Op verkenning 6 | Handleiding | In Europa | les 1 & 2

Page 1


Europa

Erwin Batsleer

Vincent Verhelst

Stefaan Casier

Jef Pazmany

5. 6

Op verkenning – ‘In Europa’ – bestaat uit:

• een themaschrift

• een handleiding

• een Mijn VAN IN Bordboek

Een volledig productoverzicht vind je op www.opverkenning.be.

Auteurs:

Erwin Batsleer

Vincent Verhelst

Doelencoördinator:

Stefaan Casier

Conceptcoördinator:

Jef Pazmany

Fotokopieerapparaten zijn algemeen verspreid en vele mensen maken er haast onnadenkend gebruik van voor allerlei doeleinden. Jammer genoeg ontstaan boeken niet met hetzelfde gemak als kopieën. Boeken samenstellen kost veel inzet, tijd en geld. De vergoeding van de auteurs en van iedereen die bij het maken en verhandelen van boeken betrokken is, komt voort uit de verkoop van die boeken. In België beschermt de auteurswet de rechten van die mensen. Wanneer u van boeken of van gedeelten eruit zonder toestemming kopieën maakt, buiten de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen, ontneemt u hun dus een stuk van die vergoeding. Daarom vragen auteurs en uitgevers u beschermde teksten niet zonder schriftelijke toestemming te kopiëren buiten de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen. Verdere informatie over kopieerrechten en de wetgeving met betrekking tot reproductie vindt u op www.reprobel.be.

Ook voor het digitale lesmateriaal gelden deze voorwaarden. De licentie die toegang verleent tot dat materiaal is persoonlijk. Bij vermoeden van misbruik kan die gedeactiveerd worden.

© Uitgeverij VAN IN, Wommelgem, 2025

De uitgever heeft ernaar gestreefd de relevante auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Wie desondanks meent zekere rechten te kunnen doen gelden, wordt verzocht zich tot de uitgever te wenden.

Gewijzigde herdruk 2025

Cover en lay-outconcept: HarderBetterFasterStronger

Opmaak: B.AD, EMPC - Barbara Vermeersch

Verhaal: Rien Broere

Tekeningen: Jan Lieffering

Dit overzicht geeft de kern van alle lessen weer. Het laat je toe snel te beoordelen of je de door de auteurs gekozen volgorde van de lessen wilt aanhouden of een andere volgorde verkiest.

VERHAAL – De mythe van Europa, een oud Grieks verhaal over het ontstaan van Europa (Rien Broere)

In het midden van het themaschrift zit een boeiend kortverhaal. Verhalen brengen het onderwerp van het thema tot leven en zorgen ervoor dat de leerlingen zich kunnen inleven in de wereld van de personages. Voor dit thema hebben we ervoor gekozen om het verhaal in de verkenningsles te gebruiken.

LES 1 - Ga je mee op verkenning in Europa?

Dit is een smaakmaker rond het thema. Aan de hand van een korte herhaling rond de verschillende werelddelen en een brainstormsessie rond het woord ‘EUROPA’ maken we de leerlingen nieuwsgierig naar de inhoud van het thema. We vergelijken een aantal zaken nadat we het mythologische verhaal rond de naamgeving van Europa behandelden. Als afsluiter bekijken we een flashmob die de Europese hymne brengt en staan we individueel stil bij de zin ‘Alle menschen werden Brüder’.

LES 2 – Staatkundige verkenning van Europa

Europa is een oud werelddeel en kende gedurende de geschiedenis heel wat grenswijzigingen. We herhalen de begrippen grens, buurland, koninkrijk en republiek en bekijken de staatkundige kaart van Europa. Aan de hand van omschrijvingen proberen we te achterhalen welk land wordt bedoeld en geven we een aanzet naar de eindopdracht.

LES 3 – Europa natuurkundig

Vertrekkend vanuit luchtfoto’s (Google Earth) wordt ingezoomd op de natuurkundige diversiteit van Europa. De leerlingen maken al spelend kennis met een aantal Europese bergketens, rivieren ... en zetten ze op de kaart.

