De arend als metafoor voor een gelovige. Deze beeldspraak komen we op heel wat plaatsen in de Bijbel tegen. Stoorvogel en Poppe schreven er dit prachtige boek over. • Over goede focus en gezonde groei • Over je bestemming als volgeling van Christus • Met foto’s en ornithologische achtergrondinfo • Met extra bijbelstudiemateriaal op internet
GEBOREN OM TE VLIEGEN
De arend is een van de meest indrukwekkende vogels. Er valt veel over te vertellen. Het is bijzonder dat juist deze vogel in de Bijbel als beeld gebruikt wordt. Om ons dingen te leren over persoonlijke geloofsgroei en ontwikkeling. In Geboren om te vliegen houden Henk Stoorvogel en Eugène Poppe de kennis over de arend tegen het licht en bestuderen opnieuw de plaatsen in de Bijbel waar deze metafoor voorkomt. Geboren om te vliegen is een boek dat christenen helpt om hun bestemming te vinden: de evenwichtige persoon worden die God bedoeld heeft.
Henk Stoorvogel Eugène Poppe
Henk Stoorvogel is voorganger, auteur van verschillende boeken (o.a. De vierde musketier, Jezus leven en Knock-out), spreker en international CEO van 4M. Hij is getrouwd met Ruth en vader van twee dochters en twee zoons. Eugène Poppe is actief als mentor en trainer van (potentiële) geestelijke leiders en begeleidt kerken en gemeenten in veranderingsprocessen. Daarnaast is hij betrokken bij het werk van 4M.
Henk Stoorvogel Eugène Poppe
GEBOREN
OM TE VLIEGEN
‘Elke zin is zo ongeveer raak. Mooi is de steeds terugkerende vergelijking met de arend en de informatie uit de ornithologie (vogelkunde). Zoals de arend bijvoorbeeld de thermiek gebruikt om steeds hoger te vliegen, mogen wij de Heilige Geest gebruiken om steeds hoger te komen. Het boek biedt verder actuele voorbeelden uit films en het leven van alledag: de auteurs staan middenin het leven. Prachtig boek!’ EO VISIE
Een aardig aspect van dit boek is dat er ook foto’s en ornithologische gegevens van deze vogel zijn te zien. Mede door studiemateriaal – dat deels via de website www.geborenomtevliegen.nl is te verkrijgen – is het een geschikt boek voor gezamenlijke Bijbelstudie. NEDERLANDS DAGBLAD
NUR 707 ISBN 978 90 297 2541 5
kokBOgeborenomtevliegen0416.indd 1
GEESTELIJKE LESSEN UIT HET LEVEN VAN DE AREND 12-04-16 14:06
Henk Stoorvogel | Eugène Poppe
GEBOREN OM TE VLIEGEN Geestelijke lessen uit het leven van de arend Zevende druk
Geboren om te vliegen CS4.indd 3
22-07-11 16:59:54
Voor Anne van der Bijl – jij bent voor ons uitgevlogen!
Henk Stoorvogel en Eugène Poppe Geboren om te vliegen Geestelijke lessen uit het leven van de arend Eerste druk 2009 Tweede druk 2009 Derde druk 2009 Vierde druk 2010 Vijfde druk 2011 Zesde druk 2012 Zevende druk 2016 © Uitgeverij Voorhoeve Postbus , lg Utrecht www.kok.nl Omslagontwerp: Garage bno Verzorging binnenwerk: v-Services, Baarn Foto’s binnenwerk: zie blz. isbn isbn e-book nur Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere manier dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. All rights reserved. No portion of this book may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means – electronic, mechanical, photocopy, recording or any other – except for brief quotations in printed reviews, without the prior written permission of the publisher.
