Tulpia nr. 3, November 2006 by Tulpia

Nederlands / Turks business- & cultuurmagazine • november ‘06- januari ‘07 • € 4,95

Twee werelden één blad

De carrièredrang van Gülsüm Dağlı

Tentoonstelling: Istanbul op de Dam Bloei Fortis Bank in Turkije Huizenmarkt in Alanya booming business

Opstelten leidt handelsmissie naar Izmir

Turkije Hypotheek Genieten zonder zorgen

Als eerste in Nederland heeft DHB Bank de Turkije Hypotheek ontwikkeld. Een hypotheek speciaal voor de ﬁnanciering van een onroerende zaak in Turkije. Waarom is kopen in Turkije zo aantrekkelijk? • Hoog rendement en laag risico. • Zeer gunstige prijzen van huizen. • Middellandse-Zeeklimaat met minimaal 300 dagen zon per jaar. • Mooie natuur en vele bezienswaardigheden. • Dagelijks meerdere vluchten naar Turkije, maximaal 3,5 uur vliegen. Bel voor informatie 0800 888 9 888 of surf naar www.dhbbank.nl

Inhoud tulpia actueel 6 Wereldforum in Istanbul 7 Zakenvrouw van het jaar 8 Dutch Dream Foundation 8 KPN - Ay yıldız 10 Handelsmissie naar Izmir Toerisme 20 Het Christelijke gelaat van Istanbul 40 Liefdeseiland Cunda 44 Ayasofya gastenverblijf Business 25 Dutch Dream van Turkse ondermeners 32 Succesvol ondernemen 36 Begrafenisondernemer voor bedrijven 38 Financiering van projecten 52 Ambities van Fortis in Turkije 56 Bloei zomerhuizen in Alanya kunst & cultuur 72 Tentoonstelling Istanbul 78 Fragiele naaktheid in beeld 80 Meerstemmige piano van Karsu 82 Art of engineering in Haarlem coverstory 48 Carrièredrang van Gülsüm Dağlı bij SNS Reaal Politiek 68 Bittere smaak van Tweede Kamer-verkiezingen

Een reportage langs de kerken in Istanbul pagina 20

Bankwezen

Tulpia Actueel

De bloei van Fortis bank in

Izmir in trek bij Nederlandse investeerders

Turkije

TeksT Tuncay Çinibulak FoTo’s TulPia Press

iZMir - een dertigkoppige handelsdelegatie onder leiding van burgemeester Ivo opstelten van Rotterdam heeft een bezoek gebracht aan Izmir, de tweede havenstad van Turkije gelegen aan de egeïsche Zee. Deze handelsmissie had tot doel de investeringsmogelijkheden, de uitdijende industrie en de zakelijke dienstverlening in het egeische-Zeegebied te bekijken. De Nederlandse delegatie bestond uit vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, de gemeente Rotterdam, het Havenbedrijf Rotterdam, de Rotterdamse kamer van koophandel en twee onderwijsinstellingen. Zij bezocht de vrije handelszone esBAs, de georganiseerde Industriële zone Atatürk, de containerhaven Alsancak en de uitgebreide luchthaven Adnan Menderes. Daarnaast stonden de economische Universiteit van Izmir, de kamer van koop-

De Nederlands-Belgische Fortis Bank heeft vorig jaar de Turkse Dışbank met succes overgenomen, terwijl ABN AMRO en de Rabobank met de overnames van andere Turkse banken achter het net visten. Om de nieuwe bank vorm te geven en de promotie in goede banen te leiden, werd Hans de Backer vorig jaar in Istanbul gestationeerd. TULPIA zocht hem op in zijn hoofdkantoor in de zakenwijk Gayrettepe en vroeg hem naar de bloei van de bank en naar zijn toekomstvisie op het Turkse bankwezen.

“Mensen uit het Rotterdamse havenbedrijfsleven volgen hier het privatiseringsbeleid van de Turkse regering op de voet en zullen zich hier zeker goed oriënteren.”

TeksT Tuncay Çinibulak FoTo’s TulPia PRESS

De klokkentoren in het centrum van Izmir, het stadssymbool van Izmir.

handel en de Maritieme kamer van koophandel op de lijst. Voor de business match hadden vertegenwoordigers van Nederlandse bedrijven individuele ontmoetingen met bedrijven in Izmir. Het protocollaire gedeelte van de reis bestond uit bezoeken aan de overheidsinstellingen. Burgemeester opstelten bezocht met een kleine delegatie zijn ambtsgenoot Aziz Kocaoğlu en later gouverneur Oğuz Kağan Köksal. De burgemeester

lichtte hen in over zijn missie en nodigde hen uit naar Rotterdam. “Izmir is een prettige stad met veel kennis, potentie en een goed bestuur,” liet opstelten zijn ambtsgenoot Kocaoğlu weten. “Als twee havensteden spreken wij een beetje dezelfde taal en is er voor veel mkben grote bedrijven veel te doen in Izmir.” op zijn beurt liet Kocaoğlu zijn blijdschap blijken door hem veel succes te wensen en wisselde geschenken uit met zijn gasten.

Havens

Tijdens het bezoek aan de kamer van koophandel van Izmir en de Maritieme kamer van koophandel werd de delegatieleden een röntgenfoto van de regio voorgehouden. Zij werden uitvoerig geïnformeerd over de economische dynamiek van de regio en de lucratieve sectoren waar de Nederlandse geldschieters kunnen investeren. “De voordelen van Izmir, de parel van de egeïsche Zee, zijn legio,”

TULPIA november 2006

Handelsreis naar Izmir pagina 10

zei de voorzitter van de Izmirse kamer van Koophandel, Ekrem Demirtaş. “Izmir beschikt over zes havens, waarvan de containerhaven Alsancak de grootste in Turkije is. De stad beschikt over snelle productiemiddelen en grondstoffen, een groeiende economische potentie, een hoog inkomen per caput, is goed bereikbaar voor de interne en de externe markt, heeft een goede infrastructuur en een gekwalificeerd arbeidspotentieel.” Vervolgens noemde

IsTANBUL – Zijn blik is gericht op de prachtige wolkenkrabbers die Istanbul sinds enkele jaren rijk is, wanneer Fortis-directeur Hans de Backer (42) telefonisch overleg voert met een medewerkster. Vanuit dit hoofdkantoor geeft hij leiding aan 210 vestigingen in heel Turkije. “Wij hebben hier op de hoofdvestiging van Fortis Bank A.s. zeer ambitieuze, enthousiaste en gekwalificeerde werkkrachten die bovendien jong en verwachtingsvol zijn,” omschrijft De Backer zijn collega’s. “Ze zijn erg gemotiveerd en productief. Wij overwegen daarom de internationale diensten en

Demirtaş de belangrijkste sectoren die de regio rijk is: de sectoren textiel en confectie, levensmiddelen, olie en de bijproducten, chemische industrie, tabak, metaal, toerisme, zeevaart, automotiv en elektrische machines. ook werd de delegatie opgeroepen om te investeren in het havenbedrijf Alsancak dat sinds kort geprivatiseerd is. “Hiervoor zoeken wij nog partners,” liet Demirtaş doorschemeren. “Nederlandse > TULPIA november 2006

operaties zoals internationale handel en betalingen van Fortis Bank nv vanuit Istanbul te gaan coördineren en daarvoor extra mensen in dienst te nemen.” Zijn Fortis Bank A.s. behoort nu tot de toptien van de banken in Turkije, maar daarmee is de strijd voor De Backer nog lang niet gestreden. Hij heeft veel ervaring opgedaan in het buitenland en heeft daardoor een fijne neus ontwikkeld voor zakendoen in den vreemde. “Door onze kapitaalinbreng en balansstructuur heeft de bank goede groeiperspectieven. De laatste acht maanden is het aantal geslo-

ten leningen bijvoorbeeld bij ons met vijftig procent gestegen.”

Veelzijdig

De Fortis-directeur verruilde anderhalf jaar geleden zijn werkplek in Brussel voor Istanbul. Daarvoor werkte hij zeven jaar voor de Fortis Bank in Hong kong. Zijn indrukken van Istanbul waren doorslaggevend voor zijn keuze voor deze metropool. “Wij hadden slechte ervaringen met Hong kong,” vertelt De Backer. “Dus we waren eigenlijk niet zo happig om meteen naar Istanbul te gaan.” Daarom is hij een half

jaar eerder op verkenningstocht gegaan in Istanbul en kwamen zijn vrouw en twee kinderen pas daarna een kijkje nemen. “Net als ik waren ook zij al snel verkocht door de veelzijdigheid van Istanbul. Wij voelen ons nog altijd thuis in deze stad die door zijn cultuur, zakelijkheid en historie een dynamisch en bruisend kruispunt van oost en West is.” De Backer is vooral geïnteresseerd in de zakelijkheid van de stad. “De stad bloeit in veel opzichten op,” constateert De Backer. “er wordt vooral hard gewerkt aan de verbetering van de openbare infrastructuur.

Dat moet ook wel, want deze stad heeft eigenlijk maar een capaciteit voor vijf miljoen mensen, terwijl er net zo veel mensen wonen als in heel Nederland.” om de infrastructuur in de stad te verbeteren, worden de tram- en metroverbindingen sterk uitgebreid. De Fortis Bank financiert veel van dit soort grote projecten. “Vorige week ben ik zelf onder de grond gaan kijken naar de metrolijnen die verlengd worden. Per maand schuiven zij zo’n 1,2 kilometer op. Dat is een snelheid waar je versteld van staat.” De bankdirecteur is al even versteld van

TULPIA november 2006

Ambities van Fortis Bank in Turkije pagina 52

Sohbet 62 Interview met Brinkhorst over Turks-Europese betrekkingen 64 Moelijk afscheid van Turkse ambassadeur in Nederland culinair 84 Oog voor lekker eten in restaurant Nazar 86 Mediterrane sfeer bij restaurant Kilim column 46 Jan Heemskerk en KPN 71 Marilyn Haimé over verkiezingen 89 Süleyman van den Broek vindt zijn ware religie tulpia divers 88 Cultuurservice 90 Reacties 91 Vacatures 92 Fotopia

TULPIA nov 06 - jan 07

Naakte waarheid van Aysel Bodur pagina 78

twee werelden ÉÉn blad Colofon TULPIA NEDERLANDS / TURKS BUSINESS-&CULTUUR MAGAZINE NOVEMBER 2006 - JANUARI 2007 Hoofdredactie Tuncay Çinibulak, MA Redactie Nadja van Albada, Tomas van Dijk, John de Graaff, Erhan Gürer, Sonja Havermans, Jorn Hövels, Charles van Hutten, Merel Ligtelijn, Rogier Slop, Ellen de Vries Fotoredactie TULPIA MEDIA TEAM, Plantain Photography, Event-Jan Daniëls, Sabri Varan Columns Marilyn Haimé, Jan Heemskerk, Süleyman van den Broek Eindredactie John de Graaff, Mahir Karamanlis Design & Grafische Vormgeving Mustafa Özbek, TULPIA Media & Design Vertegenwoordiging Turkije Yusuf Deniz Çinibulak (Istanbul) Correspondentie Turkije Yavuz Meyveci (Istanbul), Cindy van Vliet (Alanya) Correspondentie-adres Postbus 56822 1040 AV AMSTERDAM E-mail: info@tulpia.nl Bezoekadres TULPIA Tijnmuiden 40 1046 AL AMSTERDAM Tel: 020-2221982/020-2224801 Fax: 020-4866377 Uitgever Uitgeverij Sohbet ISSN-nr: 18725651 www.tulpia.nl e-mail: info@tulpia.nl © TULPIA 2006

Coverfoto: TULPIA MEDIA TEAM Nederlands / Turks business- & cultuurmagazine • november 06- januari 07 • € 4,95

Twee wereldeN ééN blad

de carrièredrang van Gülsüm Dağlı

Tentoonstelling: Istanbul op de Dam Bloei Fortis Bank in Turkije Huizenmarkt in Alanya booming business

Opstelten leidt handelsmissie naar Izmir

Warme herfst

e afgelopen zomer wilde kennelijk het estafettestokje niet overdragen aan de herfst en bleef ons maar aangenaam weer bezorgen. In het Engels heet dat een Indian summer, in het Nederlands erg genoeg: oudewijvenzomer! Maar afgezien van de warmte was het ook een heel interessant najaar. De Tweede-Kamerverkiezingen van 22 november 2006 en de ontwikkelingen daaraan voorafgaand maakten de afgelopen periode extra spannend. Voor veel Turken had deze helaas een bittere bijsmaak door de zogenoemde ‘Armenië-kwestie’, waarover u het een en ander kunt lezen in onze politieke analyse alsmede in het interview met de scheidende ambassadeur van Turkije Tacan İldem. Ook op het gebied van business waren het met recht warme en bedrijvige tijden. Zo kunt u in dit nummer lezen over de handelsreis van de Rotterdamse burgemeester Opstelten naar Izmir, de bloei van Fortis Bank in Turkije, de Nederlandse run op zomerhuizen in Alanya en de Dutch Dream van Nederlandse ondernemers van Turkse origine. Op het gebied van kunst en cultuur staan we uitvoerig stil bij ‘Istanbul aan de Dam’, een tentoonstelling in de Nieuwe Kerk te Amsterdam over het Ottomaanse Rijk. De Turkse kunstfotografe Aysel Bodur doorbreekt in haar fragiele naaktheid allerlei taboes en de rijzende ster van Amsterdam, Karsu, brengt met haar piano Oost en West bijeen. Nieuwe rubrieken in ons blad zijn: Culinair, Cultuurservice, Vastgoedindustrie, Sohbet (een goed gesprek) en de column van de levenskunstenaar Süleyman van den Broek. In elke aflevering van ons blad zetten we voor u een tweetal restaurants in de schijnwerper, berichten we over de ontwikkelingen op het gebied van vastgoed in Turkije en voeren we een goed gesprek met een prominente Turk of Nederlander. Dit keer hadden we in onze rubriek Sohbet een interessant gesprek met oud-minister L.J. Brinkhorst van Economische Zaken. Süleyman van den Broek gaat op een leuke manier in zijn columns in op de Turks-Nederlandse culturele motieven, verschillen, overeenkomsten en vooroordelen. Hij heeft, zo beweert hij, nu de ware religie ontdekt. Ook ditmaal hebben we voor u het beste uit twee werelden geselecteerd. Ik wens u veel leesplezier en talloze warme momenten dit najaar. Tuncay Çinibulak, MA Hoofdredacteur

Tulpia Actueel

Vice-premier Abdüllatif Şener woont Wereldforum Turkse ondernemers in Istanbul bij.

Wereldforum Turkse ondernemers in Istanbul Door Sonja Havermans foto webişrehberi

AMSTERDAM - Voor de zesde keer wordt in Istanbul het tweejaarlijkse congres Wereldforum van Turkse ondernemers gehouden. Het congres is bedoeld voor ondernemers die zaken willen doen in Turkije of met Turkse ondernemers in het buitenland. Het biedt Turkse ondernemers, afkomstig uit heel de wereld, een platform waar zij kunnen netwerken en 1 op 1-handelsrelaties opzetten. Naast lezingen laat het intensieve programma veel ruimte voor individuele ontmoetingen in een ontspannen sfeer. Premier Recep Tayyip Erdoğan doet de aankondiging van de Investeringsbeurs en van de Investeringspresentatie van de Turkse provincies. Afgevaardigden van deze provincies zullen op een beurs de specifieke mogelijkheden (subsidie, grond enz.) die zij ondernemers bieden, toelichten. Ook niet ‘native speakers’ zijn welkom. Het Turks wordt simultaan naar het Engels vertaald. Het congres, dat in 1996 voor het eerst gehouden werd, is een initiatief van de Duits-Turkse ondernemersvereniging

TULPIA nov 06 - jan 07

Atiad. Samen met de Turkse ministeries van buitenlandse en economische zaken en de vereniging van Kamer van Koophandels werd de Stichting Dütiv opgericht. Deze stichting organiseert de bijeenkomsten, die steeds bezocht worden door tweeduizend deelnemers. Op dit moment bedraagt het aantal aanmeldingen uit de Benelux vijftig stuks. “In het begin was er heel weinig animo vanuit Nederland,” vertelt Sedat Çakır van Webisrehberi Bedrijfsinformatie bv die eveneens meegaat. ‘’Daarom heeft de organisatie mij gevraagd dat aantal omhoog te brengen.” Çakır is verantwoordelijk voor de organisatie en bekendmaking van het congres binnen de Benelux. Een handige partner, want Webisrehberi beheert een database met 300.000 adressen van Turkse ondernemers over heel de wereld. Deze unieke database is via internet bereikbaar. Daarnaast geeft Webisrehberi een gedrukte versie uit voor ondernemers in de Benelux. En organiseren de medewerkers congressen en bijeenkomsten. Zelf heeft Çakır alle congressen in Turkije bijgewoond en is ra-

zend enthousiast. “In Istanbul verwachten we nieuwe klanten te vinden, contacten op te bouwen en gaan we in gesprek met potentiële investeerders voor het maken van zoekmachines. We hebben namelijk de ambitie om eind 2007 een half miljoen adressen in ons bestand te hebben.” Naast Webisrehberi zullen er vanuit de Benelux uitgevers, groothandelaren in levensmiddelen, shoarma- en zuivelproducenten en nog vele andere ondernemers met internationale aspiraties op het congres aanwezig zijn. “Een mooi voorbeeld van het nut ervan is bijvoorbeeld het bedrijf Vestel. Dat heeft zijn Europese hoofdkantoor in Rotterdam. Via het congres werd het bedrijf geattendeerd op de mogelijkheid om in Nederland te investeren,” concludeert Çakır. De conferentie wordt gehouden op 18 en 19 november 2006 in Istanbul. Ondernemers die zich willen aanmelden, kunnen dat doen via de volgende websites:

•

www.webisrehberi.com www.dutiv.org.tr

Melek Usta neemt de prijs in ontvangst.

Melek Usta: Zwarte zakenvrouw Nederland 2006 Door TULPIA-redactie Foto’s Soemanta Fotografie & Vormgeving

AMSTERDAM - Melek Usta, directrice van selectie- & wervingsbedrijf Colourful People in Hoofddorp, is door Businessclub zwarte zakenvrouwen Nederland (ZZVN) uitgeroepen tot zwarte zakenvrouw Nederland 2006. “Ik was compleet verrast toen ik hoorde dat ik genomineerd was voor de prijs,” zegt Usta. “Toen ik benaderd werd om meet te dingen voor de prijs, was ik al verrast, maar dat ik de prijs ook nog in de wacht zou slepen had ik wel gehoopt, maar niet verwacht,” aldus Usta. De prijs bestaat uit een beeldje. “Het gaat hier om een trofee,” zegt ze. “Ik presenteer mij de komende tijd als rolmodel en als ambassadrice van de ZZVN om de allochtone vrouwen te stimuleren om ook managementniveaus te bereiken.” De prijs werd in het Amsterdamse Okurahotel door minister van Verkeer en Wa-

terstaat, Karla Peijs uitgereikt. Onder de vele genodigden waren ook oud-minister Sybilla Dekker, tweede kamerlid Laetitia Griffith en de burgemeester van Amsterdam Job Cohen. Haar inzet die resulteerde in een gezond bedrijf en de vele mensen die zij aan een baan heeft geholpen, waren voor de jury redenen genoeg om haar de prijs toe te kennen. Colourful People is een bedrijf van werving en selectie gericht op hoogopgeleide vrouwen en allochtonen. Daarnaast geeft het training en advies op het gebied van diversiteitsmanagement. Colourful People helpt met zeven medewerkers bedrijven hun personeelsbestand meer een afspiegeling van de samenleving te laten zijn. Door het grote netwerk weet men daar toptalent onder vrouwen en hoogopgeleide allochtonen te vinden. Melek Usta (37), geboren in Istanbul

en woont sinds 1970 in Nederalnd, is na haar hbo-opleiding jarenlang actief geweest in de wervings- & selectiebranche. Daar zag ze dat de groep allochtone werkzoekenden, maar ook vrouwen om diverse redenen niet goed bediend werden, terwijl werkgevers op zoek waren naar nieuw talent. Door een combinatie van enorme ambitie en visie heeft zij in 2000 het bedrijf Colourful People opgericht. Haar aanpak kenmerkt zich door doorzettingsvermogen, gedrevenheid, passie voor haar werk en vernieuwingszin. Elk jaar voegt zij dan ook iets toe aan dit bedrijf om haar klanten beter te kunnen bedienen. Usta is daarnaast ook directeur van Tannet (Turks Academisch Netwerk). “Dat het ondernemen me in het bloed zit, bewijst ook deze prijs,” aldus een gelukkige Usta.

•

www.colourfulpeople.nl TULPIA nov 06 - jan 07

Turkse ondernemers richten Dutch Dream Foundation op Door TULPIA-redactie

Noordwijk aan Zee – Een aantal ondernemers van Turkse origine in Amsterdam hebben de stichting Dutch Dream Foundation opgericht. De doelstellingen en de noodzaak hiervan heeft initiatiefnemer Atilla Aytekin (37) in zijn boek Atilla’s Dutch Dream verwoord. Het boek en de doelstellingen werden onlangs tijdens een conferentie in het Conferentiecentrum De Baak in Noordwijk aan Zee gepresenteerd. Het voornaamste doel van de stichting is ondernemerschap te stimuleren en ondernemingen hun capaciteiten beter te laten benutten om door te groeien. “Er is een enorme groei in ondernemerschap onder allochtonen,” laat Aytekin een volle zaal weten. “Deze ‘Nieuwe ondernemers’ maken een goede kans om de nieuwe Heinekens, Philipsen en Fokkers van Nederland te worden.” Volgens Aytekin draait het bij de Dutch Dream Foundation om hoop en passie, de bereidheid om risico’s te nemen en hard te werken voor succes. “In Nederland

lijken we dit wel een beetje vergeten te zijn. De groep van Nieuwe ondernemers vertoont echter een sterke motivatie en geestdrift en droomt van een beter bestaan: the Dutch Dream, de Nederlandse variant van the American Dream.” Maatschappelijk gezien is het van wezenlijk belang om positieve voorbeelden te creëren, vindt Aytekin. “Zowel voor toekomstige en startende Nieuwe ondernemers, als ook voor het reguliere bedrijfsleven. Er is behoefte aan voorbeelden van hoe het wél moet. Voorbeelden van “succes”. Daarom is de Dutch Dream Foundation opgericht. Om te helpen succesvolle voorbeelden te laten zien en daarmee vertrouwen te scheppen.”

Atilla’s Dutch Dream

Het boek ‘Atilla’s Dutch Dream’ gaat over nieuw ondernemerschap tussen twee culturen, vol ‘lessons learned’ voor (startende) ondernemers. Het geeft inzicht in de

cultuur van zakendoen in en met Turkije. Daarnaast is het een persoonlijk relaas dat model staat voor een groep ambitieuze allochtonen, die zonder twijfel de toekomst van Nederland in hoge mate mede zullen gaan bepalen. Atilla Aytekin, een succesvolle ondernemer, behoort tot de tweede generatie allochtonen. Deze dubbele cultuur is van grote invloed geweest op zijn vorming en de ontwikkeling van eigenschappen als durf en doorzettingsvermogen, die van wezenlijk belang zijn voor succesvol ondernemen. Na een carrière bij IT-gigant Baan, een ondernemerschap in Turkije en een faillissement in Nederland is Atilla opnieuw ondernemer geworden en nu met succes. Zie verder de reportage met Atilla Aytekin en Umut Akpınar op pagina 28.

KPN focust met Ay Yıldız op Turkse consumenten Door TULPIA-redactie

Rotterdam – Turken in Nederland kennen hem al heel lang van de spotjes op de Turkse televisie, maar zij konden er nog niet mee bellen. Sinds september kan dat wel. Turken kunnen, gebruikmakend van het KPN-netwerk, nu met Ay Yıldız mobiel naar Turkije bellen. Deze aanbieder is bedoeld voor de Turkse gemeenschap, waarvoor speciale tarieven van en naar Turkije gelden. Maar ook naar Duitsland en België waar grote Turkse gemeenschappen leven. Met de komst van Ay Yıldız [“maan en ster”] wordt de concurrentie op de Nederlandse mobiele telefoniemarkt nog heviger. Net als Ay Yıldız hebben al eerder aanbieders als Lebara, Lyca en Ortel Mobiel hun marketingstrategie toegespitst op de Turkse consumenten. Want deze blijken veel te grijpen naar hun mobiel om te bellen met hun familie en vrienden. In oktober 2005 introduceerde KPN Ay Yıldız in Duitsland, via haar Duitse dochter E-Plus. Sinds de zomer van 2003 werd het in België al aangeboden door Base, eveneens een dochter van KPN. “Na ons succes in België en Duitsland willen wij onze formule ook hier in Nederland toepas-

TULPIA nov 06 - jan 07

sen,” verklaart Marco Visser, directeur KPN Mobiel Nederland, na de presentatie in het Rotterdamse Sultan Lounge Restaurant. “Als Ay Yıldız hier een succes wordt, dan gaan wij in de toekomst meer diensten voor specifieke doelgroepen aanbieden.” Daarbij valt te denken aan een aanbieder bijvoorbeeld voor de Marokkanen in Nederland. De directeur verwacht dat Ay Yıldız vanaf volgend jaar winstgevend is en een groot marktaandeel bereikt in Nederland. Welke percentage Visser voor ogen heeft, wil hij nog niet prijsgeven, maar om zijn doel te bereiken gaat hij het nieuwe merk via moskeeën, gebedshuizen, belwinkels en Turkse winkels promoten en verkopen.

Ay Yıldız werkt alleen met een prepaidsysteem; er kan vanaf 17 cent per minuut naar Turkije gebeld worden en klanten van Ay Yıldız kunnen elkaar in Nederland onderling voor 7 cent bellen. Een sms versturen kost 15 cent.

Tulpia Actueel

Izmir in trek bij Nederlandse investeerders Tekst Tuncay Çinibulak Foto’s TULPIA media team

IZMIR - Een dertigkoppige handelsdelegatie onder leiding van burgemeester Ivo Opstelten van Rotterdam heeft een bezoek gebracht aan Izmir, de tweede havenstad van Turkije gelegen aan de Egeïsche Zee. Deze handelsmissie had tot doel de investeringsmogelijkheden, de uitdijende industrie en de zakelijke dienstverlening in het Egeische-Zeegebied te bekijken. De Nederlandse delegatie bestond uit vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, de gemeente Rotterdam, het Havenbedrijf Rotterdam, de Rotterdamse Kamer van Koophandel en twee onderwijsinstellingen. Zij bezocht de vrije handelszone ESBAS, de georganiseerde Industriële zone Atatürk, de containerhaven Alsancak en de uitgebreide luchthaven Adnan Menderes. Daarnaast stonden de Economische Universiteit van Izmir, de Kamer van Koop-

TULPIA nov 06 - jan 07

“Mensen uit het Rotterdamse havenbedrijfsleven volgen hier het privatiseringsbeleid van de Turkse regering op de voet en zullen zich hier zeker goed oriënteren.”

handel en de Maritieme Kamer van Koophandel op de lijst. Voor de business match hadden vertegenwoordigers van Nederlandse bedrijven individuele ontmoetingen met bedrijven in Izmir. Het protocollaire gedeelte van de reis bestond uit bezoeken aan de overheidsinstellingen. Burgemeester Opstelten bezocht met een kleine delegatie zijn ambtsgenoot Aziz Kocaoğlu en later gouverneur Oğuz Kağan Köksal. De burgemeester

lichtte hen in over zijn missie en nodigde hen uit naar Rotterdam. “Izmir is een prettige stad met veel kennis, potentie en een goed bestuur,” liet Opstelten zijn ambtsgenoot Kocaoğlu weten. “Als twee havensteden spreken wij een beetje dezelfde taal en is er voor veel mkben grote bedrijven veel te doen in Izmir.” Op zijn beurt liet Kocaoğlu zijn blijdschap blijken door hem veel succes te wensen en wisselde geschenken uit met zijn gasten.

