van Wad tot Stad | 2020 | 22 by van Wad tot Stad

JAARGANG 23 | NUMMER 22 | 36 PAGINA’S 26 mei 2020

Al 23 jaar het best gelezen blad van Noordwest Friesland!

DE KRANT VAN FRANEKER, HARLINGEN, ST. ANNAPAROCHIE, STIENS, BOLSWARD EN OMSTREKEN

Rabobankcoöperatie voor MKB Waadhoeke en Harlingen

Verzet en liefde

De betbetbetovergrootvader van Dolf Jansen 15

Regiosport

De Kraak van de Kluis gaat door St. Annaparochie – Het hoge woord is eruit. Het theaterstuk ‘De Kraak van de Kluis’ dat gemaakt is in het kader in het jaar van 75 jaar bevrijding gaat door. Wel wordt gekozen voor een meer surrealistische, daardoor mogelijk nog indringender vorm. De hoofdrollen zijn voor de Tryater-acteurs Romke Gabe Draaijer en Eline de Vries in de hoofdrol als de Bitgumer verzetsstrijder Lolle Rondaan en zijn Amsterdamse vriendin Riek Stork.

De afstand tussen spelers past in de anderhalve meter-wereld van de coronacrisis, maar ook bij de angst, hoop en het verlangen naar de vrijheid van de Tweede Wereldoorlog. Het is speelbaar, maar van live-theater kan er maar mondjesmaat sprake zijn. Dat is de conclusie van de initiatiefnemers.

De winkelstraat krijgt weer ‘een glimlach op het gezicht’ Franeker – Het winkelende publiek komt weer op gang, ook in de Franeker Dijkstraat. Hier prachtig verbeeldt door deze foto van Jeroen Adema, Beeldmakers. Zonnig, vrolijk en Karlijn Gorter en Axel Knip met de tassen vol nieuwe spullen, kleding, schoenen, boeken, zonnebrillen, wat dan ook. De vrolijkheid spat er af. Dit is een beeld dat we nu langza-

merhand terugkrijgen in de winkelstraat nu de coronacrisis steeds meer en meer in een onder-controle-stand komt. En dat is waarvan winkelend publiek en de winkeliers op hun beurt weer een glimlach op hun gezicht krijgen. Fantastische plaat, op de Facebookpagina te zien van de Franeker Ster van Franeker. Compliment.

Hemmemapark Berltsum

Digitale excursie door het park van BAUCK! Berltsum - Heel veel parken bieden in coronatijd een digitale excursie aan met een boswachter. Ook in Berltsum in het Hemmemapark, hoewel dat natuurlijk geen nationaal park is, maar wel enige bekendheid nog geniet, na de voorstelling BAUCK! over de eerste Friese vrijheidsstrijdster, die op die locatie midden in het meer van het park te bewonderen was in 2017. Voor haar opleiding tot natuurgids komt Maartje van Sluis regelmatig in het Hemmemapark om onderzoek te doen. Ze kijkt wat er groeit en bloeit en verdiept zich in de geschiedenis en het beheer van het park. Hoe meer ze daar rondloopt,

hoe enthousiaster ze wordt. In elk jaargetijde is er wel iets nieuws te ontdekken. Om haar enthousiasme te delen heeft ze een vlog gemaakt, waarin ze anderen digitaal mee neemt op haar tochtjes door het park. Tot nu toe heeft ze twee vlogs gemaakt: een over de maand april en een over de maand mei. In de vlog van april vertelt ze iets over haar opleiding, laat ze de kijker zien hoe mooi de fruitbomen in volle bloei staan en geeft ze een tip voor een leuke app om vogelgeluiden te leren herkennen. In die van mei kan o.a. genoten worden van fluitenkruid. Ze laat de kijker daarin ook kennismaken met een aantal grassoorten. Zie link op www.berlikum.com

Dikke douglas palen kunt u ook bij Steenstra halen

365 dagen per jaar geopend! Maandag t/m zaterdag: 8.00 tot 22.00 uur* Zondag: 12.00 tot 18.00 uur* *tenzij anders aangegeven

Dat is het van Albert Heijn Franeker

Voor al uw meubel reparaties en meubel stoffering Klipper 76 8802NL Franeker 0517 - 39 50 31 06 - 43 14 12 01 info@dillinghmeubelservice.nl

Tekst: Sybe Joostema

75 jaar na WO II zijn de mogelijkheden van digitale middelen echter onuitputtelijk. Die mogelijkheden worden benut om De Kraak van de Kluis alsnog voor het voetlicht te brengen van 24 tot en met 27 september in St. Annaparochie. Nadat Rutte vorige week dinsdag de versoepelingen schetste, nam de organisatie van het stuk De Kraak van de Kluis, over een dappere actie van de Knokploeg van de Liauckemastate in Sexbierum een moedig besluit: We gaan door! Dat werd ook op de Facebookpagina gezet. En de organisatie bevestigt dat bij monde van initiatiefnemer Hein Jaap Hilarides. ,,Een heel proces waar je dagelijks mee bezig bent en uiteraard vaak overleg voert met de regisseur Sjoeke Marije. Je zoekt naar de mogelijkheden, ziet voorbeelden van andere voorstellingen voorbijkomen. En wij zijn kennelijk als Bilkers wel koppig genoeg om alsnog de theatervoorstelling te presenteren in september. Niet gelijk opgeven, maar zoeken naar nieuwe digitale kansen. Want ja, repeteren zit er tot dusver ook niet in.’’ Hilarides en Wallendal Bildker Hein Jaap Hilarides uit St. Jacobiparochie schreef de tekst, geboren Bildker Sjoeke-Marije Wallendal uit Delft maakt er een theaterstuk van. Maar duidelijk niet zoals het stichtingsbestuur van De Kraak van de Kluis het voor de coronacrisis voor ogen had.

Lees meer op pagina 3 en 11

Regionieuws? redactie@vanwadtotstad.nl

Valt dit op? Adverteren werkt. Neem contact op via mail info@vanwadtotstad.nl of bel 0517-343035

Gemeentenieuws

vanaf p. 18

Allerhandigst Deze aanbiedingen zijn geldig van 25 t/m 1 juni

2 STUKS

25% KORTING

2e HALVE PRIJS

AH Mango

AH Kip-ovenschotels

AH Spinazie 400 gram

Alle AH Spelt

Los

Alle varianten Bijv. kipf ilethaasjes tandoori & cashewnoten Per 250 gram Actieprijs per kilo 9.40

Per zak Actieprijs per kilo 3.18

Van de bakkerij Combineren mogelijk Bijv. luxe speltbol 2 stuks De actieprijzen variëren van 1.48-4.60

De actieprijzen variëren van 1.35-2.99

Acties geldig van 25 mei t/m 1 juni 2020

wilde

wdaij n gen laatste week



18 klantREVIEWs: 4.1

“Wat een onverwacht heerlijk zacht, soepel en fruitig wijntje voor die prijs. Topwijntje. Echt een aanrader.”

De Grote Hamersma

2018

AH wat lief!

7.49

In gekke tijden zoals deze, ontstaan er bijzondere initiatieven om elkaar te helpen. Zo kan het zijn dat één van je buurtgenoten misschien wel wat hulp kan gebruiken bij het doen van de boodschappen. Laat een briefje achter bij je buurtgenoten, deze kan je vanaf deze week ophalen bij onze servicebalie, en wie weet kan je boodschappen voor ze meenemen uit de supermarkt. De doe de boodschappen in de daarvoor bestemde tas, lever het boodschappenlijstje na gedane boodschappen in bij onze servicebalie en ontvang een leuke attentie van ons.

Online boodschappen Solliciteren

albertheijnfraneker.com

Openingstijden Maandag t/m zaterdag Zondag

8.00 tot 22.00 uur 12.00 tot 18.00 uur

8.29

De Grote Hamersma

James Suckling

2018

punten 2018

8.5

2018

10.59

13.99

6.99

de meest gewilde wijnen voor de hel ft

Dat is het van Albert Heijn Franeker

26 mei 2020

Publiek Kraak van de Kluis onderweg voor digitaal belevingstheater St. Annaparochie – Van de ene op de andere dag bijna veranderde er in maart veel in het cultuurlandschap. Terwijl de organisatie begin maart opstartte, betekende de uitbraak van het coronavirus en de slimme lockdown ook meteen dat de plannen voorlopig in de kast konden.

Tekst: Sybe Joostema

Die intelligente lockdown was nodig om de druk op de IC’s te verlagen. De gezondheid staat op nummer 1. En ook wanneer de situatie verergert in augustus-september - wat niet de verwachting is - staat dat voorop. Iedere culturele organisatie achter de vele theateruitingen rond het thema 75 jaar Bevrijding zette er in meerderheid een punt achter. De Kraak van de Kluis speelt pas later in het najaar. Bedenker Hein Jaap Hilarides, is bezig met een soort coronaproof maken van de voorstelling Aan idee wennen De organisatie van De Kraak van de Kluis begint steeds meer aan het idee te wennen, dat door de versoepeling die is aangekondigd door premier Rutte ook voor theaterland iets meer kansen heeft. ,,Een reguliere theaterproductie op locatie is niet mogelijk’’, beseft Hein Jaap Hilarides, die zich als initiatiefnemer met het projectteam in de afgelopen maanden een slag in de rondte heeft gewerkt om de voorstelling in de benen te houden. Hein Jaap Hilarides kreeg duidelijke signalen ook van de gemeente Waadhoeke, dat er in dit jaar van 75 jaar Bevrijding toch wel gesnakt wordt naar een stuk theater dat dit op waardige wijze gaat eren. ,,Het was mij meteen ook wel duidelijk dat het dan in een andere, een soort digitale vorm gegoten moest worden.’’ Met regisseur Sjoeke Marije Wallendal zoekt hij naar de bruikbare theatervormen, beelden die het verhaal goed duiden, maar geen mensen op de speelvloer die gevaar lopen. ,,Ik heb met Faber Audio Visuals in St. Annaparochie gebeld

Tryater-acteur Romke Gabe Draaijer (links) speelt de rol van verzetsstrijder Lolle Rondaan. Het lijkt een kwestie van typecasting.

om te vragen hoe zij daar naar kijken als beeld en geluidspecialist en mondiaal een grote speler in de digitalisering. We hebben de mogelijkheden besproken en zij zijn bereid in de periode dat ze het zelf ook minder druk hebben, deze uitdaging met ons aan te gaan. Met een aantal cameramensen zal gekeken worden naar de mogelijkheden binnen het verhaal dat Sjoeke Marije en ik voor ogen hebben. Het scheelt dat gevoelens als angst en verlangen in die tijd dermate speelden. Het is de afstand en afstandelijkheid voor theater van oorlogsangst en bijbehorende emoties.’’

Redactie: Sybe Joostema Layout: Kees-Jan Glashouwer/Glashouwer Design Advertentieverkoop: Piet Nieuwenhuis/Ricardo Twijnstra/ Chris Alkema

Het theaterstuk is gebaseerd op een historische gebeurtenis uit de Tweede Wereldoorlog. In de nacht van 25 op 26 september 1943 werd het bevolkingsregister van de toenmalige gemeente Het Bildt buitgemaakt.

En aangezien volgend jaar een jaar na dato is qua bevrijdingsjubileum, is de organisatie een voorstander voor het tóch spelen van het stuk, met als mogelijkheid het theaterstuk ook digitaal uit te zenden. Een moedig besluit, in een tijd dat alle stukken sneuvelen vanwege te weinig mogelijkheden voor voldoende publiek en voor het spelen onder de strenge regelgeving. Hoe dan ook anderhalve meter afstandelijkheid past in theater van de oorlogsangst, vrijheidsverlangen en moed.

De actie werd uitgevoerd door een knokploeg die ondergedoken zat op Liauckemastate in Sexbierum. Zeven verzetsstrijders, onder wie Lolle Rondaan uit Beetgum, drongen het gemeentehuis binnen en braken de kluis open. Met het volledige bevolkingsregister en zakken vol persoonsbewijzen en andere buit gingen ze ervandoor. Later in de oorlog werd de knokploeg van Liauckemastate verraden. Drie van de overvallers zijn op 16 februari 1944 gefusilleerd: Lolle Rondaan, Gerrit Schuil en Folkert Bergsma. Twee dagen later volgde hetzelfde lot voor Gerben Oswald. Ook Rients Westra overleefde de oorlog niet.

Voetbal kan niet vanwege de anderhalve meter afstand, en in het theater ook niet. Hoe dat in een stuk met veel intermenselijke gevoelens opgelost gaat worden, is de vraag. Maar dat er iets gaat komen, lijkt door de mededeling op social media zo goed als zeker, in hoeverre iets zeker kan zijn tijdens

Anderhalve meter afstandelijkheid past in theater van de oorlogsangst, vrijheidsverlangen en moed.

Colofon Uitgave: Van Wad tot Stad

deze coronacrisis. Dat beseft uiteraard ook iedereen die bij De Kraak van de Kluis is betrokken.

Advertenties: 0517 - 343035 info@vanwadtotstad.nl Redactie: redactie@vanwadtotstad.nl Verspreiding: bezorger@vanwadtotstad.nl Bezoekadres: Het Want 2 | 8802 PV | Franeker

Online initiatieven Mensen die De Kraak van de Kluis gaan zien naar het theateridee van Sjoeke-Marije Wallendal kunnen bijvoorbeeld met een jutezak met een routekaart, een recept voor oorlogssoep en nog enkele oorlog-gerelateerde zaken op pad gaan. ,,Dit is iets waar je iets mee kunt, of we dat precies zo doen, weet ik nog niet, maar het voedt de creativiteit. We zullen het anders dan anders moeten doen. Dit en andere online-initiatieven gaf Hilarides nieuwe inzichten die hij meeneemt richting regisseur en verdere organisatie.

Typ- en/of zetfouten voorbehouden. Typ- en zetfouten kunnen niet financieel verhaald worden.

Zie ook achtergrondverhaal pagina 11

MONDZORG FRANEKER Praktijk voor het aanmeten van kunstgebit, met of zonder implantaten.* Ook voor reparatie van uw kunstgebit staan we voor u klaar. Wij zijn geopend op dinsdag, woensdag en donderdag van 8.00 uur tot 16.30 uur. Voor afspraken kunt u ons elke dag bellen! U mag vrijblijvend en voor een gratis controle zonder afspraak bij ons langs komen. * Wordt voor 75 % vergoed door de zorgverzekeraar.

Noord 62 te Franeker | Tel. 0517 208001 www.mijnmond.info/mondzorgfraneker.nl

VOORJAARSTOPPERS WIJ ZIJN OPEN EN HOUDEN ONS AAN DE VOORWAARDEN VAN HET RIVM:  KOM NIET MET MEER PERSONEN DAN NODIG IS NAAR DE WINKEL

 BIJ DE INGANG LIGGEN ZAKDOEKJES EN DESINFECTIEMIDDEL KLAAR

 HOUD ALTIJD 1,5 METER AFSTAND TOT ELKAAR

 WE HOUDEN DE WINKEL HYGIËNISCH SCHOON EN WASSEN REGELMATIG ONZE HANDEN

ZITELEMENTEN NEDRA Met deze comfortabele zitelementen stelt u zelf uw ideale bank samen. Leverbaar in diverse stofen leersoorten. Breedtes: 60 en 80 cm (excl. arm) en mét of zonder armleuning.

