit dem Verschluss an alltäglichen Orten festgehalten, die allgemein nicht mit der Kunst verbunden sind, diesen Ort zu einem Zauberort, dessen vorübergehender Eindruck, festgehalten auf dem Abzug, nur eine Probe ist, die Welt anzuhalten, die nur in der Kunst möglich ist. Der fotografierte Ort ist weder ein Ort der Handlung noch ein Dokument des Ortes. Er ist ein Porträt. Porträt der Arbeit, des Menschen, der Stimmungen, der Rundungen, der Gemeinschaft von Gegenständen. Das Porträt von heute, das uns gleichzeitig in die Welt des Diskurses über die Definition des Gesellschafts- und Lebensraumes nicht „hier und jetzt“ versetzt, vielmehr im universellen Sinne. Was ist unsere Wirklichkeit, unsere Arbeit, unsere Welt, was ist die Kunst?

“We won’t find real art at a gallery, it walks the streets and nobody notices it” – who is the author of this thought? A great artist who would certainly speak these words once more in the places depicted in these photographs.

„Die wahre Kunst ist nicht in der Galerie zu finden, sie geht durch die Straßen und niemand bemerkt sie” – Wer ist der Autor des Gedankens? Ein großer Künstler, der diese Worte bestimmt an den auf den Fotografien dargestellten Orten wiederholen würde.

Das Diesseits... | Here & Now... | Tu i Ter az...

Czy to już przeszłość czy to właśnie przyszłość? Co może obserwatora skłaniać do zadania tak prostego semantycznie pytania? Wiemy gdzie jesteśmy, co nas otacza na co dzień, co określa granice powszechnej „teraźniejszości”. A jednak obrazy zatrzymane migawką w miejscu „powszechnym” czynią to miejsce, nie związane powszechnie ze sztuką, miejscem magicznym, którego ulotne wrażenie zatrzymane na kliszy fotograficznej jest próbą zatrzymania świata, możliwą tylko w sztuce. Miejsce fotografowane nie jest miejscem akcji artystycznej ani dokumentem miejsca. To Portret. Portret pracy, ludzi, nastrojów, kształtów, zbiorowisk przedmiotów. Portret dzisiejszy, ale jednocześnie przenoszący nas w świat dyskursu o definicji przestrzeni życiowej i społecznej nie „tu i teraz”, ale raczej w sensie uniwersalnym. Czym jest nasza rzeczywistość, nasza praca, nasz świat, czym jest sztuka? „Prawdziwej sztuki nie znajdziemy w galerii, chodzi sobie ona po ulicy i nikt jej nie zauważa” – kto jest autorem tej myśli? Wielki artysta, który z pewnością, te właśnie słowa wypowiedziałby po raz kolejny w miejscach przedstawionych na tych fotografiach.

Magda Kąkolewska

...Treffer? Blicke? Momentaufnahmen?

...accurate shots? Glances? Glimpses?

I’m wondering how – not knowing English – to translate the title of an album which is the result of a contest, a location shoot as well as an artistic “research project” of sorts. 3 in 1! Just as a translation of 91 SHOTs would irrevocably ruin the graphic-semantic finesse of a title-symbol, the words of commentary to this unique publishing project and artistic event in one also run up against an obstacle to interpretation. An obstacle inherent in the initiative’s circumstances, its animators and participants, expressed as a startling, subtle ambiguity in the actions undertaken by them. None of the keys, labeled “photo contest”, “industrial location” or “promotional publication”, seems to fit, it doesn’t open the box independently; I therefore don’t know if, in the course of short reflection I can do it with all three. I look and succumb to the charm of the images “shot” by the participants of what these days is commonly called a project; I’m struck by the elegance and aesthetic uniformity of the album, an almost palpable presence of a director whose vision, like actors in a performance, the carefully selected participants are trying to fulfil, yet without losing their individuality. This is due to what is certainly an arbitrary decision to employ black-and-white photography along with dramaturgical uniformity of the setting, but I also suppose that more than just a “resultant” of the project’s listed ingredients. The Tomami Group is the official organizer of this unique enterprise – so its members should be credited with the result, an artistic product transcending the conventions mentioned above – together with them we should search for ways to expand and establish the space reclaimed for Art thanks to 91 SHOTs. For it is an astounding paradox how little good our “new regime” – a democratic state and market economy – has brought to art and culture, apart from eliminating censorship. The TOMAMI Group, through creating new, fresh relations in the business-work-art triangle is, in my opinion, building an attractive model of cooperation in an area which is today almost entirely annexed by aggressive advertising and, in the not-too-distant past, by ideologically motivated propaganda.