De klokkentoren in het centrum van Izmir, het stadssymbool van Izmir.

Havens

Tijdens het bezoek aan de Kamer van Koophandel van Izmir en de Maritieme Kamer van Koophandel werd de delegatieleden een röntgenfoto van de regio voorgehouden. Zij werden uitvoerig geïnformeerd over de economische dynamiek van de regio en de lucratieve sectoren waar de Nederlandse geldschieters kunnen investeren. “De voordelen van Izmir, de parel van de Egeïsche Zee, zijn legio,”

zei de voorzitter van de Izmirse Kamer van Koophandel, Ekrem Demirtaş. “Izmir beschikt over zes havens, waarvan de containerhaven Alsancak de grootste in Turkije is. De stad beschikt over snelle productiemiddelen en grondstoffen, een groeiende economische potentie, een hoog inkomen per caput, is goed bereikbaar voor de interne en de externe markt, heeft een goede infrastructuur en een gekwalificeerd arbeidspotentieel.” Vervolgens noemde

Demirtaş de belangrijkste sectoren die de regio rijk is: de sectoren textiel en confectie, levensmiddelen, olie en de bijproducten, chemische industrie, tabak, metaal, toerisme, zeevaart, automotiv en elektrische machines. Ook werd de delegatie opgeroepen om te investeren in het havenbedrijf Alsancak dat sinds kort geprivatiseerd is. “Hiervoor zoeken wij nog partners,” liet Demirtaş doorschemeren. “Nederlandse > TULPIA nov 06 - jan 07

investeerders kunnen onze beste partners worden, gezien de onmisbare rol, kennis en ervaring die de haven van Rotterdam al eeuwen heeft. Onze voorkeur gaat in eerste instantie uit naar onze gasten uit Nederland.” De kamervoorzitter liet direct daarna ook weten dat het opkopen van het havenbedrijf niet voldoende is. “Aan de andere kant kan deze haven de vraag niet aan en wijken wij uit naar de locatie in Çandarlı om daar een geheel nieuwe haven te bouwen. “Maar ook hier geldt: wie het eerst komt, het eerst maalt,” aldus Demirtaş. Na afloop van de presentatie vertelt Opstelten desgevraagd dat Rotterdam inderdaad geïnteresseerd is in de havenbedrijven van Izmir. “Er zijn mensen uit het Rotterdamse havenbedrijfsleven hier. Die volgen hier het privatiseringsbeleid van de Turkse regering op de voet en zullen zich hier zeker goed oriënteren. Als gemeente hebben wij daar niets over te zeggen, maar wij willen graag dat veel vracht en containers via Izmir naar Rotterdam komen en vanaf daar het Europese achterland bereiken.”

Handel

Rotterdam en Izmir onderhouden al een jaar intensieve contacten met elkaar. Vorig jaar werd op initiatief van de Kamers van Koophandel van Izmir en Rotterdam, het Havenbedrijf Rotterdam en de gemeente Rotterdam het Nederlands-Turkse Centrum van Koophandel en Investering opgericht. Dit heeft vestigingen in Izmir en in Rotterdam. “Het voornaamste doel van dit centrum is om de investeringen en de handel tussen Nederland en Turkije te bevorderen,” legt een enthousiaste voorzitter Demirtaş uit. “Vanuit hier brengen wij investeringsmogelijkheden voor de Nederlanders in kaart en helpen hen hier voet aan de grond te krijgen. Onze vertegenwoordiging in Rotterdam,Trade & Investment Center TIC Turkey dat deze handelsmissie heeft georganiseerd, doet hetzelfde daar voor investeerders uit onze regio.” De Kamer van Koophandel en TIC Turkey verstrekken informatie over Turkije, organiseren handelsmissies en ontvangen de inkomende missies. “Wij volgen de ontwikkelingen in de havens van Izmir met grote belangstelling en rapporteren die terug naar onze mensen in Nederland,” vertelt Frans Lavooij, voorzitter van de Kamer van Koophandel Rotterdam. “De havens hier laten heel goede groeipercentages zien, waar wij in Rotterdam onze winst uit kunnen halen.” Kamervoorzitter Lavooij is zeer te spreken over de sfeer en de ondernemingsgeest

TULPIA nov 06 - jan 07

Burgemeester Opstelten overhandigt een boek aan KvK-voorzitter Ektem Demirtaş van Izmir.

“Wij hebben onze banden verstevigd, zowel op het gebied van zaken als culturele uitwisseling en onderwijs.” in Izmir. “Het zakelijke klimaat hier sluit heel goed aan op wat wij zoeken. Die stadscultuur lijkt veel op die van Rotterdam. De lijnen tussen de Kamer van Koophandel, de burgemeester en de gouverneur zijn heel kort en dat werkt heel efficiënt. Wij zijn met 35 man en met groot enthousiasme hier aanwezig. Deze vruchtbare reis heeft opnieuw bewezen dat wij in Nederland de juiste keuze hebben gemaakt door Turkije als targetland te kiezen.”

Targetland

Lavooij is lid van de Dutch Trade Board, een instelling die vanuit Economische Zaken vorm wordt gegeven. Dit ministerie heeft Turkije als een van de vijf targetlanden aangemerkt, met Istanbul en Izmir als de belangrijkste speerpunten. “De dynamiek die hier heerst, is heel anders dan dat je leest in allerlei publicaties in Nederland,” is Lavooij van mening. Doelend op

Het Albeda College en de Hogeschool Inholland tekenen een convenant met de IZTO en de Economische Universiteit van Izmir.

de uitbreiding van de Adnan Menderes Luchthaven van Izmir vervolgt hij: “Het is voor ons onvoorstelbaar dat men hier een vliegveld binnen negen maanden uit de grond stampt, waar wij in Nederland jaren over doen. Dat laat zien wat voor een dynamiek en potentie hier is, waardoor men eerder bereid is om te investeren.” De kamervoorzitter vindt dat de Nederlandse investeerders Izmir goed in het vizier moeten krijgen. “Wie in een groeiende economie investeert, heeft de toekomst. Ik heb maar heel weinig mensen gezien zonder een glimlach op hun gezicht. Dat laat zien dat het goed gaat met het zakelijke leven hier, dat deze mensen een groot

vertrouwen in de toekomst hebben en ik met hen.” Een vertegenwoordiger van financiële dienstverlener PricewaterhouseCoopers is al even hoopvol over Izmir. “Ik ben hier op verkenningstocht en om de delegatieleden te leren kennen,” legt Yalçın Zöhre, Programma manager bij PricewaterhouseCoopers uit. “Ik heb met een aantal bedrijven hier gesproken die samenwerkingsverbanden willen met Nederlandse ondernemers. Ik heb hen geïnformeerd over onze pakketdienstverlening. Dat was een hele openbaring voor ze.” PricewaterhouseCoopers heeft vier vestigingen in Turkije, twee in Istanbul,

één in Izmir en één in Bursa. ”Wij kunnen deze ondernemers faciliteren op het gebied van accountancy, belastingrecht en hen begeleiden met het ondernemerschap. In Nederland ben je als ondernemer redelijk beschermd, maar in landen als Turkije is het niet eenvoudig je weg te vinden. Wij kunnen vanuit onze vestigingen hier in Turkije hen helpen, maar ook vanuit Nederland. Het doel van mijn reis is dus relatiemanagement op te zetten en te onderhouden, hiermee beoog je persoonlijk contact en sta je bij vele Nederlandse ondernemers op het netvlies. Veel ondernemers in Nederland, maar ook die meegereisd zijn, wisten niet dat wij ook in TULPIA nov 06 - jan 07

Uitzicht op de boulevard van Izmir.

Turkije PwC kantoren hebben die hen op allerlei gebieden kunnen ondersteunen. Ik ben tevreden als ik kijk wat deze missie ons allemaal heeft opgeleverd.”

Uitwisseling

Ook burgemeester Opstelten die voor het eerst Izmir bezocht, is te spreken over zijn reis. “Wij hebben onze banden verstevigd, zowel op het gebied van zaken als culturele uitwisseling en onderwijs.” Als voorbeeld noemde de burgemeester het convenant dat is getekend tussen het Albeda College en de Hogeschool Inholland met de IZTO en de Economische Universiteit van Izmir om uitwisseling van studenten mogelijk te maken. ”Ik ben bovendien erg onder de indruk van de stad en wat men hier op korte termijn van de grond niet kan krijgen. Er heerst hier een vrijzinnig klimaat zowel in het bedrijfsleven als op straat. De ondernemers kunnen heel wat van onze handelsgeest leren, maar ook wij van hen. De entrepreneurs hier storen zich bijvoorbeeld niet aan de tegenwerking van de centrale overheid en zetten hun plannen gewoon door, nemen extra risi-

TULPIA nov 06 - jan 07

“Izmir is een prettige stad met veel kennis, potentie en een goed bestuur. Als twee havensteden spreken wij een beetje dezelfde taal en is er voor veel mkben grote bedrijven veel te doen in Izmir.” co’s en tonen initiatief. De hele sfeer hier ademt Europees. Dus heel dichtbij, terwijl je in Nederland het gevoel hebt dat Turkije in veel opzichten heel ver weg, ja een heel andere wereld is. Maar dat is dus niet zo. Deze bevindingen zal ik tijdens mijn spee-

ches in Nederland doorvertellen.” Ook Lavooij vindt dat Nederlanders iets te leren hebben van de Turken: “Het aantal ondernemers dat een zaak start in Nederland staat ver onder het gemiddelde in Europa,” vindt Lavooij. “De Turken in Nederland of in Rotterdam vormen daar een uitzondering. De ondernemingsgeest is dus sterk aanwezig bij Turken. De jongeren hier zijn gemotiveerd, nemen risico’s en zetten de schouders eronder. Daar kunnen veel Nederlandse jongeren van leren om meer risicodragend te kijken naar hun toekomst.” Ook in de ogen van de organisator is de missie geslaagd. “Er zijn maanden gemoeid met de voorbereidingen,” vertelt Erol Poyraz van Trade & Investment Center TIC Turkey in het Izmirse Hilton hotel, wanneer de delegatieleden terug zijn van een vermoeiende dag. “Wij hebben duizenden bedrijven in deze regio benaderd en zo hebben wij voor de Nederlandse bedrijven potentiële partners geselecteerd en hen hier met elkaar in contact gebracht. Ik wil niet in herhaling vallen, maar gezien het behaalde resultaat ben ik zeer tevreden.”

Analyse

De dynamiek van Izmir Tekst Tuncay Çinibulak Foto’s TULPIA MEDIA TEAM

IZMIR – Onder leiding van de Rotterdamse burgemeester Ivo Opstelten bracht een Nederlandse handelsdelegatie onlangs een bezoek aan de West-Turkse stad Izmir. Waarom deze stad en wat heeft zij de Nederlandse investeerders te bieden? Samen met Tamer Taşkın, voorzitter van de Kamer van Industrie van de Egeïsche regio (EBSO), maakt TULPIA een analyse. De Turkse economie groeit met een benijdenswaardige vijf procent per jaar. De regering Erdoğan voert in rap tempo hervormingen door, privatiseert staatsbedrijven, zet grootschalige bouwprojecten op en wil van Turkije een investeringsparadijs maken. De belangstelling van de buitenlandse investeerders (waaronder die uit Nederland) is groot. Geregeld bezoeken Nederlandse investeerders vanuit de overheid en het Nederlandse zakenleven Turkije. In juni was het de beurt aan mi-

nister Brinkhorst van Economische Zaken. Dit ministerie heeft Turkije als één van de vijf targetlanden aangemerkt. De gebieden rond Istanbul, Gaziantep en Izmir zijn erg in trek vanwege hun gunstige investeringsklimaat en groeipotentie. Van de 400 buitenlandse industriële bedrijven in de regio zijn er 32 afkomstig uit Nederland. De export tussen Nederland en Turkije is vorig jaar gestegen naar 4,5 miljard dollar. Turkije heeft vorig jaar voor 2,5 miljard dollar naar Nederland geëxporteerd, waarvan Izmir 263 miljoen dollar voor zijn rekening nam en Turkije vanuit de Lage Landen voor 2,3 miljard dollar importeerde. Nederland staat voor Izmir op de zesde plaats van de exportlanden. Izmir exporteert vooral elektrische machines en apparaten, ijzer en staal, fruit en noten, olie en olieproducten en leer en leerproducten naar Nederland. Het importeert ijzer en TULPIA nov 06 - jan 07

staal- producten, plastic en plasticproducten, (landbouw)machines en chemische producten. Izmir is de tweede belangrijke havenstad van Turkije. Van de totale export van Turkije neemt Izmir 18,8 procent en van de import 12,4 procent voor zijn rekening. Izmir heeft een groeiende luchthaven, zes havens, twee vrije handelszones en vijf universiteiten die zorgen voor nieuwe kennis en gekwalificeerde werkkrachten. De export vanuit deze vrijhandelszones alleen al is gestegen naar 2,1 miljard dollar. In Izmir worden er jaarlijks 40 sectorale beurzen gehouden. Omdat het huidige beursterrein de vraag niet aankan, wordt er een nieuwe locatie geschikt gemaakt die volgend jaar in werking treedt. Ook zijn er plannen om nog twee nieuwe particuliere universiteiten te stichten. “Wij kunnen te land, ter zee en in de lucht heel de wereld snel bereiken,” vertelt een zelfverzekerde Tamer Taşkın, industrieel en tevens voorzitter van de Kamer van Industrie van de Egeïsche regio (EBSO = Ege Bölgesi Sanayı Odası). “Wij vervoeren per jaar alleen al over zee vijf miljoen passagiers. Onze regio beschikt over 21 industriegebieden, jonge en goed opgeleide werkkrachten, zoals ingenieurs, managers en bestuurders, van wie velen in Europa of Amerika opgeleid zijn. Zij zijn multicultureel, flexibel en spreken vele talen.” Het zakenleven in Izmir is strak georganiseerd. 6500 bedrijven uit 45 branches zijn bij de EBSO aangesloten. Na Istanbul met zijn 12.000 leden is dit de grootste industriële organisatie in Turkije. 51 procent van de industriële productie van Turkije wordt gemaakt in Istanbul en 16 procent in Izmir. Van de totale export van dit jaar (goed voor 85 miljard dollar omzet) gebeurt 20 procent via Izmir, een groei van twee procent. “De Egeïsche regio is in eerste instantie sterk in landen tuinbouw en de levensmiddelenindustrie. Denk maar aan de productie van olijven, olijfolie, vijgen en druiven. Meer dan duizend bedrijven zitten in deze sector. Daarna komen de textielsector en de textiel- en leerin-

Tamer Taskin, voorzitter van de Kamer van Industrie van de Egeïsche regio (EBSO)

dustrie. Ook hierin zijn zo’n duizend bedrijven actief. Daarna komen de ijzeren staalindustrie, olie- en chemische industrie, gevolgd door de marmer-, keramiek, cement-, bakstenen- en steenkolenindustrie, machinebouw en elektronische apparaten,” Qua kapitaalkracht noemt Taşkıner de olie- (Petkim, en Tüpraş), metaal- en auto-industrie, vertegenwoordigd door BMC die bussen, vrachtwagens, bestel- en bedrijfswagens produceert.

Niche

Onder de opkomende sectoren noemt Taşkın die zelf sinds 1976 in het zakenleven zit, 350 mensen in dienst heeft in twee bedrijven en naar 25 landen exporteert, de kasindustrie. “Izmir is rijk aan warmwaterbronnen. Wij kunnen hierdoor de kasindustrie nieuw leven inblazen. Ook hiervoor hebben wij partners en investeerders uit het buitenland nodig.” Er is nu al een aantal Nederlandse bedrijven in deze niche gesprongen, maar dat is volgens Taşkın niet voldoende om de gestelde doelen te halen. Ook in andere sectoren zijn er volgens

de voorzitter van de Kamer van Industrie veel investeringsmogelijkheden. “Onze bedrijven in de scheepsbouw, jacht- en botenbouw en de zeevaartindustrie zijn voor de komende vier jaar volgeboekt met orders. Ook hier willen we onze capaciteit vergroten.” Dan noemt Taşkın de behoefte om te groeien in de chemische sector, automaterialen en defensie. “Veel Nederlandse bedrijven in de genoemde sectoren verkeren in moeilijkheden door de mondiale concurrentie. Zij dreigen hun positie in de afzetmarkten te verliezen en failliet te gaan. Wij nodigen hen uit om onze partner te worden, want wij hebben de knowhow en klantenkring nodig en bieden hun hier goedkope en vitale oplossingen aan,” aldus Taşkın. “Het is dus een winwinsituatie. Zij kunnen zo hun positie in hun huidige afzetgebied behouden, maar zij kunnen ook nieuwe markten bedienen, bijvoorbeeld in het Midden-Oosten, Centraal-Azië, de Kaukasus, de Balkan, Oosten Midden-Europa. Wij hebben in die gebieden een betere toegang, meer transportmogelijkheden en bovendien minder culturele barrières.”

•

&YQFSUJTF FO CFUSPVXCBBSIFJE [JKO PO[F JOTUSVNFOUFO ADA ACCOUNTANCY is een groeiend en dynamisch bedrijf dat zijn expertise inzet om de ﬁnanciële administratie van uw bedrijf tiptop in orde te maken en zo te houden. Onze ﬁnanciële adviseurs bieden uw onderneming hiervoor advies op maat. Zij kunnen bijvoorbeeld de omzet en winst van uw bedrijf snel voor u berekenen en overzichtelijk presenteren. ADA ACCOUNTANCY biedt u verschillende diensten tegen concurrerende prijzen en verzorgt uw gehele administratie tegen een all-intarief, zoals:             

Bijhouden van de ﬁnanciële administratie (sorteren en coderen van de boekstukken, inboeken in boekhoudsysteem, controles, crediteuren, etc.) Debiteurenbeheer Opstellen van de jaarrekening Exploitatie-overzicht (omzet-, kosten- en winstoverzicht) Verzorgen aangifte omzet- en loonbelasting Begeleiding van startende ondernemers Verzorgen van uw salarisadministratie Verzorgen van uw belastingaangifte Snelle en effectieve uitvoering van notariële zaken Bv’s oprichten Eenmanszaken omzetten naar B.V. Taxeren/waarde bepalen van bedrijven Lid maken van brancheorganisaties zoals: ABU, NBBU, SVU, VRO

Ada Accountancy T.T. Melissaweg 38 - 40 1033 SR Amsterdam

Vestiging in Arnhem Broekstraat 32 6828 PZ Arnhem

Telefoon: 020-694 6600 Telefoon: 026-3895377 Fax: 020-694 1800 Fax: 026-4437152 www.ada-accountancy.nl E-mail: info@ada-accountancy.nl

Vestiging in Den Haag Hoefkade 875 2525 HC Den Haag Telefoon: 070-4274357 Fax: 070-3638097

sic, u M u ief Inclus telligente ons in vesysteem p, a o weerg 200 uur cd-muziek â&#x201E;¢

n c slaat rkeure uMusi ert uw voo wilt. le tu elt wa e p s n e

8 SYS TEE M

Â®

*uit het zicht te plaatsen ACOUSTIMASS module is niet afgebeeld

De 3Â·2Â·1 DVD home entertainment-systemen van Bose:

.U 3 Â¬BE q Â¬' SCHIK q BAARÂ¬VOORÂ¬HETÂ¬

De ultieme belevenis van home cinema uit slechts twee luidsprekers

Maak kennis met onze productserie 3·2·1 DVD home entertainment-systemen. BOSE 3·2·1 GSX-systeem – dit premium ®

Plaats een dvd en u zult uw

3·2·1-systeem wordt geleverd met uMusic

™

oren niet geloven: een ware bioscoop-

drie kabels

ervaring zonder het gebruik van achteren centerluidsprekers. Met behulp van psycho-akoestiek en technologie voor digitale surroundverwerking lijkt

twee luidsprekers

het geluid uit het niets te komen. BOSE 3·2·1 GS-systeem – een superieur De installatie duurt maar 15 minuten. En het volledige systeem bestaat

systeem met een combinatie van kwaliteitsgeluid en eenvoud.

uit slechts drie componenten: één compact systeem

twee compacte luidsprekerarrays en een media center met geïntegreerde dvd/cd-speler en AM/FM tuner met RDS. De ACOUSTIMASS module ®

is eenvoudig uit het zicht te plaatsen. BOSE 3·2·1-systeem – een systeem Het bekroonde 3·2·1-concept is bedacht door Bose en maakt home cinema-geluid

met verbeterde prestaties en eenvoudige bediening.

mogelijk met slechts twee zichtbare luidsprekers en een uit het zicht te plaatsen basmodule. Deze technologie van Bose is nu geïntegreerd in drie complete systemen.

Kijk en luister. Ga naar een geautoriseerde Bose-dealer en vraag om een demonstratie. Voor dealer-adressen en meer informatie, bel +31 (0)299 390111, email consumenteninfo@bose.com of bezoek www.bose321.nl

Ara bul in Istanbul

TULPIA nov 06 - jan 07

Het christelijke

gelaat van Istanbul In elke aflevering van onze vaste rubriek Ara bul in Istanbul (“Zoek & vind in Istanbul”) gaan we op zoek naar een interessant thema in de stad. In het vorige nummer van TULPIA hadden we al enkele unieke moskeeën in Istanbul belicht. In deze aflevering staan we stil bij een aantal interessante kerken die de stad rijk is. Tekst Yusuf Deniz Çinibulak Foto’s Yavuz Meyveci

Uitzicht op de Bulgarenkerk St.-Stephanus

TULPIA nov 06 - jan 07

ISTANBUL – Als de stad ontwaakt door de warme zonnestralen, de duiven van de daken naar de straten afdalen en de kinderen weer de leegte en de stilte een halt toeroepen, loop ik via de steegjes in het centrum van Istanbul (Beyoğlu) naar mijn bestemming in de stad. Vrouwen en mannen in het zwart gekleed gaan met een vredig gezicht naar de Grieks-orthodoxe kerk Ayia Triada bij Taksim. Ik wens hun goede morgen en hun warme tegengroet vervult mijn hart met vreugde. In dit meest joodse en christelijke gedeelte van de stad, Beyoğlu, begroeten synagogen, moskeeën en kerken elkaar broederlijk. Wat kerken betreft: er zijn er tientallen, variërend van Anglicaanse, Armeense, Bulgaarse, Grieks-orthodoxe, Duits-protestantse tot Spaans-katholieke.

TULPIA nov 06 - jan 07

Links- en rechtsboven St.-Antonius van Paduakerk Linksonder Ayia Triadakerk

St.-Antonius van Paduakerk

Van het Taksim-plein loop ik in de richting van de Galata-toren en de Galata-brug via de winkelstraat Istiklal Caddesi, de Kalverstraat van Istanbul. Ik passeer het Nederlandse Consulaat en bereik de St.-Antonius van Paduakerk, de grootste katholieke kerk van Istanbul. Een niet oplettende voorbijganger zal nooit merken dat daar een kerk is, omdat ze geheel verscholen gaat achter een voorgevel. Deze kerk is een van de meest bewonderenswaardige monumenten in zijn soort. De Antonius-kerk werd in 1725 gebouwd voor de vele handelaren en hun gezinnen die in Istanbul verbleven. Ze werd in 1912 door de in Istanbul geboren en getogen Italiaanse architect Giulio Mongeri in een neogotische stijl omge-

doopt. Italiaanse priesters zorgden voor de mis en katholieken uit vele Europese landen woonden deze bij. Als je er binnenloopt, word je verwelkomd door de aangestoken kaarsen. Terwijl de mis bezig is, lopen toeristen nog in en uit. In het boekenrek liggen veel boeken, ansichtkaarten en allerhande informatiemateriaal over de kerk. Bijbels in vele talen worden er tegen kostprijs aangeboden. Binnen heerst er vrede, rust en vooral liefde en respect voor Jezus Christus (die door moslims vereerd wordt als de profeet Isa). Ik verlaat de St.-Antonius van Paduakerk en daal langs de Galata-toren af naar de Galata-brug en steek over naar het Topkapi Paleis waar zich ook de Aya Sofya en de Sultan Ahmet Moskee bevinden. > TULPIA nov 06 - jan 07

Agia Irini

Istanbul is vele grote en kleine kerken rijk en ĂŠĂŠn van de stille getuigen van een rijk verleden vind ik de Agia Irini (kerk van de Heilige Vrede). Deze behoort tot de oudste christelijke heiligdommen en vormt de op een na grootste Byzantijnse kerk van de stad. Ze staat op het eerste hof van het Topkapi Paleis. De Agia Irini-kerk werd in 400 n. Chr. door Constantijn de Grote op de plaats van een Aphrodite-tempel gebouwd en aan de heilige vrede opgedragen. En deze vreedzame functie straalt dit monument nog altijd uit. Ik bezoek deze kerk soms om de drukte van de stad te ontlopen en rust en innerlijke vrede te vinden. In de jaren dat de beroemde Basiliek Aya Sofya (325 n. Chr.) nog niet als zodanig bestond, was de Agia Irini de hoofdkathedraal van de stad. Hier werd onder keizer Theodosius I in 381 na Chr. het tweede oecumenische concilie gehouden. Tijdens de Nicaea-opstand in 532 ging ook zij in vlammen op en werd vijf jaar daarna opnieuw ingewijd. Na de verovering van Istanbul in 1453 door sultan Mehmet II, bijgenaamd Fatih (de veroveraar), werd de kerk in het paleisgebied opgenomen en diende lange tijd als arsenaal. Als je nu in de kerk loopt, merk je maar weinig van de sombere tijden die de kerk daarna meegemaakt heeft. Want in de 19e eeuw werd hier de eerste antiekverzameling bewaard en van 1908 tot 1950 deed deze kerk dienst als wapenmuseum. Deze functie druist helemaal in tegen haar naam, die van de Heilige Vrede. Zo lopend door de kerk, probeer ik een mooie draai te geven aan die laatste functie door te zeggen dat die wapens misschien wel bloed aan hun handvatten hadden en mensen van hun levens hadden beroofd, maar dat ook zij het hebben moeten afleggen tegen de vreedzame rust die zo inherent is aan kerken. Ook nu dient de Agia Irini-kerk, een museum, vreedzame doeleinden, waaronder tentoonstellingen en concerten van religieuze aard.