€ 258

BOXSPRING SUNDAY 1200 Deze originele Sunday boxspring heeft een geweldig ligcomfort. 25 jaar garantie op frame en veerbreuk en 90 dagen omruilgarantie op matrassen. Keuze uit 3 types hoofdbord.

DRAAI/RELAXFAUTEUIL EVOLUTION

1-ZITS E LEM VANAF ENT

VANAF

€ 649,-

KEUZESTRESS?

NORMAAL

€ 2428,NU

€ 1699,-

Supersnel leverbaar in de maten 160 x 200 cm en 180 x 200/210 cm. Elektrisch verstelbaar van € 3713,- voor € 2599,-

ACTIEP R

TUIMELTAFEL PRIMO XL I J S:

€ 998

Deze eettafel met fraaie metalen matrixpoot in eco oak is standaard 220 x 100 cm. Kan d.m.v. een extra blad vergroot worden tot 280 x 100 cm. In diverse kleuren verkrijgbaar.

Met de hoekcombinatie Lionel hebt u eindeloos veel mogelijkheden: Tientallen stofen leersoorten, vele opstellingen en diverse types armleuningen en poten. Binnenwerk met koudschuim of pocketvering, (elektrisch) verstelbare zitdiepte, relaxelement(en) en hoofdsteun(en). Ook als losse bank leverbaar.

SALONTAFELSET COPPER BEECH Bijzonder exclusief, deze 3-delige salontafelset in brass antique.

€ 798,-

BANK SIEP Deze mooie retro bank fleurt elk interieur op. Leverbaar in diverse stofen leersoorten. Diverse maten.

Prachtige relaxfauteuil met retro rug. Leverbaar in diverse stofen leersoorten. Verkrijgbaar in small, medium en large.

2-ZITS VANAF

€ 650

VITRINEKAST AYRTON Iets bijzonders, deze fraaie vintage glaskast in metal gold. 107 cm (b) x 188 cm (h).

€ 965,-

BANK 175 CM VANAF

€ 698,-

TRANSPORTWEI 17 • JOURE • TEL.: 0513 416 675 WWW.WOONVOORDEELDEWREDE.NL

26 mei 2020 van de notaris

Een hersenaandoening zet je leven op zijn kop Het raakt mij iedere keer wanneer ik met iemand spreek tijdens een bespreking bij mij op kantoor die net de diagnose dementie heeft gekregen of een beroerte heeft gehad. Wanneer er dan belangrijke momenten zijn, bijvoorbeeld de overdracht van een huis, is het soms niet meer mogelijk dat men de akte zelf nog kan ondertekenen en begrijpt waarvoor men bij de notaris zit. Als u zelf uw belangen niet meer kunt behartigen en u heeft geen levenstestament/algemene volmacht gemaakt, dan dient er een meerderjarigenbewind (en vaak ook een mentorschap) te worden ingesteld door de kantonrechter. De kantonrechter benoemt dan een bewindvoerder, vaak de partner of één van de kinderen, die uw vermogen beheert en uw verdere zaken regelt. Voor veel beslissingen aangaande uw vermogen heeft de bewindvoerder dan de toestemming nodig van de kantonrechter en voorts moet er dan jaarlijks een rekening

en verantwoording afgelegd worden over het gevoerde financiële beheer. Al met al wordt dit als zeer belastend ervaren. Om dit alles te voorkomen is het verstandig dat u tijdig een levenstestament laat opstellen waarin u vastlegt wie welke beslissingen mag nemen als u daartoe zelf niet meer in staat bent. De term “levenstestament” is verwarrend. Een testament en levenstestament zijn niet hetzelfde. Wél vullen ze elkaar aan. Een testament gaat in ná uw overlijden. Hierin legt u vast wie recht heeft op uw erfenis en wie u benoemt om de zaken te regelen na uw overlijden. In het levenstestament staat vermeld hoe u de zaken geregeld wilt hebben tijdens uw leven, wanneer u het zelf niet meer

kunt vertellen. Het is belangrijk dat anderen weten wat uw wensen zijn als u deze zelf niet meer kunt aangeven. Denk aan uw kinderen en naaste familie, aan de bank en aan zorgverleners. Daarvoor wordt een levenstestament opgesteld en vastgelegd door de notaris.

opnemen. Daarbij kunt u bijvoorbeeld aangeven of de gevolmachtigde namens u schenkingen mag doen, al dan niet met het oog op belastingbesparing of verblijf in een zorginstelling of juist niet, of u

Het moge duidelijk zijn dat als er een bewind moet worden ingesteld, u niet zelf meer de regie heeft.

Wij nodigen u graag uit voor een vrijblijvend gesprek.

Het verlenen van een volmacht houdt niet in dat u zichzelf onmiddellijk buitenspel zet. Zolang u zelf nog daartoe in staat bent, kunt u zelf alles nog blijven doen. De volmacht is juist bedoeld voor de situatie dat u dat niet meer kunt. In uw levenstestament kunt u uw wensen met betrekking tot het gebruik van de volmacht laten

kunt aanwijzingen geven voor de eventuele verkoop van uw woning.

N OTA R I S S E N E N J U R I D I S C H A DV I S E U R S

FRANEKER

Pinkstermaandag Geopend 08:00-19:00 Amstel Radler

Hollandse aardbeien

Ambachtelijk wit casinobrood

alle varianten 6-pack

bijvoorbeeld citroen 6x33 cl 2 6-packs van 8.38 voor 4.19*

bak 500 gram

heel

ook halfjes in de aanbieding

99 *Alle combinaties mogelijk. Je ontvangt 50% korting op de totaalprijs

2 halen 1 betalen

99 2.19

Aanbiedingen zijn geldig van 28 mei t/m 10 juni 2020. Prijs- en assortimentswijzigingen, drukfouten en/of uitverkocht voorbehouden.

SPAR Franeker, P.J. Troelstrastraat 2, Franeker. Tel. (0517) 39 11 15 E-mail: franeker@despar.info

THUISWERK WEKEN EN

Z J I R P E T S G A A L E D N E K R E 2 TOPM m R U E L K R N AT U U D

OPEN E G G A D G A D INKSTER

2E P

0 9 6, m S J I R G 9 8 9, m R U E L K R 2 N AT U U 9 11, r o o v 5 9 , 0 1 n a v ERVLOER

MEER DAN 400 soorten

6 mm

N GRATIS PLINTEN E

7 mm

OND

r o o v 9 9 , 9 1 n va ER

ONDE N E N E T N I L P S I T A GR

8 mm

RVLO

r o o v 9 9 , 1 2 van VLOER

N ON GRATIS PLINTEN E

Tijnjedijk 81 Leeuwarden 058-2896800

DER

R E P O K D E O G NERGENS Turfschip 7 Heerenveen 0513-785347

WWW.LAMINAATOUTLETFRIESLAND.NL

ADVIES - SERVICE - GARANTIE - LEGSERVICE & BEZORGEN IN HEEL NEDERLAND MOGELIJK

26 mei 2020

Versoepeling geeft bedrijven MKB iets meer kleur op de wangen

Coöperatief gedachtengoed Rabobank ingezet voor MKB Waadhoeke en Harlingen Leeuwarden – Het coöperatief credo van de Rabobank kwam naar voren bij het uitbreken van de coronacrisis. Terwijl de overheid ondernemers de tweede financieringsregeling in het vooruitzicht heeft gesteld en al eerder drie maanden enigszins lucht verstrekte met de eerste, blijft de Rabobank niet achter. De bank heeft gekozen voor zes maanden uitstel van de aflossing van leningen, Borgstellingskrediet bedrijven Corona en voor de nieuwe regeling Klein Krediet Corona (KKC) voor financieringen van 10.000 tot 50.000 euro om bijvoorbeeld het liquiditeitstekort als gevolg van de coronacrisis enigszins tegen te gaan. Maurits Agema, accountmanager MKB bij de Rabobank voor de regio Waadhoeke en Harlingen geeft tekst en uitleg. tekst en foto: sybe joostema

Het is rustig op het Rabobankkantoor in Leeuwarden. Vanwege de coronamaatregelen werken veel mensen thuis, al is er door de versoepeling wel weer wat meer actie mogelijk. Maar of de kantoorunits van de diverse bedrijven na de crisis weer vol zullen stromen wordt over getwijfeld, omdat digitaal thuiswerken het nieuwe normaal gaat worden. De verregaande mogelijkheden van digitaal communiceren, vergaderen en creëren ontwikkelen zich in sneltreinvaart tijdens deze coronacrisis. Agema: ,,De digitalisering is in een versnelling gekomen. Digitalisering gaat tijdwinst opleveren en tijd is ook geld voor ondernemers.’’ De stilte in het kantoor is een mooi rustig decor voor het gesprek, waarin het gaat over de aanpak van de coronacrisis binnen het Midden- en Kleinbedrijf (MKB) in de regio Waadhoeke en Harlingen en de urgentie van de bank als partner in de crisis. Rust is geboden in hachelijke situaties. Maurits Agema accountmanager MKB is daar duidelijk over: goede bedrijven zullen samen met overheid en banken ook na de coronacrisis absoluut bestaansrecht hebben. ,,We kennen de bedrijven vaak al zolang en trekken met hen op in goede en slechtere tijden. De Rabobank heeft daarin een coöperatief uitgangspunt en ziet zaken iets anders dan andere banken. Sommige bedrijven hebben in die goede jaren een reserve opgebouwd. Zij weten de eerste klappen op te vangen. Maar voor iedereen is dit een uitzonderlijke periode en dat vergt uitzonderlijke maatregelen.’’ De vooruitzichten voor het ontwikkelen van een mondiaal vaccin zijn positief, hoelang het gaat duren weet niemand. ,,Dat is ook het spannende’’, beseft Agema. ,,Maar

de coronadruk raakt onder controle en de versoepelingen worden verder uitgebreid. Je voelt en ziet dat er weer leven in de economie komt. Zelfs in de beginfase zag je de creativiteit al van bijvoorbeeld de horeca door de haal- en brengservice van maaltijden in te zetten.’’ De Rabobank biedt evenals de meeste andere grootbanken voornamelijk twee maatregelen aan. De eerste die werd ingezet is het uitstellen van de aflossingsverplichtingen voor leningen, dit geeft de ondernemingen een beetje lucht. Agema: ,,Die zes maanden worden aan het einde van de aflossingstermijn geplakt, zodat de looptijd van de financiering langer wordt.” Als tweede maatregel biedt ook de Rabobank de zogenaamde borgstellingsregeling midden- en kleinbedrijf (BMKB-C) aan. Dit is een financiering waarvoor de overheid gedeeltelijk garant staat. ,,Het is natuurlijk wel een lening, die uiteraard weer terugbetaald wordt door de klanten, maar daar krijgen ze een periode van vier jaar voor.’’ Na een betaalbaarheidstoets wordt de hoogte in overleg met de klant van de extra lening bepaald. Tot slot heeft de overheid een nieuwe regeling ontwikkeld, Klein Krediet Corona (KKC). Deze regeling dient nog goedgekeurd te worden door de Europese Commissie (zie: https:// www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ coronavirus-financiele-regelingen/ overzicht-financiele-regelingen/kkcklein-krediet-corona-garantieregeling) ,,Er zijn in de Waadhoeke en in Harlingen veel aanvragen geweest voor een extra financiering, de afwijzingen van de Rabobank waren beperkt.’’

Het gaat daarbij om het opvangen van de eerste klappen en daarna om het bedrijf weer in de markt te zetten. Natuurlijk was er eerst paniek, bijvoorbeeld voor de branches die van de ene op de andere dag alle klandizie misliepen. Je ziet nu ook de veerkracht van de MKB-ondernemingen, die weer in beweging komen. Laten we rustig blijven, goed blijven communiceren als bank. Ik spreek heel veel klanten vanwege deze situatie noodgedwongen via de telefoon. We helpen waar we kunnen. Niemand, wij en de bedrijven ook niet, is schuldig aan deze situatie.’’ Tijdens de gesprekken met de ondernemers wordt een luisterend oor gewaardeerd, en probeert Agema zoveel mogelijk de pijn te verzachten door vanuit coöperatief oogpunt mee te sparren over oplossingen. ,,Ondernemers blijken onder deze omstandigheden erg creatief en wij staan aan hun zijde’’, zegt Agema. ,,Het is fijn dat je van de MKB’ers blijk van waardering krijgt.” Het pleziert Agema dat er ondanks de coronacrisis ook nog reguliere leningen worden afgesloten. ,,Dat tekent de positiviteit bij die ondernemers’’, zegt Agema. Per branche zijn er wel duidelijke verschillen. De ene wordt veel harder geraakt dan de andere. De bouwbedrijven hadden over het algemeen nog een redelijke portefeuille voor handen. Andere bedrijven reageerden met creatieve oplossingen. ,,Het creatief ondernemen zie je sowieso groeien na deze crisis, daarvan ben ik overtuigd. Het zijn ondernemers en die denken in oplossingen.’’

De Rabobank is trots op MKB’ers. ,,Het zal je maar gebeuren dat je van de ene op de andere dag alle klandizie kwijt bent. De eerste periode is het zwaarste geweest. Bijvoorbeeld ook voor de kledingbranche. Ik spreek veel ondernemers en als je dan hoort dat ook die branche beter begint te lopen, dan ben ik daar oprecht blij mee. Die branche zag er eerst slecht uit. Iemand vertelde mij dat er dagen waren dat er meer klanten kwamen dan vorig jaar rond dezelfde tijd.’’ Agema geeft toe dat het voor de Rabobank een ontdekkingstocht is geweest, in die zin dat er in zeer korte tijd slimme en tegelijk constructieve oplossingen moesten worden gezocht. Zo wordt er binnen de Rabobank versneld gedigitaliseerd, met hulp van bijvoorbeeld robots. Voor situaties als dit heeft de Rabobank draaiboeken klaarliggen om haar dienstverlening richting klanten te continueren en ook visies voor het herstel van met name de voor Nederland zo belangrijke MKB. ,,Je hoopt dat de tijd van deze crisis beperkt blijft, dat in ieder geval de gevolgen binnen de perken blijven.’’ Agema onderstreept dat de coronacrisis de economie veel leert. ,,Volgens mij staan we voor een grote verandering van de maatschappij. Duurzaamheid en een coöperatief gedachtengoed zullen daarvan onderdeel vormen. ,,De Rabobank zal zich vanuit zijn hoedanigheid blijven inzetten voor de MKB en waar er wijzigingen gewenst zijn, andere routes ook. Hoe wij naar onze klanten en bedrijven kijken,

past juist heel goed bij dat coöperatieve idee. Samen zullen we het moeten doen. We blijven een bank en het blijft geleend geld, maar de intentie blijft dat op een verantwoorde en constructieve manier te doen.’’ Support Your Locals Ooit begon de Amsterdamse worstenmaker Samuel Levi met het idee voor Support Your Locals, een idee dat navolging vond, ook bij de Rabobank die dit idee ondersteunt. Ook daar kunnen ondernemers van de gemeenten Waadhoeke en Harlingen meedoen. Ideeën te over, ook met de gemeenten zit de Rabobank vanuit dat gedachtengoed rond de tafel. De bank die geworteld is in de klei van deze streek is na de crisis bereid tot digitale bijeenkomsten om ondernemers te inspireren voor de toekomst. Zoeken naar kansen en zien waar die voor ondernemers liggen, is dagelijkse kost voor Agema. Het is soms inspelen op de situatie. Een buitenlands voorbeeld van inspelen op kansen, passeert de revue. Tijdens de crisis zijn in Londen honderden kilometers fietspaden aangelegd in de stad. Londen kiest voor fit en duurzaam en wil in de stad meer mensen op de fiets. De kans voor aanleg van fietspaden dient zich niet vaak aan, maar door de crisis is de stad leeg en konden de paden worden aangelegd. https://nos.nl/collectie/13841/ artikel/2333670-angst-voor-coronazorgt-wereldwijd-voor-extra-fietspaden

S G N I W U O B VER

N E K KEU G N I L I E V

N D A G 1 JU N I A A M N E I E M G 30 M E I, Z AT E R D A 9 2 G A D IJ R V 2 8 M E I, DONDERDAG

WIJ GAAN VERBOUWEN Er wordt binnenkort een compleet nieuwe keukenshowroom gebouwd en werkelijk alle showroomkeukens (21) worden voor een fractie van de werkelijke waarde geveild! U kunt een bod uitbrengen op donderdag 28, vrijdag 29 en zaterdag 30 mei en 1 juni, 1ste pinksterdag, tijdens openingstijden.

