Magazyn Klientów TÜV Rheinland Polska
3/2011
Systemowe zarządzanie energią w praktyce Jak zadbać o bezpieczeństwo na placach zabaw?
Standard BQS i BQI
– skuteczna kontrola jakości na budowie
Wstęp Szanowni Państwo,
Biuro Zarządu 02-146 Warszawa ul. 17 Stycznia 56 tel.: 022/ 846 79 99 tel.: 022/ 846 51 63 fax: 022/ 868 37 42 Oddziały: 41-800 Zabrze ul. Wolności 327 tel.: 032/ 271 64 89 tel.: 032/ 271 06 23 fax: 032/ 271 64 88 60-729 Poznań ul. Łukaszewicza 43 tel./fax: 061/ 867 81 87 tel./fax: 061/ 864 22 58 tel./fax: 061/ 864 31 34 10-434 Olsztyn ul. Kołobrzeska 50 tel.: 089/ 533 14 80 tel./fax: 089/ 533 15 39 tel. kom.: 0609 238 186 20-950 Lublin ul. Czechowska 4 tel./fax: 081/ 532 86 68 tel./fax: 081/ 532 86 87 42-200 Częstochowa ul. Kucelińska 22 tel./fax: 034/ 323 50 54 tel. kom.: 0603 784 817 85-130 Bydgoszcz ul. Grudziądzka 27-29 tel./fax: 052/ 345 80 80 tel./fax: 052/ 373 97 05 tel. kom.: 0609 371 661 32-020 Wieliczka Park Kingi 1 tel./fax: 012/ 288 30 90 tel./fax: 012/ 278 75 40 tel./fax: 012/ 278 75 41 43-300 Bielsko-Biała ul. I Dywizji Pancernej 45 tel. 033/ 810 43 47 tel. kom.: 0609 440 910 22-400 Zamość ul. Odrodzenia 7 tel./ fax: +48 84 639 14 12 tel. kom. +48 782 001 728
witamy w jesiennym numerze Biuletynu Jakości, który w głównej mierze poświęcony został tematom związanym z budownictwem i zarządzaniem efektywnością energetyczną. Poruszamy w nim także kwestie związane ze społeczną odpowiedzialnością biznesu w polskim wydaniu. Rozpoczynamy artykułem pt. „Jak skutecznie kontrolować jakość procesu budowlanego?”, w którym rzeczoznawca TÜV Rheinland Polska wyjaśnia na czym polega certyfikacja obiektu budowlanego oraz czym jest standard BQS i BQI. O szczegółach związanych z wdrożeniem systemu zarządzania energią, certyfikacją oraz możliwościami, jakie stwarza wprowadzenie w przedsiębiorstwie efektywnej polityki energetycznej opowiedzieli Bogumił Banaś, Prezes Fabryki Narzędzi Kuźnia SA oraz Marek Koźmik, Kierownik Sekcji Systemów Zarządzania Środowiskowego TÜV Rheinland Polska. Społeczna odpowiedzialność biznesu to w ostatnim czasie temat wielu inicjatyw, mających na celu edukację polskich przedsiębiorców. Danuta Kędzierska, CSR Officer TÜV Rheinland Polska opowiada o CSR w polskim wydaniu, o łańcuchu dostaw, który jest tak silny jak jego najsłabsze ogniowo, a także o dobrych praktykach zarządzania, z których skorzystała spółka Aperam Stainless Services & Solutions Poland decydując się na wdrożenie i certyfikację systemu zgodnego z normą SA 8000. W tym numerze znajdą Państwo także artykuły poruszające kwestie, dyskutowane szeroko w trakcie minionych wakacji, związane z bezpieczeństwem żywności oraz bezpieczeństwem dzieci na placach zabaw. Głos ekspertów TÜV Rheinland Polska został dostrzeżony w ogólnopolskiej dyskusji toczącej się wokół tych tematów w mediach. Zachęcamy do lektury, życząc niesłabnącej energii do pracy w nadchodzących, jesiennych miesiącach. Mariusz Petri – Kierownik Sekcji Marketingu
Spis treści Jak skutecznie kontrolować jakość procesu budowlanego? . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Systemowe zarządzanie energią na przykładzie Fabryki Narzędzi Kuźnia S.A. . . . . . . . . . . 5 CSR – filantropia czy konieczność rynkowa? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Aperam Stainless Services & Solutions Poland Sp. z o.o. z certyfikatem SA 8000 . . . . . . . . . 9 Bezpieczeństwo żywności pod szczególnym nadzorem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Obowiązek stosowania pary czystej przy produkcji żywności . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Redakcja: Mariusz Petri tel.: 032/271 64 89 w. 106 e-mail: mariusz.petri@pl.tuv.com e-mail: post@pl.tuv.com www.tuv.pl
Jak zadbać o bezpieczeństwo na placach zabaw? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Eksperci TÜV Rheinland Polska promują bezpieczeństwo parków linowych . . . . . . . . . . . 15 Szkolenia otwarte na rok 2011 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Wykaz zdjęć: Shutterstock s.4, s.5, s.8,s.9,s.11, TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. s.15
Biuletyn Jakości nr 3/2011 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.
Certyfikacja obiektów Krzysztof Nowak
Rzeczoznawca dla Branży Budowlanej TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. e-mail:krzysztof.nowak@pl.tuv.com
Jak skutecznie kontrolować jakość procesu budowlanego? Wysoka jakość obiektu oddanego do użytku jest celem każdego inwestora. Niezależnie od tego czy inwestycja dotyczy dużego obiektu przemysłowego, osiedla mieszkaniowego czy szpitala, wszystkie osoby zaangażowane w proces budowlany zobowiązane są dbać o prawidłową realizację projektu, aby efekt końcowy nie odbiegał od oczekiwań. Chcąc zyskać pewność zachowania najwyższej jakości prac budowlanych zamawiający w dokumentach przetargowych coraz częściej piszą o konieczności uzyskania międzynarodowego certyfikatu jakości BQS dla obiektu budowlanego.
Czym jest standard BQS?
BQS (z angielskiego Building Quality Supervision, z niemieckiego Baubegleitende Qualitätssicherung) to standard kontroli jakości prac budowlanych, w bezpośrednim tłumaczeniu oznacza „Budowlane Nadzory Jakościowe”. Standard BQS został stworzony w Niemczech przez jednostki TÜV, czyli Stowarzyszenia Dozoru Technicznego, których oddziały funkcjonują także w Polsce. Te niezależne jednostki certyfikacyjne mają uprawnienia do wydawania międzynarodowych certyfikatów dla obiektów. Nadzory jakościowe polegają na prowadzeniu kontroli każdego etapu inwestycji, od fazy projektu do końcowego odbioru budynku. Audytorzy rozpoczynają swoją pracę od szczegółowego przestudiowania dokumentacji, ponieważ wykrycie i wyeliminowanie ewentualnych błędów na tym etapie może uchronić inwestora przed poważnymi stratami finansowymi. Kolejnym etapem są audyty, prowadzone na budowie, w trakcie których tworzone są bieżące raporty.
Przebieg procesu certyfikacji
„Wspólnie ze zleceniodawcą ustalany jest har-
monogram wizyt na budowie, wynikający z przebiegu prac – mówi Krzysztof Nowak, Rzeczoznawca dla Branży Budowlanej TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. „Podczas tych wizyt audytorzy tworzą dokumentację zdjęciową oraz spisują wszystkie obserwacje w tzw. raporcie bieżącym. Poza tym w odrębnym dokumencie powstaje raport wykrytych usterek. Przy kolejnej inspekcji w pierwszej kolejności sprawdzane są miejsca wystąpienia wad, zgłoszonych do usunięcia w poprzednich raportach. Sytuacje, w których usterka nie zostanie usunięta lub zostanie usunięta niedbale, zostają odnotowane na specjalnej liście” – dodaje Krzysztof Nowak. Po każdej wizycie zamawiający, którym może być generalny wykonawca bądź inwestor, otrzymuje od audytora pełny raport. Dzięki bieżącym kontrolom, prowadzonym przez ekspertów, którzy są niezależnymi obserwatorami udaje się wychwycić możliwe ryzyka. Pozytywny wynik audytów zostaje potwierdzony Międzynarodowym Certyfikatem Jakości dla Budynku.
Do czego może doprowadzić brak kontroli?
