Business Traveller - Spring 2025

SNELLE REVIEWS EN LUXE SKI

DIRTY MARTINI OF MANHATTAN?

50 BESTE BARS TER WERELD

DO’S VOOR DIGITAL NOMADS WERKEN ONDER DE ZON

WHAT’S COOLER THAN BEING COOL?

CHICAGO

UW ROUTE NAAR

EEN WERELD AAN KEUZES .

Ontdek onze zomerdienstregeling voor 2025, vanaf nu te boeken, met keuze uit de beste premiumcabines en een onovertroffen ervaring voor de zakelijke reiziger.

INHOUD

Voorwoord

5

We hebben een kleine make-over ondergaan. Nieuw jaar, nieuw blad...

Luxe ski

40

Op naar de beste pistes. We reizen af naar bekende en nieuwe plekken voor een heerlijke wintersport. Plus mode voor op de piste.

Ons internationale team deelt de bucket list voor 2025

50 Cheers! De vijftig beste bars ter wereld! Welke heeft u afgevinkt? Features 22 10

16

Digitale nomaden Geweldige bestemmingen om een tijdje op afstand te werken.

34

Business Traveller Awards 2024 Ontdek de winnaars van de jaarlijkse verkiezingen.

47

Trends in zakenreizen: Wat brengt het jaar 2025 voor de frequente vlieger?

Amerikanen kiezen ieder jaar Chicago tot hun favoriete stad. Wij vertellen u 50 redenen waarom te gaan.

58

Mercedes AMG GT

Emirates Boeing 777

Business Class Iberia Barbounia Amsterdam Philips slaaphoofdtelefoon Reviews

Nieuw: Eurocity Direct

Snel en flexibel naar Brussel? Boek nu Eurocity Direct

Naar Brussel Zuid? De slimme en snelle reiziger stapt in Eurocity Direct. Net als EuroCity rijdt Eurocity Direct 16 keer per dag. Dat maakt reizen met de trein nog makkelijker. Vanuit

Amsterdam Zuid verkort je de reistijd van 3.20 uur naar circa 2 uur. Ga je voor vaak, snel, comfortabel, duurzaam en direct - dan kies je voor Eurocity Direct.

Arletta van Alteren, Accountmanager Business Travel

NEW YEAR, NEW US

HET ZAL U NIET ZIJN ONTGAAN, Business Traveller heeft een frisse restyling ondergaan. Met een steeds wijzer wordende zakenreiziger leek het ons vooral van belang de dosis ‘nice to know’ te upgraden naar de Business Class. Dat hoorden we ook uit de markt. Reizigers zijn 24/7 connected en dan is het juist heerlijk om de tijd te nemen voor ontspanning, heerlijke luxe, reisinspiratie, tests, reisverslagen; de aangename zaken van het leven, en uiteraard interessante achtergronden. Zo trokken we in dit nummer naar - niet alleen wat ons betreft - de coolste stad van de VS. De foto op de cover is in 1975 genomen op Michigan Avenue door Perry Riddle en Chicago is 50 jaar later nog altijd stijlvol, multicultureel, intelligent, authentiek, lekker eigenwijs en simpelweg geweldig. Maar we zien ook een mooi persoonlijk portret van Bas Gerressen van KLM Nederland. We denken tevens graag met u mee als het gaat om (tijdelijk) werken vanuit het buitenland. Met mijn collegahoofdredacteuren van Business Traveller (we hebben edities over de hele wereld) deel ik onze reiswensenlijst voor 2025. Of ga mee naar de beste pistes en het zonnige Jamaica. En we testen er weer op af, en delen zoals ieder jaar weer de prijzen uit voor de beste jongens en meisjes van de klas. Welkom terug bij Business Traveller 2.0. Veel leesplezier en goede reis.

Tijn Kramer Hoofdredacteur

COLOFON

UITGEVER TOM VAN APELDOORN

HOOFDREDACTEUR TIJN KRAMER

REDACTEUR ARJEN LUTGENDORFF, DYLAN CINJEE, THEO DE REUS, SHARON EVERS EN REDACTIE UK BUSINESS TRAVELLER

COMMERCIEEL DIRECTEUR T.J. VAN APELDOORN

SALES DENNIS EBBERS, DENNIS DE GROOT EN TINA BAKKER

OPERATIONEEL MANAGER SEB VAN APELDOORN

ART DIRECTOR IRIS BEENEN

CONTACT

REDACTIE 035-6728848

EMAIL REDACTIE@TRAVMEDIA.NL

SALES TEL 035-6728855 OF 035-6728852

EMAIL SALES@TRAVMEDIA.NL

ABONNEMENT TEL 035-6728830 EMAIL

REDACTIE@TRAVMEDIA.NL

JAARLIJKS ABONNEMENT: BESPAAR 5 PROCENT OP EEN ABONNEMENT VAN 2 JAAR EN 10 PROCENT OP EEN ABONNEMENT VAN 3 JAAR

NEDERLAND: 1 JAAR, €42.95 2 JAAR, €79 3 JAAR, €115

Stedentripidee?

KLM vliegt vanaf de lente van 2025 op drie nieuwe bestemmingen in Europa: Ljubljana (LJU), Exeter (EXT) en Biarritz (BIQ). Vanaf 30 maart start KLM met lijndiensten naar Ljubljana en Exeter en vanaf 19 april vliegt KLM ook op Biarritz. Met deze nieuwe routes biedt KLM haar klanten nog meer reismogelijkheden binnen Europa, zowel voor zakelijke als toeristische doeleinden.

KLM vliegt het hele jaar door dagelijks naar de nieuwe bestemmingen Ljubljana en Exeter. Biarritz wordt alleen in de zomer aangeboden, met een dagelijkse vlucht in het hoogseizoen en twee keer per week in het laagseizoen. .

Hilton breidt uit in Caïro

Met de opening van het Hilton Cairo Nile Maadi heeft Hilton nu zeven hotels in de Egyptische hoofdstad Caïro. Het hotel met 225 kamers is gelegen in de wijk Maadi, dicht bij het Museum van de Beschaving en met uitzicht op de Nijl. Gasten kunnen kiezen uit vier verschillende eet- en drinkgelegenheden: restaurant O’ Nile voor internationale gerechten, Dayma voor de Levantijnse keuken, The Tonic Pool Bar and Restaurant, en de Lobby Lounge. Daarnaast beschikt het hotel over een buitenzwembad, de Eforea Spa en zes vergaderzalen met een capaciteit tot 500 personen. Het Hilton Cairo Nile Maadi is een welkome aanvulling op de andere Hilton hotels in Caïro: Ramses Hilton, Hilton Cairo Grand Nile, Hilton

Cairo Zamalek Residences, Hilton Cairo Heliopolis, Waldorf Astoria Cairo Heliopolis en Hilton Pyramids Golf. Hilton heeft onlangs aangekondigd 25 nieuwe hotels in Egypte te willen openen, waaronder de eerste Tapestry en Curio Collection hotels van het land.

Wifi voor de hele vloot bij SAS

SAS IS DE LAATSTE luchtvaartmaatschappij die plannen aankondigt voor gratis wifi-connectiviteit in de hele vloot. Het onlangs ingehuldigde SkyTeam-lid werkt samen met SpaceX om de Starlink-technologie van de groep te installeren, waarbij de uitrol naar verwachting eind 2025 van start gaat. Wifi-connectiviteit is gratis voor alle EuroBonus-leden, die toegang hebben tot de service ‘vanaf het moment dat ze aan boord gaan totdat ze van boord gaan, wat een aanzienlijke verbetering is ten opzichte van de huidige systemen die alleen na het opstijgen worden geactiveerd en tijdens

de daling worden verbroken’. SAS exploiteert momenteel iets minder dan 70 vliegtuigen, waaronder ongeveer 40 A320neo’s, acht A330300’s en vier A350-900’s (met nog eens twee in bestelling). Het is de nieuwste in een reeks luchtvaartmaatschappijen die kiezen voor de Starlink-technologie van SpaceX, die voordelen belooft zoals toegang tot livestreaming en de mogelijkheid om documenten te downloaden/uploaden en gedeelde bestanden in realtime te bewerken.

Zomerse blauwe verrassingen

BIJZONDERE BESTEMMINGEN bij onze blauwe airline. KLM breidt naast haar EU netwerk ook haar intercontinentale netwerk uit met nieuwe diensten tussen Amsterdam en San Diego (VS), Georgetown (Guyana) en Hyderabad (India). Vanaf 8 mei 2025 voert KLM drie wekelijkse directe vluchten uit op de route Amsterdam-San Diego, waarmee dit de 22ste directe KLM-verbinding tussen Amsterdam en Noord-Amerika is. De route AmsterdamGeorgetown wordt vanaf 4 juni 2025 uitgevoerd met twee wekelijkse vluchten, met op de heenreis een korte tussenstop op Sint Maarten. Vanaf 2 september 2025 zijn er drie wekelijkse directe vluchten op de route Amsterdam-Hyderabad, waarmee het de vierde directe verbinding is tussen Amsterdam en India.

De Californische stad San Diego vertegenwoordigt een grote, onbediende markt voor de joint venture van Air France, KLM, Delta en Virgin Atlantic met een gestage groei in het afgelopen decennium. Georgetown is de hoofdstad van Guyana en is eveneens een snelgroeiende markt. Hyderabad is de hoofdstad van de Indiase staat Telangana en staat bekend als de ‘farmaceutische hoofdstad van India’. Met deze nieuwe routes blijft KLM haar aanwezigheid in de wereld versterken, waarbij ze haar klanten meer reismogelijkheden biedt en inspeelt op een groeiende en dynamische markt.

Brussel-Bangkok is back

Thai Airways heeft haar passagiersvluchten vanuit Bangkok van en naar Brussel hervat. Na een onderbreking door de pandemie hervatte de Star Alliance-luchtvaartmaatschappij dagelijkse non-stopvluchten naar de Belgische hoofdstad. Deze dienst is de enige non-stopverbinding tussen België en Thailand, met een vliegtijd van ongeveer 11 uur.

Vanuit Bangkok vertrekken de vluchten dagelijks om 00.30 uur en komen ze om 07.05 uur aan in Brussel. De retourvluchten vertrekken om 13.10 uur vanuit de Belgische hoofdstad en komen de volgende ochtend om 06.10 uur aan in Bangkok.

Thai Airways exploiteert haar Boeing 787-8 Dreamliner-vliegtuigen op Bangkok-Brussel. Deze vliegtuigen hebben 22 zitplaatsen in de 2-2-2 lie-flat business class en 234 in de 3-3-3 economy class. “Ik ben verheugd om Thai Airways International weer te mogen verwelkomen op Brussels Airport. Deze verbinding is een belangrijke aanvulling op het intercontinentale netwerk van de luchthaven en is een belangrijke bestemming voor zowel toerisme als zakenreizen. We kijken uit naar een vruchtbare samenwerking”, zegt Arnaud Feist, CEO van Brussels Airport.

CATHAY PACIFIC is weer geheel op de weg terug naar de top. De Aziatische airline heeft de geheel nieuwe Aria Suite Businessclass gepresenteerd, die nu beschikbaar is op dagelijkse vluchten van Londen naar Hongkong. Het is het begin van de uitrol van een gehele nieuwe reiservaring in zowel Economy, Premium Economy en Business.

Londen-Hongkong is de eerste langeafstandsroute waarop de luchtvaartmaatschappij de Aria Suite introduceert. De suite werd in oktober onthuld in Hongkong aan boord van de vernieuwde Boeing 777- 300ER, die dus ook een nieuwe Premium Economy en een verfriste Economy Class bevat.

De geavanceerde Aria Suite biedt een compleet vernieuwde cabineervaring met ongeëvenaard comfort, stijl en functionaliteit. ‘Elk detail van het ontwerp straalt vakmanschap en verfijning uit en zorgt voor een meer persoonlijke en meeslepende reiservaring. De suite beschikt over een ruimere cabine, intuïtieve stoelontwerpen en verfijnde afwerkingen die Cathay Pacifics toewijding aan kwaliteit weerspiegelen’, zo werd verteld op de presentatie.

Het nieuwe cabineontwerp is een belangrijk onderdeel van Cathay Pacifics langetermijnvisie om een van ‘s werelds toonaangevende servicegerichte merken te worden. Dit past binnen de investering van HK$100 miljard (1,25 miljard euro) die Cathay Pacific de komende zeven jaar doet in haar vloot, cabineproducten, luchthavenlounges en de vooruitgang op het gebied van digitalisering en duurzaamheid. Brian Tsoi, Regional General Manager van Cathay Pacific: ‘Wij zijn trots dat we onze langverwachte, premium en klantgerichte Aria Suite kunnen aanbieden aan onze Britse klanten en hen een ongeëvenaard niveau van comfort en gemak blijven bieden. Dat Londen de eerste langeafstandsroute is voor de Aria Suite, onderstreept het belang van de Britse markt voor Cathay Pacific. Met de aanstaande lancering van nieuwe routes vanuit München en de terugkeer van Brussel en Rome later dit jaar, versterken we onze toewijding aan de verbinding tussen Europa en Hongkong. Deze zomer zullen we bijna 100 retourvluchten per week tussen Europa en Hongkong aanbieden, waardoor we onze klanten een naadloze reiservaring en verbeterde connectiviteit bieden.’ Als vanouds blijft de airline dagelijks vanaf Amsterdam vliegen in de Airbus A350. Vanaf Brussel gaat de airline vanaf deze zomer vier maal per week vliegen.

Terug van weggeweest: Londen per Eurostar (direct)

De Eurostar rijdt weer zonder Brusselse overstap naar het hart van Londen. En niet alleen dat: ook vanaf een nieuwe terminal, gelegen in de voormalige Amstelpassage dat een moderne en duurzame reiservaring moet bieden. Het startpunt kent gratis en razendsnelle Wi-Fi, een geavanceerd realtime informatiesysteem en slimme verlichtingssystemen. Verschillende zitgedeeltes zijn ontworpen voor ontspanning en productiviteit, inclusief een ruimte met weinig prikkels voor extra comfort. Reizigers kunnen genieten van barista koffie, vers gebak uit het nieuwe café en gratis gekoeld water, zodat ze ontspannen kunnen wachten op het vertrek van de flitstrein.

Cathay Pacific terug naar de top

Betaalbare krachtpatser

EEN NOVITEIT uit telecomland: de Xiaomi Redmi Note 14 Series is officieel te koop. Met de Redmi Note 14 Pro+ 5G als boegbeeld, biedt de nieuwe Note 14 Series een opmerkelijke mix van krachtige prestaties, verbluffende fotografie en robuuste duurzaamheid, aldus de snelgroeiende producent. ‘Van de camerasystemen met hoge resolutie en geavanceerde AI-tools tot het robuuste stof- en waterbestendige ontwerp, krachtige prestaties en een lange batterijduur, de Redmi Note 14 Series zet een nieuwe standaard in zijn categorie door premium-functies naar een breder publiek te brengen en uitzonderlijke waarde te bieden in elk aspect.’ Het vlaggenschip is de Redmi Note 14 Pro+ 5G, verkrijgbaar in Midnight Black, Lavender Purple en Frost Blue, met 12GB+512GB voor €529,90 (of check voor meest recente prijs). staat bekend als de ‘farmaceutische hoofdstad van India’. Met deze nieuwe routes blijft KLM haar aanwezigheid in de wereld versterken, waarbij ze haar klanten meer reismogelijkheden biedt en inspeelt op een groeiende en dynamische markt.

Delta non-stop vanuit Los Angeles naar Melbourne

Delta versterkt haar aanwezigheid in Australië en de Stille Oceaan verder met de lancering van een rechtstreekse vlucht van Los Angeles (LAX) naar Melbourne (MEL), vanaf december 2025. Deze nieuwe route combineert een gemakkelijke verbinding met een van de meest dynamische steden van Australië met de bekroonde service die Delta-klanten kennen en waarderen. Daarnaast kunnen reizigers genieten van de ultramoderne Airbus A350-900 en Delta’s premium faciliteiten op LAX, waaronder de Delta One Lounge. Met deze nieuwe route wordt Melbourne de derde nonstop bestemming van Delta in Australië, na Sydney en Brisbane . Delta breidt hiermee haar bereik in de Stille Zuidzee uit naar vijf steden, waaronder Auckland en Papeete.

Gemakkelijk, snel en goed geregeld!

“iParking is al jarenlang mijn vaste keuze. Gemakkelijk te boeken en uitstekende service.Het bespaart me een hoop tijd, gedoe én geld. Met een gerust hart verwijs ik vrienden en zakelijke relaties door.“

JAN KABALT I PARTNER, GUARDA ADVOCATEN I BREUKELEN

Mail ons vandaag voor een zakelijk of reseller account en ontdek direct de voordelen voor uw bedrijf of cliënten!

06 43 98 22 17

info@iparkingschiphol.nl www.iparkingschiphol.nl

Geen ketchup!

Malört en 49 andere redenen voor Chicago

Historisch, bruisend, multicultureel, trendy, grappig, prijswinnend, tegendraads, sportief, waanzinnig, heerlijk en heel heel erg cool. Chicago dus.

kilometer lang, heeft 8 lijnen, 144 stations en vervoert dagelijks ongeveer 660.000 passagiers. En let wel: voor een belangrijk deel bovengronds. De L-trein is dus ook een populaire toeristische attractie. Niet te missen!

7

Het Art Institute of Chicago. Dit enorme museum behoort tot de wereldtop, en een must see. Van Egyptische sarcofagen, middeleeuwse wapenschilden, impressionistische meesterwerken en popart iconen. Arbitrair, maar de twee hoogtepunten zijn Georges Seurats, ‘Dimanche d’été à la Grande Jatte’. Het meesterwerk is vereeuwigd in de 80’s filmklassieker Ferris Buellers Day Off. Een andere must-see is Nighthawks van Edward Hopper. Trek gerust een halve dag uit.

Chicago is acht keer op rij uitgeroepen tot Beste Stad van de USA door de lezers van Condé Nast Traveller.

5 6

Garrett’s Popcorn. Wil je popcorn met kaas? Of toch liever met karamel? Waarom niet alle twee tegelijk? Garretts is wereldberoemd in Chicago en de rest van de VS als een extra lekkere variant van de aloude bioscoopsnack. Winkels vind je in de hele stad.

O’Hare International Airport. Heel simpel gesteld: O’Hare is een van de grootste airports van het land en je vliegt er ook direct vanaf Amsterdam op. Ideaal dus voor een stedenreis, of een stop-over trip. De verbindingen naar de binnenstad zijn prima.

1 2 3 4

De L-trein, het beroemde metrosysteem van Chicago. ‘The L’, zoals locals het noemen, is in totaal 170,6

Zeg je Chicago en honkbal, dan zeg je de Cubs. Hoewel White Sox-fans er anders over denken, zijn de ‘Cubbies’ misschien wel een van de meest iconische sportclubs van het land. Dat zijn meerdere redenen voor aan te wijzen. Thuisbasis Wrigley Field is een van de oudste en meest geliefde honkbalstadions in de Major League Baseball (MLB), met veel charme, midden in een woonwijk en handbediende scoreborden. Het oude stadion ademt geschiedenis en is een must-see voor elke honkbalfan. Blijf ook vooral voor de zevende inning als er traditioneel ‘Take me out to the ball game’ gezongen wordt door de enorme fanschare. Tickets zijn doorgaans redelijk betaalbaar, er zijn volop souvenirshops in de buurt, het stadion is makkelijk te bereiken en al met al is het de ‘quintessential’ Chicago-ervaring.

4

Chicago is heerlijk multicultureel; een wereldreis binnen een grote stad. Chinatown, gelegen aan de South Side van Chicago, is een van de oudste en levendige Chinatowns in de Verenigde Staten. Je vindt er traditionele Chinese architectuur, restaurants en winkels met Chinese producten. Little Italy is een wijk met een rijke Italiaanse geschiedenis. Elk jaar wordt er het Festa di Maggio gevierd, een festival ter ere van de Italiaanse cultuur. Pilsen, gelegen aan de Lower West Side, is een wijk met een grote Mexicaanse gemeenschap. Je vindt er kleurrijke muurschilderingen, Mexicaanse restaurants en winkels. En een uitstekend museum!

“Chicago is a town, a city that doesn’t ever have to measure itself against any other city. Other places have to measure themselves against it. It’s big, it’s outgoing, it’s tough, it’s opinionated, and everybody’s got a story.”

- Anthony Bourdain.

8

9

Leuke dinner-conversatie: zijn er ook beroemdheden uit Chicago? Yes! Voormalig president Barack Obama natuurlijk. TV-ster Oprah werd er groot. Harrison Ford, Jennifer Hudson, John Malkovich, Patrick Swayze, Robin Williams, Walt Disney en architect Frank Lloyd Wright.

