Sunufl
M E H M E T
Ç A K I R
Belediye Baflkan›
Yüzy›llar ötesinden günümüze ulaflan uzun geçmifli boyunca, kadim medeniyetlerin, özellikle de Osmanl›-Türk medeniyetinin, en de¤erli maddî ve manevî izlerini tafl›yan Üsküdar, ayn› zamanda ‹stanbul'un fethini görme bahtiyarl›¤›na eriflmifl nadir co¤rafyalardan biri olman›n avantaj›na sahiptir. Üsküdar, Fetih'ten önce vatan topra¤› olan ve bir anlamda fethe befliklik eden müstesnâ bir beldedir. Tarihten gelen vasf›yla kadim bir huzur beldesi olan Üsküdar, binlerce y›ll›k tarihi geçmifle, muazzam bir mirasa, engin bir yaflam tecrübesine sahip, birikimleriyle kendisine özgü bir flehirdir. Yeni dönemde, temelleri at›lan dev projeler ve köklü yat›r›mlarla gelece¤e uzanan Üsküdar, ayn› zamanda tarihi miras›na ve kültürel birikimine sahip ç›kman›n ayr›cal›¤›na da sahip olmufltur. Böyle bir flehirde, bu k›ymetli vatan köflesinde, tarihî bir tan›m haline gelen “Kâbe Topra¤›”nda, dünyaya örnek olacak bir hoflgörü ortam› ve kadim huzur beldesinde, Milli Mücadele'deki rolüyle ‹stanbul'un kurtulufla aç›lan kap›s› olan Üsküdar'da yaflamaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Bu mutluluk geçmiflte de “bir yerin k›ymeti orada yaflayanlarla da yak›ndan ilgilidir” kaidesince Türk tarihinin pek çok seçkin k›ymetine burada yetiflme ve yaflama heyecan› vermifltir. Bu bak›mdan Üsküdar kültürünü, edebiyat›n›, sanat›n›, mimarisini tan›mak isteyenler yan›nda, ‹stanbul'u ö¤renmek isteyenler de Üsküdar'› ve Üsküdarl›lar'› bilmek, bir baflka deyiflle Üsküdar'a u¤ramak zorundad›r. Yani ‹stanbul'un yolu, sadece co¤rafi konumu dolay›s›yla de¤il, sahibi oldu¤u birikimi bak›m›ndan da Üsküdar'dan geçer.
Üsküdar'›n özel konumunun fark›nda olmam›z nedeniyle, temel hareket noktam›z, bu müstesna beldeyi, en iyi flekilde yaflatmak, zevkle yaflan›r k›lmak ve her yönüyle tan›tmak oldu. “‹flimiz hizmet, gücümüz millet” düsturunu benimseyerek ”önce insan” ve “her fley Üsküdar için” anlay›fl›yla hareket ettik. Çünkü her soka¤›, tafl› ve köfle bafl› ile bizzat Üsküdar, bize geçici ile kal›c› olan aras›ndaki fark› f›s›ldamaktad›r. Yurt içinden ve d›fl›ndan seçkin akademisyenlerin kat›l›m›yla her sene daha da zenginleflen, halk›m›z taraf›ndan da büyük ilgiyle karfl›lanan Üsküdar sempozyumlar›, flehrimizin sahip oldu¤u birikimi, fark›, yap›lmas› gerekenleri ve yap›lanlar› anlama ve anlamland›rma konusunda önemli aç›l›mlar sa¤lam›flt›r. Sempozyum kitaplar›yla, Üsküdar'›n tarihini yazacaklara, dününü ve bugünü araflt›racaklara çok önemli bir kaynak oluflturdu¤umuza inan›yorum. Üsküdar sempozyumlar›n›n süreklilik arz eden bir etkinlik olmas›, alan›ndaki di¤er çal›flmalara örnek gösterilmesi, kat›l›m için yap›lan müracaatlar›n yüzlerle ifade edilmesi bu etkinli¤in ne denli do¤ru ve önemli oldu¤unun ifadesidir. Sempozyumu, Cumhuriyetimizin ilan›n›n 85. y›l›na ithaf etmifltik. Bilebildi¤im kadar›yla da, etkinlik tarihinin de verdi¤i avantaj itibariyle sempozyum, 8
