Denemarken
Levi Schenkel
Groep 7
April 2020
Voorwoord Ik heb gekozen voor Denemarken omdat ik er in de meivakantie heen zou gaan. Nu kan dat niet meer vanwege Corona. Daarom gaan we volgend jaar. We gaan met de camper door het land heen. We gaan naar Denemarken omdat we naar Legoland willen gaan. We moeten eerst door Duitsland want dat land is een buurland van Denemarken. Ik weet ook al dat de hoofdstad Kopenhagen is en dat de Kleine zeemeermin uit Denemarken komt. Maar ik weet nog lang niet alles. Ik wil meer leren zodat ik al wat meer weet op vakantie. In mijn woordspin zie je vragen waar ik antwoord op wil vinden.
Mijn vragen zijn: 1. Hoeveel inwoners heeft Denemarken? 2. Hoe ziet het geld eruit? 3. Wat is de taal? 4. Wat kan je doen in Legoland? 5. Hoe groot is het land? 6. Wie is de koningin? 7. Waar staat de kleine zeemeermin? 8. Wat is Denemarken: een rijk of arm land? Koninkrijk Denemarken bestaat uit: Denemarken en Groenland en de Faeröer eilanden. Maar ik hou m’n werkstuk niet over koninkrijk Denemarken maar over Denemarken. Dus mijn werkstuk gaat niet over Groenland en die Faeröer eilanden.
1
Inhoudsopgave Voorwoord
pagina 1
Inhoudsopgave
2
Inleiding
3
Hoofdstuk 1: geografie Waar ligt Denemarken? Denemarken en ScandinaviĂŤ Denemarken en de EU Aantallen Weer en seizoenen
4 4 4 5 5 5
Hoofdstuk 2: geld Soorten geld Rijk of arm?
6 6 7
Hoofdstuk 3: het koningshuis De koningin van Denemarken De familie van de koningin Waar woont ze?
8 8 8 9
Hoofdstuk 4: bezienswaardigheden Legoland Kopenhagen De Kleine zeemeermin
10 10 11 12
Hoofdstuk 5: Deens praten Over de taal basiswoorden en zinnen Getallen
13 13 14
Nawoord Hoe ging het maken van mijn werkstuk Antwoord op mijn vragen Hoe ga ik de informatie gebruiken?
15 15 15 15
Bronnen Boeken Websites Andere bronnen
16 16 16 16
2
Inleiding In mijn werkstuk zitten 5 hoofdstukken, Hier is voor elk hoofdstuk een samenvatting: Hoofdstuk 1: Geografie In hoofdstuk 1 vertel ik waar Denemarken ligt en waar Denemarken bij hoort. Je leert ook hoe groot Denemarken is en of het een warm land is. Hoofdstuk 2: Geld In hoofdstuk 2 leer je welke muntsoort Denemarken heeft. Je komt ook te weten of Denemarken een rijk land is. Hoofdstuk 3: het koningshuis In hoofdstuk 3 vertel ik wie de koning en koningin van Denemarken zijn. Over de familie van de koning en koningin en waar het paleis staat. Hoofdstuk 4: bezienswaardigheden In hoofdstuk 4 lees je over het ontstaan van Lego en Legoland. De bijzonderheden van Kopenhagen en over het beeld van de kleine zeemeermin. Hoofdstuk 5: Deens praten In het laatste hoofdstuk leer je een klein beetje Deens praten en tellen.
3
Hoofdstuk 1 Geografie Het land heet Denemarken. In het Deens is Denemarken geen Denenmarken maar Danmark. In Denemarken heten de bewoners Denen. De hoofdstad is Kopenhagen maar in het Deens is het København. Waar ligt Denemarken? Denemarken ligt op het Noordelijk-halfrond. Het ligt in het werelddeel Europa. De afstand van midden Nederland naar Denemarken is zoon 600 kilometer. De tijd om in Denemarken te komen met de auto is ongeveer 8 uur. De buurlanden van Denemarken zijn Zweden en Duitsland. Denemarken ligt ook aan zee. Die zeeën zijn de Noordzee en de Oostzee. Dat zie je hieronder op het plaatje.