BIEDEN, ALLES MOET WEG!!

ONZE 7 ZEKERHEDEN • Compleet ontzorgde keukens • Altijd gratis maatcontrole • Diverse topmerken keukens en top apparatuur • Eigen fabriek 7 jaar garantie • Korte levertijden en lage prijzen

1 juni hoort u of uw bod wordt geaccepteerd en u de gelukkige bezitter bent.

LET OP! VRIJDAG 29 MEI EXTRA KOOPAVOND! www.keukencentrum-marssum.nl

T. 058 - 254 22 25 onze regio! Sinds 1997 hét familiebedrijf in

• Eigen transport • Eigen montagedienst

EK YN’T FRYSK KINNE JO BY US TERJOCHTE!

WIJ ZIJN GEOPEND VOLGENS DE RIVM RICHTLIJNEN Hegedijk 3, Marsum • Maandag - vrijdag 09.30 - 17.30 uur Zaterdag 10.00 - 17.00 uur Donderdag koopavond tot 21.00 uur • ISO 9002 gecertiﬁceerd

26 mei 2020

Fryslân verwacht ook hulp Rijk voor cultuursector Franeker - De culturele sector in Fryslân, ook in Franeker, kan 250.000 euro tegemoet zien van de provincie. Die extra financiële impuls heeft cultuurgedeputeerde Sietske Poepjes vandaag aangekondigd. Voorwaarde is wel dat het Rijk ook geld beschikbaar stelt. Ook de Friese gemeenten willen de culturele instellingen onder die voorwaarde te hulp schieten, laat Poepjes weten. Poepjes dringt aan op hulp van het Rijk om door de coronacrisis te komen. Zij verwacht dat minister Van Engelshoven op korte termijn duidelijkheid geeft. ,,Dat zou een mooi gebaar zijn”, zegt de gedeputeerde, die samen met de Friese gemeenten investeert om de Friese instellingen overeind te houden. Poepjes verwacht dat de minister bij het toekennen van geld niet uitgaat van ‘wie het eerst komt, wie het eerst maalt’. ,,Het is belangrijk dat er een evenwichtige verdeling komt over de podia, musea en filmhuizen in het hele land. Zeker in de provincies buiten de Randstad hebben de regionale podia een belangrijke functie voor het in stand houden van de leefbaarheid”, zegt ze. Vooral om die reden trekt de provincie Fryslân zelf de portemonnee om instellingen in Fryslân te helpen. ,,Wij willen ons uiterste beste doen om ze te behouden. Daar heb ik ook veelvuldig overleg over met de betrokken gemeenten. Ook die stellen geld beschikbaar. Daar ben ik erg blij mee. Samen zijn we sterk en kunnen we de Friese cultuursector door de crisis helpen”, stelt Poepjes.

Theetuinen nemen passende maatregelen en kunnen open Franeker – 1 juni is het zover. Dan gaan liefst negen theetuinen in Noordwest-Friesland weer open. Dat is negen weken later dan normaal vanwege de coronacrisis. De eigenaren nemen wel passende maatregelen. Iedere theetuin heeft zijn maatregelen op zijn manier getroffen en aangepast op zijn tuin of terras. Door het prachtige voorjaarsweer zijn de tuinen fris groen en staan de knoppen op uitbarsten om hun geuren te verspreiden en kleuren te tonen.

Folder De theetuinen hebben gezamenlijk een prachtige Theetuinen routefolder voor u klaar liggen waarin alle theetuinen zijn genoemd met een korte beschrijving. De theetuinen die meedoen zijn; Vlindertuin Aerden Plaats in Oude Bildtzijl, Túnmanswente in Koarnjum, Dekema State in Jelsum, Brinkhoeve in Wier, Kloostertuin Oosterbierum in Oosterbierum, Theetuin Slappeterp in Slappeterp, Nauta’s botenverhuur & Theetuin in Hitzum, De Gauwe Krakeling in Winsum en Theetuin de Dille in Easterwierrum.

Ook geluidstechnici en cameramensen Poepjes hoopt dat de minister verder kijkt dan haar eigen verantwoordelijkheden. ,,Ik realiseer me dat zij dan een verantwoordelijkheid neemt die ze in principe niet hoeft te nemen. Dat zou geweldig zijn.” De gedeputeerde roept op om niet alleen te kijken naar de podia, theaters en filmhuizen zelf, maar ook naar bedrijven die in die sector werken, zoals geluidstechnici en cameramensen. ,,Ook zij hebben het zwaar”, stelt ze. Poepjes wil tenslotte ook dat er aandacht is voor de gevolgen na dit jaar.

Uitvaart tijdens coronacrisis: er ontstaan warme initiatieven DOOR: HANS VAN DER MEY

Door de coronacrisis is ook de uitvaartsector genoopt om strenge maatregelen in acht te nemen, hoe moeilijk dit soms ook is voor de nabestaanden. Het overlijden van een dierbare is altijd al een emotionele gebeurtenis maar nu – tijdens de coronacrisis – speelt dit extra. De overheid stelt dat bij een uitvaart maximaal 30 personen bij elkaar mogen zijn als ze zich houden aan de maatregelen. Dat betekent onder andere dat ze 1.5 meter afstand moeten houden. Het aantal aanwezigen is inclusief een uitvaartleider, dragers, geestelijken en beheerder van de begraafplaats. Misschien wordt het maximum aantal aanwezigen op 1 juli verhoogd naar 100. “We zien dat er vanwege de huidige omstandigheden zeer positief wordt gereageerd door de nabestaanden. Mensen tonen oprecht begrip voor de situatie die ons allen nu raakt.”, geeft Wilfred Manning aan, uitvaartleider bij Manning Uitvaartzorg uit Wergea. Manning is 7 jaar actief in de uitvaartsector en verzorgt met name in Noordwest Friesland uitvaarten. “Deze saamhorigheid leidt tot nieuwe en warme initiatieven. We hebben bijvoorbeeld een uitvaart mogen

begeleiden waarin vrienden en omwonenden een erehaag vormden langs de kant van de weg. Op het moment dat de rouwauto passeerde werden er bloemen op het voorraam en het dak gelegd. Een zeer indrukwekkend afscheid dat ook bij de directe nabestaanden diepe indruk maakte. Ook de traditionele condoleances zijn momenteel komen te vervallen en vervangen door een drive trough condoleance. Na afloop van een dienst als familie gezamenlijk koffiedrinken is ingeruild voor een koffie to go. Ja, het is in veel opzichten een bijzondere tijd.” Het is maar één van de voorbeelden die Manning kan benoemen van hoe een uitvaart tijdens de coronacrisis kan verlopen. Een ander recent voorbeeld dat Manning aanstipt is een openluchtdienst in Franeker, waarin mensen op afstand konden mee-

luisteren. “We zagen dat passanten uit respect even stilstonden en luisterden. Deze saamhorigheid binnen de huidige onzekere tijd sterkt nabestaanden enorm.” Manning merkt ook dat het werk van de uitvaartleider is veranderd. Door de beperkende maatregelen moet een uitvaartleider ook zelf extra alert en flexibel zijn om een uitvaart goed te laten verlopen. “We kunnen als blijk van respect bijvoorbeeld even niet die hand op de schouder leggen. Juist die kleine, warme gebaren zijn nu niet mogelijk en dat vergt extra alertheid daar het tot voor kort een belangrijk en fijn aspect was van ons werk.” De huidige coronacrisis zorgt ervoor dat er meer veranderingen versneld worden doorgevo-

Manning Uitvaartzorg

erd binnen de uitvaartbranche. Zo wordt er veel gebruik gemaakt van het online volgen van een uitvaartdienst. Inmiddels zien we dat in een overlijdensadvertentie soms de link naar de livestream wordt opgenomen. “Ook is mijn inschatting dat toekomstige uitvaarten gemiddeld gezien in een kleinere setting zullen worden gehouden. Ik zie dat de nabestaanden nu veel

minder druk ervaren dan bij een grote uitvaart, hierdoor is er meer ruimte voor emotie. Ook kinderen voelen dit haarfijn aan en ik zie dat ze zich nu vrijer voelen en zonder spanning ontroerende bijdrages leveren. Ik hoor na afloop vrijwel unaniem dat nabestaanden een uitvaart nu meer bewust beleven. Een klein lichtpuntje in de huidige crisis.”

Manning Uitvaartzorg Spûkefeartstrjitte 2 A | 9005 MD | Wergea 058 – 844 83 65 | info@manninguitvaartzorg.nl www.manninguitvaartzorg.nl

26 mei 2020

v.l.n.r: folkert bergsma, lolle rondaan, gerben oswald en gerrit schuil. de vier dappere mannen van de Liauckeme knokploeg die de kluizen van de gemeente het bildt en barradeel kraakten en vele levens redden. zelf wachtte hun het lot gefusilleerd te worden.

Achtergrond De Kraak van de Kluis

Lolle Rondaan en Riek Stork: verzet in Liauckema Knokploeg en de liefde St. Annaparochie-Leeuwarden - Tijdens een gezamenlijke actie van Nederlandse oorlogs- en verzetsmusea, herinneringscentra en het NIOD (Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies) wordt dikwijls een oproep gedaan om verloren gewaand materiaal uit de Tweede Wereldoorlog. tekst: sybe joostema

Zo kwam bij een jaarlijkse inzameldag van Tresoar, die in samenwerking met meerdere musea en de Missing Airmen Memorial Foundation werd gehouden een bruinleren koffertje met brieven en een foto van verzetsstrijder Lolle Rondaan uit Bitgum tevoorschijn. Het bruine koffertje met brieven van verzetsstrijder Rondaan was nagenoeg niet beroerd. Barbara Nijdam, dochter van Riek Stork uit Amsterdam. Zij kreeg in de Tweede Wereldoorlog de brieven en ook de afscheidsbrief van de verzetsstrijder Rondaan. Zij was zijn grote liefde met wie hij na de oorlog wilde trouwen. Eerder hadden we een vergelijkbaar verhaal in de Van Wad tot Stad over verzetsstrijder Folkert Bergsma – een Fries om utens - en zijn lief Rie Westra. Op 16 februari 1944 werd Rondaan samen met de Friese verzetsmannen Folkert Bergsma en Gerrit Schuil, gefusilleerd. Gerben Oswald onderging twee dagen later hetzelfde lot. Ook Knokploeglid-Rients Westra overleefde het niet. Hij werd niet gefusilleerd, maar raakte later ernstig ziek en overleed aan dysenterie.

Rondaan tijdens militaire dienst verliefd geraakt Lolle Rondaan ontmoette de Amsterdamse Riek in 1939 toen hij in de hoofdstad in militaire dienst ging. Het was gebruikelijk in die tijd dat families die de kerk bezochten, een militair uitnodigden. Rondaan kwam als jongeman bij de familie Stork terecht. Het klikte vanaf het eerste moment. In Fryslân ging Rondaan in het verzet en sloot zich aan bij de Liauckema-Knokploeg. In 1943 was hij met deze moedige verzetsstrijders betrokken bij het stelen van het bevolkingsregister uit de kluis in het gemeentehuis van Sint Annaparochie en later ook in Sexbierum en Harlingen. In 1944 werd Rondaan met Gerben Oswald, Gerrit Schuil, Rients Westra en Folkert Bergsma gearresteerd, nadat ze zijn verraden door Frans Michon, net daarvoor geïnfiltreerd in de Liauckema State in Sexbierum. Het vijftal wordt in de gevangenis van Assen vastgezet. De rechtbank in Assen veroordeelt de leden van de Liauckema Knokploeg ter dood.

Het lot van Folkert, Gerrit, Rients, Gerben en Lolle is bezegeld. Lolle’s afscheidsbrief aan Riek werd door haar dochter Nijdam enkele jaren geleden pas gelezen. Een deel ervan, want zij kon de hele inhoud niet aan. ‘Mijn lieveling. Nooit had ik verwacht dat ik onder deze omstandigheden nog eens een brief aan je zou schrijven. En dan ook nog, als God het verhoedde, mijn laatste brief: een afscheidsbrief.’ Na het lezen van deze zwaarbeladen woorden, kon Nijdam niet verder lezen. Riek bewaarde de koffer haar hele leven onder haar bed. Toen ze op sterven lag mocht Nijdam de koffer meenemen om ze te lezen. Nijdam: ,,Na de eerste zin, kon ik niet verder. Lolle is altijd haar grote liefde gebleven. Dat wist zelfs mijn vader.’’

Riek hield contact met de familie Rondaan in Bitgum en bezocht de familie vaak. Saillant detail: van verzetsstrijder Gerrit Schuil werden een tand met een gouden randje bij de wortel, dat was destijds voor de identificatie, en ook brieven binnengebracht bij de inzameling op Tresoar. Ook van Gerrit is er een afscheidsbrief. Hij schreef onder andere: ‘We zijn gearresteerd en we zitten vast. Ik ben op het ergste voorbereid en neem afscheid van jullie. Ik hoop dat het jullie straks beter vergaat.’ Rondaan en drie makkers gefusilleerd, Westra sterft later aan dysenterie Op 16 februari 1944 wordt Lolle Rondaan samen met Gerrit Schuil en Folkert Bergsma gefusilleerd. Rients Westra en Gerben Oswald krijgen op het laatste moment uitstel. Gerben wordt op 18 februari

dagen na de andere drie alsnog doodgeschoten. De voor Rients geëiste doodstraf wordt omgezet in levenslang. De stoffelijke resten van het viertal komt terecht in een grafkuil in Overveen. Van Bergsma is bekend dat hij geïdentificeerd door een haarlok en kledingresten. Zoals hierboven geschetst vinden ze Schuil door via een gouden deel in zijn gebit. Bergsma is herbegraven op een erebegraafplaats in Bloemendaal. Westra wordt vanuit Amsterdam overgebracht naar Kamp Vught en van daaruit naar verschillende andere kampen. In deze periode schrijft hij nog stiekem brieven aan zijn vrouw en pleegdochter, waarin hij onder andere de laatste dagen van de KP-ers uit Sexbierum beschrijft. Maar ook Westra overleeft de oorlog niet. Hij sterft in november 1944 in het kamp van Neuengamme aan dysenterie.