TULPIA nov 06 - jan 07

De Bulgarenkerk van St.-Stephanus is geheel gemaakt van ijzer. De Bulgarenkerk St.-Stephanus

Ik loop een stukje terug naar de wijk Eminönü, sla linksaf en loop langs het water richting de wijk Balat, waar de Bulgarenkerk van St.-Stephanus staat. Ik ben altijd al benieuwd geweest naar deze kerk, omdat ze een interessante geschiedenis en architectuur heeft. In Istanbul leeft er een kleine Bulgaarse gemeenschap. Deze is in de loop van de laatste twee decennia iets gegroeid. Toch zijn er maar weinig jongeren die hun zoete zondagslaap na een vermoeiend nachtleven verruilen voor de kerkgang. Ik nader tegen de namiddag de grijze, verbazingwekkende kerk aan de Mürsel Paşa Caddesi 85. De Bulgarenkerk van

St.-Stephanus is geheel gemaakt van ijzer - zelfs de zuilen en galerijen. Hij werd in 1871 in Wenen gebouwd en helemaal naar de Gouden Hoorn (Haliç) verscheept en aan de oever geassembleerd. Deze adembenemende kerk wordt nog altijd door de Bulgaarse gemeenschap in Istanbul gebruikt. De marmeren tomben van de eerste Bulgaarse patriarchen zijn voortdurend met bloemen bedekt. De kerk bevindt zich in een aangenaam park vol bomen en bloemenhagen dat aan de Gouden Hoorn grenst. De Bulgaarse gemeenschap in het Ottomaanse Istanbul had toentertijd dringend behoefte aan een eigen kerk, omdat deze zich had afgesplitst van het Grieks-

orthodoxe patriarchaat. Eerst kwamen de gelovigen bijeen in een houten kerk, maar om de Grieken te overtroeven, lieten zij de St.-Stephanus bouwen. Dat de kerk van ijzer is heeft vooral een andere reden. De hun toegewezen grond was nogal zacht, waardoor een doorsnee kerkgebouw bij de geringste aardbeving veel eerder tegen de vlakte kon gaan. En Istanbul heeft al eeuwenlang rekening te houden met aardbevingen… Ik heb de mis niet bij kunnen wonen, maar voor vandaag is mijn kerkgang voorbij. Ik heb genoten van een stukje historie en religie. In ons volgende nummer ga ik op zoek naar interessante paleizen van de sultans.

•

TULPIA nov 06 - jan 07

Wie stemt beslist. Uw stem beslist!

Business

Succes is passie, tranen en zwoegen De grootste passie van de oprichters van het ICTbedrijf Solutions Gallery bv, Atilla Aytekin en Umut Akpınar, is het ondernemerschap. “Wij hangen de agressieve, bloedserieuze variant aan: 80-90 uur per week werken, steeds verder doorgroeien, maar niet ten koste van het thuisfront: onze vrouwen en kinderen.” Snel rijk worden is niet hun doel. Aytekin en Akpınar zijn bovenal maatschappelijk georiënteerd. Zij streven naar een rechtvaardige, betere wereld. Tekst Merel Ligtelijn Foto’s TULPIA media team

TULPIA nov 06 - jan 07

“Ondernemerschap heeft een soort glitter and glamour,” zegt Akpınar. ‘Wat hebben jullie het toch goed!’ roepen mensen dan, maar realiseren ze zich wel dat ook wíj soms diep door de modder kruipen? We doen er alles aan om geen eendagsvlieg te zijn. Constant op vooruitgang gericht, investeren we fors in onze ontwikkelorganisatie, de ruggengraat van ons bedrijf.“ Solutions Gallery bv bestaat inmiddels drie jaar en telt 35 medewerkers, waarvan 17 in Turkije. De bedoeling is dat het bedrijf binnen enkele jaren uitgroeit tot een stabiele internationale organisatie met ongeveer 100 man, om vervolgens uit te breiden tot een nóg grotere holding. De ontmoeting met Aytekin en Akpınar, samen met partner Yerhan Erbaş de drie aandeelhouders van het bedrijf, vindt plaats op hun hoofdkwartier in het strakmoderne gebouw Rome te Amsterdam-Zuidoost. Hier verricht Solutions Gallery het software-analysewerk, het design

en - tegenwoordig ook in Duitsland en België - de verkoopactiviteiten. Het ontwikkelwerk wordt met ingang van volgend jaar uitbesteed aan de eigen vestiging in Turkije. Turkije heeft volgens Aytekin en Akpınar vele voordelen: de werkkracht en de faciliteiten zijn er relatief goedkoop, de technici zijn er goed opgeleid en hardwerkend, het is slechts 3 uur vliegen van hier en de Turkse business-cultuur en ethiek zijn bovendien verwant aan de Europese.

Investeren

Solutions Gallery maakt er gebruik van het grote aanbod van, en de vraag naar remigrerende Nederlanders en zet zijn diversiteit in als strategisch wapen. In Turkije richt Solutions Gallery zich op technologie, in Nederland op klanten, business-behoefte en research. Akpınar: “Onze kracht is dat we steeds overcapaciteit proberen te hebben. In Istanbul hebben we een groeiend aantal medewerkers dat nieuwe

We investeren in de toekomst, om schokken in de sector te kunnen absorberen, ten koste van een hoge winst op korte termijn. producten volgt en de allerlaatste technologie implementeert. We investeren in de toekomst, om schokken in de sector te kunnen absorberen, ten koste van een hoge winst op korte termijn. Maar die investeringen betalen zich nu al terug in geweldige producten en een geweldige voorsprong.”

De vier takken van Solutions Gallery: • My Wise Business Software – MyWise CRM, Logistiek, Time, Webshop, Portal, intranet, community portals, website-ontwikkeling en software op maat • ICT Solutions - Netwerkimplementatie/beheer. Professionele helpdesk, hosting en domeinregistratie • Software Outsourcing - Software ontwikkeling voor Nederlandse bedrijven in Turkije • Maatschappij en ICT - ICT-oplossingen, advisering en training voor maatschappelijke vraagstukken

> TULPIA nov 06 - jan 07

“Sommigen die mijn boek lazen, huilden van herkenning. Zij waren zo blij dat er eindelijk iemand over schreef.”

In veel van de werkzaamheden van Solutions Gallery weerspiegelt zich de grote sociale bewogenheid van de oprichters. Aytekin is mede-oprichter van het Turks Academisch Netwerk en ambassadeur van de landelijke Diversiteitscommissie, Akpınar is oprichter van talloze stichtingen. “We doen dit op de eerste plaats vanuit onze eigen achtergrond. We doen iets terug voor de maatschappij, maar komen daardoor tegelijk in posities terecht waarin we ons bedrijf kunnen linken aan projecten. Onze bedrijfstak Maatschappij en ICT brengt met verschillende partners maatschappelijke problemen in kaart en biedt oplossingen. Zo blijkt uit onderzoek dat veel files kunnen worden voorkomen als een deel van het mkb zijn administratie thuis verricht: wij hebben een platform opgezet waar medewerkers van het mkb zo’n alternatieve manier van werken wordt uitgelegd.

Traantjes

Verder ontwikkelden we bijvoorbeeld met de B&A-Groep een - nu goedlopende -

Atilla Aytekin (37) studeerde Bestuurlijke Informatiekunde in Tilburg. Ex-directeur van de Turkse vestiging van software multinational Baan. Richtte IT-bedrijf Atra Company op in 1999, ging 2 jaar later failliet. Maakte in 2002 een doorstart in Solutions Gallery, met een afdeling in Istanbul.

TULPIA nov 06 - jan 07

cursus voor startende ondernemers, zijn we ICT-partner van de ondernemershuizen in Amsterdam en maakten we voor de provincie een cd-rom voor allochtone ouders over het opvoeden van pubers: 3000 zwarte migrantenvrouwen leidden we op in de ICT opdat ze beter begrijpen wat hun kinderen op die computer allemaal uitspoken. We kunnen heel concreet wat laten zien aan de klant,” vindt Aytekin. “Dat ze nu bijna verblind worden, is wat veel gezegd, maar soms pinken mensen wel een traantje weg van de allerlaatste softwaretechnologie die we in huis hebben. We geven presentaties van voorbeelden op internet, adviseren en voeren uit wat de klant wil. Dat klinkt misschien allemaal abstract, maar concreter kan ik het echt niet maken.” Solutions Gallery startte ook een project om het contact tussen Turkse en Marokkaanse bakkerijen en het productschap GZP te verbeteren. Honderden bakkers kregen een bepaalde bedrijfstakafdracht via het GZP nooit te zien: doordat zij niet met projecten aankwamen, ontvingen ze nimmer iets van de potjes die ze zelf hielpen opbouwen. “Wij hebben ervoor gezorgd dat dit nu wel gebeurt. We kennen de achtergronden van bepaald gedrag en

Umut Akpinar (34) studeerde in Delft en werkte daar als universitair onderzoeker. Belandde later bij Philips Business Communications, waar hij vertrok in een periode waarin de IT-sector op een dieptepunt verkeerde, om zijn eigen bedrijf Exacom te beginnen. In 2005 fuseerden Exacom en Solutions Gallery.

kennen de materie. In één gesprek geven we meteen meer informatie dan tien adviesbureaus tezamen,” weet Akpınar, die zich door zulke omstandigheden ook bijna persoonlijk voelt geraakt. ”Al die reclames voor brood worden gesponsord door het productschap - wij willen ook integratie!”

Dutch Dream

Aytekin, opgegroeid in een fabrieksarbeidersgezin, komt nu met een autobiografisch boek: Atilla’s Dutch Dream. “Sommigen die het lazen, huilden van herkenning - zo blij dat er eindelijk iemand over schreef.” Het boek verhaalt van strijd, eenzaamheid, angst, mislukking, maar vooral ook van veel successen. ”We zijn geen vergeten, maar een krachtige generatie,” vinden Akpınar en Aytekin, die naar Nederland kwamen op hun respectievelijk achtste en derde jaar. “Wij moesten knokken om ergens te komen. Dat vormt je. Dat vertaal je in je ondernemerschap, je passie, je professie. Wij kunnen in verschillende culturen denken, ons thuis voelen, we ontwikkelden daarvoor een soort derde dimensie, maar daaraan gingen wel veel pijn en ontberingen vooraf. Al sinds de lagere school, waar je de eerste allochtoon was en je vaak huilend naar huis ging omdat je je zo eenzaam voelde - net als later op de mavo, mts, hts, universiteit. De meesten van ons kregen geen vwo-advies. We moesten vechten, gestaag opklimmen. 80% van de Turkse academici van nu werd na de lagere school naar de mavo, leao of lts gestuurd. Maar die tweede generatie is wél een groep die een steeds sterker stempel drukt en nog verder gaat drukken op Nederland.” Aytekin denkt dat je achteraf sterker wordt van die strijd: “Maar er zijn ook veel kinderen crimineeltjes geworden, al waren ze slimmer dan ik. Zij hebben de situatie anders geïnterpreteerd. Ik dacht: Als ze mij dit aandoen, dan zal ik ze leren! Ik heb me niet opgesteld als slachtoffer, net zo min als mijn ouders die 30 jaar terug bijna demonstreerden, hoewel tevergeefs, voor een Nederlandse taalcursus. Mijn vrouw, een juriste, kreeg het schooladvies huishoudschool. En Yerhan Erbaş, partner in ons bedrijf, zou - maar dan moest-ie wel héél hard gaan werken - de lts net redden. Uiteindelijk studeerde hij elektrotechniek in Delft, één van de moeilijkste studies om in een bepaalde termijn af te ronden. Híj deed dat. Mijn boek staat vol met zulke verhalen. En ik – ik ging als een van de eersten naar Turkije om er een bedrijfje op te richten. Om economische redenen, níet om er weer te gaan leven - iets wat voor sommigen maar moeilijk voorstelbaar is. Vragen ze: Ga je weer terug? Nee, antwoord ik dan, ik ga héén.”

•

NFEJUFSSBOF LFVLFO JO TUJKMWPMMF JOSJDIUJOH NFU FFO PVEF TDIPVX OJFVXF NFOV WPPS FMLF TFJ[PFO

Restaurant Selina Mariastraat 8 3511LP UTRECHT telefoon: 030-2332658 In hartje Utrecht

www.restaurantselina.nl

Uitzendbranche

Buitengewone succesformule van een ondernemer Veel ondernemers kunnen jaloers op hem zijn. Hij heeft binnen twee jaar zijn schoonmaakbedrijf A3 Clean bv op laten bloeien tot een succesvolle zaak met een jaaromzet van vijf miljoen euro. Hij is 39 jaar, maar zijn eigen succes heeft hem naast financiële voorspoed vooral grijs haar, slapeloze nachten en een beperkt sociaal leven opgeleverd. Desondanks zit een terugstap voor directeur Ali Köycü er niet in.“Dit is pas het einde van het begin.” TULPIA vroeg deze ambitieuze zakenman naar het geheim van zijn succes. Tekst Tuncay Çinibulak Foto’s TULPIA MEDIA TEAM

Gehaast valt hij zijn kantoor in Haarlem binnen, trekt zijn jas uit, biedt zijn gast een kopje koffie aan en ploft neer op een bureaustoel. “Onze secretaresse is ziek naar huis gegaan,” vertelt hij spontaan. “Een aantal werkkrachten is niet op tijd komen opdagen. Ik heb binnen een uur vervangende medewerkers moeten regelen om een vliegtuig op Schiphol schoon te maken dat over een uur gaat vliegen.” Dan pakt hij een van zijn drie mobiele telefoons en belt met zijn floormanager. “Binnen 14 minuten moeten jullie het vliegtuig schoon opleveren. Lukt dat?” Onmiddellijk klaart zijn bewolkte gezicht op als hij van de andere kant hoort dat de klus al drie minuten geleden voltooid is. Na een diepe zucht zet Köycü zijn mobiele telefoons uit en zegt: “Het is voor ons hollen of

TULPIA nov 06 - jan 07

stilstaan in dit vak. Hoewel de drukke zomerperiode achter de rug is, komt het geregeld voor dat er een vliegtuig buiten geregelde tijden schoongemaakt moet worden. In dat geval moet ik vliegensvlug een ‘crisisteam’ samenstellen. Dat moet, want onze klanten rekenen op ons.” A3 Clean bv draait met zijn drie vestigingen in Amsterdam, Schiphol en Haarlem vierentwintig uur per dag en zeven dagen per week. Bij dit schoonmaakbedrijf werken er tweehonderd medewerkers, waarvan 62 in vaste dienst. A3 Clean bv maakt op luchthaven Schiphol vliegtuigen van 28 vliegtuigmaatschappijen schoon, ondermeer van KLM, Turkish Airlines, Royal El Maroc, Alitalia en Transavia. Daarnaast doet het ook de bagageafhandeling op Schiphol, vervoer van cargo en alles wat daarbij hoort.

Uitdaging

Voordat Köycü de schoonmaakbranche inrolde, werkte hij als automonteur in zijn eigen garage in Zutphen en was hij tevens apk-keurmeester. Daarnaast importeerde hij automaterialen en koplampen uit Turkije en distribueerde deze via Brussel over heel Europa. Toen in 2001 de handel volledig inzakte, zocht Köycü een uitweg. Al snel deed zich een kans voor. Zijn neven uit België kwamen als geroepen en vroegen zijn hulp in om een voet aan de grond op Schiphol te krijgen. Zij deden schoonmaakwerk op het Brusselse vliegveld. Köycü is toen op het verzoek van zijn neven ingegaan. “Maar na anderhalf jaar hielden zij het voor gezien en trokken zij zich terug. Mij lieten zij toen weten dat ik, gebruikmakend van hun klandizie, het werk voort mocht zetten.” Köycü’s dromen kwamen weer op

losse schroeven te staan en hij dacht erover om terug te keren naar zijn veilige haven in Zutphen, waar hij geboren en getogen is. “Uiteindelijk koos ik voor de uitdaging en begon ik in 2004 toch met de werkzaamheden en richtte A3 Clean bv op, dit keer in eigen beheer.” Op Schiphol zijn er zo’n tachtig schoonmaakbedrijven, waarvan slechts vijf vliegtuigen mogen schoonmaken. Köycü’s A3 Clean bv is het enige schoonmaakbedrijf met een Turkse eigenaar en het werkt samen met Lavos, een nestor op Schiphol. “Je moet mij niet vragen hoe ik tussen die reuzen ben gekomen,” vertelt Köycü op vriendelijke toon. “Een nieuwkomer heeft weinig kans van slagen om op Schiphol binnen te komen. Niet alleen de regels van Schiphol zijn zeer zwaar, maar ook de voorwaarden die financiële instellingen aan je > TULPIA nov 06 - jan 07

bedrijf stellen. Je moet bijvoorbeeld voor minimaal tien miljoen euro verzekerd zijn, waardoor je extra hoge premies betaalt, maar ook een hoge borg naar gelang je omzet in bewaring geven. Het is bovendien uiterst moeilijk om vliegtuigmaatschappijen aan je bedrijf te binden. Zij werken alleen met bedrijven die een lange geschiedenis hebben en hun betrouwbaarheid door de jaren heen bewezen hebben. Ik heb al die barrières via een partnermaatschappij overwonnen en A3 Clean bv tot bloei gebracht.”

Succesformule

Hoe heeft Köycü zijn succes daarna kunnen realiseren en wat is zijn succesformule? “Betrouwbaarheid naar je klanten en medewerkers toe, flexibele inzet van je personeel, voortdurende motivering en

training van je medewerkers en de onuitputtelijke motivatie om de klant te dienen,” somt de directeur in één adem op. “Als een vliegtuig bijvoorbeeld te laat arriveert, rekenen onze concurrenten extra hoge tarieven of moeten zij hen teleurstellen omdat zij geen personeel kunnen inzetten buiten de reguliere tijden om. Bij ons is de wil van de klant wet. Om die wet uit te voeren, komt het dan ook geregeld voor dat ik mensen uit hun slaap wek, tijdens feestdagen of bij Oud en Nieuw oproep. Hun bereidheid om hun zoete slaap of feestdagen op te offeren voor de baas, stoelt op de vriendschappelijke en vertrouwensbanden die wij in de loop der tijd opgebouwd hebben. Zij weten dat het werk koste wat kost geklaard moet worden en dat een alternatief niet bestaat. Deze inzet heeft ons al gauw populair gemaakt bij de vliegtuigmaatschappijen. Zo zijn wij groot geworden.” Bij A3 Clean is zeventig procent van de medewerkers Turks, de rest zijn Marokkanen en Ghanezen. “Turken zijn harde werkers en zeer plichtsgetrouw. Zij zijn uiterst flexibel, ontzettend gemotiveerd, heel betrouwbaar en houden zich strikt aan hun woord. Je kunt altijd op ze rekenen. Als je ze uit hun slaap wekt, staan ze zonder enige vorm van protest of onwil klaar om de klus te klaren.” Het succes van Köycü wordt niet zomaar behaald. Het voornaamste probleem waar hij tegenaan loopt, is het vinden van gekwalificeerd personeel. Het verkrijgen van een werkvergunning voor Schiphol is verbonden aan zware eisen. Zo moet je vijf jaar in Nederland gewoond hebben, een

TULPIA nov 06 - jan 07

bewijs van geen bezwaar van justitie hebben, het Nederlands beheersen en twee verzwaarde testen halen. Bovendien moet de cursist verplicht een dag op het platform meelopen met de trainer. De geslaagden krijgen een Schiphol-pas op persoonlijke titel, maar de werkgever is verantwoordelijk voor de risico’s die ze lopen. “Jonge mensen die de taal machtig zijn, slagen gemakkelijk voor de tests, maar zijn vaak niet erg gemotiveerd of flexibel inzetbaar. Ze komen bij moeilijkheden hun verplichtingen niet na of houden zich niet aan hun contract. Als het mooi weer is bijvoorbeeld hebben zij andere dingen aan hun hoofd. Terwijl anderen dag en nacht voor je klaarstaan en al jaren op Schiphol werken, kan hun de toegang geweigerd worden als ze niet opnieuw slagen voor de tests. Dan beginnen wij weer van voren af aan en zoeken

en trainen nieuwe mensen om die daarna deel te laten nemen aan de tests. Dat kost ons handenvol geld en veel tijd.”

11 september

Een ander probleem dat Köycü’s werk bemoeilijkt zijn de extra veiligheidsmaatregelen die na 11 september 2001 genomen zijn. “De veiligheidsmaatregelen op Schiphol zijn gewoonweg vervijfvoudigd,” constateert Köycü nuchter. “Een ontwikkeling elders in de wereld heeft binnen drie minuten zijn weerslag op Schiphol. Wij maken extra lange dagen door die veiligheidsmaatregelen en de daarmee samenhangende vertragingen.” Hoewel Köycü voldoende omhanden heeft, zoekt hij nog schoonmaakwerk buiten Schiphol. “De concurrentie op Schiphol is moordend, het werk is slopend en de winstmarges zijn relatief laag,” verklaart Köycü. “Het werktempo op Schiphol ligt erg hoog. Je moet soms binnen zeven minuten een vliegtuig schoon opleveren. Het werk is daarnaast fysiek erg belastend vanwege de beperkte bewegingsruimte. Om een werknemer in dienst te houden, moet je hem goed behandelen en goed betalen. Dat wordt anders als je buiten Schiphol kantoren schoonmaakt, terwijl daar de winstmarges ook hoger zijn.” Köycü oriënteert zich daarom ook op andere lucratieve branches. “Ik ben pas tevreden met mijn zorgenkind A3 Clean bv wanneer ik 15 miljoen per jaar omzet. Dat is de rek, meer zit er niet in. Daarom kijk ik over de schutting om andere uitdagingen aan te gaan.”

•

Lebara Mobile introduceert abonnementen AMSTERDAM - Na het enorme succes van het prepaidsysteem introduceert Lebara Mobile nu het abonnementsysteem. Daarmee kun je gemakkelijk en voordelig met de hele wereld bellen. “Bellen met familie en vrienden is nog nooit zo goedkoop geweest,” vertelt marketing executive Yurtsever Doğan enthousiast. Met Lebara Mobile kun je voordelig bellen en sms-berichten versturen, zowel binnen Nederland als naar het buitenland. En dat alles met één abonnement. Yurtsever Doğan zet alle voordelen van een Lebara Mobile-abonnement voor TULPIA op een rijtje:

Voordelig

• Met een Lebara Mobile-abonnement bel je al vanaf € 0,11 per minuut naar vaste en mobiele nummers, zowel binnen Nederland als naar het buitenland. Internationaal mobiel bellen kan dus al vanaf € 0,11 per minuut! • Je hebt al een Lebara Mobile-abonnement vanaf € 5,- per maand. • Een sms-bericht sturen binnen Nederland of naar het buitenland kost maar € 0,12 per bericht en een mms € 0,30 per bericht.

Makkelijk, overzichtelijk en snel

Bellen, sms’en en mms’en binnen Nederland en naar het buitenland doe je uit één bundel. Wel zo gemakkelijk en overzichtelijk. Bellen kan gewoon zonder toegangscodes of inbelnummers, dus lekker handig en snel.

Voor alle tarieven zie www.lebara-mobile.nl

Yurtsever Doĝan, Marketing Executive

Een abonnement voor iedereen

Lebara Mobile heeft zeven verschillende abonnementen, variërend van € 5,- tot € 100,- per maand. Daarnaast kun je kiezen voor een abonnement van 12, 18 of 24 maanden.

Veel extra’s

• Als je overstapt op een Lebara Mobileabonnement kun je je eigen nummer blijven gebruiken. Daar zorgen wij voor, zonder dat het jou verder iets kost! • Wij sturen je een gratis sms’je om je te waarschuwen als je 90% van je bundel verbruikt hebt.

Zelf alles regelen met My Lebara

Op My Lebara, jouw persoonlijke pagina op www.lebara-mobile.nl kun je zelf je Lebara Mobile-zaken regelen. Gemakkelijk, veilig en dat 24 uur per dag, 7 dagen per week! Je kunt ook contact opnemen met onze Klantenservice via 1200 (€ 0,20 p/m plus de kosten van je mobiele telefoon) of 0900 – POSTPAY (7678729) (€ 0,20 p/m). Onze Klantenservice is bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 8.00 uur tot 17.00 uur. “Kortom: of je nu voordelig naar het buitenland of gewoon binnen Nederland mobiel wilt bellen of gebeld worden, het kan allemaal met een Lebara Mobileabonnement: voordelig, gemakkelijk en zonder zorgen,” aldus Yurtsever Doğan.

Business

FAB biedt

noodlijdende bedrijven de helpende hand Tekst tulpia-redactie foto tulpia media team

“Arkadaş” (vriend) wordt Peter van de Pluym (38) van FAB Financiële dienstverlening onder Turkse ondernemers genoemd. Zijn bijnaam heeft hij te danken aan de praktische oplossingen die hij biedt aan bedrijven die dreigen failliet te gaan of inmiddels in zwaar weer beland zijn. Al twintig jaar bemiddelt hij in de aan- en verkoop van dit soort noodlijdende bedrijven.” Daarnaast help ik bedrijven te saneren of ze op te doeken en een veilige doorstart te maken,” legt hij uit. “In de meest voorkomende gevallen verklaren we een bv of stichting failliet, handelen we de financiële en juridische kwesties af en starten we met een brandschone bv.” Van de Pluym beschikt niet zo gauw over cijfers van het exacte aantal bedrijven dat in de knel komt te zitten, maar hij heeft jaarlijks te maken met zo’n honderd bedrijven die een beroep op hem doen. Van dat aantal is zestig procent allochtoon en Turks en veertig procent autochtoon. “De laatste jaren wordt het aantal alleen maar groter,” weet Van de Pluym. Bedrijven of stichtingen raken in de problemen wanneer zij weinig inkomsten verwerven, terwijl ze wel aan allerlei verplichtingen gebonden zijn. “Zij kunnen bijvoorbeeld het loon van hun personeelsleden niet meer betalen, of een perso-

TULPIA nov 06 - jan 07

FAB

Financiele dienst verlening Financiële dienstverlening neelslid draagt niet bij aan de productie omdat hij zich ziek meldt of het bedrijf op andere manier dwarszit. Dan kunnen zij niet onder een lease- of huurcontract uit en dreigt de Belastingdienst met beslaglegging wegens betalingsachterstanden. In dat geval bemiddelen wij tussen de verschillende partijen om gezamenlijk tot een oplossing te komen.” Van de Pluym startte enkele jaren na het vwo een bedrijf terwijl hij nog een studie bedrijfsrecht volgde aan de Open Universiteit. Toen zijn bedrijf niet liep, stortte zijn wereld in. “Maar ik riep de hulp van deskundigen in die mij hielpen om mijn faillissement netjes af te handelen. Dat bracht mij op het idee om zelf ook bedrijfshulpverlening te bieden. “Zo ben ik in dit vak gerold en nu werk ik samen met

een Turkse collega om weer anderen te helpen.” Van de Pluym is een creatieve oplosser van problemen, maar hij kan desondanks niets doen voor bedrijven die al failliet verklaard zijn. “Wanneer bedrijven merken dat het met hun inkomsten bergafwaarts gaat, kunnen ze ons maar beter meteen inschakelen.” Het eerste gesprek is altijd gratis. Daarin wordt duidelijk gemaakt welke rol FAB zou kunnen spelen en worden de vereiste maatregelen en een vast bedrag voor de te leveren diensten afgesproken. Van de Pluym wordt steeds vaker door allochtone of Turkse ondernemers ingeschakeld. Mkb-bedrijven die hij te hulp schiet, zijn vaak bv’s of stichtingen met niet meer dan tien personeelsleden. “Hun ondergang wordt vaak mede veroorzaakt door taalproblemen, onbekendheid met hulpverlenende instanties en (nieuwe) weten regelgeving. “Mijn credo is: Kom snel in actie vóór het te laat is, want voorkómen is nu eenmaal beter dan genezen.”

