PW Wydział Inzynierii Lądowej IDiM, ZDUiL praca dyplomowa - Tomasz Zieliński by Tom Zie

P 0 L I T E C HNI K A

WARSZAWSKA

\ITDZIA:fj IN7YNIERII LADOWEJ INSTYTUT DR6G I MOST6W ZAK~AD

P R

1\.

DR6G, ULIC I LOTNISK

C A

L 0 M 0 WA

Temat: Usprawnienie warunk6w komunikBcyjnych na terenach starvch obszRr6w mieszkaniowych.

"Praca wykonana pod kierunkiem: mgr inz.

Prac~

Hen~rka

wykona::t:

Tomasz Zielinski

WarszRwa, wrzesien 1982 roku

Koncewicza

- I • SPIS TRESCI

strona

Wst,p

!1.etoda wyc1szenia ruchu k olowego na obszaraeh mienzkcmio zych 2. 1 . vele metody r runki rachu na ulicach mieszkantowych 2. 2. 2. 3. rodki ~oehniczne atosowane w wyciazeniu ru,hu '-.:od:owego 2 . 3 . 1 • .Jrodld otosow ne w siecL ulicz.?J.ej 2 . 3 . 2. sroill;i stoaowane w przostrzeni ulicznej 2 . 3 . 3. ~miany stosowane na cz~sci obszaru mieszl{anioego ·T;y-niki z stosowa.ni

srodkow zaradcz ch

4 4 9

13 14 16 20 21

•roblemy ruoho~:~e wyst~puj oe na ~.;erenie starych o sz~ow mieszkaniowych 23 :;. 1. 'Ch pieszy 23 uch kolowy 3 . 2. Ujomne skutl~i. 1zrostu ruchu ko3:0'lego 30 3. 3. .1. "-l'kow~ · e 3:; 3. 4 . rojckt01m1ie srodkOW i przedsi.~WZiQc zaradczyah 4. sh:~~cych zlagodz niu uj ych skutk6w .zrostu mo orytc.cji ru: o szarach mieszkaniO'fYCh 38 r- iar..: ...: sieci ulicznej 4. 1. 39 4 . 1 . 1. I.odsujc i po:to:}enie zap6r ulicznych 40 4 . 1. 2. Ulice je: ode ... , cove 42 4 . 1 . 3. vkutki zmian w sioci ulicznej o· szaru oieszka-

4 . 1. 4. 4 . 2. 4 . 2 . 1. 4 . 2. 2. 4 . 2. 3 . 4 . 2. 4 . 4. 3. 4 . 3. 1. 4 . 3 . 2.

5. 5. 1 •

nio 1ego Zaaady ksztaa:to1ania blokad ulicznych 2

w przestrzeni ulicznej

43 44 47 47 52

osi koryta.rza ruchu :miennoatronne parkowani• rogi w nawierzo mi 59 Prz rukowania na rierzcbni 60 fmiany w cz~sci ob.~za.ru. 6:; P~rie rzchnia mieszana /o op6lnym '~korzystaniu/63 st.efy ruchu pieszego 65 oncepc;Ja zmian ukladu komunikacyjnego na ~.·,rybranym obszarze 11ieszkan:1 owym 67 C'.aa.rakte2'Ystyka \eybranego o szaru 7 Za~a.ma.nia

-II-

5 .. 2 ., 5.2.1. 5 .~ 2. 5.2.,:;. 5.2.4. 5 ..2 .5. 5.2.6.

5.l.

Inwentaryzacja atanu istn1ejtlÂ˘ego Sie6 ulic-zna

69 69 70 73 1} 75 76

Pa:rkowanie

Orsmizacja. ruchu Komunikacja m.iejaka vlypadki ull.:ozne

Na tÂŁizenie ruehu kolowego Propozyoje msan w si:eci

u~ieznej

ana11zowa-

nego obezaru

77 '77

5.:;.1. 2'mia.n:y w SiMi ullezn.eJ ;.:~.2.

Zmiany w zagospodarowaniu g61ny~

~atrzeni

p oszoze-

ulic

5.3.3. Pojemnosc parkingowa po wprowadzeniu zm1a.n

s.4.,

~mioaki

Podsumowanie i wnl.oski koncowe Bibli-~grafia

78 79 81

83 85

.... III -

SPIS RYStr.NK6

2-1 2-2

2-3 2~

2-5 2-6 <J

3-2 3-3 3-4 3-5 3-6 3-7 4-1

4-2 4-3

4-4 4-5 4-6

4-7 4-8 4-9

Cele usJfokojenia ruchu .'i elkosci obszar6w mieszkaniowyeh zyklad przeksztalcenia regularnej siatki ulic w ~jatem p~ tlic i ulic slepyoh Typy zap6r ulicznych !·. . odel bezpiecznej- ruahowo sieci uliczne;j Zasad zal:amywania 1 zw~zen.ia koeytarza ruchu Poziam ha~asu w tunkcji natQzenia ruchu ulicznego Po~iam ba~ w n ~trz obszaru mieskaniowego

4-12

4-13

4-14 4•15 4-16

14 15 16 17 32

Parkowanie r6wnole~e

Park

anie

prostopad~e

arlcowanie sko8ne 45° l'arkowanie skos:Q.e ') ~

tJklad stanowi.sk na parkingu jednopziamowym

zap6r przek~tnych Uklad zap6r proatopadl:ych ~ mieszany p~tlioowo-si~gaczowy Rozmieszczeni.e zapor z uwzgl~dnieniem przepustowo&ci ulic ogranicza j~oy~ Roz ieszczanie~ zapor z powodowania o jazd6w dla rowerzyst6w Ukszta~towanie zapor.y proato~ej Uksztalta.anie zapor,r przek~tQei Typy plac6w do za\t/1"8.cania

u~lad

Typowe D?lZW114:zania

za~a.ma.tl

41 42 43 45 45

korytarza ruehu

akrz.Y~owan

D~ gosc za~amania

l~orytarza

4 :11

33 35

w obr~bie 4-10

strona

w zaleZno5o1 od

49 przesuni~cia

ruchu 1 jeao az•rokosci 51 tJksztaltowanie za<amania korytarza przy przesuni ~ ciu osi wi~kszym od dlugosci atanowiska postojowego 51 Typowe 1\?zwi~ia zmiennostronnego parkowania na jedno- i dwukierunkowych ulicach 53 Orgpnizacja zmienn.ostronnego p&I:kowania _rzy znacznej azerokosci ~cy 54 Ustawienie skoSn.e miejsc poatoj0tr1.7ch 54. Ustawienie prostopadle miejsc postojowych 55 Ustawienie zblokowane miejsc post6jowych 55

-IV-

4-17 Ustawienie r6wnolegle wzdl:uz krawfiZl1ik6w miej o

4-18

4-19 4-20 4-21

postojow.rch ' Rozwieszozenie mie3sc postojowych w otoczeniu zapory prostopad~ej Rozmieszczenie iej o ostojOW,Jah w rejon1e zapory przek~tnej Przekroje poprzeezne prog6w 'fymiary ty:powâ&#x20AC;˘go przeb'rukowania na odcinku mi~dZyw~z~

4-22

abrulowanie nawierzahni na mieszkaniowy

57 58

60 60

locie w obszar

4-23 .. rzehrukcx e natrierzchni na tlkrzy~~ovraniu. 4-24 ;Przebr.:tl.o::ovranie na.:ierzelm.i na r~locie z przesuni~tym korytarz~m ruchu 4-25 Przebrukowa.nie nawierzehni na skrcyt.otro.niach 7>e zmiennostronnym parkowanien 4-26 Przebru.lto'fmni.e navrier~ehl'li w za2 .aniu korytarza ~tchu

61 61

62 62

4-27 uChematy przejsc do powierzclUli 0 WSpolnym wykorzysta.niu 64 4-28 Schemat przekszta~cenia obszaru w stnf~ ~~chu pieszego lu porierzchni~ o wsp6lnym v~korzyQ~~niu 66 5-1 Istniejqea organizacja ~~chu i zagospodarowanie obszaru 74 5-2

5-3

wypadk6w l atli~enia ruchu ko:towego na ulicach ograniczaje,-

I;.a

cych obszar i wybranyoh ulicach wewn~trz 5-4 Ideogram k cepcji zmian ukladu komunikacyjnego 5-5 Wz6r ta licy z ograniczenia:m.i obowit:lZUjqcymi na ulicach obszaru mieszkaniowego

76 80

eoa

- vSPIS TABEL

a trona 2-1 2-2 ~-~

3-2 4-1 4-2

4-3 5-1 5-2

5-3 5-4

Charakterystyka mia~akioh obazar6w mieszkaniowych 10 Oele i ~rodki uspokojenia ruohu kolowego 21 ojekt klasyfikac~i ulic o slUguj~cynh 1 chodnik6w terenach mieaZkaniawych 28 Klasyfikacja ulic na teranaoh 路eszkaniowych r~g. normatywu RFN 29 Odleglos6 od miejsca zamieazkahia do przystanku !tomunil<acji zbiorowej 38 路ymiary miejsc postojowycb. 56 Szerokosc miejsca postoj ego w zaleZnosci od azerokosci korytarza ruchu na ullay slepej 57 Zestawienie wynik6w inwenta.ryzacji stanu parko~ -~ ~ "Tania 70 Zestafienie wynik6w inwentaryzacji m lych i duzych 71 samochod6w oaobowych I>Iozlitosci parkingowe przy istniej~cej organizacji r chu 72 Pojemnos6 parkingmr.a obazaru przy n~1ej organ!zacji ruchu ko~ tego 81

- 1 -

sT:eP

celem niniejszej pracy jest opracow ie metody polepszajqcej warunki kamunikaeyjne na terenach starych obszar6w mieszkaniowych . pogorszeniu wskutek gwa~tm~ym

~arunki

te ulegajq ciqglamu

zwi~kszajqcych si~

trudno' i wyvTolywanych

w ostatnich latach wzrostem liczby samochod6w

osobowych . Niekontrolowany rozw6j motoTyzaoji wywo:taa: szczeg6laie na terenach starych o szar6w mieszkanio.JY'Ch ujemne akutki

pogarazaj~e

w znaozeym stopniu 6rodowisko

mieszkaniowe . Stare obsza.ry mieszkaniowe nie do

przyj ~ oia

ruchu kolo ego

wzrastaj~oego

dostosowane

w tak dynamiczny

apoa6b. poniewaz powsta.a::y w azasach, gdy poglqdy na tema:t motoryzaeji byly inne niz obecmie . Nadmiemy ruch ko'itowy panuj~y

na ulicaoh

miejsc postojowych,

spot,gowany niedoborem

miesz~iowych. spowodo~

pogorszenie

~cia

mieszkanc6w .

Dominujctoymi problemami. na staryoh obszarach mieszkaniowych sq bezpieozenstwo ruohu pieszego i kolowego oraz organizacja

parkowania . Zakres praoy stan ow!: - opraco anie w oparciu o

materi~y

niamieokie i

literatu~~

k:rajowq zasad przystosowywani.a starych obszar6w mieszltaniowych

do nowych warunk6w kamunikaoyjnyah spowodowanych

zrostem

motoryzacji. - przykladowe zastosawanie opracawanej metody do wybranego obszaru mieszkaniowego .

Jako przyklad wybrano

p6:tnocn~ cz~ sc

G6rnego Hokotowa .

- 2-

'l o~ soi pierwazej

pr1.cy zawarto og6lncl

ana.J.iz~

waru.nk6w kamunikaoyjnyah na obSzarach mieszkaniowyah, zagadnienia zwi<lzane z parkowani

na ulicaah mieszkaniowyoh

oraz problemy organizacji ruchu kolowego 1 pieszego na obszaraoh mi.eszkaniowych. Przedatawiono takze arodki

niczne stosawane

skali ukladu ulicznego

mieszkaniowego oraz element,

rozwi~zali

~lego

obszaru

przestrzeni ulicznej.

studialna zawiera zb16r zasad 1 srodk6w

oz ~ sc

techÂˇ~

s~z~eyah

polep zeniu bezpieazenatwa ruohu 1 parkowania oraz og6lnie poj~tego

arodowiska mieszkaniowego na obSzarach m1eszka.n10Wftoh.

zakres met od~

cz~so1

drugiej, w kt6rej zaatoaowano przykladowo

przedstawion<l

cz~ sci

pierwszej, weszlo:

- zebranie danyoh dotyazt4;cych zagospodarowania, zaludnienia 1 istniejqoej organizacji ruahu

prz prowadzsnie badali stanu parkowanla na wybranym obszarze, o~z

- przeprowadze.nie inwentaryzacji miejsc postojowych

pr~

aktualnej organizacji ruchu i okreslenie stopnia zaspokojenia

potrzeb parkingawych mieszkaUo6w, - zaprojektowanie zmian w organ.izacji ruchu i na ul1oach

miesz~1awych

rkow

oraz okreslenia moz11woso1

parkingowych po wprowadzeniu zmian. Projekt zawiera rozwiqzanie koncepa.yjne zmjan w organizacji ruchu 1 pa.rkowa.nia na wybranym obszarze mieazkaniowym. 'I praay wykozozystano m.in. bo~te doSwiadczenia w tej

dziedzinie w Niemozech

chodnich oraz li teratur~ fachOW'lâ&#x20AC;˘

:l 11te.raturze wyst~ puj~ okreslenia nie znane w naszym pi8mie-

nnictwie

st~d

te z zaszla potrzeba znalezienia

polsk1oh sf'ol.'mulowan 1 okreslen . B SZOZE(: sliwe

w~a saiwych

u zywane, moze niezbyt

takie okreslenia jak! wyoiszenie

I-1

ohu kolowego

-3uapokoaenie 1 wyt£wnienie rachu

ko~awego

ozna.czajfic-e

ztagodzenie ujemnyeh akutk6-w rttehu kolow:ego na obszaraeh mies~kaniowrch.

:t-Ia tru.dno841 natrat'iono

takz•

:p-rzy wybor2e obazaru

mieszka.nlowego do preykla4owego zastoaowania metody wyei-azen!a

ruehu kolowego..

W:i~y •1~

one z faktem braku. w \<la razawle

ob&zaru mie-szkantt~o o taklm JJamym chara.k:terze jak dzielnice

mieszka.ni.owe w llliastaeh zaehodnioniemi ek1ch. na. ktoryeh metoda ta. zosta:a:a :z sukceaem za.atosowana. z koni.eemoSo:i wiflO W)'brany obaza.r Ide odpowiada wszytJtkim

ealec-eniom metody niemieckiej.

- 4-

2 . I路ffiTODA WYOISZENIA RUOHU

K~OWEGO

NA OBSZARACH MIESZKANI 0 iYCH

Metoda

z~godzenia

ujemnyoh skutk6w ruchu

ko~owego

rozpatrywana jest na terenach sta17ch obszar6w mieszkaniowyoh . Poprzez

s~ormulo~ie

rozumiane &<\

- stare obszar.y mieszkanfowe -

iatniej~ce ,

o wykszta.lconej in!'xaatrukturze

obazary, dzielnice mieszkanio 'le w miescie . ograniczone u1icam1 ukladu podstawowego, kol:owy o relacjach

one z regul:y

prowadz~cymi.

ruoh

mi~dzydzielnicowyoh .

ojazd do ce16w na omawianych obszarach ulic ukladu podstawowego

nast ~ pnie

od~~

przez ulice

lokalne i dojazdowe . Funkcja mieszkaniowa jest

na tych obszarach i dominuje nad

~ymi

przez siec

obs~guj&ce:

naczeln~

formami u zytkowania

tereJm jak np . : handel, usl ugi, wypoczynek , oSw-ia.ta czy

drobny Z

nieuci~zliwy

re~ly

pod

uwag~

przemysl . brane

8r6

ejskie dzielnice mieszka-

niowe o stosun.kowo zwartej 1 oiaanej zabudowie . si~

tez obszar6w mieszkaniowych w miescie nie

i.e wyklucza chodz~qych

bezpoorednio do jego sr6dmiejsk1ej strefy, lecz w t

ich

przypadkach s ehliony powinien bye warunek o ich przynajmniej sredniointensywnej zabudowie i

dominuj~cej

funkcji mieszka-

niowej .

2 . 1. Cele

J ~u

eto~.

dniczym celem st.oso a :ryciszenia ruchu kolowego J!Oprawa W"a:r-unkow ruchu na obazarach mieszkaniowych,

~t:l ,

kt6ra nrouadzi do p olepszenia srodow1ska mieszkaniowego .

- 5-

G~6wnymi czynn~kami

poprawy srodow1ska mieszkaniowego Sq:

- zmniejazenie na oalym roz

trywanym obszarze mieczkaniaw.y.m

ruchu kolowego do wielkosoi kon.ieoznej ze obs!ug~

wzgl~ du

obszaru,

- wyel· inow:

ie :ruohu przejazdowego niemf'iqzanego z obsza

pr~dkosoi

- wymuszenie na kierowcaoh nizszy stwarzaj~cyoh

Zmiany te 1

i ~ ksze

prowadz~

do zmniejszenia

jazdy,

beznieozenstwo dla ruohu

do polepszenia

uoi~zliwoaci

ieseyoh .

ezpieozenstw

si ~

kawunikaoyjnej

xuahu

miejakiej

dzielnicy mieszkaniowej. Polepszenie bezp!eoze' t

ullcach mieszkaniowych

tr uohu

znacza zmniejszenie lic zby 1 skutko\1 wypadk6w aamochodowyoh. pr~

czym zmniejszenie to

- im mniejszy - im

b~ dzie

tym bardziej

~ra ~ ne:

dzie rueh kolowy.

spos6b jazdy kierowo6w

b~dzie ~agodniejszy,

- im lepszy b dzie kontakt optyozny

mi ~ dzy

kierowcami a pieszy.mi

na ulicach mieszkaniowych• - im wi ~ksza b

- im

wi ~ cej

dzie przestrzen dla ruChu piesz.ych .

powstanie miejse zabaw dla dzieci oraz

- im ryra •" . ejsza b'tdzie wizualna roZniOa mi ~ dzy ulic

ieszkaniowymi /lokalnymi i dojazdowjmi / a ulioami odstawowymi /z iorczymi i g;t6wnymi/ . po ~ qdane

c zmiany w wiel kosci

at zenia ruchu,

sposobie

jazdy kieroicow i w ultsztalt~aniu przestrzeni ulicznej . ajq one w

~yw

nie tylko na bezpiecze :atwo . chu, ale takze

powodujq spadek poziomu halasu i stopnia zanieczys zozen1a s palinami, zwi t,kszenie powier-zalmi

•

olny

od ruchu oraz

- 6 polepszenie

arunk6 1 przebyw

路a na ulicy to znaczy innymi

s:to路ry polepszenie srodowiska mieszkaniowego . Plancrwanie

i ~kszego

bez ieozenstwa ruchu oznacza

jednocze~ie

planowanie polepszenia srodowiska mieszkanio ego .

wzrost bezpieczenstwa ruchu

mniejsze

mniej wypadk6w

skutki wypadk6w

mniejsze obciqzenie

halasem i spalin芦mi

wi~cej

wolnych powierzchni

1 lepsze warunki

przebywani ;; na ulicy

I polepszenie srodowiska

mieszkaniowego

s . 2- 1 Cele wyciszenia ruchu ko'lowego na obszarach ieszltaniowych .

... ..

- 7 ch

ochodowy.

Zmniejazenie

samochodowego

na~~~enia ru~~u

pr~tadzi

bezposrednio do zmniejszenia niebezpieoze'stwa wypadk6w oraz obeiqzenia srodowiska mieszkaniowego Ograniczenie ruahu

ko~owego

ma takze na eelu

ruchu prze jazdciwegf ,

niezwi~zanego

Cele te

osi~gn~c

b~dzie

moZna

ha~asam

spalinami.

e11minacj ~

z obazarem mie zka.niowym .

wprowadzajqo odpo iednie

zmiany organizacyjne w sieci ulicznej. Spos6b jazdy kierowc6w. Przeprowadzone obserwacje niewiele je ~~ dQqc

nie

wy~y.

kierowcy miejscowi

w spsobie jazdy od kierotcow przyjezdnydh,

r 6 3ni~ si~

tak sa.mo szybko i ni.ebezpiecznie. r-miany w sposobie

mo~ma

WiQC ocrzek1wa6 tylko jako akutku elim±naaji rachu

niezwiqzanego z obszarem. Spoko;jniejszej 1 powsaiqgliwszej ja.zdy kierowo6w nie spowoduje nowe o . akowanie

ionowe np.

ogruniczenie szybkosci . Takiego efektu nie przyniosq takze poje~~cze

mie;jsca vrymagajqce od kierowc61'/ zdvTOjonej uwagi.

Konieczne jest takie jej miejscu

b~dzie

ukszta~towanie

ulicy, kt6re w kazd:ym

powodowalo koniecznosc ostro·: ej jazdy

ze -tr ny klerowc6w samochod6w.

•'idocz ot6 na ulioyo

rkujqce

najcz~sciej

~;_trudJI_i..aj~ obserwaej~

chodnil~ach

po obu stronach jezd!U samochody przez kier(.Jt!fc6w

teszych i ba:'l. &cyoh

dzieci. Pieszy chcqc przejsc przez jezdniE(,

musi najpie:rw przecisnqc

si ~

n-t _dzy

parruj~cymi

a potem ul::tzuj·.; si ri n :;:.gle -: nclu

wid~enio.

w ruchu kicrowc6w aamochod6w. Ta

w~a&rrie

du~q rol ~

si~

·: przyczynach

przewazaj~ce j

na obszaraah mieszkaniowyah.

pojazda.mi ,

rnajduj&;cych sl, okolicznosc odgr.yw.a

liozby wypad.k6w z pieszymi

-8-

bustronne, niesko rdyuov:ane parkoHanie pog.1rsz:1 t

Tidocznosc n. s ,.rzy,.,owaniach,

cz ate

ku.tldam czego .s

wypadJti VfYlli:-cajqce z nie rzeatrzea

t~z e

ia picn-Tszonstwa przejazdu .

o vyzsze trudnosci rnozna co prawda

):l{owicie zliJ-(1 ido tac

przy p mocy dzial:aii radykal11ych tzn. przez r -r~ygnacjq z parkm~a pojazd6w w obr~bie jezdni, j~~t~e poniewaz

najCZQsciej nie wchodzi to w og61e w uregul~;ania porz~dku

gr~,

istnieje

otrzeba

arkowania pojazd6w na ulicach danego

obszaru mieszkaniowego . PO\'lierzchnie ella pieszych. Na obszarach,

na miejsc

kt6ryan istnieje duze zapotrzebawanie

postojawe, szczeg6lnie tam gdzie jezdnie

ograniczonq szerokosc, pojazdy

parkuj~

oz,sto

posiadaj~

cz ~s ciowo

lub calkowicie na chodnikach . OgraniC!za to zas dniczo powierz-

chni ieje

przeznaczon~

do przebywania i

oruszania siQ pieszych.

okrotnie doahodzi nawet do tego,

tyznacza siq stanowiska postojowe . Jednym "' celo ~ wyciszenia ruchu kol:ov1ego n

kosztem chodnik6w obL;>zarze mieszkaszerokiah

eysta.rczaj~oo

chod.niko~\1' I

oJ?a z zabez ieczenie ich przed penetr cjq ruchu

kolm路ICgo . Xoio{~liwo~ci

zabaw dla dzieci.

