leuven Balk van Beel
leuven Balk van Beel
Tekst | Tim Janssens
De bouw van de Balk van Beel kadert in de realisatie van een nieuwe wijk die de Vaartkom weer allure zal geven.
‘Hedendaagse stadsontwikkeling op z’n best’ Wie het studentikoze Leuven nog altijd associeert met de oude industriële gebouwen van brouwerij Stella Artois moet zijn beeld op de Dijlestad stilaan herzien. Projectontwikkelaar Ertzberg tovert de voormalige brouwerijsite aan de Vaartkom progressief om tot een hippe, watergebonden woon- en werkomgeving. Een van de meest in het oog springende projecten in de nieuwe wijk is de bouw van de Balk van Beel, een langwerpig volume dat het predicaat 'duurzaam' absoluut verdient. Want hoewel de Balk momenteel nog in de steigers staat, kreeg hij met een uitzonderlijk hoge score van 87,8 procent toch al een Breeam › Outstanding-certificaat toebedeeld.
10 | BOUWEN AAN VLAANDEREN
BOUWEN AAN VLAANDEREN | 11
leuven Balk van Beel
goed voorisklantenrelaties, onze DIenstverLenInG jk imago goed voor onze DIenstverLenInG ieuvriendelijk imago is klantenrelaties, goed voor klantenrelaties, onze DIenstverLenInG bedrijf niet blijft eld een bedrijf datstilniet blijft go, als uwdat beeld als een bedrijf datstilniet blijft stil-
afvalbeheer op deafvalbeheer werf afvalbeheer op de werf op de werf
…
•
sten n uw winsten tratie van uw winsten
Er wordt een plan van• een aanpak opgemaakt basis vanopgemaakt de basis vanop • Er wordt van aanpak opgemaakt op debasis van de Erplan wordt een plan op van aanpak werf en de verschillende stromen. werf en de verschillende stromen. stromen. werf en de verschillende
• Er nn betere voor wordt een sorteerparkje opgezet gescheiden con• Er aar en betere voor wordt• een opgezet met gescheiden conopandere zoekoplossingen naar andereoplossingen en betere oplossingen voor Ersorteerparkje wordt eenmet sorteerparkje opgezet met gescheiden containers/afvalbakken. tainers/afvalbakken. stroom. tainers/afvalbakken. Dirk Lauwers > T 03 270 34 00 > F 03 270 34 01 > dirk.lauwers@levanto.be • gistreerd; zo krijgt u een Het gedeponeerde afval/materiaal wordt gesorteerd worden geregistreerd; zo krijgt u zo eenkrijgt • u een Het gedeponeerde afval/materiaal wordt gesorteerd • Het gedeponeerde wegingen worden geregistreerd; afval/materiaal wordt gesorteerd
CONTACT
• Het gesorteerde materiaal wordt zo efficiënt mogelijk ge-mogelijk recyclingper• Het gesorteerde materiaal wordt zo efficiënt ge-mogelijk gevan uw en afvalkosten en recyclingper• Het gesorteerde materiaal wordt zo efficiënt kalkosten overzicht van uw afvalkosten en recyclingperstapeld, verknipt,… peciaal registratiesysteem stapeld, verknipt,… ulp van behulp een speciaal registratiesysteem stapeld, verknipt,… es. Met van een speciaal registratiesysteem • Het gesorteerde afval wordt in samenspraak met u verned uw algehele afvalpresta• Het gesorteerde afval wordtafval in samenspraak met u ver- met u vervan uw algehele afvalpresta• Het gesorteerde wordt in samenspraak t erbeeld een goed beeld van uw algehele afvalpresta-
Propere werf, veilige werf door de Werfwachters
wijderd en afgevoerd naar de verwerkers. doen hierbij ingen in kaartuw brengen. wijderd en afgevoerd deWe verwerkers. We doen hierbij ct uw in kaart brengen. wijderd ennaar afgevoerd naar de verwerkers. We doen hierbij kan u besparingen perfect besparingen in kaart brengen. suggesties voor interessante afzetkanalen. suggesties voor interessante afzetkanalen. suggesties voor interessante afzetkanalen. • etgeving De bewegingen van uw afval worden geregistreerd. Zo • De bewegingen pperen milieuwetgeving van uw afval geregistreerd. Zo • De bewegingen op milieuwetgeving vanworden uw afval worden geregistreerd. Zo
u goedbent voorbereid op deu goed op heeft op deubesparing diezicht het op sorteren werken, u goedbent voorbereid de u permanent permanent zicht op de besparing het sorteren eventief te werken, voorbereid opheeft de uzicht heeft permanent dedie besparing die het sorteren eving en kan u flexibel inu heeft opgeleverd. en kan u flexibel heeft opgeleverd. r milieuwetgeving wordende milieuwetgeving en kanin-u flexibeluinu heeft opgeleverd.
