4/1/2012
“Həyat Yolu”nun Qiymətləndirilməsi Tanışlıq Oyunu
Öz Həyat Yolunuzu Təsvir edin və Onu QİYMƏTLƏNDİRİN •Anadan olduğunuz icma Yaşadığınız mühit Yolunuzda olan çətinliklər, qarşılaşdığınız problemlər Hansıları həll edə bildiniz hansılar Sizin həyatınızı dəyişdi Əldə etdiyiniz uğurlar
1
4/1/2012
Sevindiyiniz AN
Kədərləndiyiniz AN
2
4/1/2012
Özünüzlə qurur duyduğunuz AN
Necə təqdim etməli Səmimi olun Yaradıcı olun Auditoriyanı ələ alın 5 dəqiqədən artıq təqdimat etməyin • Sonda iştirakçılar Sizi qiymətləndirəcək • Hər kəs ən çox bəyəndiyi həyat heykayəsini gizli səs vermə ilə müəyyən edəcək • Uğurlar J • • • •
3
4/1/2012
Diqqətinizə Görə Təşəkkürlər J
ABŞ Milli Demokratiya İnstitutunun (MDİ) İctimai Fəallıq Şəbəkəsi (CAN) ilə bağlı gözləntiləri Hazırladı: Ruslan Əsəd, MDİ-nin ictimai proqram rəhbəri
4
4/1/2012
Gələcək Liderlər Proqramı (ELP)
• CAN, MDİ-nin Gələcək Liderlər Proqramı (ELP) çərçivəsində həyata keçirilir • Layihə (ELP) Azərbaycanın 5 regionunda keçirilir: Bakı, Gəncə, Şəki, Lənkəran və Quba • ELP-nin Bakı icraçısı OL! Gənclər Hərəkatıdır.
MDİ nə istəyir?
5
4/1/2012
Vizyonumuz İcma, təşkilart aktivistləri; bloqqerlər, video bloqqerlər, mikro bloqqerlər; təşkilat liderləri, yeni təşkilatlar, yeni təşəbbüs qrupları. Bir sözlə
Aktiv vətəndaşlar
Missiyamız Sizə vizyona çatmaq üçün təlimlər, fərdi mentorluq, texniki və maddi (imkan daxilində) dəstək göstərərək, bu işdə vasitəçi olmaq.
6
4/1/2012
Vəzifəmiz • Təlimləri müşahidə etmək, layihə heyəti ilə yaxından işləmək, tövsiyyə və məsləhətlərimizi vermək • Sizin sual və narahatçılıqlarınızı nəzərə alıb layihəni proses nəticəsində daha da keyfiyyətli etmək • layihənin MDİ-nin məqsəd və gözləntilərinə uyğun getməsini təmin etmək, təlimçilərin mövzu və təqdimatlarını gözləntilərimizə uyğun hazırlanmasını təmin etmək və s...
Vəzifəmiz • CAN iştirakçılarını və təlimçilərimizi virtual facebook şəbəkəmizə, qrupumuza gətirməklə aralarında informasiya mübadiləsinə nail olmaq • Sizinlə dost olmaq J
7
4/1/2012
İcma nədir? • -
Sizin aid olduğunuz yerlər və hədəf qrupları Universitet Küçə Qəsəbə Təşkilatınızın hədəf Şəhər qrupunun aid olduğu, Rayon yaşadığı, oxuduğu, işlədiyi Təşkilat məkanlar Məhlə Bina - blok
İcmalardakı hədəf • • • • • •
qrupları
Tələbələr Qadınlar Yaşlılar Qaçqınlar Məhlə sakinləri, blok sakinləri və s... Risk qrupları – xəstələr, kimsəsiz uşaqlar Vətən bizim yaşadığımız blokdan başlayır
8
4/1/2012
İctimai aktivlik = özümüzün komfort
zonamızı (ailə, ev) tərk edib başqaları ilə işləyərək, təşkilatlanaraq, qruplaşaraq icmamızın problemlərini həll etmək, həllində iştirak etmək
Dövlət sənsən
Biz (MDİ və CAN) istəyirik ki... • -
Siz Qapıdan qapıya İmpromptu nitq Vərəqə paylama Ictimai çıxışlar Fərdi söhbətlət Avtostop səfərləri Tvitter, facebook, youtube
Və s texnologiyalardan istifadə edərək təşkilatınıza, layihənizə, ətrafınıza daha çox insan yığasınız və güclü vətəndaş olasınız.
