ՀՈԳԵՒՈՐ ՀԱՑ / SPIRITUAL BREAD Չորեքշաբթի/ Wednesday: 14 Յուլիս / July, 2021- No. 251
ՕՐՈՒԱՅ ԶՐՈՅՑԻՆ ՆԻՒԹԸ՝ «ՇՆՈՐՀՔԻՆ ԵՒ ՕՐԷՆՔԻՆ ՏԱՐԲԵՐՈՒԹԻՒՆԸ» պիտի ներկայացնէ ԱՐԺ. ՏԷՐ ՀԱՅԱՐԻ ՔՀՆՅ. ԹԱՆԱՇԵԱՆԸ հոգեւոր հովիւի օգնական
TOPIC OF THE CONVERSATION:
«THE DIFFERENCE BETWEEN GRACE AND LAW.» the talk will be led by REV. FR. HAYARI TANASHIAN Pastor’s Assistant
ՏԷՐՈՒՆԱԿԱՆ ԱՂՕԹՔ Օրհնեալ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. ամէն: Հայր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն քո: Եկեսցէ արքայութիւն քո, եղիցին կամք քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տուր մեզ այսօր, եւ թող մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: Եւ մի տանիր զմեզ ի փորձութիւն, այլ փրկեա զմեզ ի չարէ: Զի քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն։ ԸՆԹԵՐՑՈՒՄ ՄԱՏԵԱՆ ՈՂԲԵՐԳՈՒԹԵՆԷՆ (ՆԱՐԵԿ) ԲԱՆ ԾԶ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՈՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ Ա Իսկ իմ` մահառիթ մեղքերի դժոխարմատ ծառիս դառն պտուղները, Որոնք ընտանի թշնամիներ են, հակառակորդ հարազատներ եւ որդիներ դաւաճան Ստորեւ պիտ նշեմ մանրամասն ու ցոյց տամ իրենց իսկ անունով, Որոնք են ահա.Սիրտ նանրախորհուրդ, բերան չարախօս, Աչք հայրատատես, վրիպալուր ականջ, ձեռքեր մահաձիգ, Երիկամունք անփորձ, մոլորաշաւիղ ոտքեր, Ընթացք աներկիւղ, խոտորնակի հետք, ծխախառն շունչ, Գնացք խաւարային, լեարդ քարահանգոյն, 2
Դատարկ խորհուրդ, անկայուն կամք, անփոփոխ չարիք, Բարեմասնութիւն սասանեալ, հոգի տարագիր, վաճառուած աւանդ: Վիրաւոր գազան, նետահար թռչուն, Փախստական քարավեժ, բռնուած յանցապարտ, ծովակուր աւազակ: Նենգաւոր զինուոր, անպատրաստ մարտիկ, անժոյժ սպառազէն, Անաշխոյժ մշակ, անխրախոյս աղօթաւոր, ստորաքարշ բեմական, Քահանայ անկնդրուկ, Օրէնուսոյց աննուէր: Դպիր կշտամբուած` խելագար իմաստակ, անճոռնի ճարտասան: Կերպարանք անպատկառ, անամօթ դէմք եւ լպիրշ երես, Գոյն անհրապոյր, տմարդի տիպ, ծանակուած գեղեցկութիւն, Խանգարուած խորտիկ, գարշելի ճաշակ, Դաղձախեղդ այգի, որդնահար որթ, փշաբեր պարտէզ, Հասկ ուտիճակեր եւ մեղր` դարձած մկների ճարակ, Անպաշտպան անկեալ, սնապարծ յուսահատ անհամոզ նզովեալ, Անհաշտ բաժանուած, ունայնաբան շաղակրատ, անասնամիտ գոռոզ, Անասնօրէն ապիրատ, դժոխային ագահ, հանդուգն ապերասան, Մոլեգնութիւն անաստուած, ձեռնձգութիւն սպանիչ, Տատասկացան երկրագործ, երջանկութիւն եղկելի, Վատթարացած մեծութիւն, անշքացած վայելչութիւն, Տկարացած կարողութիւն, խոնարհուած բարձրութիւն, Ոտնակոխ փառաւորութիւն, պատուիրազանցութիւն մշտական եւ ինքնակամ սխալանք, Մատակարար խարդախ, նենգաւոր խորհրդակից, Բարեկամ գժտուած, հազարապետ գողամիտ, 3
Մերձաւոր կծծի, բաշխող ժլատ, վերատեսուչ կարկամ, Ոգի անկարեկիր, ըղձանքներ անսէր, Մարդատեաց բարք եւ անգութ աղիք, Ընթացք անխոհեմ, աներեւոյթ ախտեր, Անիծեալ գաղտնիքներ, նախատելի դիպուածներ: Վաճառական վատնող, շուայտ շահարար, արբեցող պաշտօնեայ, Խարդախ գանձապահ, բանսարկու պատգամաւոր, դռնապան քնկոտ: Աղքատ հպարտ եւ զլացող մեծատուն: Դիւանապետ անօրէն, պահապան մատնիչ, բնակակից չարախօս, Սուրհանդակ անժաման, մեղապարտ թղթաբեր, Խռովարար առաքեալ եւ միջնորդ անմիտ: Արքա արտալած, թագաւոր թարմատար, կայսր հոգեկործան, Իշխան տիրադաւ, զրկող զօրավար, Աչառու դատաւոր, ինքնագլուխ ռամիկ: Նախատողի ծաղր, սիրելիի լաց, Բանագրի պարսաւ, յանդիմանողի դատախազութիւն: Քանզի վեհագոյն այդ կոչումները ես էի կրում երբեմն իրօք, Իսկ յետոյ վատթար որակումներին այդ արժանացա: Սրանք են ահա եւ այլ բազմաթիւ խարդախութիւններն այն վնասակար, Որոնց մի քանիսից խաբուեցի ես որպէս յիմար, Եւ ոմանց կողմից տկարաբար տիրուեցի, Ինքս ինձ կամովին մատնելով մահուան: Բ Արդ, քեզ ատելի եւ ինձ դէպի կորուստ տանող Վերոյիշեալներից որո՞նք ընծայեմ քեզ ի սպաս պաշտամունքի. 4
