ՀՈԳԵՒՈՐ ՀԱՑ / SPIRITUAL BREAD Չորեքշաբթի/ Wednesday 24 Յունիս/ June, 2020- No. 73
920 Progress Ave. Toronto, ON, M1G 3T5 Tel: 416 431 3001 www.TorontoArmenianChurch.com / info@TorontoArmenianChurch.com
ՏԷՐՈՒՆԱԿԱՆ ԱՂՕԹՔ Օրհնեալ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. ամէն: Հայր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն քո: Եկեսցէ արքայութիւն քո, եղիցին կամք քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տուր մեզ այսօր, եւ թող մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: Եւ մի տանիր զմեզ ի փորձութիւն, այլ փրկեա զմեզ ի չարէ: Զի քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն։ ԸՆԹԵՐՑՈՒՄ ՄԱՏԵԱՆ ՈՂԲԵՐԳՈՒԹԵՆԷՆ (ՆԱՐԵԿ) ԲԱՆ ՀԳ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՈՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ Ա Թագաւոր, բարձրեալ, հզօր, ահաւոր, Օրհնեա՜լդ միայն, Տէր Յիսուս Քրիստոս, Լոկ դո՛ւ կարող ես յուսահատ կեանքի անյուսութեան մէջ Սատակիչ անէծքներն ապրեցնող օրհնութեա՜ն փոխել, Եւ վհատեցուցիչ պարսաւանքները զուարթարար գովքի. Ամօթի փոխարէն համարձակութիւն շնորհել, Պատկառանքի փոխարէն` պատիւ, Տարագրութեան փոխարէն` բարութեան յոյս. Բաժանման փոխարէն` միութեան ակնկալութիւն, Սպառնական խօսքի փոխարէն` ողոքական սփոփանք Եւ մէկ անգամ դատապարտութեան փոխարէն` կրկնակի ազատութիւն: 2
Բ Ողորմիր, Տէ՛ր, մահուան արժանի մեղապարտիս, Ողորմի՛ր այնօր, երբ կենդանութեան շունչս կարձակեմ. Երբ նայուածքս խեղճ դէպի վեր կուղղեմ ես կողկողագին, Յոյժ տագնապահար հոգուս տեսութեամբ աչքի առջեւ բերելով Այն վտանգաւոր ճամփան, որտեղ անխուսափելի կերպով անպայման պիտի ընթանամ. Եւ բնակելի իմ տան երդիկից ելքիս շաւիղը դիտելով թշուառ կիսամեռութեամբ, Այլայլուած դէմքով, մատների տարտամ տատանումներով, Կարկամ հառաչմամբ, նուազ հեծութեամբ, ձայնով նուաղած, Եւ բազմապիսի տարակոյսներով լի տխուր հոգով` Սրտիս խորքերից իմ գործած բազում մեղքերի համար ողբով հառաչեմ: Բայց դու, բարեգո՛ւթ, կարող ես նոյնպէս եւ ա՛յդ ժամանակ Զօրաւորապէս հրաշագործել, ասելով ինձ."Թող փրկուի հոգին քո խորտակումից եւ առողջանա", Եւ կամ` "Թող ներուեն քո մեղքերը քեզ", "Գնա՛ խաղաղութեամբ` մեղքերից մաքրուած": Այն պաղատանքները, որ չպիտի կարողանամ հասցնել քեզ այդ ժամին, Ընդունիր այսօ՛ր մարդասիրաբար, Ո՜վ երկայնամիտ եւ բազմաշնորհ ամենակեցոյց: Գ Եւ մինչդեռ այժմ պերճախօս եմ ես խրոխտաձայն, սիգացող եւ բարձրապարանոց` Այնժամ դիակի պէս պիտի պառկեմ ես անկենդան, անխօս, Կաշկանդուած ձեռքով, թոյլ անդամներով, Խուփ շրթունքներով, փակուած աչքերով, Իբրեւ տախտակ անշարժ, կոճղ կիսավառ, 3
Արձան անզգայ, պատկեր անբարբառ, անշունչ գոյութիւն, Ողորմելի տեսիլ, ողբալի կերպարանք, տխրալի տիպ, Եղկելի դէմք, արտասուելի նմանութիւն, համրացած լեզու, Չորացած խոտ, թոթափուած ծաղիկ, ծիւրած գեղեցկութիւն, Շիջած լապտեր, դատարկ կոկորդ, խոպանացած սիրտ, Թալկացած մարմին, քայքայուած որովայն, Քանդուած տաղաւար, կոտրտուած ոստեր, անջատուած յօդեր, Կտրուած ծառ, սղոցուած արմատ, Լքուած տուն, հնձուած արտ, արմատախիլ բոյս, Օտարացած բարեկամ, մոռացուած պահեստ, թաղուած գարշութիւն, Մերժուած ատելի, վերացուած խոչընդոտ, անարգուած կմախք, Եւ իբր անպիտան ոտնակոխ եղած` կարօտ ուրիշների աղօթքներին, Որոնք թշուառիս հաւատքի ձայնով հառաչալից