Ich mache mir Gedanken, wie ich den Titel des Albums – ohne die englische Sprache zu kennen – übersetzen könnte, das Ergebnis des Wettbewerbs, Pleinairs und eigenartigen, künstlerischen „Untersuchungsprojekts“. Drei in einem! So wie die Übersetzung von 91 SHOTs unwiederbringlich die graphisch-semantische Finesse des Titel-Zeichens zerstören würde, so treffen auch die Kommentarworte zu dieser einzigartigen Publikationsunternehmung und dem Kunstereignis auf das Interpretationshindernis. Das Hindernis, das in den Umständen der Initiative steckt, in ihren Animateuren und Teilnehmern, das sich durch die verblüffende und subtile Mehrdeutigkeit der von ihnen unternommenen Tätigkeiten auszeichnet. Keiner der Schlüssel, die mit den Etiketten „Fotowettbewerb”, „Industriepleinair”, „Promotionspublikation” versehen sind, passen hier, öffnen nicht selbstständig die Schatulle; Ich weiß also nicht, ob ich in dieser kurzen Reflexion dies mit all diesen drei zu machen weiß. Ich schaue, und lasse mich von dem Reiz der durch die Teilnehmer „geschossenen” Bilder dieses, wie es zu nennen üblich geworden ist, Projekts hinreißen; es fällt mir die Eleganz und die ästhetische Einheitlichkeit des Albums auf, beinahe wahrnehmbare Gegenwart des Regisseurs, dessen Vision die sorgfältig ausgewählten Teilnehmer wie Schauspieler im Schauspiel versuchen gerecht zu werden, ohne jedoch ihre Individualität zu verlieren. Der Grund dafür liegt bestimmt in der willkürlichen Entscheidung für die Verwendung des schwarz-weißen Bildes und der dramaturgischen Einheit des Ortes und der Handlung. Ich vermute jedoch, dass hinter diesem sich mehr versteckt als nur die Resultante der genannten Komponente des Projekts. Gruppe Tomami zeichnet organisatorisch verantwortlich für diese einmalige Unternehmung – es ist also ihren Mitarbeitern, ihren Institutionen und/oder ihrer Erfindungsgabe das Ergebnis, das Kunstprodukt zuzuschreiben, das die oben genannten Konventionen überschreitet – und zusammen mit ihnen soll man nach der Antwort suchen, wie man die für die Kunst durch 91 SHOTs gewonnenen Räume ausweiten und festigen sollte. Es ist eben ein erstaunliches Paradox, dass unser „neues Regime” – also der demokratische Staat und die Marktwirtschaft so wenig für die Kunst und Kultur gemacht haben, selbstverständlich abgesehen von der Abschaffung der Zensur. Die Gruppe TOMAMI, schafft neue, erfrischende Verhältnisse in dem Dreieck von Wirtschaft,Arbeit und Kunst, baut, meiner Ansicht nach, ein attraktives Model der Zusammenarbeit auf dem Gebiet, das heutzutage fast restlos durch aggressive Werbung annektiert ist, und in der nicht so weit entlegenen Vergangenheit durch die ideologisch motivierte Propaganda.

91 SHOTs...

...celnych strzałów? Spojrzeń? Mgnień?

Zastanawiam się, jak mógłbym – nie znając angielskiego – przetłumaczyć tytuł albumu, będącego rezultatem konkursu, pleneru oraz swoistego, artystycznego „projektu badawczego”. 3 w jednym! Tak, jak tłumaczenie 91 SHOTs bezpowrotnie zniszczyłoby graficzno-znaczeniową finezję tytułu-znaku, również słowa komentarza do tego unikalnego przedsięwzięcia wydawniczego i wydarzenia artystycznego zarazem napotykają na przeszkodę interpretacyjną. Przeszkodę, tkwiącą w samych okolicznościach tej inicjatywy, w jej animatorach i uczestnikach, a wyrażającą się zaskakującą, subtelną niejednoznacznością podjętych przez nich działań. Żaden z trzech kluczy, opatrzonych etykietami „konkurs fotografii”, „plener przemysłowy”,„wydawnictwo promocyjne” nie pasuje, nie otwiera tej szkatułki samodzielnie; nie wiem więc, czy w krótkiej refleksji potrafię to uczynić wszystkimi trzema. Patrzę, poddaję się urokowi obrazów „ustrzelonych” przez uczestników tego, jak to się teraz nazywać zwykło, projektu; uderza mnie elegancja i jednorodność estetyczna albumu, niemal wyczuwalna obecność reżysera, którego wizji starannie wyselekcjonowani uczestnicy, jak aktorzy w spektaklu, starają się sprostać, nie tracąc jednak swej indywidualności. Dzieje się tak dzięki arbitralnej zapewne decyzji użycia czarno-białej fotografii oraz dramaturgicznej jedności miejsca i czasu akcji, ale przypuszczam, że kryje się za tym więcej, niż tylko „wypadkowa” wymienionych składników projektu. Grupa Tomami firmuje organizacyjnie to unikalne przedsięwzięcie – a więc jej członkom, ich intuicji i/lub przemyślności należy przypisać rezultat, produkt artystyczny, wykraczający poza przywołane wyżej konwencje – i wraz z nimi poszukiwać odpowiedzi, jak należałoby rozszerzać i utrwalać odzyskaną dla Sztuki, dzięki 91 SHOTs, przestrzeń. Jest bowiem zadziwiajacym paradoksem, że nasz „nowy reżym” – czyli demokratyczne państwo i gospodarka rynkowa tak niewiele przyniosły sztuce i kulturze dobrego – poza, oczywiście, likwidacją cenzury. Grupa TOMAMI, stwarzając nowe, odświeżające relacje w trójkącie biznes-praca-sztuka, buduje, w moim przekonaniu, atrakcyjny model współpracy w obszarze, dziś niemal bez reszty zawłaszczonym przez agresywną reklamę, a w nie tak niedawnej przeszłości przez ideologicznie motywowaną propagandę.

The managers of the Azoty Tarnów “capital group”, with a harsh and rather unpoetical sound to its name, remain discretely in the distance, appearing here as true Patrons of a new sort. For whom is 91 SHOTs intended, who’s going to receive it? Business partners? Clients? Lobbyists? Politicians? Guests of Honour? Their employees? Whatever they decide, they have already done a praiseworthy deed: a breach in the invisible, cultural wall dividing people of different backgrounds; they have provoked their meeting and reciprocal, attentive and friendly looks, they have released the participants’ creative energy. The young artists themselves write about this in their individual comments; the ones who wound up in their cameras’ “line of fire” would surely also have a lot to say. But it’s the “lightscaped” images of “people at work” who speak for them – and not the erstwhile “Working People”, nameless icons of a system which (I hope!) we bid farewell forever 21 years ago. The fantastic scenography of a giant industrial complex, so attractive to the shoot’s participants, is rarely seen in an artistic context today. Photographers usually penetrate the abandoned ruins of post-industrial sites in search for its atmosphere, recording their dilapidation and downfall with relish. 91 SHOTs go against the current of this popular, post-industrial tendency, exhibiting Azoty Tarnów without retouching or advertising gimmicks; without propaganda pompousness and political correctness. In this, they depict not decay – but life. The workplace contained in 91 SHOTs, although monumental and raw, is also authentic, warm with humanity, animated by a natural play of light and tamed by humans’ presence. One which we can approach, smile at, talk for a while and where the inimitable beauty of a moment lingers.