Geboren om te vliegen CC2016.indd 4
12-4-2016 15:47:21
Inhoud Voorwoord
7
1
Geboren om te vliegen Word wie je bent
9
2
Gericht op je bestemming Focus op God
23
3
Leven vanuit je roeping Onze taak op aarde
37
4
Competentie Ontwikkel je sterke kanten
53
5
Karakter Weerstand maakt je mooier
67
6
Balans Zonder staart stort je neer
83
7
De start Alle begin is moeilijk
101
8
Zweven op de wind Leven onder leiding van de heilige Geest
119
9
Innerlijke vernieuwing Geestelijk fris en vitaal blijven
133
Geboren om te vliegen CS4.indd 5
22-07-11 16:59:55
10
Ervaring telt Hoe ouder hoe beter
151
11
Trouw Toegewijd zijn en blijven
169
12
Goed sterven Gericht op God en met oog voor je omgeving
187
Bronvermeldingen
201
Verantwoording illustraties
205
Studiemateriaal
206
Geboren om te vliegen CS4.indd 6
22-07-11 16:59:55
Voorwoord De arend spreekt de mens al eeuwenlang tot de verbeelding. In talloze mythes, sagen, gedichten, liederen en volksverhalen speelt de arend een centrale rol. Maar ook in de Bijbel gebruiken mannen als Mozes, Jesaja, Ezechiël en Johannes de arend keer op keer om geestelijke waarheden duidelijk te maken. De snelheid van zijn duikvlucht (tot circa 300 kilometer per uur!), de zorg voor zijn jongen, zijn gracieuze vlucht op de thermiek, zijn imposante aanvalskracht en ontzagwekkende verschijning worden keer op keer gebruikt om diepere waarheden door te geven. Zijn scherpe blik, zijn reusachtige spanwijdte en zijn prachtige verentooi worden als imponerende illustraties gebruikt. De arend weerspiegelt het leven van de christen die met Jezus leeft. Zelfs wordt de arend gebruikt om de Geest van God te beschrijven. Omdat de arend zo vaak wordt genoemd in de Bijbel en omdat wij de arend ook een alleszins imponerende en intrigerende vogel vinden, hebben wij hier een boek over geschreven. Steeds worden eigenschappen van de arend beschreven en toegepast op ons leven vandaag. De inhoud van het boek zal je helpen om je leven met God op een krachtige manier verder vorm en inhoud te geven. Arend en adelaar zijn twee termen voor dezelfde vogel. In dit boek hebben wij gekozen voor de term arend. Er zijn enkele mensen die wij hartelijk willen danken voor hun bijdrage aan dit boek. Allereerst prof.dr. H.G.L. Peels: hartelijk dank voor zijn waardevolle toelichting op een van de belangrijke arend-teksten uit de Bijbel, Deuteronomium :.
• •
Geboren om te vliegen CS4.indd 7
22-07-11 16:59:55
Verder willen wij dr. Mark van Vuuren, Hanna Cnossen en Marije van Ommen-Beverdam hartelijk danken voor hun meelezen en opbouwende feedback! Ook willen wij Jan Nap, een ervaren vogelkenner, bedanken voor de kennis die hij met ons heeft gedeeld. Ruth en Ineke, onze kostbare vrouwen, bedankt voor jullie vriendschap, liefde, steun en bemoediging in het proces van het maken van dit boek! Jullie zijn goud! Bij dit boek is een website ontwikkeld: www.geborenomtevliegen.nl. Op deze site staan bij elk hoofdstuk studies die je bij verwerking of bespreking in kleine groepen kunt gebruiken. Al dit materiaal is gratis te downloaden. We wensen jullie veel leesplezier en een heerlijke ontwikkeling in je relatie met God! Henk en Eugène
• •
Geboren om te vliegen CS4.indd 8
22-07-11 16:59:55
• • Geboren om te vliegen Word wie je bent
Zo zegt de Here HERE: de grote arend met machtige vleugels, breed van vlucht, rijk aan slagpennen, en veelkleurig, kwam naar de Libanon en rukte de top van een ceder af. Ezechiël 17:3
• •
Geboren om te vliegen CS4.indd 9
22-07-11 16:59:55
