DIT BOEKJE IS ALS JE GEEST: ENKEL INTERESSANT ALS HET OPEN IS.
03 /
Voorwoord
04 /
200 jaar geschiedenis als basis voor de toekomst
07 /
Onderwijs
10 /
Wetenschappelijk onderzoek
14 /
UGent in de regio
16 /
Studentenvoorzieningen
18 /
UGent als werkgever
20 /
Identikit
/ voorwoord In ‘Blik op UGent’ stellen we u met trots onze hogeronderwijsinstelling voor. De UGent is een ondernemende universiteit met internationale uitstraling. ‘Durf Denken’ is ons motto: we hebben een stevige boon voor studenten en personeelsleden met een kritische zin. Pluralisme en maatschappelijk engagement zijn historisch gegroeide bouwstenen. Diversiteit, participatie en onafhankelijkheid vormen de rode draad in ons beleid. In deze publicatie leest u meer over onze kernopdrachten: onderwijs, wetenschappelijk onderzoek en maatschappelijke dienstverlening. Ook de sterke band van de UGent met de stad en regio komt aan bod. Ten slotte werpen we een blik op de studentenvoorzieningen en de rol van de UGent als grootste werkgever in Oost-Vlaanderen.
BLIK OP UGENT
02 / 03
/ 9 oktober 1817 De Rijksuniversiteit Gent wordt plechtig geopend onder het bewind van de Nederlandse koning Willem I. De arts Jean-Charles Van Rotterdam is de eerste rector. Latijn wordt de voertaal. Op 3 november 1817 starten de colleges, met vier faculteiten (Letteren, Rechten, Geneeskunde en Wetenschappen), 16 professoren en 190 studenten.
UNIVERSITEIT GENT: 200 JAAR GESCHIEDENIS ALS BASIS VOOR DE TOEKOMST
/ 1830 Na de Belgische revolutie en onafhankelijkheid ondergaat de jonge Gentse universiteit belangrijke veranderingen. Ze krijgt een nieuwe broodheer en de voertaal wordt Frans. Ook de onderwijsbevoegdheden verschuiven grondig.
/ 1876-1890 De wet op het hoger onderwijs bepaalt dat universiteiten zelf academische graden mogen toekennen en examens organiseren. Naast onderwijs moeten ze zich ook toeleggen op wetenschappelijk onderzoek. De onderwijswetten zijn een belangrijke stimulans voor onderwijs en onderzoek aan de Gentse universiteit.
De toenmalige Rijksuniversiteit Gent start in 1817 met 4 faculteiten: Letteren, Rechten, Geneeskunde en Wetenschappen.
04 / 05
/ 1882
ONDERWIJS
De eerste vrouwelijke student aan de Gentse universiteit kiest voor een opleiding wetenschappen. In deze periode doen de practica hun intrede aan de universiteit. Ook komen bij elke faculteit assistenten in dienst. Onder de professoren vallen heel wat ‘klinkende’ namen te bespeuren: de fysicus Jozef Plateau, de historici Henri Pirenne en Paul Fredericq, de fysioloog en psychiater Jozef Guislain, de dier- en plantkundige Jules Mac Leod, de chemicus Leo Baekeland, ...
/ 1930 De voertaal aan de Gentse universiteit wordt Nederlands, een primeur voor België. August Vermeylen is de eerste rector van de vernederlandste universiteit.
/ 1991 De Rijksuniversiteit Gent wordt Universiteit Gent en krijgt een grote autonomie. Meer dan 130 vakgroepen, verdeeld over elf faculteiten, bieden in vrijwel elke wetenschappelijke discipline hoogstaande en door onderzoek ondersteunde opleidingen aan.
/ 2003 Vier onderwijsinstellingen (Universiteit Gent, Hogeschool Gent, Arteveldehogeschool en Hogeschool West-Vlaanderen) verenigen zich in de Associatie Universiteit Gent. Op internationaal vlak profileert de associatie zich als een dynamisch en op topkwaliteit gericht netwerk van 56.500 studenten en 12.000 personeelsleden.
In 1930 wordt de voertaal aan de Gentse universiteit Nederlands, een primeur voor België.