In taktvoller Entfernung bleiben die Manager, die dieses Ereignis finanzieren, der hart und eher wenig poetisch klingenden „Kapitalgruppe“ STICKSTOFFWERKE Tarnów, die hier zu den wahren Mäzenen neuer Art wachsen. Für wen ist das 91 SHOTsAlbum vorgesehen, wem werden sie das Album schenken? Ihren Geschäftspartnern? Ihren Kunden? Lobbyisten? Politikern? Ihren Ehrengästen? Ihren Mitarbeitern? Unabhängig davon, wie sie entscheiden, haben sie schon etwas Bewundernswertes getan: eine Bresche in der unsichtbaren Kulturmauer, die die Menschen unterschiedlicher Gesellschaftsschichten abgrenzt. Sie haben zum Treffen derer angeregt und die erwiderten, aufmerksamen und freundlichen Blicke, haben die künstlerische Energie der Teilnehmer ausgelöst. Darüber schreiben selbst die jungen Künstler in ihren Kommentaren; sicher würden auch viel zu erzählen diejenigen haben, die sich in der „Schusslinie“ der Fotoapparate befunden haben. Für sie sprechen aber „mit Licht gezeichnete” Bilder von „Leuten am Arbeitsplatz” – und nicht von den ehemaligen „Menschen der Arbeit”, den namenlosen Ikonen des Systems, von dem wir, wie ich hoffe, uns für immer vor 21 Jahren verabschiedet haben. Die wundervolle Szenografie eines großen Industrieunternehmens, so attraktiv für die Teilnehmer des Pleinairs, erscheint heute sehr selten im künstlerischen Kontext. Auf der Suche nach ihrem Klima begeben sich die Fotografen in die verlassenen Ruinen der postindustriellen Objekte, mit Vorliebe deren Niedergang und Verfall aufzunehmen. 91 SHOTs gehen gegen den Strom dieser populären, postindustriellen Tendenz, indem sie die STICKSTOFFWERKE Tarnów ohne Retusche und Werbetricks exponieren; ohne propagandistische Aufgeblasenheit und ohne politische Korrektheit. Sie zeigen nicht den Verfall sondern das Leben. Der Arbeitsplatz, enthalten in 91 SHOTs, obwohl monumental und karg, ist gleichzeitig authentisch und menschlich warm, belebt durch das natürliche Spiel der Lichter, gezähmt durch die Anwesenheit des Menschen, an den wir uns annähern, den wir anlachen und mit dem wir sprechen, um die Schönheit diesen einzigartigen Augenblicks festhalten zu können.

W dyskretnym oddaleniu pozostają finansujący to wydarzenie menedżerowie twardo i raczej mało poetycznie brzmiącej „grupy kapitałowej” AZOTY Tarnów, którzy wyrastają tu na prawdziwych Mecenasów nowego typu. Dla kogo przeznaczą, komu wręczą album 91 SHOTs? Partnerom biznesowym? Klientom? Lobbystom? Politykom? Honorowym Gościom? Swoim pracownikom? Jakkolwiek zadecydują, już uczynili rzecz godną uznania: wyłom w niewidzialnym, kulturowym murze, odgradzającym ludzi różnych środowisk; sprowokowali ich spotkania i odwzajemnione, uważne i życzliwe spojrzenia, wyzwolili twórczą energię uczestników. Piszą o tym sami młodzi artyści w autorskich komentarzach; mieliby zapewne również wiele do opowiedzenia również ci, którzy znaleźli się na „linii strzału” ich kamer. Ale za nich mówią „rysowane światłem” obrazy „ludzi w pracy” – a nie niegdysiejszych „Ludzi Pracy”, bezimiennych ikon systemu, który (mam taką nadzieję!) pożegnaliśmy na zawsze 21 lat temu. Wspaniała scenografia wielkiego zakładu przemysłowego, tak atrakcyjna dla uczestników pleneru, rzadko pojawia się dziś w artystycznym kontekście. W poszukiwaniu jej klimatów fotografowie penetrują zazwyczaj opuszczone ruiny post-industrialnych obiektów, zapisując z lubością ich rozkład i upadek. 91 SHOTs idą pod prąd tej popularnej, post-industrialnej tendencji, eksponując Azoty Tarnów bez retuszu i bez reklamowych sztuczek; bez propagandowego zadęcia i politycznej poprawności. Pokazują przy tym nie rozpad – lecz życie. Miejsce pracy, zawarte w 91 SHOTs, chociaż monumentalne i surowe, jest przy tym autentyczne, po ludzku ciepłe, ożywione naturalną grą świateł, oswojone przez obecność człowieka, do którego możemy się zbliżyć, uśmiechnąć, chwilę porozmawiać a niepowtarzalne piękno chwili – zatrzymać. Grzegorz Banaszkiewicz | maj 2010

tohS 19 There might be more beautiful places, but this

Wahrscheinlich gibt es schönere Orte, aber dies

one is ours – the words I was greeted with.

ist unserer – habe ich zur Begrüßung gehört.