Er was eens een babyarend, die tijdens een donkere herfstnacht door een geweldige storm overvallen werd in zijn nest. De storm was zo hevig dat hij uit het nest geblazen werd en ver naar beneden viel. Wanhopig klapte de babyarend met zijn vleugeltjes om nog iets van de val te breken. Hij kwam met een harde klap op de grond en bleef versuft liggen terwijl de storm overal om hem heen bleef woeden. ’s Ochtends was de storm gaan liggen. De lucht was kraakhelder. Schoongeveegd door de nachtelijke herfststorm. Een jongen van een jaar of zeven was van zijn boerderij op weg naar de markt in het dorp. Hij floot een opgewekt deuntje toen zijn aandacht opeens getrokken werd door een hoopje donzige veren in het gras naast hem. Hij liep naar het hoopje veren en zag tot zijn opwinding en schrik dat het een arend was. Een echte. Meer dood dan levend, dat wel. Maar toch. Een arend! Hij nam de gewonde arend in zijn armen en liep zo snel hij kon terug naar de boerderij. Daar verzorgde hij de wonden van de arend. De arend bleek sterk en zou het wel overleven, maar hij had nog wel extra zorg nodig. Bij gebrek aan beter stopte de jongen de arend bij de kippen in het hok. Dan had hij in ieder geval gezelschap. De arend kwam al gauw weer op krachten en vond het heerlijk bij de kippen. Altijd maar alleen in zo’n nest hoog in de bergen is ook maar alleen. De arend speelde dat het een lieve lust was, leerde een kuil graven om lekker te kunnen liggen en maakte zelfs een kakelend geluid om het mee te vieren wanneer een van de kippen weer een ei had gelegd. De arend ging zich gedragen als een kip.
• •
Geboren om te vliegen CS4.indd 10
22-07-11 16:59:55
De grote arend met machtige vleugels
De jongen was de ware natuur van de arend echter niet vergeten. Na een maand pakte hij de snel groter wordende arend uit het kippenhok en zette hem op het boerenerf. ‘Vlieg!’ riep hij de arend toe. De arend maakte echter geen aanstalten om te gaan vliegen. Integendeel. Hij stapte parmantig rond, als was hij een echte kip. Na verscheidene vruchteloze pogingen stopte de jongen de arend maar weer terug in zijn hok. Een paar maanden later probeerde de jongen het opnieuw. Nu klom hij met de uit de klauwen gegroeide arend echter op het dak van de hooischuur. Van zo’n hoogte moest de arend toch wel gaan vliegen, dacht de jongen. Maar de arend bewoog zijn vleugels niet eens. Onverrichter zake klom de jongen naar beneden en zette de arend weer bij de kippen, waar de vogel zijn kippenspel snel hervatte. Het was ongeveer een jaar later toen de jongen weer een poging waagde met de volgroeide arend. Hij nam de reusachtige vogel in zijn armen en klom een berg op. Het was een hoge berg
• •
Geboren om te vliegen CS4.indd 11
22-07-11 16:59:55
en de klim was zwaar, maar uiteindelijk bereikten ze de top. De top bestond uit een rotsplateau. Nu zou de arend toch moeten gaan vliegen. Maar er gebeurde niets. Tot de jongen zich op een gegeven moment met de arend in de armen omdraaide en toevallig recht tegen de zon in keek. De arend slaakte een luide, hoge gil, worstelde zich los, klapte een paar keer met zijn machtige vleugels en gleed weg, de zon tegemoet. Hoger en hoger vloog hij, tot hij samensmolt met het blauw van de eindeloze hemel.
Geboren om te vliegen Het bovenstaande oude Afrikaanse verhaal wordt al eeuwenlang in verschillende versies aan volgende generaties doorgegeven. De moraal van het verhaal is duidelijk. De arend is, in tegenstelling tot de kip, geboren om te vliegen. Zolang de arend denkt dat hij een kip is, zal hij nooit tot zijn bestemming komen. Zolang de arend tevreden is met een leven van graven, spelen en tok-imitaties zal hij nooit de sensatie ervaren van het doen waar je voor gemaakt bent. Het vinden en volgen van je bestemming is het onderwerp van dit boek. Jij bent die arend. Jij bent geboren voor iets groots! Je leeft je leven hier wel als mens onder de mensen, maar de onderliggende waarheid van je leven is groter, zoals Johannes het verwoordt in het eerste hoofdstuk van zijn evangelie: Zij zijn niet op natuurlijke wijze geboren, niet uit lichamelijk verlangen of uit de wil van een man, maar uit God.