Przeznac zanie

przeszlosci coraz to

dla ruchu kol:owego, spowodowalo

\ii

,kszych powier?Johni

niejszenie siq

m o ~liwosci

zaba l dla dzieci. Z:ceorganizowanie ukladu miejsc postojowyoh

Z\'IQr;~enie

jezdni

owinno

umo ~ liwi C.

uzyskanie nowych, wolnych

powierzchni , co polepszyloby 路;arun ri zabau dzieci . yglE!d uli cy~

Br6dmiejs1;:ich k\-larta3:ach starej zabudowy o wqskich ulicaah

r.rst,puje cz sto calkowity brak zieleni ulicznej . Zastoso anie srodk6w zaradc.zych .ryciszenia ruehu koa:owego

o~e

ozwolic

- 9na uzy.skanie wolnyoh powi rzohni. kt6re zaz1 lenione polepoz~ zasadniczo srodowisko mie zkanio e na obszarz istniejqcej dzielnicy mieszkaniow j . 2 . 2 Warunki ruchu na ul.iaach mieszka iowych .

Obszar mieszkanimt,y w m1escie to obszar na kto~Jnn g3:6 mC\ .funkcj9: zagospodarowa.n.ia t renu ;jest funkcja rnieszkaniowa. kt6ry jest ograniczony ulicami v.kladu podsta 10\tego: zbiorczymi i g~6 mymi oraz na kt6rym ·wyst~puj~ tyLl{o ulice obsluguj~ce: lokalne 1 dojazdowe . Obszare~. miesz'Y..ani moze bye np& poa:ozony centrum miasta kvrartal sta j zabud .Yt, polozona na obrzeZl! centrum dzielnica donk6w jednorodzinnych, a takze n~1e osiedle mieszl~aniovte na obrzeZ1l miasta .. ielkosc obszaru mieszkaniowego pm1i.n..'Y1.a bye tak ogr. iczona, aby dlugosci dr'g dojazdu od celu na obszarze do najblizszej ulicy zbiorozel} nie by;ty zbyt dlugi , ·-v rzeciwn ~ raZJi~ straty czasu spm1odovta.ne kcnieczn osciq ·tolniejszej jazdy, b~d& nie czekiwanie \~sokie . Odle~osc 1 linii prostej mi~dzy celem na obszarze Mieszkanio'lym a najblizszq, ulicq z iorozGl: -powinna ·~YD.osic nie ·lirec j jak 300 - 400 metro\., [ 6 ] • Na rysunku 2-2 przedstawiono zaleznosc nomiPdz wielkosciq obszaru mieszkaniowego a uk~adem ulic ograniczajqcych.