06 / 07
UGENT I N CI JFERS
De Universiteit Gent telt zowat 120 vakgroepen die, verdeeld over 11 faculteiten, in vrijwel elke wetenschappelijke discipline hoogstaande en door onderzoek ondersteunde opleidingen aanbieden. De aantrek-
Evolutie studentenaantal
kingskracht van de UGent als hogeronderwijsinstelling groeit elk jaar.
(cijfers november 2014)
Zo is het aantal studenten dat kiest voor de UGent op 20 jaar tijd meer dan verdubbeld.
45.000 40.000 35.000
Het opleidingsaanbod van de Universiteit Gent omvat vrij-
30.000
wel alle academische vakgebieden in Vlaanderen. Van Oosterse Talen
25.000
15.000
Cijfers studentenaantal per
10.000
academiejaar (unieke 2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
Geomatica en Landmeetkunde en Maritieme Techniek zijn uniek.
1996
studentennummers). 1995
0
1994
Ingenieurswetenschappen - Toegepaste Natuurkunde. Ook de opties
1993
5.000 1992
voor de opleidingen Diergeneeskunde, Afrikaanse Talen en Culturen en
1991
UGent heeft tevens als enige universiteit in Vlaanderen de bevoegdheid
20.000
1990
en Culturen tot Farmacie, van Criminologie tot Handelsingenieur. De
Specifieke internationale opleidingen zoals Erasmus Mundus zetten de Studentenaantal per faculteit
UGent op de wereldkaart.
(cijfers november 2014)
De UGent streeft naar toponderwijs. Met de invoering van de bachelor-masterstructuur werd aan de UGent extra aandacht besteed
8.000 7.000
De som van het aantal studenten
6.000
per faculteit ligt hoger dan het
5.000
opleidingen, zodat overstappen vlotter verlopen of een bijkomende op-
totale aantal studenten
4.000
leiding naadloos aansluit bij de voorgaande. De mogelijkheden worden
ingeschreven aan de UGent,
3.000
nog uitgebreid door de samenwerking binnen de Associatie Universiteit
2.000
onder meer omdat er studenten
Gent. Ook door de integratie van de academische hogeschoolopleidingen
1.000
aan flexibiliteit binnen de opleidingstrajecten. Naast het duidelijke vaste parcours werden er meer en meer verbindingen gecreëerd tussen de
aan de UGent in 2013-2014 vergroot het onderwijsaanbod nog. De UGent evolueert steeds verder in haar rol als internationale partner. Zo trekken jaarlijks zowat 1.100 UGent-studenten voor een studieverblijf naar het buitenland in het kader van een uitwisselingsproject en verwelkomt de UGent op haar beurt jaarlijks 4.400 buitenlandse studenten (reguliere en uitwisselingsstudenten).
zijn die aan meerdere faculteiten zijn ingeschreven.
0
● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Economie en Bedrijfskunde Letteren en Wijsbegeerte Ingenieurswetenschappen en Architectuur Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Rechtsgeleerdheid Wetenschappen Bio-ingenieurswetenschappen Politieke en Sociale Wetenschappen Diergeneeskunde Farmaceutische Wetenschappen
08 / 09
In tweehonderd jaar heeft de Universiteit Gent een stevige wetenschappelijke reputatie opgebouwd. Ze kan een uitgebreid palmares voorleggen op het gebied van internationaal erkend onderzoekswerk. Zo kreeg de Gentse professor Corneel Heymans als enige Vlaming ooit de Nobelprijs voor Geneeskunde en legde Friedrich August KekulĂŠ de grondslagen van de moderne organische en analytische scheikunde. Joseph Plateau lag als vooraanstaand natuurkundige aan de basis van de cinematografie en Leo Baekeland gaf zijn naam aan de kunststof bakeliet. De Gentse universiteit kent ook heel wat gerenommeerde rechtsgeleerden. Vandaag geniet de biotechnologie aan de UGent internationale faam met (stichters-)professoren als Jozef Schell, Marc Van Montagu en Walter Fiers. Ook gaan tal van projecten in de derde wereld terug op onderzoekswerk in de Gentse faculteiten Bio-ingenieurswetenschappen, Wetenschappen en Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen. Aan de Universiteit Gent zijn een aanzienlijk aantal onderzoekscentra en laboratoria actief, verspreid over alle wetenschappelijke domeinen. Projecten in diverse disciplines vinden internationale weerklank en genieten wereldfaam. Ook hebben verschillende innovatieve bedrijven hun wortels in UGent-onderzoek.
WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK
10 / 11
De Universiteit Gent legt in haar onderzoeksbeleid de klemtoon
UGENT I N CI JFERS
op fundamenteel en ongebonden onderzoek van hoogstaande kwaliteit.
Investeren in de vorming van jonge onderzoekers is een prioriteit voor
Doctoraatsscripties
het universiteitsbestuur. Zo zijn in het kader van het UGent-speerpun-
Diploma’s doctor op proefschrift uitgereikt tijdens het kalenderjaar 2013
tenbeleid vijf multidisciplinaire onderzoeksplatformen actief: Nano- en
Letteren en Wijsbegeerte
biofotonica, Biotechnologie voor een duurzame economie, Inflammatie
Rechtsgeleerdheid 14
en immuniteit, Neurowetenschappen en Bio-informatica.
Wetenschappen 95
Een aantal UGent-onderzoeksgroepen heeft consortia en sa-
58
Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen
71
Ingenieurswetenschappen en Architectuur
91
De indeling is gemaakt
Economie en Bedrijfskunde
26
volgens de faculteit van
menwerkingsverbanden gecreëerd over de vakgroepen heen om beter
Diergeneeskunde 37
en gerichter te kunnen communiceren en samenwerken met het bedrijfs-
Psychologie en Pedagogische Wetenschappen
leven. De expertisedomeinen van de verschillende faculteiten worden in de kenniscentra gebundeld.
de hoofdpromotor,
33
Bio-ingenieurswetenschappen 88
hetgeen niet altijd corres-
Farmaceutische Wetenschappen
16
Politieke en Sociale Wetenschappen
24
pondeert met de faculteit
TOTAAL
die het diploma heeft
553
afgeleverd.
Sedert het academiejaar 2007-2008 worden beginnende doctorandi aan de UGent automatisch lid van een van de Doctoral Schools. Samen met de onderzoeksgroepen en de faculteiten bieden de Doctoral Schools een gestructureerde omkadering aan onderzoekers met diverse
Onderzoeksbestedingen
vooropleidingen en verschillende carrièrewensen tijdens het doctoraats-
De valorisatieresultaten van wetenschappelijk onderzoek zijn ieder jaar
traject. De Doctoral Schools organiseren gespecialiseerde seminaries
duidelijk merkbaar. Zo bedroegen de totale uitgaven specifiek bestemd
en vaardigheidstrainingen die een meerwaarde bieden tijdens het doc-
voor onderzoek (de zgn. ‘tweede, derde en vierde geldstroom’) in 2013
toraatsonderzoek en de doctorandi voorbereiden op de arbeidsmarkt.
264,2 miljoen euro. De bedragen omvatten ook de fondsen in beheer
De UGent heeft vijf Doctoral Schools: Arts, Humanities and Law; Social
van het VIB (Vlaams Instituut voor Biotechnologie), imec en iMinds.
18,26% 1,02% 1,63%
25,23%
6,31%
and Behavioural Sciences; Natural Sciences; Life Sciences and Medicine; (Bioscience) Engineering.
11,35%
Aan de UGent zijn twee wetenschapsparken en twee incubatiecentra verbonden. Op de wetenschapsparken zijn kennisintensieve bedrijven gevestigd die samenwerken met laboratoria van de UGent.
De UGent legt in haar onderzoeksbeleid de klemtoon op fundamenteel en ongebonden onderzoek van hoogstaande kwaliteit.
De incubatiecentra stellen infrastructuur en diensten ter beschikking die jonge hoogtechnologische starters ondersteunen, waaronder spin-offs van de (Associatie) Universiteit Gent.