„Wyobraźmy sobie sytuację, w której deweloper stawia osiedle mieszkaniowe na terenach podmokłych. Generalnym wykonawcą jest firma X, która zleca wykonanie izolacji fundamentów i posadzek firmie Y. Ta decyduje się na użycie tańszych odpowiedników materiałów izolacyjnych. Fundamenty i posadzki wyglądają bez zarzutu, powstają domy, do których wykończenia podnajmowane są kolejne firmy. Po kilku miesiącach od oddania osiedla do użytku, mieszkańcy zaczynają zgłaszać deweloperowi reklamacje – na ścianach pojawia się wilgoć i grzyb. Ktoś informuje o sprawie dziennikarza lokalnej gazety, pojawiają się artyku-
Certyfikacja obiektów ły, w których deweloper i generalny wykonawca obarczani są winą za zaistniały stan rzeczy. Usterka, ze względu na koszt jest bardzo trudna do usunięcia. Firma Y dawno mogła przestać istnieć, a zdenerwowani mieszkańcy żądają odszkodowań od dewelopera, który z kolei szuka winnych u generalnego wykonawcy. Takich sytuacji można uniknąć. Zewnętrzni eksperci niezaangażowani bezpośrednio w proces budowlany niejednokrotnie są w stanie zobaczyć więcej niż osoby, działające pod presją czasu” – opowiada Krzysztof Nowak.
Potrzeba dbania o jakość
W Niemczech, gdzie jakość stawiana jest na pierwszym miejscu, niezależni eksperci z jednostek certyfikacyjnych sprawdzają zarówno duże inwestycje, związane np. z budową galerii handlowych, jak i małe, prywatne inicjatywy np. budowę domu. „Oczywiście w tym drugim przypadku klient nie jest raczej zainteresowany międzynarodowym certyfikatem jakości, w takim wypadku kontrola odbywa się w oparciu o standard BQI (Building Quality Inspection). Dokonywana jest inspekcja, na do-
wolnym etapie budowy, po której także powstaje szczegółowy raport, przekazywany zamawiającemu” – wyjaśnia Rzeczoznawca TÜV Rheinland Polska. W Polsce zainteresowani uzyskaniem certyfikatu, potwierdzającego jakość obiektu budowlanego są szczególnie inwestorzy, którzy na realizację pozyskali dofinansowanie z funduszy Unii Europejskiej. Przestrzeganie wytycznych standardu BQS wymagane jest szczególnie przy inwestycjach publicznych, jak budowa szpitali czy budynków uniwersyteckich. Takie zapisy pojawiają się coraz częściej w specyfikacjach istotnych warunków zamówienia (SIWZ), w których opisywany jest przedmiot zamówienia, ogłoszonego w przetargu. Międzynarodowy certyfikat jakości dla budynku BQS przyznawany jest dla konkretnej inwestycji i może być używany jedynie w bezpośrednim związku z danym obiektem budowlanym objętym certyfikacją. W dokumencie wymienieni są inwestor oraz generalny wykonawca. Uzyskanie międzynarodowego certyfikatu BQS, wydanego przez niezależną jednostkę jest wyróżnieniem, które podnosi zarówno prestiż danego obiektu, jak i ukazuje w korzystnym świetle inwestora i generalnego wykonawcę.
Biuletyn Jakości nr 3/2011 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.
Certyfikacja systemów Marek Koźmik
Kierownik Sekcji Systemów Zarządzania Środowiskowego TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o e-mail: marek.kozmik@pl.tuv.com
Systemowe zarządzanie energią na przykładzie Fabryki Narzędzi Kuźnia S.A. TÜV Rheinland Polska przyznał pierwszy certyfikat systemu zarządzania energią wg EN 16001:2009. Fabryka Narzędzi Kuźnia SA została w ten sposób doceniona za swe proekologiczne dążenia, których celem jest poprawa efektywności energetycznej oraz redukcja kosztów produkcji, co w konsekwencji będzie miało korzystny wpływ m.in. na ostateczną cenę wyrobów. O szczegółach związanych z wdrożeniem systemu, certyfikacją oraz możliwościami, jakie stwarza wprowadzenie efektywnej polityki energetycznej opowiadają Bogumił Banaś, Prezes Zarządu Kuźnia SA oraz Marek Koźmik, Kierownik Sekcji Systemów Zarządzania Środowiskowego TÜV Rheinland Polska. System zarządzania energią po maga uporządkować i kontrolować koszty zużycia energii. Czy właśnie te argumenty przekonały Państwa do podjęcia decyzji o wdrożeniu i certyfikacji systemu zgodnego z normą 16001:2009? Bogumił Banaś: We wszystkich sektorach przemysłu zarządzanie energią jest obecnie jednym z podstawowych obszarów zainteresowania. Pozwala ono bowiem na identyfikację obszarów wysokiego zużycia energii oraz trafne ukierunkowanie redukcji, w celu poprawy efektywności energetycznej przedsiębiorstwa. Wdrożenie systemu pozwoli na zwiększenie wydajności produkcji i obniżenie jej kosztów. Wielu naszych klientów zwraca uwagę na energooszczędną gospodarkę, ponieważ energia zużyta do produkcji np. odkuwek jest ważnym składnikiem cenotwórczym. Cena wyrobów i ich wysoka jakość, w oczywisty sposób, wpływają na pozyskanie zamówień. Jakie szczególne wymagania zawiera norma EN 16001? Marek Koźmik: Poza wymaganiami pojawiającymi się w każdej normie systemu zarządzania, obej-
muje ona szereg wymagań związanych z efektywnością energetyczną. Przede wszystkim, do zadań organizacji należy ustalenie polityki energetycznej wyrażającej jej zobowiązanie do osiągania wyższej wydajności energetycznej, stanowiąc jednocześnie ramy do tworzenia strategicznych i operacyjnych celów energetycznych. Przyjęte cele i priorytety powinny wynikać ze zidentyfikowanych aspektów energetycznych. Powinny uwzględniać wymagania prawne, a także wymagania klientów, udziałowców i społeczności lokalnej, do przestrzegania których organizacja się zobowiązała. Należy również pamiętać o ustanowieniu odpowiedniej struktury organizacyjnej, obejmującej personel, zasoby techniczne i finansowe, niezbędne do wdrożenia wymagań wynikających z przyjętej polityki. Zorganizowanie planowania, kontroli, monitorowania, działań zapobiegawczych i korygujących, audytowania i oceniania pozwala na zapewnienie zarówno realizacji polityki energetycznej, jak i stwierdzenie skuteczności systemu zarządzania energią. Jak długo trwały działania związane z wdrożeniem systemu zarządzania wg EN 16001 w Fabryce Narzędzi Kuźnia SA? Bogumił Banaś: Decyzja o wprowadzeniu kolejnego systemu zarządzania i zintegrowania go z istniejącymi zapadła wiosną 2010 roku. Prace wdrożeniowe trwały ponad pół roku, w trakcie tego okresu opracowaliśmy procedury i instrukcje oraz przeprowadziliśmy szkolenie wszystkich pracowników z zakresu efektywnego zużycia energii. Jakie korzyści przynosi przedsiębiorcom włączenie systemu zarządzania energią do strategii zarządzania przedsiębiorstwem? Marek Koźmik: Część korzyści jest oczywista. Mówię tutaj przede wszystkim o kosztach zużycia energii,
Sertyfikacja systemów które ulegają zmniejszeniu. Poprawa efektywności energetycznej pociąga za sobą zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, co pozwala na ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko. Oczywiście możemy mówić również o korzyściach wizerunkowych. Producent daje bowiem dowód, że jego produkty wytwarzane są za pomocą przyjaznych środowisku i efektywnych energetycznie technologii. Musimy sobie również zdawać sprawę z tego, iż koszty zużycia energii mają swoje odzwierciedlenie w finalnej cenie produktu, a to, jak wiadomo bardzo interesuje odbiorcę końcowego. Pojawiają się więc pytania o certyfikat EN 16001. Podejrzewam, że producenci będą słyszeli je coraz częściej. Czy już teraz w Fabryce można dostrzec zmiany wynikające z certyfikacji? Bogumił Banaś: Fabryka cały czas ulega zmianom. Stare maszyny wymieniamy na nowoczesne, zużywające mniej energii. Zmniejszamy hałas, polepszając tym samym warunki pracy i robimy wszystko, aby zminimalizować szkodliwy wpływ na środowisko naturalne. Przebudowujemy również linie energetyczne wprowadzając łatwiejszy monitoring zużycia energii. Już w tym momencie jesteśmy w stanie sprecyzować nasze oczekiwania związane z wdrożeniem normy. Korzyści, których się spodziewamy to przede wszystkim skutki ekonomiczne związane z efektywniejszym wykorzystywaniem energii i zwiększeniem wydajności produkcji. Przeszkolenie personelu to większa świadomość pracowników, która przekłada się bezpośrednio na jakość pracy. Wdrożenie systemu daje nam także gwarancję zgodności z wymaganiami prawnymi i regulacjami dotyczącymi poprawy efektywności energetycznej. Fabryka Narzędzi Kuźnia to pierwsza firma, która uzyskała certyfikat zgodności z normą 16001 wydany przez TÜV Rheinland Polska. Czy za jej przykładem poszły inne polskie firmy? Jakie jest zainteresowanie certyfikowaniem tego systemu zarządzania? Marek Koźmik: W innych krajach UE, głównie w Niemczech, pierwsze certyfikacje miały miejsce tuż po opublikowaniu normy w lipcu 2009 roku. Wynikało to z faktu, że normy systemu zarządzania energią zaczęły funkcjonować w poszczególnych krajach UE już od 2000 roku, a ich ogromna popularność sprawiła, że zdecydowano się na wydanie europejskiej wersji. Ponieważ EN 16001 powstała na bazie wspomnianych norm, europejscy przedsiębiorcy nie mieli problemów z szybkim dopasowaniem swoich systemów do nowych wymagań. Pojawił się już zresztą
