PROOF PDF
2 MILJOEN KINDEREN OP DE CACAOVELDEN HET SCHANDAAL HOUDT AAN De chocolade-industrie en de overheden van de cacaoproducerende landen beloofden in 2010 om kinderuitbuiting tegen het jaar 2020 met 70 % terug te dringen. Het laatste verslag van de Amerikaanse Universiteit van Tulane stelt vast dat er nog steeds veel kinderen werken op de cacaovelden van West-Afrika.
wordt onderzocht. Ook de productielanden werken aan nationale actieplannen. Ghana kampte met een moeilijke financiële situatie en een devaluatie van de munt, maar Ivoorkust deed alvast lovenswaardige pogingen om meer grip te krijgen op zijn cacaosector. Zo werd het veilingsysteem veranderd en de minimumprijs opgetrokken van 750 CFA naar 850 CFA per kilo (van € 1.15 naar € 1.3). Daarnaast ontstonden een aantal door de industrie gesponsorde initiatieven. Het International Cocoa Initiative (ICI) concentreert zich op het respecteren van rechten en het uitroeien van kinderarbeid. CocoaAction is een gezamenlijk project van 11 grote bedrijven dat de volgende jaren 300.000 Afrikaanse boeren een training wil geven zodat hun productiviteit stijgt.
DUURZAME CACAO?
Op 7 oktober gaat de 14de editie van de Week van de Fair Trade van start. Tien dagen lang staat fair trade in de kijker. Het uitgelezen moment om even poolshoogte te nemen. Kinderarbeid is een enorm probleem in de cacaosector van vandaag. Hoe is het zover kunnen komen en kan certificering een oplossing bieden voor dit probleem? Er zijn ook producten die we niet meteen associëren met fair trade, zoals cosmetica, maar toch zijn er ondertussen eerlijke varianten op de markt. Dichter bij huis trekken Belgische KMO’s en bedrijven de fairtradekaart: valt die keuze te rijmen met hun zoektocht naar kwaliteit en winst? Een blik op enkele fairtradethema’s anno 2015.
Op vele plaatsen in de wereld is het niet ongewoon dat kinderen meewerken om het gezinsinkomen te verhogen. Zolang ze zich niet kapot hoeven te werken en de scholing er niet onder lijdt, is daar ook niets mis mee. Maar op de West-Afrikaanse cacaoplantages moeten kinderen jonger dan 12 zware lasten dragen en met machetes werken. Bovendien worden Malinese of Burkinese kinderen verhandeld als werkslaven. Toen dit rond de eeuwwisseling in de westerse publieke opinie doordrong, was de verontwaardiging groot. Onder politieke druk tekenden vertegenwoordigers van de cacao- en chocolade-industrie in 2001 het Harkin-Engel-protocol, genoemd naar twee VS-politici. Dit protocol wil de ergste vormen van kinderarbeid in de cacaoketen aanvechten en beoogt onder andere een daling van de kinderarbeid met 70% tegen 2020. Vandaag zijn we ver van dit cijfer verwijderd. Uitvoerig onderzoek van de Universiteit van Tulane in opdracht van de Amerikaanse regering bracht aan het licht dat er in 2014 2,1 miljoen kinderen aan het werk waren* in de cacaosector in Ghana en Ivoorkust. Dit is 21 % meer dan 5 jaar voordien.
HOE IS HET ZOVER KUNNEN KOMEN? Deze publiscopie is een realisatie van Roularta Publishing voor BTC, Trade for Development Centre, Hoogstraat 147, 1000 Brussel. Tel: 02 505 19 35. Verantwoordelijke uitgever: S. Van Iseghem. Redactionele inhoud: Trade for Development Centre van BTC. Coördinatie: C. Specen-Berry. Reclameregie: Roularta Media (Zellik). Tel: 02 467 58 82.