1000m

-+-t-+-+-+-+-+-+-+-+-t--1

+-+-t-i

-r-r- obszar

mieszkaniowy,--

3 J0-

~~~~~~~~ 4J0~

-+-+-+--+-+-+--+-+-+--+-+--+

ulica zbiorcza ew . gl6wna s . 2-2 iielkosc obszaru

m~eszkani~

ego .

.. 10 -

Tabela 2-1 Cha.ra.kter.rstyka miejsltiah obszar61 nieszkanim: oh .

I»

Ia Pol:ozenio

centrum lub p blize centrum

obrzeze cent:r.'UIIl

jlta.

Siec uliczna

re gula:rna sla brak hierareh ·i

Przekroje ulic Zabudo;·Ja

ulice vittSkie . •P• 10m zamkni ta 3-4p

duza

g~s-tosc

zaludn1enia

szerokie .P• P•

12 m

cz sciowo

regularna sin.tka czct6cimto szerok

wa.:sl~ie.

chodn il<i p:.:•zmr~; .

do:mki

otwarta do 4 J . j , ~ O'I'OclDinne sr ednia gcstos ~;m:;.!a g-tstosc zal.udnienia

z .-.lu(1'1.ienia

:a:o';m.i mieszkliniowa

Funkcja

0lne

znaczny udzial: .· usmg o-

,.,i erzch..'li c Pr~dko6ci

pojazr16t1

•

niedob6r

niezna.czne,

malo zieleni male

g!i:: . ~ i c · .3:tani o-'l'a mad: udzia3: us1:ug

wys

:l..t.:CzajE!CO

mejsoami

rniejscami

\·rysokie

\·tysokie

Ruch zewnctrzny

ro.no 1 popomdni u ducy

Parko1.1anie

duze zapotrzebow ni$ 1 cz ~ ste przypadki a:amailia zakaz6w posto;Ju

zal . od

\'1

- ol·)zenia z reL..,. ma3:y ,.

regu-:ty podaz-popyt <J

- 11 -

ci~g

dalazy t •b li 2-1

Pol:ozcn.ie

obrzeze miasta

Siec

nieregularna sia'tika

uliczna Przekro·e ulic Zabudo ta

ustopnio,:rane

zr6Zn.icowana r6Zila gfistasc z·ludnienia

du~~a

~6mia · . ••• J..

PO-

:ricrzcimie

eszkazu 0\'ta

obrzeze ·ast mniejszych

zhierarchiz ov.ra- nieroz ini<rca

na siatka

wg . .funkcji

Funkcja ~J olnc

strefa podmiejska

z.r' }m.icow e ro.me atany roz dowy ~

III

zr6tn1cowana g ~stosc zalud.ni enia

:prawi ey~E};CZ . ieszkaniowa

luki w zabudow ~ wys przydomowe ogr6dk.i

rcza·Cl:ce

poj

dY1lCZe

ulice

7.Xoz ic .-1ane

pojelyncze do 1 d mala g,st zaludnienia

mie zk niO\'/a \vystarc za j~ce 0 6dki :przyd,omowe

Pr£dkoGci

cz~sciowo

zr6 ~nicowane

Ruch

nieznaezny

z regua:y rzadkl nieznac

podaz=po:pyt

:podaz=po:pyt

pojazd6 ·1

Ze\· .. fi trzny

arkov1anie

sokie

zr6~~niCO'Il

,Ja3.:y popyt

· o szarze mieszkaniowym ulice to ulice ukladu ob ~- jqcego: lokalne mieszkanio~e i dojazd e mieszkaniovi'e . Ulice lokalne ieszkaniowe zape\miaj~ o srugec otoczenia sk li osiedla, a ulice doj zdowe mieszkanimfe w sk li pojedynczych obiekt6w . Pol o ~!;one

- 12 -

Uliae mieszkaniowe 5a1 zbudowane ~tg konwencjonalnej z sady rozdzielenia ruchu kolawego od pieszego tzn. podzia~ ul~cy na chodniki i jezdni ~ . Na ulicy znajdujll si~ czasam wydzielone miejsca postojowe . Chodniki, gdy nie set zasta:r~ione parkuj~:i n a nich pojazdami . s!uz~ pieszym, a jezdnia pojazdam mechanicznym . Istniej~ jasno spreoyzowane zasady' pierwsz "stwa wg kto:rych piesi, nawet na ulicach mieszkaiai.OW'7ch, mogq przekraczac jezdni~ tylko przy zachowaniu odpowiedniej ostrozuosci 1 z uwzgl~dnieniem pierwszenstwa polazdu . Natt0enie godzinie ezczytu na uliaach mieszkaniowydh waha si - w granieach od 100 do 200 pojazd6 t na ~dzin<at: Ruahem po .i oduj~ym najwi~ksze zagrozenie na obszara.ch mieszkanim-:ych jest tak: zwany "dziki" ruch pr zejazdowy toznaczy taki, kt6ry nie jest w odpowiedni s os6b zorganizowany . s~ to g3:6wn.ie kierowcy, l\:t6rzy w celu unikni cia jazdy po zatloczonej ulia.y zbiorczej lub gl6wnej b~ 1z tez omini cia punktu newralgicznego regulowanego sygnalizacj~, znajduj~ sobie skr6t 1 przejeZdtajq w ten spos6b przez obazar mieszkaniowy . Tego typu ruch moze spowodowac na uliaach mieszkaniowjah dodatkowe nat~zenie dochodz~ce cz~ato do 500 poj . /h • . ,dkosci z jakimi l{iaro~ jezdz~ po obsz rach mieszkanio zyoh zale~<t gl6wnia miejaaowych sytuacji na ulicy oraz od wra.zenia optyczneeo I idoaznoscJ./, ja.Kie odbiera kiero1/Ca . Jezeli v1idocznosc do przodu jezdni~ nie jest nicz ogr aniazona i jezeli bra~ je~. skrzy ~ owan powoduj~cych u kiero 1c6w, ob \'li qzkiem zatrzyma.i.. \1'0lniejsz~ j zd:-;: , to na ulicach z arkuj~~mi po obu stronach pojazdami kierowcy je ~ d ·;~C! o wiele szybciej, anizeli i.·IYilika3:o t-o z u1zgl ,dnienia wszystkich okoliaznosci i pra.id l ruchu . -~ wszystkich obszarach mieszkaniowych ozio 1 halasu spOi·lOdo-..:a.nego :ruchem ulicznym jest stosunkcn1o niski i wynosi 60 / A/, podczas gdy na ul·cach gl6wnych i zbiorczych wielkos6 h alasu dochodzi do 80 - 90 d / A/ . Panuj~ce na ulicach mieszkaniOWJch nat~zenia s~ z regul~ niskie . Cdpowiednio do tego niski jest tez 1skaznik g~stosci wypadk6w tj. liczba vypa.dk6w na k.ilometr u11ay mieszkaniowej i rok . I iezwykle wysoki jest natomiast wskaznik wypadk6w

- 13 t j . liczba wypadkow. odnie 31ona do 1

liona

pojazdo~ki lometr6w.

dan przeprowadzonyoh w erlu1ie zachodnim i \'Yielu miastach RFN [ 2 ) st:tierdzono, ze niebezpieczenstwo wypadkowe po' mdowane ruchem kol:owym. dla kt6rego mia~ mozc bye wskainik wypadk6w, jest az siode. razy i~kSze na ulicach mieszkaniowych niz na ulicach gl6 mych .i zbiorczych. Og6!t wypa.dki samochodowe na ullcach mieszl'"...aniowych moZn.a podzielic na trzy gru.p y: 1 padki z pieszymi, najcz~sciej z dzieCmi nagle .rypadajC~;aymi zza ~~rkuj~ cych pojazd6·., na jezdniQ, przed kt6:rymi kierm-1cy, z pov10du nad.miernej szybkosoi nie maj~ mo~.;l i osai zahamowania i wskutek m~lej szero~osci pasa ruchu,

Na.pvcl.sta.ie

ich

omlbni~cia •

....l<:J.tlc m:L takich wypa.dk6\tr SCI: najoz~ sciej oorazenia

u p o~zkodo1~1ych. 2 - ·rypadki na skutek

przestrzegania pierws ze:st ~ nrzej"' zdu na. >Jltrzyzow~iach o ogors zone j ·, id cznosci z no·.rodu obustronnie parh'"Uj9;cych pojazd6w. Przy tego rodz. ju ltolizjach rzadziej docl:..odzi do obrazen ~~e

cia3::a u ludzi . 3 - fypadki spa 1':;dOVT e ruchem pojazd6w, ktore ko:rlcuct: lub dopiero c o zaozJ~aj~ ~nojq j ~ zd~ /m,ne~ p rkowania/. . . !ypadki te z re gud:y ni ~ po ~odu jet o braze ' cia1:a -u ludzi . Dla og63::u wypadk6w na terenach mieszkaniowyoh charakterystyc ~ oech~ jest to, zo roztcladajf.l si ~ one mniej wi€t cej r6 momiernie po cal:ej pmrierzclmi o szaru mieszkaniowego. :t>ak jest wyra.znych punkt6w ne 1ralgicznych 1 gdzie mog3::yby sifi one pm1tarza.c. 'lyja,tk mogq bye przypadkowe skrzyzowania . Nagro adzenie wypadk6w z piesz i je!>t jeszcze rzaGls~!:jM przy adki 1. oznaaza to, ze i eai, a wsr6d nich zczeg61nie dzieci, sq zagrozeni nie wkonkretnych ptuiktaoh, lecz na c~ej d;tugosoi ulic p ol:o zonych na obszarze mieszk iowym.

2. 3. Srodki techniozne stosowane

wyci s zen .u ruchu kol:owego .

Odpowiednio do ce16 1 wyci zenia ru.chu kol:owego w gr't wchodzq sro~ti, kt6re powodujct:: - zmniejszenie nat~zen1a rttohu pojazd6w sa.mochodo·rtych i - zmian~ sposobu jazdy k1ermYc6w na cal:ym obszarze mieszkan1owym. Zastoso anie8rodk1 techniczne powinny polepszac kontakt optyczny mi~dzy kierowcami ~dqaych w ruchu pojazd6w a

ieseyl!l1.

- 14

zmian nalezy tak rowadzic, by w pierwszym rz~dzie przeksztaloanta a~eci ulicznej spowodowac zmniejszenie si nat~zenia ruohu samochodowego . ralezy takze miec na uwadze. ze ingerencja w siec uliczn~ obszaru mieszkaniowego powinna nast~powa' raozej v1 miejscaoh ku temu dogodnych, tam gdzie poz~dane jest zorganizowanie stre.f chronionych od ruchu ko!towego . Nast~ nym krokiem w planowaniu powinny bye zmiany f'l przestrzeni ulicznej. kt6rych zastosowanie b~dzie mia!to na celu oddzi 1~vanie takze na spos6b jazdy kierowc6w . Pl~~owanie

2.3.1.

rodki stosawane w aieci ulicznej.

iprowadzenie ~an uspokajaj~oych ruch ko!to·zy nie powinno podwazac zasadniczej funkcji samochodU. Powinien on nadal pozostavrac do dyspozyc;Ji mieszl'.atic6w, tak aby szystkie oele wewnqtrz obszaru mieszkaniowego by!ty oai~galne samochodem. Z iejszenie nat~zenia ruchu kolowego pod takim wa~~iam bqdzie moina osiqgn~c przy pomooy odpowiedniej reorganizacji sieci ulicznej, kt6ra ochroni obszar mieszkanioey przed niepozqdanym ruchem przejaz owym. Do teg ) celu nadaj<:l si~ systemy ().lie slenych I si ,gaczy I i pQtlic ulicznych. Mogq one bye uksztal:towane w wyn1ku kansekwentnego przegradzania ulic bqdz skrzyzowari zaporami o charakterze budo1lanym. unie o~liuiaj~C1ffil przejazd pojazdam samochodowym . Zapory uliozne powinny bye stosowane w miejscach, gdzie istniej' potrzebq oohrony pies~ah przed ruoham ko~cwym lub powstania wolnej pot-Tierzchni • ......

.... ~

-~~ I I

--~ , ;

;

' i'

....

. ~A

? . l?j

1'1"'7. ~ lln::t7.ta ~c enie

gularne_i siat i ulic <.1~ Cu> U..IA

•

fi ~ "Jt""'l.._

1.·1

system I

- 15 Zapory na rysunku 2-3 SW()i.m po!tozeniem DO'\'lOdujq: pO'w·stanie .s'tre.f chronionych ; rejonach dojsc do szk63:, przedszkoJ.i oraz caJ:kowi te rfYelilnino n.nie ruchu przejazdo ~tego _. PO\'fYZSZfj. przyk!t:ad pokazuje sposoby lokalizo1·1 ia zapc5r . I fogq bye one pol ozone: - mi~dzy dwoma krzy~oUaniami, na prostym odcinku; powstaj'\ rtedy ulice slepe bez rzejazdu /siqgacze/, - n ~ skrzyzo m.niach w fo:rmie zapory przekqtnej, co powoduje owatanie p~tlic ulieznych . Ponizej pokazano dwa podstQ ~ twPY zap6r ulicznych .

r-r-r-r--

,...,_

r--

rr-

r-rr-r--

LJILIIJIJ

.-rI I I I I I I I I I

,_ r-f-

...

r--

rr-

r--

Rys. 2-4 Typy zan6r u l iczny ch • a/ zanora nr os t onad1a b/ zanora nr zel<atna

Jprowadzenie tylko systemu ulic jednok:ierw1k0\eych lub zmiana kierunko\'i istniejqcych juz ulic jednokierunkovfYch nie moze skutecznie zapobicc niepozCid emu ruchowi przejazdowemu przez o szar mieszkanio rcy .

- 16 -

Reorganizacja sieci ulicznej ma wreszcie na celu dojscie do modclu sieci ulic-znej jakie SCJ: proj ektov1a.ne 'il_ noi'JObtld'Jv.ranych osiedlach mieszkaniowych. Ide~ takiego rom"liqzania jest takie poprm1adzenie ruahu, a by nie ingero :al bozposrednio w o szar mieszkaniowy, aby ruch docelowy i wyjazdowy byl prowadzony po mozliwie najkr6tszych trasach /w zakresie obszaru/ oraz aby chronione byly strefy centralne.

================================- G lu b Z Rys . 2-5 Model bezpiecznej-ruchowo sieci ulicznej. Oznaczenia ulic: Dm - dojazdowa mieszk ~n iowa 1m - lokalna mieszkaniowa G - gi:6wna Z - zbiorcza

Opr6cz zo.let ;jakie \•Tynikajfi: dla pieszych z u t \vorz onia stref 1yciszonych od ru.chu kol:owego, skutkiem niemniej v1a··,nym jest z. .niejszenie e isji spalin oraz spadek poziomu halasu. 2 . 3 . 2 . 3rodki stosm'lane

"tl

przestrzeni ulicznej .

Korzystny z punktu ·tidzenia mieszkarJ.co\'1 system ulic 0 srugujqcych z reguly nie powoduje obnizenia si ~ nat wzenia ruchu kolovrego . Duze

na ulicach mieszkaniowych powstaje na sk.utek zbyt duzych p dkosai pojazd6w i niewystarczajqc o u aZnej jazdy kierowc6w . Odpowiednio do sytuacji miejscowyah konieczne a~ ''li~ cej lub mniej wyra.zne zmiany w przestrzeni ulicznej ~ grodki zaradaze jakie b~dq w danym rzypadk.u zaatosowane zalez& gl:61omia od znaczenia parkowania pojazd6w, od przekro ; poprzeaznych ulic, a takze od rodzaju 1 sto nia wykorzystania zagro ~·~enie

- 17 zabudowy na obszarze oraz rozmieazczenia istniej~~ch p mviorz chni vlolnych jak np. placy do zabaw, placy s p ortow:fch,

zialeiicy itp . Na ul.ioach mieszkaniowych powinno si ~ d~ zy c do skoncentrmTania u r~agi kierowc6w w miejscach wa.znych ze wzgl~du

na bezpieczenstwo ruahu.poprzez odpowiednie "sknocenie optyczne " przestrzeni przeznaczonej do jazdy . Skr6cenie optyczne koz:yta.rza ruchu moZ:na osiqgn.qc przez: - zu~z enie jezd.ni do mi.ll1malnej, koniecznej z e i·Izgl~du na pr o~·radzenie ruehu kol:owego, s zerokosci or az - pr zy p amocy za2amywania korytarza ruchu c o ok . 30 do 50 m~ w ten s~ osob. ze jest on przek~adany z 1ewej na praw~ ' Str ont istniej~cej dotychczas jezdni. Ograniczenie przestrzeni bezpoerednio przed porusza jqcy.m i pojazdem \'tpl:ywa ni~tpliwie na koncentracj(i U\•/agi u k i ero\·rc6vl i co za tym idZie na. spos6b ich j azdy - spadaj~ p r~ dko sci i wzrasta gotowosc reagowania kiero\·lcy na zakl:6cen1a ruchu .

Rys. 2-6 Zasada

zalamyw~ni~

i ZWPzenia k ory t a rz a ruchu.

- 18

Rysunek 2-6 uwidacznia. ze znaczne cz~sci po ierzchni jezdni mogq zostac oddane do dyspozycji pieszym lub s~zyc jako powierzchnia postojo e. Uzyskan~ skutek zaw~zenia korytarza ruchu pO\'/ierzchni~ moZn& zagosp odarowac dla po jazd6w parku jqcych • . !iale ~y jadnakze pami~ta' a by nowy ukJ:ad :parkujqoych pojazd6w nie stwarzaa: przeszk6d w widocznosci, kt6re moglyby pogorszyc kontakt op·t:y czny mi((dZy ki.erowcami a pie zym.i. Parkujqce pojazdy .. ovrinny bye ustawiono tyl ~o po jednej stronie korytarza ruchu na wy znaczonych atanowiskach. ?mia.nastrony po kt6rej parkuj(\ pojazdy pO\voduje niejako .utamatycznie po.vstanie zal:amania korytarza ruchu. nmv: · or anizacja parl~owaru.a ni powinna pociE{:gq. . za so~ zmniejszenia liczby miejsc postojowych. J~t to szczeg6lnie wazne na tc.renach z niedoborem miejsc parkingowych. Na ulicach, na 1 ~t6rych by~o dozwolone dotych zas partow ie przykraw !(mi· .. owe po obu stronach jezdni, mo,. a obecnie wprowadzic parkowam.ie skoane po jedne...j stronie., co 'I bilans.1e nie po1inno sporodowac znacznego spadku lic zby mic jsc postojo wych . 1 •. rzy '":adkach, gdy w stanie s rzed ian pojazdy parkowa3::y cz"'..s.to nie przestrzegp..jqc przepis6\l /za:jmCT.'Ianie chodnika, arkowanie skoS:ne po o stronach ll'br ·.ryznaczone j org;anizacji/, ·:rpro adzenie zmi :n oze povTOdOi·•a' iejszenie ojemnosci parkingowej danego odcinka ulicy . Nowa orga.nizacja parkowania nie za'~sze b dz.ie z:a e.mia3:a l'/SZystkim odpo. iednio bliskie , w stosunku do ·· ejsca zanieszkan.ia, miejsca post oju. Konsekwentna realizacja nowej organizacji parkowania poi'roduje na obszarze nastQpuj(;\ce zalety: - s_Jadek prfi dkosci pojazd6w I 50FS ·ierowc6 v jezdzi \'lolniej ni z 3 km/h /, - polepszenie kontaktu optycznego mi ~ dzy ltierowc~ · pieszymi za1sze przynajmniej po jednej stronie ulicy /parkowanie ~o je :~~j stronie ulicy/ . Uregulowanie zasad parkowania i wyznaczenie stanCTdisk postoj a.rych ma duz.... o.._.61ne znaczenJ.e dla poprawy Grodo\dska icszltaniooe go na danej ulicy mies zkaniowej • ·.ryj<'ttkowych przypadkach stosuje siQ v1 nawierzcbni jezdni specjalnie u£ormo.1ane garby, :progi . Oddzia'!y•,·ruj~

- 19-

one bezposrednio na aynamik~ ruchu pojazd6w, zmuszaj~c kie:rowc6w do wolnie;jazej jazdy. Os1~gane w ten S7os6b ogra;niezenie pr~dkosei jest co do wartosei podobne jak przy stosowaniu za!taman korytarza ru.chu. Garby nie povlodujfi jadnak r6wnomiernego zmniejsze11ia pr'idlcosci pojazd6w na catej d'hlgosci ulic. ?ojazdy zmniejszaj~e p~dk osc przed progiem, zaraz po jego przejechaniu przyspieszaj~e. Powoduje to powstanie duzych nie:r:6wnomiernosci p~dkosei :ruchu, co wslru.tek moze prov;adzi c do \'tiEZltszego zagro!?.en.1a pie-azych na ulicach

m1eszkauiowyah. Celem skupien1a uwag1 kierowc.6w w miejseach szczeg6lnie niebez:giec.~mych

ls};::rzyzoi;ania u.1ic vre\mf:ttrz oh::sza:cu,

wloty na obszar. m.iej.s ca aal:arnan korytarza ruchu/ mozna ' w i.ch otoczeniu stosowa.c podni.esien1e jezdni do poziomu przyleg?.::ego ct.odnika, nie rezyg.nujete jednah:ze z j ej

oddzleJ.enia kra:rw-J~··~niko.mi od chodnik6vi 1 tzw. przebrukowania ;jezdni/, I-1iejsoa ~&dlct6rych poziom jezrlni jest :p odn.ieaiony de puziomu chodnika nie p~1inny oddzial:ywac na przechodni6tr jako przejazdy przez chod.nik . VI tym celu powi.nny bye one tak ukszt.altowane, aby' zdecydowanie si~ odr6zuiac od ~v-rierz ehni jezdni jal~ 1 od nawierzchni chodnilca. !:iejscoue przebrukowclllia jezdni w polqczeniu z zalamaniami korytarza ru.chu. po·\lroth:t.j~ przenra.ni.e \'1 pionie 1 poziomie r6vmcj plaszczyzny jezdni.- ·,,? tell spos6b urozmaicona po\1'ierzc.hni ruchu d.obitmiej miidacznia r6Z!lice Di~ d zy ulicami t1icszka.n.1owym.i a ulicami podstawov-JYIUi . Przebru.kot-Ja.nia jezdni wyposazone. ~ w rampy 'VI- i zjazdowe o b.-::1.rdzo ma:t,m spadku, tak aby n1e odbierane one by3:y jako przeszkody dynamiczno-nteh.owe /prog1/. 3padek pr~d..!tosci poruszajqcych si" pojazd6\t mo[jli\:;y jest taltf~e do uzyska..T'lia prey pdmoey adrainistracyjnych znak61 drogowych. Na '!llotaQh do obszaru mieazkaniowego moZna ustawic ZDEL~ ograniczaj4ce maksymalnq szyokosc do 30 kni/h . Hozna taltzc przeanaJ.iZ0'\1a c mosliviO·sc zas toaowa.nia spec jalnego znak".J '' Obszar .mi.eazkanlowy" " \'1 celu umotywowania ograniczenia szybkosci na obszar ze mieszkani~~ym stosowany jest znak ostrze gp:.1czy u·r~aaa dzieci u • Inn3D1 sposobem w:p!ywania na. pr~dkosc poruszajc:tcych si~

na obszarzemieszka.niowym pojazd6w jest e:;recjalna sygnalizacja ostrzegawcza informuj~ca autawatycznie o przekroczeniu

- 20do~~szczalnej

r~ dkosci

przez prz.je~dzajqcy poja7d. Sy alizacja ost.rzegawoza jest urz dzeniem tecl1..."1icznym i jej oddzialywanie na _ojazdy jest czyst o pre. encyjne, ostrzegawcze. Nie ma. ona wpl""m n..."l polcpszenie r::rodo ·1iaka mieszkaniowego. Tspomo~enie sygnalizaaji totokom6rlcq z apa1:atem fotogra.ficznym umo ·: liv1ia ident"Yf:tkaoj , p jazdu _r::ekra.czajqcogo -pr dkosc • .! wyniku takiego dzialan1a uzyskuje siq., ta okolo 50 ~ do 70%. derowc6w przestrzega ogranioze:nia szybkooci .

J.I-Ta CZQSCi obszaru mieszkaniowego stosuje si-c nieldedy Cc...Tho 1itq reorGSlliZacj, prze_strzeni. v.licznej 1 ra ·adzajqc

tz1 . powierzchni~ mieszan~, powierzchni~ o wsp61ny.m ~ykorzy staniu. Koncepcja powierzchni mieszanej opiera si o zasad~ sp61neg~ przez \·Tszystldch uozestn1k6w ruehu I ryies ch i koa:o-~oh / u,.·yt :OiJania jednej wsp61nej powierzchni kOI!rWlil):acyjnej . ! tym celu rezygnuje si~ z zasady poziomej uco ~ega cji ruchu ko3:m·rego i pieszego tzn odzia!tu ulicy na chodnik-jezdni~""'dl.Od nik. z uv..agi na bezpieozenstwo ruchu lo~mlizacja ·t l-dej powierzchni mozliwa jest tyll{O na ulicach o lokaln aharakterze ruchu i zniko ym jego nat~zeniu. PO\'Iierzcbnie mieszane nie p<J<tlinny przyle~6 bezpoGrednio do ulicy zbiorczej ogranlczaj~cej obszar. owicrzchnie o wsp6J.nym wykorzystaniu mo~ bye neblo rane lu·detnil~ami,. ga.zonami. drzewami, grt.:t ami 3:a; tck i innymi tego typu el entami organizacji przestrze~ . ~ podobn~ spofl6b moZn.a zorga.nizowac na eybran.ym fral§nencie obszaru stref~ ruohu pieszego, wy~qczonq ca~ owicie dla ruchu ko1owego . Na obszaraah mieszkaniowycll atref'y ruchu pie ~ego b,d~ si~ raczej ograniczac do poj~d ' czych placy odcjnl~o\1 ulic ta.k aby nie ogr....ni zalo to doStQ nosoi poszczeg6lnych cel6w na obszarze dla pojazdow ~1 . ochodowych . J?odobnie jal~ )Ouierzchni.e o v;:;p6lnym \·zyl~orzyst< iu, strefy ruchu pieszego moe;q bye taJ.o:C~e umebJ.owc.ne eler:1entam:t or&:mizacji przestrzeni ulicznej .

- 21 -

2 . 4- ... yn.i.ki. zastosO\·m.nia 6ro<llt6w zaradceych . i;y:r ~ !>0 :t"a\"l::t srodmt' ska eszl cmj_o·~een jest mozlbm. p o zastosovraniu szeregt1 zmia.n,. takic_h jak: - zu~zenie korytarza ru.chu, do minimalnej koniecznej ze · ·zglttd6u rachouych szerokosci; za.stoso.1anie co okolo 30 do 50 metro\'1 za?t: mn kor r·t za ru.ohu. - miejscm"le prze rukowania jezdni r OC nio uzyslmnej p Op:t"ClifV 6:rod01.1iSl{a. mieszl~anio lC [;O obouiqzuje zasada, ~e ulica · eszkaniowa jei:)t t)Lil ba.rdziej atral~cyjna:

