zomer 16
Thema: bedrog • Bloody mad in Australië • Interview Ellen en Elmar • Zonder kaart naar het zuiden • Met twee honden naar de Noordkaap
3 de vakantiefietser
losse verkoop € 4, 95
tijdschrift voor fietsreizigers
TEKST EN BEELD ERWIN ZANTINGA KAARJTE PAUL KLOEG
‘Le Mont Blanc s’il vous plaît?’ Zonder kaart naar het zuiden
Het is al zes uur en ik begin nu toch wel een beetje nerveus te worden. Ik heb geen idee waar ik ben en waar ik eigenlijk naartoe ga. Ja, naar de Mont Blanc, maar waar is die? Ergens in het zuiden, dus ik fiets al anderhalve dag op mijn kompas naar het zuiden. Ik heb echt een kaart nodig om me te oriënteren; mijn Frans is niet goed genoeg om te vragen waar ik ben. In het dorpje waar ik nu ben, is er ook helemaal niemand om dat aan te vragen. Dorp na dorp is er geen enkele kaart te vinden. Als de jagende ogen van een vos schiet mijn blik van muur tot muur om ook maar het kleinste
6 tijdschrift voor fietsreizigers
kaartje van de omgeving te vinden. En ineens is het daar: een kaartje van de omgeving, overduidelijk gemaakt in Word, om de historische punten van de regio aan te geven. De maker van dit kaartje zal vast nooit weten hoe blij ik met zijn creatie ben! Eindelijk kan ik weer een paar kilometer fietsen met de zekerheid dat ik weet waar ik naartoe ga.
Kaart-teken-skills Maar dit is ook wat ik wilde: relatief dicht bij huis het echte avontuur opzoeken. Daarom fiets ik van Maastricht naar de Mont Blanc en weer terug, zonder kaart, gps of andere elektronische navigatie. Tegenwoordig voelen we ons verdwaald als we geen telefoon met Google Maps bij ons hebben. Routes zijn al uitgestippeld om van A naar B te gaan en als dat niet zo is, doen we dat thuis zelf wel. Ik wil kijken hoe het is om alleen met een
TEKST BIANCA FOETS BEELD BIANCA FOETS EN DIRK VAN HULLE KAARTJE PAUL KLOEG
Kangoeroes in de kop Door de onherbergzame flora en fauna van Oz Bloody mad (gek) zijn we, om ons met een pushbike (fiets) aan een tocht Down Under te wagen. Hadden we dan niet op de kaart gekeken? Oz (Australië) is niet zomaar een eilandje, het is zo groot als heel West-Europa samen. You must have some kangaroos loose in the top paddock (knettergek) om er te komen fietsen. “No worries mate, zelfs een sheila (vrouw) als ik redt zich hier wel.” Vergeleken met de stoere Aussie bloke (man) die voor me staat, een echte bushie (natuurmens) in Crocodile Dundee-stijl, ben ik een onnozele stadsmus. Maar met enkele duizenden oververhitte kilometers op de teller mag je best een hoge toon aanslaan. Een vette good on ya (goed zo), waarop de meeste tegenvoeters ons trakteren, bevalt me meer. Met een stubby (flesje bier) uit de esky (koelbox) klinken we dan op nog meer kilometers, of we worden uitgenodigd for tea (avondeten). Dan worden er grote stukken vlees en een handvol snags (worstjes) op de barbie (barbecue) gelegd. Met onze voorstelling van thee heeft hun tea in de verste verte niets te maken. Na afloop van een vreetfestijn wordt hooguit de billy (eenvoudig keteltje) op het kampvuur gezet for a cuppa (kop thee of koffie). Aussie slang is niet alleen een dialect, het is een taal op zich, met eigen woorden en uitdrukkingen. Het bekt gezellig en is tegelijk wat ruw en ongepolijst, met mooie doordenkertjes en veel gevoel voor humor. Australian lingo, we love it!