Cumhuriyet'in 85. y›l›na ithaf edilen ilk bilimsel etkinlikti. Ayn› flekilde sempozyumun kitab› da Cumhuriyet'in 85. y›l›na ithaf edilmifltir. Bu ithaf herkesten önce Üsküdar'›n hakk›d›r. Çünkü, sempozyum kitaplar›nda yer alan bilimsel araflt›rmalar›n da ortaya koydu¤u gibi, Üsküdar Milli Mücadele'nin kurtulufla aç›lan kap›s› olmufltu. ‹stanbul'da toplanan silahlar, ilaçlar, giyecekler, bilgiler hep Üsküdar'dan Anadolu'ya aktar›lm›flt›. Milli Mücadele'nin fikir ve kurmay kadrosunun çok önemli isimlerinin büyük ço¤unlu¤u Üsküdar üzerinden Anadolu'ya geçmiflti. Ve ‹stanbul'u teslim almaya gelen Türk ordusuna ev sahipli¤ini de yine Üsküdar yapm›flt›. Bu eser, Üsküdar'›n geçmiflini bugüne ve bugününü geçmifliyle birlikte gelece¤e tafl›ma gayretimizin bir yans›mas›d›r. Sadece ihtiva etti¤i bilgileriyle de¤il, geçmifle ve günümüze ait zengin görsel materyaliyle belgesel niteli¤indedir. Kitap, gelecekte, kendi geçmiflinin, yani dünün ve bugünün Üsküdar'›n› arayanlar için de görsel bir flölen olacakt›r. Sempozyumun planlanmas›, muhtevas›n›n flekillendirilmesi ve gerçeklefltirilmesiyle ilgili tüm kararlar Bilim ve Yürütme Kurulumuz taraf›ndan verilmifltir. Bize düflen de bu etkinli¤in en güzel flekilde gerçekleflmesi için gayret etmek olmufltur. ‹zleyicilerden, tebli¤cilerine varanc›ya kadar, hemen herkesin ifade etti¤i gibi, baflar›l› ve nitelikli bir organizasyon gerçeklefltirilmifltir. Bu baflar›n›n temelinde, bilim kurulumuz ile mesai arkadafllar›m›n emekleri ve gayretleri yatmaktad›r. Sempozyumun kapan›fl konuflmas›nda, ilim adamlar›m›z›n ve halk›m›z›n iltifatlar›n› görünce,“gelecekte bizim için ne tecelli eder bilemem, ancak bu sempozyum benim için bir berat olmufltur, ben bugün berat›m› ald›m” demifltim. Hizmet süremin sonunda böyle bir eserin ortaya ç›kmas›ndan dolay› da büyük mutluluk duyuyor, bu kitab› da, sözlü berat›n belgesi olarak kabul ediyorum. Böyle bir çal›flman›n ortaya ç›kmas› flüphesiz büyük bir özveri, beceri ve genifl bir ekibin ortak çal›flmas›yla mümkün olmufltur. Bilim ve Yürütme Kurulu üyelerimiz baflta olmak üzere tebli¤ sahipleri ve halk›m›z bu faaliyeti gönülden desteklemifl, mesai arkadafllar›m hizmet etmenin yar›fl› içinde olmufltur. Bu etkinlik ve eserin ortaya ç›kmas› için hiçbir fedakârl›ktan kaç›nmayan Bilim ve Yürütme Kuruluna, tebli¤ sahiplerine, mesai arkadafllar›ma ve Üsküdarl›lar’a çok teflekkür ediyorum. Çok daha güzel bir flekilde devam edece¤ini ümit ve temenni etti¤im VII. Üsküdar Sempozyumu'nda buluflmak niyaz›yla hepinizi sevgi ve sayg›yla selaml›yorum.
9