międzynarodowy standard w tym zakresie – norma ISO 50001, która została zaprezentowana przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO) 17 czerwca br. podczas konferencji w Genewie. W Polsce dopiero od niedawna obserwuję wzrost zainteresowania przedsiębiorców nowym standardem. Przewiduję, że zainteresowanie certyfikacją będzie rosnąć. Coraz głośniej mówi się o przyjętym przez UE pakiecie klimatyczno–energetycznym i obowiązkach z niego wynikających. W Polsce właśnie ukazała się Ustawa o efektywności energetycznej (Dz.U.2011.94.551) implementująca Dyrektywę 2006/32/WE, która obliguje kraje członkowskie do oszczędnego gospodarowania energią i wyznacza cel uzyskania minimum 9% oszczędności energii finalnej do roku 2016. Współpraca między Fabryką Narzędzi Kuźnia SA a TÜV Rheinland Polska trwa już z powodzeniem 13 lat. W Fabryce funkcjonuje system zarządzania jakością zgodny z ISO 9001:2008, system zarządzania środowiskowego zgodny z ISO 14001:2004, a teraz także system zarządzania energią wg EN 16001:2009. Jak oceniają Państwo współpracę z firmą TÜV Rheinland Polska? Bogumił Banaś: Nasza firma w trakcie kilkunastu lat współpracy z audytorami TÜV Rheinland Polska wiele zyskała, dzięki ich profesjonalnemu podejściu i trafnym uwagom, przekazywanym w trakcie corocznych audytów. Czy przewidujecie Państwo wdrożenie w Fabryce kolejnych systemów zarządzania? Bogumił Banaś: Jeszcze w tym roku chcemy rozpocząć prace nad wdrożeniem systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy wg normy PN–N–18001:2004. W przyszłym roku mając na uwadze potencjalnych klientów z branży motoryzacyjnej podejmiemy działania zmierzające do wprowadzenia systemu zarządzania jakością ISO/TS 16949:2009 – określającego szczególne wymagania w zakresie stosowania ISO 9001:2008 w produkcji seryjnej części zamiennych w przemyśle motoryzacyjnym. Polskie firmy zaczynają zdawać sobie sprawę z konieczności poprawy efektywności energetycznej. Jak jednostka certyfikująca ocenia perspektywy rozwoju? Marek Koźmik: Możemy być pewni, że z uwagi na kurczenie się światowych zasobów, prognozowany wzrost zapotrzebowania na energię oraz koszty wdrożenia pakietu klimatyczno-energetycznego, ceny energii będą rosły. To z kolei zmusi przedsiębiorców do podejmowania działań mających na celu poprawę efektywności energetycznej. Wdrożenie systemu zarządzania energią jest niewątpliwie krokiem we właściwym kierunku. Cieszę się, że Kuźnia Sułkowice ma już ten krok za sobą.
Biuletyn Jakości nr 3/2011 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.
Społeczna odpowiedzialność biznesu Danuta Kędzierska
CSR Officer TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. e-mail: danuta.kedzierska@pl.tuv.com
CSR – filantropia czy konieczność rynkowa? W ostatnich miesiącach można zaobserwować wzrost liczby inicjatyw, mających na celu edukację przedsiębiorców na temat społecznej odpowiedzialności biznesu. Podczas spotkań organizowanych przez różnego rodzaju stowarzyszenia, agendy rządowe i środowiska akademickie podejmowane są próby zdefiniowania zjawiska CSR. Często na twarzach przedstawicieli małego i średniego biznesu maluje się wtedy wyraz zdziwienia, że ich codzienna działalność, polegająca na sponsorowaniu lokalnego klubu piłkarskiego, organizowaniu pikników dla pracowników albo oszczędnym gospodarowaniu materiałami biurowymi to właśnie CSR. Innymi słowy, podobnie jak Molierowski pan Jourdin nie wiedzą, że od lat mówią prozą.
Każdy robi taki CSR na jaki go stać
Czy jednak rzeczywiście mówią prozą? Żeby odpowiedzieć na to pytanie, należałoby zdefiniować czym jest, a czym nie jest CSR. I tutaj pojawia się pierwsza trudność. „Moim zdaniem jest tyle „CSRów” ile krajów, kultur, przedsiębiorstw i problemów – mówi Danuta Kędzierska, CSR Officer w TÜV Rheinland Polska. „Ujmując sprawę kolokwialnie, każdy robi taki CSR na jaki go stać”. I tak można przyjąć, że przez część przedsiębiorców idea ta jest nadal rozumiana jako filantropia, podczas gdy inni przyjmują szerszą perspektywę i wykorzystują „odpowiedzialne podejście” w systemowym zarządzaniu organizacją. Oczywiście, podobnie jak ma to miejsce we wdrażaniu innych nowoczesnych modeli zarządzania, większość z nich przejmowanych jest z zachodnich korporacji. „Tyle tylko, że rozwiązania z poziomu korporacji, nie muszą, a często nawet nie mogą być z powodzeniem stosowane w małych i średnich przedsiębiorstwach” – wyjaśnia Danuta
Kędzierska. Korporacje stać na tworzenie strategii, polityk, struktur, dedykowanych zespołów pracowników, podczas gdy małe i średnie przedsiębiorstwa na podobne działania nie mają zwykle ani sił, ani środków. „Nie oznacza to jednak, że przedsiębiorcy tego sektora są mniej świadomi. Wręcz przeciwnie, niejednokrotnie ich poziom odpowiedzialności, rozumianej jako gotowość i wrażliwość na odpowiadanie innym może być wyższy niż w przypadku wysoce sformalizowanych struktur” – dodaje.
Cały łańcuch dostaw jest tak silny jak jego najsłabsze ogniowo
Niezależnie od przyjętego, świadomie lub nieświadomie, modelu społecznej odpowiedzialności biznesu wielkie korporacje oraz małe i średnie przedsiębiorstwa stanowią część większej całości, jaką jest łańcuch dostaw. Do wyprodukowania nawet najprostszego wyrobu przyczynia się, co najmniej kilka poziomów dostawców oraz podwykonawców, co oznacza, że producent wprowadzający wyrób na rynek nie jest bezpośrednio obecny na każdym etapie wytwarzania produktu końcowego. „Odpowiedzialność przedsiębiorcy nie może ograniczać się tylko i wyłącznie do procesów zachodzących wewnątrz jego organizacji” – przekonuje Danuta Kędzierska. „Jeśli producent i jego marka mają w świadomości społecznej jawić się jako odpowiedzialne, to powinien on zadbać również o to, w jaki sposób działają jego dostawcy. Trzeba pamiętać, że cały łańcuch dostaw jest tak silny jak jego najsłabsze ogniowo”. Przyjęcie „odpowiedzialnej postawy” w kontaktach z dostawcami i zarządzaniem łańcuchem dostaw może przynieść szereg korzyści nie tylko dla danego przedsiębiorcy, ale również dla całego rynku. Przede wszystkim zidentyfikowanie wszystkich
Społeczna odpowiedzialność biznesu dostawców pozwala na lepszą ocenę ryzyk biznesowych i podjęcie działań zmierzających do ich minimalizacji. Za identyfikacją dostawców powinien podążać dialog, którego celem jest określenie wzajemnych oczekiwań, możliwości i potrzeb. Jego wartość przedsiębiorcy mogą docenić szczególnie w sytuacji kryzysowej, kiedy to od zdolności zareagowania dostawcy na sytuację może zależeć zapewnienie ich ciągłości funkcjonowania biznesowego.
