Online trends 2014 in 60 minuten
in samenwerking met
Eerste druk november 2014 Uitgeverij Haystack Postbus 308 5300 AH Zaltbommel 0418-680180 www.haystack.nl needle@haystack.nl In samenwerking met Frankwatching www.frankwatching.com/60 redactie@frankwatching.com Auteurs: experts Frankwatching Corrector: Carolien van der Ven Vormgeving: Levin den Boer ISBN: 9789461260765 | NUR 800 © 2013 Uitgeverij Haystack Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, geluidsband, elektronisch of op welke wijze ook en evenmin in een retrieval system worden opgeslagen zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Hoewel dit boek met veel zorg is samengesteld, aanvaardt schrijver noch uitgever enige aansprakelijkheid voor schade ontstaan door eventuele fouten en/of onvolkomenheden in dit boek.
INHOUD
Trend 1: mobiele websites
MAAK JE WEBSITE MOBIELVRIENDELIJK EN VINDBAAR… NU!
10
Trend 2: flat design
ALLES ZO PLAT ALS EEN DUBBELTJE
18
Trend 3: de opmars van klantvriendelijke content
WIE IS ER BANG VOOR CONTENT?
32
Trend 4: van grote communicatieafdeling naar kleine hub
COMMUNICATIE ONDER DRUK
44
Trend 5: Online crisiscommunicatie: het volk aan de macht
CRISISCOMMUNICATIE IN DE ZEVENDE VERSNELLING
56
Trend 6: behoefte aan inzicht in de customer journey
WEB ANALYTICS MAAKT CUSTOMER JOURNEY INZICHTELIJK
70
Trend 7: Intranet als (mobiele) serviceomgeving
VAN COMMUNICATIE- NAAR BEDRIJFSVOERINGSINSTRUMENT
81
Trend 8: integratie mobiel in ons dagelijks leven
DE LAATSTE MOBIELE REVOLUTIE
96
Trend 9: online communitymanagement
VAN STRATEGISCH COMMUNITY足 MANAGEMENT NAAR SOCIAL BUSINESS
110
Trend 10: instagramification en visual storytelling
DE GROEI VAN VISUELE CONTENT EN INSTAGRAM
124
Trend 11: gebruikerspsychologie als volgende fase in siteoptimalisatie
DENKEN ALS EEN GEBRUIKER
136
Trend 12: Bloggen steeds persoonlijker
WIJ VAN WC-EEND BLOGGEN OVER WC-EEND
148
VOORWOORD Op Frankwatching kun je het hele jaar door meerdere malen per dag nieuwe artikelen lezen over ontwikkelingen in de online wereld. Al tien jaar lang schrijven onze auteurs met veel plezier over de opkomst (en, in sommige gevallen, ondergang) van online trends in de vorm van zowel inspirerende visies, cases en reportages alsook praktische how-to’s, reviews en tips & tricks. Met deze uitgave in de serie ‘Digitale trends en tools in 60 minuten’ staan we stil bij de grote lijn: de online trends zoals onze experts die zien en ervaren. In helikoptervlucht nemen twaalf van onze auteurs je mee in wat ze zien gebeuren binnen hun vakgebied, wat dat betekent voor zowel professionals als gebruikers en welke kansen ze zien. 8 | Online trends 2014 in 60 minuten
We wensen je veel leesplezier en zien je vanzelfsprekend ook graag terug op www.frankwatching.com! Frank Janssen Oprichter Frankwatching
Voorwoord | 9
TREND: MOBIELE WEBSITES
MAAK JE WEBSITE MOBIELVRIENDELIJK EN VINDBAAR… NU! Door Rutger Steenbergen
Meer dan de helft van alle internetaansluitingen is inmiddels mobiel en dit aantal neemt in 2014 alleen maar toe. Heb je geen mobiele website, dan kun je niet langer wachten want het kost je klanten. De groei van mobiel internet is niet te stoppen en gaat in 2014 onverminderd voort. Nu al beschikt 40 procent van de huishoudens wereldwijd over breedbandinternet en de komende vier jaar stijgt dit aantal naar verwachting naar 51 procent. Maar 10 | Online trends 2014 in 60 minuten
liefst 54 procent van deze aansluitingen komt in 2017 voor rekening van mobiel internet, zo voorspelt advies- en accountantskantoor PwC in het rapport Global Entertainment & Media Outlook 2013-2017. De mobiele opmars heeft grote consequenties, blijkt uit hetzelfde rapport. Zo voorspellen de onderzoekers dat in 2014 circa 259 miljard dollar wordt gespendeerd aan mobiele internetaansluitingen en dat is meer dan de helft van de totale omzet uit internettoegang.
