JAARVERSLAG 2007
Foto: Felicia Webb | Foto voorpagina: Save the Children
Inhoudsopgave Verslag van het bestuur
4
Verslag van de directie
6
Report by the CEO
8
1 Wie we zijn
10
profiel
11
2 Hoe we het aanpakken Beleid 3 Waar ons hart ligt
14 15 18
Activiteiten in ontwikkelingslanden
19
Activiteiten in Nederland
56
4 Onze thuisbasis
66
De organisatie
67
Financiering van programma’s
73
5 We maken de balans op Financieel verslag
80 81
6 De risico’s
94
7 We kijken vooruit
96
Foto: Save the Children
Verslag van het bestuur
4
Vastberaden
De Alliance
Save the Children is de grootste onafhankelijke kinderrechtenorganisatie ter wereld. Samen met haar zusterorganisaties zet Save the Children Nederland zich in om de leefomstandigheden en toekomstperspectieven van kinderen en jongeren over de hele wereld te verbeteren. Een van de uitgangspunten van Save the Children is een bijdrage leveren aan de Millenniumdoelen. In 2000 hebben regeringsleiders internationale afspraken gemaakt om vóór 2015 armoede, honger en ziekte in de wereld terug te dringen. Deze afspraken zijn vervat in een achttal Millenniumdoelen. In 2007 is bekend gemaakt dat de realisatie van de Millenniumdoelstellingen halverwege het traject achterligt op schema. Dit bericht was voor Save The Children één van de belangrijkste nieuwsfeiten van dit jaar. Want nu dreigen doelstellingen als ‘alle kinderen naar school’ en ‘de kindersterfte drastisch terugdringen’ voor 2015 niet gehaald te worden. Slecht nieuws voor velen en zeker voor de miljoenen kinderen die hier wel recht op hebben. Save the Children heeft het afgelopen jaar, in het licht van de Millenniumdoelstellingen, juist een belangrijke bijdrage geleverd aan het verbeteren van de leefomstandigheden van kinderen. Daarbij heeft de organisatie zich met name gericht op vier regio’s in de wereld: Azië en Midden-Oosten; West-Afrika; Oosten Centraal Afrika; Midden-Amerika en het Caraïbisch Gebied. Save the Children is vooral actief op drie terreinen: onderwijs, gezondheidszorg en bescherming tegen uitbuiting en misbruik. Kinderen die opgroeien onder moeilijke omstandigheden, in afgelegen gebieden of vluchtelingenkampen, hebben behoefte aan stabiliteit, relatieve veiligheid, hoop en perspectief voor de toekomst. De Internationale gemeenschap zal zich tot het uiterste moeten inspannen om de Millenniumdoelstellingen alsnog te halen. Save the Children wil hier graag een bijdrage aan leveren en gaat vastberaden door met haar wereldwijde strijd voor de rechten van het kind.
Binnen de Save the Children Alliance, de federatie van 28 lidorganisaties, heeft Save the Children Nederland zich gecommitteerd aan de strategie van de Alliance en het bestuur is actief betrokken bij beleids- en strategiediscussies binnen de Alliance. Zo was in 2007 het bestuur traditiegetrouw vertegenwoordigd tijdens de jaarlijkse ledenbijeenkomst. Op deze ledenvergadering werd besloten een strategische prioriteit toe te voegen aan het internationale beleid, namelijk het voeren van een centrale regie tijdens noodsituaties. De prioriteit is een belangrijke stap op het pad van de steeds intensievere samenwerking tussen de Alliance-leden. Ook tijdens een bezoek van de Alliance-voorzitter Barry Clarke afgelopen november werd stilgestaan bij de sterker wordende onderlinge samenwerking en de verantwoordelijkheid die daarbij voor Nederland is weggelegd.
Save the Children Jaarverslag 2007 - Verslag van het bestuur
Save the Children Nederland Het huidige bestuur bestaat uit vijf personen. Elke bestuurder wordt voor vier jaar benoemd en kan herbenoemd worden voor nogmaals vier jaar. Tijdens het verslagjaar werd het bestuurslid mevrouw B.E.A. Ambags herbenoemd. In 2007 vonden er zes bestuursvergaderingen plaats in aanwezigheid van de directeur. Tussentijds was er periodiek overleg tussen de voorzitter en de directeur over algemene zaken en tussen de penningmeester en de directeur over financiële aangelegenheden. Het bestuur stelde zich op de hoogte van de voortgang van de organisatie en ontwikkelingen op het gebied van de omvang en de kwaliteit van de staf. Daarnaast heeft het bestuur de jaarrekening en het jaarverslag 2006 evenals de begroting en het jaarplan voor 2008 vastgesteld. Ook heeft het bestuur de verschillende mogelijkheden besproken op het gebied van samenwerkingsverbanden. Het bestuur staat een beleid voor om een maximaal aantal kinderen te bereiken. Dit kan worden nagestreefd door versterking van
Foto: Save the Children
de eigen organisatie, maar zeker ook door samenwerking met anderen die actief zijn op het terrein van kinderrechten. Het bestuur draagt de verantwoordelijkheid voor het besturen van de stichting en de uitvoering van het beleid. In de dagelijkse praktijk maakt het bestuur gebruik van de statutaire mogelijkheid de uitvoering in handen te leggen van de directie. Het werk van het bestuur concentreert zich op de strategische hoofdthema’s die relevant zijn voor de stichting en met name op het houden van toezicht op de uitvoering van het werk en het algemene en financiële beleid dat de directie voert. Het bestuur kiest er voor een zekere afstand te houden ten opzichte van de organisatie, zonder daarbij de betrokkenheid uit het oog te verliezen. In de praktijk fungeert het bestuur als een Raad van Toezicht en mede daarom ligt het voor de hand dit te formaliseren. In 2007 heeft het bestuur besloten om de structuur van de stichting om te vormen in een Raad van Toezicht-model. In de discussie rond ‘good governance’ heeft het bestuur tijdens het verslagjaar met belangstelling en instemming kennisgenomen van de vervlechting van de inhoud van de Code voor Goed Bestuur van de Commissie Wijffels met de richtlijnen van het Centraal Bureau Fondsenwerving. Het bestuur onderschrijft de principes van het verantwoordingsmodel en herkent in het model beginselen die het zelf al geruime tijd toepast.
hun financiële en morele steun. Save the Children weet zich in de gelukkige omstandigheid dat vele donateurs ons werk vaak al jarenlang een warm hart toedragen. Tot slot, maar niet in de laatste plaats, dankt het bestuur onze medewerkers en vrijwilligers voor hun uiteenlopende en vaak creatieve bijdragen aan het werk van Save the Children. Wij hopen ook de komende tijd op deze steun te mogen blijven rekenen. Namens het bestuur,
Rik van Slingelandt, Voorzitter
Bedankt voor uw steun! Zonder de hulp van haar omgeving kan Save the Children haar werk niet doen. Veel dank is verschuldigd aan het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken en de Europese Unie die vertrouwen hebben in onze aanpak en ons werk al jarenlang financieren. De steun van de Nationale Postcode Loterij voor ons werk ervaren wij als belangrijk, temeer omdat deze steun ons speelruimte geeft om nieuwe ontwikkelingen te starten en onze organisatie te versterken. Natuurlijk past het hier ook de vele individuele donateurs en bedrijven te bedanken voor
Verslag van het bestuur - Save the Children Jaarverslag 2007
5
Verslag van de directie ‘Last in line, last in school’ In 2007 bracht Save the Children een rapport uit met de titel ‘Last in line, last in school’. Dit rapport gaat over de tweede Millenniumdoelstelling: ‘elk kind naar school’. De uitkomst van dit rapport is onthutsend. Het toont aan dat wereldwijd 77 miljoen kinderen nog steeds niet naar school gaan. Meer dan de helft van hen woont in landen die te kampen hebben met gewapende conflicten. In het jargon worden die landen wel ‘conflict affected states’ ofwel CAFS genoemd. Het rapport maakt duidelijk dat de donorinspanningen voor basisonderwijs vooral gericht zijn op de ontwikkelingslanden met betere inkomenscijfers en in veel mindere mate op de armste landen. Maar de werkelijke hekkensluiters zijn de CAFS, de oorlogsgebieden waarin kinderen allereerst moeten zien te overleven en waar onderwijs geen prioriteit is. Save the Children vindt dat hierin snel verandering moet komen en heeft haar onderwijsprogramma hierop afgestemd.
Leren in een recordtempo Wat school voor kinderen in deze oorlogsgebieden betekent, mocht ik als directeur van Save the Children zelf nog eens ervaren tijdens mijn bezoek in mei 2007 aan Afghanistan. Save the Children heeft, met steun van de Nationale Postcode Loterij, in dit land een onderwijsprogramma voor oorlogskinderen opgezet. Jongens en meisjes in de leeftijd van 6 tot 15 jaar krijgen via een leerplan van versneld onderwijs, ‘accelerated learning’, in één jaar de leerstof van twee schooljaren. Vervolgens mogen zij toetreden tot het reguliere onderwijs, dat in Afghanistan steeds meer op gang komt en steeds meer kwaliteit krijgt omdat het schoolmanagement en de docenten beter worden opgeleid. Het onderwijsprogramma is dan ook een groot succes geworden! Ruim 10.000 kinderen gingen voor het eerst naar school en voor nog eens 30.000 kinderen leverde ons onderwijsprogramma sterk verbeterd onderwijs op. De aanpak is laagdrempelig: er wordt les gegeven in gewone huiskamers in
6
Save the Children Jaarverslag 2007 - Verslag van de directie
dorpen en gehuchten. Meisjes krijgen les van vrouwen. Tijdens mijn bezoek vertelden zowel de kinderen als hun docenten honderduit over de verandering die dit onderwijs in hun leven brengt. Dat is zo mooi om te zien. Kinderen die dolgraag willen leren en met plezier naar school gaan. Daar doen we het voor, want het raakt de kern van het werk van Save the Children: wij geven kinderen de kans om te leren, zodat ze zelf hun toekomstdromen kunnen verwezenlijken.
‘Rewrite the Future’ Dankzij de internationale campagne ‘Rewrite the Future’ kregen in 2007 590.000 kinderen in conflictlanden voor het eerst de mogelijkheid om naar school te gaan. Deze campagne is een gezamenlijk initiatief van alle Save the Children-lidorganisaties. Nog eens een veelvoud van de kinderen kreeg beter onderwijs. Dat is nog lang niet voldoende, want de ambitie is om in 2010 voor drie miljoen kinderen een plekje in de schoolbanken te creëren. Voor nog eens vijf miljoen streven we naar beter onderwijs. Daar zullen we de komende jaren keihard aan moeten werken. Het afgelopen jaar zijn belangrijke stappen in de goede richting gezet, mede door de start van het nieuwe Medefinancieringsprogramma. Dit programma is gericht op onderwijs voor kinderen in conflictgebieden. De ervaringen die onze organisatie de afgelopen jaren heeft opgedaan op dit terrein zijn daarbij vertaald in een samenhangend programma dat is toegespitst op Afrikaanse conflictlanden. Het programma - dat wordt uitgevoerd in samenwerking met onze Save the Children-collega’s en is gericht op lokale gemeenschappen, hun overheden en organisaties - heeft als oogmerk het versneld opbouwen en versterken van het onderwijs om zodoende het recht op onderwijs voor kinderen in conflictlanden vorm en inhoud te geven.
Strategische prioriteiten Save the Children heeft in 2007 haar activiteiten op het gebied van noodhulpprogramma’s uitgebreid. Natuurrampen, zoals de overstromingen in Zuidelijk Azië en de cycloon Sidr in Bangladesh, waren afgelopen jaar aanleiding om in actie te komen. Met zulke rampen nog vers in het geheugen is het bemoedigend dat juist in 2007 de internationale Save the Children Alliance - onze federatie die 28 lidorganisaties telt en werkzaam is in ruim 120 landen - noodhulp als nieuwe strategische prioriteit introduceerde. Goede samenwerking is bij acute hulp een absolute noodzaak. Save the Children is, door haar omvang en wereldwijde aanwezigheid, in staat om snel de situatie in kaart te brengen, de eerste hulpverlening te starten en te coördineren en de mensen te betrekken bij de aanpak van de problemen. Vanzelfsprekend omarmt Save the Children Nederland deze nieuwe prioriteit en wij leveren hieraan graag een substantiële bijdrage. Save the Children Nederland heeft zich tijdens het verslagjaar ook ingespannen om de overige strategische prioriteiten van de Alliance te versterken. Het gaat daarbij, naast het verbeteren van onderwijs voor kinderen in conflictlanden, om het versterken van de leden van de Alliance en het samenvoegen van de veldstructuren van de lidorganisaties in programmalanden. Door dit laatste heeft Save the Children Nederland de beschikking over meer directe contacten en structuren in het veld. Uit praktische overwegingen en om middelen effectief in te kunnen zetten, beperken wij ons hierbij tot circa 20 landen.
Groei Save the Children is in 2007 gegroeid. De financiële groei die werd gerealiseerd heeft zich direct vertaald in een groei in omvang en programma’s. De financiële groei in 2007 is zowel toe te schrijven aan een toename van inkomsten uit eigen fondsenwerving als aan een stijging van de subsidie-inkomsten. Het feit dat er meer geld is
binnengekomen uit fondsenwerving houdt nauw verband met de verbreding van het draagvlak en de stijgende erkenning voor ons werk in de samenleving. Mede door particuliere initiatieven, media-aandacht en verankering van ons vrijwilligersnetwerk zijn onze fondsenwervingsactiviteiten het afgelopen jaar zeer succesvol geweest. Meer aandacht en erkenning brengt met zich mee dat Save the Children Nederland in eigen land in toenemende mate wordt gevraagd om uitleg te geven over haar werkzaamheden, zeker als het gaat om onze aanwezigheid in conflictgebieden als Darfur, Afghanistan en de Palestijnse gebieden. Uitleg naar de media, de institutionele financiers en niet in de laatste plaats naar onze particuliere donateurs. De inmenging van Save the Children in deze gebieden brengt immers een grote verantwoordelijkheid met zich mee en raakt bovendien aan politiek gevoelige thema’s. Dit maakt het werk soms gecompliceerd, maar we laten ons daardoor niet uit het veld slaan. Sterker nog, het motiveert ons juist om ons in te blijven zetten voor de belangen van onze doelgroep: kinderen wereldwijd. Door dat doel voor ogen te houden kan Save the Children zich verder ontwikkelen tot een sterke, betrouwbare partij voor onze partners in binnen- en buitenland en bovenal voor al die kinderen die op ons rekenen. Dankzij het benutten van de eigen kennis en kwaliteit heeft ook de organisatie zelf het afgelopen jaar een belangrijke groei doorgemaakt. Er is de afgelopen jaren intern veel geïnvesteerd in mensen en middelen. In 2007 werd zichtbaar dat de investeringen in de capaciteit en stabiliteit van de organisatie zich begonnen uit te betalen. Naast een grotere omvang van de organisatie en meer middelen brengt deze groei ook verplichtingen met zich mee. De samenleving vraagt van Save the Children verantwoording af te leggen over haar werk en over de wijze waarop de middelen besteed worden. Dit verslag, onze berichten aan de donateurs en onze website beogen aan die verantwoording invulling te geven. De medewerkers van Save the Children spannen zich enorm in om de interactie met onze
achterban en donateurs te vergroten en meer inhoud te geven. Actieve participatie daarbij van vrijwilligers, jongeren en niet te vergeten onze jongerenambassadeurs is daarbij onontbeerlijk.
Hoge kwaliteitseisen Save the Children moet voldoen aan de eisen van uiteenlopende financiers en toezichthouders. Een van onze financiers, ECHO, de afdeling noodhulp van de Europese Unie, liet in 2007 een uitgebreide twee jaarlijkse accountantscontrole uitvoeren. Uitkomst van de controle was dat onze organisatie op een flink aantal punten hoger scoorde dan bij de vorige controle. Als gevolg hiervan verwierven wij bij ECHO de zogenaamde Prior-status. Dit houdt in dat de interne procedures en eisen voldoen aan de standaard van de Europese Unie, waardoor projectsubsidies bij ECHO voortaan ingediend kunnen worden op basis van de eigen procedures. De nieuwe status zal de slagvaardigheid en de snelheid om programma’s te implementeren aanzienlijk verhogen. In december 2007 werd een en ander vastgelegd in een nieuwe vijf jaar geldige Framework Partner Agreement met ECHO. Voor wat betreft de kwaliteitseisen van het werk in Nederland heeft Save the Children actief deelgenomen aan discussies over dit onderwerp. In onze administratieve organisatie staat de implementatie van de nieuwe inzichten hoog op de prioriteitenlijst. In het bijzonder gaat het daarbij om vernieuwde regelgeving van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) waarin de belangrijkste elementen van de Code voor Goed Bestuur zijn opgenomen. Een controle van het CBF staat voor 2008 geagendeerd.
programmalanden en in Nederland, soms gepaard gaan met tegenslagen of lijden onder te hoog gespannen verwachtingen. Voor zo’n werkomgeving is een professionele staf onontbeerlijk. De directie prijst zich gelukkig met een team dat over de juiste kwaliteiten beschikt en is zich bewust van de inspanningen die alle betrokkenen in 2007 hebben geleverd. Met veel flexibiliteit, creativiteit, betrokkenheid en enthousiasme heeft het personeel zich ook dit jaar weer tot het uiterste ingespannen om een goede prestatie te leveren. De drijfveer achter hun enorme inzet is de wil om het verschil te kunnen maken voor kinderen, waar dan ook ter wereld. Samen gaan we onverminderd door met die inzet, want Elk Kind Telt voor Save the Children.
Holke Wierema, Directeur
Een professioneel team De aard van het werk van Save the Children vereist een flexibele en volhardende mentaliteit. Flexibel omdat bijvoorbeeld bij noodsituaties, in zeer korte tijd actie moet worden ondernomen. Volhardend omdat meerjarenprogramma’s, in
Verslag van de directie - Save the Children Jaarverslag 2007
7
Report by the Chief Executive Officer ‘Last in line, last in school’ In 2007 Save the Children published a report entitled ‘Last in line, last in school’ concerning the second Millennium Development Goal: ‘Getting all children into school’. The most disturbing outcome of this report was the fact that there are still 77 million children worldwide who do not receive any formal education. Of these 77 million, more than half live in ‘conflict affected states’ or CAFS, countries currently in or recovering from armed conflict. The report clearly shows that funding efforts aimed at primary education mainly focus on developing countries with higher GNP figures and to a much lesser extent on poorer countries. Truly at the bottom of the list, however, are the CAFS, areas of conflict where children struggle for survival and education is given low priority. This is a situation Save the Children wants to see changed sooner rather than later, and its education programme has been changed accordingly. Learning rapidly As Director of Save the Children I had the opportunity to see for myself how important education really is for children in these conflict countries during my trip to Afghanistan in May 2007. With backing from the National Postcode Lottery, Save the Children set up an education programme for war affected children in Afghanistan. Boys and girls aged 6 to 15 years receive ‘accelerated learning’ education, enabling them to take in two years’ worth of schooling in one year’s time. Afterwards they can enrol in formal education, which is increasing in scale as well as quality, the latter especially because school management and teachers are also being trained. The education programme proved a big success! Over 10.000 children had access to school for the first time and for another 30.000 children the quality of their schooling was considerably improved thanks to our programme. The programme makes education easily accessible: the lessons are given in living rooms in the villages. Girls are taught by women. During my visit, both children and teachers repeatedly told me about the changes this education had brought about in their lives. It is wonderful to see children eager to learn
8
Save the Children Jaarverslag 2007 - Report by the Chief Executive Officer
and happy to be going to school. This is the core of our work: giving children the opportunity to learn and thus empowering them to realise their goals for the future. ‘Rewrite the Future’ In 2007 590.000 children in conflict countries were given the opportunity to go to school for the first time thanks to the international campaign ‘Rewrite the Future’, a joint campaign of all the Save the Children member organisations. For many more children, education improved in quality. Despite these figures, however, we are still a long way from achieving our ambition to provide education for three million children by 2010 and to improve educational standards for another five million children. In order to achieve these goals we will make a special effort in the years to come. This past year already some important steps in the right direction were taken, to a certain extent resulting from the start of the new co-financing programme with the contribution of the Ministry of Foreign Affairs. This programme is focused on education for children in conflict areas. The experience in this field built up by our organisation over the past years has been translated into a coherent programme focusing on conflict countries in Africa. The programme - implemented in collaboration with our Save the Children colleagues and geared to local communities, their governments and organisations - aims to accelerate the process of instigating and improving schooling in order to put the basic right to education into practice for children in conflict areas. Strategic priorities Save the Children extended its activities in emergency relief programmes. In the previous year, natural disasters such as the flooding in Southern Asia and Cyclone Sidr in Bangladesh were reasons to get involved. With such disasters still fresh in our memories, it is encouraging that in 2007 the International Save the Children Alliance (our federation consisting of 28 member
organisations working in over 120 countries), has introduced emergency work as a new strategic priority. In acute emergencies, effective collaboration is essential. Because of its scope and worldwide presence, Save the Children can quickly analyse a situation, start up and co-ordinate initial assistance operations, and involve locals in dealing with the problems at hand. Of course Save the Children Netherlands embraces this new priority and is more than willing to make a substantial contribution to it. This past year, Save the Children Netherlands also worked very hard to reinforce the other Save the Children Alliance priorities. Along with improving education for children in situations of conflict, we strengthen the members of the Alliance and support unification of the field offices of member organisations in the countries where we operate. Through unified presence, Save the Children Netherlands has access to more direct contacts and structures in the field. For practical reasons and in order to use funds effectively, we limit our operations to about 20 countries. Growth Save the Children has grown in 2007. Financial growth has meant a direct increase in scope and programmes. The financial growth in 2007 can be attributed to an increase in revenues from in-house fundraising activities as well as an increase in funding. The increase in funds from fundraising activities reflects the growing awareness and recognition of our work in society. Through private initiatives, media attention and the consolidation of our network of volunteers, our fundraising activities were very successful this past year. As a result of this growing attention and recognition for Save the Children we are more frequently asked to talk about our activities, especially where our presence in conflict areas such as Darfur, Afghanistan and Palestina is concerned - to the media, to institutional donors and of course to our private donors. After all, Save the Children’s intervention in these areas entails a considerable responsibility and touches upon politically sensitive issues. This can make our work complicated at times,
though needless to say we do not let that scare us off. On the contrary, it motivates us to continue looking out for the interests of our target group: children worldwide. Keeping this goal in mind, Save the Children can continue developing into a strong and trustworthy organisation for our partners in and outside the Netherlands and more importantly for all the children who count on us. The organisation itself also took an important step forward this past year by making the most of its own expertise and core qualities. In the past few years, a lot has been invested internally on people and resources. In 2007 it became clear that these investments in the capabilities and stability of the organisation had started to pay off. Aside from an increase in scope and resources this growth also brings with it certain obligations. Society demands that Save the Children takes responsibility for its work and the ways in which its resources are used. This report, our donor news letters and our website form part of this accountability. The Save the Children staff works very hard to increase the interaction with our supporters and donors and to provide them with more content. The active participation of volunteers, young people and our youth ambassadors is essential in this respect. High quality requirements Save the Children has to fulfil the requirements of several donors and supervisors. In 2007 one of our donors, ECHO, the department for emergency relief of the European Union, carried out an extensive two-yearly audit. The outcome showed that since the previous audit our organisation showed an improvement on a considerable number of aspects. As a consequence, we acquired the so-called Prior-status at ECHO. This means that our internal procedures and requirements meet with European Union standards, and as a consequence proposals for project funding can from now on be submitted with ECHO on the basis of our own procedures. This new status will considerably increase the effectiveness and speed with which programmes can be implemented. In December 2007 a new 5 year Framework Partner Agreement was signed with ECHO.
Concerning the quality requirements of our work in the Netherlands, Save the Children actively participated in discussions on this issue. In our administrative organisation, the implementation of the new insights takes high priority, especially the new legislation of the Central Bureau for Fundraising (CBF), including the main elements of the Code for Good Management. A CBF audit is planned for 2008. A professional team The nature of Save the Children’s work requires a flexible and persistent mentality. Flexible because, for example, in emergency situations, rapid action needs to be taken in a very short time span. Persistent because multi-year programmes, both in the Netherlands and in project countries, can go hand in hand with setbacks or suffer from high expectations. For such a work environment a professional staff is essential. The board is lucky to have a team with the right qualities and is certainly aware of the efforts of all those involved in 2007. With a lot of flexibility, creativity, commitment and enthusiasm the staff has put in a lot of effort to deliver. The reason for their enormous effort is the will to be able to make a difference for children, anywhere in the world. Together we will continue with this effort, because for Save the Children every child counts.
Holke Wierema, Chief Executive Officer
Report by the Chief Executive Officer - Save the Children Jaarverslag 2007
9
wie we zijn
Foto: Save the Children
profiel Kinderrechten zijn voor miljoenen kinderen geen dagelijkse praktijk. Hun rechten worden onder meer bedreigd door armoede, geweld, ziektes, bestuurlijke onkunde of onwil en rampen. Wereldwijd zet Save the Children zich in om deze bedreigingen weg te nemen zodat kinderrechten niet beperkt blijven tot woorden op papier.
Historische achtergrond Save the Children werd in 1919 opgericht door de Engelse onderwijzeres Eglantyne Jebb. In 1923 schreef zij het Handvest voor de Rechten van het Kind. Dit handvest legde de grondslag voor het in 1989 door de Verenigde Naties aangenomen Verdrag voor de Rechten van het Kind en vormt tot op de dag van vandaag de basis voor het werk van Save the Children. Met het Verdrag in de hand strijdt Save the Children wereldwijd tegen armoede, onrecht en onveiligheid en voor directe en blijvende verbeteringen in de levensomstandigheden en toekomstperspectieven van kinderen en jongeren. Wij doen dit voornamelijk door het uitvoeren van duurzame ontwikkelingsprogramma’s en het geven van noodhulp. Save the Children werkt samen met belanghebbenden op basis van gelijkwaardigheid, met respect voor verschillen en behoud van eigen identiteit. In 1981 kreeg Save the Children ook in Nederland voet aan de grond onder de naam Stichting Redt de Kinderen. Vanaf 1981 tot aan haar overlijden in 2004 is prinses Juliana erevoorzitter van de organisatie geweest. Stichting Redt de Kinderen trad in 1988 toe tot de Internationale Save the Children Alliance en draagt sinds 1993 de internationale naam.
statutaire naam en doelstelling De huidige statutaire naam is Stichting Save the Children Nederland. In de dagelijkse praktijk wordt de naam Save the Children gevoerd. De stichting zetelt in Den Haag. De statutaire doelstelling luidt:
“Het verbeteren van de leefomstandigheden en toekomstperspectieven van kinderen en jongeren in moeilijke omstandigheden, waar ook ter wereld, en ongeacht geslacht, ras, nationaliteit, geloof of politieke gezindheid.”
is niet onopgemerkt gebleven. Onze organisatie is uitgegroeid tot een betrouwbare partner voor overheden, voor NonGouvernementele Organisaties (NGO’s) over de hele wereld en bovenal voor diegenen waarvoor we het werk doen: kinderen.
Visie
goede reputatie
Save the Children streeft naar: • een wereld waarin ieder kind wordt gerespecteerd en gewaardeerd; • een wereld die naar kinderen luistert en van hen leert; • een wereld waarin alle kinderen hoop hebben en zich kunnen ontplooien.
Nederland kent een relatief groot aantal internationale hulporganisaties en kinderfondsen. Wat rechtvaardigt dan specifiek de aanwezigheid van Save the Children Nederland? Feit is dat Nederland een belangrijke schakel vormt op het gebied van internationale samenwerking en daarbij een goede reputatie heeft. Echter, het werkterrein is zo gecompliceerd en veelomvattend dat alleen een grootschalige aanpak uitkomst kan bieden. Save the Children kan met haar wereldwijde aanwezigheid een substantiële bijdrage leveren aan het verbeteren van de leefomstandigheden van kinderen. Save the Children Nederland zorgt daarbij voor de interactie tussen het internationale beleid en het Nederlandse ontwikkelingsbeleid. Het groeiende draagvlak onder financiers, donateurs en sympathisanten is een indicatie dat vele Nederlanders dit belang inzien en onderschrijven.
missie Ieder kind heeft recht op een leven zonder honger en armoede. Een leven waarin het zich veilig kan ontplooien en zelfstandig kan werken aan een goede toekomst. Save the Children betrekt kinderen, jongeren en volwassen wereldwijd bij de gezamenlijke strijd voor de verwezenlijking van dit recht voor kinderen in ontwikkelingslanden. Gedegen onderzoek en praktijkervaring vormen de basis voor dit werk. Bij haar activiteiten neemt Save the Children het Verdrag voor de Rechten van het Kind van de Verenigde Naties als uitgangspunt. Save the Children streeft naar integriteit en doelmatige inzet van mensen en middelen, en legt open en zorgvuldig verantwoording af over haar resultaten.
Bestaansrecht Elk kind heeft een stem Save the Children onderscheidt zich van andere organisaties door een belangrijk kinderrecht als uitgangspunt van alle werkzaamheden te nemen: participatie. Dankzij deze aanpak vergroten wij de relevantie en effectiviteit van onze programma’s.
Betrouwbare partner Save the Children is een grote en slagvaardige organisatie, die sterk is op het gebied van armoedebestrijding, beleidsbeïnvloeding en het creëren van draagvlak. Dit succes
Save the Children betrekt kinderen, jongeren en hun verzorgers bij zaken die hen direct of indirect aangaan en zorgt ervoor dat ze goed geïnformeerd worden. Kinderen krijgen de kans om hun mening te geven en mogen meebeslissen. Zij weten immers zelf het best waar ze behoefte aan hebben en wat voor hen belangrijk is. Hun opmerkingen en suggesties worden teruggekoppeld naar de beleidsmakers en meegenomen bij het opzetten van nieuwe programma’s. Door deze vorm van participatie zijn kinderen geen passieve slachtoffers en geven zij zelf richting aan hun toekomst. De ervaring leert dat deze manier van werken blijvende resultaten oplevert.
Wie we zijn - Save the Children Jaarverslag 2007
11
Save the Children in internationaal verband Wereldwijd de grootste De Internationale Save the Children Alliance heeft 28 lidorganisaties en is de grootste onafhankelijke kinderrechtenorganisatie ter wereld. De leden zijn actief in ruim 120 landen en beschikken over een uitgebreid netwerk van lokale veldkantoren. Door de inzet van mensen en middelen te bundelen zijn wij in staat om een slagvaardige, krachtige en internationaal gedragen bijdrage te leveren aan het verbeteren van de leefomstandigheden van kinderen. Eigen verantwoordelijkheid De Alliance is een federatie. Dit brengt met zich mee dat lidorganisaties zelf verantwoordelijkheid dragen voor het verwerven en het besteden van hun inkomsten. Leden van de Alliance besteden een groot deel van hun middelen via het netwerk van de Save the Children veldkantoren. Voor Save the Children Nederland betekent dit in de praktijk dat er contracten worden afgesloten met collega-lidorganisaties. Deze organisaties beheren veldkantoren in gebieden waar Save the Children Nederland programma’s gaat uitvoeren. In deze contracten is vastgelegd dat Save the Children Nederland eindverantwoordelijk is voor het realiseren van de programma’s, alsook voor de monitoring en evaluatie ervan. Samenwerken binnen de Alliance behelst onder meer het gezamenlijk formuleren van strategieën en doelstellingen, het gezamenlijk financieren van programma’s en het uitwisselen van expertise. De expertise is voor alle leden beschikbaar en omvat onder meer kennis over ontwikkelingssamenwerking, communicatie en marketing.
in haar jaarverslag. Dit jaarverslag wordt gepubliceerd op de website www.savethechildren.net en is ook verkrijgbaar via het kantoor van Save the Children Nederland. De Alliance ontvangt contributie van de leden, die daarvoor een percentage van hun inkomsten aan de Alliance afstaan. Het jaarverslag van de Alliance verschijnt na de ledenvergadering. Gegevens over 2007 waren nog niet beschikbaar voor de publicatie van het jaarverslag 2007 van Save the Children Nederland. In 2006 bedroegen de gezamenlijke inkomsten van de Save the Children lidorganisaties, op basis van nietgeconsolideerde gegevens, ruim USD 863 miljoen. Wat betreft inkomsten nam Save the Children Nederland in 2006 binnen de Alliance een elfde plaats in. Inkomsten Save the Children Alliance • Lidorganisaties met inkomsten hoger dan 50 miljoen USD in 2006: Verenigde Staten, Verenigd Koninkrijk, Zweden, Noorwegen. • Lidorganisaties met inkomsten tussen de 10 en 50 miljoen USD in 2006: Australië, Denemarken, Finland, Canada, Italië, Zuid-Korea, Nederland. • Lidorganisaties met inkomsten minder dan 10 miljoen USD in 2006: Nieuw-Zeeland, Spanje, Japan, Mexico, Duitsland, Honduras, Roemenië, Zwitserland, Guatemala, Dominicaanse Republiek, Swaziland, IJsland, Litouwen, Fiji, Jordanië, India, Egypte. Bron: Opening doors, International Save the Children Alliance Report 2006
Bestuurlijke organisatie Het bestuur van de Alliance bestaat uit vertegenwoordigers van de lidorganisaties. Jaarlijks vindt in mei een ledenvergadering plaats, waarin de begroting en de jaarrekening van de Alliance worden vastgesteld en de hoofdlijnen van het beleid worden uitgezet. De Alliance legt verantwoording af over het beleid
12
Save the Children Jaarverslag 2007 - Wie we zijn
Foto: Save the Children
Wie we zijn - Save the Children Jaarverslag 2007
13
hoe we het aanpakken
Foto: Save the Children
Beleid Uitgangspunten Het beleid van Save the Children is gebaseerd op de volgende uitgangspunten: •
Het belangrijkste en statutair vastgelegde uitgangspunt is het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Alles wat Save the Children beoogt staat in het teken van deze kinderrechten. Ons werk komt niet voort uit een gevoel van morele verplichting ten opzichte van kinderen die hulp nodig hebben, maar vanuit de idee dat kinderen recht hebben op een perspectiefrijk bestaan. Het Verdrag, dat in 1989 door de leden van de Verenigde Naties is aangenomen en inmiddels door bijna alle landen is geratificeerd, bevat tientallen rechten. Save the Children focust haar beleid op het in praktijk brengen van drie basisrechten: het recht op onderwijs, het recht op gezondheidszorg en het recht op bescherming tegen uitbuiting en geweld.
Werkwijze •
Het derde uitgangspunt is een bijdrage leveren aan het realiseren van de Millenniumdoelen. Deze Millenniumdoelen zijn in internationaal verband vastgesteld. In het jaar 2000 hebben regeringsleiders van 189 landen afgesproken om vóór 2015 een aantal belangrijke wereldproblemen aan te pakken. Er zijn acht concrete doelstellingen vastgelegd.