7i cej jest pouierzclmi wolnej od ri?-Chu

rzestrzeni

ulicznej OJ.'aZ - iD ciel-:mde j i atrak.ayjniej Sf\ one ukszta?-tovrane . Tabel'"' '.. -2

.~el....

r.:r odk:i.

celc

srodki us_ okojcnia ruchu kolovrcgo.

zmiany

ieai

zmiany \'I r ze strzen ulicznej

ulicznoj ulice p~tle za~aman prze rv ~ slene uliczn~ koryt. }co;ania I si -.. ruchu

rogl

<:ry

strzeg

i ~acze/

ol:W. inacja rtlchu r ze -

jazd o~Jego

ot:_efs chr ru1c sp kojny

spo 6b

x1/

2/ ~

x3/

jazdy

Jront "' optycs y

le szc

mo~;l i

·Hi' ci

ruchu

p ie""?.ycl

mu~li· ;o..:~i za '1 l "".

dzieci

l\'rygl9:d

ulicy

' obja&~icnie

do taheli 2-2

1 I - 1;:raz z tiaJ:ama:n.iam.i ltorytar~.a ruchu 2/ - "~;I 'lo<JYjqtkow:yeh przypadkach, przy dobrym ozna.kowaniu 3/ - na uJ.icach dojazdowych o szyb1cim ruchu •

'!1'..,-

.:e·l:;oda wyuiszenia. ruchu ko!towego :na obsza.ra.ch mies.zkaniowych zosta.!ra w praktyce zastosowa...11.a w kilk:udt.iesi~ciu mia.:o.ta.ch RI'H . Obsertla..cja obszarow teotm;yah pozwol i d:a. na sforr:r..r:to'~tranie \;;nioskoil dotycZ£!cycll .zalo~onycl1 eel on !::etody . Cad:kO\'rite 1V3eliminowania ru:ehu p:rzejazdov; ~go niezwi~ za.nego z o~ szarem jest WJ'nikiem zastosow<?Uia k.:msek\'lentn.ej bloka.dy vlSzystf"...ich mozliwos ci )rzejazdu. przez obszar

mieszltanim-IY przy porno c: zap6r ulicznych . ·lyd2tu.zerde i skamplil-towanie mozlivosc± przejazdu nie daje ta1\:icL;o efeki.."U -. US)Oltojenie 1.'li.Ohu

l\:o~tm·Jego

Ilk'f.. n a celu obnizenie

:pozior:tu ~.,l'\:dkosc.i n .:.. ca-:tym ob szarze obj ~ tym zniana.mi . Hi o 1.·zys:tarcza ''~ ty-.. celu zmniejszenie pr(~d1\:o6ci tyllco v1 konkrctnych przekrojack / pr ogi/ . Z punktu ~t1Jlidzenia osi~gni(ityeh rezul ta.toY/ spadku pr Qdkosei

pojazdo\'l na ulioaah mieszkauiowyeh '\"17fi'OZ!t16 mo ~·ma na.s·t ,_u~ic-tce grupy srodkotf zaradc;zych /od naj~vi~t,~~szych do najrr.uiejozych e.fekt.ow/: - ~~In.i'lic:rmostron."'le pa.rkO\"l&lLe 1 mi·ejsoo;;'fc pr.z chrukowania vi prmktach w~z3:.owyc.h, powierzclmia lliiGszana; - zrr.J.ennost ronne parktn'lanie,. przew ~zenia .j ezdni, - Og:L"'aniczenie pr .,dkosci na obszarze mie3zka:niotryn do 39km/h wro.z z s . gnalizacjft ostrzcga:.~cz::t; - ot;,ra..1 1iczcnie pr~dkoaci na. obsz"Jrze do 30 km/h w:raz ze znakiem ostrzc~kj~cyo

nuwaga dz1eei 0 •

Zmia.na lJygl<tdu uli~ IlOWoduje wolnicjszq ja.zdliil kier<>wcow i ':!iQ .. s~ ich gotowosc do zmniejsza:nia :pr€idk.osci zbli zajqo si q; do bavJifl:cych s i ~ dzise1. I:nnym1 s'"!owy wzras:ta pO\·rsoil\gl~wosc

jazdy k1erowc6w.

ZastOS01ll'a ne srodki spowodowaey radyka~ popravTE~

bezpieezefJ.SiA'fa rttchu na obszarze mieszkanicrwym.

Dowodem tego j-est np . spadek liezby wypa.dk6v1 samochodowych z rannymi. Naj'ltt1Qkszy spadek liczby wypa.dkow I o 60 ; I · przynios~y

zmiany w organizacji ruchu 1 a wsr6d nich szc$&g61nie

- 23 -

e zal an korytarza ruchu i ograniczenia pros tych jego odainkow do 30-50 metr6w. 路rsr6d mieazka.i1C6 obazar6w testo ych prze rowadzono anklet~ dano m. in . py.tanie: n oszt~ podac, zdaniem li.stwa, najwa~ n iejsze zadan1a m~ j~ae na celu polepszenie srodowiska ulioy mieszkaniowej" 1 uzy kano nast ~ paj~oe odpowiedzi: zastosow~,

- 82 ' u

lo z

naj'~:miejsze

usunifi oie nie ezpieczeiistw

z ru.chem kolowym; - 67% zmniejszenie poziamu ha~asu powodowanego przez ruch uliczny; - 3076 za g3:6wne zadanie u\llaml:o polepszenie wygl拢\du zewn~trznego ulic.y. Odczucia eazkano6w pokrywaj~ ai ~ w duzej mierze z g~6wnym1 celami wyciazenia ruchu kolowego. zwi~zanych

3 . PRO LEhY RUCHO'lt!E 路 rrsT PTJJ CE OBSZA..l\6~

H.~

TERENIE STARYCR

rviTESZKANI OWYCH

Stare, istniej~ce obszary mieszkaniowe wyr6 zniaj~ 1 ~ szczeg61nie po u-cym 'rodowiskiem esak.a.niowym, calkowicie

lub prawie oalkowicie pozbawion zieleni uliczn&j . 1 sytuacji znacznego w ostatnich latach wzrostu moiroryzacji, w:taSn.ie na takich terenach oZna. szczeg61nie odczuc ujemne skutki zwielokrotnionego ruchu ko~owego . :/zrastajC,\ce p otrzeby parkingowe nie mo@\ bye w peblym stopniu zaspokojane . adzi to do calkowitej dewas tacji w eyniku. niepra.~1id~owego icowania i tak juz znikomych resztek zieleni ulicznej.

3. 1. Ruch pieszz .

si ~

Ruah pieszy stanowi d i UjC\:CCI; fom . przemieszcza:nia os6~ a obszarach mieszkaniowyah .

Ogramna wi ~kszo s c miast pows~~a w okresie powszechnego ruchu pieszego i pojazd6w zaprz ,gowych . 1.Uejsca pra.cy i zamieszkiwania byly p o~o z ane lisko tak, ze by拢.1 one o si~galne w p zyst~pnym ozasie pieszo .

- 24-

mot oryzacja spowodo aly duze zmiany miastach , a co za tym idzie i na obszarach mieszkaniowych . chodnik6w poszerzano jezdnie, a zw .zane chodniki Koszt iejszano jeszcze bardziej na korzysc parking6w. Ruch pie zy eyl w tych latach czynnikiem niezbyt docenianym . zy bardzo duZ,y.m .zag~ szczeniu komunikacyjnym wyst puj~cym dzisiajszych miastach s~tierdzono, ze odpowiednio zorganizowany ruch pieszy moze w duzym stopniu pol p zyc istniej~~ sytuacj ~ na obszara.ah mieszkaniowyoh. Pro 1 6w ruchu pieszego nie wolno rozwazac w oderwaniu od pozostaJ:ych uczeatnikow ruohu . ~ed r oz ocz ~ ciem i po zakonozeniu jazdy w~asnym samochodem osobowym albo srodkie.m komunika.cji zbiorowej zar6wno kierowoy jak l. pasazerowie bio~ udzial: w ruchu jako piesi . Z tego tez wzgl du rozwiC\Zywa.llie problem6w komunikacyjnyah w aspekcie wygody 1 bezpieczenstwa ruohu pieszego musi bye postulatem uczestnikow wszystkich rodzaj6w ruchu. poniewaz pieszy.m b.ywa kazdy . Podatawowym oelem organizaoji 1 projektawania urz~dzen dla j:uchu ieszego jest zapewnienie maksymalnego bazpieozenstwa pieszym, przy r6wnoozesnym zaohowaniu sprawnosci i bezpieozenstwa ruehu kolowego. Spos6b organizacj i ruohu pieszego jest zaletny w gl6wnej mierze od obszaru na kt6rym jest przeprowadzana. Inne problemy wyst~puj~ przy organizaoji ruohu na obszarze centrum handlowo-usblgowego, illne na obszarze mieszkaniowym . Organizacja. ruehu pieszego na obszarze mieszkaniowym w ~azie projektow~ nia osiedla po~la n zaprojektowani systemu oi~g6w pieszyoh niezaleZnych od $YStemu ulioznego p~zeznaczonego dla ruchu ko~owego . Inne podejscie do problemu jest wymagane w przypadku moderniaaaji syatemu kamunikaoji pieszej na iatniej~ obszarze mieszkani.~ . :' takioh przypadka mogt\ bye zastosowane arodki dotyoz~ce ruohu pieszego prawadzonego chodnikami miejskimi wzdblz ulic i przekr.aczj~oego je . na skrzyzowaniaah lub na odoinkach mi'dzy nimi. zeprowadzenie zmian w organizacji ruohu pieszego na danym obszarze mieszkaniowym wymaga zebrania odpowiednich informacji i danych o tym ruchu ( 12 ] â&#x20AC;˘ Industrializa~ja

â&#x20AC;˘

- 25 -

Powinny one zawiera6: - dane o ruchu pies~ /zr6dla i cele podr6~y~ cz~stotliwosc i kierunki podr6zy, nat~zenie/, - charakter badanego obszaru /centrum handlowo-uslugowe, sr6dmiejSk dzielnica mieszkaniowa, per.yferyjn dzielniea mieszkani~ dzielnica przemyslowa, obszar rekreacyjny/, osazeniem - szczeg6~o~ inwantaryzacj~ sieei ulicznej z jej tachnicznym, - rozmieszczenie przy tank6w kamunikacji zbiorowej na obszarze i w sc:tsiedztwie, - ro ieszczenie 1 licz miejsa postojowych, - charakter zabudawy 1 liczb~ mieszkanc6w /ok./, - inne dane majqce ewentualnie wp~yw na wielkosc i charakter ruchu pieszego,. - wielkosc i struktur~ tuchu ko~awego oraz - inne dane dotyc~qce ruchu samochodowego /pr~dkosci na wybranyoh Ulicach, zaohowanie si~ kierowc6~/. pieszego w ruchu ulicznym zaznacza si~ najez~sciej podczas przechodzenia przez jezdni~. Stqd tez gl6wne problemy zwiqzane z rucbem pieszym /bezpieczenstwo/ wyat~puj~ wla5nie w zwiqzku z przekraczaniem j etdni. Przepisy obowiqzujc:tce w Polsce n11 zabraniajc:t wyraZnie przechodzenia przez jezdni~ poza wyznaczonymi przej~ciami . Nie s~. jak dotyahczas, s~or.m~owane prze isy regulujqce wyraznie zasady zachowania si~ kierowc6w w stosunku do przechodni6w i vice versa. ~ajprostrz~ formq prz$j6aia pr zez jezdni~ jest przekroczenie jej w dowolnym iejscu i cz sie, w zaleZnosci jak na to pozwala ruch ko;to ry na ulicy. Nie sprzyja to bez ieczenstwu uczestnik6w ruchu, a bezpiec zens~ru pieszych szczegolnie. Zwi~kszenie bezpieozenstwa pieszych jest m~zli1e przez wyznaczenie przejsc d1a pieszyoh przy pom cy specjalnego malowania na jezdni /zebm I i ustawienia znak6w pionowych info~acyjnyoh i ostrzegawczych. r Polsce stosuje siq najcz~sciej przejscJ.a ty u "zebra" . lyznacz ona przejscie samodzielne na odcinku i~dzy skrzyzowaniami lub bezposrednio w jego oto.c zeniu, \"V sqsiedztwie szko~. przedszkoliâ&#x20AC;˘ ~lo k6w, przy przystankach tramwajm~ch itp . zy wyznaozonym przejsciu dla ieszych b~WO-i~ Udzi~

- 26 barierki ochronne, amagaj~o kierowac potoki pieszych na przej seie. zabezpieczaj~ one takze rzed na~ym ikroczeniern pieszego na jezdni~ . w zro~t nat~~ enia ruohu ko~owego i pieszego zmusza do zastosowania na prz ~ · soiach pi e zych sy gnalizac j i awietlnej, powoduj~cej rozdzielenie potok6w pie s ~oh i pojazd6w w czasie . 10~ bye to urz~dzenia o dziaJ:aniu staaoczas owym lub zmiennoczasowym wzbudzanym przez samoohody lub pieszych. Najbezpieczniejszym ale i najkosztawniejszym rodzajem przejsc s~ przejscia pozbawiaj~ce k ol~zji z ruchem ko~owym. Rozwi~zania takiego typu zapewniaj~ trw~e r ozdzielenie ruahu pieszego 1 ko~owega. Popraw~ waru.nk6w ruchu pieszego moZI1a zyskac w wyniku zmian w organizacji ruchu ko~owego. Zmiany orga.nizacji ruchu mogq zarewno dotyczyc ul1c jak 1 ~ej sieoi ulicznej obszaru ~eszkaniowego . Jednym z najczrt sciej stosowanych sposob6 ~ jest wprowa.dzenie ulic o ruchu jednokierunkowym zamiast istnieji!oego ruchu dwukierunkowego. zejs cia pieazych przez jezdni~, co jak wiadomo jest je~ z n1ebezpieczn1ejszych moment6w w ru.ohu ieszego, sq u~twione przez mo~l iwosc obserwacji pojazd6w nadje~d zaj~cyoh tylko z jednego kierunku . ,'/ jednym ze tau6w Zjednocz ych Jun. Pl:n. przepro adzono badania przed i po rowadzeniu systemu ulio jednokierunk ~ch • .vykaza~y one, ze liczba wypadk6w z udzia~em pieszyah zmniej szyla si ~ o okol:o 30 ~ [ 12 ) • Sr.odkiem radyka.lnym wpl:ywa j~cya na popraW<i wa runk6w ruohu pieszego jest oal:kowi te wy~<\CZenie niekt6ryeh ulio z ruchu ko~ow~go. 'l wyniku takich zmian tworzone SCl strety ruchu pie szego . :yl<o\czenie z ruchu kolowego moze Sift odbywac w okreSlonych wybranych godzinaoh dnia, v porze s zozytowego ruchu pieszego . stoso~e

3 . 2 . Ruoh

ko~owz .

Mimo Die ~tpliwego faktu, ze ruch pieszy stanowi zasadniCZCl fo~~ kamunikacji na terenie mieszkan1owy.m, nie nalezy jednak zapominac o ruohu kolowym . 0 ile przemieszczeniach wewn~trzobszarowych nie odgrywa on zbyt duzej roli, zw~aszcza na niezb,yt duzyoh obszarach, t o w kamunikaeji zewn~ trznej 0 srednim i dalek zasi Q ~ ma duze znaczenle .

- 27-

Ostatnio ponosz~ si~ gloS,y, m6wi~ce o szczeg61nej uci~zliwosci ru.chu ko~owego dla srodowiska naturalnego . l zwi~zku z tyro ojawila si ~ tendencja eliminacji ruchu kolowego pod haalem "walki z samochodemn . Dotyczy ona gl6wnie o i.edli nowoprojekto{ wanych . Obecnie przy osi~gni Q tym w ska~iku moto z cji 100-120 poj/1000mk il najwi~kszych miastaah kraju / iarszawa • .Poznan/, kierowcy maj~ • owa:me problemy z u tytkowaniem pojazd6w na terenach mieszkaniowych . Sytuacja ta zaostrzy si ~ w • rzyszlosci wskutek prze,fidywanego dalszego rozwoju motoryzacji . Powinno si wi c tak rozwi~zywac systemy lcomunikacyJne obszar6w mieszkaniowy a by byly one kompro isem pomiEZ dzy wymogami ochrony srodowiska. wymogami ruchu pieszego i ros~cq ten d cncj~ do coraz szersz go. codziennego i intensywnego korzystania z samochodu . Ruch samochod6w osobowych odbywa i~ po sleci ulicznej obsza:ru mieszkaniowego nalez(\cej do uk~du o luguj~cego . ~qczy si ona integralnie z ukladem og61nomiejskim ulic ze m trznych . Siec ulic przeznaczoDa do ruahu kolowego powinna w jak najmniejszym sto iu kolidowac z sieci~ ciqg6w pieszych . Z ukladu ulicznego obszaru mieszkaniow go korzystaj~ glownie mieszka.D.cy terenu . :tl iekiedy jednak po ulicaeh mi.eszkaniowyah przebiegajq trasy tzw . " 4Z~kiego. 8 ruchu przejazdowego . Jest to ruch nie zwi~y z obszarem. powoduj~cy stosunko o duzC\ uci~zliwosc d.la mieszkanc6w. Niesie takze ze so q duze nie ezpieczenstwo dla pieszyah . Przewozy ci zarowe o aharru{terz dostawozym dokonyv1ane s~ , i lu p6~ci ~ Z&rowymi furgonetl samochodami Ci Q ~ • Udzial tego ruchu calosc1 przemieszczen wynosi ok . 3-6 • z uwagi na speayficzny charakter ruch doatawozy a . spec jalnego potrakto rlallia. Powinno Si<z zapewnib oezkolizyjne dojazdy dla zaopa.trzenia sklep6w 1 wro ozu , ieal , kt6re to relacje wyst lpu j~ najcz sciej. Inne rodzaje dojazd6w uslugowych jak np . do urz~dzen energetycznych /stacje trafo/, kamunalnych /urz~dzenia kanaliZfCyjne, WQZly ciep~ownicze/. dow6z mebli itp . majq raczej eharakte~ s oradyczny .. Od nym roblemem ~ dojazdy pojazd6w specjalny /pogotowie ratunkowe, straz poiar.na, sluzby ratownicz itp . / .

- 28-

/ /

Pogotori tunkawe dysponuje ochodami osobo~i c 1 lub rurgonetk • Dojazdy mogq si~ wi~c odbywac takze ci~gami pieszymi . Straz pozarna, ze zgl~du na posiadany sprz~t wymaga stosunkowo szerokich dr6g dojazdo fYCh. Na obszarach aieszk i ch w sr6dmiejskich dzielnicach z r gu:ly nie stanowi to problemu . ojektujt\C konkret e iany ro1inno i~ zapewnic rz j zdnosc ulic dla pojazd6 s~uz pecjalnych. Komunikacja rowerowa traktowana jest Polsce w spos6 margi• n sOftry . J dnaltze z na panuj~cy o ecni kryzys pali: owy nalezy spodzi ac si~ jej rozwoju . zeja: wzxo tu komuni.kacji rowero ej daj~ si~ zaur~azyc szcze 61nie ostro kra.ja()h , ropy Zachodniej . Ro 1er t jest u zyv1any nie tylko jako ·Srodek r kreaayjny ale takze w podr6 i aah do pracy, do szkoly, po zakupy . lskazan1a nasz go normaty\{v urbanistycznego za.lecaj~ juz teraz projektowanie stanowisk przech ·ania. ro er6w I 1 stanowisko na 7 - 1 0 mi: oZkai I .. winno si~ w miar 0; 11wo sci d~zyc uo 'lydzielan osobny sci z k ro erowych :r przestrz ulicznej , co z ewnosci~ spowoduje podniesienie bezp~ czenstwa ruchu rower6 i innych uczestnik6 rQChu . Klasyfi {acj ulic na obszarach esz io ,rych n-az z ci~ piesz i podano w tabeli num r 3-1 . J ton niestety oparta jeszoze o star~ klasytikacj ulio . Dla por6wnani podano takze klasyfi.kacj~ ulic na t renach mie zkanllowych g . normat ru z RF z 1978 rok /tablioa 3-2/ . Tabela 3-1 Froj kt klasyfikacji ulic o na tere ch mi szkaniowych . 'tate 0 o-

: rea ..

N lub T"'iesz_- . zoior"'z..

I I

lasa •szer.-·w charal:ter. ln in . ruk m s . liniac· it el • rzekr . . }OZi my spadek rozgr. m J 2

3 2

jedna j

dnia

d".tlllkier.-dwupas

6-..3

2x3. 5-7 .o;J..-. I ~;c_3 .·J:6 . 0/ i J

IV IIDiC3Zk .

w~ugujqcych

20 m

jedna. jezdnia d ·JUkie:r. d rupas

chodnik6w

vproj

7h ..., I

50/11/ 30/ 1/ "

'30

9-12

- 29 dalszy tabeli 3- 1

ci~g

dojazd mieszk .

1220m

;..

jedna jezdnia dwukier.d\rupaf

jednoprze3trzl ze zmo· . s~od~

jirl.

zojezdny

3. 5, 4 .. 5,5 . 5 m :

...,

.V'I"

c.pieszy

.. ,._

~6wny

•.. jr\-J .

•

ch d . zbio

jw . ;

VIII a

jw .

dojscie pecjal .

VIIIb

~~"'":'::mm

yp ':llicy

. .

j•

•

zbiorc.za g:t6wna

ter~nach _ mieszkaniovtych

RFU ( 9

•

. .

1 : :

szerokosc, u ragi nat.mB.x maxllcz. , nrm ·nro ax .. po um/h obsl:ug • mie1f.!J · s dek .

1.0 m

jw .

,lie na

•

::1

. . .. . 6 . ,..

1 .. 5, 2. 25

.-.

9-12

..'• ..

•

2 . 5, 3 . 0

30 .

·'

9- 12

doj..:cie piesz

20- ~

bez jedna jezdnia linii d ruJ~i r . jedno rozgr aso ta 3. 5

· Vb

ie-

ci~

2. 5+3 . 0=5 . 5

dojazd gospodar.

·.

mieszk. poziom

jedna dwukier . dwu s . jezdnia 6.5 •. • om - park . niedoz . oddzieln c . p . - pas oezp 2 . 2 mi~dzy jez-. a chodnikami

1400

25 0

120

5/7/

- 30oi~g

dalszy tabeli 3- 2

zbiorcza lokalna

jedna m'Nkier . dwu

s . jezdnia

6. 5+2x2 .. 2 park. odru· e

8 0

1500

6 /10/

250

400

8 /12/

jedna dwukier . dwu s . jezd.nia

5. 5

mieszka.nio'\"ra

2x2 . 0 parkpodl. b2x4 . 5 :parkakoSn ' ~ '45°

c2x5 .o .park 60° ·

d2x5 . 5 narkpro.s t • --cr6tkie odcinki pr9ste 1 j dh·

dW)lltier.

dwu_as . Ciflg pi -

je~dnia

5. 5+4 . 5/5 . 0/5.5

park . ~kos

v _rost

szojezdny -r. ieszy i kolow t 1 n wsp.powierz. -je.dnostr. park. ~ r6tkie odc.pr.

/12/

jedna dwukier . jednopas.jezdn.

4. 75 m

Ciflg pie- - r . pieszyikolo ry szojezdny na- '1 p.pmiT. typ 2 -. k . . j&tkowo

3 /12/

-do . r.lokalny -s.c. fYjt\tkowo

3. 3 . Uj

e skutlti wz:rostu ruohu kolo

&o ·

zrnst motoryzacji. czego jesteSmy ' iadkami dal si ~ szcze_g6l.n ie odczuc na tere.nach istnie jqcych starych o bszarac.. •.. ieszkaniowych. /:Jie za:.raz.Q w czaQ ch gdy budO\fano istniejqce obecmi dzielnic zakladano taki o r6t aprawy . Obeonie wi~c stare tereny mieszkaniowe SCl; 'I sytuacji nader nieltorzystnej ze wzgl~du na bezpieczenstwo ruchu i ujemne oddzialy~ie jego wzrostu na srodowisko mieszkaniowe . G~altowny

- 31 -

Tradyayjna, prostokqtna siatka ul ia dominuj~ca w wi~kszosci star.ych dzielnic mieszkanioW)-ch sprzyja wyst~powaniu tzw. "dzikiegou ruehu przejazdo~ego nie zwi~zanego z obszarem. Wl:a8nie ten niezor~izowany ruch pm'loduje w ti,kszosci przypadk6w duze dodakowe nat ~ zenia na ulicach. Nat ~ zenie ruchu lokalnego godzinie s zczytu na ulicach mieszkaniowych waha si w granicaoh 100-200 oj/h. 1 przy adku istnienia ruchu przejazdowego wielkosc nat ~ zenia moze dochodzic nawet do 500 poj/h [ 6 ] •• D.od.atlt?We obciqzenie ulic mieszkaniowych jak i no\te jej :funkcje /parkot-ra11lie/ po oduj4, ze przeb,ywanie na ich stalo si~ bardziej niebezpieozne. Zwi~kszony ruch samoehodo~ wplywa n wzrost czynnik6w szkodliwych dla czlowieka, takich jak halas, zanieozyszozenie. powietrza, \'llstrzC:}sy. , dkosci pojazd6w samochodowych na ulicach mieszkaniowych SC:} stosunkowo wysokie. ie odpowiadajq one sytuaojom jakie z zastajC:} kierO\fCY na jezdn1. Powoduje to wzrost niebezpieczenstwa Zl'liqzanego z ruchem k.olowym. Kierowcy przejezdzajCkcy przez obszar _t.ram."zytJem jezdzE~: dosyc szybko, chcctc jak najszybciej przebyc drog~ skr6tu. Pr~ dkosci te jednak nie odbiegajC:} zbytnio od poziamu p dkosci samochod6 mieszka.l1c6w danego obsza ru mi eszkaniowego. :lypadki uliczne ~ najdotkliwstym ujemnym skutkiem wzros~u ruchu na ulicach mieszkaniowych. LiczqCq siPc pozycjq 'I statystyae wypadk6w zajaujC:} pot~cenia pieszych. Stanowi2t one najliczniejszq grup~ wypadkow z ofiarami w ludziac~ na 100 wypadk6w az 45 to pot~cenia os6b pieszych. li~kszosc potrC:}cen mia3:a miejsce w miastaah ponad 73% og61nej ich liczby. ( 10 ] ysoki jest takze procent wypadk6w n jechania na pieszych w ob~ ie \~znaczonych przejsc pieszych przez jezdni~. Jest to zapewnie spowodowane niezbyt precyzyjnymi przepisami o prawach i obowi2tzkaoh pieszych i kierowc6w pojazd6w • . Podozas badaii wypa.dk6w stwierdzono, ze pias:z~y zachowuje si~ ardzo r6Znie zaleZnie od miejsca na jezdni kt6rym znajduje siPc , co ma niewqtpliwy wplyw na powsta'lanie kolizji. aZnC:} okolicznosoi~ powstawania wypadk6w najechania na pieszego jest pr dkosc pojazdu. Jest ana cz~sto bezpoSrcdni~ ioh przyczynq. St\·1ierdzenie. p dkosoi pojazdu w cht'lili najechania na pieszego maze yc 1 cz~sto jest, dowodem winy kierujqcego. Na og6~ l})r~ dkosoi najeohan nc1. pieszych