Wat zijn de gevolgen van deze trend? Mobiel internet verdringt vast internet en als bedrijf kun je deze trend niet negeren. Je website moet daarom ook goed functioneren op smartphones en tablets, maar vaak schort het daar nog aan. De mobiele trend heeft ook gevolgen voor het Maak je website mobielvriendelijk en vindbaar… nu! | 11
TREND: FLAT DESIGN
ALLES ZO PLAT ALS EEN DUBBELTJE Door Désirée Battjes
De glanzende menubalk is uit. Schaduwverloopjes: hopeloos ouderwets. Glimmende iconen zijn passé. En reliëf en diepte: zó 2013. Het is flat design wat de klok slaat in 2014. Flat design is – zoals de naam suggereert – plat of vlak ontwerp. Het is dé grote designtrend van nu en deze trend zal zich de komende jaren voortzetten. Als websitebezitter of als webdesigner kun je er niet omheen. Wat behelst flat design en waar komt het vandaan? Waarom is deze trend zo belangrijk? En moet je achter deze mode aan? 18 | Online trends 2014 in 60 minuten
Wat is flat design? De afgelopen jaren werd er grafisch steeds meer mogelijk. Er kwam meer bandbreedte, schermen en Photoshop tutorials werden steeds beter. Knoppen kregen reliëf, menubalken een bolling, dropshadows gaven diepte. Materialen als hout, glas, linnen en papier werden op het scherm nagebootst. Flat design kenmerkt zich door het tegenovergestelde. Bij flat design ontbreekt gesuggereerde diepte. Ook effecten als schaduwen en highlights laat de ontwerper achterwege. De beeldtaal is tweedimensionaal. Kleurvlakken zijn meestal gevuld met één kleur. Vlakken krijgen geen subtiele kleurverloopjes die hoogte suggereren. Ook ton-sur-ton patroontjes en ingeprinte oppervlakken zie je niet meer. Als er kleurverloop is, is het een verloop van de ene naar de andere kleur. Het heeft niet de bedoeling driedimensionaal te zijn. Op de volgende pagina zie je en typisch voorbeeld van flat design: Alles zo plat als een dubbeltje | 19
TREND: DE OPMARS VAN KLANTVRIENDELIJKE CONTENT
WIE IS ER BANG VOOR CONTENT? Door Rob Punselie
Content is trendy, fashionable, een must have. En tegelijkertijd is content nog steeds ondergewaardeerd als het gaat om budget en marketinginspanning. Een vreemde paradox, die slimme organisaties in 2014 oplossen.
Online trends hebben impact op content De versnippering van aandacht zet gewoon door. Content moet steeds ‘vloeibaarder’ worden om het 32 | Online trends 2014 in 60 minuten
gedrag van gebruikers te kunnen volgen. Het denken in meerdere kanalen wordt steeds meer het overstijgen van de kanalen (omnichannel). Voor gebruikers zijn toegevoegde waarde en context belangrijker dan het kanaal waar het antwoord staat. Vanuit die gedachte is het ook niet vreemd dat een webwinkel een ‘echte’ winkel start. Het web is weer één geworden. Mobiel is niet zozeer een apart, belangrijk kanaal. Het web is als geheel belangrijk, met daarbinnen een zeer groot aantal verschijningsvormen. De mobiele toepassingen worden daarbij steeds dominanter – denk aan het smartphonehorloge, Google Glass en ‘the internet of things’. De noodzaak maar ook de toegevoegde waarde van gestructureerde content wordt steeds duidelijker. Een van de manieren waarop hieraan tegemoet kan worden gekomen, ligt in het intelligent en meer ‘semantisch’ standaardiseren van content, zoals een site als schema.org beoogt. Wie is er bang voor content? | 33
TREND: VAN GROTE COMMUNICATIE AFDELING NAAR KLEINE HUB
COMMUNICATIE ONDER DRUK Door Renata Verloop
De vraag naar diensten van communicatieafdelingen verandert snel. Slimme organisaties passen zich daarom aan en gaan in 2014 van afdeling naar hub. Communicatieafdelingen met een waaier aan vaste, gespecialiseerde functies zullen plaats gaan maken voor kleinere hubs met allrounders, met mensen die processen kunnen begeleiden, goed kunnen luisteren, flexibel kunnen schakelen tussen advies en uitvoering en vooral de dynamiek 44 | Online trends 2014 in 60 minuten