1 2 3 4 5 6 7
•
Het tweede uitgangspunt vormen de Key Challenges, de gezamenlijk gekozen strategische prioriteiten van de Internationale Save the Children Alliance. Voor de jaren 2005 tot 2020 zijn inmiddels vier prioriteiten vastgelegd waaraan alle 28 lidorganisaties zich hebben gecommitteerd.
1 2
3 4
8
De armoede halveren en de hongersnood verminderen. Elk kind naar school. Mannen en vrouwen gelijkwaardig. Minder kindersterfte. Verbetering van de gezondheid van moeders. Bestrijding van hiv/aids, malaria en andere dodelijke ziektes. Bescherming van het milieu, iedereen schoon drinkwater en minder mensen in sloppenwijken. Het ontwikkelen van een wereldwijde samenwerking voor ontwikkeling.
Global Challenge for Education: een gezamenlijke wereldwijde inspanning om kwaliteitsonderwijs te bieden aan kinderen in conflictgebieden. Deze inspanning krijgt vorm in de campagne ‘Rewrite the Future’. Strong Members: versterking van de leden van de Alliance zodat er meer gedaan kan worden voor kinderen wereldwijd. De Alliance richt een deel van haar inspanningen op het versterken van de structuur en organisatie van de kleinere leden, zodat deze in hun eigen land aan kracht winnen. Unified Presence: samenbundeling van de veldstructuren van de lidorganisaties in de programmalanden, zodat er ter plekke één centraal aanspreekpunt is. Emergencies: het mogelijk maken van effectieve en snelle hulpverlening bij noodsituaties door centrale regie en door intensieve afstemming tussen de leden. Hieronder valt niet alleen de hulpverlening zelf, maar ook afstemming over het beschikbaar maken van middelen.
Bij het uitvoeren van het beleid hanteert Save the Children de volgende werkwijze: 1 Bijdragen aan een reële en zichtbare verbetering van de leefsituatie van kinderen en jongeren in de landen waar wij werken. We doen dit door het ondersteunen en uitvoeren van een coherent en in omvang toenemend en hoogstaand kwalitatief pakket aan programma’s. 2 Via samenwerking het bereik van ons werk vergroten en de beleidsbeïnvloeding verstevigen door het aangaan van allianties met andere NGO’s, zowel in de programmalanden als in Nederland. 3 Het draagvlak voor ons werk binnen de Nederlandse samenleving vergroten. Allereerst door het geven van voorlichting en informatie aan en het stimuleren van een actieve bijdrage van het publiek. Maar ook door beleidsbeïnvloeding bij overheden en (inter)nationale instanties.
Beleidscyclus Bovengenoemde uitgangspunten komen terug in de beleidscyclus van Save the Children. De beleidscyclus valt uiteen in een meerjarencyclus en een jaarcyclus. De meerjarencyclus omvat de hoofdpunten van het beleid voor een periode van vijf jaar. In de jaarcyclus worden, op basis van het meerjarenbeleid, concrete (deel)plannen opgesteld. Over de uitgevoerde plannen wordt na afloop verantwoording afgelegd. In deze meerjaren- en jaarcyclus staat ook beschreven hoe de inkomsten van Save the Children zijn verdeeld over de verschillende beleidsterreinen en hoe de stichting er financieel voorstaat.
meerjarencyclus De meerjarenbeleidscyclus bij Save the Children bestaat uit de volgende onderdelen: • strategisch meerjarenplan met meerjarenraming over een periode van vijf jaar; • jaarlijkse tussentijdse evaluatie; • eindevaluatie in het laatste jaar van de cyclus.
Hoe we het aanpakken - Save the Children Jaarverslag 2007
15
Strategisch meerjarenplan en meerjarenraming Het strategisch meerjarenplan is de beschrijving van de strategische visie en keuzes van de stichting en bevat een globale aanduiding van de wijze waarop deze worden nagestreefd. In dit plan wordt ook het financieel perspectief op de langere termijn geschetst. Het huidige strategisch meerjarenplan loopt van 2006 tot 2010. Er is vastgelegd dat Save the Children zich moet ontwikkelen tot een organisatie die: • zich specialiseert op het thema ‘onderwijs aan kinderen in conflictgebieden’; • zowel kwantitatief als kwalitatief groeit; • werkt aan capaciteitsversterking bij lokale partners; • tezamen en complementair met andere organisaties werkt. Jaarlijkse tussentijdse evaluatie In het laatste kwartaal van het jaar wordt het jaarplan van het komende jaar opgesteld. In dit proces worden de tot dan toe behaalde resultaten in kaart gebracht en kritisch vergeleken met het strategisch meerjarenplan. Zonodig vindt bijstelling plaats van het strategisch meerjarenplan en de meerjarenraming. Het managementteam bespreekt en analyseert de bevindingen, waarna de directeur rapporteert aan het bestuur. Eindevaluatie In het laatste jaar van de cyclus evalueren het managementteam en het bestuur de resultaten van het strategisch meerjarenplan en de meerjarenraming. De conclusies uit deze evaluatie worden meegenomen in het nieuw op te stellen strategisch meerjarenplan.
uitbreiden met oog voor een evenwichtige verdeling tussen noodhulp en structurele hulp. In 2007 werden in ongeveer 20 landen programma’s uitgevoerd. Met als voornaamste thema’s: onderwijs, gezondheidszorg en bescherming. In 2007 bestond 76 % van de programmaportefeuille uit noodhulp en 24 % uit structurele hulp. Door de relatief snelle groei van het aantal en de omvang van de noodhulpprogramma’s is het evenwicht tussen noodhulp en structurele hulp niet, zoals voorgenomen, verder tot stand gekomen. 2 Kinderen en jongeren in Nederland actief bij onze programma’s in ontwikkelingslanden betrekken om, met steun van scholen, het draagvlak van Save the Children te vergroten. In 2007 vonden in dit kader de volgende activiteiten plaats. - -
-
De jaarlijkse verkiezing van de jongerenambassadeurs van Save the Children. Jongeren organiseerden een lunch met minister Jacqueline Cramer van Ruimte en Milieu om te praten over klimaatverandering in Nederland en ontwikkelingslanden. Het ontwikkelen van het Yes!-programma waarin jongeren een creatief en ondernemend plan bedenken waarmee ze geld verdienen voor onderwijsprojecten in ontwikkelingslanden.
3 Activiteiten op het gebied van beleidsbeïnvloeding en belangenbehartiging ontplooien op basis van gedegen Allianceonderzoek. Met deze activiteiten wil Save the Children in Nederland meer middelen verwerven en in toenemende mate aandacht vragen voor kinderrechten wereldwijd.
Strategische keuzes van Save the Children In het strategisch meerjarenplan is een zevental strategische keuzes geformuleerd. 1 Groeien met focus: met een duidelijke focus op een beperkt aantal landen, regio’s en thema’s de programmaportefeuille
16
Save the Children Jaarverslag 2007 - Hoe we het aanpakken
Het Alliance-rapport “Last in line, Last in school” gaat over de bijdragen die noordelijke landen leveren en vooral zouden moeten leveren aan het verbeteren van onderwijs in conflictlanden. Minister Koenders van ontwikkelingssamenwerking onderschreef de conclusie van het rapport dat grotere inspanningen moeten
worden geleverd om kinderen in fragiele landen toegang tot onderwijs te bieden. 4 De professionele organisatie verder ontwikkelen met een competente en slagvaardige staf. In 2007 is met de ingebruikname van een geautomatiseerd handboek voor administratieve organisatie een belangrijke stap gezet om de bedrijfsvoering verder te beheersen. De doelstelling is om vóór 2010 ISO-certificering te behalen. Het hoge kwaliteitsniveau en de slagvaardigheid van de staf wordt op peil gehouden door bij vacatures een gedegen aanstellings procedure te volgen. Medewerkers krijgen minimaal één maal per jaar een oproep voor een functioneringsgesprek. 5 De lerende organisatie verder ontwikkelen, gebruikmakend van een adequaat monitoring- en evaluatiesysteem. Tijdens het verslagjaar zijn veldbezoeken afgelegd aan de programmalanden, waarbij systematisch de vorderingen en aandachtspunten in kaart zijn gebracht. Dit gebeurde conform diverse richtlijnen van de Alliance. Met de partners in het veld werden de bevindingen geanalyseerd en naar de praktijk vertaald. 6 Meer innovatieve en strategische samenwerkingsrelaties initiëren met financiers, collega-organisaties, maatschappelijke organisaties, onderwijs- en onderzoeksinstellingen en bedrijven om nieuwe activiteiten te ontwikkelen, meer kinderen te bereiken en beleidsbeïnvloeding te bevorderen. In 2007 zijn diverse reeds bestaande samenwerkingsrelaties uitgebreid en verdiept. Zo werd met ECHO, de afdeling noodhulp van de EU, een nieuwe raamwerkovereenkomst gesloten. Deze overeenkomst stelt Save the Children in staat om de komende vijf jaar programmavoorstellen in te dienen voor noodhulpprogramma’s. Ook de relatie met het Ministerie van Buitenlandse Zaken is uitgebreid. Er is een samenwerkingsverband opgezet met de
Nederlandse ambassade in Afghanistan voor het realiseren van een omvangrijk onderwijsprogramma in dit land. 7 Binnen de Alliance een voortrekkersrol vervullen op het gebied van onderwijs in conflictgebieden en het versterken van zuidelijke partners. Tijdens het verslagjaar werd de basis gelegd voor een meerjaren onderwijsprogramma dat begin 2008 van start is gegaan in ZuidAfghanistan. Het programma bouwt voort op een eerder uitgevoerd vergelijkbaar programma in Noord-Afghanistan. Binnen de Alliance geldt dit programma in het noorden als een goed voorbeeld van hoe kinderen in conflictgebieden toegang tot onderwijs kunnen krijgen. De Alliance erkent de voortrekkersrol van Save the Children Nederland op het gebied van onderwijs in conflictgebieden.
Tussentijdse rapportages Maandelijks bespreekt het managementteam de management rapportages. Deze rapportages bevatten een aantal vaste thema’s, zoals maatschappelijk draagvlak, donateurs, nieuwe programma’s, de voortgang van lopende programma’s en inkomsten en uitgaven van de organisatie. Op basis van de managementrapportages brengt de directeur per kwartaal verslag uit aan het bestuur. Halverwege het jaar vindt de Midterm Review plaats. Tijdens deze Review bespreekt het managementteam de voortgang van het jaarplan. De resultaten van de Midterm Review worden voorgelegd aan het bestuur. De Midterm Review toetst in hoeverre de organisatie op koers ligt. Het is een instrument om achterblijvende prestaties te traceren en om nieuwe impulsen te geven aan het realiseren van de doelstellingen. Zonodig worden doelstellingen tijdens de Midterm Review bijgesteld.
Jaarcyclus De jaarcyclus bij Save the Children bestaat uit de volgende onderdelen: • jaarplan met begroting; • tussentijdse rapportages; • eindevaluatie, jaarverslag en jaarrekening. Jaarplan met begroting Het jaarplan is gebaseerd op het strategisch meerjarenplan en op actuele informatie en ontwikkelingen. In dit jaarplan zijn concrete werkplannen en een begroting voor het komende kalenderjaar opgenomen. Alle afdelingen zijn betrokken bij het opstellen van het jaarplan, wat het draagvlak voor de plannen en de verantwoordelijkheid om deze te realiseren aanzienlijk versterkt. De plannen zijn nauw verweven met de jaarbegroting, die onderdeel is van het jaarplan. Het jaarplan wordt door het managementteam goedgekeurd en vervolgens vastgesteld door het bestuur.
Eindevaluatie, jaarverslag en jaarrekening Aan het eind van het jaar vindt een evaluatie plaats van de in het jaarplan vastgelegde doelstellingen. Op basis van de voorlopige cijfers bespreekt het managementteam onder meer de resultaten van het afgelopen kalenderjaar. Ook zoekt het team naar de oorzaken van eventueel niet behaalde doelstellingen. De bevindingen worden vastgelegd in een interne jaarrapportage. Gesignaleerde zwakheden of ongewenste uitkomsten worden meegenomen bij het opstellen van het eerstkomende jaarplan. De cyclus wordt afgesloten met het jaarverslag en de jaarrekening. Beide verschijnen in het voorjaar. In het jaarverslag legt Save the Children publiekelijk verantwoording af over het gevoerde beleid en de resultaten. De jaarrekening geeft een overzicht van de financiële situatie en toont een eindafrekening afgezet tegen de begroting. Jaarverslag en jaarrekening worden door het bestuur vastgesteld na goedkeuring door het managementteam. De jaarrekening wordt na controle door een accountant voorzien van een accountantsverklaring.
Foto: Save the Children
WAAR ONS HART LIGT
Foto: Birgitte van Delft
Activiteiten in ontwikkelingslanden Een meisje van acht dat haar ouders verliest bij een natuurramp. Een jongen van twaalf die gedwongen wordt om te vechten als kindsoldaat. Een jongere van vijftien die niet kan lezen en schrijven. Save the Children trekt zich het lot van al deze kinderen aan. Wij zetten ons met hart en ziel in voor een betere toekomst voor kinderen en hun familie in ontwikkelingslanden.
twee vormen van hulpverlening Bij het toekennen van ondersteuning aan programma’s maakt Save the Children onderscheid tussen noodhulp en structurele hulp. a. noodhulp - acute noodhulp: deze hulp start binnen enkele dagen nadat zich een crisis voordoet en is gericht op het lenigen van de eerste nood; - wederopbouw of rehabilitatie: de fase waarin de situatie zich na een crisis stabiliseert en men kan starten met het opnieuw opbouwen van voorzieningen. b. structurele hulp: langetermijnondersteuning in een stabiele situatie gericht op het verminderen van armoede, het versterken van de sociaal-economische structuur en het verstevigen van voorzieningen.
(DMV/HH) en de Samenwerkende Hulporganisaties (SHO). Ook eigen fondsen worden soms voor noodhulp en wederopbouw ingezet, bijvoorbeeld wanneer donaties voor een specifiek doel worden gegeven of wanneer co-financiering gewenst is (zoals bij DMV/HH). Het streven is het aantal financieringsbronnen uit te breiden. De in 2007 verstrekte steun en subsidies voor programma’s bedragen overeenkomstig de jaarrekening € 7,6 miljoen. In 2006 was dit € 5,9 miljoen. De totale omvang van de programmaportefeuille, gebaseerd op de activiteiten in het veld bedraagt € 8,4 miljoen tegen € 7,1 miljoen in 2006. Het verschil wordt met name veroorzaakt doordat in de jaarrekening de gelden, die van SHO en NPL in eerdere jaren ontvangen zijn al in dat betreffende jaar moesten worden geregistreerd. De uitvoering van deze programma’s loopt echter door tot in 2007. Voor de consistentie zijn de hierna volgende grafieken gebaseerd op de cijfers van de jaarrekening en is de bijdrage van de SHO niet in de grafiek opgenomen.
niet voorspellen. Zo is in 2007 noodhulp verleend in Bangladesh na de cycloon Sidr. In Pakistan ging de hulp na de aardbeving van 2005 nog steeds door. Noodhulpactiviteiten in India en Indonesië na de Tsunami en in Guatemala na de orkaan Stan gingen over in wederopbouwactiviteiten. In een aantal landen wordt hulp geboden in chronische noodsituaties, zoals in de Democratische Republiek Congo, de Palestijnse Gebieden en Soedan, waar Save the Children al langere tijd werkt. Omdat in 2007 met name de noodhulpactiviteiten zijn toegenomen, is het aandeel hiervan in de projectenportefeuille toegenomen tot 76 %. Hiermee is de nagestreefde evenwichtige verdeling tussen de verschillende hulpvormen in 2007 niet dichterbij gekomen. Een groter aandeel van de structurele hulp blijft dan ook het streven. Verstrekte subsidies per type programma
Structurele hulp 24%
Verstrekte subsidies per financieringsbron Europeaid 2% Eigen fondsen/NPL 19% Noodhulp 76%
Financiering Save the Children heeft verschillende bronnen van inkomsten. Onze financiële middelen zijn afkomstig van subsidies (nationale en internationale institutionele donoren) en van particuliere fondsen. Voor elke vorm van hulp wordt een andere financieringsbron aangesproken. Voor de structurele programma’s ontvangt Save the Children, naast inkomsten uit eigen fondsenwerving, financiering van de Nationale Postcode Loterij (NPL), het Ministerie van Buitenlandse Zaken (medefinancieringsprogramma) en de Europese Unie (Europe Aid). Voor noodhulp en wederopbouw zijn dat de Europese Unie (ECHO), het Ministerie van Buitenlandse Zaken
ECHO 36%
DMV/HH 33% BUZA-MFS/Ambassades 10%
Noodhulp blijft nodig Save the Children streeft naar een evenwichtige verdeling tussen structurele hulp en noodhulp. Nu is dat geen eenvoudige opgave. Want acute conflicten of natuurrampen laten zich nu eenmaal
Structurele hulp biedt perspectief Noodhulp is en blijft belangrijk. Maar om mensen in ontwikkelingsgebieden op de lange termijn te helpen is structurele ondersteuning nodig. De problemen waarmee zij te kampen hebben zijn immers niet op te lossen met kortdurende hulp van één enkele organisatie. Voor een duurzame oplossing van deze problemen is het essentieel dat iedereen de handen ineenslaat. Dit betekent een vruchtbare samenwerking tussen autoriteiten, gemeenschappen, scholen
Waar ons hart ligt - Save the Children Jaarverslag 2007
19
en verzorgers in ontwikkelingslanden; tussen organisaties onderling in de donorlanden, alsook tussen internationale organisaties en overheden. Save the Children hecht daarom groot belang aan een langdurige en lokale aanwezigheid in de landen waar het programma’s uitvoert. Op deze wijze kan de organisatie over gedetailleerde en actuele lokale informatie beschikken en de basis leggen voor een netwerk van relaties en samenwerkingsverbanden, die noodzakelijk zijn voor maatschappijopbouw en beleidsbeïnvloeding.
Onderwijs, gezondheidszorg en bescherming Save the Children concentreert zich bij haar werkzaamheden vooral op een drietal thema’s: onderwijs, gezondheidszorg en bescherming tegen uitbuiting en geweld. Daarnaast vallen er in de categorie “Overig” activiteiten als onderdak, water en sanitatie en voorziening in levensonderhoud. Verstrekte subsidies per thema
Onderwijs 23% Overig 30%
Bescherming 17%
Gezondheidszorg 30%
Onderwijs In 2007 gingen 77 miljoen kinderen niet naar school. Voor het merendeel meisjes (55%) en voornamelijk in landen die in een crisissituatie verkeren. In Zuid-Soedan bijvoorbeeld is 82% van de meisjes uitgesloten van onderwijs. Omvangrijke armoede, vele conflicten, de hiv/aids pandemie en bestuurlijke problemen vormen de belangrijkste oorzaken. Naast
20
Save the Children Jaarverslag 2007 - Waar ons hart ligt
onvoldoende beschikbare scholen, is ook de kwaliteit van het geboden onderwijs vaak erg laag. De klassen zijn overvol, terwijl lesmateriaal ontbreekt en de onderwijzers slecht zijn opgeleid. Elk kind heeft recht op kwalitatief goed onderwijs en onderwijs is een sleutelelement in de armoedebestrijding. Dit wordt onderschreven binnen het VN-verdrag voor de Rechten van het Kind, de “Education for All”doelstellingen en de Millennium Development Goals. Save the Children zet zich in om de toegankelijkheid en de kwaliteit van het basisonderwijs te verbeteren voor de meest kwetsbare kinderen. Het gaat hier om kinderen in landen die geteisterd worden door extreme armoede, geweld en conflict of waar na een conflict is begonnen met de wederopbouw. Save the Children doet dit onder andere door het bouwen van en/of het repareren van bestaande scholen, het ontwikkelen en beschikbaar stellen van lesmateriaal en het opleiden van schoolmanagers en leraren. Wij betrekken kinderen en ouders actief bij het onderwijsproces door de opzet van kinderclubs. Daar leren kinderen wat hun rechten zijn, maar er is ook aandacht voor creativiteit. Zelfs de ouders moeten terug naar school! Zij worden bijgeschoold om de kwaliteit van het onderwijs op de scholen te bewaken. Onderwijs geeft kinderen hoop en kans op een betere toekomst. Save the Children wil graag haar steentje hieraan bijdragen, zodat ook kinderen in
situaties van gevaar en ontbering gewoon leren lezen, schrijven en rekenen. Gezondheidszorg Van de 2,2 miljard kinderen wereldwijd leeft ongeveer de helft in armoede. 400 Miljoen kinderen hebben geen veilig drinkwater en 270 miljoen ontberen gezondheidszorg. Per dag sterven 2.800 kinderen door gebrek aan veilig drinkwater en behoorlijke sanitaire voorzieningen. Wereldwijd zijn 14 miljoen kinderen wees geworden als gevolg van hiv/aids, een aantal dat snel toeneemt. Het verminderen van kinder- en moedersterfte is een van de speerpunten van Save the Children. Wij sluiten hierbij aan op drie van de acht Millennium Development Goals: Vermindering van de kindersterfte in ontwikkelingslanden met tweederde ten opzichte van het niveau in 1990; Verlaging van de moedersterfte met driekwart ten opzichte van 1990; Het toeroepen van een halt aan (de verspreiding van) hiv/aids, malaria en andere armoedeziekten. Save the Children heeft specifieke watersanitaire programma’s en gezondheidszorgprogramma’s opgezet, bijvoorbeeld ter bestrijding van hiv/aids. Met deze programma’s onder andere in het oosten van de Democratische Republiek Congo, Soedan (Darfur en Kordofan), Palestina,
Bij de onderwijsprogramma’s hecht Save the Children groot belang aan het concept van de kindvriendelijke school. In een kindvriendelijke school zijn de rechten van het kind gewaarborgd. Behalve onderwijs biedt de school kinderen bescherming tegen misbruik, uitbuiting en geweld. Een kindvriendelijke school stelt het kind centraal en is gevoelig voor de specifieke behoeften van meisjes en jongens. De school moedigt participatie, creativiteit en gevoel voor eigenwaarde aan en draagt zo bij aan het psychosociaal welzijn van kinderen. Zij volgt een gestructureerd kindgericht leerplan met leermethodes die geschikt zijn voor het ontwikkelingsniveau, leergedrag en de capaciteiten van het kind. Een kindvriendelijke school houdt er een goede moraal op na en streeft naar kwalitatief goed onderwijs door het opleiden van leraren. Verder toont de school een grote betrokkenheid bij het dagelijks leven van de kinderen. De hele gemeenschap, met name de ouders, wordt intensief betrokken bij de organisatie en het functioneren van de school.
Zuid-Afrika en Ethiopië - draagt Save the Children direct bij tot het vergroten van de overlevingskansen en verbeteren van de levensomstandigheden van moeders, kinderen en jongeren. De activiteiten binnen deze programma’s zijn zo veel mogelijk geïntegreerd in onderwijs-, bescherming- en acute noodhulpprogramma’s. Voorbeelden hiervan zijn het inbouwen van hygiëne- en hiv/aidsvoorlichting in reguliere onderwijsprogramma’s en beleidsbeïnvloeding naar overheden voor gelijke behandeling van hiv/aidswezen. Bescherming Geweld tegen kinderen is een wereldwijd verschijnsel. In 2006 kwam de VN-studie naar geweld tegen kinderen van professor Pinheiro uit. Hierin werd onderkend dat kinderen op veel terreinen slachtoffer zijn van geweld: huiselijk geweld, geweld op school, geweld in instellingen, geweld in de gemeenschap en geweld in arbeidssituaties. Opgroeien in een veilige omgeving en daarbij beschermd zijn tegen uitbuiting en geweld is één van de rechten die zijn vastgelegd in het Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Save the Children werkt aan maatregelen en structuren die misbruik, verwaarlozing, geweld en uitbuiting van kinderen voorkomen of aanpakken. Chronische armoede, onveiligheid, machtsongelijkheid en schadelijke traditionele gebruiken liggen vaak ten grondslag aan geweld tegen kinderen. Aan deze onderliggende oorzaken wordt in de programma’s van Save the Children eveneens gewerkt. Een goede samenwerking met (lokale) organisaties en gemeenschappen is daarbij van belang, waarbij participatie van kinderen centraal staat. Save the Children ondersteunde in 2007 met name activiteiten gericht op het verder versterken van de relatie tussen wetgeving, beleid, capaciteitsopbouw en netwerken binnen gemeenschappen in Liberia, Sierra Leone en Ivoorkust om kinderen beter te beschermen tegen misbruik en uitbuiting. Ook zijn interventies ter verbetering van de psychosociale
ontwikkeling van kinderen uitgevoerd, met name in de Palestijnse gebieden via ‘Safe Play’-activiteiten. Onder een ‘Safe Play’activiteit wordt een veilige omgeving verstaan, waar kinderen de mogelijkheid krijgen tot spelen (dansen, theater maken, schilderen) en praten. Ook activiteiten die zijn gericht op het voorzien in de bestaansmiddelen van mensen, kunnen indirect een belangrijke bijdrage leveren aan het bereiken van verbeterde bescherming van kinderen. Nieuwe vaardigheden voor en participatie in inkomensgenererende activiteiten leiden tot een verbeterd inkomen van volwassenen. Kinderen hoeven dan niet meer te werken en kunnen naar school. Zij zijn hierdoor minder kwetsbaar voor uitbuiting en/of misbruik.
Regio’s Geografisch richt Save the Children zich op de volgende regio’s: Midden-Amerika en het Caraïbisch gebied; West-Afrika; Oost- en Centraal-Afrika; Azië en het Midden-Oosten. Hieronder staan de programma’s en de bijbehorende thema’s per regio beschreven. Verstrekte subsidies per regio Overig 3% Midden-Amerika en het Car. gebied 3%
West-Afrika 17%
Midden-Oosten 17%
zich op dit continent. Zo wordt het mede door het Ministerie van Buitenlandse Zaken gefinancierde programma Elk Kind Telt gerealiseerd in Ivoorkust, Burkina Faso, Uganda en Soedan.
Duurzame resultaten Save the Children formuleert de programma’s in samenwerking met belanghebbenden. Dat zijn in de eerste plaats de kinderen en jongeren, en daarnaast de ouders, leraren, bestuurders en vertegenwoordigers van de gemeenschappen waar de kinderen wonen. Zij nemen deel aan onderzoek naar problemen in de gemeenschap en helpen bij het bedenken van plannen om de situatie te verbeteren. De bouw van een school of een kliniek zijn geen opzichzelfstaande activiteiten, maar worden gedragen door de gemeenschap en ondersteund door lokale overheden. Maatschappijopbouw, van een jongerengroep tot een nationale NGO, is in de ogen van Save the Children dé sleutel tot duurzaam resultaat. Save the Children hecht grote waarde aan het uitvoeren van onderzoek vooraf (zogenaamde “assessments”) en een evaluatie tijdens en/of na afloop van een activiteit. Enerzijds geeft dit goed inzicht in wat er speelt in een lokale gemeenschap. Anderzijds kunnen hiermee resultaten, problemen en leerpunten zichtbaar worden gemaakt. Dat is niet alleen van groot belang voor Save the Children zelf, maar ook voor de ontwikkelingshulp in het algemeen. De uitkomsten van het onderzoek bieden aanknopingspunten om het beleid aan te passen op nationaal en internationaal niveau.
Het Beheer
Azië 13%
Oost- en Centraal-Afrika 47%
Het werk van Save the Children focust zich op een aantal landen binnen deze regio’s, waarbij in 2007 de aandacht voor Afghanistan is toegenomen. Ook Afrika staat volop in de belangstelling. Een belangrijk deel van de programma’s concentreert
Save the Children begeleidt en houdt toezicht op de programma’s die onze organisatie financiert. Daarbij is sprake van een bepaalde rolverdeling met Save the Children Nederland als verantwoordelijke en het Save the Children veldkantoor als uitvoerder. Save the Children heeft veel bereikt met betrekking tot het beheerssysteem, met name in de opstelling van programmaprocedures, regelmatige bijeenkomsten van de programmacommissie en de ontwikkeling van het
Waar ons hart ligt - Save the Children Jaarverslag 2007
21
managementinformatiesysteem (MIS). Hiermee kan niet alleen beter inzicht gegeven worden in de voortgang en behaalde resultaten, maar ook in de status van het programma van Save the Children Nederland als geheel. Wanneer het MIS volledig operationeel is zal dit een bijdrage leveren aan het efficiënt en effectief programmabeheer, en kan gewerkt worden aan verdere verbetering van de kwaliteit van het beheer, verlichting van de werkdruk, taakverdeling en capaciteitsopbouw van het personeel.
Meten is weten Net als andere organisaties wil Save the Children rapporteren over de impact van de programma’s. Een van de kerndoelen daarbij is natuurlijk het aantal bereikte kinderen. Deze cijfers zijn echter niet altijd even makkelijk te geven gezien de gecompliceerde aard van de geïmplementeerde programma’s. Uiteraard zijn er veel gegevens bekend, maar deze zijn vaak moeilijk onder één noemer te brengen. Zo werkt Save the Children bij een deel van haar programma’s ‘achter de schermen’ aan het versterken van de capaciteit van de overheid of van partners waarmee wordt samengewerkt. Deze werkzaamheden dragen bij aan de duurzaamheid van de inspanningen van Save the Children en hebben daarmee indirect en op langere termijn een positieve invloed op het leven van kinderen. Dit is moeilijk te meten, evenmin als het effect van onderwijs aan kinderen op hun verdere leven en de impact die dit heeft voor de ontwikkeling van hun gemeenschap en hun land. In de beschrijving van de belangrijkste programma´s van 2007, verderop in dit jaarverslag, zijn concrete resultaten weergegeven en waar mogelijk een indicatie van het aantal bereikte kinderen. De verhalen van betrokken kinderen en volwassenen die in dit jaarverslag zijn opgenomen, geven ook het belang van onze programma’s aan. Samen met haar Alliance-collega´s werkt Save the Children Nederland aan de verbetering van de resultaatmeting, wat de rapportage over de impact de komende jaren ten goede zal komen.
Foto: Save the Children
Rewrite the Future: onderwijs voor kinderen in (post-)conflictlanden Onderwijs redt levens. Het biedt kinderen de kans om te ontsnappen aan armoede en om een gezond leven te leiden. Het recht om naar school te gaan behoort aan álle kinderen. Toch gingen in 2005 nog steeds ruim 100 miljoen kinderen wereldwijd niet naar school. Onderzoek van Save the Children in dat jaar heeft aangetoond dat 43 miljoen van hen leven in landen die, vaak al jarenlang, worden geteisterd door conflicten. Eind 2007 gingen, mede dankzij de inspanningen van Save the Children, wereldwijd meer kinderen naar school. Maar nog steeds hadden 77 miljoen kinderen geen toegang tot onderwijs, waarvan 39 miljoen kinderen in conflictgebieden. Kind van de rekening Kinderen in conflictgebieden, die de bescherming, stabiliteit en hoop die school kan geven hard nodig hebben, krijgen de minste steun van de internationale gemeenschap. In de afgelopen jaren ging minder dan een vijfde van de wereldwijde onderwijssteun naar conflictlanden, terwijl meer dan de helft van het aantal kinderen dat geen toegang tot onderwijs heeft, zich daar bevindt. In het algemeen gaat 49% van de onderwijssteun naar middeninkomenlanden, 33% naar lage-inkomenlanden en slechts 18% naar landen in conflict. Als de internationale gemeenschap serieus werk wil maken van basisonderwijs voor alle kinderen is er 9 miljard dollar extra steun per jaar nodig, waarvan ongeveer 5,8 miljard dollar naar (post-)conflictlanden moet gaan. Zonder dit geld zullen de VN-Millenniumdoelstellingen op onderwijs niet worden gehaald. Onderwijs hoort bij noodhulp Kinderen in (post-)conflictlanden onderwijs bieden is één van de grootste uitdagingen voor de internationale gemeenschap. Het is niet gemakkelijk, zelfs niet voor grote donorlanden, om er voor te zorgen dat de hulp kinderen bereikt in landen waar overheden van onderwijs geen prioriteit maken of waar de hulpkanalen geblokkeerd zijn. Maar voor kinderen in
Sinds 1990 maken vrouwen en kinderen 80% van de burgerslachtoffers van oorlog uit. In het afgelopen decennium zijn 2 miljoen kinderen gedood door gewapend conflict, 6 miljoen zijn gewond geraakt en nog eens 20 miljoen werden gedwongen hun huis te ontvluchten. De meeste conflicten duren gemiddeld zo’n tien jaar. Dit betekent dat kinderen hun hele jeugd in angst doorbrengen en geen kans krijgen om naar school te gaan. conflictlanden is onderwijs net zo belangrijk als gezondheidszorg en onderdak. Het zou deel uit moeten maken van elke noodhulpinterventie en een prioriteit moeten zijn bij het herstellen en weer opbouwen van de levens van kinderen in postconflictsituaties. Samen zijn we sterk Save the Children streeft ernaar om drie miljoen kinderen in (post-)conflictlanden, die nu geen onderwijs krijgen, in 2010 naar school te laten gaan. Dat onderwijs moet van goede kwaliteit zijn. Save the Children zal hierop toezien. Ook de 5 miljoen kinderen die al wel naar school gaan hebben recht op goed onderwijs. Daarom zal Save the Children ervoor zorgen dat ook het bestaande onderwijs wordt verbeterd. We roepen wereldleiders, internationale organisaties, nationale overheden en individuen op om zich bij ons aan te sluiten. Laten we samen de toekomst herschrijven voor alle 39 miljoen kinderen in (post-) conflictlanden die nu geen onderwijs krijgen.
Directe Armoede Bestrijding, Maatschappijopbouw en Beleidsbeïnvloeding die elkaar in hun effecten versterken om gezamenlijk de doelstellingen te bereiken. De activiteiten die binnen dit programma worden uitgevoerd zijn dan ook veelomvattend en complementair. Save the Children Nederland heeft in Ivoorkust, Uganda, Burkina Faso en Zuid-Soedan haar programma “Elk Kind Telt: 160.000 duurzame leerplaatsen voor kinderen in crisis in Afrika” opgestart. Dit is een omvangrijk programma dat loopt in de periode 2007-2010 en dat voor een deel uit MFS-gelden wordt gefinancierd. Ook andere bronnen worden hiervoor ingezet. Het Yes-programma van Save the Children is het deel van het ‘Elk Kind Telt’ programma dat in Nederland wordt uitgevoerd. Het is bedoeld om kinderen en jongeren in Nederland te betrekken bij de ‘Elk kind Telt’-onderwijsprogramma’s. ‘Het Elk Kind Telt’ programma hoort bij de bredere ‘Rewrite the Future’-campagne van de Save the Children Alliance. De campagne focust op het bieden van toegang tot kwaliteitsonderwijs voor acht miljoen kinderen in moeilijke situaties.