Andere onderzoeksgelden Vlaamse Gemeenschap ● Privéinvesteerders ● 25% ‘eerste geldstroom’ voor onderzoek ● Bijzonder Onderzoeksfonds ● Internationale instanties ● Federale overheid ● Industrieel Onderzoeksfonds ● Andere overheden ●
15,63%
20,57%
12 / 13
De Universiteit Gent is geen campusuniversiteit. In de loop van de jaren hebben de universitaire sites en complexen zich over de hele stad verspreid en vandaag is de UGent volledig met haar stad vergroeid. Geografisch ligt de universiteit verspreid in en rond de Gentse stadskern. De meeste universitaire gebouwen bevinden zich op een noord-zuidas die strekt van de historische binnenstad (met de Aula en Het Pand) tot de gebouwen aan de Sterre en het Universitair Ziekenhuis. Qua oorsprong en stijl kenmerkt het universitair patrimonium zich door een enorme diversiteit, gaande van het dertiende-eeuwse klooster Het Pand over de klassieke gevels van de Aula Academica, de Plateaustraat en het Instituut Rommelaere tot de wereldberoemde Boekentoren van Henry Van de Velde of – recenter – de faculteit Diergeneeskunde van bOb Van Reeth. Elk gebouw herbergt een uniek stuk geschiedenis. Film, theater, opera, tentoonstellingen, … De Gentse studenten drukken hun stempel op het culturele leven in de stad. De Universiteit Gent is zelf ook zichtbaar aanwezig op de Gentse cultuurmarkt. Zo beschikt de UGent over een eigen universitaire filmclub Film-Plateau. De UGent is ook structureel partner van verschillende culturele organisaties zoals het Festival van Vlaanderen, het Internationaal Filmfestival van Vlaanderen en het Gent Jazz Festival. De samenwerking tussen de universiteit en de stad Gent is de laatste jaren steeds intensiever geworden. Regelmatig houden de UGent
UGENT IN DE REGIO
en het stadsbestuur informatievergaderingen. Daar worden thema’s besproken die betrekking hebben op de relatie en interactie tussen de stad, de universiteit en haar studenten, zoals het milieu- en afvalbeleid. De UGent levert ook een bijdrage tot de versterking van de innovatiecapaciteit en de vernieuwing van de economie in Vlaanderen. Zo werd in 2008 het kennisplatform ‘Gent Big in Creativity’ (Gent BC) opgericht.
14 / 15
De Universiteit Gent beschikt over tien homes met een gezamenlijke capaciteit van 2.345 gemeubelde kamers, studio’s en flats voor (internationale) studenten, bezoekers en personeel. De Universiteit Gent baat ook acht studentenrestaurants en elf cafetaria’s uit. De UGent heeft een eigen jobdienst. Studenten die zelf moeten instaan voor hun leef- en studiekosten krijgen voorrang voor bepaalde jobs binnen de Associatie Universiteit Gent. De Universiteit Gent verdeelt jaarlijks een budget over de verschillende conventen en studenteninitiatieven. De conventen keren de toelagen uit aan de erkende studentenverenigingen die zij overkoepelen. Zo overkoepelt het Faculteitenkonvent 28 erkende verenigingen. Voor vrijwel elke opleiding aan de universiteit bestaat er een faculteitskring. Die verzorgt de opvang van nieuwe studenten en organiseert tal van activiteiten. Het officiële studentenblad van de UGent heet ‘Schamper’. De universiteit financiert ook de studentenradio Urgent.fm (105.3 fm). Aan de Universiteit Gent kunnen zowel studenten als personeelsleden aan democratische prijzen hun favoriete sport beoefenen in het universitair sportcomplex (GUSB). De infrastructuur bestaat onder meer uit sportzalen, een zwembad met instructiebad, een zaal voor gevechtssporten, vergaderzalen, een cafetaria en twee voetbalterreinen. De Universiteit Gent kent een specifiek statuut toe aan topsportstudenten. In 2015 kunnen zo 243 studenten een beroep doen op studieen examenfaciliteiten waardoor zij naast hun studies kunnen deelnemen
STUDENTENVOORZIENINGEN
aan kampioenschappen op Vlaams, Belgisch en internationaal niveau.
