UT Nieuws - 22 september 2011

Page 1

Weekblad van de Universiteit Twente

www.utnieuws.nl nummer 23 - Donderdag 22 september 2011

UT N I E U W S 9

5

2

A world where everyone is energy rich

Draadloos onderwater­netwerk voor veilige haven

‘Het voelt weer zo vertrouwd allemaal’

International page

Prinsjesdag. De langstudeerboete die bijna een jaar geleden al door staatssecretaris Halbe Zijlstra werd aangekondigd – en toen leidde tot een massaal studentenprotest op het Malieveld – is misschien zo gek nog niet. Althans: de plannen van de oppositiepartijen zien er voor studenten nog onheilspellender uit. Een sociaal leenstelsel kost de student namelijk net zoveel als vier langstudeerboetes. Lees een analyse over de onderwijsplannen van kabinet en oppositie op de Prinsjesdag-pagina’s 6 en 7. Illustratie: Ruben Libgott

Eén groot wiskundevak voor alle technische studenten De UT wil graag dat – naar Deens voorbeeld – vanaf 2013 alle technische studenten hetzelfde basiswiskundevak krijgen. Switchen van opleiding zonder studievertraging wordt zo eenvoudiger. Opleidingsdirecteur toegepaste wiskunde Jan Willem Polderman onderzoekt hoe zo’n vak eruit moet zien. Ook ziet hij mogelijkheden voor een kleiner wiskundevak voor de sociale opleidingen, en wellicht zelfs een introductiecursus wiskunde voor alle UT-eerstejaars. Deze brede vakken moeten in september 2013 ingevoerd worden, als onderdeel van de nieuwe bachelors. Het idee voor één wiskundevak voor alle technische studenten is afgekeken uit Kopenhagen. Na een werkbezoek aan Danmarks Tekniske Universitet (DTU) waren

rector Ed Brinksma en programmamanager onderwijsvernieuwing Tom Mulder enthousiast over dit concept. Jan Willem Polderman kreeg de opdracht deze vorm van onderwijs voor de UT te onderzoeken. Ook hij bezocht met een kleine delegatie DTU. ‘We zitten

nog in de aftastende fase’, aldus de opleidingsdirecteur van wiskunde. Docenten van die afdeling geven nu ook al veel onderwijs bij andere technische opleidingen. De hoeveelheid stof en het tempo waarin die wordt behandeld, verschillen echter per studierichting. Om tot een vak te komen moeten alle opleidingsdirecteuren het erover eens worden welke onderdelen daarin wel moeten zitten en welke niet. Polderman: ‘Je moet zorgen dat de ene opleiding geen wiskunde door de strot geduwd krijgt waar ze toch niets aan heeft en tegelijkertijd moet het voor een andere opleiding wel voldoende diepgang hebben.’ Hij verwacht dat een basiswiskundevak zal

bestaan uit calculus, lineaire algebra en misschien ook stochastiek (kansrekening). Dat zal ongeveer 15 tot 20 studiepunten beslaan. Groot voordeel van een breed basiswiskundevak is dat het een belemmering wegneemt om van bachelor te wisselen. Nu kan het zijn dat als studenten die switchen van scheikundige technologie naar technische natuurkunde bepaalde wiskunde hebben gemist en daardoor studievertraging oplopen. ‘Straks niet. Je kunt je definitieve studiekeuze dus later maken’, aldus Polderman. De opleidingsdirecteur verwacht ook dat het studierendement omhoog zal gaan met één wiskundevak voor alle studenten. ‘Over

alle studierichtingen heen krijgen studenten een gevoel van verbondenheid. Iedereen moet het doen. Daardoor zullen studenten er sneller doorheen gaan.’ Polderman realiseert zich dat het verzorgen van een dergelijk groot vak heel wat vergt van de docenten. Waarschijnlijk zal de stof worden aangeboden in (heel) grote hoorcolleges die andere didactische kwaliteiten van de docent vragen dan de kleinere groepen nu. Overigens zullen per studierichting nog steeds kleinere werkcollegegroepen bestaan. Over twee weken hoopt Polderman aan de rector te rapporteren of alle opleidingsdirecteuren op een lijn zitten en een gezamenlijk wiskundevak haalbaar is.

Ook is hem gevraagd te onderzoeken of een kleiner vak te ontwikkelen valt voor de gamma-studies. Dat idee bevindt zich echter in een nog zeer pril stadium. Het zal vooral statistiek bevatten. ‘Onderdeel van het brede wiskundevak is een inleiding wiskundige methoden en structuren’, vertelt Polderman. Het gaat om kennis die voor alle wetenschappelijke studies van belang is zoals logica en redeneren, verzamelingenleer en de basis van de wiskundige notatie. ‘In onze werkgroep is zelfs al gespeculeerd dat dit gedeelte door onze rector zou kunnen worden gegeven. Het is immers zijn vakgebied en het zou een mooi uithangbord zijn voor de UT.'


ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente

2

Donderdag 22 september 2011

studenten elektrotechniek bouwen aan een satelliet

Een melkpak de ruimte in lanceren Zelf een satelliet bouwen, de ruimte in schieten en vervolgens het object vanaf de aarde in de gaten houden? Een groep van veertien studenten elektrotechniek gaat de komende twee jaar aan de slag met dit ambitieuze plan. Universitair Hoofddocent Mark Bentum is de begeleider. Sandra Pool

Het ontwerpen van een satelliet is onderdeel van een ander onderzoeksproject: het ontwerpen van een radiotelescoop in de ruimte. De achterkant van de maan is daar volgens Mark Bentum de ideale plek voor. ‘The dark side of the moon’, zegt de hoofddocent. ‘Pink Floyd maakte er ooit een album over. Daar hebben we radiostilte. De maan schermt namelijk alle signalen af die van de aarde komen. Aan de achterkant kunnen we dus goed meten. Maar helaas, dat is niet te betalen. ‘ Een radiotelescoop op aarde wel en is ook makkelijker en meer voor de hand liggend, erkent Bentum. ‘Maar het probleem hierbij is dat de signalen uit het heelal met een heel lage frequentie ofwel met een hoge golflengte worden geblokkeerd door de ionensfeer, onderdeel van de atmosfeer rondom de aarde.’ Bentum legt uit. ‘Stel, het is mooi weer en je gaat zwemmen. Als je dan onder water gaat en vanaf de bodem naar de zon kijkt, dan zie je nooit de zon in z’n geheel als ronde bol, maar je ziet overal licht. Het beeld is vertroebeld. Hetzelfde gebeurt met de astronomische signalen in de ionensfeer. Die worden ook vertroebeld. Daarom wil je buiten de atmosfeer meten en daar is apparatuur voor nodig zoals satellieten.‘ Het OLFAR, wat staat voor Orbiting Low Frequency

Mark Bentum en zijn studenten gaan de zwakke signalen uit de Dark Ages meten. Foto: Gijs van Ouwerkerk

Antennas for Radio Astronomy, is een groot project om onderzoek te doen naar zwakke signalen in het heelal. ‘Er is veel geld nodig om de technologie te ontwikkelen. Onlangs honoreerde de Technologiestichting STW een onderzoeksvoorstel. Drie promovendi zijn nu met het project aan het werk en een postdoc gaat binnenkort aan de slag bij ASTRON, het Nederlands instituut voor radioastronomie waar ik zelf jaren heb gewerkt.’ Bentum vertelt dat er heel veel satellieten en heel veel antennes nodig zijn om de zwakke signalen te ontvangen. ‘Wil je iets doen in de sterrenkunde en een stap voorwaarts maken dan heb je wel duizenden satellieten nodig. Die wil je allemaal met elkaar combineren en in contact brengen. De onder-

zoekers werken aan het ontwikkelen van een techniek om de satellieten zo klein en licht mogelijk te maken. Stel ze zijn enkele tientallen centimeters, zoals een melkpak, die kunnen makkelijk in grote getalen meeliften met zo’n enorme satelliet die de ruimte wordt ingeschoten. Daar is altijd wel plek voor.’ Vervolgt: ‘De onderzoekers staan voor de uitdaging uit te vinden hoe je de satellieten moet positioneren ten opzichte van elkaar, hoe de antennes hun werk het beste kunnen doen en hoe je alle informatie van zoveel objecten bij elkaar krijgt en ook nog eens kunt doorsturen naar de aarde. Kortom, hoe maak je nou zo’n kleine satelliet? Het onderzoek is volgens Bentum nog nooit gedaan. ‘Een van de doelen is zwakke signalen uit de Dark Ages te

meten.’ De hoofddocent pakt er pen en papier bij en tekent de geschiedenis van ons heelal. ‘Recente waarnemingen tonen aan dat het heelal zo’n 13,7 miljard jaar geleden is ontstaan door de Big Bang en dat het heelal daarna steeds meer uitdijt. Vanwege de eindige lichtsnelheid, kijk je dus terug in de tijd. Met de te ontwikkelen satellieten kan dat in de periode zo’n 400 duizend jaar na de Big Bang tot ongeveer 400 miljoen jaar na de Big Bang wanneer de eerste sterren zich vormden. Dat noemen we de Dark Ages. We weten tot nu toe niet wat zich daar af heeft gespeeld.’ De studenten bouwen een satelliet op basis van een CubeSat. ‘Dat is een miniatuur satelliet met een volume van precies een liter. Het gevaarte weegt niet meer dan 1,33 kg.’ Het is volgens

Naam: Studie: Op weg naar:

de docent vooral leuk om te doen. ‘Ze werken er in hun vrije tijd aan. Het doel is het testen van de radioverbinding tussen twee satellieten, kijken hoe we de objecten met elkaar kunnen combineren en volgen.’ Is het gevaarte eenmaal af, dan gaat Bentum kijken of er plek is bij een missie om de satelliet in de ruimte te lanceren. ‘Er is altijd wel een paar kilo vrij aan boord. Die plek koop dan je op. Dat is niet goedkoop, maar iets voor een later stadium.’ Studenten uit Delft die een soortgelijk project hebben gedaan, helpen de UT-studenten. ‘Zij weten ook de weg hoe je zo’n lanceringsaanvraag kunt indienen.’ De schatting is dat over twee jaar de TwenteSat, zoals Bentum de satelliet noemt, de lucht ingaat. ‘En het grondstation komt hier, bovenop het dak van Carré.’

ut Nieuws Onafhankelijk weekblad voor personeel en studenten van de Universiteit Twente jaargang 48. Verschijnt donderdag op de campus; vrijdag/zaterdag buiten de UT. Oplage: 8.000 exemplaren. Redactie-adres: Vrijhof kamers 315, 316, 317, 328, 319. Postadres: Postbus 217, 7500 AE Enschede. Telefoon: (053 – 489) 2029 zie verder onder redactie. Fax: (053 – 489) 3439 E-mail redactie: info@utnieuws.utwente.nl. Internet: www.utnieuws.nl of via de homepage van de UT. Redactie: Ditta op den Dries (hoofdredacteur, 2030) Paul de Kuyper (4084) p.m.dekuyper@utwente.nl Maaike Platvoet (3815) m.c.platvoet@utwente.nl Sandra Pool (tel. 2936) s.pool@utwente.nl Office-management: Brigitte Boogaard (2029) b.j.boogaard@utwente.nl Vaste medewerkers: Cariene van Aart, Marloes van Amerom, Giels Brouwer, Rayke Derksen, Nynke Dirven, Maaike Endedijk, Robbin Engels, Hans van de Kolk, Ruben Libgott, Catherine Ann Lombard, Ingrid Szwajcer. Automatisering/internet: Ivar Engel Christina Höfer Foto's: Arjan Reef / Gijs van Ouwerkerk / Ingrid Szwajcer Redactieraad: prof.dr. E.R. Seydel (vz). Advertenties: Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, Tel. 023 – 5714745. Site: www.bureauvanvliet.com. E-mail: zandvoort@bureauvanvliet.com. Advertentietarieven op aanvraag. HOP: UT Nieuws is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP). Adreswijzigingen: Abonnees (ook studenten) dienen deze schriftelijk door te geven aan de redactie UT-Nieuws Postbus 217, 7500 AE Enschede of per e-mail: info@utnieuws.utwente.nl. Stage of buitenlands studieverblijf: studenten die op stage gaan of in het buitenland gaan studeren kunnen UT-Nieuws op schriftelijk verzoek opgestuurd krijgen. Wie prijs stelt op deze (gratis) service zendt een adreswijziging naar de redactie o.v.v. faculteit, stagelocatie en periode (zo nauwkeurig mogelijk). Kopij: Bestemd voor de Infomededelingenrubriek dient per e-mail maandag voor 14.00 uur in het bezit te zijn van de redactie UT-Nieuws. Abonnementen: Jaarabonnement: 44 euro. Abonnementen schriftelijk aan te vragen met vermelding van naam, adres, postcode, plaats, telefoonnummer en bank-/girorekening. Abonnementen kunnen wekelijks ingaan. Betaling via factuur. Het jaarabonnement wordt automatisch verlengd, tenzij men minimaal 1 maand voor afloop van de abonnementsperiode schriftelijk opzegt. Technische vervaardiging: Wegener SpeciaalMedia Bezorging Campus: Motorsportgroep UT, coördinator Stefan Dams, tel. 053-4892029. E-mail: info@utnieuws.utwente.nl Copyright UT-Nieuws: Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen schema's foto's of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken in enigerlei vorm of wijze.