We strode along a labyrinth of corridors

Wir sind durch den Irrgarten der Korridore

and chambers whose purpose had always

und R äume getreten, deren Verstehen für den

remained a mystery to outsiders.

Menschen von dr außen ein Geheimnis war.

91 Shots Być może istnieją piękniejsze miejsca, ale to jest nasze – usłyszałem na powitanie. Kroczyliśmy labiryntem korytarzy i sal, których przeznaczenie dla człowiek a z zewnątrz zawsze było tajemnica.

May I take a picture? I asked the guide You’re brave You’ll see what was, and that which must come next...

Darf ich ein Foto machen? habe ich den Fremdenführer gefragt Du bist aber mutig Du wirst sehen, was es war, und das, was kommen muss...

Mogę zrobić zdjęcie? zapytałem przewodnika Jesteś odważny Zobaczysz to, co było, i to, co potem musi się stać…

I lost all self-confidence. Light had become photons moving through space. Colour merely the frequency of electrons. Could it be that there was only one mathematical formula to represent all of nature? Ich habe meine ganze Selbstsicherheit verloren. Das Licht wurde zu Photonen, die sich im Raum bewegen. Die Farbe wurde nur zur Elektronenfrequenz. G채be es also doch eine mathematische Formel, die imstande ist, die ganze Natur zu beschreiben?

Straciłem całą pewność siebie. Światło stało się kwantami energii poruszających się w przestrzeni. Barwa tylko częstotliwością elektronów. Czyżby jednak istniał jeden matematyczny wzór, który potrafi opisać całą przyrodę?

Kasowałem nieudane kadry z karty pamięci. Obok meteo-komputer rytmicznie wyświetlał „raport o stanie Świata”: temperatura, wilgotność, ciśnienie, kierunek, siła wiatru. Czy z moim „matematycznym” aparatem byłem kolejnym dowodem, że w przyrodzie mogą się zdarzać tylko sytuacje, które można obliczyć za pomocą liczb? I deleted the botched frames from the memory card. The weather station beside me displayed its “State of the World” report: temperature, humidity, air pressure, wind speed and direction. Was I, with my “mathematical” camera, more proof that the only situations possible in nature were those which could be calculated by numbers? Die misslungenen Bilder habe ich von der Speicherkarte gelöscht. Nebenan hat der Meteocomputer rhythmisch den Bericht über den „Zustand der Welt“ angezeigt: Temperatur, Feuchtigkeit, Luftdruck, Richtung und Stärke des Windes. War ich mit meinem „mathematischen“ Fotoapparat ein weiterer Beweis, dass in der Natur nur mit den Zahlen messbare Situationen geschehen können?

Nie wiedziałem od czego zacząć... Poprosiłem żebyśmy poszli do najstarszych budynków fabryki. Dusza nigdy przecież nie opuszcza w zupełności swego ciała i nie przechodzi z jednego ciała do innego, nawet jeśli byłoby całkowicie nowe i absolutnie piękne.

I didn’t know where to start... I asked that we go to the factory’s oldest buildings. After all, the soul never leaves its body entirely and doesn’t cross from one body to another, even if it were brand new and absolutely beautiful.

Ich wusste nicht, wo ich anfangen soll... Ich habe darum gebeten, dass wir zu den ältesten Gebäuden der Fabrik kommen. Die Seele verlässt doch nie ganz ihren Körper und sie geht nicht von einem in den anderen, auch wenn er ganz neu und vollkommen schön wäre.

Nie oczekiwałem, że będziemy dyskutować o tym, że słońce przewyższa Ziemię wielkością, odległość stąd do słońca przewyższa odległość od księżyca. Pod dachem elektrycznych gwiazd nie rozmawia się przecież o rzeczach tak oczywistych. I didn’t expect we would be discussing that the Sun is superior to the Earth in size, that the distance from here to the Sun is greater than from the Moon. You just don’t talk about things that obvious under a roof of electric stars. Ich habe nicht erwartet, dass wir diskutieren werden, dass die Sonne größer ist als die Erde, dass die Strecke von hier aus bis zu der Sonne eine längere ist als die bis zu dem Mond. Unter dem Dach elektronischer Sterne spricht man nicht über solch offensichtliche Dinge.

Almost right before our eyes, somewhere in the steel belly of mighty armour, hydrogen atoms attempted to set themselves free â&#x20AC;&#x201C; the elementary particles of the World. Beinahe vor unseren Augen, irgendwo in dem Stahlbauch eines Riesenpanzers haben die Wasserstoffatome versucht sich zu befreien, diese Elementarteilchen der Welt.

Niemal na naszych oczach, gdzieś w stalowym brzuchu potężnego pancerza próbowały wyzwolić się atomy wodoru – elementarne cząsteczki Świata.

Was I afraid? Yes, because it’s always possible to understand anew that what happened here and what was accomplished. Depending on what and how something is photographed, a new reality, concealed until now, is created... Ob ich Angst hatte? Ja, weil immer ein neues Verständnis dessen möglich ist, was hier passiert ist, was hier gemacht wurde. Abhängig davon, was und wie man fotografiert, entsteht eine neue Wirklichkeit, die bisher versteckt blieb...

Czy się bałem? Tak, bo zawsze możliwe jest jakieś nowe rozumienie tego, co się tutaj zdarzyło i czego dokonano. W zależności od tego, co i jak się fotografuje, powstaje nowa rzeczywistość, która dotąd pozostawała ukryta…

Piękne te twoje zdjęcia... – pochwalił jeden z mężczyzn Ja najbardziej lubię oglądać wyspy i góry, ale już ich tutaj nie znajdziesz... Patrzysz w złą stronę – jeszcze raz podałem mu aparat.