Elk Kind Telt Save the Children ontvangt financiering vanuit het Medefinancieringsprogramma (MFS) van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. MFS-gelden zijn bedoeld voor particuliere organisaties die werken aan duurzame armoedebestrijding. Daarbij moeten de activiteiten ook nadrukkelijk bijdragen aan het realiseren van de Millenniumdoelen in 2015. Het programma ‘Elk Kind Telt’ kent drie beleidsterreinen:
Waar ons hart ligt - Save the Children Jaarverslag 2007
23
Overzicht van landen waar Save the Children Nederland in 2007 programma’s en projecten uitvoerde.
Blandine (Ivoorkust): Ik ben 12 jaar en wil graag lerares worden. Als ik groot ben word ik hoofd van de school en dan ben ik erg gelukkig.
Loudouide (HaĂŻti) Dankzij Save the Children kunnen alle kinderen in mijn gemeenschap naar school en daar ben ik blij om.
24
Save the Children Jaarverslag 2007 - Waar ons hart ligt
Waffiullah (Afghanistan): Ik heb één grote droom, naast ingenieur worden, en dat is dat ik met een diploma van de universiteit terug keer naar mijn ouders. Dat is echt mijn grootste wens!
Grace (Malawi) Ik hoop dat ik later lerares kan worden. Het gaat steeds beter op school en dat komt onder andere doordat ik de schoolbibliotheek ,die door Save the Children is neergezet, vaker bezoek. in dit hoofdstuk geven we per regio een beschrijving van de programma’s, die in 2007 het meest omvangrijk of belangrijk waren. Voor een overzicht van al onze programma’s verwijzen we naar onze website www.savethechildren.nl Waar ons hart ligt - Save the Children Jaarverslag 2007
25
AZIË EN HET MIDDEN-OOSTEN
Foto: Save the Children
Afghanistan in vogelvlucht Na bijna drie decennia van oorlog en interne strijd bevindt Afghanistan zich momenteel in een fase van wederopbouw. De veiligheidssituatie in het land is op veel plaatsen, met name in het zuiden, nog uitermate onstabiel. De internationale gemeenschap en de Afghaanse overheid doen gezamenlijk verwoede pogingen om het land te stabiliseren. Zij richten zich daarbij vooral op het verbeteren van de veiligheidssituatie, de infrastructuur, de economie, de gezondheidsvoorzieningen en de onderwijssector. De Afghaanse overheid geeft grote prioriteit aan de onderwijssector, omdat ook zij ervan overtuigd is dat goed onderwijs de basis is voor een stabiele samenleving en economische ontwikkeling. Aanslagen van Talibanstrijders tegen de aanwezige buitenlandse militairen, de lokale bevolking en tegen medewerkers van NGO’s maken het echter niet eenvoudig om in het zuiden van Afghanistan te werken.
Wij ook! Nieuwe kansen voor kinderen met een onderwijsachterstand thema: Onderwijs looptijd: Januari 2005 – mei 2007 totaal budget: € 1.947.186 Financieringsbron: Nationale Postcode Loterij Besteding sCnl 2007: € 353 (uitgaven waren reeds opgenomen in jaarrekening 2005) Bereikt sCnl in 2007: 10.900 kinderen kregen toegang tot dorpsscholen. Kwaliteitsonderwijs voor 31.500 kinderen in reguliere scholen Doelstellingen Onderwijs aan kinderen (jongens én meisjes) in achterstandssituaties in hun eigen dorp via een methode van ‘versneld leren’ (accelerated learning), zodat ze
kunnen instromen in het reguliere onderwijs. Daarnaast kwaliteitsverbetering van het onderwijs in de reguliere scholen en het vergroten van de instroom in het reguliere onderwijs. Doelgroepen 40.000 kinderen in de leeftijd van 6 – 18 jaar (in 32 gemeenschappen in het noorden en midden van Afghanistan) die niet naar school konden (10.000) of geen goed onderwijs kregen (30.000). Activiteiten • 340 huiskamerklassen zijn opgezet in de provincies Kabul, Balkh en Jawzjan. • 340 bewoners van deze dorpen zijn getraind om les te geven. • De gemeenschap is betrokken bij het management van de huiskamerklassen. • Verbetering van de kwaliteit van het reguliere onderwijs op scholen in nauwe samenwerking met de overheid, leraren en ouders. • Verbetering van de capaciteitsopbouw van het onderwijssysteem. • Training van leraren in betere onderwijstechnieken. • Begeleiding van de instroom van kinderen uit de dorpsschooltjes in het reguliere onderwijs. Resultaten • 10.900 kinderen, waarvan bijna de helft meisjes, kunnen naar het reguliere onderwijs. • 31.500 kinderen op 32 reguliere scholen krijgen goed onderwijs. • 30.000 ouders en 1.000 onderwijsambtenaren en leraren zijn direct bij het programma betrokken. • Het vermogen van lokale overheden en van leraren om het plaatselijk onderwijs goed te managen is toegenomen, evenals de betrokkenheid van ouders. • 5.300 kinderen (46 % meisjes) zijn ingestroomd in het reguliere onderwijs.
Impact Door dit programma is het basisonderwijs in de betreffende regio´s aanzienlijk verbeterd. De Afghaanse kinderen hebben nu meer kans op (goed) onderwijs. Hiermee levert Save the Children een waardevolle bijdrage aan de ontwikkeling van deze jongeren. Met name meisjes profiteren hiervan. Tegelijkertijd is de houding van de gemeenschap ten opzichte van goed onderwijs positief beïnvloed. Zeker is dat onderwijs een van de belangrijkste hoekstenen vormt voor een verdere stabilisering en ontwikkeling van Afghanistan.
Nieuwe kansen voor kinderen in Uruzgan thema: Onderwijs en bescherming looptijd: 1 maart 2007 – 29 februari 2008 totaal budget: € 157.185 Financieringsbron: Ministerie van Buitenlandse Zaken/ Nederlandse Ambassade Besteding sCnl 2007: € 132.165 Bereikt in 2007: 7.000 kinderen Doelstellingen Een eerste aanzet geven tot het verbeteren van de kwaliteit en de toegang tot onderwijs in Uruzgan om zodoende kinderen enige bescherming te geven. Hiermee wordt de basis gelegd om in de toekomst grotere onderwijsprogramma´s in Uruzgan uit te voeren. Doelgroepen 7.000 kinderen, 200 leraren en 100 overheidsfunctionarissen Activiteiten • Distribueren van 200 schoolkits met daarin onder andere schooltassen, linialen, schrijfpapier en andere school- en spelmaterialen voor leerlingen en leraren, zoals een voetbal, een volleybal en een schoolbord.
Waar ons hart ligt - Save the Children Jaarverslag 2007
27
• • • • •
Leraren trainen in het gebruik van de schoolkits. Opzetten van kinderwerkgroepen met als doel een kindvriendelijke school. Voorlichting geven aan overheidsfunctionarissen over rechten van kinderen. Ondersteunen van een radioprogramma van en voor kinderen in Uruzgan. Ondersteunen van een magazine voor kinderen met de naam ‘Stem van kinderen’, waarin verhalen van en voor kinderen staan.
Resultaten • 7.000 kinderen hebben materialen uit de 200 gedistribueerde schoolkits ontvangen. • 200 leraren zijn getraind in het gebruik van de schoolkits.
• •
• •
Op 16 scholen functioneren werkgroepen van kinderen. Overheidsfunctionarissen hebben kennis gemaakt met de rechten van kinderen en betrekken deze bij hun onderwijsbeleid. Wekelijkse radio-uitzendingen van programma´s van en over kinderen in Uruzgan. Eens per maand is het magazine ‘Stem van kinderen’ uitgekomen in een oplage van 1.000.
Impact De kinderen hebben kwalitatief beter lesmateriaal. Ook mogen zij nu hun gevoelens uiten op school. Een toegenomen aantal overheidsfunctionarissen is zich bewust van de rechten die kinderen hebben. Het gevolg is dat de scholen kindvriendelijker zijn geworden.
Samenwerking in Uruzgan Save the Children, HealthNet TPO en Cordaid zijn organisaties die al jaren actief zijn in Afghanistan. Ze willen bijdragen aan de ontwikkeling van Afghanistan en weten dat dat een lange adem vergt. Ontwikkeling van een land dat zo geteisterd is door jarenlange oorlogen kost veel tijd en geduld. Om iets te kunnen betekenen in Uruzgan hebben de organisaties besloten om actief samen te werken. Zij voeren een aantal kleinschalige activiteiten uit op het gebied van onderwijs, gezondheidszorg en rurale ontwikkeling. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met lokale organisaties in Uruzgan. De onderlinge samenwerking verloopt tot op heden goed. Zo hebben er diverse coördinatievergaderingen plaatsgevonden in Nederland. Tijdens deze vergaderingen bespraken de organisaties de voortgang van programma’s, de problemen en de nieuwe plannen. Verder zijn waar mogelijk de reizen naar en de activiteiten in Afghanistan op elkaar afgestemd. Ook in een vervolgprogramma zullen de eerdergenoemde organisaties samenwerken. Een vierde organisatie, ZOA vluchtelingenorganisatie, zal zich in deze vervolgfase bij dit team aansluiten. Door hun inspanningen te bundelen, krijgen de organisaties meer mogelijkheden om de Afghaanse bevolking te helpen bij het opbouwen van hun land.
28
Save the Children JaarverslagFoto: 2007 Waar ons hart ligt Lia -van Nieuwenhuizen
India en Indonesië in vogelvlucht Tweede kerstdag 2004 staat in het geheugen van veel mensen gegrift. Op die dag werd de regio Zuid-Azië geteisterd door de tsunami. Deze enorme vloedgolf trof meer dan drie miljoen mensen in tien landen. Ruim 220.000 mensen kwamen om. De Internationale Save the Children Alliance kwam meteen in actie en verstrekte voedsel, water, huishoudpakketten en tijdelijk onderdak. In Nederland werkte onze organisatie samen met de Samenwerkende Hulporganisaties (SHO). Speciale aandacht van Save the Children ging uit naar de opvang en hereniging van kinderen met hun familie. Vervolgens werd geleidelijk aan de wederopbouw ter hand genomen, onder meer gericht op onderwijs, huisvesting en psychosociale hulp voor kinderen. De Samenwerkende Hulporganisaties brengen overzichtsrapportages uit, waarvan de laatste is getiteld “Drie jaar na de tsunami.” In deze rapportages zijn ook de gegevens van Save the Children met betrekking tot de SHO-deelname opgenomen.
Hulp voor kinderen getroffen door de tsunami thema: Bescherming, onderwijs en overig looptijd: januari 2005 – december 2007 totaal budget: € 1.875.366 Financieringsbronnen: SHO (€ 1.775.366), eigen fondsenwerving (€ 100.000) Besteding sCnl 2007: € 111.557 Bereikt in 2007: 131.000 personen waarvan 50% kinderen Doelstellingen In samenwerking met lokale partners en overheid ondersteuning bieden aan kinderen en hun families, gericht op het herstel van hun voorzieningen en familieverbanden en op de versterking van hun gemeenschappen met respect voor de lokale cultuur.
Doelgroepen In India 165.000 en in Indonesië 55.000 personen. In totaal 220.000 personen, waarvan de helft kinderen. Activiteiten • 64 activiteitencentra ontwikkelen die kinderen de mogelijkheid bieden in een veilige omgeving bij elkaar te komen en samen te spelen. Deze centra zijn overgedragen aan de lokale gemeenschap. • Herbouw van 2 door de tsunami verwoeste basisscholen. • Ondersteuning van onderwijsactiviteiten. • Afronding van de bouw van 124 woningen in India, met actieve participatie van kinderen en de gemeenschap. Resultaten • In India is het programma, behoudens de bouw van woningen, in 2006 afgerond. Er werden in totaal 323.000 personen bereikt. • Van het totaal van de bereikte personen was ongeveer de helft kinderen. • 9.000 kinderen hebben toegang tot veilige, kindvriendelijke speel- en verblijfplekken en worden daardoor binnen hun gemeenschap beter beschermd. • 2 scholen bieden elk jaar aan 1.100 kinderen een leerplek. • 350 kinderen en 250 volwassenen hebben permanente veilige en kindvriendelijke huisvesting. Impact Kwetsbare kinderen en hun families zijn geholpen een moeilijke periode door te komen, zodat ze een nieuw bestaan kunnen opbouwen. Geleidelijk aan hebben zij het normale leven hervat. Tegenslagen en maatregelen Bij de bouw van de scholen is vertraging opgetreden. Dit had onder meer te maken met de noodzakelijke afstemming van de eisen met de Indonesische overheid. Verder bleek bij controle dat gebruikte bouwmaterialen niet aan de kwaliteitseisen
Foto: Karlijn van Acker
Waar ons hart ligt - Save the Children Jaarverslag 2007
29
voldeden. Uiteindelijk zijn de bouwcontracten opgezegd, fondsen teruggevorderd en is de hele procedure opnieuw gestart, beginnend met een nieuwe aanbesteding. Eind 2007 waren de twee scholen bijna gereed en begin 2008 werden ze in gebruik genomen.
Pakistan in vogelvlucht In oktober 2005 werd het noorden van Pakistan getroffen door een zeer zware aardbeving die het leven kostte aan meer dan 70.000 mensen. Drie miljoen mensen werden dakloos. Huizen, scholen en totale dorpen in de regio Kashmir werden zwaar beschadigd of totaal verwoest. Veel kinderen en hun leraren raakten zwaargewond of kwamen om omdat ze op school waren op het moment van de aardbeving. Velen verbleven lange tijd in kampen in afwachting van hulp bij de wederopbouw van hun huizen.
Hulp aan slachtoffers van de aardbeving thema: Noodhulp looptijd: November 2006 – mei 2007 totaal budget: € 390.985 Financieringsbron: Ministerie van Buitenlandse Zaken Besteding sCnl 2007: € 326.049 Bereikt in 2007: 15.000 mensen, waarvan 7.500 kinderen Doelstellingen Gezinnen, die lange tijd in kampen verbleven, ondersteunen bij het winterklaar maken van hun huizen in het bergachtige noorden van Pakistan.
30
Save the Children Jaarverslag 2007 - Waar ons hart ligt
Doelgroepen 2.200 gezinnen (15.000 mensen) in Allay Valley. Activiteiten • Identificatie van de meest hulpbehoevende gezinnen in het gebied. • Ondersteuning van deze gezinnen bij de wederopbouw van hun huizen. • Aanschaffen, transporteren en distribueren van bouwmaterialen, waaronder 21.000 dakplaten. • Distributie van 2.300 stuks plastic zeil voor tijdelijke onderkomens en 1.800 gereedschapskisten. Resultaten • Huisvesting van 2.200 gezinnen in hun oorspronkelijke dorpen. • De huizen van 2.200 gezinnen in Allay Valley zijn beter bestand gemaakt tegen de koude winter. Impact Herstel van de leefgemeenschappen door het aanleggen van voorzieningen. Hierdoor zijn 2.200 gezinnen gedurende de wintertijd beter beschermd tegen ontberingen en ziektes.
Herbouw van scholen thema: Onderwijs looptijd: mei 2007 – april 2008 totaal budget: € 201.875 Financieringsbronnen: SCNL fondsenwerving (€ 137.819), Save the Children UK (€ 64.056) Besteding sCnl 2007: € 137.819 Bereikt in 2007: Er is voor 1.000 kinderen capaciteit op scholen
Doelstellingen • Door de bouw van vijf basisscholen bijdragen aan veilige onderwijsvoorzieningen. • Onderwijsactiviteiten en schoolinstroom veiligstellen door de scholen te voorzien van meubels en materialen. Doelgroepen Kinderen (jongens en meisjes) in Bagh in het gelijknamige district Bagh en Panjkot in district Muzaffarabad. De scholen hebben capaciteit voor 1.000 kinderen; een veelvoud hiervan zal in de loop der jaren van deze voorzieningen profiteren. Activiteiten • Het betrekken van de lokale gemeenschappen en overheid bij de school. • Selecteren van 5 bouwplaatsen voor de scholen. • Het maken van ontwerpen en bouwtekeningen afronden. • Bouw van vijf basisscholen. • Aankoop van schoolmeubels en schoolmaterialen. Resultaten • De lokale gemeenschap, ouders, kinderen, overheidsengineering consultants en districtbestuurders hebben mede bepaald waar de bouw van de 5 scholen plaats zal vinden. • De bouw van de 5 scholen verloopt volgens plan. In april 2008 zullen de scholen klaar zijn. • De schoolmeubels en onderwijsmaterialen zijn besteld. Impact Betere voorzieningen met meer kans op kwalitatief goed basisonderwijs voor kinderen in de betreffende gemeenten. Er is voorzien dat de scholen ongeveer 50 jaar meegaan, waardoor uiteindelijk minimaal 10.000 kinderen profijt zullen hebben van de bouw van deze scholen.
Bangladesh in vogelvlucht Op 15 november trok de cycloon Sidr over Bangladesh en liet een spoor van verwoesting achter. grote gebieden kwamen onder water te staan, meer dan 3.000 mensen kwamen om het leven, 250.000 huizen gingen verloren en duizenden scholen raakten buiten gebruik.
Hulp aan de slachtoffers van de cycloon Sidr thema: Noodhulp looptijd: 19 november 2007 – 19 februari 2008 totaal budget: € 500.000 Financieringsbron: Ministerie van Buitenlandse Zaken Besteding sCnl 2007: € 203.633 Bereikt in 2007: 150.000 mensen waarvan de helft kinderen Doelstellingen Noodhulp aan de getroffen gezinnen, zoals het verstrekken van essentiële huishoudelijke goederen (onder andere kook- en eetgerei, hygiëne items, tentzeil) en voedselrantsoenen, het verzorgen van toegang tot schoon drinkwater en sanitaire voorzieningen. Doelgroepen In totaal zullen met dit programma ruim 30.000 gezinnen (ongeveer 150.000 mensen) worden bereikt, waarvan ongeveer de helft kinderen. Activiteiten • Het uitdelen van pakketten huishoudelijke goederen • Het uitdelen van voedselrantsoenen • Het verstrekken van schoon water • Het verschonen en verversen van watervijvers (voor drinkwater) • Het aanleggen en repareren van latrines.
Bangladesh na de verwoestende cycloon Sidr Op 15 november raasde de cycloon Sidr door Bangladesh. Save the Children heeft in de dagen erna een actie op touw gezet om de overlevenden te helpen. Hiervoor kregen we steun van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, dat € 500.000,- ter beschikking stelde. Met dit bedrag konden we ruim 30.000 gezinnen (ongeveer 150.000 mensen) voorzien van basisbenodigdheden zoals voedsel, schoon water, eet- en kookgerei, dekens en tentzeil. Verder hebben we kinderen die hun familie waren kwijtgeraakt weer met hun ouders verenigd en gezorgd voor de opvang van weeskinderen. Ook zijn er boten ingezet om de hulpgoederen te verplaatsen. Drie speciale waterambulances vervoerden de gewonden naar de gezondheidsposten. mahfuza Rahman werkt tweeënhalf jaar bij Save the Children in Bangladesh en maakte van dichtbij mee wat de cycloon aanrichtte. Mahfuza (27) is verantwoordelijk voor de distributie en het transport van de hulpgoederen. Om de verdeling hiervan goed te laten verlopen ziet zij toe op de registratie van de begunstigden. Zij woont samen met haar man in het Bansaldistrict dat door de storm getroffen werd. “Doordat er in Bangladesh een goed waarschuwingssysteem voor dergelijke natuurrampen bestaat, wisten we dat de cycloon in aantocht was en konden we de nodige voorbereidingen treffen. Veel mensen zijn geëvacueerd. In het verleden eiste een storm van deze omvang veel meer slachtoffers, maar dat neemt niet weg dat de gevolgen deze keer voor veel mensen desastreus waren. Op het moment dat de storm toesloeg waren wij thuis. We hielden constant contact met buren en collega’s van Save the Children om te checken of iedereen nog veilig was. De wind nam eerst toe, ging daarna weer liggen en kwam terug met een donderend geraas, waardoor het leek alsof er een vliegtuig laag overvloog. Ik was bang dat de elektriciteitsmasten zouden omwaaien en op ons huis zouden vallen. Na de cycloon lagen de wegen vol met bomen, stukken golfplaat en modder. Veel mensen liepen gedesoriënteerd rond, degenen die hun huis verloren hadden waren aan het huilen. Bij Save the Children zijn we vervolgens hard aan het werk gegaan. Binnen acht dagen hebben we de mensen kunnen voorzien van voedsel en huishoudelijke benodigdheden.” Rabeya (25) komt samen met haar zoontje Ratul van drie maanden naar de voedseldistributiepost van Save the Children om de goederen op te halen waar zij recht op heeft. Zij krijgt rijst, meel, olie, zout, bonen en voedingsbiscuits. Ze komt uit een dorp op een paar kilometer afstand en heeft iemand meegenomen die haar helpt om de spullen te dragen. “De cycloon heeft ons huis volledig verwoest. Mijn man was op dat moment aan het werk, hij was bewaker op een parkeerplaats. Samen met mijn kinderen ben ik naar het huis van de buren gevlucht, omdat hun huis een stuk steviger gebouwd is dan het onze. Dat was dus maar goed, want toen ik na de storm naar mijn eigen huis wilde teruggaan, stond het niet meer overeind. Het voedsel dat ik van Save the Children krijg is heel belangrijk voor ons. Mijn man heeft vlak na de storm een ongeluk gehad en kan niet meer werken. Omdat de baby nog klein is kan ik ook niet weg om te gaan werken. We hebben geen land en we moesten geld lenen om ons huis te herbouwen. Met het eten dat ik vandaag krijg, kunnen we 24 dagen vooruit. Daarna kan ik nog een keer terugkomen voor een voedseldonatie. Het leven is erg zwaar. Maar er is ook een lichtpuntje. Nu, een maand nadat de cycloon zoveel verwoestte, kan mijn dochter van zes jaar gelukkig weer naar school, want die is net opnieuw geopend.”
Waar ons hart ligt - Save the Children Jaarverslag 2007
31
Resultaten De activiteiten van hulp en herstel waren aan het eind van het verslagjaar nog in volle gang; ze moeten leiden tot de volgende resultaten: • 12.000 gezinnen voorzien van pakketten met essentiële nonfood items (NFI) (onder andere kook- en eetgerei, hygiëne items en sheltermaterialen). • 10.000 gezinnen (50.000 mensen) voorzien van voedselrantsoenen. • 22.000 gezinnen (ongeveer 110.000 mensen) hebben toegang tot schoon drinkwater en latrines. Impact De situatie van voor de ramp is deels hersteld. Gezinnen zijn na ontvangst van de essentiële goederen en de steun bij het repareren van basisvoorzieningen beter in staat hun leven te hervatten. Risico’s De kans op herhaling van een natuurramp is in deze regio groot. Daarom worden bij het herstellen van de voorzieningen maatregelen getroffen om in het geval van een volgende natuurramp voldoende voorbereid te zijn.
Werkgelegenheid voor arme huishoudens thema: Bescherming looptijd: Fase 1: September 2006 – mei 2007 Fase 2: Juni 2007 – mei 2008 totaal budget: Fase 1: € 500.000 Fase 2: € 900.000 Financieringsbron: Europese Unie (ECHO) Besteding sCnl 2007: Fase 1: € 278.279 Fase 2: € 454.690 Bereikt in 2007: Fase 1: 1.272 huishoudens waarvan ongeveer 4.000 kinderen. Fase 2: 2.000 huishoudens waarvan ongeveer 2.400 kinderen Doelstellingen Het creëren van korte termijn werkgelegenheid voor de armste huishoudens door middel van activiteiten die ten goede komen aan de lokale samenleving.
in vogelvlucht
Doelgroepen De kostwinners van 1.272 huishoudens in de eerste fase en 2.000 in de tweede fase. Indirect profiteren hiervan respectievelijk 8.500 en 14.000 familieleden. Voor het merendeel betreft het hier mensen die ongeschoold zijn.
Het Palestijns-Israelisch conflict veroorzaakt een moeilijke situatie voor de bewoners van deze regio. Israël heeft de West-Bank en Gaza hermetisch afgesloten voor goederenstromen en de bewegingsvrijheid van de Palestijnse bevolking in deze gebieden sterk beperkt. Deze maatregelen hebben toenemende werkeloosheid, armoede en gebrek aan voedsel tot gevolg. Door militaire operaties, checkpoints en restricties voor woonwerkverkeer neemt de werkgelegenheid en de agrarische
Activiteiten • Het creëren van werkgelegenheid voor ongeschoolde kostwinners door activiteiten als het schoonmaken van de buurt, het renoveren van een schoolplein, bouwen van klaslokalen, opknappen van een crèche, puinruimen van vernietigde huizen en openbare ruimten, (re)constructie van straten, agrarische transportwegen, voetpaden, bibliotheken,
De Palestijnse Gebieden
32
productie af. Zo’n 500.000 Palestijnen leven binnen een straal van een kilometer van de Muur en hebben een vergunning nodig om deze te passeren voor agrarische activiteiten of ander werk. Deze vergunningen zijn moeilijk te krijgen en de toegangswegen zijn slechts sporadisch open.
Save the Children Jaarverslag 2007 - Waar ons hart ligt
•
sportfaciliteiten en gemeenschapscentra; organische afvalscheiding en -verwerking. Het creëren van werkgelegenheid voor geschoolde kostwinners door activiteiten als het helpen bij het uitvoeren van een enquête over armoede en het superviseren van bouw en reconstructiewerkzaamheden
Resultaten • De beschreven werkzaamheden zijn uitgevoerd en hebben hun nut bewezen in de lokale samenleving. • Kortdurende werkgelegenheid voor circa 3.000 ongeschoolde en 350 geschoolde kostwinners. Impact De financiële situatie van de bereikte huishoudens is tijdelijk verbeterd. Deze steun heeft de betrokkenen weer hoop en vertrouwen gegeven.
Foto: Bill Foley
WEST-AFRIKA
Foto: Save the Children
Burkina Faso in vogelvlucht Burkina Faso is één van de armste landen ter wereld. 46% van de mensen leeft onder de armoedegrens. 64% van de bevolking is analfabeet en vooral meisjes gaan niet naar school. In het land zijn onvoldoende scholen om alle kinderen die willen leren de kans op onderwijs te geven. Daarom zet de lokale, door Save the Children gesteunde organisatie Fondation pour le Développement Communautaire du Burkina Faso (FDC), zogenaamde ‘dorpsscholen’ op. Dit zijn scholen in afgelegen dorpen die buiten het formele onderwijssysteem vallen. Om op deze scholen les te kunnen geven worden volwassenen uit de dorpen getraind. Zij leiden kinderen op met een aangepast lesprogramma, zodat deze kinderen in vier jaar tijd de aansluiting vinden bij het reguliere formele onderwijs. Ook is er een centrum voor beroepsopleidingen, waar de leerlingen die niet doorstromen naar formeel onderwijs een opleiding krijgen in agrarische beroepen. De hiv/aids prevalentie in het land ligt op 2,2%; vooral kinderen en vrouwen zijn getroffen. Omdat kinderen en jongeren een kwetsbare groep zijn voor besmetting met hiv/aids, werkt Action pour l’ Enfance et la Santé au Burkina Faso (AES), een andere door Save the Children gesteunde NGO, aan de bewustwording van de risico’s onder jongeren en hun ouders.
Elk Kind Telt thema: Onderwijs looptijd: januari 2007 – december 2010 totaal budget: € 1.250.000 Financieringsbronnen: € 750.000 (EU) en € 500.000 (eigen fondsenwerving) Besteding sCnl 2007: € 252.696 Bereikt in 2007: 2.200 kinderen, 94 leraren en 26 medewerkers van partner- organisaties
Doelstellingen Het verbeteren van de toegankelijkheid en kwaliteit van het basisonderwijs voor jongens en meisjes, een en ander met de participatie van de gemeenschappen.
met ziektes van planten en dieren. Deze ziektes worden nader onderzocht door deskundigen zodat de bestrijding ervan voortvarend kan worden aangepakt.
Doelgroepen In 2010 zal Save the Children de volgende doelgroepen bereikt hebben: 6.000 schoolgaande kinderen van 7-15 jaar, waarvan de helft meisjes; 150 jongeren van 15-18 jaar in een centrum voor vakopleiding; 381 leraren; 160 partnerleden en 30.000 mensen in 60 dorpen.
De strijd tegen hiv/aids
Activiteiten • Het bouwen van klassen in dorpsscholen in 8 dorpen. • Het (her)trainen van leraren. • Het trainen van kinderen in een centrum voor vakopleiding. Resultaten • 49 klaslokalen zijn geopend voor 1.952 kinderen in dorpsscholen en 198 kinderen in formele scholen. • 101 leraren zijn getraind in het geven van kwalitatief onderwijs. • 50 jongeren zijn begonnen op een centrum voor vakopleiding. Impact Kinderen in afgelegen dorpen krijgen de kans om naar school te gaan en door te stromen naar formeel onderwijs. Jongeren die te laat zijn begonnen met school hebben de mogelijkheid om een vak te leren en daarmee hun brood te verdienen. Tegenslagen en maatregelen De oogst van 2007 was slecht en het gevolg daarvan is dat kinderen minder te eten zullen krijgen, waardoor ze misschien niet naar school zullen gaan. Door het aanbieden van schoolmaaltijden aan schoolkinderen en leraren wordt dit tegengegaan. Het vakopleidingscentrum heeft te kampen
thema: Gezondheidszorg en bescherming looptijd: januari 2005 – december 2007 totaal budget: € 190.000 Financieringsbron: SCNL fondsenwerving Besteding sCnl 2007: € 72.000 Bereikt in 2007: Meer dan 2.000 kinderen, 2.600 volwassenen en 63 leden van de gemeenschap en van overheidsinstanties Doelstellingen Kinderen en jongeren van de Boromogemeenschap (in het westen van Burkina Faso) beschermen tegen uitbuiting, hiv/aids en andere seksueel overdraagbare aandoeningen. Doelgroepen Straatkinderen en jonge straatverkopers. Activiteiten • Voorlichting geven aan ouders, politieke en religieuze leiders en traditionele autoriteiten in Boromo over het beschermen van kinderen tegen hiv/aids. • Kinderen en jongeren laten participeren in voorlichtingsactiviteiten over seksualiteit en hiv/aids. Resultaten • Ongeveer 2.000 kinderen en jongeren zijn voorgelicht over manieren om zichzelf te beschermen tegen de gevaren die zij lopen. • Meer dan 2.600 mensen in de gemeenschap van Boromo zijn voorgelicht en ouders zijn beter toegerust om hun kinderen te beschermen.
Waar ons hart ligt - Save the Children Jaarverslag 2007
35
•
63 leden van de gemeenschap van Boromo zijn getraind in kinderrechten en bescherming tegen hiv/aids.
Impact Kinderen en jongeren, hun gemeenschap en de autoriteiten hebben meer kennis over de rechten van het kind en de gevaren van hiv/aids en andere soa’s. Kinderen zijn beter beschermd tegen uitbuiting en tegen hiv-infecties. Het is vooralsnog te vroeg om te constateren dat de hiv/aids prevalentie omlaag is gegaan.
Ivoorkust in vogelvlucht In 1992 heeft in Ivoorkust een staatsgreep plaatsgevonden. De periode van burgeroorlog die daarop volgde heeft geleid tot massale maatschappelijke ontwrichting en volksverhuizingen. Recent zijn er weer conflicten geweest. Mede hierdoor is het droevig gesteld met de voorzieningen. Zo is er een tekort aan veilige basisscholen waar kinderen kwalitatief onderwijs kunnen genieten. Hoewel door het vredesproces in deze regio de situatie is verbeterd, is het nodig dat Save the Children zich in blijft zetten om deze kinderen en jongeren zelfredzaam te maken.
Elk Kind Telt thema: Onderwijs looptijd: januari 2007 – december 2010 totaal budget: € 1.576.217 Financieringsbron: Ministerie van Buitenlandse Zaken (MFS) (€ 1.445.289); SCNL eigen fondsenwerving (€ 130.928) Besteding sCnl 2007: € 289.366 Bereikt in 2007: 20 scholen gerehabiliteerd 1.502 kinderen kregen toegang tot basisonderwijs 4.162 kinderen kregen kwalitatief beter basisonderwijs
36
Save the Children Jaarverslag 2007 - Waar ons hart ligt
Doelstellingen Kinderen toegang geven tot kwalitatief onderwijs in een veilige en vertrouwde omgeving. Doelgroepen In 2010 kunnen 4.000 kinderen in de leeftijd 6-7 jaar naar school. De kwaliteit van het onderwijs zal verbeteren voor 24.000 basisschoolleerlingen in de leeftijd van 6-15 jaar (waarvan 50% meisjes). Daarnaast zijn 480 leraren, 80 schoolcomités, 48 ambtenaren, 24 vertegenwoordigers van lokale onderwijsautoriteiten en 24 maatschappelijk werkers bij dit programma betrokken. Activiteiten • Trainingen voor onderwijzers in kindvriendelijk onderwijs en actieve leermethoden. • Het verstrekken van goed lesmateriaal. • Het rehabiliteren van door de oorlog beschadigde en verwaarloosde scholen. • Trainingen en bewustmakingscursussen aan NGO-personeel, docenten en schoolcomités over kinderrechten, bescherming en participatie. Resultaten • 20 scholen in 4 verschillende regio’s in Ivoorkust zijn gerehabiliteerd en weer in bedrijf. • 5.664 kinderen hebben de beschikking gekregen over kwalitatief verbeterde lesmaterialen. • 130 onderwijzers zijn in kindvriendelijk onderwijs getraind. • 24 (personeels)leden van NGO’s en schoolcomités zijn getraind en zich meer bewust van zaken omtrent kinderrechten en bescherming. Impact Kinderen ontvangen kwaliteitsonderwijs en genieten de steun van hun gemeenschap, die zorgt voor het verder uitbouwen van een veilige en kindvriendelijke leeromgeving.
Risico’s De spanningen rond de verkiezingen in 2008 zouden kunnen leiden tot een terugval naar een conflictsituatie.
Sierra Leone, Liberia en Ivoorkust in vogelvlucht Deze regio aan de westkust van Afrika wordt al meer dan tien jaar geteisterd door gewelddadige conflicten. Veel kinderen zijn hiervan het slachtoffer. Zij worden op allerlei manieren in de conflicten betrokken en maken, vaak als kindsoldaat, de meest verschrikkelijke dingen mee. Systematisch misbruik van kinderen, vooral van meisjes, komt overal voor. Ongeveer 15.000 kinderen zijn door de conflicten gescheiden van hun ouders. Save the Children zet zich in om deze kinderen en jongeren zelfredzaam te maken.