աղերս նուագեն պիտի Արցունքի ցողով տարածելով այն քո բարձունքն ի վեր` Բարերարիդ գթութեա՜նը: Նրանք լալագին զղջումով պիտի երգեն դարձը դէպի քեզ, որ օրհնում եմ ես, Նշանը փրկարար խաչիդ, որին երկրպագում եմ, Ճշմարտութիւնը յարութեան, որին հաւատում եմ, Փառքիդ յայտնութիւնը, որը փառաւորում եմ, Դատաստանիդ ահաւորութիւնը, որ խոստովանում եմ, Խօսքերիդ յանդիմանութիւնը, որից զարհուրում եմ, Սուրբ հոգուդ ուղեկցութիւնն ինձ, որ պաշտում եմ, Մկրտութիւնը քո օծման, որ եւ համբուրում եմ, Քեզ հետ թագաւորելը, Տէ՜ր Յիսուս, որի համար պաղատում եմ: Եւ այսպէս ահա, թէեւ թուլացաւ, հեռացաւ, վերացաւ, Մասնատուեց, փախաւ, սլացաւ 4
Եւ տեղի տուեց կենդանութիւնն իմ կենցաղի, Բայց քո պարգեւած յոյսը հաստատուն` պահուած է իմ մէջ, Որպէս մնայուն եւ անջնջելի յիշատակարան: Դ Տե՛ս ողորմութեամբ տարակուսանքները վտանգեալիս, Միա՜յն բարեգութ ու փառաբանուած Որդիդ Աստծոյ, Որպէսզի քաւես, բժշկես դու ինձ եւ կենագործես, Պաշտպանես, նորոգես, նկարես, կանգնես, հաստատես Եւ վերստին ստեղծագործես երջանիկ անարատութեամբ: Քոնն են` կարողութիւնը, փրկութիւնն ու ողորմութիւնը. Չունես դու անկարողութիւն, այլ` լիուլի զօրութիւն. Բարձրութիւն, իշխանութիւն, անվախճան թագաւորութիւն, Իսկութիւն, ինքնութիւն, ամէնուրեք բացարձակութիւն, Բարերարութիւն, լուսաւորութիւն: Փառաւորեալ ես դու տիրապէս, անպակաս եւ անյաւելուած, Խնկուած` խորհուրդով անբացատրելի սուրբ Երրորդութեամբդ, Նաեւ առյաւէտ գովաբանուած` Հաւասարազօր եւ համապատիւ համագոյութեան երկրպագութեամբ, Երեկ եւ այսօր եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Յիշէ՛, Տէ՛ր, եւ ողորմէ՛: Բարերա՛ր եւ Բազումողո՛րմ Աստւած, Քու անմոռաց գիտութեամբդ եւ անբաւ մարդասիրութեամբդ յիշէ՛ բոլոր Քեզի հաւատացողներուն եւ ողորմէ՛ ամենուն: Օգնէ՛ եւ փրկէ՛ բոլոր վտանգներէն եւ փորձութիւններէն: Արժանաւորէ՛ գոհութեամբ փառաւորել Հօր, Որդիին եւ Սուրբ Հոգիին այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. Ամէն: 5
ԱՒԵՏԱՐԱՆ ԸՍՏ ՄԱՏԹԷՈՍԻ 15: 21-28 Յիսուս անկէ մեկնելով՝ գնաց Տիւրոսի ու Սիդոնի երկրամասերը: Եւ ահա՛ քանանացի կին մը, այդ հողամասերէն ելած, կը պոռար անոր. «Ողորմէ՜ ինծի, Տէ՛ր, Դաւիթի՛ որդի, աղջիկս սաստիկ կը չարչարուի դեւէն»: Ինք ո՛չ մէկ խօսքով պատասխանեց անոր. իսկ իր աշակերտները մօտենալով՝ կը թախանձէին իրեն ու կ՚ըսէին. «Արձակէ՛ զայն, որովհետեւ կ՚աղաղակէ մեր ետեւէն»: Ինք ալ պատասխանեց. «Ես ղրկուեցայ միայն Իսրայէլի տան կորսուած ոչխարներուն»: Բայց անիկա եկաւ, երկրպագեց անոր եւ ըսաւ. «Տէ՛ր, օգնէ՛ ինծի»: Ան ալ պատասխանեց. «Լաւ չէ առնել զաւակներուն հացը ու նետել շուներուն»: Անիկա ալ ըսաւ. «Այո՛, Տէ՛ր. սակայն շուները կը կերակըրուին իրենց տիրոջ սեղանէն ինկած փշրանքներով»: Այն ատեն Յիսուս պատասխանեց անոր. «Ո՛վ կին, մեծ է հաւատքըդ. թող ըլլայ քեզի՝ ի՛նչ որ կ՚ուզես»: Եւ նոյն ժամուն անոր աղջիկը բժշկուեցաւ: ԲԺՇԿՈՒԹԵԱՆ ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Փարատէ՛ ցաւերը եւ բժշկէ՛ հիւանդութիւնները քու ժողովուրդէդ, Տէր Աստուած մեր եւ բոլորին կատարեալ առողջութի՛ւն շնորհէ` Քու ամենայաղթ խաչիդ նշանով, որուն միջոցով մարդկութեան տկարութիւնը վերցուցիր եւ դատապարտեցիր մեր կեանքի եւ փրկութեան թշնամին: Դուն ես մեր կեանքն ու փրկութիւնը, բարերար եւ բազումողորմ Աստուած. միայն Դո՛ւ կրնաս ներել մեր մեղքերը եւ մեզմէ հեռացնել ախտերն ու հիւանդութիւնները. Քեզի յայտնի են մեր կարիքները: 6