Denemarken heeft 406 eilanden waardoor er 7000 km aan strand en kust is. Van de eilanden zijn er 100 bewoond. De 3 grootste eilanden zijn Seeland, Vendsyssel en Funen. De hoofdstad Kopenhagen is verdeeld over 2 eilanden: Seeland en Amager. Denemarken en Scandinavië Denemarken hoort bij Scandinavië. Er horen in totaal 5 landen bij Scandinavië. Dat zijn Denemarken, Zweden, Finland, Noorwegen en IJsland. Scandinavië ligt in Europa.
4
Denemarken en de EU Denemarken is sinds 1973 lid bij de Europese Unie. In het kort zeggen ze EU. De EU is iets anders dan Europa. In de EU zitten 28 landen die samen werken met elkaar. Nederland hoort daar ook bij. Hieronder zie je alle landen die bij de EU zitten.
1
Groenland en de FaerĂśer eilanden zitten niet in de EU.
Aantallen De oppervlakte van Denemarken is 42.933 vierkante km. Dat is iets groter dan Nederland met 17.314mln inwoners. In Denemarken wonen zoon 5.603 mln inwoners. Dat zijn veel minder inwoners als Nederland. Het is in Denemarken rustiger dan Nederland. De meeste mensen wonen in grote steden zoals, Kopenhagen, Ă…rhus en Odense. Weer en seizoenen In Denemarken is het weer ongeveer zoals in Nederland. Net als Nederland heeft Denemarken een landklimaat. Dat houd in dat Denemarken koude winters en warme zomers heeft. In Denemarken is het in de winter gemiddeld 0 graden. Het koudste ooit gemeten is -31 graden. Ook al is het zo koud in de winter, in de zomer kan het 30 graden worden. Het regent ook veel in Denemarken. Het is het droogst in de maanden April Mei en Juni.
5
Hoofdstuk 2 Geld
Het geld in Denemarken heet Deense kronen. De afkorting van de Deense kronen is DKK. 1 Deense kroon is nu 0,13 euro waard.
Dus een euro is best wel wat meer waard dan de DKK. Maar waarom heeft Denemarken geen euro’s? Ze zitten toch bij de Europeese Unie? Denemarken zat eerst nog niet bij de EU. Toen ze lid werden, hebben ze ervoor gekozen hun munteenheid te houden. Soorten geld Het grootste geld briefje is duizend Deense kronen waard. En het kleinste muntje is 50 øre 50 øre €0,07
munt
1 DKK €0,13
munt
2 DKK €0,27
munt
6
5 DKK €0,67
munt
10 DKK €1,34
munt
20 DKK €2,68
munt
50 DKK €6,70
briefgeld
100 DKK €13,40
briefgeld
200 DKK €26,79
briefgeld
500 DKK €66,98
briefgeld
1000 DKK €133,97
briefgeld
Rijk of arm Denemarken is een van de rijkste landen van Europa. In 2019 was 13% van de Denen arm in Nederland 9%.
Het leven in Denemarken is iets duurder maar de Denen verdienen wel meer als de Nederlanders. Als je in Denemarken boodschappen doet ben je 5% meer aan boodschappen kwijt. Hier heb ik een paar vergelijkingen. Brood is 1 euro in Nederland in Denemarken is de prijs: 1,05 euro. Een half dozijn eieren is in Nederland 1.20 en in Denemarken: 1,29 euro. Cola is in Nederland 1.80 euro en in Denemarken: 2.02 euro. Alcohol is een van de duurdere producten van Denemarken.
7
Hoofdstuk 3 Het Koningshuis De koningin van Denemarken De koningin van Denemarken heet Margrethe Ingrid. Ze is geboren op 16 april 1940 in Kopenhagen. Toen de vader van Margrethe overleed was er een wet dat alleen jongens troonopvolgers mochten zijn. Het volk stemde tegen de wet. Op 16 januari 1972 werd Margrethe dus toch de koningin van Denemarken. Ze is niet echt de baas van het land dat is het Parlement. Koningin Margerethe is er meer voor de sier.
