STAP 3
Welke trekken zouden persoonlijkheidspsychologen Allport en Cattell in jou herkennen?
De in Stap 2 besproken typologieën proberen de verschillen tussen mensen vooral te verklaren op basis van een indeling in types. Rond het midden van de 20e eeuw zijn er psychologen die trachten om het menselijk gedrag te vatten in karakteristieke trekken (traits). Trekken zijn stabiele, persoonsgebonden karakteristieken die de ene mens onderscheiden van de andere. Volgens de trekbenadering kunnen persoonlijkheidsverschillen beschreven worden op basis van een beperkt
1
IN
aantal trekken. In de meeste theorieën bestaat een trek uit een continuüm tussen twee tegengestelde eigenschappen. Kun je zelf een voorbeeld geven van een persoonlijkheidstrek die past in zo’n continuüm? Voorbeeld: somber
opgewekt
N
VIP
Gordon Allport (1897-1967) wordt wel eens de vader van de
VA
persoonlijkheidspsychologie genoemd. Zo ontwikkelde hij onder meer een persoonlijkheidstest. Hij vond dat psychologisch onderzoek praktisch moest zijn. Hij baseerde zich op de woorden die mensen gebruiken om elkaar te beschrijven. Uit woordenreeksen puurde hij maar liefst 18 000 woorden. Nadat hij de synoniemen en de zeldzame woorden had weggelaten, hield hij nog zo’n 5 000 woorden over. Allport probeerde in die adjectieven een onderliggende structuur te vinden om zo te komen tot een beperkt aantal basistrekken die volstaan om iemands persoonlijkheid weer te geven. De Engelse psycholoog Raymond Cattell (1905-1998) werkte verder op de
THEMA 2 HOOFDSTUK 4
©
methode van Allport en ontwikkelde rond 1950 een vragenlijst die de score van
140
2
zestien factoren meet, de 16PF (The Sixteen Personality Factor Questionnaire). Met die vragenlijst kunnen onderzoekers een persoonlijkheidsprofiel opstellen. Dat gaf aanleiding tot de trekkentheorie.
In het Forum van de Intro vulde je een testje in dat gebaseerd is op de 16PF. Hieronder vind je de
volledige versie. a
Doe jij de test nog eens bij jezelf?
b
Nadat je de testvragen hebt ingevuld, kun je de volledige test online invullen. Zo zie je hoe de antwoorden je persoonlijkheid in de zestien trekken situeren. Spannend?