Բարիքներ պարգեւող, առատ ողորմութիւնդ պարգեւէ՛ քու արարածներուդ՝ իւրաքանչիւրին ըստ իր պէտքին, որովհետեւ արարածներուդ միջոցով միշտ կը գովաբանուի Ամենասուրբ Երրորդութիւնդ. Այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: ՔԱՐՈԶ Սուրբ Խաչով Տիրոջը աղաչենք, որպէսզի սրանով փրկէ մեզ մեղքերէն եւ Իր ողորմութեան շնորհով պահէ մեզ: Ամենակալ Տէր Աստուած մեր, ապրեցու՛ր եւ ողորմէ՛:
ՊԱՀՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Պահպանիչ եւ հաւատացեալներու յոյս, Քրիստոս Աստուած մեր, պահէ պահպանէ եւ օրհնէ Հայոց ազգը եւ Հայաստանեայց Եկեղեցին. Քու Սուրբ եւ պատուական Խաչիդ հովանիին ներքեւ, խաղաղութեան մէջ. փրկէ եւ ազատէ երեւելի եւ աներեւոյթ թշնամիներէն, արժանաւորէ գոհութեամբ փառաւորենք Քեզ ընդ Հօր եւ Սուրբ Հոգւոյն. այժմ եւ ﬕշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: ՏԷՐՈՒՆԱԿԱՆ ԱՂՕԹՔ Օրհնեալ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. ամէն: Հայր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն քո: Եկեսցէ արքայութիւն քո, 7
եղիցին կամք քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տուր մեզ այսօր, եւ թող մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: Եւ մի տանիր զմեզ ի փորձութիւն, այլ փրկեա զմեզ ի չարէ: Զի քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն։ Օրհնեալ ըլլաք Սուրբ Հոգիին շնորհներով, խաղաղութեամբ գացէք եւ Տէրը ձեր բոլորին հետ ըլլայ. ամէն։
֍
8
LORD’S PRAYER Blessed be our Lord Jesus Christ. Amen. Our Father, who art in heaven, hallowed be thy name; thy kingdom come; thy will be done on earth as it is in heaven. Give us this day our daily bread; and forgive us our trespasses, as we forgive those who trespass against us; and lead us not into temptation; but deliver us from evil. For thine is the kingdom and the power and the glory unto the ages of ages. Amen. READING: FROM MADYAN VOGHPERKOUTYAN (NAREG) Prayer 73 Speaking with God from the Depths of the Heart A King on high, mighty and awesome, blessed Lord Jesus Christ, for someone like me who despairs of salvation only you can change the curse of mortality into the blessing of life. Only you can turn the discouragement of blame into joyous praise, shame into resilience, humility into honor, banishment into the hope of goodness, separation into the expectation of reunion, menacing words into compassionate comfort, final condemnation into a second chance at deliverance. B 9
Lord, have mercy on me, for I am condemned to death on the day of my life-breath’s release, while I implore on high with my eyes’ pitiful gaze fixed the perils ahead on that unavoidable journey, with danger on all sides in my terrified imagination. And while gazing at my cell’s ceiling where I will start my outward journey, wretched and half dead with a twisted face, with shaking fingers, muffled sighs, failing cries, a thin voice, my grieving soul shaken by a panoply of doubts, I shall lament from the bottom of my invisible soul the sins I have committed. You are