Moerassen en regenwouden Waarom we zo graag wilden afzakken naar terra australis incognita had niet veel met taal of Aussies te maken, integendeel zelfs. Wij wilden de onherbergzame natuur en de enorme, stille leegte ervaren. Want ook op dit vlak is Australië de antipode van ons thuisland: België is klein en vol, Australië groot en leeg. En omdat deze immense brok land zich vele miljoenen jaren geleden afscheurde en koppig koos voor isolement, is de rijkdom aan inheemse flora en fauna om van achterover te vallen. Met het boek Nationale parken in Australië op schoot begonnen we met het uitstippelen van onze tocht. Het werd een tripje van 13.000 kilometer door erg uiteenlopende landschappen. Is Australië vooral synoniem met rood zand en outback, we vonden er ook uitgestrekte moeraslanden, 36.000 kilometer aan kustlijn, bergen tot boven de 14 tijdschrift voor fietsreizigers
tweeduizend meter, regenwouden en bewerkt boerenland. Tussen het fietsen door namen we andere vervoermiddelen om minder interessante gebieden over te slaan. Voor een natuurliefhebber is verandering van landschap nu eenmaal het interessantst. In een andere habitat krijg je immers weer nieuwe dier- en plantensoorten te zien. Telkens als we na een gesmokkeld stukje weer op de fiets sprongen, overviel ons een wowgevoel en bleef het spannend. Hoezo, Australië eentonig en saai?
Pure opwinding De 826 verschillende vogelsoorten die ons door The Field Guide to the Birds of Australia werden beloofd, deden ons nog het meest van al kwijlen. Want naast fietsers zijn we ook stiekem vogelaars. Naast een veldgids
Bedrog SAMENSTELLING FROUKE VAN OMMEREN BEELD WIM ALLEGAERT
thema
Niets beters hebben ze te doen dan uren, dagen achtereen, nippend van hun thee, slinkse plannen te beramen om die enkele nietsvermoedende passant eens flink op te lichten! De bedriegers! Maar zoveel gezichten als het bedrog aanneemt, in zoveel gedaanten komt de reiziger: geslepen, nietsvermoedend of naĂŻef. Zijn grootste troef is de kunst van het relativeren. En zo komt zelfs de meest gewiekste oplichter wel eens bedrogen uit! In het beste geval winnen zij er beiden mee, de oplichter een paar euro en de fietser een sappige anekdote rijker om aan het arsenaal van reisverhalen toe te voegen.
tijdschrift voor fietsreizigers 17
TEKST EN BEELD MARJOLIJN VAN DIJK
Een nacht lang wentelteven Al bij het opstaan was het zo warm dat oogharen bijkans verschroeiden als we de nieuw aangebroken dag wilden aanschouwen. Op haar uitdrukkelijke verzoek ging de wekker op onze laatste fietsdag niet om half zes, maar pas om half zeven, zodat we konden aanschuiven bij het ontbijt, gechaperonneerd door een dermate chagrijnige serveerster dat de eetlust per direct rechtsomkeert maakte. De vorige dag hadden we in de aanhoudende, extreme hitte een tocht van dik 120 kilometer gemaakt. Zowel de tropische warmte als de afstand eiste zijn tol. Na de tocht wensten we uitsluitend een verkoelende douche, een bed en airco. Ondanks de liters vocht die we naar binnen klokten, had onze urologische lozing de zuivere teint van sinaasappelsap, die slechts schrijnend uitgeperst kon worden. Na het ontbijt vertrokken we, al lichtelijk lamgeslagen door de reeds hoog opgelopen temperatuur, voor de laatste etappe. Na enige kilometers werden we een dijk op gedirigeerd, waarop we gedurende een kleine tachtig kilometer over de platgeslagen Povlakte fietsten, over grotendeels onverharde paden en zonder een sprankje zeer gewenste schaduw. Om water te bemachtigen, moesten we zeker een kilometer van de dijk af om in een gehucht een fontein aan de praat te krijgen. De al in de waterleiding opgewarmde waterstroom werd tevens benut om onze ledematen onder te dompelen, om de kans op een zonnesteek te minimaliseren. Slechts de wetenschap dat Modena ons aan het eind van de dag hartelijk welkom zou heten, hield ons op de pedalen. Onderweg werden we meewarig nagestaard, alsof we volledig rijp werden geacht voor een langdurige opname in een inrichting, daar we de