•

FAB Financiële dienstverlening T 06 - 30 95 97 90 F 084 - 726 09 41 E yrmafa@yahoo.com

TULPIA nov 06 - jan 07

Bedrijven kloppen voor financiering aan bij

Kaya Finans

Tekst & foto’s TULPIA MEDIA TEAM

TULPIA nov 06 - jan 07

AMSTERDAM – Er is een groeiende vraag naar cofinanciering van projecten of opdrachten. Vooral veel Turkse mkb-bedrijven die steeds meer grote orders binnenkrijgen, kloppen aan bij particuliere financiers zoals Kaya Finans in Amsterdam. Dit bedrijf met een jaaromzet van 4,3 miljoen euro heeft intussen negentien onderaannemers die volgens het payrollsysteem gefinancierd worden. Het komt geregeld voor dat een grote opdrachtgever een betrouwbare onderaannemer zoekt of kent met wie hij graag zaken wil doen. Deze neemt de opdracht aan, maar beschikt niet over het benodigde personeel en de financiering om de opdracht uit te voeren. In dat geval zoekt hij een voorfinancier en klopt hij bijvoorbeeld

bij Kaya Finans aan. Deze bemiddelt tussen de opdrachtgever en de onderaannemer door personeel te leveren en het benodigde kapitaal voor te schieten. Als de opdracht helemaal rond is, ontvangt Kaya Finans het afgesproken bedrag. Daarmee verrekent hij zijn kosten en keert de winst uit aan de onderaannemer. “Vanmiddag komt er een onderaannemer van een steigerbedrijf die een megaopdracht in de bouw heeft binnengehaald,” vertelt financier Kaya. “Dit bedrijf bestaat al negen jaar, maar het verkeert door een bedrijfsongeval in financiële problemen. Om de nieuwe opdracht uit te voeren, moet hij aanvullende werkkrachten aantrekken, al het personeel wekelijks betalen en moet hij andere kosten voor-

Financieel

schieten. Hij heeft mij verzocht om te bemiddelen en de voorwaarden te bespreken.” Mehmet Kaya (34), geboren in Ankara, woont sinds 1980 in Nederland. Hij zit al veertien jaar in deze business. In Groningen heeft hij bedrijfskunde gestudeerd. Via de horeca rolde hij zeven jaar geleden in de uitzendbranche. Intussen is hij eigenaar geworden van twee holdings: Kaya Finans en Intermega. Kaya Holding die in de huidige vorm anderhalf jaar bestaat, levert steigerservice, schoonmaakservice en handelt in onroerend vastgoed. In Turkije zit het bedrijf in onroerend goed en de bouwsector. Intermega Holding is eigenaar van uitzendbureau Intermega, een schoonmaakbedrijf en een beveiligingsbe-

drijf. Voor de beide holdings werken zo’n tweehonderd werknemers, waarvan er 70 vaste medewerkers zijn. De ruggengraat van de holding vormen acht personeelsleden, inclusief Kaya. Bij hem kloppen vooral Turkse, maar ook Nederlandse en allochtone ondernemers aan. Cofinanciering is een lucratieve zaak, maar je moet wel de weg naar succes en de valkuilen goed kennen. “Wij zijn erg selectief,” vertelt hij. “Ik kijk niet alleen naar de hoogte van de winst, maar vooral naar de kredietwaardigheid van het bedrijf waarmee ik zaken doe.” Dat controleert hij bij de Kamer van Koophandel, maar vooral bij incassobureau Graydon. Dit bedrijf verzamelt informatie over bedrijven zoals financiële gezondheid, kredietwaardigheid

en faillissement. “Ik stel een onderzoek in naar de achtergrond van de eigenaar, het bedrijfsprofiel en het bedrijfsverleden. Wanneer er aanwijzingen voor winst zijn, ga ik snel rond de tafel zitten en bespreek ik mijn voorwaarden en de winstmarges. En dat doe ik graag, want dit is een winwinsituatie voor alle partijen.”

•

Kaya Finans Reinaert de Vosstraat 16, 1055 CM Amsterdam T 020 – 682 04 44 F 020 – 682 20 02 I www.intermega.nl

TULPIA nov 06 - jan 07

Toerisme

Cunda, betoverend eiland van liefde

Tekst & foto’s Sabri Varan Vertaling Cevahir Varan

TULPIA nov 06 - jan 07

CUNDA - Het is behoorlijk warm. We vertrekken van het rustige en tevens toeristische plaatsje Ayvalik aan de Egeïsche Zee in de richting van het eiland Cunda. Je kunt met de auto of per bootje naar het eiland gaan, maar ik reis liever met de bus en raak in gesprek met de chauffeur. Dit is mijn vierde bezoek aan Cunda. In 1985 kwam ik er voor het eerst en zo te zien is er veel veranderd op het eiland. Meteen aan het begin vallen de nieuwe gebouwen op. Helaas is het aantal olijfbomen verminderd en zijn hun plaatsen ingenomen door nieuwbouw. Ik haal een frisdrankje bij de levensmiddelenwinkel en wandel door de nauwe straten van dit hemelse eiland. Er is niemand te zien in de buurt. We vragen ons af waar alle mensen zijn, maar al gauw ontdekken we dat men siësta houdt. De huizen zijn uit natuursteen opgetrokken, wat ze dan ook uniek maakt en vanbinnen koel houdt.

Grieks

In de verte klinkt Griekse muziek en we gaan eropaf. Naast het beluisteren van de muziek probeer ik ook te verstaan wat er in het huis gezegd wordt. Opeens hangt er een echtpaar uit het raam. Ik pak meteen mijn fototoestel en vereeuwig ze. Nieuwsgierig geworden, verzoeken zij ons vriendelijk hun gast te zijn. Deze mensen zijn 70 jaar geleden uit Griekenland hierheen verhuisd. De oude opa vertelt ons dat hij nog steeds met zijn kleinkind in het Grieks praat. Daarna komen er andere buren die ons vertellen dat vroeger Turken en Grieken gezamenlijk een vreedzaam samenleefden. Lang voordat de Turkse republiek werd gesticht, hadden de Grieken het eiland tegenover Ayvalik de naam Moschinos (kalvereneiland) gegeven. Na de Eerste Wereldoorlog veroverden de Turken het eiland en gaven het de naam Ali Bey ter ere van de commandant die het met zijn

troepen veroverd had. Later, om precies te zijn in 1964, heeft men het eiland door middel van een brug verbonden met het Turkse vasteland.

Vriendschap

Op het eiland bevonden zich vele soorten kerken. De bekendste hiervan was de Taksiarchis (Aartsengel) die in 1873 werd gebouwd als metropolietkerk. Dit grote bouwwerk is nog steeds te bezichtigen in het museum van Bergama. Daarnaast zijn er resten over van de Panagia (Maria) en de Agios Yannis (St.-Jan). De andere kerken zijn in de loop der tijd teloorgegaan. Cunda is een aantrekkelijke plaats voor het cultuurtoerisme. Het Turkse en het Griekse verleden hebben er hun sporen nagelaten. De vijandige sfeer van vroeger is inmiddels geluwd en heeft plaatsgemaakt voor vriendschapsbanden tussen de beide volkeren, die al eeuwen naast en met elkaar hebben geleefd. Nauwe straten > TULPIA nov 06 - jan 07

De zogenaamde ‘’Liefdesheuvel’’ is voor geliefden een plek vol romantiek, waarvandaan zij van het prachtige uitzicht en de zonsondergang kunnen genieten en naar de melodieën van de wind kunnen luisteren.

TULPIA nov 06 - jan 07

De vijandige sfeer van vroeger is inmiddels geluwd en heeft plaatsgemaakt voor vriendschapsbanden tussen de beide volkeren, die al eeuwen naast en met elkaar hebben geleefd.

leiden ons naar het hoog gelegen café Tas dat een prachtig uitzicht biedt over de zee. Dit eiland stond voeger ook bekend om de productie van zijn wijn. Tegenwoordig staat Cunda bekend als de plek waar de geproduceerde olijfolie medicinale werking heeft.

Romantiek

Cunda is bij uitstek een romantisch oord. De zogenaamde ‘’Liefdesheuvel’’ is voor geliefden een plek vol romantiek, waarvandaan zij van het prachtige uitzicht en de zonsondergang kunnen genieten en naar de melodieën van de wind kunnen luisteren. De wind brengt romantiek uit de verte. Met deze gevoelens geniet ik van de gastvrijheid en de multiculturaliteit van het eiland. Wat kan het leven toch mooi zijn op plaatsen waar mensen één worden met de liefde en de schoonheid van de natuur.

•

TULPIA nov 06 - jan 07

Toerisme

Idyllisch hotelpension

Ayasofya Konakları

Tekst Yusuf Deniz Çinibulak Foto’s Yavuz Meyveci

Ik loop om de monumentale Ayasofyamoskee heen, laat het Topkapı-paleis achter mij en sla een prachtige straat met al even prachtige woningen in: de Ayasofya Konakları, [gastenverblijven] in Soğukçeşme Sokak. Je maakt hier tussen de Ayasofya en de Ottomaanse houten woningen uit de 19e eeuw (die nu als idyllisch hotel en pension gebruikt worden) een wandeling in het verleden waar de mysterieuze kamers je haast naar binnen wenken. Eenmaal naar binnen turend kom ik plotseling oog in oog te staan met manager Murat Öztürk. Glimlachend nodigt hij

TULPIA nov 06 - jan 07

mij binnen om een kop Turkse koffie op de koninklijke binnenhof te drinken, waar een zonnig terras ons alle ruimte biedt. Na de heerlijke koffie en een gebakje vraagt hij mij mee naar binnen. Om mijn nieuwsgierigheid te temmen en mijn interesse te honoreren laat hij mij een voor een de kamers zien en vertelt hij zijn verhaal over de kamers die goed bewaard zijn gebleven in dit in 1986 gerestaureerde complex. Binnen heerst een rustige, mystieke en koninklijke sfeer. Turing Ayasofya Konakları is ideaal voor mensen die de historie van Istanbul willen opsnuiven en het massatoerisme willen ontlopen.

In de straat bevindt zich ook restaurant Sarnıç: nog steeds in oude stijl, met bruine tafels en stoelen en bakstenen muren, het Groene gasthuis, café Fenerbahçe Romantika en café Büyükada İskele, waar authentieke Ottomaanse muziek live ten gehore gebracht wordt. Dan is daar nog het Büyükada Cultuurhuis, de prachtige pensions Safranbolu Havuzlu en Cevizli Konaklar en niet te vergeten de bibliotheek waar vooral boeken uit het Ottomaanse tijd bewaard worden. Geregeld zie je geliefden en pasgetrouwde stelletjes deze plekken opzoeken om in een koninklijke sfeer zich te laten

vereeuwigen en na de bruiloft hun huwelijksreis door te brengen. Ook mag de Ayasofya Konakları soms hoog bezoek verwelkomen. In april 2000 was het bijvoorbeeld de Spaanse koningin Sofia die er met haar familieleden maar liefst vier nachten heeft doorgebracht.

•

Turing Ayasofya Konakları 34400 Sultanahmet – Istanbul, Turkije T +90 212 513 36 60 (12 lijnen) F +90 212 513 36 69 I http://ayasofyapensions.com/ TULPIA nov 06 - jan 07

Column

Jan Heemskerk • KPN

De kracht van het logo

PN heeft een nieuw en pakkend logo. Nederlands grootste telecommunicatiebedrijf heeft recentelijk zijn oude imago van ‘telefoontikkenteller’ afgeschud. Na 125 jaar de grootste speler te zijn geweest op het gebied van pure telefonie is KPN nu uitgegroeid tot een toonaangevende multimedia-onderneming en ICT dienstverlener. Deze enorme ontwikkeling wordt samengevat in één simpel plaatje: het nieuwe logo en een slogan: KPN sluit je aan. In goed ouderwets Nederlands betekent logo: beeldmerk, embleem, vignet. Maar een logo is meer dan alleen een beeldmerk. De oude Grieken gebruik-

ten het woord logos oorspronkelijk al om een verhandeling aan te duiden. Tegenwoordig is een logo een herkenbaar beeld waaraan een gevoel is gekoppeld. Zoals die torenhoge, roodgele ‘M’ langs de snelweg. Ik word altijd hongerig als ik erlangs rijd. Een modern bedrijf of instelling kan tegenwoordig niet meer zonder logo. Het logo vertelt het verhaal van de onderneming. 1 Plaatje zegt meer dan 1000 woorden en voor het invullen van deze woorden word je goed geholpen door het bedrijf. Dit begint meestal met een logowijziging die gepaard gaat met marketinguitingen. Je herkent het nieuwe logo, voelt de vertrouwde sfeer en koppelt de vernieuwde bedrijfscultuur en merkstrategie aan het nieuwe logo. Als het een beetje meezit, voel je je dan nóg meer aangetrokken, waarmee het doel van het bedrijf wordt bereikt: een betere klantenbinding en nog meer omzet. Logo’s brengen niet volgens iedereen alleen maar voorspoed. In haar boek ‘No Logo’ pleit activiste Naomie Klein voor een wereld zonder logo’s. Grote merken zouden globalisering in de hand

“Een modern bedrijf of instelling kan tegenwoordig niet meer zonder logo. Het logo vertelt het verhaal van de onderneming.” werken door overal op de wereld hun beeldmerken te plaatsen. Zij betoogt dat dit onder andere weer leidt tot maatschappelijke vervlakking. Maar voor de telecommunicatiebranche is dat helemaal niet het geval. Dankzij de grote merken die internet- & communicatietechnologie mogelijk maken, zweven we de hele wereld over zonder onze huiskamers te verlaten. Moderne laptops en mobieltjes helpen ons op weg van Amsterdam naar Istanbul. Met toekomstversies van programma’s als Google Earth zoomen we onderweg de diepte in. We klikken op wat interessante logo’s, lezen een plaatselijke krant en selecteren locale radio- en tv-stations. We communiceren met global village-genoten alsof het onze buren zijn. Kortom, de ingrediënten voor maatschappelijke verdieping zijn alomtegenwoordig en nemen nog steeds fors toe. En dat allemaal juist dankzij de bedrijven die zichzelf en hun logo’s en slagzinnen steeds weer vernieuwen. We moeten de kracht van deze simpele plaatjes dus niet onderschatten. Als je nu KPN zegt, zie je op je netvlies de drie ballonnetjes en een kroontje met de tekst: KPN sluit je aan. Dat is de kracht van een goed logo.

TULPIA nov 06 - jan 07

Het verhaal, de cijfers en de

TULPIA nov 06 - jan 07

Coverstory

carrièredrang Zij is bescheiden, ambitieus, intelligent en maatschappijbewust. Haar drijfveer dwingt Gülsüm Dağlı (32) om haar talent, haar persoonlijke en professionele kwaliteiten te ontwikkelen en haar grenzen te verleggen. Zij hecht veel waarde aan vriendschap, ontspanning en cultuur. Dankzij haar onuitputtelijke doorzettingsvermogen en grote zelfstandigheid heeft ze haar weg weten te vinden in grote Nederlandse financiële instellingen. Een reportage vanuit het hoofdkantoor van de bankverzekeraar SNS REAAL in Utrecht.

Tekst Sonja Havermans Foto’s TULPIA MEDIA TEAM

In de grote hal van het chique hoofdkantoor van SNS REAAL in Utrecht lopen sommige werknemers keurig in pak, andere in vlotte informele kleding. Gülsüm Dağlı haalt een kopje thee bij de koffieautomaat, groet haar collega’s en kruipt achter haar computer. “Het is hier heel prettig werken,” vertelt zij. “Het beeld wat je in de gang zag, weerspiegelt de ontspannen en openbedrijfscultuur, wat het werken hier voor mij zo aantrekkelijk en leuk maakt.” Als medewerker Consolidatie & Analyse bij de afdeling FRIM (Financial Reporting & Information Management) vervult Dağlı bij SNS REAAL een zeer specialistische financiële functie. Ze analyseert de cijfermatige gegevens van het bedrijf. Met andere woorden: zij ziet toe of de zaken lopen zoals ze horen te lopen en zij geeft een toelichting op de betekenis van die cijfers. “Mijn afdeling vormt het financiële geweten van de organisatie,” omschrijft deze Haarlemse haar werkzaamheden. “Mijn zeven collega’s en ik maken financiële rapporten voor intern gebruik, onder andere voor de directie. Daarnaast draaien wij mee met financiële projecten en ondersteunen wij bij het opstellen van het financiële jaarverslag van SNS REAAL.”

Op het eerste gezicht lijkt Dağlı’s werk voor een buitenstaander saai en oninteressant. Dat is volgens Dağlı maar schijn.“Het zijn in feite nietszeggende cijfers als je de interessante verhalen erachter niet weet te traceren,” licht zij toe. “De processen achter die getallen worden door mensen aangestuurd en ik ben daardoor in feite continu met mensen in gesprek.”

Vroeg

Dat haar ambities op het economische vlak lagen, wist Dağlı al vroeg op de middelbare school. Daar bleek ze aanleg te hebben voor wiskunde en economie. Net als veel allochtonen kreeg Dağlı, geboren en getogen in Haarlem, na de lagere school echter het advies om naar de mavo te gaan. Dat weigerde ze en - gesteund door haar ouders – ging ze naar het vwo, het Coornhertlyceum. Dağlı komt uit een vrijzinnig milieu. Haar vader werkte voor de bierbrouwerij Heineken in Zoetermeer en haar moeder bij de platenmaatschappij CBS. Dağlı’s ouders hebben haar en haar twee jongere broertjes met hart en ziel gesteund om een goede opleiding te gaan volgen en zo veel mogelijk te studeren. “Zij hebben mij de ruimte en tijd TULPIA nov 06 - jan 07

“Van mijn ouders mocht ik niet worden zoals zij. Hun advies was dan ook: put kracht uit jezelf, gebruik je tijd en energie efficiënt en geloof vooral in jezelf. Deze wijze woorden werden de leidraad in mijn leven.”

gegeven om mijn richting zelf te vinden,” vertelt zij. “Zij hebben mij nooit gepusht om iets te worden. Het enige wat ik niet worden wou was fabrieksarbeider zoals zij. Hun advies was dan ook: put kracht uit jezelf, gebruik je tijd en energie efficiënt en geloof vooral in jezelf. Deze wijze woorden werden de leidraad in mijn leven.” In die geest stortte zij zich op haar school en wilde zij een voorbeeld zijn voor andere Turkse jongeren. Zonder te struikelen doorliep zij dan ook het vwo en begon zij in 1991, op haar zeventiende, aan een studie bedrijfseconomie aan de Universiteit van Amsterdam met als afstudeerrichting Accountancy. “Daar heb ik leuke herinneringen aan overgehouden,” blikt ze terug. “Ik vond mijn studierichting boeiend en leerde andere studenten kennen, vooral Turkse, hoewel er in mijn richting maar een of twee waren en op de hele faculteit maar vijf.” Tijdens die studiejaren richtte zij in 1994 samen met andere Turken de Haarlemse Turkse Studentenvereniging (HÖB) op. “Dat was in eerste instantie een netwerken gezelligheids-

TULPIA nov 06 - jan 07

organisatie en wij hielpen andere studenten of leerlingen met hun huiswerk.” Toen zij klaar was met haar studie kon zij zo aan de slag bij het accountantskantoor Ernst & Young.”Ik had het erg naar mijn zin daar. Daar kon ik al mijn kennis in de praktijk toetsen en dichtte ik de discrepantie tussen theorie en praktijk.” Na vijf jaar hield zij het daar voor gezien en maakte zij de overstap naar het Ondernemershuis Oost in Amsterdam. Daar begeleidde zij aankomende ondernemers uit de diverse Amsterdamse stadsdelen om voor zichzelf te beginnen. “Binnen een jaar hadden we meer dan duizend deelnemers,” herinnert zij zich. “Dat overtrof ieders verwachting en een jaar erna openden wij een tweede ondernemershuis.” Dağlı maakt dit echter niet mee, omdat zij inmiddels gehoor had gegeven aan haar innerlijke roep om te kiezen voor een financiële instelling, SNS REAAL. “Ik heb altijd op twee benen gehinkt. Aan de ene kant spreken de sociale vraagstukken als bij het Ondernemershuis mij erg aan en aan de andere kant de grote financiële wereld.”

“Ik denk als een Nederlandse en voel als een Turkse. Van de Nederlandse cultuur heb ik geleerd om rationeel, strategisch, geduldig en accuraat te zijn. Mijn Turkse wederhelft is hulpvaardig en sociaal en hecht veel waarde aan vriendschap.”

Buiten haar werk heeft zij zich als vrijwilliger altijd ingezet voor haar stadsgenoten. Onder het dak van HÖB geeft Dağlı nog altijd huiswerkbegeleiding aan studenten, is zij betrokken bij de begeleiding van een wetenschappelijk onderzoek naar huiselijk geweld bij Turkse en Marokkaanse gezinnen en organiseert zij diverse bijeenkomsten. Ook bezoekt zij veel Turkse concerten, theaters en tentoonstellingen en musea. Schilders als Mondriaan en Picasso spreken ook tot haar verbeelding.“Bij Mondriaan ben ik vooral geboeid door het wiskundige inzicht, de kleuren en vooral de nietszeggende lege vlakken die in mijn fantasie weer een hele wereld openbaren.” Dağlı heeft het beste uit de beide culturen zich eigengemaakt, wat dan ook haar persoonlijkheid heeft gevormd. “Ik denk als een Nederlandse en voel als een Turkse. Van de Nederlandse cultuur heb ik geleerd om rationeel, strategisch, geduldig en accuraat te zijn. Mijn Turkse wederhelft is hulpvaardig en sociaal en hecht veel waarde aan vriendschap.” Deze sociale bewogenheid heeft zij altijd naast haar werk gehouden, ook sinds zij in februari jongstleden in dienst ging bij de financiële wereld. Zij vindt haar werk bij bankverzekeraar SNS REAAL boeiend en uitdagend. Deze grote instelling is in mei van dit jaar naar de beurs gegaan en heeft een beursnotering op Euronext Amsterdam ter waarde van € 4 miljard, een balanstotaal van ruim

€ 68 miljard en telt zo’n 6.000 medewerkers. De SNS Bank is bij uitstek zeer geschikt voor ondernemers. De bank helpt starters, maar ook gevestigde werkgevers met leningen en adviezen over rechtsvormen, verzekeringen en andere relevante informatie. Het sleutelwoord bij SNS REAAL is: innovatie, goede communicatie en transparantie. Dat is wel te zien op de website van het bedrijf. Zo is www. snsbank.nl bijvoorbeeld geschikt gemaakt voor blinden en slechtzienden. De SNS Bank, een onderdeel van SNS REAAL, heeft de spaarhypotheek bedacht en kwam als een van de eersten met Internetbankieren. “Dan noem ik het zogenoemde mazzelsparen waarbij elke maand een lot wordt getrokken en het spaargeld van een klant wordt verdubbeld en de Fundcoach die de mogelijkheid biedt om online resultaten van verschillende beleggingsfondsen te meten. Dağlı wil bij haar nieuwe werkgever veel kennis en ervaring opdoen over het bankverzekeringwezen en daarna de carrièreladder beklimmen.”De voornaamste reden om het Ondernemershuis Oost te verruilen voor SNS REAAL, waren de doorgroeimogelijkheden hier. Daar wil zij opklimmen tot het managementniveau, maar haar ultieme doel is om eigen baas te worden.”Ik weet niet wanneer die droom in vervulling zal gaan. Wanneer het zover is, zal mijn carrièreklok wel een krachtig signaal geven.”

•

TULPIA nov 06 - jan 07

Bankwezen

De bloei van Fortis bank in

Turkije

ISTANBUL – Zijn blik is gericht op de prachtige wolkenkrabbers die Istanbul sinds enkele jaren rijk is, wanneer Fortis-directeur Hans de Backer (42) telefonisch overleg voert met een medewerkster. Vanuit dit hoofdkantoor geeft hij leiding aan 210 vestigingen in heel Turkije. “Wij hebben hier op de hoofdvestiging van Fortis Bank A.S. zeer ambitieuze, enthousiaste en gekwalificeerde werkkrachten die bovendien jong en verwachtingsvol zijn,” omschrijft De Backer zijn collega’s. “Ze zijn erg gemotiveerd en productief. Wij overwegen daarom de internationale diensten en

TULPIA nov 06 - jan 07

operaties zoals internationale handel en betalingen van Fortis Bank nv vanuit Istanbul te gaan coördineren en daarvoor extra mensen in dienst te nemen.” Zijn Fortis Bank A.S. behoort nu tot de toptien van de banken in Turkije, maar daarmee is de strijd voor De Backer nog lang niet gestreden. Hij heeft veel ervaring opgedaan in het buitenland en heeft daardoor een fijne neus ontwikkeld voor zakendoen in den vreemde. “Door onze kapitaalinbreng en balansstructuur heeft de bank goede groeiperspectieven. De laatste acht maanden is het aantal geslo-

ten leningen bijvoorbeeld bij ons met vijftig procent gestegen.”

Veelzijdig

De Fortis-directeur verruilde anderhalf jaar geleden zijn werkplek in Brussel voor Istanbul. Daarvoor werkte hij zeven jaar voor de Fortis Bank in Hong Kong. Zijn indrukken van Istanbul waren doorslaggevend voor zijn keuze voor deze metropool. “Wij hadden slechte ervaringen met Hong Kong,” vertelt De Backer. “Dus we waren eigenlijk niet zo happig om meteen naar Istanbul te gaan.” Daarom is hij een half

jaar eerder op verkenningstocht gegaan in Istanbul en kwamen zijn vrouw en twee kinderen pas daarna een kijkje nemen. “Net als ik waren ook zij al snel verkocht door de veelzijdigheid van Istanbul. Wij voelen ons nog altijd thuis in deze stad die door zijn cultuur, zakelijkheid en historie een dynamisch en bruisend kruispunt van Oost en West is.” De Backer is vooral geïnteresseerd in de zakelijkheid van de stad. “De stad bloeit in veel opzichten op,” constateert De Backer. “Er wordt vooral hard gewerkt aan de verbetering van de openbare infrastructuur.