Dobre praktyki zarządzania
„Należy pamiętać, że zarządzanie łańcuchem dostaw nie może zakończyć się tylko na poziomie deklaracji” – przestrzega specjalistka TÜV Rheinland Polska. Niestety często zdarza się, że zobowiązania dostawców do przestrzegania zasad odpowiedzialnego biznesu pozostają jedynie w sferze deklaracji składanych w formie zobowiązań do przestrzegania kodeksu dostawców, polityk środowiskowych lub compliance. Podpisanie tego typu zobowiązań może stanowić dobry wstęp do określenia zasad współpracy, ale nie może się do nich ograniczać.
„Producenci końcowi lub właściciele marek mogą odegrać rolę starszych i bardziej doświadczonych braci, którzy niejako wymuszą na kolejnych poziomach łańcucha dostaw pożądane działania z zakresu przestrzegania praw człowieka, praw pracowniczych albo ochrony środowiska. Po etapie zobowiązań powinien nastąpić etap uświadamiania (np. w postaci szkoleń lub spotkań z dostawcami) i nadzorowania realizacji zobowiązań (np. w formie audytów dostawców)” – tłumaczy Kędzierska. W Polsce wiele przedsiębiorstw korzysta z dobrych praktyk zarządzania zawartych w normach takich jak ISO 9001 (system zarządzania jakością) lub ISO 14001 (system zarządzania środowiskowego). Mogą one stanowić dobrą podstawę do wdrożenia mechanizmu zarządzania dostawami. Po dokonaniu analizy ryzyk biznesowych może okazać się konieczne rozszerzenie zasad kwalifikacji dostawców nie tylko pod kątem wymagań jakościowych, jak to ma miejsce w przypadku normy ISO 9001 ale np. środowiskowych. Przyjęcie perspektywy odpowiedzialności społecznej nie musi oznaczać dla firmy rewolucji, ale lepsze wykorzystanie dotychczas stosowanych narzędzi w celu zmniejszenia ryzyk biznesowych, a tym samym zapewnienia stabilności i stworzenia warunków do rozwoju i innowacyjności.
Biuletyn Jakości nr 3/2011 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.
Certyfikacja systemów Wojciech Sobczyk
Pełnomocnik ds. Zintegrowanego Systemu Zarządzania, Aperam Stainless Services & Solutions Poland Sp. z o.o.
Aperam Stainless Services & Solutions Poland Sp. z o.o. z certyfikatem SA 8000 Firma Aperam Stainless Services & Solutions Poland Sp. z o.o., wchodząca w skład Grupy Aperam (do niedawna ArcelorMittal) pomyślnie zakończyła proces certyfikacji na zgodność z wymaganiami normy SA 8000. Przyznany przez TÜV Rheinland certyfikat SA 8000 potwierdza wysokie standardy etyczne, obowiązujące w firmie Aperam w kontaktach z pracownikami i partnerami biznesowymi. Spółka dołączyła tym samym do elitarnego grona firm, które w swojej codziennej działalności nie zaniedbują kwestii związanych ze społeczną odpowiedzialnością biznesu. „Decydując się na certyfikację systemu zarządzania odpowiedzialnością społeczną chcieliśmy przede wszystkim zbadać, jak jesteśmy postrzegani przez naszych pracowników. Zintegrowany system zarządzania, funkcjonujący w firmie od kilku lat, dotyczy „twardej” części zarządzania, brakowało nam informacji na temat „miękkich” obszarów – mówi Wojciech Sobczyk, Pełnomocnik ds. Zintegrowanego Systemu Zarządzania, Aperam Stainless Services & Solutions Poland Sp. z o.o. SA 8000 (Social Accountability 8000) to międzynarodowa norma, która zawiera szczegółowe wymagania odnośnie postępowania przedsiębiorstwa wobec pracowników oraz partnerów biznesowych. Wprowadzenie systemu zarządzania wg SA 8000 opiera się na ośmiu zasadach odnoszących się do podstawowych praw człowieka i pracownika. „Społeczna odpowiedzialność biznesu to dla nas respektowanie godności ludzkiej każdego pracownika i indywidualne podejście oparte na silnym humanizmie. Tego samego życzymy sobie od osób, z którymi współpracujemy” – mówi Wojciech Sobczyk.
Sam system zarządzania wg SA 8000 zawiera m.in. takie czynniki jak: ustalenie polityki społecznej firmy; proces ciągłego doskonalenia; relacje z pracownikami i partnerami biznesowymi firmy; system komunikacji społecznej; dokumentację zasad, sposobów realizacji i wyników; kontrolowanie dostawców i partnerów w aspekcie polityki społecznej. „Proces certyfikacji polega na przeprowadzeniu przez audytorów niezależnej jednostki, takiej jak TÜV Rheinland, przeglądu dokumentacji, wywiadów z pracownikami oraz wizji lokalnej. Pomyślnie zakończony audyt prowadzi do przyznania certyfikatu, potwierdzającego zgodność ze standardem SA 8000” – wyjaśnia Andrzej Załęcki, audytor TÜV Rheinland Polska.
Jakość żywności Małgorzata Kręcka
Kierownik Sekcji Systemów Zarządzania w Przemyśle Spożywczym TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. e-mail: malgorzata.krecka@pl.tuv.com
Bezpieczeństwo żywności pod szczególnym nadzorem Wakacyjna fala zakażeń bakterią Escherichia coli w Niemczech oraz panika z nią związana wzbudziła zainteresowanie mediów i opinii publicznej tematem bezpieczeństwa żywności. Na pojawiające się pytanie o sposób działania w tym zakresie polskich producentów odpowiedziała Małgorzata Kręcka, Kierownik Sekcji Systemów Zarządzania w Przemyśle Spożywczym TÜV Rheinland Polska.
trudnych do zminimalizowania lub wyeliminowania. Dużym problemem jest także, wbrew pozorom, zapobieganie zanieczyszczenia produktu ciałami obcymi. Problem obecności niebezpiecznych elementów, takich jak kawałki szkła, twardego plastiku czy metalu potwierdzają konsumenci licznymi zgłoszeniami styczności z niebezpiecznym produktem.
Proszę powiedzieć co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa żywności? Istnieje wiele kluczowych aspektów. Podstawą jest zachowanie wymagań dobrych praktyk produkcyjnych i higienicznych, gdzie ogromne znaczenie ma świadomość personelu. Z zadowoleniem można stwierdzić, że pracownicy coraz częściej są odpowiednio szkoleni i nadzorowani, co ma zdecydowany wpływ na poprawę sytuacji. Kluczowa jest także jakość i bezpieczeństwo wykorzystywanego surowca. Pewnych wniesionych przezeń zagrożeń nie jesteśmy w stanie wyeliminować żadnym kolejno zastosowanym procesem technologicznym. Równie istotnym czynnikiem jest zapewnienie odpowiedniej i rzetelnej informacji kierowanej do konsumenta. Należy bowiem zaznaczyć, iż nawet produkt wytworzony z zachowaniem wszelkich zasad, standardów i rygorów higienicznych, całkowicie bezpieczny dla ogółu konsumentów, może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia i życia względem konkretnych osób. Przykładowo – uczulonych na dany składnik.
Jak to wygląda od strony kosztowej? Czy w okresie kryzysu firmy zmniejszyły wydatki na zapewnienie bezpieczeństwa żywności? A jeśli tak to, w jaki stopniu i jakie to może mieć konsekwencje? W naszej firmie nie zaobserwowaliśmy spadku zainteresowania certyfikacją i badaniami w okresie kryzysu. Mogę z pełnym przekonaniem stwierdzić, że wręcz przeciwnie. Wymagania sieci handlowych czy dużych kontrahentów zintensyfikowały się pod kątem utrzymania wszelkich możliwych mechanizmów, mających na celu niedopuszczenie do wytworzenia i wypuszczenia na rynek produktu niebezpiecznego. Jest rzeczą oczywistą, iż łatwiej i zdecydowanie taniej jest stworzyć produkt bezpieczny, niż wycofywać z rynku wyrób stanowiący zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumenta. Powiedzenie „lepiej zapobiegać niż leczyć” sprawdza się tutaj w stu procentach. Dbałość o jakość i bezpieczeństwo jest po prostu opłacalna a jednocześnie – otwiera przed producentem nowe handlowe możliwości.