Martijn Zwart (25) Industrieel Ontwerpen De bibliotheek

‘We zijn al een tijdje buiten aan het lunchen, dus ik heb wel even een momentje voor je hoor’, zegt Martijn Zwart. ‘Ik hou er wel van om tussen de middag even uitgebreid te ontspannen. In de bieb ben ik hard op zoek naar een afstudeeropdracht. Ik wil in de automotive branche werken, maar het is wel lastig om daar een leuke stageplek te vinden. De crisis heeft natuurlijk zijn inslag gehad op de auto-industrie en het is lastig om er nu tussen te komen.’ ‘Mijn stage wil ik het liefst wel in Nederland doen, omdat ik eerder al in China ben geweest. Ik heb met tien andere studenten Industrieel Ontwerpen meegedaan aan een uitwisselingsproject naar Beijing. Daar volgde ik vakken bij de opleiding architectuur. Dat is wel een heel andere studie, maar toch zitten er veel raakvlakken in met het Nederlandse Industrieel Ontwerpen.’ ‘Als ik moet wachten op antwoord van een eventuele stageplek verveel ik me ook niet hoor’, lacht de student. ‘Ik heb mijn eigen bedrijf Typus.nl en hiervoor bouw ik websites, ontwerp ik logo’s en daarnaast doe ik ook de typesetting en het drukwerk. Nu ben ik druk met een leuke klus voor Danoontje. Zij vroegen of ik een presentatie kon ontwikkelen voor een business meeting en daar zeg je dan geen nee tegen. Het leuke van een eigen onderneming is dat ik bezig kan zijn met wat ik tijdens mijn studie leer. Zo combineer ik het beste van allebei.’

Waar gaat dat heen...? Foto: Arjan Reef


ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente

3

Donderdag 22 september 2011

faculteitsraden kritisch in hun adviezen

‘Zwak fundament onder reorganisatieplan’ Voordat de universiteitsraad begin oktober het college adviseert – en een maand later al dan niet instemming verleent – over het reorganisatieplan, ligt de bal bij de faculteitsraden. De U-raad zal sterk afgaan op wat de lokale raden adviseren. Bij TNW, EWI en GW staan ze bepaald niet te juichen. ‘Het college van bestuur maakt de oorspronkelijke ambitie geen kaasschaaf te hanteren niet waar.’ TNW ‘Het onvermogen knopen door te hakken zorgt voor een te zwak fundament onder dit plan’, reageert Dirk van den Ende namens de faculteitsraad Technische Natuurwetenschappen. ‘Het college maakt zijn oorspronkelijke aspiraties om niet de kaasschaaf te hanteren maar duidelijke keuzes te maken niet waar. Door op promotiepremies te korten, wordt elke onderzoeksgroep geraakt. Het resultaat is dat we nog even kunnen doordobberen, maar het is onvermijdelijk dat er een volgende golf komt.’ ‘We vrezen dat de werkdruk voor onderzoekers groeit. Ze zullen harder hun best moeten doen om kwalitatieve output te leveren en daarnaast voldoende geld voor het onderzoek binnen te halen. Tegelijkertijd gaat er veel op onderwijsgebied gebeuren. Dat wordt afgewenteld op de mensen die er nog zitten. Die zullen dus nog meer taken op hun bord krijgen.’ ‘Dat instituut IMPACT is opgeheven heeft ook gevolgen voor TNW. Een deel van het onderzoek wordt overgenomen door Mesa+, maar de financiële kant van die verschuiving, vinden we onduidelijk’, aldus Van den Ende. ‘De faculteitsraad heeft het idee dat de cijfers die genoemd worden boterzacht zijn.’ EWI Vicevoorzitter Adri van der Meer van de faculteitsraad Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica heeft zijn advies al naar decaan Ton Mouthaan gestuurd. ‘Bij het opstellen van de criteria voor het voortbestaan van leerstoelen is er niet nagedacht dat er ook groepen zijn die vooral toegeleverd onderwijs verzorgen bij andere opleidingen dan alleen

de eigen. De vakgroep statistiek is voor het wiskundeonderwijs van veel opleidingen van belang. Toch wordt die groep vrijwel opgeheven.’ Bij EWI verdwijnen 33 arbeidsplaatsen, vrijwel elke groep wordt geraakt. ‘De staf wordt zo erg gereduceerd dat docenten het niet meer halen de helft van hun tijd aan onderwijs te besteden. Dat gaat omhoog. Pin me niet vast op de getallen, maar misschien wel 65 procent onderwijs en 35 procent onderzoek. Dan wordt het onderzoek niets meer. Dit lezen we tussen de regels door, maar nergens zien we hoe we

dat moeten opvangen.’ ‘Een laatste punt, maar dat is eigenlijk aan de UR, is de drie miljoen bezuiniging op centrale diensten’, besluit Van der Meer. ‘Die zijn nauwelijks ingevuld en men denkt dat er niets van terechtkomt. College, geef nou eens een goed signaal’, roept de vicevoorzitter op. ‘Bijvoorbeeld twee derde eruit bij strategie en communicatie. Het zit iedereen nog steeds behoorlijk hoog hoe die reorganisatie er is doorgedrukt om zogenaamd efficiënter te kunnen werken. Snijd als college ook eens in de dingen waar je dichtbij zit, in plaats van de onderzoekers te pakken. Dat staat duidelijk in ons advies .’ GW Volgens voorzitter Joyce Karreman van de faculteitsraad Gedragswetenschappen staat haar raad ‘niet te juichen’ over het reorganisatieplan. ‘Veel blijft onduidelijk. Wij

gaan de decaan vragen om meer onderbouwing. Er staan criteria op papier, maar we zouden graag zien hoe die criteria zijn toegepast bij het opheffen en samenvoegen van vakgroepen. We missen de inhoudelijke argumentatie.’ ‘We worstelen met de ombuigingstaakstelling van 0,7 miljoen euro’, vervolgt de faculteitsraadsvoorzitter. ‘In het plan staat dat er bij GW 23 banen verdwijnen. Dat is veel. Zeker gezien die taakstelling voor onderzoek.Volgens onze decaan zijn die 0,7 miljoen euro en die 23 banen niet een op een gerelateerd. Hoe we het wel moeten interpreteren, is nog niet duidelijk.’ Karreman is bovendien bezorgd over de opheffing van instituut IBR. ‘Het onderzoek dreigt versnipperd te raken. We hopen dat de sociale wetenschappen hierdoor niet ondergesneeuwd raken, want die spelen een

belangrijke rol op de UT.’ Met deze vragen gaat de faculteitsraad terug naar decaan Erwin Seydel. ‘We hopen snel een bevredigend antwoord te krijgen. Het is niet de eerste keer dat we om meer informatie vragen. Ik vind de communicatie rond de reorganisatie moeizaam verlopen. Ik heb het idee dat CvB en decanen af en toe op de zaken vooruitlopen. Bijvoorbeeld dat onze decaan al in UT-Nieuws zegt dat onderwijskunde wordt opgeheven terwijl formeel nog niets is besloten.’ CTW, MB en ITC De faculteitsraad van CTW buigt zich pas dinsdag aanstaande over het reorganisatieplan en wilde daarom nog niet reageren. Het reorganisatieplan van de faculteit MB wordt pas eind deze week gepubliceerd. De faculteit ITC wordt buiten deze reorganisatie gehouden.

Een kleurrijke, gekke, dwaze theatervoorstelling. Dat wordt de insteek van de productie Alice in Wonderland, die in de zomer van 2012 in het openluchttheater van de UT wordt opgevoerd. Zondag 2 oktober worden er audities voor deze productie gehouden. Afgelopen dinsdag kwamen in het Amphitheater in gebouw Vrijhof zo’n 50 belangstellenden voor een eerste informatiebijeenkomst bijeen. Regisseur Evert de Vries sprak hen toe. ‘De meeste van jullie kennen Alice in Wonderland uit je kindertijd, als Disneyvertolking. Maar eigenlijk is het een 19e eeuws Engels verhaal van Lewis Caroll.’ De Vereniging Nederlandse Openluchttheaters heeft 2012 uitgeroepen tot jaar van Alice in Wonderland. Overal in Nederland worden uitvoeringen gepland, de UT haakt daar, in samenwerking met Apollo, op in. Voor de productie worden spelers, zangers, dansers, decorbouwers, kaartverkopers, grimeurs en andere vrijwilligers gevraagd. Meer informatie via www. apollo.utwente.nl

Jaaropening ITC De faculteit ITC viert donderdagmiddag de opening van het academisch jaar in de kerk op de Oude Markt. Zo’n 120 nieuwe studenten uit 36 verschillende landen beginnen dit jaar aan hun opleiding. De jaaropening wordt vaak bijgewoond door studenten, promovendi en hoogleraren, van wie velen zich in traditionele kleding steken. De bijeenkomst begint om 15.00 uur met een welkomstwoord van decaan Tom Veldkamp. Hoogleraar Robert Gilmore Pontius houdt die middag de traditionele Schermerhornlezing. Om 16.30 uur is er een receptie in het Muziekcentrum.

Kledinginzameling Chaos. ‘Het staat hier een beetje vast...’, twitterde communicatiemedewerker Wiebe van der Veen afgelopen maandag met gevoel voor understatement. Hij was niet de enige die via Twitter zijn ongenoegen liet blijken over de verkeerschaos bij het verlaten van de campus. Een dag later bericht Pieter Dillingh van Innovatieplatform Twente: ‘Weer eens volledig verkeersinfarct rond de Universiteit, sta al een half uur op de bosweg #balen’. Bij de Drienerlolaan kan verkeer alleen de campus op en niet af, waardoor iedereen die aan het eind van de werkdag richting Enschede/Hengelo/A35 moet, via de Bosweg het terrein verlaat. Dat zorgt voor chaos en opstoppingen, temeer daar lijnbussen van dezelfde rijbaan gebruikmaken als het reguliere verkeer. Foto: Gijs van Ouwerkerk.

Extra miljoenen Rijk naar herinrichten bacheloronderwijs De 3TU’s krijgen de komende drie jaar 33 miljoen extra voor de verbetering van onderwijs, zo maakte staatssecretaris Zijlstra onlangs bekend. Voor de UT komt dit in neer op 8,7 miljoen euro, de Technische Universiteit Eindhoven krijgt 8,4 miljoen, en Delft krijgt 15,9 miljoen, voorlopig onderling verdeeld naar rato van de rijksbijdrage aan de instellingen. Maar waar gaat deze extra zak met geld op de UT naar toe? ‘Het geld wordt de eerste drie jaar ingezet voor verbetering van onderwijs. Dat was ook de nadrukkelijke wens vanuit het ministerie van OCW’, zegt rector magnificus Ed Brinksma. Die wens is door de 3TU’s vertaald in het Sectorplan Technologie 2011-2015. In totaal gaat het – zo staat in het Sectorplan - om zeven programma’s waar de 3TU’s op in willen zetten: 1. Herziening van de onderwijsprogramma’s, 2. Monitoring en bege-

Auditie voor Alice in Wonderland

leiding van studenten, 3. Excellente docenten, 4. Inter nationaliser ing onderwijs, 5. Digitalisering onderwijs, 6. Ontwerpersopleidingen en 7. Wiskundeonderwijs. Alle zeven programma’s dragen bij aan de profilering van de sector als geheel en van de drie TU’s ten opzichte van elkaar. ‘Dit is wat wij samen als 3TU-federatie hebben afgesproken, maar de invulling van de programma’s is lokaal.

Voor de UT geldt dat wij het zwaartepunt zullen leggen bij het herinrichten van het bacheloronderwijs en bij de monitoring en begeleiding van studenten.’ Brinksma zegt dat bij de nieuwe bachelorprogramma’s de studenten ‘meer voltijds’ met hun studie bezig zullen zijn, onder andere in de vorm van werkgroepen. ‘Hierdoor kan weer betere monitoring plaatsvinden en dus ook betere begeleiding.’ En hoewel het geld in principe bestemd is voor het verbeteren en aantrekkelijker maken van het bètaonderwijs, zullen nieuwe ontwikkelingen ook een positief effect hebben op het gamma-onderwijs van de UT, zegt Brinksma. Ook het programma ‘excellente docenten’ krijgt een impuls. Nu al zijn

alle nieuwe docenten verplicht om te voldoen aan de basiskwalificatie onderwijs (bko). Voor de zittende staf moet daar nog een inhaalslag gemaakt worden. ‘Daar willen we versnelling in brengen. Verder zullen we ook een stap verder gaan dan de basiskwalificatie. Docenten met een sko (senior kwalificatie onderwijs) zijn dan geschikt om aan het University College te doceren.’ De extra miljoenen van het Rijk komen op het goede moment, vindt de rector. Juist ook omdat de UT op dezelfde prioriteiten wil inzetten.‘Dan is het prettig als dat ondersteund wordt.’ Wel wil hij benadrukken dat de 33 miljoen euro al jaren terug vanuit het ministerie van

OCW is toegekend aan de 3TU’s. ‘Het stond al eerder in het meerjarenkader van het ministerie gereserveerd, maar de betaling vond niet plaats. Zijlstra wilde eerst afspraken, afgestemd op de prioriteiten van het onderwijsministerie.’ ‘Begr ijpelijk’, vindt Brinksma. ‘En daarom zullen we de eerste drie jaar inzetten op verbetering van dat onderwijs. Wel is er vanuit de 3TU’s duidelijk aangegeven dat we vanaf 2014 willen investeren in het onderzoek, dat is ook hard nodig. Verder investeren we als 3TU binnen de beperkte mogelijkheden al in het onderzoek van drie specifieke gebieden waarover al afspraken bestonden: ethics & technology, bouw en wiskunde.’

Leden van damesdispuut Mnemosyne gaan donderdagavond met containers bij studenten in de binnenstad langs om oude kleding in te zamelen. Met hun actie willen ze een steentje bijdragen aan de mensen die weinig te besteden hebben en geen nieuwe kleren kunnen kopen. Volgens Mnemosyne hebben ook studenten het financieel niet altijd gemakkelijk, ‘maar kleren zijn vaak genoeg aanwezig’. De opbrengst van de inzamelactie gaat naar Sam’s Kledingactie.

