. -t1*
,&rl,
lC/wwe/a
.Zadagróe o rte{aúa \ J C
( t7
amem0na Recuperando deAntela daLagoa este afu¡-*r* #tmrtse[flm de$amrE*ás gm#s fr"tfrsadaLffig$ffi" texto e totos_Xav¡er Fe¡jóo
da Casada Lagoa de divulgación o Concellode Sandiásrealizaraactividades Co galto do DíaMundialdos Humedais, (Centrode interpretación destedía, da antigalagoade Anteta)duranteo mes de febreiro.Conocasiónda celebración (2 en todo o mundo que organízanse actividades febreiro de 1971), sobre Humedais de na se adoptou a Convención data poboación dos humedais e os benefia importancia á sobre co obxectivo de sensibilizar diferentes organizacións dende que xeran. cios
20 naturaleza
Exteriorda Casada Lagoa
da A lagoafoi unhadasmáisimportantes -arredor Península, tantopolasúaextensión dos42 km cadrados-comopolasúariqueza paisaxística, e toponímica histórica arqueolóxica, F
máisdo 50 % En España no últimomedioséculodesapareron paracultivos que terreos A desecaclÓn dos doshumedais existían. principais facdos foron algÚns explotación e a continua agrÍcolas presentan humedais que destes. Os a degradación causaron tores d i f e r e n t eess p e c i edse s a r aq u e s ea s e n t e n c o n d i c i ó nisd ó n e a p (anfibios, peixes, mamíferos e réptiles, animais, tantovertebrados a fauna De toda comoinvertebrados. sobretodo avesacuáticas), dasespeO 12a/o sonasavesasmálscaracterísticas. doshumedais
A lagoaantesda desecación
nalgundependen ameazadas clesde avesmundialmente o 577ohabitan e destas, hafaseda súavidadoshumedais e o restoen en ríose regatos o 36o/o en lagosou encoros, e lagoas. marismas turbeiras,
DEANTELA A LAGOA a lagoade atahaiunhasdécadas, da Limiaexistiu, Nacomarca aé r i c a , A n t e l au, n h ad a sl a g o a sm á i si m p o r t a n t edsa P e n í n s u l b t a n t op o l as ú ae x t e n s i ó-na r r e d o rd o s4 2 k m c a d r a d o sc- o m o paisaxistica, toponímica, hlstórica, polasúariquezaarqueolóxlca, Un índiceda súa etc.,e a súaflora,faunae folclorecaracterísticos. i m p o r t a n cei ax c e p c i o nearla no s m i l l e i r odse a v e sa c u á t i c aqsu ea iniciado de desecaciÓn utillzaban durantetodo o ano.O proxecto n o a n o 1 9 5 8p o l ol n s t i t u t oN a c l o n adle C o l o n i z a c i ópnr o v o c o u dassúasterrasen terreosde e a transformación a sÚadestrución infinidadede lendas.Entreas Acercadelacontábanse lal¡ranza. en casasolagada estabaa da cidadede Antioquía, máisfermosas cínifes, mosquitos o galo.Ou a dosameazadores tigo por idolatrar q u ee r a no r e iA r t ú se o s s e u ss o l d a d oqsu ee s t a b aenn m e í g a d o s n a q u e lvae i g a .
A CASADA LAGOA do conxuntoda interese é evidenteo crecente Naactualidade pola e, porsuposto, e histórico polopatrlmonio cultural sociedade l . a r t i n ddoa l e m b r a n z a c o n s e r v a c idóon n o s op a t r l m o n lnoa t u r aP d a l a g o ad e A n t e l ao, C o n c e l ldoe S a n d i ápsr e s e n t oou p r o x e c t o Leaderll Valdo Limia, da Casada Lagoa'á lniciatlva da creación o Leader No medioruralgalego, e financiado. resultando aprobado medioambientalmente Areeirarecuperada
naturaleza21
:
r&cál
Cante da lagoa
Avesvoandocoatorre deSandiásó fondo
Charcacun niñode cigoña ll conseguiucombinarnun proxectoelementosde caráctercultural
c o n a c t u a c i ó ndse d i v e r s l f i c a c ieócno n ó m i c aA.s ín e s de t e p r o x e c t coo m b í n a saer e h a b i l i t a c idóunn e d i f i c i o para no centroda vilade Sandiás interese arquitectónico c o n v e r t e lnou n c e n t r od e i n t e r p r e t a c i óOn o. b x e c t i v o n o né o u t r oc ó d e d i n a m i z aors n Ú c l e orsu r a i cs o n p r o postas turístico. dunclarointerese culturais N r ^' ^ ^ ^ u! -d IL o-g^u^o - ^ " e t é n d e smeo s t r aÓf 5v i s i t a n t e s r\o !o)d Pl
O proxectoda creaciónda "Casada Lagoa" poloConcello de Sandiás foi presentado Leaderll"Valdo Limia" á Iniciativa