Co jest największym wyzwaniem w monitoringu i detekcji zanieczyszczeń przy produkcji żywności? Dużym wyzwaniem jest – nawiązując do tego, co mówiłam wcześniej – uzyskanie dobrego i bezpiecznego surowca. Słowo dobry oznacza tu wysoką jakość i bezpieczeństwo, czyli przede wszystkim brak zanieczyszczeń biologicznych i chemicznych,
10
Czy na przestrzeni ostatnich lat zmieniła się mentalność firm i podejście do bezpieczeństwa w procesie produkcji żywności? Obserwuję zachowania klientów branży spożywczej od 2003 roku. Bez wątpienia, w mentalności i zachowaniach klientów nastąpiły ogromne zmiany. Duży wpływ miało przystąpienie Polski do Unii Europejskiej, które spowodowało szerokie
Biuletyn Jakości nr 3/2011 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.
konsekwencje prawne. Obowiązkiem stało się wdrażanie systemu HACCP w przedsiębiorstwach branży spożywczej. Początkowo, jak można się domyślać, fakt ten przyjmowany był z oporem i niechęcią. Największą trudnością była zmiana mentalności pracowników. Rozwiązaniem stały się tutaj cykliczne szkolenia, nieustanne tłumaczenie i uświadamianie. Wszystko to przyczyniło się do większej otwartości i zrozumienia dla wymaganych norm. Przez szereg lat najprostszy system HACCP, oparty na wytycznych Codex Alimentarius, stał się minimum funkcjonującym w firmach. Odbiorcy i kontrahenci zaczęli bowiem wymagać od swoich dostawców wdrażania systemów coraz bardziej rozwiniętych i zaawansowanych. Przykładem może być norma ISO 22000, która poza bezpieczeństwem żywności zwraca już uwagę na elementy systemu zarządzania jakością. Prócz tego, również sieci handlowe różnych krajów zaczęły wprowadzać własne standardy (BRC i IFS), których jasno określone wymagania dotykają kwestii jakości i bezpieczeństwa, ale także silnie podkreślają zgodność z wymaganiami prawnymi i umowami z odbiorcami. To właśnie sieciom handlowym zawdzięczamy również ukierunkowanie wymagań nie tylko na dostawców żywności przetworzonej, ale również na producentów dostarczających świeże owoce, warzywa, grzyby, mięso. Obecnie każdy podmiot zajmujący się produkcją żywności narażony jest na inspekcje. To nieodłączny element działalności. Producenci żywności poddawani są kontrolom ze strony Inspekcji Sanitarnej bądź Weterynaryjnej. Chcąc potwierdzić jakość i bezpieczeństwo produktów ubiegają się o różnego rodzaju certyfikaty, których wybór niejednokrotnie determinowany jest wymaganiami kontrahenta. Często, będąc dostawcą dla kolejnej firmy w łańcuchu produkcyjnym producenci poddawani są audytom przeprowadzanym ze strony odbiorcy. Niestety, równie często firmy posiadające ważne certyfikaty, podlegające różnym inspekcjom urzędowym, muszą dodatkowo poddawać się audytom ze strony sieci handlowych. Wynikiem opisywanych wyżej procesów będzie stale wzrastające bezpieczeństwo żywności, wiążące się jednocześnie z dużymi kosztami nakładanymi na producentów.
Jakość żywności specjalizacji posiadają od dawna doskonałą infrastrukturę i świetnie przygotowany personel oraz odpowiednie procedury, których wysoki standard pozwala na uzyskanie odpowiedniej żywności. Natomiast ciągle niska jest świadomość zagrożeń związanych z zanieczyszczeniem produktów suchych, takich jak ryż czy bakalie, a także produktów gastronomicznych w punktach zbiorowego żywienia i cateringu Problemy pierwszej branży to przede wszystkim trudności w zapewnieniu odpowiednich warunków transportu z dalekich krajów i kwestie zanieczyszczeń, jakie występują w produkcie oraz związanej z nimi możliwości rozwoju zagrożeń biologicznych. W przypadku gastronomii, ze względu na małe zmechanizowanie procesów i ich różnorodność, istnieje bardzo wiele możliwości wprowadzenia do żywności szeroko pojętego niebezpieczeństwa – zarówno ze strony personelu, jak i narzędzi, infrastruktury i szkodników. Firmy z jakiej branży spożywczej stanowią największą cześć klientów TÜV Rheinland Polska? Przeprowadzamy certyfikacje w wielu różnych firmach – u producentów makaronów, słodyczy, pieczywa, napojów alkoholowych i bezalkoholowych, majonezów, ketchupów, ryb i wielu innych. Także w firmach transportowych. Prym wiodą firmy z branży owocowo-warzywnej, od lat współpracujemy z firmą Okechamp, Dawtona czy Fruktus. Przeprowadzamy ogromną liczbę inspekcji GlobalGAP u producentów owoców i warzyw, a także grzybów. Potencjał i zasoby firmy TÜV Rheinland Polska pozwalają na przeprowadzanie certyfikacji w każdej branży przemysłu spożywczego.
– W jakiej branży spożywczej kontrola i zapewnienie bezpieczeństwa jest najtrudniejsze? Mogłoby się wydawać, że dużym wyzwaniem jest zapewnienie bezpieczeństwa tzw. produktów wrażliwych, do których zaliczamy mięso, ryby, mleko. Okazuje się jednak, że to właśnie zakłady tych
11
Jakość żywności
Jarosław Janów
Wiceprezes STIGEN Sp. z o.o.
Obowiązek stosowania pary czystej przy produkcji żywności Para wodna stykając się z produktem o niższej temperaturze, oddaje ciepło stając się wodą i w takiej postaci jest przez nas spożywana. Dlatego właśnie w procesach produkcyjnych, gdzie para styka się z żywnością, tak wielkie znaczenie ma stopień jej czystości. Producent generatorów pary czystej firma Stigen poddała swoje urządzenia szczegółowym testom, aby potwierdzić ich zgodność z europejskimi normami dotyczącymi higieny maszyn i urządzeń do produkcji spożywczej. Badania przeprowadziła niezależna jednostka certyfikująca TÜV Rheinland Polska. Woda, która nie spełnia wymogów higieny środków spożywczych nie może być stosowana w procesach mających wpływ na bezpieczeństwo żywności. „Niestety, wciąż rozpowszechnione są fałszywe poglądy, że każda para jest czysta, a każde urządzenie wytwarzające parę posiadające znak CE nadaje się do produkcji spożywczej” – mówi Jarosław Janów, Wiceprezes firmy Stigen. „Firmy spożywcze często nie zdają sobie sprawy z obowiązujących na rynkach unijnych wymogów higienicznych w tym zakresie i nieświadomie wybierają rozwiązania technologiczne, które nie powinny znajdować zastosowania w liniach produkcyjnych mających kontakt z żywnością” a są to kotły, wytwornice pary i instalacje wykonane ze stali korozyjnej (czarnej) – dodaje Jarosław Janów. Spółka STIGEN produkująca generatory do wszelkich standardów czystości pary, podjęła decyzję o przebadaniu produkowanych urządzeń pod kątem zgodności z wymogami higienicznymi zawartymi w prawie żywnościowym. Wyniki badań, przeprowadzonych przez TÜV Rheinland jednoznacznie
12
wskazują, że materiały i konstrukcje są zgodne z normą PN-EN 1672-2 opisującą podstawowe wymagania w zakresie higieny maszyn i urządzeń do produkcji spożywczej. Eksperci niezależnej jednostki w wydanej opinii technicznej zwrócili również uwagę na fakt, że dozowanie substancji chemicznych nie usuwa żadnych zanieczyszczeń z pary i jest niezgodne ze standardem czystości podanym w Rozporządzeniu WE 852/2004 wymagającym utrzymania parametrów czystości wody pitnej we wszystkich stanach skupienia, a każdy element urządzenia i instalacji stykający się z wodą lub parą musi być niekorozyjny. „Zdarza się niestety, że w produkcji żywności używane są urządzenia ze stali korozyjnej (czarnej), które nie uwzględniają wymogów prawa żywnościowego, a są wykorzystywane do parowania betonu, czyszczenia cystern kolejowych z ropy naftowej lub odtłuszczania wyrobów metalowych” – opowiada Jarosław Janów. „Takie działanie, co oczywiste, jest niezgodne z prawem i interesem konsumentów oraz stanowi poważne ryzyko dla ignorujących obowiązujące normy producentów żywności”. Zagadnienie pary czystej dla przemysłu spożywczego nie jest nowym, ale wciąż mało rozpowszechnionym wymogiem, który się pojawił się już w 2004 roku i chociaż odnosi się do producentów rynku spożywczego to dotyka przede wszystkim wszystkich konsumentów. Firma Stigen podejmuje działania mające na celu edukację producentów. Stosowane przez firmę technologie pozwalającą spełnić wszystkie obowiązujące normy i przepisy dotyczące zarówno produkcji żywności, jak i sterylizacji wyrobów medycznych.