able, compassionate God, to perform a miracle with your everlasting might saying, “Be healed of your soul’s torment,” or “May your sins be forgiven,” or “Go in peace. You are cleansed of sin.” And whatever I do not manage to say at that hour receive from me today in your love for mankind, O long-suffering, generous God, who gives life to all. C When I, so eloquent now with my haughty voice and strutting stiff-necked ways, am laid out a lifeless cadaver, dispossessed of speech, hands bound, limbs atrophied, lips sealed, eyes shut, as still as a board, a half-burnt log, inert statue, speechless image, breathless being, pitiful spectacle, deplorable sight, lamentable form, miserable face, tear-causing likeness, silenced tongue, parched grass, petal-less flower, run-down beauty, extinguished lamp, 10
deserted throat, devastated heart, muted trumpet, dry well, wilted body, festering womb, collapsed tent, broken branch, separated joint, chopped tree, sawed off root, abandoned house, harvested field, uprooted plant, alienated friend, forgotten supplies, buried filth, cast away trash, brushed aside clutter, contemptible skeleton, like some useless thing trodden under foot. I am needy of the prayers of others, which rise to you, compassionate doer of good, with the dew of tears amplifying the sighs of the faith-filled pleas of my wretched voice. Joining in my prayer, they chant the responsive hymn to you, whom I praise, the sign of your cross of salvation, which I worship, the truth of your resurrection, which I believe, the revelation of your glory, which I praise, the sternness of your judgment, which I confess, the reprimand of your words, which I fear, the guiding companionship of your Holy Spirit, which I revere, the anointing seal of the Lord at last unction, which I embrace, the reigning with you, Lord Jesus, for which I pray. And though it was abandoned, rejected, cast away, broken, though it fled, flew, gave way in the tumult of life, your hope, which is a gift from you, perseveres as a permanent and indelible reminder. D Look with mercy upon me in my doubts and perils, glorified Son of God, who alone are compassionate 11
and will pardon, heal, save, protect, renew, restore, lift up, support, and create me again in blissful purity. Yours is the power, yours is the salvation, and yours the mercy. Nothing is impossible for you. Yours is might, exaltation, dominion and kingdom without end, true essence and selfhood, all-encompassing absolute being, goodness and light, glorified as Lord, to which nothing can be added or taken away, adored in the Holy Trinity with inexplicable mystery and given thanks forever also in the Holy Trinity in the same act of worship equally with the same honor, yesterday, today and forever. Amen. PRAYER Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Help us, Lord. Help us, God our Savior, in accordance with the great glory of your name. Lord, save us and forgiue us our signs of your holy name. Keep