26 tijdschrift voor fietsreizigers
tropische omstandigheden niet benutten voor een bewegingsloze sit-down. Het enkel optillen van een pink bracht zoveel transpiratie op gang dat wij fietsend een ware vloedgolf te verduren kregen. Bij de reservering had de B&B in Modena, visueel voorgespiegeld via internet, een verheugend hoog paradijselijk gehalte. Welk een teleurstelling toen we door de eigenaar zeven trappen op, drie binnenplaatsen over en vijf deuren door gedirigeerd werden, en in een enigszins mislukt gefacelifte muizenlokdoos terechtkwamen. Faraomieren voerden een meerdaags durend theaterspel op. Ze marcheerden onder het bed door, van de ene kartonnen muur naar de ander, onderwijl jonglerend met alles wat, door vorige gasten was achtergelaten. De hitte was niet te harden, maar – god zij geprezen – er stond een ventilator te lonken. Wat een deceptie dat het snoer van de fabrikant niet de lengte had gekregen om de afstand van het stopcontact naar de tafel te overbruggen. De enige mogelijkheid was hem op een stoel aan het voeteneinde van het bed te plaatsen, zodat de koele wind nog enig effect kon sorteren, mits we ons op het bed positioneerden. Het nadeel was dat er geen ruimte overbleef om achter het bed langs te lopen, zodat we slechts over het bed tijgerend de badkamer, met toilet, bidet, wastafel en douche – met schimmel – konden bereiken. Het matras belichaamde de grootste teleurstelling. Het was een bejaard, flensdun en kunststof gevalletje. De spiralen van het bed zaten zo dicht aan de oppervlakte dat uitsluitend een dikhuidig nijlpaard klachtenvrij het zand van Klaas Vaak had kunnen benutten. Met onze meer aan de oppervlakte gelegen bottenstelsels konden we ons enkel door de nacht heen wentelteven. Er steeg, na een korte stonde horizontale houding, zoveel lichamelijk protest op, dat het ons uit de diepe nevelen der dromen schudde en vereiste de andere kant te laten kastijden. Zij ontwaakte die nacht, met dank aan het kunststof, het veelvuldige keren en de nog steeds hoge temperatuur, schoolslag zwemmend in haar eigen zweet en besloot het ondersteboven te proberen. Met haar hoofd nagenoeg in de ventilator geparkeerd, danste haar haar als een op drift geraakte pauw mee op de wind. Die ochtend werd ik wakker met haar – gelukkig schone – voeten voor mijn neus. Voeten die haar ruim 1600 kilometer ver, van Maastricht naar Modena, hadden gebracht. b
TEKST ROBERT VAN WEPEREN BEELD WOUTERJANSEN.NL
De makers Ruim vijftien jaar geleden openden twee Nederlandse fietsenmerken hun deuren: Santos en idworx – zonder hoofdletter. Hun geestelijk vaders, Robbert Rutgrink en Gerrit Gaastra, zijn behalve toonaangevende makers zelf fervente fietsers. Gerrit Gaastra (1967) was vier jaar oud toen hij zijn eerste fiets kreeg. Een Batavus. Dat was waarschijnlijk alleen voor hem een verrassing, want Gerrit werd zo ongeveer verwekt tussen de frames van dit Friese merk. Grootvader Gerrit was directeur van de Batavusfabriek in Heerenveen en had het stokje overgenomen van zijn vader en grondlegger Andries Gaastra. Dat Gerrit II zijn emplooi in de fietsenbranche zou vinden, was daarom niet helemaal toevallig; zijn vader, ook een Andries, richtte in 1974 Koga Miyata op. Bij Robbert Rutgrink (1969) stond een carrière in de fietsenbusiness met kleinere letters in de sterren geschreven. Geboren tussen de bloemen- en tomatenkassen rond het Zuid-Hollandse Lisse, was een baan als teler of plukker zo ongeveer de enige smaak. Zijn eerste fiets was een BMX. Nu zijn beiden uitgegroeid tot fietsenmakers in de oorspronkelijke betekenis: zowel Gerrit als Robbert ontwerpen hun eigen frames en monteren hun fietsen zelf af, geheel naar eigen inzicht en overtuiging. Frontend bedenkers en gedreven makers die in de piepkleine markt van reisfietsen de toon zetten en voor veel fietsers het verschil maken.