ingen. op veranderingen. en het kan behalen vanbehalen van en netheid de en werf kantotbijdragen tot het Bewaren van ordevan enop netheid op de werf afvalbeheer bijdragen totBewaren hetvan behalen vanordeBewaren orde netheid op de werf • De materiaalstromen worden gescheiden gehouden en • De materiaalstromen worden gescheiden gehouden AAM. • De materiaalstromen worden gescheiden en gehouden en 01, MVO, BREAAM. op de best mogelijke manier beschermd tegen externe op de best op mogelijke beschermd tegen externe de bestmanier mogelijke manier beschermd tegen externe invloeden (weersomstandigheden, vandalisme,…). Indien vandalisme,…). invloeden (weersomstandigheden, vandalisme,…). Indien invloeden (weersomstandigheden, Indien gewenst kunnen we ook andere materialen beschergewenst kunnen wekunnen ook andere materialen bescher- in beschergewenst we in ook andere in materialen ming nemen.ming nemen. ming nemen.
De werf wordt opgeruimd netjes gehouden. De werf wordt opgeruimd en netjes gehouden. Kostenbesparend | ennetheid op de werf en... ? en... ? en... ? verminderen de milieuhinder |taken registratie van In overlegvan kunnen we altijd bespreken andere In overleg kunnen we kunnen altijdom bespreken om andere om In overleg we altijdtaken bespreken andere taken op te nemen.op te nemen. op te nemen. uw winsten | anticiperen op milieuwetgeving •
•
De werf wordt opgeruimd en netjes gehouden. • •
•
•
Over Levanto-werfwachters
waar geld mee wordt verdiend. Goed beheer voorkomt De ploeg van Werfwachters staat in voor het sorteren verspilling van grondstoffen. Restmateriaal kan vaak nog nuttig gebruikt worden en/of een goedkopere opvan uw afval en het proper houden van uw werf. lossing kennen dan storten! Door een goed beheer van tact werfafval kan u dus vermijden dat goede materialen afWaarom zou u03sorteren? ›3 F270 03 34 270 34 01 ›34 dirk.lauwers@levanto.be › www.levanto.be F 03 270 34 › 270 dirk.lauwers@levanto.be › www.levanto.be uwers › T00 03› 270 00 › F01 34 01 › dirk.lauwers@levanto.be › www.levanto.be Werfafval draagt grondstoffen in zich die onterecht mee val wordt. Zo bespaart u op uw afvalkosten en kan u de container in gaan. Afval is echter een handelsproduct bijdragen (zelfs pionieren) tot duurzaam afvalbeheer.
Propere werf, veilige werf door de Werfwachters | www.levanto.be
De Balk valt op door zijn glanzende, witte gevelafwerking. De vijf bouwlagen liggen bovendien geschrankt ten opzichte van elkaar.