Dat moet ook wel, want deze stad heeft eigenlijk maar een capaciteit voor vijf miljoen mensen, terwijl er net zo veel mensen wonen als in heel Nederland.” Om de infrastructuur in de stad te verbeteren, worden de tram- en metroverbindingen sterk uitgebreid. De Fortis Bank financiert veel van dit soort grote projecten. “Vorige week ben ik zelf onder de grond gaan kijken naar de metrolijnen die verlengd worden. Per maand schuiven zij zo’n 1,2 kilometer op. Dat is een snelheid waar je versteld van staat.” De bankdirecteur is al even versteld van TULPIA nov 06 - jan 07

de economische dynamiek en de strategische ligging van de stad. “Istanbul is de grootste stad aan de Middellandse Zee en het neemt een steeds belangrijker plaats in de zakelijke sector en het handelsverkeer tussen Oost en West in. Minstens veertig procent van de Turkse economische activiteiten vindt hier plaats. De meeste handels- en productiebedrijven zijn eveneens hier gevestigd. In heel Turkije hebben wij vorig jaar twaalf mkb-centers opgezet die geïntegreerd zijn in 120 centers in 17 landen. Hiervan zijn er vier in Istanbul en volgend jaar komt er nog eentje bij.” Niet alleen in Istanbul groeit de bedrijvigheid, maar ook in het oosten en het zuiden van het land. “Hoewel deze stad het economische en financiële hoofdkwartier van het land is en blijft, worden steden als Kayseri, Adana en Gaziantep steeds belangrijker voor de buitenlandse handel en de industriële productie.”

TULPIA nov 06 - jan 07

Nederlanders

Sinds zijn komst naar Istanbul merkt De Backer dat er vanuit Nederland en België een groeiende interesse is voor veel sectoren in Turkije. De bank krijgt geregeld handelsdelegaties variërend van ministeries tot aan Kamers van Koophandel en individuele bedrijven over de vloer. Om deze delegaties beter van dienst te zijn en nieuwe contacten aan te knopen, heeft de bank een internationale desk opgezet. “Veel Nederlandse bedrijven zijn geïnteresseerd in de bloemen-, groente- en fruitsector, maar vooral in het vastgoed in Istanbul en de zuidkust.” Wie in Istanbul rondloopt, komt om de haverklap een bank tegen. Slechts twintig daarvan zijn grote spelers op de Turkse commerciële en consumentenmarkt. Tot voor de overname viel Dışbank buiten die categorie. Toch stapte Fortis Bank met deze bank in het huwelijksbootje. “Onze

keuze voor Dışbank lag op zich voor de hand,” meent De Backer. “De bank zat in de internationale handel, had een heel nieuwe retailontwikkeling doorgevoerd en had zich gefocust op de dienstverlening voor het mkb en grotere bedrijven. Het was Dışbank, eigendom van de mediamagnaat Aydın Doğan, gelukt om veel topbedrijven in Turkije aan zich te binden. Onder leiding van algemeen directeur Tayfun Bayazit was in 2001 het aantal kantoren gestegen naar 180.” Fortis Bank heeft nu 210 vestigingen en er komen er eind dit jaar nog twintig bij. Binnen vijf jaar hoopt de bank door te groeien tot minstens 300 kantoren. “Gezien de groeilijn van de bank kunnen wij ons doel zeker wel halen.”

Investeren

Turkije is een knooppunt tussen Oost en West. Niet alleen Europese banken zijn zeer geïnteresseerd in de Turkse banken,

maar ook landen in het Midden-Oosten en Centraal-Azië. De Şekerbank, die bijna gekocht was door de Rabobank, is verkocht aan een Kazachse bank, omdat hun bod vele malen groter was en omdat volgens experts het overnameproces relatief lang had geduurd. Fortis Bank pakte het anders aan.“Wij hebben in alle stilte het overnameproces gestart en binnen zes maanden was de fusie een feit. Ondertussen doken er nieuwe kopers op, maar zij waren al te laat. Toen onze overname bekend werd, schoot de waarde van andere Turkse banken ineens omhoog.” Turkije wordt ook wel eens een paradijs voor banken genoemd. In de laatste tien jaar is er een aantal failliet gegaan, maar zijn er ook een paar bijgekomen, waardoor het totale aantal nu tegen de veertig loopt. “Dat is veel als je deze situatie vergelijkt met die in de Europese landen,” vindt De Backer. “De markt daar wordt ge-

domineerd door drie à vier grote spelers. In een groeimarkt als Turkije komen er nog steeds banken bij.”

Bankwezen

De Backer onderscheidt een ontwikkeling in twee fasen: “De eerste golf is de privatisering van staatsbanken. Dan zijn er de overnames van particuliere banken door buitenlandse of door de grote Turkse banken. Een derde is de verkoop van de Turkse familiebanken, vanwege de groeiende concurrentie, maar ook omdat zij uit het bankwezen willen stappen.” Deze eerste fase is nu gaande en De Backer verwacht dat deze tot eind volgend jaar zal duren. “Dan volgt de tweede fase die over twee à drie jaar gepaard zal gaan met megafusies. “Deze weg is onvermijdelijk in een steeds globaler wordende wereld waarin het economische en zakelijke verkeer geïntegreerd zijn.”

Turkije heeft vijf grote, kapitaalkrachtige banken die in de toekomst nog omvangrijker zullen worden. Op nummer een staat nog altijd de Turkse staatsbank Ziraat Bank, vanwege haar tegoeden, deposito’s, retailklanten en vanwege het bezit van de meeste kantoren. “Maar deze bank speelt geen grote rol op de commerciële markt,” constateert De Backer. “Op nummer twee en drie staan Akbank en İşbank, gevolgd door Garantibank (waarvan G-Capital aandeelhouder is) en de sinds kort gefuseerde Yapı Kredi & Koçbank. “Deze zijn in Turkije professionele hoofdrolspelers in internationale handel, bedrijfsfinancieringen en leningen. Wij zullen natuurlijk ook onze plaats moeten bevechten tussen deze reuzen. Onze groeikansen hier kunnen dat mogelijk maken. Als ons dat lukt, dan ben ik een gelukkige vreemdeling in Istanbul.”

•

TULPIA nov 06 - jan 07

Vastgoed

Huizenmarkt in Alanya booming business Turkse zomerhuizen doen het goed bij Nederlanders. De Turkse huizenmarkt is gigantisch in opkomst en steeds meer Nederlanders kopen een tweede huis in de Turkse Riviera. Onze redacteur Sonja Havermans zocht uit wat deze Nederlanders beweegt om te investeren in Turkije. Een reportage vanuit Alanya. tekst Sonja Havermans Foto’s yusuf denİz çİnİbulak

TULPIA nov 06 - jan 07

Twee Nederlandse toeristen in korte broek zijn druk in gesprek met een lokale medewerker op het kantoor van Effecten Makelaars in Alanya. Hun Turkse thee onaangeroerd, hun blikken verwachtingsvol. Een keurig geklede heer staat op van een wit lederen stoel aan het tweede bureau verderop in de eenvoudig-nette zaak Hij neemt afscheid en loopt langs borden waar in het groot bouwprojecten op staan uitgebeeld naar buiten. “Mijn vak bestaat uit praten en nog eens praten,” verzucht directeur-eigenaar van Effecten Makelaars

Cemal Sofuoğlu (31) terwijl hij het zweet van zijn voorhoofd veegt en een slok water neemt. Hoewel enigszins getemperd, dringt de najaarswarmte ongenadig het toch door airconditioning gekoelde kantoor binnen. Alanya is de warmste stad van Turkije. Zelfs in de winter is het er met dagtemperaturen van gemiddeld 22 graden Celsius aangenaam vertoeven. Het weer oefent naast de Turkse gastvrijheid, de prachtige azuurblauwe zee, de rijke historie en woeste natuur een grote aantrekkingskracht uit

op vakantiegangers. Om een idee te geven: in 2005 bezochten 1.254.000 Nederlanders Turkije en 350.000 van hen gingen naar Alanya. De stad heeft een capaciteit van 133.361 hotelbedden waarvan ’s zomers doorgaans 80% bezet is. In totaal werden er vorig jaar maar liefst 13.459.784 vakantiedagen in deze badplaats doorgebracht. “Er zijn aardig wat vakantiegangers die blijven terugkomen. Ze besluiten vaak uiteindelijk om de hotels met de all-inclusiveformule te verruilen voor de vrijheid > TULPIA nov 06 - jan 07

Wie nu in vastgoed investeert, haalt deze investering er binnen enkele jaren dubbel en dwars uit, want deze sector is nog steeds booming business in Turkije.

Cemal Sofuoğlu in zijn kantoor te Alanya

van een eigen woning,” vertelt Sofuoğlu, terwijl hij trots een aantal glossy brochures laat zien van appartementen en villa’s. Tot nu toe zijn er meer dan 10.000 buitenlandse huiseigenaren waaronder 1892 Nederlanders. 529 Nederlanders hebben een verblijfsvergunning. “Ik woon zelf in Zwijndrecht, maar pendel tussen Nederland en Turkije,” zegt de ondernemer enthousiast. Op zijn zestiende begon Sofuoğlu een snackbar. Daarna volgden diverse horecazaken en een kledingzaak. “Omdat ik ervaring in de horeca had, begon ik met het makelen van horecabedrijven.” Zijn vrienden kochten als investering vakantiehuizen en vroegen hem als makelaar deze te verkopen. “Zo ben ik erin gerold. Met het geld dat ik verdiend had, deed ik mijn eerste investeringen.” Nu heeft Sofuoğlu een aandeel in een bouwbedrijf en investeert hij daarnaast in projecten die zijn interesse wekken. Hij heeft

TULPIA nov 06 - jan 07

sinds 2002 een vestiging van Effecten Makelaars in Alanya en in één Den Haag plus een aanzienlijke portefeuille aan vastgoed. Bij de eerste vestiging werken drie, en bij de tweede zes gediplomeerde makelaars en hypotheekadviseurs. Zij begeleiden de meestal Nederlandse klanten bij het koopproces van hun tweede huis.

Horen, zien en kopen

Wanneer klanten belangstelling voor een woning hebben, wordt hun een driedaagse reis aangeboden. Zoals de gewoonte onder de makelaars in Alanya is, betaalt Effecten Makelaars de reis wanneer de klant tot aankoop overgaat. Zo niet dan is het reisje voor rekening van de klant. Alle objecten van Effecten Makelaars hebben uitzicht op zee. De prijzen variëren van € 40.000 voor een tweekamerappartement tot € 1000.000 voor een luxevilla. Daarnaast heeft Effecten Makelaars zo’n 1000 hectare bouwgrond

in de verkoop. De huizen van Effecten Makelaars worden opgeleverd met keuken en alle witgoed. De medewerkers zorgen ervoor dat gas en licht zijn aangesloten. Bovendien kunnen klanten via Effecten Makelaars met korting meubels kopen. En ze kunnen ook na aankoop met al hun vragen bij het kantoor terecht. “Al onze woningen zijn kwalitatief zeer goed gebouwd en beschikken over alle benodigde certificaten,” dan voegt Sofuoglu er nog aan toe, “in 2001 zijn de bouwnormen hier aangescherpt. Daarom geef ik altijd het advies om panden te kopen die na die tijd gebouwd zijn.” De woningen die verkocht worden door Effecten Makelaars maken meestal onderdeel uit van het door het bedrijf (mede) ontwikkelde nieuwbouwprojecten. De panden zijn dus (deels) eigendom van het makelaarskantoor. Iemand die een huis in Turkije koopt zou zich altijd bij de Openbare Re-

gisters moeten vergewissen wie de eigenaar is, wat de kadastrale gegevens zijn; of er recht van hypotheek is afgegeven en of er beslag op een woning ligt. De constructie met de makelaar als eigenaar geeft de toekomstige eigenaar wat deze zaken betreft mogelijk meer transparantie en dus meer zekerheid.

Tapu

Wanneer de klant en de verkoper overeenstemming hebben bereikt over de koop, gaan beide partijen naar de Openbare Registers om het besluit te laten opnemen in de registers. Bij nieuwbouw gebeurt dit na oplevering van het pand. Dat opnemen in de registers kan wanneer onder meer gebleken is dat het onroerend goed niet in een militaire of veiligheidszone ligt. De naam van de eigenaar wordt dan overgeschreven op naam van de klant. De koper tekent over de foto van de verkoper en de > TULPIA nov 06 - jan 07

Het aantal Nederlanders in Turkije groeit met het jaar. Inmiddels hebben al 1892 Nederlanders een huis in Turkije en 529 een verblijfsvergunning. verkoper over die van de koper. Dit document is vergelijkbaar met het stuk dat een Nederlandse notaris opstelt en een koper bij het transport laat ondertekenen. In dit verband spreekt met over Tapu. Tapu betekent in het Nederlands: “bewijs van eigendom”. Het is het bewijs dat op de dag dat de overschrijving heeft plaatsgehad degene die als eigenaar daarin staat vermeld, toen het recht van eigendom heeft verworven. Een klant die bij Effecten Makelaars een nieuwbouwwoning koopt doet een aanbetaling van 20% bij de definitieve koop, betaalt nog eens 30% vooraf en voldoet de resterende 50% van de aankoopsom bij de overdracht of de verkrijging van Tapu. Sinds dit jaar maart bestaat er in Nederland via onder meer Fortis Bank en DHB Bank de mogelijkheid om een hypotheek op een tweede huis in Turkije te nemen. Sofuoğlu: “De klant kan ook bij ons terecht voor het afsluiten van een hy-

TULPIA nov 06 - jan 07

potheek. Men moet er wel rekening mee houden dat de voorwaarden anders zijn dan bij de gangbare hypotheken.”

Irakezen en Israëliërs

Net als de concullega’s heeft ook Effecten Makelaars het afgelopen jaar te maken gehad met een dalende belangstelling uit Nederland. “Ik denk dat dat voornamelijk te wijten is aan het slechte economische klimaat in Nederland. Het komende jaar zal het beter gaan,” verklaart Sofuoğlu. Een belemmerende factor was ook de opschorting van de uitgifte van eigendomsbewijzen door de Turkse overheid tussen 28 juli 2005 en begin januari van dit jaar. De overheid schortte de Tapu’s op, omdat onder meer Irakezen en Israëliërs veel grond in Oost-Turkije kochten. Nu wordt de Tapu weer uitgeven, maar er zijn restricties aan de hoeveelheden grond die iemand kan kopen. En ook de negatieve verhalen over oplichtingspraktijken heb-

ben hun weerslag gehad. Vanaf ongeveer vier jaar geleden - toen de tweede huizenmarkt in Alanya booming business bleek te zijn - schoten de makelaarskantoren er als paddestoelen uit de grond. In het straatbeeld zijn zij inmiddels bijna net zo prominent aanwezig als de souvenir- en kledingwinkels. Er zijn in Alanya alleen al zo’n 80 Hollandse investeerders annex makelaars actief. “Maar het kaf dat zowel uit buitenlanders als uit Turken bestaat zal van het koren gescheiden worden. Alleen de goede, gespecialiseerde kantoren zullen overblijven,” is hierop de reactie van Sofuoğlu. “Tot nu toe is de waarde van het onroerend goed jaarlijks ongeveer met 10% gestegen.” Een goede reden om in Turkije te investeren. Mijn advies is: Wie nu in vastgoed investeert, haalt deze investering er binnen enkele jaren dubbel en dwars uit, want deze sector is nog steeds booming business in Turkije.”

Van nachtmerrie tot droomhuis Tekst Sonja Havermans

Henk (54) en Ria (52) Wijchers, een echtpaar uit de buurt van Groningen, kocht vorig jaar een tweede huis in Mahmutlar, regio Alanya. Ze komen er twee of drie keer per jaar om te onthaasten en te genieten van de vrijheid. Henk kan er zijn hart ophalen aan de historie die het land rijk is. Ze lopen, zwemmen, gaan naar de bergen en op excursies. Beiden werken nog in Nederland. Ria werkt voor Scheidegger Opleidingen en Henk heeft een eigen bedrijf in het geven van arboadviezen. Hoezeer ze het ook naar hun zin hebben in Turkije, ze zijn niet van plan om zich er na hun pensioen permanent te gaan vestigen. “Vanwege de kleinkinderen,” lacht Ria. Het huis is bedoeld als investering en om op een onafhankelijke manier hun vakanties door te brengen in het land waar ze aan verknocht zijn geraakt. Dat ze dit huis kochten was min of meer toeval. Ze reden door Mahmutlar toen ze een bordje ‘Te koop’ langs de weg zagen staan. Het bord betrof een appartementencomplex met vrij uitzicht op zee. Ze belden de makelaar. Henk en Ria lagen op het strand toen hij terugbelde met het goede nieuws. “Mijn antwoord was meteen: ‘Verkocht!’,” vertelt Henk. Na de eerste aankoop kochten ze vervolgens het belendende appartement. Twee maanden geleden is de aannemer begonnen met de verbouwing van twee appartementen tot één groot appartement. Met twee badkamers, twee slaapkamers, twee balkons met zeezicht en een grote keuken.

Gastvrij

Het appartement heeft geen zwembad meer. Omdat ze de weg voor het complex verlegd hebben, werd het dichtgemaakt. Maar Henk en Ria maken nu gebruik van het zwembad van het naburige all-inclusive hotel. “We kunnen er ook eten en gebruikmaken van de andere faciliteiten van het hotel,” licht Ria toe. “We kunnen het goed vinden met de Turkse eigenaar van het hotel en met de eigenaar van de supermarkt. Die mensen zij zo gastvrij dat we al thuis bij hen zijn wezen eten.” Naast contacten met Turkse buurtbewoners hebben ze heel wat Nederlandse kennissen die net als zij een paar keer per jaar op vakantie zijn in hun tweede huis. Het verhaal van Ria en Henk klinkt als een sprookje. Dat is het nu misschien, maar er ging een heel ander verhaal aan vooraf. Al vijf jaar geleden besloot het echtpaar - dat verliefd was geworden op het land - om een woning te kopen: een villa om precies te zijn. Op een ‘second home’ beurs in Nederland kwamen ze in contact met een Duitse makelaar. Hij maakte hen enthousiast voor een nog te bouwen project. De makelaar gaf hun tien referenten die Henk en Ria stuk voor stuk belden om naar hun ervaringen te vragen. Deze ervarin-

“We zijn blij dat we het niet opgegeven hebben, want uiteindelijk hebben wij een droomhuis hier in Turkije gevonden.” gen waren allemaal positief en het stel besloot om met de makelaar in zee te gaan. Naast de makelaar was er echter nog een andere projectinvesteerder verantwoordelijk voor het project. Henk en Ria betaalden de hele koopsom vooraf. In ruil voor een bepaald rentepercentage zou hun villa na een jaar gebouwd worden. Henk raakte kort daarop ernstig ziek en het echtpaar kwam hierdoor een tijd niet meer in Turkije. Toen ze weer terugkwamen bleek dat ze opgelicht waren: de projectinvesteerder was er met al hun geld vandoor gegaan. Henk, die zelf jurist is, zegt hierover: “Mensen snappen niet dat ons dit kon gebeuren. Maar het kan iedereen overkomen. Het probleem is ook dat aktes hier niet net als in Nederland bij een notaris gepasseerd worden.”

TROS

Gedesillusioneerd spande het stel samen met de andere kopers een rechtszaak aan tegen de oplichters. En in Nederland deden ze hun verhaal op televisie bij TROS Opgelicht en aan verschillende geschreven media. Ria: “Het ergste was niet het geld, maar het feit dat ons vertrouwen zo beschaamd werd.” Henk: “We waren ontzettend beschadigd, maar bleven toch verder gaan. Onze nieuwe makelaar wekte zoveel vertrouwen bij ons dat we het opnieuw aandurfden. Maar dit keer hebben we met instemming van de makelaar alles vooraf door een advocaat in Nederland laten regelen. En nu zeggen we: ‘We zijn blij dat we het niet opgegeven hebben. Wij hebben uiteindelijk een droomhuis hier in Turkije gevonden’.”

•

TULPIA nov 06 - jan 07

Sohbet

Laurens Jan Brinkhorst:

We zullen elkaar echt beter moeten begrijpen Tot deze zomer was hij onder meer minister van economische zaken. Maar meer nog dan dat is Laurens Jan Brinkhorst (69) een veelbereisde oer-Europeaan. De man die alle wegen en wandelgangen kent in Den Haag, Brussel en Tokio, denkt diep na over de toetreding van Turkije. Maar hij heeft wel enkele kritische kanttekeningen. TEKST ROGIER SLOP “De EU-landen en Turkije doen gewoon veel te FOTO TULPIA MEDIA TEAM weinig moeite om elkaar te begrijpen. En daarmee

maken we het toetredingsproces aan beide kanten steeds moeilijker.” In zijn kantoor in een van de befaamde torens in Den Haag gaat Laurens Jan Brinkhorst al snel van start. Eigenlijk ongevraagd, want de ex-minister, ex-diplomaat en nog steeds groot Europa-liefhebber heeft al lang zo zijn eigen ideeën over de Turkse toetreding tot de Europese Unie. “Die toetreding veroorzaakt problemen doordat we elkaar niet begrijpen en misschien niet

TULPIA nov 06 - jan 07

willen begrijpen. Er staan gewoon twee beelden te veel tegenover elkaar. Aan de Turkse kant zie ik erg veel opportunisme – toetreding is goed voor de economie. Ze verdiepen zich te weinig in de oorsprong van ‘Europa’. Dat heeft zijn wortels in bloedige oorlogen en het voorkomen daarvan. Daar ligt ook ‘onze’ gevoeligheid voor mensenrechten en de behandeling van minderheden. Turkije ziet dat te weinig, denkt te veel economisch.” “Anderzijds kijkt ‘Europa’ bij Turkije te veel naar een soort spookbeeld van de islam. Wij vergeten hoezeer het Turks-Ottomaanse Rijk de Europese geschiedenis eeuwenlang heeft helpen vormgeven, zeker in Oost- en Midden-Europa. Zoals gezegd, we doen veel te weinig moeite om elkaar te begrijpen.” Met enige ironie voegt de bijna 70jarige eraan toe: “En ik zou dát in de jaren die mij nog resten graag willen helpen verbeteren.” Plannen daarvoor heeft Brinkhorst al jaren. “Waarom zou de Turkse overheid niet gewoon een studiecentrum in Amsterdam opzetten? We hebben een Maison Descartes van de Fransen, een Goethe Institut van de Duitsers. Waarom geen

Turkije Huis? En dan niet alleen op universitair niveau, maar toegankelijk voor iedereen. Dan zou de EU natuurlijk ook zo’n instituut moeten openen in Ankara en Istanbul”.

Handelsmissies

Bilaterale Nederlandse handelsmissies naar onder meer Turkije heeft Brinkhorst in zijn tijd bij Economische Zaken vaak genoeg aangevoerd. Het effect? “Tja, ik ben natuurlijk zelf één van de meest internationaal ervaren ministers van economische zaken geweest. En zo’n minister opent op een handelsmissie de zaken toch altijd in de politieke context. Die brede, politieke benadering helpt dan Nederlandse bedrijven weer verder.” En die moeten het dan verder wel zelf doen, betoogt Brinkhorst. “Wij, als overheid, faciliteren alleen maar. We sturen geen handelsmissies meer naar België of Frankrijk. Dat kan het bedrijfsleven zelf wel. Maar naar verdere bestemmingen is het vaak anders. Turkije, Latijns-Amerika, het MiddenOosten, het Verre Oosten - dan voelen Nederlandse ondernemers zich wat kwetsbaarder. Dan kunnen wij als overheid vaak de helpende hand bieden. We helpen ook een beetje selecteren. Voor sommige bedrijven is het verspilde moeite om mee te reizen, voor andere bedrijven is het juist een must. We hebben op het ministerie de mensen die er verstand van hebben, we hebben ons diplomatieke netwerk. Dat is een apparaat dat in dergelijke landen veel kan betekenen.” “En omgekeerd doen we het net zo. Als een Turkse delegatie naar Nederland komt, zoeken wij op EZ alvast bedrijven uit die interessant zouden kunnen zijn voor Turkse bedrijven. De effecten van die missies zijn voor ons moeilijk te meten, want nogmaals: de bedrijven moeten het zelf doen. Maar je ziet toch vaak heel boeiende ‘matches’ ontstaan uit die bijeenkomsten tussen Nederlandse en Turkse ondernemers.”

Turken hier

Inmiddels zijn die Turkse ondernemers ook in Nederland. En het zijn er heel wat ook. Vanuit zijn EZ-achtergrond heeft Brinkhorst daar gemengde gevoelens over. “Allereerst hebben die Turkse ondernemers een sterk punt: ze nemen risico’s, ze durven hun nek uit te steken, ze zijn vreselijk druk met hun zaak. Daar zouden autochtone Nederlanders nog veel van kunnen leren.” “Wat ik zorgwekkend vind is dat ze vaak een eigen zaak beginnen om maar íets te doen. Niet zozeer vanuit een goed doordacht plan, maar omdat er nog altijd veel te veel discriminatie is op de arbeidsmarkt. Een sollicitatiebrief ondertekend met meneer Ali heeft nog altijd minder kans dan een brief van Jan of Harry.” “En dat leidt ook tot een negatief spiegelbeeld voor Turkse ondernemers. Ze sluiten zichzelf te veel op in hun eigen wereld. Vaak neemt de hele familie deel aan zo’n zaak. Dat is begrijpelijk, het is vertrouwd. Maar het betekent ook dat ze te veel vast blijven zitten in hun eigen wereld. Nogmaals, het is begrijpelijk, maar je schept er wel een afstand mee; hoeveel integratie, hoeveel apartheid

wil je? Ik heb bijvoorbeeld gezien hoe weinig invloed Turkse ondernemers hebben in Nederlandse bedrijfsorganisaties. Terwijl het er best veel zijn. Het zal wel bij deze huidige, voorzichtige ondernemersfase van beginners horen, maar ik zag graag dat Turkse ondernemers een beetje dat patroon zouden doorbreken. Ze zouden veel meer die sprong moeten maken naar de Nederlandse bedrijfsorganisaties. Er is daar veel te winnen, praktische hulp, invloed op de politiek en het economische terrein. Bij het mkb (midden- en kleinbedrijf –red) en bij de werkgevers van VNO-NCW begint het nu een beetje te komen, daar ben ik blij mee.

“Turkse ondernemers nemen risico’s, ze durven hun nek uit te steken. Daar zouden autochtone Nederlanders nog veel van kunnen leren. Wat ik zorgwekkend vind is dat ze vaak een eigen zaak beginnen om maar íets te doen en niet zozeer vanuit een goed doordacht plan.” Maar het is nog veel te weinig. Laat je meer zien, ook tegenover anderen, als je een goede allochtone ondernemer bent!”

