DENKEN ALS
DONALD TRUMP
VICTOR VLAM
T O P O N D E R N E M E R S
Eerste druk oktober 2018 Uitgeverij Haystack www.haystack.nl needle@haystack.nl Auteur: Victor Vlam Corrector: Carolien van der Ven Vormgeving omslag: Studio Haystack Illustratie cover: Lena Lenochka Opmaak: Debbie Brok ISBN: 9789461262981 | NUR 800 © 2018 Victor Vlam Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Hoewel dit boek met veel zorg is samengesteld, aanvaardt schrijver noch uitgever enige aansprakelijkheid voor schade ontstaan door eventuele fouten en/of onvolkomenheden in dit boek.
INHOUD Timeline Donald Trump 6 Voorwoord 12 Les 1 • Denk groots 18 Les 2 • Negatieve publiciteit bestaat niet 40 Les 3 • Slaap niet te veel 52 Les 4 • Luister naar je eerste, primaire gevoel 62 Les 5 • Gebruik een beetje showmanship 78 Les 6 • Schrijf een boek 98 Les 7 • Alles is business, ook het huwelijk 112 Les 8 • Overdrijf, overdrijf, overdrijf 124 Les 9 • Maak nooit een plan 140 Les 10 • Liever sterk en onverstandig dan verstandig en zwak 150 Les 11 • Sla altijd twee keer zo hard terug 166 Les 12 • Zet je naam op alles 180 De lessen van Donald Trump in het kort 202 Bronnen 210 Over de auteur 221
TIMELINE DONALD TRUMP 1946 Donald John Trump wordt op 14 juni geboren in Queens, New York, VS, als vierde van vijf kinderen van Fred en Mary.
1959 Zijn ouders sturen Trump naar een militaire kostschool, New York Military Academy.
1964 Trump wordt opgeroepen voor de dienstplicht. Dit betekent een grote kans op uitzending naar het gevaarlijke Vietnam. Hij komt eronderuit om medische redenen: problemen met zijn voet.
6
DENKEN ALS DONALD TRUMP
1966 Hoger onderwijs volgt Trump aan de Wharton School omdat het als een van de weinige universiteiten vastgoed als specialisatie aanbiedt. Andere bekende alumni zijn Elon Musk en Warren Buffett.
1971 Trump treedt toe tot de directie van de Trump Organization. Het bedrijf bestond al sinds 1923 en is opgericht door zijn oma en vader onder de naam Elizabeth Trump & Son.
1977 Trump trouwt met Ivana Zelníčková, een voormalig model uit Tsjecho-Slowakije. Het huwelijk duurt vijftien jaar, in welke tijd zij drie kinderen krijgen: Don jr., Ivanka en Eric.
1981 Oudere broer Fred overlijdt vanwege zijn verslaving aan alcohol. Vanwege deze traumatische gebeurtenis besluit Trump nooit alcohol te drinken.
Timeline Donald Trump
7
1983 Trump Tower wordt officieel geopend. De drie bovenste verdiepingen, met uitzicht op Central Park, houdt Trump aan als zijn eigen appartement.
1985 Mar-a-Lago wordt door Trump gekocht voor 8 miljoen dollar.
1987 Trumps eerste boek The Art of the Deal wordt gepubliceerd. Het stond dertien weken op nummer 1 van The New York Times-bestsellerlijst. Het gaf Trump landelijke bekendheid als vastgoedmagnaat. Vanaf dit moment is hij vaak te gast op televisie. Zo heeft hij een gastoptreden in The Fresh Prince of Bel Air en een rolletje in Home Alone 2 - Lost in New York.
1989 Voor het eerst verschijnt Trump op de Forbes-lijst van miljardairs.
1991 Het prestigeproject Trump Taj Mahal, een casino in Atlantic City, gaat failliet. In dezelfde tijd gaan zijn twee andere casino’s en het Plaza Hotel ook failliet.
8
DENKEN ALS DONALD TRUMP
Ondanks schulden van bijna een miljard weet Trump op het nippertje een persoonlijk faillissement te voorkomen. Een financieel zware periode breekt aan.
1993 Trump trouwt voor de tweede keer. Actrice Marla Maples, met wie hij al een relatie had ten tijde van zijn eerste huwelijk, is zijn echtgenote. Kort voor de bruiloft bevalt Marla van hun dochter Tiffany.