- 32 w miastaoh ~ mniejsze ni?. na drogaoh zamiejskich, ze wzgl~du na obowi~zuj~oe ograniczenia pr~dkosoi 1 zmniejszon~ pr ,dkosc przez samych kieruj~cych w s3esiedztwie skrzyzowan i przejsc dla pieszy~h . B dania wypadk6w z udzial pieszych w jednym ze ta.n6w USA w latach 73- 75 wykazaly, ze prawie 2/3 wszystkich wypadk6w odbylo siQ przy pr~dkosci pojazdu 36 km/h lub mniejszej , oo nasu alo przy uszczenie, ze zaistn1aly one na obszarach miejskich . Skon!rontowanie okoli cznosci i miejsc r.r.padkow po~dierdzilo t~ hipotez~ . Problem winnych wypadk6w jest bardzo kontrowersyjny j e sli chodzi o \'fYpadki z udzialem pieszych . Ira og63: piesi uwaZa.j~, ze winni kie:rowoy 1 odwrotniE! . Tina za wypadek jest przypisywana r6Znie, lac'\Z bynajmniej piesi nie okazuje} si~ yc bez winy . [ 12 ] Na ulicy mieszkani owej nat~zenie halasu spowodm~ego ruchem ulicznym jest stosunkowo male i wynosi 50 0 dB/A/ . Na ulicach podstawowych poziom halasu wzrasta do ponad 80 dB/A/ . Panizef na rysunku 3-1 przedstawiono pozio halasu w zale3nosoi od nat~zenia ruchu ulic znago r 4 J â&#x20AC;˘

.--------.------.------.---------,------.-----~--------~

----

dB/A/

____ 1000 2000

L_------~----~----~--------~----_L

100

200

?00

_ J _ _ _ _ _ _~

poj /h

Rys. 3-1 Poz Âˇ om halasu w funk c j i nat e zenia ruchu uliczne go. _

5000

- 33 Z kolei na rysunku 3•2 pokazano zaleZn.os6 poziomu halasu wywo ~~qanego przez samoehody mieszkallc6w od intensywnose1 zab'tldowy przy zalozeniu ze zr6dl:em hal:asu jest ru.ch u11czny. i ao czwa:rty m1eszkaniea posiada samoch6d t 7) ,;

dB/ A/ 60

r-i r-i

...-{

l=l

.,M

'0 .!C

El 0 '1:1 ~

r-i 'd ...-{

til

.t::

~ l=l

...-{

€)

·N ()

.,;

N '1:1

...-{

'd 0 J..4 0

r-i

s::

...-{

'd Q)

"r)

N 0

...-{

.!C ·~

"r)

'1:1

100

>. til

.!C

r-i p,

.!C

1000 l.mk . /h~

Rys. 3-2 l?oz iom h::l.l:asu wewn atrz obszaru mies zkani owego ..

U jemn~ stron~

ru.ohu ·k ol:owego jest takze zanieezyszcz$D.ie powiet~za spalinami. ?oziam emisji spalin jest z regul:y proporcjonalny do wyst~ j~oego nat~zenia ruehu oraz do plynnosei te,go ruchu. Im wi~eej wyst~puje manewr6w pojazd0\:1 tym wi ~k sz a ~ j est e~isj a s palin.

3. 4. Parkowanie. Na starych obszarach mieszkaniowych szozeg6Jnie ostro zaryso je si~ problem par.kowania pojazd6w. Parkowanie, a zwl:aszcza to niepra.ridl:owe i nieuporz~dkowane

- 34 -

jest jednym z glo\!mych czynnikow oddzial:y-~~rujqcych ujemnie na srodo :risko mieszkaniowe . Problem postoju samochodu na uli.cy mieszkaniowa.j pcrN"inien bye rozwaza.ny w dwoch aspektach: - parkow ie dlugotrwal samoahodow przez w~ascicieli zamieszkalyah na obszarze mieszkaniov~ i - parkowa.nie kr6tkotrwa~e zwi~z - e z osrodkami us3:ugowymi • .! ooenie sta:nu pa.rkowania waz.n~ rol<i odg:t'y1"la okreslenie liczby miejsc postojowych. I;j czb<i miejsc postojowych na obszarze mieuzkaniowym w zaleZnosci od rodzaju zabudowy podaje normatyv1 urbaniatyczny. Okresla on liczb~ miejsc postojmiych wymaga:n~ dla znspokoj nia potrzeb parkingowych osiedla mieszlta.niowego . Jednp m.i.ejsce s 3.:ego postoju powinno bye zapewnione na jedno mieszka:ni.e . Daje to po przeliczcniu 300 miejsc postojowych na 10 0 mie zkanc6w. Z tej liczby zale ca si<i tylko 90-120 miejsc pos tojowyoh lokalizo 1ac w poziomi.e terenu, resztEC za.s w obiektach kubaturO\'Iych. 0 ile takie podejscie jest mozliwe w nowych osiedlaoh mieszkaniowych, to na istniej~oych starych obszarach mieszkanio ch jest to raczej bez radykalnych posuni~c /wyburzenia/ niemo~liwe. Oprocz wymaganych 300 miejsc postojowych porinno si~ dodatkowo zap~Wnic 10 czyli 30 mi.ejsc na 1000 mieszkancow na . cz~sawe miejsca postojo1e. Podane wielkosci odpowiadaj~ prognozie rozwoju motoryzaaj1 prze1iduj~cej osi~gni~cie wskainika 300 samochodow osobowyah na 100 iesz1~c6w oko~o roku 2000. ·~ roku 1990 prognoza prze~iduje wskaZnik Z20 s.o./1000 mk. Obecnie w niekt6rych miastaab kraju / VJarszawa. Poznan/ wskainik motaryzacji wynosi oko3:o 120s.o. i wykazuje tendencj~ rosn~~· Z uwagi na obecne zaham0\'1 ·a tempa wzrostu motoryzacji naleZy si~ liczyn z odsuniQciem w czasie osiqgni~cia lllsl~aznikovl podanych przez prognoz~. na obszarach mieszkaniowych spotyk _ s~ , r6Z:ne rodzaje pa:rlcowania: - parkowanie przykraw~Znikowe na ulicy. - parkowanie na wydzielonych placach i - ga.razowanie w ~Zaoh. ·Daminuj~CC}; fonn(\ parkowania na staryah obszarach mieszkaniowych jest parkowanie przykrraw~Znikowe na ulic;y. Brak jest jednak

- 35uporz~dkowania i

zorganizow· a . Pogarsza to bardzo warunki komun~kacyjne na ulicach mieszkaniowych. Celem Z\'Ti~kszenia llcz y iejsc posto.j owych dqzy si do: - u porz<}dk owania i ure gu.1 owania parko1'1ania przakra r~~ mik ego i - wygospodarowania plac6 z przeznaczen~ n parkingi jednopozio o~e, kt6re w przysz~osci moglyby bye przekszta!cone w o iekty kubaturo¥e .. Paxko.ranie na ulicy. dla parKowania prz.ykre; ~Zn.ikowego przyjmuje siq podsta't>~owe stanowisko dla samochodu osobowego o wymiarach 2. 3 x 4.6 m. Parl{O\'Ianie takie ze ·o~ zgl~du na usyi;uowania stanowis stomm.ku do osi jezdni mo·· a :podzielic na: - r6 olegle I rzykraw~ zuikowe/ jego odpowiedniego

\(~------------~l~s___/(1 6.0 x n

szerokosc stanowisk przyjmuje Rys . 3-3 P rkm-ranie r6vmolegle. - prosto

si~

2. 0 lub 2. 5 m

dle

min 5. 0 v-2 . 3 -2. /

4. 6 1/ I

s. 3

· rk wanie pro topadle. zy takim usytuowaniu stanowisk minimalna szerokos6 j ezdni wynosi 5 .o m ze zgl~du na mane\VTY zwi9:zane z parkowaniem .

Rys . 3-5

kowanie skoS:n

pod k<rtem 45° .

3 . 25 3 . 25

- 36 -

min

3.0

5.0 /5 . 5 Rys . 3-6 Barkowani

akosne

k~t

60 •

2. 7

Przy kcrvtaniu skoSnyl:n /45°1 60 I szerokosc jezdni 1 celu ulatwienia ma.newrowa.nia pojazdo winna. wynosic minimum 3.0 m. Parkmranie na ·~Ydzielonych plaoaoh. Gl6wnymi el entami do projektowania parking6w na rydzi lonych plac~ch Sf!: 'lielkosci stanowisk 1 pojazd6w . W.}miary par'dng6w wynikaj~ ze sposobu ustawienia samochod6 oraz usytuowania

wjazd6w i wyjazdm • Z - dniczfJ: wielko, ci~ stanowiska postojowego dla sa.mochodu osob rego jest wymiar 2. 3 4.6 mt przy czym moZn.a dodac okolo 1 . 0 m n ewentualny zwia a ochodu duzego. Podstaw~~m uklad stanowisk jest ustawienie prostopad~e do liczki· manewrowej jako najekonom1czniejsze _ owierzcbniowo. '"" lada siE;; . ze kazd.

rkUjC!CY pojazd musi miec ni zaleZ!ly

\'!jazd i. eyjazd. Na uliczce mane\'lrOW j przyjmuje si ~ ruch jednolderunkowy. pecyficznyoh olt<Jllcznosciach mo!Zma

odatftpic od tej zasad.y . 1.0

....---.--~---.--.-~

6 . 0 j17 . 2

I 4. 6

.__..__...__ _.__..&.._..&.._..__..

___} 1 • 0

L pas na ew . zwi s pojazdu

s . '3-7 Podstawowy uklad stanowisk na parkingu j dopoziomo~fYJll .

- 37 Orientacyjne zapotrzebowanie terenu na parking nast~pu jqco:

kszta~tuj e si~

- jedno stanowi , o postojowe netto 2 . 3x4 . 6=10 .58m~11 . 0 m2 - jedno stanowisko + dajazd z uliczki manewrowej przy o ustronnym ustawieniu prostapad£,m rv17.5 m2 - jedno stanowisko w zespole przeci~tnego placu postojow go wraz z narzutem na dojazd z najblinszej ulicy rv- 23 - 25 m2 • Miejsca pastojo e na terenie istniej~aego obszaru mieszkaniowego Sf! z regu3::y zlokalizo 1ane bezposrednio na ulicy

mieszka.niowej. Parkmr ie na ulicy wyst~puje w fo:rmie postojo 'l przykraw'tznikowych: r6wnoleg'!ych, prostopa.d3::ych 1 skoS:nych. 1Uekiedy do celow parkowania uzytkuje ai'i takze podworka na posesjach. Na odw6rkach zlokalizowane ~ takze !!araze. Na obszarach g~stej zabudcilwy mie · saaah wybu.rzonych lcamienic lokalizowane S(\ parkingi_. 89: to jednak zwi(\zania tymozasm-re 2.13 wzgl~du na wartosc budowlan~ terenu . Na sta.ryoh obszaraoh mieszkaniowych gl6wn.y ci~zar parkowania

ulice ·eszkaniowe. dlatcgo tez azczegoln~ nalezy akierowac przede wszystkim na ulice.

ponosz~ uwag~

- 38-

PROJEKTO AliT!!i SRODK6W I PRZEDSIW•fZI ~ ZARADCZYCIT

S:tURZ4CYCH ZUGODZENIU UJE!1NYCH SKUTK6vl fZROSTU f.10TORyzACJI llA OBSZARACH ESZK NIOvlYCH

Koniejznosc zmian' warunk6w ruehu na obszarze m1eszkan1owym oznacza d~zenie do poprawy tych _war.unk6w na wazystkich ulicach danego obszaru. Celem zmian pmrinno bye: wzrost bezpiecze:ristwa ruchu kolowego, polepszenie srodowiska mieszkaniowego, poprawa rygl~du ulic i tp .. Roz. trujqc dany obszar miesz~aniowy po·rinno si~ rae takze pod uw.ag~ _wa+Wlki ruchu na graniezqcych z obszarem ulicaeh kamunikacyjnych. Zastosowanie srodk6 zaradczyoh powinno si~ opierac na rezulta.t.aoh analizy warunkow komunikacyjnych na obszarze m1eszkanioWJ111. Projektowanie zmian okresla miejsoa i f'orm, koniecznyoh przedsi~\.,r2!i~

unikacja miejSka. Linie komunil{acji miejskiej nie powinny r zasadzie przebieg,ac przez obozary mieszkani~ • Nalezy przeprowadzic analiz~ ozliwosci przelozenia ich na otaozaj~ce obszar ulice zbiorcze. Zmienione trasy linii kamunikaoji zbiorowej musz~ spelniac warunek o odpowiedniej odleg!osci przystank.6w od miejsc zamieszkan.ia na oi>szarze mieszkani.owym . Tabela 4-1 Odleglos6 od miejsca zamieszkania do przystanku k01uunikac j 11 zbiorowej.

po~oz

centrum 1' r?.eze centrum obszary zewn~trzne

maksymalna odleg!osc w linii prostej od przystanku ltOJllUllikacji zbiorowej 300 m 400 m 600 m

- 39-

Przeniesienie linii autobusowej na o rzeze obszaru powoduje zag~szozenie przystank6w i w zwiqzku z tym wiEtksze straty czasu spowodowane cz s~'Zym zatrzymY\'I'al'liem si~ autobus6w. Straty te moZna zrekompensowac~ przynajmniej oz ~s颅 ciowo srodkami organizacji ruchu jak np.: sluzy ayf!]l: izacyjne, wydzielone pasy.,:::ms i tp. f przypadku e;d.y przeniesienie linii komunikacyjnej oza obszar jest niemozliwe. tras~ jej na obszarze nalezy zamkn~c dla pojazd6w indydidualnych. >odczas projektowania zmian w sieoi ulicznej nalezy z n-6cic uwag na dost~pnosc oaa:ego obszaru pod kqtem widzenia strazy pozaxnej . Powinny bye zapewnione przede wszystkim odpowiednie dojazdy do budynk6w. II

4.1. Zmiany w sieci ulicznej.

Na obszarze mieszkaniowym nie moze wyst~powac ruch nie zwi~zany z obszarem . Postulat ten jest mozliwy do osi~颅 gni~cia przy pamooy odpowiedniego uksztaltowania sieci ulicznej. owinna bye ona "niedro~" dla samochod6w indywidualnyo~~ Nie dotyczy to rowerzyst6w i pojazd6w specjalnych w akcji . Genera.lnia obowif:lzuje zasada, ze. kazdy eel na obszarze /adres/ po vinien bye dost~pny z ty~ej ulicy z iorczej. Jest to mozliwe do uzyskania przy pomoay odpm~iedniego systemu ulic slepych bez pr ejazdu /si ~ gaczy/ i pQtlic. Oba te s,ystemy w odpowiednim ich uksztaa:towaniu i wzajemny.m si~ uzupemianiu sprowadzaj(\ ruch z wsza na t, sam~ ul ic~ z kt6rej on pochodzil . zmiany w sieci ulicznej jt\ takze na celu ochronft miejsc gdzie uyst~puje duzy ruch pieszy .. 1 przypadkaoh gdy ze wzgl~du na ruch przejazdow~. a wa:a.;ciwie jego brak, nie prze\ddu;je 路 i~ zmian w sieoi ulicznej, ale blokady ulic konieczne SC\ z innych wzgl~d6w, korzystnym jest takie ich uksztaltowanie, aby o szar w wyniku zmian stal siQ 11 !l..ieprzepuszczalny" dla sa.mochod6w. Skutkiem nowej organizacji ruchu na obszarze jest dodatkowe 路 o ciqzenie ulic ograniozaj(\cych obszar . Z reguly jest ono

- 40jednak stosunko\10 niskio, ponie m.z ruch na ulicach mieszkaniowych ,., stosunkLt do panujqcego na ulioach zbiorczych i gl6wnych jest i tak bardz ::> maly . Tyelirninowanie ruohu przejazdowegb oznacza popra~~~ stosunk6w ruchli na ulicach taieszkaniowych, podczaa gdy dodatkm1e o ciq ~e~ie ulic zbiorczyah i gl6wnych jest pra~ie wog6le nie zau ra~alne Z\vla.szcza, ze w wyniku odciq'l .enia lot6w i ~lot6w z i do obszaru poprawia si~ w ich oor~ ie plynnosc ruchu.

4.1.1. Rodzaje i pol:ozenie zap6r ulicznych. Cal:kowi te wyeliminowanie niepoz~danego ruchll rzejazdowego z obszaTU mieazkaniowego je t mo,zli e d zi~ki ukladowi p ~ tli ulicznych.

~ ~

Rys. 4-1 Uklad zap6r przekqtnych.

Powyzszy rysunek ukazuje rozwiqze..nie regularnej sia tki ulic ~ system p~tli ulicznych. Ruch przejazdo·ay zo~taje calkmiicie uniemozliwiony. System p~tlic ulicznych jest w zasadzie jedynCl mozliwo£ci(\ kon ekwentnej eliminacji ruchu przajazdowego z a szaru Juieszkaniowego, na kt6ryrn z powodu malych szcrokosc.i.. ulic ruch jes t; mo?.;li lY tylko t jednym kl;:) runlru /vide • .(.1.2./ • . na ulicach a ruchu dwukierunkowym zapory prostopad3:e S(\ korzystnicjsze, poniewa na odcin~ah u lic i otoczeniu

- 4 zap6r

~;orzq si ~

strefy ochronne.

Rys. 4-2 Uklad zau6 r prostopadlych.

Polozenie

lokad prost.opada:ych na 路Ulicach 路 dzy W!i Za:aml jest zacladniczo dawoln.e . owinny by ' jed.nak przestrzegane nast puj~ca zalecenia: - zapory proi.>topadl:e nie powinny bye po~ozone . bezposrednim otoczeniQ ulic ograniczaj~cych obszar /jezeli nie jest to konieczne ze wzgl~d6w organizacji ruchu/, poniewaz otoczenie st:ll!ty \}hronim :ej przybli~ . SiQ wtedy- niebezpiecznie do ulicy prowadz~cej wzmozony rucll ko3:or;y, - nale~y dqzyc do lokal .zacJi blokad na odcinkach mi ~ d~ skrzy:t.~mla.nial'ili.

Najkorzy~tn1ejszym1

pod

s~q najcz~sciej ukl:~dy

wzgl~dam

Iunkcj )nalnym okazuj~ ieszane, p .tlicowo-si,gaczo e.

路~

~ ~

Rys. 4-3 Uklad mieszrmv

p e tlicowo-si~gaczowy.

- 42Zastosowanie zapor prostok~tnych jest szczeg6lnie kor~stne w eli inacji ruchu prz-jazdowego t narozach obszaru ·; obliZ'u w~zlow otaozaj~cych obszar mieszkaniovTy . Skr6ty .. rowadzqce przez naromik obsza...v-u 5'1 z reg11ly bardzo ucz~szcza.ne, gdyz pozwalajq omin~C: z najdujqce siq na ulicacili. podatawowych wqz~y z sygnalizacjq 8wietlnq. Przy usta1a.niu polozenia blokad powinuo siq bra6 taltze pod uwagQ przepustouosc ruchu przez otaczaj£1ce obs r ulice .

Rys. 4-4 Rozmi eszczen i e zap6r z uwzgl ~ dnieniem prze pustowosci u lic ograniczajqcy ch.

4 . 1. 2. Ulice jednokierunkowe. fprowadzaj~c

na ~ terenie zmiany majqce na celu \'lyciszenie ruchu ko3::0\'rego powinno si~ przeprowadzic analiz~ mozliwosci wprowadzenia ulio jednokierunkowych . Nale:6y sprawdzic czy na istniej~cy ulicacb jednokierunkowyoh nie mofulaby dopusoi c ru.ohu w obo kierunkach . f organizaaji uk3::adu ulic jednokierunkowych nalezy uwzglQdnic potrzeby ruchu rm1erowego . .l celu zaoszcz~dzenia rower~to niepotrzebnych o jazd6w /objazdy ulic jednokierunk o ~cltj~ pm.;inno si~ d.qcyc t'!o umozl iwi enia ... mferzysto:::n jazdy "pod prqd" na uli<lach o jedn:ym kierunku jazdy . d>o ieZki rowerowe mvi..lUly bye Bpecjalnie oduzielone od jezdni • praktyce najlepiej jest oddzieli6 potok rowerCNy od samoohodowego ra·rqznikami . Jezeli 1 systemie p~tlio uliaznych kierunki zostan9:

- 43 \

odpowiedl io zalozone. tak aby zaoszcz~dzic rowerzy tam niepotrzebnych o jazd6w. pory w tak1m systel:lie p inn;y umozliwiac przejazd rowerom. '\

t ~

t t

~--~--

~--

t i

--t t t

--~

--~ -~---~

t l

---

Rys. 4-5 Rozmieszczenie zap6r bez powodowania objazd6w dla rowerzyst6w.

4.1.3.

kutki zmian w aieci uliczn j obsza.ru m.i.eazkaniowego â&#x20AC;˘

w 1JDiku wprowadzenia zmian w sieei ulicznej

p owoduj~aych

przeci cie tr.as przejazd~ch przez obazar utrudniane zostaj~ takze n1ekt6re relacje ruchu wewn~trzn go. N1ekt6re ezpoarednie pol~czenia wewn~ trzne zostaj ~ na skUtek po~o z enia zap6r ulioznych zablokowane. Plyn~c z tego powodu niedogodnosci dla kierowc6w s ochod6w SC\ jednalt przewyzazane korzysoiami jakie odnos~ piesi uczestnicy ru.chu 1 mieazka:ricy obszaru mieszkaniowego. Regul:Cl jest, ze wszystkie adrasy na obszarze sC} dost~pne aamoehodami, nawet jezeli WiC\ze si~ to z pewnymi o jazdami i koniecznosciCl jazdy cz~s i owo po ulicach otaczaj9;cych obszar Zmiany w sieci ulicznej powodujtb ze nalezC}ay do obszaru ruch k o~owy b dtie rozl:tadal: ai.~ inaczej niz dotychozas. Na ekutek eliminacji ruchu przejazda~ego daje si ~ zao serwowac pewne odciClt enie ulie e Zkan10\f7ch. Nie moZna. jednak wykluczyc wzrostu ruchu na niekt6 ch ulioaeh. Gen ralnie j edna k p oz~ e akutki przewazaj~. w wyniku zmian wyciszaj~cych rueh :oa obazarz~ zmienia si~ takze sytuacja na wlotaoh 1 wylotaoh z 1 do obszaru na ulice zbioraze lub glawne ograniezaj~ce obszar.

-44potrzeba sprawdzenia czy skrqzo rania ulic mieszkaniowych z ulioami otaozaj~cymi obazar ~ wyatarazaj~o J bezpieazne 1 wydajne. Jezeli w wyniku analizy przewidule si~ wyst~ienie niedogoclnosci w ruohu. naleq za.wczasu przew1dziec zasto•owanie 3rodk6w inz,nierii ru.chu jak np.: sygnalizacji swietlnej, kanalizacj1 ·~zowani& . itp. Po wprowadzeniu zmian w sieci ulioznej wsz.y tkie cele mus~ bye nadal dost~pn• ella pojazd6v samochodowyoh. ryj~tkian Bel tutaj t ylko atn:ty ruohu pieszego, l:t:\czone cal:kowicie z inge~cj1 samochoda. oao owego. NaleZ,O dlatego w rejonach takiah tl!'ef zap4Nnic okollozn:rm mieazka.Ilcca:n po:tozone w bliskiej odleglosoi parkingi. prowadzenie zmian w aiea1 ulicznej utrudnia u zytkO\mikan pojazd6w orian.tacj~. zaleca si~ dlatego po ~efini "tywJlJDl ukaztaatowaniu siec~ n p . zmienic nazw.y ulio tak aby p~tle posiadaly jedn~ na.zw~ na calej ej dhl.gosci. zo waz:n jest element intomaaji przeznaczonej dla mieszk2na6w. konan~ dokumentacj~ przyszlych zmian naleq udoatccpnic do vgl~du mieszka.Iloom i innym zainter sowanym o obom. Powinno si~ takz paJ17Sl.e6 o aktualizacji planu miasta. ~ pewnym pooz~tkow,m okreaie przejsoiowym moZna. ewentualnie ustawic na seystki.ch wlotach tabl~ce infoxmacyjne, u3:atwiaj<tae orientacj~ mozlivoaciach dojazdu do po tazeg6lnych oel6w. Iatn.ie je

wi~ c

4.1.4. zasady ksztaltowania blok&d uliozn7ch.

. ' '-

Zapory ul1czne powiml.7 bye przejezdne dla rowe-..,stow. Natamiast zabroniony winien bye przejazd przez zapory jednosladom zmotoryzowanym jal{ np~: motorower,r, skutery. motocykle itp. w oelu zapewnienia odpo ~iednieniego bezpiecze.ristwa przejazdu rowerzyatom przez zapory. naleZy je tak uksztaltowa6, aby prze~&zd b.r~ mozliwy tylko przy niakiej prfidkOscl • anizej pokazana jest zapo~ prostok~tna z mo ~liwosci~ p·rzejc:v zdu dla rowerzyat:6w i pojazd6w s . cjalnych. srodkawy pacho~ek na przejezdzie jest wyjm~. F..ampy - 1 z jazdowe o apadku 1:3.

wykonane z maay aafaltobetonowej

-'" . ~ Iii ~ ~~

~ ,

"A"

\j ~

...

r-V

13.50

II ~

(')

--~~ '

J.J.

C><J

liD' I

.. "A"

__lj_

\pacholki

, • .,

z masy asfaltobetonowej

Rvs. 4-6 Uksztal:towanie zapory prost0'98.dl: e j .

rysunku 4-7 zostal:a pokazana zapora przekClt:na /diagonalna/ z mozllwosaiZ\ pr 'z gjazdu dla :rowerzy t ·6w i pojazd6w cj~ch. ·~

l\7-

Rys. 4-7 Uksztal:towanie zapory przekqtnej.