Ապականութեամբ պաշարուածիս որպիսի՞ք ներկայացնեմ քո ամենասուրբ մեծութեանը. Եւ կամ դու ո՞րքան երկայնամտութեամբ պիտի համբերես այսքան մեղքերիս. Ո՞րքան ներես, ինչպէ՞ս պիտի լռես, Եւ մանաւանդ ինչպէ՞ս պիտի հանդուրժես. Մահու սատակման արժանուս ինչպէ՞ս չենթարկես գանակոծութեան: Բայց անճառագայթ մթութեամբ խաւարամած հոգիներին Քո ողորմութեան լոյսո՜վ հանդիպի՜ր դու, Բժշկելու, քաւելու եւ կենագործելու համար նրանց. Ո՜վ զօրեղութիւն անվթարելի, քեզ փա՜ռք յաւիտեան. ամէն: ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Բարիքներու պարգեւատու եւ խաղաղութեան աղբիւր, Տէ՜ր Աստուած մեր, սատանայական բոլոր խռովութիւններէն խաղաղացուր մեր միտքնու խորհուրդները, թէ՜ այս գիշեր եւ թէ՜ ամէն ժամանակ։ Որպէսզի առաջնորդուելով անցաւոր այս կեանքին մէջ, հասնինք երկնային յաւիտենական թագաւորութեանդ, զոր աշխարհի սկիզբէն իսկ պատրաստեցիր Քու սուրբերուդ համար. եւ անոնց հետ գոհանալով փառաւորենք Հայրը, եւ Որդին եւ Սուրբ Հոգիդ, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն։ ԱՒԵՏԱՐԱՆ ԸՍՏ ՄԱՏԹԷՈՍԻ 5: 13- 20 «Դո՛ւք էք երկրի աղը. եթէ աղը կորսնցնէ իր համը, ինք ինչո՞վ պիտի աղուի: Անկէ ետք ո՛չ մէկ ազդեցութիւն կ՚ունենայ, հապա դուրս կը նետուի եւ կը կոխկռտուի մարդոց ոտքին տակ: 5
Դո՛ւք էք աշխարհի լոյսը. քաղաք մը՝ որ լերան վրայ կը գտնուի՝՝, չի կրնար պահուիլ: Ու ճրագը չեն վառեր եւ դներ գրուանի տակ, հապա՝ աշտանակի՛ վրայ, որ լուսաւորէ բոլոր տան մէջ եղողները: Ձեր լոյսը ա՛յնպէս թող փայլի մարդոց առջեւ, որ տեսնեն ձեր բարի գործերը եւ փառաբանեն ձեր Հայրը՝ որ երկինքն է»: «Մի՛ կարծէք թէ եկայ՝ աւրելու Օրէնքը կամ Մարգարէները: Եկայ ո՛չ թէ աւրելու, հապա՝ գործադրելու: Որովհետեւ ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի. “Մինչեւ որ երկինքն ու երկիրը անցնին, Օրէնքէն յովտ մը կամ նշանագիր մը պիտի չանցնի՝ մինչեւ որ բոլորն ալ կատարուին”: Ուրեմն ո՛վ որ այս ամենափոքր պատուիրաններէն մէկը լուծէ եւ մարդոց ա՛յնպէս սորվեցնէ, անիկա ամենափոքր պիտի կոչուի երկինքի թագաւորութեան մէջ. բայց ո՛վ որ գործադրէ ու սորվեցնէ, անիկա մեծ պիտի կոչուի երկինքի թագաւորութեան մէջ: Որովհետեւ կը յայտարարեմ ձեզի. “Եթէ ձեր արդարութիւնը չգերազանցէ դպիրներու եւ Փարիսեցիներու արդարութիւնը, բնա՛ւ պիտի չմտնէք երկինքի թագաւորութիւնը”»: ՔԱՐՈԶ Վասն հիւանդաց եւ ամենայն վշտացելոց աղաչեսցուք զՓրկիչն մեր Քրիստոս, զի ողորմեսցի ըստ մեծի ողորմութեան Իւրում եւ բժշկեսցէ զախտս եւ զհիւանդութիւնս հոգւոց եւ մարմնոց ծառայից Իւրոց եւ կատարեալ առողջութեամբ հասուսցէ զամենեսեան ի մշտնջենաւոր եւ յանախտ կեանս: Որ առաքեցաւ ի Հօրէ ի բժշկութիւն ազգի մարդկան Միածին Որդին Աստուծոյ՝ Տէր մեր եւ Փրկիչ Յիսուս Քրիստոս. կեցո՛ եւ ողորմեա՛: ԲԺՇԿՈՒԹԵԱՆ ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: 6