These photos of yours are beautiful... – one of the men said in praise I like to look at islands and mountains the most, but you can’t find those here... You’re looking the wrong way – I handed him the camera one more time.

Schön sind deine Fotos... – hat mich ein Mann gelobt Ich bewundere am liebsten Inseln und Gebirge, dies findest du hier nicht mehr... Du schaust in falsche Richtung – ich habe ihm den Fotoapparat noch ein Mal gereicht.

You know, it’s been here with me for 3 months and already it has its own convictions... he pointed to the brand new thermostat. And what might those be? – I asked It’s too hot here, too cold there, the temperature is just right. And it’s always correct. Weißt du, er ist hier mit mir seit 3 Monaten und schon hat er seine Überzeugungen … hingewiesen hat er auf den nagelneuen Thermostat. Welchen denn? – habe ich gefragt Hier ist es zu heiß, hier ist es zu kalt, die Temperatur ist angemessen. Und er hat immer Recht.

Wiesz, jest tutaj ze mną od 3 miesięcy i już ma swoje przekonania… wskazał na nowiutki termostat. Niby jakie? – odpowiedziałem Tu jest zbyt gorąco, tu jest zbyt zimno, temperatura jest odpowiednia. I zawsze ma racje.

Tutaj była pracownia pierwszego alchemika – zażartował przewodnik. Przynajmniej wtedy tak myślałem. Dzisiaj jestem niemal pewny, że mówił prawdę... Here was the first alchemist’s workshop – the guide joked. At least that’s what I thought at the time. Today I’m almost sure he was telling the truth... Hier war der Arbeitsraum unseres Alchemisten – hat der Fremdenführer gescherzt. So habe ich zumindest damals gedacht. Heute bin ich beinahe sicher, dass er die Wahrheit sagte...

Czekałem, by nacisnąć spust migawki. Bohater zdjęcia zaczynał się denerwować. – Strzelaj! Na co ty czekasz? – zapytał. – Na całą prawdę. Już idzie, jeszcze chwila… – odpowiedziałem.

I waited to release the shutter. The photograph’s protagonist was growing impatient. – Shoot! What are you waiting for? – he asked. – For the whole truth. It’s coming, just a second... – I answered.

Ich habe gewartet, um den Auslöser zu drücken. Der Fotoheld begann sich aufzuregen. – Schieß mal! Worauf wartest du? – hat er gefragt. – Auf die ganze Wahrheit. Hier kommt sie, einen Augenblick noch … – habe ich geantwortet..

Czas to pieniądz, idziemy – wydał komendę brygadzista. Czyżby więc to był ten materiał, z którego zrobione jest życie? Time is money, let’s go – the foreman ordered. Could this indeed be the very fabric of life?

– Zeit ist Geld, gehen wir – hat der Vorarbeiter verfügt. Ist das denn also die Materie, aus der das Leben geschaffen ist?

100

101

102

103

The clockwork throat disgorged fog, like smoke from a great furnace. The hot steam sculpted minotaurs and giants in the air. They dissolved before I could reach for the camera.

104

Aus dem mechanischen Rachen ist der Nebel hervorgetreten, wie Rauch aus einem groĂ&#x;en Ofen. Der heiĂ&#x;e Dampf hat in der Luft Minotauren und Riesen ausgemeiĂ&#x;elt. Sie sind verschwommen, bevor ich nach dem Apparat gegriffen habe.

Z mechanicznej gardzieli wydobywała się mgła, jak dym z wielkiego pieca. Gorąca para rzeźbiła w powietrzu minotaury i olbrzymy. Rozpłynęły się zanim zdążyłem sięgnąć po aparat.

105

107

Każdy skrawek tego geometrycznego świata był czystym dziełem idei człowieka. Naturalny sens liniom i punktom, które powoli układały się w obraz, nadawali zamieszkujący te budowle ludzie.

Every fragment of this geometric world was a pure creation of man’s idea. A natural sense to the lines and points, slowly falling into an image, was bestowed by the human occupants of these buildings.

Jedes Stück dieser geometrischen Welt war ein pures Werk der menschlichen Idee. Der natürliche Sinn wurde den Linien und Punkten, die langsam sich zu einem Bild zusammengesetzt haben, von den Menschen versetzt, die die Bauwerke bewohnt haben.

108

109

111

113

114

115

116

117

118

119

1/30. Strzał. 1/60. Strzał. Wreszcie dobrze... Czy ten ułamek sekundy wystarczy? A jeśli nie mam racji i wieczność nie jest upływającą chwilą? 1/30. Shoot. 1/60. Shoot. Finally OK... Will the fraction of a second be enough? And what if I’m wrong and eternity is not a fleeting moment?

1/30. Schuss. 1/60. Schuss. Endlich gut... Reicht dieser Bruchteil der Sekunde? Und wenn ich kein Recht habe und die Ewigkeit nicht ein verfließender Augenblick ist?

120

We walked along a gangway attached to the head of some giant cylinder. Follow me and watch your feet – the guide instructed. Perhaps in a way we are all machines? Why can what’s in our heads not be treated as a sort of organic machine?

122

Wir sind das Fallreep entlang gegangen, gehaftet an den Gipfel eines Riesenzylinders. Folge mir und schau unter die Füße – hat der Fremdenführer die Anweisungen gegeben. Vielleicht sind wir alle Maschinen, in welchem Sinne? Warum kann man das, was in unseren Köpfen steckt, nicht als eine Art organische Maschinerie ansehen?

Szliśmy trapem przyczepionym na szczycie jakiegoś ogromnego cylindra. Idź za mną i patrz pod nogi – instruował przewodnik. Może w jakimś sensie, wszyscy jesteśmy maszynami? Dlaczego tego, co jest w naszych głowach, nie można traktować jako rodzaj maszyny organicznej?