9
4/1/2012
Sual və Cavab • Təşəkkür diqqətiniz üçün.
İctimai İştirakçılıq anlayışı və ya İctimai Fəallıq konsepsiyası
Vətəndaş cəmiyyəti üçün İctimai iştirakçılıq Qurban Kərimbəyli, Təlimçi 31 mart, 2012-ci il Bakı şəhəri
10
4/1/2012
Vətəndaş Cəmiyyəti məntiqi çərçivə Hökumət institutu
İctimai iştirakçılıq
İctimai iştirakçılıq
İctimai məsələlərin individual və ya kollektiv formada müəyyən olunmasına və həll olunmasına yönəlmiş ictimai, sosial və ya siyasi fəaliyyətdir
Vətəndaş cəmiyyətinin inkişaf etdirilməsi, icma, rayon və milli səviyyədə ictimai məsələlərin həll olunması və ictimai müvəkkilik fəaliyyətlərinin aparılmasında vətəndaş iştirakçılığı
11
4/1/2012
İctimai iştirakçılğın formaları: İcitmai iştirakçılığın (ictimai cəlb olunma) üç forması mövcuddur:
• İctimai iştirakçılıq • Seçkidə iştirakçılıq
• Siyasi iştirakçılıq Mənbə: http://www.civicyouth.org/
İctimai cəlb olma və ya iştirakçılıq: iştirakçılıq: İctimai İştirakçılığın ölçümləri
İctimai
Seçkili
Siyasi
İcma Məsələlərinin, Problemlərinin həll olunması
Seçmək və Seçilmək
Rəsmilərlə görüşlər
QHT-lərdə (non-profit) təşkilatlarda könüllülük
Başqalarını seçkiyə cəlb etmək
Media ilə əlaqə
QHT-lərdə fəal Üzvülük
Təbliğat və təşviqat işləri aparmaq
Yeni media ilə işləmək
Fund-rasinq və digər korporativ sosial məsuliyyət fəaliyyətlərində iştirak
Kampaniyalara dəstək olmaq
Protesto etmət, Mitinq etmək
Xeyriyyəçilik
Siyasi təşkilatlarda könüllülük
Petitionlar hazırlamaq Bəyanatlar vermək
İcma işində könüllü iş və s.
Siyasi kampaniyalar aparmaq və s.
Boykot etmək və s.
12
4/1/2012
İctimai İştirakçılığın səviyyələri: Ailə Qonşuluq Məhəllə İcma Rayon Milli və s.
İctimai iştirakçılıq nə üçün lazımdır?:
• İctimai iştirakçılıq icman
həyatında fəal iştirak etmək özünün, o cümlədən başqalarının imkanlarını yaxşılaşdırmaq və icmanın gələcəyini dəyişməkdir. • Bir sözlə müsbət dəyişiklik üçün ictimai fəaliyyətdir.
13
4/1/2012
Diqqətinizə görə təşəkkürlər! “Əlini mənə uzat, mənim gələcəyim sənin, sənin gələcəyin mənim əlimdədir!”
Şəxsiyyətin müəyyən edilməsi/Özünü tanıma Qurban Kərimbəyli, Təlimçi Bakı 31 mart, 2012-ci il
14
4/1/2012
Şəxsiyyətin müəyyən edilməsi/Özünü tanıma
Bu nədir?
Şəxsiyyətin müəyyən edilməsi/Özünü tanıma
•Oyunun başlanması •Sən Kimsən?
15
4/1/2012
Özünü Tanıma •İnsan cəmiyyətdə müxtəlif şəxsi keyfiyyətlər daşıyir • İnsan zaman və məkana görə dəyişir bu, (personal continuity) insanın davamlı dəyişimi adlanır • İnsan özünü zamana, məkana və vəziyyətə görə dərk etdiyi kimidir •İnsanın öz kimliyini müəyyən etməsində məcbur edilə bilməz!
Özünü tanıma
Sual/Cavab
16
4/1/2012
Diqqətinizə görə təşəkkürlər!
Uğurlu ictimai fəal vətəndaşın 8 (Səkkiz) Sirri Qurban Kərimbəyli
17
4/1/2012
Sosial fəal şəxsin kompitensiyası
Bilik
Sosial fəallıq
Sirr #1 Sadə və Anlaşılan Ol!!! Keep it Simple (stupid!) or
K.I.S.S.