Architectuur! Doe de architectuurcruise in Chicago. Deze bekende boottocht geeft een prachtig uitzicht op de skyline van Chicago. Tijdens de cruise krijg je uitleg van een gids over de geschiedenis en de architectuur van de gebouwen die je ziet. Je leert over de verschillende bouwstijlen, de architecten die de gebouwen hebben ontworpen en de verhalen erachter, zoals de Willis Tower (voorheen de Sears Tower), het John Hancock Center, het Wrigley Building en de Tribune Tower. Ook als architectuur niet je hobby is, is het zeer de moeite waard!

Geweldige kroegen. In elk deel van de stad vind je geweldige kroegen. Sommige zijn helemaal niet hip of trendy en ook die zijn geweldig. Onze favoriet: Old Town Ale House. Heerlijke ‘dive’ bar in een leuke wijk, vlak bij de comedians van Second City.

Inderdaad, Second City is een beroemd improvisatietheater in Chicago, dat bekendstaat om zijn comedy en satire. Het heeft een grote invloed gehad op de comedywereld in de Verenigde Staten, en veel bekende comedians zijn er begonnen. Second City werd opgericht in 1959 en is sindsdien uitgegroeid tot een van de meest gerespecteerde comedytheaters ter wereld. Het heeft een lange lijst van alumni die beroemd zijn geworden in de comedy, waaronder Tina Fey, Steve Carell, Stephen Colbert en Bill Murray. Je kunt gewoon een hapje en een drankje nemen tijdens de voorstelling!

De hoogtijdagen van Michael Jordan en teamgenoten zijn allang voorbij, maar toch kun je de stad niet zonder de Bulls zien. De Chicago Bulls is een van de meest

iconische en succesvolle basketbalteams in de geschiedenis van de NBA. Ze spelen hun thuiswedstrijden in het United Center. Het is nog altijd een aanrader. Idem dito voor de ijshockeyers van de Blackhawks!

Geen ketchup! Misschien wel het beroemdste streetfood van Chicago is de Chicago hotdog. Het is een must-try voor elke bezoeker van de stad, en een favoriet onder de lokale bevolking. Maar let wel, het is niet wat je denkt. Een echte Chicago hotdog is gemaakt van 100% rundvlees en ligt in een zacht broodje met maanzaad. Maar nu komt ie… de hotdog heeft een vaste combinatie van toppings die samen een perfecte balans van smaken creëren: Amerikaanse mosterd, witte ui, felgroene relish, augurk, kleine, pittige

- Oprah Winfrey 16 11 10

pepers, tomatenpartjes en selderijzout. Overal te krijgen. En nooit ketchup! Dit wordt als een doodzonde beschouwd door de meeste Chicagoans.

15

Chicago is een echte filmstad. Onze favoriete films uit Chicago, in willekeurige volgorde: The Blues Brothers, Ferris Bueller’s Day Off, Home Alone, The Untouchables, My Best Friend’s Wedding, Chicago, Batman Begins, The Dark Knight en Planes, Trains and Automobiles.

“My

first day in Chicago, September 4, 1983. I set foot in this city, and just walking down the street,

it was like roots, like the motherland. I knew I belonged here.”

Zeiden we films? Zeker. Maar ook muziek! Chicago heeft een lange en rijke muziekgeschiedenis die voelbaar is. Chicago is de geboorteplaats van de elektrische blues met helden als Muddy Waters, Howlin’ Wolf en Buddy Guy. Chicago heeft ook een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van de jazzmuziek. Met name Blues wordt nog volop gespeeld in goede muziektenten, als Buddy Guy’s Legends, Kingston Mines en The Empty Bottle.

We hebben het bekendste museum genoemd, maar er zijn er velen. Aanraders zijn: het Field Museum, Museum of Science and Industry, het Shedd Aquarium, het Adler Planetarium, Chicago Cultural Center, Museum of Contemporary Art, het American Writers Museum en het geweldige National Museum of Mexican Art.

We hadden het al over de lekker tegendraadse hotdog. Nu de pizza. De Chicago deep-dish pizza is een unieke en geliefde variant van pizza die zijn oorsprong vindt in Chicago. Het onderscheidt zich door zijn dikke korst, waardoor het eerder een beetje aan een lasagne doet dan aan een pizza. Het is een oud geschil tussen New York en Chicago welke het beste is.

Meer weten wat er allemaal te doen? Choosechicago. com vertelt je alle bekende plekken en geheimen van de stad, het hele jaar door.

Welke wereldstad heeft heerlijke stranden? Chicago dus ook! Chicago ligt aan het Michiganmeer en heeft een aantal prachtige stranden die populair zijn bij zowel de lokale bevolking als toeristen. Tips zijn: North Avenue Beach, Oak Street Beach en Ohio Street Beach.

“It’s 106 miles to Chicago, we’ve got a full tank of gas, half a pack of cigarettes; it’s dark and we’re wearing sunglasses.”

- Elwood Blues

18 17 19 20 21 22 24 25 26 27 28 1

We gaan er niets over vertellen, maar ga naar een bar en bestel Malört, een lokale sterke drank met een unieke smaak. Of uniek? Het smaakt naar ‘een mix van brandend rubber en DEETmuggenspray’ volgens een enquête onder de lezers van een lokale krant. Het is een ‘rite of passage’ als je het echte Chicago wil leren kennen. Wie durft?

What a view? Wil je een geweldig uitzicht? Ga dan naar het Skydeck in de Willis Tower of het Chicago360-uitzichtpunt.

Chicago heeft hotels voor elk budget. Wij verbleven heerlijk in het zeer goed gelegen Godfrey Hotel dat met zijn rooftop lounge een geweldige attractie heeft. Hier kun je heerlijk borrelen of dineren met uitzicht op de skyline. Wel reserveren!

Millennium Park in Chicago is een must met een van de beroemdste iconen van de stad. De Cloud Gate (ook bekend als de “The Bean”) is een van de meest gefotografeerde objecten in Chicago. Het is een enorme, reflecterende sculptuur in de vorm van een boon, waarin de skyline van de stad wordt

weerspiegeld. De Crown Fountain levert een unieke combinatie van videokunst en water.

Geen tijd om steeds te zoeken naar de beroemde gerechten van de stad. Heel leuk is de Iconic Food Tour van Chicago. Je proeft de deep-dish pizza, Chicagostijl hotdogs, Italiaanse broodjes ros, en brownies bij de meest beroemde plekken, zoals Lou Malnati’s, Portillos en Al’s Italian Beef. Je krijgt al wandelend de geschiedenis van de stad mee.

Ook voor klassiek zit je in Chicago goed. Chicago Symphony Orchestra en de Lyric Opera of Chicago internationaal zijn erkende gezelschappen.

Festival! Chicago organiseert het hele jaar door een verscheidenheid aan festivals en evenementen, van muziekfestivals tot culturele evenementen. Lollapalooza, Chicago Blues Festival en Taste of Chicago zijn slechts enkele van de populaire evenementen die in de stad worden gehouden. Uiteraard zijn de meeste in de geweldige zomer.

Winkelen? Zeker weten! Op de Magnificent Mile vind je vele leuke winkels en malls.

Brrr. Winters Chicago is wat anders, maar biedt nog volop leuks. De stad verandert in een winterwonderland met bijvoorbeeld een ijsbaan in Millennium Park. Het is een geweldige manier om van de winterse sfeer te genieten met de prachtige skyline van Chicago op de achtergrond. En dan lekker in een goede kroeg opwarmen het hete chocolade.

Zomerse film en concerten in de open lucht. Op plekken zoals het Jay Pritzker Pavilion en bij de Navy Pier kun je (soms gratis) films, concerten of vuurwerk in de openlucht zien!

Route 66. De stad is het beginpunt van de beroemde Route 66. Er staat een bordje. Je mag het vast ook als eindpunt beschouwen.

Leuke livemuziektent met heerlijk eten: Reggies. Maar er zijn vele leuke tenten om op stap te gaan.

Pak zeker de fiets: de stad heeft 480 kilometer aan fietspaden, 30 kilometer aan fietspaden langs het meer en meer dan 13.000 fietsenrekken en parkeerplaatsen. Er zijn leenfietsen (Divvy geheten).

Wil je dan toch een andere hotdog? Proef de Poolse variant bij Jim’s Orginal.

Ouderwetse pub onder de tracks van de ‘L’? Ga dan naar Millers Pub waar de tijd heeft stilgestaan.

Joliet Prison, net buiten Chicago, biedt rondleidingen aan waarbij de geschiedenis en architectuur van de gevangenis worden verkend. Bezoekers kunnen de celblokken, de kapel, de executiekamer en andere delen van de gevangenis zien. De gevangenis is ook te zien geweest in verschillende films en tv-shows, waaronder The Blues Brothers en Prison Break.

Culinaire hemel. Los van de heerlijke klassiekers wordt er ook zeer goed gekookt in de stad. Chicago is een culinaire hotspot met een indrukwekkend aantal

Michelinsterrenrestaurants. In 2024 zijn er twintig restaurants in Chicago bekroond met een of meer sterren. Alinea is het enige restaurant in Chicago met drie sterren, al sinds 2011. En vergeet daarna niet de vele wereldkeuken restaurants die op zeer smakelijke wijze geweldige gerechten bereiden.

Theater! Het wereldberoemde Chicago Theatre is een bezoek waard. Kijk ver vooraf wat er te zien is en reserveer. Maar de stad kent nog vele andere beroemde zalen voor mooi theater of leuke musicals.

De lekkernij geheten ‘brownie’ werd bedacht in Palmer House in Chicago, toen Bertha Palmer, de vrouw van miljonair-hotelier Potter Palmer, om een nieuw dessert vroeg om te serveren op de Wereldtentoonstelling

Er is niet één Chicago, er zijn er zeker wel 77. Chicago is een grote stad met veel verschillende wijken die elk weer uniek zijn. Leuk om te bezoeken zijn The Loop, het zakelijke centrum van Chicago, met veel wolkenkrabbers, winkels en restaurants. River North is een trendy wijk met veel kunstgaleries, bars en clubs. Winkelen doe je in op de Magnificent Mile: met warenhuizen en boetieks. Lincoln Park is een groene wijk met een groot park, een dierentuin en een conservatorium. Wrigleyville is de thuisbasis van het honkbalteam Chicago Cubs, met veel bars en restaurants. Hyde Park huisvest de Universiteit van Chicago, met veel historische gebouwen en musea. Wicker Park is een hele leuke trendy wijk met veel kleine winkels, restaurants en bars.

De grootste Starbucks ter wereld. Waarom ook niet. De Starbucks reserve Roastery op Michigan Avenue.

Bezoek de Billy Goat Tavern. De Billy Goat Tavern is een iconische kroeg in Chicago en staat bekend om zijn cheeseburgers, retro sfeer en natuurlijk de legendarische “Vloek van de Billy Goat”. Vraag ter plekke. Bezoek het ondergrondse origineel aan (Lower) Michigan Avenue, ietwat lastig te vinden maar de moeite waard. Bestel de dubbele cheeseburger.

De naam Chicago werd voor het eerst opgetekend in 1688, waar het voorkomt als Chigagou, een Algonkisch woord dat ‘uienveld’ betekent.

De Chicago Riverwalk is een openbare wandelpromenade langs de zuidelijke oever van de Chicago River. Het strekt zich uit over 2,1 kilometer, van Lake Michigan tot Wolf Point. De Riverwalk is een populaire plek voor zowel toeristen als locals om te wandelen, te fietsen,

“Eventually, I think Chicago will be the most beautiful great city left in the world.”

Frank Lloyd Wright

te genieten van het uitzicht op de skyline van Chicago en te ontspannen in een van de vele restaurants en bars die er te vinden zijn.

Het zijn toch vooral de geweldige mensen van Chicago die indruk hebben gemaakt. Een aparte, diverse, bijzondere en vriendelijke groep mensen. Thanks!

Als we een bezoek aan Chicago moeten samenvatten, dan citeren we graag Ferris Bueller: “The question isn’t “what are we going to do,” the question is “what aren’t we going to do?”.

Bali, Chiang Mai and Bangkok zijn inmiddels gekende ‘out of office werkplekken’ – maar waar kun je nog meer heen als digitale nomade?

TEKST JOSEPH PHELAN

REVOLUTIE

DE DIGITALE NOMADEN-LEVENSSTIJL heeft de manier waarop miljoenen onverschrokken individuen hun baan benaderen, veranderd. Deze groeiende groep rondreizende werknemers tart het gevestigde, vaak verafschuwde model van naar kantoor pendelen, achter een bureau zitten en dan naar huis sjokken, alleen om de cyclus de volgende dag te herhalen.

Zich ervan bewust dat hun tijd net zo beperkt als waardevol is - een mentaliteit die deels werd aangewakkerd door de Covid-19-lockdowns - kiezen ze ervoor om professionele verantwoordelijkheden te combineren met persoonlijke vervulling. Individuen maken gebruik van de vrijheid die thuiswerken biedt om te reizen, verschillende culturen te verkennen en een balans tussen werk en privéleven te creëren die ervaringen boven vergaderruimtes en avonturen boven een gehaaste lunchmaaltijd stelt.

Gewapend met weinig meer dan een laptop en een stabiele internetverbinding, bouwen deze rondreizende kostwinners hun carrière op zonder te worden gehinderd door geografische beperkingen. Nomad.com, een platform dat is ontworpen om thuiswerkers te helpen de beste bestemmingen te vinden om te wonen, werken en reizen, suggereert dat maar liefst 80 miljoen mensen zichzelf een digitale nomade beschouwen. Andere bronnen suggereren dat op zijn minst ongeveer 40 miljoen mensen momenteel gebruikmaken van de mogelijkheid om reizen met werk te combineren. Het lijkt erop dat de nomadenpopulatie de komende tien jaar enorm zal toenemen.

DIGITALE NOMADEN

MILJOEN MENSEN ZIEN

ZICHZELF ALS DIGITALE

Een recent onderzoek van FlexJobs wees uit dat de helft van de werknemers genoegen zou nemen met een salarisverlaging als dat betekende dat ze op afstand konden werken, terwijl één op de vijf graag 80 uur meer zou werken als ze dat op een locatie naar keuze konden doen. Een groeiend aantal landen is ook vastbesloten om werknemers naar hun kusten te lokken met digitale nomadenvisa, waarmee ze legaal kunnen werken zonder een lokaal arbeidscontract te hebben. Met locaties variërend van Mauritius tot Georgië, Panama tot Cyprus en Letland tot Costa Rica, is het niet verrassend dat ondernemende doorzetters worden verleid door de belofte van een reizende levensstijl. Volgens Pieter Levels, de geanimeerde oprichter van Nomad.com, zouden er in 2035 wel eens 1 miljard digitale nomaden kunnen zijn - een hausse die wordt aangestuurd door een cocktail van betere internetconnectiviteit, de toegenomen normalisatie van werk buiten kantoor en de diepgewortelde wens van mensen om te ontdekken. Het cijfer van 1 miljard is misschien een zeer speculatieve gok - Levels zelf heeft gezegd dat het ‘onmogelijk is om de toekomst te voorspellen, maar leuk om je voor te stellen’ -maar het geeft wel aan dat het combineren van werk met reislust niet alleen aantrekkelijker wordt, maar ook levensvatbaarder. Vooruitgang in videoconferenties en cloudtechnologieën, gecombineerd met werkgevers die thuiswerken als een wenselijk voordeel beschouwen, hebben het voor individuen mogelijk gemaakt om deel te nemen aan een boeiender, eigentijdse visie op de 9 tot 5.

50% van de werknemers zou minder gaan betalen als ze op afstand kon werken, terwijl 20% meer uren zou gaan werken’.

ZES VAN DE BESTE PLEKKEN VOOR WERKEN OP AFSTAND IN EUROPA

Voor iedereen die een nomadisch avontuur overweegt, kan het de moeite waard zijn om eerst een of twee plaatsen dicht bij huis te bezoeken, gewoon om te testen

1

Barcelona, Spanje

Gemiddelde downloadsnelheid: 217.52 Mb/s

Gemiddelde uploadsnelheid: 162.94 Mb/s

Gemiddelde maandelijkse kosten voor een appartement met één slaapkamer: 680 euro

2

Krakow, Polen

Gemiddelde downloadsnelheid: 154.51 Mb/s

Gemiddelde uploadsnelheid: 48.39 Mb/s

Gemiddelde maandelijkse kosten voor een appartement met één slaapkamer: 530 euro

3

Athene, Griekenland

Gemiddelde downloadsnelheid: 50.22 Mb/s

Gemiddelde uploadsnelheid: 9.69 Mb/s

Gemiddelde maandelijkse kosten voor een appartement met één slaapkamer: 545 euro

EN NU WAT ANDERS...

Voor digitale nomaden zijn factoren als snelle breedband, redelijke kosten voor levensonderhoud, systemen voor contantloos betalen, toegang tot coworkingruimtes en de inherente charme van de locatie zelf, allemaal overwegingen bij het bepalen waar ze zich (tijdelijk) vestigen. Nu deze factoren overal ter wereld steeds gebruikelijker worden, nemen de opties voor digitale nomaden toe. Hier zijn zeven van de beste plekken voor digitale nomaden die enigszins buiten de gebaande paden liggen - althans voorlopig.

NASSAU, BAHAMAS

Gemiddelde downloadsnelheid: 19.71 Mb/s

Gemiddelde uploadsnelheid: 6.42 Mb/s

HET BAHAMAS BEATS-visum, dat in oktober 2020 werd gelanceerd, laat digitale nomaden tot een jaar lang op de Bahama’s wonen en werken. Nassau is een fantastische bestemming voor iedereen die op zoek is naar een mix van werk en avontuur. Met gemakkelijke toegang tot talloze ongerepte stranden en ongeveer 300 zonnige dagen per jaar is het ideaal voor liefhebbers van de oceaan. De Bahamaanse hoofdstad heeft een groeiende co-working scene voor thuiswerkers die op zoek zijn naar productieve omgevingen, maar de echte aantrekkingskracht van de stad ligt in de overvloed aan mogelijkheden na het werk. Zodra de laptop is dichtgeklapt, kunnen bezoekers genieten van de schoonheid van de kust van het eiland, of ze nu snorkelen door koraalriffen of de golven pakken. De lokale eetcultuur is divers en verrukkelijk en biedt alles van verse zeevruchten tot Bahamaanse souse, een licht gerecht van ingelegd vlees in een heldere bouillon. Huur is een van de hogere uitgaven: een comfortabel appartement met één slaapkamer kost ongeveer 890 euro per maand, maar voor velen is het een prijs die het waard is.

4

Zagreb, Kroatië

Gemiddelde downloadsnelheid: 105.39 Mb/s

Gemiddelde uploadsnelheid: 49.02 Mb/s

Gemiddelde maandelijkse kosten voor een appartement met één slaapkamer: 450 euro

5

Boedapest, Hongarije

Gemiddelde downloadsnelheid: 217.83 Mb/s

Gemiddelde uploadsnelheid: 40.22 Mb/s Gemiddelde maandelijkse kosten voor een appartement met één slaapkamer: 520 euro

6

Skopje, NoordMacedonia

Gemiddelde downloadsnelheid: 51.18 Mb/s

Gemiddelde uploadsnelheid: 28.77 Mb/s

Gemiddelde maandelijkse kosten voor een appartement met één slaapkamer: 240 euro

DIGITALE NOMADEN

MALACCA, MALEISIË

Gemiddelde downloadsnelheid:

252.04 Mb/s

Gemiddelde uploadsnelheid:

41.96 Mb/s

MALACCA BIEDT een intrigerende mix van rijke geschiedenis, culturele diversiteit en modern comfort, met charmante, compacte straten vol met Nederlandse, Portugese en Britse koloniale architectuur. Een populaire stop bij de backpacker, want digitale nomaden zullen zeker verliefd worden op de Jonker Street Night Market van de stad, waar heerlijk straatvoedsel en uniek handwerk te koop zijn. Maleisië krijgt soms een slechte naam voor zijn internetkwaliteit, maar uit persoonlijke ervaring kan ik bevestigen dat Malacca betrouwbare, breed beschikbare wifi heeft. Ik had zelfs downloadsnelheden van meer dan 100 Mb/s via wifi in een busen dat was terwijl we door een jungle reden. Malacca is een cultureel juweeltje en de lage kosten voor levensonderhoud, authentieke eetcultuur en de nabijheid van Kuala Lumpur maken het perfect voor digitale nomaden die op zoek zijn naar iets dat verder gaat dan de gebruikelijke stedelijke drukte. Het DE Rantau-programma, in de volksmond bekend als de ‘nomad pass’, stelt thuiswerkers in staat om in eerste instantie 12 maanden in Maleisië te wonen en werken. Als je daarna verliefd wordt op de plek, is er de mogelijkheid om te verlengen met nog eens 12 maanden.