- 46Prz d zapo~ przek~ nal ey u li 16 znak ostrz j~oy o krzyZ1lj~cym si~ ruchu r rowym . z jazd rz z zapo powienien znajd si~ j J srodku. i wykonany z odr6ZniajClc j 1 ~ od zty j zdn1 jak 1 chodnika nawi rzchni . prze j aa:inal zy vksztatlo 6 przy p ocy kr6tkich Wjazd ramp o mozli 1 du~ pochyl u 1:3 co powoduj ze prz j zd prz z zap~ je t mozliwy tylko przy niskiej pr~ dkosci . Zapory uliezne uni ozliwiajCl przejazd samochodom osobowym, powinny ~zem umozliwiac przejazd pojazd a~zb eeja.lnyoh /straz po · , pogotowie tunko e/ . rl t c lu tosuj ai~ po i dn1 cholki- mpki, ., ra.zie koniecznosci jmo aln • doln j ez sci pacholka znajduje i~ sp ejalny zam · , kt6r go otwarci umozli ia wyj~ci

cholka z gniazda . 1 t SC\ oczywisci typowe 1 kazdy kim' ~ca pojazdu sp ojil.n go po iada do niego klu z . Duze znaczeni w kszta.ltowan.iu zap6r p zek~tnych ma zapewnienie do rej widooznoaci w 1ch o r i • z tego tez zgl~du zaleo si~ ksztaatowani p6r o ze okosci zap wniaj~cej ich zago·spo o i np . zazielen.i e. Zapory mo&l: takze ~alto auto tyo •ni :bley6 jako przejscia dla pieszyoh .

Organizacja miejsc po tojo w ozdziale 4 . 2. 2 ••

ch w otoczeniu zap6

je t om6 1o

gaj<} stworzen i a Ulice konc~ce si~ zaporami pro to--.-~·- mozliwosci zawracania. p .. az 6w . przypadku istnienia odpowi dni j prze t ni maZDa. uk ztu owac plaa do za aa:nia .

zawracanie

R=7.50 13.50

z oo!anicn

zawra.canie

12.50

bez cof'an1a

s. 4

Typy plae6w do za

oania. ! 14 I

;J '

- 47-

\tbie pJ.acbwdo zawracaa1a nalezy oezywiscie vpraÂˇ

zJ.c

zakaz parkowania. G~ata

zabudawa s:r6dmiej

1ej dzieln1CJ' mieazkan1

nie pozwala z reguly na zorganizowanie placu do zawraoania. Dlatego do .cel6w zawraoania pojazd6w moZila wykorzystac wjaz~ na po. .aje. ~ azerokosoi j zdni okolo 7 metr6 ochody osobowe nie wym&SJlj~ speejalnyoh urzt:\dz ' do zawra.cania. 1 przypa.dku gd.y na ulia.r z przeja-tdu nie mozli oscJ. zawr6cen.ia naleq ogranic.eyc jej gl:~ okosc do ma.ksimum 60 m.

Do zmian ato owanyah w przestrzeni poazczeg6lnyoh ulla nalezC!: za!tama:nia oai kor;rtarza. rucihu, miennoatronna or~~ . ja parkowania, progi w nawiarzohni. jezdni oraz miejacowe przebrukowania nawierzobni. Powyzsze srodki teohniczne 8t:\ atoaowane w celu poprawy estetyki ulioy, uno:rz~owania ukadu stanowisk postojowyoh oraz oddzial:ywania na spoa6b jazq kierowo6w. 4-.2.1. Zalamania osi

ko~

ruohu.

za?amani& oai korytarza ruohu nalezy najpierw ~~zic jezdnie do minjmaJnej, kon1ecznej ze wzgl~d6w ruaho~IJ'Ch azerokoaci. Ma to m.in. na. celu 'Wliemoiliwieai.e niezgodnego z przepiaami parkow.aaia pojazd6v poza wyznaozQQJmi atanowiakami poatojowymi. w uatalaniu mtnimalneij. azerokosci nalezy wzi~c pod uwag~ wielkosc ruohu na ulicy 1 w,mogi Ab,J zaatoso~

pojazd6w apecja.J.n7ch oraz doatawczych.

Ustalona szerokosc kor,tarza ruohu nie powiJma b7c ocQ'Wiso1â&#x20AC;˘ mniejaza od wialkosoi. minjmalDej. Na ul1caoh jednokiazunkow,ych minimalna azerokosc kor,rtarza ruchu wynoai 3.00 - 3.50 metra. Dla pojazd6w atrazy pozazne~ wystaroza azerokosc ,.oo m w pzozypadku park.owan.i& pojazd6w ty;lko po Jed I'\. ej .tronie ulia,r. eg~osc przeazk6d boc~ch od kraw~Znika powinna w t,m wypadku wynosic minimum o. 5 metra. Na azerokosc korJtarsa ruChu ma takze wp~ rodzaju uatawienia parkuj,Cfoh pojazd6w. Prz.7 uatawianiu jednoa~ronnym

- 48wzdluz kraw~Znika 1 ukoanym pod k~tem 45°szerokosc 3.00 m jeat wystarczajl\e&• W p~ uatawienia skoSn.ego pod k~tem 60° szerokosc korytarza musi wynoaic minimum 3.500netra. Jezeli natomiast pojazdy sc:a: ustawione prostopafO.e d kraw~ZtU.ka• to szerokosc korytarza ruahu zalezy takZ8 od azeroko8oi stanowfaka posto~awago 1 dochodzi nawet do 6. 00 metr6w •• Zaleaa si~ jednak p~ojektawanie korytarzy o szerokosciach do 3.50 netra. ~dkaah konieaznosei wiqkszaj szerokosoi potrzebn~ powierzrutni~ moZna utworzyc w for.mie dodatkowego paaa jezdni. Powinien on si~ ateoydowanie odr6miac pod wzgl~d.em barwy' nawierzebni _od jezdni g16wnej . Na ulicy ze zmiennostronnym parkowaniem naleey za.pewnic swobodnJ doat~p pojazdam doatawoz,m do aklep6w. tl ~!Dl celu wymagan~ pow1erzohn1~ moZn.a zabezpieczyc np. znaltiem zakazu postoju w porze dostaw to~rar6w do sklepu. szarokosc korytarza ruchu na ulicach dwukierunkowych p. irma '·rynosic 4.50 do 6.oo metrow. MinimaJna szerokosc 4 "50 metra. wystarcza 'II zasa.dZie na mini €iaie si~ srunochodu osobowego z ci~zarowym. W przypadku gQ1 nat~zenie ruchu cit,zarowego jest stosunkowo duze /powyzej a,:/ zaleca si.~

korytarz ruohu o szerokosci 5.00 metr6w. Nat~zenie 40 samochod6w oi~zarowych w godzinie szczytu powoduje konieoznosc zaprojektowsnia korytarza o szerokosci 5.50 metni, o Jezeli uatalona szerokosc korytarza przekracza 4.5 J metra to nalezy rozwaZ,.c n:ozliwosc wykonania jezdni oszerokosci 4 . 50 metra a pozos~e~ cz~sci w £ormie sa bezpieczenstwa. yj~tkowo moZna. na ulieach dWllkierunkowych zaprojektowac korytarz ruchu o szerokosei ~. oo metr6w jezeli: - natQzenie ruchu jest niskie I np. 70 po~/h szezytu /, - natEtzenie :rtlchu po~azd6" ei~Z-arowych jest rz ~du 3 . ~ i mniej 7 - istniejq w przestrzeni uliey miejsaa umo ';llwiaj~ce mijanki pojazd6w I za3:amai1a ltorytarza ruehu /. Po~ozenie zalamania korytarza ruehu naleZy u~talic najpierw na. skrzy ::owaniu, na ktorym z c1~gt1 potok.u gl6wnego wyl:~cza sifi · ~n;·eajf.ley strJmien pojazd6w ··; prawo. w takim miejscu korytarz ruchu powinien bye polozony p o lewej stronie ulicy. Ta.kie uksztaltowanie .zapewnia dob~

widocznosc na skrzyzowan1u.

1111t-

f1-

/ /

ULI CE D\'lUKIERUNKOWE

f1-

II I I II

I I I I

'\.

!.1

1\\\ 11 I I 11-

1f1-

# ULI CB JEDNOKIBRUNKOWt;;

IY2Ytttfl1 III I.I I .I I: JJ I I IJJ

+ lllil l i路~~d

___L

Ry s. 4-9 Typowe rozwiqzania za laman korytarza ruchu w obrebie skrzyzowan .

-50r

a rysunku 4•9 pokazano

przyk~

typowyllh rozwi£lzan

korytarza ruchu na ulicae:a. jedno- i dwukierunkowych. eelu skutecznego opt7c~nego ogranicz n przestrzeni ulicznej odleglosc miQdzy poszczegolnymi zalamaniami korytarza powi.nna wynosie 30 do 50 metr6w. "ynika z tego, ze dla oda1nk6w dluzszyoh od 100 metr6w nalezy prze~idziec trzy zalamania korytarza. ru.ahu. · ;yborze miejsca za.l:a.m.ania korytarza rucbu na uliay na odcinku mi~dzy skrzy~owaniami o zmiennustrm1nym parkowaniu nale~y brae pod uwag~ za~araan

nast Qpujq~e c~Liki:

- jako woln~ od ' rkuj¥yah pojazd6w strontl ulicy, powinno si~ za.chovlac stronQ waZni.ejBZC\ dla pieszyah, po kt6rej odbywa si~ ui kszy ruch pieazy I szkola, sklepy, e j sci e do parku/., - miejsc , w kt6r.yoh piesi przakraozajq jezdni~ musz~ bye odpa~iednio zabezpieozone przed ingerencj~ ruchu kolowego I lokalizacja zapoey lu. b za:tamania korytarza/, - zal· r ania koryta.rza powinn,- bye zlokalozo ane w niejscach wja2d6 1 na pa.roele /un.ika si~ wtedy konieczn.q sci przerywanh ci~gu

stanowisk postojowych/.

Zalamanie korytarza ruohu must bfe ogra.n.iczone w ~ d~u.gosci, aby nie dopuscic do nieupo~owanego parl{owania w ioh obr~bie. Konieczna drugosc zalwnania /Dz/ za.lety od: - wielkodoi wzajewn~go przesuni~cia osi korytarza /Po/. - azerokosci lcorytarza ruahu /Sk/ • - atrulttury ruchu na uli~ I 1 s.c ./ • .yk....-es z rysunku 4-1 o pozwala u ..,talic d?rugosc za.a: - ia. ~ przypadku koniecznosoi. zapewnienia przejezdnosci zalamania przez duze yojazd7 ci~zarowe z pr~czepa~i.

z wykresu wartosc nal.eq pomnozyc x 1 • 5 • Zapewnienie mozliwosci mijania ai~ w za~amaniu samoahod6w oaobowych z samoahodami ci~Z&rowymi wymaga. szerokosci 5. 50 m. Jezeli ~~gany jeat warunek o mozliwosci mini~cia si~ dw6ah s .mochod6w ciEC zar'Owych to d:blgosc takiego zal3Inania odozytan~

wynosi minimum 15 metr6w. Zaleca si(( projektowanie zal:ama.rl jako ~~bokie. No:cnalnie przeJJUniqaie oai. korytarza r6\.ma - si~ szerokosoi ci~gu. stanowisk postojowych, kt6ra jest r6Zna w zaleZnosci od sposobu ustawienia pojazd6w. li~ksz~ BlEtbokosc za~amania mo· a uzyska6 poprzez po•zerzenie chodnika lez9:cego za ci ~ giem

-51 miejac postojowych I rys. 4-11& I lub uksztaltowania pa bezpieczenstwa przed stanowiskami postojowymi od strany jezdn1 I rys . 4- 11b /.

Rys. 4- 11 Uksztal towanie zalaman i a korytarza ruchu przy przesuni e ciu osi wi ekszym od dlugo s ci stanowiska postojowego.

Drugi ariant zwi ~kszenia ~~bokosoi zalamania powinien miec \'1 stosowaniu pierwazenstwo. g~z pas bezpiecz n stwa pr~ed stanowiskami posio.jot~i znaczn~e polepsza kontakt optyczny mi~dzy uczestni i rucku . ~o~a tym moze on takze s~zyc j~~o miejsc zatrzy.mywania si~ pojazd& dostawczych, nietarasuj~aych w ten spos6b calego korytarz~ ruchu.

" b

---+- - 0

...........,

pr~esuni ~ cie

os1 korytar za Sk - szerok oSC

0 Dz -~ d-,:1.. ugo sc, , za , am"'""l. "k or â&#x20AC;˘t'trza

[m]

:1..

,.,.u .,..

Sk =3 .00 Sk=3.50 Sk=Ll. OO Sk=4.50 Sk=5 .00

Po [m]

Ry s. 4-10 nlugos c zalamania w zalezno sc i od przesuni e cia korytarza ruchu i j ego szerok o sci.

-52. 4.2.2. Zmiennos:tronne parkowanie. _...

Organ£zacja zmiennostronnego parkowania na ulicy mieszkaniowej ulatwia ukazta3:towanie zal:aman korytarza ruohu. Miej aa postojowe na ulicy mieszkaniowej roo~ bye zlokalizowane tylko po jednej atronie ulicy. oprzez zmian~ trony po kt6rej parkuj~ aamochoc~T, uzyakuje si~ zal:am ia korytarza ruchu. Zakladaj~ parkowanie pojazd6v tylko po jednej stronie ulicy wyr6mie moZn.a ldlka wariant6w i _c h u·staV'!ien. Regulct jest zasadniczo uatawienie akoane po k<}tem 60°. Czasam miejsca poatojowe ~ ustawiane pod ~tem 45° lub tez prostopadle do kraw~Znika. To ostatnie nieco komplikuje wjazd na atanowiako /odpowiednia szerokose korytarza rtlchu/. Na ulicach bez przejazdu I SleJX . h/ nalezy jednak pre:terowac ustawienie prostopacne, m o wymienionych wad. Ustawienie prosto adle w ulie.y slepej znacznie ulatwia poj zdom manewry zawracania. Praktycznie wi~c manewr wyjezct2ian~ z miejsca poatojowego l~czy si~ bezposrednio z manewrem zawraoania. 'l przypadku bard.zo azczuplej po ..Tierzchni moZna. brae pod uwag~ par~o~ie r6wnolegle wzdluz kraw~Zntk6w. Miejsca postojowe motna takze zlokalizowac za chodnikiem. Taki spoa6b jest o tyle korzystny, z~ polepsza kontakt optyozny kierawc6 _ z pieszymi. !~a rysunku 4-12 pokazane zosta£y typowe rozwil:};zania zmienno- _ etrannego parkawania. Jezeli szerokosc iatniej~oej jezdni jest wi~ksza niz kaniec,zna dla ko.lrytarza ruohu i rz~du ta:nowiak postojowych• to moZna. wyznaczyc tzw. paa bezpieczenatwa mi.~dzy stanowiskami pos.tojowymi a korytarzam ruchu /rys. 4-11b/. Korytarz ruchu nie powinien bye za.sadniczo szerszy niz jak podano to w ~cie 4.2.1. Minimalna azerokosc abo~

winosi 1.50 metra. Jednoatronna organizacja miejac poatojowych jest takze mozliwa przy bardzo szerokiCl).. przekroj•oh uliczny.ch. w takich przypa.dkaoh miejsea p&rkingowe moZna. zor~izawae w dw6ch rz~dach ustawionyah w :!ormie jodelki po jednej atronte ulicy. Doja.zd do rz~du od at~ !&sad budynk6w zapewn.ic moZn& poprzez powierzohni~ mieazan~ o wsp6lnym wykorzyataniu.

- 53 -

ULICE D\'WKIERUNKOWE

ULICE JEDNOKIERUNK01tlE

0.5 4.5

.' .

I I I I I I I I I l l_l J _l_l_

~2.0 l l I I I I '\.

"'"

llllllllllltJJfldllilll

I I I I I I I I l'ffttl I I I I I I I I I

;f ;f

D~i>J路 5

Pys. L\.-12 'ryno1rT8 rozwiq.zania. zmiennostronnego narkowania na. :iedno- i dvrukieru.nkow,rch u licach .

.5 .5

I I I I I I I

- 54 -

~25.0

8.5

I I

1111111

Ill

1\111111 I _l_ l _l_ _I_ _l__l__l_

I I I

Ill

Ry s. 4-1 3 Organizac ja zmi ennos t ronnego par kowan ia przy znaczne j szerok os ci ulicy .

ymiary miejsc poatojovyCh oraz 11czba miejsc mozliwa do uzysk .mia na danym odainku ulioy za.lez~ od: - wariantu ustawienia pojazdow 1 - szerokosci powierzchni manewrowej /bmin/ /szerokosc korytarza ruchu + ewentualnie ·szerokosc pasa bezpieazenstwa/. Liazba miejsc postojowyah na dany.m odcinku uliay wynika bezposrednio z szerokosci miejac poetojawych /1/ mierzonej r6wnolegle do osi korytarza ruchu. Tymiar dru.gi stanowiska postojowego wynika z jego drugosci bezpoaredniej /d/ 1 na\1isu samochodu nad chodnik /w/. Ustawienie sko8ne. Ustawienie pod kcttem 60° jest przypadkiem typovym dla organizacji miejsc postojowyoh bezposrednio na poboczu korytarza ruchu. Zapewnia to uzyskanie makaymalnej mazliwej liczby stanowisk na jednoatk~ dhlgosci ulicy. Uatawienie pod kqtem 45° z regu..;ty nie powoduje z i~kszenia liczb7 :miejso postojowyol. 1111111111111 r 1111111111111111

Korytarz ru chu

bmin d

Chodnik

\SSS\\\!\\\\ iJ

q,rnan ttl ttm ttl mlttll

Parkowanie Chodnik

Ry s. 4- 14 Ustawien ie skosn e mi e jsc posto j owych.

-55Ustawienie prostopadle. 'l stosunlru do uatawieaili. skoSilego, ustawienie prostopadle zape~ia wi~ks~ liozb~ m1elao poatojowych na jednostk~ drugo oi ulicy. r.roz. ono b76 jednak zastoaowaue t,-lko v preypadku odpowiedniej azerokosci korytarza ruohu.

1111111111111111111 111111

jjjj

Chodnik Korytarz ruchu Pas beznieczenstwa 'Parkowanie

JcJ:_ Tl 11 r l l itt" _l I I I I I I I I

..L

_r- ~1-r--t:t J -r-t- I I

,......,

1-r-t I

I I I I I I I I I I I I I

Chodnik

I I I

Rys. 4-15 Ustawieni e prostopadle miejsc p ostojowych.

Uatawicnie zblokowane. Zbl kcwanc mi jsca poatojmÂˇ:e korzystnie jest stosova przy szerokim przel~roju ulicy i niekorzystnym usytuowaniu wjazdow na parcs~e. 1111 11111111

II II II I i l l

111111

Chodnik Korytarz ruchu

bmin

= -

Park owanie

11 I I I I I I I I I I I I I _LI

I I I I I

I I I I I I I I

Chodnik

I I I J

6 .. 0

1 2bn /1/1

Rys. 4-16 Ustawienie zolokowane rniejsc postojm.,rych.

Ustawienie r6wnol.e~e vzdmz k%'aw~Znik6w â&#x20AC;˘ Wariant jednostrannego ustawienia wz~z kraw~Znik6w stoaowany bywa na ulioaah o w~Bki.m przekroju, gdzie niemozlive jest zastosowanie tnnego rozwi~sania. ' ! tym wariancie nie wyznaoza si~ konkretnych atanowisk, leaz tylko pas )Ostojowy. /Wyj~tkiem s~ stanowiaka z parltometr ./

-56-

bmin d

11111111

II II I I I I .II I Jill II II I II

-------------------------------

Chodnik Korytarz ruchu Parkowanie Chodnik

1111 r '''11111 111111 11111111111

Ry s. 4-17 Ustawienie rownolegle wzdluz kraweznikow miejsc postojowych. iary oraz licz , stanowi.sk - na odcilaku ulicy

..u-iantu ustawienia podaj

Tabela 4 12-

ymiary miej a po

arianty !1-.rzd.lu.z. 0

osto

zaleznosci

4-1.

ojcr.qch.

u ta\'lienia

.Sko' y

tabe~

Zblokow;

i I

3. 0

6.00

3.50

3.-50

3.00

3. ,0

/5 . 75/

2.20

3.00

2.55

3.10

4·-50

2 . 00

4.50

4.50 -

4.-30

d 2 =2.50

0.50

o.so

0.40

0.50

bmin

L ..ms . /

50 m

•

d1=2.~;

Przy ustav1ien;iu skoS:nym szez·okosc a no-v-1iska. wynosi 2.20 m. f ulicach 6lepych zaleca s1~ ustawieni prostopadle pojazd6w. w ta eli 4-2 podano szerokosai j c postojowych w zaleZn.oaci. od azerokosci koryta:rza ruchu.

.. 57Tabela 4-3 Szerokosc ndejaca pos ojowego w zaJ.eZ:nosc1 od szerokoaci korytarza xuchu w ulic:y b z przeja zdu.

szerokosc kor;ytarza

ruohu bmin zerokosc miejac postoj. l

3.50

4.00

4.50

3~00

.50

2.30

5. 00

2.20

towania stanowisk postojo ch w rejonie .-.......~w;arrt.~ pokazuje rysun k 4-18. Zapocy ~ ukaztaa:towane w sposob zapewniaj~cy przejazd rowerzystom i w prz.ypadkaoh awaryjnych pojazdo ~zb apecjalnych.

I I I I I II I I I

IIIII III

I I I .~

â&#x20AC;˘ I I I I I

I I I I

I I

I II I I I I I I I

"A" ~--<f

I I

b~' .

1111

I I I

II I f II I I

"A"

-~ ~z masy asfaltobetonowej Rys. 4-18 Rozmieszczenie miejsc -postojowych w otoczeniu zapory prostopad~ej.

-58stanowiska poatojowe w rejanach zap6r prze~tnych nalezy zwr6cic uwa~ przede wazystkim na: ... zape:mienie clobrej vidocznosci na 11n1i kierowca-pieaz7, - zwr6ceniu uwagi kierowc6w na krzyzuj~oy si~ :ru.ch. powerowy. Kszta~tuj~

Rys. 4-19 Rozmieszczenie miejsc postojowych w rejonie zapory przekqtnej.

ulatwienia pieszym bezpiecznego przekraezania nalezy na pocz~tku 1 koncu c1~~1 miejsc postojowych

~elem

jez~i,

uksztalto'\'!ac \'roln~ powierzahni~ ./ patrz rys. 4-12 I Dzi~ki temu piesi b~~ mieli mozliwosc lepszej obserwacji ntehu na jezdni przed jej przekroczeniem. Nawierzchnia jezdni powinna odr6Z!liac si~ kolorystycznie od nawierzobni miejsc postoj fych i chodnika. Duze zalety 路T tym wzglQdzie posiada oiemna nawierzelmia brukowa. Nadaje siQ ona szczeg61nie na nav1ierzchniQ miejsc postojowyoh. ..orzyst.na je.st takze nawierzehnia z kostki

klinkierowej.

-59tuz przy chodniku ~ojazdy najezd ~aj& cz~sto nan. Aby temu zapobiec miejsaa pos&t;:>jowe powinny b~·C oddzielone

Parkuj~ae

wysokim km.WQ~ikiem vd ehodnika. l przypadku polozenia miejsc poa~ojowych za oho~~ikiem. oddzielenie chodnika od jezdni wcze by6 zrealizo~~~• p ~askim kraw ~ ZnikieJn., E\o1entua lny pas bezpieeze:6stwa powinien :t.lle6 tak!\ samq na.:i·fierzohniQ jak chodnik• natomiaat kolor :na'tTierzcbni miojsc postojow-ych powinien si ~ odroZlliac od nav1ierzchni chodnikb.v"., Uk~ady z uko b.-nymi i pro~topadlJ'Dll miejscami posto~o~ P?W1nny miec wyraznie wyznaczdne stanowiska. zy parkowaniu wzdluz k:rawQZn.ik6w rezygn.uJe ai~ z ~~znaczania poszczeg6lnych stanowisk, zaznaczj qo tylko ich :::ze.rokosc I pas postojo..-y 1.. Jezeli stanowiska postojowe s ~ pclozone ·bezpo s rednio pr~ ltorytarz-v. ru.chu 1 ich nawierzcr~ia jest t a ka sama jak jezdni, to nalczy wyra.{:.nie oddziel16 je pr:zy pomocy malowani-9. od jezdni. ~!aZ:n.ym elementem za£:ama:U korytarza. ru.chu jest ich o6.pC¥'iedD1e zazielenienie. Jest ro ezczeg6lnie wazne na ulioaeh c~kowicie pozba~1ionych zieleni .. Za.zielenienie wolnych · powierz chni nie p owin...n o jednak pog:u:sza c idocznosci. Ne,leL-y z .:ra~ac szczeg61nie u"~A·ag~ na za chowanie widocznosci: - na skrzy t owan~cl I trojk~t widocz.nosci I, - na oJ cinkach Uli te dZy1'l'I'Z~Olt.7Ch I przej scia dla pieszyah I .. .

4.2.3. r rogi '-'' nawi.erzchni..

1v celu ograniezenia szybko8ci pojazd6w na ulioach

mieszka.n.ic.wych mozna etosowac

progi

po~rzeczne

garby w

V:T

szczeg6lnych przypadkach

nawierzchni

~ezdni.

mlinny b_y.c pr zy tym spelnione lrarunki: - male nat~zenie n1ohu aamoohodowego I mniejsze niz 70 poj/h - znikomy ruch pojazd6v1 ciE'( zarowyeh I iejszy n1z ; . 1. - brak miejskich l1n11 komunikacyjnych ~ ulic~ - brak :rarkO\'Iania. na cdcinku 'llil.!y. OdQzialywani& g: .rbl..l na p o jazd ogranieza si , t ylko do miajaca w kt6rym jest on zloY~izowany • .t og:i dlatego nalezy u.mieszczac r.·J gru:p:v :h. P~ wje zdzie n& obazar pierwazy p~g powinien bye poa:ozony

- 60-

najdalej 5 metro~ od linii zabudawy na ulicy z oiorczej . NastQ e progi powinny yc idoozn z miejsca pierwszego . '1a.ksyma.lny rozsta nie powini n raczej . prz kraczac 8 0 m. 6g nawier zchni moze bye ukszta3:t y f'o ie wycinka ko3: r go lub :formie trapezu .

0 . 10 m

3. 0

1;}'--------------~~1; 3 ~ --~~~----~~------~~~----~

tt' {

wysokosc

kra: r~ Zn..ika

4 . 0 - 5 . 0 m ram

s . 4- 20

zekroje poprzeozne prog6 : a/ wycinek ko3:owy I trapez

4 . 2 . 4 . Prze bruk

ania

路ierzchni .

poctkreslenia znaczenia poszczeg61nych miejsc na ulicy 路 szkaniowej moZn.a stoaowa ' tak m-rane prze iania nawierzchn1 . Sq to miejsca w kt6ryoh pozi j zdni zostaje podniesiony do poziomu chodnika . C1

_ _ __.1...;2.._5'-~~ 4:=. _::~~::::::::~;;;::;:;:"""-----~--= ~ ~--4-~_1___

ratli~ll

I'J

10 . 0