Wie heeft jullie leren fietsen? Robbert: “Zelf, met vallen en opstaan.” Gerrit: “Ik denk mijn grootvader.” Laat eens jullie fietslittekens zien. Gerrit wijst naar zijn kin. “Een stukje van mijn lip is eraf. Gebeurde tijdens het downhillen op een mountainbike.” Robbert duwt met zijn linkerhand zijn rechterelleboog omhoog. “Bij mij zijn het typische wielrennerslittekens. Vaak lag het vel van mijn benen, handen en ellebogen. Voor de straalkachel bij ons in de huiskamer liet ik mijn wonden drogen. Dan kon ik weer snel verder.” Zijn jullie ook wereldfietsers? Gerrit: “Volgend jaar wil ik een week of twee fietsen. Offroad, op een oPinion Ti BLT, waarschijnlijk weer door Noord-Amerika.” Robbert: “Absoluut, maar ik heb een andere definitie van wereldfietsen dan de meeste lezers van jullie tijdschrift, denk ik. Deels doordat ik weinig tijd heb, maar ook omdat ik wereldfietsen breder zie: ik hou van micro-avonturen. Een weekendje Zuid-Duitsland bijvoorbeeld. Fietsen op de drager, ernaartoe met wat vrienden en me dan helemaal lek fietsen. Kortgeleden ben ik nog het wad over gefietst naar Terschelling. Op een Santos fatbike. Een aanrader en tegelijkertijd een wereldfietservaring.” tijdschrift voor fietsreizigers 27
TEKST FROUKE VAN OMMEREN BEELD DENNIS DE VRIES KAARTJE PAUL KLOEG
Op baklava over de Babadağ Klimmen langs de Turkse kust
Elke honderd hoogtemeters stoppen we even. Het eerste stuk, de uitloper van de berg op, is het bloedheet. Ineens krijg ik het benauwd; de top van de berg ligt op negentienhonderd meter. Ik heb nog nooit een echte berg beklommen, afgezien van wat venijnige, korte klimmetjes over passen in Noorwegen. Daar genoot ik toen van, dat is mijn referentie. Maar zeventien kilometer achtereen klimmen? Dennis stelt me gerust. De kunst van het klimmen, is om het gedoseerd aan te pakken. Voor elke honderd meter die we stijgen, stelt hij een korte pauze voor. Zijn les: niet gelijk de eerste kilometers je kruit verschieten. Al gauw fietsen we tussen de begroeiing. De haarspeldbochten en de verkoelende schaduw maken de klim doenlijk. Het zonlicht valt tussen de takken door, insecten gonzen in de wasem van licht. Vanuit de met mos begroeide bodem stijgt een zompige grondlucht op. De geur van de alom aanwezige naaldbomen heeft een verkwikkende werking op mijn gemoed.
Door naar de top Na de vijfde kilometer zoeken we een zacht bedje van gras tussen de bomen voor een korte siësta. In een gru-
welijk toeristisch oord, ingericht Het geeft een overweldigend voor een bruisend nachtleven, voldaan gevoel om hier op vonden we vanmorgen tussen eigen kracht te zijn geraakt winkels met snorkels, duikbrillen en afzichtelijke bikini’s toch nog een groenteboer en een echte bakker. We kochten grote, groene tomaten, nog met een stoflaag van het land bedekt, een tros druiven en wat zachte zoete vijgen. Bij de bakker bestelden we het hoofdingrediënt voor de ophanden zijnde klim: een grote doos gevuld met baklava! Flinterdunne laagjes deeg, druipend van de honing, met daartussen gemalen walnoot of pistachenootjes. Behoedzaam tover ik de in drie plastic zakjes gewikkelde doos baklava rechtop uit de fietstas tevoorschijn. Met deze typisch Turkse traktatie is onze vakantie echt begonnen! Met de zelfontspanner probeert Dennis het moment vanaf een boomtak vast te tijdschrift voor fietsreizigers 37
VERENIGINGSNIEUWS VAKANTIEFIETSER.BE TEKST ANDRÉ RAMAULT
nieuwtjes
Verenigingsactiviteiten in 2016
Fietsherstelcursussen De laatste fietsherstelcursus van voorjaar 2016 ging door op zaterdag 30 april. Centraal stond de Rohloffversnelling. Voor leken: dit is geen derailleur, maar een achternaaf met veertien inwendige versnellingen. In juli en augustus worden geen cursussen georganiseerd, de eerstvolgende gaat door in september. Meer informatie over data, locaties en programma vind je op: www.vakantiefietser.be/activiteiten Contactpersoon: Grégory Lewyllie (glewyllie@gmail.com of 0492 64 87 26)
Fiets en Wandelbeurs Vlaanderen 2017 Na twee succesvolle edities in Antwerpen verhuist de Fiets en Wandelbeurs Vlaanderen voor haar zesde editie naar Flanders Expo in Gent, waar ze op 18 en 19 februari 2017 de deuren zal openen. Deze locatie biedt meer ruimte voor het totaalevenement Hicle Outdoor Gent, dat samen met het testevent E-bike Challenge en de klim- en bergsportbeurs Mount Expo wordt georganiseerd. De Vakantiefietser verzorgt opnieuw alle niet-commerciële fietsreisinformatie. Meer info op: www.fietsenwandelbeursvlaanderen.be.