OB63724_fairTrade.indd 2-3
De cacaosector is snel geschetst: 90 % van de wereldproductie wordt verzekerd door 5,5 miljoen piepkleine bedrijfjes – lees: families – waarvan 70 % in West-Afrika. Verderop in de keten zijn het allemaal reuzen: slechts acht ondernemingen domineren 80 % van de cacaohandel. Twee verwerkers (Barry Callebaut
en Cargill) produceren tussen 70 en 80 % van de couverturechocolade die daarna wordt gebruikt als grondstof voor de chocolatiers. De 6 grootsten (Mars, Nestlé, Hershey, Mondelez ...) hebben 40 % van de markt in handen. Die enorme machtsconcentratie vormt meteen een deel van de verklaring voor de ‘cacaoparadox’: ondanks de stijgende vraag naar cacao en de stijgende prijzen (Mars en Barry Callebaut spreken over een eventuele schaarste tegen 2020) blijft de armoede onder de boeren extreem. VOICE, een consortium van 8 ngo’s, berekende in zijn Cacaobarometer 2015 dat een Ivoriaanse boer vier keer zoveel moet verdienen om de armoedegrens van $ 2 per dag te bereiken. Deze boeren hebben dus geen geld om te investeren in nieuwe bomen of productieverhogende technologieën. Bij de oogst doen ze nog steeds een beroep op kinderarbeid. In deze omstandigheden is het niet verwonderlijk dat de gemiddelde leeftijd van een West-Afrikaanse cacaoboer rond de 50 jaar ligt. De jongere generatie ziet geen heil meer in cacao en zoekt elders werk. Chocolade ligt goed in de markt, maar cacaoboer wordt stilaan een knelpuntberoep.
Het meest spectaculair was echter de belofte van het ene chocoladebedrijf na het andere om tegen 2020 voor 100 % duurzame cacao te gaan. Vandaag zijn Mars, Nestlé, Hershey, Mondelez en co volop op zoek naar strategieën om die belofte op een geloofwaardige manier aan te pakken. Sommige werken via eigen projecten, andere maken gebruik van bestaande certificatiesystemen en nog andere combineren beide. Op enkele jaren tijd is het aandeel chocolade met duurzaam keurmerk spectaculair de hoogte in geschoten: van 2 % in 2009 naar ongeveer 15 % vandaag. Er zijn drie grote systemen waarop de industrie een beroep doet: het ‘eerlijke’ label Fairtrade en de ‘duurzame’ labels Rainforest Alliance en UTZ Certified. Alle drie hanteren ze een reeks sociale en
milieucriteria, elk met eigen accenten. Het eerlijke label is het oudste en meteen ook het meest strenge: het hanteert een minimuminkomen en een vaste fairtradepremie voor de cacaoboeren. De andere twee labels garanderen geen minimumprijs, die moet worden onderhandeld tussen koper en verkoper. VOICE concludeert wel “dat veel van de cruciale problemen die de Afrikaanse boeren in extreme armoede houden buiten het bereik van de certificatiesystemen vallen: het gebrek
VERDELING INKOMSTEN IN DE CACAO-/CHOCOLADEKETEN Bron : Voice, Cacaobarometer 2015
6,6%
1,6%
4,7%
7,6%
ACTIES EN PLANNEN Gebeurt er dan niets? Toch wel, want iedereen in de sector is zich bewust van het feit dat het zo niet verder kan. In de schoot van ICCO (de Internationale Cacao Organisatie) werd in 2012 de eerste Wereld Cacao Conferentie georganiseerd. Sindsdien kennen aan consumentenzijde landen zoals Nederland en Duitsland een actief multistakeholderoverleg waarin het pad naar duurzame chocolade
CACAOBONEN DROGEN IN GHANA
44,2%
35,2%
Cacaoboeren Ivoorkust Binnenlands vervoer, taksen en CCC* Internationaal vervoer en taksen Cacaoverwerkers Chocoladeverwerkers Detailhandel
Ter vergelijking: het aandeel van de cacaoboeren in de jaren 80 bedroeg 16% (cijfers Fairtrade International). De boer – hoewel onmisbaar – is de zwakste schakel binnen de keten en wordt uitgeperst op een manier die niet langer houdbaar is. *CCC = Conseil du Café-Cacao van Ivoorkust
©International Institute of Tropical Agriculture
GA VOOR FAIR TRADE!