Cocktailparty De Vestingbar presenteert tijdens de achtste Cocktailparty XL op dinsdagavond 27 september een nieuw assortiment cocktails. Het feest vindt plaats in zowel de VB als het Atrium van de Bastille. De deuren gaan open om 21.00 uur.

Design your future Studievereniging Daedalus van Industrieel Ontwerpen organiseert woensdag 28 september het symposium Design your future. In de Horst C101 zijn de hele dag lezingen en workshops met en door ontwerpers. Zie voor meer info: http://www.daedalus. utwente.nl/symposium/.


ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente

4

Donderdag 22 september 2011

campus ninja iv;

Geen bloedverlies, wel blauwe plekken Campus Ninja IV komt deze week uit, drie jaar na het derde deel. Student civiele techniek Koen Berends (23) en studente industrieel ontwerpen Daphne Laméris (19) zijn trots op de rolprent, die op 24 september in première gaat. ‘Campus Ninja is een onderdeel geworden van de cultuur van de Universiteit Twente. Het is belangrijk en vooral ook leuk om deze filmreeks in stand te houden’, aldus Berends. Simone Kramer

De inhoud van de film; Kort na de oprichting van de Universiteit Twente wordt er een kidnapping voorkomen door twee beoefenaars van de vechtsport. Arashika’s van de THT worden opgeroepen door de rector om te strijden tegen het kwaad. Maar waar komen deze Ninja’s eigenlijk vandaan? Het vierde deel van Campus Ninja vertelt het verhaal van het begin van de legende en brengt je terug naar het jaar 1967. Volgens Koen Berends stonden de meeste gebouwen er in die tijd al. ‘In de film hoeft niet alles per se historisch perfect te zijn, maar we wilden geen Carré of het Nano lab in beeld hebben. We hebben uiteindelijk veel gebruik gemaakt van de natuur rondom de universiteit, ook omdat veel gebouwen in de zomervakantie, tijdens de opnames, dichtzaten.’ Het produceren van een

Bijna alle gevecht scénes die te zien zijn in de film Campus Ninja IV zijn echt. Foto: Gijs van Ouwerkerk

film kost veel tijd, maar uiteindelijk is het proces voorspoedig verlopen. ‘Het monteren van de opnames verliep sneller dan verwacht, we hadden een goede voorbereiding en dat is erg belangrijk’, zegt Daphne Laméris. ‘Het idee voor het script is in november vorig jaar ontstaan en het doel was om de productie binnen een jaar af te maken.Veel scènes zijn gefilmd in de vakantie, zodat we een week ervoor alle tijd hadden om de

zaken goed door te nemen. We moesten pakken kopen, roosters voor de acteurs maken, de scènes oefenen en de laatste spullen regelen. Uiteindelijk is er nog een dolly track (statief op rails) gebouwd. Dat kwam de kwaliteit van de opnames sterk ten goede.’ Er zijn vechtscènes en stunts uitgehaald, maar echte gewonden zijn er niet gevallen. ‘Eén sneetje en veel blauwe plekken, maar geen bloedverlies of gebroken

botten’, aldus Berends. ‘Bijna alle gevechtsscènes die je ziet zijn echt, maar we hebben te maken met ervaren vechtsporters die weten wat ze doen en hoever ze kunnen gaan. Er zijn natuurlijk wel een paar trappen raak geweest, maar sommige dingen moet je ook gewoon durven.’ De eindscène, die zich afspeelt boven op een heuvel van het MSG-trialterrein, is volgens Daphne spectaculair geworden. ‘Hiervoor zijn

geen matten gebruikt en als je mij dus ziet vallen, val ik ook echt.’ Film technisch heeft de crew van Campus Ninja IV veel te danken aan Bart Klaassen en Emile van Wijk. ‘Door goede apparatuur en de opgedane kennis en ervaring van Campus Ninja III is de kwaliteit van de productie omhoog geschoten.’ Tijdens de première verwachten Laméris en Berends een volle Agora en dus zeker 200 mensen. ‘Het is toch wel

het uiteindelijke doel om de film aan zoveel mogelijk belangstellenden te laten zien. Even ons ‘moment of fame’ te pakken. Hopelijk komt er over een paar jaar weer een vijfde deel, maar dat moet de toekomst uitwijzen’ aldus Koen Berends. Première Campus Ninja IV. Zaterdag 24 september 19.30 Agora Vrijhof. Entree gratis. Zie ook: www.campusninja.nl

De week van...

Hans de Groot

U zult deze week wel heel veel nieuws rondom Prinsjesdag en de Miljoenennota volgen? ‘De Miljoenennota is natuurlijk al vroeg uitgelekt en ik had ook al hier en daar wat krantenknipsels verzameld. Ik heb een analyse gedownload van het Centraal Planbureau, die ga ik vanavond en morgen doorspitten, net zoals de Miljoenennota zelf. Het is voor mij de uitdagingen om de ‘eigen krenten uit de pap’ eruit te pikken, naast alle kritische geluiden die er al zijn. Ik wil hoe dan ook mijn eigen oordeel vormen.’ Dat wordt in ieder geval een lange avond dus voor u?

Hans de Groot is hoogleraar Public Management aan de faculteit Management & Bestuur en geeft donderdag 22 september een kritische analyse van de Miljoenennota 2012 tijdens een actualiteitencollege. ‘Zeker weten.’ U moet uw eigen oordeel nog vellen, maar zijn er al wel bepaalde dingen opgevallen? ‘Er zijn veel interessante dingen die spelen, maar de kwaliteit van de onderbouwing is altijd een issue geweest. Soms is die onderbouwing stevig, soms is het nattevingerwerk. Extra aandacht heb ik ook voor de bezuinigingen rondom het persoonsgebonden budget, wat zegt het

kabinet daar nu over in de Miljoenennota?’ Wat kan het publiek verwachten van het Actualiteitencollege? ‘Ik probeer zelf, als eerste spreker, met een kritische analyse van de Miljoenennota te komen. Bezuinigingen kun je slecht of goed vinden, maar uiteindelijk is het een politieke keuze. Hoe bezuinigd gaat worden, is eigenlijk veel interessanter. Ik heb de gastsprekers, burgemeester

Frank Kerckhaert van Hengelo en Jeroen van der Geest, directeur van de SWB-groep gevraagd om daar op in te gaan. De SWB-groep is een organisatie die mensen met beperkingen op de arbeidsmarkt ondersteund. Die groep zal extra hard getroffen gaan worden. Hoe gaat de SWBgroep daar mee om?’ Kan gezien de bezuinigingen op de UT het actualiteitencollege ook nog interessant zijn voor ons college van bestuur? ‘Hm, misschien. Ik heb niet de neiging om lesjes te geven, maar om advies kunnen ze mij altijd vragen. Uiteraard hebben wij als faculteit MB ook te maken

met zware bezuinigingen. Als ik in de Miljoenennota nog een interessant

punt vind over het Hoger Onderwijs zal ik misschien nog een opmerking maken.’


ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente

5

Donderdag 22 september 2011

Draadloos onderwater­ netwerk voor veilige haven Promovendi van drie EWI-vakgroepen buigen zich over een draadloos sensornetwerk dat op de zeebodem kan worden ingezet voor het bewaken van de veiligheid van een haven. Of voor het monitoren van een lek in een oliepijpleiding. Op het droge zijn zulke netwerken heel gewoon, maar draadloos communiceren onder water heeft nogal wat beperkingen. Aio Koen Blom: ‘Veel zaken die boven water vanzelfsprekend zijn, zorgen onder water voor grote problemen.’ Paul de kuyper

Stel iemand wil kwaad en vaart met een klein onderwatervaartuig geladen met een bom de Rotterdamse haven binnen. Volgens promovendus Koen Blom (uit de vakgroep Computer Architecture for Embedded Systems) is de bewaking onder het wateroppervlak nu zeer beperkt. ‘Terwijl het voor een grote haven heel belangrijk is een monitoringsysteem te hebben. Een draadloos onderwatersensornetwerk kan erg nuttig zijn.’ Samen met aio’s Saifullah Amir (Integrated Circuit Design) en Wouter van Kleunen (Pervasive Systems) werkt hij aan een netwerk waarbij meerdere sensoren op de zeebodem ligge, die draadloos met elkaar kunnen communiceren en informatie naar een ontvanger boven water kunnen sturen. ‘Niet direct op kilometers diepte. Ons eerste doel is het ontwikkelen van een werkend systeem tot honderd meter onder water, in een gebied van

De bladen Studenten in Groningen zien wel wat in het wonen op een campus. Dat blijkt uit een korte rondvraag van de UK. Twee derde lijkt het wel wat te wonen op het terrein van een ouder suikerfabriek. Deze studenten associëren een campus met voordelig wonen, gezelligheid en snel contact met veel studenten. ‘Een wijk met alleen maar studenten klinkt super’, aldus een van hen. Oudere studenten zien er minder in. ‘Studenten en stadjers moet je niet scheiden. Bovendien is het in de binnenstad veel gezelliger.’

Wouter van Kleunen, Saifullah Amir en Koen Blom (v.l.n.r.) bereiden een test voor met onderwatercommunicatie op het O&O-plein. Foto: Arjan Reef

twee vierkante kilometer’, aldus Blom. Dit zogeheten SeaSTAR-project wordt gefinancierd door technologiestichting STW. Draadloos communiceren onder water scheelt duizenden kilometers dure bekabeling en onderhoud daaraan. Makkelijk is het echter niet. Radiogolven (die op het droge gebruikt worden) planten zich in water slecht voort en daarom moet gebruik gemaakt worden van akoestische golven met lage frequenties. Van Kleunen: ‘Om data van continent naar continent te versturen zit je op hoogstens 1 kilohertz. Voor ons prototype gebruiken we 30-40 kilohertz.’ Die frequentie is gekozen om een ander probleem het hoofd te bieden. ‘Bij akoestische golven heb je veel last van stoorzenders in de omgeving’, legt Amir uit. ‘In de haven varen schepen voorbij, die zorgen voor achtergrondgeluid. Het is gebleken dat bij een frequentie van tussen de 30 en 40 kilohertz die ruis het minst de communicatie beïnvloedt.’ Een derde groot probleem

van draadloze communicatie onder water is dat de geluidsgolven reflecteren op de bodem en het wateroppervlak. ‘Bij radiogolven komen signaal en reflecties kort na elkaar aan door de veel hogere voortplantingssnelheid. Maar bij akoestische golven kan het zijn dat je de reflecties binnenkrijgt met vertraging van 100 milliseconden’, zegt Blom. ‘Als de hoeveelheid data toeneemt, wordt het steeds lastiger het gewenste signaal van de reflecties te onderscheiden. En je wilt natuurlijk zoveel mogelijk data versturen.’ Echt grote hoeveelheden data lijken trouwens niet haalbaar. ‘Tien, misschien honderd kilobits per seconde zou al veel zijn’, aldus Van Kleunen. ‘Daarmee kun je geen video streamen, hoogstens losse beelden in zwart-wit.’ Elk van de drie promovendi houdt zich met een ander probleem bezig. Amir: ‘De sensoren hebben hoge voltages nodig, maar ze moeten werken op een kleine accu. Daarvoor moet een efficiënte versterker worden ontwikkeld .’

Blom: ‘Ik onderzoek het transport van de data. Je verstuurt het signaal, maar tijdens de overdracht vindt verstoring plaats door onder andere reflecties of een passerend schip. Hoe zorg je dan dat de ontvanger dat weer terugvertaalt naar het originele signaal.’ Van Kleunen: ‘Ik hou me bezig met de netwerkprotocollen, de tijdsynchronisatie en de positiebepalingen van alle nodes (knooppunten met een sensor) in het netwerk. Hoe zorg je dat al die nodes efficient met elkaar communiceren? Bijvoorbeeld: hoe verzamel je alle informatie op een centraal punt?’ In de watergoot op het O&O-plein en ook in de vijvers bij de Faculty Club hebben ze al met enkele sensoren testen gedaan. Naast een beveiligingssysteem in havens, zien de drie onderzoekers ook toepassingen voor het monitoren van oliepijpleidingen en het meten van seismische effecten bij olieboringen. Ook kun je temperatuurveranderingen meten in koraalriffen om zo een beeld te krijgen van de opwarming van de aarde.

Honingbijen kunnen door wetenschappers ingezet worden als milieu-monitor. Eerder was al bekend dat ze de metalen cadmium, lood en cobalt konden detecteren, maar de Wageningse onderzoeker Sjef van der Steen kan met zijn bijen liefst achttien verschillende metalen opsporen. Zo kan hij de concentratie van die metalen meten. Op hun zoektocht naar stuifmeel en nectar blijven kleine metaaldeeltjes als een soort fijnstof aan de bij plakken. Van der Steen meet vervolgens zijn uitgezette bijen door. Dat levert een soort vingerafdruk van de milieukwaliteit van het leefgebied van de bij. De bij legt overigens daarbij wel het loodje. Ze wordt namelijk opgelost in een zuurbad. Analyse van de oplossing levert de informatie over soort en hoeveelheid metaal. Bij flink lachen komt de neurotransmitter endorfine vrij en die veroorzaakt een prettig gevoel. Lachen helpt dus echt om pijn te verzachten ontdekten wetenschappers van de Vrije Universiteit onder leiding van hoogleraar Mark van Vugt. Een kwartier comedy kijken verhoogt onze pijngrens al met tien procent.Volgens de onderzoekers is deze beloning een evolutionair mechanisme om sociaal gedrag te stimuleren. Van Vugt: ‘De functie van lachen is het heel snel opwekken van een positieve stemming bij mensen, waardoor ze beter met dagelijkse stress en conflicten kunnen omgaan.’ Een op de tien studenten die vorig jaar in Delft aan een bacheloropleiding begon, is al voor februari gestopt. Dat blijkt uit een overzicht van de pre-adviezen voor het bindend studieadvies (bsa). Het aantal studiestakers ligt fors hoger dan in 20092010, het jaar waarin in Delft het bsa werd ingevoerd. Hoofd onderwijs en studentenzaken van een van de Delftse faculteiten Dagmar Stadtler noemt de toename ‘op zich goed nieuws’. ‘Het idee achter het bsa was om studenten eerder op de goede plek te krijgen hoe akelig het ook is. Als mensen er pas in het vierde jaar achter komen dat hun studie het toch niet is, is dat niet leuk.’ Keepers onder druk springen in penaltyseries vaak naar rechts. Dat ontdekte psycholoog Marieke Roskes van de Universiteit van Amsterdam. Met collega’s onderzocht zij alle penaltyseries uit WK-wedstrijden. Dat keepers onder druk voor de rechterkant kiezen, komt doordat het nastreven van positieve doelen de linkerhersenhelft activeert. Deze hersenhelft stuurt de rechterkant van het lichaam aan waardoor mensen (en dieren) de neiging hebben naar rechts te bewegen.