TEKST ANDRÉ RAMAULT BEELD JAN QUIRYNEN
Langs forten, kasteelparken en beekvalleien Fietskampeerweekend in Ranst, 15-17 april Zeventien vakantiefietsers trotseerden de aprilse grillen om de Antwerpse zuidrand te verkennen. Het tot in de puntjes verzorgd programma van organisator Jan Quirynen fascineerde zowel de groene jongens als de liefhebbers van het oorlogsverleden. Vrijdag verzamelen we bij de chirolokalen in Ranst. Diehards installeren hun tentje op het grasveld; anderen, waaronder ikzelf, rollen hun matje uit in een comfortabel clublokaal. Na de avondwandeling door het Zevenbergenbos wordt de dag afgesloten met een streekbiertje in café De Solsleutel. Zaterdag start de 85 kilometer lange fietstocht door de Antwerpse zuidrand. Het gaat langs forten, kasteelparken en beekvalleien. Verrassend zijn de vele open groene ruimtes in een regio met oprukkende verstedelijking en de talrijke sporen van het oorlogsverleden. Eind negentiende eeuw kreeg Antwerpen een omwalling met acht stenen forten. Deze fortengordel valt zowat samen met de Antwerpse ring. Jan leidt ons naar Mortsel voor een geleid bezoek aan Fort 4, het best bewaarde van de zeven resterende forten. Onzichtbaar van buitenaf ontdekken we verrassend veel versterkte gebouwen, zowel bovengronds als ondergronds. Deze oase van rust is de locatie van diverse verenigingen, sportgroepen en musea. De boeiend vertellende gids weet van geen ophouden en rijkelijk laat arriveren we bij Theo en Christine voor de middagpicknick. Op de terugweg bij de Onze-Lieve-Vrouwekapel met opschrift ‘Troosteres der bedrukten B.V.O.’ vindt onze smeekbede gehoor: het houdt op met regenen! De dag eindigt met een gezellig kampvuur. Zondag maken we een fietstocht van 65 kilometer. Langs de antitankgracht betekent dit slalommen door poortjes en langs slagbomen. Deze dertig kilo-
46 tijdschrift voor fietsreizigers
Tiendaagse fietskampeertocht Beieren, Romantische Strasse, Oostenrijk, 4-14 augustus Vanuit startplaats München fietsen we tien dagen lang door Beieren en Oostenrijk. We komen samen op camping Obermenzing in München-Obermenzing. Begeleiding: Franky De Langhe (f.delanghe@telenet.be, 0476 45 94 70) Fietskampeerweekend Middelkerke,16-18 september Nazomeren aan zee en genieten van zelfbereide Oostendse mosselen, op camping Tourist, Heirweg 33, in Wilskerke (Middelkerke). Begeleiding: Myriam Jonckheere en Johan Goffin (johangoffin@skynet.be, 0475 62 71 91) Herfstweekend, 7-9 oktober Verblijf in de nieuwe jeugdherberg van Hasselt. Het programma vind je op de website. Begeleiding: Walter Bogaert en André Ramault (andre.ramault@gmail.com, 050 31 98 25) Meer informatie over bovenstaande activiteiten vind je op: www.vakantiefietser.be/activiteiten
meter lange gracht werd tussen 1937 en 1939 aangelegd om naar Antwerpen oprukkende tanks te stoppen. De ruim 6,5 meter brede gracht kon de Duitse opmars echter niet afremmen. Deze gracht is nu beschermd natuurgebied. Naast een recreatieve functie is het gebied ook belangrijk voor de migratie van plant en dier naar andere natuurgebieden. ’s Middags gaan we picknicken in de cafetaria van de Kinderboerderij Mikerf in Brasschaat. Het is de perfecte schuilplaats, terwijl het buiten water giet. Terug in Ranst nemen we omstreeks vier uur afscheid. We overstelpen Jan met lof voor dit geslaagd weekend en moedigen hem aan ons nog dikwijls te verrassen. b