aan training en kredieten, het gebrek aan lokale infrastructuur, de schommelingen van de wereldmarktprijs, de effecten van de klimaatverandering … De extra premie is een nuttige aanmoediging voor de boeren, maar heeft geen grote impact op hun inkomen.” De minimumprijs die wordt gegarandeerd door fair trade “ligt al verschillende jaren onder de wereldmarktprijs, waardoor de gecertificeerde producenten in armoede blijven leven. Dit roept de vraag op of de minimumprijs wel voldoende is.” Waardig werk en het verschaffen van een inkomen aan de cacaoproducenten is een fundamenteel mensenrecht. De oplossing daarvoor zal zich op verschillende vlakken moeten situeren: de verdeling van de toegevoegde waarde herzien, de machtsverhoudingen binnen de keten opnieuw in evenwicht brengen, de productiviteit van de boerderijen verhogen, de infrastructuur verbeteren … Is er haast bij? Stel de vraag aan de twee miljoen kinderen die op de velden werken!
*Dit is werk dat kinderen niet zouden mogen uitvoeren omwille van hun jonge leeftijd of omdat het om gevaarlijk of onaangepast werk gaat. Er wordt geen rekening gehouden met sporadisch werk na de schooluren, om wat zakgeld te verdienen of de ouders te helpen.
25/09/15 13:25
PROOF PDF
GA VOOR FAIR TRADE!
BELGISCHE KMO’S EN GROTE BEDRIJVEN GAAN VOOR FAIR TRADE Er zijn meer Belgische organisaties die voor fair trade kiezen dan je denkt. Daaronder ook een aantal KMO’s en grotere bedrijven. Hoe past hun keuze voor fair trade in de commerciële aanpak die het bedrijfsleven vereist?
GROTE VOLUMES
PURO FAIRTRADE COFFEE, MIKO KOFFIE GROUP
Bij heel wat van deze bedrijven gaan er jaarlijks miljoenen fairtradeproducten over de toonbank. Clarysse NV is Europees marktleider in badtextiel: het bedrijf produceert 20 miljoen handdoeken per jaar, een vijfde daarvan zijn fairtradehanddoeken. Zij vragen er geen meerprijs voor en dat is een bewuste keuze. “Wij zijn volumespelers,” legt directeur Peter Bauwens van Clarysse uit. “Wij willen geen geld verdienen door eerlijke handdoeken tegen een hogere prijs te verkopen. Wij willen geld verdienen door er veel te verkopen”. Ook Miko Koffie Groep verkoopt jaarlijks wereldwijd miljoenen kilo’s Puro Fairtrade Coffee, 30% van het totale volume Miko-koffie. Candico klopt af op 22 miljoen suikerproducten op jaarbasis, waarvan bijna de helft Fairtradegelabeld1.
MEERPRIJS OF NIET? Deze laatste twee rekenen de meerprijs van het Fairtradelabel wel door aan hun klanten. Al relativeert Isabelle Roelandts van de Tiense Suikerraffinaderij, waartoe Candico behoort: “We hebben berekend dat een consument die drie kopjes koffie per dag drinkt en zijn koffie telkens met één klontje Fairtraderietsuiker zoet, op jaarbasis minder dan 1 euro meer betaalt.” Voor Roland Dejaeghere van Freja Food, een bedrijf dat meer dan 20 soorten fairtradekoekjes en -wafels maakt, is
1. We gebruiken ‘Fairtrade’ of ‘Fairtradelabel’ alleen als we verwijzen naar de organisatie Fairtrade Belgium of het Fairtradelabel van deze organisatie. In alle andere gevallen gebruiken we ‘fair trade’ of ‘fairtrade’.