‘Ze rennen op je af om samen te werken’ Waar zit je ergens? ‘In een studentencomplex met drieduizend studenten. Het gebouw grenst aan de campus van de Hong Kong University. Het is een van de acht universiteiten. Ik deel mijn woonruimte met een Fransman, een prima huisgenoot overigens. Met z’n tweeën op een kamer is hier gebruikelijk. Hij heeft alleen vrij snel last van de airco. Het is hier nu dus snikheet.’ Waarom ben je in Hong Kong? ‘Ik volg vakken voor mijn master. Ik wilde heel graag naar Azië. Het kostte enige moeite om wat te vinden, maar met hulp van het International Office is het toch gelukt. Ik zit hier nu drie weken waarvan ik inmiddels twee weken colleges volg. Meestal in de middagen avonduren. De campus is groot. Alle faculteiten zitten bij elkaar. Ook

de instellingen van het HBO zijn gehuisvest op de campus.’ Hoe is het om daar te studeren? ‘De Chinezen willen heel graag met je samenwerken. Ze komen bijna op je afgerend als we groepjes gaan maken voor projectwerk. Wat blijkt nu? Ze krijgen extra punten als ze met een internationale student samenwerken! Verder zijn ze heel behulpzaam en nemen je overal mee naar toe. Ik denk dat tien procent van de studenten uit het buitenland komt. Tijdens de colleges proberen de docenten veen interactie met studenten te krijgen. Dat doen ze door vragen te stellen en discussie aan te gaan. De Chinezen zijn dan net een groepje vogels dat in koor het antwoord zingt.’ Waar moest je aan wennen? ‘Ze zijn erg conservatief. Zo is er

bijvoorbeeld een aparte wasruimte voor mannen en vrouwen. Na twaalf uur ’s avonds mag iemand van het andere geslacht niet meer op je kamer zijn, overal staan verbodsbordjes van wat er allemaal niet mag. Ik zag er zelfs een met verboden te dansen! De Chinezen zijn verder heel gedisciplineerd. In de metro is het hartstikke druk, maar duw- en trekwerk komt hier niet voor.’ Hoe is Hong Kong verder? ‘De regio is 42 keer kleiner dan Nederland en er wonen zeven miljoen mensen. Het contrast tussen hoogbouw en natuur en stand is groot. Je ziet bijna geen politie

op straat, maar het is een heel veilige stad. Natuurlijk hang ik hier de toerist uit en trek er regelmatig op uit. Ik heb veel vrije tijd. Als internationale student mag ik hier niet werken. Ik ben onder meer in Maccu geweest, het Las Vegas van Azië. De fiets mis ik wel. We doen hier bijna alles lopend of met het openbaar vervoer. Dat is trouwens

allemaal prima geregeld.’ Wat ga je doen als je terug bent? ‘In januari vlieg ik naar Nederland, dan wacht er nog een tentamen op me. Daarna kan ik beginnen met afstuderen.’ Sandra Pool

Rolf van Winden (24) zit tot medio januari voor zijn studie Technische Bedrijfskunde in Hong Kong.

Bellen met het buitenland Tips voor deze rubriek? Info@utnieuws.utwente.nl


ut Nieuws weekb

6/7

Wie helpt door de

Waar vallen de klappen? Elke Nederlander gaat volgens premier Mark Rutte de bezuinigingen voelen in de portemonnee. Dus ook de student. En zeker ook de universiteiten. Waar gaat het geld wel en niet heen het komend jaar in onderwijs- en onderzoeksland? Bekostiging universiteiten Het kabinet maakt in de begroting geen onderscheid meer in het onderzoeksdeel en het onderwijsdeel van de universiteitsbekostiging. Het budget groeit minder hard dan het aantal studenten waardoor onderwijs en/of onderzoek zullen moeten inleveren. Gemiddeld daalt het bedrag dat het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen uitgeeft per wo-student van 6000 euro in 2012 naar 5600 euro in 2013. Doordat (langzame) studenten meer collegegeld betalen via de langstudeerboete, krijgen universiteiten via die weg extra binnen. Dat is echter niet dekkend. In 2013 leveren universiteiten zo’n tweehonderd euro per student in. Prestatieafspraken Universiteiten die de onderwijsdoelen halen die ze met het ministerie overeengekomen zijn, krijgen straks meer geld dan instellingen die daar niet in slagen. Staatssecretaris Zijlstra had het al aangekondigd in zijn ‘strategische agenda’. Hiermee gaat een lang gekoesterde wens van zijn partij in vervulling. De VVD kon het in 2007 niet verkroppen dat toenmalig PvdAminister Plasterk de leerrechtenplannen van zijn liberale voorganger Rutte afschoot zonder daar een structurele vorm van prestatiebekostiging tegenover te zetten. Het kabinet stelt overigens geen extra geld ter beschikking. Het reserveert zeven procent van het reguliere onderwijsbudget voor universiteiten en hogescholen. Een bedrag van tachtig miljoen euro in 2012, oplopend naar 260 miljoen in 2015, gaat naar instellingen die hun prestatieafspraken met het ministerie nakomen. Daar bovenop kunnen ze geld krijgen uit een pot van vijftig miljoen euro als ze er – in lijn met het advies van de commissie-Veerman – in slagen om zich goed te profileren en hun onderwijsaanbod zinvol af te stemmen met andere universiteiten of hogescholen. Basisbeurs masters ‘Om een ambitieuze studiecultuur te ondersteunen’, heet het in de begroting, krijgen masterstudenten vanaf 2012 geen basisbeurs meer, betalen langstudeerders een hoger collegegeld en wordt het gebruik van de studenten ov-chipkaart beperkt. ‘Studenten moeten daardoor bewuster gaan nadenken over hun studiekeuze en studie-

voortgang.’ Het geld dat deze maatregelen oplevert, wordt volgens het kabinet gebruikt om de kwaliteit van het hoger onderwijs te verbeteren. Grootschalige research Het kabinet reserveert 36 miljoen euro extra voor wetenschappelijke ict-projecten, geavanceerde mri-scanners, biodatabanken en andere grote onderzoeksvoorzieningen. Voor deze grootschalige researchinfrastructuur komt daarmee in totaal jaarlijks 56 miljoen euro beschikbaar. Dat had Zijlstra al eerder bekendgemaakt in zijn strategische agenda. Toen meldde hij ook dat de helft van het extra geld bedoeld is voor ict-voorzieningen: netwerken, supercomputers, geavanceerde dataopslag en dergelijke. Maar dit extraatje moet de wetenschap zelf betalen. De totale uitgaven aan wetenschappelijk onderzoek zullen de komende jaren lager worden. Die zweven niet meer rond de één miljard euro, zoals in de vorige rijksbegroting, maar dalen van bijna negenhonderd miljoen in 2012 naar ruim achthonderd miljoen in 2016. Tweede geldstroom Het jaarlijkse budget voor wetenschapsfinancier NWO bedraagt geen 322 miljoen euro meer, maar kalft af naar 304 miljoen euro in 2016. NWO verdeelt de zogeheten tweede geldstroom voor onderzoek en financiert wetenschappers op grond van hun onderzoeksvoorstellen. De talentenprogramma's, waarin de beste onderzoekers om het geld strijden, krijgen h e t hierdoor minder ruim. Bron: Hoger Onderwijs Persbureau

Donderdag 22 septe

Studenten protesteren graag tegen het rechtse minderheidskabinet, maar wie zijn hun politieke vrienden in tijden van economische tegenspoed? De plannen van de oppositie zien er onheilspellender uit dan die van staatssecretaris Zijlstra. HOP, Bas Belleman

In de miljoenennota staat, grof samengevat, dat de onrust in de wereldeconomie voorlopig nog niet voorbij is. Nederland zal de komende jaren nog meer moeten bezuinigen. Daarbij blijven studenten mogelijk niet buiten schot. Nu al wordt het steeds duurder om te studeren, maar het kan nog erger. Dit kabinet heeft alvast de langstudeerboete bedacht: wie langer dan een jaar uitloopt, moet drieduizend euro extra collegegeld gaan betalen. En de meevaller uit de studiefinanciering – studenten betalen veel rente op hun leningen – blijft niet in het hoger onderwijs, maar lekt weg naar de rest van de begroting. Vrolijk protest De oppositie verheft zijn stem. Die langstudeerboete, daar zien de linkse partijen weinig in. PvdA, D66, GroenLinks en SP deden vrolijk mee met de studenten die in januari van dit jaar massaal op het Malieveld stonden te protesteren. “Ich bin ein Langstudierder!”, riep Alexander Pechtold, “Ik sta hier uit sympathie voor de langstudeerder.” Maar zijn studenten zoveel beter af met de oppositie? Want PvdA, D66 en GroenLinks kunnen het op één punt goed met regeringspartij VVD vinden: ze willen allemaal de basisbeurs afschaffen. “D66 wil op termijn de basisbeurs vervangen door een sociaal leenstelsel, onder voorwaarde dat de vrijgekomen gelden worden geïnvesteerd in verbetering van de kwaliteit van het hoger onderwijs”, aldus de website van de partij. De PvdA doet graag mee.

In de gevleugelde woorden van voormalig PvdA-leider Wouter Bos: “De slager op de hoek betaalt nu mee aan de opleiding van een advocaat, dat is perverse solidariteit.” GroenLinks doet er iets ingewikkelder over, maar pleit wel voor “een variant van het sociaal leenstelsel”, waarin de schuld wordt terugbetaald via de belastingen. De basisbeurs van nu is “nog niet eens voldoende om de huur van een studentenkamer te betalen”, aldus de partij. Dus wie maalt erom? Studenten gaan later genoeg verdienen om het geld terug te betalen, is de gedachte. Kiezersbedrog Reken mee. De basisbeurs is 266 euro. Twaalf maanden maal 266 euro is 3.192 euro. Dat is een hoger bedrag dan de langstudeerboete van drieduizend euro. Bovendien zouden studenten dat bedrag elk jaar kwijt zijn, en niet pas na hun eerste uitloopjaar. Wie vier jaar studeert, is

in het sociale leenstelsel 12.768 euro armer. Voor dat geld kunnen de huidige studenten onder het regime van de langstudeerboete vier jaar extra uitlopen. Drie grote partijen zijn tegen het sociaal leenstelsel: SP, PVV en CDA. De Socialistische Partij waarschuwde al voor kiezersbedrog: sommige partijen zouden zich studentvriendelijk voordoen, maar wel de basisbeurs willen schrappen. De PVV wil de basisbeurs eveneens behouden. “Dat je ook kunt studeren als je vader geen GroenLinkser of D66’er is, vinden wij een groot goed”, schreef de partij in het verkiezingsprogramma. Ook regeringspartij CDA wil de basisbeurs niet kwijt, want een studie zou zonder basis-

Kun je blind o professo

Met aangepaste lesprogramma’s en hulpmiddelen kan blind en slechtziend talent de eerste stappen zetten naar een toekomstige carrière.

4

o Illustratie: Ruben Libgott

www.steunbartimeus.nl


blad van de Universiteit Twente

ember 2011

studenten e crisis?

Prinsjesdag en de UT Kleilaag Transparanter zijn de universiteiten sindsdien niet of nauwelijks geworden. Dus wat zal het effect zijn als het geld voor de basisbeurs opeens in de zakken van de universiteiten belandt? Zal dat allemaal ten goede komen aan de kwaliteit van het hoger onderwijs? In het hbo, waar de omvang van het onderzoek kleiner is, liggen de zaken iets eenvoudiger. De kern van de zaak is immers het onderwijs. De hogescholen laten veel duidelijker zien hoeveel studenten er bij opleidingen instromen, doorstromen en afstuderen. Universiteiten krijgen het niet eens voor elkaar om hun schakelstudenten te tellen, laat staan dat ze kunnen aangeven hoe snel masterstudenten hun opleiding doorlopen.

Jan Kranendonk / Shutterstock.com

beurs nogal duur worden. Minder jongeren zullen aan een studie beginnen, studenten zullen een flinke bijbaan moeten nemen en ouders zijn opeens veel meer geld kwijt aan de opleiding van hun kinderen. “Handen af van de basisbeurs!”, riep toenmalig onderwijsminister Marja van Bijsterveldt in mei 2010 tijdens een demonstratie op het Museumplein in Amsterdam. Toen ze in één moeite door een pleidooi hield voor de langstudeerboete, werd ze uitgefloten en door D66’er Boris van der Ham van ‘draaien’ beticht. Een tijd lang had het sociale leenstelsel de wind in de zeilen: in de aanloop naar de vorige verkiezingen opperden ook de studentenorganisaties het plan om de basisbeurs af te schaffen en het geld in het hoger onderwijs te stoppen. Maar daar zijn ze van teruggekomen. Sindsdien is het

ook or worden?

s

Geef op

4004040

of doneer online

maar de vraag welke politieke partijen eigenlijk de natuurlijke bondgenoten van de studentenbeweging zijn. Ruil Intussen zien universiteiten en hogescholen de komst van het leenstelsel wel zitten. Die willen het geld graag van de studenten overnemen. De theorie is dat studenten in ruil voor hun basisbeurs beter onderwijs krijgen, maar zal dat in de praktijk zo werken? Nu al kunnen universiteiten niet precies aangeven hoeveel een student kost. Een actiegroep van rechtenstudenten sleept acht universiteiten voor de rechter vanwege de hoge tarieven voor een tweede juridische masterstudie. Ze geven geen goede verklaring voor de hoge kosten, stelt de actiegroep. De collegegelden lopen uiteen van tien- tot veertienduizend euro per jaar, alsof vierduizend euro weinig verschil maakt.