16 / 17
In de provincie Oost-Vlaanderen is de UGent met meer dan 8.600 werknemers veruit de grootste werkgever. In het Universitair Ziekenhuis Gent zijn ook nog eens meer dan 6.000 mensen werkzaam. Met haar wetenschappelijke en dienstverlenende activiteiten staat de Universiteit Gent mee aan de wieg van de bedrijven- en wetenschapsparken Ardoyen in Zwijnaarde en Greenbridge in Oostende. Diversiteit, participatie en competentiegerichtheid zijn kernelementen in het personeelsbeleid van de UGent. Voor de UGent is een open bedrijfscultuur prioritair. Ze draagt tevens de evaluatie en begeleiding van haar personeel hoog in het vaandel. Permanente opleiding wordt gestimuleerd en de begeleiding van nieuwe personeelsleden staat hoog op de agenda.
UGENT I N CI JFERS (c ijf er s 2015) Zelfstandig Academisch Personeel
1.279
Assisterend Academisch Personeel
1.357
Overig Wetenschappelijk Personeel
791
Administratief en Technisch Personeel
2.564
FWO- en IWT-Vlaanderen, VIB, imec en iMinds
1.091
Doctoraatsbursalen en navorsers
1.563
TOTAAL
8.645
UGENT ALS WERKGEVER
18 / 19
UNIVERSITEIT GENT IDENTIKIT // Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
// Faculteit Diergeneeskunde
Blandijnberg 2
Salisburylaan 133 (Merelbeke)
5.000 studenten, 770 personeelsleden
1.900 studenten, 460 personeelsleden
// Faculteit Rechtsgeleerdheid
// Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen
Universiteitstraat 4
Henri Dunantlaan 2
3.800 studenten, 300 personeelsleden
4.500 studenten, 470 personeelsleden
// Faculteit Wetenschappen
// Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen
K.L. Ledeganckstraat 35
Coupure Links 653
2.900 studenten, 1.420 personeelsleden
2.800 studenten, 810 personeelsleden
// Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen
// Faculteit Farmaceutische Wetenschappen
Campus Heymans (UZ), De Pintelaan 185
Ottergemsesteenweg 460
7.400 studenten, 1.330 personeelsleden
1.100 studenten, 210 personeelsleden
// Faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur
// Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen
Jozef Plateaustraat 22
Universiteitstraat 8
5.000 studenten, 1.375 personeelsleden
2.200 studenten, 260 personeelsleden
// Faculteit Economie en Bedrijfskunde
// Rectoraat Universiteit Gent - centrale administratie
Cijfers dd. 2014-2015;
Tweekerkenstraat 2
Sint-Pietersnieuwstraat 25
de studenten- en personeelscijfers
5.800 studenten, 280 personeelsleden
970 personeelsleden
in deze voorstelling zijn afgerond.
20 / 21
UNIVERSITEIT GENT STUDEREN AAN DE UGENT // Info en advies +32 9 331 00 31 acs@UGent.be // Studentenadministratie +32 9 331 00 99 studentenadministratie@UGent.be O NDERZO EK AAN DE UGENT aoc@UGent.be VALO RI SATI E VAN O NDERZO EK techtransfer@UGent.be WERKEN AAN DE UGENT dpo@UGent.be UGENT Sint-Pietersnieuwstraat 25 B-9000 Gent www.UGent.be
22 / 23
/ Colofon // Verantwoordelijke uitgever Prof. Anne De Paepe, rector // Redactie en coördinatie Leentje van Remortel, Isabel Paeme, afdeling Communicatie // Vormgeving d-artagnan // Cover Saatchi & Saatchi // Fotografie Hilde Christiaens, Bart Cloet, Luk Monsaert, Cedric Verhelst, Nic Vermeulen en Universiteit van die Vrijstaat - Zuid-Afrika
Deze brochure werd uitgegeven in februari 2015 door de afdeling Communicatie van de UGent (communicatie@UGent.be). This brochure is also available in English as ‘Focus on Ghent University’.
// Volg de UGent op
en
www.facebook.com/UGent of www.twitter.com/UGent // Drukkerij New Goff Gent