Participanten aan het woord Levanto –afvalbeheer Een van de voornaamste redenen voor de uitzonderlijk hoge Breaamscore van de Balk van Beel was de efficiënte afvalbehandeling op de werf. Al het bouwafval werd eerst fysisch ontmanteld en daarna per materiaaltype gesorteerd in een speciaal ingerichte 'sorteerstraat'. Werfwachters van Levanto –een vzw die langdurig werklozen op weg helpt naar een nieuwe job– leidden dit in goede banen. "Mensen die tot vijf jaar werkloos zijn, kunnen zich bij ons aanmelden voor een traject waarin ze werkattitudes, motivatie en technische vakkennis verwerven. Nadien laten we hen doorstromen naar het normale economische circuit," vertelt Levanto-manager Jan Bal. "Een van de activiteiten die we aanbieden, is een tijdelijke baan als 'werfwachter.' Het pilootproject hiervan, dat we hebben opgezet in samenwerking met de Willemen Groep, vond plaats op de bouwplaats van de Balk van Beel. Onze mensen hebben de plaatselijke afvalstromen geregistreerd, gesorteerd en gescheiden afgevoerd, een absolute win-winsituatie! Enerzijds leidde ons werk ertoe dat er per week drie tot vier afvalcontainers minder moesten worden afgevoerd (minder CO2-uitstoot, minder afvalverwerkingskosten, meer mogelijkheid tot recyclage), anderzijds konden we onze medewerkers zo een unieke kans bieden om hun arbeidskansen te vergroten. Aangezien dit systeem zowel ons als aannemer Willemen General Contractor absolute meerwaarde opleverde, zullen we het ook in toekomstige projecten toepassen."
Zeggen dat het deze dagen aan de Leuvense Vaartkom – een uitloper van het kanaal Leuven-Dijle – wemelt van de activiteit, is een understatement vanjewelste. Nadat er eerder al twee mooie appartementsblokken werden opgetrokken is het nu vooral de Balk van Beel die de aandacht opeist. Het 185 meter lange complex wordt de spil van de nieuwe wijk Tweewaters, een hedendaagse stadswijk met winkels, kantoren, appartementen en een uiterst kwalitatieve, op het water georiënteerde openbare ruimte. 'De Balk' is ontworpen door Stéphane Beel Architects, dat veel aandacht besteedde aan de inplanting van het volume in het heterogene ruimtelijke geheel. Door zijn markante positie (dwars op de Vaartkom) en uitzonderlijke lengte is De Balk een structurerend onderdeel van het stedenbouwkundig masterplan. Met zijn uitgesproken horizontaliteit biedt het complex een gepast antwoord op de verticaliteit van de overige appartementen, kantoren en overgebleven industriële silo's. Zo fungeert het als een verbindende entiteit tussen de dichte bebouwing aan de Vaartkom en de vrijere randbebouwing in een nieuw, achterliggend stadspark. Via de gladde, glanzende witte pleisterafwerking van de Balk, die contrasteert met de ruwe betonmassa van de industriële volumes aan de Vaartkom, zet Stéphane Beel Architects die verbindende functie extra kracht bij.
Ruime terrassen 'De Balk' biedt niet alleen plaats aan 106 appartementen, maar ook aan een kapsalon, een huisartsenpraktijk en een buurtwinkel. De woningen bevinden zich op de bovenste vier niveaus, de dienstverleners op het gelijkvloerse niveau. De vijf bouwlagen liggen geschrankt ten opzichte van elkaar, waardoor het gebouw elegant overkomt. Zo ontstaan er op een spontane manier meteen ook aangename buitenruimtes voor de woningen. ›
BOUWEN AAN VLAANDEREN | 13
leuven Balk van Beel
Participanten aan het woord
Participanten aan het woord C.V.R. –grondkeringen en paalfunderingen De Balk van Beel vormt de speerpunt van de nieuwe Leuvense wijk Tweewaters. Aangezien het de bedoeling is om de wijk maximaal te vrijwaren van gemotoriseerd verkeer, worden auto's aan de rand van de wijk afgeleid naar een publieke ondergrondse parking met 250 parkeerplaatsen. C.V.R. (Beringen) realiseerde de grondkeringen voor deze parking “Voor de uitvoering van de grondkeringen maakten we hoofdzakelijk gebruik van een C.V.R. Triple C-Mix-palenwand,” vertelt projectingenieur Jeroen Tijsen. “Dit is een soilmixtechniek waarbij we de grond ter plaatse vermengen met cement en zo een wand creëren. De uitvoeringssnelheid van deze techniek ligt zeer hoog. Onder de parking hebben we ook 77 trekpalen geplaatst (micropalen aangebracht met behulp van zelfborende stangen). Het voordeel hiervan was dat we in de bouwput met kleinere machines konden werken, waardoor de aansluiting met de funderingsplaat zeer eenvoudig verliep. Verder hebben we ook de paalfunderingen van de Balk van Beel geplaatst: 442 verbuisde boorpalen (diameter 63 cm) die qua lengte variëren van 5,5 tot 12 meter. Een van de zaken die het project voor ons erg interessant maakte, is dat de ondergrondse parking van Tweewaters aansluit tegen de parking van Inbev, die we in 2002 als eerste parking in België realiseerden met behulp van een soilmixpalenwand. Dit liet ons toe om de oude wand vrij te graven en zijn duurzaamheid te onderzoeken. Het is dus niet alleen door de omvang dat dit project voor ons een belangrijke referentie is.”