van de netwerksamenleving begrijpen. De allrounders verzamelen gespecialiseerde communicatieprofessionals om zich heen, want de behoefte aan professionele ondersteuning van communicatie blijft (hoewel de specialismen verschuiven). Waarom voorzie ik deze ontwikkeling? Communicatie wordt steeds belangrijker, maar communicatieafdelingen staan zwaar onder druk. Deze paradox intrigeert mij. En als je kijkt naar ons werkveld, dan is hij nog begrijpelijk ook, want vraag en aanbod sluiten in rap tempo niet meer bij elkaar aan. www.dncp.nl Hoge verwachtingen Waar moeten communicatieprofessionals zich mee bezighouden? Dit is al tientallen jaren een confronterende vraag in ons vak. Als we kijken Communicatie onder druk | 45
ONLINE CRISISCOMMUNICATIE: HET VOLK AAN DE MACHT
CRISISCOMMUNICATIE IN DE ZEVENDE VERSNELLING Door Ingrid van Frankenhuyzen
Informatieverspreiding gaat via sociale media zo’n beetje sneller dan het licht. Of negatieve berichten op Twitter of Facebook waar zijn of niet, als je niet snel reageert is de kans erg groot dat je als organisatie gebrandmerkt wordt. En blijft. Echt gebeurd: mijn moeder lag op de intensive care van een groot academisch ziekenhuis. Toen ik bij haar op bezoek kwam vertelde ze dat de stroom 56 | Online trends 2014 in 60 minuten
een paar uur eerder door graafwerkzaamheden was uitgevallen. Normaliter gaat in een ziekenhuis dan het noodaggregaat aan, maar... dat deed het niet. Er brak paniek uit onder de verpleegkundigen. Omdat er niet genoeg handen aan de bedden waren, werden schoonmakers onder aanvoering van verpleegkundigen ingeschakeld om de patiënten die aan hart-longmachines lagen, handmatig te beademen. Stel, je bent op dat moment een bezoeker en je ziet de paniek. Je filmt met een app als Ustream de gebeurtenis met je mobiel en streamt deze direct op Twitter of Facebook. De ‘hele wereld’ is dan live getuige van eventueel stervende mensen. De afdeling communicatie die een aantal verdiepingen lager is gehuisvest, tuurt ondertussen wanhopig naar computerschermen die het niet doen. De stroom is immers uitgevallen. Gelukkig overleefde in dit geval iedereen de stroomuitval, maar de potentiële impact van sociCrisiscommunicatie in de zevende versnelling | 57
TREND: BEHOEFTE AAN INZICHT IN DE CUSTOMER JOURNEY
WEB ANALYTICS MAAKT CUSTOMER JOURNEY INZICHTELIJK Door Pascal Selles
Met web analytics kun je websites voortdurend monitoren en verbeteren. Steeds meer organisaties gebruiken web analytics omdat online retail en leadgeneratie belangrijker worden. Deze trend zal zich in 2014 verder gaan ontwikkelen. Een groeiend aantal organisaties zal met web analytics de overstap maken van rapporteren naar structureel optimaliseren en bovendien proberen om een zo volledig mogelijk inzicht te krijgen in de customer journey. 70 | Online trends 2014 in 60 minuten
Trend 1: van rapporteren naar structureel optimaliseren De meeste organisaties maken gebruik van het statistiekpakket Google Analytics. Het is gratis en biedt veel mogelijkheden. De implementatie is al even eenvoudig: je plaatst een code op je website en het verzamelen van statistieken kan beginnen. Bij veel organisaties blijft het daar dan bij. In de praktijk blijkt dat ze moeite hebben om de statistieken te vertalen naar concrete verbeteringen. In plaats daarvan komen ze om in de rapporten met cijfers waar ze niets mee kunnen – ook wel bekend als het big data-probleem. Veel organisaties worstelen hiermee en vragen zich af hoe ze het moeten oplossen. Zij zullen zichzelf daarom in 2014 kritisch de volgende vraag gaan stellen: Welke online KPI’s dragen bij aan onze bedrijfsdoelstellingen en waar willen we op kunnen sturen? Web analytics maakt customer journey inzichtelijk | 71
malisatie. Hij is Google gecertificeerd voor Analytics en AdWords. Hij geeft regelmatig trainingen, workshops en webinars en is daarnaast actief blogger bij Frankwatching. E-mail pselles@hayona.nl Website www.hayona.nl Hayona www.interpedia.nl LinkedIn www.linkedin.com/in/pascalselles Twitter twitter.com/PascalSelles Frankwatching www.frankwatching.com/ archive/author/pascal