Biuletyn Jakości nr 3/2011 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.
Certyfikacja wyrobów dr inż. Michał Bak
Kierownik Laboratorium Mechanicznego TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. e-mail: michal.bak@pl.tuv.com
Jak zadbać o bezpieczeństwo na placach zabaw? Tragiczne wypadki okresu wakacji, w których przy zabawie ucierpiały dzieci zwróciły uwagę opinii publicznej na temat bezpieczeństwa placów zabaw i obiektów rekreacyjnych. Rzecznik praw dziecka Marek Michalak zaapelował do wójtów, burmistrzów oraz prezydentów miast o podjęcie zdecydowanych działań, które doprowadzą do zapewnienia najmłodszym bezpieczeństwa na samorządowych placach zabaw i boiskach. Według opinii ekspertów Laboratorium Mechanicznego TÜV Rheinland Polska problem niskiego poziomu bezpieczeństwa miejsc zabaw dzieci dotyczy całego kraju.
fundamentów, nawierzchni, a także bezpieczeństwo urządzeń, które były wcześniej naprawiane. Na zlecanie badań decydują się głównie inwestorzy i zarządcy nowopowstałych placów zabaw. Stosowanie norm jest bowiem dobrowolne, a świadomość zagrożenia wciąż niezwykle niska. Jak wskazuje jednak przykład Gronowa warto w szczególny sposób zadbać o bezpieczeństwo dzieci, które często nie są w stanie ocenić ryzyka związanego z zabawą w miejscu niebezpiecznym.
W zgodzie z normami
W przypadku zabaw plenerowych niezwykle istotne znaczenie ma nawierzchnia, mówi o tym norma PN-EN 1177. Eksperci z Laboratorium Mechanicznego TÜV Rheinland Polska przy pomocy specjalnej kuli są w stanie zbadać powierzchnię służącą amortyzacji ewentualnych upadków dzieci bawiących się w danym miejscu. „Kula jest precyzyjnym modelem głowy dziecka” – tłumaczy Michał Bak. „Narzędzie to pozwala na dokładne oszacowanie tzw. krytycznej wysokości upadku, to jest wysokości, z której upadek nie skutkuje powstaniem krytycznych urazów ciała dzieci”. Dzięki zaawansowanemu oprogramowaniu wspomniane urządzenie pozwala na dokładne oszacowanie stopnia, w jakim nawierzchnia tłumi upadek. Pozwala także na precyzyjną ocenę jakości nawierzchni. Laboratorium bada także urządzenia przeznaczone do zabawy. „Tutaj najczęstszą przyczyną niezgodności jest kwestia zakleszczeń całego ciała, głowy oraz palców. Często zdarzają się również miejsca zakleszczenia sznurków od kapturów czy włosów przy urządzeniach, w których występuje
„Kwestię bezpieczeństwa urządzeń montowanych na placach zabaw oraz ich nawierzchni reguluje grupa norm PN-EN 1176 oraz norma PN-EN 1177” – mówi Michał Bak, Kierownik Laboratorium Mechanicznego TÜV Rheinland Polska. „Nawet jeśli producent sprzętu posiada certyfikat zgodności z normą, konieczne jest prowadzenie regularnych inspekcji w miejscach zabaw dzieci. Częstym problemem jest bowiem wandalizm, a także zużycie sprzętu i jego nieprofesjonalne naprawy, wykonywane we własnym zakresie” – dodaje. Norma PN-EN 1176-7 wskazuje trzy rodzaje kontroli, konieczne do zapewnienia wymaganego poziomu bezpieczeństwa. Są to: rutynowa kontrola przez oględziny, prowadzona przez administratora terenu (codziennie); kontrola funkcjonalna, sprawdzająca zużycie urządzeń (1-3 miesiące); coroczna kontrola podstawowa, prowadzona przez ekspertów niezależnych od właściciela i administratora terenu. W jej trakcie powinny być sprawdzone stopień zużycia urządzeń, stan
Technologia badań
13
Certyfikacja wyrobów ruch wymuszony np. na zjeżdżalniach – wyjaśnia Michał Bak.
Promocja bezpieczeństwa obiektów rekreacyjnych Od października 2010 do lutego 2011 roku TÜV Rheinland Polska brała udział w akcji społecznej Bezpieczne Place Zabaw, prowadzonej przez telewizyjny kanał dziecięcy Mini Mini. Akcja zorganizowana została w celu zwrócenia uwagi na stan placów zabaw i bezpieczeństwo przebywających na nich dzieci. Na blogu eksperckim można znaleźć wypowiedzi specjalistów TÜV Rheinland Polska, którzy dzielą się swoją wiedzą i radzą rodzicom, jak uniknąć sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu dzieci. Eksperci TÜV Rheinland Polska swoją rolę w budowaniu świadomości i szerzeniu wiedzy z zakresu
14
bezpieczeństwa obiektów rekreacyjnych realizują także w trakcie seminariów, organizowanych przez Klub Liderów Jakości. Ostatnie, czerwcowe seminarium dotyczyło tematu bezpieczeństwa parków linowych. Popularność tych obiektów sprawia, że w ostatnich latach ich liczba znacznie wzrosła. Tempo powstawania parków powoduje, że kwestia zapewnienia użytkownikom maksymalnego bezpieczeństwa nie dla wszystkich jest sprawą priorytetową. Zarówno parki linowe, jak i popularne skate parki powinny być oceniane pod kątem zapewnienia bezpieczeństwa użytkownikom. Pierwsza inspekcja powinna odbyć się jeszcze przed oddaniem parku do użytku, następne zgodnie z wymaganiami normy odbywają się raz do roku. „Przeciętny użytkownik, laik szukający w parku rozrywki, podobnie jak dziecko na placu zabaw, nie ma szans samodzielnie ocenić rzeczywistego stanu bezpieczeństwa” – tłumaczy Michał Bak. „Dokument wydany przez niezależną, sprawdzoną jednostkę badawczą rozwiewa wątpliwości, dając gwarancję spełnienia wszystkich wymagań norm bezpieczeństwa”.
Biuletyn Jakości nr 3/2011 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.
Klub Liderów Jakości dr inż. Michał Bak
Kierownik Laboratorium Mechanicznego TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. e-mail: michal.bak@pl.tuv.com
Eksperci TÜV Rheinland Polska promują bezpieczeństwo parków linowych Popularność parków linowych sprawia, że w ostatnich latach ich liczba znacznie wzrosła. Tempo powstawania tych obiektów powoduje, że kwestie zapewnienia użytkownikom maksymalnego bezpieczeństwa nie dla wszystkich jest sprawą priorytetową. 21 czerwca eksperci TÜV Rheinland Polska na pierwszym z cyklu spotkań, organizowanych pod hasłem „Bezpieczeństwo obiektów rekreacyjnych” opowiedzieli o problemach związanych z bezpieczeństwem parków linowych. „Kwestie problematyczne dotykają wielu zagadnień. Poczynając od złego doboru drzew po niedostosowany do potrzeb i możliwości użytkownika sprzęt, który zamiast gwarantować bezpieczeństwo staje się jedynie kolejnym czynnikiem zagrożenia” – mówił Michał Bak, Kierownik Laboratorium Mechanicznego TÜV Rheinland Polska. Prelegentami na seminarium byli eksperci firmy TÜV Rheinland Polska: Michał Bak, Fryderyk Wachowiak i Hubert Warchał oraz przedstawiciel firmy HMM Techniki Alpinistyczne Henryk Nowacki. W swoich wystąpieniach poruszyli oni kwestie związane między innymi ze stanem bezpieczeństwa w istniejących obiektach, wymaganiami i metodami badań oraz wymogami bezpieczeństwa Jednostki Inspekcyjnej. Wypadki w parkach linowych, choć sporadyczne, często kończą się kalectwem, mającym nieodwracalne skutki dla szukających przygody użytkowników. Warto więc dołożyć wszelkich starań, aby problem ten możliwie mocno zasygnalizować i nagłośnić. W seminarium wzięło udział 30 osób, wśród nich byli przedstawiciele regionalnych organizacji turystycznych, miejskich ośrodków sportu i rekreacji oraz właścicieli prywatnych parków linowych.