Veel talen lijken op elkaar, ook in Europa. Vaak hebben ze een gemeenschappelijke voorouder. De leerlingen maken kennis met de Indo-Europese taalfamilie. Ze verkennen enkele talen, gaan op zoek naar gelijkenissen en verschillen en staan stil bij hun eigen talenkennis.

LES 4 – Bom dia! Dzien dobry! Goddag!

LES 5 – Het ontstaan van de Europese Unie (EU)

Na twee wereldoorlogen verlangden de mensen naar rust, vrede en welvaart. Dat konden ze enkel bereiken door samen te werken. We reconstrueren aan de hand van tekstfragmenten en foto's de evolutie van de EU van start tot nu.

LES 6 – Enkele EU (Europese Unie) en ik

De impact van Europa op ons dagelijks leven is enorm: van milieu tot wonen en werken, over (bijna) alles heeft Europa wel iets te zeggen. Via voorbeelden ontdekken de leerlingen die impact en denken ze na over de voor- en nadelen ervan.

LES 7 – Enkele Europese instellingen

Om alles in goede banen te leiden, afspraken te maken en te zien dat die worden nageleefd, werden een aantal instellingen opgericht op Europees niveau. Ze hebben allemaal een specifieke taak in het bevorderen en bewaken van de onderlinge samenwerking.

LES 8 – De eurozone

Een gemeenschappelijke munt, de euro, maakt Europa sterker naar de andere werelddelen toe. We vergelijken de munten en biljetten en ontdekken hoe ze verschillen en overeenkomen. Het begrip wisselkoers wordt uitgelegd en we onderzoeken of de euro enkel voordelen heeft of dat er ook nadelen aan verbonden zijn.

LES 9 – Migratie, een verhaal van alle tijden

De leerlingen leren dat migratie van alle tijden is. We leggen twee migratiestromen naast elkaar die voor Europa bepalend waren: de Europese migratie naar Amerika en de huidige toestroom naar Europa. Ze verwoorden welke positieve en negatieve oorzaken en gevolgen migratie heeft.

SYNTHESELES

De landenfiche wordt afgewerkt en gepresenteerd. De leerlingen maken een mindmap en vatten zo het thema samen.

Themaplanner

Lestitel

Les 1: Ga je mee op verkenning in Europa?

Les 2: Staatkundige verkenning van Europa

Voorbereiding

Voor de leerlingen

Laat de leerlingen het verhaal op p. 12-13 in het themaschrift lezen tijdens de taalles.

Inhouden

Aan de hand van de silhouetten de verschillende werelddelen benoemen.

Op verkenning gaan doorheen het thema en meer te weten komen over de naam ‘Europa’ aan de hand van een mythologisch verhaal.

Voor de leerkracht

Maak kaartjes met een aantal landen uit Noord-Europa, MiddenEuropa en Zuid-Europa.

Les 3: Europa natuurkundig

Voor de leerkracht

Verken vooraf het programma Google Earth.

Les 4: Bom dia! Dzien dobry! Goddag!

Les 5: Het ontstaan van de Europese Unie (EU)

Les 6: De EU (Europese Unie) en ik

Voor de leerkracht

Knip de fiches op de kopieerbladen uit en lamineer ze.

Leren dat Europa onderverdeeld is in verschillende landen, elk met hun eigenheid.

De begrippen grens, buurland en staatsvorm verkennen.

Via omschrijvingen landen opzoeken in de atlas en ze situeren op een kaart.

Europa natuurkundig verkennen. Al spelend kennismaken met een aantal natuurkundige fenomenen en ze op de kaart zetten.

Leren waarom er verschillende talen in Europa worden gesproken. Kennismaken met de IndoEuropese talen.

Ontdekken dat de EU is ontstaan uit een verlangen naar vrede en welvaart. Enkel door samen te werken kon dat bereikt worden. De evolutie van toen tot nu volgen via een tijdsband, tekst en beeld.

Les 7: Enkele Europese instellingen

Voor de leerkracht

Kopieer de krantenkoppen en hang die vooraf op het bord. Zoek ook een aantal recente krantenkoppen over de EU.