123

124

Na horyzoncie, daleko błyszczała miedziana kopuła kościoła. Patrząc wokoło poczułem, czym może być boska tęsknota za człowiekiem.

In the distance, on the horizon, stood a gleaming copper church dome. Looking around, I felt what divine longing for humanity might be.

Am Horizont weit weg hat die Kupferkuppel der Kirche geglänzt. Um sich herum schauend habe ich gespürt, was bedeutet die Sehnsucht Gottes nach dem Menschen.

125

127

128

129

133

134

135

138

Kiedy po zakończonej sesji samotnie spacerowałem, niezmiennie zadawałem sobie pytanie: Czy przyroda może być rzeczywiście aż tak absurdalna, że wyzwoliła się spod władzy czterech żywiołów: ognia, powietrza, wody i ziemi?

Walking alone after a finished shoot, I invariably asked myself the question: Could nature really be as absurd as to break free from the reign of the four elements: fire, air, water and earth?

Als ich nach der beendeten Session alleine durch den nahegelegenen spaziert bin, habe ich mich ständig gefragt: Kann die Natur wirklich so absurd sein, dass sie sich von der Macht der vier Elemente befreit hat, des Feuers, der Luft, des Wassers und der Erde?

139

Położył na mnie prawą rękę, mówiąc: Nie obawiaj się, ta konstrukcja wznosi się na czterech narożnikach ziemi. A do czego służy? – zapytałem zaskoczony. Powstrzyma cztery wiatry ziemi, aby wiatr nie wiał po ziemi ani po morzu, ani na żadne drzewo...

He laid his right hand on me saying: Have no fear, this construction rises from the four corners of the earth. And what is it for? – I asked perplexed. It will hold back the four winds of the earth so that no wind could blow on the land or on the sea or on any tree...

Er hat auf mich seine rechte Hand gelegt und gesagt: Hab keine Bange, diese Konstruktion wird auf vier Ecken der Erde errichtet. Und wozu dient sie? – habe ich verblüfft gefragt. Sie wird die vier Winde der Welt anhalten, sodass der Wind weder durch die Erde noch durch das Meer weht, noch gegen den Baum...

140

141

142

tohS 19

Kunstfotogr afen

Autorzy zdjęć

Fotographers

145

Paweł Stelmach

Urodzony w 1977 roku. Student III roku Warszawskiej Szkoły Fotografii.

Born in 1977. 3rd year student at the Warsaw School of Photography.

Geboren im Jahre 1977. Student des III. Studienjahres der Warschauer Schule für Fotografie.

Fotografia to dla mnie wielka przyjemność. Samo zdjęcie to tylko efekt finalny i wbrew pozorom nie jest on najważniejszy. Tarnów, w którym byłem po raz pierwszy, przywitał mnie wielką otwartością. Ludzie których spotkałem byli cudownie przyjaźni i nie tworzyli barier, które utrudniają, a w wielu przypadkach uniemożliwiają fotografowanie. Poznanie ich wszystkich to wielka przygoda. Bardzo im za to dziękuję.

Photography is a great pleasure to me. The photo itself is only the end result and, despite appearances, it isn’t the most important. Tarnów, where I had never been before, welcomed me with open arms. The people I met were wonderfully friendly and didn’t create barriers which impede or, in many cases, make photography impossible. Meeting all of them was a great adventure. Many thanks go out to everyone.

Fotografie bedeutet für mich eine große Freude. Das Foto selbst ist nur das Endprodukt und entgegen allem Anschein ist es nicht das wichtigste. Tarnów, das ich zum ersten Mal besucht habe, hat mich mit großer Offenheit begrüßt. Die Leute, die ich getroffen habe, waren wunderbar freundlich und haben keine Hindernisse geschaffen, die das Fotografieren erschweren und in vielen Fällen gar unmöglich machen. Sie alle kennen zu lernen war ein großes Abenteuer. Ich danke ihnen sehr dafür.

146

Hubert Burzawa

Urodzony w 1979 roku w Tarnowie. Najczęściej uprawiane kierunki w fotografii to portret, dokument, pejzaż industrialny i nocny, reportaże.

Born in Tarnów in 1979. Most frequently followed directions in photography include portrait, documentary, industrial and night landscapes, reportage.

Geboren im Jahre 1979 in Tarnów. Vor allem beschäftige ich mit mit der Porträtfotografie, der Dokumentarfotografie, der Fotografie von Industrie- und Nachtlandschaften sowie mit der Fotoreportage.

Miło połączyć pasję, jaką jest fotografia industrialna z rzeczywistym zetknięciem się, z czymś tak niedostępnym, jak Azoty Tarnów. Trzy dni to trochę za mało, aby oddać na fotografiach w pełni klimat tego „miasta” w mieście. Rozmowy z ludźmi, którzy chętnie opowiadali o swojej pracy, możliwość wejścia w każde miejsce sprawiły, że była to dla mnie wspaniała przygoda. Chciałbym zadedykować te fotografie mojemu ojcu, który przepracował na „Azotach” niemal ćwierć wieku...

It’s nice to connect a passion for industrial photography with encountering something as inaccessible as Azoty Tarnów. Three days isn’t quite enough to present the full atmosphere of this “town” within a town. Conversations with people who willingly talked about their jobs, an opportunity to enter everywhere made this a fantastic adventure. I would like to dedicate these photographs to my father, who worked at “Azoty” for nearly a quarter of a century.