De familie van de koningin Margrethe heeft twee zusjes Benedikte en Anne-Marie. Op 10 juni 1967 trouwde ze met Henrik Monpezat. Henrik kwam niet uit Denemarken maar uit Frankrijk. Henrik en Margrethe kregen twee kinderen. Frederik (23 mei 1968) en Joachim (7 juni 1969). Henrik overleed op 13 februari 2018. Als koning Margrethe overlijdt, wordt Frederik koning van Denemarken.
8
Koningin Margerethe is een goede vriendin van prinses Beatrix. Ze is de peettante van koning Willem Alexander.
Waar woont de koningin? Koningin Margarethe woont in het Amalienborg. Het paleis staat in Kopenhagen. Het Amalienborg bestaat uit vier vleugels. In die vier vleugels wonen ook haar twee zonen. De vier vleugels zijn in 1750 gebouwd en in 1794 woonde de koninklijke familie voor het eerst in het Amalienborg. Als de vlag uithangt, dan is de koningin thuis. Als er geen vlag uithangt bij het paleis, dan is ze niet thuis.
9
Hoofdstuk 4 Bezienswaardigheden Legoland
Ole Kirk Christiansen uit Denemarken heeft de Lego bedacht. Lego werd al snel heel bekend. Daarom opende Ole Kirk Christiansen in 1949 een Legofabriek in Billund. Naast de fabriek kwam een showroom om reclame te maken voor Lego. Ze lieten zien wat je allemaal met Lego kon. Later in 1968 maakte de zoon van Ole Kirk Christiansen van de showroom Miniland een groot pretpark en dat hete Legoland.
Legoland is het bekendste pretpark van Denemarken. In elk land is Legoland Billund wel bekend. Er komen per jaar zoon 2 miljoen mensen naar Legoland. Legoland is supergroot er passen wel 28 voetbalvelden in. De attracties zijn gemaakt van Legosteentjes. In totaal zijn er meer dan 55 miljoen steentjes gebruikt voor de attracties. Legoland bestaat uit heel wat onderdelen: - Miniland - Imagination zone - Lego Ninjago World. - Lego redo Town - Pirate land.
-
Knights Kingdom. Lego movie world. Duplo land Polar Land Adventure land
Legoland is open vanaf April tot en met Oktober. In de winter zijn ze gesloten. Nu zijn ze ook gesloten vanwege het Corona virus. Ze weten nog niet wanneer ze weer opengaan.
10
Kopenhagen Kopenhagen is de hoofdstad van Denemarken. De stad bestaat al sinds het jaar 1000. Kopenhagen ligt op 2 eilanden Seeland en Amager. Je kan via een brug van het ene eiland naar het ander eiland. Vroeger heten de stad nog Havn nu heet de stad in het Deens København. Kopenhagen heeft een oppervlakte van 77,2 vierkante kilometer. Op dat stukje land leven 548.000 inwoners. De burgemeester van Kopenhagen heet Frank Jensen.
Er is een pretpark midden in de stad naast het treinstation. Het pretpark heet Tivoli. Tivoli is een van de oudste pretparken ter wereld. Elke avond worden er 115.000 gloeilampen aan gezet in het pretpark. Walt Disney heeft Tivoli een paar keer bezocht om inspiratie op te doen voor zijn eigen pretparken.
Kopenhagen is ook bekend door z’n haven, die heet Nyhavn. Nyhavn lijkt op Amsterdam. De beroemde sprookjesschrijver Hans Christian Andersen heeft in de haven gewoond.
11
De Kleine Zeemeermin De Kleine Zeemeermin komt uit ĂŠĂŠn van de sprookjes van de beroemde sprookjes schrijver Hans Christian Andersen. Er werd door Edward Eriksen een beeld gemaakt van de Kleine Zeemeermin. De lengte is 1,25 meter. In 1913 werd het beeld geplaatst in de Nyhavn. Het beeld is heel bekend geworden. Zo bekend dat het beeld op een heel beroemde tentoonstelling in China mocht staan.