Al vijf jaar geleden schreef de commissie-Chang verontrustende woorden over het gebrek aan financiële verantwoording van de universiteiten. Het zou kunnen dat een deel van het geld voor onderwijs opgaat aan verplichtingen als huisvesting, asbestverwijdering, arbowetgeving en wellicht ook onnodige bureaucratie, overwogen Chang en zijn commissieleden. “We hebben geprobeerd om ons hiervan een beeld te vormen, maar zijn hierin niet geslaagd.” Hetzelfde geldt voor het universitaire onderzoek. Chang dacht niet dat universiteiten hun budget over de balk gooiden, maar noemde het wel “zorgelijk, en in feite niet van deze tijd, dat universiteiten niet in staat zijn om aan te geven waaraan ze het door de overheid toebedeelde onderzoeksbudget hebben besteed.”

Toch klinkt er vaak kritiek op de overhead in het hbo en de ‘kleilaag’ van duur betaalde managers. In het verleden bleek wel – met de Hogeschool Inholland als droevigste voorbeeld – dat hogescholen niet allemaal hetzelfde vertrouwen waard waren. Is het dan niet riskant om de toegankelijkheid van het hoger onderwijs op het spel zetten in de verwachting dat de hogescholen met het extra geld het onderwijs zullen verbeteren? Donkere wolken Zoals Pascal ten Have van de Landelijke Studenten Vakbond het samenvat: “De oppositie heeft het beste voor met het hoger onderwijs, maar niet met de student.” Daar is zijn collega Sebastiaan Hameleers van het Interstedelijk Studenten Overleg het mee eens. “Ik mis in de politiek het overzicht. De partijen komen allemaal met een deeloplossing. Als je de kwaliteit en toegankelijkheid in stand wilt houden, moet je nu eenmaal investeren. En dat kan ook: elke euro die naar onderwijs gaat, haal je er echt wel weer uit.” Maar de studentenorganisaties vinden nog maar weinig gehoor, zeker nu de donkere wolken zich boven de economie samenpakken. De studentenbeweging manoeuvreert door een politiek mijnenveld waarin het niet eenvoudig is om bondgenoten te vinden.

ADVERTENTIES

TOE AAN EEN NIEUWE UITDAGING? DE UNIVERSITEIT TWENTE BIEDT KANSEN! WWW.UTWENTE.NL/VACATURES

In deze week van lijkt een groot bedrag, maar Prinsjesdag 2011 worden bij een totale vernieuwde de geesten rijp gemaakt opzet van alle opleidinvoor het ‘grote inleve- gen, een nieuw University ren’. Niet alleen moeten College en extra middelen UT-medewerkers als voor onderzoekspeerpunambtenaren (die part noch ten (welke?) is het volstrekt deel hebben aan de oor- onvoldoende. zaken van de kredietcrisis) Ook financieel is dat een nog eens 3 jaar op de nul- probleem, want ondanks lijn blijven, zodat bij een de grote tekorten op de inflatie van 2% per jaar na begrotingen (dit jaar niet 5 jaar 10% structureel is 6 maar 10 miljoen negaingeleverd. Nee, daarnaast tief), denkt het college dat blijkt uit de plannen van we gerust de reorganisatie het college dat de vaste uit de ‘reserves’ kunnen wetenschappelijke staf met betalen. Dat betekent dus meer dan 10% wordt inge- miljoenen extra lenen van krompen. Een groeiend de bank en de toekomstige aantal studenten en meer UT-generaties met extra onderzoekprojecten moe- rente en aflossing opzadeten met minder personeel len. worden ‘bediend, en liefst Gezien de gevolgen voor op een kwalitatief hoger de reguliere bekostiging niveau. van het onderwijs lijkt Dat is financieel vertaald kwaliteitsverlies en toenein dalende mende druk prijzen per om studenstudiepunt ten ‘er door ingezonden (een daling te jassen’ van 20%) onvermijdeen per prolijk. Dat is motie (-10%) en gestegen bij de vorige bezuinigingskosten voor onder meer ronde in het onderwijs huisvesting (meer dan wel gebleken. Uiteraard 10%). Tja, dat krijg je als ontkent het college al dat je je met een linkse hobby soort effecten, met uitspraals onderwijs bezighoudt. ken als ‘Onderwijs kost wat Het college wijst met de je erin stopt’, ‘Nooit is aanbeschuldigende vinger getoond dat meer docenten naar het kabinet en tege- tot betere resultaten leidt, lijkertijd wijst ze op de, dus het omgekeerde geldt door staatssecretaris Zijlstra ook niet’ en ‘Het doel is ondersteunde, noodzaak om meer onderzoeksmidvan ver nieuwing van delen binnen te halen in het onderwijs. Dezelfde een krimpende markt’. Zijlstra dus, die beweerde Maar het is nu tijd om de dat er niet structureel op green field approach op het hoger onderwijs bud- deze plannen los te laten: get bezuinigd wordt. is dit plan het risico waard? Wie heeft er nou gelijk? Willen we gewaardeerde Analyse *) van de finan- collega’s wetenschappelijk ciële stukken geeft het afschrijven, oprotpremies antwoord: de onderwijs- bieden of naar het afvoerinkomsten nemen niet af putje van een gedwongen en het onderzoekbudget ontslag leiden en de achwordt waarschijnlijk wel terblijvers over de kling gekort met 4.6 miljoen jagen met veel extra taken? door verschuiving naar Willen we geld lenen voor de tweede geldstroom. het realiseren van bestuurVan de 14 miljoen lijke ambities of houden Rijksbezuinigingen die het we het achter de hand voor college een half jaar gele- onvoorziene tegenvallers? den verwachtte, blijkt dus Willen we het risico lopen slechts een derde structu- dat halverwege de comreel. Geen kattenpis, maar plete verbouwing van het dat is al op te vangen indien onderwijsgebouw het geld het college de bezuiniging op blijkt? van 5 miljoen wel had Nee, dus. We kunnen beter gehaald bij de reorganisatie ‘de boel (de hardwerkende EMB (Efficiente Moderne medewerkers) bij elkaar te Bedrijfsvoering). De dra- houden’, ons richten op matische daling van de ons reguliere werk èn weronderwijs- en onderzoek- ken aan kwaliteitsverbetebekostiging is een politieke ring en vernieuwing. Maar keuze om zo in een paar wel in de juiste, haalbare jaar 20 miljoen af te romen verhouding en in het juiste voor de bijzonder slecht tempo. uitgewerkte onderwijsplannen: met geld kun je Dick Meijer, namens de immers medewerkers wel fractie CC in de URaad verleiden om eraan mee *) Onderbouwing op aante werken. Twintig miljoen vraag verkrijgbaar .. IK BEN FLEXITARIER JIJ OOK? ... Omdat het gezond en lekker is

PROBEER

NU

GRATIS

EEN VLEE SVERVAN GER!

Natuur & Milieu deelt gratis 10.000 vleesvervangers uit zodat jij kennis kan maken met lekkere alternatieven voor vlees. Want minder vlees eten is goed voor gezondheid, milieu en dierenwelzijn. Proef je mee?

Kijk voor de actie op

of scan deze QR-code:


ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente

8

Donderdag 22 september 2011

gebouwbeheerder johan simonetti met pensioen

‘Ik wil wel, maar het mag niet’ Gebouwbeheerder Johan Simonetti was de eerste die op 20 november 2002 de grote brand in het TW/RC-gebouw meldde. De meest ingrijpende gebeurtenis in zijn 37-jarige loopbaan aan de UT. Aanstaande maandag werkt hij voor het laatst op zijn geliefde campus wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. En dat valt hem zwaar. ‘Ik had nog heel graag willen blijven, maar dat kon niet.’ maaike platvoet

Het plezier in zijn werk, zit ‘m in heel veel dingen. En het begint al ’s ochtends vroeg, op weg naar de UT. Dan fietst Johan Simonetti vanuit Hengelo naar Enschede, door de bossen van Drienerlo. ‘Dan zie ik die eekhoorntjes de weg overschieten en soms een ree. Prachtige tocht, elke keer weer een belevenis.’ Maar bovenal houdt hij van zijn baan wegens de fijne collega’s en de contacten met studenten. ‘Van hen hoor ik vaak: je kunt altijd bij Johan terecht. Dat geeft me wel een stukje voldoening.’ De loopbaan van Simonetti begint 37 jaar terug. Op 1 oktober 1974 wordt hij aangenomen als financieel/ administratief-medewerker bij de toenmalige centrale technische dienst. Daar deed de jonge Simonetti veel technische ervaring op. ‘Ik zat er gewoon altijd met mijn neus bovenop.’ Negen jaar later is er een switch naar de functie van financieel medewerker bij de toenmalige faculteit toegepaste wiskunde. ‘De mooiste jaren uit mijn car-

rière had ik daar. Er heerste een hele goede collegiale sfeer.’ Hoofd van de interne dienst bij TW wordt hij in 1993, in 2000 verandert dit in het Facilitair Bedrijf. Een hoogtepunt volgt in 1999, als Simonetti op educatief verlof gaat naar Bandung, in Indonesië. ‘Ik ben drie maanden op het Institut Technologi Bandung geweest om te onderzoeken hoe de facilitaire dienst te werk gaat en hoe moslimstudenten functioneren. Een hele mooie ervaring. Het idee om een stiltecentrum te creëren op de UT heb ik daar opgedaan. Moslimstudenten willen immers meerdere keren op een dag kunnen bidden.’ Brand Over de TW/RC-brand (in de huidige Cubicus) zou Simonetti uren kunnen vertellen. Hoe hij door een schoonmaakster werd ingeseind over een brandje in een kamer. Dat hij toen al meteen moest denken aan alle rare gebeurtenissen die de weken daarvoor gebeur-

Doorwerken na je 65e?

De huidige cao schrijft voor dat aanstellingen van rechtswege aflopen bij 65 jaar.Voor hoogleraren geldt echter dat zij vaak een nul aanstelling krijgen, omdat hun werk erg specialistisch is en wegens de begeleiding van promovendi. Voor OBP-personeel ligt dit anders. OBP’ers moeten stoppen op hun 65e. In bijzondere gevallen (bijvoorbeeld als de werkzaamheden erg specialistisch zijn, zoals in het geval van uraadsvoorzitter Frits Lagendijk), kan er opnieuw een tijdelijk contract worden afgesloten. ‘Maar alleen als de beheerder akkoord is’, legt Wim Somsen, HR-adviseur uit. ‘Momenteel speelt natuurlijk het reorganisatiebesluit een grote rol om mensen op hun 65e natuurlijk te laten uitvloeien.Voorlopig is de situatie dus zo dat werken na je 65e slechts mogelijk is na goedkeuring van de beheerder, en die dus een verzoek tot doorwerken ook mag afwijzen vanuit bedrijfsbelang en personeelsbeleid.’ Hoewel de overheid het wel stimuleert om langer door te werken, is de wetgeving hiervoor nog niet aangepast. Zodra dit gebeurt kan de situatie op de UT ook veranderen.

den. Zoals leeg gelopen autobanden van medewerkers, een containerbrandje en kapotte printers. ‘Het was steeds dezelfde persoon die bij mij melding maakte van deze gebeurtenissen. Ik wist daarom heel snel dat hij ook met de grote brand te maken had. Maar op zo’n dag, als het halve gebouw afbrandt, staat alles in rep en roer. Het was een grote chaos.’ Drie dagen na de brand wordt de dader opgepakt, een medewerker uit het gebouw. ‘Ik werd diezelfde dag gebeld door de campusagent en hij zei: weet je wie het is? ‘Ik zei ja, is het die? Het klopte. Heel bizar.’ Als het TW/RC-gebouw later gedeeltelijk wordt gesloopt werkt Simonetti nog lange tijd door in het getroffen pand. ‘Niemand mocht erin, maar medewerkers wilden wel graag hun spullen terug. Ik heb er heel wat uitgehaald.’ In de gerenoveerde Cubicus keert hij na anderhalf jaar terug,

en blijft werkzaam bij de interne dienst. Vanaf 2007 doet Simonetti een stapje terug, en gaat drie dagen per week werken. Tussendoor is hij zes jaar lang voorzitter van de UT-Kring, maar legt die functie uiteindelijk neer als een mede-bestuurslid niet tevreden is over het functioneren van de personeelsvereniging. ‘Dat ging niet met ruzie gepaard, ik vond het na zes jaar ook prima zo. Wel heb ik naar mij idee de UT-Kring een beetje uit het slop gehaald. En nu doen ze ook weer hele leuke dingen, vind ik.’ Vanuit het FB-Paviljoen wordt hij daarna ingeschakeld bij allerlei projecten, zoals het in kaart brengen van alle brandkranen op de UT. Nu is hij – in zijn allerlaatste dagen - weer terug in de Cubicus, om de plek van zijn overleden collega Hans van Rijn tijdelijk op te vullen. ‘Tja, ik eindig dus weer hier.’