18
4/1/2012
Sirr #2 ƏMİNLİKLƏ ET
SiRR #3 Mən Bunu “BACARARAM” OL
19
4/1/2012
Sirr #4 Anlamaq – Başa düşən olmaq
Empathy
Sirr #5
İmkana Fokuslaş
Mənə İmkan Verin
!!
20
4/1/2012
Sirr #6 Bərabər diqqət göstər!
Sirr #7
HƏVƏS/İSTƏK!!
21
4/1/2012
Və Sonuncu… Sirr #8
Zövq al!
Təşəkkürlər
22
4/1/2012
Fəal vətəndaş modelləri Qurban Kərimbəyli
Murtuza Muxtarov •
Murtuza Muxtarov (1865-1920) — iri Bakı neft sahibkarı, mesenant. Murtuza Muxtarov Bakı real məktəbinin, TemirxanŞurin qadın gimnaziyasının hamisi, dağlılar arasında savadın və texniki biliklərin yayılması cəmiyyətinin fəxri üzvü kimi də fəaliyyət göstərirdi. O həmçinin Peterburq müsəlman xeyriyyə cəmiyyətinin fəxri üzvü və ali və orta ixtisas məktəblərinin tələbələri üşün 40 təqaüdün təsisçisi idi.
•
Qərbi Avropa mədəniyyətinin pərəstişkarı idi, cəmiyyətdə xürafata qarşı mübarizə aparırdı, bu məqsədlə Bakıda "Tərəqqi" qəzeti nəşr etdirirdi, məktəblər tikdirirdi. Xeyirxah və mehriban bir insan, ciddi sahibkar kimi tanınırdı.
23
4/1/2012
Hacı Zeynalabdin Tağıyev •
Hacı Zeynalabdin Tağıyev (18231924)— məşhur azərbaycanlı milyonçu, mеsenat, Rusiya İmperiyasının Həqiqi dövlət müşaviri, müsəlman Şərqində ilk qızlar məktəbinin (Tağıyevin qızlar məktəbi) yaradıcısı.
Mahatma Qandi •
Mahatma Qandi (1869- 1948) Hindistan pasifist (pasifizim) siyasətçisi və düşüncə adamı.
•
Bütün ömrü boyu " Müqavimət göstərməmək inamımın birinci maddəsidir " fəlsəfəsinə bağlı qalmışdır. Qandi, hind milli - azadlıq hərəkatının, 1919-1948-ci illər arasında ən önəmli lideri idi. Hindistanda müstəmləkə zülmünə və insan hüquq və azadlıqlarının təmin olunması uğrunda mübarizə aparmışdır.
24
4/1/2012
Eglantyne Jebb • Eglantyne Jebb (1876 –1928), Save the Children (Uşaqların Xilası) təşkilatinin yaradıcısı. Sonradan Uşaq hüquqları Konvensiyasının əsasını təşkil edəcək Uşaq hüquqları bəyanatının yaradıcılarından biri. • II Dünya müharibəsindən zərər çəkən uşaqların müdafiəsində misilsiz xidmətlər göstərmişdir.
Martin Lüter Kinq •
Martin Lüter Kinq (1929-1968): “Mənim arzum budur ki, bir gün mənim dörd övladım dərilərinin rənginə görə deyil, onlara insani xüsusiyyətlərinə görə dəyər veriləcək bir ölkədə yaşasınlar.”
•
Amerikada irqi ayrıseçkiliyə və insan hüquqları və azadlıqları uğrunda mübarizə aparan böyük lider.
25
4/1/2012
Bəs Müasir dövrdə hansı yerli və xarici ictimai Fəal insanları tanıyırsıniz?
Hacıyev Orucəli •
15 yaşlı Qubalı Hazıyev Orucəli
•
Qubada son hadisələr zamanı 110 peraşkisini uşaqlara pulsuz paylayan gənc oğlan.
26
4/1/2012
Təşəkkürlər
Fəal Vətəndaş: Dəyişiklik edək CAN Mart 31 2012
27
4/1/2012
Fəal vətəndaş kimdir? - Özünüzü fəal vətəndaş sayırsınızmı? (niyə)/ nə zamandan başlamısınız?/ilk gördüyünüz iş nə olub? -?
-? -?