L X X T R E EXP

E D N I S L A E D XXL .NL L É É V L E E H MET EN OP EXPERT WINKEL

749.-

889.1099.-

VOORLADER | WW80M760NOM QuickDrive

599.-

VOORLADER | WW8BM642OBW QuickDrive

• 8 kg vulgewicht en 1400 toeren • QuickDrive: verkort de wastijd tot 50% en verbruikt tot 20% minder energie • Eco Bubble: was koud, bespaar energie • Q-Rator App: de slimme wasassistent * Prijs na 75,- retour via Samsung

• QuickDrive – verkort tot 50% de wastijd, verbruikt tot 20% minder energie • Ecobubble – Zelfs op lage temperaturen een schone was • Met stoomprogramma – Helpt hardnekkig vuil te verwijderen en doodt 99,9% van de bacteriën * Prijs na 100,- retour via Samsung

tis Met garaccu extra

1199.-

599.699.-

699.-

577.WARMTEPOMPDROGER | DV80M6210CW

STEELSTOFZUIGER | VS20R9046S3/EN

• Airwash-technologie – Vieze luchtjes worden zonder water of wasmiddel uit de kleding verwijderd • Quick Dry 35’ – Een kleine lading wasgoed wordt binnen 35 minuten snel gedroogd • OptimalDry – De droogtijd wordt constant aangepast aan de omstandigheden

• De 550W Digital Inverter Motor is met 200W zuigkrachtig extreem krachtig • Met de verwisselbare 21,9V batterij stofzuig je tot 60 minuten lang non-stop • Zelfstaande Jet station met dubbele lader, waarmee je de batterijen eenvoudig en snel oplaadt

Prijs- en modelwijzigingen en eventuele druk- en zetfouten voorbehouden. Aanbiedingen gelden t/m 31 mei 2020 of zolang de voorraad strekt.

26 mei 2020

Online college Academie van Franeker:

Anna Maria van Schurman, geniale vrouw Franeker - Drs. Marjan Brouwer, historicus en conservator bij Museum Martena geeft woensdag een college over Anna Maria van Schurman via het YouTube kanaal van de Academie van Franeker. Als gevolg van de maatregelen tegen de verspreiding van het Coronavirus zijn er tot nader bericht geen colleges van de Academie van Franeker te volgen in de Botniastins te Franeker. De Academie van Franeker geeft daarom een serie online colleges.

WIJ VRAGEN:

Anna Maria van Schurman (Keulen, 5 november 1607 – Wieuwerd, 4, 5, of 14 mei 1678) was een humaniste, taalkundige, theologe, dichteres en kunstenares. Ze werd als eerste vrouwelijke studente in Nederland aan de universiteit toegelaten. Ze werd geboren als dochter van Frederik van Schurman en Eva von Harff de Dreiborn. Toen ze drie jaar oud was kon Van Schurman al lezen en op haar zesde maakte zij al heel fijne papierknipkunst. Het gezin verhuisde in 1613 naar Utrecht en daarna naar Friesland. Haar vader onderwees haar net als haar broers, vanaf haar elfde in het Latijn en later in het Grieks. Ze kon niet alleen goed leren, maar blonk ook uit in kunst. Ze leerde gravuretechniek bij Magdalena van de Passe, beheerste papierknipkunst, was waskunstenares en schilderde als eerste in Nederland pastelportretten. Ze werd erelid van het Sint-Lucasgilde van schilders in 1643.

FUNCTIEOMSCHRIJVING: In deze functie ga je onderhoud en reparaties plegen aan diverse automerken. Je bent klantgericht en weet daardoor de beste service te bieden aan de klant.

Ze werd jong beroemd door haar eruditie en zelfstudie. Revius noemde haar in een gedicht in 1624. Ze was toen 17 en schreef een gedicht terug. Ze correspondeerde vervolgens met Heinsius (vanaf 1624) en Cats. Volgens stadsgenoot Buchelius stond Anna Maria van Schurman in 1633 bekend in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden als de ‘virginum eruditarum decus’ (het juweel van de geleerde vrouw).

Ter versterking van ons team zijn wij op zoek naar een

Autotechnicus - Enige ervaring - Beschikken over minimaal diploma 2e autotechnicus - De bereidheid om cursussen te volgen - Klantvriendelijke en ﬂexibele instelling - Rijbewijs B - Een teamplayer mentaliteit

WIJ BIEDEN:

Een afwisselende veelzijdige baan in een prettige werksfeer.

HEB JE BELANGSTELLING? Kom gerust even langs!

Of stuur je reactie voorzien van cv aan Autoshop Wassenaar Car Electronics BV, tav. Mevr J. van Houten afd. personeelszaken, Julianalaan 5, 8931 AA, te Leeuwarden. Mailen mag ook: administratie@autoshopwassenaar.nl

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Alex Mars tel. 058-2801000

In Utrecht werd ze in 1636 als eerste vrouw aan de universiteit toegelaten. Omdat vrouwen in die tijd eigenlijk niet aan een universiteit mochten studeren, volgde ze de colleges vanachter een gordijn zodat de mannelijke studenten haar niet konden zien. Haar toelating was een logisch vervolg van een vraag van de Utrechtse hoogleraar Voetius aan haar om een gedicht te schrijven voor de net opgerichte universiteit (‘Op het Sermoen’). In dit gedicht betreurde ze het, dat de universiteit niet open stond voor vrouwen. Ze werd prompt toegelaten. Ze correspondeerde met - en kreeg bezoek van Jacob Cats, Anna Roemers Visscher,

Gisbertus Voetius, Daniël Heinsius, Caspar Barlaeus, Constantijn Huygens, Utricia Ogle, Elisabeth van de Palts, René Descartes, Christina van Zweden, Claude Saumaise, Marie du Moulin, Johannes Smetius, Meletios Pantogalus (bisschop van Efeze) en Bathsua Makin. Verder blonk zij uit in de studie van vreemde talen; zij beheerste Frans, Duits, Engels, en bovendien Latijn, Grieks, Hebreeuws, Chaldeeuws (Oerartees), Aramees, Ethiopisch, Arabisch en Syrisch. Met recht kan men haar een polyglot noemen. Insecten in Museum Martena Van Schurman had ook een belangstelling voor insecten. Een deel van haar verzameling is te zien in het Museum Martena te Franeker, de stad waar zij woonde van 1623 tot 1626. Jean de Labadie Van Schurman sloot zich in 1669 aan bij de door Jean de Labadie (1610-1674) gestichte mystieke sekte van labadisten en vertrok naar Amsterdam. Omdat deze sekte daar niet welkom was, vertrok de groep en kwam na omzwervingen in Altona (destijds Denemarken, thans Duitsland) terecht, waar Jean de Labadie in 1674 stierf. Het is een interessant en actueel college. Live te volgen via het YouTube kanaal van de Academie van Franeker op woensdag 27 mei om 20.30 uur.

26 mei 2020

Vleeswarenkoopje

Achterham

325

Special

Dinerbon actie elektrische fietsen

Italiaans Pinksterhaasje 100 gram

Weekaanbieding

Italiaans gekruid gehakt 500 gram

Keurslager culinair

Keurslagerkoopje

Macaronie gratin kip - pesto

4 Oma's gehaktballen + 4 Grillworstjes samen

845

500 gram

650

Trots van de Keurslager

4 Biefstukspiesen voor

Ontvang bij aankoop van een E-bike een dinerbon* Nu verkrijgbaar: de nieuwste generatie betaalbare elektrische fietsen met een Bosch middenmotor

Pegasus Siena E8f Plus, Black Mat met een Bosch middenmotor

Al vanaf

1849,-

2299,Giant Grand Tour E+ 2, Mineral Blue met een Yamaha middenmotor

Al vanaf

2499,Deelnemende horeca: Poort van Franeker, Toscanini, Cheung Kwong, Stadsherberg en Grand CafĂŠ De Doelen

795

Dijkstra, Keurslager Dijkstraat 47 8801LT Franeker 0517392795 info@dijkstra.keurslager.nl www.dijkstra.keurslager.nl

Onderscheidend in service en persoonlijke benadering

Van der Woude Fietsen | Oud Kaatsveld 13, Franeker

Telefoon 0517 - 39 44 11 | www.vanderwoudefietsen.nl |

aanbiedingen geldig van 26/5 t/m 30/5

vanderwoudefietsen

Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag 09.00 - 12.30 en 13.00 - 18.00 uur vrijdag koopavond 19.00 - 21.00 uur en zaterdag van 09.00 - 17.00 uur

*Maximaal 1 per klant

150 gram

26 mei 2020

In Verborgen Verleden worden Friese voorouders geportretteerd

Dolf Jansen en een betbetbetovergrootvader met dubieuze praktijken op universiteit Franeker Franeker - Op vrijdag 22 mei was de laatste aflevering van dit seizoen van Verborgen verleden te zien op NPO 2. In de slotaflevering bleek dat cabaretier en atleet Dolf Jansen, de zoon van Rudolf Hendrik Jansen en Aileen Endo in de zoektocht naar zijn verborgen familiegeschiedenis aan vaders kant terechtkomt in Franeker. Op de universiteit van Franeker studeerde een voorvader voor predikant, maar bleek tijdens zijn studie een behoorlijke losbol. Geen wonder de bijnaam voor de Franeker studenten was loskop.

Tekst: Sybe Joostema

In de lange lijst namen die naar het verre verleden voert van de familie van Dolf Jansen, komt hij bij Jacoba Agatha Conradi terecht, die met zijn betbetbetovergrootvader Albert Jansen is gehuwd. Zij is de dochter van Albertus Conradi en Gezina Johanna Engelberts. ,,Ik wist niet van mijn Friese afkomst, wat me dan wel weer blij maakt. Ik heb een Friese vrouw (Margriet, SJ.) en een dochter met een Friese naam (Aike, SJ). In Museum Martena in Franeker toonde conservator Manon Borst de tastbare documenten die van de universiteitstijd van Albertus Conradi (geboren 1769) zijn overgebleven. Hij gaat eerst langs bij De Bogt fen Guné, het oudste studentencafé van Nederland. Franeker had een universiteit van 1585-1811. Manon Borst vertelt hem dat de Franeker studenten de Franeker Loskoppen werden genoemd. Conradi komt ook een aantal malen voor in de archieven van de Rechtbank van de Universiteit.

op de Universiteit van Franeker liet zo nu en dan een slechte kant van zichzelf zien. Er waren twee accidenten die leidden tot opsluiting in de assurantiekamer, de kerker van de universiteitsgevangenis. De eerste keer vanwege dronkenschap en vandalisme van Conradi en zijn vriend Vlieg. De een trok een Japon aan en de andere een lange jas en een rode hoed. Ze vluchtten, maar de hospita Reitsma verklapte dat zij verdacht laat thuis waren gekomen. Bij een tweede, ernstiger vergrijp – te lezen in het zogeheten sententieënboek - ging het naast dronkenschap ook om mishandeling. Conradi en zijn partner in crime Vlieg lieten ‘jonge hoeren’ komen. Wellicht dat de dronkenschap de reden was van deze behoorlijke uitglijder. De vrijstelling van accijnzen op bier en van burgerwacht hadden ze bij de inschrijving afgekocht en stond in het zogeheten Album Studiosorum. De student Conradi betaalde daarvoor het daarvoor vaste bedrag van drie guldens en drie stuivers, dat hem de titel van academieburger opleverde.

Albertus Conradi die theologie studeerde

Lees verder op pagina 17

n i n e l l a v f A l n . d n a l s e i Fr -  --

** LEKKER EN VERANTWOORD AFVALLEN MET EGA ** Aly Bouma / Tel: 06-55515663 www.afvalleninfriesland.nl / info@afvalleninfriesland.nl

Schritsen 1 | 8861 CR | Harlingen T 0517 - 43 15 14 | E info@rijwielhandeljelledijkstra.nl

www.rijwielhandeljelledijkstra.nl

Spaar jij je auto ook schoon?

Spaar vanaf 25 mei voor een directe kassakorting van â&#x201A;Ź 5,- op het Polishprogramma van de Wash â&#x20AC;&#x2DC;n Go bij Albert Heijn Franeker!

Dat is het van Albert Heijn Franeker

Industrieterrein Kie, over de Frisia brug Bezoek ons op adres: De Wieken 2, 8801 RA, Franeker

26 mei 2020 Vervolg pagina 15

Deze laatste bekende tuchtzaak van Conradi leverde hem een nog langere universiteitsstraf op. Uiteindelijk kwam het toch nog wel goed met de academieburger. Als predikant stond hij in totaal 40 jaar op de kansel van Scharwoude en Oostwoud. Daar was hij een brave vader van acht kinderen. Dolf Jansen, al verbaasd over de status van Friese nakomeling, kan het bijna niet geloven. In het Album Amicorum een soort dagboek van de kroegbaas Mulder van De Bogt fen Guné van die tijd, staat nog een gedicht van Albertus Conradi in gedateerd 1783. De historicus Jacob van Sluis laat de cabaretier dit unieke dichtwerk zien. Tappen, dichten en trouwen Dat zijn hedendaagse dunkt mij Voor drie zegeningen te houden Die het meest profijtelijk zijn De conclusie van Dolf Jansen: ,,Dus het tappen, dichten en trouwen dat is het mooiste van het leven! Een prachtige samenvatting van het zondige studentenleven.’’ - ,,Zo tastbaar is geschiedenis’’, glimlachte Van Sluis. – Jansen: ,,Het idee dat hij hier met zijn ganzenveer zat en dit opschreef. 230 jaar geleden.’’ De verst bekende Friese voorouder is de arts Feijo Johannes Winter die geboren is in december 1628 en later in het huwelijk trad met Petronella Sloterdijck.

Ierse vrijheidsstrijd Jansen wist al het een en ander over zijn Ierse voorouders. Hij is al jaren gek op Ierland en voelt zich verwant aan en geïnspireerd door Ierse dichters, zangers en verhalenvertellers. Jim Dawson, vrijheidsstrijder namens Sinn Fein en Iers vrijwilliger bij de IRA is zijn opa. Naarmate hij meer te weten komt in Ierland, wordt hij nog trotser. Hij vocht tegen de Britten en werd later politiecommissaris. Voor de strijd voor een eigen Ierland moest Dawson ook boeten, hij zat vast in vier gevangenissen. Totdat de Ierse vrijstaat werd opgericht. Dawson zo blijkt uit zijn dagboekaantekeningen, was ook een redelijk goed schrijver. Hij zat vast vanwege zijn vrijheidsstrijd in vier gevangenissen: Letterkenny, Ebrington, Balykinler, Derry Prison. Clare Brennan, de echtgenote van James Dawson, zette zich in McCarry’s Hotel pub ook in voor de vrijheid van Ierland, samen met haar grootmoeder Annie McCarry. Een verzamelplek voor de republikeinen. Zijn overgrootvader Michael en betovergrootvader John Dawson hebben zich ook ingezet voor een zelfstandig en vrij Ierland. St. Eunan’s Cathedra staat centraal in de familie in 1901. James Dawson trouwde er met Clare Brennan. Patrick Dawson, vader van James Dawson was voorman bij de bouw van de kathedraal. Hij nam die rol over van Michael Dawson die begon met de bouw van de St. Eunan’s Cathedral. Het bleek niet alleen de plek van gebed, maar ook als symbool van de Ierse identiteit.

WONEN & WERKEN AAN HET WATER INFORMATIEAVONDEN

Wegens cces groot su sies! s e s a r t ex

Laat in een unieke speedsessie uw droomkavel in Dronrijp ontwerpen en ontvang een gratis schets & bouwsom!

28 MEI EN 4 JUNI 2020

Dronrijp West

 20+ ruime (woon-)werkkavels

 Volop voorzieningen in het dorp

 Oppervlakte tot wel 5000m²

 Vaarwater binnen handbereik

 Wonen en werken in rust en ruimte

 Grondprijzen vanaf €65,- per m²

MELD U NU AAN: WWW.WONENWERKENDRONRIJP.NL/AANMELDEN De informatieavond geschiedt conform de Corona richtlijnen van het RIVM.