Bouwen aan de toekomst thema: Bescherming looptijd: Fase 2: 1 maart 2006 – 30 november 2007 Fase 3: 1 juli 2007 – 30 juni 2008 totaal budget: Fase 2: € 750.000 Fase 3: € 533.482 Financieringsbronnen: Fase 2: Ministerie van Buitenlandse Zaken (€ 600.000), SCNL eigen fondsenwerving (€ 150.000) Fase 3: Ministerie van Buitenlandse Zaken (€ 442.786), OAK Foundation (€ 90.696) Besteding sCnl 2007: Fase 2: € 494.148 Fase 3: € 52.595 Bereikt in 2007: 13.500 kinderen, 390 partnerleden
Doelstellingen • Gemeenschappen en kinderen in staat stellen zichzelf te beschermen tegen seksueel misbruik en uitbuiting. • Overheden ondersteunen en versterken bij het opzetten van een beleid dat kinderen beschermt tegen misbruik, verwaarlozing en uitbuiting. Doelgroepen 13.500 kinderen in de leeftijd van 11-17 jaar in 95 gemeenschappen in deze 3 landen, die seksueel geweld hebben ervaren of risico lopen hiermee in aanraking te komen. Activiteiten • Training van sleutelpersonen in de gemeenschappen over seksueel geweld tegen kinderen, zodat zij anderen op dit gebied kunnen informeren. • Sessies met kinderen in hun gemeenschappen en met de overheid om ideeën en meningen uit te wisselen over kinderbescherming en om invloed uit te oefenen op beleid en wetgeving. • Capaciteitsopbouw: nationale en lokale overheden en NGO’s worden getraind om beleid en wetgeving te ontwikkelen op het gebied van kinderbescherming. • De overheid maakt beleid op het gebied van kinderbescherming en brengt het beleid in praktijk. Resultaten • Kinderen hebben training op levensvaardigheden gekregen. • Er zijn 260 bijeenkomsten georganiseerd waarin kinderen hun boodschap aan overheidsinstanties hebben gegeven. • 390 partners en overheidsinstanties zijn getraind met positieve gevolgen voor de kinderen. • Kinderclubs bespreken geweld tegen kinderen, in het bijzonder tegen meisjes, en komen zelf met oplossingen. Impact Minder geweld tegen meisjes. Kinderen hebben een grotere weerbaarheid, ze worden meer beschermd in hun gemeenschappen; overheden begrijpen en onderschrijven het belang van kinderbescherming.
Foto: Save the Children
OOST- EN CENTRAAL-AFRIKA
Foto: Save the Children
Oeganda in vogelvlucht Na 20 jaar oorlog is de sociaaleconomische positie van Oeganda sterk aangetast. De oorlogssituatie heeft geleid tot de ontheemding van honderdduizenden mensen. Hoewel het vredesproces nog veel problemen kent, heeft het ondertekenen van een ‘staakt het vuren’ in augustus 2006 tussen de overheid en het ‘Lord’s Resistance Army’ nieuwe mogelijkheden gecreëerd voor vrede in Oeganda en het terugkeren naar huis van vele ontheemden. Save the Children draagt bij aan dit vredesproces door de opbouw van onderwijs in Noord-Oeganda te steunen.
Elk Kind Telt thema: Onderwijs looptijd: Januari 2007 – december 2010 totaal budget: € 1.621.085 Financieringsbron: Ministerie van Buitenlandse Zaken (MFS) (€ 1.221.085), Save the Children Noorwegen (€ 400.000) Besteding sCnl 2007: € 271.797 Bereikt door sCnl in 2007: 40 nieuwe klaslokalen gebouwd en ingericht. Doelstellingen Alle jongens en meisjes in de door conflict geteisterde districten van Lira en Oyam krijgen in 2010 goed basisonderwijs in een veilige, beschermende en kindvriendelijke omgeving. Doelgroepen 22.000 meisjes en 24.000 jongens in de leeftijd van 6 tot 18 jaar, districts-onderwijsautoriteiten, NGO´s en basisorganisaties, de gemeenschappen rondom scholen, schoolmanagementcomités (120 personen), medezeggenschapsraden (120 personen) en 240 onderwijzers.
Activiteiten Het programma kent een brede aanpak, gericht op de integratie van de grote groep kinderen in het onderwijssysteem. De activiteiten voor dit programma zijn veelomvattend, enkele voorbeelden zijn: • Bouwen en inrichten van 40 nieuwe klaslokalen. • Het trainen van docenten om hun didactische en inhoudelijke vaardigheden te vergroten, als ook het verbeteren van hun kennis van kinderrechten (bijvoorbeeld kinderen niet slaan). • Het trainen van lokale overheidsautoriteiten in kinderrechten, en het omgaan met hiv/aidsvraagstukken, speciaal onderwijs en vaardigheden op het gebied van monitoring en evaluatie. • Leden van medezeggenschapsraden trainen in lokale lobby, beleidsbeïnvloeding, kinderrechten, hiv/aids vraagstukken en basismanagementvaardigheden. Resultaten • 40 nieuwe klaslokalen in gebruik genomen. • 30 lokale overheidsfunctionarissen zijn getraind en beter geïnformeerd over kinderrechten, hiv/aids vraagstukken, speciaal onderwijs en technische vaardigheden. • 380 leden van medezeggenschapsraden kunnen lokale lobby en advocacy-activiteiten uitvoeren en beschikken over kennis over kinderrechten, hiv/aids en basismanagementvaardigheden. Impact Kinderen krijgen door hun schoolbezoek, waar ze goed onderwijs genieten, betere kansen en vinden daarbij steun van hun gemeenschap. Op langere termijn geeft dit hen betere kansen in het leven en op korte termijn genieten zij onderwijs in een veilige en kindvriendelijke leeromgeving. Risico’s Terugval naar het conflict kan gepaard gaan met toenemend risico voor kinderen om geronseld te worden voor een rebellenleger.
Democratische Republiek Congo in vogelvlucht De afgelopen decennia is De Democratische Republiek Congo (DRC) het toneel geweest van voortdurende conflicten tussen de overheid en rebellen. In 2006 en 2007 werd voortgang geboekt met het vredesproces, maar ondanks overeenkomsten op papier vinden nog veelvuldig ernstige schermutselingen plaats tussen de verschillende rebellengroepen onderling en met het reguliere leger. Dit leidt tot onveiligheid op verschillende plaatsen. Daaronder heeft van tijd tot tijd ook het werk van Save the Children te lijden. De jarenlange situatie van onveiligheid en instabiliteit heeft een negatief effect gehad op de basisvoorzieningen in Kivu in het oosten van De DRC. Klinieken verkeren in slechte staat of zijn helemaal afgebroken. Er is dan ook weinig of geen gezondheidszorg en de kwaliteit ervan is slecht. Dit betekent voor de bevolking, en met name voor vrouwen en kinderen, een leven vol ontbering, (seksueel) geweld, armoede, ondervoeding, hoge sterftecijfers en weinig ontwikkelingskansen. Juist voor deze mensen werkt Save the Children samen met lokale autoriteiten aan de verbetering van het basisgezondheidssysteem.
Medische hulp voor moeder en kind thema: Gezondheidszorg looptijd: Fase 2: januari 2006 – september 2007 Fase 3: oktober 2007 - maart 2009 totaal budget: Fase 2: € 1.348.373; fase 2: € 1.612.871 Financieringsbronnen: Fase 2: Ministerie van Buitenlandse Zaken (€ 1.188.373), SCNL eigen fondsenwerving (€ 160.000) Fase 3: Ministerie van Buitenlandse Zaken (€ 1.297.857), SCNL eigen fondsenwerving (€ 315.014) Besteding sCnl 2007: Fase 2: € 782.263 Fase 3: € 70.420 Bereikt in 2007: Meer en betere gezondheidszorg voor 350.000-400.000 mensen in Oost-Congo en Noord-Kivu, waarvan 80.000 kinderen onder de 5 jaar en 27.500 zwangere vrouwen.
Waar ons hart ligt - Save the Children Jaarverslag 2007
39
Doelstellingen Zorgen dat de bevolking in de zones Masisi en Mweso in Noord-Kivu gezonder wordt. Dit houdt in dat er meer klinieken komen waar mensen terechtkunnen voor veilige en goede zorg. Doelgroepen 350.000 – 400.000 mensen in Oost-Congo en Noord-Kivu, met speciale aandacht voor: vrouwen die in verwachting zijn of zijn bevallen (27.500), kinderen onder 5 jaar (80.000) en kinderen in de leeftijdscategorie 5 – 15 jaar (46.500). Activiteiten • Reparatie van klinieken. Klinieken voorzien van meubilair, medische instrumenten en medicijnen. Training van medisch personeel. • Uitvoeren van vaccinatie- en malariacampagnes. • Zuigelingen en kleuters noodvoeding en bijvoeding geven in voedingscentra. • Voorlichting over en ondersteuning van diversificatie van gewassen in de dorpen. • Versterken van de capaciteit van de overheid in het managen van het gezondheidsprogramma. Vergroten van de betrokkenheid van de bevolking bij de gezondheidsvoorzieningen en activiteiten. Resultaten • Grootschalige verbouwing van 3 klinieken is gerealiseerd. 27 klinieken zijn uitgerust met instrumenten en medicijnen. • Verbetering van personele bezetting. • Succesvol vaccinatieprogramma (vanuit klinieken en door campagnes), resulterend in een vaccinatiepercentage van 75% van de kinderen in de betreffende regio’s. Muskietennetten, als onderdeel van het malariaprogramma, zijn verspreid onder de bevolking. • Goed lopende voedingscentra en meer aandacht voor gezonde voeding bij de bevolking. • 350 gezondheidswerkers in de dorpen zijn getraind.
Foto: Michael Bisceglie
• •
27 klinieken hebben een functionerend gezondheidscomité. Ondersteuning van het overheidspersoneel (van vaccinator tot provincial health director) in hun activiteiten. Dit heeft positief bijgedragen aan het functioneren van het systeem en de kwaliteit van de geboden zorg.
Impact Halvering van de ernstige ondervoeding (van 10% naar 5%) van de kinderen. Ook is sprake van een daling van moederen kindsterfte in het programmagebied; een toename van capaciteit bij de overheid en een grotere betrokkenheid van de bevolking bij het managen en in stand houden van hun gezondheidszorgvoorzieningen. Het gezondheidssysteem in de regio is door het programma aanzienlijk sterker geworden. Risico’s De gewapende rondzwervende groepen dragen bij aan een gevoel van onveiligheid. Het is voorgekomen dat zij goederen en medicijnen uit de klinieken en voedingscentra stelen.
Hussein mursal Hussein Mursal is directeur van het veldkantoor van Save the Children in De Democratische Republiek Congo. Mursal is geboren in Somalië en studeerde ‘public health’ in Italië en Engeland. Vervolgens werkte hij als arts in ziekenhuizen en vluchtelingenkampen. In de jaren negentig was Mursal betrokken bij de eerste programma’s van Save the Children in Liberia.
Het beste wapen tegen armoede is onderwijs Gesprek met Hussein Mursal over De Democratische Republiek Congo Hoe is de situatie nu in De Democratische Republiek Congo? “De Democratische Republiek Congo is een groot en in wezen rijk land met veel delfstoffen en vruchtbare landbouwgronden. Maar de gewapende conflicten tussen het regeringsleger en de rebellen brengen veel onnodig leed. De rebellengroepen strijden ook onderling en zijn vooral in het oosten van het land actief. Grote groepen mensen zijn daardoor op de vlucht geslagen. Zij leven, verstoken van voorzieningen, in tijdelijke onderkomens. En dan is er ook nog de ‘gewone’ criminaliteit. Die is in De Democratische Republiek Congo wijdverbreid. De overheid heeft geen antwoord op al deze problemen. Ook slaagt zij er niet in om zaken als onderwijs en gezondheidszorg goed te organiseren. Bovendien zijn grote delen van het land vrijwel onbereikbaar door de slechte infrastructuur. Al met al is de situatie dus niet best.” Wat zijn de gevolgen voor de kinderen? “De kindersterfte is hoog omdat basisgezondheidszorg en goede vaccinatieprogramma’s ontbreken. Voor onderwijs is geen geld. In De Democratische Republiek Congo gaat meer dan de helft van de kinderen, door gebrek aan middelen, niet naar school. Vooral meisjes worden thuisgehouden. Mijn hart gaat ook uit naar de kinderen die worden gedwongen om te vechten. De Democratische Republiek Congo staat bekend om het grote aantal kindsoldaten dat door rebellengroepen wordt gerekruteerd. In de afgelopen drie jaar is het gelukt om 60.000 kinderen uit de klauwen van de rebellen te bevrijden. Met behulp van onderwijsprogramma’s en intensieve ondersteuning van families hebben zo’n 30.000 kinderen inmiddels weer hun gewone leven kunnen oppakken. Wat me erg raakt is dat we de overige kinderen niet hebben kunnen helpen. Dit is vooral te wijten aan geldgebrek. Donoren voor De Democratische Republiek Congo stellen namelijk vooral noodhulpfondsen ter beschikking. Deze fondsen zijn echter niet bestemd voor het financieren van langetermijnprojecten
zoals de demobilisatie en re-integratie van kindsoldaten. Daarin moet snel verandering komen. Dat is ook de reden waarom Save the Children zich er hard voor maakt om onderwijs op te nemen als onderdeel van noodhulp en wederopbouw. Onderwijs is immers de sleutel bij de re-integratie van kindsoldaten. Door ze te laten leren bieden we deze kinderen een nieuwe toekomst.” Wat doet Save the Children voor kinderen in De Democratische Republiek Congo? “In De Democratische Republiek Congo heeft Save the Children vijf programma’s. Op de eerste plaats komt het programma Kinderbescherming. Dit omvat de demobilisatie van kindsoldaten, het voorkomen en stoppen van kinderarbeid en de bewustwording rond het wijdverbreide verschijnsel van kindheksen. In De Democratische Republiek Congo schrijft men ongeluk en tegenspoed namelijk toe aan de invloed van kinderen die behekst zouden zijn. Deze kinderen worden door familie en gemeenschap verstoten en belanden op straat. Het tweede programma is Onderwijs. Binnen dit programma geven we vorm aan de ‘Rewrite the Future’-campagne. Scholen worden opgeknapt, leraren opgeleid, er zijn kits voor schoolkinderen en we voeren druk uit op de overheid om goed basisonderwijs voor iedereen beschikbaar te stellen. Ons derde programma, Gezondheid, richt zich op het verbeteren van de toegang tot basisgezondheidszorg, moeder- en kindzorg en preventie. We doen dit door klinieken op te zetten en het opleiden van personeel. Met Nederlands geld hebben we in Goma/Masisi een uitgebreid programma voor moeder- en kindzorg gerealiseerd. Door de gewapende strijd in dit gebied zijn mensen voortdurend op de vlucht. Met onze mobiele gezondheidskliniek reizen we ze als het ware achterna van de gemeenschappen naar de kampen. Hier ondervinden we flinke problemen. Zo zijn bijvoorbeeld enkele van onze klinieken in de verlaten gemeenschappen door de milities beroofd en geplunderd
en werd onze staf bedreigd. Dit betekent dat we soms ons werk niet kunnen uitvoeren. We laten ons daardoor niet uit het veld slaan, maar pakken de draad zo snel mogelijk weer op. In 2007 zijn met dit programma toch nog 160.000 kinderen geholpen met medicijnen en vaccinaties en hebben 85.000 zwangere vrouwen zorg ontvangen. Het livelihood programma vormt de verbindende schakel tussen de verschillende activiteiten. Daar kijken we vanuit een breder perspectief naar de problematiek. Er is immers altijd een reden waarom kinderen niet naar school gaan. Ze moeten werken omdat de ouders geen bestaansmiddelen hebben. Wij ondersteunen de ouders bij het zoeken naar werk, zodat ze in hun levensonderhoud kunnen voorzien. Als dat lukt, hoeven de kinderen niet meer bij te dragen aan het gezinsinkomen en kunnen zij gewoon net als elk ander kind naar school. Meer inkomsten betekent ook meer welvaart en toegang tot voorzieningen als gezondheidszorg. Zo zorgt dit programma voor een structurele verbetering van de leefomstandigheden van families. Het vijfde programma is Noodhulp. Hiermee zijn we vooral actief in de vluchtelingenkampen. We zorgen voor de opvang van mensen, het inrichten van veilige plekken voor kinderen, het opsporen van vermiste kinderen en de hereniging met hun familie. Belangrijk is om te benadrukken dat we al deze activiteiten uitvoeren in samenwerking met de overheid. We zorgen voor het vergroten van de capaciteit bij de overheid door training en opleiding van leraren, gezondheidswerkers en beleidsmakers.” Wat zou u ons willen meegeven? “We moeten er aan blijven werken dat alle kinderen naar school gaan en toegang krijgen tot basisgezondheidszorg. Daar hebben kinderen recht op. Ik wil de internationale gemeenschap dan ook oproepen hieraan bij te dragen, totdat de Congolese overheid deze taak op zich neemt. Namens alle Congolese kinderen alvast bedankt!”
Waar ons hart ligt - Save the Children Jaarverslag 2007
41
Ethiopië in vogelvlucht
Doelgroepen Kinderen en hun ouders met hiv/aids; de gemeenschap waarin zij leven en de lokale overheid.
In Ethiopië leeft een miljoen mensen met hiv of aids. Daarvan zijn 65.000 kinderen. Belangrijk gevolg van de sterfte door aids is het grote aantal aidswezen. Hun aantal wordt inmiddels op een miljoen geschat. Dit zet een enorme druk op de gemeenschap om kinderen op te vangen. Veel van deze kinderen zijn nu of in de toekomst op zichzelf aangewezen. Om hen kennis en verbinding met hun verleden mee te geven heeft Save the Children het “memory book” ontwikkeld. Ouders en verzorgers, die weten dat zij aan aids zullen sterven, maken een boek met verhalen over hun leven en dat van hun kinderen. Het is een boek vol herinneringen, wensen en informatie over de geschiedenis van de familie en datgene wat ouders van hun cultuur willen meegeven. Ook maken ouders een testament voor hun kinderen.
Activiteiten • Het trainen van ouders en kinderen in het schrijven van een memory book. • Het begeleiden en ondersteunen van kinderen en ouders bij het proces van het verwerken van de ziekte hiv/aids. • Het voorlichten van de gemeenschappen over dit vraagstuk en hen betrekken bij het omgaan met deze ziekte. • Het versterken van het overheidsbeleid met instrumenten voor de hiv/aids problematiek in lokale gemeenschappen. • Het opzetten van een nationaal netwerk van organisaties en overheden om het memory book ook elders te implementeren.
Memory book thema: Gezondheidszorg looptijd: Fase 2: februari 2007 – januari 2008 Fase 3: februari 2008 – januari 2009 totaal budget: Fase 2: € 102.344 Fase 3: € 60.000 Financieringsbron: Fase 2: SCNL eigen fondsenwerving - Nationale Postcode Loterij (2006) Fase 3: SCNL eigen fondsenwerving - Nationale postcode Loterij (2007) Besteding sCnl 2007: € 0,- Reeds in 2006 besteed: € 102.344 Bereikt in 2007: 810 kinderen en 160 volwassenen met hiv/aids direct; indirect ook hun families en de hele gemeenschap Doelstellingen Houvast geven en toekomstperspectief bieden aan kinderen, van wie de ouders zijn getroffen door hiv/aids, door het ondersteunen van Ethiopische NGO’s die het memory book gebruiken; trainen van lokale NGO’s zodat zij dit breder kunnen uitvoeren. Ethiopië heeft een hiv-prevalentie van 2.1%.
Foto: Michael Bisceglie
Resultaten • 810 kinderen, waaronder een groot aantal wezen en 160 ouders, vooral moeders, hebben training gekregen in het schrijven van een memory book. • Ouders en kinderen durven meer uit te komen voor hun ziekte, wat de aanpak van de problematiek vereenvoudigt. • Lokale overheden zijn gesteund bij de aanpak van de hiv/aids problematiek en het ontwikkelen van beleid daarvoor. • 25 medewerkers van lokale partnerorganisaties zijn opgeleid om mensen te begeleiden bij het schrijven van memory books. Deze partnerorganisaties zullen de activiteiten in hun gebieden uitvoeren. • Bij lokale overheden en partners wordt het belang van de memory books steeds meer ingezien. Impact Een grotere acceptatie van hiv/aids als een maatschappelijk fenomeen. Hiv-positieve mensen zijn niet langer bang om toe te geven dat ze deze ziekte hebben. Zij kunnen hun leven gewoon voortzetten voor zover de ziekte dat toelaat. Ze zonderen zich
niet af, maar maken deel uit van hun gemeenschap. Kinderen worden gesteund bij het verwerken van het verlies van de ouders. Ze vinden steun bij elkaar en zijn beter beschermd bij erfeniskwesties.
en ontvangt regelmatig nieuws over de voortgang van de projecten in het land waar zijn/haar bijdrage naartoe gaat. Op deze wijze kan een Child Link donateur meer persoonlijke betrokkenheid voelen bij het land en de gemeenschap die wordt ondersteund.
Malawi Child Link
in vogelvlucht Malawi is één van de armste landen ter wereld. Het land heeft weinig tot geen delfstoffen en richt zich vooral op plantagelandbouw. Een groot deel van de bevolking is analfabeet en het lage opleidingsniveau van de bevolking heeft tot gevolg dat de economische ontwikkeling stagneert. De gezondheidszorg laat veel te wensen over. Bovendien heeft de aidsepidemie veel slachtoffers geëist en een deel van de beroepsbevolking weggevaagd.
Child link Save the Children Nederland ondersteunt Child Link projecten in Haïti en Malawi. Bij het Child Link-programma vertegenwoordigt één kind een land in de wereld waar Save the Children langlopende projecten uitvoert. Zo vertegenwoordigt Loudouide de Haïtiaanse kinderen en Grace de kinderen in Malawi. De projecten in hun regio zijn illustratief voor het werk van Save the Children in het hele land. Donateurs kunnen deelnemen aan Child Link met een vaste periodieke bijdrage. Hiermee kan Save the Children namelijk langlopende projecten financieren die een blijvend verschil maken in het leven van kinderen. Een betere financiële basis helpt de organisatie vooruit te plannen en de voortgang van projecten te garanderen. Een Child Link donateur krijgt een kennismakingspakket ter introductie van het kind en het land dat het vertegenwoordigt
thema: Onderwijs en gezondheidszorg looptijd: SCNL steunt dit programma sinds 2002 totaal budget: € 71.080 Financieringsbron: SCNL eigen fondsenwerving Besteding sCnl 2007: € 71.080 Doelstellingen Meer en betere scholen voor het basisonderwijs. Bijdragen aan een goede gezondheidszorg en ervoor zorgen dat kinderen en jongeren geen honger meer hoeven te lijden. Doelgroepen 27.000 kinderen, jongeren, hun ouders en leerkrachten. Activiteiten • Bouwen van nieuwe schoolgebouwen, toiletten en huizen voor leraren. • Slaan van putten voor drinkwatervoorzieningen. • Trainen van leerkrachten. Resultaten • Er zijn 5 klaslokalen gebouwd voor 500 kleuters. • Scholen zijn voorzien van schoolbenodigdheden voor 26.314 kinderen. • Er zijn putten geslagen en vervolgens onderhouden. • 240 leerkrachten zijn getraind in onderwijsmethoden die het kind centraal stellen.
•
Alle 240 leerkrachten zijn geschoold in de controle van ogen en oren. Zij hebben vervolgens 24.758 kinderen op 101 scholen gecontroleerd. Het resultaat daarvan is dat 800 kinderen medische zorg, een bril of ondersteuning in de klas hebben gekregen.
Impact De kinderen in Malawi kunnen nu op veel plaatsen naar school en gebruikmaken van moderne voorzieningen en lesmaterialen. Daarnaast hebben de programma’s bijgedragen aan een betere gezondheid van kinderen en aan hun kennis over gezondheid en voeding.
grace Grace is met vlag en wimpel geslaagd voor de trimestertoets van het zesde jaar (groep 8); ze was vijfde van haar klas! Dit is een opmerkelijke prestatie, vooral als je bedenkt dat Grace het in het begin heel moeilijk heeft gehad. Ze heeft zelfs tot aan het vierde jaar (groep 6) klassen moeten overdoen. Maar na haar overgangstoets van het vijfde jaar (groep 7) beschreef haar leerkracht haar als de leerling die de grootste verbetering had laten zien. “Ik wist dat ze met lof zou slagen, want elk trimester ging Grace met sprongen vooruit,” zegt haar onderwijzer. Grace heeft ook op andere gebieden enorme vooruitgang geboekt. Ooit was ze verlegen en stond ze niet graag in het middelpunt van de belangstelling; nu voert ze het hoogste woord en heeft ze veel invloed op andere kinderen. Ze moedigt kinderen aan om mee te doen met spelletjes en om actiever mee te helpen bij het werk in het gezin. In een land waar armoede overheerst en kinderen weinig kansen krijgen, is het prachtig om te zien hoe Grace zich ontwikkelt en vecht voor haar toekomst.
Waar ons hart ligt - Save the Children Jaarverslag 2007
43
Soedan in vogelvlucht Soedan is het grootste land van Afrika. Al zo’n vijftig jaar wordt het geplaagd door conflicten waarvan grote groepen van de bevolking het slachtoffer zijn. Er zijn zowel positieve als problematische ontwikkelingen te melden in verschillende delen van het land. Save the Children heeft programma’s in het zuiden van Soedan, in de Nuba Mountains en in Darfur. Met het tekenen van de Comprehensive Peace Agreement in januari 2005 is er relatieve vrede en meer stabiliteit in Zuid-Soedan en de Nuba Mountains. Tienduizenden interne vluchtelingen keren na 21 jaar terug naar hun dorpen. Er is echter gebrek aan alles: een goede infrastructuur, schoon drinkwater en vooral ook scholen. Van de ongeveer 1.200.000 kinderen die naar het basisonderwijs gaan is slechts 7% meisjes. Daarvan maakt 2% de basisschool af. De regio Darfur kent andere problemen. Sinds 2003 woedt er een conflict in deze regio tussen rebellen en door de Soedanese regering gesteunde Arabische milities (Janjaweed). De opstand begon omdat de rebellen vonden dat Darfur genegeerd en gemarginaliseerd werd door de regering in Khartoem. Het nog steeds voortdurende conflict heeft geleid tot de grootste humanitaire crisis van het moment. Sinds 2003 zijn ruim 200.000 mensen om het leven gekomen en miljoenen mensen gevlucht voor het geweld. Ruim 2 miljoen van hen zitten in vluchtelingenkampen verspreid over Darfur, voorlopig zonder perspectief op terugkeer.
Elk Kind Telt thema: Onderwijs looptijd: juli 2007 – juni 2010 totaal budget: € 944.000 Financieringsbronnen: Ministerie van Buitenlandse Zaken (MFS) (€ 551.434), SCNL eigen fondsenwerving (€ 393.566) Besteding sCnl 2007: € 58.669 Bereikt in 2007: 40.000 kinderen
44
Save the Children Jaarverslag 2007 - Waar ons hart ligt
In het kader van de wereldwijde campagne ‘Rewrite the Future’ werkt Save the Children in Zuid-Soedan aan de (weder)opbouw van het basisonderwijs na een decennialange burgeroorlog. Het programma ondersteunt met actieve participatie van kinderen de opbouw van het onderwijs in gebieden die niet of moeizaam door de Soedanese overheid worden bereikt. Doelstellingen Meer en betere basisscholen voor meisjes en jongens in ZuidSoedan. Tegelijkertijd wil Save the Children deze kinderen beter beschermen tegen misbruik. Doelgroepen Meisjes en jongens die niet naar school gaan en teruggekeerde vluchtelingen, leraren en ouders. Met de Nederlandse bijdrage zullen in drie jaar in totaal 28.800 scholieren in de leeftijdsgroep van 6 -18 jaar, waarvan 40% meisjes, worden bereikt.
•
vertellen van verhalen, debat en waar de kinderen leren over kinderrechten. Er zijn 210 ouders en leraren van 30 scholen getraind over hun taken, verantwoordelijkheden en de belangrijkste aspecten van een schoolorganisatie.
Impact Een flinke verbetering van de onderwijskansen voor kinderen in de basisschoolleeftijd. Risico’s • Politieke en gewapende onrust in met name de gebieden rondom de olievelden. • Een zwakke dienstverlening van het Ministerie van Onderwijs.
Schoon water voor teruggekeerde vluchtelingen in Abyei Activiteiten • Opzetten van goed onderwijs op 115 scholen. • Invoeren van kindvriendelijk onderwijsmateriaal en voorlichtingsmateriaal over hiv/aids. • Formeren en organiseren van clubs voor kinderen op de scholen. • Organiseren van workshops voor leraren. • Workshops om de steun voor kinderen door ouders en gemeenschappen te versterken. Resultaten • Op 115 basisscholen is kwaliteitsonderwijs gestart. • Op 115 basisscholen zijn onderwijsmaterialen verspreid over hiv/aids, kinderrechten en bescherming aan 40.000 kinderen. Vanwege dit resultaat zal de doelgroep in positieve zin worden bijgesteld. • Er zijn op 30 scholen kinderclubs gestart waar 900 kinderen actief meedoen aan activiteiten als drama, spel en sport,
thema: Gezondheidszorg looptijd: Fase 1: juli 2006 – juni 2007 Fase 2: september 2007 – juni 2008 totaal budget: Fase 1: € 400.000 Fase 2: € 400.059 Financieringsbron: Europese Unie (ECHO) Besteding sCnl 2007: Fase 1: € 372.036 Fase 2: € 8.702 Bereikt in 2007: Fase 1: 10.050 mensen waarvan 4.400 kinderen Fase 2: 1.450 kinderen Doelstellingen De terugkeer van vluchtelingen bevorderen door het aanbieden van verbeterde watervoorzieningen. Door de aanleg van waterputten en waterpompen krijgen meer mensen in voldoende mate toegang tot schoon drinkwater.
mandelina wil dokter worden Mandelina John gaat naar de Domeri basisschool in Mvolo County in Zuid-Soedan. Op deze school zitten 129 kinderen. Daarvan hebben acht leerlingen, waaronder Mandelina, inmiddels de hoogste klas bereikt. Dit is één van de scholen die werd gebouwd en ingericht met steun van Save the Children. Mandelina weet niet precies hoe oud ze is, maar we schatten dat ze ongeveer dertien jaar is. Ze vertelt: “Ik houd van lezen en schrijven en ik ga graag naar school. Ik weet namelijk al wat ik worden wil: dokter. Maar dan moet ik wel eerst mijn school afmaken en daarna héél lang studeren.” Haar leraar is trots op haar. “Mandelina is één van de beste leerlingen. Ze is heel goed in rekenen en Engels. We willen haar graag de kans bieden om verder te studeren, maar haar familie oefent ook druk op haar uit. Ze moet thuis meewerken en haar familie wil haar uithuwelijken. Met steun van de school en van medewerkers van Save the Children, heeft Mandelina haar ouders ervan kunnen overtuigen dat ze haar naar school moeten laten gaan. Als een meisje eenmaal getrouwd is kan dat niet meer. Helaas is er nu weer een huwelijkskandidaat en ik weet niet of het Mandelina dit keer weer lukt om de boot af te houden.” Mandelina: “Ik wil graag dokter worden, omdat ik vrouwen wil helpen. Veel vrouwen worden mishandeld. Die moet je natuurlijk helpen, maar ze moeten ook leren om zich tegen mishandeling te verweren. Ik weet niet of het gaat lukken om echt dokter te worden. Thuis moet ik meewerken. Mijn ouders vinden het niet belangrijk dat ik naar school ga. “Dat is iets voor luie mensen”, zeggen ze. Ze zien niet in dat je daardoor meer kunt bereiken in je leven. Bovendien zijn ze bang dat ik brutaal word. Dat is natuurlijk niet zo, maar ik kan wel beter voor mezelf opkomen de laatste tijd. Ik ben namelijk lid van de kinderclub en daar leren we dat kinderen ook rechten hebben. Gelukkig betrekken de mensen van Save the Children, die de kinderclub begeleiden, mijn ouders er ook bij. Ze hebben ook gezegd dat meisjes het recht hebben om naar school te gaan en een beroep te leren. Ik hoop echt zo dat mijn ouders nog van gedachten zullen veranderen.” De onderwijscoördinator van Save the Children vindt ook dat Mandelina moet doorleren. “Zo’n slimme meid verdient gewoon een kans”, aldus de coördinator. “Bovendien is het heel belangrijk dat meisjes als Mandelina een voorbeeldrol voor anderen kunnen vervullen. We hopen dus dat Mandelina haar droom om dokter te worden kan waarmaken.”
Foto: Save the Children
Waar ons hart ligt - Save the Children Jaarverslag 2007
45
Doelgroepen In de eerste fase zullen 10.040 en in de tweede fase 9.600 teruggekeerde vluchtelingen, voornamelijk vrouwen en kinderen, toegang hebben tot schoon drinkwater. Activiteiten Het programma wordt in fases uitgevoerd, elk met een eigen financiering. Activiteiten fase I: • Installatie van 20 waterputten inclusief handpompen. • Alle waterpunten (put en pomp) worden beheerd en onderhouden door watercomités. • Degenen die verantwoordelijk zijn voor het onderhoud van de waterputten en waterpompen zijn voldoende getraind. • Verspreiding van voldoende onderhoudsmaterialen voor de aangelegde waterpunten. • Opzetten van een waterpunt met 8 distributiepunten, die verbonden zijn door 2.400 meter buizen. • Geven van voorlichting over hygiëne zodat de doelgroep bewuster omgaat met hygiëne. Activiteiten fase II: • Het slaan van 24 waterputten en installeren van 24 waterpompen. • Het verstrekken van 24 onderhoudskits. • Het bouwen van 68 latrines. • Training geven aan de watercomités voor het beheren en onderhouden van de waterputten en waterpompen. • Het bevorderen van hygiëne en het gebruik van sanitaire voorzieningen. Resultaten Fase I: • 20 waterputten inclusief handpomp zijn geïnstalleerd. • Alle waterpunten (put + pomp) worden beheerd en onderhouden door watercomité’s. • Eén waterput is opgezet met acht distributiepunten die
46
Save the Children Jaarverslag 2007 - Waar ons hart ligt
•
verbonden zijn door 2.400 meter pvc-buizen. De doelgroep gaat bewuster om met hygiëne.
Risico’s Fase I: In de eerste fase van dit programma begaf de machine die de waterputten slaat het, terwijl de reservemachine vaststond bij de douane. Hierdoor werden minder waterputten gerealiseerd dan gepland. Dit werd opgelost door in plaats van 10 waterputten één groot waterpunt te maken, waardoor uiteindelijk in totaal evenveel mensen toegang tot schoon water kregen als voorzien was aan het begin van het programma. Resultaten Fase II: • Watercomités zijn gevormd om duurzaam technisch en financieel beheer van de waterprogramma’s te waarborgen. • Verbeterde toegang tot veilig drinkwater in het programmagebied. • 24 waterputten met handpompen zijn geïnstalleerd. • 68 latrines zijn gebouwd. • Verbeterde toegang tot sanitaire voorzieningen in het programmagebied. • 66 leden van de watercomités hebben training ontvangen in het onderhoud van de waterpompen. Risico’s In de tweede fase is bij de contractuele voorbereidingen vertraging ontstaan. Er wordt nu getracht de opgelopen achterstand in te lopen zodat het programma toch binnen de gestelde tijd succesvol kan worden afgerond. De opgelopen spanningen in het gebied en de daaruit voortvloeiende gewelddadigheden maken dit niet eenvoudig. Mochten de spanningen verder escaleren, dan is het mogelijk dat het programma verdere vertraging oploopt. Impact De verbeterde voorzieningen hebben hervestiging van de bevolking bevorderd. Door goed beheer en onderhoud zijn de aangelegde waterputten en waterpompen duurzaam.