Es ist nett, seine Leidenschaft, welche die Industriefotografie ist, in der Realität mit etwas so unzugänglichem wie den Stickstoffwerken Tarnów zu verbinden. Drei Tage sind ein bißchen zu kurz, um in den Bildern das Klima dieser „Stadt“ in der Stadt im Ganzen wiederzugeben. Gespräche mit Leuten, die gerne von ihrer Arbeit erzählt haben, die Möglichkeit des Eintretens, wohin man auch wollte, waren für mich ein herausragendes Abenteuer. Diese Bilder möchte ich meinem Vater widmen, der auf „Stickstoffen“ fast ein Vierteljahrhundert gearbeitet hat...

147

Marek Dziedzic

Urodzony w 1965 roku. Absolwent Wyższego Studium Fotografii w Jeleniej Górze. Na co dzień zajmuje się fotografią komercyjną i edukacją fotograficzną w Akademii Fotografii w Warszawie. Nie lubi mówić i pisać o sobie. Born in 1965. Graduate of the Jelenia Góra College of Photography. His everyday work includes commercial photography and photography education at the Academy of Photography in Warsaw. Doesn’t like to talk or write about himself.

Geboren im Jahre 1965. Absolvent des Studiums für Fotografie in Jelenia Góra. Im Alltag beschäftigt er sich mit der kommerziellen und Bildungsfotografie in der Akademie der Fotografie in Warszawa. Er spricht und schreibt nicht gerne über sich selbst.

Fotografując, wypatruję rzeczy istniejących w świecie wyobraźni. Bez fotografii zostałyby niezauważone, pominięte. Obserwuję jak kompozycja i światło budują obrazy, odkrywają nadnaturalny wymiar fotografowanej sceny. To wszystko znalazłem na terenie Azotów Tarnów.

When photographing, I look out for things from that exist in the world of imagination. Without photography, they would remain unnoticed, overlooked. I observe how composition and light build images, reveal the photographed scene’s supernatural dimension. I found all this in the grounds of Azoty Tarnów.

Wenn ich fotografiere, suche ich nach den Sachen, die in der Welt der Phantasie existieren. Ohne Fotografie blieben sie unbemerkt, übergangen. Ich beobachte, wie die Komposition und das Licht ein Bild schaffen, die übernatürliche Dimension der fotografierten Szene entdecken. Das alles habe ich auf dem Gebiet der Stickstoffwerke in Tarnów gefunden.

148

Kuba K amiński

Urodzony w 1985 roku w Strzelcach Opolskich. Student III roku fotografii na wydziale operatorskim Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi.

Born in 1985 in Strzelce Opolskie. 3rd year student of photography at the cinematography department of the Łódź Film School.

Geboren im Jahre 1985 in Strzelce Opolskie. Student des III. Studienjahres an der Kamerafakultät der Staatlichen Hochschule für Film, Fernsehen und Theater in Łódź. Na początku nie wiedziałem jak będzie wyglądała ta sesja co będę mógł fotografować, a czego nie. Jak, przyjmą mnie robotnicy tam pracujący. Po czasie, wspominam ogrom kompleksu „Azotów” i miłą atmosferę, jestem wielkim fanem miejsc i przedmiotów, które mają za sobą jakąś historię. Wyszukiwałem w Azotach Tarnów przestrzeni wręcz zabytkowych i ludzi, którzy pracują tam od lat. Zwiedzając opuszczone hale produkcyjne przenosiłem się w czasie i to najbardziej utkwi mi w pamięci.

At first I didn’t know how the shoot would look, what I could photograph and what I couldn’t. How the workers there would receive me. In retrospect, I remember the magnitude of the “Azoty” complex and the pleasant atmosphere, I’m a great fan of places and objects with a history behind them. I sought out downright antique places at Azoty Tarnów and people who’d been working there for years. Touring the abandoned workshops I travelled in time and that’s what will stay with me the most.

Am Anfang wusste ich gar nicht, wie die Session aussehen wird, was ich werde fotografieren dürfen und was nicht. Wie werden mich die Arbeiter dort aufnehmen. Nach dieser Zeit erinnere ich mich an die Größe des Komplexes der Stickstoffwerke und die nette Atmosphäre dort, ich bin ein großer Fan von Orten und Gegenständen, hinter denen eine Geschichte zu entdecken ist. Ich habe in Azoty Tarnów nach den geschichtlichen Räumen und Menschen gesucht, die dort seit Jahren arbeiten. Während der Besichtigung der verlassenen Produktionshallen fühlte ich mich in andere Zeiten versetzt, und das ist mir im Gedächtnis haften geblieben.

149

Miłosz Kr ajewski

Urodzony w 1975 roku w fabrykanckiej Łodzi – mieście z duszą. Absolwent łódzkiej "Filmówki".

Born in 1975 in industrial Łódź – a city with a soul. Graduate of the Łódź Film School.

Geboren im Jahre 1975 in der Fabrikstadt Łódź – einer Stadt mit Seele. Absolvent der Filmschule von Łódź.

Są zdjęcia, które powstają mimochodem. Są też nieliczne fotografie, które magnetyczną siłą przykuwają naszą uwagę – zatrzymujemy się przy nich, oglądamy przez moment, a ta chwila trwa...

There are photos which happen incidentally. There are also the few and far between photos which draw our attention with their magnetism – we stop to look for a moment and the moment lasts...

Es gibt Bilder, die beiläufig entstehen. Es gibt auch vereinzelte, die mit ihrer magischen Kraft unsere Aufmerksamkeit anziehen – wir bleiben vor ihnen stehen, wir schauen sie uns an für einen Moment, und der Augenblick dauert...

150

Izabela Urbaniak

Urodzona w 1973 roku. Absolwentka Warszawskiej Szkoły Filmowej.

Born in 1973. Graduate of the Warsaw Film School.

Geboren im Jahre 1973. Absolventin der Warschauer Filmschule.