Exit Het zogenaamde exitgesprek met de personeelsadviseur heeft hij net achter de rug. ‘Zo’n gesprek krijgt iedereen die met pensioen gaat. Heel keurig hoor. Ze willen dan precies van je weten hoe je over bepaalde zaken denkt. Nou, die heb ik wel verteld.’ Een beetje treurig vertelt hij dat ook in dit gesprek hem nog eens duidelijk werd gemaakt dat doorwerken écht niet mogelijk is. ‘Dat geldt alleen voor hoogleraren is mij uitgelegd.’ Hij zucht: ‘Jammer, want ik snap het eigenlijk niet. Vanuit Den Haag stimuleren ze toch dat je door moet werken tot je 67e? En ik ben nog gezond en werk met veel plezier. Al is het maar voor een dag.’ David Korringa, hoofd van het Facilitair Bedrijf, heeft Simonetti laten weten dat ook de bezuinigingen een rol spelen. ‘Dat snap ik. Een jonge medewerker is vast goedkoper, maar toch. Ze

zouden me ook kunnen inzetten als invaller, of voor een ander gebouw.’ Voor het symbolische zwarte gat is hij desondanks niet bang. Sterker nog, per 10 oktober heeft hij al een nieuwe baan. Een aantal uren verdeeld over twee dagen per week gaat Simonetti als schaatsinstructeur aan de slag bij de IJsbaan Twente. Daar was hij al geen onbekende, omdat hij ook training verzorgt bij schaatsvereniging De Skeuvel. ‘Ik moet dus eigenlijk nog één dag overbruggen, dat wordt misschien een heel klein zwart gaatje. De ander dagen vul ik wel met bezigheden thuis, en met wandelen. Ik wil er hoe dan ook voor zorgen dat ik gezond oud word. ’ Donderdag 29 september neemt Johan Simonetti van 16.00 uur tot 18.00 uur met een hapje en drankje afscheid van collega’s en bekenden in de Faculty Club. Iedereen is welkom.

eerste mentorentraject voor obp’ers van start

‘Verwacht geen oplossingen’ Voor 24 vrouwelijke OBP’ers gaat maandag het eerste mentorentraject van start. In dit traject krijgen de medewerkers die zich hebben aangemeld de kans om aan hun loopbaan te werken. In een viertal gesprekken bespreken zij loopbaanvragen met een senior. Onder WP-personeel draait het mentorenproject inmiddels al vier jaar. ‘En daar is het een groot succes’, vertelt Monique Duyvestijn, coör-

dinator van het project. ‘Uit evaluaties bleek dat 86% van de deelnemers ‘er wat aan heeft gehad’. Vandaar dat we dit project nu ook onder de vrouwelijke subtop van het OBP-personeel willen starten. Het zijn vrouwen die in functies zitten, waarin doorstroom naar hogere functies mogelijk is. Daarvoor moeten we alleen wel een klimaat creëren. ’ De koppeling van een talentvolle junior medewerker aan een senior is een loopbaaninstrument

dat vooral in het bedrijfsleven wordt ingezet. De Universiteit Utrecht begon er als eerste universiteit mee, daarna volgde Twente. Duyvestijn: ‘Vanuit Utrecht komt dan ook het begrip ‘tweesnijdenzwaard’. Vrouwen kunnen met hun mentor in een veilige omgeving praten over hun loopbaan, en de mentoren ontdekken waar vrouwen tegenaan lopen. We weten inmiddels ook dat dat niet de geijkte valkuilen zijn als deeltijd werken of het moe-

derschap, het heeft vooral te maken met de organisatiecultuur. Dat is ingewikkeld om te doorgronden.’ Met het mentorproject hoopt de UT een klimaat te creëren waarin het voor vrouwen makkelijker wordt om door te stromen. De eerste officiële startdag van het project begint met een conferentie, waarin zaken als ‘hoe speel je het spel in een organisatie’ aan de orde komen en ook zullen de mentees hun leerdoelen helder moeten stellen. De

mentoren krijgen een workshop over coachingsvaardigheden. ‘Deze dag vormt de basis vanaf waar de mentee met zijn of haar mentor kan sparren. De rest van het collegejaar is bestemd om vier gesprekken met elkaar te voeren, waarin vragen kunnen worden gesteld over zaken als baanontwikkeling, profiler ing, communiceren, maar misschien ook heel praktisch over hoe je een salarisonderhandeling voert. Maar verwacht geen kant-en-klare oplossing.

Het is de bedoeling dat de mentee zelf, aan de hand van de gesprekken met de mentor, naar een oplossing toewerkt.’ Voor de mentees zal er tweemaal per jaar een intervisie zijn, om onderlinge ervaringen uit te wisselen. De mentoren komen ook nog een keer samen. Bij succes zal het OBPmentorentraject zeker een vervolg krijgen. ‘Ook al was het voor deze groep erg lastig om voldoende mentoren te krijgen.’


ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente

9

Thursday 22 September 2011

International page

Coordinator: Robbin Engels/UT-Nieuws | Contributors: Catherine Ann Lombard, Marloes van Amerom, Egbert van Hattem and Leila Nahidi Azar | Send press releases, comments and suggestions, email: me@robbinengels.com | For previous editions, see: www.utnieuws.nl

ON UNIVERSITIES AND THEIR HINTERLANDS

‘Life in the periphery is more fun’ Twente is among the Netherlands’ poorer regions. Nonetheless it has the stability of the UT as an important flagship and employer. Marloes van Amerom chats with Dr Paul Benneworth from the Center for Higher Education Policy Studies on how universities can positively affect economic life in less developed regions – and conversely. You moved to Enschede from Newcastle in England's North-East, also a relatively poor city in an economically challenged region. Is it your personal preference to live in economically challenged regions? ‘Absolutely. Peripheral regions simply work better. They are not congested, and people are very friendly and there is a lot of space to embark on new things.’ But aren’t there also more problematic aspects to them? ‘Certainly. Geographically, peripheral regions are often also less economically developed with low education levels and high unemployment levels, mutually reinforcing trends. And when you are located in the sparsely-populated periphery, it is harder to gain the national government's attention. If the Dutch government spends money in, say, Amersfoort, it will ripple out across a much wider region that’s much closer to the Hague.This ripple effect gives politicians a sense that money is much better spent. This is not the case for Twente, which makes it harder to get investors and create a big university presence. If a university in London disappeared, it would barely be noticed; there is already economic activity, and there are many more

universities. But in my hometown of Newcastle the closure of a university would leave a huge gap. The same holds true for Enschede.’ That's all very well, but universities across Europe are faced with governmental cutbacks. Should the hunt for alternative funding resources not outweigh regional cooperation as a priority? ‘No. Universities operate in an increasingly competitive market place, competing globally to attract the most talented students and scientists. But regional policy-makers also want to attract these people. So there is a strong case for regions and universities to work together, creating innovative and attractive regional environments. This becomes more urgent during the economic crisis because if universities – or even critical courses close – then they are gone forever and the regional will lose out permanently. So in reality, regional governments may think it makes sense to subsidize activities that the central governments may overlook.’ So universities can benefit from being situated in an economically challenged region. On the other end, how do universities affect ‘their’ economically challenged regions, other than through university and students' expenditure? ‘Universities can be big employers and help to create and anchor a high-tech labor market: if a local high-tech firm closes, some staff may find employment with the university, helping to prevent ‘brain drain.’ And having a university helps to encourage all firms to be more innovative, not just firms who are already good at innovation: universities contribute to the ‘innovative atmosphere of a place.’

Dr Paul Benneworth: ‘Universities also affect a city culturally: students and university staff share similar consumptive patterns and constructive interaction among them often helps create cultural hubs. Take Enschede's recent GOGBOT festival, in which UT students and staff featured prominently.’ Photo: Arjan Reef

What about spin-off companies? Do they have an effect on universities in peripheral regions? ‘Yes. Whether big and successful or small, spin-offs implement technological ideas into economically viable products. Having a large number of successful spinoffs is also a way regions can pro-

file themselves. This is particularly the case for Twente: Twente can rightly be proud of its successes in creating spin-offs for over 25 years, something which is unique and unparalleled in Europe.’

All Twente municipalities could exploit the presence of the UT, but need to be more targeted and canny in their requirements. The clearer their demands, the better the UT can deliver.’

How can the UT and Twente further optimize their cooperation?

Marloes van Amerom

SEARCH FOR RENEWABLE ENERGY SOLUTIONS

A world where everyone is energy rich integrated aspects of migration, service delivery, gender, governance and urbanization. She also was commissioned to explore xenophobic violence in South Africa.‘Skin colour and gender are, I am sorry to say, still issues in my country,’ she said. ‘Being in the Netherlands, no one sees me simply as “black” or as “a woman,” but for who I really am and what I can do.’

Combining her interests in gender issues and sustainable energy, Nthabiseng Mohlakoana hopes to provide viable energy solutions for low-income rural households in her native South Africa. ‘I believe renewable energy can work for everyone,’ she said emphatically. ‘With sunshine all year long in my country, there is no need for anyone to be energy poor.’ Mohlakoana, 36, has been interested in the topic since 2006 and is now a PhD student at the UT Centre for Technology and Sustainable Development. She recently returned from collecting data in the Eastern Cape of South Africa. ‘The Transkei homeland is still wild,’ she said. ‘There are one-road towns and people rely on the old ways of living. Most children must walk 4 km to school and many have to cross the Umzimvubu River, one of the biggest and most dangerous in South Africa.’ Mohlakoana spent the summer investigating how five local municipalities implement the country’s alternative energy policy. ‘It is very easy to write a policy,’ she said. ‘But local governments lack resources. For example, when solar panels malfunction, no one in the village is trained to repair them.’ The terrain also makes it difficult to transport materials. And, unlike urban areas, the smaller, scattered, rural communities often have more urgent needs to address, like health care and water supplies.

Mohlakoana is a recipient of the Oppenheimer Memorial Trust International scholarship. ‘I am grateful for the opportunity and funding to do what I love to do.’ Photo: Gijs van Ouwerkerk

Currently, the local populations rely on wood or cow dung for their cooking fuel. ‘Women collect the wood and manage energy usage. So that brings in the gender issue,’ said Mohlakoana. ‘Because of deforestation, many have to walk up to 5 km to look for wood.This task contributes to health problems like back pain, because the women and young girls carry the wood on their heads. The women can be bitten by snakes and

are often intimidated on the road. Some are raped.’ The easiest solution for local governments is to supply families, with an average income of €240 per month, with paraffin which costs €1 per litre. But Mohlakoana hopes to convince the municipalities to commit to longterm energy solutions. ‘There is a lot of potential for wind energy, especially along the coast,’ she said. ‘It’s really all

about convincing the local governments to buy into renewable resources. You also have to consider each municipality on a case-by-case basis.’ After completing her Masters degree in Energy Studies at the University of Cape Town, Mohlakoana worked for three years for the Human Sciences Research Council in Cape Town. Her primary focus was on household energy research issues which

Out of the eleven official South African languages, Mohlakoana can speak Zulu, Sotho, Xhosa, Tswana, and Pedi, and for political reasons, was forced to learn Afrikaans throughout her schooling. For Mohlakoana, Afrikaans, which is closely related to the Dutch language, represented the former apartheid government. ‘It was very difficult for me to take the Dutch intensive class when I arrived here,’ she said. ‘I wasn’t expecting it to be such an emotional experience. But then I decided to embrace Dutch, because it contributes to my healing process and helps me to come to terms with my country’s past.’ She appreciates the chance in the Netherlands to meet people from other African countries and the time for self-reflection. ‘New places bring a new life to me.’ But her real love is for her home country. ‘I hope to give back a small token of thanks to the people of my own country who are still disadvantaged in many ways. I hope I can contribute to a democratic South Africa.’ Catherine Ann Lombard Visit our website at utnieuws.nl to read short news.


ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente

10

Donderdag 22 september 2011

ADVERTENTIES

Tienduizend bezoekers Open Huis Het Open Huis afgelopen weekend was een succes. Zo’n tienduizend mensen brachten een bezoek aan de campus. Vooral de activiteiten in de domes op het evenemententerrein en rond het O&Oplein en NanoLab waren in trek. Niet overal was het even druk, zoals bijvoorbeeld bij

de sport- en cultuuractiviteiten. Tot spijt ook van evenementenmanager Tonnie Buitink. ‘Wat we onderschat hebben, is hoe groot de campus is. We hadden een aantal zaken dichter bij het evenemententerrein moeten plannen. Het was zo groot dat je het bijna niet in een dag kan bezoeken.’ Het Open Huis was een van de hoogtepunten van het

lustrumjaar, dat nog loopt tot eind november. De UT heeft nog drie evenementen in het verschiet. Allereerst wordt op 6 oktober een tentoonstelling van World Press Photo geopend. Drie weken lang zijn meer dan 160 persfoto’s, de beste van het afgelopen jaar, te bezichtigen in gebouw Ravelijn. Op vrijdag 25 november

Studentenrestaurant De Waaier

vindt de dies-viering plaats, waarbij onder andere vier eredoctoraten worden uitgereikt. Een dag later is de alumnidag. Matthijs van Nieuwkerk komt een talkshow presenteren op de campus en ’s avonds is er groot feest in het sportcentrum met campusbands van de afgelopen jaren. Buitink verwacht daar 1500 tot 2000 bezoekers.