Fəal vətəndaş kimdir? • Fəal vətəndaş o şəxsdir ki, o özünü aşır, insanlara özü yanaşır, kiminsə nəsə edəcəyini gözləmir • Məs. Seçkilər zamanı, insanlarla qapı- qapı görüşmək, danışmaq, öyrənmək • Fəal vətəndaş əslində sizsiniz. Seminarlar təşkil edirsiniz, cəmiyyətdə baş verən məsələlərə münasibət bildirirsiniz.
28
4/1/2012
Dördbucaq (dörd mühüm amil) • Öz bacarıqlarımızı düzgün qiymətləndirməliyik(ictimai natiqlik, idarəetmə, liderlik, qərarvermə) • Özümüzü və digərlərini tanımalıyıq/ Ümümi olanları bilməliyik (dəyərlər, təcrübələr ) • Harada olmaq istədiyimizi dəqiq görməliyik və ətrafımızın necə işlədiyini başa düşməliyik (qanunverilicik necədir, necə işləyir) • İstədiyimizi əldə etmək üçün haraya getməli olduğumuzu bilməliyik. (lobbicilik/ razılaşmalar)
Nə etməli? • VIDEOLAR ÇƏKIB YAYMAQ • POSTERLƏR DÜZƏLTMƏK • İNSANLARLA ÜNSIYYƏTDƏ OLMAQ, PAYLAŞMAQ
• http://www.youtube.com/watch?v=m5EW5Fy c77M
29
4/1/2012
Problem vs Məsələ
VS
Problem Nədir?
30
4/1/2012
Məsələ Nədir?
Problem vs Məsələ PROBLEM
MƏSƏLƏ
Problemin həlli çətindir daimi və Məsələnin isə hazır müvəqqəti ola bilir olunası yolları vardır
və
həll
Problemin nəticələri daha ağır olur. Məsələlərin kiçik təsiri olur. Problem açıq səviyyədə həll Məsələlər şəxsi və ya kiçik bir olunmalıdır ki, hökumət və digər qurupun narahatçılığına səbəb institutlar geniş cəlb olunsun və olur. problem öz həllini tapsın Məsələnin həll olunmaması daha ciddi problem yarada bilər Problem başlayandan nəticələri də Məsələlər individual və ya ağır olur kollektiv həll oluna bilər
31
4/1/2012
İctimai İştirakçılığın müasir modelləri və texnikası
Qurban Karimbayli Təlimçi
Avropa Şurasının Gənclər Fondu • http://www.coe.int/t/dg4/yout h/ • http://www.salto-youth.net/ •
7,000 Avroluq layihələrin maliyyələşdirilməsi
•
Qeyri-fromal təhsil vasitəsi ilə, İnsan Hüquqlarını təbliğ və müdafiə etməklə cəmiyyətin həyatında vətəndaşların fəal iştirakını təmin etmək üçün müxtəlif insanların kompitensiyalarını inkişaf etdirmək üçün layihələr icra edir.
32
4/1/2012
Gənclər Fəaliyyətdə proqramı q http://ec.europa.eu/yo uth/index_en.htm q http://www.youthpass. eu/en/youthpass/ q Avro inteqrasiya, Qloballaşan dünyada gənclərin rolunu artırmaq. q Youthpass adlı fantastik bir layihə iıə gənclərin ictimai fəallığını artırmaq
Gənclər Bankı q http://www.community foundationni.org/ q http://www.youthbank. org/ q İndividual olaraq Gənclərin ən yaxşı ideyalarının həyata keçirilməsi q Gənclər tərəfindən idarə olunan icma layihələrinin dəstəklənməsi
33
4/1/2012
Faydalı linklər
q Roter Act – Rotary Club http://www.rotaract.org/ q Starbucks Foundation http://www.starbucksfoundation.com/i ndex.cfm?objectid=525D51E7-1D09317F-BBF9A860BE884D22 q Age Platform – EU http://www.ageplatform.eu/en
Təşəkkürlər
34
4/1/2012
Ev tapşırığı
69
İctimai İştirakçılıq modeli hazırlayın Layihəniz aşağıdakı kriteriyalara cavab verməlidir
•Specific (Xüsusi) •Measurable (Ölçülə bilən) • Achievable (İcra oluna bilən) • Realistic (Real) • Time-based (Zaman çərçivəsi) Time Management
70
35