frampa

Rys. 4-21 rymiary typowe ::> przebrukowania na odcinku mi~dzy , zlowym .

=4= wysokosc kra: ~.znika

- 61 -

Przebxidtowania nawi rzchni stosuje si~ na skrzyzowaniach ulio ieszkaniov.yoh, w miejscaoh ~aman korytarza ohu oraz na wjazdaeh na obszar 1 wyjaz oh z niego . zebrukowania na ul'icach jazdowyah powilUly bye ni eco odsuni~te od a1nii kraw~zuika na ulicy zbiorczej .

Rys. 4-22 Przebruk owani.e nawierzchni na wlocie w obszar miesz kaniowy. --~~------------

Ry s. 4-23 Przebrukowanie nawierzchni na skrzyzowaniu.

Przebrukowania nawierzchni w za~amaniaoh korytarza ruonu powoduj~ przerwanie przestr zeni ulic znej w pionie i poziamie zarazem . Przebrukowanie nie powinno bye odbierane przez pieszych jako pr zejazdy nrzez chodniki oraz nie stwarza6 wrazenia. ze piesi ~ uprz~vilejowani .

- 62-

z po ~szych powod6w kon.ieczne jest w o

ie prze rukowania jezdni zacho anie kr. w~Znik6w. 1 m.inimalnej r6Zn.icy poz.iomach chodnika 1 ~rze rukowanej jezdni . N wierzchnia przebruk~ powinna odroZniac si ~ kolorem

1 materialem nawierz 1 oh dnik6w .

od pozostalej

I-fI-fI-fI-fI-fI-fI-fI-f-

I I I I I I I I I

v 1/K v

cz~sci

jezdni

1-t-

1-11-t1-t-1-t-1-t-1-tr.) 1-

_/,

I I I I I I I I I I I _I ..~

!5-10

Rys. 4-24 Przebruk owa nie nawierzchni na wloc i e z przesuni Y. tym korytarzem ruchu.

Rys. 4-25 ? r zebruk owa nie nawierzchni na s krz y zowaniach ze zmiennostronnym parkowaniem.

Ry s. 路 4-26 Przebrukowanie nawierzchni w zalamaniu koryta rza ruchu.

- 63any w czQsci obszaru.

4 . 3. 1. Powierzchnia mieszana I o Msp6lnym wykorzystaniu 1. Ulice ieszkaniowe yly dotychczas ksztaltowane wep~g zasady segrega.cji ru.chu. iesi poru.szali si~ po chodnikach, a :ru.ch kolowy odbywa.l: si~ po jez 1 . Obecnie moZ1la spotkac przypadki rezygnowani<1 z poprzecznego podzia.lu u11cy na ohodniki i jezdni~. prm.,adza si~ mianow~oie na calej azerokosoi ulicy tzw. :pO>'Iierzchni~ mieszan~ . Ulica z powierzchni~ mieszan~ jest uliaq, na kt6rej pies! mog~ por~szac si~ ez przeszk6d po caaej jej szerokosoi. Jest t o powierzchnia koegzystencji pieszych i samochodow . Jako poiierzohnie mieszane mo~ bye ksztaltowane odoinki ulic s p elniaj~ce warunki: - ulioa mieszkaniowa nie mo ze graniczyc bezposr ednio z ulic~ otaczaj~c~ obszar mieszkani~, - dana ulica moze bye obci'l:zona tylko ruch lokalnym, - nie ma ruchu pojazd6w dostawczych, - natE=t zen.ie :ru.chu ko}:owego je t ma'J:e I maksimum do 100 poj/h I , - odcinek ulicy lub cala ulica nie powinny bye z yt dlugie, anam1 ulioy nie ma linii komunikacji - na obj~tej miejskiej . owierzchnie mieszane powinny stwarzac na uczestnikach ruchu wrazenie, ze funkcja pobytowa na ulicy mieszkaniowej przewaza nad tunkcj~ kamunikaoyjn~ . o ierzchnia mieszana powinna posiadac nawierzohni~ odroZniaj~~ si ~ wyratnie od nawierzohni pozostalyoh ulic. 路.yznaczone stanowiska postojowe nalezy odr6zni c od p terzchni przeznaczonej do ruchu pieszyoh i samochod6w. ic ~ z owierzchni~ m ie ~ zan~ moz a umeblo ~ac i zazielenic . Elementami ebluj~cymi przestrzen po wierzchni mies zanej mog~ bye grupy la ek, gazony i donice z kwiatami, pojedyncze drzewa itp . Zaleca si~ jednak oszozQdnosc w me lowaniu przestrzeni, tak aby po zo~ talo wystarczaj~co wolnej przestrzeni dlA )ieszych i dZieci.! ""lementy za zielenienio nie powinny tak:.;e ograniczac widocznosci . Ii a pocz~tku i koncu ulicy mieazkaniowej lub j .... j odcinka z powier z chni~ mieszan~ zaleca 81 zlokalizowac prze rukowania nawierzahni . Stanowic one d~ rzekroje

-64-

przej8ciore mi dzy prz kroje

kanwencjonalnym a

powierzchni~

mieszan~ .

f-ff-ff-f-

I II I II I I I I I I I I

1-t1-t1-t1-t-

I I I I I 1 J 11

I I I I I I I I I I

\\\

llllllllllllllillraflfu

~I rl1

I I

f-f1-f1-f1-

f-1f-ff-1f-1-

__ll_LLLl I

I I I I I I

_l_l__l__l_l_lj

\\\ I I I I I I I I I I I I I

\. \.

K I

I I I I

-.. - . . ..

-路

I I I I I I I I I I II I I

\~ I I I I I I I I I I I I

Rys. 4-27 Schematy ~rzejsc do powierzchni o路 wsp6lnym wykorzystaniu: A - bez przebrukowania nawierzchni na przyleg1:ej ulicy, B - z przebru,}<owaniem nawi erzchni na przyle g1:ej ulicy.

Powierzchnia mieszana na ulicy mieszkaniowej podnosi wartosc s r odowiska mieszl~owego, jest atrakcyjnym wzbogaoe.niem 0 szaru mie zkanio ee'O.

- 65 · 4 . 3 . 2 . Strefy ruchu pieszego .

Jak juz wspomniano podstawowym problemem na obszarach

jest bezpieczeLstwo mieszkanc6w na ulicach . w nowoprojektowanych osiedJach mieszkaniowych dqzy si do oddzielenia ruchu pieszego od ruchu ko~owego poprzez izolacj~ cl.clg6w pieszyoh od c1Clg6w ruchu samoch dowego . Na terenach istniejCloych o szar6w mieszkaniowych niestety nie ma z regu~y mozliwosci calkowitej segregacji ruchu I poza oczywiscie podzi~em · na chodnik i jezdni~ I . Dlatego tez na ulioach lub w rejonach o duZy.m ruchu pieszym naleey wydzielic strefy piesze /zaka"' ruchu l{o'!m'lego/ . Eliminacj~ ruchu kolowego osiClga si przy pamocy odp o~iednie go ukffidu za.p6r ulicznych. UksztaJ:towanie strefy ruchu pie1szego je s t podobne jak powierzahni mieszanej o wsp6lnym wykorzystaniu . z regu~y rezygnuje si ~ z podziabl ulicy na chodniki i jezd.ni~ . Ksztaltuje si ~ jednoli~ powierzchni ~ n a jednym pozio ie . Po~ierzchnia strefy pieszej moze bye umeblowana podo nie jak powierzchnia mieazana . Pr zez ulic~ ze stref~ pies~ powinien bye wyznaczony. wolny d element6w me l u j<\aych• korytarz . zeznaczony on jes t do awaryjnego przejazdu pojazdu s~uzby specjalnej f akcji /straz pozarna, pogotowie ratunkowe/ . Poza tymi przypadkami ruoh pojazd6w kolawych jest zabroniony . Strefy piesze nalecy lokaliZO'·Tac w pobliZu osrodk6w handl o•·To-us:tugowych, pasazy handl awyah . Powinno si ~ prey tym zapewni c wystarozajqco poje=nne parkingi w p o lizu do ich obsl:ugi . Na ry ·unku 4-28 pokazano schemat przeksztaJ:cania tejo.nu ~ obszaru mieszkaniawego w stref~ ruohu pieszego l ub powierzchniq o wsp6lnym wykorzystaniu . ieszkani~c

iliF B

~ L 0 )~ ~ 1

- -0 n - - -

0 0

fiF

00 00 00 00 00 000000000000000 0 0 0 0 0 0 "'0 0 0 0 000000 000000~ 000000 ooooooo 0

Ry s.

4~ 28

0 0 0 0 000000000000000 00

00 00 00

Schemat przeksztalcenia obszaru /A/ w ruchu pieszego /B/ lub powierzchnie o wsucSlnym wykorz.vstaniu /C/.

stref~

- 67 -

5 • KOlfCEPCJA LITAN UKMDU KO>roNIKACYJNEGO NA !YB ANTI~

0 SZARZE I-IIESZKAIUO rYN

R6• orakie przedsi~wzi~cia i zmiany, kt6re zostaly przedstawiane w niniejszej pracy, maj~ na oelu rzede wszystkim zlagodzenie ujemnych Skutk6w zrostu motoryzacji na terenach starych obszar6w mieszkaniowych. Gl6wne zadanie to podniesienie ezpieezenstwa ruchu na ulicaoh mieszkaniawych i zarazem ~olepszenie ' odowiska mieszkaniowego na obszarze. Pierwsze mozliwe jest do o ~gn.i~cia mi~dzy innymi poprzez zmian sposobu jazdy k1erowc6w na bardziej lagodny. D e natamiast poprzez odpowiednie zaaranz anie przestrzeni ulicznej, zazielenienie wolnyoh powierzchni, podniesienie eat tyki ulicy. Celem zilustrowania opisanego szeregu dzialan, metody wYkonano rzykladawe rozro~~i~zanie ukladu komunikacyjnego wybranego o szaru mieszkaniowego.

5.1. Charakteryst_yka wzbranego o szaru.

Jak wspo

iano juz e wst~pie, w wyborze odpo r'liedniego o szaru natrafiono na trudnosci. Ostateoznie do prze,ana.lizowania wybrano obszar mieszkanio-viy polozony w p6olnocnej cz~soi G6r.nego Mokotowa . Jest on ograniczony:nast~puj~oymi ulicami : - od p6~ocy ulio~ Rakowieok~, - od schodu ulic~ Pu~ak~, od poludnia ulic~ toniego MadaliD.sk1ego i - od zachodu ulicq Kazimierzowsk~ . Trzy pie sze ulioe mozna uznac za n1eJakO naturalne granice o szaru mieszkaniowego /lini kamunikaoyjne, funkcja zbiorcza ulic/. Naturaln~ gra.nio~ od zachodu po'·linna. w;tasciwie stano\'Tic aleja Niepodleglosoi . Ze wzgl.Qdu na niedalekq w przysz~osci budow~ w po 11Zl1 trasy metra, nalezy przewidziec objazdy aleL Nie odleglosci. Planowany przez Stoleczny

- 68 Kamunikacji objazd w kierunku doc ntrum prowadzic b~daie w~Snie uli c~ Xazimierzcrwskq. Z tego tez ZglfidU wy:t~czono j~ z rozpat:ry anego o szaru i uzna:no za ograniczajqC'\ obszar mieszkanimvy . lybrany obszar mieszkaniowy naleey do t ill starej dzielnicy mi eszkanimtej, o dominujqcej 3 - 4 pi~trowej zabudoiie . \vi~kszosci jest to zabttdowa przedwojenna /kamienicel . 1 po£udniowej cz sci obszaru znajduje si~ kompleks nm1owybudm/anych budynk6w mieszkaniowych . Poza tym povro jennq zabudow~ stanowiq. t ze budynki · ybudowane na placach zyburzonych karoienic I tzw . plomby I . ~najdujqcy si~ na obszarze kompleks nory~h budynk6w posiada ieltolidujqOC! z sieciq ulicznq obshlg~ komunikacyjnq poprzez podzie.mne parking1 . Cal:kotita .-fielkosc obszaru wynosi ca 30 ha . Teran zamieszkuje oko::to 4900 mieszlta:D.e6w zajmujqcyoh 1380 mieszkaD. . Ua obszarze znajdujt4 si~ siedem szk61: . SCi to : &·lie szkol:y podsta\'10\te lul . liSnio\va i ul . !farbuttal, liceum og61nokszta3:Cqce /ul . !fAdali:llskiegol oraz cztery szkol:y za TOdowe i t chn.ika zlokalizowane gl6wnie w kwadraoie ulio K zimierzowsk~ ar utt i ri5niowa. :lady Haprawcze z posr6d zakl:ad6w praay naleey wymienic : 1-fi>O, ili olsportu oraz kilka instytucji nieprodukcyjnych . ie 1sze zaklady ~ zlokalizowane przy ulicy A .~adalinskiego co zape\mia im obs3:ug .. ltomunikacyjnq ez potrzeby ingerencji ~ew.n~trz obszaru mieszkanim;ego . Pozostale instytucje nieprodukcyjne Sq pol:ozone wzd.hlz lu w rejonie ulicy _ l:~;skiej . Prz.y ulicy Melszt 'skiej polozone s~ warsztaty ~~ochodowe . ozostale miejsca pracy to przede w zystkim us£ugi, skupione z<Ruz ulic o 'alajctcych o S7Zar. 1 po li:ru skrzy -"Owania ulic ""' kowi cka - TiSn.io·m znajdu_je si~ Urzc:td Dzielnicowy . arszawa- , . . okot6w . Na ulicy Staroscinskiej ~aj_Bc_ swo j e _siedziby a.'Jl asady kilku .y d 3la~

panstw . sze zeg6~owe

zagospodar0i1anie prz strzenne ab,szar u p okazano

na rysunku 5-1 •

- 69 5.2. Inwentaryzacja stanu istnieJ§oego •

.5. 2 .1·. Siec u.liozna. . Na analizowan obszarze w jego wschodniej CZQSCi ryStQpuje charakterystyczna dla staryoh obszar6w mieszkaniawyoh d · erska, prostokf!tna. siatka ulio. Tworzq j~ ulice : Ols~w:. !{a• Tadeusza Rejtana 1 S.t arosctlaiska. 1 oz~soi zachodnie~ obszaru aiec ~lie jest nieco ubozsza . !e<Rug klasyf'ikacji ulio wprowadzonej nawymi wy~:cznymi projektowa:nia ulio [ 14 ] , ulice ogra.niczajqoe oran.y obszar naleZq gl6wnie do ukladu podstawowego 1 przypisan.o 1m nast~pujqce klas.y : !tawska - g}:6wna obazarowa Go I :NI - 2 jezdnie po - ulica 3 pasy I, - ulica . O\'liecka - z iorcza obszarowa zo I NII - 1 jezdnia 4

- ulica :adaliliskiego - zbiorcza obszarowa Zo I :rrv - 1 jezdnia, 2 y I. Ulicy Kazimierzowskiej przypiaano klas~ - lokalna mieszkaniowa Ian I NIV 1 jezdnia, 2 pasy I i zaliozono do ukl:adu obsrugujl:4:cego. Ulice znajduj~ce s1~ wewen~trz obszaru nalezq do ukl:adu obsluguj~cego. S~ to : ulica Olszewska, ulica Tadeuaza Rej tana, ulica Staros . . illska, Ulioa Sandomierska, ulica Ludwika Narbutta, ulica fiSniowa ora3 ulioa Melsztynaka. Parametry teohniczne powyzszych ulic SCi zblizone - jedna jezdnia dwu pasowa 2 x 3.50 • ·~zdluz ulic mieszkan.iowyah pol ozone BEl ohodniki miejskie .. Iah szerokosci wahaj~ si~ w dose duzyoh granicach, od ; metr6w na ulicy Tadeusza Rejtana do po.nad 8 metr6w na ulicy ~udwika Narbutta. Na obszarze znajduje si~ jedna uliaa o ruahu pieszym - ulica Lomnicka • .' N wierzchnie ulic wykon;:ane ~ z asfalto-betonu. Znajdujqce si~ przy uli~oh zatoki parkingowe posiadaj~ nawierzchni~ z kostki klikierowej.

- 70-

5.2 . 2.

~kowanie.

Na ~ryb nym obszarze mie zkaniowym parkowanie wystQpuje zasa.dni.c zo tylko t:ormie postoju na ulicy ,.,zdluz kravlf~znikow. a o ~zarze znajdujC!: siq le place postojm-1e do .. t~pne dla ·Tszyatkich ueytkownik6w pojazd6w: przy ul . f• elsztynskiej /24 stanowiska/r przy ul.SandCM erakiej /17 stan./ i przy ul. iSn.iorlej /10 stan./ • Na niekt6ryah ulicach znajduj~ si~ takze zatoki p os~ojowe lparkowanie pros~padl:e wzgl~dem osi ulic-y /. Og6le na ulicach mieazkaniowych w zatokaoh i na wydzielonych placach oze jednoczeSn.ie parkowac oko:to 200 pojazd6 • oza tym istniejq duze mozliwo8ci parkowania przy kra ~Znikach. "a ulicaah brak jest zakaz6w zabraniaj~cych ewentualn~O postoju .

N podiorka o owi~zuje z regu:ty zakaz wjazdu pojazdor z wy!:qczenie shlz miejskich i u:.ytkownik6w garaey. 1 celu oceny prawidlowosai parkowania pojazd6w na obszarze przepro ·radzono badanie stanu rko iS.nia poprzez obchod. Parkuj~ce pojazdy podzielono na parku~ce pra·rli l:mvo 1 niepr :widlowo tzn. zgodnie i nie z przepis · kodeksu drogo ego . 0 ch6d wykonano w dzie' roboozy w godz~ch ~ieczor~~ch I 19 . 00 - 20.00 I to jest w czasie spodziewan go szczytu park · ia na terenie mieszkaniowym .

Ta ela 5- 1 Z.estawien.ie wynik6 i inwentaryzacji stanu parkowania . ulioa

prawidl:.•

nieprawid~owo

% suma

starosainska

T.Rejtana

lszewska

123

127

Sandomierska

iS:niowa

elszty:llska

42 •

suma

437

2'3

460

- 71 i ta eli 5-1 ze ta ione zoataly yniki in entaryz Cji atanu parkowania . Podc.zas p:IZe;pr adz on go o chodu zanoto o doda tko o lim~b"' · ochodow malych - Fiat 126p i s ochodow duzych -pozos le ~fPY I tabla 5-2/ .

}.es·tawienie wyniko inwentaryz cji. ma:tych i duzyc1 s ochodow oao owych .

Tabela 5-2

---~

ulica poj. -- - - - iJ.nale .-

Stare 'c · 'ska -

....

poj .

;)

- -

. ---

- --

16-

ma3:ych 52

duze

15-

;

1 l J

T. •ejt

---

Olszevmka -

28 --·-

_4L_ -

- __42 - -- 23

17 ,____

__ --- 28

::>anc_!omiers~a

40 6

--'---'--

---._33_ ;

!'-

::::; • ·rarbu t;ta -

- - - _ §5

·iSn.im1a

__51

- 43 6

1~~

uma

127

267

460

Mel ztynska

42%

ocent nieprarid3:owo parkuj~~ch samochodow na ulicach Olszewski~· i T. Rejta:aa . Og63: na ca~ obszarze tylko okolo 5 ~ pojazd6~1 rkuj niepra;·..rid~o o . Udzia!! ochodo t malych ogolncj S'illi ie parkuj~cych ochodo wynosi 426 . 1 Cle okr sl nia potencjalnej liozby miejsc postojawych na po zczcgolnych uli ch obszaru rzepro adze o in rentary-

poj

zacj~

ykanano

z n

asci j~

king~/ej

obszaru .

rciu o geodezyjny

sion~ aktualn~ organizaoj~

podk~ad

ruchu

w skali 1:2000

g ponizszych

wskaZI1ik6w:

ojazd parlmjqcy r6wnolegle do k - ff~Znika r.ryma 6 . 0 m I 4 . 7 m dla Fiata 126p I dblgosai kro Qdzi do postoju, 1

rze-znaozone j

- 72- 1 pojazd - kuj~cy prostopadle do kraw~znika ~vymaga. 2.3 m szerokosci I 2.0 m dla Fiata 126p 1• ... '1 poj zd parkujqcy ukoSnie pod kqtem 60° rymaga. 2 . 7 m s zerokosci I 2.3 dla Fiata 126p I. - 1 pojazd parkujqcy ukoS:ni pod kqtem 45° r1 @l. 3 . 25 m szeroko ci I 2.8 ella Fiata 126p /, - 1 pojazd parh~jqcy na w dzielonym pla mrierzchni. tabeli 5-3 przedstawia wyniki inwentary~cji miejsc parkingmvycb •

Tabela 5-3 Mozliwosci ruch -- -

~. Rej·t;ana

ka --

I I

80 -

l I

. .;)'i , J..mv

bel~z tyn ska I

-- -

sum a

l i

, - c .~

l !~-_2~

133 10 6

I•

80 -

-. 25

....

-·

80 -

·1 50

213

, 1'

··· .

158-

sum.a

601

- -

22 ~

ierska! 133

L. :rarbutta

----

,._

l -~ 7-

Sand

organizacji

istniej~cej

1arkowanie R6wnoleg ~~ ostop . UkoSl1e6CPNa plac .

~taro sciliska

rzy

Ulica

<)ls~

rkingawe

.129 1;.9

--- _

__..,

8 1"'1

51" -·- -

mstniej qca organiz cja ruchu na danym obszarze eszkaniawy.m za.,. en-ria ok od:o 860 miejsc postojowyah dla aamocllod&V' osobowych • .f wyni ~u przeprowadzonego badania stanu parkowania odnoto··r~ o 460 rkujqoych samoohod6w oso O'!.Yy-Ch w szczycie posto j o·lfynika stqd, z w stanie obe ym tylko 54 . miejsc postojowych wyrn .. by~o zaj ~ tych. 1 przewazaj~ ) j wi~kszosc1 Sq to miejsca znaez e ni z kra 'I 'f. Zn.ik6w .

- 73 5 . 2. 3. Organizaoja ruohu . Ulice mieszkani~e pod wzglQdem organizacji ruchu oina podzielic na jednokierunkowe i dwukierunkm1e . i stanie obecnym ty~ko dwie ulioe na Ga. ym obszarze sq ulioami o ruohu jednokierunkowym: ulioa Olszewska oraz .wschodni odcinek ulioy Tad3u,aza P..ejtana . oza wymienionymi przy dkami pozosta~e ulice s~ dwukierunkowe . ica Ludwika Narbutta posiada w stosunku do rzecinaj~cych j~ p ozosta~ych ulic na obszarze pierwszenstwo przejazdu . Ulice ogra.niczaj~ce obszar mieszkaniowy S<t nadrz . dfl:ymi. stosunlru do ul.ic wewn~trz-o sza.rowych . _ Ulice Rakowiec a i toni.ego l· daliiiskiego s~ podp orz~dko wane ulicy u~a;skiej, a ulica zimierzowska jest p odrz~dn~ w stosunku do obu tych pierwszych . Skrzyzowania ulic mieszkaniowyoh oza tymi z uliCCl; :rarbutta.. s~ r 6·morZQdne . anuje na nich zasada pieN"szen st\m pojazdu nadjezd0aj~cego z prawej strany. na ulicach obszaru nie ma specjalnych· _ograniczen . pr ~ dkosci . Jest zatem dozv10lona pr~ cLttosc 50 km/h, przm-ridziana ~ kodeksie drogowym ja.lto pr~dkos c na obszarze za u1m<Janym .

5 . 2. 4 . Komunikacja mL .. j sk~ . alizo··ro.ny obszar mieszkaniowy jest obsblgiwany r ze z k o unikacj~ z iorow~ za p ocq linii auto 1s~oh i linii trarowajowyah zlokalizowanyah na na obrze ~u obszaru . linie tramwajm~e przebiagajq wzdluz ulicy lawskiej, nat iast linie autobusowe po ulicach: ';at~a: s kiej, Rakowieckiej i toni e go I:adalinskiego . zczeg6 l ow~ .inwentaryzacj~ zagospodarowania obszaru, sieei ulicznej, przebiegu tras ka unikacji miejskiej i usytuwvania przysta:nk6w przedstawiono na rys 5-1 . Le genda do rysunku 5-1 •

- jez1qnie - zatoki postojowe - admini strac ja - szko~y

- rzeqYs~ nieuci~zliwy - linie komunikacji iejskiej - przystanki

0 0

-v. (

Ry s. 5-1 I s t nie jqca organiza c ja ruchu i zagos

- 75 5.2.5. ·rypadki

ul~.czne .

·naliz, ".JYl?adkow drogO\'IJ'Ch n.a "JYbranym obszarze mieszkanio-vtym _rze"' rowadzono na podstawie danych uzyskanyct. ,.1 St o=:·ec.znym Tydziale _omuur.acji. ost~pne

dane o -·JYpadkaah ulioznych ~ niestety niepeble i dotycz~ tylko ulic ogran~czaj~cych obszar I z 9aroma ·!yj~tkami /.

-------J1l

ul. Rakowi e ck a

ul. A.J . :rviad a linskiego

s kal a 1:5000 --------------- liazba wypadkow w r oku - l i czba wypadk6w z zabitymi

Rys. 5-2 r1apa wypadk6w.

- 76 -

Z analizy dost~ y h danych wynika, zo wypadki na ulicacb ocrzeZ!lych zdarza.ly si~ z regu~y w takich ;unktach jak: przcjscia dla pieszych i skrzytowania . 1·1estety na podstawie danych dotycZ<:\Cyah ulic o rze~nych nie oZna dokona6 oceny bezpieczenstwa ruchu wewn~trz obszaru mieszkanior~ego .

iat~zenie

5. 2.6 .

ruchu kolowego.

Nat~zenia

ru chu kolowego uzyskano tylko dla w~zl6'r znajdujqcych si~ na ograniczaj~cych o szar ulicach . Z osta~y one uzupe£nione ~asnymi pamia rami nat~ z enia ruchu n a wybranyoh ulioach wewn~trz obszaru I ul . Olszewska, ul . s damierska i ul. L. arbutta 1. danie przeprowadzono we wtorek t godzinach 15 . 30 - 16.30 • at~ z enia 1a ulicach obrzeZnych dotycz~ takze szczytu popoludniowe go i .sa,. wyrazone w pojazdach umownych I god~in~ szczytu .

ul. Rakowiecka ~ d

~ (f.)

52LJI

~~40

'12..~

~GB

1400

~~ .,...{

l.fso

[t4b

6 .,...{

115~~

ell

.___ ..----

•

r-l

::::1

t8J5

E--

----.:;::. 7o

[

~ tA~5

.(65

J!L~

J;::__4S

~Jf~Z. A_O