80 | Online trends 2014 in 60 minuten
TREND: INTRANET ALS (MOBIELE) SERVICEOMGEVING
VAN COMMUNICATIENAAR BEDRIJFS VOERINGSI NSTRUMENT Door Boudewijn Bugter en Christiaan W. Lustig
Intranet ontwikkelt zich in snel tempo tot de centrale digitale omgeving waarin werknemers binnen en buiten de organisatie intensief samenwerken. Profiteer ook van de mogelijkheden door intranet in 2014 device-, tijd- en plaatsonafhankelijk te maken, en medewerkers de vrijheid te geven tools zelf uit te kiezen. Intranet ontwikkelde zich de laatste jaren duidelijk van communicatie- naar bedrijfsvoerings Van communicatie- naar bedrijfsvoeringsi nstrument | 81
TREND: INTEGRATIE MOBIEL IN ONS DAGELIJKS LEVEN
DE LAATSTE MOBIELE REVOLUTIE Door Roman Markovski en Lorentz Stout
In 2014 begint de derde en laatste mobiele revolutie: de volledige integratie van mobiel internet in ons dagelijks leven. In dertig jaar is het mobieltje geëvolueerd van een baksteen waar je mee kon bellen tot een interactieve alleskunner. De smartphone heeft zich ontwikkeld tot one device to rule them all, maar deze trend is al bijna achterhaald. De toekomst ligt in de verdere integratie in ons leven. Zo worden smartphonefunc96 | Online trends 2014 in 60 minuten
tionaliteiten verwerkt in onze kleren, accessoires, brillen, lenzen, horloges en onze omgeving. Mobiel gaat niet langer enkel over de smartphone en tablet: alles wordt mobiel. Het klinkt wat rigoureus, maar zoals bijna altijd zal de ontwikkeling geleidelijk gaan en moet deze uitspraak goed genuanceerd worden. Het magische kastje verdwijnt uiteraard niet direct in 2014, maar we komen wel in de eerste fase van de nieuwe generatie devices.
Altijd bij je, altijd connected Dankzij de nieuwe producten die langzaam maar zeker op de markt komen, ben je voortaan altijd verbonden met internet. Smartwatches: bellen, notificaties en simpele interacties worden verplaatst naar je horloge. Pebble was de eerste aanbieder van een smartwatch, De laatste mobiele revolutie | 97
TREND: ONLINE COMMUNITYMANAGEMENT
VAN STRATEGISCH COMM UNITY MANAGEMENT NAAR SOCIAL BUSINESS Door Kirsten Wagenaar
Steeds vaker zien organisaties de waarde in van online conversaties met de doelgroep. Ze zetten Twitter-accounts en Facebook-pagina’s op en medewerkers verzamelen interessante, relevante en leuke content en plaatsen deze op de sociale netwerken. Maar om echt waarde te kunnen halen uit de kracht van sociale netwerken moeten gesprekken tussen medewerkers en klanten rondom organisatie, merk, product of dienst op gang komen en voldoende boei110 | Online trends 2014 in 60 minuten
end zijn. In 2014 gaan steeds meer organisaties daarom experimenteren met het faciliteren van netwerken, zowel intern als extern, om deze gesprekken te laten plaatsvinden. Onderlinge relaties vormen hiervoor de basis. Je moet je doelgroep niet alleen aantrekken, maar ook boeien en binden. Maar hoe krijg je mensen zover dat ze online gesprekken aanknopen met vreemden? Hoe zorg je ervoor dat ze op basis van deze gesprekken relaties met elkaar aangaan en zo voor langere tijd aan elkaar verbonden zijn rondom specifieke onderwerpen? Een grote uitdaging die zich niet alleen op de sociale netwerken of platformen afspeelt, maar ook binnen organisaties zelf. Want om deze relaties optimaal te kunnen faciliteren zijn nieuwe rollen, taken en organisatiestructuren nodig – iets waar de meeste organisaties nog niet klaar voor zijn. Welke stappen kun je niettemin zetten? Van strategisch comm unitymanagement naar social business | 111
TRENDS: INSTAGRAMIFICATION EN VISUAL STORYTELLING
DE GROEI VAN VISUELE CONTENT EN INSTAGRAM Door Jarno Duursma
De populariteit van visuele content neemt enorm toe. In de afgelopen jaren zien we al steeds meer apps, websites en toepassingen die afbeeldingen, infographics, illustraties, foto’s en video’s kunnen maken en delen op sociale media. Met name Instagram biedt in 2014 prima kansen voor bedrijven.