Voor de leerkracht

Blik zelf even terug op het thema ‘Democratie’.

Leren op welke manier de EU aanwezig is in ons dagelijkse leven. Kijken welke voor- en nadelen er verbonden zijn aan de Europese samenwerking.

Leren dat een aantal instellingen binnen Europa alles in goede banen leiden en dat elk een specifieke taak heeft.

Media

• themaschrift p. 2-3

• dvd nr. 1

• prentenset: prent nr. 1

Andere materialen Lesduur

• een atlas 50'

• themaschrift p. 4-5

• kopieerblad p. 1

• prentenset: prent nr. 2

• een atlas

• themaschrift p. 6-7

• kopieerbladen p. 2-9

• prentenset: prent nr. 3

• themaschrift p. 8-9

• kopieerbladen p. 10-13

• prentenset: prent nr. 4

• themaschrift p. 10-11

• kopieerbladen p. 14-22

• PowerPoint nr. 1

• een atlas

• enkele toestellen met internetverbinding 75'

• een atlas

• enkele toestellen met internetverbinding 75'

• themaschrift p. 14-15

• kopieerblad p. 23

• magneten

50'

• themaschrift p. 16-17

• dvd nr. 2-3

• kopieerblad p. 24 50'

Lestitel

Les 8: De eurozone

Les 9: Migratie, een verhaal van alle tijden

Voorbereiding

Voor de leerkracht

Verken de website www.tijd.be/wisselkoersen Zoek afbeeldingen van oude munten (bv. de Belgische frank) en zet die klaar in je bordboek

Voor de leerlingen

De leerlingen krijgen een voortaak mee die ze het best samen met hun ouders maken. Ze kleuren waar hun familie in het verleden gewoond heeft.

Inhouden

Leren dat de euro werd ingevoerd om het handelsverkeer tussen de landen makkelijker te maken. De munten en biljetten vergelijken en te weten komen welke landen er tot de eurozone behoren.

Leren dat migratie van alle tijden is.

Oorzaken en gevolgen van migratie onderzoeken.

Kijken welke impact migratie op ons land heeft.

Syntheseles

Leren leren

Terugblikken op het thema. De landenfiche afwerken.

Tips om de leerstof te studeren en te verwerken.

Media

• themaschrift p. 18-19

• een atlas

• enkele toestellen met internetverbinding

• themaschrift p. 20-21

• dvd nr. 4-5

• kopieerbladen p. 25-27

• PowerPoint nr. 2

• een atlas

• kladbladen

• themaschrift p. 22-23

• kopieerblad p. 28 50'

• themaschrift p. 24 25'

Ga je mee op verkenning in Europa?

Domein(en): mens en medemens / mens en maatschappij / mens en tijd / mens en ruimte

Onderwerp: verkenningsles

Lesduur: 50 minuten

LEERPLANDOELEN

Bij het onlinelesmateriaal vind je een overzicht met alle leerplandoelstellingen per les.

MATERIAAL

Voor elke leerling

• themaschrift p. 2-3

• een atlas

Voor de leerkracht

• bordboek

• dvd nr. 1

• prentenset: prent nr. 1

Het doel van de les

In deze les …

- herken ik de silhouetten van de verschillende werelddelen.

- ga ik op verkenning in Europa.

- maak ik kennis met een mythologisch verhaal over Europa.

Voorbereiding

Voor de leerlingen

Laat de leerlingen vooraf in de taalles het verhaal op p. 12-13 in het themaschrift lezen.

Start

Opbouwen van de mentale wereldkaart

Vertel: Het thema dat we in de komende periode behandelen, heet ‘In Europa’. Europa is een werelddeel, meer bepaald het werelddeel waarin wij wonen. Buiten Europa bestaan er nog andere werelddelen. Welke werelddelen ken je nog? Wie kan ze op de wereldkaart aanduiden?

Neem nu je atlas en je themaschrift. Bij opdracht 1 op p. 2 zie je de silhouetten van de verschillende werelddelen. In het midden lees je de namen van die werelddelen. Verbind nu elk silhouet met de juiste naam. Je mag, indien nodig, je atlas raadplegen.