Basisvoorzieningen in Nuba mountains thema: Gezondheidszorg; overig: water en sanitatie; levensonderhoud looptijd: Fase I: oktober 2005 – juni 2007 Fase II: juli 2007 – juni 2009 totaal budget: Fase I: € 1.322.309 Fase II: € 1.500.000 Financieringsbronnen: Fase I: Ministerie van Buitenlandse Zaken/DMV Fase II: Ministerie van Buitenlandse Zaken/DMV (€ 1.200.000) SCNL eigen fondsenwerving (€ 50.000), Save the Children US (€ 250.000) Besteding sCnl 2007: Fase I: € 782.287 Fase II: € 45.778 Bereikt door sCnl in 2007: 90.000 bewoners, waarvan 45.000 kinderen Doelstellingen De basisvoorzieningen (water en sanitaire voorzieningen, gezondheidszorg en levensonderhoud) in 30 dorpen verbeteren en daarmee de terugkeer van ontheemden mogelijk maken. Bijdragen aan het herbouwen van gemeenschappen die zijn getroffen door het conflict in deze regio. Doelgroepen Initieel 45.000 mensen (kinderen, vrouwen en hun families) in een 30-tal dorpen, maar de toestroom was groter waardoor in de eerste fase 90.000 mensen zijn bereikt. De tweede fase richt zich op een nieuwe stroom van 90.000 ontheemden, waarvan ongeveer de helft kinderen. Activiteiten Het programma wordt in fases uitgevoerd, elk met een eigen financiering.
Activiteiten fase I: • Opzetten van inkomensgenererende activiteiten voor vrouwen. Deze dragen bij aan een grotere financiële onafhankelijkheid van kwetsbare families. • Het slaan van 36 waterputten. • Het bouwen van 14 klinieken en renoveren van vijf andere klinieken. • Landbouwtraining en training in het opzetten van kleine ondernemingen voor 600 jongeren. • Informeel onderwijs en cursussen ‘peace education’ en seksuele voorlichting voor 600 jongeren. Activiteiten fase II: • Het slaan van 36 waterputten en repareren van 72 verwaarloosde waterputten. • Vergroten van de kennis over het gevaar van vervuild water en hoe water veilig op te slaan. • Werken aan bewustwording over persoonlijke hygiëne, het gebruik van latrines en het schoonhouden van scholen. • Het bouwen en renoveren van 16 klinieken. • Trainen van gezondheidscomités in de dorpen. Resultaten fase I • De gezondheid van kinderen, vrouwen en hun families is verbeterd door het realiseren van toegankelijke en kwalitatief goede basiszorg. • De bouw van waterpunten en 248 latrines heeft geleid tot betere toegang tot veilig en voldoende drinkwater en betere sanitaire voorzieningen. Andere families zijn op deze wijze ook aangemoedigd om zelf latrines te gaan bouwen. • Begeleiding van 30 gezondheidscomités en training van de gemeenschap heeft hun motivering en bewustzijn versterkt. Resultaten fase II De genoemde activiteiten zijn nog volop in gang en hebben nog geen resultaten opgeleverd.
Tegenslagen Het hevige en ongebruikelijk lange regenseizoen heeft tijdens de implementatie geleid tot de nodige vertraging. De beoogde overheidsinstantie die de putten zou slaan beschikte uiteindelijk niet over de gewenste capaciteit, waardoor extra kosten moesten worden gemaakt in verband met het aantrekken van bedrijven. Daardoor zijn slechts 36 van de geplande 60 waterputten aangelegd. Belangrijke les hieruit is: eerder particuliere aannemers inschakelen en ook meer kijken naar de mogelijkheden om verwaarloosde putten op te knappen. Impact Door het nemen van de juiste maatregelen is de terugkeer en herintegratie van ontheemden in 50 dorpen in de Nuba Mountains alsnog gerealiseerd.
Medische hulp voor moeder en kind in West-Darfur thema: Gezondheidszorg en bescherming looptijd: Januari 2007 – april 2008 totaal budget: Fase 4: € 1.165.258 Financieringsbronnen: Europese Unie ECHO (€ 1.115.258), eigen fondsenwerving (€ 50.000) Besteding sCnl 2007: € 787.166 Bereikt in 2007: 20.000 vrouwen prenatale zorg, 5.300 postnatale zorg, 2.700 pasgeborenen Doelstellingen Bijdragen aan een daling van de ziekte- en sterftecijfers van de bevolking, met name onder vrouwen en kinderen in het gebied. Doelgroepen Ruim 50.000 vrouwen in de vruchtbare leeftijd en hun pasgeborenen in tien vluchtelingenkampen (inclusief lokale gemeenschappen) in de omgeving van Geneina en Habilla.
Foto: Save the Children
Activiteiten • De klinieken voorzien van de benodigde medicijnen, apparatuur en inventaris. • Medische hulp aan moeder en kind. • Workshops om mensen voor te lichten over reproductieve zorg, hiv/aids en het belang van een goede hygiëne. • Opfris-workshops voor het medisch personeel over onderwerpen als ‘medische zorg voor vrouwen die (seksueel) geweld hebben overleefd’ en ‘leren omgaan met soa’s en hiv/aids.’ • De capaciteit van de bestaande laboratoria vergroten om zwangerschaps- en andere testen uit te voeren. Resultaten • De doelgroep heeft toegang tot kwalitatief goede reproductieve gezondheidszorg. • De kennis over reproductieve zorg is verbeterd. • Het kennisniveau van het personeel in de klinieken is gestegen. • De toegang tot 7 gezondheidsklinieken onder verantwoordelijkheid van het Soedanese Ministerie van Gezondheidszorg is verbeterd. Impact De kennis over reproductieve gezondheid is toegenomen. De gezondheidssituatie van vrouwen en kinderen in het gebied is verbeterd.
Voorzieningen voor levensonderhoud in Darfur thema: Bescherming looptijd: mei 2007 – april 2008 totaal budget: € 532.024 Financieringsbron: Europese Unie (ECHO) Besteding sCnl 2007: € 276.760 Bereikt in 2007: 10.000 huishoudens
48
Save the Children Jaarverslag 2007 - Waar ons hart ligt
Doelstellingen 12.000 huishoudens beter in staat te stellen in hun eigen levensonderhoud te voorzien. Doelgroepen In april 2008 zijn 12.000 huishoudens (zowel in de vluchtelingenkampen als uit de lokale gemeenschappen, in totaal 72.458 personen onder wie ongeveer 48.000 kinderen) bereikt. Van deze 12.000 huishoudens zijn er 2.000 met een vrouw als kostwinner. Activiteiten • Het mobiliseren van vrouwen om groente te verbouwen, onder andere door het organiseren van 80 voorlichtingsbijeenkomsten voor de gemeenschappen. • Training van 100 groepen (20 deelnemers per groep) in het verbouwen van groenten en het opzetten van inkomensgenererende activiteiten. • Opzetten van een zadenbank voor deze groepen. • Verstrekken van gereedschappen (o.a. sikkel, spade, wateremmer) aan 2.000 boeren. • 7.500 huishoudens ontvangen zaden om gewassen te verbouwen. Resultaten • Voor 10.000 huishoudens is er meer voedsel beschikbaar. • Van de ongeveer 12.000 huishoudens uit de doelgroep zijn er 2.000 waar alleen de vrouw voor de inkomsten zorgt. De vrouwen verbouwen groente voor het onderhoud van hun eigen gezin of voor verkoop op de markt. • De boeren hebben nu meer verstand van landbouwtechnieken en maken ook meer gebruik van deze technieken. Impact De bereikte huishoudens hebben voldoende voedsel, ze eten gevarieerder en kunnen een deel van het verbouwde voedsel
verkopen op de lokale markt. Daardoor is de situatie verbeterd en hebben de vluchtelingen meer eigenwaarde gekregen. Ze kunnen nu beter in hun eigen levensonderhoud voorzien.
Foto: Debbie Morello
ZUIDELIJK AFRIKA
Foto: Save the Children
Zuid-Afrika in vogelvlucht De zwarte bevolking van Zuid-Afrika heeft het nog steeds zwaar. Ondanks de hervormingen van de afgelopen decennia, zijn de levensomstandigheden nog steeds slecht. En er is weinig hoop dat dit snel zal veranderen. 66% van de kinderen leeft onder de armoedegrens en de prevalentie van hiv/aids is met 19 % heel hoog. In de provincie Freestate alleen al, waar Save the Children een programma heeft opgezet, zijn meer dan 42.000 schoolkinderen wees. 80% van de kinderen in Zuid-Afrika gaat naar school. School is voor hen een plek waar het leven normaal is. School is ook een ‘veilige haven’ waar kinderen naast goed onderwijs ook aandacht, begeleiding, zorg en gezonde voeding krijgen (‘care and nurture’). Dat is hard nodig in een land waar door hiv/aids kinderen al op jonge leeftijd alleen komen te staan of zelf besmet raken. Save the Children traint jeugdmentoren voor de emotionele begeleiding en zorg voor kwetsbare kinderen. Deze mentoren vervullen een cruciale rol: die van oudere, wijzere ‘broer’ of ‘zus’. Iemand die de kinderen in vertrouwen kunnen nemen, die sport- en spelmiddagen organiseert en die de kinderen opzoekt die op school vaak afwezig zijn. Hierdoor kunnen problemen thuis in een eerder stadium worden gesignaleerd en aangepakt.
Doelstellingen Het versterken van de overheid en lokale organisaties om scholen te ondersteunen, zodat zij diensten kunnen verstrekken aan kwetsbare kinderen. Doelgroepen 35.000 kinderen in 50 scholen. Activiteiten • Het begeleiden van scholen bij een kindvriendelijke aanpak. • Het trainen van jeugdmentoren en ze op scholen plaatsen. • Het houden van 4 workshops voor het ‘caring schools network’ (een netwerk van meer dan 50 organisaties die zich inzetten voor verzorgende scholen) in alle 9 provincies van Zuid-Afrika. Resultaten • 74 scholen met 55.000 kinderen, waaronder 1.795 weeskinderen, werden gesteund. Er is dus een aanzienlijke grotere groep bereikt. • 48 jeugdmentoren zijn getraind en geplaatst in 24 scholen. • De leden van het netwerk hebben hard gewerkt aan de ontwikkeling van de nieuwe Children’s Bill (Zuid-Afrikaans kinderrechtenverdrag).
Zorg voor kinderen getroffen door HIV/Aids thema: Onderwijs en gezondheidszorg looptijd: januari 2006 – december 2008 totaal budget: € 410.000 Financieringsbronnen: Nationale Postcode Loterij Besteding sCnl 2007: € 0 (€ 111.786 uitgegeven, maar was reeds opgenomen in jaarrekening 2006) Bereikt in 2007: 55.000 kinderen waaronder 1.795 wezen op 74 scholen
Impact Scholen zijn voor deze kinderen vaak hun enige houvast. Door de werkwijze op scholen aan te passen draagt Save the Children bij aan betere leer- en levensomstandigheden voor deze kinderen. De overheid ziet het belang van ‘verzorgende’ scholen in en zal meer steun bieden.
Waar ons hart ligt - Save the Children Jaarverslag 2007
51
MIDDEN-AMERIKA EN HET CARAÏBISCH GEBIED
Foto: Save the Children
Guatemala in vogelvlucht Guatemala is gedurende 36 jaar gebukt gegaan onder een burgeroorlog die pas in 1996 werd beëindigd. De gevolgen van deze oorlog zijn nog dagelijks zichtbaar. Het beeld van verscheurde gemeenschappen, ontheemde mensen, armoede en sociale uitsluiting overheerst. Officieel is er in Guatemala een onderwijsplicht tot 14 jaar. Hoewel volgens de laatste rapporten 84 procent van alle kinderen in de eerste klas van de basisschool begint, maakt minder dan 30 procent de lagere school ook daadwerkelijk af. Met name de allerarmsten, veelal inheemse kinderen, vallen uit. In oktober 2005 werd Guatemala getroffen door de orkaan Stan, die veel menselijk leed en materiële schade aanrichtte. In het departement van Sololá verdwenen door modderstromen hele wijken en dorpen onder de aarde. Save the Children heeft samen met een lokale partnerorganisatie onmiddellijk hulp geboden, waaronder psychosociale hulp en traumaverwerking aan kinderen en hun families. Veel kinderen kampen, door het verlies van ouders of andere familieleden, nog dagelijks met ernstige vormen van angst en sociale stoornissen.
Recht op onderwijs thema: Onderwijs looptijd: januari 2006 – december 2009 totaal budget: € 1.918.102 Financieringsbronnen: SCNL 2006: € 123.902; SCNL 2007: € 60.000 andere financiers: Save the Children Noorwegen, Australië, Italië, Duitsland, Japan, Zweden Besteding sCnl 2007: € 60.000 Bereikt in 2007: 40.000 kinderen en jongeren
Door de jarenlange conflicten in Guatemala is het onderwijsprogramma van Save the Children onderdeel van de wereldwijde ‘Rewrite the Future’ campagne. Doelstellingen • Bijdragen aan het toegankelijker maken van het onderwijs. • Verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. • Kinderen, ouders en leraren bewustmaken van het recht van kinderen op bescherming tegen geweld en seksueel misbruik.
•
De samenwerking tussen de belangrijkste partners binnen het onderwijsveld leverde een gezamenlijke strategie op om het onderwijs voor de armsten toegankelijker en kwalitatief beter te maken.
Impact Beter opgeleide kinderen, met meer perspectief op een succesvol bestaan en beter toegeruste leraren.
Doelgroepen Het programma richt zich op werkende kinderen en adolescenten, kinderen met een handicap, inheemse kinderen en kinderen uit marginale gebieden. In totaal was het de bedoeling om 25.000 kinderen, voor wie binnen het bestaande openbare onderwijssysteem weinig of geen aandacht is, te bereiken. Het blijkt dat in werkelijkheid veel meer kinderen, namelijk 40.000 worden bereikt. Ook de ouders en onderwijzers maken deel uit van de doelgroep.
De gevolgen van de orkaan Stan
Activiteiten • Uitgevoerd door drie Ministeries en 17 lokale NGO’s waaronder Save the Children Guatemala: • Opknappen van schoolgebouwen. • Ontwikkelen van betere onderwijsmaterialen voor inheemse kinderen, gericht op tweetalig en intercultureel onderwijs. • Kinderen voorzien van lesmateriaal. • Trainingen aan kinderen, ouders en leraren op kleuterscholen en basisscholen over preventie en aanpak van seksueel misbruik en geweld tegen kinderen.
Doelstellingen • Bijdragen aan de emotionele verwerking van deze traumatische gebeurtenis. De hulp is gericht op met name kinderen, jongeren en hun familieleden. • Gezinnen beter voorbereiden op eventuele nieuwe noodsituaties.
Resultaten • Schoolkinderen krijgen beter onderwijs. • De ontwikkelde handleidingen voor docenten worden nu ook elders ingezet. • Door een scala van activiteiten zijn leerlingen en gezinnen meer betrokken geraakt bij het onderwijs, waardoor de uitval is gedaald.
Activiteiten en resultaten • Het programma werd uitgevoerd door de lokale NGO PAMI. • De ergst getraumatiseerde kinderen en gezinnen kregen individuele psychologische hulp. • Onder leiding van een psychologe zijn zes zelfhulpgroepen, bestaande uit adolescenten, jongeren en vrouwen gevormd.
thema: Bescherming looptijd: april – december 2007 totaal budget: € 50.000 Financieringsbron: SCNL eigen fondsenwerving Besteding sCnl 2007: € 29.679 Bereikt in 2007: 3.000 kinderen en 450 jongeren
Doelgroepen 3.000 kinderen en 450 jongeren en hun gezinnen in drie gemeenten van Sololá.
Waar ons hart ligt - Save the Children Jaarverslag 2007
53
•
• • •
Deze zelfhulpgroepen hebben in hun wijken en dorpen bijdragen geleverd aan traumaverwerking. Met al deze kinderen zijn buitenschoolse recreatieve activiteiten uitgevoerd om de geestelijke gezondheid van de kinderen te verbeteren. De afwezigheid van de kinderen op school is daardoor in belangrijke mate teruggedrongen. De motivatie van de docenten is verbeterd. In elk dorp hebben jongeren activiteiten uitgevoerd om beter voorbereid te zijn op noodsituaties. Er zijn door jongeren radioprogramma’s gemaakt over hoe er bijgedragen kan worden aan de plaatselijke ecologie en milieu. Kinderen en jongeren hebben rally’s gehouden in de dorpen om regengoten en kanalen schoon te maken zodat het water weg kan stromen.
Impact Kinderen en jongeren voelen zich niet langer hulpeloos. Hun zelfredzaamheid is vergroot.
Haïti in vogelvlucht Als armste land van het westelijk halfrond kampt Haïti al jaren met politieke en maatschappelijke onrust. Het gevolg is dat basisvoorzieningen als onderwijs en gezondheidszorg voor grote groepen mensen niet toegankelijk zijn. Daarom richt Save the Children zich op het verbeteren van het onderwijs en faciliteiten voor gezondheidszorg. In Haïti zijn veel mensen, in het bijzonder kinderen, getroffen door aids. Daarom besteden we juist hieraan veel aandacht.
Child Link Haïti thema: Onderwijs en gezondheidszorg looptijd: SCNL steunt dit doorlopende programma vanaf 2002
54
Save the Children Jaarverslag 2007 - Waar ons hart ligt
totaal budget 2007: € 57.730 Financieringsbron: SCNL eigen fondsenwerving andere financiers: Save the Children Alliance leden wereldwijd Besteding sCnl 2007: € 57.730 Doelstellingen Er voor zorgen dat meer mensen toegang hebben tot het basisonderwijs en de gezondheidszorg. Een kwaliteitsverbetering nastreven in beide sectoren. Doelgroepen 22.000 kinderen, jongeren, hun ouders en leerkrachten. Activiteiten • Training van ouders, leerkrachten en schooldirecteuren. • Psychologische hulp verlenen om schooluitval te voorkomen. • Op scholen informatie geven over basisgezondheidszorg en het maken van de benodigde materialen hiervoor. • Voorlichting geven over hiv/aids. Resultaten • Zelfs meer dan de voorgenomen 22.000 kinderen kunnen nu naar school. • Meer dan 340 leerkrachten zijn getraind in gezondheidszorg en hygiëne. • 750 leerkrachten en administratieve krachten zijn geschoold in betere onderwijsmethoden. • Er zijn 20 nieuwe latrines gebouwd bij buurtscholen en schoolgezondheidscentra. Impact Via deze en andere activiteiten kunnen nu meer kinderen in Haïti naar (goede) scholen. Daarnaast hebben de programma’s bijgedragen aan een verbeterde gezondheid van kinderen en aan hun kennis over gezondheid en voeding.
loudouide gelooft dat alles mogelijk is Loudouide presteert goed op school en is een gelukkig en vrolijk meisje. Haar vader, die zelf leerkracht is, is zeer betrokken bij de educatie van zijn dochter. Hij hoopt dat zij zich het komende jaar het meest op haar lees- en schrijfvaardigheden zal concentreren. Ze mag zich gelukkig prijzen dat haar familie achter haar staat. Loudouide is dankbaar voor de steun die ze krijgt. Loudouide zegt: “Save the Children helpt onze klas. We hebben allemaal lees- en rekenboeken gekregen. Dat is echt heel handig. Nu kunnen we goed oefenen. Dankjewel Save the Children, we zijn er echt heel blij mee!”
Foto: Save the Children
Activiteiten in Nederland Save the Children Nederland is niet alleen actief in ontwikkelingslanden, maar ook in eigen land. Door campagnes, publicaties en andere (media-) uitingen wordt het Nederlandse publiek op de hoogte gehouden van en betrokken bij onze werkzaamheden. Op deze manier vergroten wij het draagvlak voor ons werk binnen de Nederlandse samenleving. Dat draagvlak biedt ons niet alleen inhoudelijke steun en motivatie, maar is ook van belang voor het verwerven van fondsen, zowel bij particulieren als bij de overheid. Daarnaast is het de basis voor ons werk met vrijwilligers. Dankzij onze inspanningen wisten wij onze naamsbekendheid te vergroten van 23% in 2006 naar 25% in 2007 (Charibarometer). Verder proberen wij overheden en (inter)nationale organisaties bewust te maken van de problematiek in de ontwikkelingslanden om zodoende het beleid te beïnvloeden. ‘Rewrite the Future’ Centraal thema is de noodzaak van onderwijs voor kinderen in conflictgebieden. Dit komt voort uit de ‘Rewrite the Future’campagne die in de jaren 2006 tot 2010 leidend is voor onze activiteiten in Nederland. In ons land krijgt dit vorm door het inzetten van het motto “Elk kind Telt”, dat de kern van onze missie samenvat. Deze campagne was, evenals in het jaar daarvoor, dé gezichtsbepalende activiteit van 2007. Doe mee! Actieve participatie van jongeren en kinderen is een strategisch uitgangspunt voor Save the Children en wordt in al onze programma’s toegepast. Ook in Nederland slaagt Save the Children er meer en meer in om kinderen en jongeren te enthousiasmeren, bijvoorbeeld door het inzetten van jongerenambassadeurs in ons scholenprogramma. Wij behandelen kinderen bij alle communicatie- en wervingsactiviteiten met respect en waardigheid. Save the Children gebruikt daarom alleen beelden en verhalen van kinderen als daarvoor toestemming is verkregen van henzelf en/
56
Save the Children Jaarverslag 2007 - Waar ons hart ligt
of hun ouders of verzorgers. We zien erop toe dat de veiligheid en privacy van kinderen niet worden geschonden. Samenwerkingsverbanden Waar mogelijk maakt Save the Children deel uit van netwerken en samenwerkingsverbanden met andere organisaties. Zo participeerden we in: • de “Global Campaign for Education”, een wereldwijd verband van internationale en nationale NGO’s die pleiten voor meer aandacht, beter beleid en meer fondsen voor onderwijs aan kinderen wereldwijd; • de EEN-campagne, een verband van Nederlandse NGO’s dat zich inzet voor het uitbannen van de armoede in de wereld. In 2007 sloten de NGO’s en de overheid convenanten af binnen het “akkoord van Schokland”. In deze convenanten beloofden partijen zich extra in te spannen om de Millenniumdoelen te bereiken. Save the Children tekende voor ‘beter onderwijs voor kinderen in (post-)conflictgebieden’ en voor ’het uitbannen van geweld tegen kinderen’; • de HIER-campagne, een nationaal verband van organisaties op het gebied van ontwikkelingshulp, milieu en natuur, die allemaal tekenen voor dezelfde boodschap: stop de klimaatverandering, HIER en dáár! Deze campagne wordt ondersteund door de Nationale Postcode Loterij. Save the Children is partner en heeft in 2007 een picknick georganiseerd waar Minister Cramer van VROM met zestien jongeren heeft gesproken over de mogelijke actiepunten van de Nederlandse regering ten aanzien van klimaatverandering in Nederland en in ontwikkelingslanden. Dit was een direct vervolg op de Jongerentop over klimaat die Save the Children in 2006 organiseerde.
Publiekscampagnes Save the Children lanceert jaarlijks een aantal campagnes om aandacht te vragen voor kinderen in ontwikkelingslanden. In 2007 ging het om de volgende campagnes:
Moederdagcampagne Elk jaar rond Moederdag verschijnt het moederdagrapport. Dit rapport van Save the Children brengt de situatie van moeders en kinderen wereldwijd in beeld. Er is altijd veel belangstelling van de pers voor dit rapport en door campagne-uitingen proberen we de impact hiervan te vergroten. In 2007 hebben we onder meer een boomerangkaart verspreid in café’s en bioscopen in heel Nederland. Op de achterkant van de kaart, die gewoon verstuurd kan worden, staat informatie over de campagne ‘Rewrite the Future’. We hebben ook een virtuele kaart en banners geplaatst op diverse websites, waaronder uiteraard onze eigen site. Bring It On: jongerenambassadeurs Met deze jaarlijkse campagne, uitgevoerd in samenwerking met het NCRV-3FM programma ‘Bring It On’, richt Save the Children zich specifiek op het vergroten van bewustwording en betrokkenheid bij jongeren. We doen dit met een verkiezing, waarvoor jongeren zich kunnen aanmelden. Bij de verkiezing worden vier kids gekozen tot jongerenambassadeur. In 2007 waren dit “The Bankers” uit Leiden. Zij gingen in oktober naar India om met eigen ogen programma´s van Save the Children te bezoeken en hiervan live verslag te doen in de media, zoals in het radioprogramma ‘Bring It On’. Presentatrice Barbara Karel van ‘Bring It On’ ging mee op reis naar India. Van de reis zijn ook korte filmpjes gemaakt die te zien zijn op onze website. Participatie en betrokkenheid zijn de uitgangspunten van deze campagne en de jongerenambassadeurs zijn hiervan zelf het duidelijkste voorbeeld. Ze zijn zeer gemotiveerd om iets voor leeftijdsgenoten elders te betekenen en dompelen zich onder in het werk van Save the Children.
Foto: Karlijn van Acker
“En dan klagen wij erover dat we school vervelend vinden!”
Gesprek met vier enthousiaste jongerenambassadeurs Nelly, Hilje, Barbara en Roos zaten in 2007 in de eindexamenklas van het Stedelijk Gymnasium in Leiden. Ze besloten mee te doen aan de verkiezing tot jongerenambassadeur van Save the Children. Een wedstrijd die werd georganiseerd in samenwerking met het radioprogramma ‘Bring It On’. De scholieren vormden een team, ‘The Bankers,’ en wonnen de eerste prijs! Nelly, Hilje, Barbara en Roos mochten zich de nieuwe ambassadeurs van Save the Children noemen en gingen op studiereis naar India. Hoe kwamen jullie ertoe om mee te doen aan de verkiezingen? Nelly: “Ik las een oproep op Internet en wist meteen dat ik mee wilde doen. Ik ben gaan zoeken naar mensen die dit ook zagen zitten en gelukkig kreeg ik Hilje, Barbara en Roos enthousiast voor dit idee. We moesten een brief schrijven met onze motivatie en een aantal opdrachten uitvoeren, zoals in een half uur ‘zoveel mogelijk olifanten verzamelen’. Het programma ‘Bring It On’ van Barbara Karel op Radio 3FM zond de competitie uit. Voor de finale hebben we gesigneerde spullen van bekende Nederlanders verzameld en verkocht, waaronder een stropdas met handtekening van ministerpresident Balkenende. Het geld dat we hiermee inzamelden ging naar Save the Children. Tijdens een evenement op onze school, dat live werd uitgezonden, kregen we te horen dat we gewonnen hadden. Op een feestelijke bijeenkomst op het strand bij Zandvoort namen we het stokje over van de vorige jongerenambassadeurs.” En toen hadden jullie gewonnen… Hilje: “Ja, en toen gingen we ons er meer in verdiepen en dan begrijp je steeds beter waar Save the Children voor staat. Dat het niet alleen gaat om geld inzamelen, maar dat kinderen en jongeren echt meedoen en een stem hebben.” Nelly: “Het viel mij vooral op dat kinderen niet beschouwd worden als zielig, maar als krachtige mensen, die opkomen voor hun rechten.”
58
Save the Children Jaarverslag 2007 - Waar ons hart ligt
Bij het ambassadeurschap hoort een reis, zodat je de projecten van Save the Children met eigen ogen kunt zien. Jullie gingen naar India… Barbara: “Het was allemaal heel anders dan we ons hadden voorgesteld. We vonden het heel spannend om te gaan en ook best wel eng. Het was heel indrukwekkend.” Roos: “Ik vond het wel moeilijk om daar te zeggen dat ik het geld dat ik met mijn baantje verdien allemaal voor mezelf kan houden, terwijl de kinderen daar werken om geld te verdienen voor hun familie. Ik schrok er ook wel van toen ik zag dat jonge kinderen daar al moeten werken. We zagen kinderen die met de hand veiligheidsspelden maakten. Save the Children probeert er voor te zorgen dat deze kinderen ook naar school kunnen. En dan klagen wij er over dat we school vervelend vinden. Maar het is natuurlijk een recht voor alle kinderen om naar school te gaan. Heel veel kinderen daar hebben geen kans op een goede toekomst omdat ze helemaal niet naar school gaan.” Nelly: “We ontmoetten daar een meisje dat van haar ouders niet naar school mocht en vervolgens drie dagen in hongerstaking ging om af te dwingen dat ze haar toch lieten gaan. Wat ook veel indruk op me heeft gemaakt is een workshop die we samen met Indiase jongeren hebben gedaan. De opdracht was om op een poster met ballonnen en bakstenen aan te geven wat ons gelukkig maakt en wat ons kwaad of verdrietig maakt. De ballonnen symboliseerden de positieve dingen en de bakstenen de negatieve dingen. Wij, ‘Bankers’, maakten zo’n poster en de Indiase jongeren ook. Wij hadden dingen in onze ballonnen staan als geld, vrienden en vrije tijd. Onze stenen bestonden uit huiswerk, dood en vieze toiletten. De posters van de Indiase jongeren zagen er totaal anders uit. De ballonnen waren gevuld met onderwijs, een goed schoolgebouw en vrienden. De stenen bestonden uit seksueel misbruik door leraren, kinderarbeid en dood. Er waren wel overeenkomsten maar toch vooral verschillen. We voelden ons dan ook behoorlijk opgelaten toen
wij onze posters vol met luxeproblemen aan de anderen moesten presenteren. Het werd nog maar weer eens pijnlijk duidelijk dat voor ons zoveel vanzelfsprekend is, waar zij nog steeds elke dag voor moeten vechten.” En toen kwamen jullie terug uit India… Hilje: “We waren heel gemotiveerd om aan het werk te gaan. We wilden graag aan anderen laten weten wat we gezien en meegemaakt hadden.” Barbara: “Je merkt dan dat mensen en vooral ook andere kinderen op school geïnteresseerd zijn; ze willen van alles weten en wij willen er natuurlijk graag over vertellen. Het is niet langer de ver-van-jebed-show.” Nelly: “Ik ben een e-mailproject gestart. Kinderen van de brugklas van onze school mailen met kinderen op een school in India. Zo leren ze elkaar kennen en begrijpen ze meer van elkaars leven. Ik ben echt trots op dit project, het is een beetje mijn kindje.” Hilje: “Maar behalve van alles laten zien, willen we ook geld inzamelen voor de projecten van Save the Children. We hebben heel veel plannen. Zo zal tijdens het NK-Golf in februari 2008 geld opgehaald worden voor Save the Children. Ook gaan we een benefietavond en een feest in een discotheek organiseren. We weten nu waar we het voor doen; we hebben er een beeld bij door onze reis naar India. Dat maakt dat je er nog harder voor gaat.”
scholenprogramma Presentaties op basis- en middelbare scholen Het scholenprogramma van Save the Children heeft tot doel kinderen en jongeren in Nederland bewust te maken van ons werk en om hen daar actief bij te betrekken. We richten ons daarbij op leerlingen van basis- en middelbare scholen door middel van gastlessen, presentaties, workshops en debatten over kinderrechten. Het komt vaak voor dat een school daaraan een actie verbindt onder kinderen en ouders om geld in te zamelen voor Save the Children.
In 2007 hebben verschillende scholen bijgedragen aan het werk van Save the Children. We noemen er een paar: basisschool De Klimop in Wilbertoord, basisschool De Wingerd in Ridderkerk, basisschool De Nieuwe School in Edam en de Andersenschool te Woerden. Deze scholen deden mee aan een evenement (zoals in samenwerking met IKEA) of hielden een actie. De Vondelschool uit Aerdenhout steunt al jaren een school in Burkina Faso. In 2007 schaatsten de leerlingen tijdens een sponsorschaatstocht geld bij elkaar voor een waterpomp bij de school en voor voorlichtingsstripboekjes. We zijn blij met de hulp van al deze scholen. Gastlessen en presentaties worden verzorgd door vrijwilligers. Daartoe zal er in 2008 gewerkt worden aan de ontwikkeling van aansprekende formats voor gastlessen en workshops voor middelbare scholieren in de leeftijd 14-18. Verder worden vrijwilligers getraind voor hun inzet binnen het scholenprogramma. YES! In 2007 zijn de voorbereidingen van start gegaan voor het jongerenprogramma YES! (Young Entrepeneurs for Schools).
Foto’s: Karlijn van Acker
Doel van YES! is om Nederlandse jongeren kennis te laten maken met het ondernemerschap in de praktijk, waarbij zij zich inzetten voor kinderen in crisis. Binnen dit kader wordt informatie en kennis overgedragen over het belang van onderwijs aan deze groep kinderen. Jongeren kunnen in schoolverband of op eigen initiatief deelnemen aan YES! Zij zetten in groepsverband een eigen bedrijfje op of organiseren een evenement. De winst die zij daarbij maken komt ten goede aan de onderwijsprogramma´s van Save the Children in Ivoorkust, Oeganda, Burkina Faso en ZuidSoedan. YES! loopt tot en met 2010 en is verbonden aan het Medefinancieringsprogramma van Save the Children. Scholen kunnen zich inschrijven voor het gratis onderwijsprogramma van Save the Children in samenwerking met Stichting Jong Ondernemen. Het lesprogramma richt zich op jongeren in de leeftijd van veertien tot achttien jaar en kan ingezet worden binnen de bestaande vakken Economie en Management & Organisatie. Save the Children en Jong Ondernemen startten in januari 2008 met een pilot van dit programma en hebben hiervoor een kleine groep van middelbare scholen benaderd. In totaal hebben zich zes scholen aangemeld voor de pilot. In januari 2008 ging ook een uitgebreide campagne van start waarin we scholen en jongeren oproepen om mee te doen aan YES! De ABN AMRO ondersteunt het programma financieel en geeft de ‘junior companies’ een extra steuntje in de rug door een startkapitaal beschikbaar te stellen van € 5,- per deelnemende jongere. Ter ondersteuning van dit jongerenprogramma zijn vier filmpjes over kinderen in Ivoorkust gemaakt en op onze website geplaatst. IKEA-actie IKEA, Save the Children en Unicef organiseerden in het kader van IKEA’s Soft Toys campagne ‘1 euro is een fortuin’ een reeks
Waar ons hart ligt - Save the Children Jaarverslag 2007
59
gastlessen voor leerlingen uit de groepen zes tot en met acht van elf Nederlandse basisscholen. Doel van de gastlessen was om kinderen op een toegankelijke wijze te vertellen over het belang van onderwijs aan leeftijdgenootjes in conflictgebieden. De kinderen kregen ook een opdracht: verzin een manier om zoveel mogelijk kinderen naar school te helpen. De beste inzendingen per school werden beloond tijdens een door IKEA, Save the Children en Unicef georganiseerd evenement in Club Panama op 26 november 2007. Er was ook een landelijke winnaar: de tienjarige Fabian Kossen, leerling van basisschool De Ark uit Heemstede. Hij won de wedstrijd met zijn idee: laat de gemeente zelf (burgmeester, wethouders, ambtenaren) een dag de buurt schoonmaken en doneer het geld dat daarmee bespaard wordt aan onderwijsprogramma´s van Save the Children en Unicef. Fabian presenteerde zijn idee aan Heemstede’s burgemeester Marianne Heeremans en wethouder Sjaak Kruyff. Zij beloonden zijn idee met nog eens € 1.000,-voor Save the Children en Unicef. De actie kreeg veel regionale en landelijke publiciteit en was ook in dat opzicht een groot succes!