ALEXANDRIA, EGYPTE

Gemiddelde downloadsnelheid:

41.24 Mb/s

Gemiddelde uploadsnelheid:

14.47 Mb/s

ALEXANDRIA BIEDT een ongeëvenaarde mix van geschiedenis, cultuur en moderniteit. De stad werd in 331 v.Chr. gesticht door Alexander de Grote en is een toevluchtsoord voor degenen die graag in oude culturen duiken. De Bibliotheca Alexandrina, een herdenking van de beroemde bibliotheek van Alexandrië, staat symbool voor leren en herbergt miljoenen boeken en culturele tentoonstellingen, terwijl de levendige markten van de stad, zoals de Souk El Attarine, een bruisende energie toevoegen aan de historische charme. De stad heeft ook niet verrassend genoeg een scala aan ongelooflijke musea, waaronder het Alexandria National Museum en Montaza Palace, waar bezoekers zich kunnen onderdompelen in de geschiedenis, voordat ze naar een van de vele coworking spaces van de stad gaan. Voor nomaden is Alexandria zowel betaalbaar als toegankelijk, met een appartement met één slaapkamer vlakbij het stadscentrum, dat waarschijnlijk niet veel meer kost dan ongeveer EGP 30.000 (£466). Met de Middellandse Zee voor de deur van de stad en warme zonneschijn gedurende het grootste deel van het jaar, is het het hele jaar door een droombestemming. Hoewel Egypte (nog) geen speciaal digitaal nomadenvisum heeft - hoewel het ernaar uitziet dat er binnenkort een zal worden ingevoerd - kunnen thuiswerkers verschillende alternatieven verkennen. Een toeristenvisum is ideaal voor korte verblijven (tot 30 dagen) met de mogelijkheid tot verlenging , terwijl een zakenvisum ook beschikbaar is voor beginnende ondernemers.

GQEBERHA, ZUID-AFRIKA

Gemiddelde downloadsnelheid: 31.56 Mb/s

Gemiddelde uploadsnelheid: 28.71 Mb/s

GQEBERHA – ook bekend als Port Elizabeth – is een ondergewaardeerd Zuid-Afrikaans juweeltje. Het staat bekend om zijn vriendelijke lokale bevolking en relaxte kustcharme en biedt een perfecte mix van natuurlijke schoonheid en modern gemak. Prachtige stranden, zoals Hobie en King’s Beach, maken het ideaal voor buitenliefhebbers. Natuurliefhebbers kunnen hun hart ophalen bij nabijgelegen natuurreservaten, zoals Addo Elephant National Park en Schotia Safaris Private Game Reserve. Maar de stad is gezegend met meer dan safari’s en zonneschijn. Voor digitale nomaden biedt Gqeberha een betaalbare levensstijl – een appartement met één slaapkamer kost ongeveer £ 350 per maand – en het heeft betrouwbare, comfortabele co-workingruimtes met snel internet. Met het digitale nomadenvisum van Zuid-Afrika kunnen mensen op afstand in het land wonen en werken terwijl ze in dienst zijn bij een buitenlands bedrijf of in het buitenland inkomsten verdienen. Om in aanmerking te komen, moeten aanvragers jaarlijks minimaal ZAR1 miljoen (52000 euro) verdienen.

‘Er wonen momenteel naar 16.000schatting nomadendigitale in Lissabon’

NATAL, BRAZILIË

Gemiddelde downloadsnelheid: 151.49 Mb/s

Gemiddelde uploadsnelheid: 60.01 Mb/s

NNATAL STAAT BEKEND OM DE GEMAKKELIJKE TOEGANG tot honderden prachtige stranden langs de noordoostkust van Brazilië, en biedt een perfecte mix van werk en ontspanning. De stad heeft een levendige eetcultuur, met talloze restaurants en kraampjes die een variatie op de lokale specialiteit feijoada aanbieden, een stoofpot gemaakt van groenten, vlees, zwarte bonen en een groot aantal smaken die per chef-kok verschillen. Eerste-keer-eters opgelet: dit gerecht wordt traditioneel geserveerd met een 40 graden caipirinha-cocktail als aperitief.

De betrouwbare, moderne infrastructuur van Natal omvat talloze koffiehuizen en co-workingruimtes die zich richten op thuiswerkers, terwijl de internationale luchthaven handige reismogelijkheden biedt met directe vluchten naar Europa. Bovendien is de stad, net als in een groot deel van Zuid-Amerika, ongelooflijk betaalbaar. De huur voor een fatsoenlijk appartement kost zelden meer dan ongeveer 360 euro per maand.

HANOI, VIETNAM

Gemiddelde downloadsnelheid: 50.4 Mb/s

Gemiddelde uploadsnelheid: 37.19 Mb/s

LISSABON, PORTUGAL

Gemiddelde downloadsnelheid: 114.33 Mb/s

Gemiddelde uploadsnelheid: 77.74 Mb/s

HOEWEL HET VERRE van een verborgen juweeltje is - er wonen momenteel naar schatting 16.000 digitale nomaden in de stad - biedt Lissabon alles waar een telewerker om kan vragen. Het heeft snel internet, een scala aan moderne co-working spaces en een uitstekende kwaliteit van leven, waardoor het een topbestemming is voor zowel beginnende als ervaren digitale nomaden.

De stad is rijk aan geschiedenis, van de geplaveide straten van Alfama tot het majestueuze Castelo de São Jorge, dus er valt genoeg te ontdekken tussen de Zoom-afspraken door. Het culinaire aanbod is al net zo geweldig, met lokale lekkernijen zoals pastéis de nata en verse zeevruchten die op bijna elke hoek verkrijgbaar zijn. Veel alfacinhas - een term die wordt gebruikt om inwoners van Lissabon aan te duiden - zouden ook beweren dat de levendige cafécultuur een van de beste ter wereld is.Het zonnige klimaat van Lissabon, de prachtige kustlijn en de gerespecteerde stranden zoals Carcavelos maken het tot een van de beste bestemmingen ter wereld.

HANOI is een levendige, opwindende stad vol charmante, eeuwenoude tempels, koloniale architectuur en eeuwig drukke straten. Hoàn Kiếm Lake is een schilderachtig middelpunt in het centrum van de stad en biedt een vredig toevluchtsoord in het hart van de chaos, terwijl het Oude Kwartier, een labyrint van zo’n 40 straten vol eclectische winkels, levendige markten, cafés en kraampjes met streetfood, het tegenovergestelde biedt. Voor digitale nomaden biedt Hanoi co-working spaces in overvloed, sterke, stabiele wifi-verbindingen en betaalbare woonopties (je kunt een fatsoenlijk appartement met een slaapkamer krijgen voor ongeveer 300 euro per maand). Bovendien is het eten er, zoals je zou verwachten in Vietnam, overvloedig. Bezoekers kunnen genieten van eindeloze schalen pho, bánh mì en verse loempia’s, terwijl de overvloed aan coffeeshops in de stad - traditioneel en westers - bijna allemaal geschikt zijn om te werken of te ontspannen. Hanoi is ook een fantastische uitvalsbasis voor verdere verkenning, met gemakkelijke toegang tot plaatsen als Halong Bay, Tam Coc en Sa Pa (hoewel deze bestemmingen niet zo geschikt zijn voor wie een betrouwbare internetverbinding nodig heeft). De populairste manier voor digital nomads om in Vietnam te verblijven is via het toeristenvisum voor een enkele reis van drie maanden. Met een multi-entry visum voor drie maanden (US$50) kunnen buitenlandse bezoekers Vietnam ook meerdere keren in- en uitreizen.

Chef’s Special

Op zoek naar reisinspiratie voor het komende jaar?

We vragen ons team van internationale chefs van Business Travellers wat ze op hun radar hebben staan.

BHUTAN

KHURSHEED MISTRY CONSULTING EDITOR, BUSINESS TRAVELLER INDIA

HET KONINKRIJK BHUTAN

heeft al lang mijn verbeelding gevangen en een felbegeerde plek op mijn reisbucketlist verdiend vanwege de prachtige landschappen, levendige cultuur, inherente spiritualiteit en toewijding aan duurzaamheid. Dit schitterende Himalaya-juweeltje belichaamt de rust van de oude wereld en staat bekend om zijn adembenemende bergen, weelderige valleien en serene kloosters. En niet te vergeten, de toewijding van het land aan het Bruto Nationaal Geluk zorgt ervoor dat bezoekers zijn unieke manier van leven kunnen waarderen.

Een van de meest fascinerende aspecten van Bhutan is de kleurrijke festivals, of tshechus, die het rijke erfgoed en de spiritualiteit van het land laten zien. De Paro Tshechu, die in de lente wordt gevierd, is bijzonder aantrekkelijk met zijn betoverende maskerdansen, traditionele muziek en de grote onthulling van de heilige thangka (zijdeschildering). De Bhutanese keuken en lokale smaken spreken mij ook aan. Ik kan niet wachten om het nationale gerecht, ema datshi, te proberen: een pittig gerecht met kaas en chili, naast andere heerlijke gerechten zoals momo’s en rode rijst.

CHRISTMAS ISLAND

NICK GOODYER REDACTEUR, BUSINESSTRAVELLERAZIË-PACIFIC

IK WORD AANGETROKKEN TOT AFGELEGEN

EILANDEN. Wat ik er zo leuk aan vind, is dat ze altijd een beetje eigenzinnig zijn en duidelijk anders dan de landen die ze bezitten. Christmas Island (de Indische Oceaan) is vooral beroemd om zijn jaarlijkse massale migratie van krabben, waardoor het een hit is bij David Attenborough en andere tv-natuuronderzoekers. Het is ook een toevluchtsoord voor zeevogels en de guano-afzettingen die zich in de loop van millennia hebben opgebouwd, hebben geresulteerd in een lucratieve fosfaatmijnbouw. Het duiken is spectaculair, zoals je zou verwachten in wateren zonder vervuiling, en de stranden zijn ook ongelooflijk - als er een auto op de baan geparkeerd staat, rijd je door en vind je er een verlaten. Niet dat er veel toeristen zijn - het eiland krijgt slechts ongeveer 3.000 bezoekers per jaar.

MOUNT EVEREST

TIJN KRAMER HOOFDREDACTEUR, BUSINESS TRAVELLER NEDERLAND

SOMS GENIET IK net zo veel van de voorpret van een reis als van het daadwerkelijk reizen. Een aankomend hoogtepunt is de jaarlijkse algemene vergadering van IATA, een korte maar krachtige bijeenkomst van luchtvaartleiders, die in juni in Delhi plaatsvindt. Ik zal de snelle ontwikkeling van Indiase luchtvaartmaatschappijen nauwlettend in de gaten houden. Waar Europa de grenzen van de groei lijkt te bereiken, lijkt de lucht boven India de grens te zijn - een verhaal dat schreeuwt om geschreven te worden (houd deze ruimte in de gaten!). En in de geest van het combineren van het nuttige met het aangename, zal het me de kans geven om eindelijk door te vliegen naar Kathmandu, Nepal - hopelijk mijn 132e bestemming - om een schilderachtige tour te maken op de Mount Everest. Over (hoogte) punten gesproken...!

KAZACHSTAN

IK HOUD ERVAN OM bestemmingen te verkennen en verborgen pareltjes te vinden. Ik ben in meer dan 60 landen geweest (tot nu toe!), maar er zijn altijd meer geweldige plekken om te ontdekken. In 2024 was Bosnië en Herzegovina een hoogtepunt voor mij, maar in 2025 wil ik meer van Centraal-Azië verkennen. Ik ging zeven jaar geleden wandelen in de Jyrgalanvallei in Kirgizië en het was een van de meest verbluffende, afgelegen plekken die ik ooit heb gezien. Kamperen in de wildernis bij de grens met Kazachstan is een ervaring die ik nooit meer zal vergeten, en nu wil ik graag de andere kant van het Trans-Ili Alatau-gebergte bezoeken, in Kazachstan. Ik voorspel dat Kazachstan een grote bestemming zal zijn voor 2025. Er is zoveel natuurlijke schoonheid in Almaty, van het Kolsai-meer tot het verzonken ‘bevroren bos’ bij het Kaindy-meer en het buitenaardse

Charyn Canyon National Park, dat het perfect is voor degenen die willen meedoen aan de burn-out-verslaan de trend van escapistische reizen in de natuur. Astrotoerisme is een andere trend die de regio kan accommoderen, met sterrenkijkliefhebbers die hun hart kunnen ophalen bij het Tien Shan Astronomical Observatory of het AssyTurgenplateau. De stad heeft ook genoeg te bieden voor cultuurliefhebbers - de tweede editie van de Triënnale van Sound Art and New Music gaat daar in oktober 2025 van start.

YI-HWA HANNA REDACTEUR, BUSINESS TRAVELLER MIDDEN-OOSTEN

ST MORITZ, ZWITZERLAND

MICHAEL MÖSER REDACTEUR, BUSINESS TRAVELLER DUITSLAND

ST. MORITZ IN DE WINTER. Er komen meteen beelden in me op van het elite sneeuwpolotoernooi op het bevroren meer, snelle bobsleetochten, dure sportwagens en dikke bontjassen.

Maar voor mij staat skiën in de Engadin bovenaan de lijst. Het pistegebied staat bekend als een van de beste die de wereld te bieden heeft.

Gelukkig voor mij kreeg ik een

uitnodiging van een oude vriend die in Bergell woont, op 45 minuten rijden ten zuiden van St. Moritz. Het is een oud stenen dorp waar de tijd lijkt te hebben stilgestaan - net als de bergdorpen op oude zwart-witte ansichtkaarten. Skidagen worden verheven door prachtige bergpanorama’s, perfecte pistes en eersteklas Zwitserse service. Toen ik

mijn skimaatje voor het laatst bezocht, skieden we aan beide kanten van de vallei van St. Moritz - van Piz Nair en Corviglia tot de hellingen van Corvatsch en de Diavolezza. In maart, wanneer de zonnestralen hun zachte kracht loslaten, maar de sneeuw nog steeds perfect poederachtig is, wordt skiën hier puur genieten en zijn alle zaken vergeten.

GOED OM TE WETEN

Op engadin.ch is er de “Sleep + Ski” aanbieding, waarbij je een skipas kunt krijgen voor slechts CHF47 per nacht in een van de 100 Engadin hotels.

‘Skidagen worden verhoogd door prachtige perfectebergpanorama’s, pistes en top Zwitserse service’’

BUCKET LIST

CUSCO, PERU

HANNAH BRANDLER DEPUTY EDITOR, BUSINESS TRAVELLER

ALS, NET ALS IK, Zuid-Amerika bovenaan je bucketlist staat, volg dan in de voetsporen van Paddingtons nieuwste avontuur en geef prioriteit aan een reis naar de Peruaanse stad Cusco in 2025. De hoofdstad van het Incarijk heeft veel te bieden aan reizigers van de 21e eeuw – de verering van Pachamama (Moeder Aarde) is een verheffende benadering van het leven in het huidige zorgwekkende klimaat. Omringd door besneeuwde bergtoppen en heilige Andeslanden ligt een historische

stad met anti-seismische Inca-ruïnes, Spaanse koloniale pleinen, levendige straatkunst en overvloedige kommen dikke ceviche - geen van de flinterdunne onzin die je bij dure imitators in het buitenland voorgeschoteld krijgt. Cusco staat vooral bekend als de toegangspoort tot Machu Picchu, bereikbaar via de avontuurlijke 42 kilometer lange Incaroute of het stijlvolle Belmond-treinalternatief. De Hiram Binghamtrein fungeert als de ultieme luxe transfer naar de mystieke Inca-citadel, schitterend

‘De trein fungeert als de ultieme luxe transfer naar de Incamystieke citadel’

met een beschaafde eetervaring, vintage interieurs en schilderachtige routes door de Peruaanse jungle - plus een openluchtplatform voor verbluffende fotoachtergronden. De bestemming is des te indrukwekkender, vooral wanneer de mist optrekt en de magische landen van Machu Picchu onthult. En maak je klaar voor een energieke retourreis per trein, waarbij een cocktailwagon afdaalt in dansen dankzij een liveband en (te) veel pisco sours...

LAS VEGAS

ERIC NEWILL REDACTEUR, BUSINESS TRAVELER US

LAS VEGAS IS AL LANG EEN pronkstuk voor de extravagant, maar blijft zichzelf overtreffen met steeds meer fantastische panden en attracties. Na onlangs zowel de Sphere te hebben gelanceerd –een futuristische ronde arena met een 16K-scherm als gevel - als het weelderige Fontainebleau hotel (met 67 verdiepingen het hoogste bewoonbare gebouw van de staat), verwacht de stad een nog gigantischer resort, LVXP, dat een drietal torens, een Wet ’n Wildwaterpark en een basketbalstadion

AMSTERDAM

met 18.000 zitplaatsen zal omvatten. Ondertussen verhuizen de Oakland A’s dit seizoen naar Las Vegas, waar ze in het nabijgelegen Summerlin spelen in afwachting van een koepelvormig stadion dat is ontworpen door de baanbrekende Deense architect Bjarke Ingels. Op het gebied van dineren heeft de bedenker van Yellowstone, Taylor Sheridan, Four Sixes Ranch Steakhouse geopend in het Wynn, een op Texas gebaseerd barbecueconcept dat het opneemt tegen een nieuwe vestiging van het iconische Peter Luger Steak House in Caesars Palace in New York.

EDEN HERBSTMAN MANAGING EDITOR, BUSINESS TRAVELER US

GRACHTEN IN DE SCHADUW VAN BOMEN, fietsvriendelijke paden en met tulpen overgoten velden hebben al jaren fantasieën over Amsterdam in mijn hoofd opgeroepen, en ik kan me geen beter moment bedenken om de Nederlandse hoofdstad te bezoeken dan in 2025 voor haar 750e verjaardag. De stad ziet er behoorlijk spectaculair uit voor zo’n leeftijd, met nieuwe hotels zoals Rosewood Amsterdam die hun stempel drukken. Ik ben van plan om tijd te besteden aan het verkennen van gerenommeerde instellingen zoals het Rijksmuseum, het Stedelijk Museum van Amsterdam en het Concertgebouw, waar in januari ‘Dutch Heritage: ode aan Thelonious Monk’ wordt gehouden, voordat ik op een riviercruise spring om de stad vanaf het water te verkennen.

‘Het is beladen met alle sprookjesachtige charme die toeristen zoeken in een Europese bestemming’

WROCŁAW, POLEN ALICE HENDERSON REDACTIONEEL MEDEWERKER, BUSINESS TRAVELLER

DRIJVEND OP 12 EILANDEN met kronkelende kanalen en een assortiment van 130 bruggen die niet onderdoen voor Venetië, Wrocław is beladen met alle sprookjesachtige charme die toeristen zoeken in een Europese bestemming. De schitterende wijk Cathedral Island was mijn favoriet - het is het oudste deel van de stad, met een gotische kathedraal en een vorstelijk kasteel, en is alleen toegankelijk via een stalen groene brug. Bij het vallen van de avond gloeien de kasseien en het kale metselwerk oranje door de hand van een lantaarnopsteker in 19e-eeuwse stijl die elke avond door de straten loopt. Een ander hoogtepunt is het verkennen van de Universiteit van Wrocław: parelmoeren barokke zuilen en pastelkleurige fresco’s, en een uitstekend uitkijkpunt om de stad vanaf te bekijken. Zoek tijdens het dwalen door de stad naar kleine kabouterbeelden rond het trottoir. Wat begon als een vreedzaam protest tegen het Sovjetregime in de jaren 80, is uitgegroeid tot een eigenzinnige attractie voor bezoekers - de beurshandelaar-kabouter is een mustsee. Wrocław voldoet aan alle eisen voor reizigers in 2025 die op zoek zijn naar bestemmingen buiten de gebaande paden.

Bas Gerressen aan de rand van de vroegere heide, tegenwoordig landbouwgrond, waar ruim 100 jaar geleden de allereerste gemotoriseerde vlucht in Nederland plaatsvond.

“Misschien heb ik na 25 jaar KLM een té blauwe bril op”

Waarom we afspreken met Bas Gerressen om naar aanleiding van zijn 25-jarig jubileum bij KLM te praten over de airline en de luchtvaart in het algemeen in een steakhouse net buiten Ede aan de rand van de Veluwe? Het is historische grond. Niet alleen omdat Gerressen zelf in Ede is opgegroeid, maar ook omdat er de allereerste gemotoriseerde vlucht van Nederland plaatsvond.

Gerressen is al jarenlang directeur van KLM

Nederland, Senior Vice President Benelux, Dutch Caribbean & Surinam, allemaal onderdeel van KLM dat sinds 2004 onderdeel is van de Air France-KLM Group. Ondanks dat hij in Ede is geboren en getogen, vlakbij treinstation Ede-Wageningen, en er woonde tot hij in Delft ging studeren, was de historische grond voor Bas onbekend. ‘Jij was de eerste die me dat vertelde. Ik heb er laatst meer informatie over opgezocht en het Vliegkamp Ede was het eerste stuk landingsbaan in Nederland waar vandaan de eerste gemotoriseerde vlucht in Nederland plaatsvond door Jan Hilgers.’