Verbeter de opdracht vervolgens klassikaal aan de hand van het bordboek.

Kern en verwerking

Het werelddeel waarin wij leven: Europa

Begin dit deel van de les met opdracht 2 in het themaschrift. Dat is een associatieoefening bij de letters van het woord EUROPA.

Jullie weten vast en zeker al veel over Europa. Bij oefening 2 in je themaschrift zie je het woord Europa staan. Probeer bij elke letter iets te schrijven wat in je opkomt als je aan Europa denkt. Meerdere woorden mag natuurlijk ook en je mag samenwerken met je buur. Als je bij een bepaalde letter niets vindt, is dat

niet zo erg. Samen vinden we beslist bij alles iets!

Personen, gebeurtenissen, hoofdsteden … Alles wat bij de leerlingen opkomt en hen aan Europa laat denken, mag genoteerd worden.

Noteer de zaken die de leerlingen aangeven op het bord. Wie iets aanbrengt, legt het uit of licht toe. Op die manier ontdek je de voorkennis van de leerlingen en kun je ook hun nieuwsgierigheid prikkelen.

De mythe van Europa

Geef eerst kort wat uitleg rond de Griekse mythologie aan de hand van de achtergrondinformatie.

Bij je geboorte gaven je ouders je een naam. Ook de werelddelen hebben op de een of andere manier hun naam gekregen. Een oud Grieks verhaal vertelt hoe ons werelddeel haar naam kreeg. Een verhaal waarin goden en mensen een rol spelen, noemen we ook wel een mythe.

Laat via het bordboek de illustratie van onze tekenaar bij het verhaal zien. Wat zie je op de tekening? koe / bloemenkrans / armen

In de taalles hebben we het verhaal gelezen over de mythe van Europa. Vat dat eens kort samen.

Neem nu je themaschrift bij opdracht 3. Daar vind je zes afbeeldingen. Wat zie je allemaal?

Bekijk de afbeeldingen nu heel aandachtig en probeer overeenkomsten te vinden.

De Europese hymne

Als een match van de Rode Duivels begint of als een Belg een gouden medaille wint op de Olympische Spelen, dan wordt het Belgisch volkslied gespeeld. Er bestaat ook een Europese hymne. De muziek komt uit de koorfinale van de negende symphonie van Beethoven. De titel is ‘Ode an die Freude’: een ode aan de vreugde, aan de vriendschap. Het is een volkslied zonder tekst. Geschreven in de universele taal van de muziek geeft het uitdrukking aan de Europese idealen van vrijheid, vrede en solidariteit.

Neem je themaschrift bij opdracht 4. Daar staat de tekst van het gedicht van Friedrich von Schiller dat Beethoven heeft gebruikt in de koorfinale van zijn negende symphonie. Het gedicht is geschreven in het Duits. Eén zin staat vet gedrukt. We lezen die even. Het betekent ‘Alle mensen worden broeders.’ Wat betekent dat voor jou? Denk daar even over na. Je hoeft nog niets te zeggen of te noteren. We bekijken eerst een kort filmpje.

Laat het filmpje zien via het bordboek of dvd nr. 1. Het is een fragment van een flashmob uit 2014, opgenomen in Nürnberg. Het toont hoe een kind begint met het lied en hoe er steeds meer en meer muzikanten en zangers bij komen.

Wat zag en hoorde je in het filmpje? Noteer nu je antwoord in je themaschrift. In een volgende les komen we daarop terug.

Afronding

Doorheen dit thema zullen de leerlingen per twee of per drie rond een zelfgekozen Europees land werken. Op p. 22-23 van het themaschrift staat een landenfiche. Na de lessen 2, 3, 4, 5 en 8 kunnen de leerlingen een stuk van die fiche invullen. De info vinden de leerlingen in hun atlas of op het internet.

Aanvullend kun je de leerlingen hun land laten presenteren op een beurs die je met de klas organiseert. In dat geval gaan de leerlingen op zoek naar extra info, bezienswaardigheden, typische gerechten, nationale gewoontes ...