12
Hoofdstuk 5 Deens praten Over de taal In Denemarken spreken ze Deens. Deens wordt ook gesproken in Zweden, Duitsland, Groenland en in de Faeröer eilanden. Woorden uit het Deens lijken soms op Nederlands woorden. Borgmester betekent burgemeester en skomager betekent schoenmaker. Dat komt doordat Nederland vroeger veel met Denemarken handelde. Het alfabet lijkt ook op het Nederlandse alfabet alleen zijn er 3 letters toegevoegd de ø de æ en de å. De letters x, y en z gebruiken de Deense mensen niet zo vaak. Basiswoorden en zinnen Nederlands Ja Nee Hallo Help Dag Goed Goedemorgen Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag Zondag Bedankt
Deens Ja Nej God dag Hjæ Hej Hej Godt Godmorgen Mandag Tirsdag Onsdag Torsdag Fredag Iørdag Søndag Tak
Deense uitspraak Ja Nai Goh dé Hjelp Haai haai Got God morm Méndé Tiersdé Oonsde Toorsdé Frédé Leurdé Seundé Tak
Zo kan je jezelf voorstellen: Hej jeg er Levi. Jeg er ti år gammel Og kommer Fra Holland. = Hoi ik ben Levi. Ik ben tien jaar oud en ik kom uit Nederland.
13
Getallen Hier zie je hoe je moet tellen in het Deens. Nederlands ĂŠĂŠn twee drie vier vijf zes zeven acht negen
Deens en to tre fire fem seks syv otte ni
Deense uitspraak Een Too Tree Fiere Fem Segs Suuw oode Nie
14
Nawoord Hoe ging het maken van mijn werkstuk Het was niet makkelijk om een boek over Denemarken te vinden. In de bibliotheek hadden ze geen boek voor kinderen over Denemarken. Op school hadden ze ook geen boek. Uiteindelijk heb ik online het Kidskompas Denemarken gekocht. Ik heb niet alleen maar informatie uit het boek gehaald, ik heb ook veel informatie op het internet gevonden. Ik vond het eerst moeilijk de informatie samen te vatten en er een verhaaltje van te maken. Ik kan nu al veel beter samenvatten als eerst. Ik heb de belangrijkste dingen die ik kon vinden op een blaadje geschreven. Die informatie heb ik gebruikt voor mijn hoofdstuk. Daarna ging ik dingen die niet belangrijk waren eruit halen. En ik ging kijken of het een goed verhaal was. Antwoord op mijn vragen Op al mijn vragen heb ik antwoord kunnen vinden. Ik weet nu dat Denemarken 5,603 mln inwoners heeft. De munteenheid is Deense kronen. De mensen in Denemarken spreken Deens. Denemarken heeft een oppervlakte van 42.933 vierkante km en de koningin heet Koningin Margarethe. De Kleine zeemeermin staat in Kopenhagen. Kopenhagen is de hoofdstad van Denemarken. In Legoland Billund heb je 10 werelden vol met attracties. Ik heb ook geleerd dat Denemarken een van de rijkste landen van Europa is. Hoe ga ik de informatie gebruiken? Als ik volgend jaar naar Denemarken ga, kan ik de informatie uit mijn werkstuk gebruiken. Ik wil naar alle werelden in Legoland. Ik zou nu ook graag naar het eiland Seeland willen want daar ligt de hoofdstad van Denemarken. Dan kan ik ook naar het beeld van de Kleine Zeemeermin. Ik wil ook proberen om een klein beetje Deens te gaan praten als ik in Denemarken op vakantie ben. Ik wil graag een paar Deense kronen mee naar huis nemen als herinnering.
15
De bronnen Boeken Schrijver Dagmar Jeurissen en Janneke van Amsterdam
Titel Kidskompas Denemarken
Uitgever/ ISBN-nummer Cheeky Monkeys/ ISBN 987-90-819852-4-6
Websites https://allesoverscandinavie.nl www.dansk.nl www.wikikids.nl/denemarken www.google.nl (afbeeldingen) www.wisselkoers.nl www.cbs.nl https://www.leukmetkids.nl/legoland-billund/ https://www.youtube.com/watch?v=kWELBtE3DIU https://www.danishclass101.com/blog/2019/10/24/danish-numbers/ Andere bronnen
Naam
Adres
Reisbureau Dansk.nl
Hoofdweg 99 9681 AC Midwolda
16