1996 De rechten van de Miss Universe-verkiezing komen in handen van Trump. Een jaar later mag dochter Ivanka Miss Teen USA presenteren op de Amerikaanse televisie.
2000 Trump overweegt voor het eerst serieus de politiek in te gaan. Hij speelt openlijk met het idee om namens de Reform Party een gooi te doen naar het presidentschap. Uiteindelijk doet hij het niet.
2004 The Apprentice maakt zijn debuut op televisiezender NBC. De eerste seizoenen
Timeline Donald Trump
9
zijn een groot succes. Daarna lopen de kijkcijfers iets terug, maar omdat de realityÂshow relatief goedkoop is om te produceren, worden er veertien seizoenen gemaakt met Trump.
2005 Voor de derde keer treedt Trump in het huwelijksbootje. Deze keer met Melania Knauss, een model uit SloveniĂŤ. Een jaar later wordt zoon Barron geboren.
2015 Nadat hij live op televisie van zijn gouden roltrap in de lobby van Trump Tower stapte, kondigde Trump zijn kandidatuur voor het presidentschap aan. In zijn speech noemde hij Mexicaanse immigranten verkrachters en drugsdealers. Er is direct veel ophef.
2016 Nadat hij eerst onverwacht de voorverkiezingen won, wist Trump ook Hillary Clinton nipt te verslaan. Op 8 november werd hij daarmee verkozen tot vijfenveertigste president van de VS. Speculatie over mogelijke hulp van de Russen is er al direct en blijft nog lang aanhouden.
10
DENKEN ALS DONALD TRUMP
2017 Trump trekt de VS terug uit het Klimaatakkoord van Parijs en kondigt een inreisverbod aan voor mensen uit zeven moslimlanden. Ook ontslaat hij de directeur van de FBI, de man die het onderzoek leidt naar Russische inmenging bij de verkiezingen. Het brengt Trump in grote politieke problemen en leidt tot de benoeming van een speciale aanklager.
Timeline Donald Trump
11
VOORWOORD Hij heeft zijn naam mee. Amerikanen associëren Trump met winnen. Het woord ‘trump’ betekent namelijk troef, een speelkaart waarmee je in spel len zoals bridge je tegenstander kunt verslaan. Als Trump één ding graag doet, dan is het wel dat. Zoals hij vaak zei in de campagne: als hij president zou worden, zou Amerika weer zóveel winnen dat iedereen gek werd van al dat gewin. Tot groot ple zier van zijn trouwe aanhangers zei hij dan: ‘You’re going to say: “Please Mr. President, I have a headache. Please, don’t win so much. This is getting terrible.”’ In dat opzicht is Trump zoals veel andere top ondernemers in deze serie: hij is enorm gedreven, blaakt van het zelfvertrouwen en heeft onmisken baar vaak gewonnen. Daarmee heeft hij een groot zakelijk imperium opgebouwd en voor zichzelf veel geld verdiend; hoeveel precies bespreken we 12
DENKEN ALS DONALD TRUMP
later. Vervolgens werd Trump de eerste zakenman zonder politieke of militaire ervaring die president werd van de Verenigde Staten. Qua invloed op ons dagelijks leven doet hij niet onder voor mensen zoals Mark Zuckerberg, Oprah Winfrey of Elon Musk. Toch is er iets wat Trump onderscheidt. Het grote verschil is dat Trump niet populair is of iemand is naar wie mensen in Nederland opkijken. Uit een wereldwijde enquête van Pew Research Center uit 2017 blijkt dat ‘arrogant’, ‘intolerant’ en ‘gevaarlijk’ de eerste woorden zijn die opkomen bij niet-Amerikanen wanneer zij worden gevraagd naar hun mening over Trump. In datzelfde onder zoek werd ook gekeken naar de populariteit van Trump per land. Slechts zeventien procent van de Nederlanders heeft vertrouwen in Trump als presi dent van de VS. Daarmee behoren wij tot de lan den ter wereld waar het minste vertrouwen in hem is. Dat staat haaks op hoe wij keken naar eerdere presidenten. Maar liefst 92 procent van de Neder Voorwoord
13