Your project, our mission Beste Promotor, Aannemer, Architect, Steeds meer zijn specifieke organisaties met gespecialiseerde mensen noodzakelijk om welbepaalde noden van de klant op een professionele, doeltreffende manier aan te pakken. Met Engels Projects hebben wij niet alleen de hoogkwalitatieve ramen en deuren van Engels in huis maar eveneens de mensen met de juiste know-how en ervaring om tijdens elke stap van uw project met de juiste focus een hoogstaande service te bieden: _ Ontwerp graag denken wij mee met- en geven wij volle ondersteuning aan de architect om met een innovatieve mindset tot de beste oplossing te komen voor het buitenschrijnwerk. _ Calculatie een grondige analyse van het lastenboek waarbij wij meedenken met de klant om zodoende oplossingsgericht voorstellen te doen die de beste kwaliteit bieden binnen uw budget aan concurrentiële prijzen. _ Werkvoorbereiding wij garanderen een professionele werkvoorbereiding waarbij op een efficiënte manier technische fiches en detailtekeningen worden aangeleverd. _ Leveringen aangezien onze producten voor 100% in België worden geproduceerd en volledig onder onze controle staan garanderen wij correcte levertermijnen die worden nageleefd. _ Werfopvolging een excellente werfopvolging met een duidelijke pro-actieve communicatie en een flexibele benadering is absoluut noodzakelijk voor een vruchtbaar resultaat. _ Oplevering Wij geven de volle ondersteuning aan onze klant voor een vlotte en efficiënte oplevering de door ons uitgevoerde werken. In de hoop u binnenkort te mogen ontmoeten in het kader van één van uw projecten groet ik u van harte,
Didier Engels, ceo
Engels –buitenschrijnwerk Het buitenschrijnwerk van de Balk van Beel bestaat uit FSC-gelabeld hout. Stéphane Beel wilde alleen hout gebruiken, gewonnen in duurzame bosbouw. Dat was een kolfje naar de hand van Engels Ramen en Deuren (Lokeren): "We hebben 3.200 m² houten buitenschrijnwerk geleverd (ramen, schuiframen, deuren, …)," vertelt CEO Didier Engels. "Gedurende twee jaar hebben we met man en macht –45 personen in het atelier, vier à zes personen op de bouwplaats– gewerkt om onze producten tijdig en op maat te kunnen leveren. Esthetische perfectie en een hoge graad van luchtdichtheid waren een must. We zijn het wel gewoon om elk detail tot in de perfectie uit te werken, maar voor een gebouw van dergelijke omvang was het toch de eerste keer. Aangezien het project nauw aansluit bij onze waarden inzake duurzaamheid, esthetiek en vakmanschap, vonden we het dan ook zeer fijn dat we een bijdrage konden leveren aan de uiteindelijke kwaliteit van de Balk van Beel."
De ruime terrassen zijn opgevat als een verlengstuk van de binnenruimtes en bieden een ruim zicht op de omgeving. De ontsluiting van de appartementen verloopt via royale, open trappenpartijen. De gangen zijn beglaasd op de oost- en westgevel en profiteren zo van een overvloedige natuurlijke lichtinval. De technische installaties zijn geïntegreerd in het gebouwvolume. De bovenste bouwlaag bevat voornamelijk patiopenthouses, waardoor het groendak voor de omringende hoogbouw een volwaardige vijfde gevel wordt.