FIETSERS ONDERWEG TEKST INGE CLAESSENS EN FROUKE VAN OMMEREN
1 Onze huwelijksfietsers Wouter en Katrien zitten helemaal in the flow. Na een
pitstop in België om bij te tanken met familie en vrienden, vliegen ze naar Griekenland. Na de minivakantie thuis hebben ze een uur de tijd nodig om de fietstassen klaar te maken – ze moeten nog even terug in de routine komen. Ze maken kennis met de wanorganisatie van de Grieken en het slechte humeur van een Couchsurfinghost. Na hun geweldige ontvangst bij het orthodoxe paasfeest, waar ze werden onthaald op burek, schapenvlees, eieren en olijven, weten Wouter en Katrien echter dat het beter kan. De zelfgemaakte wijn vergeten ze zeker niet. Ze zetten verder koers op het magische Corfu. http://blijventrappen.weebly.com Blijven trappen
2 Jurgen en Eline zijn en route vanuit België naar de Oost-Chinese Zee. Ze fietsen nu in Roemenië en het is er bloedheet. Diarree en zonnebrand zorgen voor een speciale sfeer. Toch genieten ze volop van een echt vakantiegevoel, drinken bier uit plastieken bekertjes en gaan wildkamperen. Muziek is het enige wat Eline heel erg mist en ze wordt emotioneel bij het luisteren naar de radio. Op hun blog geven ze een mooi sfeerverslag met een realistische kijk op het goede en minder goede leven op de fiets. Lees zeker ook hoe ze aan de naam van hun blog komen. https://fiestje.wordpress.com 3 De fietsreis van Elke en Jonas loopt ten einde. Als laatste fietsen ze door Servië. 48 tijdschrift voor fietsreizigers
In de namiddag regent het bijna dagelijks; slecht nieuws voor elektronica, goed nieuws voor de prachtige watervallen. In Taiwan doet Nicolai zelfs een beetje aan teenage flirting. www.nicolaibangsgaard.dk Nicolai Bangsgaard
Ze hebben het geluk een ijswaterval live mee te maken. Tunnels kunnen zeer akelig zijn voor fietsers, blijkt ook in Servië maar weer eens. Grappig genoeg schat Elke de verschillende situaties onderweg heel anders in dan Jonas. Wat de één megacool vindt, is voor de ander echt verschrikkelijk. Ze leren de dennenprocessierups kennen, die ze overal tegenkomen, en kaarten nog vele andere onderwerpen aan op hun blog. www.tangatanga.com/daarheenenweerterug
4 Nestafari, oftewel de fietssafari van Marokko naar België waarop Steven en Heidi hun dochter Nesta trakteren, is in Portugal aanbeland. Tijdens hun bezoek aan Lissabon zijn ze getuige van een betoging tegen fietspaden. Ze slapen samen met honderden andere katholieke pelgrims die op weg zijn naar Fátima en leren bij over de multifunctionaliteit van een café. Een belangrijk deel van het plezier van reizen per fiets is de onderdompeling in een nieuwe wereld en het constant bijstellen van je wereldbeeld. Ze proeven en proberen, en merken dat gebruiken langzaam veranderen van streek tot streek, van uur tot uur. Zodanig dat je je nog gaat verwonderen over de verschillen met je eigen leefwereld. https://nestafari.wordpress.com 5 Avonturier, antropoloog en public speaker Nicolai Bangsgaard uit Denemarken fietst door Taiwan. Hij maakt direct kennis met de locals via Couchsurfing. De eerste dag op de fiets gaat direct richting bergen, waar de jetlag verwordt tot pure adrenaline.
8
12 11
4
6 Rick Creemers, de vrolijke en emotionele Cycling Dutchman blijft euforische filmpjes plaatsen van zijn fietsreis. In een van zijn laatste filmpjes maakt hij een dans-
10
2 3 1