Փարատէ՛ ցաւերը եւ բժշկէ՛ հիւանդութիւնները քու ժողովուրդէդ, Տէր Աստուած մեր եւ բոլորին կատարեալ առողջութի՛ւն շնորհէ` Քու ամենայաղթ խաչիդ նշանով, որուն միջոցով մարդկութեան տկարութիւնը վերցուցիր եւ դատապարտեցիր մեր կեանքի եւ փրկութեան թշնամին: Դուն ես մեր կեանքն ու փրկութիւնը, բարերար եւ բազումողորմ Աստուած. միայն Դո՛ւ կրնաս ներել մեր մեղքերը եւ մեզմէ հեռացնել ախտերն ու հիւանդութիւնները. Քեզի յայտնի են մեր կարիքները: Բարիքներ պարգեւող, առատ ողորմութիւնդ պարգեւէ՛ քու արարածներուդ՝ իւրաքանչիւրին ըստ իր պէտքին, որովհետեւ արարածներուդ միջոցով միշտ կը գովաբանուի Ամենասուրբ Երրորդութիւնդ. Այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: ՔԱՐՈԶ Սուրբ խաչիւս աղաչեսցուք զՏէր, զի սովաւ փրկեսցէ զմեզ ի մեղաց եւ կեցուսցէ շնորհիւ ողորմութեան իւրոյ: Ամենակալ Տէր Աստուած մեր, կեցուսցէ՛ եւ ողորմեսցի: ՊԱՀՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Պահպանիչ եւ հաւատացեալներու յոյս, Քրիստոս Աստուած մեր, պահէ պահպանէ եւ օրհնէ Հայոց ազգը եւ Հայաստանեայց Եկեղեցին. Քու Սուրբ եւ պատուական Խաչիդ հովանիին ներքեւ, խաղաղութեան մէջ. 7
փրկէ եւ ազատէ երեւելի եւ աներեւոյթ թշնամիներէն, արժանաւորէ գոհութեամբ փառաւորենք Քեզ ընդ Հօր եւ Սուրբ Հոգւոյն. այժմ եւ ﬕշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: ՏԷՐՈՒՆԱԿԱՆ ԱՂՕԹՔ Օրհնեալ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. ամէն: Հայր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն քո: Եկեսցէ արքայութիւն քո, եղիցին կամք քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տուր մեզ այսօր, եւ թող մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: Եւ մի տանիր զմեզ ի փորձութիւն, այլ փրկեա զմեզ ի չարէ: Զի քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն։ Օրհնեալ ըլլաք Սուրբ Հոգիին շնորհներով, խաղաղութեամբ գացէք եւ Տէրը ձեր բոլորին հետ ըլլայ. ամէն։
֍
8
LORD’S PRAYER Blessed be our Lord Jesus Christ. Amen. Our Father, who art in heaven, hallowed be thy name; thy kingdom come; thy will be done on earth as it is in heaven. Give us this day our daily bread; and forgive us our trespasses, as we forgive those who trespass against us; and lead us not into temptation; but deliver us from evil. For thine is the kingdom and the power and the glory unto the ages of ages. Amen. READING: FROM MADYAN VOGHPERKOUTYAN (NAREG) Prayer 56 Speaking with God from the Depths of the Heart A As for the agents of death, the roots of the bitter fruit of the tree of damnation, hostile kin, intimate adversaries, traitorous sons, I now shall describe them in detail by name. They are my sinister heart, my gossiping mouth, my lustful eyes, my wanton ears, my murderous hands, my weak kidneys, my wayward feet, my swaggering gait, crooked footprints, polluted breath, dark inclinations, dried innards, mushy mind, inconstant will, incorrigible depravity, wavering virtue, banished soul, dissipated legacy, 9