Na moich zdjęciach można zobaczyć głównie ludzi: kobiety pokazane w zmysłowy, delikatny sposób, świat dziecka, zabawę, radość, dlatego ta sesja była dla mnie nie lada wyzwaniem – nowym, innym, bardzo ciekawym doświadczeniem.

My photographs depict mainly people: women shown in a sensuous, delicate way, the world of a child, fun and joy, which is why this shoot was such a challenge for me – a new, different, very interesting experience.

Auf meinen Bilder kann man hauptsächlich Menschen sehen: auf sinnliche und zarte Art und Weise gezeigte Frauen, die Welt des Kindes, Vergnügen, Freude, deswegen war diese Foto-Session für mich eine ganz große Herausforderung – eine neue, andere, und sehr interessante Erfahrung.

151

tohS 19

Bilderverzeichnis | List of the Photographs | Spis Fotografii

Hubert Burzawa 22, 23, 24, 25, 31, 44, 46, 48, 60-61, 63, 64, 65, 66, 67, 69, 105, 106, 107, 124, 130-131, 133, 138, 142

Marek Dziedzic 40, 41, 52, 53, 104, 141

Kuba Kamiński 51, 56-57, 71, 75, 94, 95, 100, 101, 132, 136-137

Miłosz Krajewski 39, 68, 102 , 122, 123, 129

Paweł Stelmach 3, 11, 34, 35, 45, 72-73, 76-77, 79, 80, 81, 82-83, 84-85, 86-87, 88, 89, 91, 92, 93, 98, 103, 113, 114, 115, 116-117, 118-119, 120, 121, 127, 128

Izabella Urbaniak 26, 27, 28, 29, 32, 33, 36, 37, 43, 54, 55, 58, 59, 70, 96-97, 109, 111, 134-135

153

Quellenverzeichnis | Bibliographical references | Nota bibliograficzna

W tekstach wykorzystano cytaty, myśli, inspiracje pochodzące z podanych poniżej rozważań i utworów: Quotations, thoughts and inspirations used in the text were taken from the following works: In den Texten wurden Zitate, Denksprüche und Inspirationen aus den unten genannten Quellen eingearbeitet:

Strony w albumie | Pages in the album | Seiten im Album

20-21

Dante A., Boska komedia; przekł. Porębowicz E., Warszawa, PIW, 1965

27, 62, 140

Biblia Tysiąclecia; Apokalipsa św. Jana, Poznań, Warszawa, Pallottinum, 1971

29, 38, 53, 108, 122, 139

Heisenberg W.C., Fizyka a filozofia; przekł. Amsterdamski S., Warszawa, Książka i Wiedza, 1965

Leibniz G.W., Zasady natury i łaski oparte na rozumie [w:] Główne pisma filozoficzne;

przekł. Cichowicz S., Toruń, Comer, 1994

Arystoteles, Meteorologika. O świecie; przekł. Paciorek A., Warszawa, PIW, 1982

Jaspers K., Rozum i egzystencja. Nietzsche a chrześcijaństwo; przekł. Piecuch C., Warszawa, PWN, 1991

69, 123

Searle J.R., Czy komputery mogą myśleć? [w:] Umysł, mózg i nauka; przekł. Bobryk J., Warszawa, PWN, 1995

Cornelis B., Alchemik; J. Paul Getty Museum, Los Angeles, 1663

Biblia Tysiąclecia; Ewangelia św. Jana, Poznań, Warszawa, Pallottinum, 1971

Clark R.W., Benjamin Franklin [w:] Biography; New York, Ran dom House, 1983

104

Homer, Odyseja; przekł. Parandowski J., Warszawa, Czytelnik, 1981

120

Kazantzakis N., Grek Zorba; przekł. Chadzinikolau N., Warszawa, Muza, 1996

125

Bierdiajew N., Egzystencjalna dialektyka Boga i człowieka; przekł. Paprocki H., Kęty, Antyk, 2004

155

tohS 19

Impressum

157

tohS 19

Wettbewerb | CONTEST | KONKURS KATALOG | CATALOGUE | KATALOG

Jury | Jury | Jury

Tomek Sikora, prof. Piotr Kunce,

Elżbieta Łabno, Marta Brincken-Czech

Finaliści | Finalists | Finalisten

Marek Dziedzic, Kuba Kamiński, Miłosz Krajewski,

Paweł Stelmach, Izabela Urbaniak

Grand Prix

Paweł Stelmach

Wyróżnienie | Distinction | Auszeichnung

Hubert Burzawa

Współpraca | Cooperation | Zusammenarbeit

Dział PR Azotów Tarnów, grupa Tomami

91 Shots Zdjęcia | Images | Bilder

Hubert Burzawa, Marek Dziedzic, Kuba Kamiński,

Miłosz Krajewski, Paweł Stelmach, Izabela Urbaniak

Teksty | Texts | Texte

prof. Piotr Kunce, Tomek Sikora, PRCM

Magda Kąkolewska, Grzegorz Banaszkiewicz

Tłumaczenia | Translations | Übersetzungen

Tomasz Opaliński, dr Maciej Ganczar

Korekta | Correction | Korrektur

Danuta Harnik

Projekt | Graphic Design | Projekt

grupa Tomami

Druk | Print | Druck

Drukarnia Leyko

Wydawca | Publisher | Herausgeber

grupa Tomami, www.tomami.pl

Wydano dla | Published for | Ausgegeben für

Azoty Tarnów, www.azoty.tarnow.pl

www.azoty.tarnow.pl

Paweł Stelmach

Hubert Burzawa Marek Dziedzic

SHOTS

Images from Azoty Tarnów

Kuba K amiński Miłosz Kr ajewski Izabela Urbaniak

SHOTS

I think the best pictures are often on the edges of any situation. I don’t find photographing the situation nearly as interesting as photographing the edges.