Spreek duidelijk af wat je van de leerlingen verwacht en wanneer ze eraan kunnen werken. Voorzie een extra moment om met de klas de aanpak en planning af te spreken. Als je ook ouders of andere klassen wilt uitnodigen, dan kun je tijdens de lessen Taal - Nederlands en muzische vorming aan de uitnodigingen en de affiches werken. Bepaal zelf hoever je daarin gaat. Het invullen van de landenfiche is het absolute minimum.

Sluit deze les af door die opdracht aan te kondigen: Ziezo, we weten nu al iets over het komende thema. Aan het einde ervan zetten we een tentoonstelling rond Europa op. Daarvoor werken we in groepen van twee of drie rond één Europees land. Wie de tentoonstelling komt bezoeken, moet kunnen zien wat we geleerd hebben en bovendien een duidelijker beeld van Europa krijgen.

In de volgende lessen krijg je telkens een deeltje van die eindopdracht zodat je er gedurende de komende periode regelmatig aan kunt werken.

Achtergrondinformatie

De Griekse mythologie

De Griekse mythologie is het geheel van Oud-Griekse mythen en sagen, verhalen over goden, halfgoden en het contact tussen de goden en de mensen.

Die verhalen gaven de oude Grieken een verklaring voor het ontstaan van de wereld, de hemellichamen, de mensen, de goden, het kwaad, ziekten, natuurverschijnselen en de oerelementen aarde, water, vuur en lucht. Ze vormden de basis van het geloven en denken van de oude Grieken.

Naar: https://nl.wikipedia.org/wiki/Griekse_mythologie

De Europese hymne

De melodie van het Europese volkslied is de koorfinale van de negende symfonie van Ludwig van Beethoven, gecomponeerd in 1823. De tekst erbij is het gedicht Ode an die Freude van Friedrich von Schiller, geschreven in 1785. In 1972 nam de Raad van Europa het aan als hymne en in 1985 werd het het officiële volkslied van de Europese Unie.

Het is een volkslied zonder tekst. Geschreven in de universele taal van de muziek geeft het uitdrukking aan de Europese idealen van vrijheid, vrede en solidariteit.

Het Europese volkslied is niet bedoeld om de nationale volksliederen van de EU-landen te verdringen, maar om uiting te geven aan de gemeenschappelijke waarden. Het wordt gespeeld op officiële plechtigheden van de Europese Unie en bij allerlei evenementen met een Europees karakter.

Bron: https://europa.eu/european-union/about-eu/symbols/anthem_nl

LES 1

Ga je mee op verkenning in Europa?

Trek een lijn van de naam van het werelddeel naar het juiste silhouet. Gebruik je atlas indien nodig.

Afrika

Antarctica

Azië

Europa

Noord-Amerika

Oceanië

Zuid-Amerika

Waar denk je aan als je aan Europa denkt? Schrijf één of meerdere woorden bij elke letter.

Bekijk de afbeeldingen hieronder. Welke overeenkomsten zie je? Noteer. 3

4 Alle mensen worden broeders.

Luister naar de hymne van de Europese Unie. Vertaal de voorlaatste zin. Wat betekent die voor jou?

Freude, schöner Götterfunken, Tochter aus Elysium! Wir betreten feuertrunken, Himmlische, dein Heiligtum.

Deine Zauber binden wieder, Was die Mode streng geteilt, Alle Menschen werden Brüder, = Wo dein sanfter Flügel weilt.

1 Ga je mee op verkenning in Europa? 3

LES

Staatkundige verkenning van Europa

Domein(en): mens en ruimte / mens en maatschappij

Onderwerp: Europa staatkundig

Lesduur: 75 minuten

LEERPLANDOELEN

Bij het onlinelesmateriaal vind je een overzicht met alle leerplandoelstellingen per les.

MATERIAAL

Voor elke leerling

• themaschrift p. 4-5

• kopieerblad p. 1 (eventueel)

• een atlas

Voor de leerkracht

• bordboek

• prentenset: prent nr. 2

• kaartjes met landen uit Noord-Europa, MiddenEuropa en Zuid-Europa

Het doel van de les

In deze les …

- leer ik wat een staatkundige kaart is.