Maandag 26 september Varkensschnitzel, kipspies, vegetarische spies Champignonssaus, shaslicksaus Gemixte groente, sperziebonen gekookte aardappelen, frites Dinsdag 27 september Gegratineerde koolvis, beenham, gevulde paprika Hollandaisesaus, honing-mosterdsaus Doperwten, schorseneren Gebakken aardappelen, aardappelpuree Woensdag 28 september Bonenschotel, kippenpoot, vegetarische schnitzel Paprikasaus Boterboontjes, broccolimix Frites, gekookte aardappelen Donderdag 29 september Kip cordonbleu, gehaktbal, omelet met champignons Jus, tomatensaus Mix groente, romanobonen Pommes croquettes, gekookte aardappelen Vrijdag 30 september Verrassingsmenu

Restaurant De Stek Week 39 Maandag 26 september t/m vrijdag 30 september Hap aan de Tap € 6,95 Cevapcici met balkansaus Balkanrijst met rauwkost

Faculty Club Zoals gewoonlijk verandert Faculty Club regelmatig zijn kaart en werkt op die manier seizoensgebonden.

Koffiecorner Bastille In gebouw de Bastille is vanaf maandag 22 augustus onze koffiecorner geopend!

Tijdens het Open Huis vereeuwigde UT-Nieuws bezoekers voor het Torentje van Drienerlo. Op de redactie konden ze een voorpagina meekrijgen met hun foto. Alle foto’s die gemaakt zijn, zijn binnenkort ook te bekijken via www.utwente.nl/fotolijst. Foto: Arjan Reef

Kom gerust langs voor een heerlijk kopje koffie, een muffin, een vers belegd broodje of iets anders uit het brede assortiment.

Ledengroei voor studentenverenigingen Het aantal aanmeldingen voor studentenverenigingen zit in de lift. Landelijk gezien hebben 7500 eerstejaars zich aangesloten bij een vereniging. Dat is een stijging van twee procent. In Enschede groeien de ledenaantallen met maar liefst twintig procent, blijkt uit gegevens van de Landelijke Kamer van Verenigingen (LKvV) een overkoepelende studentenorganisatie waar A.S.V. Taste en DSCC/DJCR ‘Audentis et Virtutis’ bij zijn aangesloten. Een woordvoerder van A.S.V. Taste ziet een lichte stijging, maar kan over de exacte aantallen nog niets loslaten. ‘Eerst moeten de aangemelde studenten op een introductiekamp voordat ze worden

ingezonden Beste redactie, Graag zou ik reageren op het artikel van Bas Belleman ‘De schade van Stapel’ in het UT Nieuws van 15 september jongstleden. Het probleem dat in dit artikel aan de orde wordt gesteld, het fingeren van data in de wetenschap, is ernstig en heeft inderdaad grote gevolgen. Echter, de conclusie die de heer Bellemans hieraan verbindt – dat je wel wat hebt uit te leggen als je vandaag de dag sociaal psycholoog bent– en de koppeling die hij daarnaast legt met wat überhaupt

geïnaugureerd. Er is nog een tweede mogelijkheid, dus over het precieze aantal van de nieuwe lichting kan nu nog niets gezegd worden.’ Een reden voor de groei wordt door Audentis gezocht in de totale stijging van de studentenaanmeldingen van de Universiteit Twente. Met de inschrijvingen bij AEGEE zit het wel snor. ‘De HAIP, het After Intro Programma van de vereniging, is nog niet afgelopen, maar het ledenaantal overstijgt nu al bijna die van vorig jaar’, zegt Niek Hinsenveld. ‘Omdat studenten zich het hele jaar door bij ons kunnen aanmelden, bestaat de kans dat de vereniging blijft groeien. De meeste nieuwe leden schrijven zich echter in tijdens de periode van de HAIP, die 15 september van start is gegaan. Hiervoor

staat de teller op 73 nieuwe aanwinsten. Vorig jaar waren dat er 52. Het totaal aantal nieuwe leden kwam vorig jaar uit op 82, maar daar gaan we dit jaar dik overheen.’ Bij C.S.V. Alpha loopt het tot nu toe volgens secretaris Thomas den Hengst wat minder storm. ‘Studenten kunnen zich nog steeds inschrijven, dus over concrete cijfers kan nog niks gezegd worden, maar op dit moment valt het tegen. Misschien wachten de studenten liever een jaartje vanwege de toekomstige langstudeerboetes voordat ze actief gaan deelnemen aan een vereniging. Dit jaar is er ook voor gekozen om meer naamsbekendheid te genereren en minder mensen actief te laten inschrijven. Maar wat de precieze oorzaak zal zijn, durf ik niet te zeggen.’

De senaat van Audentis heeft ook een groei opgemerkt. De inschrijvers moeten echter eerst de zogeheten kennismakingstijd doorstaan, voordat ze worden opgenomen als lichting. ‘Eerstejaars zoeken structuur en een vereniging kan die bieden, dat is een goede reden om lid te worden.’ Waarom er dit jaar meer aanmeldingen zijn ten opzichte van vorig jaar kan de vereniging niet verklaren. Volgens de LKvV willen de studenten wel lid worden, maar zijn ze terughoudender in fulltime bestuursfuncties. Dit heeft te maken met de langstudeermaatregel die volgend collegejaar van kracht wordt. Dat de sociëteiten druk bezocht worden, heeft dus nog niet onder deze regel te lijden.

het nut van dit soort onderzoek is, is wat kort door de bocht. Alsof een dergelijke schendig van integriteit slechts is voorbehouden aan de sociaal psychologische wetenschap. Niet alleen lijkt mij dit een vrij naïeve veronderstelling, het getuigt ook van een zekere mate van stereotypering: op basis van één soort onderzoek en één persoon wordt vervolgens een hele psychologische discipline over één kam geschoren. Daarnaast vraag ik mij af op welke gronden de heer Bellemans zijn uitspraak over de ‘sociaal psychologen’ doet: neemt hij daarbij het onderzoek naar ‘vleesetende

hufters’ als maatstaf voor de maatschappelijke relevantie van al het sociaal psychologische onderzoek? Het is de vraag of dat een realistisch uitgangspunt is of dat hier wellicht sprake is van een heuristiek: een vuistregel die mensen gebruiken om beslissingen eenvoudiger te maken, maar die tot foute conclusies kan leiden wanneer verkeerde of niet reële uitgangspunten worden gebruikt. De sociale psychologie onderzoekt welke (gedrags)mechanismen er aan dergelijke fenomenen ten grondslag liggen en de laatste alinea van Belleman’s artikel illustreert, naar mijn mening, op heldere wijze het maat-

schappelijk nut van dergelijk onderzoek. Ik ben het volledig eens met het feit dat het fingeren van data een grove schending is van het vertrouwen dat mensen stellen in de wetenschap en de integriteit van de wetenschappers die wel op verantwoorde wijze onderzoek doen. Echter, een dergelijk voorval lijkt helaas niet voorbehouden aan slechts één soort onderzoekers, zoals het werk van psycholoog Robert D. Hare bijvoorbeeld bijzonder goed aantoont.

Elke dag is de koffiecorner geopend van 11.00 – 18.00 uur, op vrijdag sluit de koffiecorner om 16.00 uur. Tot ziens in de Bastille! For the English menu: www.utwente.nl/fb/catering/ studentenrestaurant Voor informatie + openingstijden: UT-Catering: www.utwente.nl/fb Reserveringen Faculty Club en De Stek online via www.utwente.nl

Simone Kramer

Snel en eenvoudig contactlenzen beStellen

Laagste Prijsgarantie !!

Met vriendelijke groet, Dr. Karlijn Beune S & O psycholoog Naamloos-2 1

21-09-2011 09:05:10


ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente

11

Donderdag 22 september 2011

expositie verzamelingen

Eenden, stenen en wijwaterbakjes Verzamelwoede is een project dat tijdens het kunstenfestival Grenswerk te zien is. Niet alleen in de Enschedese binnenstad, waar het evenement zich voornamelijk afspeelt, ook in gebouw de Spiegel zijn verzamelingen te bekijken van UT-medewerkers en betrokkenen. De expositie duurt tot maandag 7 november. Sandra Pool

De kerk op het stationsplein, gebouwd uit grote, gekleurde legoblokken, is eigenlijk ook een verzameling, vertelt Lieke van Gorp, oud-student Industr ieel Ontwer pen en medewerkster bij Grenswerk. ‘Mensen verzamelen zich in het geloofsgebouw.’ Het kleurr ijke pand is een van de vele kunstprojecten komende week. Ook bij mensen thuis en in galeries in het centrum tonen verzamelaars hun objecten. ‘Dat varieert van

CULTUUR KIJK VOOR DE CULTUURAGENDA OP: www.cultuur.utwente.nl

kunstgebitten tot barbiepoppen’, zegt Van Gorp. In totaal zijn er 43 collecties te zien. De verzameling eenden van Jo de Vries, de moeder van Hannah de Vries, hoofd van het Vrijhof Cultuurcentrum, is er een van. De vrolijke beestjes staan opgesteld in twee vitrinekasten in de Spiegel. ‘Het zijn er zevenhonderd’, vertelt Hannah de Vries. ‘Ik heb ze geërfd. Mijn moeder is onlangs overleden en wat doe je dan met zo’n verzameling? Gelukkig kwam Grenswerk. Ik vind het heel mooi om ze allemaal bij elkaar te zien. Het ontroert me. Er zitten hele lelijke eenden tussen. Die waren ingepakt in dozen. De mooie exemplaren had mijn moeder thuis uitgestald.’ De Vries vertelt dat haar moeder op 20 maart 1933, op achttienjarige leeftijd, begon met verzamelen. ‘Ze lag die dag in het ziekenhuis

Naast de genoemde verzamelingen zijn in de Spiegel nog een collectie lp’s te zien en een verzameling puntenslijpers. Grenswerk is van 24 september tot en met 2 oktober. Foto's: Arjan Reef

en kreeg een gele eend van haar schoolvriendinnen.’ Familie en vrienden mogen tijdens de expositie eenden uitzoeken die ze willen houden. ‘Er is een Belgische meneer die verzamelt verzamelingen. Misschien dat hij daarna interesse heeft’, zegt De Vries. Tessa Lieffering, medewerkster Vr ijhof Cultuurcentrum, heeft haar stenen mét streep meegenomen naar de Spiegel. In

1999 nam ze tijdens haar vakantie de eerste steen mee uit Noord-Noorwegen. ‘Je hebt daar een prachtig strand, ik zeg lekker niet waar, en daar vond ik er één. Tegenwoordig maken we een omweg om nog even naar dat strand te gaan.’ Inmiddels heeft ze er heel wat vervoerd naar Nederland. De stenen zijn allemaal voorzien van een streep. Wit of in kleur. ‘De

lijnen zijn zo strak dat het haast menselijk is. Dat zoiets perfects in de natuur ontstaat, boeit me. Ik mis mijn stenen nu ze hier zijn. Ze staan anders gewoon bij mij in de huiskamer.’ Tonnie Buitink, evenementenmanager, heeft thuis ook kale plekken aan de muur. Hij heeft een selectie uit zijn wijwaterbakjesverzameling beschikbaar gesteld voor de expositie. In totaal heeft hij

er 250 stuks. ‘Ik kom uit een groot gezin en heb altijd al wat met de kerk gehad’, zegt Buitink. ‘Je begint met één bakje en zo gaat dat steeds verder. Ze komen overal vandaan. Deze uit Vietnam en deze uit Portugal. Zie je hoe mooi de beelden zijn afgewerkt? We kopen niet om het kopen’, benadrukt hij. ‘Alleen de mooie wijwaterbakjes krijgen thuis een plekje aan de wand.’

Chaos creëren in de verdediging SPORT Uitslagen en ander kort sportnieuws verschijnen online. Stuur leuke, actuele foto’s voor de website naar info@utnieuws.utwente.nl.

Een wedstrijd kanopolo duurt tweemaal tien minuten en in die tijd ga je volledig kapot, vertelt Peter Beekman. Heerlijk vindt hij dat. Komend weekend hoopt hij met DKV Euros in Groningen de finale van het Nederlands Kampioenschap in de derde klasse te halen. ‘Ik ben van het varen, van het hard achter de bal aan gaan en zoveel mogelijk druk zetten op de tegenstander’, typeert Peter Beekman zichzelf als kanopoloër. ‘Bij kanopolo heb je de keeper. In de aanval wordt hij de spelverdeler die het overzicht houdt en ziet waar de gaten in de verdediging zitten. Daarnaast heb je vier spelers. Je hebt mensen die sterk zijn in gooien en kanopoloërs met vooral veel kracht, die een gat in de verdediging kunnen varen.’ Zo’n laatste type speler is Peter dus. ‘Ik zorg voor chaos in de verdediging. Als we de bal veroveren, ben ik degene die het hardst naar voren vaart om te zorgen

dat de tegenstander de verdediging niet op orde krijgt. En als we zelf moeten verdedigen, probeer ik zoveel mogelijk druk te zetten op de tegenstander. Ik anticipeer op waar een tegenspeler de bal heen gaat gooien. Ik probeer mijn boot altijd in de richting te hebben liggen van de persoon die waarschijnlijk de bal ontvangt.’ Peter traint elke dag. Ongeveer de helft in een gewone vlakwaterkano om inhoud te krijgen. Het krachten sprintwerk doet hij in de speciale kanopoloboot. En verder fitness voor de spieren. ‘Maar niet binnen. Ik ben een echt buitenmens, ik kan niet zo goed indoor sporten. Je kunt buiten ook prima een fitnesstraining doen met je eigen gewicht. Opdrukken enzo.’ Een wedstrijd duurt twee keer tien minuten en langer hoeft ook echt niet van Peter. ‘Je bent na twintig minuten helemaal kapot. Het is heel explosief. Je sprint de hele tijd heen en weer. Wel een heerlijk gevoel om helemaal stuk te gaan. Gelukkig hebben we daarna meestal een uur tot anderhalf uur pauze tot een volgende wedstrijd.’ A a n ko m e n d we e ke n d strijdt Peter met Euros om de nationale titel in de derde klasse in Groningen. Voor de zomer plaatste de ploeg zich al voor de winnaarspoule, de groep met teams die nog aan-

spraak maken op de finale. Eigenlijk zit Euros tussen de tweede en derde klasse in, vertelt Peter over hun niveau. ‘In de derde klasse doen we mee met de top, maar in de tweede klasse zouden we onderin eindigen.’