Somber

Maar makkelijk is dat niet in het huidige Nederland, geeft de Europeaan Brinkhorst, die de weg kent in menige hoofdstad, enigszins somber toe. Want Nederland wil eigenlijk niets weten van wat ook maar even van over de grenzen komt - behalve shoarma en winkels met lekkere tomaten die ook op zondag open zijn. De hele discussie over de toetreding is bizar geworden. “Turkije wil niet toetreden tot Nederland, Turkije wil toetreden tot Europa. We moeten daarbij niet toegeven aan wederzijdse fobieën en angsten. Dat wil nog niet zeggen dat Turkije snel moet toetreden, ik vind dat Europa eerst zichzelf op orde moet stellen. Want we hebben van de EU een incompetent en ondemocratisch lichaam gemaakt.” “Maar Nederland keert zich wel heel erg van de werkelijkheid af. Wij denken dat we na het grote ‘nee’ tegen de Europese grondwet weer rustig kunnen gaan slapen. Dit land is bang, onverschillig en kleinzielig geworden. We hebben de afgelopen jaren een volstrekt naar binnen gerichte cultuur gekregen. Ook bij politici heerst er een oorverdovende stilte over de grote onderwerpen in de wereld. Ja, met de mond belijden ze die wel, maar er is geen werkelijke belangstelling voor de buitenwereld. En die is groter dan we willen denken.“ En dat, wil Laurens Jan Brinkhorst maar gezegd hebben, gaat ons nog lelijk opbreken – in een Europa met al zijn groeistuipen, maar ook in de rest van de wereld. En die wereld komt, al of niet in EUverband, steeds meer naar ons toe.

•

TULPIA nov 06 - jan 07

Sohbet

Ambassadeur van Turkije:

moeilijk afscheid van

Nederland

Tekst Tuncay Çinibulak Foto’s TULPIA MEDIA TEAM

DEN HAAG - De ambassadeur van Turkije in Nederland Tacan İldem legt per januari 2007 aanstaande zijn functie neer. Hij gaat werken op het hoofdkwartier van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) in Brussel. Hij verheugt zich op zijn nieuwe baan als ambassadeur en permanente vertegenwoordiger van Turkije bij de NAVO, maar het afscheid zal hem niet meevallen, zo laat hij op voorhand al weten. Samen met TULPIA blikt hij terug op zijn inspanningen van de afgelopen drie jaar in Nederland, de laatste stand van zaken rondom de Turks-Europese betrekkingen en de Armeense kwestie in Nederland. Tacan İldem vertegenwoordigt van april 2003 tot januari 2007 Turkije in Nederland. 22 Jaar geleden werkte hij eveneens bij de NAVO in Brussel. Hij heeft verder nog gediend in New Delhi, Washington D.C. en ook in Athene. Voordat hij naar hier kwam was hij de hoofdadviseur van de huidige Turkse president Ahmet Necdet Sezer. “Toen ik in dit mooie land Turkije kwam vertegenwoordigen, had ik drie prioriteiten,” vertelt İldem (50). “Het gezichtspunt van Turkije betreffende het toetredingsproces doorgeven aan de Europese Unie door middel van de geëigende kanalen was prioriteit nummer 1. Het feit dat Nederland het voorzitterschap van de Europese Unie zou overnemen in de tweede helft van 2004 kon veel betekenen voor de Turkse zoektocht naar het volledige lidmaatschap van de Unie. Mijn voornaamste doel was dan ook om de Nederlandse politiek en de publieke opinie zo goed mogelijk uit te rusten met een volledig dossier over de voordelen van de Europese Unie in Turkije en de mogelijkheden die wij de Unie zouden kunnen bieden.” “Er dient geen twijfel over te bestaan dat het promoten van Turkijes bilaterale betrekkingen met Nederland mijn hoofdtaak is geweest. Gedurende mijn ambtstermijn was het bevredigend om een toename te zien in het aantal uitwisselingen op hoog niveau teneinde bij te dragen aan een beter wederzijds begrip. Het verheugt mij om op veel gebieden een toename van onze samenwerking te zien. Onze economische en commerciële betrekkingen in het bijzonder hebben een snelle ontwikkeling doorgemaakt. Ook kijken wij uit naar het staatsbezoek aan Turkije van Hare Majesteit Ko-

TULPIA nov 06 - jan 07

ningin Beatrix in het begin van volgend jaar en wij hopen dat het een nieuwe mijlpaal zal vormen in het verstevigen van onze bilaterale betrekkingen.” “Een ander interessegebied vormde de integratie van mijn landgenoten in deze multiculturele samenleving. Ik heb er dan ook veel waarde aan gehecht om de Turkse gemeenschap de helpende hand te bieden bij het integratieproces. De eerste Turken die in 1964 naar Nederland kwamen, waren niet voorbereid op een langdurig verblijf in Nederland, waardoor zij zich ook niet toelegden op hun integratie. Pas vanaf 1985 begon de Nederlandse staat met een serieus integratiebeleid. Sindsdien zijn leden van de Turkse gemeenschap redelijk goed in Nederland ingeburgerd geraakt en stijgen zij in toenemende mate op de sociale ladder. Op dit moment hebben meer dan 250.000 van de bijna 400.000 Turken de Nederlandse nationaliteit en leveren zij een belangrijke bijdrage aan de Nederlandse samenleving. Dit betekent overigens niet dat ze immuun zijn wat betreft problemen. Onderwijs is het eerste en meest belangrijke onderwerp in dezen. Hoewel het aantal hogeropgeleide studenten ieder jaar omhoog gaat, blijven de problemen met betrekking tot het onderwijs in de moedertaal en de Turkse cultuur en de verminderde kwaliteit van het onderwijs op de scholen vooral een probleem voor de geïmmigreerde leerlingen (Hier benadrukt ambassadeur İldem dat hij het gebruik van de term ‘zwarte scholen’ wenst te vermijden, dit daar het bij hem herinneringen oproept aan segregatie en het discriminatiebeleid van bepaalde regimes in de geschiedenis). Alhoewel hun bestaan niet te wijten valt aan de zelf-uitsluiting van de Turkse gemeenschap van de rest van de Nederlandse gemeenschap. Ik heb dit besproken met de minister van Onderwijs Maria van der Hoeven, voor wie ik veel respect koester vanwege haar inspanningen op het gebied van de verbetering van de onderwijskwaliteit. Het is mijn overtuiging dat met de hulp van de leden van de Turkse gemeenschap en de Nederlandse autoriteiten het onderwijsniveau naar een hoger plan kan worden getild. Wij, de Turkse autoriteiten, kunnen eveneens behulpzaam zijn in dezen.”

Als u een vergelijking maakt tussen het Nederland van drie jaar geleden en dat van nu, wat valt u dan het meest op? “Door gebrek aan informatie zijn mensen nog altijd bezorgd en stelt men voortdurend dezelfde vragen die allang niet meer gesteld hoeven te worden: ‘Ligt, geografisch gezien, Turkije wel in Europa? Past een land als Turkije, met een populatie die overwegend moslim is, cultureel wel bij de Europese identiteit en waarden? Of men vreesde dat Turkije en financiële last zou worden en dat Europa overspoeld zou worden door werkzoekende Turken. Deze vragen waren allang door ons beantwoord, maar ze doemen telkens weer op. Na de terreuracties op 11 september 2001 in het Westen in het algemeen en in Nederland in het bijzonder heeft zich een groeiende scepsis kenbaar gemaakt ten opzichte van de islam en de landen met een moslimpopulatie. Vervolgens werden die angsten nog versterkt door Pim Fortuyn, omdat hij discussies rondom de islam en buitenlanders aanzwengelde en ten slotte de moord op Theo van Gogh door een moslim. Tegen deze negatieve spiraal van ontwikkelingen in hebben wij ons best gedaan om de Nederlandse publieke opinie, media en politici te voorzien van de juiste informatie over Turkije. Hierin zijn wij – vind ik – goed geslaagd. Op zijn minst is de discussie op verschillende platforms gevoerd. Uiteindelijk hebben wij ons doel bereikt, want op 17 december 2004 werd er onder Nederlands voorzitterschap een principeakkoord bereikt om de toetredingsonderhandelingen met Turkije te beginnen.” Is de sceptische houding van Europese politici tegenover Turkije na 17 december 2004 veranderd? “Er heerst een populistische sfeer in Europa. Men probeert munt te slaan uit bepaalde gevoelige kwesties en de burgers worden niet altijd even juist geïnformeerd over de werkelijke stand van zaken betreffende de Turkse toetreding. Ik geloof niet dat de afwijzing van de Europese grondwet door Fransen en Nederlanders veel van doen heeft gehad met de inhoud ervan. Men maakte de politici duidelijk dat het spel samen met de burger gespeeld moest worden. Ik geloof dat ‘het > TULPIA nov 06 - jan 07

“Bepaalde kringen worden nerveus zodra zij merken dat het Turkse lidmaatschap van de EU steeds dichterbij komt.”

communiceren van Europa’ en de relevantie van de uitbreiding nu belangrijker is dan ooit. Hetzelfde is ook waar met betrekking tot de Turkse toetreding. Al jaren circuleert er bepaalde informatie die weinig te maken heeft met de huidige realiteit in Turkije. Deze angst speelt niet alleen een rol in de Europese publieke opinie, maar ook op hoog niveau. Elke keer als we aan de onderhandelingstafel zitten, worden wij eraan herinnerd dat de onderhandelingen een open einde hebben en dat het wel 10 tot 12 jaar kan duren voordat Turkije lid kan worden. De reacties die we zien, zijn puur emotioneel, alsof Turkije al binnen slechts enkele maanden lid zal worden. Deze mensen zien niet de vorderingen die geboekt worden met de hervormingen in mijn land en dat ten tijde van de toetreding er een geheel ander en beter Turkije zal zijn. Turkije is volop bezig met het invoeren van hervormingen conform de eisen van de Unie: de versterking van de democratie, de fundamentele vrijheden en economie. Ook het negende hervormingspakket is nu onder behandeling bij het parlement. Ik moet benadrukken dat er in Turkije een onverminderde politieke wil is om door te gaan met de hervormingen. Een van de obstakels hierbij is de kwestieCyprus. Hoe beïnvloedt deze de Turks-Europese betrekkingen? “Turkije heeft het Aanvullende Protocol getekend dat het bereik van de douane-unie uitbreidt met nieuwe lidstaten als Zuid-Cyprus. Dit is echter nog niet door het Turkse parlement geratificeerd. Onze afwachtende houding heeft hiermee te maken: op 24 april 2004 werd volgens het plan-Annan een referendum gehouden in de Turkse republiek van Noord-Cyprus. Dit plan werd goedgekeurd door de Turks-Cypriotische bevolking, terwijl de GrieksCypriotische bevolking het voorstel verwierp. Het idee was om een verenigd Cyprus lid te maken van de Europese Unie. Ironisch genoeg werd het Griek-

TULPIA nov 06 - jan 07

se gedeelte desondanks een week later lid van de EU. Dit creëerde een situatie die niet paste binnen de vereisten van de EU, aangezien ieder toetredend land gevraagd werd om conflicten waarin zij partij waren op te lossen voordat zij formeel zouden toetreden tot de EU. Op 26 april 2006 heeft de Europese Raad verklaard het isolement van Noord-Cyprus op te heffen, omdat de Turkse bevolking van Cyprus een positieve stap had gezet in de richting van een oplossing. De Commissiedirectieven heeft statutaire regelingen getroffen om financiële hulp en handelsbetrekkingen met Noord-Cyprus mogelijk te maken. Tot op heden zijn er echter geen praktische stappen gezet omdat het Griekse gedeelte de voet dwars zet. Onze minister van Buitenlandse Zaken Abdullah Gül heeft in januari van dit jaar een voorstel gedaan om uit de impasse te komen. Als tegenprestatie voor het opheffen van het isolement van de Turkse republiek van Noord-Cyprus zijn wij bereid om ons luchtruim en onze havens open te stellen voor schepen en burgervliegtuigen van Zuid-Cyprus. Deze heeft het plan meteen van tafel geveegd. Daarom heeft het Turkse parlement de uitbreiding van de nieuwe douane-unie met de nieuwe lidstaten niet geratificeerd.” Wij hebben de afgelopen maanden een bizarre situatie in Nederland meegemaakt. Drie Nederlanders van Turkse komaf mochten zich geen kandidaat stellen van de Partij van de Arbeid en het CDA zonder de Armeense genocide te erkennen. In verschillende media heeft u deze kwestie scherpt bekritiseerd. Waarom eigenlijk? “Bepaalde kringen worden nerveus zodra zij merken dat het Turkse lidmaatschap van de EU steeds dichterbij komt. Om dat te dwarsbomen, worden er kunstmatige barrières opgeworpen. Een daarvan is de zogenaamde ‘Armeense genocide’. Deze kwestie is in eerste instantie een zaak die hoofdza-

Ambassadeur İldem in gesprek met minister Van der Hoeven tijdens zijn afscheidsreceptie.

kelijk Turkije en Armenië aangaat en niet Frankrijk of Nederland. Maar wij zien dat sommige mensen in Nederland politieke munt uit deze kwestie willen slaan. Onze premier heeft de Armeense president Kotcharjan laten weten een gezamenlijke commissie te willen vormen om de Armeense kwestie uit te zoeken, want per slot van rekening willen wij met al onze buren goede relaties hebben. Helaas was de respons negatief. Wij horen van Nederlandse politici dat wij ons open moeten stellen voor onderzoeken over deze kwestie waarvoor wij reeds lang open stonden. Nooit stellen zij de Armeense kant de vraag waarom die niet ingaat op het Turkse verzoek voor een commissie. Nooit vragen zij aan Armenië waarom zij 20% van het Azerbeidzjaanse grondgebied bezet houdt en waarom zij territoriale claims op Turkije heeft, alhoewel Armenië onderdeel is van Europa’s nieuwe nabuurschapsbeleid.” Deze kandidaat-politici zijn Nederlanders - ongeacht van wat voor afkomst zij ook zijn - en hebben niets van doen met een kwestie die zich elders afspeelt. Aangezien zij zelf geen historici zijn, hoe kan men dan van hen verwachten dat zij een standpunt innemen met betrekking tot iets waarover de geschiedkundigen het zelf niet eens zijn? Het is mijn oprechte mening dat dit niet te rijmen valt met de vrijheid van meningsuiting. Ik zie geen vergelijkbare situatie waarin autochtone Nederlandse kandidaten wordt gevraagd naar hun opinie aangaande discutabele onderdelen van de Nederlandse geschiedenis. Aldus is hier sprake van een duidelijk absurdisme.” “Laatst kwam ik een mevrouw tegen op het Plein bij de Tweede Kamer. Ze herkende mij van mijn televisieoptredens en ging spontaan een gesprek met mij aan over de Armeense kwestie. Zij vond dat een handjevol mensen de Armeense kwestie gegijzeld hebben om er zelf van te profiteren en betreurde dat deze kwestie zo gepolitiseerd

was. Zij vertelde mij dat extremisten bezig zijn om een grote groep van vrienden bijeen te brengen om deze genocideaanklachten levend te houden in de politiek en dat de Armeense regering dusdanig hun financiële steun behoeft dat zij als het ware de gijzelaar is van deze propaganda.Toen ik haar vroeg wie zij was, antwoordde zij dat zijzelf een Armeense was en dat zij voorstander was van een nuchtere oplossing voor de Armeens-Turkse kwestie, maar dat dat geluid genegeerd wordt. Zij vond dat goede betrekkingen tussen Armenië en Turkije in hun eigen voordeel zijn en dat deze de handel tussen de twee landen kunnen doen opbloeien en de economie ten goede kunnen komen. Ik was het geheel eens met haar.” Tot slot. Het nieuws dat uw ambtsperiode in Nederland binnenkort voorbij is, zal niet enthousiast ontvangen worden door de Turkse gemeenschap. Hoe kijkt u daar zelf tegenaan en wie gaat u opvolgen? “Ik verheug me zeker op mijn nieuwe functie in Brussel, maar het zal niet gemakkelijk zijn om afscheid te nemen van de vele vrienden in Nederland. Ik heb de warmte van de aanwezigheid van de Turkse gemeenschap de afgelopen drie jaar altijd gevoeld. Ik weet dat zij in staat zijn hun problemen beter aan te pakken en dat zij de onderlinge banden nog verder zullen aanhalen. Dat is belangrijk, want zij vormen een echte vitrine van Turkije hier. Bij dezen zou ik graag iedereen willen bedanken: de Nederlandse autoriteiten die nauw met mij hebben samengewerkt - ongeacht hoe moeilijk het politieke klimaat soms was - en ook de leden van de Turkse gemeenschap voor de steun tijdens mijn ambtsperiode hier. Ik hoop dat hetzelfde begrip en dezelfde ondersteuning ook aan mijn opvolger gegeven zal worden. Tot slot kan ik oprecht zeggen dat ik vele waardevolle herinneringen met mij mee zal nemen en zal koesteren in de komende jaren.”

•

TULPIA nov 06 - jan 07

Politiek

De keerzijde van de medaille Na de val van het derde kabinet-Balkenende zijn er nieuwe parlementsverkiezingen uitgeschreven. Nederlanders van Turkse afkomst gaan dit keer met een bittere smaak naar de stembus, omdat de kandidatuur van drie Turkse politici gesneuveld is door de Armeense kwestie. In de aanloop naar deze verkiezingen op 22 november laat TULPIA-redacteur en commentator Rogier Slop in een persoonlijke analyse zijn licht schijnen over de aanstaande verkiezingen. tekst rogier slop foto tulpia media team

Volgens een recent onderzoek van het bureau Foquz gaan PvdA en CDA vanwege het ‘Armenië-debat’ fors Turkse stemmen verliezen. Veel Turkse organisaties hebben protestbrieven gestuurd naar deze partijen en D66 als alternatief aangedragen. Of dat zo is, valt nog te bezien. Maar in deze kwestie spelen ook nog andere zaken mee die de Nederlandse politiek raken. Audite et alteram partem was al een Romeins grondbeginsel. “Hoor ook de andere partij aan” is als idee nogal verwaterd, je vindt het eigenlijk alleen nog bij academici, in de rechtszaal en bij de kwaliteitspers. Zeker in verkiezingstijd zie je er bij politici bar weinig van terug. In de

TULPIA nov 06 - jan 07

‘debatten’ wordt met ijzeren discipline het eigen lijstje afgewerkt. Maar alles heeft nu eenmaal twee kanten. In de discussie over de Turkse stem speelde vooral het al of niet erkennen van een ‘Turkse genocide op de Armeniërs’ tijdens de Eerste Wereldoorlog. Natuurlijk was die actie van Turkse studenten met afgeplakte monden, die wilden demonstreren tegen de inperking van de meningsvrijheid, tamelijk bespottelijk. Wie met gesnoerde mond of met een ingezonden brief zoveel ophef maakt, moet niet in Nederland zijn. Dergelijke demonstraties zijn meer op hun plaats in Ankara of sinds kort ook in Parijs, waar je met uitspraken over de Armeense

TULPIA nov 06 - jan 07

kwestie op grond van de wet subiet voor de rechter kunt worden gesleept. Maar nu de andere kant: waarom moet de Nederlandse politiek eigenlijk zo nodig een mening hebben over iets dat bijna een eeuw geleden ver weg heeft plaatsgevonden? Politici zijn er, vooral naar eigen zeggen, voor de toekomst, voor de vraag hoe Nederland er uit moet gaan zien. Van de geschiedenis kunnen ze maar beter afblijven. Je krijgt er maar verkeerde beeldspraak van: zie Balkenende met z’n VOC. Of ze gaan ‘lessen uit het verleden’ trekken – terwijl de geschiedenis zich, ondanks het spreekwoord, nooit herhaalt en er dus weinig lessen uit te trekken zijn. Laat dat maar over aan de vaklui.

Lange arm

Wat op de achtergrond van de ‘Armenië-rel’ meespeelt, is de vraag hoe groot bij Nederlandse politici van allochtone afkomst en bij de lobbyisten (Turks, Armeens) de invloed van het land van herkomst is. Er zijn wel meer voorbeelden van acties van buitenlandse autoriteiten, extreme groepen en geheime diensten om ‘hun’ Nederlandse politici en hun lobbyisten ‘bij te sturen’. In een krantenartikel in het Turkse dagblad Akşam zegt Tweede Kamer-lid Nebahat Albayrak dat zij onder enorme druk staat van de Armeense lobbyisten in Nederland om haar van de tweede plaats op de kandidatenlijst te verdrijven. In hoeverre hiervan sprake is, weten wij niet. Wat wel opvalt, is dat de Nederlandse parlementariërs van Turkse afkomst heel andere taal uitslaan in de Nederlandse en Turkse media over het al dan niet erkennen van een ‘genocide op Armeniërs’. Zij willen de steun vanuit de Turkse gemeenschap niet verliezen en niet veracht worden door mensen in Turkije. Ondanks (of misschien dankzij) hun allochtone afkomst gaat het om Nederlandse politici, die namens een Nederlandse partij de kiezers vertegenwoordigen in het Nederlandse parlement. Ook hier een andere kant: je mag van geen mens, dus ook niet van een politi-

TULPIA nov 06 - jan 07

cus, verwachten dat hij/zij zijn/haar eigen wortels doorsnijdt. Wat wel verwacht mag worden, is dat een politicus, kandidaat of kamerlid, het werk in volle vrijheid kan doen, in jargon: ‘zonder last of ruggenspraak’.

Europa

Boven dit geheel hangt nog de grote, donkere wolk van de Turkse toetreding tot de EU. Die wil maar niet vlotten en dat frustreert de Turks-Europese betrekkingen. EU-functionarissen spreken al openlijk over een ‘voortrazende trein, die onvermijdelijk moet botsen’. De EU verwijt Turkije dat het te langzaam de vereiste hervormingen doorvoert op economisch gebied en op het terrein van de mensenrechten, het beruchte artikel 301 (belediging van de Turkse staat) en de macht van de militairen. En natuurlijk is Cyprus een groot struikelblok, zoals iedereen overigens al jaren had kunnen voorzien. (Grieks)-Cyprus is tenslotte een volwaardige EU-lidstaat, dus zullen de betrekkingen tussen Nicosia en Ankara drastisch moeten veranderen. Maar het is voor de gewone Turk of de Nederlander allemaal te ingewikkeld, omdat men niet kan volgen waar deze trein naartoe gaat. Ongetwijfeld heeft iedere partij vanuit zijn optiek gelijk. Maar hun discussies dragen in Nederland bepaald niet positief bij tot de beeldvorming over Turken en Turkije. Ook hier de andere kant: de Turken, zowel in Turkije als in Europa, hebben de indruk dat de EU met telkens nieuwe eisen de duimschroeven steeds verder aandraait in de hoop dat de toetreding niet doorgaat. Dat ze die indruk hebben is zo gek nog niet: Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk hebben openlijk hun bedenkingen tegen de toetreding. Dat is diplomatieke taal voor ‘nee’. Eigenlijk zijn ze keihard tegen, maar omdat de EU nu eenmaal heeft afgesproken om toetredingsbesprekingen te voeren, mogen ze dat niet hardop zeggen. En in alle Europese landen, ook in Nederland, zijn er machtige politieke partijen die eveneens een ‘nee’ tegen Turkije hoog

in het vaandel hebben staan. In Turkije zelf luwt het enthousiasme over toetreding overigens drastisch. Er is een grens aan de vernederingen vanuit Brussel, vindt men daar. Steeds meer zijn geluiden te horen dat premier Erdoğan de stekker er maar moet uitrekken en dat Turkije zich voor samenwerking maar moet gaan richten op stamverwante en olierijke landen in Centraal-Azië.

Stemhokje

Zoals gezegd, dat hele gehannes over Armenië is maar het topje van de ijsberg. Hoe bovenstaande perikelen zich laten vertalen bij de komende verkiezingen, is nog onduidelijk. Peilingen wijzen op verlies van PvdA en CDA in de Turkse gemeenschap vanwege de rel rond de geschrapte kandidaten. Enkele Turkse organisaties hebben met veel tamtam D66, door de Nederlandse kiezer inmiddels vrijwel dood verklaard, tot alternatief gebombardeerd. Een beetje rare zaak, want D66 mag dan wel een Turkse kandidate hebben die inzake Armenië relatief ’goed’ is. Maar de partij is seculier en fel voor het afschaffen van bijzonder onderwijs (lees: ook islamitische scholen) en het schrappen van de wet op godslastering. Maar andere organisaties, waaronder het overkoepelende Inspraak Orgaan Turken (IOT) heeft dit ‘’stemadvies’ onmiddellijk afgewezen. Ga in ieder geval stemmen, maar kies helemaal zelf, is hun advies. Dat zal zeker worden opgevolgd: bij de gemeenteraadsverkiezingen van het afgelopen voorjaar heeft de ‘zwarte stem’ plotseling zijn invloed ontdekt. Die sta je niet meer af. En in het stemhokje zou de Turkse kiezer, ondanks de Armenië-rel, misschien toch wel weer eens massaal en tactisch voor doe goeie ouwe PvdA kunnen kiezen. Dat is ten slotte al bijna een traditie, en die houden Turken nu eenmaal graag in ere. Ook ‘erbijhoren’ is voor Turken van groot belang, en de Partij van de Arbeid is een fervent voorstander van Turkse toetreding tot Europa.

•

Directeur van directie coördinatie integratiebeleid

Column

Marilyn Haimé • Ministerie van Justitie

Uw stem beslist!

et eerste woord van de titel van het regeerakkoord van dit kabinet luidde “meedoen”. Het kabinet is aan het einde gekomen en nu staan er verkiezingen voor de deur. Voor verkiezingen geldt helemaal: meedoen. Het is een recht van de burger om mee te doen door te gaan stemmen. Iedere stem telt als het gaat om de vraag wie dit land in de komende periode gaat besturen. Onze vrije democratische samenleving kan alleen maar bestaan als alle groepen van onze bevolking van zich laten horen, laten weten wat ze belangrijk vinden en zo hun steentje bijdragen aan onze maatschappij. We kunnen veel positiefs bereiken als we elkaar kunnen aanspreken en aanhoren over hoe onze samenleving eruit zou moeten zien. In een samenleving is van belang dat een ieder meedoet en zijn steentje bijdraagt om deze samenleving leefbaar te houden. Dat is burgerschap. Meedoen met elkaar, door met elkaar te spreken en in de taal die iedereen verstaat, Nederlands dus, door naar school te gaan, een vak te leren om te kunnen gaan werken en in je eigen bestaan te kunnen voorzien. Maar er is meer, veel meer. Meedoen als ouder op school, als vrijwilliger, of in de buurt. En natuurlijk ook meedoen met de politiek. De participatie van de verschillende bevolkingsgroepen die Nederland rijk is, groeit. Op maatschappelijk en ook op politiek terrein. We zien kleur toenemen in wijkraden, gemeenteraden, Provinciale Staten, en in de Kamers. En steeds meer nieuwe Nederlanders vinden de weg naar de stembus. De laatste gemeenteraadsverkiezingen waren wat dat betreft een succes met de forse opkomst van de kiezers uit etnische groeperingen. In Rotterdam was het boven de 38%. Landelijk ligt het tussen de 35% en 39%. Een democratie die goed functioneert, vraagt om een evenredige vertegenwoordiging van alle burgers. Van welke herkomst of geloof, man, vrouw, arm, rijk, met wat voor opleiding dan ook: iedereen moet zich vertegenwoordigd voelen en weten in de politiek. Dat kan ook, als je tenminste 18 jaar oud bent. Het begint natuurlijk met de wil om mee te doen. Openstaan voor deze samenleving, er een concrete, positieve bijdrage aan willen leveren. Maar dan ben je er nog niet. Een Nederlands spreekwoord zegt: waar een wil is, is een weg. Die weg is in onze samenleving duidelijk aangegeven: onderwijs, opleiding, weten wat er van je verwacht wordt, de regels kennen, een netwerk hebben, enzovoorts. Dat is ook de weg in de politiek. Een goede leerschool daarbij is de lokale politiek. Daarin kun je de sfeer proeven, ervaren wat binnen en tussen politieke partijen gebeurt en eventueel zelf lid worden en misschien zélf je kandidaat stellen bij lokale verkiezingen. Dan komt ook de nationale politiek. Daar moet je wel de Nederlandse nationaliteit voor hebben.