wounded beast, arrow-struck bird, fugitive on the precipice, apprehended criminal, drowning pirate, treasonous soldier, reluctant fighter, undisciplined warrior, slovenly laborer, faithless worshiper, worldly cleric, impious priest, officious minister, haughty clerk, deranged sage, grotesque rhetorician, immodest manner, shameless countenance, insolent grimace, repulsive tone, subhuman mold, lurid beauty, rotting meat, sickening flavor, weed-choked orchard, worm-eaten vine, garden of briars, rusted ear of corn, mouse-infested honey, threadbare outcast, haughty desperado, closed-minded heretic, irreconcilable sectarian, fast-talking charlatan, herd mentality blowhard, brutishly wicked, hellishly greedy, unashamedly arrogant, frenzied atheist, assassin ready to strike, sower of thorns, woeful contentment, debased majesty, defiled splendor, wasted ability, humbled greatness, trampled glory, persistent disobedience, willful error, negligent steward, treacherous adviser, alienated friend, corrupt official, covetous associate, stingy boss, crooked supervisor, soul without compassion, wish without charity, hateful habit, insatiable appetite, imprudent actions, invisible damage, secret curses, antagonizing events, careless merchant, gluttonous exploiter, drunken official, duplicitous treasure warden, 10
dissension sowing emissary, sleeping doorman, proud beggar, rich ingrate, dishonest secretary, untrustworthy custodian, back-biting relatives, tardy messenger, wayward courier, vexing envoy, foolish mediator, banished ruler, feeble king, broken-spirited emperor, rogue prince, plundering general, biased judge, capricious rabble, for enemies – cause for snickering, for friends – cause for tears, for writers – cause for reproach, for adversaries – cause for accusation. For though I was indeed called by the highest names, by my works I earned the worst of these descriptions. Thus, these are the multitude of seductive devices, which I allowed to deceive me in my naivet? or I allowed to prevail over me in my weakness, condemning myself willfully to death. B Now, which of the things listed above, abhorrent to you and devastating for me, shall I offer in service to you? Which of these things wrapped in corruption shall I present before your holy majesty? For how long will your patience bear this many sins? How much will you forgive? How will you remain silent? How will you even bear to listen? How can you spare the rod when I am worthy of being beaten to death? 11
But you visit the mercy of your light in the pitch blackness of the dark side of the soul, to cure, pardon and give us life. O force that cannot be deterred, to you glory in all things, Amen. PRAYER Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Beneficent Lord, who, by your great mercy, has prepared eternal tranquility for those who labor virtuously and has called to yourself with a sweet, loving voice those that are heavy-laden and weary with sin, promising them rest. Grant us also, O Lord, to pass this night in undisturbed peace and to us, laboring under the weight of sin, keep us safe by your mercy and make us worthy of perpetual rest with all your saints. And let us thankfully glorify you with the Father and the All-Holy Spirit; now and always and unto the ages of ages. Amen. MATTHEW: 5: 13- 20 “You are the salt of the earth. But if the salt loses its saltiness, how