Internationale erkenning engels projects Gentse Steenweg 136, 9160 Lokeren T +32 9 348 49 51, F +32 9 348 08 79, info@engelsnv.be
De Balk van Beel gooit niet enkel hoge ogen met zijn opvallende architectuur en gevarieerde invulling, maar ook – en vooral – met zijn duurzaam karakter. Want hoewel het complex nog niet volledig klaar is, kan het inzake ecologisch
bewustzijn toch al heel wat adelbrieven voorleggen. Eind vorig jaar raakte bekend dat het een Breaam-score van 87,8 procent had behaald, goed voor een Outstanding-certificaat. Daarmee was De Balk het eerste woongebouw op het Europese vasteland dat die onderscheiding toebedeeld kreeg. Bovendien won Ertzberg in maart ook een Breeam International Award in de categorie 'nieuwbouw.' Dit betekent dat De Balk in de ogen van de Breeam-specialisten de meest duurzame nieuwbouw ter wereld is. Deze uitzonderlijke erkenning komt voort uit de holistische visie van ontwikkelaar Ertzberg. De Balk is het speerpunt van een nieuwe ecologische stadswijk waarin ruimtegebruik, afvalverwerking, water- en energievoorziening en materiaalgebruik optimaal ingevuld worden. Zo zijn alle appartementen in de Balk lage-energiewoningen (E<60 en K<33). In eerste instantie zullen ze verwarmd worden door twee gascondensatieketels, maar op termijn zal dit gebeuren via een grote WKK-centrale, aangesloten op een wijkverwarmingsnet. Na verloop van tijd zal deze installatie ook de (volledig groene) stroomvoorziening van de Balk op zich nemen. ›
BOUWEN AAN VLAANDEREN | 15
leuven Balk van Beel SCHRIJNWERKERIJ Geen einde in zicht. Het is verbazingwekkend wat er in een Sto-emmer zit: meer dan 800 kleuren, duizenden sierpleisters, patronen, materialen en vormen. Voor eindeloze design-mogelijkheden. Traditioneel, klassiek of modern. Wat u ook in gedachten hebt, Sto komt tegemoet aan uw wensen! www.sto.be
Van Bouwel n.v. LICHTAART (KASTERLEE)
Hout is en blijft een gedroomd materiaal om mee te werken in de bouw. Wij zijn een Kempense familiebedrijf en produceren al 25 jaar in eigen atelier –én in eigen beheer!- alle binnen- en buitenschrijnwerk, uitsluitend in hout. De professionele detailafwerking leidt niet zelden tot fraaie werkstukjes in residentiële woonomgevingen: een wintertuin in een loft, maatkasten in matgelakt mdf, deuren in massief eiken- of beukenhout in een villa, volledig ingerichte zolderkamers in een nieuwbouw of een renovatie.
Dat wordt zowel bij particulieren als in openbare gebouwen en horeca over heel Vlaanderen geïnstalleerd. We spreken dan van daktimmerwerken over grote oppervlaktes tot slaapkamers en dressings in de betere villa’s.