OB63724_fairTrade.indd 4-5
veroveren ze stilaan de hele wereld. FrejaFood zet volop in op innovatie. In de beginjaren hadden de koekjes tarwe als basisingrediënt, maar door de jaren heen begon het bedrijf te experimenteren met andere graansoorten zoals spelt, quinoa, haver en hennep.
HAMEREN OP KWALITEIT Moesten deze bedrijven bij de keuze ze voor fair trade inboeten aan kwaliteit? aliteit? Integendeel, het streven naar topkwaliteit k li i blijkt net een constante. De Belvas-pralines bevinden zich qua prijs tussen Leonidas en Neuhaus. Hoogstaande kwaliteit blijven leveren noemde Thierry Noesen, oprichter van Belvas, zijn grootste uitdaging. “Er was geen sprake van om de smaak op te offeren aan de fairtradecriteria, en omgekeerd ook niet”, zegt hij hierover. “Wij gebruiken alles wat bio, fair trade en lokaal is. Wij voegen nooit aroma’s toe, wat ons verplicht om meer cacao en amandelen en minder suiker toe te voegen.” De baseline van Freja Food is ‘Simply tasty’. “Daarmee willen we verwijzen naar onze traditionele, eenvoudige en smaakvolle recepten.” De productie van bijna alle koekjes gebeurt ambachtelijk en manueel. “We zouden het misschien wel anders kunnen aanpakken, maar dat willen we niet. We willen ambachtelijk blijven produceren met grondstoffen van goede kwaliteit.” zegt Roland Dejaeghere. De smaak van Puro-koffie werd dan weer geselecteerd door een internationaal panel van koffieproevers. Puro Fairtrade Coffee wordt ondertussen geserveerd in topetablissementen zoals de tweede beste golfclub ter wereld. “Daar geraak je enkel binnen op basis van smaak en kwaliteit.”
ZWARTE SNEEUW een meerprijs vragen voor fair trade not done. “Het prijsverschil van de grondstoffen is niet zo groot, dus we wilden het niet doorrekenen. Fair trade zou geen onderdeel van een marketingstrategie mogen zijn waarbij je het als excuus gebruikt om meer geld te vragen aan de klant.”
DIVERSIFIËREN & INNOVEREN Een fairtradeproduct op de markt brengen geeft inspiratie om een stap verder te gaan, om iets te produceren dat nieuw en verfrissend is. Het was Miko meteen duidelijk dat ze niet zomaar voor de zoveelste fairtradekoffie wilden gaan. Elke beslissing wordt afgetoetst aan de vier P’s: Profit, People, Planet en Pleasure.
Twee procent van de omzet van het Puro-merk gaat naar een natuurbeschermingsorganisatie die stukken regenwoud aankoopt. Pleasure zit in de smaak en de bewuste keuze om van Puro een hip merk te maken. Diversifiëren was ook het codewoord bij Klingele. Dit chocoladebedrijf verwerkt ondertussen zo’n twee ton chocolade per dag, maar startte ooit op kleine schaal met het produceren van chocolade zonder toegevoegde suiker en daarna met een eigen reeks bio- en fairtradechocolade. “Ik wilde iets maken dat de anderen niet maakten, een nicheproduct”, zegt oprichter Koen Klingele. Belvas, een kleine chocolaterie uit Gellingen, maakt dan weer als enige pralines die Belgisch en 100% fair trade en bio zijn. Ondertussen
GREEN DREAM, KLINGELE
Toch kenden een aantal onder hen ook woelige tijden. Klingele exporteerde ooit op grote schaal naar enkele Amerikaanse supermarktketens. Het Atkins-dieet was er heel populair
CANDICO
en hun producten pasten erin. Tot Atkins zelf stierf en er geruchten rondgingen dat hij aan overgewicht leed. “Van het ene op het andere moment verdwenen alle aan het Atkins-dieet gelinkte producten uit de rekken. Wij verloren de helft van onze omzet. Nu werk ik niet meer met zulke grote klanten.” Bij Clarysse hakte de economische crisis er stevig in. Ze begonnen verlies te draaien en wisten niet of ze het volgende jaar nog zouden halen. “Als het moeilijk gaat, zou je wel eens bepaalde principes durven te vergeten, maar wij hebben dat bewust niet gedaan en zijn ons positief verhaal blijven vertellen.” Na drie moeilijke jaren is het tij gekeerd.