Vrijwilligersprogramma De inzet van vrijwilligers is onontbeerlijk voor Save the Children. Zij voeren met name activiteiten uit op het gebied van educatie (gastlessen, presentaties op basis- en middelbare scholen); promotie (vergroten naamsbekendheid door vertegenwoordiging op festivals en evenementen) en communicatie. Ook steunen ze ons bij allerhande werkzaamheden op kantoor. Door hun werkzaamheden op evenementen en scholen helpen deze vrijwilligers actief en belangeloos mee het draagvlak voor onze organisatie te versterken. Het vrijwilligersprogramma van Save the Children bestaat sinds september 2005. Inmiddels zijn de regels hiervoor vastgelegd, met onder meer een vrijwilligersregeling (inclusief klachtenregeling) en een procedure voor werving en selectie.
60
Save the Children Jaarverslag 2007 - Waar ons hart ligt
“Door de tsunami besefte ik wat het betekent om alles te verliezen” Gesprek met vrijwilliger Pierre Pourchez Wat doe je als vrijwilliger? “Ik geef vooral voorlichting op scholen in Amsterdam en omgeving. Daarbij vertel ik veel over mijn eigen ervaringen met natuurrampen. Ik zeg dan bijvoorbeeld tegen de kinderen: je moet je huis achterlaten en je hebt maar 30 seconden om te bedenken welke twee dingen je mee wilt nemen. Vervolgens geef ik ze nog eens 15 seconden om uit één van deze twee dingen te kiezen. Dat maakt grote indruk. Zo probeer ik de ontreddering van mensen na zo’n ramp over te brengen. Maar ik leg ook uit dat er hulp is voor de slachtoffers en de bevolking, onder meer door organisaties als Save the Children.” Waarom heb je ervoor gekozen om juist dit vrijwilligerswerk te doen? “In 2004 woonde ik, bij wijze van sabbatical, in het noorden van Sumatra. Toen de tsunami in december van dat jaar toesloeg besloot ik te blijven, maar dan als hulpverlener. Met giften van vrienden, familie en kennissen heb ik zo’n 1.100 kinderen van kleding kunnen voorzien en twee schoollokalen gebouwd. Eenmaal terug in Nederland wilde ik iets met die ervaring doen en zo kwam ik bij Save the Children terecht.” Wat spreekt jou aan in de werkwijze van Save the Children? “Save the Children zet zich in voor het recht van elk kind op onderwijs, gezondheidszorg en bescherming. Ons uitgangspunt is daarbij dat de lokale bevolking moet participeren. Save the Children luistert ook daadwerkelijk naar de bevolking: naar de kinderen én volwassenen. En geeft hen, figuurlijk gesproken, hun eigen ‘hengels’, waarmee zij zelf oplossingen kunnen ‘binnenhalen’.”
Aan het begin van 2007 waren vijf regiogroepen actief, elk onder leiding van een regiocoördinator met in totaal 35 vrijwilligers. Het lag in de bedoeling om in de loop van 2007 het aantal vrijwilligers en regiogroepen te vergroten. Gaandeweg is echter besloten vooral te werken aan de versterking van de bestaande actieve groepen, zowel in aantallen vrijwilligers als in de invulling van het vrijwilligersschap, om zodoende de continuïteit en de kwaliteit te waarborgen. Er is inmiddels sprake van vier versterkte en actieve regiogroepen in Amsterdam e.o., Haaglanden, Utrecht e.o. en de regio Arnhem/Nijmegen met in totaal dertig enthousiaste en betrokken leden. Daarnaast zijn er twee tot drie regiogroepen in opbouw. Er is een speciale vrijwilligerspagina op de website van Save the Children aangemaakt, waar de regiogroepen zich presenteren en verslag kunnen doen van hun activiteiten. In 2007 waren onze vrijwilligers aanwezig op evenementen als Festival Mundial, Afrikadag, het Kinderrechtenfestival Rotterdam en de Lichtjesmarkt Delft. Ook bezochten ze basisscholen en middelbare scholen. Verder hebben zij fondsenwervende acties gevoerd in Barneveld en Amsterdam en potentiële donateurs benaderd. Maar er is meer. Zo hielpen zij bij de actie ‘Kilometers voor Kinderen’ en organiseerden ze een fototentoonstelling over Save the Children in café Camelot in Nijmegen. Tenslotte hebben verschillende vrijwilligers interviews gegeven die geplaatst zijn in diverse tijdschriften. Prioriteiten voor 2008 zijn: verdere versterking van de bestaande actieve regiogroepen en vervolgens de uitbreiding daarvan en de start van nieuwe regiogroepen. Verder doet Save the Children een poging om vrijwilligers ‘in het Nederlandse veld’ meer te betrekken bij de activiteiten van de organisatie. Dit willen we bereiken door enerzijds vrijwilligers te laten doen wat ze leuk vinden en waar ze goed in zijn. En anderzijds door regiogroepen en vrijwilligers beter te informeren over activiteiten en campagnes. Hiertoe zal de vrijwilligerspagina van onze website verder worden uitgewerkt en benut.
beleidsvorming (‘mainstreaming’), het opnemen van onderwijs als onderdeel van noodhulp en het uitvoeren van de aanbevelingen uit het VN-rapport “Violence against Children” van professor Pinheiro.
Beleidsbeïnvloeding en belangenbehartiging Een krachtige stem Veel problemen kunnen alleen structureel worden opgelost door nieuwe wetgeving en aangepaste beleidsprioriteiten van (nationale) overheden. Save the Children voert daarom niet alleen concrete programma’s uit, maar tracht ook het beleid van nationale en internationale overheden en instanties te beïnvloeden ten gunste van kinderen. Als onafhankelijke, wereldwijde niet-gouvernementele organisatie heeft Save the Children een krachtige stem in het bewerkstelligen van veranderingen en heeft ze belangrijke resultaten behaald. Maar het kan altijd beter. Met meer hulp kunnen we meer bereiken. Daarom moedigen we kinderen, jongeren en volwassenen wereldwijd aan om op te komen voor de rechten van het kind. Wij vragen hen om invloed uit te oefenen op beleidsmakers, beslissers en opiniemakers, zodat deze in hun beleid rekening houden met de verwezenlijking van kinderrechten. Allianties Save the Children Nederland zoekt zowel op Europees niveau als binnen Nederland allianties voor beleidsbeïnvloeding en belangenbehartiging. Daarom maakt Save the Children Nederland actief deel uit van: 1 De Save the Children Europe Group, waarin de elf Europese leden van de International Save the Children Alliance samenwerken om invloed uit te oefenen op het kinderrechtenbeleid van de Europese Unie en haar lidstaten. De werkzaamheden van de Europegroup worden gecoördineerd vanuit het kantoor van Save the Children in Brussel. In 2007 voerden de medewerkers besprekingen met verschillende Europese Commissarissen, parlementsleden en EU-ambtenaren, leverden ze input voor beleidsstukken van de Europese Commissie over kinderrechten en ontwikkelingssamenwerking en hebben ze de participatie van kinderen en jongeren in EU-besluitvorming gepromoot. Belangrijke aandachtspunten waren het opnemen van kinderrechten in alle wetgeving en
2
Het Kinderrechtencollectief, een coalitie van Nederlandse organisaties die binnen Nederland werken aan de naleving van het Internationaal Verdrag voor de Rechten van het Kind (IVRK). Voorlichting over kinderrechten is één van de
doelstellingen van het Kinderrechtencollectief. Daartoe is het project ‘Kidzwise’ uitgevoerd en mede door Save the Children gefinancierd. Belangrijkste activiteit in 2007 was de NGO-rapportage over de voortgang van de implementatie van het IVRK door de Nederlandse overheid. Deze rapportage wordt, naast de regeringsrapportage, gebruikt voor de evaluatie van de voortgang door het VN-comité van het IVRK.
Professor Pinheiro heeft tussen 2003 en 2006 een wereldwijd onderzoek uitgevoerd naar de omvang van geweld tegen kinderen (‘UN Study on Violence against Children’). Hij deed dit op verzoek van de toenmalige secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Kofi Annan. De studie omvat de volgende vijf thema’s: geweld tegen kinderen in het gezin, op school, binnen instellingen, op het werk en in de maatschappij in het algemeen. Vele NGO’s, overheden en deskundigen hebben meegewerkt aan de totstandkoming daarvan. Het rapport is gebaseerd op bestaand en nieuw (aanvullend) onderzoek. Save the Children heeft een actieve bijdrage geleverd door Pinheiro van advies te dienen. Zo droeg Save the Children zorg voor de participatie van kinderen tijdens de regionale consultatierondes die wereldwijd zijn gehouden. De conclusies zijn even schokkend als voor de hand liggend: geweld tegen kinderen komt overal voor. In alle landen en in alle lagen van de bevolking. De studie maakt de omvang van geweld tegen kinderen op pijnlijke wijze duidelijk. De meeste vormen van geweld worden gepleegd door bekenden van de kinderen en in situaties waarin het kind zich veilig zou moeten voelen, namelijk thuis, op school, bij vrienden en op het werk. Uitkomst van deze studie is dat geen enkele vorm van geweld tegen kinderen te rechtvaardigen is en dat al het geweld te voorkomen is. Trieste feiten op een rij • Wereldwijd werden in 2002 53.000 kinderen vermoord (WHO). • 20-65% van de kinderen heeft te maken met geweld op school (Global based Student Health Survey). • 3 miljoen meisjes in sub-Sahara Afrika, Soedan en Egypte hebben jaarlijks te maken met enige vorm van besnijdenis (UNICEF). • 218 miljoen kinderen hebben te maken met kinderarbeid in 2004, waarvan 216 miljoen gevaarlijk werk doen. 1,8 miljoen kinderen zitten in de prostitutie en porno-industrie; 1,2 miljoen kinderen zijn slachtoffer van kinderhandel voor seksuele doeleinden (ILO). Het rapport doet aanbevelingen aan landen om geweld tegen kinderen tegen te gaan en te stoppen. Vanzelfsprekend gelden de aanbevelingen uit deze studie ook voor Nederland. Artikel 12 van de Conventie inzake de Rechten van het Kind benadrukt het belang van de participatie van kinderen in de besluitvorming over onderwerpen die hen direct aangaan. In de komende jaren zal Save the Children activiteiten ontwikkelen die uitvoering geven aan de aanbevelingen uit deze VN-studie.
Waar ons hart ligt - Save the Children Jaarverslag 2007
61
3
Dutch NGO Network on Afghanistan (DNNA), een coalitie van Cordaid, Healthnet/TPO, ICCO, Oxfam-Novib en Save the Children. Deze NGO´s voeren programma’s in Afghanistan uit en stemmen beleidsbeïnvloeding en uitingen richting de media daar waar mogelijk met elkaar af.
4
De werkgroepen ‘Onderwijs in (post-)conflictlanden’ en ‘Kinderen en Geweld’ van het Kennisforum. Het Kennisforum is bedoeld voor uitwisseling tussen het Ministerie van Buitenlandse Zaken en het maatschappelijk middenveld met als doel kennis en ervaring over ontwikkelingssamenwerking, hiv/aids en kinderrechten te bevorderen en de samenwerking tussen de deelnemende organisaties te versterken. Save the Children is initiatiefnemer van de werkgroep ‘Onderwijs in (post-) conflictlanden’. De werkgroep ‘Kinderen en Geweld’ is tot stand gekomen in het kader van het Schokland Akkoord. Op 9 november organiseerde Plan Nederland in samenwerking met de organisaties van het Kennisforum de conferentie ‘Stop Violence against Children’ over de aanbevelingen uit de ‘UN Study on Violence against Children.’
Op initiatief van Minister Koenders voor Ontwikkelingssamenwerking werd in juni 2007 het Akkoord van Schokland geïnitieerd. Dit akkoord heeft tot doel om de achterstanden bij het behalen van de Internationale Millennium Ontwikkelingsdoelen in 2015 te verminderen. Naast een kabinetsbrede inzet is hierbij ook de samenleving betrokken. Veel bedrijven, organisaties, instellingen, particulieren én ministers en staatssecretarissen ondertekenden een eigen of een gezamenlijk Akkoord. Hierin staan concrete afspraken of plannen voor hun inzet voor één of meer millenniumdoelen. Save the Children tekende twee Akkoorden: ‘beter onderwijs voor kinderen in (post-)conflictgebieden’ en ‘het uitbannen van geweld tegen kinderen’.
62
Save the Children Jaarverslag 2007 - Waar ons hart ligt
Lobbyen voor de goede zaak De lobbyactiviteiten van Save the Children zijn in 2007 vooral gericht geweest op de discussie rond wederopbouw in Afghanistan en de beleidsontwikkeling rond ‘onderwijs en ontwikkeling’. De activiteiten rond het Schoklandakkoord en de publieksactie ‘Tot zover Darfur’ zijn aanleiding geweest contact te zoeken met Tweede Kamerleden, de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking en ambtenaren van het Ministerie van Buitenlandse Zaken om via hen het beleid op deze thema’s te beïnvloeden. Er is behoefte om het beleid op dit gebied verder te ontwikkelen. In 2007 is met hulp van het bureau Public Matters begonnen aan het ontwikkelen van een lobbybeleidsplan.
Communicatie met de achterban Wij kunnen ons werk niet doen zonder de steun van onze donateurs en andere geïnteresseerden. De financiële bijdrages van onze particuliere en zakelijke donateurs bieden ons de kans om kinderen te beschermen en naar school te laten gaan. Ook zetten we deze donaties in voor het beïnvloeden van internationale overheden om het VN Verdrag inzake de Rechten van het Kind na te leven. Kortom, dankzij onze donateurs hebben kinderen weer een toekomst. Save the Children streeft ernaar haar achterban op een duidelijke, open en volledige wijze voor te lichten over haar activiteiten en de resultaten van haar werk. We doen dit via de volgende communicatiemiddelen: 1. Website: www.savethechildren.nl Het gemiddelde aantal bezoekers per maand is gestegen van gemiddeld 14.000 in 2006 naar bijna 18.000 per maand in 2007. De website is in 2007 verder geprofessionaliseerd. Door technische aanpassingen is het nu mogelijk om informatie sneller en vollediger op de website te zetten. Daarnaast wordt de website geïntegreerd in de verschillende communicatiecampagnes. Tijdens
de jongerenambassadeursverkiezing is bovendien een bannercampagne ingezet op andere websites, die veel extra bezoekers heeft opgeleverd. De website is uitgebreid met een bedrijvenpagina en de optie om in te schrijven voor de E-nieuwsbrief. In juni van dit jaar reisden medewerkers van Save the Children naar Ivoorkust om daar met kinderen te praten over het dagelijks leven en hun toekomstdromen. Van deze gesprekken en ontmoetingen zijn filmpjes gemaakt voor de website. Met deze portretten wil Save the Children laten zien dat het leven van deze kinderen in veel opzichten hetzelfde is als dat van kinderen in ons land. De bekendheid van de jongerensite is nog niet optimaal. Hier zullen we in 2008 extra aandacht aan besteden. Ook zal er in 2008 een actief banneringbeleid worden gevoerd om meer mensen te interesseren voor de website. Internationale website: www.savethechildren.net Op de website van de Save the Children Alliance staat informatie over de programma´s wereldwijd en over campagnes als ‘Rewrite the Future’. De internationale onderzoeksresultaten en rapporten zijn via de website te downloaden. 2. Nieuwsbrief en E-flashes Naast de website onderhoudt Save the Children contact met haar achterban door nieuwsbrieven en E-flashes. In de papieren en digitale nieuwsbrief doen we verslag van het verloop van programma’s, van komende of afgeronde activiteiten in Nederland en van nieuwtjes, zoals nieuwe partnerships. Daarnaast maakt Save the Children gebruik van een E-Flash (een e-mailbericht) om mensen op de hoogte te stellen van noodhulpacties en andere actuele zaken. Donateurs ontvangen twee keer per jaar een papieren nieuwsbrief en vier keer per jaar een E-nieuwsbrief (eind 2007 naar zo’n 5.000 mailadressen). Om kosten te besparen en donateurs en geïnteresseerden sneller van actuele informatie te kunnen voorzien, streeft Save the Children ernaar steeds meer
mensen via e-mail te bereiken. Inschrijven voor de E-nieuwsbrief en E-flashes kan via onze website. Alle nieuwe donateurs vragen we om hun e-mailadres aan ons door te geven. Ze kunnen ervoor kiezen per post door ons benaderd te worden. Ze ontvangen dan een welkomstgroet en twee keer per jaar een papieren nieuwsbrief. 3. Child Link Via het Child Link programma kunnen donateurs zich verbinden aan specifieke programma’s in Haïti en Malawi. Aan de hand van de ervaringen en ontwikkelingen van één kind per land worden donateurs op de hoogte gehouden van de resultaten. Deze kinderen vertegenwoordigen alle kinderen die bij het programma in hun land betrokken zijn, én hun families en dorpen. Naast de algemene nieuwsbrief ontvingen Child Link-donateurs twee voortgangsrapportages en in april een Child Link jaarverslag. 4. Jaarverslag en brochures Elk jaar legt Save the Children verantwoording af aan iedereen die bij de organisatie betrokken is: donateurs, subsidiënten, bedrijven en andere betrokkenen. Save the Children streeft ernaar om een helder en informatief jaarverslag uit te brengen dat tenminste voldoet aan de wettelijke vereisten, maar ook tegemoetkomt aan de wensen van onze donateurs financiers, toezichthouders en andere partners. Het jaarverslag wordt daarom niet alleen ter beschikking gesteld aan iedereen die hiervoor interesse heeft, maar wordt ook ingestuurd voor de Transparantprijs. Hierdoor krijgen we van verschillende kanten feedback over de wijze waarop we verantwoording afleggen en over de communicatieve waarde van het jaarverslag. Het jaarverslag 2006 kreeg bij de Transparantprijs een beoordeling van 6,3. Dat is één punt hoger dan het jaarverslag 2005. Daarmee zitten we boven de gemiddelde score in de omvangcategorie van Save the Children van 6,2. Het jaarverslag is, evenals de jaarrekening, integraal te downloaden via de website en wordt in gedrukte vorm toegestuurd aan relaties en geïnteresseerden. Het jaarverslag 2007 is gedrukt in een oplage van 1400 exemplaren.
Net als in 2006 maakte Save the Children in 2007 gebruik van de brochure “Mag ik me even voorstellen?” Deze is bedoeld om geïnteresseerden te informeren over de missie en het werk van Save the Children. In 2008 zal de brochure een nieuw jasje krijgen en worden geactualiseerd. 5. Save the Children Alliance publicaties Save the Children wil haar kennis en expertise graag met anderen delen. Ze doet dit door te publiceren over haar werkzaamheden en onderzoeksresultaten. De International Save the Children Alliance geeft daartoe jaarlijks een aantal rapporten uit. Deze zijn gebaseerd op de jarenlange ervaring in het uitvoeren van ontwikkelings- en noodhulpprogramma’s over de hele wereld. De inhoud van deze Alliance-publicaties is een belangrijke basis voor de voorlichtingsactiviteiten, de publiekscampagnes en de beleidsbeïnvloeding van Save the Children in Nederland. In 2007 verschenen onder meer de volgende publicaties: State of the World’s Mothers 2007 Jaarlijkse publicatie van het zogenaamde Moederdagrapport, inclusief een Moederindex. In deze index worden landen gerangschikt op basis van de kwaliteit van de leefsituatie voor moeder en kind. Het brengt de situatie van moeders en kinderen in 140 landen wereldwijd in beeld, gebaseerd op tien indicatoren gerelateerd aan gezondheid en onderwijs. De index wijst uit dat het welzijn van kinderen direct gerelateerd is aan het welzijn van moeders. In 2007 stierven nog steeds 28.000 kinderen door ziekten en aandoeningen die gemakkelijk waren te voorkomen en te genezen, zoals longontsteking, diarree, malaria en kinderziektes als mazelen. Bijna een op de vijf kinderen die onderaan de Moederindex staan sterven voor het vijfde levensjaar, waarvan 40 % in de eerste levensmaand bij gebrek aan goede zorg tijdens en na de bevalling. Door onderwijs en gezondheidszorg beter toegankelijk te maken voor meisjes en moeders kan de situatie voor jonge kinderen aanzienlijk verbeterd worden.
Foto: Michael Bisceglie
Het Moederdagrapport legt de nadruk op goedkope oplossingen voor deze problemen, zoals het stimuleren van borstvoeding en voorlichting over het voorkomen van diarree. Moeders spelen daarbij een sleutelrol. Last in Line, Last in School In dit rapport, verschenen in april 2007, wordt het basisonderwijs voor kinderen in conflictgebieden afgezet tegen de inspanningen die donorlanden leveren. Dit rapport, onderdeel van de ‘Rewrite the Future’-campagne, toont aan dat ’s werelds rijkste donorlanden vooral steun geven aan het verbeteren van onderwijsvoorzieningen in meer stabiele ontwikkelingslanden. Kinderen in landen die zijn getroffen door een gewapend conflict blijven veelal verstoken van basisonderwijs. Dit ondanks de belofte van de Millenniumdoelen om voor álle kinderen ter wereld basisonderwijs te waarborgen in 2015. Het rapport maakt duidelijk dat: • 20 van de 22 donorlanden, ondanks gedane toezeggingen, niet hun deel van de noodzakelijke fondsen bijdragen om basisonderwijs voor elk kind in 2015 te bewerkstelligen. • Donorlanden nog steeds niet voluit het belang onderkennen van onderwijs in nood- en conflictsituaties. Voor het herstellen van stabiliteit en voor duurzame ontwikkeling is onderwijs een sleutelfactor. • Donorlanden vasthouden aan de door hen gestelde criteria voor hulp, ondanks het feit dat de meeste conflictlanden niet aan deze criteria voldoen. • De landen die onderwijssteun het meest nodig hebben het minste geld ontvangen - minder dan eenvijfde van de fondsen die wereldwijd aan onderwijsvoorzieningen worden besteed - terwijl meer dan de helft van de kinderen die niet naar school gaan in conflictlanden leven.
64
Save the Children Jaarverslag 2007 - Waar ons hart ligt
Rewrite the Future – one year on Deze publicatie, verschenen in september 2007, betreft de evaluatie van de resultaten na één jaar ‘Rewrite the Future’. Hieruit blijkt dat door de inspanningen van Save the Children de kwaliteit en toegankelijkheid van het basisonderwijs voor 3,4 miljoen kinderen in 20 landen is verbeterd. Deze inspanningen omvatten training en opleiding van docenten, ontwikkeling van lespakketten en lesprogramma’s en het bouwen en repareren van scholen. 590.000 kinderen hebben hierdoor eindelijk de kans gekregen om te leren lezen, schrijven en rekenen. De grootste uitdaging ligt nu in landen als De Democratische Republiek Congo, Soedan, Eritrea en Ivoorkust waar nog steeds de helft van de kinderen niet naar school gaat. In een land als Afghanistan ligt dit percentage zelfs nog hoger. 6. Media Om zoveel mogelijk mensen bewust te maken van kinderrechten en de noodzaak deze na te leven, is het ook van belang dat de missie en het werk van Save the Children zo veel mogelijk en zo correct mogelijk in de media naar voren worden gebracht. Save the Children slaagt hier in toenemende mate in, zowel in het genereren van publiciteit als in de zorgvuldigheid waarmee dit gebeurt. Save the Children profileert zich als een organisatie die op basis van behaalde resultaten en eigen ervaring bericht doet. De persberichten en andere materialen die in Alliance-verband worden gemaakt, vormen een solide basis en in toenemende mate weten journalisten ons te vinden. Met name onze onderwijsactiviteiten in Afghanistan trekken daarbij de aandacht. In 2007 zijn 11 persberichten uitgegeven, waarvan een aantal samen met een of meer partners. Dit heeft geleid tot vijf uitgebreide, inhoudelijke artikelen in de geschreven pers (2 x Volkskrant, Metro, NRC Next, GPD) waarbij aandacht is besteed aan de activiteiten en standpunten van Save the Children. Verder is Save the Children in 300 korte en langere krantenartikelen genoemd. Er zijn door medewerkers van
Save the Children zeven interviews gegeven op landelijke en regionale radiozenders (De Ochtenden – Radio 1, Radio 2, 3FM, BNR Nieuwsradio, Omroep Vlaardingen). In zeven televisieprogramma’s (Spraakmakende Zaken, Hart van Nederland, EO NL helpt, 4 in ’t Land, National Geographic, Praatjesmakers, ETV - Educatieve Televisie, Eén Vandaag) is aandacht voor Save the Children geweest. Save the Children beschikt nog niet over een stabiel eigen netwerk aan perscontacten. Hier gaan we in 2008 hard aan werken.
Fondsenwerving Direct Mail Mailings naar incidentele donateurs In 2007 hebben we zeven keer een mailing gestuurd naar onze incidentele donateurs (afhankelijk van de wens van de donateur kan men één tot maximaal zeven keer per jaar een mailing ontvangen). De mailings bevatten projectinformatie en een verzoek om donatie. Er is aandacht besteed aan hiv/aids, onderwijs en wederopbouw. De mailings hadden onder andere betrekking op programma´s in Pakistan, Soedan en Zuid-Afrika. In totaal zijn er 146.000 mailpacks verzonden en gemiddeld heeft elke mailing ongeveer € 50.000 opgeleverd. De werving van nieuwe donateurs De betrokkenheid en financiële steun van donateurs is voor Save the Children van bijzonder groot belang. Daarom streven we er voortdurend naar om onze achterban te vergroten. In 2007 heeft zowel werving van incidentele als van vaste donateurs plaatsgevonden.
Om nieuwe incidentele donateurs te werven heeft Save the Children in 2007 een insert en vier prospectmailings gemaakt. In totaal ging het om 100.104 mailpacks. Zowel de insert als de mailings bevatten informatie over ons hiv/aids Memory Book-programma, dat wij uitvoeren in Uganda, EthiopiĂŤ, Kenia en Zuid-Afrika. Via straatwerving en werving van deur-tot-deur zijn in 2007 nieuwe vaste donateurs geworven. De werving van deur-tot-deur liep van januari tot en met juli 2007 en het straatwervingsprogramma liep gedurende het hele jaar. Deze methodes gebruiken we om donateurs te werven die voor meerdere jaren bij Save the Children betrokken willen zijn. Eind 2007 bleek dat de werving van deur-tot-deur tot betere resultaten leidde dan de straatwerving en daarom is besloten in 2008 geen straatwerving meer te doen. Tenslotte zijn er in 2007 verschillende telemarketingacties uitgevoerd. Bovengenoemde activiteiten hebben geleid tot een groei van het aantal betrokken donateurs met 11,7 % ten opzichte van 2006, waarmee de doelstelling voor 2007 is gehaald. Klachten en suggesties van donateurs Save the Children hecht aan een goede communicatie met haar donateurs en andere achterban. Daar hoort een klachtenprocedure bij waardoor de organisatie bereikbaar is voor opmerkingen en klachten. Klachten die binnenkomen worden volgens deze procedure behandeld. Save the Children streeft ernaar om de klachten op een goede manier op te lossen binnen een voor de melder aanvaardbare termijn. Over de voortgang van de behandeling van de klacht wordt de melder geĂŻnformeerd. Klachten kunnen aanleiding geven tot het aanpassen van de interne procedures. De klachten die Save the Children in 2007 ontving hadden betrekking op fouten in de donateurregistratie en het ongevraagd ontvangen van mailings.
Foto’s: Save the Children
Onze thuisbasis
Foto: Save the Children
De organisatie Bestuur De bestuurssamenstelling in 2007 bleef ongewijzigd ten opzichte van de samenstelling van eind 2006. Het bestuur telde het gehele jaar vijf leden. In de statuten is vastgelegd dat bestuursleden voor een periode van vier jaar worden benoemd door de andere leden van het bestuur. Bestuursleden kunnen
vervolgens in beginsel eenmaal worden herbenoemd en in bijzondere gevallen voor een tweede maal. Tijdens het verslagjaar verliep de eerste termijn van één bestuurslid, mevrouw B.E.A. Ambags. Zij werd herbenoemd voor een tweede termijn.
De samenstelling per 31 december 2007 Voorzitter
dhr. drs. D.J.M.G. Baron van Slingelandt Geboortedatum
17-7-1946
Bestuurslid sinds
2006
Laatste functie
Lid Raad van bestuur Rabobank Nederland en tevens Voorzitter Directie Rabobank International
Nevenfuncties
Lid van de Raad van Commissarissen van Robeco Groep N.V., Talpa Media, IHC Merwede Holland B.V., Kasbank N.V. Lid Adviesraad Kahn Scheepvaart B.V. Lid Adviesraad Redevco Europe Service B.V. Lid Raad van Toezicht Museum Boerhaave
Secretaris
Penningmeester
dhr. dr. R. Bouwman Geboortedatum
08-09-1940
Bestuurslid sinds
2002
Laatste functie
Directeur Shell Nederland
Nevenfuncties
Senior Advisor Shell Nederland Lid van de Advisory Board van de l’École Supérieure de Commerce van Bordeaux
dhr. drs. Z.J. Hollestelle Geboortedatum
12-05-1945
Bestuurslid sinds
2006
Laatste functie
Directeur Kredieten Regio Rotterdam/Den Haag ABN AMRO
Nevenfuncties
Lid college Regenten en Regentessen Weeshuis der Hervormden te Schiedam
Onze thuisbasis - Save the Children Jaarverslag 2007
67
Bestuurslid
dhr. mr. R.J. Hoekstra Geboortedatum
25-11-1941
Bestuurslid sinds
2002
Huidige functie
Lid van de Raad van State
Nevenfuncties
Voorzitter Stichting Academie voor Wetgeving Voorzitter Stichting Bronovo-Nebo Lid Raad van Toezicht Rijksuniversiteit Groningen Lid Raad van Toezicht Hogere Hotelschool Den Haag Voorzitter Klachteninstituut Verzekeringen Bestuurslid Roosevelt Study Center
Bestuurslid
mw. B.E.A. Ambags Geboortedatum
06-02-1938
Bestuurslid sinds
2003
Laatste functie
H.M. Ambassadeur te Harare (Zimbabwe)
Nevenfuncties
Vice-voorzitter van het Curatorium van het Afrika Studie Centrum te Leiden Bestuurslid van de Vereniging Kruiswerk Oost-Gelderland te Doetinchem
Rooster van aan- en aftreden Bestuurslid Dhr. drs. D.M.J.G. baron van Slingelandt
68
Datum benoeming
Datum herbenoeming
Datum Aftreden
Functie
nov-2006
nov-2010
nov-2014
Voorzitter
Dhr. drs. Z.J. Hollestelle
jan-2006
jan-2010
jan-2014
Penningmeester
Dhr. dr. R. Bouwman
dec-2002
dec-2006
dec-2010
Secretaris
Dhr. mr. R.J. Hoekstra
sep-2002
sep-2006
sep-2010
Lid
Mw. B.E.A. Ambags
feb-2003
feb-2007
feb-2011
Lid
Save the Children Jaarverslag 2007 - Onze thuisbasis
Vergoedingen Bestuur Bestuursleden ontvangen geen bezoldiging of vakantiegelden. Wel mogen zij vergoedingen ontvangen voor gemaakte kosten voor de Stichting, zoals reiskosten en consumpties. In 2007 bedroegen de bestuurskosten € 1.406. Aan leden van het bestuur worden geen leningen, voorschotten of garanties verstrekt.
Het salaris van de directeur wordt jaarlijks door het bestuur vastgesteld, waarbij net als voor de andere werknemers van Save the Children de functie, op basis van zwaarte en benodigde kennis en ervaring wordt ingedeeld binnen de BBRAsalarisschaal.
Directie Directeur: dhr. dr. H.S.M. Wierema Geboortedatum: 20 januari 1951 Directeur sinds: 2002 (aanvankelijk ad-interim directeur) Nevenfuncties: Voorzitter Stichting Valkenburg-Oost-Europa Lid van de Financiering Toetsingscommissie Stichting IntEnt Lid van het bestuur van Stichting Kilometers voor Kinderen Lid van het Comité van Aanbeveling van Roses for Children/Stichting Roos
Toezicht Het bestuur heeft, conform de mogelijkheid die de statuten daartoe bieden, de dagelijkse leiding van de organisatie in handen gelegd van de directeur. Het bestuur benoemt de directeur en is gerechtigd deze te ontslaan. Concrete afspraken over de taken en verantwoordelijkheden van de directeur zijn vastgelegd in het directiestatuut en het bestuursreglement. In het directiestatuut is opgenomen dat de directeur regelmatig rapporteert aan het bestuur. Mede aan de hand van de rapportages ziet het bestuur toe op de prestaties van de organisatie in het algemeen en die van de directeur in het bijzonder. Periodiek evalueert en beoordeelt het bestuur het functioneren van de directeur.
Het lidmaatschap van het bestuur van Stichting Kilometers voor Kinderen is direct gerelateerd aan het werk van Save the Children. Kilometers voor Kinderen werd opgericht om via een rally van Peking naar Parijs in een oldtimer publiciteit te genereren en geld bijeen te brengen voor een project van Save the Children in Mongolië. In 2007 is de rally volgens plan gereden. Het bestuur van Kilometers voor Kinderen heeft de stichting na alle financiële afwikkelingen te hebben voltooid, in december 2007 opgeheven. De andere nevenactiviteiten houden eveneens verband met het werk in ontwikkelingslanden.
De stichting kent geen formele traditie of procedure van periodieke (zelf)evaluatie van het bestuur. Wel is dit onderwerp in de afgelopen jaren tijdens diverse bestuursvergaderingen aan de orde gekomen tijdens discussies over toepassing van de Code Wijffels. In 2007 heeft het bestuur besloten het model van de stichting om te vormen tot een Raad van Toezichtmodel. Bij de omvorming, die in 2008 zijn beslag moet krijgen, zullen de codes voor benoemingsprocedures en profielschetsen van bestuursleden alsook een jaarlijkse (zelf)evaluatie worden ingebed.