can it be made salty again? It is no longer good for anything, except to be thrown out and trampled underfoot. “You are the light of the world. A town built on a hill cannot be hidden. Neither do people light a lamp and put it under a bowl. Instead they put it on its stand, and it gives light to everyone in the house. In the same way, let your light shine before others, that they may see your good deeds and glorify your Father in heaven. “Do not think that I have come to abolish the Law or the Prophets; I have not come to abolish them but to fulfill them. For truly I tell you, until heaven and earth disappear, not the smallest 12
letter, not the least stroke of a pen, will by any means disappear from the Law until everything is accomplished. Therefore anyone who sets aside one of the least of these commands and teaches others accordingly will be called least in the kingdom of heaven, but whoever practices and teaches these commands will be called great in the kingdom of heaven. For I tell you that unless your righteousness surpasses that of the Pharisees and the teachers of the law, you will certainly not enter the kingdom of heaven. PRAYER FOR THE SICK Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Dispel the pain and heal the sickness of thy people, Lord our God and grant to all perfect health by the sign of thine all-conquering cross through which thou removed the weakness of mankind and condemned the enemy of our life and salvation. Thou art our life and salvation, beneficent and all merciful God, who alone can forgive us our sins and remove diseases and sickness from us, to whom are known our needs and necessities. Bestower of gifts, grant thy bounteous mercy to thy creatures according to their individual needs, through whom thy Holy Trinity is always glorified and praised, now and always and forever and ever. Amen. LITANY By the Holy Cross let us beseech the Lord, that through it he may deliver us from our sins and save us by the grace of his mercy. Almighty Lord our God, save us and have mercy upon us.
PRAYER OF PRESERVATION Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Guardian and hope of the faithful Christ our God, 13
guard, protect and bless Armenian Nation and Armenian Church, under the shadow of Thine holy and precious Cross in peace. Deliver from enemies visible and invisible. Make us worthy to give thanks to Thee and to glorify Thee with the Father and the Holy Spirit, now and forever and unto the ages of ages. Amen. LORD’S PRAYER Blessed be our Lord Jesus Christ. Amen. Our Father, who art in heaven, hallowed be thy name; thy kingdom come; thy will be done on earth as it is in heaven. Give us this day our daily bread; and forgive us our trespasses, as we forgive those who trespass against us; and lead us not into temptation; but deliver us from evil. For thine is the kingdom and the power and the glory unto the ages of ages. Amen. May you all be blessed by the grace of the Holy Spirit. Depart in peace and the Lord be with you all. Amen.
14