FREJA FOOD
MEER FAIR TRADE AUB! Het valt Peter Bauwens (Clarysse) op dat consumenten eerder geneigd zijn om fairtradekoffie of –bananen te kopen dan fairtradehanddoeken. Maar algemeen ondervinden de geïnterviewden een stijgende vraag naar fair trade. Bij Candico merken ze dat niet alleen vanuit de consument maar ook vanuit de industrie. Belvas voelt bij jongeren een grotere honger naar ethiek en Roland Dejaeghere (Freja Food) zegt dat hij de indruk heeft dat mensen nu meer dan vroeger begrijpen waar het over gaat. “Niet iedereen koopt het, maar het is wel gekend en meer en meer mensen vinden het een waardevol alternatief voor conventionele voeding.”
PETER BAUWENS, CLARYSSE
DIT IS SLECHTS EEN GREEP UIT DE MEER DAN 30 INTERVIEWS MET BELGISCHE FAIRTRADESPELERS.
Al deze interviews werden gebundeld in een mooie digitale publicatie. Lees de verhalen van bekende organisaties zoals Oxfam-Wereldwinkels en Fairtrade Belgium, maar ontdek evengoed andere bedrijven die vaak originele fairtradeproducten op de markt brengen zoals doopsuikerverpakking, onderhoudsproducten uit palmpitolie, gouden juwelen of een unieke gember- en citrusdrank. Dwww.weekvandefairtrade.be
THIERRY NOESEN, BELVAS
25/09/15 13:26
PROOF PDF
GA VOOR FAIR TRADE!
WEEK VAN DE FAIR TRADE: 7 TOT 17 OKTOBER 2015
ETHISCH EN ESTHETISCH: EERLIJKE COSMETICA
GA VOOR FAIR TRADE!
Karethic werken, verdienen op maandbasis het drievoudige van wat vrouwen krijgen die voor conventionele merken produceren.
In 2004 startte het Italiaanse bedrijf Gala Cosmetici met een gamma aan cosmeticaproducten op basis van natuurlijke ingrediënten uit het Zuiden. De cosmeticalijn met onder andere douchegel, shampoo en crèmes kreeg de naam Natyr. Minstens 50% van de ingrediënten is afkomstig van eerlijke organisaties en daarom is het gamma beschikbaar in 96 Oxfam-Wereldwinkels. Natyr gebruikt onder andere aloë vera uit Thailand, groene thee uit Sri Lanka, arganolie uit Marokko en karitéboter uit Burkina Faso. Dit eerlijke cosmeticamerk startte in 2012 met een biologische lijn.
Dwww.karethic.com
LINEA ARGAN Het Italiaanse merk Esprit Equo startte in 2006 met Linea Argan, een cosmeticalijn met lichaamsolie en –melk op basis van arganolie. Hiervoor werken ze samen met Tighanimine. Deze Marokkaanse vrouwencoöperatie behaalde in 2011 als eerste de Fairtradecertificering voor haar arganolie. De coöperatie kon rekenen op financiële steun van het Trade for Development Centre van het Belgisch Ontwikkelingsagentschap. Voor de 68 vrouwen van Tighanimine betekende de certificering een verdubbeling van hun inkomen in twee jaar tijd. Ook hun status in de samenleving verbeterde erdoor, aangezien ze sindsdien meer bijdragen aan het gezinsinkomen en bovendien hebben leren lezen en schrijven.