De directie van Save the Children bestaat uit één directeur. De directeur heeft een arbeidscontract voor onbepaalde tijd. In 2007 bedroegen de bruto salariskosten (inclusief vakantiegeld en sociale lasten) € 84.298. Daarnaast ontving hij een onkostenvergoeding van € 1.920. De pensioenlasten ten behoeve van de directeur bedroegen € 13.017.
Managementteam De directeur staat aan het hoofd van het managementteam dat wordt gevormd door de managers van de afdeling Programma’s en van de afdeling Communicatie en Marketing, de controller en de directieassistent. Het managementteam komt twee maal per maand bijeen om de voortgang van de
werkzaamheden door te nemen en daaraan sturing te geven. Tijdens bijeenkomsten van het managementteam worden maandelijks managementrapportages besproken en vergeleken met het jaarplan en de begroting. Op basis van de bevindingen stuurt het managementteam, waar noodzakelijk en mogelijk, processen bij om uitvoering van de plannen te realiseren. Het managementteam is verantwoordelijk voor het goedkeuren van het jaarplan en de begroting voordat deze door het bestuur worden vastgesteld. Het jaarplan en begroting voor 2008 zijn in december 2007 goedgekeurd.
Opbouw van de organisatie De organisatie Save the Children bestaat uit drie afdelingen: Programma’s, Communicatie & Marketing en Algemeen. De afdelingen weerspiegelen de doelstellingen van de organisatie. De afdeling Programma’s is primair belast met de hoofddoelstelling: het verbeteren van leefomstandigheden van kinderen wereldwijd. De afdeling onderhoudt het contact met de veldkantoren, die de werkzaamheden in de programmalanden uitvoeren, en de institutionele financiers. Daarnaast is deze afdeling verantwoordelijk voor het indienen van programmavoorstellen, het opstellen van rapportages en het afsluiten van programma’s. De afgeleide doelstellingen ‘advocacy/lobby’ en het versterken van het draagvlak zijn het domein van de afdeling Communicatie en Marketing. Draagvlakversterking kent daarbij twee aspecten: versterking van het contact met de achterban en het werven van financiële middelen. De afdeling draagt verantwoordelijkheid voor alle uitingen naar publiek, media en private donoren. De afdeling Algemeen bestaat uit het secretariaat en de financiële afdeling. De afdeling is voorwaardenscheppend voor de andere twee afdelingen en ondersteunt het bestuur, de directeur en de andere afdelingen op (financieel) administratief en secretarieel gebied.
Onze thuisbasis - Save the Children Jaarverslag 2007
69
Eind 2007 was één detacheringkracht (0,5 fte’s) ingehuurd. De gemiddelde personele bezetting, zowel in aantal medewerkers als het aantal fte’s steeg ten opzichte van 2006 als gevolg van de groei in activiteiten.
Organogram Save the Children per 31 december 2007
Bestuur
Directie (1 fte) Directeur
Secretariaat (1,4 fte)
Financiële Administratie (1,2 fte)
Directie Assistent 1 secretaresse
Controller Financieel administratief medewerker
Afdeling Programma’s (5,6 fte) Afdeling Communicatie en Marketing (5,2 fte) Manager Afdeling Programma’s 5 Programma Managers (waarvan 1 vacature) Financieel Programma Manager Adviseur
Manager Afdeling Communicatie en Marketing Voorlichter Campagnecoördinator Coördinator Vrijwilligers- en Scholenprogramma Fondsenwerver Major Donors (vacature) Fondsenwerver Direct Mail en telemarketing Fondsenwerving Direct Dialogue en e-marketing
Personeel en personeelsbeleid Personele bezetting
70
2007
2006
Gemiddeld aantal medewerkers
18,7
17,7
1
Gemiddeld aantal fulltime equivalenten
14,9
13,7
1,2
Aantal medewerkers ultimo verslagjaar
18
20
-2
Aantal fulltime equivalenten ultimo verslagjaar
14,4
15,4
-1
Save the Children Jaarverslag 2007 - Onze thuisbasis
Verschil
Werving en selectie Save the Children streeft ernaar een evenwichtig personeels bestand te scheppen met functies op diverse niveaus. Hierdoor kan worden gewaarborgd dat medewerkers taken krijgen toebedeeld die passen bij hun opleidingsniveau en ervaring en bij de salarisschaal waarin een functie is ingedeeld. Bij het aanstellen van nieuw personeel volgt Save the Children een wervings- en selectieprocedure. Een belangrijk mechanisme binnen de procedure is het instellen van een sollicitatiecommissie. Deze commissie bestaat altijd uit een afdelingsmanager en kent per vacature een steeds wisselende samenstelling van medewerkers. Save the Children betrekt medewerkers bij de procedure omdat zo uiteenlopende aspecten worden belicht bij een nieuwe aanstelling. Ook wordt hiermee draagvlak gecreëerd voor nieuwe medewerkers. De directeur is vast lid van de sollicitatiecommissie en neemt de finale beslissing bij nieuwe aanstellingen. Nieuwe medewerkers krijgen in eerste instantie een tijdelijk arbeidscontract aangeboden. Als een contract afloopt, volgt een beoordeling op basis waarvan de medewerker al dan niet een vervolgcontract wordt aangeboden. Voor alle functies zijn functieomschrijvingen opgesteld. De functieomschrijving maakt onderdeel uit van het arbeidscontract van de medewerker. Periodiek voeren de managers met iedere medewerker functioneringsgesprekken. De inhoud van de gesprekken wordt vastgelegd in een verslag. Personeelsoverleg De medewerkers komen twee maal per jaar bijeen voor een personeelsoverleg waarin zaken van algemeen belang door de medewerkers aan de orde gesteld kunnen worden. Gezien haar omvang kent Save the Children geen formele personeelsvertegenwoordiging. Tijdens het personeelsoverleg van oktober 2007 gaf het personeel te kennen hieraan geen behoefte te hebben.
Arbeidsvoorwaarden Save the Children kent een arbeidsweek van 38 uur. Bij een fulltime aanstelling hebben medewerkers recht op 190 vakantieuren per kalenderjaar. Het vakantiegeld bedraagt 8% van het brutosalaris en wordt jaarlijks uitgekeerd in de maand mei. Save the Children kent geen eindejaarsuitkering of bonusregelingen. Reiskosten voor het woon-werkverkeer worden afhankelijk van het type arbeidscontract (tijdelijk of vast) en de salarisschaal vergoed. Save the Children hanteert de indeling van de BBRA-salarisschaal (de schaal voor rijksambtenaren) maar volgt een bescheidener pakket dan de BBRA. De aanpassingen die in 2007 voor de salarissen van rijksambtenaren zijn doorgevoerd, zijn door Save the Children overgenomen. De functies worden zoveel mogelijk brancheconform ingedeeld. Bij het bepalen van de periodiek binnen de schaal wordt onder meer rekening gehouden met de leeftijd en ervaring van de werknemer. Jaarlijks beoordeelt de beloningscommissie, bestaande uit de directeur en de controller, voor iedere werknemer de indeling. Save the Children biedt werknemers de mogelijkheid een spaarloon- en levensloopregeling af te sluiten. Het pensioen van de werknemers van Save the Children wordt opgebouwd bij het bedrijfstakpensioenfonds PGGM en betreft een middelloonregeling. De stichting draagt 75 % bij aan de pensioenpremie van haar werknemers. Gezondheidsaspecten Save the Children heeft een overeenkomst met Achmea Arbo op het vlak van ziekteverzuim. Ook wordt Achmea Arbo ingeschakeld voor advies over het handhaven van een gezonde werkomgeving. In maart 2007 is een adviseur van Achmea Arbo uitgenodigd om advies uit te brengen over onder meer de algemene staat van de werkomgeving en het indelen van werktijden. Verder werd voor een viertal medewerkers een individueel preventief werkplekkenonderzoek verricht. De adviezen die voortvloeiden uit de onderzoeken zijn kort daarop overgenomen en in de praktijk gebracht. Het
ziekteverzuimpercentage in 2007 bedroeg 3,0 procent tegenover 4,1 procent in 2006. Het verschil is voor een belangrijk deel te verklaren door een langdurige ziekte van een medewerker in 2006. Vertrouwenspersoon Save the Children kent een interne onafhankelijke vertrouwens persoon. Medewerkers kunnen conform het interne protocol vertrouwenspersoon bij de vertrouwenspersoon terecht voor vragen of klachten over ongewenst gedrag of andere zaken die zij binnen de organisatie aan de orde willen stellen.
Gedragscodes Save the Children volgt voortdurend de ontwikkelingen op het gebied van gedragscodes, voor zover deze relevant zijn voor de uitvoerende en bestuurlijke kant van het werk, en onderschrijft een aantal gedragscodes. Gedragscodes bij hulpverlening Bij de uitvoering van noodhulpprogramma’s richt Save the Children zich naar de gedragscode van het Internationale Rode Kruis, waarin is opgenomen dat de hulpverlening neutraal dient te zijn. Ook onderschrijft Save the Children het Sphere Project dat de minimumstandaarden weergeeft waaraan moet worden voldaan bij hulpverlening na rampen. Wat betreft de correcte omgang met kinderen hanteert Save the Children de Child Protection Policy van de Internationale Save the Children Alliance. Alle medewerkers, vrijwilligers en ook andere relaties die taken uitvoeren wordt gevraagd deze gedragscodes te onderschrijven. De vertrouwenspersoon heeft het mandaat om te rapporteren over de naleving van de Child Protection Policy. Code Wijffels Op bestuurlijk vlak committeert Save the Children zich aan de Code Goed Bestuur voor Goede Doelen (Code Wijffels) uit 2005. Hierin staan zaken beschreven als de inrichting van de directie en organisatie en het toezicht op de organisatie. Save
the Children draagt het keurmerk van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF-Keur). In de nieuwe richtlijnen van het CBF zijn de spelregels van de Code Wijffels opgenomen zodat Save the Children in 2008, wanneer Save the Children door het CBF wordt gecontroleerd, ook daadwerkelijk wordt getoetst op de naleving van de Code Wijffels. Lidmaatschap Partos en VFI Save the Children stelt zich onder meer door haar lidmaatschap van de brancheverenigingen Partos en de Vereniging voor Fondsenwervende Instellingen (VFI) op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen op het gebied van gedragscodes en keurmerken. Save the Children participeert binnen Partos en de VFI in discussies over dit onderwerp. ANBI-regeling Tijdens het verslagjaar deed de organisatie bij de belastingdienst met succes een verzoek om aangemerkt te worden als een Algemeen Nut Beogende Instelling. De ANBI-regeling is ingegaan op 1 januari 2008 en heeft als belangrijk voordeel dat donateurs de zekerheid hebben dat zij hun giften aan organisaties met een ANBI-verklaring fiscaal kunnen aftrekken. Stichting Infofilter Save the Children wil voorkomen dat mensen niet tegen hun wil per post of telefoon door Save the Children worden benaderd. Al jaren voert Save the Children op dit punt een zorgvuldig beleid bij de keuze van partnerorganisaties die de werving namens Save the Children uitvoeren. Om het beleid te formaliseren heeft Save the Children tijdens het verslagjaar toenadering gezocht met Stichting Infofilter die zich tot doel stelt gegevens van particulieren te blokkeren tegen ongewenste benadering van goede doelen. De overeenkomst met Infofilter is per 1 januari 2008 van kracht geworden.
Onze thuisbasis - Save the Children Jaarverslag 2007
71
Foto: Save the Children
Financiering van programma’s De fondsen die nodig zijn voor de uitvoering van de doelstellingen van Save the Children komen uit diverse bronnen. Belangrijk voor de continuïteit is het Medefinancieringsstelsel van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Save the Children ontvangt voor een periode van vier jaar ondersteuning voor het programma ‘Elk Kind Telt’, dat onderdeel uitmaakt van de wereldwijde campagne ‘Rewrite the Future’. Ook de jaarlijkse bijdrage van de Nationale Postcode Loterij is van belang voor de continuïteit. Daarnaast onderhoudt Save the Children langdurige samenwerkingsrelaties met diverse institutionele donoren, zoals ECHO, het Ministerie van Buitenlandse Zaken en EuropeAid voor projecten in ondermeer de Palestijnse Gebieden, Soedan en De Democratische Republiek Congo. Save the Children zoekt actief de samenwerking met bedrijven en organisaties die hun maatschappelijke verantwoordelijkheid serieus nemen en daaraan ook concreet invulling willen en durven geven. Dat gebeurt op uiteenlopende manieren. Van het belangeloos ter beschikking stellen van menskracht en diensten tot aan structurele financiële ondersteuning en langdurige partnerships. Daarnaast werkt Save the Children zelf constant aan nieuwe vormen van samenwerking met het bedrijfsleven, zoals het scholenprogramma YES! (Young Entrepreneurs for Schools) in samenwerking met ABN AMRO. Op de Save the Children-website danken wij onze sponsors en partners voor hun steun en bijdragen aan onze projecten en programma’s voor kinderen wereldwijd. Ook wordt hier duidelijke en heldere informatie verstrekt over de mogelijkheden ten aanzien van sponsoring en het aangaan van een partnership met Save the Children. Een andere belangrijke bron van inkomsten zijn fondsen en stichtingen. Vanuit hun eigen opdracht en missie dragen zij bij aan
de totstandkoming van de programma’s van Save the Children. Deze bijdrage kan variëren van een bijdrage voor een deel van een programma tot volledige financiering. Uiteraard is ook de bijdrage van onze particuliere donateurs van wezenlijk belang. Naast de donateurs die ons maandelijks steunen, zijn er ook velen die regelmatig een donatie doen. Ook zijn er elk jaar mensen die bij de viering van een geboorte, huwelijk of jubileum of bij de begrafenis van een dierbare besluiten om in plaats van cadeaus of bloemen om een donatie aan Save the Children te vragen. Al die donaties samen helpen ons elk jaar weer om kinderen te helpen hun rechten te verwezenlijken. Daarnaast vindt Save the Children het belangrijk dat er een breed draagvlak is in de maatschappij voor het werk dat wij uitvoeren. Missie en visie, normen en waarden van een (potentiële) partner dienen uiteraard overeen te komen met die van Save the Children. Save the Children kijkt altijd kritisch, maar met een open blik, naar de vorm en inhoud van de partnerships die zij aangaat. Het belang van de kinderen staat in al deze samenwerkingsverbanden voorop.
Institutionele donoren Ministerie van Buitenlandse Zaken Directie Mensenrechten en Vredesopbouw (DMV) DMV is een directie van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. DMV is verantwoordelijk voor de coördinatie, de ontwikkeling en het uitdragen van de inhoudelijke inbreng van het beleid ten aanzien van mensenrechten, goed bestuur, conflictpreventie, crisisbeheersing, conflictoplossing, postconflictwederopbouw en humanitaire hulp in internationale fora en organisaties. DMV ziet toe op een coherente aanpak
van beleid en hulp op deze beleidsterreinen waar politieke en ontwikkelingssamenwerkingsaspecten onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. De afdelingen van DMV zijn: • Humanitaire Hulp (DMV/HH) • Mensenrechten (DMV/MR) • Vredesopbouw en Goed Bestuur (DMV/VG) Directie Sociale en Institutionele Ontwikkeling (DSI) DSI is één van de themadirecties binnen het Ministerie voor Buitenlandse Zaken. DSI concentreert zich op het bevorderen van de toegang van armen tot de basissociale voorzieningen, het bevorderen van “gender”-gelijkheid en het bijdragen aan de ontwikkeling van een krachtig maatschappelijk middenveld in ontwikkelingslanden. De afdelingen van DSI zijn: • Maatschappelijke Organisaties (DSI/MY) • Sociaal Beleid (DSI/SB) • Emancipatiethema’s, Seksuele en Reproductieve Rechten en Gezondheid (DSI/ER) Nederlandse ambassades De Nederlandse ambassades in de verschillende landen dragen bij aan ontwikkelingssamenwerking via financiering van programma’s vanuit de bilaterale gelden. In 2007 was er een belangrijke samenwerking met de Nederlandse ambassade in Afghanistan met betrekking tot de wederopbouw van de samenleving. Nederland heeft sinds 2002 aanzienlijk bijgedragen aan de wederopbouw van Afghanistan en behoort tot de grootste bilaterale donoren. Sinds de inzet van Nederlandse troepen in de provincie Uruzgan in augustus 2006 is voor deze provincie een wederopbouwprogramma van start gegaan. Dit programma behelst onder meer de opbouw van: de veiligheidssector, lokaal bestuur, gezondheidszorg, onderwijs, plattelandsontwikkeling en infrastructuur.
Onze thuisbasis - Save the Children Jaarverslag 2007
73
EuropeAid De Europese Unie (27 lidstaten en de Commissie) is een van de belangrijkste donoren ter wereld op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. EuropeAid co-operation office EuropeAid is de afdeling van de Europese Commissie die verantwoordelijk is voor alle structurele hulp buiten Europa. De doelen van EuropeAid zijn het verminderen van armoede, het voorkomen van conflictsituaties en het versterken van kwetsbare samenlevingen. De zes pijlers van het EU-ontwikkelingsbeleid zijn: Handel en ontwikkeling; Regionale integratie en samenwerking; Macro-economisch beleid: toegang tot sociale voorzieningen; Transport; Voedselzekerheid en duurzame, rurale ontwikkeling; en ‘Good governance’, capaciteitsvergroting van instituties en de ‘Rule of Law’. EuropeAid investeert in deze pijlers en neemt daarbij de prioriteit die de EU stelt aan het milieu, ‘gender’ en mensenrechten mee. EuropeAid investeert vooral via haar eigen veldkantoren, maar heeft ook een co-financieringsprogramma waarbij projecten van Europese NGO’s in ontwikkelingslanden ondersteund worden. ECHO ECHO staat voor Directoraat Generaal voor humanitaire hulp van de Europese Commissie (Humanitarian Aid Department of the European Commission). ECHO’s taken zijn het bieden van assistentie bij noodsituaties en het bieden van hulp aan slachtoffers bij natuurrampen en gewapende conflicten, buiten de Europese Unie. De hulp is direct gericht op alle slachtoffers, waarbij ras, religie en politieke overtuiging van deze mensen geen rol speelt. ECHO regelt dat goederen (als voedsel en medische voorzieningen) en diensten (als medische teams) snel in crisisgebieden terechtkomen. ECHO laat de aanwezigheid in de gebieden voornamelijk uitvoeren door partners. ECHO werkt met ongeveer 200 NGO’s (Non-Gouvernementele Organisaties), VN-afdelingen en internationale organisaties.
74
Save the Children Jaarverslag 2007 - Onze thuisbasis
Samenwerkende Hulporganisaties (SHO) De Samenwerkende Hulporganisaties (SHO) vormen een samenwerkingsverband van acht vaste Nederlandse hulporganisaties. Bij grote rampen werken deze samen in een Nationale Actie, waaraan ook andere particuliere organisaties deel kunnen nemen als gastorganisatie. Een Nationale Actie heeft als doel: • geld inzamelen op een gezamenlijk gironummer; • informatie geven over de humanitaire situatie in het rampgebied; • hulp aan mensen in het getroffen gebied zo goed mogelijk afstemmen met andere (lokale en internationale) organisaties; • samen rapporteren over de bestedingen van de opbrengst van de Actie. De Nationale Postcode Loterij De Nationale Postcode Loterij (NPL) is de grootste goede-doelenloterij in Nederland. De doelstelling van de NPL is ‘bijdragen aan een schonere en rechtvaardige wereld’. De totale netto-opbrengst van de loterij wordt besteed aan organisaties die zich inspannen voor milieubescherming, natuurbehoud en hulp aan slachtoffers van oorlog, geweld en armoede. In 2007 werd 225 miljoen euro uitgekeerd aan de inmiddels 57 goede doelen. Save the Children is sinds 2003 beneficiënt van de Nationale Postcode Loterij. De laatste jaren is er veel beweging in de kansspelsector. Verschillende buitenlandse loterijen proberen toegang te krijgen tot de Nederlandse markt via rechtszaken en de Europese Commissie. Deze ontwikkelingen hebben tot gevolg dat het kansspelbeleid in Nederland steeds restrictiever wordt. Het jaar 2008 zal in het teken staan van de behandeling van de nieuwe wet op de kansspelen. Wij hopen dat de nieuwe wet de Goede Doelen Loterijen, die als missie hebben het werven van fondsen voor goede doelen, voldoende ruimte biedt om dit te blijven doen. Zonder de Nationale Postcode Loterij zouden veel van onze initiatieven immers niet (goed) mogelijk zijn!
Partners Partner sinds: 2006 Activiteit: Gift beleggers Duurzaam Donatie Fonds Resultaat: € 25.868,41 Bestemming: ‘Rewrite the Future’ Op 17 januari 2008 ontving Save the Children een tweede gift van € 25.868,41 van de beleggers in het ABN AMRO Duurzaam Donatie Fonds. Wendy van den Boogaard, hoofd Responsible Investing Research bij ABN AMRO Asset Management, overhandigde namens de beleggers de cheque aan directeur Holke Wierema. Save the Children zal het bedrag benutten voor haar voortdurende strijd voor kinderrechten wereldwijd, waaronder het recht op onderwijs voor kinderen in conflictgebieden onder het motto: ‘Elk kind Telt – Rewrite the Future’. Het ABN AMRO Duurzaam Donatie Fonds is het eerste Nederlandse particuliere beleggingsfonds dat goede doelen steunt én belegt in bedrijven die voldoen aan de duurzaamheidcriteria van ABN AMRO zoals respect voor natuur, milieu en mensenrechten en goede arbeidsomstandigheden. ABN AMRO heeft € 100.000,- ter beschikking gesteld voor YES!, het jongerenprogramma van Save the Children gericht op ondernemersschap. Via een lesprogramma op school en op eigen initiatief starten jongeren vanaf 14 jaar een kleine, eigen onderneming. De winst die daarmee gemaakt wordt, gaat naar onderwijsprojecten van Save the Children in Ivoorkust. YES! staat voor Young Entrepreneurs for Schools en heeft tot doel om het bewustzijn van jongeren over de situatie in ontwikkelingslanden te verhogen èn om ondernemersschap te stimuleren.
Partner sinds: 1994 Activiteit: Membership Reward Programma + Miljonair Fair 2007 Resultaat: € 17.595,Bestemming: ‘Rewrite the Future’ American Express biedt haar klanten al jaren de mogelijkheid om hun Membership Rewards punten te doneren aan Save the Children. Ook dit jaar ging weer een deel van de spaarpunten naar Save the Children, met een tegenwaarde van € 7.595,-. Daarnaast nodigde American Express Save the Children dit jaar uit op de VIP-avond van de Miljonair Fair. Op de fair zijn door middel van een loterij eenmalige donaties geworven én heeft Arthur van Essen, directeur partnerships, een cheque overhandigd van € 10.000,-.
Partner sinds: 2007 Activiteit: Strategieontwikkeling The Boston Consulting Group ontwikkelt pro bono samen met Save the Children wereldwijd innovatieve strategieën om de interne processen te verbeteren en zo meer efficiency en effectiviteit te bewerkstelligen. In 2007 heeft ook Save the Children Nederland kunnen rekenen op de deskundige begeleiding van The Boston Consulting Group.
Partner sinds: 2007 Activiteit: Ondersteuning website Crystal Park in Brummen en Amsterdam is gespecialiseerd in internationale communicatiestrategie en -implementatie; online, on screen en in print. Door de belangeloze inzet van Crystal Park is het mogelijk
gemaakt filmpjes op onze website af te spelen. In 2008 zal Crystal Park haar dienstverlening ook op creatief gebied beschikbaar stellen.
Partner sinds: 2000 Activiteit: Juridische diensten Resultaat: 29 verwerkte notariële schenkingen in 2007 De Brauw Blackstone Westbroek is een onafhankelijk, internationaal georiënteerd kantoor en is gespecialiseerd in hoogwaardig juridisch advies in complexe transacties en procedures voor ondernemingen, financiële instellingen en (semi-)overheden. De Brauw Blackstone Westbroek steunt Save the Children onder andere door het onbezoldigd afhandelen van notariële schenkingen.
Partner sinds: 1985 Activiteit: Wensput Resultaat: € 6.541,Bestemming: Onderwijsprogramma in Ivoorkust Voor velen bekend; de traditionele, jaarlijkse leging van de wensput van De Efteling. Dit keer bedroeg de opbrengst maar liefst € 6.541,-. Zoals in voorgaande jaren kon Save the Children rekenen op de steun van drie betrokken partners, die geheel belangeloos hun tijd, menskracht en expertise ter beschikking stelden om deze gebeurtenis weer succesvol te laten verlopen. De firma Heijmans Wegenbouw zorgde voor het verzamelen en vervoer van de munten en droeg samen met Rösler Benelux zorg voor het schoonmaken en polijsten ervan. Vervolgens werden de munten gesorteerd en geteld door Coin Co International. Deze keer is de opbrengst bestemd voor het onderwijsprogramma in Ivoorkust.
Partner sinds: 2000 Activiteit: Soft Toys campagne + kerstdonatie Resultaat: € 103.160,Bestemming: Onderwijsprogramma in Ivoorkust Ook in 2007 bundelden IKEA, Save the Children en Unicef de krachten in de gezamenlijke, internationale decembercampagne ‘’1 euro is een fortuin’’. Tijdens deze campagne doneerde IKEA voor elk verkocht pluchen knuffelbeest € 0,50 aan Save the Children. Alle knuffels, van vingerpopjes, groene draken tot bijna een meter hoge olifanten, telden mee. Want ’Elk kind Telt’. De actie was een groot succes. Wereldwijd zijn er maar liefst 4.083.603 knuffels verkocht. In Nederland waren dat 178.820 knuffels. Save the Children ontving een bedrag van € 89.410,-. Met deze bijdrage ondersteunt IKEA Nederland het ‘Rewrite the Future’-onderwijsprogramma in Ivoorkust. Daarnaast hebben de medewerkers van IKEA met Kerst nog eens € 13.750,- bijeengebracht!
Partner sinds: 2007 Activiteit: Programma Junior Company Stichting Jong Ondernemen is in 2007 een partnership met Save the Children aangegaan in het kader van het jongerenprogramma YES! Jong Ondernemen heeft in 2007 het lesmateriaal voor de scholen samengesteld en vanaf januari 2008 wordt dit programma op diverse scholen in gebruik genomen. De samenwerking loopt tenminste tot en met 2010.
Onze thuisbasis - Save the Children Jaarverslag 2007
75
verkoopinkomsten van deze stoffen, met een minimum van € 10.000,- per jaar tot tenminste 2010. Partner sinds: 2005 Activiteit: Communicatiediensten Resultaat: Campagnes en campagnemateriaal Sinds 2005 werkt Save the Children samen met communicatiebureau Jongens van de Wit, een uiterst professioneel bureau met jarenlange ervaring, dat haar diensten onbezoldigd aanbiedt. Inmiddels is de relatie tussen Save the Children en Jongens van de Wit uitgegroeid tot een nauw samenwerkingsverband, waarbij het vergroten van de zichtbaarheid van Save the Children voorop staat. In 2007 gaven de Jongens van de Wit de moederdagcampagne vorm en rondden de voorbereidingen af van de campagne rondom YES!
Partner sinds: 2005 Activiteit: Verkiezing jongerenambassadeurs Resultaat: Media-aandacht Sinds 2005 heeft Save the Children een samenwerkingsrelatie met de NCRV. Naast de jaarlijkse ambassadeursverkiezing en jongerenreis die georganiseerd worden in samenwerking met het 3FM programma Bring it On! is er ook in andere programma’s en door andere medewerkers van de NCRV aandacht besteed aan het werk van Save the Children.
Partner sinds: 2003 Activiteit: IT-beheer en website Resultaat: CMS-systeem Al sinds 2003 verzorgt het bedrijf Notenboom IT tegen een zeer gereduceerd tarief het systeembeheer en technische ondersteuning op het gebied van IT en de website. In 2007 is er een systeem voor content management ingevoerd.
76
Save the Children Jaarverslag 2007 - Onze thuisbasis
Partner sinds: 2007 Activiteit: Advisering Beleidsbeïnvloeding Resultaat: Public Affairs Actieplan 2008 In 2007 maakte public affairs adviesbureau Public Matters een analyse van het politieke- en ambtelijke profiel van Save the Children en stelde een actieplan op hoe wij dit profiel in 2008 verder kunnen versterken. Voor Save the Children is dit een belangrijke stap vooruit op dit terrein.
Partner sinds: 2003 Activiteit: Verkoop kerstkaarten Resultaat: € 12.074,Bestemming: ‘Rewrite the Future’ Ook in 2007 maakten weer vele bedrijven en instellingen gebruik van de mogelijkheid een Save the Children kerstwens te sturen naar hun relaties. Sinds vier jaar verkoopt uitgeverij Family Cards speciale kerstkaarten waarvan een deel van de opbrengst naar Save the Children gaat. Elk jaar weet Family Cards de resultaten van het jaar ervoor te overtreffen. Hiermee levert Family Cards elk jaar een nog grotere bijdrage aan onze campagne ‘Elk kind Telt - Rewrite the Future.’
Partner sinds: 2007 Activiteit: Save the Children stoffenlijn In 2007 is Save the Children een partnership aangegaan met Texco B.V., fabrikant van gordijnstoffen. Op basis van kindertekeningen, gemaakt op het Festival Mundial door jonge bezoekers aan de Save the Children-tent, zijn eind 2007 vier dessins ontworpen die vanaf 2008 in de verkoop zullen gaan. Save the Children krijgt een percentage van de
Partner sinds: 1990 Activiteit: Druk- en printdiensten Resultaat: Drukwerk voor mailings, kantoor, jaarverslag Reeds jaren verzorgt Van de Ridder Druk & Print drukwerken voor Save the Children. Ook dit jaarverslag is door Van de Ridder Druk & Print geproduceerd.
Partner sinds: 2004 Activiteit: Jaarlijkse bijdrage en inzamelingen Resultaat: € 16.633,Bestemming: Dorpsschool Douré, Burkina Faso Al sinds 2004 steunen de leerlingen, leraren en de ouderraad van De Vondelschool te Aerdenhout de dorpsschool in Douré, Burkina Faso. Leerlingen leggen elke week een bedrag van € 0,20 opzij en ondernemen daarnaast allerlei activiteiten zoals de jaarlijkse sponsorschaatstocht. Zo werd in 2007 € 3.183,ingezameld voor de structurele kosten van de school zoals lesmateriaal, € 8.650,- voor de aanleg van een waterpomp en € 4.800,- ten behoeve van voorlichtingsstripboekjes over goede hygiëne.
Partner sinds: 1981 Activiteit: Jaarlijkse donatie Resultaat: € 8.000,Bestemming: ‘Rewrite the Future’ Unilever gaf weer blijk van de jarenlange betrokkenheid van het bedrijf bij het werk van Save the Children door middel van een kerstdonatie van € 8.000,-. Hiermee zorgt Unilever, dat
Foto: Karlijn van Acker
de toevoeging van vitaliteit aan het leven hoog in het vaandel heeft staan, ook voor vitale steun aan structurele verbeteringen in de levens van kinderen op het gebied van onderwijs, gezondheidszorg en bescherming tegen uitbuiting en misbruik.
Sponsors Activiteit: Kerstdonatie Resultaat: € 45.000,Bestemming: ‘Rewrite the Future’ AEGON heeft Save the Children een aantal malen gesteund met een financiële bijdrage of, zoals in 2006, een bijdrage in natura. In 2007 heeft AEGON ervoor gekozen zijn medewerkers wereldwijd geen papieren kerstkaart te sturen, maar een e-card. Het bedrag dat daarmee werd uitgespaard, is geschonken aan Save the Children voor het programma ‘Rewrite the Future’.
HE T SOUTERRAIN Activiteit: Redigeren jaarverslag Resultaat: Helder jaarverslag Het Souterrain is een communicatie-adviesbureau waar tekst centraal staat. Het Souterrain wordt door opdrachtgevers uit de profit en non-profitsector ingeschakeld voor advies, concept & copy en redactionele producties. Dit jaar heeft Het Souterrain de redactie van het jaarverslag verzorgd.
Activiteit: Fortis Marathon Rotterdam Resultaat: € 1.200,Bestemming: ‘Rewrite the Future’ Jaarlijks wordt in Rotterdam de Fortis Marathon georganiseerd, waaraan ook medewerkers van Fortis meedoen. Dit jaar liep een deel van de Fortismedewerkers voor Save the Children, wat vertaald werd in een donatie van € 1.200,-.
Activiteit: Jubileumdonatie Resultaat: € 8.500,Bestemming: ‘Rewrite the Future’ PANalytical is wereldwijd toonaangevend als leverancier van röntgenapparatuur en software voor materiaalanalyse en –karakterisering. Het bedrijf, dat zo’n 60 jaar geleden als onderdeel van Philips werd opgericht, werd vijf jaar geleden overgenomen door het Britse Spectris. In 2007 vierde PANalytical dan ook haar vijfjarig jubileum en besloot daaraan een donatie aan Save the Children te koppelen. Medewerkers van PANalytical wereldwijd droegen elk $5, €5,- of een andere munteenheid bij. Dit geld werd door de directie verdubbeld tot het prachtige bedrag van € 8.500,-. Het geld zal worden besteed aan onderwijsprogramma´s binnen de ‘Rewrite the Future’campagne.
ROC Amsterdam Activiteit: Benefiet dansvoorstelling Resultaat: € 1.078,Bestemming: ‘Rewrite the Future’
78
Save the Children Jaarverslag 2007 - Onze thuisbasis
De dansafdeling van het ROC Amsterdam geeft elk jaar een voorstelling voor ouders, vrienden en geïnteresseerden. In 2007 wilden de leerlingen hier graag een donatie aan Save the Children aan koppelen. Op zaterdag 12 mei vond in het Rozentheater de voorstelling ‘Dance for Charity’ plaats. Het was een geweldige avond met prachtige dans en bijzonder enthousiaste leerlingen. Naast donaties van bezoekers, kwam de opbrengst van de kaartverkoop ten goede aan Save the Children.
Activiteit: Donatie Resultaat: € 25.000,Bestemming: Onderwijsprogramma in Ivoorkust Shell International heeft zich in 2007 verbonden aan een onderwijsprogramma in Ivoorkust dat erop gericht is jongeren die in een crisis verkeren (waaronder ex-kindsoldaten) vakonderwijs te geven. De jongeren kunnen kiezen uit diverse opleidingen, zoals kapper, mecanicien en tuinder. Daarnaast biedt het programma psychosociale steun aan de betrokken jongeren.