Tijdens een lunch in het steakhouse en wandeling naar de plek waar ooit die eerste gemotoriseerde vlucht vertrok, praten we bij.

Droomde je er destijds van om bij KLM of in de luchtvaart aan de slag te gaan?

‘Ik heb als jongen wel een fase gehad dat ik piloot wilde worden. Ik heb zelfs nog meerdere tekeningen gemaakt met keurige KLM-vliegtuigen, met logo en alles erop en eraan. In mijn jeugd heb ik ook een keer een rondleiding gehad op Schiphol. We stonden er onder landende vliegtuigen, dat maakte diepe indruk, maar het duurde tot mijn zeventiende dat ik voor het eerst vloog.’

Uiteindelijk ben je bij KLM terechtgekomen. In welke landen heb je voor KLM gewerkt?

‘In Dubai in de Verenigde Arabische Emiraten, in Beijing in China en in Atlanta in de USA.’

Is Amerika meer luchtvaart-minded dan Nederland?

‘Nou, dat weet ik niet. KLM is natuurlijk de oudste luchtvaartmaatschappij ter wereld met

Vliegpark Ede

Op 29 juli 1910 schreef Jan Hilgers geschiedenis door als eerste Nederlander een gemotoriseerde vlucht te maken boven eigen bodem met zijn Blériot XI. Deze pioniersvlucht vond plaats in de Gelderse plaats Ede, vanaf de Doesburgerheide (tegenwoordig weiland, red.). Hilgers’ prestatie markeerde het begin van de Nederlandse luchtvaart.

De kranten stonden in het jaar 1910 vol met artikelen over de opkomende luchtvaart in Nederland. Ruim negen jaar voordat KLM werd opgericht, was het bijna een wedstrijd wie er in Nederland als eerste met een gemotoriseerd vliegtuig wist te vliegen. In het Rotterdamsch Nieuwsblad van 31 augustus 1910 een prachtig artikel geschreven door W. Pottum over het vliegveld, Hilgers en de ontwikkelingen.

‘Als ik u ga beschrijven in zeer korte trekken Het Fraaiste

Vliegpark van Europa, denk dan niet dat ik u voer naar Frankrijk, de bakermat der luchtscheepvaart, ‘t vaderland der Montgolfiers, der Nadars en van zoovele andere helden, pioniers der wolkgewesten. Evenmin voer ik u naar Duitschland, ‘t groote rijk, waarvan de toekomst in de lucht ligt, nog minder steken wii de Noordzee over, naar Engeland, waar met koortsachtigen ijver bestuurbare ballons en vliegmachines worden geconstrueerd op last der legerautoriteiten. Neen — wij blijven doodgemoedereerd in ons eigen land — we koopen een retourtje of liever een vacantiekaart naar Ede.’

bijvoorbeeld de eerste trans-Atlantische vlucht naar New York. We hebben ook gevierd dat we 90 jaar op Curaçao vliegen. Vroeger duurde dat gewoon zeven, acht dagen met verschillende tussenlandingen om in Curaçao te landen met 26.000 brieven en poststukken voor familieleden. Dat was wel heel bijzonder. De Amerikanen hebben een rijke geschiedenis in vliegen, maar Nederland ook.’

Wat vind je van de kritiek op vliegen?

‘Het is heel gemakkelijk om te roepen dat we minder moeten vliegen, maar er zijn zoveel verschillende redenen om te vliegen. Er reizen heel veel mensen per vliegtuig die écht niet zo graag met het vliegtuig willen, maar gewoonweg niet anders kunnen dan met het vliegtuig reizen voor hun werk of voor bezoek aan hun familie. Nederland is een handelsland, dan ga je toch niet zeggen dat men zich niet te gelde mag maken in het buitenland? In Nederland wordt er al snel naar KLM gekeken, want wij zijn de grootste partij. Ik denk dat we dat moeten accepteren, want dat zal altijd zo blijven. KLM is net als het Nederlands Elftal. Iedereen heeft er een mening over.’

Rijd je in een elektrische auto?

‘Zeker, volledig elektrisch. Daar ben ik nog steeds blij mee. Maar mijn vrouw liet me laatst overigens wel een podcast horen over Nieuw-Caledonië, dat is oud-Frans grondgebied. Daar komt veel nikkel vandaan voor batterijen van elektrische auto’s. In die podcast ging het erover dat het mijnen van nikkel ook grote impact heeft op het milieu. Eerst hadden we steenkool, toen olie en nu putten we

Jan Hilgers bereidt vlucht voor (1910).

FOTO: Vereniging Oud Ede.

Een monument, het enige dat herinnert aan de allereerste gemotoriseerde vlucht.

nieuwe grondstoffen uit, zoals fosfaat en nikkel. Dat heeft ook weer een klimaateffect.’

Iets totaal anders. Waarom is er gekozen voor Georgetown (Guyana) als nieuwe bestemming?

‘Wij kijken altijd naar traffic flows en denken dat Georgetown potentie heeft. Zeker ook door de oliebedrijven die er actief zijn. We hebben natuurlijk al mensen in Suriname zitten die Guyana als werkgebied hebben en er is veel contact met de ambassade. We weten dat er al British Airways-vluchten naar Guyana gaan. Het balletje is beginnen te rollen. Uiteindelijk heeft onze netwerkafdeling heel veel data en leggen zij de bestemming voor.’

Je noemde Suriname. Ik denk dan onder meer aan de mensen die klagen over te hoge ticketprijzen.

‘Wereldwijd worden vliegtickets een stuk duurder.’

Maar over de ticketprijzen voor vluchten naar Suriname wordt al geklaagd zolang ik mij kan herinneren.

‘Veel vervoer naar Suriname is VFR’s, visiting friends and relatives. Er is beperkt zakelijk vervoer. Vliegtickets zijn inderdaad niet goedkoop en wij zijn een commercieel bedrijf. Als de brandstofprijzen stijgen, evenals alle andere kosten, dan kunnen we niet anders dan de ticketprijzen verhogen. Als je het vergelijkt met andere bestemmingen, doen we op Suriname niks anders. Het is vraag en aanbod. We krijgen ook weleens klachten over de prijzen van de

vliegtickets naar Curaçao in de week voor kerst. Dan willen er heel veel studenten vanuit Nederland naar Curaçao en die hebben niet heel veel te besteden, maar dat is net de duurste week. Dan zeggen wij altijd: ga een weekje later of een weekje eerder, dan bespaar je heel veel geld. De klacht vanuit de studenten is heel begrijpelijk, maar dat is hoe het werkt. Tenzij wij zeggen: we gaan op marge inleveren, maar helaas zijn marges in de luchtvaart niet hoog genoeg om dat te doen.’

Ik zie klimaatcritici actievoeren tegen bedrijven die samenwerken met fossiele bedrijven, zoals KLM. Het Rijksmuseum, sportclubs, ING, enzovoorts. Klimaatgroepen voerden bijvoorbeeld ook actie tijdens de KLM Urban Trail Series waar jullie mee zijn gestopt. Hoe zit dat?

‘Dat we met de Urban Trail Series zijn gestopt, was een commerciële afweging. We haalden er niet voldoende uit, vonden wij. Het concept was ontzettend leuk, maar er zat geen groei in. Op een gegeven moment hebben we een afweging gemaakt, omdat we er ook aardig wat kosten aan hadden. We hebben het met veel plezier gedaan. Misschien dat we het ooit weer opstarten, maar dat we ermee gestopt zijn heeft niet te maken met klimaatgroeperingen die er tegen hebben geprotesteerd.’

Ben je zelf een hardloper?

‘Ja, niet heel extreem. Ik loop om gezond te blijven, niet om marathons te gaan rennen.’

Hoe vind jij het dat groeperingen protesteren tegen bedrijven als KLM?

‘Het hoort bij deze tijd, dus we hebben daarmee te dealen. Ik kan er van alles van vinden, maar het gebeurt. Ik ben er overigens helemaal niet tegen wanneer iemand met een spandoek ergens tegen wil protesteren.’

Heb je zelf al eens ergens tegen geprotesteerd?

‘Nee, ik ben niet zo’n protesteerder. Maar het mag en ik vind het oké, alleen het wordt wel vervelend als er inbreuk wordt gedaan op de veiligheid of als onze klanten worden lastiggevallen. Dat vind ik wel heel vervelend.’

Vlieg je zelf graag eigenlijk?

‘Het is een vervoermiddel voor mij. Ik ben niet iemand die extra geniet van het vliegen zelf.’

Waar in het vliegtuig zit je, buiten de Business Class, het liefst? Gangpad of raam? En wat is

Verhagen

eigenlijk de beste plek om te zitten?

‘Ik heb er nog geen algoritme op losgelaten wat in Economy de beste stoel is in het vliegtuig. In Business heb je tegenwoordig overigens altijd gangpad, in ieder geval op de lange afstandsvluchten. Maar waar ik het liefst zit in Economy? Ik ben iemand die het liefst aan het raam zit. Ik ben niet iemand die continu opstaat. Helemaal tijdens een nachtvlucht is het fijner om niet steeds op te hoeven staan voor mensen die naar het toilet moeten. Dus, aan het raam, net voor de vleugel.’

Zijn de ‘favoriete’ stoelen ook duurder?

‘Goed idee, Arjen!’

Ja, we lachen erom, maar het is natuurlijk geen gek idee om voor de fijnste stoelen meer te vragen.

‘Door technologie kan je straks veel beter zien welke plekken populair zijn en wat de prijzen zijn. Door verbeterde technologie kunnen we ook met een veel beter gepersonaliseerd aanbod komen. Maar je moet de tickets nog wel kunnen blijven verkopen, dus het moet aansluiten bij de behoefte van de klant.’

Blijft vliegen betaalbaar?

‘Er wordt weleens gezegd dat er meer belasting op vliegtickets moet worden gevraagd, maar de grootste kostenposten van vliegtickets zijn al belastingen. Denk aan luchthavenbelasting in Nederland, maar ook aan de luchthavenbelasting van de bestemming, havengelden en allerlei andere (veiligheids)toeslagen. Ze weten voor alles wel een toeslag te bedenken. De kosten lopen op en zullen nooit omlaag gaan. Ook de luchthavenvelden gaan omhoog en niet omlaag. Net als het onderhoud aan de motoren en alle andere onderdelen van onze nieuwe toestellen.’

Social media is dé plek voor de reiziger om te klagen. Hoe zie jij dat?

‘Achteraf had het zijn charme, het avontuurlijke

dat je (in bijvoorbeeld mijn studententijd) nog niet wist wat er gebeurde en waarom als er iets aan de hand was. Dat het af en toe misgaat, dat je creatief moet zijn met een nieuwe oplossing. Tegenwoordig wordt er veel sneller geklaagd als iets bij wijze van spreken één minuut anders gaat dan men verwacht, mede door het gebruik van social media.’

Je werkt 25 jaar bij KLM. Waar zou je nog eens willen werken?

‘Vooropgesteld, ik vind het nog steeds heel erg leuk bij KLM, dus ik blijf. Ik denk dat ik wel het beste pas bij een groot bedrijf. Daarnaast ben ik pragmatisch. Dus ik wil werken met een product dat ik begrijp, dat ik kan zien, dat tastbaar is, dat ik goed kan uitleggen. Dus dat kan ook Ahold of Heineken zijn. Ik heb in het begin van mijn carrière bij KLM in de retail gewerkt. Ik was verantwoordelijk voor de tax free shops op Schiphol waar 200 mensen werkten. De drank- en tabakswinkels op Schiphol waren in die tijd ook van KLM. Uiteindelijk is het alweer een aantal jaar geleden verkocht, want drank en tabak zijn geen coreproducten van KLM.’

Waarom vind je managen zo leuk?

‘Het is niet zo dat ik altijd heb gezegd dat ik manager wil worden, maar ik vind met mensen samenwerken heel leuk, samen de boel verbeteren. Natuurlijk zitten er soms ook onaangename dingen aan het zijn van een manager en het is niet elke dag een en al gezelligheid. Maar iemand moet het doen en ik vind het leuk, dus waarom dan niet ik?’

Verwacht jij dat het ooit helemaal opgaat in Air FranceKLM?

‘Air France-KLM ziet KLM als een enorm krachtig merk. Net zoals we ook Transavia hebben als merk en natuurlijk Air France. Het zou heel veel waarde vernietigen als je KLM overschildert in Air France. KLM is als merk zo sterk, maar misschien heb ik na 25 jaar een té blauwe bril op.’

Voor de Blériot Jan Hilgers, mechaniciën

en schrijnwerker Van de Poel (1911). FOTO: Vereniging Oud Ede.

Carley’s vliegtuigfabriek, tevens vliegschool (1912). FOTO: Vereniging Oud Ede.

Mövenpick Hotel Brussel Airport

Zwitserse klasse met Belgische flair

Het Mövenpick Hotel Brussel Airport is een flagship hotel van Mövenpick in België. Het hotel is gevestigd bij Brussels Airport en heeft 103 kamers, met plannen om uit te breiden naar 220 kamers en daarnaast zeer geliefde parkeermogelijkheden, ook voor niet-gasten. We spreken met General manager Bregt Pillen.

MÖVENPICK HOTEL BRUSSEL AIRPORT is alles wat je mag verwachten van de Zwitserse naamgever, maar wel met een duidelijke eigen signatuur. ‘Het is een franchise hotel van Accor maar de management company is Belgian Coast & City Hotels, gebaseerd in Brugge. We zijn geopend in december 2024 met 103 kamers. In september doen we er daar nog 50 bij. En ik denk ongeveer binnen twee jaar nog 70 kamers, inclusief tien vergaderzalen’ aldus Pillen. Direct na opening heeft het hotel een duidelijke filosofie, een die net wat anders is dan veel andere airporthotels. ‘Het concept van het hotel dat doorgetrokken wordt in de kamer is surrealisme. We bieden geen klassieke hotelkamer maar net iets meer dan dat. Dat surrealisme vertaalt zich ook naar de gevel. Aan de gevel, in de betonnen façade, heb je als het ware betonnen luikjes, alsof er iemand zijn gordijntje opendoet. Dat thema reflecteert ook terug in de drie type kamers. De standaardkamer, de junior suite en de executive junior suite. Alle kamers hebben dezelfde kwaliteit met faciliteiten zoals minibar,

safe, premium hotel accessoires, Netflix, waterketel, USB-poorten en een espresso machine met Mövenpick koffie.’

Uitzicht

Een ander opmerkelijk aspect is de lobby. Die ligt op de achtste verdieping, in zekere zin het hart van het hotel. Met bovenal een prachtig uitzicht op de landingsbanen van Zaventem. ‘Een fantastisch uitzicht voor gasten en andere bezoekers. Hier is niet alleen de ontvangst maar ook ons restaurant en een van de twee hotelbars.’ Zoals bekend bij de keten serveert het restaurant standaard de bekende Mövenpick gerechten (inderdaad, ook het beroemde ijs). Maar ook hier toch weer die surreële touch met culinaire Belgische invloeden. ‘De ‘Belgische’ kaart is volledig ontwikkeld door een bekende chef uit Zaventem, Roland Debuyst. Het is een typisch Belgische kaart, maar met net ietsje meer. Je hebt een vol-au-vent, maar die is van een Mechelse koekoek met een krokantje. Ook de klassieke kaaskroket of een

Vlaamse stoverij en dat allemaal met zicht op voorbijkomende vliegtuigen op de tarmac. ‘

Een goede selectie aan Belgisch bier ontbreekt hier niet. Zeer bijzonder is de hele uitgebreide wijnkaart met ook hier steeds een link naar België. ‘Belgische wijnen zijn op en top prachtige producten. We hebben heel veel wijnen van wijndomeinen van Belgische families. Dus je zit op de achtste erg fraai. Maar we hebben nog een tweede bar: we zitten natuurlijk op een airport, dus het gaat 24 uur door. De gasten kunnen ook om twee uur s’ nachts een pintje drinken.’ Verder kent het hotel een fitnessruimte met apparaten van Techno Gym, een hammam, sauna en een relaxruimte. Het hotel biedt ook 24/7 room service en een gratis shuttlebus naar de luchthaven die iedere twintig minuten vertrekt. In het hotel zijn de vertrek- en aankomsturen op de borden te raadplegen.

Uiteraard doet het Mövenpick Hotel Brussel Airport ook haar duurzame inspanningen. ‘Jazeker. Het hotel doet mee aan het Green Globe-programma van Mövenpick, wat betekent dat het hotel zich inzet voor ecologische duurzaamheid. Het hotel gebruikt bijvoorbeeld warmtepompen, regenwater en zonnepanelen om de impact op het milieu te verminderen. Ook wordt er geen single-use plastic gebruikt in het hotel om maar twee voorbeelden te noemen.’

Parking21, ook voor niet-hotelgasten

Toch is het Mövenpick Hotel Brussels Airport vrij letterlijk meer dan een hotel. Het heeft een zeer ruime parking, op een airport die niet heel erg goed in haar parkeerruimte zit. Ook ideaal voor de Nederlandse zakenreizigers die vertrekken vanaf de airport. ‘Het is erg makkelijk. Het hotel heeft een grote parking met 198 parkeerplaatsen en 59 laadpalen voor elektrische voertuigen. De parking, genaamd Parking21, is ook toegankelijk voor niet-hotelgasten, biedt veilig onderdak voor je wagen via onder andere een speedgate en de mogelijkheid om vooraf te reserveren. Je parkeert, je komt als je tijd hebt nog naar de achtste verdieping om te wachten op je vlucht, al dan niet met een drankje, of je gaat meteen door met de gratis shuttlebus. Sommige parkingplaatsen vragen je om je sleutels achter te laten. Dat hoeft hier niet. We noemen het concept ‘park, sleep and fly’.

Mövenpick hotel Brussels Airport www.movenpickbrusselsairport.be

BOVEN

Bregt Pillen

HET BESTE VAN HET BESTE

Ontdek de winnaars van de Business Traveller Awards 2024

ELK JAAR nodigen onze collega’s in het Verenigd Koninkrijk hun rondreizende

lezers uit om hun stem uit te brengen in de Business Traveller Awards om te bepalen wie de

beste reiservaringen heeft geleverd.

De resultaten worden geteld en geverifieerd door een onafhankelijk onderzoeksbureau en bieden een waarheidsgetrouwe weerspiegeling van de mening

van klanten, waardoor ze een belangrijke benchmark zijn in de sector, al bijna 40 jaar. Onlangs werden de resultaten bekendgemaakt bij The Steel Yard in de City of London.

BESTE HOTELS

De beste accommodatie voor drukke zakenreizigers die op zoek zijn naar comfortabele bedden en superieure service

BESTE HOTELLOYALITEITSPROGRAMMA

1. Hilton Honors

2. Marriott Bonvoy

3. IHG One Rewards

4. ALL - Accor Live Limitless

4. Marriott Executive Apartments

BESTE ONAFHANKELIJKE HOTELMERK

1. Small Luxury Hotels of the World

2. The Langham Hotels & Resorts

3. citizenM

4. The Doyle Collection

BESTE LUCHTHAVENHOTEL

1. Sofitel London Heathrow

2. Crowne Plaza Changi

Airport, Singapore

3. Hilton Munich Airport

4. Hilton London Heathrow Airport Hotel

BESTE ZAKELIJKE

HOTELMERK WERELDWIJD

1. InterContinental Hotels & Resorts

2. Hilton Hotels & Resorts

3. Shangri-La Hotels and Resorts

4. Marriott Hotels

5. Four Seasons Hotels and Resorts

BESTE ZAKENHOTELMERK IN EUROPA

1. Hilton Hotels & Resorts

2. InterContinental Hotels & Resorts

3. Radisson Blu

4. NH Hotels & Resorts

BESTE ZAKENHOTELMERK IN NOORD-AMERIKA

1. JW Marriott

2. Hilton Hotels & Resorts

3. Marriott Hotels

4. InterContinental Hotels & Resorts

BESTE ZAKENHOTELMERK IN HET MIDDEN-OOSTEN

1. Rotana Hotels & Resorts

2. Jumeirah

3. Kempinski Hotels

4. InterContinental Hotels & Resorts

BESTE ZAKENHOTELMERK IN AZIË-PACIFIC

1. Shangri-La Hotels and Resorts

2. Mandarin Oriental

3. Pan Pacific Hotels and Resorts

4. The Peninsula Hotels

BESTE BUDGET HOTELMERK

1. Premier Inn

2. Holiday Inn Express

3. ibis

4. Holiday Inn

BESTE LUXE HOTELMERK

1. Four Seasons Hotels and Resorts

2. InterContinental Hotels & Resorts

3. Mandarin Oriental

4. Conrad Hotels & Resorts

VERRE OOSTEN

Shangri-La Hotels and Resorts in de prijzen...