Het is voor Nederland belangrijk dat de talentvolle en politiek geïnteresseerde leden uit etnische groeperingen zich verkiesbaar stellen opdat ook de politiek een goede afspiegeling is van onze diverse samenleving. Ze zijn bovendien een rolmodel voor anderen als voorbeeld van succesvolle participatie. Hun succes kan anderen inspireren dezelfde weg te volgen.

TULPIA nov 06 - jan 07

Kunst & Cultuur

Tentoonstelling:

Istanbul

op de Dam Amsterdam - Vanaf 16 december 2006 tot en met 15 april 2007 staat de Turkse stad Istanbul centraal in een grote tentoonstelling in de Nieuwe Kerk: bijna 300 schatten van de sultans uit vele musea, waaronder die van het wereldberoemde Topkapı, komen deze winter naar de Dam. tekst & foto’s nieuwekerk bewerking mahir karamanlis

Van Byzantium via Constantinopel tot Istanbul

De Turkse stad waaraan de tentoonstelling in de Amsterdamse Nieuwe Kerk gewijd is, telt tegenwoordig evenveel inwoners als heel Nederland, maar begon ooit als het kleine provinciestadje Byzantion, gesticht door Griekse kolonisten in 650 v. Chr. Dit stadje werd een heuse wereldstad toen keizer Constantijn de Grote het in 330 n. Chr. tot hoofdstad van het Romeinse Rijk maakte: Konstantinou polis, stad van Constantijn, Constantinopel. Deze stad - en heel het Byzantijnse Rijk - raakte vanaf de 13de eeuw in verval ten gevolge van kruistochten, oorlogen en plunderingen. In diezelfde eeuw ontstond aan de oostelijke horizon een heel andere dreiging: die van de ‘barbaarse Turken’. Zij waren een steppevolk uit Centraal-Azië dat langzamerhand zijn macht-

sterrein uitbreidde. Met name de dynastie van Osman wist haar macht te vergroten ten koste van de Byzantijnen en de aangrenzende islamitische rijkjes. Op 28 mei 1453 veroverde Mehmed II de Veroveraar de stad Constantinopel. Voortaan heette deze: Istanbul (Grieks voor: ‘naar/in de stad’).

De Ottomanen: 700 jaar heerschappij

Osman I (?–1324) was de eerste heerser van de Ottomaanse dynastie. Aan het eind van de 14de eeuw strekte het Ottomaanse Rijk zich uit van de Donau in het westen tot aan de Tigris in het oosten. In het begin van de 16de eeuw werd het rijk enorm uitgebreid. Hierna drong sultan Süleyman de Grote door tot Hongarije en belegerde zelfs Wenen in 1529. Zijn regeringsperiode (1520 -1566) wordt gezien als het hoogte-

punt van de Ottomaanse macht, met een grote bloei op het gebied van architectuur, kunst, muziek, economie en wetgeving. De Turken gaven de strijd om de Balkan en Midden-Europa niet op en in 1683 stond het Ottomaanse leger wederom voor de poorten van Wenen. Net als in 1529 mislukte het beleg, maar ditmaal luidde de nederlaag het verval van het Ottomaanse Rijk in. Inflatie, normvervaging, incapabele sultans en omkoping waren oorzaken van een neerwaartse ontwikkeling. In 1918 waren alle Arabische gebieden al verloren en volgde de verdere verdeling van heel Anatolië. De opstand tegen deze gang van zaken onder leiding van de generaal Mustafa Kemal, beter bekend als Atatürk, mondde uit in de stichting van de republiek Turkije in 1923 met als nieuwe hoofdstad Ankara. Een jaar daarvoor was de laatste Ottomaanse sultan, Mehmed VI, afgezet en verbannen naar het buitenland.

Istanbul: centrum van de macht en brug tussen Oost en West

Na de verovering door de Ottomanen in 1453 werd Istanbul het centrum van het machtige Ottomaanse Rijk. De stad werd bevolkt door Turkse moslims, orthodoxe Grieken, Joden, katholieke Armeniërs en zigeuners. Rond 1600 telde de stad al meer dan 1 miljoen inwoners. TULPIA nov 06 - jan 07

De tentoonstelling

Het bezoek aan de tentoonstelling is een wandeling door het rijke verleden van de Ottomaanse sultans. De bazaar De belangrijkste markt van de oudste stad is de Grote Bazaar (afgeleid van Turks pazar = zondagse markt). Al in 1456 werd besloten tot de bouw van een bedesten, het centrale stenen gebouwencomplex van de markt. In de loop van de 15de en 16de eeuw verrezen daaromheen meer dan duizend winkels en werkplaatsen. Het koffiehuis Koffie bereikte Istanbul vanuit Jemen in het midden van de 16de eeuw en al spoedig werden koffiehuizen de belangrijkste centra van het publieke leven in de stad. Net als bij tabak waren de meningen over

TULPIA nov 06 - jan 07

de koffiehuizen verdeeld. Conservatieve geestelijken hekelden de nieuwlichterij, anderen waren weer bang voor samenscholingen en complotten. Het koffiehuis bleef onverminderd populair, tot op de dag van vandaag.

Bosporus prachtige houten villa’s met botenhuis en aanlegsteiger, de yalı. Deze villa’s werden bewoond door de bestuurlijke elite en werden gebruikt als zomerhuis, voor feestelijke bijeenkomsten, huwelijken en jachtpartijen.

Het badhuis Een andere instelling voor ontspanning en genot was de hamam, het openbare badhuis. Een erfenis van de Romeinen en Byzantijnen die de moslims van harte overnamen. In de 16de eeuw telde Istanbul al 150 badhuizen. Net als het koffiehuis speelde het badhuis een belangrijke rol in het sociale leven.

Begraafplaats De buiten de stad in dalen en tegen heuvels aangelegde begraafplaatsen waren een favoriete bestemming voor dagjesmensen. De zerken van de mannen worden traditioneel door een gehouwen tulband bekroond, bloemen of een sjaal markeerden die van de vrouwen.

Houten villa’s Buiten de muren van de almaar uitdijende en voller wordende stad verrezen langs het water van de Gouden Hoorn en de

De moskee Hoewel de Turken van oorsprong geen moslims zijn, hadden voorvaderen van de eerste sultan, Osman, de soennitische islam omhelsd. Met de expansie van het rijk

prijzen verschenen er in de 17de en 18de eeuw openbare bibliotheken in Istanbul.

groeide het in de 16de eeuw uit tot een van de machtigste en belangrijkste islamitische staten uit de geschiedenis. Symbool van deze macht waren de drie grote moskeeën, de Aya Sofya, de Blauwe Moskee en de Süleymaniye, die nog steeds het panorama van de stad domineren. Deze grote moskeeën waren een onderdeel van een conglomeraat van gebouwen, binnenplaatsen, tuinen en promenades. In de bijgebouwen huisden religieuze scholen, hospitalen, gaarkeukens, wasinrichtingen en soms een apart badhuis. De tekke Binnen de Ottomaanse islam was er niet alleen een nadruk op formele regels en handelingen, maar ook grote aandacht voor het ondoorgrondelijke en mystieke. Het stedelijke landschap werd dan ook bepaald door honderden tekkes, gebouwen

waarin praktiserende mystici (soefi’s of derwisjen) bijeenkwamen voor studie en contemplatie, om zich vervolgens te verliezen en op te gaan in het goddelijke. De meest gangbare vorm hiervoor was het beoefenen van zikir (het eindeloos herhalen van de naam van Allah), het beroemde rondwervelen en zelfkastijding. Om in een roes te geraken werd ook gebruikgemaakt van muziek, wierook, alcohol, opium en hasjiesj De bibliotheek In het Ottomaanse Rijk was het Turks de dominante taal, als spreektaal en in schriftelijke vorm voor de bureaucratie en het literaire en wetenschappelijke bedrijf. Het Arabisch bleef de taal voor religieuze en wetteksten, terwijl het Perzisch vooral een belangrijke rol speelde in de mystieke dichtkunst. Dankzij de dalende papier-

Het leven in het Topkapı-paleis De Ottomaanse sultans bezaten politieke macht, waren opperbevelhebber én religieus leider. Hun macht werd echter ingeperkt door de sharia, de Heilige Wet van de islam. Ze werden in de islam gezien als de opvolgers van de profeet Mohammed. Na de verovering van Istanbul in 1453 bouwde sultan Mehmed II een paleis op de landtong waar de Bosporus en de Gouden Hoorn samenkomen. Het paleiscomplex bestaat niet uit één monumentaal gebouw, maar uit een aaneenschakeling van grote en kleine gebouwen, tuinen, binnenpleinen en poorten. Door de Keizerlijke Poort betreedt men de buitenhof, of de eerste binnenplaats. Op deze binnenplaats bevinden zich instellingen als de ziekenboeg, magazijnen, paardenstallen en slaapzalen. Vervolgens komt de tweede binnenplaats, toegankelijk via de Middenpoort, voor een select aantal personen. Dit brede plein wordt afgesloten door de keukens van de serail. Tegenover staat de zittingszaal van de divan (raad van state). Hier vonden allerlei indrukwekkende ceremoniële gelegenheden plaats, zoals de soldijbetaling aan het elitekorps van janitsaren en de audiënties van buitenlandse ambassadeurs. De monarch nam dan plaats op zijn troon in de troonzaal direct achter de Poort van het Geluk, de toegang tot zijn privé-vertrekken. De sultan ontving de vreemdelingen dus op de grens van zijn openbare en particuliere bestaan. TULPIA nov 06 - jan 07

Nederlanders aan het hof

De oudste betrekkingen tussen Nederland en Turkije dateren uit de tijd van de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648). Vanaf de 17de eeuw waren de Turken dan ook te vinden op de Amsterdamse koopmansbeurs. De handelscontacten werden uitgebreid en in 1611 vertrok de eerste ambassadeur, Cornelis Haga, naar Istanbul. Een voorname rol op de ambassades en consulaten werd gespeeld door de dragomans (tolken). Zij waren deskundig op het gebied van Ottomaans recht en gebruiken en waren essentiële sleutelfiguren in het diplomatieke verkeer met het Ottomaanse hof. In het hart van het paleis Bij hoge uitzondering kon de grootvizier, het hoofd van de regering, en de grootmoefti, het hoofd in de islamhiërarchie, door de Poort van het Geluk de tweede binnenplaats betreden. Het hof daarachter vormt het besloten gedeelte van het paleis met de privé-verblijven van de sultan en zijn familie en hun 400 hovelingen. Ook dit deel van het gebouw bestond uit talloze kamers, paviljoens, tuinen en binnenplaatsen. Het belangrijkste onderdeel van het privé-paleis was het vrouwenverblijf, de harem. De harem Dit gedeelte van het paleis was niet het lustoord zoals zo vaak in westerse bronnen is beschreven en afgebeeld. Dit deel van het paleis was een strak georganiseerd en geordend geheel en het exclusieve domein van de vrouwen en hun bewakers, de zwarte eunuchen. Aan het hoofd van de harem stond de valide sultan, de moeder van de regerende sultan. Een vrouw begon haar carrière in de harem als dienstmaagd om vervolgens op te klimmen tot leerlinge, gezellin en meesteres. Uit de laatste groep koos de sultan zijn bedgenotes. De vrouwen waren van vreemde herkomst, omdat het islamitische recht verbood om vrijgeboren moslims tot slavernij te brengen. Onder hen waren soms buitgemaakte vrouwen van aanzienlijke komaf. De meeste vrouwen verlieten de harem weer na kortere of langere tijd. Bij de dood van de sultan kwamen alle kinderloze concubines vrij. De nabestaande vrouwen en favorietes met kinderen werden naar het zogenaamde Oude Paleis gebracht, waar ze vaak werden uitgehuwelijkt aan hooggeplaatste personen binnen het land.

• 76

www.nieuwekerk.nl

TULPIA nov 06 - jan 07

Zo eenvoudig is het om dingen in beweging te brengen

Kunst & cultuur

Zelfportret op rangeerterrein.

Naakte waarheid verbreekt het zwijgen De ontklede mens is een belangrijk thema in het werk van de Turks-Nederlandse fotografe Aysel Bodur (1977), dochter van een voormalige imam. Op veel afbeeldingen staat ze ook zelf, in zo’n geval met de camera verbonden via een lange draadontspanner. ‘Ik regisseer niet. Ik klik als mijn gevoel goed is’.

Tekst John de Graaff Foto’s Aysel Bodur

TULPIA nov 06 - jan 07

De wensdroom om naar het buitenland te gaan, is nauwelijks bewaarheid geworden of het paradijs Nederland vertoont de eerste barsten. Overmand door verdriet en teleurstellingen besluit Aysel Bodur op een winterse dag simpelweg haar gevoel te volgen en blootsvoets op een weg te gaan staan. Deze confrontatie met zichzelf vraagt om meer en een dag later legt ze in een doorsnee straat in Aalsmeer haar

kleding af en poseert ze naakt voor haar eigen camera. “Het toestel is dan mijn partner. Op zo’n moment ben ik eigenlijk de enige op de wereld.” En zo wordt fotografie haar therapie. “Het creëert opluchting, dus probeer je steeds een stap verder te gaan. Neen, door erover te praten, helpt niet. Het gaat om de foto.” We treffen elkaar in haar bovenwoning in een buitenwijk van Amsterdam. Het interieur ademt sfeer, kunstzinnigheid ook. Op de eettafel staat haar geopende laptop, waarop ze speels het ene na het andere mooie beeld oproept. Alles in zwart-wit. “Kleur vind ik te realistisch, te hard. Nu is het meer een fantasiewereld, theatraal,” verklaart de kunstenares. We voelen plots mee met Johan De Vos, een Belgische fotografierecensent,

Een foto uit de serie Family Ties, gemaakt in een badhuis in Ankara.

Aysel Bodur.

die haar manier van fotograferen typeert als ‘die van de jaren zeventig, met de drang om een basiswerkelijkheid weer te geven’. Volgens hem veroorzaken de naaktfoto’s ook ‘een zekere plechtigheid’. ‘Het verwijst naar de kunst en het verwekt erotische gevoelens’, zo staat in zijn recensie van een expositie van Bodurs werk, vorig jaar in een galerie in België. Weer anderen omschrijven haar foto’s als een psychologisch onderzoek naar zichzelf en naar de mensen om haar heen, een zoektocht die al in haar jongste jeugd moet zijn ontstaan. “Mijn moeder leefde in Ankara, mijn vader in Marmaris, achthonderd kilometer uit elkaar. Ik wilde altijd al naar het buitenland, op die plek in Turkije voelde ik me nooit helemaal thuis.” Als reactie op dat innerlijke ongenoegen zweert ze op 13-jarige leeftijd haar godsdienst af. In ’93 brengt een Hollandse jongen (‘m’n eerste liefde’) Nederland dichterbij; drie jaar later voegt ze de daad bij het woord. Tot 2001 studeert ze aan de Rietveld Academie in Amsterdam (‘pas na drie maanden kwam ik erachter dat het een kunstacademie was’) en vormt ze zich als

heeft ze uiteindelijk in zijn huiselijke omgeving bloot geportretteerd. Om hem in verwarring te brengen, droeg ze daarbij zelf ook geen kleding. “Hij zag het allemaal eerst als een straf: ‘wat heb ik je misdaan dat je me dit aandoet?’ Maar ik was voor het eerst in mijn leven echt trots op hem als vader. Dat hij dit voor mij over had!” Op het levensgrote portret staat haar vader naakt voor dichtgeschoven gordijnen, enigszins onvast aangezien hij zich met alcoholische drank over de drempel van de schaamte heeft getrokken. Het beeld is groots door de hulpeloosheid van de oude man in combinatie met de macht van de jonge, fotograferende dochter. Haar werk, het zal niemand verbazen, is dus veel meer dan het bedienen van een sluiter. Ze is dan ook niet elke dag met haar Hasselblad of technische camera in de weer; daarvoor is het proces te tijdrovend, te emotioneel ook. “Het is een proces van maanden, soms van jaren. Ik regisseer ook niets, ik klik als mijn gevoel goed is. Ik weet niet twee jaar van tevoren wat er allemaal gaat gebeuren. Ik fotografeer naar behoefte, niet om kunst te maken.”

professioneel fotografe. De inspanningen op de academie worden uiteindelijk bij het afstuderen beloond met de Esther Kroonprijs, een aanmoedigingsprijs voor jong talent. Nog in datzelfde jaar heeft ze haar eerste solotentoonstelling.

Familieband

Maar hiermee is haar zoektocht nog lang niet ten einde. Integendeel. Aysel Bodur blijft grenzen opzoeken, blijft ook grenzen doorbreken. “Ik probeer de ziel te bereiken door de naaktheid,” zegt ze daarover. “En ik ben niet bang voor mijn eigen camera. Het is eigenlijk het meest vertrouwde wat ik heb.” Op haar reis naar de diepste gevoelens van de mens komt ze toch weer in Turkije terecht, bij haar familie. In Ankara haalt ze haar moeder, haar broer, diens vrouw en hun twee kinderen over om mee te gaan naar een badhuis, voor een besloten fotosessie. “Ze hebben dat voor mij gedaan, prachtig! Voor het eerst zagen mijn broer en ik elkaar naakt. Sindsdien is de familieband heel anders, er is intimiteit ontstaan.” Ook haar vader, een voormalige imam,

•

TULPIA nov 06 - jan 07

Kunst & cultuur

Karsu’s piano brengt oost en west bijeen Tekst Sonja Havermans Foto’s TULPIA media team

TULPIA nov 06 - jan 07

Boven de piano in het Amsterdamse restaurant Kilim hangen oorkondes van muziekprijzen. Het krantenartikel met een foto van haar op de deur over de World Scholar Athlete Games in New York verwelkomt de gasten bij binnenkomst. En eenmaal binnen, komen pianomuziek en de geur van Turkse gerechten je tegemoet. De muzikale verzorging staat op het conto van een rijzende Amsterdamse ster. “De kick is het applaus,” zegt Karsu Dönmez met stralende ogen tussen twee nummers door. Ze zit achter de piano met een microfoon voor haar mond. Haar ge-

zicht weerspiegelt de muziek, terwijl haar lichaam ritmisch met de rustige jazzy klanken meebeweegt. “Meestal zing ik jazz gemengd met pop en soul. En soms Turkse klassiekers,” vertelt ze na het zingen van een door haarzelf geschreven en gecomponeerd nummer. Karsu is pas zestien, bescheiden, welbespraakt en bovenal muzikaal. De afgelopen twee jaar trad ze op in het Amsterdamse Concertgebouw, in het Krasnapolsky Congrescentrum, op het Leidseplein tijdens Koninginnedag en zelfs in Amerika. En samen met de producer van

zangeres Do heeft Karsu een begin gemaakt met opnamen voor haar eigen album. Het is haar – in tegenstelling tot andere jonge zangeressen als bijvoorbeeld Britney Spears – niet te doen om de pakjes en de presentatie. Bij haar draait het puur om de muziek – en vooral livemuziek is haar ding. “In drie minuten kan ik mijn gevoelens naar mijn publiek overbrengen,” legt ze uit. Haar jonge leeftijd maakt dat die emoties puur en oprecht zijn. Daarmee weet ze het publiek te raken.

Mozart

Karsu begon op haar zesde met muzieklessen en speelt vanaf haar achtste piano. Ze werd hierin aangemoedigd door haar ouders. “Mijn ouders vonden muziekles belangrijk voor mijn algemene ontwikkeling.” De ouders Dönmez kochten daarom in plaats van een nieuwe auto voor zichzelf een prachtige witte piano voor hun dochter. Karsu oefende hierop tot 2003 voornamelijk klassieke stukken van componisten als Mozart, Chopin en Bartók. In dat jaar trad de jonge pianiste niet alleen voor het eerst voor driehonderd man op. Ze ontdekte ook dat ze talent voor zang had. Na het piano-optreden van Karsu tijdens het Open Podium op het Calandlyceum was de beurt aan een gerenommeerde Nederlandse zangeres. Toen Karsu haar hoorde zingen, dacht ze: “Dat kan ik ook! Eigenlijk zong ik ook wel vaak onder de douche of met mijn haarborstel in de hand. Maar tot dan toe had ik nooit beseft dat ik ook echt kon zingen.” En zowaar had Karsu het lef om een jaar later op datzelfde Open Podium iets heel anders te laten horen. Ze zong en speelde er het helemaal alleen ingestudeerde nummer ‘Foolish Games’ van de Amerikaanse zangeres Jewel. “Alle spots van De Meervaart waren op me gericht en ik zag helemaal niets. Ik bracht mijn nummer en het was doodstil in de zaal. Na afloop weerklonk er enthousiast applaus.” Nog diezelfde avond werd de winnares van het Open Podium gevraagd door de Kunstbende om mee te doen aan hun talentenjacht. Daar werd ze tweede.

goede doel. “En het optreden daar in een groot koor was heel speciaal,” zegt zij enthousiast. Karsu blikt even vooruit. Haar ouders vinden dat ze, nu ze nog op school zit, het rustig aan moet doen. “Dus geen videoclips op MTV of een bliksemcarrière à la Idols. Dat vind ikzelf ook, want ik heb nog heel veel te leren, wil ik ooit in de Amsterdam Arena komen te staan.” De rijzende ster van Amsterdam gaat eerst haar havo afmaken. Daarna wil ze als vervolgopleiding het conservatorium gaan doen. De komende jaren zal Karsu maar beperkt optreden. Naast haar school zal zij haar tijd vooral gebruiken om met behulp van haar muziekleraren en de mensen van de studio haar talenten verder te ontwikkelen. Ooit hoopt zij haar debuutcd met eigen gecomponeerde stukken uit te brengen. Karsu: “Ik leer steeds mijn muzikale grenzen te verleggen. Die cd moet daar het resultaat van worden. Ik leef elke dag naar dat ultieme moment toe.”

“Geen videoclips op MTV of een bliksemcarrière à la Idols. Ik heb nog heel veel te leren, wil ik ooit in de Amsterdam Arena komen te staan.”

•

Amerika

Een hoogtepunt in haar nog korte muzikale carrière waren haar optredens in Amerika. Op uitnodiging van de Amerikaanse ambassadeur mocht zij Nederland vertegenwoordigen tijdens The World Scholar Athlete Games in Rhode Island. “Ik ging in mijn eentje naar Amerika. Elke dag zong ik zes uur in een koor en luisterde ik zes uur naar toespraken over honger, wereldvrede en het broeikaseffect.” Karsu maakte vrienden met leeftijdgenoten uit allerlei landen en haalde 2000 dollar op voor het TULPIA nov 06 - jan 07

Kunst & cultuur

Öcal temidden van zijn collega’s (vlnr): Brenda Amsing, Jenny Heijn, Marijke Bruggeman, Annette Aukema (werkt nu elders).

Welzijnswerk: the art of social engineering Tekst Sonja Havermans Foto’s TULPIA MEDIA TEAM

HAARLEM - De samenleving wat vrolijker willen maken. Dat is wat Mustafa Öcal (49), projectleider bij het Innovatie & projectbureau (IPB), een onderdeel van stichting Radius welzijnswerk in Haarlem, drijft. Dit keer geen hardcore businessverhaal maar een verhaal over maatschappelijk ondernemen. Hij wil het niet hebben over de bezuinigingen door de gemeente Haarlem op de welzijnsector, waardoor zijn werkgever ophoudt te bestaan. Zijn boodschap is een positieve. Met een goed team en door verbondenheid met de uitvoering is het mogelijk om de broodnodige vernieuwing van welzijnswerk goed

TULPIA nov 06 - jan 07

te organiseren. “Twee jaar geleden zijn wij binnen Radius met het onafhankelijke IPB gestart omdat het welzijnswerk hier toe was aan nieuwe inzichten, een nieuwe manier van werken en nieuwe doelgroepen,” vertelt Öcal enthousiast. Wat ze doen omschrijft hij als engineering en ontwikkeling van praktische oplossingen voor maatschappelijke problemen. Concreet bedenkt het vierkoppige team van het IPB projecten die te maken hebben met vrijetijdsbesteding. “Want vrijetijdsbesteding is een goede leuke manier om anderen te ontmoeten en sociale cohesie te bewerkstelligen,”

verklaart Öcal. De teamleden zorgen zelf voor de financiële middelen waarmee ze hun projecten bekostigen door met hun voorstellen fondsen, provincies en ministeries te benaderen. In de korte tijd dat het IPB bestaat hebben ze zo al 1,5 miljoen euro binnen weten te halen. De uitvoering van projecten besteden ze deels uit aan andere collega’s binnen het welzijnswerk en deels verzorgen ze deze zelf. Hun projecten hebben klinkende namen als bijvoorbeeld ‘Friends.’ “Het doel hiervan is om leerlingen van de basisschool weerbaar te maken en hen sociale vaardigheden aan te leren. Voor hen is de stap

naar het middelbaar onderwijs dan makkelijker,” zegt de aimabele welzijnswerker. Een ander voorbeeld van een van de vele projecten is het project ‘Onze Wereld’ waarbij kinderen samen met bejaarden uit tehuizen of verzorgingshuizen leren fotograferen en hun foto’s te exposeren in diezelfde tehuizen. “Op deze manier brengen we daar de gezelligheid terug en wat leven in de brouwerij,” becommentarieert Öcal. Zelf draait hij een project interculturalisatie van vrijwilligerswerk. Afgevaardigden van 35 Haarlemse migranten - en Nederlandse vrijwilligersorganisaties komen daar al anderhalf jaar samen om elkaar te ontmoeten en kennis te maken. Öcal: “De Nederlandse organisaties meenden altijd dat migranten geen vrijwilligerswerk deden. Ze kenden deze organisaties simpelweg niet. Dat is veranderd.” Nu is het zelfs zover gekomen dat deze organisaties in drie werkgroepen praten over thema’s als jeugd, internationaal samenwerken en mantelzorg met de bedoeling om samen te werken. Het IPB zorgt dat de activiteiten van de samenwerkende organisaties met provinciegelden ook daadwerkelijk gerealiseerd kunnen worden. Ooit werkte de man die het steeds

over engineering heeft als procesoperator bij Hoogovens. Naast zijn werkzaamheden werd hij op zijn achttiende beëdigd als tolk. Omdat hij vaak gevraagd werd om te vertalen voor mensen uit de Turkse gemeenschap. “Daar kwam ik zoveel ellende tegen. Er vond in die tijd een versnelde gezinshereniging plaats, terwijl veel mannen nog alleen op de kampen bij de fabriek hadden geleefd. Dat leverde veel spanning op.” Öcal besloot een eigen adviesbureau te beginnen waarmee hij vertaalde en landgenoten praktische adviezen gaf. Dit werk leidde tot een opleiding aan de sociale academie in Breda. Eerst de opleiding sociaal cultureel werk, dan een ommezwaai naar maatschappelijk werk en later nog een aanvullende studie opbouwwerk. Na zijn studie werkte Öcal als opbouwwerker in Rotterdam en vervolgens als stedenconsulent minderheden in Haarlem. Hij werkte verder onder meer met straatkinderen en kwam via een staffunctie bij Radius terecht. En uiteindelijk bij het Innovatiebureau. “We hebben korte lijnen met onze doelgroepen, zodat we meteen kunnen toetsen of een project aanslaat of niet. En bovendien weten we wat er speelt,”

noemt de projectleider als het grote voordeel van de werkwijze van zijn organisatie waarbij de medewerkers naast denkwerk ook veldwerk doen. Belangrijke voeding voor de ontwikkeling van IPB-projecten komt tevens vanuit het eigen netwerk van vrijwilligersorganisaties, belangenorganisaties en scholen. En van de opbouw-, jongeren-, ouderen-, en sociaalwerkers van Radius. Dat laatste is nog maar voor even. Binnen een jaar moet Radius de werkzaamheden afronden. Het IPB wil echter als zelfstandig orgaan blijven bestaan. Daarom zijn de medewerkers op zoek naar andere mogelijkheden als bijvoorbeeld samenwerking tussen een aantal regionale welzijnsorganisaties. Öcal: “Wij geloven in die samenwerking als het om ontwikkeling van projecten gaat. Ook nu voeren we al opdrachten voor externe organisaties uit.” De welzijnswerker maakt zich geen al te grote zorgen over de toekomst. De weg er naar toe vind hij op zich al boeiend. Öcal zal er alles aan doen om zijn missie te verwezenlijken: “Tegenwoordig vinden mensen het makkelijker om voor een goed doel een acceptgiro in te vullen. Ik wil mensen weer solidair met elkaar maken, ze energie en een positieve blik geven.”