and shelter those who have taken refuge in you and your people who rely the protection of our holy and venerable cross in peace. Save them from enemies visible and invisible. Make them worthy to worship you with the Father and Holy Spirit. Now and always and unto the ages of ages. Amen. GOSPEL ACCORDING TO MATTHEW: 15: 21-28 Leaving that place, Jesus withdrew to the region of Tyre and Sidon. A Canaanite woman from that vicinity came to him, crying 12
out, “Lord, Son of David, have mercy on me! My daughter is demon-possessed and suffering terribly.” Jesus did not answer a word. So his disciples came to him and urged him, “Send her away, for she keeps crying out after us.” He answered, “I was sent only to the lost sheep of Israel.” The woman came and knelt before him. “Lord, help me!” she said. He replied, “It is not right to take the children’s bread and toss it to the dogs.” “Yes it is, Lord,” she said. “Even the dogs eat the crumbs that fall from their master’s table.” Then Jesus said to her, “Woman, you have great faith! Your request is granted.” And her daughter was healed at that moment. PRAYER FOR THE SICK Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Dispel the pain and heal the sickness of thy people, Lord our God and grant to all perfect health by the sign of thine all-conquering cross through which thou removed the weakness of mankind and condemned the enemy of our life and salvation. Thou art our life and salvation, beneficent and all merciful God, who alone can forgive us our sins and remove diseases and sickness from us, to whom are known our needs and necessities. Bestower of gifts, grant thy bounteous mercy to thy creatures according to their individual needs, through whom thy Holy Trinity is always glorified and praised, now and always and forever and ever. Amen. LITANY By the Holy Cross let us beseech the Lord, that through it he may deliver us from our sins and save us by the grace of his mercy. Almighty Lord our God, save us and have mercy upon us. 13
PRAYER OF PRESERVATION Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Guardian and hope of the faithful Christ our God, guard, protect and bless Armenian Nation and Armenian Church, under the shadow of Thine holy and precious Cross in peace. Deliver from enemies visible and invisible. Make us worthy to give thanks to Thee and to glorify Thee with the Father and the Holy Spirit, now and forever and unto the ages of ages. Amen. LORD’S PRAYER Blessed be our Lord Jesus Christ. Amen. Our Father, who art in heaven, hallowed be thy name; thy kingdom come; thy will be done on earth as it is in heaven. Give us this day our daily bread; and forgive us our trespasses, as we forgive those who trespass against us; and lead us not into temptation; but deliver us from evil. For thine is the kingdom and the power and the glory unto the ages of ages. Amen. May you all be blessed by the grace of the Holy Spirit. Depart in peace and the Lord be with you all. Amen.
14