landers vertrouwde Barack Obama dat hij het juiste zou doen. Trump is dus niet populair. Begrijpelijk, zijn han delen verdient niet altijd bewondering. De Ame rikaanse onderzoeksjournalist Wayne Barrett heeft zijn levenswerk gemaakt van het documenteren van Trumps corruptie, fraude en bedrog. Al vroeg in de jaren tachtig, toen niemand Trump serieus nam, schreef Barrett over hem voor een New Yorkse krant. Veel van de kennis over Trump uit die tijd komt uit zijn werk. Hij is tot aan zijn dood over Trump blijven publiceren. Letterlijk één dag voor de inauguratie van Trump als president stierf hij. Een voorbeeld van hoe Trump te werk gaat, is zijn neiging om te beloven dat de opbrengsten van een bepaald product, zoals een nieuw boek, worden gedoneerd aan goede doelen. Dat stimuleert ver moedelijk de verkoop van dat product. In de zeven jaar voordat hij president werd, heeft hij op die manier miljoenen dollars toegezegd aan liefdadig 14
DENKEN ALS DONALD TRUMP
heidsorganisaties. Uit onderzoek van The Washington Post wordt duidelijk dat er maar tienduizend dollar daadwerkelijk is gedoneerd. Als Trump nooit voor het presidentschap was gegaan, had waar
“I like thinking big. I always have. To me it’s very simple: if you’re going to be thinking anyway, you might as well think big.” schijnlijk niemand het ooit uitgezocht en was hij ermee weggekomen. Gegeven dit alles: waarom zou je toch iets willen leren van Trump? Voor mij is het voorgaande juist waarom Trump een interessant studieobject is. Hij handelt louter in zijn eigen belang en is niet zo geïnteresseerd in het algemeen belang. Zijn aanpak is beslist niet idea listisch, maar oogst tóch succes. Het toont aan dat Voorwoord
15
zijn kijk op mensen behalve cynisch ook realistisch is. Hij heeft gedurende zijn leven veel zwaktes in mensen ontdekt die hij weet uit te buiten in zijn voordeel. Die komen in dit boek uitgebreid aan bod. Trump laat ons daarmee zien wat de mens doet, niet wat hij zou moeten doen. Zelfs als je niet van plan bent om te doen wat Trump doet, heeft het waarde om te weten waarom zijn handelwijze werkt. Door zijn technieken te ontle den kun je ze sneller doorzien wanneer ze worden ingezet. Je trapt er minder snel in. Dit is het argu ment waarmee Machiavelli zijn meesterwerk Il Principe rechtvaardigde. Een jaar voor zijn dood schreef hij: ‘Ik zou mensen de weg naar de hel willen wijzen, zodat ze weten welk pad ze moeten vermijden.’ En toch… Het is niet uit te sluiten dat je ooit de technieken van Trump zelf zult moeten toepas sen. Het doel heiligt soms de middelen. Zeker in een professionele setting worden we afgerekend op wat we hebben bereikt, niet of we geliefd zijn. 16
DENKEN ALS DONALD TRUMP
Ondernemers, managers en politici moeten soms hun handen vuil maken om echt wat gedaan te krijgen. Wie nooit bereid is om harde maatregelen te nemen met nadelige consequenties voor der den, gaat het gevecht aan met één hand op zijn rug gebonden. Zonde. Zo iemand zal het afleggen tegen mensen zoals Trump, die een flexibel ethisch kader ziet als een competitief voordeel. Om iets goeds te kunnen doen, moet je meedogenloos kunnen zijn. Waar gehakt wordt, vallen spaanders. Dit boek probeert niet van Trump een sympathiek figuur te maken. Tegelijkertijd is het belangrijk om je te realiseren dat hij niet de tekenfilmschurk is die wel eens wordt geportretteerd. Hij is een driedi mensionaal persoon, zoals jij en ik, met goede en slechte kanten. Het is goed om er altijd van door drongen te blijven dat mensen niet alleen goed of slecht zijn, want het is een herinnering dat we zelf ook wel eens slecht zijn. In dit boek begin ik dan ook met een les die Trump van zijn beste kant laat zien. Voorwoord
17
LES
1 DENK GROOTS
18
DENKEN ALS DONALD TRUMP