D www.oxfamwereldwinkels.be
KARETHIC Het gamma van Karethic bestaat uit elf verzorgingsproducten voor haar, gelaat en lichaam. Allemaal bevatten ze eerlijke en biologische karitéboter (met het Ecocert-label) uit Benin. De 500 vrouwelijke producenten die voor
©Oxfam-Magasins du monde
Cosmeticaproducten zijn niet alleen aan consumentenzijde een vrouwenzaak, ook aan producentenzijde zijn het vaak vrouwen die het werk verrichten. Ooit al gehoord van eerlijke cosmetica? Verzorgings- en schoonheidsproducten die gebruikmaken van fairtrade-ingrediënten en zo producenten de kans geven op betere levensomstandigheden voor zichzelf en hun familie. Producten waarbij ethiek en esthetiek hand in hand gaan, gemaakt dóór en vóór vrouwen. Een greep uit het aanbod.
NATYR, MADE IN DIGNITY
NATYR, GALA GALLA COSMETICI C MET COS ME ICI
Dit bekende Franse cosmeticamerk heeft elf winkels in België. In 1989 ging L’Occitane een duurzaam partnerschap aan met vrouwen uit Burkina Faso die karitéboter maken. In 2009 behaalden deze vrouwen een bio- en fairtradecertificering (Ecocert) voor hun product. Momenteel werken 16.000 vrouwen in Burkina Faso voor L’Occitane. Het cosmeticamerk neemt jaarlijks meer dan 500 ton van hun karitéboter af en verwerkt die in een honderdtal L’Occitane-producten. Dhttp://be.loccitane.com
MEER WETEN? DOp www.weekvandefairtrade.be kan je nog meer cosmeticamerken ontdekken die met eerlijke ingrediënten werken.
©Roman Königshofer
Dhttp://www.espritequo.com
HET GOUD VAN DE VROUWEN ARGANOLIE
KARITÉBOTER
OB63724_fairTrade.indd 6-7
Fair trade geniet een mooie bekendheid in België: 85% van de Belgen heeft er al over gehoord1. Toch besteedt de gemiddelde Belg vandaag maar € 10.34 aan fairtradeproducten op jaarbasis. Dat is iets meer dan in 2013 (€ 8.6), maar samen kunnen we beter! We hebben de toekomst van fair trade in eigen handen. Als consument hebben wij de macht om producenten uit het Zuiden de kans te geven op betere levensomstandigheden. Met z’n allen kiezen voor fair trade betekent samen gaan voor een rechtvaardige wereldhandel.
L’OCCITANE EN PROVENCE
De arganboom komt uitsluitend voor in het zuidwesten van Marokko. De noten worden gekraakt en uit de pit wordt arganolie gehaald. Van oudsher is dit vrouwenwerk. Dit product, met als bijnaam het ‘Marokkaanse goud’, is rijk aan onverzadigde vetzuren en vitamine E, wat het geschikt maakt om huid, haar en nagels te verzorgen.
VRUCHT ARGANBOOM
KALENDER
Karitébomen vind je dan weer enkel in Centraal- en West-Afrika. Uit de noten van deze boom winnen vrouwen traditioneel karitéboter (of sheaboter). Dit product staat bekend om zijn voedende, hydraterende en regenererende eigenschappen en wordt daarom gebruikt voor de verzorging van droge huid, haar en lippen en in babyproducten.
TIEN DAGEN LANG FAIR TRADE ONTDEKKEN! Tijdens de Week van de Fair Trade nodigen we consumenten, bedrijven en overheden elk jaar opnieuw uit om voor fair trade te gaan. Hoe? Door fair trade te ontdekken en door eerlijke producten te kiezen in de winkel! Tien dagen lang staat fair trade in de spotlights. Je hoort erover op de radio, je leest erover in kranten en magazines en je ontdekt de producten in je buurt. Benieuwd? Een greep uit het aanbod fairtradeactiviteiten vind je hier. Ontdek de volledige kalender op www.weekvandefairtrade.be. Check daar zeker ook voor meer informatie rond de activiteiten die hieronder staan opgelijst. De kalender krijgt immers dagelijks een update. SAPPENTRAPPERACTIE STATIONS ANTWERPEN (7/10) EN GENT (9/10) Trap jezelf een (h)eerlijke smoothie en test je fairtradekennis tussen 15 en 19 uur. FAIR TRADE CUP HERENT (07/10, 10/10 EN 17/10) (Jeugd)voetbalploegen nemen het tegen mekaar op in een eerlijk voetbaltornooi. Voor de supporters is er in de kantine een fairtradewedstrijd met eerlijke prijzen. 1. Opiniepeiling 2014 uitgevoerd door Dedicated Research in opdracht van het Trade for Development Centre. Volledige resultaten op www.befair.be > publicaties > opiniepeilingen en marktstudies.