PERSCONFERENTIE VAN 19 MEI IN EENVOUDIGE TAAL

Op dinsdag 19 mei vertelden premier Mark Rutte en minister De Jonge op televisie over De corona. belangrijkste dingen leggen we uit

Vanaf 1 juni

Buiten

Restaurants en cafés mogen op 1 juni vanaf 12 uur in de middag open. Er gelden wel regels:

U kunt naar de film, het theater of een concert. Er gelden wel regels:

Buiten

• Binnen mogen 30 mensen zijn. • U moet reserveren. • Een medewerker vraagt u of u verkouden bent. Of koorts heeft. Heeft u deze klachten, dan moet u thuisblijven. • U moet 1,5 meter afstand houden.

contact met andere mensen

• U mag buiten met andere mensen afspreken. • U moet wel 1,5 meter afstand houden. Mensen uit 1 huishouden mogen dichterbij elkaar zijn.

Binnen

• Bij bezoek thuis moet u 1,5 meter afstand houden. In huis en in de tuin. • In openbare gebouwen mogen 30 mensen met elkaar afspreken. Denk aan een vergadering. Mensen die daar werken tellen niet mee. • U moet 1,5 meter afstand houden. • Sportscholen blijven nog dicht. • Samen muziek maken zoals in een zangkoor of met blaasinstrumenten is misschien nog gevaarlijk. Hier is nog onderzoek naar.

mag horeca open

• Op terrassen mogen meer dan 30 mensen zitten. • Als er genoeg plaats is. • U moet aan een tafel zitten. • U moet 1,5 meter afstand houden van andere bezoekers. • Mensen uit 1 huishouden, hoeven geen afstand te houden.

Binnen • • • •

Binnen mogen 30 gasten zijn. U moet reserveren. U moet aan een tafel zitten. Een medewerker vraagt u of u verkouden bent. Of koorts heeft. • Heeft u deze klachten, dan moet u thuisblijven. • U moet 1,5 meter afstand houden.

mogen bioscopen, theaters en concertzalen open

STAP VOOR STAP MAG ER MEER

Vanaf 1 juni mag u meer dingen doen. Ook met andere mensen. 1,5 meter afstand houden blijft gelden.

Op 2 juni

Nieuws voor andere scholen

• Op 2 juni gaan middelbare scholen open. • Het gaat om voortgezet onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs. • Leerlingen en leraren houden 1,5 meter afstand. • Maar jongeren gaan nog niet allemaal tegelijk naar school.

• Op 8 juni gaan de basisscholen weer gewoon open. • De buitenschoolse opvang ook. Alle kinderen gaan weer gewoon naar school en de opvang. • Op 15 juni beginnen het mbo, het hbo en de universiteiten weer. Ze gaan nog niet helemaal open. Ze beginnen met bijvoorbeeld examens en praktijklessen.

gaan de middelbare scholen open

Vanaf 1 juni

mondkapjes verplicht in openbaar vervoer

Niet vergeten

Houd 1,5 meter afstand.

Ga niet naar plaatsen waar het druk is.

Nies en hoest in uw elleboog.

Was vaak uw handen met zeep.

Bent u verkouden? Blijf dan thuis! Heeft u koorts of bent u benauwd? Dan moeten alle huisgenoten thuis blijven.

Werk zoveel mogelijk thuis.

• In tram, bus, metro en trein moet u een mondkapje dragen. • Dit geldt voor iedereen van 13 jaar en ouder. • U kunt een boete krijgen van € 95 als u het mondkapje niet draagt. • Op stations en perrons is het mondkapje niet verplicht. • Reis alleen met de bus,

tram, metro en trein als het niet anders kan. • Ga zo ver mogelijk uit elkaar zitten. • Houdt bij een halte of op een perron wel 1,5 meter afstand.

Heeft u vragen over het coronavirus? Bel naar 0800 - 1351 (tussen 08:00 en 20:00 uur). Vanuit het buitenland belt u naar +31 20 205 1351.

adres Harlingerweg 18 8801 PA Franeker

postadres Postbus 58 8800 AB Franeker

online www.waadhoeke.nl info@waadhoeke.nl

telefoon 0517 380 380

twitter @waadhoeke facebook facebook.com/waadhoeke

FAN H

! M O K L O W E ERT

! T N E B R E E J T A ND

FIJ

EN R IC H T L IJ N E D N E G L O V GRAAG DE

SIMMER YN WAADHOEKE

Was bij binnenkomst grondig je handen

adres Harlingerweg 18 8801 PA Franeker

EN:

Heb je gereserveerd? Kom binnen! Liever op het terras? Meld je dan ook bij het personeel, dan kijken zij of er plek is. Ben je verkouden of heb je koorts? Dan kunnen we je helaas niet toelaten. Maar kom vooral terug als je je beter voelt!

Houd 1,5 meter afstand tot elkaar

RESPECTER

Aan een tafel mogen max. 4 personen zitten,

tenzij het gaat om een gezamenlijke huishouding die uit meer personen bestaat.

Was na het toiletbezoek grondig je handen

Betaal contactloos (pin of mobiel)

postadres Postbus 58 8800 AB Franeker

online www.waadhoeke.nl info@waadhoeke.nl

Aan de bar mogen max. 4 personen naast elkaar staan of zitten,

tenzij het gaat om een gezamenlijke huishouding die uit meer personen bestaat.

Wij doen ons best om het jou zo plezierig mogelijk te maken. Help je mee? Houd je je toch niet aan de richtlijnen of respecteer

je de instructies van het personeel niet? Dan kan de

toegang je worden ontzegd. Aangerichte schade kan op je worden verhaald.

telefoon 0517 380 380

twitter @waadhoeke facebook facebook.com/waadhoeke

WÂDHOEKS ONDERNIMME TUSSEN WÂD EN STÂD

1,5 METER ECONOMIE IN WAADHOEKE

‘Het wordt alleen maar beter’

de winkelbeleving.’ Maar inmiddels gloort er weer perspectief, nu de horecaondernemers vanaf 1 juni de deuren weer openen. Met beperkingen weliswaar: zo mogen cafés, kroegen en restaurants maximaal 30 gasten gelijktijdig binnen ontvangen – en geldt logischerwijs overal de 1,5 meterregel. ‘Maar dit is een begin’, weet De Pee. ‘We hebben de voorbije maanden veel van de horeca gevraagd. Ik heb veel respect voor de horecaondernemers, als ik zie hoe ze met de situatie omgaan.’

Caroline de Pee

In gesprek met Maarten de Bok

voorzitter van de ondernemersvereniging Franeker

Horeca klaar voor herstart

Reikhalzend kijken de horecaondernemers uit naar 1 juni. Eindelijk mag de sector, zwaar getroffen door de coronasituatie, weer gasten ontvangen. Caroline de Pee liep onlangs door het centrum van Franeker, via de Zilverstraat over de Breedeplaats, toen haar oog viel op de lege terrassen. ‘Dan realiseer je je nog eens hoe belangrijk de horeca is’, zegt de wethouder van de gemeente Waadhoeke, die onder meer Economische Zaken in haar portefeuille heeft. ‘Volle restaurants en terrassen zorgen voor sfeer, reuring en gezelligheid. Valt dat weg, dan verdwijnt een groot deel van

De gemeente Waadhoeke probeert, waar mogelijk, de horeca te ondersteunen. ‘We denken bijvoorbeeld mee over de verruiming van terrassen, al houden we er rekening mee dat deze ruimtes niet alleen door de horeca worden gebruikt’, zegt De Pee. Zeker is al wel dat het aantal tafels van Grand Café de Doelen op de Breedeplaats fors toeneemt. ‘Daar zijn we erg blij mee’, reageert Maarten de Bok, voorzitter van de ondernemersvereniging Franeker. ‘We hopen dat we straks ook over de grachten en op de Voorstraat terrassen kunnen uitzetten. Franeker als de terrassenstad van Noordwest-Friesland, dat zou toch geweldig zijn?’ Vooralsnog staat vooral de herstart van de horeca met rode stift omcirkeld in de agenda, zowel bij de ondernemers als de gemeente Waadhoeke. Nog in dezelfde week – op 7 juni – wordt er een koopzondag georganiseerd. ‘Misschien is dat een goed moment om de Oortwolkfontein op de Breedeplaats aan te zetten’, zegt De Pee. Meer dan ooit hoopt de wethouder op een mooie zomer, al is het maar voor de sector die de afgelopen maanden zware klappen incasseerde. De Pee: ‘Zoals ik ook hoop dat de inwoners van de gemeente Waadhoeke, mits zij uiteraard de mogelijkheid hebben, gaan afnemen van de horeca. Want zij kunnen alle steun gebruiken.’

Ondernemers aan het woord

Deze periode overleven en de focus leggen op de mogelijkheden die er wél zijn. Met die gedachte slaan de horecaondernemers van Sint Annaparochie zich door de coronatijd. Ja, knikt Ynema, bij het gros kelderde de omzet met tientallen procenten. ‘Toch blijven wij positief. Het wordt alleen maar beter – dat sentiment proef ik bij iedereen.’ Groot was de solidariteit onder de horecaondernemers. ‘We hebben regelmatig ideeën uitgewisseld. Hoe kun je je horecagelegenheid inrichten, zodat gasten hun eten kunnen afhalen? En wat zijn de bezorgmogelijkheden? Daardoor behielden velen toch een deel van hun omzet’, zegt Ynema, tevens eigenaar van eetcafé De Smâle Kant. ‘Omgekeerd hoor je ook verhalen van ondernemers die juist topdrukte hadden dankzij de coronacrisis. Zoals de eigenaren van de bouwmarkt en supermarkten.’ ‘Ondernemers krijgen veel voor de kiezen’, besluit Ynema. ‘Zo stond dit weekend onze kermis op het programma. Net als de Lammetsymet, een braderie met 150 kramen. Dat gaat allemaal niet door. Maar ook nu proberen we het dorp levendig te houden. Als je ziet hoe we samenwerken en dat er deze periode zelfs een paar nieuwe winkels worden geopend – dat is echt fantastisch.’

OPROEP

Heb jij een contactberoep? Ben je vanaf 11 mei weer aan de slag én wil je je ervaringen van de afgelopen maand delen? Mail naar b.postma@waadhoeke.nl zodat we jouw verhaal hier kunnen vertellen. De gemeente Waadhoeke maakt een selectie uit de inzendingen.

De Doelen

Restaurant de Molen – Vrouwenparochie

De Bogt fen Guné

Pieter van Dijk, eigenaar Grand Café De Doelen in Franeker

Eelco Tjepkema en Rieneke de Vries, eigenaren De Molen in Vrouwenparochie

Allard Hutten, eigenaar De Bogt fen Guné in Franeker

– Franeker

‘Werk ontzettend gemist’

‘We hebben een grondige verbouwing achter de rug. Een nieuwe bar, meer ruimte – het is prachtig geworden. Veel mensen zeggen dan ook: zo beschouwd kwam de coronacrisis goed uit. Maar dat is heel dubbel, hoor. Opeens gingen we naar een omzet van bijna 0 euro. Heftig. We zijn wel gestart met afhalen en bezorgen. Een druppel op een gloeiende plaat, maar dan ben je in ieder geval met je passie bezig. Weet je wat het is? Je hebt een horecahart. Dan mis je je werk ontzettend. We hebben dan ook veel zin om weer open te gaan, al moeten we daar nog invulling aan gaan geven. Ik hoop op wederzijds begrip van onze gasten.’

adres Harlingerweg 18 8801 PA Franeker

Natuurlijk hebben de horecaondernemers in Sint Annaparochie zware tijden achter de rug. ‘Maar we bestaan allemaal nog’, zegt een trotse John Ynema, voorzitter van ondernemersvereniging St. Anne Vooruit.

postadres Postbus 58 8800 AB Franeker

‘Hopen op mooi weer’

‘We gaan de coronacrisis overleven, maar hebben heel lang geen gasten gehad. Toch hebben we niet stilgestaan. Zo is het dak vernieuwd, zijn de vloeren geschuurd en hebben we een nieuw bestelsysteem. Gasten krijgen via een QR-code onze menukaart op hun telefoon en kunnen vervolgens bestellen. Dat is veiliger voor onze bediening en bovendien wordt ons werk efficiënter. Maar bovenal kijken we ontzettend uit naar de heropening. Met coronamaatregelen kunnen we tussen de 60 en 70 mensen ontvangen – al is dat vanaf 1 juni tot en met 1 juli nog maximaal 30. Hopelijk krijgen we mooi weer, want op ons terras kunnen we eveneens 60 tot 70 gasten kwijt.’

online www.waadhoeke.nl info@waadhoeke.nl

telefoon 0517 380 380

– Franeker

‘Stilzitten geen optie’

‘Met maximaal 30 personen zijn we nog niet rendabel, maar het is eindelijk een stap in de goede richting. Daar ben ik vanzelfsprekend erg blij mee. Spannend is het ook, hoor. Het blijft toch afwachten hoe het straks uitpakt, al vertrouw ik erop dat mensen voldoende afstand houden. Naast ons terras zetten we tafeltjes tegen het Sjûkelân aan, waardoor we buiten 80 gasten kunnen plaatsen. Deze maanden stonden vooral in het teken van een grote verbouwing. Het terras, de Loskop, de bovenzaal en de Bogt zijn straks weer klaar om de gasten goed te ontvangen. Wij hebben er zin in. Het was hectisch, maar dat weet je als ondernemer. Stilzitten is nu eenmaal geen optie.’

twitter @waadhoeke facebook facebook.com/waadhoeke

26 mei 2020

Duorsume foaroprinners ferbine Komende dinsdag 2 juni praat de gemeenteraad in een kernsessie over de duurzaamheidsagenda. Het college van B&W maakt met deze conceptduurzaamheidagenda duidelijke beleidskeuzes. Deze duurzaamheidsagenda geeft richting aan hoe het college duurzaamheid wil integreren in beleid op basis van drie urgente thema’s: Energie, Groen en Afval.