Wanneer je christen bent, is jouw afkomst niet menselijk, maar goddelijk! Je bent geen kip, maar een arend! Je bent niet gemaakt om de wensen van je ouders te vervullen. Je bent niet gemaakt om zo veel mogelijk ‘groene papiertjes met afbeeldingen van dode Amerikanen’ – of het Europese equivalent daarvan – te verzamelen. Je bent niet gemaakt om een nét iets mooier huis, een nét iets grotere auto, een nét iets spannender
• •
Geboren om te vliegen CS4.indd 12
22-07-11 16:59:55
vakantie te hebben dan je buren. Je bent gemaakt voor iets van oneindige zuiverheid, schoonheid en intensiteit. Paulus geeft in Efeziërs :- een duizelingwekkende waarheid over onze ware natuur weer: Door Jezus wordt duidelijk dat u de nieuwe mens moet aantrekken, die naar Gods wil geschapen is in waarachtige rechtvaardigheid en heiligheid.
Wij mogen leven naar de standaard van de nieuwe mens die God in ons gelegd heeft. Dat is een proces, getuige het woordje ‘aantrekken’. Maar de kern bestaat in waarachtige (wat een krachtige uitroep!), rechtvaardigheid en heiligheid. Rechtvaardigheid wil zeggen dat je bedreven bent in het goed doen en uitmunt in het goed zijn. Heiligheid wil zeggen dat je van een totaal andere orde bent, van een andere categorie. En dat, dát is Gods wil. Een leven van een totaal andere orde dan het leven dat je overal om je heen ziet. Een leven zó verweven met goedheid en zuiverheid dat het omgeven wordt door een mysterieuze schittering. Niet langer nukkig pikken als een kip, maar gracieus zweven als een arend.
Het is later en ik ben groot Je kunt je ware bestemming niet afdwingen. Je kunt het niet forceren. Je hebt wel een eigen bijdrage te leveren. Maar het moet je ook gegeven worden. Het moet je toe-vallen. Carly Fiorina was de eerste vrouwelijke CEO (hoogste directeur) van een Fortune -bedrijf (de top twintig van toonaangevende bedrijven in de Verenigde Staten): Hewlett-Packard. Het invloedrijke blad Fortune kende haar de benoeming van ‘meest invloedrijke zakenvrouw’ toe. In haar memoires Tough Choices schrijft Carly hoe zij als onzekere studente vooral probeerde de waardering van haar ouders te krijgen. Haar moeder kon goed schilderen. Carly niet. Haar vader hield van recht en onder-
• •
Geboren om te vliegen CS4.indd 13
22-07-11 16:59:55
wijs. Als Carly niet in haar moeders voetstappen kon treden, dan toch in ieder geval in die van haar vader. Dus besloot Carly om rechten te gaan studeren. Dat zou haar moeder tevredenstellen en haar vader ongelofelijk blij maken. Ze werkte ongewoon hard en deed haar uiterste best. Haar gezondheid ging achteruit. Ze miste de mogelijkheid tot creativiteit en kreeg steeds vaker last van hoofdpijn. Op een gegeven moment ging ze voor een weekend naar haar ouders. Ze voelde zich ellendig over haar studie en toekomstvooruitzichten. Op zondagochtend nam ze een douche en tijdens die douche kreeg ze een ingeving. Ze schrijft: Ik zie nog steeds de exacte tegel waar ik in de douche naar staarde toen ik me opeens realiseerde dat ik geen flauw idee had waarom ik rechten studeerde. Op mijn e, op dat moment, realiseerde ik me plotseling voor het eerst dat mijn leven niet kon draaien om het tevredenstellen van mijn ouders. Als ik al mijn capaciteiten en gaven wilde gebruiken, als ik iets van mijn leven wilde maken, dan zou ik iets moeten vinden wat mijn verstand uitdaagde en mijn hart verwarmde. Mijn leven was van mij. Ik kon doen wat ik wilde. Mijn hoofdpijn verdween. Ik kwam de douche uit en bereidde me erop voor om mijn ouders teleur te stellen.