- leer ik over de verschillende landen van Europa.

- leer ik begrippen als koninkrijk, republiek, buurland, grens en hoofdstad juist gebruiken.

Voorbereiding

Voor de leerkracht

• Deze les geef je het best op een plaats waar de leerlingen een vlotte toegang hebben tot het internet.

• Maak op voorhand kaartjes met een aantal landen uit Noord-Europa, Midden-Europa en Zuid-Europa. Daaruit zullen de leerlingen een land moeten trekken voor hun landenfiche.

Start

Open de staatkundige kaart van Europa via het bordboek.

Dit is een staatkundige kaart van Europa. Wat betekent ‘staatkundig’? Laat dat verwoorden door enkele leerlingen. Kom tot: Een staatkundige kaart is een overzichtskaart waarbij de nadruk ligt op de ligging van staten en hun hoofdsteden.

Vertel de leerlingen dat je bij wijze van voorbeeld eerst zult inzoomen op België. Laat iemand België komen aanduiden op de kaart. Stel daarna een aantal vragen en zet de informatie op het bord.

• Hoe vind je België makkelijk terug op de kaart? België ligt aan een zee. / Het heeft een driehoekige vorm.

• België grenst aan een aantal andere landen. Dat zijn de buurlanden. Vraag een leerling om een grens aan te duiden en het buurland te benoemen.

• België is een koninkrijk. Wat betekent dat? Het staatshoofd van ons land is een koning.

• Welke buurlanden zijn eveneens een koninkrijk? Nederland / Verenigd Koninkrijk

• Welke titel draagt het staatshoofd in de andere buurlanden? groothertog in Luxemburg / president in Frankrijk en Duitsland

• De hoofdstad van ons land is Brussel. Wat is de hoofdstad van Frankrijk? En van Duitsland?

• Wat is de oppervlakte van België? 30 528 vierkante kilometer. België past ongeveer 21 keer in Frankrijk, 11 keer in Duitsland en 8 keer in het Verenigd Koninkrijk. Nederland is een derde groter dan België.

• Welk buurland is kleiner dan België? Het Groothertogdom Luxemburg. Dat past ongeveer 11 keer in België.

We zetten even op een rijtje wat we al weten over België:

• oppervlakte: 30 528 km²

• hoofdstad: Brussel

• aantal inwoners: ruim 11 miljoen

• koninkrijk

• buurlanden: Duitsland, Frankrijk, Groothertogdom Luxemburg, Nederland, Verenigd Koninkrijk

Neem je themaschrift nu bij opdracht 1 op p. 4. Daar zie je de staatkundige kaart van Europa en een infofiche die je moet aanvullen. Doe dat aan de hand van de informatie op het bord.

Kern en verwerking

Bij opdracht 2 zie je telkens een korte beschrijving van een land. Zoek in je atlas een land dat aan die beschrijving voldoet.

• Dit land heeft slechts één buurland waarmee het een landsgrens deelt. Mogelijke antwoorden: Portugal / Ierland / Denemarken / Verenigd Koninkrijk / San Marino

• Dit land grenst nergens aan een zee.

Mogelijke antwoorden: Wit-Rusland / Hongarije / Luxemburg / Macedonië (VJRM: Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië) / Moldavië / Oostenrijk / Servië / Slowakije / Tsjechië / Zwitserland / San Marino

• Dit land telt zeven buurlanden. Antwoord: Hongarije / Polen

• Dit land is een koninkrijk, net zoals België, maar grenst niet aan België. Mogelijke antwoorden: Denemarken / Noorwegen / Spanje / Zweden / Liechtenstein / Monaco / Verenigd Koninkrijk

• Dit land is volledig door water omgeven.

Mogelijke antwoorden: Verenigd Koninkrijk / IJsland / Cyprus / Malta

• Dit land heeft minstens één eiland dat eveneens tot dat land behoort.