FAIRWALL EDEGEM (17/10) Kom naar de feestelijke inhuldiging van de fairwall in Edegem. Een werk van de hand van jongeren die een fairtradegraffitiworkshop volgden. FAIR TRADE OP DE KAART! GENT (7-17/10) Stad Gent lanceert haar nieuwe fairtradewebsite met de nodige toeters en bellen: een fairtradetram, een guerilla-bananenactie en een Fair Food Fest. BOTERHAMMENACTIE EN NACHT VAN DE FAIR TRADE LEUVEN (7/10 & 9/10) Pendelaars krijgen op 7/10 boterhammen met (h)eerlijke choco en een verrassingsact aangeboden als ontbijt. Op 9/10 kan je deelnemen aan de Nacht van de Fair Trade met verschillende muzikale optredens en een wijnproeverij. ECO COMEDY SHOW & AFFICHEWEDSTRIJD HOESELT (17/10) Elk gezin in Hoeselt krijgt een fairtrade raamaffiche en kan zo deelnemen aan de wedstrijd. Op 17/10 is er de Eco comedy show van Steven Vromman “Stop met klagen”. M-FAIR: EERLIJK GEKLEED MECHELEN (11/10) Mechelen trekt de kaart van de eerlijke en duurzame mode. Er is een modeshow van opkomende ontwerpers die hun interpretatie geven van ‘eerlijke mode’, een markt en workshops. FAIR BANANA DAY (8/10) Meer info op www.fairtradebelgium.be.
FAIRTRADEAMBASSADEURSFEEST BEVEREN (17/10) De foto’s van de nieuwe Fairtradeambassadeurs en de eerste Fairtrade-ster worden feestelijk ingehuldigd. (F)ACTOR – DUURZAAMHEIDSMETER GEEL (7-14/10) Kom langs in het Fair Trade pop-up café en meet hoe duurzaam jij bent. Doe mee aan de verschillende activiteiten: comedy, een weggeefplein, workshops, lekker eten en drinken… CHARLIE AND THE FAIR TRADE CHOCOLATE FACTORY HALEN (16/10) Alle leerlingen van de lagere school in Halen krijgen een workshop rond fairtradechocolade. Samen met de gemeente ondernemen ze een wereldrecordpoging om de grootste mozaïek te maken in eerlijke chocoladerepen. Die worden daarna verkocht: wie een gouden of diamanten ticket ontdekt in een reep wacht een verrassing! WEAR YOUR IDEAS! BRUSSEL (14/10) WFTO Europe organiseert een discussieavond over de problemen en oplossingen in de textielsector. Verschillende betrokken partijen zitten rond tafel. Het debat gaat door in het Engels. FAIR’ LA FÊTE SINT-GILLIS (10-11/10) Pianofabriek zet zijn deur wagenwijd open voor een weekend vol fair trade: livemuziek, dj’s, workshops, een fairtradesouk, een cocktailbar, een docu filmfestival, kinderanimatie en meer. HET LETTERBUFFET HEUSDEN-ZOLDER (14/10 & 15/10) Art27 vzw heeft een spel ontwikkeld rond taal en fair trade: het Letterbuffet. Met 52 fairtrade- en bioproducten vorm je twee keer het alfabet om er daarna een smakelijk buffet mee te maken. WERELDWINKELDAG (17/10) In elke Oxfam-Wereldwinkel. Meer info op www.oxfamwereldwinkels.be
25/09/15 13:26