Opeens realiseert Carly zich: Het is later en ik ben groot. Als er ooit een tijd is geweest om werk te maken van mijn diepste dromen, dan is die tijd nu! De rechtenstudie was voor haar het kippenhok waar ze zichzelf tevreden probeerde te houden om haar ouders een plezier te doen. Ze was echter gemaakt om een bedrijf met tienduizenden werknemers te leiden in een complexe, innovatieve markt. Ze was geboren om te vliegen. Het moment van realiseren omschrijft Carly als een epifanie: een openbaring van God zelf. Dat heb je zo nu en dan nodig. Het plotselinge realiseren van hoe de situatie van je leven werkelijk is. Vanuit de realisatie van de werkelijkheid kun je dan radicale stappen tot vernieuwing ondernemen.
• •
Geboren om te vliegen CS4.indd 14
22-07-11 16:59:55
De arend als metafoor voor een gelovige. Deze beeldspraak komen we op heel wat plaatsen in de Bijbel tegen. Stoorvogel en Poppe schreven er dit prachtige boek over. • Over goede focus en gezonde groei • Over je bestemming als volgeling van Christus • Met foto’s en ornithologische achtergrondinfo • Met extra bijbelstudiemateriaal op internet
GEBOREN OM TE VLIEGEN
De arend is een van de meest indrukwekkende vogels. Er valt veel over te vertellen. Het is bijzonder dat juist deze vogel in de Bijbel als beeld gebruikt wordt. Om ons dingen te leren over persoonlijke geloofsgroei en ontwikkeling. In Geboren om te vliegen houden Henk Stoorvogel en Eugène Poppe de kennis over de arend tegen het licht en bestuderen opnieuw de plaatsen in de Bijbel waar deze metafoor voorkomt. Geboren om te vliegen is een boek dat christenen helpt om hun bestemming te vinden: de evenwichtige persoon worden die God bedoeld heeft.
Henk Stoorvogel Eugène Poppe
Henk Stoorvogel is voorganger, auteur van verschillende boeken (o.a. De vierde musketier, Jezus leven en Knock-out), spreker en international CEO van 4M. Hij is getrouwd met Ruth en vader van twee dochters en twee zoons. Eugène Poppe is actief als mentor en trainer van (potentiële) geestelijke leiders en begeleidt kerken en gemeenten in veranderingsprocessen. Daarnaast is hij betrokken bij het werk van 4M.
Henk Stoorvogel Eugène Poppe
GEBOREN
OM TE VLIEGEN
‘Elke zin is zo ongeveer raak. Mooi is de steeds terugkerende vergelijking met de arend en de informatie uit de ornithologie (vogelkunde). Zoals de arend bijvoorbeeld de thermiek gebruikt om steeds hoger te vliegen, mogen wij de Heilige Geest gebruiken om steeds hoger te komen. Het boek biedt verder actuele voorbeelden uit films en het leven van alledag: de auteurs staan middenin het leven. Prachtig boek!’ EO VISIE
Een aardig aspect van dit boek is dat er ook foto’s en ornithologische gegevens van deze vogel zijn te zien. Mede door studiemateriaal – dat deels via de website www.geborenomtevliegen.nl is te verkrijgen – is het een geschikt boek voor gezamenlijke Bijbelstudie. NEDERLANDS DAGBLAD
NUR 707 ISBN 978 90 297 2541 5
kokBOgeborenomtevliegen0416.indd 1
GEESTELIJKE LESSEN UIT HET LEVEN VAN DE AREND 12-04-16 14:06