BESTE AIRLINES

AMERIKA EN ALLIANTIE

Delta Air Lines wint beste Amerikaanse airline (boven); oneworld wint beste alliantie.

BESTE AIRLINE AFRIKA

1. Ethiopian Airlines

2. Royal Air Maroc

3. Kenya Airways

BESTE LUCHTVAARTMAATSCHAPPIJALLIANTIE

1. oneworld

2. Star Alliance

3. SkyTeam

BESTE LOW-COST MAATSCHAPPIJ

1. easyJet

2. AirAsia

3. IndiGo

4. Wizz Air

BESTE AIRLINE NOORD-AMERIKA

1. Delta Air Lines

2. United Airlines

3. American Airlines

4. JetBlue

BESTE AZIATISCHE LUCHTVAARTMAATSCHAPPIJ

1. Singapore Airlines

2. Cathay Pacific

3. Japan Airlines

4. Korean Air

BESTE MIDDEN-OOSTEN LUCHTVAARTMAATSCHAPPIJ

1. Qatar Airways

2. Emirates

3. Etihad Airways

4. Saudia

4. South African Airways

BESTE LUCHTHAVENLOUNGE

1. British Airways Concorde Room, London Heathrow T5

2. Virgin Atlantic Clubhouse, London Heathrow T3

3. Cathay Pacific The Pier

First Class Lounge, Hong Kong International Airport

4. Cathay Pacific First Class Lounge, London Heathrow T3

BESTE ETEN & DRINKEN AAN BOORD

1. Qatar Airways

2. Singapore Airlines

3. Emirates

4. Virgin Atlantic

BESTE ENTERTAINMENT AAN BOORD

1. Emirates

2. Qatar Airways

3. Virgin Atlantic 4. Cathay Pacific

LOUNGE British Airways Concorde Room op Heathrow is de beste Airport Lounge

AIRPORT Singapore Changi de verwachte winnaar

CATEGORIE

BESTE LUCHTHAVEN

Hubs over de hele wereld zien hun vele inspanningen om service te verbeteren beloond worden....

BESTE LUCHTHAVEN

TER WERELD

1. Singapore Changi Airport

2. Heathrow Airport, London

3. Hamad International Airport, Doha

4. Dubai International Luchthaven

5. Hong Kong International Airport

BESTE LUCHTHAVEN

OM TE WINKELEN

1. Heathrow Airport, Londen

2. Singapore Changi Airport

3. Dubai International Airport

4. Hamad International Airport, Doha

BESTE LUCHTHAVEN IN EUROPA

1. Heathrow Airport, Londen

2. Amsterdam Airport Schiphol

3. Zurich Airport

4. Munich Airport

BESTE LUCHTHAVEN IN NOORD-AMERIKA

1. JFK International Airport, New York

2. Los Angeles International Airport

3. Chicago O’Hare

International Airport

4. Dallas Fort Worth International Airport

BESTE LUCHTHAVEN IN AZIË-PACIFIC

1. Singapore Changi Airport

2. Hong Kong

International Airport

3. Tokyo Haneda Airport

4. Suvarnabhumi Airport, Bangkok

BESTE LUCHTHAVEN IN HET MIDDEN-OOSTEN

1. Hamad International Airport, Doha

2. Dubai International Airport

3. Abu Dhabi International Airport

4. Muscat International Airport

DOHA DOET HET GOED

HOW CAN I BALANCE TRAVEL AND SUSTAINABILITY?

Sustainable Aviation Fuel (SAF) is a good answer

With Sustainable Aviation Fuel (SAF), you can offer your customers a genuine alternative to fossil fuels. Travelers can reduce the calculated individual flight-related CO₂ emissions of their flights by up to 80% and take off with peace of mind

To accommodate your customers’ travel needs, we offer a range of options to help you provide them with targeted solutions. The SAF purchased by your customers is used in addition to the mandatory SAF blends.

How does it work?

Depending on the traveler’s requirements, at the time of booking, you can recommend different ways to reduce their calculated individual flight-related CO₂ emissions, to offset them, or to combine both options.

A good fare option in this case would be our innovative Green Fares: For flights within Europe, 20% of the calculated individual

flight-related CO₂ emissions are reduced by using Sustainable Aviation Fuels (SAF) and the remaining 80% of CO₂ emissions are offset to the same extent by contributions to high-quality climate protection projects. Green Fares can also be booked on almost all intercontinental flights operated by the Lufthansa Group airlines. The ratio of SAF to climate protection projects is 10:90.

Your customers also have the option to choose an individual package tailored to their personal approach to more sustainable flying. At various touchpoints, the Lufthansa Group hub airlines enable customers to choose from a range of packages. These packages combine the reduction of calculated individual flightrelated CO₂ emissions through the use of SAF with the offsetting of remaining CO₂ emissions through contributions to high-quality climate protection projects. These options are available when booking via the respective airline’s website, under “Manage My Booking”, or on-board through selected FlyNet® portals, and even after the flight.

Learn more about SAF now at: business.lufthansagroup.com/de/en/about-us/sustainability

SKI LUXE

Van de Pacific Northwest tot de poederachtige

hellingen in Hokkaido, skigebieden voegen nieuwe infrastructuur en luxe voorzieningen toe voor een exclusief winterseizoen. Of u nu los gaat met een week in Whistler of een dagje op de pistes in de Alpen wilt blijven, hier vindt u de beste skimogelijkheden.

TOP PISTES

1CANADA 2

Voor een robuuste vakantie draait het allemaal om Whistler. Er zijn talloze verbeteringen op de berg, zoals ultra moderne stoeltjesliften en de nieuwe Corona Mountaintop Lodge, maar het zijn de dorpsupdates die Canada’s grootste resort tot een bestemming voor skiërs en niet-skiërs blijven maken. Dit seizoen geopend: een geweldige kaas- en wijnleverancier, Flute & Fromage, voor al uw snackbehoeften; een winkel van 100 % Arabica, het favoriete Japanse koffiemerk; en, in het Four Seasons Resort Whistler, The Library by The Macallan, een pop-up cocktailbar met zeldzame bottelingen van de luxe Schotse distilleerderij. Het allergrootste nieuws? In februari werden de Invictus Games Vancouver Whistler 2025 gehouden, inclusief de eerste wintersportevenementen voor gewonde veteranen.

VERENIGDE STATEN GEHEIME

Het mooie aan de Pacific Northwest is hoe snel je van zeeniveau in het centrum van Seattle naar je laarzen in de sneeuw op Crystal Mountain kunt gaan (ongeveer twee uur, om precies te zijn). Onlangs is de gloednieuwe Mountain Commons lodge geopend, met 2.300 m² aan voorzieningen, eten en drinken en een uitgebreid terras om tussen de afdalingen door van de zon aan de westkust te genieten. De Northern Rockies blijven ondertussen het kloppende hart van het skiën in het Amerikaanse Westen - en weinig resorts kunnen concurreren met Deer Valley in Utah. Het resort heeft dit seizoen meer dan 300 nieuwe skibare acres onthuld (van de 1.497 hectare die nog komen gaan), drie stoeltjesliften, een handvol skipistes en 500 parkeerplaatsen voor dagskiërs. Het nieuwe East Village biedt een scala aan voorzieningen, waaronder een verhuurwinkel en skiopslag. In Colorado blijft Vail Valley een solide bestemming voor fijnproevers. In Beaver Creek organiseert The Ritz-Carlton, het kenmerkende restaurant van Bachelor Gulch, WYLD –aanbevolen door de Michelingids - een reeks wijnmakerdiners met prestigieuze wijnboeren, waaronder Joseph Phelps en een champagnediner met Moët Hennessy. Het historische Anderson’s Cabin lanceert dit seizoen een raclette-ervaring en een nieuw concept, Tavernetta van Frasca Hospitality, brengt Italiaanse Alpengerechten naar het Four Seasons Resort and Residences Vail. Voor iets ingetogeners kunt u terecht bij Sun Valley in Idaho. In de jaren 40 en 50 was het een schuilplaats voor beroemdheden als Ernest Hemingway en Marilyn Monroe. Tegenwoordig is het een paradijs voor skiërs en zal het in maart de Audi FIS Ski World Cup-finale organiseren.

HOOFDFOTO Indrukwekkende afdalingen op Crystal Mountain LINKS

Uitzicht over Whistler ONDER

Charmante scènes in Airelles Val d’Isère OPENING SPREAD

Kale Berg, Sun Valley, Idaho

FRANKRIJK

Dat ‘je ne sais quoi’ van de après-ski-ervaring, of in het kenmerkende PeruaansJapanse fusionrestaurant van chef-kok Nobu Matsuhisa. Deze winter blijft Val d’Isère opwarmen met de opening van Experimental Chalet, van dezelfde groep achter hotels als Cowley Manor in de Cotswolds en het Grand

Pigalle in Parijs. De kleurrijke kamers zijn een oefening in speelse luxe en de hotelbar - een nieuwe vestiging van de iconische Experimental Cocktail Club in Parijs - zal ongetwijfeld de favoriete plek van de stad zijn voor een slaapmutsje en om de hele nacht te dansen.

STYLE

GEKLEED OM TE CHILLEN

COOLE STUKKEN VOOR HET SEIZOEN

Louis Vuitton

Deze helm maakt deel uit van de nieuwe LV Ski collectie en heeft een vooruitstrevend schaalontwerp. 2100 euro, louisvuitton.com

Bogner

Het Jadon Hybrid jack heeft een opstaande kraag en een gewatteerde colour-block voorkant. 540 euro, bogner.com

Ferragamo

Deze laarzen met lug-zool zijn chic versierd met Ferragamo’s iconische Gancini detail. 1350 euro, ferragamo.com

Dior x Lewis Hamilton

Deze bril is ontworpen voor alle gezichtsvormen en biedt verstelbare ventilatie. 950 euro, dior.com

JAPAN

Een skivakantie plannen naar Niseko Village, dat door sommigen “de Aspen van het Oosten” wordt genoemd, is de ideale plek om te boeken. Zeventig pistes, in totaal 887 hectare skimogelijkheden en een werkelijk verbluffende vulkaankrater op de top maken dit een van Japans (zo niet ‘s werelds) meest unieke rijervaringen. En dankzij de toestroom van internationaal toerisme in

de afgelopen jaren, lijkt het erop dat de hotelscene van het dorp eindelijk aan het bijkomen is. Vaste bezoekers zweren bij het omakaserestaurant en de populaire spa in Higashiyama, een Ritz-Carlton Reserve, en dit seizoen zal ook de lancering van Nikko Style, het tweede lifestylehotel van het land van het Japanse Okura Nikko Hotels, markeren. Er zullen 234 kamers en suites zijn, elk

met grote ramen van waaruit u het adembenemende uitzicht op de bergen kunt bewonderen. Boek de Nikko Style Suite op het dak, die een eigen privé-onsen heeft. Plan uw bezoek in maart om het eerste Snow Machine Festival te bezoeken: vier dagen après-ski feesten met wereldberoemde dj’s, waaronder A-Trak en Horse Meat Disco.

BOVEN

Piekscènes in Niseko

BOVEN RECHTS

De Dolomieten is een jaarlijks terugkerende favoriet

RECHTS

Sneeuwpolo in St Moritz, Zwitserland

ITALIË

De Alpen beslaan een enorm gebied in het hart van Europa, maar goed geïnformeerde reizigers richten dit seizoen specifiek hun blik op de Dolomieten in het noordoosten Italië, waar fantastische gerechten en warme gastvrijheid zorgen voor een van de meest aangename skibestemmingen ter wereld. Nieuwe liften in het hele gebied betekenen infrastructuur-updates in enkele van de meest geliefde resorts van Italië, waaronder Carezza, Alta Badia en Arabba. Er is ook een indrukwekkende nieuwe gondel met tien zitplaatsen in San Martino di Castrozza. Als luxe van topklasse meer uw ding is, zal het wellnessgerichte hotel Forestis - gevestigd in een voormalig tuberculosesanatorium - volgende maand een over-the-top accommodatie lanceren: de Villa. Oorspronkelijk gebouwd door de Oostenrijkse monarchie meer dan 100 jaar geleden, biedt de Villa vijf slaapkamers, een volledig uitgeruste keuken gevuld met uw voorkeuren, 24-uurs butlerservice en vipconciërgetoegang.

En alsof dit allemaal nog niet aantrekkelijk genoeg is, wordt er voorspeld dat de Dolomieten zullen dit jaar een La Niña-winter meemaken. Dat betekent dat er eerder in het seizoen sneeuw valt en dat het overal bovengemiddeld is, en dat de temperaturen kouder zijn –wat zorgt voor een bijzonder hoogwaardige, poederige winter.

ZWITSERLAND

Er is absoluut niets om neutraal over te zijn als het gaat om Zwitsers skiën. Als u op zoek bent naar geld, is er geen plek zo glamoureus als St. Moritz, waar dit seizoen de Grande Dame Badrutt’s Palace haar nieuwe Serlas Wing zal debuteren. Deze 25 nieuwe gastenkamers liggen aan de overkant van de straat van het hoofdgebouw en zijn voorzien van meubilair van B&B Italia en stoffen van Loro Piana. Boek voor het 40-jarig jubileum van het wereldberoemde Snow Polo

St Moritz (24-26 januari), dat luxe sponsors als Flexjet, Mackage en Perrier-Jouët aantrekt voor ‘s werelds enige polotoernooi dat op een bevroren meer wordt gespeeld.

Dat wil niet zeggen dat er in Zwitserland geen meer ingetogen ervaringen te vinden zijn. In Grindelwald zijn de hellingen misschien tammer, maar dat geldt ook voor de drukte. Met slechts 28 kamers richt het charmante Hotel Glacier zich op een minder eerbiedige benadering van gastvrijheid (maar heeft nog steeds een kenmerkend restaurant met 16 felbegeerde GaultMillaupunten). De eigenaarsgroep opent dit seizoen een zusterhotel Grindel Lodge, dat een verblijf in bedand-breakfast-stijl biedt en pretentieloze kamers met een vleugje Japanse esthetiek. Het is een totaal andere, verfrissende kijk op het Zwitserse berghotel. Over Oost-Aziatische invloeden gesproken: waar uw Zwitserse avonturen u ook brengen, boek een nacht in het slimme nieuwe Mandarin Oriental Savoy in Zürich om te ontspannen voordat u naar huis vliegt.

Aan alle zaken gedacht

Met KLM Zakelijk

Hoewel veel via videocalls kan, maakt uw aanwezigheid soms écht het verschil.

Voor die momenten zorgen we dat u ontspannen op reis kan. Daarom bieden we gunstige vertrektijden, ruimere stoelen en uitstekende services.

Van comfortabele lounges tot kosteloos sparen voor ontspannen upgrades met ons zakelijk loyaliteitsprogramma bluebiz.

Kortom, met KLM Zakelijk kunt u zich volledig richten op uw werk en andere belangrijke zaken.

Wat staat de zakenreiziger in 2025 te wachten?

‘Groei,

maar Amerikaanse onzekerheden’

Het is moeilijker dan ooit een fatsoenlijk vooruitzicht te maken in een wereld die in ieder geval economisch de strijd met elkaar lijkt aan te gaan. Toch zijn er waardevolle data gepresenteerd. Voor 20 januari 2025, dat zeggen we er wel bij.

De wereldeconomie heeft positieve verrassingen opgeleverd in 2024, wat Oxford Economics ertoe heeft aangezet om zijn verwachtingen voor de jaarlijkse economische groei te verhogen van 2,3% aan het begin van het jaar naar 2,7% in zijn laatste prognose. Oxford Economics sluit zich aan bij de algemene consensus en gelooft dat de wereldwijde groei in 2025 weinig zal veranderen, met een gemiddelde van 2,85%. Dit blijkt uit onderzoek van zakenreisgigant BCD Travel deed met Oxford Economics onderzoek.

Nu de nieuwe Amerikaanse verkiezingen zijn geweest, blijft er veel onzekerheid bestaan over de aard en omvang van het beleid dat door deze regering zal worden geïmplementeerd. Dit is van belang, omdat het de potentie heeft om economieën over de hele wereld te beïnvloeden. De keuze van Amerika zal resoneren met de drie thema’s waarvan Oxford Economics denkt dat ze het economische landschap in 2025 zullen kenmerken.

De onzekerheid over het overheidsbeleid zal met name acuut zijn met betrekking tot handel, met de breedte en diepte van de invoering van tarieven door de binnenkomende Amerikaanse regering als grote onbekende. Terwijl de VS wellicht de voordelen van het terugdringen van het handelsdeficit zal genieten, kan de rest van de wereld de kosten van handelsverstoring ondervinden.

REISRISICO’S

Naast de macrorisico’s waarmee de bredere economische en zakelijke vooruitzichten worden geconfronteerd, heeft het Global Crisis Management-team van BCD Travel een lijst samengesteld met de belangrijkste risico’s waar reisprogramma’s en reizigers volgens hen in 2025 op moeten letten. Sommige hiervan zijn hetzelfde als die we voor 2024 voorspelden,

maar zullen naar verwachting in 2025 blijven evolueren.

KLIMAATVERANDERING

Verwacht in 2025 frequentere en ernstigere weersomstandigheden, die niet alleen directe risico’s voor werknemers vormen, maar ook hun reisplannen verstoren. Bedrijven zullen hun reisbeleid moeten aanpassen om met de toegenomen verstoring om te gaan en ervoor moeten zorgen dat ze robuuste incidentmanagementprocessen hebben om reizende werknemers te beschermen.

AI

Nu de vooruitgang in kunstmatige intelligentie (AI) samenvalt met een toename van mis- en desinformatie en kwetsbaarheid van cyberbeveiligingssystemen, kunt u in 2025 een verhoogd reisrisico verwachten. Sociale media zijn met name blootgesteld aan mis- en desinformatie die door AI wordt verspreid. Reismanagers moeten nog waakzamer zijn om ervoor te zorgen dat ze alleen vertrouwde bronnen gebruiken voor incidentinformatie, als ze willen voorkomen dat ze ten prooi vallen aan valse informatie die een grote impact kan hebben op reizigers. Cybercriminaliteit zal ook toenemen, met AI-verbeterde phishing-scams en ransomware-aanvallen die extra risico’s opleveren. De wereldwijde IT-storing van CrowdStrike legde ook de afhankelijkheid

van reizen van IT en de kwetsbaarheid van sommige van haar systemen bloot. Naarmate mobiele apps en services voor reizen steeds meer AI inzetten, groeit het risico op datalekken, wat onderstreept dat er robuuste wachtwoordprotocollen moeten worden gehandhaafd en dat op de hoogte moet worden gehouden van de nieuwste beveiligingsmaatregelen.

GEOPOLITIEK

Het geopolitieke landschap zal onderhevig blijven aan snelle veranderingen en complexiteit, wat zowel reizigers als hun bedrijven zorgen baart. De situatie in het Midden-Oosten is samen met de Russische invasie van Oekraïne een cruciaal geopolitiek probleem geworden. De ambities van grootmachten, waaronder China, India en de VS, compliceren de internationale betrekkingen nog verder. Een escalatie van deze geopolitieke breuklijnen zou wijdverbreide ontwrichting kunnen veroorzaken, met een grote impact op de wereldwijde handel en reizen.

FOCUS OP MENTALE GEZONDHEID

De groeiende erkenning van het belang van mentale gezondheid op de werkplek heeft zijn eigen specifieke resonantie voor zakenreizen. De unieke uitdagingen die internationale reizen met zich meebrengen, zoals jetlag en culturele aanpassingen, vragen van organisaties om robuuste ondersteuning. Bedrijven integreren steeds vaker nieuwe maatregelen in hun reisprogramma’s, waaronder beperkingen op reisdagen, het aanbieden van mentale gezondheidsbronnen tijdens reizen en followups na de reis. Deze praktijken beschermen niet alleen het mentale welzijn van werknemers, maar kunnen ook de productiviteit en werktevredenheid verbeteren.

GEPOLARISEERDE POLITIEK

Economische problemen, sociale ongelijkheid en culturele verschillen zullen de politieke verdeeldheid over de hele wereld blijven vergroten. Weinig landen zullen immuun zijn. De opkomst van politieke extremen vergroot het risico op discriminatie en mishandeling voor sommige groepen. Landen die kwetsbaar zijn voor de burgerlijke onrust, die het gevolg kan zijn van de polarisatie van de samenleving, kunnen onder meer Bangladesh, Brazilië India, Turkije en zelfs de VS zijn. Een dergelijke escalatie creëert onvoorspelbare en gevaarlijke situaties, met name voor reizigers in een onbekende omgeving. Deze kunnen reizen en zakendoen verstoren. Door de situatie te monitoren terwijl gebeurtenissen zich ontwikkelen, kunnen travelmanagers op de hoogte blijven van ontwikkelingen en hun reizigers ondersteunen.