“De wereld kan niet wachten” Corona legde de wereld en Friesland vrijwel stil. Schieten we straks snel terug in het oude normaal of zien we nu meer het nut in van een schone, duurzame en groene leefomgeving? Wethouder Jan Dijkstra (FNP) denkt dat de coronacrisis mogelijk tot extra bewustwording leidt: “Miskien freegje minsken harren ôf oft se wol trije kear yn ‘t jier yn ‘t fleantúch stappe moatte. En oft we yn ‘e winter wol beantsjes út Marokko keapje moatte, yn plastik ferpakking. Miskien wurde we ús no mear bewust fan it belang fan duorsumens.” “Doe wat met groen!” Op 2 juli neemt de gemeenteraad een besluit over de uiteindelijke duurzaamheidsagenda. “Doe wat met groen!” was een van de eerste moties die de gemeenteraad van de nieuwe gemeente Waadhoeke twee jaar geleden aannamen. Dijkstra voelde zich erdoor gesterkt. Want hij maakt zich zorgen. Over de opwarming van de aarde, de smeltende poolkappen en het verlies aan soortenrijkdom. “Ik wol de wrâld foar ús bern better efterlitte. Ik

ha in dochter yn Amearika en ien yn Austraalje en ek dêr is it simmers folle waarmer wurden. Yn Nederlân hast amper noch winters.” De afgelopen twee jaar is in Waadhoeke gewerkt aan de Duurzaamheidsagenda. Met bewoners, ondernemers, agrariërs, natuurbeschermers en raadsleden. Waar hebben we het over als we het over duurzaamheid hebben? ‘It is fansels in breed begryp”, stelt Dijkstra vast. ,Alle boargers hawwe der in byld by. Mar 3 tema’s binne dominant. Enerzjy, ôffal en grien. Dy hawwe in grutte ynfloed op de maatskippij. Dêrnjonken wol de gemeente sels it goede foarbyld jaan. Dêrom is it fjirde tema “sels oars” ferwurke yn dy trije. Krêft fan feroaring leit by de maatskippij Ook een gemeente als Waadhoeke levert haar bijdrage aan een duurzamer wereld. Dijkstra: “It ferdwinen fan bioferskaat en klimaatferoaring binne wrâldomfetsjend de meast driuwende problemen fan ús tiid. Mar de krêft fan feroaring leit yn de maatskippij. In protte fan ús ynwenners en ûndernimmers binne al op ûnderskate gebieten mei ‘t ferduorsumjen oan ‘e gong. As gemeente wolle we dy foaroprinners meiinoar ferbine, sadat der noch mear inisjativen fan de grûn komme.” Iedereen maakt keuzes Voor zowel Dijkstra als coördinator Duurzaamheid Marijke Hesseling is het duidelijk dat er nu een stap richting een duurzamer, groener toekomst moet worden gezet. En iedereen kan daarin eigen passende keuzes maken, vindt Hesseling: “Neem ik vandaag de fiets of de auto? Of ga ik thuis

Marijke Hesseling: “Iedereen maakt keuzes. Pak ik de fiets, de auto? Of werk ik thuis?”

Jan Dijkstra: “In protte fan ús ynwenners en ûndernimmers binne al op ûnderskate gebieten mei ‘t ferduorsumjen oan ‘e gong.”

werken? Koop ik fruit in een plastic bakje of niet? De verandering ligt bij jezelf. En de keuzes die je maakt.” Dat is ook de gedachte achter de Duurzaamheidsagenda. Voorbeeld geven Het college stelt de raad voor niet alleen te verbinden, maar ook als gemeente zelf het goede voorbeeld geven. Zo zal, volgens het voorstel, al het nieuw aan te schaffen straatmeubilair circulair zijn. Dijkstra: “Minder plastik brûke” Dat wil zeggen dat het gemaakt moet zijn van hergebruikte grondstoffen. “Dan hoechst gjin granulaat oer de wrâldseeën te slepen.” Het streven is nu om 10% circulair in te kopen. Dijkstra wil op den duur toe naar 20%. Natuurlijk hangt daar een prijskaartje aan, geeft hij toe. “It is hieltyd in kar dy’tst makkest. Elektryske gersmeanders binne miskien djoerder, mar faaks kin de wrâld net wachtsje.” Duurzaamheidsagenda is startdocument Marijke Hesseling noemt de agenda een ‘discussiestuk en een startdocument”. “We maken het begrip duurzaamheid nu tastbaar. Dat maakt het ook mogelijk erover in gesprek te gaan.” Eerst is het aan de raad. Maar we blijven ook steeds in gesprek met inwoners. Hesseling: “Het is een agenda, die nooit af is. Er kunnen zich nieuwe ontwikkelingen voordoen of er kunnen nieuwe technologieën komen.” Energiecoach voor stimulans Beiden vinden het belangrijk dat alle Waadhoekers kunnen meedoen met duurzaam. Dijkstra: “Duorsumens hat ek in sosjale komponint. Der is in kategory minsken dy’t net mei dwaan kin, om’t harren ynkommen te leech is. Of om’t se ûnfoldwaande kennis hawwe.” Zij hebben ondersteuning nodig, bijvoorbeeld in de vorm van adviezen over energiebesparing in huis. Mogelijk kan een energiecoach hierin helpen. Waadhoeke onderzoekt de mogelijkheden. Er zijn genoeg initiatieven die weinig kosten en bijdragen aan een duurzamer wereld. Dijkstra: ‘Ast in reintonne keapest, kinst reinwetter opheine. It heljen fan tegels út ‘e tún is ek net sa dreech, mar wol o sa wichtich foar likernôch it opheinen fan wetter as it bioferskaat. Mar je moatte it allegear wol witte.”

Inspreken? Belangstellenden kunnen de kernteambijeenkomst dinsdag om 19.30 uur online volgen via de livestream www.waadhoeke.nl/ gemeenteraad. Insprekers kunnen zich vooraf melden via w.bruinsma@waadhoeke.nl.

26 mei 2020

ASBESTSANERING & MILIEUTECHNIEK

ASBESTINVENTARISATIEBUREAU FRIESLAND Deskundig asbestonderzoek Materiaalmonstername en -analyses Het asbestdak-totaalpakket Asbestbeheersplannen Indienen sloopmelding Training asbestherkenning op maat Chroom-6 onderzoek

Alde Buorren 19 8855 HR Sexbierum T 0517 - 43 42 74 E info@abfbv.nl

www.abfbv.nl

26 mei 2020

Minder afval, meer hergebruik

Verbouwplannen vallen vaak in duigen zonder goede asbestinventarisatie Veel particulieren zijn zich er niet van bewust dat ze verplicht zijn om een sloopmelding te doen bij de gemeente als men van plan is om te gaan slopen. Een sloopmelding is verplicht bij meer dan 10 m3 sloopafval. Bij de sloop van bouwdelen van vóór 1994 is een asbestinventarisatie te allen tijde verplicht. Als het papierwerk niet voor elkaar is, wordt het werk stil gelegd door de gemeente. De gemeente verplicht de eigenaar een asbestinventarisatie uit te laten voeren en aansluitend een sloopmelding te doen. ,,Wekelijks krijgen we opdrachten binnen van particulieren van wie het project stil is gelegd door de gemeente”, zegt Rut Keuning, inventariseerder bij ABF uit Sexbierum. ,,We zijn uiteraard blij met het werk, maar liever komen we vooraf langs om alles in orde te maken.’’ Als particulieren te maken hebben met een bouwstop, probeert ABF de mensen zo snel mogelijk te helpen, stelt Keuning. ,,We hebben binnen een week het asbestinventarisatierapport klaarliggen, compleet voor het indienen van de sloopmelding”. Toch heeft de opdrachtgever te maken met stagnatie. Het kan tot 4 weken duren voordat de sloopmelding geaccepteerd wordt.

,,We hebben liefst dat de mensen vooraf bij ons komen, dan kunnen we ze begeleiden bij de administratie van het project. Zo verloopt het project zonder vertraging en lopen de mensen geen risico op het onbewust bewerken van asbesthoudende materialen, met alle gevolgen van dien”, aldus Keuning. Ook bij de aankoop van een woning kan een asbestinventarisatie een goede keuze zijn. Je weet wat je koopt en komt niet voor onverwacht hoge kosten te staan. Bovendien kun je zonder zorgen verbouwen om je droomhuis te realiseren. ,,Te vaak komen kopers er te laat achter dat hun huis asbest bevat. De saneringskosten kunnen flink oplopen. We zien zelfs huiseigenaren die spijt krijgen van hun aankoop of verwikkeld raken in een rechtszaak tegen de verkopende partij. Terwijl het zo makkelijk te voorkomen is”, stelt Keuning, die met zijn collega’s in heel het noorden van het land werkzaam is. Inspecteurs gecertificeerd ,,Makelaars en bouwkundig inspecteurs doen vaak uitspraken over of er asbest in een woning aanwezig is, maar alleen een uitspraak is vaak niet voldoende. Onze inspecteurs zijn opgeleid, gecertificeerd en hebben jarenlange ervaring, dus ga voor zekerheid, kwaliteit en expertise.’’

Franeker - Elke gemeente in Nederland heeft van de Rijksoverheid de zogenoemde VANG-doelstelling (Van Afval Naar Grondstof) gekregen, waarin is vastgesteld dat er vanaf 2020 nog maar maximaal 100 kilo afval per persoon per jaar is. 17 gemeenten in Friesland en Groningen hebben de handen in één geslagen om dit doel te bewerkstellingen en Omrin de opdracht gegeven om deze campagne uit te voeren. Waar je wél wat aan hebt. Zodat jij minder afval krijgt en beter scheidt. Met zo min mogelijk moeite. De hoeveelheid huishoudelijk afval moet drastisch omlaag. Daarom kiest Omrin samen met 17 deelnemende gemeenten voor een nieuwe opvallende campagne: Scheid Advies. Waar je wél wat aan hebt. Zodat jij minder afval krijgt en beter scheidt. Met zo min mogelijk moeite. Met in de hoofdrol: Jorrit Bergsma, Heather Bergsma en Iris Kroes. Om zoveel mogelijk inwoners te motiveren minder afval te krijgen en beter te scheiden zijn Jorrit Bergsma, Heather Bergsma en Iris Kroes dé trekkers van deze campagne. Zij inspireren met leuke vlogs, scheid-tips en geven handige Do It Yourself-oplossingen. Afval scheiden én preventie van afval Het doel is dat er jaarlijks nog maar maximaal 100 kilo huishoudelijk afval per inwoner is. En dat 75% van al het huishoudelijk afval wordt gerecycled, zodat grondstoffen kunnen worden hergebruikt. Daar waar de vorige campagne vooral gericht was op afval scheiden, richt deze nieuwe campagne zich óók op de preventie van afval. Op deze manier worden onze inwoners extra geprikkeld om hun eigen huishoudelijk afval echt te verminderen.

WIE ZIJN WIJ? Technisch Buro Zonderland is specialist op het gebied van duurzame installaties met focus op gasloos. Wij werken voor particulieren, verenigingen, vve’s, scholen en bedrijven van verschillende grootte. Wij houden van innovatie, streven naar perfectie en gaan graag mee met de tijd.

INSTALLATIEWERK • Elektrotechnische installaties • Verwarmingssystemen • Duurzame oplossingen • Gas- en waterleiding • Badkamer renovatie SERVICEDIENSTEN

• Warmtepompen

• Advies en ontwerp • 24 uurs storingsdienst • Service en onderhoud

rvaring Werke t! vereis

G E ZO C H T

Installatiemonteur W Servicemonteur E/

reau Zonderland Bij technisch bu nd kwaliteit! krijgt u uitsluite

Tilledyk 4 | 9047KJ Minnertsga 0518 - 471366 | Info@zonderlandbv.nl WWW.ZONDERLANDBV.NL

Wil je meer weten over de functie of over ons bedrijf? Neem dan contact met ons op: info@zonderlandbv.nl

0518-471366

Investeer in de toekomst, verlaag de energielasten Thermoskussens

TONZON VLOERISOLATIE, ANDERE TECHNIEK, BETER ISOLEREND EFFECT Vloeren verliezen vrijwel alle warmte aan de onderkant. Andere soorten isolatie beperken wel het warmteverlies door geleiding, maar stralen de doorgelaten warmte aan de onderkant gewoon uit. Zo lekt 24 uur per dag warmte aan de onderkant weg, waardoor nieuwbouwwoningen met vloerverwarming nog niet echt energiezuinig zijn. Het unieke TONZON Thermoskussen reduceert deze warmtestraling trapsgewijs tot vrijwel nul. De vloer wordt sneller warm, bereikt een hogere temperatuur en houdt de warmte langer vast. Meer comfort met minder energieverbruik.

Profiteer van de “beslis-nu-premie” Inspectie van de kruipruimte en de uitvoering kan veilig worden gedaan. * Voor doe-het-zelvers tijdelijk geen verzendkosten

SCHONE DROGERE KRUIPRUIMTE Het wonen boven een vochtig gat in de grond is niet prettig en ongezond. Door een onderdruk wordt continu vochtige lucht uit de kruipruimte de woning ingezogen. Dit vocht moet door ventilatie weer worden afgevoerd. Dit kost energie en daar willen we juist zo weinig mogelijk van gebruiken. TONZON Bodemfolie stopt de verdamping van vocht uit de bodem, remt het vrijkomen van schadelijk radongas en zorgt zo voor een schone, drogere kruipruimte. Misschien wel de meest duurzame maatregel voor veel Nederlandse woningen. Het biedt talloze voordelen waaronder energiebesparing. De Bodemfolie is volledig recyclebaar en ook zelf aan te brengen.

Bodemfolie

Positief nieuws TONZON is blij dat haar vloerisolatie systeem veilig kan worden aangebracht. “De mensen doen eerst het luik open en dan de voordeur. Wanneer ze op veilige afstand zijn, gaan wij naar binnen en door het luik naar beneden”, aldus Jelte Glas van Bjarni Vloerisolatie uit Utrecht. ”Bij de offerteopname geldt ongeveer dezelfde procedure. Het verkoopgesprek vindt nu buiten in de tuin plaats, maar dat is meestal niet eens nodig. De meeste mensen weten al dat ze TONZON Vloerisolatie willen en waarom. Veel mensen zien dit jaar af van een vakantiereis en gebruiken een deel van het geld om TONZON Vloerisolatie aan te laten brengen. Een verstandige besteding van het geld. Je krijgt een warmere vloer, minder vocht in huis en een lagere energierekening.“ Honderden installateurs staan voor u klaar en blijven graag voor u en het klimaat aan het werk

TONZON heeft meer oplossingen waarmee u uw voordeel kunt doen. Kijk op tonzon.nl/beslis-nu en ontdek hoe wij het wonen comfortabeler, gezonder en energiezuiniger kunnen maken.

26 mei 2020

Felicitaties na fraaie verbouwing Grand Café De Doelen Franeker – Caroline de Pee feliciteert hier Pieter van Dijk van Grand Café De Doelen in Franeker namens de gemeente Waadhoeke met het fraaie verbouwde interieur. Hij heeft met het personeel de intelligente lockdown tijdens de coronacrisis benut om de verbouwing te realiseren. Met als resultaat dat hij volgende week vanaf 1 juni onder de beperkingen van anderhalve meter zijn zaak kan openen. De terrassen gaan dan zeker open. Van Dijk werd van vele kanten gefeliciteerd met zijn rigoureuze verbouwing, die een mooie indeling van café- en restaurantinterieur mogelijk maakte.

Omrop-kerkdienst én concert Franeker - Organist Jochem Schuurman bespeelt niet alleen het orgel tijdens de diensten tijdens de coronacrisistijd in de Martinikerk, maar is ook vaste organist. Sinds 2017 bespeelt Jochem Schuurman het orgel van de Martinikerk. Hij is tijdens de uitzendingen van de kerkdien-

sten door Omrop Fryslân een bekendheid geworden. Hij werkt in de komende kerkdienst op Pinksterzondag 31 mei andermaal mee aan de kerkdienst in de lege Martinikerk. Hij zorgt samen met sopraan Tetsje van der Kooi voor de muzikale inbreng. Na deze Pinksterdienst geeft Schuurman nog een concert.