~~~ ~iii ~

---7

11~ A~

ul. A.J . ~Iad alinskiego

1~ ~~---:. 1[ 1112-~

nf ~

(f.)

•

r-l

::::1

1,.? ~5

Aa5

- - - - - - - ----=s=kala j__;_S__QOO

Rys . 5-3 Nat'i zenia ruchu kolm-rego na ulicach ograniczaj~cych obszar i wybranych ulicach w~mqtrz w poj.um . /h •

- 77 5. 3.

ropozycje zmian w sieci uliczneJ

alizowanego obszaru .

Ta podstawie praprm"'adzonej analizy warqnkow paTkowanira i inwentaryzacji miejsc postojo·~ych nie stwie:rdzono niedoboru powierzchn·i kingo~ej . Potencjalna chlonnosc kingowa o szaru · ~ obecnym stan.ie jest wyltorzystana jedynie w 54/ . Niski jest ud~ial pojazdow parkujqc~h nieprawid~owo I 5% / . Hie Iyllika on z \mosci~ z niedoboru miejsc postojowych, gdyz talde o nie stwierdzono . ·1 obecnej chwili _odse t ek ma~ych ojazd6w I Fiat 126p I wynosi 40 • z pm1yzszych ustalen wynika, ze zmiany na badanym obszarze nie muszq przyczyniac si~ do poprawy warunk6w parkowania, gdyz potrzeby w tym zak.resie s9: ~ za.spokojone z duz~ reze:.rwq . elem zmian wycisZajqcych ruch b~dzie wi~c przede wszystkim polepszenia srodowiska ulicy eszkaniowej . Aby to zapenic planuje ai~ miQdzy innym.i: zorganizo anie i yznaczenie stanowisk postojowyoh, zakazanie postoju poza ryznaczonymi miejscami . wpr adzenie obmfi~zuj~cego na ca~ym obszarze ograniczenia pr dkosci .

5. 3. 1 •

ia'ly

"~.:1

sieci ulicznej .

y ··1 organizacji ruchu polegajq g:townie na cz~sciowym wprowadzeniu systemu ulic jednokierwrutmtych. prowad~enie ruchu \'1 jednym kieru.nku prm·1 adzi do miejszenia liczby zypadk6 ·1 i kolizji ulicznych . Poza po ;yf~szwm przy wyborze syste u ulic jed:no'~ ie unko ch l{icro·.-rano sicc n.o~lhrosci~ zwiqkszenia pO\'Iierzchni \'lolnych od ruchu ko~Oi·1cgo poprzcz innq or~izacj~ pa~ko 1 ia . .i

I zmienn stronne parkowanie ukoSn.e I. niku !lbw'cj organizacji parkmtania uzyska siEt zmniejszebie pr~dl~osci jazdy pojazd6l-t, dzi'iki czemu Z'I;TiQkszy si, bezpiecze:stwo ruchu o~m1ego i pieszych . Zastosm·m..l'l.y uk.~ad ulic j ednokier..m.kovzych a r6vmie 3 petme wady. Pm·10du j e on : - wy<Uu~enia dojazd6w dla cz~sei pojazd6 ~ oraz - trudnosoi w orientacji kierowc6w I szczeg6lnie w pierwszym okres.ie po prowadzeniu .zmian I . 'l

- 78-

ZdaJqC sobie spraw~ z ty~~ ujemnyoh cedh zdecydowano jednak zastosoi'/ac ruch jednokierunk<rd)" na wybranych ulicach analizowanego obszaru. stworzy to mozliwosc zastosovrania zmiennostronncgo parkowania oraz pr~czyni si~ do ~~i~ksz~nia powierzchni \•Jolnej od ruchu koa:owego . Ruch j ednoki.erunkowy

b~dzi.e

obow.i zywal na ulic3..ch:

Staroscinsiiej, Tadeusza Rejtana, Sandoruierskiej, Ols~~ skiej i Nar utta /na odci.ll'~u od ul.Pula,'lskiej do ul. UiSn.io·...,ej/. Im1ym. przedsi~wzi~c,k_:.m.. . sruz~cylll.. wyciszeniu ruchu kolowego jest zainstalowanie :&ap6r ulic znyc 1 •:r cel u uniemo 2;lhrienia przejazdow przez obszar. Zastoso.iano 3 za.pory uliczne : - na skrzyzo\'m.niu ul. T.Rejtana z uJ. . SandornierSlU:h - na a:\.r zyzmraniu ul. Uarbutta z ul. dooderska.: oraz - w ci gu ul. Melsztynskiej. l vyniku instalacji dwoch pierwszych za:p6r pm1s taJ:y u l ice ,.l fonnie P-itli, skutkiem trzeciej jest uli ·a slepa - bez prze jazdu. o ~~chu dwukierunk~. Jako ulice dwukierunkowe pozosta1...riOll O ulLc ~w !i:miowG4:• oraz ~r6t' :ie odcinki ulti_c L• .1Jaroutta i Sa.ndol.:J.erskiej. Na rysunku 5-4 przedo-tawiono nOW"q orga.J.lizacj ~ ru.chu -::1raz z koniccznym oznakowaniem pionowym. a jfl:C n a m·1adze zwi~kszenie bezpieczenstwa pie s zy ch ;prowadzono na \ts~ystkich ulicach obazaru ograniczenie prQdkosci do 3 ) krn./h. \tJ tym celu przy kazd111 ·-" locie na obszar zostanie un.ieszo!la t a bl ica ze znakai i : zakaz parkV\ia!l.ia .. oza ·Tyznaczouymi iejscami i ogra.ni~~enie PI\:dkosci do 30 lm/h obowiqzujqce n ca lym o szarze mieszkaniaw.y.m a z do odwo l~li I vide rys. 5-5/. zy k zdym wylccie ustawiony '"dzie znak od-.'lolu;! <1CY ogr"":n.iczenie pr~ dk osci.

' 5. 3. 2. rmiuny •/ zagospodarowaniu przestrzeni poszcze g61nych ·ulic. Gl:u:.mym olemente:m w.ian ·.1 przeatrzcn i ulic znej sq zalamania osi koz:rtarza ruchu ukszta!ttowane dziE:iki zmionrt stronnej organiz~cji parkowania pojazd6w. Za3::amania osi koryt.-:1rza ru.chu co okolo 30 do 50 motTo\'! dzielq ulic~ na obszarze. mi~dzy skrzyzowaniami n a kr6tkie odcinki 1 ograniczaj~ pole widzenia kierowcy . owoduje to s padek prQdko s ci pojazd6w

-79 .. Na

cz~sci

u l io wykorzystano istni

j~e

zatoki do parkowania

proato adlego. Ze wzgl.~d.u na duzy udzia;t wsr6d pa.rkuj'lcyah • oja zd6w

malyoh aamoohod6w /42 '0 / postojowyCh

mo~

:pr zyj ~ to,

wyznaczyc

okolo 40,~ stanowisk

o mniejszyoh wymiaraQh: szerokosc

- 2. 00, dblgosc - .oo • a ulicach o ruchu jednokierank

podstawow.y.m t

owania jest parkova.nie uko§n.e pod. ~tam 60°.

Na ulioao.h o ruchu dWkierunkow,m zaato owano takze parkowanie zmiennostronne, lecz tym ra.z o uata; ieniu pojazd6w rownole~ wzd.luz kraw~Zilikow. ynika to z koniecznosc1 pozostawienLa wy

tarczaj~ce

szerokiego korytarza ruehu.

Zalamania korytarza ukaztal:towano w :pos6b zapewniajEJ:oy mijanki.

' miejscao.h za]:aman korytarza ru.ahu zaatosowano miejscawe p odnies1enia nawierzclmJ. 3 zdni do poziomu chodnika I przebru.kowarda I ru.e rez:ygnuj!lc z ~ Znik6w. Na/ iierzchn.ia pr.ze rukowan powi odr6Zn.iac siQ p od w:zgl~dem 1 faktury od po.zostale~ cz~' : . jezdni. · Oba te srodki razem I a korytarza i przebrukowania/ zmieniajq tor jaz~ pojazd6w w poziamie i w pioni • Poza t7Jil prze rukowania jezdni zastoaowano ze na szystkich wlotach na obszar. l-i to na oel.u zaaygnalizowanie wjezdZa.j~cym kierowcom, ze znajduj~ si~ na obszarze mieszkaniow,m. opozycje zmian w or ·zacji ruchu ko~~ego i parkowania a-az z konieoznymi zn.akami ionowymi 1 pozio o 1 przedstawicao na rye. 5-4 •

ba:tY.r

5.3.3.

ojemnosc parkingowa

obs~

w oelu okre .. ania poj

po wprowadzeniu

zm~

•

osai parkingowej cthszaxu po W'prowadzeniu na nim zmian 111j'Ciaza.j,oyoh ruah i polepazaj~ srodowiako mieszkaniowe zeprowadzo 0 inwentaryzaoj~ tanowisk postojowyoh aparoiu o id ogram konc cji z an uka:adu komuni kao;yjn go. akazniki parkingowe

przyj,to jak w

~{Oie

5.2.2•

u l ic a Rak

1ftl

Rys.

5-4 Ideogram koncepc j i zrrtian ukladu k

- 80 -

cka

\ . . , : ; \\\ 5\S\\S\\\\ \S),

~路 r-~izzzzzzzzzzz ~ .. "iiiim

skala 1 : 2000 Legenda: parkowanie r6wnolegle parkowani~

ukosne 60 llllllll!lllll

parkowanie prostopadl:e w zatokach przebrukowania nawierzchni

- 80a. -

obowiqzu je l?OZa wyznaczonymi stanowisk

obowiqzuje na calym obszarze mieszkaniowym do odwolania

Rys. 5-5 ivz6r tablicy z ograniczeniami obowiazujqcymi na ulicach obszaru mieszkaniowego.

-81Ta ela 5-4 Poj osc rking organizacji ruehu kol U 1 i c a

go .

Park olw ani e

ol .

ukoan

starosc 'sk.a.

T. R jta:na

Olsz

105

aka

Sandomierska L . ar

tta

115

ll'liani

II..Jelszt

J.,

pro top .

lac

-. 80

suma 100

90 145 215

ska

110

au m a

190

430

140

825

iono 2' udzi 1: malych pojazdo o 6~ :n1J~~oh pojazd6 • U or · ejso po toj za.sa czo nie · ej z:y~ pote cja:bl parkingowego o zaru . Po dokonanych . zmiana,ch , n a obszarze i tni j mo:Ui: osc ko ani zgodnego z przepi dla 825 ojazd6 co tan · i 96 u prze zm.ian . Z u gi tosunkwo 1 z potrz b i n · ejsca po toj Ch ili obe e~~ liaz 825 atanowi k po toj o uz <\ o ro adz iu zmian moZn.a uznac za zadowal j~ • zenia

u zgl

Przepro zona ali ytuaoji ruohowej t chwili ob i po wprowadzeniu zmian ukladzi ko unikacyjn o bsza.rt1 mi szka.niow go G6rnego •!okotow pozwala na :f:ormul:O"da.nie

wnioskow! 1. N. d y.m bszarz zkani w 1982 roku z 3 • trowano 460 oj zd6 parkuj cych o zinie zc z.ytu po tojo go oraz 861 potencjalny ch mi. jsc postoj em.

nast~puj~oych

-82-

Stan ten naleey uznac za dzo dobry. 2. _Po wprowadzeniu proponowanych zmi w organizacji ru.chu i rkowania liczba miejec postojowy-ch zasadniezo nie zmienia si~~ Potrze rr parkingowe mieszka.tlc6w rejonu I 4.9 tT ./ b~~ w pebl.i z pokojon do momentu gdy skainik motoryza.cyjny osi~gnie wartosc 175 samochod6w oso owycili na 1000 mieszkallc6w I o eanie 100 s.o.l1000 mk./. e~ug najnow zych prognoz zrost wskaznika do pod j wartosci tqpi okolo roku 2000. 3. proponowane zmian;r orga.nizacj1 .r chu 1 parko an1a prowad ~ d pol pszania arunk6w arodowiaka mieszkanioego koszt wygody ruchu kolow go. 路 r pehli zachowana 1est dost~ osc cel6w na o szarze~ , z uzytkownioy pojazd6 maj~ mozliwosc dotarcia ochodem do kazdego adresu, cho6 cza em dlnzsz~ dro 1 z mniejsz~ prQdkosci~. uch tranzytowy, nie .zwi(\zany z obszaram, zosta!t nataniast ca~owicie wyel in y z ooszaru przez przeci~cie wszystkich mozliwych przejazd6w po~: ulic~ L.Narbutta w relaoji wsch6d - zachod. "Powoduje to zmniejszenie natezenia ruchu i pozwala~~rzeprowadzenie nroponowanych zmian , jRko ze ruch ko~o n2 ca~ym obszarze rna lokalny charakter.

- 83 -

6. Po sumowanie i wnioski koncowe.

Motoryzaaja

b,~ea konaekwenaj~ post~pu

oywilizaaji

i rozwoju teehniki, obok wielu pozy~ych skutk6w nieaie za 80b<t takze skutki. ujemne w postaci zagrozenia naturalnego srodowiska o ofia.r w l.udziach i atrat materialnych spowodowanych wypadkam.i drogowymi. 0~7 w.zro t motor.yzaeji powoduje tez powstawanie r6Znorodnyoh problen6w komunikac.yjD zw~,zanych z poszazeg6lny.mi

elementami ukladu tranaportowego miasta. Rozwi~zani.e tych problem6w spr~·adZa ai~ do atworzenia mozliwie dobrych waru.nkow lllchu dla wszystldch uczestnik6w. stare dzielnice m.1eszkaniowe ~ jednJDl z elementow miasta. kt6rego problemy wymagaj~ rozw1~zania. Siec uliazna ~ 'g o szar6w• powstuych w czasaoh gq poglC\dY na temat motor.yzacji bycy inne niz obeoni.et nie jest przygotowa:na do spelnienie stawianych jej aktualnie magan. Wzrastaj~ca motor,-zaoja wobec ogra.ni..JZ()Jlego terenu na stary~ o szarach mieszkanio . ch b dzie pot~gowa£& n1ewygody 1 trudnosoi kamunikacyjne mieszkall.c6 • 1 oelu ·zai)Obieze.n.ia. pggorszaniu . sitl obecnych standart6w zachodzi koniecznosc prz,-s~ienia do dziala.ll zmierzajC\cych do polepszenia warunk6v komunikaayjlqch na ty¢ , o szaraah. Pogorszenie o anych ~~6w ~dzi powodowane przede wszystkim rakiem wolnej powierzclmj. parkingow j dla przyrastaj~cej liczby samochod6v. latego te•f. organizacja :ruchu na atarycb. obazaraoh mieazkaniowych jak r6wniez . wykorzystanie istn.lej~cych urzCldzeii kormmik&Q7Jn7ch powinny bye podporz~d kowane maksymalizacji ch~onnoaci parkingowej o zaru . Ponadto powinno 1 takze dC\z:rc do poprawy srodowiska mieszkanim1ego. niniejszej pra. zaproponowa.no wprow&dzenie r6morakich zmian w or~zaaji ruohu ma·j~oych na celu polepszenie warunk6w srodowiska. m.ies:;Jkaniowego . zwi~kszenie ohlon:nosci

pa. kingowe j o szaru. Poprawtl srodowiSka mieszkaniawego moZna uzyskac prze~ wyeliminowanie ruchu nie zwt't. zanego z obsza.ram I zapory uliczne I 1 zasto ~ owanie srodk6v zmuszaj~oh kierowc6w do spokojniejszej 1 wolnie jsze j jazd7 I zalaman1a korytarza ruchu, rzebrukowania• progt w naw1erzcb.ni, ograniozenie pr~dko, ci I.

-84Zwi~kszenie

pa:rkingowe~

obszaru jest mozliwe do osi.~gniez cia IJrZ1' pomQC7 wprowadzenia ay.-t.em6w ulic jednokiel.'UYlkow:ych 1- zaat~sowan1a na nich spec-jalnej organ!za.eji park rwania I parkowanie uk~Sn.e i proatopadle /. Dzia.!tania te wp~aj<\ takze na po~ srodowiska miesakaniowego poprzez

chl:onnosci

uporz~owanie

parkowania J. stworzen1e wol.rqch

od ruahu ko~owego powierzehni. Innym mozliwym ~'r<>dki-em ktnry pozwal.a na osi~gni~aie wymie• nionych eel6w jest wprowadzenie powierzchn.i mieszanej lub teB stwo:rzenie stre!' xuchu pieszego. Przedstawione dZ".ia.laDia pO\'!Odu j~ popraw~ srodowiska mie:azkanio• wego kosztem ruahu koitowego I mnniejaz1mie p~dkosci, 1Q'd;tuz8Ille drog /. Jest to UZa&adnJ.one 'tpl, ze podtawo:t>ni :tunkCjCl; tyah ebsza.r6w jest xnieazka.ni_e. AczkoJ.wi.ek poprawa arOdowiaka na.st~puje kosztem :ruehu po;jaZd6w~ to ru.nkoja ich jest nadal dooeniana. i zachowana zostaje mozliwosc poruszan1a at~ nimi po obszarze. P1:Zy opra.cawaniu metodJ" opar'D ai.tt na bogatych doewiadazeni,C!Oh zaohodnioniemieckiah. · Polaae brak ;jest przykta.d-Ow tego typu dzialan. Dlatego tez, powszeelme atoaowanie metody w polsk.teh miasta.ch po\'finnO bye poprzedzone badaniami,. maj~cym1 na oelu opraoawanie konkretnych wyty-cznych stosowania 1 projektowania • ·1 tyro. celu n.a.tezaa:oby wydzielic r6mego typu ob:szary testowe. Analizy warunkow komunika.eyjnych przed 1 po wprowa.dzeniu zmian pozwoli;taby na okreslenie jakia korzysoi daje "WlftCiszenie ruahu w warunl~ch polSkich., . U.o~ pod uwag~ r6wnie~. odozuoie. mieszk.allc6w.

-85-

BIBLIOGRAFIA 1. Dumnioki ,J., Kreczmv WK1B~

J,..,

R«nisZ: lt.: Parkingi w miastaoh,

Wa.razawa 1979

2. Grosave:rsuoh "Verkehrsberuhigung in t'Johngellietenu Schlu:::sberJ.cht• 11inist9X' fuer 'virtzcb.a.ft, IIi tte-latand und Verkehr des Landes :r.r~h ill Weatt'allen, Duesseldorf 1979 3. Jurkowski H., oa~ka H._, woroszcz8 z.,: Konnmikacja n a terenach mieszka.nJ.owycll..

~dawn.iGltwa

C·RS, Warazawa 1972

4 .. Kucharski J.R.: Hata• ~og~y. WKB. lars:zawa 1979 5. P.fundt K., I•Ieewes, .1 -.ie:r R.: Verkft:rsberuh!gung in Wohngebieten.• r.rod:ell Koeln., HUK-v~. ~oeln 1979 r«tohen -

Grudla.gen~

Rallmenplannung; Plannung, :nurchf'uel."Wlg. IroiC•Ve~,. lto$ln 1981

En~.

7. Saelzer E . : Oehl'Ona p.r"zed halasem w m.i.aatach• llKi~, wars:..awa. 1978 8 • Siemek T.,., v!i.rktul J.-;, Kaztal:tOrl auie uka:adu konmnikaeyjnego o..!Zl.elnia mieszkaniO'.f7Ch na przykbW.zi.e wybranych osiedli warszawskich. Pra-ca. dypl OlnQWa I DiM Pfl Vvarazawa 1980 9. Strasse und Autobahn 1978 nr 11/12 10. Strasze"t,ISki K.: Radar 1 .foto w kontroli rucllu drOgowego \'l.Ki~ ,

:la.rszawa 1931

1 f. Suohorzewski w.: Wyb~ zagadnlenia 1nzynierii ruehu ~'lP":f Ha.rsz~Ta '1 977 1 ~ . Ni tkowski J.: Pieazy w ru.chu drogowym .'lKi~ 1 ~varszawa 1978 13 ~ \'Joonerf Royal D'Litoh Touring Club.. Haag 1980 14. vlytyczne pro jektowania ulie.. CTK vla:rszawa 1982