Sinds 1990 de eerste en beste in Limburg

%ÕOFS r 4IPBSNB r (SJMMSPPN

Kraanpoort De

Openingstijden: Dinsdag t/m Donderdag 16.00 - 02.00 uur Vrijdag en Zaterdag 16.00 - 04.00 uur Zondag 16.00 - 02.00 uur

Geniet in warme sfeer van een portie

Döner Shoarma en Pizza JO IBSUKF 3PFSNPOE

0475 - 330 769 Kraanpoort 9 - 6041 EG Roermond

Culinair

Oog

voor lekkers

Turkije heeft een zeer gevarieerde keuken. Van modern in de grote steden tot klassiek in het achterland. In deze nieuwe rubriek gaan we op zoek naar de Turkse smaak in Nederland. Dit keer: Restaurant Nazar, Rotterdam. tekst john de graaf foto’s Plantain photography

Letterlijk vertaald eten we in restaurant ‘De Blik’ en waarom zouden we dus niet beginnen met de omgeving? Grand café–restaurant Nazar aan de Schiedamse Vest 12 in Rotterdam ligt in een hoek van een stadse driehoek met rechtlijnige hoogbouw, doorsneden door een straat vol geparkeerde auto’s. Hier wordt op de verdiepingen gewoond en op de begane grond gewerkt. Het enige echte groen in het wijkje, een immense boom, staat precies voor het Turkse restaurant, waardoor eigenaar Murat Bayka er een heus mediterraan buiten kan realiseren. En die combinatie lokt een internati-

TULPIA nov 06 - jan 07

onaal publiek, zo blijkt op deze nazomerse vrijdagavond. Van Chineesjes, kirrend op zoek naar een verse date, afgedraaide IT’ers die even de werkweek willen wegdrinken tot Turken die vergroeid lijken met hun mobiele telefoons. Iedereen lijkt zich hier een beetje thuis te voelen.

Blauwe oogje

Wij vinden een rustig plekje aan de rand, pal voor het raam. Van hieruit kunnen we ook naar hartelust naar binnen kijken. Een interieur vol oosterse elementen verraadt de hand van een binnenhuisarchitect. De

Persoonlijke waardering van John de Graaff: Sfeer (muziek, gezelligheid) Ambiance Bediening= Kwaliteit gerechten Wijn Prijs/kwaliteit Keuken WC Locatie, ligging, parkeergelegenheid

8 7 7 8 8 8 8 7

Eindcijfer

7,5

kleurstelling is modern, maar nergens schreeuwerig. Op veel plekken is de witte steen met het blauwe oog verwerkt, de nazar, die volgens de overlevering al duizenden jaren een bescherming tegen het boze oog vormt. Niet voor niets biedt Bayka zijn gasten na het diner een nazar boncuğu (blauw oogje) aan. Maar dat is uiteraard voor later. Nu eerst maar eens een keuze zien te maken uit het uitgebreide aanbod. We nemen na lang wikken en wegen warme én koude voorgerechten. Mijn partner kiest de selectie van zes koude voorgerechten (6,00 euro); ik ga voor de sigara boreği: vier rolletjes bladerdeeg gevuld met Turkse kaas, mint en peterselie (3,80 euro). Het blijkt een mooi begin. De selectie is niet alleen met gevoel opgemaakt, maar smaakt ook goed.

De kaasrolletjes veroorzaken zelfs een heus vakantiegevoel. De witte huiswijn (8,00 euro voor een halve liter; 1,90 euro per glas) is bij dit alles een vriendelijke aanvulling, al moeten we wel twee keer een ober aanschieten alvorens de verkoelende drank wordt geserveerd.

Baklava

Voor de hoofdgerechten hebben we al snel gekozen voor vlees, maar dan ben je er bij Nazar nog lang niet. Wordt het een oven-, pan- of grillgerecht? Het laatste, waarschijnlijk omdat in deze categorie combinaties mogelijk zijn. Mijn disgenoot kiest voor karışık ızgara, een mix van lamskotelet, lamsspies, kipfilet en köfte (14 euro). Mijn voorkeur gaat uit naar de nazar speciaal, een schotel van diverse soorten vlees met

garnering (18 euro). Als onze ober binnen afzienbare tijd met het bestelde arriveert, wordt direct duidelijk dat we niet met honger zullen vertrekken. Beide schotels zijn uitbundig gevuld met - zo blijkt al snel - heerlijk gekruid, mals vlees. Ook de overige elementen, waaronder rijst, zijn alle de moeite van het proeven waard. Zo wordt eten in Rotterdam gewoonweg een ontdekkingsreis door de keuken van Turkije. Ter afronding nemen we op aanraden van Murat Bayka ijs met baklava: bladerdeeg gevuld met walnoten en honing (4,30 euro). Het spel van patisserie en donker ijs is werkelijk verrukkelijk, maar drukt zwaar op de maag vanwege al het voorafgaande lekkers. Twee cappuccino’s (1,70 euro per stuk) maken de maaltijd af. We hebben alles bij elkaar voor een kleine 65 euro verteerd, niet al te veel voor een korte reis langs de smaak van Turkije. Als Murat Bayka (28) even later ook onze geluksoogjes brengt, komen we te weten dat Nazar acht jaar geleden door zijn vader is opgezet, maar dat zoonlief zich al na één jaar eigenaar van de onderneming mocht noemen. Zonder enige horeca-ervaring stapte de jonge twintiger in de grote zaak, want binnen en buiten bij elkaar opgeteld kunnen er 150 bezoekers een plekje vinden. Velen van hen zijn vaste gasten, zegt Bayka. Het merendeel is bekend met de Turkse keuken - ervaringen die meestal in een vakantie zijn opgedaan. In Nazar kun je die gevoelens gelukkig terughalen, al is het maar voor even.

•

www.nazarsite.nl

TULPIA nov 06 - jan 07

Culinair

Romantiek en mediterrane sfeer in restaurant Tekst Sonja Havermans Foto’s TULPIA MEDIA TEAM

Persoonlijke waardering van Sonja Havermans:

Sfeer (muziek, gezelligheid) Ambiance Bediening Kwaliteit gerechten Wijn Prijs/kwaliteit Keuken WC Locatie, ligging, parkeergelegenheid

8 9 7 8 7,5 9 8 7

Eindcijfer

7,8

TULPIA nov 06 - jan 07

Kilim Restaurant Kilim maakt meer waar dan wat zijn naam impliceert. Kilim (Turks tapijt) staat voor warmte, veelkleurigheid, gezelligheid en schoonheid. Wat de naam echter niet zegt, is dat het eten er ook voortreffelijk is. Dat is in ieder geval onze conclusie na een avondje dineren bij het bekende Turkse restaurant aan de Amsterdamse Ceintuurbaan. Het is een zwoele najaarsavond als eigenaar Alpaslan Dönmez ons zeer gastvrij ontvangt en naar één van de mooi-gedekte tafeltjes begeleidt. Onder het genot van een aangenaam wijntje kiezen we ervoor om ons ook wat het menu betreft te laten verrassen. Al snel dient het nichtje van Dönmez ons verschillende meze (voorgerechten) met huisgebakken brood op. Vooral de feta met gestampte walnoten, tomatensaus en peterselie valt in de smaak. Maar ook de cacik, tonijn en antepezme zijn lekkere appetizers.

Als hoofdgerecht krijgen we na een welkome digestieve pauze drie soorten spiesen van lamsgehakt, lamsvlees en kip en saç kavurma (stoofschotel). Beide gerechten gaan samen met rijst, gekruide aardappelpuree en garnituur. Omdat we de spiesen erg sterk naar de houtskoolgril vinden smaken, gaat onze voorkeur uit naar de stoofschotel. Daar likken we – spreekwoordelijk welteverstaan – onze vingers bij af. Rond de klok van halftien neemt dochter Karsu achter piano en microfoon plaats. Het restaurant doet ondanks de honderd zitplaatsen knus en relaxt aan. Het is langgerekt, smal en eenvoudig maar gezellig ingericht. De inrichting, het familiale karakter van het restaurant en vooral de vriendelijke bediening maken dat we het idee hebben in een huiskamer te zitten. We voelen ons bij Kilim helemaal thuis en genieten van de prachtige muziek. De

Door de inrichting van het restaurant en de vriendelijke bediening voelden we ons als in een huiskamer.

Recept

SİGARA BÖREĞİ (Bladerdeeg) mooi opgemaakte schaal met verschillende soorten fruit en baklava die we als dessert opgediend krijgen, is een goede afsluiting van een diner dat volledig voldoet aan onze verwachting van de romantiek en smaak van de mediterrane keuken. Een regelrechte aanrader dus! Restaurant Kilim is zeven dagen per week geopend vanaf 17.00 tot 23.00 uur. Elke vrijdag- en zaterdagavond zingt Karsu Dönmez er live. Een hoofdgerecht kost tussen de € 8,50 en € 16,50. Het is ook mogelijk om in Kilim een feest te geven, te vergaderen of een receptie te houden.

•

Restaurant Kilim Ceintuurbaan 246 Amsterdam. T 020 – 676 24 21. I www.kilim.nl

Benodigdheden: • • • • •

Bladerdeeg in driehoekvorm (verkrijgbaar bij de Turkse winkel) Fetakaas / Beyaz peynir (witte kaas) Een paar takjes peterselie (fijn snijden) Kruiden (zwarte en rode peper) Eiwit op een schoteltje

Bereiding:

Meng de fetakaas, de kruiden en de peterselie in een kommetje dooreen. Leg een velletje bladerdeeg op een bord en leg op het breedste deel hiervan wat van het feta-mengsel. Vouw de zijkanten naar binnen en rol deze bijna helemaal in de vorm van een sigaar. Stop tot je bijna bij het puntje bent en doe deze in het eiwit aan de binnenkant van de sigaar. Rol nu ook de rest van het bladerdeeg. Het eiwit dient als plakmiddel. Maak op dezelfde manier de rest van de bladerdeegrolletjes. Doe wat slaolie in een koekenpan en bak alle bladerdeegrolletjes goudkrokant. Afiyet olsun! Eet smakelijk!

TULPIA nov 06 - jan 07

Cultuurservice Atilla’s Dutch Dream

Het boek ‘Atilla’s Dutch Dream’ gaat over nieuw ondernemerschap tussen twee culturen, vol ‘lessons learned’ voor (startende) ondernemers. Het geeft inzicht in de cultuur en het zakendoen in en met Turkije. Daarnaast is het een persoonlijk relaas dat model staat voor een groep ambitieuze allochtonen, die zonder twijfel de toekomst van Nederland in hoge mate mede zal gaan bepalen. Het boek leest als een trein en is in een toegankelijke taal geschreven. Aytekin onthult daarin zijn verleden, angsten en dromen, zijn worstelingen tussen twee culturen en zijn onuitputtelijke inzet om een succesvolle ondernemer te worden. Dit boek is een must voor ondernemers, managers en beleidsmakers, omdat het steeds waarschijnlijker begint te worden dat de Nederlandse multinationals van de toekomst opgericht zullen worden door migranten is de belangrijke boodschap in het boek. Atilla’s Dutch Dream Het boek bevat 176 pagina’s en is voor € 17,50 te bestellen bij: Solutions Gallery bv Burg. Stramanweg 108n 1101 AA Amsterdam T 020 – 451 14 50 F 020 – 451 14 52 E info@dutchdreamfoundation.nl I www.dutchdreamfoundation.nl Voor TULPIA-lezers geldt een korting van € 2,50.

Een nieuwe cd! Turquoise

“…alsof je vanuit een vliegtuig een blik werpt op de bergketens, de vlaktes, de kusten, de steden en de dorpen van Turkije….” NBELIVE presenteert de nieuwe cd Turquoise. Vorig jaar maakte het NBE samen met zangeres Aynur en de Turks-Amerikaanse componist Kamran Ince een zinderend programma met traditionele, nieuwe en populaire muziek uit Turkije. De achtergrond van Kamran Ince – geboren in Amerika, opgegroeid in Turkije, gestudeerd in Amerika – zorgt voor een klankspectrum waarin de wereld open ligt. Aynur is op dit moment dé rijzende ster op de podia en festivals van wereldmuziek. De twee andere gastmusici zijn baglama-speler Cem Yildiz en kemence-speelster Neva Özgen. De cd Turquoise is verkrijgbaar via www.nbe.nl en ligt vanaf begin mei in de winkel.

TULPIA nov 06 - jan 07

Op het eerste gezicht

Column

Süleyman van den Broek • Levenskunstenaar

f ik met een versleten koffer op Schiphol ben aangekomen weet ik niet meer. Misschien had ik er geen, zoals de Turkse gastarbeiders die met uitpuilende tassen naar Nederland kwamen. Ik was toen een jaar of tien, maar ik was gekleed als een man van in de veertig: erg netjes en modieus. Althans, mijn kleding was toen erg hip in Turkije: een oranjebruin pak, goudoranje lederen schoenen met lange, spitse neuzen, en voor de vrije tijd had ik een oranjebruin vest en kleurrijke overhemden meegenomen. Alles warm en goed passend in een Turks landschap. Het was de zomer van 1980. Met mijn vier zussen, ouders en oudere broer streken we in Nederland neer. Mijn andere broer stond met zijn Nederlandse vriendin ons buiten op te wachten. Toen ik hem zag, was ik weer in de wolken. Hij was nog altijd knap en stevig gebouwd, en straalde veel liefde en zelfvertrouwen uit. Zijn vriendin was een sympathieke blondine die ons hartelijk begroette en meereed naar onze nieuwe woning in Deventer. Mijn eerste aanblik van het Hollandse landschap was bepaald niet uitnodigend. Ik werd verwelkomd door koude klinkers waarmee het gezicht van Moeder Natuur was bedekt. Het groengele tapijt dat ik vanuit het vliegtuig gezien had, lag daar niet voor mij uitgerold. Ik stond voor de keuze om die klinkers maar te aanvaarden of terug te gaan naar ons dorp in Noordoost-Turkije waar ik vandaan kwam. De eerste drie jaren van mijn verblijf hier heb ik dagelijks met die gedachte geworsteld. Maar eenmaal terug op mijn geboortegrond, zag ik dat ik geheel vervreemd was van mijn dorpsgenoten en vrienden. Dat Turkse landschap omarmde mij wel, maar ik had intussen ook wortel geschoten in het Nederlandse landschap. Om het in de woorden van mijn favoriete Nederlandse dichteres Vasalis uit te drukken, ben ik “van de woestijn in de parken beland”. Daar was het een warme, natuurlijke omgeving, niet door de mens aangetast. Parken daarentegen zijn allemaal aangelegd, kunstmatig en koud. In ons dorp stond ik elke dag in contact met de vrije natuur. Alles, maar dan ook alles was vers. Wij plukten de vruchten zo uit de boom en er groeiden allerlei groenten in onze achtertuin. De bergchampignons waren schaars, maar intens van geur, vers water stroomde uit koele bronnen, vlees was hooguit een dag oud en smaakte daadwerkelijk naar vlees. Op school stond ik vanaf de eerste dag in de belangstelling van mijn Nederlandse klasgenootjes. Ik verscheen er met een koffertje en die puntschoenen, mijn haren keurig gekamd en vooral bloedserieus. In de pauze waren aller ogen op mij gericht. Sommige scholieren groetten mij wel, maar holden dan gierend weg. Ik wist

“Ik heb mijn ware religie gevonden: de klassieke muziek. Heerlijk om bij een kopje Turkse koffie en waterpijp naar de adagio’s van Albinoni en Mozart te luisteren.” toen niet wat mij overkwam en vond de grijsgrauwe kleren van die kinderen maar koud en afschuwelijk. In de loop der jaren ben ik intussen met andere ogen naar dit nieuwe landschap gaan kijken en heb ik ontdekt dat waardeoordelen betrekkelijk zijn. Wat voor mij in het begin koud en lelijk leek, kan toch mooi zijn als je er maar met liefde naar kijkt. Bovendien waren er in dit land dingen die mij serieus begonnen te boeien, zoals het rustige Nederlandse landschap in Marsmans gedichten, de schilderen dichtkunst en de stadsarchitectuur. Nu - zoveel jaar later - voel ik mij hier als een vis in het water en heb ik bovendien mijn ware religie gevonden: de klassieke muziek. Heerlijk om bij een kopje Turkse koffie en waterpijp naar de adagio’s van Albinoni en Mozart te luisteren. Zo voel ik mij even lekker in mijn vel als ik ooit deed in dat oranjebruin pak, goudoranje lederen schoenen en oranjebruin vest... TULPIA nov 06 - jan 07

Reacties

We hebben elkaar getroffen tijdens een bijeenkomst van de Rabobank in Madurodam. U gaf me na afloop een exemplaar van TULPIA mee. Dezer dagen vond ik eindelijk de tijd en de rust om er op mijn gemak in te bladeren en te lezen. Mijn eerste reactie: een kleurrijk blad met een grote variëteit aan artikelen. Het verhaal over de vroegtijdige schoolverlaters vond ik interessant, maar ik miste de doelgroep in het verhaal, wat zijn het voor jongeren? waarom gaan ze eerder van school af? beseffen ze wat de gevolgen zijn? Interessant was de opmerking in het interview met het Turkse PvdA-lid Huri Sahin. In haar ogen kan een raadslid van Turkse komaf de gemeenteraad een impuls geven: “Zo iemand kan een helikopterblik hebben omdat hij of zij uit een ander land naar Nederland is gekomen. Hij of zij ziet wellicht heel goed hoe een land overeind moet worden gehouden”... Toen ik dit las dacht ik: ik zou in elk nummer van TULPIA een Turk in Nederland en een Nederlander in Turkije over eenzelfde onderwerp laten schrijven en beide verhalen naast elkaar afdrukken. Het is inderdaad goed om jezelf een spiegel te laten voorhouden. Veel verhalen in TULPIA vond ik de moeite waard, want informatief, maar sommige leven te weinig, althans bij mij. Een voorbeeld is het verhaal over

TULPIA nov 06 - jan 07

vervoer en logistiek in Turkije. Een goed verhaal vond ik de kansen die Nederland kennelijk in Turkije laat liggen. De export groeit immers te weinig. Wat doet Nederland verkeerd? Daar zou ik ook wel wat Nederlanders over willen horen die Turkije goed kennen en weten wat er beter moet of kan in de onderlinge handel. Tot slot: Fotopia. Een aardige vondst, een column in de vorm van foto’s. Tot zover mijn reactie. Ik wens u alle succes, veel tevreden lezers en regelmatig journalistieke scoops toe! Vriendelijke groet, Gijs Wanders Presentator van het NOS Journaal en kinderboekenschrijver Het vorige nummer van TULPIA zag er kleurrijk uit en het bevatte veel leuke artikelen en ook veel zakelijk nieuws. Ik vind jullie cultuuronderwerpen goed, maar niet goed genoeg. Ik vond het verhaal over het Nederlands-Turkse huwelijk en de acteur Öcal wel leuk, maar er gebeurt veel meer op het gebied van cultuur in Nederland. En daar zie ik weinig van terug in jullie blad. Kan het niet wat meer? Ook over de Turkse restaurants in Nederland wil ik wel het een en ander lezen. Verder vind ik het een prima blad. Emre Dogan Ondernemer, Amsterdam

Met plezier heb ik het mei/augustus-nummer van TULPIA gelezen en meegenomen op vakantie naar Turkije. Het mooiste verhaal vond ik dat over de historische band tussen Tulpen en Turken in de Keukenhof. Verder vind ik het een goed idee om elke keer een succesvolle Turkse vrouw te portretteren. Het verhaal over Lebara, Constantinopel en uitzendbureau Mutlu vond ik zeker de moeite waard om te lezen en te bewaren. Het artikel “Istanbul: hoofdstad van moskeeën” heb ik gekopieerd en aan mijn Nederlandse buren gegeven. Vooral het gedicht daarin was verrassend. Alleen vond ik het jammer dat het daar tussen die teksten ingeklemd was en er

Dünya 1 - 7 juli 2006

stond niet bij van welke dichter het was. Kan dit gedicht in zijn totaliteit niet opnieuw geplaatst worden, want het laat zien hoe heerlijk het is om tolerant te zijn ten opzichte van andere culturen en godsdiensten. “Toen ik mijn gezicht tot de godheid gewend had Hoorde ik: uw stem in de moskee Mijn heer Jezus Christus ik legde mij op de schoot van Moeder Natuur En hoorde U weer U gaf een vioolconcertje Samen met uw collega-profeten Mozart, Bach, Albinoni, Kruidvat.” Veel succes met TULPIA. Neslihan Akkaya Studente rechten, Rotterdam

Vacatures Adv_wervingsad_Tulpia.pdf

27-10-2006

14:27:16

Compagnon groei(t) in Human Resources Wij zoeken compagnons! Project P&O’ers Op projectbasis opdrachten uitvoeren bij verschillende organisaties. Veel afwisseling en veel ervaring opdoen binnen een groot netwerk in HRM. Standplaats: bij opdrachtgevers in de Randstad.

Compagnon heeft ook vacatures voor HR Professionals en Recruiters die bij onze eigen organisatie willen werken.

Project Recruiters

We zoeken mensen die onze naam inhoud willen geven, naar klanten, kandidaten en collega’s. Compagnon is een ambitieuze organisatie met een collegiale cultuur én ruimte voor eigen initiatief. We nodigen u van harte uit om te reageren!

Op projectbasis opdrachten uitvoeren bij verschillende organisaties. Veel afwisseling en veel ervaring opdoen binnen een groot netwerk in recruitment. Standplaats: bij opdrachtgevers in de Randstad.

Consultants W&S Werven, selecteren en adviseren van HR professionals. Een eigen netwerk opbouwen, een eigen regio ontwikkelen, door uitstekend relatiebeheer. Standplaats: Amsterdam, ’s-Hertogenbosch of Zoetermeer.

Kijk voor het functieprofiel op www.compagnon.com en/of bel met Inge Weijters: 079-3631680

Amsterdam | ’s-Hertogenbosch | Zoetermeer

www.compagnon.com | 079 36 316 80

Werken bij HCN Istanbul Sinds september 2005 is HCN actief met het uitvoeren van contactcenter-werkzaamheden voor de Nederlandse markt vanuit Istanbul. Na een succesvolle pilotperiode heeft HCN ervoor gekozen zich definitief te vestigen in Istanbul. Op een prachtige nieuwe locatie heeft HCN onlangs de deuren geopend voor nog meer enthousiaste collega’s die ons huidige team willen komen versterken. Wij zijn daarom op zoek naar medewerkers die voldoen aan het volgende profiel: • • • • •

Goede beheersing Nederlandse taal. Bekend met Nederlandse cultuur. Leeftijd minimaal 18 jaar. Goede communicatieve vaardigheden. Werkvergunning (Turkse nationaliteit is voldoende). Eventueel kan HCN gezamenlijk met de medewerker een aanvraag doen voor een werkvergunning.

Wij bieden:

Een bovengemiddeld maandsalaris ten opzichte van de Turkse gemiddelde lonen. Mogelijkheid tot het verdienen van bonussen op bepaalde projecten. Gevarieerde warme of koude lunch tijdens werktijd. Vervoer van en naar het contactcenter. Het afdragen van sociale verzekeringen en belastingen conform de Turkse wetgeving. Gevarieerde werktijden per project. Meestal in de middag en avond. Voor meer informatie klik door naar de meest gestelde vragen over HCN Istanbul of neem contact met ons op. Per e-mail op HRistanbul@hcn.nl en per telefoon op 0090 (0) 216-5750663 of via de sollicitatielijn in Nederland, 0800-2224004. We horen graag van je!

TULPIA nov 06 - jan 07

Fotopia

Yusuf Deniz Ă&#x2021;inibulak

De twee gezichten van mijn Istanbul

TULPIA nov 06 - jan 07

Zakelijk Optimaal vanaf 2 aansluitingen 6233

Nokia

N70

E900 Samsung X820

+ =

€ 0,00

SonyEricsson K800i

+ =

Nokia 6111

+ =

€ 0,00

, 24 maanden gratis onderling bellen

“Al deze toestellen i.c.m. een 2 jarig abonnement” Vraag naar de voorwaarden. Flex 25

Samsung E900

Flex 25

Samsung X820

Flex 25

Nokia 6233

Nokia 7370

Flex 25

Samsung D520 Flex 25

Nokia N70

Flex 25

LG Kg800 Flex 25

Nokia 6280

Nu tijdelijk 4 maanden 50% korting op je abonnement

Nokia 3250 Extra voordelen

“incl. tot € 15,- beltegoed”

T-Mobile PrePaid toestellen T-mobile PrePaid 24/7 bellen voor € 0,24 p/m SMS’en voor 0,07 p/b

Nokia 2610

€ 69,95

T-mobile PrePaid 24/7 bellen voor € 0,24 p/m SMS’en voor 0,07 p/b

Nokia 1600

€ 49,95

T-mobile PrePaid 24/7 bellen voor € 0,24 p/m SMS’en voor 0,07 p/b

Nokia 6070

€ 109,95

CY CMY