EUROPA

Als onderdeel van haar inspanningen om haar grensbeveiliging te versterken, introduceert de Europese Commissie (EC) het Europees Reisinformatie- en Autorisatiesysteem (ETIAS) voor bezoekers uit landen die momenteel geen deel uitmaken van de EU, terwijl ze reizigers die EU-landen binnenkomen en verlaten digitaal screent en volgt. ETIAS is niet alleen van toepassing op bezoeken aan EU-Schengenlidstaten, maar ook op toegang tot leden van de Europese Vrijhandelsassociatie (EVA) en tot Europese microstaten, Andorra, Monaco, San Marino en Vaticaanstad. Het ETIAS kost € 7 en is drie jaar geldig. Het fungeert als reismachtiging voor reizigers die geen visum nodig hebben om Europa te bezoeken. De toegang kan worden geweigerd aan iedereen die zonder ETIAS aankomt. Vertragingen bij het EES (zie hieronder) hebben de introductie van ETIAS uitgesteld tot medio 2025. Na de lancering genieten reizigers van een overgangsperiode van zes maanden, waarin een ETIAS niet verplicht is voor reizen. Voor bepaalde reizigers kan ook een extra periode van zes maanden gelden.

Om het ETIAS te faciliteren, moet de EU eerst het nieuwe Entry/Exit System (EES) invoeren, dat de registratie van niet-EU-onderdanen wil automatiseren telkens wanneer zij de EU binnenkomen. Het EES is van toepassing op zowel houders van een visum voor kort verblijf als op reizigers die geen visum nodig hebben. Om het EES te gebruiken, hebben reizigers

een biometrisch paspoort nodig. Het EES is niet van toepassing op EU-onderdanen, onderdanen van Andorra, Monaco, San Marino en Vaticaanstad, en op niet-EUonderdanen die aan bepaalde voorwaarden voldoen, zoals het bezit van verblijfskaarten/vergunningen.

VOORUITZICHTEN VOOR

VLIEGTICKETS VOOR 2025

Wereldwijd verwachten we dat de gemiddelde ticketprijzen (ATP’s) in 2025 vrijwel ongewijzigd zullen blijven en met slechts 0,1% zullen stijgen. Terwijl regionale tarieven met 0,2% zouden moeten stijgen, zouden tarieven voor intercontinentale reizen met 0,6% moeten dalen. Over het algemeen zullen de economy-tarieven waarschijnlijk gelijk blijven vanwege zorgen over de duurzaamheid van de vraag naar vrijetijdsbesteding. Maar het aanhoudende herstel van zakenreizen en een groeiende vraag onder vrijetijdsreizigers naar een premiumervaring zullen luchtvaartmaatschappijen het vertrouwen geven om de businessclass-tarieven met 1,0% te verhogen. Voor alle tariefklassen en reizen kunnen Southwest Pacific en Azië de sterkste stijgingen in ATP verwachten van respectievelijk 3,0% en 2,4%. De vooruitzichten zijn het zwakst voor Amerika, met ATP’s die waarschijnlijk met meer dan 1% zullen dalen in zowel Latijns- als Noord-Amerika. Er kunnen enkele resteffecten van het herstel na

de pandemie in de vraag naar en het aanbod van vliegreizen worden verwacht in 2025. Markten (en luchtvaartmaatschappijen) die het eerst herstellen, hebben mogelijk al hun piek bereikt; anderen kunnen nog steeds genieten van een sterke maar vertragende groei, terwijl ze streven naar hun eigen pieken. Naast de fasering van het herstel kunnen lokale factoren ook van invloed zijn op de ontwikkeling van vliegtarieven in 2025. In Southwest Pacific heeft de plotselinge inkrimping van Regional Express (Rex) bijvoorbeeld de concurrentie op de binnenlandse markt van Australië aanzienlijk verminderd. We verwachten dat dit de regionale vliegtarieven in 2025 met 4,0% zal doen stijgen, waardoor Southwest Pacific de best presterende regio is. Op intercontinentale routes blijft de capaciteit echter de markt binnenstromen, wat de tarieven met wel 5,0% zou moeten verlagen.

Hoewel er variatie is in onze prognoses per regio en segment, lijkt de ATP-inflatie het sterkst voor regionale businessclassreizen, met een gemiddelde van 2,2% wereldwijd.

WERELDWIJDE PROGNOSES VOOR HOTELTARIEVEN

Voor 2025 voorspellen we dat de gemiddelde dagelijkse kamerprijzen (ADR’s) onder hotels wereldwijd met 2,9% zullen stijgen. De meeste regio’s kunnen verwachten dat de gemiddelde tariefstijgingen dicht bij dit cijfer liggen. Met een prognose van 4,1% is het MiddenOosten een van de uitzonderingen. In dit geval verhult de sterkte van de hotelprijzen in SaoediArabië de tariefzwakte elders in de regio. We verwachten tariefbewegingen in een smal bereik van 0-2% in de meeste andere landen in het Midden-Oosten.

We verwachten ook een tariefinflatie boven het wereldwijde gemiddelde in de kernmarkten

‘De keuze van Amerika zal resoneren’

‘Hotelkosten zullen wereldwijd met 2,9% stijgen’

van de Zuidwest-Pacific, Australië en NieuwZeeland.

Uiteraard zijn de hier gepresenteerde cijfers regionale gemiddelden en is er waarschijnlijk enige variatie in de vooruitzichten voor individuele markten binnen elke regio. We onderzoeken de vooruitzichten voor elke regio in meer detail op de volgende pagina’s.

DUURZAAMHEIDSRAPPORTAGE

De Europese Unie (EU) heeft de Corporate Sustainability Directive (CSRD) gelanceerd als vervanging voor de Non-Financial Reporting Directive (NFRD) uit 2018, die was ingevoerd om duurzame investeringen te stimuleren. Zakenreizen zijn op dit moment misschien geen belangrijk aandachtspunt van CSRD, maar het zal in de toekomst een belangrijke rol spelen in de manier waarop bedrijven rapporteren over reizen en duurzaamheid. Gelukkig betekent de gefaseerde implementatie van CSRD dat de meeste travelmanagers nog tijd hebben om zich voor te bereiden, hoewel sommigen al verwikkeld zijn in het proces.

De CRSD heeft het aantal bedrijven dat moet rapporteren uitgebreid en zij moeten over een breder scala aan onderwerpen en veel gedetailleerder rapporteren. De eerste groep bedrijven die hierdoor wordt beïnvloed, zijn de bedrijven die al rapporteren onder NFRD. Ze moeten in 2025 rapporteren over milieu-, sociale en mensenrechtenkwesties voor boekjaren die beginnen op 1 januari 2024. In 2025 moet de volgende fase van bedrijven beginnen met het registreren van duurzaamheidsgegevens: grote EU-bedrijven en moederbedrijven van grote EU-groepen die voorheen niet onder de NFRD vielen. In de derde en laatste fase moeten beursgenoteerde kleine en middelgrote ondernemingen beginnen met rapporteren over boekjaren die beginnen op 1 januari 2026. Alle betrokken bedrijven moeten gedetailleerde en gecontroleerde duurzaamheidsrapporten verstrekken, die alles omvatten van milieu-

impact tot maatschappelijke verantwoordelijkheid. Wat moeten travelmanagers doen met het vooruitzicht van CSRD? Een eerste stap zou zijn om contact op te nemen met het duurzaamheidsteam om te bepalen of uw bedrijf verplicht is om een CSRD-rapport op te stellen dat scope 3 (indirecte broeikasgasemissies) omvat. Als dat zo is, is het belangrijk om te begrijpen hoe u deze gegevens kunt verzamelen, rapporteren en controleren. Het is ook de moeite waard om het reisbeleid te beoordelen en, indien nodig, te verbeteren om de focus op duurzaamheid te vergroten. En u moet de aanpak van uw leveranciers op het gebied van duurzaamheid onderzoeken om ervoor te zorgen dat deze voldoet aan de eisen van de toeleveringsketen in de nieuwe wetgeving.

IATA VIEW

De International Air Transport Association (IATA) ziet voor 2025 een lichte versterking van de winstgevendheid laten zien te midden van aanhoudende uitdagingen op het gebied van kosten en toeleveringsketens. Ondanks goede vooruitzichten zijn er serieuze uitdagingen. Het goede nieuws is dat de nettowinst naar verwachting $ 36,6 miljard zal bedragen in 2025 voor een nettowinstmarge van 3,6%. Dat is een lichte verbetering ten opzichte van de verwachte nettowinst van $ 31,5 miljard in 2024 (nettowinstmarge van 3,3%). De gemiddelde nettowinst per passagier zal naar verwachting

$ 7,0 bedragen (onder de piek van $ 7,9 in 2023, maar een verbetering ten opzichte van $ 6,4 in 2024). Het rendement op geïnvesteerd kapitaal (ROIC) voor de wereldwijde industrie zal naar verwachting 6,8% bedragen in 2025. Hoewel dit een verbetering is ten opzichte van de ROIC van 6,6% in 2024, blijven de rendementen voor de industrie op wereldwijd niveau onder de gewogen gemiddelde kapitaalkosten. ROIC is het sterkst voor luchtvaartmaatschappijen in Europa, het Midden-Oosten en Latijns-Amerika, waar het de kapitaalkosten wel overtrof.

TOTALE INKOMSTEN

De totale inkomsten van de industrie zullen naar verwachting $1.007 biljoen bedragen. Dat is een stijging van 4,4% ten opzichte van 2024 en zal de eerste keer zijn dat de inkomsten van de industrie de grens van $ 1 biljoen overschrijden. De uitgaven zullen naar verwachting met 4,0% groeien tot $ 940 miljard. Het aantal passagiers zal naar verwachting in 2025 de 5,2 miljard bereiken, een stijging van 6,7% ten opzichte van 2024 en de eerste keer dat het aantal passagiers de grens van vijf miljard overschrijdt. ‘We verwachten dat luchtvaartmaatschappijen in 2025 een wereldwijde winst van $ 36,6 miljard zullen behalen. Dit zal hard verdiend worden, aangezien luchtvaartmaatschappijen profiteren van lagere olieprijzen terwijl ze de bezettingsgraad boven de 83% houden, de kosten strak in de hand houden, investeren in decarbonisatie en de terugkeer naar normalere groeiniveaus beheren na het buitengewone herstel van de pandemie. Al deze inspanningen zullen helpen om verschillende belemmeringen voor de winstgevendheid te verzachten die buiten de controle van luchtvaartmaatschappijen vallen, namelijk aanhoudende uitdagingen in de toeleveringsketen, tekortkomingen in de infrastructuur, lastige regelgeving en een stijgende belastingdruk’, aldus Willie Walsh, directeur-generaal van IATA.

Cheers,

kampai, prosit, salud!

De 50 beste bars ter wereld 2024

Nee, uw stamcafe staat er zeer waarschijnlijk niet tussen. Maar wie weet kent u toch enkele namen op de lijst Beste Bars ter Wereld, die ieder jaar bekend wordt gemaakt. De beste cocktail, een prachtige ambiance en een wereldstad aan je voeten. En hoewel geen Nederlandse kroeg op de lijst staat, is de beste bartender ter wereld een Nederlander! Proost!

De 50 Beste Bars ter Wereld De lijst van 2024 bevat locaties uit maar liefst 28 steden, waarbij Mexico-Stad’s Handshake Speakeasy werd gekroond tot De Beste Bar van Noord-Amerika en De Beste Bar ter Wereld. Dit is de eerste keer dat een bar uit Mexico de nummer 1-positie op de lijst claimt.

‘Verborgen in de wijk Colonia Juárez in Mexico-Stad, is Handshake Speakeasy een van de best bewaarde open geheimen van de Mexicaanse

hoofdstad. Verscholen achter een geheime deur in een zwak verlichte kamer met een indrukwekkende collectie vintage sterke dranken, roept het interieur van de bar op meesterlijke wijze het vervlogen tijdperk van de Hollywood-speakeasy op. Hoewel het sfeervolle zwarte marmer, de rijke details van messing en de stemmige verlichting van het interieur doen denken aan een eeuw geleden, is de innovatieve cocktailkaart stevig in de toekomst

verankerd. Bar Director en Amsterdammer Eric van Beek combineert moeiteloos traditie en innovatie en tilt de klassiekers naar een hoger niveau door middel van geavanceerde technieken die zijn ontwikkeld in het eigen laboratorium, waardoor bekende recepten worden gerevolutioneerd met onverwachte smaken en een complex palet. Zelfgemaakte tincturen en infusies voegen een kenmerkende Art Deco-flair toe, samen met het gebruik van zorgvuldig geselecteerde zeldzame en oude sterke dranken. aldus de jury. Emma Sleight, Head of Content voor The World’s 50 Best Bars, zegt: ‘Met immense trots kondigen we Handshake Speakeasy aan als De Beste Bar ter Wereld 2024.

De eerste nummer 1 ooit uit Mexico zijn, is een uitstekende prestatie, die Eric van Beek en zijn team enorm verdienen. De indrukwekkende opmars van de bar door de lijst van The World’s 50 Best Bars in de afgelopen jaren is een bewijs van hun unieke combinatie van vlekkeloze gastvrijheid, innovatieve techniek en werkelijk uitstekende cocktails. We feliciteren ook van harte elke bar op de lijst van dit jaar, die opnieuw de ongelooflijke diversiteit van de wereldwijde barsector benadrukt.

We hopen dat de lijst van dit jaar blijft dienen als een baken voor cocktailliefhebbers over de hele wereld.’

Londen cocktailhoofdstad Londen behoudt zijn kroon als de cocktailhoofdstad van Europa met vier bars van de 19 voor het continent, waaronder nr. 4 Tayēr + Elementary. Op nr. 13 staat Connaught Bar, vergezeld door Satan’s Whiskers op nr. 29 en Scarfes Bar op nr. 37. Elders in het VK stijgt Panda & Sons in Edinburgh negen plaatsen naar nr. 30, terwijl oprichter Iain McPherson wordt bekroond met de Altos Bartenders’ Bartender Award. De titel Beste Bar van Europa gaat opnieuw naar Sips in Barcelona op nr. 3, met Paradiso (Barcelona) op nr. 10 en gaststad Madrid’s Salmon Guru op nr. 23. In Italië worden Rome’s Drink Kong (nr. 33) en Florence’s Locale Firenze (nr. 36) vergezeld door nieuwkomer Moebius Milano (nr. 38) en 1930 (nr. 50), beide in Milaan. The Cambridge Public House in Parijs, dat maar liefst 19 plaatsen is gestegen en winnaar is van de Nikka Highest Climber Award van dit jaar, staat op nr. 19, vergezeld door twee nieuwe binnenkomers voor de stad: Bar Nouveau op nr. 39 en

De beste 50 bars ter wereld

1 Handshake Speakeasy Mexico City

2 Bar Leone Hong Kong

3 Sips Barcelona

Tayēr + Elementary Londen

Jigger & Pony Singapore

Line Athene

Tres Monos Buenos Aires

Alquímico Cartagena

Zest Seoul

Paradiso Barcelona

Himkok Oslo

BKK Social Club Bangkok

Connaught Bar Londen

Double Chicken Please New York

Overstory New York

Lady Bee Lima

Baba au Rum Athene

Coa Hong Kong

19 The Cambridge Public House Parijs 20 Tlecān Mexico City 21 Caretaker’s Cottage Melbourne 22 CoChinChina Buenos Aires 23 Salmon Guru Madrid 24 Martiny’s New York 25 Bar Benfiddich Tokyo 26 Maybe Sammy Sydney

Superbueno New York 28 Nutmeg & Clove Singapore 29 Satan’s Whiskers Londen 30 Panda & Sons Edinburgh 31 Tan Tan São Paulo

Licorería Limantour Mexico City

Drink Kong Rome 34 Jewel of the South New Orleans

Byrdi Melbourne

Locale Firenze Florence

Scarfes Bar London

Moebius Milano Milaan 39 Bar Nouveau Paris 40 Mimi Kakushi Dubai 41 Bar Us Bangkok 42 Virtù Tokyo 43 Atlas Singapore

44 La Sala de Laura Bogotá

45 Röda Huset Stockholm

46 Florería Atlántico Buenos Aires

47 Analogue Initiative Singapore

48 El Gallo Altanero Guadalajara

49 Danico Parijs

50 1930 Milaan

Danico op nr. 49. Line en Baba au Rum in Athene hebben beide hun posities in 2023 verbeterd, respectievelijk op nr. 6 en nr. 17, terwijl Oslo’s Himkok op nr. 11 staat en dit jaar de Bareksten Best Bar Design Award wint. In Stockholm staat Röda Huset op nr. 45.

New York domineert

Met vier bars blijft New York City zijn dominantie in Noord-Amerika voortzetten, met Double Chicken Please (nr. 14) en Overstory (nr. 15), vergezeld door nieuwkomers Martiny’s (nr. 24) en Superbueno (nr. 27), dit jaar de ontvanger van de London Essence Best New Opening Award. New Orleans’ Jewel of the South staat op nr. 34. Handshake Speakeasy, dat twee plaatsen is gestegen om de titel van Beste Bar ter Wereld en Beste Bar van NoordAmerika te winnen, staat op nr. 1 en verstevigt daarmee de positie van Mexico-Stad als een van ‘s werelds

beste cocktailhoofdsteden. Het wordt vergezeld door nieuwkomer Tlecān op nr. 20 en Licorería Limantour op nr. 32, evenals El Gallo Altanero uit Guadalajara, een nieuwkomer op nr. 48. Tres Monos in Buenos Aires wordt de nieuwe Beste Bar van Zuid-Amerika op nr. 7, vergezeld door mede-Porteños CoChinChina (nr. 22) en Rémy Martin Legend of the List Award-winnaar Florería Atlántico (nr. 46). Colombia’s Alquímico in Cartagena blijft zijn opmars naar de top voortzetten op nr. 8, met nieuwkomer voor Bogotá, La Sala de Laura, die op nr. 44 binnenkomt. De winnaar van de Campari One To Watch Award van vorig jaar, Lima’s Lady Bee, komt op een indrukwekkende nr. 16 binnen, terwijl Sao Paolo’s Tan Tan een andere nieuwkomer is op nr. 31.

De bars van Singapore succesvol Met vier bars op de lijst leidt Singapore in Azië, met vaste bars

Jigger & Pony op nr. 5 en Atlas op nr. 43, vergezeld door nieuwkomers Nutmeg & Clove (nr. 28) en Analogue Initiative (nr. 47). In Hong Kong is nieuwkomer Bar Leone de lijst binnengestormd op nr. 2 en heeft daarmee de titel van Beste Bar van Azië en Disaronno Highest

New Entry veroverd, met buurman Coa op nr. 18.

Bangkok en Tokio claimen ook elk twee bars, waarbij Bangkok’s BKK Social Club stijgt naar nr. 12, samen met nieuwkomer Bar Us op nr. 41, terwijl Tokio’s Bar Benfiddich (nr. 25) wordt vergezeld door nieuwkomer Virtú (nr. 42). In Seoul staat Zest op nr. 9 en wint dit jaar de Ketel One Sustainable Bar Award.

Meer in Melbourne

Voor het eerst in vijf jaar is er een nieuwe Beste Bar van Australië, waarbij Melbourne’s Caretaker’s Cottage twee plaatsen stijgt naar nr. 21 en de Michter’s Art of Hospitality Award in de wacht sleept. Het wordt vergezeld door Sydney’s Maybe Sammy op nr. 26 en nieuwkomer Byrdi, ook in Melbourne, op nr. 35. Dubai’s Mimi Kakushi behoudt zijn positie op nr. 40 en wordt uitgeroepen tot Beste Bar in het Midden-Oosten en Afrika. Kijk ook www.theworlds50best.com

De oudste bars ter wereld: klassiekers voor altijd

Niet in de top 50 maar wel diep in het hart en de historie. Stap binnen in een wereld van vervlogen tijden en geniet van een drankje in enkele van de oudste bars ter wereld.

1. The Brazen Head, Dublin, Ierland (1198)

The Brazen Head, gelegen in het hart van Dublin, claimt de oudste pub van Ierland te zijn. Hoewel deze bewering wordt betwist door Sean’s Bar, gaat de geschiedenis van The Brazen Head terug tot 1198, toen het voor het eerst werd opgericht als een koetshuis. Door de eeuwen heen is The Brazen Head uitgegroeid tot een iconische plek die werd bezocht door beroemde figuren zoals James Joyce, Jonathan Swift en naar verluidt zelfs Robin Hood.