Mogelijke antwoorden: Spanje (Balearen) / Frankrijk (Corsica) / Italië (Sardinië en Sicilië) / Griekenland (Kreta en Rodos) / Denemarken (Bornholm) / Zweden (Öland en Gotland) / Finland (de Ålandeilanden) / Verenigd Koninkrijk (de Hebriden, de Shetlandeilanden, de Orkney-eilanden)

TIP:

Een lijst met landen en hun oppervlakte vind je op https://nl.wikipedia.org/ wiki/Lijst_van_landen_ naar_oppervlakte

Er zijn meerdere correcte antwoorden mogelijk. Tijdens de nabespreking laat je de leerlingen aan het woord en situeer je telkens op de kaart in het bordboek.

Afronding

Kom even terug op de betekenis van 'staatkundig': we hebben gezien dat landen een staatsvorm hebben (koninkrijk, republiek, federatie) en een bestuur dat daarbij hoort (koning, president, regering). Landen hebben ook vaste grenzen met hun buurlanden. Die grenzen zijn - vaak na oorlogenafgesproken met die buurlanden. Sommige landen grenzen overal aan de zee, dat noemen we eilanden. Er zijn grotere en kleinere landen, dunbevolkte en dichtbevolkte.

Zoals in de vorige les gezegd organiseren we op het eind van dit thema een tentoonstelling rond de landen van Europa. Op p. 22 in het themaschrift zie je een landenfiche. We bekijken die eerst even samen. Die fiche kan je helpen bij de voorstelling van je land. Het is de bedoeling dat we zelf een en ander opsteken over de verschillende landen van Europa en dat de bezoekers van de tentoonstelling zien wat we geleerd hebben. Je mag werken met foto’s, tekeningen … Denk daarbij aan bezienswaardigheden, typische gerechten en gewoontes …

Vandaag kun je al een deel van de fiche invullen. We doen dat even samen maar eerst trek je per twee (of drie) een land.

Werk met een aantal landen naar keuze uit Noord-Europa, Midden-Europa en Zuid-Europa. Op die manier krijg je een betere spreiding.

Laat de leerlingen al even brainstormen hoe ze de tentoonstelling kunnen organiseren.

Laat de leerlingen het deel van de landenfiche invullen dat past bij deze les. Toon via het bordboek de ingevulde fiche van België of deel het kopieerblad p. 1 uit.

LES 2

Staatkundige verkenning van Europa

In deze les ...

leer ik wat een staatkundige kaart is. leer ik over de verschillende landen van Europa. leer ik begrippen als koninkrijk, republiek, buurland, grens en hoofdstad juist gebruiken.

Over welk land gaat het? Vul aan. 1

Naam: Oppervlakte: Hoofdstad: koninkrijk - republiek - andere

Buurlanden: België staatkundig Frankrijk, Nederland, Duitsland en Luxemburg 30 689 km² Brussel

Aantal inwoners:

ruim 11,5 miljoen

Over welk land gaat het? Vul aan. 2

Dit land heeft slechts één buurland waarmee het een landsgrens deelt.

Naam:

Hoofdstad:

Buurland(en):

Dit land grenst nergens aan een zee.

Naam:

Hoofdstad:

Buurland(en):

Kleur dit land en trek een lijn van dit vak naar het land.

Dit land telt zeven buurlanden.

Naam:

Hoofdstad:

Hongarije Boedapest

Buurland(en):

Oostenrijk, Slowakije, Oekraïne, Roemenië, Servië, Kroatië, Slovenië

Kleur dit land en trek een lijn van dit vak naar het land.

Dit land is volledig door water omgeven.

Naam:

Hoofdstad:

Buurland(en):

Kleur dit land en trek een lijn van dit vak naar het land.

Dit land is een koninkrijk, net zoals België, maar grenst niet aan België.

Naam:

Hoofdstad: Buurland(en):

Kleur dit land en trek een lijn van dit vak naar het land.

Dit land heeft minstens één eiland dat eveneens tot dat land behoort.

Naam:

Hoofdstad:

Buurland(en):

Eiland (en):

Kleur dit land en trek een lijn van dit vak naar het land.

Kleur dit land en trek een lijn van dit vak naar het land.

NOTITIES

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.