Eksperci TÜV Rheinland Polska odpowiadali na pytania związane z budową i wyposażeniem parków linowych. Szczególne zainteresowanie wzbudziła kwestia aktualnego statusu prawnego parków, jak również norm i przepisów dotyczących tego obszaru. Uczestnicy pytali ponadto o bezpieczne sposoby asekuracji użytkowników, głównie w przypadku tras dla dzieci. Przedstawiciele TÜV Rheinland Polska wyjaśnili również różnice występujące między trasami przeznaczonymi dla dzieci w parkach linowych a placami zabaw. Zwrócono także uwagę, iż zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 15567 każdy park linowy przed włączeniem go do użytkowania powinien zostać odebrany przez jednostkę spełniającą wymagania normy PN-EN ISO/IEC 17020. Seminarium zakończyła dyskusja wzbogacona swoistą wymianą doświadczeń. W podsumowaniu stwierdzono, iż popularyzowanie idei certyfikacji jest niezwykle ważne. Certyfikat renomowanej jednostki posiadającej doświadczenie w przedmiotowym obszarze, rozwiewa bowiem wątpliwości użytkowników odnośnie spełnienia przez obiekt norm bezpieczeństwa, a co za tym idzie wpływa korzystnie na jego na „wizerunek” – dodaje Michał Bak.
15
Szkolenia
Szkolenia otwarte na rok 2011 ISO 9001:2008 Cena szkolenia (netto)*
Nazwa szkolenia
Termin szkolenia II półrocze 20.09.2011 15.11.2011 21.09.2011 16.11.2011 10.10 - 12.10.2011 05.12 - 07.12.2011 22.09.2011 17.11.2011 26.09.2011 21.11.2011
moduł 1 – System zarządzania jakością – podstawy (ISO 9001:2008)
600
moduł 2 – Dokumentowanie systemu zarządzania jakością (ISO 9001:2008)
600
moduł 3 – Auditor wewnętrzny systemu zarządzania jakością (ISO 9001:2008)
1600
Wdrożenie systemu zarządzania jakością (ISO 9001:2008)
600
Audit u dostawcy jako narzędzie skutecznego nadzoru
600
Warsztaty doskonalące dla auditorów wewnętrznych (ISO 9001:2008) – działania korygujące i zapobiegawcze podejmowane w wyniku przeprowadzonych auditów NOWOŚĆ
1600
26.10 - 28.10.2011
Warsztaty doskonalące dla auditorów wewnętrznych (ISO 9001:2008) – komunikacja wewnętrzna i etyka w pracy auditora
1600
14.12 - 16.12.2011
Pełnomocnik Jakości TÜV
3600
26.09 - 01.10.2011 17.10 - 22.10.2011
Warsztaty doskonalące dla Pełnomocników Jakości
1600
05.12 - 07.12.2011
Auditor Jakości TÜV
3800
21.11 - 25.11. 2011
NOWOŚĆ
ISO 14001:2004 Cena szkolenia (netto)*
Termin szkolenia II półrocze
moduł 1 – System zarządzania środowiskowego – podstawy (ISO 14001:2004)
600
04.10.2011
moduł 2 – Dokumentowanie systemu zarządzania środowiskowego (ISO 14001:2004)
600
05.10.2011
moduł 3 – Auditor wewnętrzny systemu zarządzania środowiskowego (ISO 14001:2004)
1600
14.11 - 16.11.2011
Warsztaty doskonalące dla auditorów wewnętrznych systemu zarządzania środowiskowego (ISO 14001:2004)
1600
12.12 - 14.12.2011
Pełnomocnik systemu zarządzania środowiskowego
2000
21.11 - 23.11.2011
Pełnomocnik i Auditor systemu zarządzania środowiskowego TÜV
4000
21.11 - 25.11.2011
EMAS – podstawowe wymagania związane z systemem oraz opracowanie i wdrożenie
1600
24.10 - 26.10.2011
Cena szkolenia (netto)*
Termin szkolenia II półrocze
600
27.09.2011
1600
03.10 - 05.10.2011
Ocena i audit dostawcy w przemyśle motoryzacyjnym
1200
28.09 - 29.09.2011
Warsztaty doskonalące dla auditorów wewnętrznych systemu zarządzania jakością w przemyśle motoryzacyjnym (ISO/TS 16949:2009)
1600
16.11 - 18.11.2011
Audit procesu produkcyjnego wg VDA 6.3
1200
21.11 - 22.11.2011
Audit wyrobu wg VDA 6.5
1200
28.11 - 29.11.2011
Pełnomocnik systemu zarządzania jakością w przemyśle motoryzacyjnym (ISO/TS 16949:2009)
1600
12.12 - 14.12.2011
Nazwa szkolenia
ISO/TS 16949:2009 Nazwa szkolenia moduł 1 – System zarządzania jakością w przemyśle motoryzacyjnym – podstawy (ISO/TS 16949:2009) moduł 2 – Auditor wewnętrzny systemu zarządzania jakością w przemyśle motoryzacyjnym (ISO/TS 16949:2009)
16
Biuletyn Jakości nr 3/2011 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.
Szkolenia PN-N-18001:2004 Cena szkolenia (netto)*
Termin szkolenia II półrocze
moduł 1 – Podstawy systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy wg PN-N-18001
600
05.10.2011
moduł 2 – Auditor wewnętrzny systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy wg PN-N-18001
1600
24.10 - 26.10.2011
Nazwa szkolenia
Szkolenia biznesowe – Akademia Lidera Jakości Nazwa szkolenia
Cena szkolenia (netto)*
Skuteczna komunikacja interpersonalna Skuteczne zarządzanie celami i sobą w czasie Skuteczna motywacja
Termin szkolenia II półrocze 05.09.2011
1320*
Skuteczne przywództwo
06.09.2011 07.09.2011 08.09.2011
* Istnieje możliwość udziału w wybranych dniach szkoleniowych w cenie: • 390 zł netto – cena za jeden dzień szkoleniowy • 740 zł netto – cena za dwa dni szkoleniowe • 1050 zł netto – cena za trzy dni szkoleniowe
Odpowiedzialny biznes Cena szkolenia (netto)*
Termin szkolenia II półrocze
Zarządzanie odpowiedzialnością społeczną zgodnie z SA 8000
700
26.10.2011
Społecznie odpowiedzialny? Sprawdzam!