2. Ye Olde Trip to Jerusalem, Nottingham, VK (1189)

Ye Olde Trip to Jerusalem in Nottingham is een andere kanshebber voor de titel van oudste bar ter wereld. Deze herberg dateert uit 1189 en is gebouwd op een netwerk van grotten die ooit dienden als brouwhuis voor het nabijgelegen kasteel. Archeologische vondsten suggereren dat er al in de 12e eeuw een drinkhol op deze locatie bestond, ten tijde van de kruistochten en Richard Leeuwenhart.

3. Lafitte’s Blacksmith Shop Bar, New Orleans, VS (1722) Deze houten hut in New Orleans staat bekend als het oudste bouwwerk in de Verenigde Staten dat als bar wordt gebruikt. Het heeft een bewogen geschiedenis, ooit eigendom van piraten Jean en Pierre Lafitte. Vanuit deze locatie planden ze overvallen en leidden ze hun smokkeloperatie in Barataria. Om de aandacht van de autoriteiten af te leiden, werd het een “smidse” genoemd.

4. Sean’s Bar, Athlone, Ierland (900)

Volgens het Guinness Book of World Records is Sean’s Bar in Athlone de oudste bar van Ierland. Het dateert uit 900 na Chr. en is daarmee een van de oudste nog functionerende bars ter wereld. Tijdens renovaties in 1970 werden muren van vlechtwerk gevonden, wat de oorsprong van het gebouw in de 10e eeuw plaatste. Sean’s Bar heeft door de eeuwen heen vele eigenaren gehad, waaronder Boy George in 1987.

5. Old Ferry Boat, Holywell, St Ives, VK (1400)

Deze herberg aan de rivier in Cambridgeshire dateert uit 1400, hoewel sommigen beweren dat de geschiedenis ervan teruggaat tot 560 na Chr. Volgens de legende spookt het in de Old Ferry Boat. De geest van een verstoten tienermeisje, Juliet, die zichzelf ophing, zou nog steeds in de herberg aanwezig zijn. Ze werd in 1050 begraven aan de oevers van de Ouse, met de Old Ferry Boat later gebouwd boven op haar graf.

EXPLORE

Eet, drink, shop, relax

CITYBREAK

Valletta

Geniet van de geschiedenis, architectuur en keuken van Malta’s hoofdstad, die op de UNESCO-lijst staat

TEKST

ALLY WYBREW

BEGIN BIJ DE ST JOHN’S

CO-CATHEDRAL

Visioenen van de Maltese archipel worden vaak gedomineerd door turquoise wateren, torenhoge kliffen en felgekleurde luzzus (vissersboten), maar op het land worden de meest karakteristieke plekken gedefinieerd door de katholieke wortels van het land. Terracotta, honing- en zandstenen kerkkoepels markeren steden en dorpen op de oude eilanden en bieden handige oriëntatiepunten.

Valletta op Malta is een van de kleinste hoofdsteden van Europa, maar herbergt 28 kerken - waaronder een van de beroemdste plaatsen van aanbidding.

De St John’s Co-Cathedral werd in 1577 voltooid als het spirituele thuis van de ridders van St John en staat tegenwoordig bekend om zijn ingewikkelde marmeren grafstenenvloer - waaronder nog steeds veel van de oorspronkelijke ridders liggen -, evenals het goudbladige, barokke interieur en twee schilderijen van Caravaggio. Reserveer tickets vooraf en ontvang een audio.

Explore VALLETTA

BARRAKKA GARDENS

Als een van de meest zuidelijke landen van Europa is ‘groen’ geen groot onderdeel van de topografie van Malta; taaie stekelige peren- en rozemarijnstruiken zijn de flora die het meest toegewijd is aan het opfleuren van het bleke, kalkstenen land. In Valletta bieden twee serene ruimtes echter wat bladverliezende verlichting van de drukke wandelpaden en met gallarija bedekte straten. De Upper Barrakka Gardens, gelegen op het hoogste punt van de stadsmuren, waren oorspronkelijk een recreatieruimte voor de ridders. Schaduwrijke zitplaatsen, fonteinen en een terras met zuilen bieden een spectaculair uitzicht op de Grand Harbour. Bezoek om 12.00 of 16.00 uur om het ceremoniële kanonvuur te zien vanaf de Saluting Battery een verdieping lager. De kleinere Lower Barrakka Gardens worden gedomineerd door een neo-klassiek monument en uitzicht op de golfbreker van de haven en de lagere vestingwerken van Valletta.

STRAIT STREET

Voorheen bekend als ‘The Gut’, heeft deze strook bars en restaurants een lange weg afgelegd sinds de tijd dat het de rosse buurt van de hoofdstad was. Tegenwoordig is het een ideale plek om enkele van de beste drankjes van de stad te proeven. Tico Tico is een goede plek om te beginnen, met rode fluwelen fauteuils, foto’s van pin-ups en een lokale aanwezigheid die de goede reputatie van de stad bevestigt.

Gin-liefhebbers moeten in de rij staan voor Yard 32, waar meer dan 180 soorten gin worden geserveerd. Achter Strait Street zijn nog veel meer kroegen.

DE DRIE STEDEN

DE SMAAK VAN

VALLETTA

De Maltese keuken is door de eeuwen heen beïnvloed door zijn bezetters, evenals door het naburige Sicilië en NoordAfrika. Zeevruchten en vis zijn big business, met lampuki een seizoensgebonden hoogtepunt. Knapperige pastizzi met kaas of erwten zijn te vinden voor een euro, terwijl bragoli (gevulde rundvleesbundels) het proberen waard zijn. Valletta heeft drie met Michelinsterren bekroonde

restaurants: Under Grain, Noni en ION Harbour by Simon Rogan. Maar als je tussen vergaderingen door zit en op zoek bent naar iets dat sneller gaat, probeer dan 59 Republic op St George’s Square voor ‘hapjes om te delen’ die een Maltese draai geven aan de internationale keuken.

Een snelle boottocht over de Grand Harbour brengt je naar het buurtrio Vittoriosa, Senglea en Cospicua. De Drie Steden waren halverwege de 16e eeuw zo’n 40 jaar lang het thuis van de ridders en het middelpunt van het Grote Beleg van 1565. Vandaag de dag bieden deze rustige woonstadjes een authentiek voorproefje van het Maltese leven en een fysieke getuigenis van Malta’s moegestreden verleden. Fort St Angelo, gebouwd in de 12e eeuw, was een belangrijk bolwerk tijdens het beleg en een doelwit in de Tweede Wereldoorlog (het werd bijna 70 keer getroffen door Duitse bommen). Zoek het puntje van het voorgebergte op waar een scheepsmast staat, die de historische rol van het fort als kustbasis van de Britse marine aangeeft.

EXPLORE

Tips voor weinig tijd

STOPOVER

Singapore

Ontdek het fascinerende erfgoed, eten en de cultuur van de Leeuwenstad

CHINATOWN

In 1822, als onderdeel van zijn Raffles Town Plan, splitste de Britse kolonist Stamford Raffles Singapore op in verschillende districten en wees elk district toe aan een andere etniciteit.

Een groot gebied ten westen van de Singapore River werd gemarkeerd voor Chinese migranten. Tegenwoordig staat Temple Street in Chinatown vol met souvenirwinkels die porselein en vrolijke eetstokjeshouders verkopen in verschillende ontwerpen - van gelakte eenden tot zilveren draken. Boven je hoofd hangen rode lantaarns en verleidelijke neonreclames die restaurants markeren. De parallel lopende Pagoda Street is ook een levendige plek met poederkleurige winkelpanden en, bij de verste kruising, de Sri Mariamman-tempel. Het is de oudste hindoetempel in Singapore en een bezienswaardigheid vanwege de gopuram - de ingangstoren van een tempel, en in dit geval, een uitgebreide piramide met vijf verdiepingen, bekleed met felle sculpturen. Kijk ook uit naar de Buddha Tooth Relic Temple en de Thian Hock Keng-tempel, die beide dichtbij liggen.

TEKST

ALICE HENDERSON

Explore

HAJI LANE

Kampong Glam is een ander district dat door Stamford Raffles is toegewezen, ditmaal aan de moslimgemeenschap en etnisch Arabische kolonisten. In het centrum ligt de smalle maar levendige Haji Lane. Hier is het een bohemien verzameling van zorgvuldig geselecteerde kringloopwinkels, streetwear-boetieks, pastelkleurige kantoorboekhandels, bars en cafés die voorrang hebben boven de meer traditionele bedrijvenvoornamelijk kleermakers en textielhandelaren - in de omliggende straten. Er komt een jonger publiek, maar erfgoed is niet ver weg. De Sultan-moskee staat bovenaan het gebied met zijn twee gouden koepels en arabeske geprofileerde gevels. Het is open voor het publiek, maar de toegang is beperkt tijdens gebedstijden.

KOON SENG ROAD

Zachtgroen, opaalblauw en lila. Koon Seng Road, in het beschermde

woongebied van Joo

Chiat, is omzoomd met Peranakan-winkelpanden in parelmoertinten en witte bloesembomen. Hoewel de weg een woonwijk is, wordt hij algemeen beschouwd als een cultureel herkenningspunt voor mensen die het vanaf de straat willen zien. Peranakan-families vestigden zich begin 1900 in de buurt en bouwden kort daarna, in de jaren 1920

CULTURELE

HIGHLIGHTS

Singapore’s Chinatown (boven) is een levendige enclave om te verkennen; ontdek allerlei culinaire lekkernijen in de hawkercentra van de stad

‘Hawkercentra zijn een belangrijk aspect van de eetcultuur:Singaporese open en soms openlucht’

en 1930, het merendeel van de winkelpanden. (In Singapore verwijst Peranakan voornamelijk naar degenen die geboren zijn in de voormalige Straits Settlements, over het algemeen met een gemengde Chinese, Maleisische en Indonesische afkomst.)

De gemeenschappelijke kenmerken van de winkelpanden met twee en drie verdiepingen zijn ingewikkelde fronten met krullende bloemmotieven, felle keramische tegels en ramen met luiken.

HELIXBRUG

Ga voor een weids uitzicht op de ‘s nachts verlichte skyline naar Helix Bridge. Het voetgangerspad verbindt Marina Centre met Marina South en strekt zich uit over de Singapore River. DNA-strengen inspireerden het ontwerp, vandaar de dubbele helixachtige ranken die zich om het metalen platform wikkelen. Vanaf het uitkijkplatform aan de westflank kunt u de drie uitlopers van Marina Bay Sands zien, evenals de veranderende kleuren van de lotusblaadjes van het ArtScience Museum.

Mercedes-Benz AMG GT 63

De ruimere vierdeurs coupé biedt comfort en prestaties

Achtergrond

Mercedes heeft een verleidelijke sportwagen onthuld die de strijd moet aangaan met de toonaangevende Porsche 911. De tweedeurs AMG GT is snel, maar het ontbreekt hem aan praktische zaken. Bestuurders die extra ruimte nodig hebben, kunnen beter kiezen voor de grotere broer of zus van de GT.

Deze luxueuze vierdeurs GT-coupé is een langeafstands-cruiser met supercarprestaties, maar biedt genoeg ruimte voor vier volwassenen.

Hoe ziet het eruit?

Hoewel de ruime bagageruimte van

456 liter iets kleiner is dan die van een Porsche Panamera, biedt de Mercedes meer dan genoeg bagageruimte. Als je de middenarmsteun van de achterbank omhoog doet, kun je er ook nog het volgende in kwijt: een extra passagier voor korte ritten. De coupé wordt aangedreven door dezelfde 4,0-liter V8-motor als de tweedeurs en is net zo snel, van nul naar 100 km/u in 3,2 seconden, en een topsnelheid van bijna 200 km/u. Voeg daar standaard vierwielaandrijving voor extra grip en instelbare luchtvering aan toe en de GT wordt een formidabele machine.

Kenmerken

Met de snel schakelende versnellingsbak met negen versnellingen kon ik schakelen tussen Sport+ en de verschillende comfortmodi, afhankelijk van de wegomstandigheden. Binnenin heeft de geavanceerde cockpit een reeks hulpsystemen voor de bestuurder om het reizen op de snelweg te vergemakkelijken. De

assistentiesystemen zijn eenvoudig te bedienen en kunnen helpen bij het sturen, accelereren en remmen van de GT, om de pijn van een langeafstandsrit te verlichten.

OORDEEL

Als de GT 63 één minpunt heeft, dan is het de styling - er is weinig dat hem onderscheidt van de meer alledaagse Mercedes CLS. Voor de rest is dit een snelle, ruime en goed gebouwde coupé voor de enthousiaste bestuurder die ook de passagiers in opperste comfort houdt.

GESCHIKT VOOR

Het combineren van de fijne prestaties van een sportwagen met het comfort van een sedan/.

De MercedesBenz AMG GT 63 heeft een nieuw ontwerp.

De vernieuwde business classcabine biedt een gemengde ervaring bij elke stoel.

Ik was verrast door het ontbreken van gedrukte menu’s. In plaats daarvan scannen passagiers een QR-code met behulp van het IFE-systeem. De wifi werkte meteen en Skywards-leden kregen gratis berichtendiensten, hoewel volledige internettoegang tegen betaling is (van US$9,99 tot $19,99). De eetervaring begon met een vooraf bestelde vis sayadieh - een gebakken kabeljauwgerecht geserveerd met geurige rijst. Het was vullend, maar niet bijzonder gedenkwaardig. Het voorgerecht met gepocheerde sintjakobsschelp was aangenamer, en de maaltijd werd gecombineerd met een glas Veuve Clicquot Vintage 2015 Champagne. Helaas waren de

stoelverstelknoppen

defect tijdens de vlucht, maar ik kon mijn stoel nog steeds bedienen via het touchpad. We landden in Dubai volgens schema, rond middernacht. De volgende ochtend ging ik aan boord van mijn vervolgvlucht naar Tokio. Deze keer zorgde Emirates voor een rijkelijke Bulgari amenity kit en een lichte, zijdeachtige pyjama. Het ontbijt bestond uit een Japanse kaiseki bento,

Achtergrond

Gelanceerd in augustus, de vernieuwde Boeing 777-cabine op routes als Brussel, Zürich en Tokio Haneda, met plannen voor zes Amerikaanse bestemmingen in februari. Emirates is van plan om uiteindelijk 81 vliegtuigen op te knappen.

Instappen

Het boardingproces in Brussel was een makkie, omdat ik de laatste premium passagier was. Dubai was een ander verhaal, met zijn typische overvolle gates, maar laat komen werkte in mijn voordeel en ik kon snel aan boord.

De stoel

De nieuwe 1-2-1 opstelling elimineert de middenstoelen van de oude 2-3-2 indeling, maar er is een gebrek aan privacy. Er zijn

geen schuifdeuren of scheidingswandenalleen jij en het gangpad. De stoelen zelf zijn comfortabel, gemaakt van zacht crèmekleurig leer, met een royale breedte van 20,7 inch en een hoogte tot 44 inch. Wanneer het bed volledig achterover is gekanteld, meet het 78,6 inch en met en met een gewatteerde matrashoes is het behoorlijk knus. Twee USB-C poorten en bijgewerkte stopcontacten zijn praktisch. Een nadeel is het gebrek aan persoonlijke opbergruimte.

De vlucht

Emirates biedt geen amenity-kits op kortere vluchten, maar wel slippers en een oogmasker. Ik koos voor het laatste, gevolgd door een dutje. De hoofdmaaltijd was een heerlijke kaiseki bento met eend, paling en inktvis met een gekoelde fles Nanbu Bijin sake. Helaas werkte de wifi niet op deze vlucht.

Aankomst

OORDEEL

De vernieuwde Boeing 777 Business Class biedt een verfijnde ervaring, maar is niet baanbrekend. De zitplaatsen aan het raam bieden uitstekende privacy, maar de plaatsen aan het gangpad missen afzondering. Het gebrek aan persoonlijke opbergruimte en een ondemand maaltijdservice zijn ook nadelen, maar voor een betrouwbare businessclass-ervaring op lange afstand is dit een solide optie.

We kwamen aan in Tokio 15 minuten te vroeg. Haneda is de handigste luchthaven van de stad en hoewel er een lange rij stond bij de immigratiedienst, verliep het proces soepel en efficiënt. In een mum van tijd, was ik onderweg naar mijn hotel in Roppongi, dankzij de uitstekende chauffeursdienst van de luchtvaartmaatschappij voor businessclasspassagiers. Het zitcomfort en de kwaliteit van de inflight service blijven top in de vernieuwde 777 cabines van Emirates BESTE VOOR

PRIJS Retourvluchten business class van Brussel naar Tokio beginnen vanaf ongeveer 4200 euro.

CONTACT emirates.com

Philips slaaphoofdtelefoon

Biedt deze innovatie van Philips een betere nachtrust dan oordopjes en meditatie-geluiden?

Achtergrond

Ons welbekende Philips verkoopt verschillende soorten koptelefoons, variërend van stevige modellen met ruisonderdrukking tot draadloze oordopjes, met en zonder sportopties en hartslagmeters die zijn geïntegreerd. In 2023 richtte het bedrijf zijn aandacht op slaapkoptelefoons en bracht dit apparaat uit in samenwerking met de slaap-app Kokoon. Als slapeloze heb ik eerder gewone oordopjes gebruikt, maar ik vond ze oncomfortabel en ze vielen snel uit.

Het ontwerp

De koptelefoon wordt geleverd in een slanke en compacte beschermhoes, waardoor ze gemakkelijk

zijn mee te nemen. Ze worden geleverd met een USB-C-oplaadkabel en vijf verschillende maten siliconenoordopjes waarvan Philips beweert dat het de ‘dunste oordopjes ter wereld’ zijn met 6 mm.

Het is een grappig uitziend apparaat. In plaats van een band op de bovenkant van je hoofd, heb je een zacht, gewatteerd paneel in je nek. Vanaf het paneel strekken kronkelende draden zich uit rond je oorlel en de oordopjes passen comfortabel in het oor. Ze zijn nauwelijks merkbaar en er is weinig risico dat ze er uitvallen.

Het ontwerp is geweldig voor zijslapers, die vaak worden genegeerd door andere producten.

Het product

De installatie is eenvoudig: houd gewoon de aan/uit-/Bluetoothknop ingedrukt om te synchroniseren en het verschijnt op je apparaat. Er is ook een knop om het volume te verhogen/verlagen of om nummers te pauzeren, af te spelen of over te slaan. De koptelefoon wordt geleverd met een abonnement van twaalf maanden op Kokoon, dat rustgevende soundscapes en meditatietracks biedt.

Maar met ongeveer 30 minuten zijn deze te kort voor mensen die moeite hebben om in slaap te vallen. De oordopjes zijn voorzien van biosensoren die je slaap monitoren en de audio hierop aanpassen.

Je kunt ervoor kiezen om de audio te laten vervagen wanneer je in slaap valt, zodat je niet wordt gestoord door een bass-dip. Je kunt ook kiezen voor witte, bruine of roze ruis. Een hoogtepunt is Kokoon’s slaapregistratie.

De app geeft aan hoe laat je in slaap viel, hoe vaak je wakker werd en toont ook je slaapcyclus. Dit verbetert niet alleen het begrip van je slaap, maar geeft ook een gevoel van comfort in de wetenschap dat je een goede nachtrust hebt gehad.

OORDEEL

Dit zijn nauwsluitende en comfortabele hoofdtelefoons, die goed zijn ontworpen om te voldoen aan een reeks klanten, van zijslapers tot mensen die meditatieoefeningen doen. Ze zijn een solide vervanging voor ongemakkelijke oordopjes en beter dan de eerder beoordeelde Kokoon Relax-hoofdtelefoons, hoewel ik de voorkeur zou geven aan een betere batterijduur en langere audiogidsen.

Vanaf 220 euro. www.kokoon.io

KOSTEN JE KUNT OOK MUZIEK OF PODCASTS STREAMEN

GOOD-TO-KNOW

BRONNEN, ZOALS APPLE

AUDIBLE, SPOTIFY, YOUTUBE OF MEDITATIEAPPS, ZOALS CALM EN HEADSPACE

Barbounia in het Conservatorium Hotel Amsterdam

Het is altijd aangenaam om af te spreken in het Conservatorium Hotel in Amsterdam, zelfs als je in de stad zelf woont. Het stijlvolle boetiekhotel is niet meer weg te denken als ontmoetingsplaats voor een aangeklede borrel, een heerlijke lunchplek of een erg goed diner. Dé fine dining-plek in het vijfsterrenhotel is Taiko, van chef Schilo van Coevorden, waar we enkele jaren geleden al zeer lovend over schreven.