124 | Online trends 2014 in 60 minuten
Visuele content Visuele content is aan een stevige opmars bezig binnen sociale media. Toepassingen als Instagram, Prezi, Pinterest, Flipboard, Zite, Vine en Hipstamatic hebben hun bestaansrecht inmiddels bewezen. Ook binnen de bekende platformen worden foto’s en afbeeldingen groter en prominenter. Het past in de trend dat de socialemediagebruiker anno nu niet meer te porren is voor lange stukken tekst, maar houdt van visuele content. Visual storytelling is een buzz-uitdrukking waar je niet meer omheen kunt. Vooral door de wereldwijde toename van het aantal smartphones (met ingebouwde, kwalitatief hoogstaande camera’s) en bijbehorende foto- en video-apps kan iedereen met een paar swipes makkelijk relatief goede visuele content maken, of een infographic produceren met een paar drukken op de knop. En dat is populair, want uit gebruiDe groei van visuele content en Instagram | 125
TREND: GEBRUIKERSPSYCHOLOGIE ALS VOLGENDE FASE IN SITEOPTIMALISATIE
DENKEN ALS EEN GEBRUIKER Door Ronald Verschueren
Inspelen op de psychologie van gebruikers wordt de volgende fase in het verhogen van de prestaties van websites en apps. Sites worden daarbij zodanig ingericht dat ze beter aansluiten op de manier van denken en handelen van gebruikers. Dit denken en handelen is vaak intuïtief, niet altijd bewust en moet daarom in kaart worden gebracht. De innovators op dit vlak laten zien dat hiermee te realiseren verbeteringen vaak groot zijn.
136 | Online trends 2014 in 60 minuten
Tot nu toe werden sites vaak gebaseerd op wat klanten en verkopers beweren, wat statistieken weergeven of wat concurrenten doen. Vaak aangevuld met veronderstellingen werden vervolgens concepten gerealiseerd. De nieuwe trend in siteoptimalisatie is de afgelopen jaren ingezet door meer aandacht voor overtuigingstechnieken en gamification, en verbreedt zich nu naar de manier waarop gebruikers online inspiratie zoeken, informatie verzamelen en vergelijken, afwegingen maken en beslissingen nemen.
Wat zijn de voortekenen van de trend? Psychologie is hot in marketingland. Steeds beter willen begrijpen hoe een klant denkt en hoe deze kan worden beïnvloed is een hoopvolle weg naar meer omzet en winst. Nieuwe technieken zoals fMRI’s, waarbij hersenen van personen uit de Denken als een gebruiker | 137
TREND: BLOGGEN STEEDS PERSOONLIJKER
WIJ VAN WC-EEND BLOGGEN OVER WC-EEND Door Elja Daae
Bloggen staat in het bedrijfsleven aan de vooravond van een doorbraak. Met de toenemende aandacht voor nieuwe marketingstrategiën als content marketing, influencer marketing en inbound marketing krijgen zakelijke blogs een steeds belangrijkere plek. Maar bij het inzetten van blogs vanuit marketingoogpunt wordt wel eens voorbijgegaan aan datgene wat blogs zo bijzonder maakt: het persoonlijke element.
148 | Online trends 2014 in 60 minuten
Technologie en de opkomst van sociale media hebben er voor gezorgd dat iedereen zijn eigen uitgever van informatie kan worden. Het enige dat je nodig hebt om bereik op te bouwen, is persoonlijkheid, een idee of mening, een smartphone en een internetverbinding. Met sites als wordpress.com, tumblr.com, youtube.com en ook instagram.com en twitter.com ligt de wereld aan je voeten. Je kunt met je blog soms vrijwel overnight een succes zijn - kijk maar naar blogs als reasonsmysoniscrying.com. Of mijn favoriete Nederlandse voorbeeld: zenoemenhetdesignthinking.wordpress.com. Dit zijn blogs die iets bieden wat niemand anders biedt. Blogs worden niet alleen massaal geschreven, ze worden ook massaal gelezen. Vreemd is dat niet: mensen houden nu eenmaal van leuke, handige, betrouwbare en actuele online informatie in grote hoeveelheden. Zelfs zoekmachines houden Wij van WC-eend bloggen over WC-eend | 149
Lees ook de andere boeken die zijn verschenen in de serie Online trends en tools in 60 minuten: Bloggen als een pro in 60 minuten E-mailmarketing in 60 minuten Slimmer online werken in 60 minuten Linkedin-marketing in 60 minuten Sociale media strategie in 60 minuten Videomarketing in 60 minuten Schrijven voor SEO in 60 minuten