os camb¡osacontecidosna comarcada Limiae máiscona travésdun percorricretamenteno concellode Sandiás, do polosseguintescontidos: 1. Lagoade Antelaantese despoisda desecación:
(produción . Modode vidada comarca de Sandiás e do concello etc.). agrícola e gandeira, . Patrimon¡o (florae faunada lagoa). natural . Aspectos (patrimonio material da Limiae do concello históricos (patrimonio etc.)) histórico-artístico, de Sandiás abandonadas: 2. Recuperación dasareeiras . Percorrido de recuda areaatao proceso dendea extracción peración abandonadas. dasareeiras integrables: 3.Outrosrecursos
22_naturaleza
cunhai[a no medio Outracharcarecuperada
. Patrimonio i n m a t e r i adl a L i m i ae d o c o n c e l l od e S a n d i á (sl e n dase contossobrea lagoa). . Elementosetnográficos. Estepercorridoabranguedende a formaciónda antigalagoade Antelaá súadesecación,ata a actualidadecoa recuperacióndas antÉ gasareeiras, e foi deseñadofacendouso de modernossoportesaudioparaobservaro que estáacontecernos teledirlxidas visuais(cámaras humedais,brevedocumentalsobrea lagoade Antela,etc.),paneis etc. Por medio destesrecursos didácticas, explicaciÓns interpretativos, de avesque os visitantespoden observare coñecera gran diversidade permanente na nosacomarca. ou habitande formaesporádica
MiliariosdeVitariñodasPoldras
¿Queé un centro de interpretación? ou Sonunscentros formadospor unha seriede equipamentos elementos técnicos dirixidosa ofrecerunhalecturado patrimonio,a comunicaloe a explotolo. i' ¿Quefinten? "in noturais,culturais,moriú- : Dinamizai situ"unsrccursas . i mentais,quepodenabarcardesdeunhareseruonoturalota un ou inclusoun territorio. conxuntohistórico ¿Quetécnicasse empregan para a dinamizacíón do pauimonio? permanentes e reprodu- ' Exposicións e temporois,maquetas interact¡vas, sinoliexperiencias cións,montaxes audiovisuais, zacióne poneisinformativos,tallerese actividadesdidóct¡cas, publicacións,etc..
l
Torredo Castro
dunha O centropretende transmitir osvalores formaamenae comprensible, naturais e culturais da antigalagoa
E importantedestacarque partedos elementosdo antigo ecos i s t e m ah ú m i d om a n t é ñ e n s ne a a c t u a l i d a dnea m e s m ac h a i r aq u e ocupoua lagoade Antela,que constitúeunhaáreavitalde invernaque atopannasareeiras da paramoitasespeciesrarase ameazadas causa e alimento.Unha da Limlaun lugarcomo refuxio,nidificación que creou distofoi a explotaclónde áridosno concellode Sandiás, m o i t a sp e q u e n a sl a g o a sq u e , u n h a v e z c e s a d aa e x t r a c c i ó ne,r a n a b a n d o n a d aA s .n L ee s l as i t u a c i ó nx u r d i up o r p a r [ ed a a n t i g aC o n Ganderíae Montes,actualmenteConsellería selleríade Agricultura, dun proxectode restaurade Medio Ambiente,o establecemento s . o b x e c t i v op r ' n c i p aél c r e a r c i ó n p a r aa s g r a v e i r aasb ¿ n o o n a d a O da extracciónde hábitatsnaturais, aproveitando os ocosresultantes á r i d o so, q u e p e r m i t ec r e a ru n h u m i d a l d, e o r i x ea r t i f l c i adl ,e g r a n lsto imoortanciaecolóxicaoaraa conservaciónda biodiversidade. fai posiblea creacióndun itinerarioturísticoformadopolo centroe as ragoasrecuperaoas. O c e n t r op r e t e n d et r a n s m i t ti ra m é n ,d u n h af o r m aa m e n ae c o m p r e n s i b l eo,s v a l o r e sn a t u r a i es c u l t u r a ids a z o n ad a a n t i g al a g o ad e e dun Antela,e fomentarnos visitantesun desexode conservación maiorcoñecemento,paraxeraractitudese comportamentospositivos caraó patrimonioculturale natural,moitasvecesó longo da dalo a coñecer historiamenosprezado e que hoxeé imprescindible p a r ap ó l oe n v a l o re, a s í c o n t r i b uáí rd i n a m i z a c i ódno m u n d o r u r a l . podenO réximede visrasseráa travésde visitasconcertadas, d o c o n s e g u i ri n f o r m a c i ó nn a w e b o f i c i a ld o C o n c e l l od e S a n d i á s (:.r,:',_l¡r¡,.::::r.lt i:..:r'¡.)ou no teléfono 9BB465 001.
naturaleza_23