Toch rekent Peter er niet op dat ze dit weekend Nederlands kampioen worden. ‘Eerste gaat ‘m niet worden, nee. Er is een team uit Venlo dat we nog nooit hebben verslagen. Eigenlijk zijn zij te goed voor de derde klasse. Van

‘Ik ben een buitenmens, ik kan niet zo goed indoor sporten.’ Foto: Gijs van Ouwerkerk

alle andere tegenstanders hebben we al wel eens gewonnen. Dus we hebben zeker kans op de finale. En dan worden we waarschijnlijk tweede’, glimlacht Peter. ‘Om te winnen zouden we echt enorm moeten stunten.’

Naam Leeftijd

Peter Beekman 21 jaar

Sudie

Werktuig bouwkunde

Sport

Kanopolo

Vereniging

DKV Euros


ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente

12

Donderdag 22 september 2011

Studentenleven

Weekblad van de Universiteit Twente

www.utnieuws.nl nummer 23 - Donderdag 22 september 2011

UT N I E U W S 9

5

2

a world where everyone is energy rich

draadloos onderwater netwerk voor veilige haven

‘Het voelt weer zo vertrouwd allemaal’

InternatIonal page

Deze krant woensdag- avond al digitaal lezen? GA NAAR: www.utnieuws.nl

Prinsjesdag. De langstudeerboete die bijna een jaar geleden al door staatssecretaris Halbe Zijlstra werd aangekondigd – en toen leidde tot een massaal studentenprotest op het Malieveld – is misschien zo gek nog niet. Althans: de plannen van de oppositiepartijen zien er voor studenten nog onheilspellender uit. Een sociaal leenstelsel kost de student namelijk net zoveel als vier langstudeerboetes. Lees een analyse over de onderwijsplannen van kabinet en oppositie op de Prinsjesdag-pagina’s 6 en 7. Illustratie: Ruben Libgott

eén groot wiskundevak voor alle technische studenten de UT wil graag dat – naar deens voorbeeld – vanaf 2013 alle technische studenten hetzelfde basiswiskundevak krijgen. switchen van opleiding zonder studievertraging wordt zo eenvoudiger. Opleidingsdirecteur toegepaste wiskunde jan Willem Polderman onderzoekt hoe zo’n vak eruit moet zien. Ook ziet hij mogelijkheden voor een kleiner wiskundevak voor de sociale opleidingen, en wellicht zelfs een introductiecursus wiskunde voor alle UT-eerstejaars. Deze brede vakken moeten in september 2013 ingevoerd worden, als onderdeel van de nieuwe bachelors. Het idee voor één wiskundevak voor alle technische studenten is afgekeken uit Kopenhagen. Na een werkbezoek aan Danmarks Tekniske Universitet (DTU) waren

rector Ed Brinksma en programmamanager onderwijsvernieuwing Tom Mulder enthousiast over dit concept. Jan Willem Polderman kreeg de opdracht deze vorm van onderwijs voor de UT te onderzoeken. Ook hij bezocht met een kleine delegatie DTU. ‘We zitten

nog in de aftastende fase’, aldus de opleidingsdirecteur van wiskunde. Docenten van die afdeling geven nu ook al veel onderwijs bij andere technische opleidingen. De hoeveelheid stof en het tempo waarin die wordt behandeld, verschillen echter per studierichting. Om tot een vak te komen moeten alle opleidingsdirecteuren het erover eens worden welke onderdelen daarin wel moeten zitten en welke niet. Polderman: ‘Je moet zorgen dat de ene opleiding geen wiskunde door de strot geduwd krijgt waar ze toch niets aan heeft en tegelijkertijd moet het voor een andere opleiding wel voldoende diepgang hebben.’ Hij verwacht dat een basiswiskundevak zal

bestaan uit calculus, lineaire algebra en misschien ook stochastiek (kansrekening). Dat zal ongeveer 15 tot 20 studiepunten beslaan. Groot voordeel van een breed basiswiskundevak is dat het een belemmering wegneemt om van bachelor te wisselen. Nu kan het zijn dat als studenten die switchen van scheikundige technologie naar technische natuurkunde bepaalde wiskunde hebben gemist en daardoor studievertraging oplopen. ‘Straks niet. Je kunt je definitieve studiekeuze dus later maken’, aldus Polderman. De opleidingsdirecteur verwacht ook dat het studierendement omhoog zal gaan met één wiskundevak voor alle studenten. ‘Over

alle studierichtingen heen krijgen studenten een gevoel van verbondenheid. Iedereen moet het doen. Daardoor zullen studenten er sneller doorheen gaan.’ Polderman realiseert zich dat het verzorgen van een dergelijk groot vak heel wat vergt van de docenten. Waarschijnlijk zal de stof worden aangeboden in (heel) grote hoorcolleges die andere didactische kwaliteiten van de docent vragen dan de kleinere groepen nu. Overigens zullen per studierichting nog steeds kleinere werkcollegegroepen bestaan. Over twee weken hoopt Polderman aan de rector te rapporteren of alle opleidingsdirecteuren op een lijn zitten en een gezamenlijk wiskundevak haalbaar is.

Ook is hem gevraagd te onderzoeken of een kleiner vak te ontwikkelen valt voor de gamma-studies. Dat idee bevindt zich echter in een nog zeer pril stadium. Het zal vooral statistiek bevatten. ‘Onderdeel van het brede wiskundevak is een inleiding wiskundige methoden en structuren’, vertelt Polderman. Het gaat om kennis die voor alle wetenschappelijke studies van belang is zoals logica en redeneren, verzamelingenleer en de basis van de wiskundige notatie. ‘In onze werkgroep is zelfs al gespeculeerd dat dit gedeelte door onze rector zou kunnen worden gegeven. Het is immers zijn vakgebied en het zou een mooi uithangbord zijn voor de UT.'

Over en... Lachen

Hobby-avond Studievereniging E.T.S.V. Scintilla van de studie elektrotechniek organiseerde afgelopen dinsdag een Shock hobby-avond. Shock, de commissie die de bijeenkomst mogelijk maakte, wilde alle Scintillianen de kans bieden om hun eigen projecten mee te nemen naar het practicumlokaal in de Zilverling. Thuis is het lastig klussen zonder allerlei apparatuur waar op de hobbyavond wel genoeg van aanwezig was. Shock bestaat nog niet lang. Enkele leden van Scintilla kwamen op het idee een klusvereniging op te richten toen ze hielpen met het vervangen van de oude lichtkrant voor de Vrijhof. Aan de oude lichtkrant werd afgelopen dinsdag ook geknutseld. Er wordt een elektronische krant voor Scintilla van gemaakt.

voor SPEK & BONEN Menu Italiano: Anti pasto 20 min Het UT-nieuws verschijnt nog vier weken als papieren weekblad. Dit geeft ons mooi de tijd om terug te denken aan de heerlijke zomervakantie die we gehad hebben. We gaan in 4 weken een heus 4-gangen diner koken. En niet zomaar een 4-gangen diner, nee een Italiaans 4-gangen diner. De Italiaanse keuken staat bekend om haar simpele ingrediënten. Dus wees niet bang, met een paar goede ingrediënten per gerecht tover je de ware Italiaanse smaak op tafel. Zoals elk Italiaans diner beginnen we deze weken met een anti pasto. Het is een oude bekende: bruschetta met een krokantje van prosciutto di parma. Benodigdheden voor 4 personen - 8 sneetjes van een ciabatta (indien afbak: eerst afbakken volgens aanwijzingen op verpakking) - 4 rijpe tomaten (tasty tom is erg lekker, maar trostomaten of romatomaten kunnen ook) - 2 lente uitjes in smalle ringetjes - 1 plantje basilicum (zeer voordelig bij aldi of lidl) - 4 plakken proscuitto di parma - 1 handje parmezaanse kaas snippers

- 1 teentje knoflook doormidden gesneden - olijfolie, wijnazijn, peper en zout - koekenpan, broodrooster/contactgrill/grillstand van oven Bereidingswijze Snijd de tomaten in kleine blokjes. Meng de blokjes tomaat met de lente-uiringetjes. Breng op smaak met een scheutje olijfolie, een scheutje wijnazijn (wit of rood is allebei lekker), peper, zout en gehakte basilicumblaadjes. Verhit de koekenpan op het vuur (geen boter of olie gebruiken), bak de plakjes proscuitto ham om en om in ongeveer 2 minuten knapperig. Laat uitlekken op een blaadje keukenpapier. Rooster de plakken ciabatta, besprenkel de plakken als je de oven of contactgrill gebruikt met wat olijfolie. In je broodrooster zou ik dit niet doen, omdat dit erg lastig schoonmaakt. Als de plakken geroosterd zijn wrijf je met het snijvlak van de knoflook beide zijden van het broodje in met knoflook. Beleg de broodjes met een het tomaat mengsel, garneer met parmezaanse kaas snippers en een half

Onder redactie van: Maaike en Rayke voorspekenbonen.utnieuws@gmail.com

plakje krokante proscuitto. Twee heerlijke bruschetta’s per persoon op een klein bordje leggen en klaar is je anti pasto. Variatie en inspiratie - Voor vegetariërs laat je de ham weg. Voeg dan iets meer zout toe aan het tomaten mengsel. - Beleg je ciabatta plakken eens met tapenade en proscuitto. - C ombineer de proscuitto met gorgonzola voor de blauwe kaas liefhebber. - P roscuitto combineert erg lekker met groene aspergetips. - G oogle eens ‘bruschetta’ voor zeer veel variaties van dit lekkere broodje. Er is voor ieder wat wils! Buon appetito! Rayke Derksen

‘Ik werd er zooo somber van’, vertelt een collega, op de ochtend na Prinsjesdag. ‘Ik heb de televisie uitgezet.’ Tja, de vooruitzichten zijn inderdaad niet best. Of je nou student (de basisbeurs voor je masteropleiding verdwijnt), onderzoeker (nog minder geld van de NWO) of hardwerkende moeder (de kinderopvang wordt wéér duurder) bent, in 2012 wordt het hoe dan ook alle zeilen bijzetten. ‘Waar moet ik nou nog op bezuinigen?’, verzuchtte de collega opnieuw. De andere collega’s haalden treurig hun schouders op, ook zij zagen slechts een gitzwarte toekomst voor zich. Het ‘oh-wat-zijn-wijzielig-gevoel’ vierde hoogtij en een zware depressie lag op de loer. Maar opeens werd er weer gelachen, om een grapje (iets over de oorsprong van het woord ‘nattevingerwerk’, maar dat zullen wij u besparen). En de naderende depressie was voorbij. Nou is dit volgens onderzoekers van de Vrije Universiteit in Amsterdam heel normaal, want lachen is nou eenmaal gezond. Bij lachen komt het lichaamseigen stofje endorfine vrij. Dat zorgt voor een heel prettig gevoel en werkt als een gratis pijnstiller. Maar dat geldt alleen voor het goede oprechte buiklachen, waarbij we een paar keer uitademen zonder in te ademen. Volgens de onderzoekers is dit een evolutionair mechanisme om sociaal en positief gedrag te stimuleren. ‘Hierdoor konden onze voorouders omgaan met dagelijkse stress en conflicten.’ Mocht u zich binnenkort op de derde verdieping van de Vrijhof begeven, schrik dan niet van de bulderende lachsalvo’s die hier sinds Prinsjesdag onafgebroken plaatsvinden. De godganse dag bekijken we comedy-channels en the best of van your funniest homevideo’s en Bananensplit. Bedreigde onderzoekers, armlastige studenten en hardwerkende moeders, u bent van harte welkom.

Pensioen

Hij bekleedde allerlei functies binnen de UT. Was overal bij betrokken. Stond met campuspop vooraan en liep steevast mee met de Batavierenrace. Tijdens de zeskamp was-ie een van de fanatiekelingen en bij de barbecue na afloop stond-ie steevast als laatste nog stevig te discussiëren over de op handen zijnde reorganisatie. Overal had-ie een mening over. Kende de instelling van binnen en buiten. Kortom, een echte UT-er met hart voor de zaak. En zo zijn er meer. Neem Johan Simonetti. Elke dag fluitend naar het werk. Lekker fris op de fiets. Genietend van en prachtig tochtje met eekhoorntjes en reeën. Tevredenheid alom. En wie kent ze niet? Van die die-hard UT-figuren die nooit genoeg krijgen van hun werk. Altijd enthousiast en betrokken zijn. Niets is hen teveel en ze staan altijd voor iedereen klaar. Gouden personeelsleden. Maar helaas, ook deze lichting zwaait af. Met 65 jaar is het exit geblazen. Na jaren van trouwe dienst wacht het angstige zwarte gat. En nu? Voor een beetje licht in dat donkere gat kan de UT best zorgen, vinden wij. Wat te denken van een stukje begeleiding door onze psychologen? Of een terugkomdag? Of het aanbieden van een training zinvol met pensioen gaan? Of een cursus vol tips & tricks voor een tweede carrière? Moet er een monument komen voor deze groep? Of een eervolle parade? Laatstgenoemde was briljant geweest tijdens het Open Huis van afgelopen zaterdag. Een vrolijke optocht als eerbetoon aan de oudgedienden. Misschien iets voor de volgende editie? Wij zorgen voor het wild, de eekhoorns en de reeën. Deal?

...sluiten

UT-Nieuws stelling v/d week Ook OBP'ers moeten na hun 65ste kunnen doorwerken GA naar: www.utnieuws.nl Uitslag vorige stelling:

De UT zou jaarlijks een Open Huis moeten hebben EENS

63%

ONEENS

37%


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.