WIJ LATEN UW WANDEN EN PLAFONDS WEER STRALEN! Latexspuiten: Strak, Snel & Goedkoop Vraag nu GRATIS een oﬀerte aan op www.vdwallround.nl of bel 06 55 33 33 19 Swaerderwei 7 | 8851 EG | Tzummarum

www.mazz.nl www.mazzelshop.nl

26 mei 2020

Planetenlaan 2 8938 AL Leeuwarden tel. 058-2150773

VOOR BUITENGELUK De grootste collectie kampeerartikelen, tuinmeubelen en loungesets van Friesland

26 mei 2020 Advertorial

ASM BV alles onder één dak Wist u dat als u uw asbesthoudende golfplaten bedrijfsmatig van uw pand laat verwijderen en u uw dak daarna verduurzaamt door er geïsoleerde dakplaten op te leggen, u waarschijnlijk gebruik kunt maken van de energie-investeringsaftrek? Nee? Dan kan het interessant voor u zijn om contact met ons op te nemen en uw mogelijkheden met ons te bespreken. 2020 is het ideale jaar om de al lang uitgestelde plannen voor uw (bedrijfsmatige) woning of pand te gaan uitvoeren. Misschien heeft u verbouwingsplannen. Of bent u misschien van plan om uw pand te slopen of uw dak te gaan vervangen maar is uw gebouw ouder dan 1993, dan is de kans groot dat er asbest in of op uw pand aanwezig is. Voordat u dan ook met uw werkzaamheden wilt aanvangen bent u verplicht om alle asbesthoudende materialen te laten verwijderen. ASM BV is gespecialiseerd in alle vormen van asbestverwijdering zowel binnen als buiten. ASM BV kan ook alle benodigde sloop- of herstelwerkzaamheden voor u uitvoeren. Ook als u geen asbest heeft! Plafonds, binnenwanden, kozijnen, tegels, daken, enz. de gecertificeerde vakmensen van ASM BV voeren hun werkzaamheden snel, zorgvuldig, netjes en betaalbaar uit. Informeer wat wij voor u kunnen betekenen. ASM BV Burg. Dukerstrjitte 2, 8855CZ Sexbierum (0517) 59 14 70 info@asm-bv.nl www.asbest-sanering-milieutechniek.nl

Zijlstra Bouwt v a n A t o t Z ...

It Koartlân 1 9041 VB Berlikum T 0518 - 46 20 63 E info@zijlstrabouw.nl S www.zijlstrabouw.nl GC_Buurtmolen_Tzum_Borden_A0_841x1189 mm.indd 1

04-05-2020 11:02

26 mei 2020

Rollema Vastgoed

NIEUW IN LEEUWARDEN

Op zoek naar een dynamische werkplek? Wil je een kantoor huren in een inspirerende en dynamische omgeving? Welkom in Crystalic Business Park. In Crystalic – een van de bekendste landmarks van Leeuwarden – huur je een professionele kantoorruimte of praktijkruimte met wachtruimte van 23 m2 tot 500 m2. Daarnaast biedt Crystalic vele faciliteiten zoals kinderopvang, een sportschool, vergaderruimtes en kun je terecht in onze lunchroom voor een heerlijke koffie of lunch. Benieuwd naar de mogelijkheden? Neem dan contact op met ons verhuurteam.

       

Goedkope opslag Gratis aanhanger Voor bedrijf & particulier 24/7 open Flexibel te huur Uitstekend beveiligd Schoon & droog Archief, inboedel, voorraad en goederen opslag

www.storagespot.nl MEET ME @ CRYSTALIC! 0653809973 | info@rollemavastgoed.nl

Storage Spot | Poolsterweg 1C | 8938 AN Leeuwarden 06 4555 4888 | info@storagespot.nl

Valt dit op? Adverteren werkt.

Neem contact op via mail info@vanwadtotstad.nl of bel 0517-343035

26 mei 2020

Coronacrisis geeft extra boost ook in het buitenland

De populariteit van de fiets stijgt enorm Franeker – De Nederlander fietst steeds meer. Vorig jaar werd legden we per inwoner gemiddeld 1018 kilometer af. Rond de eeuwwisseling was dat nog ‘maar’ 865 kilometer. Deze toename is vooral het gevolg van de populariteit van de elektrische fiets, waarvan er vorig jaar zo’n 223.000 werden verkocht. Voeg daarbij de groeiende mondiale interesse voor fietsen tijdens de coronacrisis, dan is er niets teveel gezegd dat de fiets populairder dan ooit is. Dat zijn cijfers van de Rijwiel en Automobiel Industrie (RAI). De vereniging is opgericht op 17 december 1893. Het totale fietsenpark in Nederland bestaat uit 22,9 miljoen fietsen. Van de inwoners in Nederland bezit ruim 85% minstens één fiets. Uitgaande van 6,4 miljoen huishoudens, beschikt elk huishouden dus over gemiddeld ruim drie fietsen. De gemiddelde levensduur van een fiets bedraagt ca. 13 jaar. Dit betekent dat Nederland alleen al voor de vervangingsmarkt goed is voor meer dan 1 miljoen fietsen per jaar. Fietsmodellen 33% van de in Nederland geproduceerde fietsen betreft de traditionele stadsfiets, ook wel city bike genoemd. In de afgelopen jaren zijn er vele nieuwe modellen aan het fietsassortiment toegevoegd. Aanleiding hiertoe was de introductie van de populaire mountainbike (MTB) in het midden van de jaren tachtig. Daarna kwamen al snel diverse andere nieuwe modellen fietsen. Naast de MTB kwam de ATB, een van de mountainbike afgeleide fiets die uitstekend geschikt is voor het sportieve fietsen op asfalt. Als gevolg van deze productontwikkeling heeft de moderne stadsfiets, naast technische verbeteringen, ook qua ontwerp een betere aansluiting gevonden bij de wensen van de consument. Populair bij jongeren zijn op dit moment de moderne ‘klassieke’

transportfietsen die ook steeds meer in E-bike uitvoering beschikbaar zijn. E-Bike In de afgelopen jaren is de belangstelling voor de fiets met elektrische trapbekrachtiging aanzienlijk gestegen. Van 6% aandeel in de totale fietsverkoop 2007 nam de verkoop van de E-bike in de afgelopen jaren toe naar een aandeel van 42% in 2019. De E-bike is nu de meest verkochte fiets in Nederland en verwacht wordt dat de groei in de verkoop van deze E-bikes de komende jaren nog verder zal stijgen. Naast de stadsfiets komen leveranciers ook steeds meer in de andere segmenten met een E-bike uitvoering, waaronder hybride en MTB. Tien fietsfabrikanten We kennen momenteel in Nederland een tiental fietsfabrikanten waar onder een drietal grote. Deze fabrikanten houden zich hoofdzakelijk bezig met het assembleren van fietsen. Een paar kleinere fabrikanten richten zich voornamelijk op nichemarkten met maatfietsen, ligfietsen, transportfietsen en bakfietsen. De totale productie van fietsen in Nederland wordt door RAI Vereniging en het CBS geschat op ruim 1,2 miljoen fietsen. In de Nederlandse fietsindustrie vindt het ontwerp en/of de

vaststelling van de onderdelenspecificaties voor de fiets plaats; de frames worden voornamelijk in het Verre Oosten geproduceerd en in Nederland gelakt. Voor sommige modellen vindt een volledige outsourcing plaats. De fietsonderdelen worden echter wereldwijd ingekocht en soms onder privatelabel geleverd. Een scherpe oriëntatie van de ontwerpen inkoopafdelingen op buitenlandse markten is hierbij van essentieel belang. Onderdelen en accessoires De markt van fietsonderdelen en accessoires is bijzonder divers. In deze markt zijn er fabrikanten en importeurs. Daarnaast is een onderscheid te maken naar afzetkanaal. Levering van fietsonderdelen voor eerste montage aan een (Nederlandse) fabrikant/ assembleur van fietsen of voor de vervangingsmarkt aan de groothandel of rechtstreeks aan de retail. Fietsfabrikanten verwachten van hun toeleveranciers een belangrijke mate van productinnovatie. Onderdelenfabrikanten kennen echter het probleem van relatief hoge investeringen voor een relatief kleine Nederlandse markt. Partnership c.q. co-makerschap kan hiervoor de oplossing zijn. 60 grossiers Voor de vervangingsmarkt maken de importeurs en fabrikanten middels grossiers gebruik van een fijnmazige distributie. In Nederland zijn circa 60 grossiers actief. De concurrentie binnen deze schakel van de bedrijfskolom is bijzonder hevig. Over de markt van fietsaccessoires (kleding, fietshelmen, computers, fietsdragers, fietstassen etc.) zijn weinig exacte gegevens beschik-

baar. Als gevolg van de groei in het recreatieve fietsen kunnen we aannemen dat dit in de afgelopen jaren een gezonde sector betrof die echter op een gegeven moment zijn verzadigingspunt zal naderen. Productinnovaties en stimulering van de modegevoeligheid van de producten zijn essentieel om de vervangingsaankopen te stimuleren. Verkoop van fietsen In Nederland maken we het onderscheid tussen fietsen afgezet via de vakhandel (breed assortiment, deskundige voorlichting en service) en via het zogenaamde branchevreemde kanaal. Binnen het branchevreemde kanaal zijn met name aanbieders actief die de fiets inzetten als traffic generator zoals bouwmarkten of warenhuizen; van een structureel opgebouwd aanbod c.q. assortiment is veelal geen sprake. De fietsvakhandel in Nederland bestaat uit ongeveer 2.100 ondernemingen. Circa 1.900 van hen hebben de verkoop van fietsen als hoofdactiviteit. De aanwezigheid van een landelijk netwerk van fietsspecialisten voor aankoopadvies, service en onderhoud is van essentieel belang voor zowel de fietsvakhandel zelf als de consument. In 2019 werden er in ons land 1.007.000 nieuwe fietsen verkocht waarvan 75% werd afgezet via het fietsvak-kanaal. Bij de vakhandel werd door de consument gemiddeld voor € 1.323 besteed aan de aankoop van een nieuwe fiets. Brancheorganisaties Op fietsgebied zijn in Nederland actief RAI Vereniging als onder-

nemersvereniging van de toeleveranciers aan de fietsbranche en BOVAG als brancheorganisatie voor de fietsenvakhandel. In de fietsdetailhandel zijn een vier retailorganisaties actief w.o. Biretco, Bike Totaal, Twico en ZEG. De E-bike maakt het voor meer mensen mogelijk om grotere afstanden af te leggen. De elektrische fiets jaagt ook het gemiddelde bedrag omhoog van nieuwe fietsen. Vorig jaar spendeerden we gemiddeld 844 euro aan een nieuw ‘stalen ros’. Dat is bijna 7 procent meer dan in 2013. En sinds het begin van eind vorige eeuw (1999) geven consumenten het dubbele uit aan een fiets. In 1999 was dat nog zo’n 400 euro. Hollands product De e-bike is ook een succesvol Nederlands product. Vorig jaar brachten de elektrische fietsen 414 miljoen euro op, oftewel 47 procent van de totale fietsverkoop. Bijna de helft werd in eigen land geproduceerd. Zo maakte fietsfabrikant Gazelle in Dieren begin september bekend zelfs Europees marktleider te willen worden in e-bikes. Gazelle heeft om die reden 10 miljoen euro geïnvesteerd in de modernisering van de fabriek, die onlangs door koning Willem-Alexander werd heropend. Op dit moment nemen de elektrische fietsen 25 procent van de Gazelle-omzet voor hun rekening. De komende jaren zal dat groeien naar 50 procent, is de hoop en verwachting. De huidige coronacrisis brengt dat in een versnelling, ook in landen als Frankrijk en Engeland.

Praktijk voor huidverbetering

Even voorstellen

Basic Beauty legt de focus op huidverbeterende behandelingen voor dames en tieners en verliest hierbij het aspect van ontspanning en even tijd voor jezelf niet uit het oog.

Mijn naam is Carla Breedveld, skinprofessional, dermatocosmetica specialiste, schoonheidsspecialiste en huidcoach.

Voor Basic Beauty is een volledige behandeling een behandeling die huidverbetering en anti-aging combineert met wellness. Basic Beauty gaat voor het totaalplaatje. Voor elk huidtype of huidprobleem!

Clephar het enige dermatocosmetica merk in Nederland Dermatocosmetica is de benaming voor cosmetische producten die een stap verder gaan dan enkel hydrateren en verzorgen en op de grens liggen tussen cosmetica en medicamenten. Terwijl reguliere cosmetica en cosmeceuticals in hoofdzaak de buitenste huidlagen voeden, gaan Clephar dermatocosmetica producten verder en dieper: • door een maximale dosis aan actieve werkstoffen • doordat ze diep in de huid worden gebracht (dermis) door exclusieve delivery systemen • doordat ze de huidcellen (re)activeren en belangrijke tekorten aanvullen • door middel van gebruik van huideigen en huidgelijkende werkstoffen

Ik ben Stivas gediplomeerd, heb meer dan 25 jaar ervaring en ben in het bezit van veel diploma’s en certificaten.

Praktijk voor huidverbetering

Voor mij is het erg belangrijk dat mijn cliënt niet het gevoel heeft een nummer te zijn, die weer snel plaats moet maken voor de volgende cliënt. Al mijn behandelingen worden ruim ingepland zodat er van begin tot eind een sfeer heerst van totale ontspanning. Prettig voor de cliënt maar ook voor mezelf, geen stress en tijdsdruk. Een mooie gezonde huid, dat doen we samen! Wilt u weten wat ik voor uw huid kan betekenen? Maak een afspraak voor een GRATIS intake gesprek! Graag tot ziens in mijn salon,

Carla Breedveld

Uw Skinprofessional / Dermatocosmetica specialiste

Voor dames en tieners

Openingstijden Behandeling en verkoop na telefonische afspraak Maandag t/m zaterdag 9:30 tot 18:00 uur Avonden en zondag in overleg

Behandelingen Kijk voor de actuele prijzen op de website: basicbeauty-schoonheidssalon.nl/behandelingen-en-prijzen

Onzuivere / acné huid Oil Control Special Zuiverende, ontstekingswerende en verzachtende behandeling.

Hydratatie MLV Hydra Lift Special Hydratatie en voeding voor iedere huid. MLV Hydra Lift X-Cellence Deze unieke behandeling heeft een directe lifting en een intensieve hydratatie en versteviging als resultaat. De lijntjes vervagen, contouren worden strakker en de elasticiteit verbetert.

Vitalisatie / bescherming Sun Age Control Special Versterkt je huid, brengt haar in topconditie en stimuleert het bruiningsproces op een veilige manier. A.C.E. X-Cellence Vitaliserende behandeling voor iedereen met beginnende verouderingsverschijnselen. Vitamine A stimuleert de celvernieuwing, vitamine C herstelt de huid en vitamine E (Ronacare) biedt bescherming tegen toxische invloeden van buitenaf. Anti-Pollution Special Verhinderen van schade van pollutie, versterken van de barrièrefunctie van de huid, verminderen van roodheden en zichtbare eerste verouderings verschijnselen.

Pigmentatie ß-White Illuminating Special De huid licht op, pigmentvlekken vervagen/verdwijnen en de huid wordt beschermd tegen nieuwe pigmentatie.

Bel voor een afspraak

Turfkade 6, 8801 LP Franeker T 06 14 28 43 94 | E carla-breedveld@tele2.nl www.basicbeauty-schoonheidssalon.nl

Barrièreherstel Sun Repair Special Kalmeert, herstelt en hydrateert door de zon geïrriteerde huid en zorgt dat jouw bruine teint langer behouden blijft. Anti-Pollution Special Verhinderen van schade door pollutie, versterken van de barrièrefunctie van de huid, verminderen van roodheden en zichtbare eerste verouderingsverschijnselen. Derma + Special Ultra voedende behandeling voor de zeer droge, atopische tot beschadigde huid. Zeer geschikt voor patiënten in oncologietraject.