Toch is er ook een andere optie. Mediterraans restaurant Barbounia is het all day diningrestaurant in de grote lobby van het hotel van de nieuwe chef de cuisine Yaniv Lenga. Begin 2024 breidde het hotel zijn gastronomische aanbod uit met de opening van dit Mediterraans restaurant met een focus op verse,

seizoensgebonden ingrediënten en creatieve smaakcombinaties. Signature dishes, zoals romige garnalen, kofta en smaakvolle kipspiesjes, vormen een belangrijk onderdeel van het menu. Er zijn ook gerechten die we eerder onder de bekende klassiekers scharen die je als hotelrestaurant

simpelweg op de kaart moet hebben staan. Van penne arrabbiata, gnocchi funghi tot de tournedos, en dat snappen we wel. Maar het onderscheid ligt in de meer innovatieve gerechten.

Ontvangst

Keurig worden we naar onze tafel gebracht. We zijn vroeg, maar de

ruimte loopt snel vol met gasten van het hotel en van buiten. De service is de hele avond attent en op de hoogte om vragen te beantwoorden. Een bijna ‘verplichte’ starter is het koulouribrood. Dit warme, met sesam omhulde brood, wordt geserveerd met huisgemaakte mezze: aubergine-dip, labneh harissa, augurken en taramasalata. Het blijft daarna de gehele avond op tafel staan, zodat het ook gecombineerd kan worden met elk ander besteld gerecht.

De wijnkaart is eveneens mediterraans met keuze uit Frankrijk, Spanje en Italië. Er is genoeg keuze, ook per glas, voor elk budget. Wij drinken de immer uitstekende rosé Minuty M en Saint-Emilion Grand Cru 2020 Béard la Chapelle, alletwee per glas. Het water is van Stella Maris.

Als voorgerecht bestellen we de octopus carpaccio met tapenade, sinaasappels, aardappelchips en pittige mayonaise en de Beef Tartare met mierikswortel, cornichons en polenta chips. Beide zijn smakelijk en zeker de octopus heeft net die twist die het wat extra geeft. Aan een steak tartaar moet je sowieso niet te veel toornen. Bij de hoofdgerechten kunnen we van harte de shish barak à la

OORDEEL

Barbounia mag erbij.

Het is een prima plek voor een luxe lunch of een relaxed diner. Het zit culinair goed in elkaar, kost wel ietsje meer, maar de keuken en setting maken het waar. Zeker de signature dishes maken het verschil. Voor pasta en tournedos kun je komen, maar juist de mediterrane touch maakt het dat we zeker een keer teruggaan.

gyoza met pompoen, pijnboompitten en labneh aanraden al vega-optie. Toch kies ik voor een andere specialiteit. De 48-uur gemarineerde kipspies met hummus, kikkererwtenstoof en sumak ui is heerlijk mals, mooi gekruid en simpelweg een heerlijk gerecht. De garnalen kofta met chipotle boter, gepekelde kool en okra kunnen we eigenlijk soortgelijk waarderen. Wel dien je er rekening mee te houden dat de bijgerechten apart zijn: handgesneden friet, aardappelpuree, sperziebonen amandine of witlofsalade. Voor de liefhebbers is er het truffelsupplement 20. Dessertliefhebbers kunnen kiezen uit gerechten als knafeh yoghurtsorbet, saffraan en pistache, tiramisu of vanille-ijs met espresso en Amaretto di Tivoli. Amaretto di Tivoli.

Revıew

Iberia A350 ‘Next’ business class

We ervaren de cabine aan boord van een vlucht van Mexico-Stad naar Madrid

ACHTERGROND

De ‘Next’-cabine van Iberia debuteerde eind 2022 op de A350900’s. De businessclass-cabine heeft Recaro-stoelen met deuren, wat zorgt voor meer privacy. Het product wordt voornamelijk gebruikt op Noord- en Latijns-Amerikaanse routes.

BOARDING

Terminal 1 van Mexico-Stad is gemakkelijk te navigeren en het inchecken was niet te druk. De belangrijkste beveiligingslijn heeft geen fast track voor business, maar Gate G heeft een ongemarkeerde fast track-lijn. Klanten kunnen The Grand Lounge Elite gebruiken. Omdat de

vlucht bijna vol was, werd de oproep voor het boarden van de business class met tien minuten vertraagd.

DE VLUCHT

Een zee van rode schermen in de business class geeft de ingetogen ruimte een

levendige touch, maar de stoelen zijn eenvoudig en missen een vleugje kleur. Houten fineer en getextureerde stoffen voegen echter diepte en warmte toe. De introductie van deuren naar de stoelen valt op in de 1-2-1-indeling, maar de gangpaden zijn krapper dan bij het vorige product, waarbij alle beschikbare ruimte naar de stoelen gaat. Hoewel

OORDEEL

Iberia’s ‘Next’ cabine betekent een grote sprong voorwaarts en biedt naadloze functionaliteit en comfort. Het zou echter kunnen profiteren van de levendige kleuren van Spanje. Ondanks kleine gebreken, bleek de vlucht aangenaam, waardoor dit een kanshebber is voor toekomstige reizen.

De mooie wijnselectie.

PRIJS Retourvluchten in business class beginnen vanaf 4500 euro voor de route Mexico City-Madrid.

CONTACT iberia.com

BOVEN:

Maaltijden worden geserveerd met een uitgebreide selectie van wijnen, waaronder Spaanse variëteiten, terwijl het peper- en zoutstel in de vorm van Las Meninas een eerbetoon is aan de Spaanse schilder Velázquez.

ze iets smaller zijn dan voorheen, zijn de stoelen ruim genoeg en veranderen ze in comfortabele, goed gevulde bedden wanneer ze achterover worden geklapt. In het middengedeelte zorgen elektronische stoelverdelers en deuren voor privacy. Er zijn haperingen met de stoelbediening en het ontwerp van de armleuningen, maar de stoel verbetert de algehele ervaring. Er is meer ergonomie in het spel, ruisonderdrukkende koptelefoons, een behoorlijk IFE-systeem, voldoende opbergruimte en een innovatief matras.

MIS HET NIET

Ontdek Hannover: waar innovatie en duurzaamheid samenkomen

Hannover, de hoofdstad van Nedersaksen, ligt aan de samenvloeiing van de rivieren

Leine en Ihme en is een stad waar geschiedenis, innovatie en duurzaamheid samenkomen.

Hannover in het midden van Europa

Als belangrijk transportknooppunt beschikt Hannover over een van ‘s werelds grootste tentoonstellingsterreinen, waar internationale evenementen plaatsvinden, zoals de beroemde industriële show “Hannover Messe”. Deze levendige metropool biedt een unieke mix van stedelijke charme en natuurlijke schoonheid, met bekende attracties zoals de Herrenhausentuinen, het Maschsee-meer en de Hannover Adventure Zoo.

Hannover is ook een wetenschappelijk centrum, de thuisbasis van prestigieuze instellingen zoals Leibniz University Hannover en Hannover Medical School. Naast academische activiteiten biedt de stad ook een scala aan culturele activiteiten, waaronder musea van wereldklasse, theaters en de jaarlijkse scherpschuttersbeurs ‘Schützenfest’ - het grootste evenement in zijn soort wereldwijd. Hannovers grote waarde ligt in haar toewijding aan duurzaamheid. De stad is een pionier geworden in het organiseren van milieubewuste evenementen die prioriteit geven aan het welzijn van de gemeenschap. Het Maschseefest is een voorbeeld van dit ethos, met milieuvriendelijke praktijken,

Kuppelsaal Stuhlreihe Messe ©Droese und HCC

initiatieven voor afvalvermindering en een focus op lokale leveranciers om de regionale economie te ondersteunen.

Hannover is net zo groen, dankzij het uitgebreide openbaarvervoersnetwerk, de fietsinfrastructuur en autovrije zones tijdens grote evenementen. Vakbeurzen hier zetten groene technologieën, oplossingen voor hernieuwbare energie en innovaties die efficiënt omgaan met hulpbronnen in de schijnwerpers, wat de reputatie van Hannover als hub voor duurzame industriële vooruitgang bevestigt.

Locaties zoals het Hannover Congress Centrum (HCC) geven het goede voorbeeld en hebben certificeringen zoals “Green Globe” voor hun energiezuinige activiteiten en inspanningen voor afvalvermindering. Gemeenschapsinitiatieven, waaronder boerenmarkten in levendige wijken zoals Linden en List, promoten biologische producten en eco-bewust leven.

Het Green Office van de Universiteit van Hannover bevordert deze toewijding door projecten op het gebied van energie, mobiliteit en onderwijs te coördineren, de betrokkenheid van studenten te bevorderen en duurzaamheid te verbinden met digitalisering en internationalisering. Ondertussen stelt de CO₂calculator van het Hannover Convention Bureau evenementorganisatoren in staat om hun impact op het milieu te meten en te minimaliseren.

In Hannover is duurzaamheid niet zomaar een trend, maar een manier van leven, die ervoor zorgt dat elk evenement even innovatief als milieuvriendelijk is.

Ervaar de toekomst van het stedelijke leven in Hannover, waar groene ideeën floreren.

EXPLORE

En 4 x Bob Marley...

Van de iconische watervallen van Dunn’s River tot de levendige straten van Kingston: het eiland bruist. Hier dans je op de beats van reggae, snorkel je in kristalhelder water en ontdek je de hartelijkheid van de locals die je altijd met een grote glimlach verwelkomen. Volgens Hans van Wamel (Marketing & Sales bij Jamaica Tourist Board) kunnen reizigers het eiland het beste per auto verkennen, gewoon in hun eigen tempo. ‘Daar is ook steeds meer vraag naar. Wij hebben een voorbeeld-selfdrive van zestien dagen ontwikkeld, die vakantiegangers het lokale dagelijkse leven laat zien. Denk aan het bezoeken van lokale markten, restaurants en het genieten van bezienswaardigheden in de natuur. Dit geldt vooral voor de ‘laidback’-regio’s: Port Antonio, Blue Mountains en South Coast.’

Jammin’ Jamaica

Even de boel de boel laten. Wie wil ontsnappen naar de zon, heeft in Jamaica een geweldige bestemming. Een ijskoude Red Stripe, wat jerk chicken en reggae uit de stereo…

EILAND

Port Antonio is misschien wel het best bewaarde geheim van Jamaica, gelegen aan de weelderige noordoostkust, staat bekend om zijn prachtige natuur en ongerepte stranden. Hier vind je de beroemde Blue Lagoon, een helderblauwe inham omringd door tropisch groen, perfect voor zwemmen en suppen. Bezoek Frenchman’s Cove, een van de mooiste stranden van Jamaica, en maak een tocht over de Rio Grande per bamboevlot – een rustgevende manier om de jungle te verkennen. Port Antonio is een paradijs voor natuurliefhebbers en rustzoekers. De Blue Mountains bieden een prachtig landschap met groene valleien. Hier groeit de wereldberoemde Blue Mountain-koffie, een van de meest exclusieve koffiesoorten ter wereld. Maak een hike naar de top van de Blue Mondain Peak voor een onvergetelijke zonsopgang met uitzicht over het hele eiland. De frisse berglucht en schilderachtige vergezichten zijn een

Explore

verademing voor wie de drukte wil ontvluchten. Ook de South Coast is een oase van rust, ongerepte natuur en charmante dorpjes. Bezoek de indrukwekkende YS Falls, een waterval met meerdere niveaus waar je kunt zwemmen en ziplinen. Ga op bootsafari door de Black River, de langste rivier van Jamaica, en spot krokodillen in hun natuurlijke habitat. Geniet van vers gevangen vis in het schilderachtige vissersdorpje Treasure Beach, waar je het lokale leven ervaart en het eiland op zijn meest authentieke manier beleeft. En vergeet vooral niet bij Pelican Bar, een bar midden op zee, van je drankje te genieten.

STRAND

Ocho Rios, ook wel bekend als Ochi, is een van Jamaica’s populairste badplaatsen. Hier vind je de iconische Dunn’s River Falls, een prachtige waterval waar je via natuurlijke treden naar de top kunt klimmen. Voor avontuur kun je ziplinen door de jungle of bobsleeën in het Mystic Mountain Adventure Park. Neem een duik in de Blue Hole, een afgelegen

JAMAICA

turquoise poel, en sluit de dag af met een bezoek aan de levendige markt vol lokale ambachten. Runaway Bay is een rustiger alternatief voor de nabijgelegen toeristische hotspots en staat bekend om zijn prachtige stranden en ontspannen sfeer. Het gebied biedt uitstekende snorkel- en duikmogelijkheden bij het Runaway Bay Marine Park, waar kleurrijke koraalriffen en zeedieren op je wachten. Bezoek de Green Grotto Caves, een ondergronds grottenstelsel vol geschiedenis en mysterie, dat ooit diende als schuilplaats voor slaven en piraten. Runaway Bay is ideaal voor reizigers die op zoek zijn naar een

mix van ontspanning en avontuur. Negril, gelegen aan de westkust, staat bekend om zijn uitgestrekte Seven Mile Beach, een van de mooiste stranden van het eiland, met wit zand en helderblauw water. Geniet van een spectaculaire zonsondergang bij het legendarische Rick’s Café, waar waaghalzen van de kliffen duiken en je kunt ontspannen met een cocktail in de hand. Verken de rustige wateren van de Negril Great Morass, een uitgestrekt moerasgebied vol vogels en tropische vegetatie. Negril biedt een relaxte, laid-back sfeer waar je het echte Jamaicaanse vakantiegevoel ervaart.

Viermaal in het spoor van Bob Marley

1) Bob Marley Museum in Kingston: Dit museum is gevestigd in het voormalige huis van Bob Marley, waar hij woonde van 1975 tot zijn dood in 1981. Het museum herbergt een collectie van persoonlijke bezittingen van Marley, zoals zijn gitaren, kleding en foto’s. Je kunt er ook de opnamestudio Tuff Gong bezoeken, waar Marley zijn muziek opnam.

2) Nine Miles: Dit is het geboortedorp van Bob Marley, gelegen in de bergen van St. Ann Parish. Hier kun je het huis bezoeken waar Marley is geboren en opgegroeid, en het mausoleum waar hij is begraven. Nine Miles is een bedevaartsoord voor reggaefans van over de hele wereld.

3) Trench Town: Dit is de wijk in Kingston waar Bob Marley opgroeide en waar hij zijn muzikale carrière begon. Trench Town is een levendige en kleurrijke gemeenschap, waar je de roots van de reggae-muziek kunt ervaren. Je kunt er het Culture Yard bezoeken, een complex van huizen waar Marley woonde met zijn familie en vrienden.

4) Kingston Creative: Dit is een initiatief dat de creatieve scene van Kingston wil bevorderen. In het kader van dit project zijn er verschillende muurschilderingen gemaakt die verwijzen naar Bob Marley en zijn muziek. Je kunt een wandeling maken door de stad en deze prachtige kunstwerken bewonderen.

BOX 3 WOONHUIZEN EN APPARTEMENTEN

Ik realiseer mij dat onderstaande berekeningen niet geheel de toets der kritiek kunnen doorstaan, maar zijn indicatief. Veel beleggers die in het bezit zijn van woningen en appartementen voor de verhuur hebben het plan opgevat en gedeeltelijk ook uitgevoerd om hun bezit te gelde te maken. De reden: met de box 3 wetgeving en de huurwetgeving is het niet meer interessant, lees: lonend, om onroerende zaken te verhuren.

Hoe hebben ze dit kunnen bedenken?

Naar ik aanneem: omdat ze het rendement hebben berekend en vergeleken met alternatieve beleggingen.

Laten we beginnen met de meest safe belegging volgens veel Nederlanders: zet je geld op een spaarrekening. Afgerond had je dan in de afgelopen 5 jaar een rendement behaald van 0% in zowel 2020 als 2021 als 2022. In 2023 was dat 1% en in 2024 1,5%. Heb je toch in 5 jaar een rendement van 2,5% bij elkaar gesprokkeld. Top! O ja, maar er moet nog wel box 3 belasting betaald worden. Gelukkig was er de Hoge Raad die besliste dat er enkel belasting betaald hoeft te worden over het werkelijk rendement. Dus: 32% over 1% en 36% over 1,5%. Het netto rendement in 5 jaar is dan 1,64%, gemiddeld per jaar 0,33%, Maar wel ‘veilig’. Maar ja, helaas kun je met de euro’s op je bankrekening helaas ieder jaar iets minder kopen. We hebben een inflatie gehad over de genoemde jaren van respectievelijk 1,3%, 2,7%, 11,6%, 3,8% en 3,3%. In totaal 22,7%. Nou, dat is lekker bij een netto rendement van 1,64%. Achteruitgang meer dan 20% in 5 jaar.

Maar dan gaan we het beter doen: we beleggen ons geld ‘op de beurs’. De AEX steeg in de jaren 2020 tot en met 2024 met respectievelijk 3,3%, 27,8%, min 13,6%, 14,2% en 11,8%. In totaal met 43,5%. Maar de belastingdruk is daarover uiteraard hoger, 36% in 2024 en de jaren daarvoor 32%. Netto houdt men dan afgerond 29% over. De inflatie bedroeg 22,7%, dus we hielden ruim 6% over in 5 jaar. En dan de ‘slemielen’ in beleggingsland, de eigenaren van verhuurde woningen en appartementen. Die hebben in de jaren 2020 tot en met 2025 ‘last’ gehad van het feit dat ze jaarlijks de huur mochten verhogen met respectievelijk 2,9%, 0,8%, 3,0%, 2,0% en 5,4%’In totaal is dat 14,1%. De inflatie was 22,7%, dus er is met de huurverhogingen in ieder geval 2/3 van de inflatie goedgemaakt. Een netto rendement van 4,5% is niet ongebruikelijk in de branche, waar dan over afgerond 6% rendement belasting moet worden betaald. Er resteert dan netto een rendement van afgerond 2,5%, in 5 jaar 12,5%, inflatie gecompenseerd, en zelfs nog 3.9% rendement gemaakt in 5 jaar.

En dan komt vervolgens de kers op de taart. De woningen en appartementen zijn in prijs gestegen in de afgelopen 5 jaar, respectievelijk 7,8%, 15,2%, 13,6%, min 2,8% en 8,7% afgelopen jaar. 42,5% onbelaste waardestijging in de afgelopen 5 jaar. Hoe fijn is dat. En ja, dat wordt straks betrokken bij de belastingheffing zoals het er nu uitziet, maar dan nog lijkt de verhuur van woningen en appartementen het beste rendement op te leveren. Of heeft verkoop plaatsgehad, na jarenlang verhuurd te hebben met een schuld aan de eigen BV in pretbox 3, om een heffing van box 2 belasting te ontlopen in verband met excessief lenen?

Hans Kersten

Hans Kersten Columnist

7-DAY

TURKEY & GREEK ISLE GEMS

Seabourn Encore

15 jun, 27 jul*, 28 sep, 26 okt 2025

Istanbul, Turkije naar Piraeus (Athene), Griekenland € 3.679,-*

Inclusief economy class vluchten

7-DAY

GREECE & DALMATIAN DELIGHTS

Seabourn Encore

22 jun, 3 aug*, 5 okt 2025

Piraeus (Athene), Griekenland naar Fusina (Venetië), Italië € 4.019,-*

Inclusief economy class vluchten

7-DAY

PHESUS & GREEK ISLAND GEMS

Seabourn Encore

24 aug* 2025

Rondreis Piraeus (Athene), Griekenland € 3.769,-*

Inclusief economy class vluchten

Seabourn’s exclusieve Sail of the Year is de beste gelegenheid voor uw klanten om in ultraluxe te reizen met kortingen tot 15% en een boordtegoed van $ 1.000,- per suite op geselecteerde cruises en expeditiecruises.

ONTDEK HET INTIEME LUXE VAN REIZEN OP EEN KLEIN SCHIP

Ontdek meer op Seabourn.com

Aanmelden voor de nieuwsbrief

Voor informatie, marketing- en salesactiviteiten neem contact op met ons Business Development Team: SalesEUR@Seabourn.com.

*Algemene voorwaarden: De getoonde prijzen zijn per gast op basis van een tweepersoonsbezetting in de verandacategorie en zijn inclusief havengelden en andere toeslagen. Prijzen worden in Euro weergegeven. De prijs is inclusief een economy class vlucht. Kortingen kunnen oplopen tot 15% en kunnen per cruise variëren. Het boordtegoed bedraagt maximaal $ 1.000 per suite ($ 500 per persoon) op bepaalde cruises en kan variëren per cruise en suitecategorie en is niet in te wisselen voor cash. Kortingen en/of het boordtegoedonderdeel zijn op geselecteerde klassieke cruises en expeditiecruises vanaf 2025 van toepassing en enkel beschikbaar in combinatie met de “Sail of the Year” promotie, geldig tot en met 4 maart 2025. Alle aanbiedingen hebben een beperkte capaciteit en kunnen op elk moment zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd of ingetrokken. Prijzen zijn gebaseerd op 10 februari 2025. Er kunnen andere beperkingen van toepassing zijn. Ga voor de volledige algemene voorwaarden naar seabourn.com/terms.

www.cathaypacific.nl/TheAriaSuite