700
13.09.2011
Cena szkolenia (netto)*
Termin szkolenia II półrocze
Materiałoznawstwo
1000
05.09 - 06.09.2011
Wymiarowanie i tolerowanie oraz interpretacja rysunku technicznego zgodnie ze standardami ISO
1000
26.09 - 27.09.2011
Dyrektywa maszynowa 2006/42/WE
1100
03.10 - 04.10.2011
Obsługa maszyn i aparatury do badań wytrzymałościowych materiałów
2650
19.09 - 23.09.2011
Ocena odporności korozyjnej metali i ich stopów
750
06.12.2011
Gospodarka narzędziowa
850
21.11 - 22.11.2011
Dyrektywa 97/23/EC (PED)
1100
18.10 - 19.10.2011
Norma EN 1090
1200
12.09 - 13.09.2011
Nazwa szkolenia
Szkolenia techniczne Nazwa szkolenia
Branża Spożywcza Cena szkolenia (netto)*
Termin szkolenia II półrocze
moduł 1 – Wstęp do systemu HACCP wg normy ISO 22000
1600
19.09 - 21.09.2011
moduł 2 – Auditor wewnętrzny systemu zarządzania bezpieczeństwem żywności wg ISO 22000:2005
1600
10.10 - 12.10.2011
Auditor wewnętrzny zintegrowanych systemów zarządzania (ISO 2001:2008 i ISO 22000:2005)
1600
07.12 - 09.12.2011
Nazwa szkolenia
17
Szkolenia Branża Spożywcza cd. Audit u dostawcy w przemyśle spożywczym jako narzędzie skutecznego nadzoru nad zagrożeniami
600
30.09.2011
Standard BRC Food (Global Standard for Food Safety Issue 5)
600
12.09.2011
Standard IFS Food (IFS Food Standard Version 5)
600
13.09.2011
Standard BRC IOP (The BRC/IOP Global Standard for Packaging and Packaging Materials Issue 4)
600
14.09.2011
Auditor wewnętrzny Standardu BRC IOP
1600
23.11 - 25.11.2011
Pełnomocnik systemu zarządzania bezpieczeństwem żywności (ISO 22000:2005) NOWOŚĆ
1200
20.10 - 21.10.2011
Pełnomocnik zintegrowanych systemów zarządzania w branży spożywczej (ISO 22000, BRC, IFS)
2000
05.12 - 08.12.2011
NOWOŚĆ
ISO/IEC 17025:2005 Cena szkolenia (netto)*
Termin szkolenia II półrocze
Rola i zadania kierownika ds. jakości i kierownika technicznego w laboratorium
1200
24.10 - 25.10.2011
Auditor wewnętrzny systemu zarządzania w laboratorium wg PN-EN ISO/IEC 17025:2005
1600
16.11 - 18.11.2011
Nazwa szkolenia
Wyroby Medyczne Cena szkolenia (netto)*
Termin szkolenia II półrocze
Auditor wewnętrzny systemu zarządzania jakością wytwórców wyrobów medycznych
1800
28.11 - 30.11.2011
Pełnomocnik systemu zarządzania jakością wytwórców wyrobów medycznych NOWOŚĆ
3600
28.11 - 02.12.2011
Cena szkolenia (netto)*
Termin szkolenia II półrocze
Auditor wewnętrzny zintegrowanych systemów zarządzania
2000
26.09 - 29.09.2011
Pełnomocnik zintegrowanych systemów zarządzania
4000
17.10 - 21.10.2011
Warsztaty doskonalące dla auditorów wewnętrznych zintegrowanych systemów zarządzania
1600
28.11 - 30.11.2011
Warsztaty doskonalące dla pełnomocników zintegrowanych systemów zarządzania
1600
14.12 - 16.12.2011
Cena szkolenia (netto)*
Termin szkolenia II półrocze
moduł 1 – Polityka zarządzania bezpieczeństwem informacji
600
19.10.2011
moduł 2 – System zarządzania bezpieczeństwem informacji – podstawy (ISO/IEC 27001:2005)
1600
26.10 - 28.10.2011
moduł 3 – Auditor wewnętrzny systemu zarządzania bezpieczeństwem informacji wg ISO 27001:2005
1600
19.12 - 21.12.2011
Cena szkolenia (netto)*
Termin szkolenia II półrocze
600
12.10.2011
Nazwa szkolenia
Zintegrowane Systemy Zarządzania (ISO 9001, ISO 14001, PN-N-18001) Nazwa szkolenia
NOWOŚĆ
ISO/IEC 27001 Nazwa szkolenia
EN 16001:2009 Nazwa szkolenia moduł 1 – System zarządzania energią – podstawy (EN 16001:2009) moduł 2 – Dokumentowanie systemu zarządzania energią (EN 16001:2009)
600
13.10.2011
moduł 3 – Auditor wewnętrzny systemu zarządzania energią (EN 16001:2009)
1600
07.11 - 09.11.2011
Cena szkolenia (netto)*
Termin szkolenia II półrocze
Problem Solving – Rozwiązywanie problemów
750
28.09.2011
Metodologia SPC i MSA
1200
06.10 - 07.10.2011
Doskonalenie Systemów Zarządzania Nazwa szkolenia
18
Biuletyn Jakości nr 3/2011 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.
Szkolenia APQP – Zaawansowane planowanie jakości PPAP – Proces zatwierdzenia części do produkcji
1200
27.10 - 28.10.2011
FMEA – Analiza przyczyn i skutków potencjalnych wad
1200
03.11 - 04.11.2011
Six Sigma
1600
16.11 - 18.11.2011
Lean Manufacturing
1600
30.11 - 02.12.2011
Techniki doskonalenia jakości
1600
07.12 - 09.12.2011
Cena szkolenia (netto)*
Termin szkolenia II półrocze
IRIS – International Railway Industry Standard Nazwa szkolenia IRIS – Nowy standard jakości w branży kolejowej
600
27.10.2011
Standard IRIS – Warsztaty z budowania dokumentacji systemowej
1400
17.10 - 18.10.2011
Cena szkolenia (netto)*
Termin szkolenia II półrocze
1600
26.10 - 28.10.2011
Innowacyjność Nazwa szkolenia Samodzielne wytwarzanie energii czyli wysokosprawna kogeneracja w teorii i praktyce SCC/VCA – Certyfikat bezpieczeństwa dla podwykonawców Cena szkolenia (netto)*
Termin szkolenia
SCC – Certyfikat bezpieczeństwa dla podwykonawców. Szkolenia dla pracowników operacyjnych
690
terminy ustalane na bieżąco
SCC – Certyfikat bezpieczeństwa dla podwykonawców. Szkolenia dla kadry kierowniczej
790
terminy ustalane na bieżąco
VCA-BASIC – Certyfikat bezpieczeństwa dla podwykonawców. Szkolenia dla pracowników operacyjnych
790
terminy ustalane na bieżąco
VOL-VCA-Supervisors – Certyfikat bezpieczeństwa dla podwykonawców. Szkolenia dla kadry kierowniczej
970
terminy ustalane na bieżąco
Nazwa szkolenia
SZKOLENIA Z ZAKRESU BADAŃ NIENISZCZĄCYCH – ROK 2011 Nazwa szkolenia
Czas trwania (godz.)
Cena szkolenia (netto)*
29.08 - 07.09.2011 10.10 - 20.10.2011 05.12 - 15.12.2011 28.11 - 05.12.20111
72
3175
72
3575
62
3850
40
2650
40
2650
80
44003/48004
40
2650
RT 2 (FAS) RT 2
10.10 - 14.10.2011 12.12 - 16.12.2011 11.07 - 15.07.2011 12.09 - 16.09.2011 12.09 - 23.09.2011 14.11 - 25.11.2011 29.08 - 02.09.2011 14.11 - 18.11.2011 05.12 - 08.12.20112 29.09 - 06.10.2011 26.09 - 06.10.20111
60 80
2700 3950
ET (1+2)
28.11 - 08.12.20111
80
4900
Symbol
Termin szkolenia II półrocze
1 stopień kwalifikacji wg EN 473 Badania radiograficzne
RT 1
Badania ultradźwiękowe
UT 1
Badania prądami wirowymi
ET 1 2 stopień kwalifikacji wg EN 473
Badania penetracyjne
PT (1+2)
Badania magnetyczno-proszkowe
MT (1+2)
Badania ultradźwiękowe Badania wizualne Ocena zdjęć radiograficznych Badania radiograficzne Badanie prądami wirowymi
UT 2 VT (1+2)
3 stopień kwalifikacji wg EN 473 Szkolenie podstawowe
BASIC
05.09 - 15.09.2011
100
58006
Badania penetracyjne
PT 3
22.11 - 24.11.20115
24
43506
Badania magnetyczno-proszkowe
MT 3
30.08 - 02.09.2011
5
32
44506
Badania wizualne
VT 3
07.11 - 09.11.2011
5
24
43506
Badania radiograficzne
RT 3
40
65006
Badania ultradźwiękowe
UT 3
21.11 - 25.11.20115
50
70006
Badanie prądami wirowymi
ET 3
11.10 - 14.10.20115
40
67506
Ceny podane w PLN * Do cen szkoleń należy doliczyć 23% podatku VAT 1 Zajęcia odbywają się również w sobotę 2 Szkolenie organizowane w ośrodku zewnętrznym w Szczecinie 3 Cena szkolenia z wykorzystaniem własnego sprzętu
-
4 Cena szkolenia z wykorzystaniem sprzętu TÜV Akademia Polska Sp. z o.o. 5 Od kandydatów na szkolenia 3 stopnia w danej metodzie wymaga się posiadania certyfikatu 2 stopnia 6 Cena obejmuje zakwaterowanie i pełne wyżywienie
19