Roodheden / couperose / rosacea Collagen Softening X-Cellence Verhoogt vochtigheidsgraad, gaat couperose tegen (rode adertjes) en hydrateert intensief. DermaXpert Rosacea X-Cellence Kalmeert het jeukerige en branderige gevoel en vermindert roodheden, ontstekingen en irritaties.

Gevoeligheid / allergie Essential Special Huidherstellende facial voor de meest gevoelige en allergische huidtypes. Derma+ Special Ultravoedende behandeling voor de zeer droge, atopische tot beschadigde huid. Zeer geschikt voor patiënten in oncologietraject

Huidstructuur AHA Refining 15% Special Intensieve verzorging voor de gestresseerde, vermoeide, verhoornde huid. De huid wordt frisser, zachter en meer egaal. Geschikt voor de gevoelige huid.

AHA Refining 30% Special Intensieve verzorging voor de gestresseerde, vermoeide, verhoornde huid. De huid wordt frisser, zachter en meer egaal. DermaXpert Kerato X-Cellence Hydrateert en versoepelt de huid met milia en Keratosis Pilaris en een gladdere huid door ureum en lactaten

Lifting / volume Collagen Anti-Aging X-Cellence Verhoogt vochtigheidsgraad, verbetert spankracht en elasticiteit van uw huid. Alpha Firming X Cellence Een snel en intensief resultaat. Verstevigt de huid, verbetert de vochtbalans en creëert een instant glow. Performance Elasto X-Cellence Sterk liftend en hydraterend, spant de huid op

Rimpelvermindering Collagen Anti-Aging X-Cellence Verhoogt vochtigheidsgraad, verbetert spankracht en elasticiteit van uw huid. Influxions Platinum X-Cellence Antirimpel- en liftende eigenschappen en beschermende bestanddelen die de huid versterken en rimpelvorming voorkomen. Alpha Firming X-Cellence Een snel en intensief resultaat. Verstevigt de huid,Verbetert de vochtbalans en creëert een instant glow.

26 mei 2020

Spaar de oevers bij het maaien Franeker - Om schade aan planten diersoorten te voorkomen, wordt bij Wetterskip Fryslân volgens de Wet Natuurbescherming gewerkt. Bij het onderhouden van de (hoofd-)watergangen worden zoveel mogelijk de oevers gespaard. Dit doen we niet alleen om aan de wet te voldoen, maar ook vanuit onze aandacht voor biodiversiteit. De periode tussen 15 maart en 15 juli is het broedseizoen voor de vogels en ook belangrijk voor de voortplanting van vissen, insecten, amfibieën en andere waterdieren. Sloten met water- en oeverplanten leveren een belangrijke bijdrage aan de biodiversiteit, stevigheid van de oevers en de beleving van het landschap. Ze zuiveren daarnaast het water van meststoffen/voedingsstoffen en bestrijdingsmiddelen die daardoor minder in onze Friese boezem (stelsel van meren en vaarten), zwemwateren, IJsselmeer en de Waddenzee terecht komen.

FRL verlengt sponsorcontract met kaatsbond

‘Voor sport moeilijke tijd, wij willen KNKB juist nu blijven steunen’ Franeker – In Coronatijd sponsors binnenhalen is een spannende aangelegenheid. Toch slaagde de kaatsbond erin om ook voor de komende twee seizoenen FRL vast te leggen. Niels Helbig, commercieel manager FRL is blij met deze positieve stap: ,,Ook voor de sport is het momenteel een moeilijke tijd. Alle regio- en KNKB-wedstrijden zijn tot 1 september 2020 geschrapt. Wij willen de Kaatsbond en alle kaatsers blijven steunen, zodat ze na deze vervelende tijd weer hun passie kunnen uitoefenen.” Rianne Bosma-Tanghe, commercieel manager KNKB: ,,De sa-

menwerking met FRL is altijd prettig. Goede service, korte lijnen en er wordt vanuit FRL altijd met ons meegedacht, iets wat we als zeer positief ervaren. We zijn ons ervan bewust dat deze tijd voor iedere ondernemer moeilijk is, daarom zijn we ook erg blij dat we de samenwerking met FRL kunnen verlengen, juist nú.’’ Over de samenwerking met de KNKB is Helbig zeer tevreden: ,,We zijn al een aantal jaar aan elkaar verbonden. Als sponsor, supporter, maar ook als leverancier. Ieder kwartaal verzorgd FRL de bezorging van de Keats!, hét officiële bondsblad van de KNKB.’’

Waterplanten Maaien van oevers heeft invloed op de planten en dieren die leven in en rondom het water. We maaien daarom in het broedseizoen niet en hekkelen alleen als het echt noodzakelijk is. Hierdoor geven we de natuur de ruimte. Hoe meer verschillende planten en dieren bij en in het water, hoe schoner het water wordt. Wetterskip roept op om de oevers van hoofdwatergangen bij het maaien van grasland of andere percelen in de periode tussen 15 maart en 15 juli te sparen. Ook wordt gevraagd om in de eigen watergangen zo weinig mogelijk water- en oeverplanten weg te maaien.

26 mei 2020

WIJ ZIJN ZIJN ALLEEN ALLEEN WIJ OPEN OP OP AFSPRAAK AFSPRAAK OPEN DEGEZONDHEID GEZONDHEIDEN ENVEILIGHEID VEILIGHEIDVAN VANONZE ONZE DE KLANTENEN ENONS ONSGEZIN GEZINSTAAT STAATVOOROP VOOROP KLANTEN Helaaskunnen kunnenwij wijin indeze dezemoeilijke moeilijkeperiode periodeniet nietlanger langerde de Helaas Helaas kunnen wij in deze moeilijke periode niet langer de gezondheiden enveiligheid veiligheidvan vanuuuen enons onsgezin gezingaranderen garanderen gezondheid gezondheid en veiligheid van en ons gezin garanderen alswe weop opdezelfde dezelfdevoet voetons onsbedrijf bedrijfvoortzetten. voortzetten. als als we op dezelfde voet ons bedrijf voortzetten. Degezondheid gezondheiden enveiligheid veiligheidvan vanuuuen enons onsgezin gezinheeft heeft De De gezondheid en veiligheid van en ons gezin heeft onzeallerhoogste allerhoogsteprioriteit. prioriteit.Daarom Daaromhebben hebbenwe we onze onze allerhoogste prioriteit. Daarom hebben we nazorgvuldige zorgvuldigeoverweging overwegingbesloten beslotenom omtot totnader naderbericht bericht na na zorgvuldige overweging besloten om tot nader bericht alleenopen opente tezijn zijnop opafspraak afspraak alleen alleen open te zijn op afspraak Voorhet hetmaken makenvan vaneen eenafspraak afspraakkunt kuntuuuvan van Voor Voor het maken van een afspraak kunt van maandag t/m zaterdag tussen 09.00 uur en 17.00 uur maandag maandagt/m t/mzaterdag zaterdagtussen tussen09.00 09.00uur uuren en17.00 17.00uur uur bellen naar telefoonnummer: 06 27 50 93 81 bellen bellennaar naartelefoonnummer: telefoonnummer:06 0627 2750 5093 9381 81

GOEDKOOP UURTARIEF GRATIS OPHALEN VAN UW AUTO

Wehopen hopenuuubinnenkort binnenkortweer weerals alsvanouds vanoudste tekunnen kunnen We We hopen binnenkort weer als vanouds te kunnen verwelkomen. Voor nu vragen we begrip voor ons besluit. verwelkomen. verwelkomen.Voor Voornu nuvragen vragenwe webegrip begripvoor voorons onsbesluit. besluit.

WANNEER U PECH HEEFT (BINNEN 25KM) VOORAF PRIJSINDICATIE

Zorggoed goedvoor vooruzelf uzelfen enanderen anderenom omuuuheen. heen. Zorg Zorg goed voor uzelf en anderen om heen.

NIEUWE EN TWEEDEHANDS ONDERDELEN

Tjipkeen enEugenie Eugenie Tjipke Tjipke en Eugenie

KLEINE REPARATIES DIRECT VERHOLPEN ALTIJD EEN GRATIS LEENAUTO

Parallelweg2-A, 2-A,8801 8801JM JMFraneker Franeker---ttt(0517) (0517)39 3941 4151 51---m m06 0622 2283 8386 8603 03 Parallelweg Parallelweg 2-A, 8801 JM Franeker (0517) 39 41 51 m 06 22 83 86 03 info@sierbestratingvanderbeek.nl i www.sierbestratingvanderbeek.nl eeeinfo@sierbestratingvanderbeek.nl i www.sierbestratingvanderbeek.nl info@sierbestratingvanderbeek.nl - i www.sierbestratingvanderbeek.nl

WEEK VAN DE DUIF

- Nieuw in ons assortiment: BEYERS JELLEMA SPORT duivenvoer!

- Bij aankoop van 2 zak BEYERS KOOPMAN MENGELING € 3,00 korting! - Nu 25% korting op een BADERBAK met of zonder stop! - Eveneens 25% korting op HOUTEN VOERBAKKEN! - Deze week 20 kg BEUKENHOUTSNIPPERS van € 16,50 nu € 12,95 !

V.O.F. Ook voor uw airco-service

www.apkvanderoest.nl

Druk- en typfouten voorbehouden, aanbiedingen geldt OP=OP

€ 40,- PER UUR Ook voor uw 3D 4 wiel uitlijning

Buterhoeke 62 te Berlikum (tel 0518-462456)

EXCL. BTW

Wij zijn op zoek naar

Straatvlaggetjes.nl Wij leveren kwaliteit vlaggetjes voor jarenlang versierplezier

Stoffen vlaggetjes leverbaar in 12 kleuren vanaf E. 1,00 per meter

Si-Ja

PVC vlaggetjes leverbaar in 7 kleuren vanaf E. 0,60 per meter Salverderweg 15, Franeker Tel: 0517 38 43 34 www.straatvlaggetjes.nl

betrouwbare bezorgers Ook vacatures als vakantiebezorger! Neem contact op via mail bezorger@vanwadtotstad.nl of bel 0517-343035

Regiosport

26 mei 2020

Jeugdtoernooi groot succes bij Sportclub Franeker Franeker – De competities van de KNVB liggen stil als gevolg van de Corona maatregelen. De jeugd tot en met de 12 jaar zijn al enkele weken in training. Onderling mogen er partijtjes gespeeld worden maar wedstrijden tegen andere verenigingen is nog niet van toepassing. Ondanks alle beperkingen werd er zaterdag wel gevoetbald in Franeker. Marco de Groot, de spits van het eerste elftal van Sportclub Franeker, organiseerde een onderling jeugdtoernooi en hier werd door ruim honderd jeugdleden gehoor aangegeven. In drie verschillende categorieën werden er op twee momenten onderlinge wedstrijden gespeeld. De organisatie van het

toernooi werd bemoeilijkt doordat De Groot tegen veel regels omtrent de Corona maatregelen aanliep. Zo waren het niet de huidige trainers, leiders of ouders die de jeugd begeleiden maar waren dat de jeugdspelers die uit de Jo11, Jo12 en Mo13 afkomstig waren. Dit om de leeftijd op het veld zo jong moge-

lijk te houden. Ook de scheidsrechters waren jonge jeugdleden. Om 09.00u werd er gestart met de eerste groep die bestond uit spelers van Jo7, Jo8 en Jo9. In twee poules met beide vier teams speelden zij drie wedstrijden van 8 minuten. Het toernooi werd even voor 10.00u afgesloten met een finale tussen twee teams waarbij de overige teams fanatieke supporters waren. Om 10.30u verschenen de categorieën Jo10 Jo11 en Jo12. Deze groep werd opgesplitst in twee categorieën en hadden de zelfde spelvoorwaarden als bij de eerste groep. Zonder ouders langs

de lijn was het misschien wel even wennen maar het plezier spatte van de gezichten en met veelal jonge begeleiders heeft Sportclub Franeker geïnvesteerd in het ,,voor elkaar en met elkaar’’ gevoel. Marco de Groot heeft met zijn initiatief in ieder geval er voor gezorgd dat de Franeker jeugdleden weer even het wedstrijdgevoel mochten beleven, de teleurstelling na een nederlaag en de zoete smaak van een overwinning. Het toernooi is een groot succes gebleken en krijgt op zaterdag 6 juni een vervolg.

Nieuwe hoofdtrainer fc Harlingen dames Harlingen - Peter Outhuijse wordt vanaf het nieuwe seizoen (2020 – 2021) de nieuwe hoofdtrainer van het vrouwenelftal van fc Harlingen. Met de assistentie van Roy Dijkstra gaat Peter een nieuw trainersduo vormen. De leiding is in handen van Ingrid Hoekstra en Ronald Brandes.

Outhuijse Peter heeft er enorm veel zin in. ,,Het is een erg leuke spelersgroep en ik zie er veel potentie in.’’ Met zijn voetbalinhoudelijke kennis, trainingskwaliteiten en persoonlijkheid, gaat Outhuijse de jonge spelersgroep verder helpen in hun ontwikkeling.

Goedkoper dan . . . . . Echt waar. Check ’t maar!

IJZERWAREN, GEREEDSCHAPPEN EN MACHINES VOOR INDUSTRIE, LAND- EN TUINBOUW

De specialist van Friesland In onze EP:Winkels hebben wij een super uitgebreid assortiment van Jura. We mogen daarom gerust zeggen dat wij écht de Juraspecialisten zijn!

Gratis EP:Installatie bij u thuis

Gratis 2x 1 KG Pure Africa koffie naar keuze, samen t.w.v. 40,-

Gratis Jura accessoire: een cool control t.w.v. 179,- óf een Jura kopjesverwarmer t.w.v. 199,-

1599,-

In al onze EP:winkels kun klanten op verzoek een p nen Jura demonstratie krijge ersoonlijke n!

Koffievolautomaat S8 – Moonlight Silver

• 15 bar Pompdruk • Geschikt voor 1 of 2 kopjes • Instelbare temperatuur • Instelbare koffiesterkte • Instelbare water hoeveelheid • 1,9 liter waterreservoir • Pulse Extraction Process • Reinigingsprogramma

OOK LE VERBA A R IN PLATIU

KLEUR

BESTE KOOP!

incl.

GRATIS

JURA REINIGINGSPAKKET t.w.v. 35,-

Gratis 2x 1 KG Pure Africa koffie naar keuze, samen t.w.v. 40,-

Koffievolautomaat E6 – White

949,-

• 15 Bar Pompdruk • Geschikt voor 1 of 2 kopjes • Pulse Extraction Process • Instelbare temperatuur • Instelbare koffiesterkte • Instelbare water hoeveelheid • One-touch functie voor Cappuccino Opschuimsproeier

Gratis 2x 1 KG Pure Africa koffie naar keuze, samen t.w.v. 40,-

Koffievolautomaat D4– Piano Black

• 15 bar Pompdruk • Geschikt voor 1 of 2 kopjes • Spoelprogramma • Instelbare temperatuur • Instelbare koffiesterkte • Reinigingsprogramma • Instelbare water hoeveelheid • 1,9 liter waterreservoir

EP:Mensonides De Vormer 2 - 8861 KB Harlingen - Tel.: (0517) 42 00 33 www.epmensonides.nl - info@epmensonides.nl

699,-

Harlingen - Sneek - Bolsward

Oosterdijk 81 - 8601 BS Sneek - Tel.: (0515) 75 63 83 www.epmensonides.nl - sneek@epmensonides.nl

Dijkstraat 19 - 8701 KB Bolsward - Tel.: (0515) 72 70 02 www.epmensonides.nl - bolsward@epmensonides.nl