Poederleesteenweg 79 | 2460 Lichtaart telefoon 014 - 55 44 98 | fax 014 - 55 44 56 www.vanbouwel.be | info@vanbouwel.be
Participanten aan het woord Sto –buitengevelisolatiesysteem De glanzende, witte gevelafwerking (8.400 m²) is een van de meest opvallende onderdelen van de nieuwe Balk van Beel. Ze is opgebouwd uit het StoTerm Classic-buitengevelisolatiesysteem van Sto (Asse), dat een strak design combineert met een hoge isolatiewaarde en zelfreinigende eigenschappen. “Het systeem bestaat uit verschillende componenten,” legt communicatieverantwoordelijke Bram Pauwels (Sto) uit. "Sto-Top 32-isolatieplaten vormen de basis. Ze hebben een warmtegeleidingscoëfficiënt van amper 0,032 W/mK en isoleren dus nog beter dan conventionele EPS-platen. Bovenop de isolatieplaten breng je de StoArmat Classic aan, een kunstharsgebonden wapeningslaag die flexibeler is dan een cementgebonden wapeningslaag en dus ook minder vatbaar is voor scheurtjes. Een derde laag is de Stolit Milano, een gladpleister die voor de markante, gladde afwerking zorgt. Om het hoogglanseffect te bekomen, wordt de sierpleister overschilderd met de Sto-Aquacryl Gloss-gevelverf, die het speciale karakter van het gebouw benadrukt. Op kleinere, specifieke vlakken zoals de inpandige terrassen, wordt ook de zelfreinigende StoColor Lotusan G-verf gebruikt. Deze bestaat uit een combinatie van een waterafstotend oppervlak en een speciale microstructuur die vergelijkbaar is met die van een lotusblad. Dit maakt dat een groot deel van de vuildeeltjes zich niet goed kan hechten aan het geveloppervlak en dat regendruppels de vuildeeltjes dus probleemloos meenemen op hun weg naar de riolering."
Delicate gevelafwerking Een ander belangrijk aspect in dit duurzaamheidsstreven is het specifieke materiaalgebruik. De Balk van Beel wordt immers grotendeels opgebouwd uit gerecycleerde materialen en Cradle-to-Cradle-producten. “In heel het gebouw zijn bijvoorbeeld tegels van Mosa gebruikt. De snijverliezen van deze gecertificeerde Cradle-to-Cradle-tegels worden op de bouwplaats verzameld en gaan terug naar de fabrikant, die ze gebruikt als grondstof voor de aanmaak van nieuwe tegels,” licht Mark Van Damme van aannemer Willemen General Contractor toe. “We hebben ook zo'n overeenkomst met Gyproc. Een zeer bijzonder materiaal is de gevelbepleistering van Sto, die in feite bestaat uit een meerlagig buitengevelisolatiesysteem. Bovenop de dikke isolatielaag (19,5 centimeter) en de wapeningslaag moesten we twee lagen fijnpleister en een afwerking met hoogglanzende witte verf aanbrengen. Gezien de opvallende witte kleur van de gevelbepleistering kon het kleinste foutje fataal zijn, dus het spreekt voor zich dat dit onderdeel een zeer nauwgezette manier van werken vereiste.” Inmiddels is De Balk zo goed als klaar. In augustus wordt het complex opgeleverd, en ten laatste begin september kunnen geïnteresseerden het langverwachte resultaat gaan aanschouwen. ❚
Met zijn uitgesproken horizontaliteit fungeert De Balk van Beel als een verbindende entiteit tussen de dense bebouwing aan de Vaartkom en de vrijere randbebouwing in een nieuw, achterliggend stadspark.
Uw referentie voor metaalconstructies, industriële gebouwen, dak - wandbekleding & renovatie Door de aanwezige vakkennis, de jaren van ervaring én niet te vergeten een dynamisch team bestaande uit goed gekwalificeerde monteurs en lassers, staan wij in voor de productie van op maat gemaakte, hoogstaande kwaliteitsvolle staalconstructies. Deze kwaliteiten worden benadrukt door talrijke referenties bij grote bouwmaatschappijen.
Technische Fiche
Hercon NV - Centrum zuid 2092 - 3530 Houthalen - telefoon 011 52 30 53 fax 011 52 30 54 - info@hercon.be - www.hercon.be
Opdrachtgever: Architect: Studiebureau technieken: Breeam-assessor: Hoofdaannemer: Funderingspalen: Buitenschrijnwerk: Betonneringswerken: Gevelbepleistering: Houtstructuur: Bouwplaatswachters: Start werken: Einde werken:
Ertzberg (Leuven) Stéphane Beel Architects (Gent) Ingenium (Brugge) Bopro PM & QS (Gent) Willemen General Contractor (Mechelen) CVR (Beringen) Engels (Lokeren) EMB (Brussel) Sto (Asse) Van Bouwel (Lichtaart) Levanto (Deurne) april 2011 begin september 2013
BOUWEN AAN VLAANDEREN | 17