Activiteit: Donatie schoolseizoen ’07- ‘08 + promotie scholenprogramma YES! Bestemming: Onderwijsprogramma in Guatemala Reisbureau Travel Inventive, gespecialiseerd in school- en groepsreizen, ondersteunt gedurende het schoolseizoen 2007-2008 ons onderwijsprogramma in Guatemala. Voor iedere bij hen geboekte schoolreis doneert Travel Inventive € 12,50 aan Save the Children. Ook verzorgde het reisbureau een mailing onder haar scholenbestand over het schoolprogramma YES!
Fondsen en Stichtingen Turing Foundation Donatie: € 80.000,Bestemming: Onderwijsprogramma Pakistan De Turing Foundation is een erkend Goede Doelen-fonds, opgericht in 2006 door Pieter Geelen uit de opbrengsten die hij als medeoprichter verkreeg bij de beursgang van TomTom NV. Met de donatie van de Turing Foundation werkt Save the Children in Pakistan aan kwaliteitsverbetering en het toegankelijk maken van het onderwijs aan meisjes. Het programma zal onder meer tien scholen van basismaterialen voorzien, onderwijzers trainen, ouderraden instellen en extra klaslokalen bouwen. Bovendien worden twee basisscholen verbeterd tot modelscholen voor voortgezet onderwijs. Anna Muntz Stichting Donatie: € 22.000,Bestemming: Onderwijsprogramma Burkina Faso en vluchtelingenhulp Darfur Met de hulp van de Anna Muntz Stichting werkt Save the Children in Burkina Faso aan de toegang tot kwalitatief goed basisonderwijs voor kinderen van 7-18 jaar in samenwerking met de lokale gemeenschappen. In Darfur wordt de donatie ingezet voor de bescherming van kwetsbare kinderen door te zorgen voor basisgezondheidszorg en voedselvoorziening. Ook zorgen we dat er toegang is tot schoon drinkwater en kunnen we met goede sanitaire voorzieningen besmettelijke ziektes terugdringen. Met name kinderen kunnen hierdoor de slechte omstandigheden overleven.
2006 helpt Stichting Mundo Crastini Meliori mee aan ons ‘Rewrite the Future’- programma. In 2007 stelde de stichting een bedrag van € 10.000,- ter beschikking aan Save the Children voor het onderwijsprogramma in Hamer, Ethiopië.
Particuliere initiatieven Kilometers voor kinderen Activiteit: Rally Peking – Parijs Resultaat: € 40.000,Bestemming: Onderwijsprogramma in Mongolië Dirk Regter en Peter Uithol en hun zoons Dirk-Jan Regter en Leon Uithol legden in de zomer van 2007 ruim 13.000 kilometer af tussen de Chinese hoofdstad Peking en Parijs in een T-Ford uit 1915 (in het spoor van de eerste rally Peking-Parijs die in 1907 werd gereden). Met hun tocht wisten zij een bedrag van € 40.000,- in te zamelen ten behoeve van ons onderwijsprogramma in Mongolië, één van de landen waarlangs hun tocht hen voerde. De rally en het resultaat van € 40.000,- werden mede mogelijk gemaakt door: Aannemersbedrijf Van Zoelen, Autobeklederij C.L. Meijer, Bonarius Verwarming, Bouwbedrijf Witkamp, Bouwbedrijf VBK Schagen, Broere Antique Auto Parts, Ceres Paragon Terminals, De Nieuwe School Edam, Havenbedrijf Amsterdam/ Port of Amsterdam, Hemubo Almere, NYK Line Benelux, Lichtdrukkerij Heyblom, Logchies Renovatie & Onderhoud, OG Partners, Patina Dakbekkingen, Raad van Kerken Edam-Volendam, Schadenberg Dakwerken, Van der Tol Groep, Veltrop Autoschade, Wegusta Holland, Westvast Grondexploitatiemaatschappij en de vele bijdragen van particuliere donateurs.
De ouders van Timo Smeehuijzen, een van de Nederlandse militairen die in Afghanistan is omgekomen, besloten geld in te zamelen voor een meisjesschool in Tarin Kowt, Uruzgan, de stad waar Timo sneuvelde. Zij benaderden Save the Children met de vraag of wij met hen wilden samenwerken om die school er echt te laten komen. Eind 2007 hadden zij onder meer via radio en tv al een bedrag ingezameld van ruim € 7.500,-. Hun actie loopt tenminste tot juli 2008 en Save the Children zal ook zelf bijdragen aan de school. Veenaid Activiteit: Benefietavond Resultaat: € 455,Bestemming: ‘Rewrite the Future’ Op 9 juni organiseerde het burgerplatform Veenendalers voor Vrede een speciale benefietavond voor Save the Children. Met diverse muzikale optredens, een dichter en een debat over kindsoldaten werd aandacht gevraagd voor ons werk en de opbrengst van de toegangskaarten resulteerde in een bedrag van € 455,- ten behoeve van onze campagne ‘Rewrite the Future.’ Ronde Tafel 51 Wassenaar Activiteit: Verkoop Koninginnedag Resultaat: € 1.750,-Bestemming: ‘Rewrite the Future’ De Ronde Tafel 51 Wassenaar doneerde maar liefst € 1.750,aan Save the Children, de opbrengst van de jaarlijkse activiteiten in het kader van Koninginnedag, zoals een sjoelwedstrijd voor kinderen en de verkoop van fris, snoep en cake.
Hartelijk dank! Stichting Mundo Crastini Meliori Donatie: € 10.000,Bestemming: Onderwijsprogramma in Hamer, Ethiopië Stichting Mundo Crastini Meliori verstrekt giften aan instellingen voor de realisatie van activiteiten met een algemeen humanitair en maatschappelijk karakter in Nederland en daarbuiten. Sinds
Timo school Activiteit: Inzamelingen Resultaat: € 7.500,Bestemming: Meisjesschool Afghanistan Een bijzonder particulier initiatief in 2007 resulteerde in de opmaat tot de bouw van een meisjesschool in Afghanistan.
Hierbij willen we alle institutionele donoren, partners & sponsors, fondsen en stichtingen, particuliere donateurs en vrijwilligers die Save the Children steunen van harte bedanken. Uw hulp en betrokkenheid zijn onmisbaar voor de duizenden kinderen die wij met onze programma´s bereiken. Dankzij u kunnen wij deze kinderen een betere toekomst bieden!
Onze thuisbasis - Save the Children Jaarverslag 2007
79
We maken de balans op
Foto: Pernilla Norstrom
De volledige jaarrekening is beschikbaar op www.savethechildren.nl en kan telefonisch worden aangevraagd bij het secretariaat: 070-3384448. De jaarrekening is opgesteld conform de Richtlijn voor Fondsenwervende Instellingen.
Balans per 31 december 2007 ACTIVA:
31-12-2007
31-12-2006
31-12-2005
€
€
€
27.247
39.305
15.934
Materiële vaste activa
In de volledige jaarrekening wordt nader ingegaan op een aantal aspecten die in de verkorte jaarrekening slechts op hoofdlijnen worden benoemd. Het gaat daarbij onder meer om zaken als het beleggingsbeleid van de Stichting, het beheer van de portefeuille en een nadere analyse van structurele en incidentele factoren die het financiële resultaat van 2007 hebben beïnvloed.
Bedrijfsmiddelen Beleggingen
2.111.557
202.101
262.101
Vorderingen en overlopende activa
2.915.411
1.909.954
1.957.560
Liquide middelen
4.756.429
4.894.565
6.582.690
9.810.644
7.045.925
8.818.285
31-12-2007
31-12-2006
31-12-2005
€
€
€
Door bestuur bestemd voor projecten
1.089.240
902.507
851.000
Continuïteitsreserve
1.537.151
1.486.980
1.368.912
470.702
330.410
601.429
3.097.093
2.719.897
2.821.341
402.239
303.967
450.983
27.247
39.305
15.934
3.526.579
3.063.169
3.288.258
6.284.065
3.982.756
5.530.027
9.810.644
7.045.925
8.818.285
PASSIVA: Eigen vermogen Besteedbaarvermogen:
Overige vrij besteedbaar
Vastgelegd vermogen: Bestemmingsfondsen Fonds activa bedrijfsvoering
Totaal eigen vermogen
Schulden en overlopende passiva Op korte termijn
We maken de balans op - Save the Children Jaarverslag 2007
81
Staat van Baten en Lasten 2007 Begroting 2007
2007
2006
â‚Ź
â‚Ź
â‚Ź
Fondsenwerving Baten uit eigen fondsenwerving Mailingacties Incassogevers Incidentele giften/schenkingen Nalatenschappen Overige baten
429.019
483.300
415.309
1.308.379
1.289.100
1.099.526
665.055
514.600
516.488
71.645
60.000
116.141
249
53.000
-
2.474.347
2.400.000
2.147.464
414.162
458.500
420.139
Kosten eigen fondsenwerving Directe verwervingskosten Uitvoeringskosten eigen organisatie
(In % van baten uit eigen fondsenwerving)
83.327
131.510
89.181
497.489
590.010
509.320
20,11
24,58
23,72
1.976.858
1.809.990
1.638.144
-
p.m.
90.000
500.000
500.000
854.108
10.754
-
79.546
6.631.651
7.689.008
4.466.497
Resultaat beleggingen
192.721
110.000
152.578
Overige baten en lasten
-49.306
-
-424
9.262.678
10.108.998
7.280.449
Totaal eigen fondsenwerving
Aandeel in gezamenlijke acties: Samenwerkende Hulp Organisaties
Aandeel in acties van derden: Nationale Postcode Loterij Overige Subsidies overheden en anderen
Totaal beschikbaar voor doelstelling
82
Save the Children Jaarverslag 2007 - We maken de balans op
Foto: Karlijn van Acker
Staat van Baten en Lasten 2007 (vervolg) Begroting 2007
2007
2006
€
€
€
462.555
615.376
222.458
-
-
378.678
243.547
246.300
313.504
706.102
861.676
914.640
306.462
395.359
370.130
1.613.893
3.305.619
1.668.842
206.676
259.964
146.041
BESTEDINGEN Voorlichting, bewustmaking en services Eigen activiteiten Verstrekte subsidies Uitvoeringskosten eigen organisatie
Voorbereiding en coördinatie vanuit Nederland Uitvoeringskosten eigen organisatie Structurele hulp Verstrekte steun en subsidies Eigen projecten Uitvoeringskosten eigen organisatie
63.604
99.510
137.845
1.884.173
3.665.093
1.952.728
5.759.457
5.169.390
4.123.577
143.074
167.480
144.463
5.902.531
5.336.870
4.268.040
8.799.268
10.258.998
7.505.538
463.410
-150.000
-225.089
186.733
-
51.507
Mutatie continuïteitsreserve
50.171
-
118.068
Mutatie bestemmingsfondsen
98.272
-
-147.016
Mutatie activa bedrijfsvoering
-12.058
-
23.371
Noodhulp Verstrekte steun en subsidies Uitvoeringskosten eigen organisatie
Totaal besteed aan doelstelling
saldo Het saldo is als volgt toegevoegd/ontrokken aan het vermogen Mutatie besteedbaar vermogen voor projecten
Mutatie overig vrij besteedbaar vermogen
140.292
-
-271.019
463.410
-
-225.089
We maken de balans op - Save the Children Jaarverslag 2007
83
Kasstroomoverzicht 2007
2006
werkelijk
werkelijk
€
€
Resultaat boekjaar
463.410
-225.089
Bij: Afschrijvingen
18.708
14.986
Af: Investeringen
-6.650
-38.357
-1.909.456
60.000
-1.005.457
47.606
2.301.309
-1.547.271
-138.136
-1.688.125
liquide middelen 1 januari
4.894.565
6.582.690
liquide middelen 31 december
4.756.429
4.894.565
-138.136
-1.688.125
Mutatie beleggingen
Eigen vermogen Besteedbaar vermogen: Door bestuur bestemd voor projecten Deze reserve betreft het deel van het vermogen dat door het bestuur reeds is aangemerkt voor bepaalde projecten en voorlichtingsactiviteiten. Deze uitgaven zijn niet in rechte afdwingbaar. Daarnaast heeft het bestuur een Fonds voor Noodhulp gevormd zodat er direct gehandeld kan worden in geval van acute noodsituaties. De voorwaarden om gebruik te maken van dit fonds liggen vast in het protocol Fonds voor Noodhulp.
Veranderingen werkkapitaal - mutatie vorderingen en overlopende activa - mutatie overige schulden en overlopende passiva
Mutatie liquide middelen
Toelichting op de balans en de staat van baten en lasten Algemeen De jaarrekening is opgesteld conform de Richtlijn Verslaggeving Fondsenwervende instellingen. Er is tevens rekening gehouden met de richtlijnen van het CBF. De jaarrekening presenteert de financiële gegevens van Stichting Save the Children Nederland. De nevenstichting Stichting Vrienden van Save the Children Nederland is in 2007 ontbonden.
84
Save the Children Jaarverslag 2007 - We maken de balans op
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling BALANS Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd op aanschaf waarde verminderd met lineaire afschrijvingen, die zijn gebaseerd op een geschatte economische levensduur van drie jaar voor computerapparatuur en vier jaar voor de overige activa.
Continuïteitsreserve Deze reserve is conform de aanbeveling van de Commissie Herkströter gevormd, en dient als buffer, zodat de activiteiten van Save the Children enige tijd kunnen worden voortgezet bij financiële tegenslagen. Het betreft met name de risico’s van fluctuerende en/of tegenvallende inkomsten of onvoorziene kosten in de exploitatie. De reserve mag conform bovengenoemde richtlijn maximaal anderhalf maal de jaarlijkse kosten van de werkorganisatie bedragen. Als kosten van de werkorganisatie worden aangemerkt: directe wervingskosten en uitvoeringskosten. Bij het bepalen van deze reserve wordt door het bestuur uitgegaan van de gemiddelde kosten werkorganisatie over het verslagjaar en de begrote kosten werkorganisatie komend boekjaar. De opgebouwde reserve voldoet hieraan. Het bestuur streeft ernaar de reserve op peil te houden met eenmaal het niveau van de kosten van de werkorganisatie. Overig besteedbaar vermogen Dit deel van het vermogen is vrij beschikbaar ter besteding aan de doelstelling.
Vastgelegd vermogen: Bestemmingsfondsen Dit betreft de middelen die door derden voor een specifiek doel zijn bestemd. Fonds activa bedrijfsvoering Deze reserve dient ter financiering van activa in het kader van de bedrijfsvoering. De waarde is gelijk aan de boekwaarde van de materiële vaste activa.
De overige baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben. KASSTROOMOVERZICHT Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode.
Beleggingen De obligaties zijn gewaardeerd tegen de aflossingswaarde of lagere marktwaarde ultimo 2007. De marktwaarde van de obligaties bedraagt ultimo 2007 € 2.149.326,-. In 2007 is overgegaan tot de aanschaf van een vijftal nieuwe obligaties in het kader van het beleggingsbeleid.
STAAT VAN BATEN EN LASTEN Giften en baten uit hoofde van mailingen worden verantwoord in het jaar waarin deze zijn ontvangen. De opbrengsten uit nalatenschappen worden verantwoord in het jaar waarin de aard en omvang betrouwbaar kan worden vastgelegd.
Vorderingen en overlopende activa 31-12-2007 Vooruitbetaalde steun en subsidies / Nog te ontvangen subsidies Vooruitbetaalde personele lasten
Opbrengsten van de NPL en de SHO worden verantwoord in het jaar van ontvangst van de middelen.
Overige vorderingen en overlopende activa:
Subsidies worden verantwoord als baten in het jaar waarin de bestedingen, waarop de subsidies betrekking hebben, plaatsvinden.
Liquide middelen
Saldo 31 december
Korte termijn deposito’s
Bestedingen van projecten gefinancierd met NPL en/of SHO middelen worden toegerekend conform de contractwaarde. Bestedingen van overige langlopende projecten worden verantwoord conform de gerealiseerde projectbestedingen in het boekjaar. Bijdragen van derden voor specifieke projecten die aan het einde van het desbetreffende jaar nog niet zijn besteed, worden verantwoord in het bestemmingsfonds projecten.
Kas en overige bank- en girorekeningen Spaarrekeningen Saldo 31 december
31-12-2006
€
€
2.342.582
1.316.807
366
3.037
572.463
590.110
2.915.411
1.909.954
31-12-2007
31-12-2006
€
€
4.231.464
1.868.818
503.043
625.747
21.922
2.400.000
4.756.429
4.894.565
Zowel de saldi van de korte termijn deposito’s als de saldi op de spaarrekeningen zijn direct of op korte termijn opeisbaar.
We maken de balans op - Save the Children Jaarverslag 2007
85
Eigen Vermogen Besteedbaar vermogen
31-12-2007
31-12-2006
€
€
Saldo 1 januari
902.507
851.000
Resultaatbestemming
186.733
51.507
1.089.240
902.507
Door bestuur bestemd voor projecten
Saldo 31 december
Dit deel van het besteedbaar vermogen betreft gelden die reeds door het bestuur voor projecten en het noodhulp fonds gereserveerd zijn.
31-12-2007
31-12-2006
€
€
Voorlichting programma Elk Kind Telt (eigen middelen MFS programma)
350.000
-
Noodhulpfonds
250.000
250.000
Soedan
207.482
162.500
DRC
120.789
151.393
Burkina Faso
76.608
105.500
Ethiopië
60.000
-
Mexico
15.000
-
5.387
106.574
De samenstelling is als volgt:
West Afrika Oeganda
2.000
11.000
Tsunami
1.974
115.540
1.089.240
902.507
31-12-2007
31-12-2006
Continuïteitsreserve Saldo 1 januari Resultaatbestemming Saldo 31 december
86
Save the Children Jaarverslag 2007 - We maken de balans op
€
€
1.486.980
1.368.912
50.171
118.068
1.537.151
1.486.980
Op basis van de resultaten van 2007 en de verwachtingen voor 2008 is de waarde van de continuïteitsreserve ultimo 2007 gesteld op 1 maal de waarde van de gemiddelde kosten werkorganisatie. Deze reserve mag conform de aanbevelingen van de Commissie Herkströter maximaal anderhalf maal de kosten van de werkorganisatie bedragen.
Overige vrij besteedbaar vermogen
31-12-2007
31-12-2006
€
€
Saldo 1 januari
330.410
601.429
Mutatie lopend boekjaar
140.292
-271.019
470.702
330.410
Saldo 31 december
Niet uit de balans blijkende verplichtingen
Vastgelegd vermogen Bestemmingsfondsen
31-12-2007
31-12-2006
€
€
Ivoorkust
120.951
-
Yes programma
100.000
-
Pakistan
80.000
142.319
Afghanistan
53.268
55.054
Zuid-Afrika
22.088
-
Burkina Faso
16.633
20.000
Oeganda
8.226
44.226
Zuid-Afrika Stop Aids Now
1.073
7.288
Ethiopië
-
25.028
Tsunami Indionesië
-
10.052
402.239
303.967
39.305
15.934
Fonds activa bedrijfsvoering Saldo 1 januari Resultaatbestemming
-12.058
23.371
Saldo 31 december
27.247
39.305
31-12-2007
31-12-2006
Schulden en overlopende passiva
Nog te betalen subsidies / vooruitontvangen subsidies Overige schulden en overlopende passiva: Saldo 31 december
De post nog te betalen subsidies en vooruitontvangen subsidies bestaat voor € 3.719.881 uit vooruitontvangen subsidies. Deze vooruitontvangen subsidies hebben met name betrekking op grote projecten die in 2007 van start zijn gegaan en die doorlopen in 2008.
€
€
6.118.304
3.690.130
165.761
292.626
6.284.065
3.982.756
De huurverplichting voor 2008 bedraagt € 54.760. Voor de jaren 2009 tot en met 2010 bedraagt de huurverplichting € 109.521.
Inkomsten uit eigen fondsenwerving De inkomsten uit eigen fondsenwerving zijn het afgelopen jaar 3,1% hoger uitgekomen dan begroot en waren 15,2% hoger dan in 2006. De begrote groei op incassogevers is gerealiseerd en de inkomsten uit incidentele giften/schenkingen en de inkomsten uit legaten zijn fors hoger dan begroot. Helaas is de begrote groei op de inkomsten uit mailingacties niet gerealiseerd. In 2007 heeft de Stichting een aantal geoormerkte giften mogen ontvangen. Voor zover deze giften in 2007 nog niet aan de daarvoor bestemde doelstelling zijn besteed zijn ze opgenomen in een bestemmingsfonds en zullen deze baten naar verwachting in 2008 besteed worden.
Aandeel in acties van derden Nationale Postcodeloterij In 2007 is er een bijdrage van de Nationale Postcode Loterij ontvangen van € 500.000. Overig De verantwoorde opbrengst betreffen de inkomsten van de Sponsorloterij en de opbrengst van de wensbron van de Efteling.
We maken de balans op - Save the Children Jaarverslag 2007
87
Foto: Karlijn van Acker
Kosten eigen fondsenwerving 2007
2007 begroting
2006
€
€
€
278.656
365.750
259.528
Ontwerp en begeleiding drukwerk mailingen inclusief porti
92.895
71.700
115.896
Overige directe wervingskosten
18.424
21.000
24.447
Bankkosten
24.187
-
20.268
414.162
458.450
420.139
2007 begroting
2006
Werving donateurs
De kosten van fondsenwerving bleven binnen de door het CBF gestelde norm.
Uitvoeringskosten eigen organisatie 2007 Personeelskosten Overige kosten
Ontvangen vergoeding subsidiënten
€
€
€
892.506
972.100
810.409
303.173
379.950
390.068
1.195.679
1.352.050
1.200.477
-355.665
-311.891
-145.354
840.014
1.040.159
1.055.123
Toerekening uitvoeringskosten De toerekening van de uitvoeringskosten vindt als volgt plaats: Personeelskosten
naar functie- en taakomschrijving
Huisvestings- en afschrijvingskosten
in verhouding tot het aantal fte’s
Kantoor- en administratiekosten: databeheer
in verhouding tot het aantal fte’s
overige
in verhouding tot het aantal fte’s
Kosten Internationale Alliance
obv van gerealiseerde netto bijdrage omzet voorgaand boekjaar
Accountantskosten
obv van gerealiseerde netto bijdrage omzet voorgaand boekjaar m.u.v. de accountantskosten van het MFS-programma, deze worden apart in rekening gebracht en komen geheel ten lasten van het MFS-programma
We maken de balans op - Save the Children Jaarverslag 2007
89
De uitvoeringskosten zijn volgens deze verdeelsleutels op de ‘Staat van baten en lasten’ opgenomen onder:
2007
2006
€
€
€
83.327
131.510
89.181
Voorlichting, bewustmaking en services
243.547
246.300
313.504
Voorbereiding en coördinatie vanuit Nederland
306.462
395.359
370.130
63.604
99.510
137.845
143.074
167.480
144.463
840.014
1.040.159
1.055.123
Kosten eigen fondsenwerving
Structurele hulp Noodhulp
Het totale bedrag van de uitvoeringskosten is 19,2% lager dan begroot, mede door een lagere personeelsbezetting dan begroot. Ook de overige uitvoeringskosten waren lager dan begroot, dit is o.a. veroorzaakt doordat Save the Children een aantal diensten in natura heeft mogen ontvangen en doordat er in de organisatie veel aandacht is voor het beheersen van de kosten.
90
2007 begroting
Save the Children Jaarverslag 2007 - We maken de balans op
De norm voor uitvoeringskosten in verhouding tot de bestedingen is vanaf de meerjarenraming 2006-2010 gesteld op 12%. Voor Save the Children betekent deze norm, gezien de omvang en de fluctuaties in de inkomstenstroom, vooral een richtingbepaling. In 2007 is het gerealiseerde percentage 9,6% t.o.v. 14,1% in 2006. Het gemiddelde percentage over de boekjaren 2007 en 2006 komt uit op 11,6%, waarmee het binnen de gestelde norm blijft. De uitvoeringskosten zullen gezien de fluctuaties steeds in meerjarenperspectief moeten worden bekeken.
Foto: Save the Children
Subsidies overheden en anderen 2007
2007 begroting
2006
€
€
€
Ministerie van Buitenlandse Zaken
871.120
1.517.145
397.762
Europese Commissie
158.230
187.500
218.861
-
655.217
-
1.029.350
2.359.862
616.623
Ministerie van Buitenlandse Zaken
2.692.488
1.735.835
1.703.960
Europese Commissie
2.805.056
3.010.311
2.145.914
-
583.000
--
5.497.544
5.329.146
3.849.874
104.757
-
-
6.631.651
7.689.008
4.466.497
Structurele hulp
Inspanningsverplichting
Noodhulpprojecten
Inspanningsverplichting*
Bijdrage Save the Children US t.b.v. uitvoeringskosten Totaal subsidies
* Dit betreft werving voor de bij de opstelling van de begroting nog niet concreet bekende projecten en programma’s.
De inkomsten uit subsidies zijn 13,8% lager dan begroot. Dit wordt m.n. veroorzaakt doordat een aantal indieningen niet is gehonoreerd en door vertraging in de uitvoering van enkele activiteiten. Niettemin is ten opzichte van 2006 een groei van de inkomsten uit subsidies gerealiseerd van 48,5%.
Resultaat beleggingen 2007
2007 begroting
2006
€
€
€
Interest obligaties
35.729
14.500
14.338
Interest deposito’s
104.538
75.500
67.144
Overige bankrente
52.454
50.000
71.096
192.721
140.000
152.578
Het gemiddelde rendement op deposito’s bedraagt in 2007 3,18%, 2006 2,24 %. Het gemiddelde rendement op obligaties bedraagt in 2007 5,28 %, 2006 5,8%. Ten aanzien van de aanschaf van de obligaties in 2007 zijn provisiekosten aan de bank betaald, het betreft een bedrag van ca € 6.260,-, deze post is opgenomen onder de bankkosten. De overige kosten voor de verwerving van de baten uit beleggingen zijn nagenoeg nihil.
We maken de balans op - Save the Children Jaarverslag 2007
91
Bestedingen Voorlichting/bewustmaking De directe kosten ten behoeve van deze specifieke doelstelling van de Stichting zijn als volgt samengesteld:
2007
2007 begroting
2006
â‚Ź
â‚Ź
â‚Ź 150.308
Publiciteitskosten
194.942
150.825
Activiteiten in het kader van het MFS-programma
185.756
338.051
-
Evenementen
38.790
64.000
35.371
Website
22.508
42.500
19.217
Overige kosten
13.658
10.000
8.037
6.901
10.000
9.525
462.555
615.376
222.458
Jaarverslag
De totale directe kosten van voorlichting en bewustwording zijn ten opzichte van 2006 in belangrijke mate gegroeid, maar achtergebleven bij de begroting. Binnen de activiteiten is meer accent komen te liggen op publiciteitskosten terwijl evenementen en website lagere uitgaven hadden. In het totaal is hiermee wel het voor deze kosten voorziene budget gerealiseerd. De activiteiten in het kader van het MFS-programma hebben meer aanlooptijd gevergd, onder andere door de noodzaak om de afspraken met de samenwerkingspartners goed vorm te geven. Dit heeft geleid tot lagere bestedingen in 2007.
92
Save the Children Jaarverslag 2007 - We maken de balans op
Foto: Save the Children
Accountantsmededeling
Wij zijn van oordeel dat de verkorte jaarrekening op alle van materieel belang zijnde aspecten in overeenstemming is met de jaarrekening waaraan deze is ontleend. Voor het inzicht dat vereist is voor een verantwoorde oordeelsvorming omtrent de financiĂŤle positie van Save the Children Nederland en voor een toereikend inzicht in de reikwijdte van onze controle dient de verkorte jaarrekening te worden gelezen in samenhang met de volledige jaarrekening, waaraan deze is ontleend, alsmede met de door ons daarbij op 10 april 2008 verstrekte accountantsverklaring.
We hebben de in dit verslag opgenomen verkorte jaarrekening van Save the Children Nederland te Den Haag over 2007 gecontroleerd. Deze verkorte jaarrekening is ontleend aan de door ons gecontroleerde jaarrekening van Save the Children Nederland. De verkorte jaarrekening is opgesteld onder verantwoordelijkheid van het bestuur van de organisatie. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake de verkorte jaarrekening te verstrekken.
Den Haag, 10 april 2008 KPMG ACCOUNTANTS N.V. J.A.A.M. Vermeeren, R.A.
Meerjarenraming Omschrijving
Werkelijk
Werkelijk
Begroting
2006
2007
2008
2009
2010
7.280
9.262
12.722
14.357
16.085
2.147
2.474
2.768
3.023
3.326
-509
-497
-646
-756
-831
SHO
90
-
p.m.
p.m.
p.m.
NPL
854
500
500
500
500
4.466
6.631
9.920
11.500
13.000
232
154
180
90
90
Meerjarenraming bedragen * â‚Ź 1.000 Inkomsten Eigen fondsenwerving Kosten eigen fondsenwerving
MFS Subsidies overheden en anderen
Overige inkomsten
Bestedingen
7.505
8.799
12.661
14.357
16.085
Voorlichting en PR, activiteiten in Nederland
914
706
1.128
965
1.032
Voorbereiding en coĂśrdinatie vanuit Nederland
370
306
501
546
572
Structurele hulp
1.953
1.884
4.902
6.906
8.045
Noodhulp
4.268
5.903
6.130
5.940
6.436
Saldo Inkomsten -/- bestedingen
-225
463
61
-
-
We maken de balans op - Save the Children Jaarverslag 2007
93
Risico’s
Foto: Michael Bisceglie
Operationale risico’s Het werk van Save the Children brengt onvermijdelijk een aantal risico’s met zich mee. Zo kunnen bij de uitvoering problemen ontstaan, omdat bijvoorbeeld niet de juiste middelen kunnen worden verkregen of niet de juiste mensen kunnen worden geworven. Dit is niet verwonderlijk gezien de vaak moeilijk toegankelijke gebieden en zware omstandigheden waarin Save the Children haar werk verricht. Ook door externe factoren kunnen vertragingen ontstaan bij de uitvoering. Dit was in 2007 onder meer het geval in Zuid-Soedan waar een machine die waterputten slaat het begaf en de reservemachine vaststond bij de douane. Save the Children spant zich uitermate in om de operationele risico’s te beheersen door een zorgvuldige programmaplanning op basis van goede assessments (inclusief risico-analyse). Tevens wordt de voortgang van de programma’s bewaakt door nauwkeurige monitoringprocedures, waarbij gebruik wordt gemaakt van de internationale expertise binnen de Alliance.
Financiële risico’s Door de aard van het werk loopt Save the Children ook financiële risico’s. In conflictgebieden is het altijd onzeker of het geld kan worden besteed zoals gepland. Spreiding is daarom belangrijk. Dit geldt voor de verdeling van programma’s over verschillende kernregio’s (Midden-Amerika en Caraïbisch gebied; West-Afrika; Oost- en Centraal-Afrika; Azië en Midden-Oosten) en over verschillende thema’s (onderwijs, gezondheidszorg en bescherming). Maar het geldt ook voor een spreiding van inkomsten. Save the Children draagt er zorg voor dat de inkomsten uit verschillende bronnen afkomstig zijn, waarbij wordt gestreefd naar het aangaan van langetermijnrelaties. Dit komt tot uitdrukking in de meerjarenovereenkomsten met institutionele financiers als het Ministerie van Buitenlandse Zaken en de Europese Unie. Ook bij particuliere fondsenwerving ligt de nadruk op het aangaan van structurele relaties; dat wil zeggen het werven van mensen die via een automatische incasso periodiek willen doneren.
Fraude met de ter beschikking gestelde middelen wordt onder andere tegengegaan door het mechanisme van ‘checks and balances’, waarbij medewerkers de verantwoordelijkheid hebben elkaar te controleren en waarbij niemand geheel zelfstandig uitgaven kan doen. Save the Children kent daarnaast een fraudeprotocol waarin is vastgelegd hoe moet worden gehandeld als er een verdenking van fraude bestaat. Uitvoering van externe accountantscontroles van de lopende projecten en de jaarlijkse accountantscontrole op het kantoor in Den Haag dragen eveneens bij aan een juiste verantwoording van de inkomsten en bestedingen. Veldkantoren hebben hun eigen fraudeprotocol, dat deel uitmaakt van een uitgebreid procedurehandboek. Op dit vlak is het niet altijd eenvoudig om aan alle eisen van financiers te voldoen. Soms hanteren financiers wel heel zware procedures, die – hoewel op zich begrijpelijk en door Save the Children ondersteund – in de moeilijke praktijk van ons werk niet altijd te volgen zijn.
Reputatierisico’s Save the Children Nederland hecht aan het handhaven en verbeteren van haar goede naam als kinderrechtenorganisatie en kan daarbij meeliften op het goede werk dat wordt verricht door de zusterorganisaties. Het werken met 28 organisaties in 120 landen verhoogt echter ook het risico op reputatieschade. Door de grote omvang van de organisatie is de kans op een falend programma ergens ter wereld eveneens groot. Dit kan directe consequenties hebben voor de Save the Children Alliance en daarmee ook afbreuk doen aan de goede naam en reputatie van Save the Children Nederland. In dit opzicht is Save the Children Nederland afhankelijk van het goed functioneren van de andere leden van de Alliance. Het werken met partners van andere organisaties in de verschillende programmalanden brengt eenzelfde risico met zich mee. Dit wordt ondervangen door strenge selectieprocedures bij het kiezen van partners en door het onderhouden van langdurende samenwerkingsrelaties. Een speciaal aspect van het werken met kinderen is het risico van (macht)misbruik ten opzichte van kinderen. Om dit risico
het hoofd te bieden heeft de Save the Children de Child Protection Policy opgesteld waarin nauwkeurig staat beschreven welke omgangsvormen medewerkers en partners van Save the Children in acht nemen bij direct contact met kinderen. Daarnaast zijn maatregelen opgenomen ter voorkoming van situaties waarin volwassenen in een machtspositie ten opzichte van kinderen kunnen komen. Medewerkers en andere betrokkenen dienen de Child Protection Policy te onderschrijven.
Politieke risico’s Save the Children is een onafhankelijke en neutrale organisatie en is van mening dat kinderrechten, zoals het recht op onderwijs en het recht op gezondheidszorg, geïmplementeerd moeten worden in het beleid van overheden. In de praktijk werkt Save the Children dan ook amen met overheden, zowel op lokaal, regionaal als nationaal niveau. De regimes in de programmalanden staan echter niet zelden bekend als ondemocratisch, onkundig of corrupt. Vaak worden deze regimes snel omver geworpen om plaats te maken voor een ander bewind. Werken in landen met dubieuze overheden gebeurt daarom uiterst behoedzaam en met nadruk op het neutrale karakter van Save the Children.
Veiligheidsrisico’s Save the Children opereert vaak in maatschappelijk en politiek instabiele landen. Veel programma’s van Save the Children worden uitgevoerd in crisisgebieden en vinden daardoor plaats onder moeilijke omstandigheden. Save the Children kent een streng veiligheidsprotocol dat voldoet aan de eisen van de Verenigde Naties en draagt zorg voor de veiligheid van de werknemers. Het veiligheidsprotocol maakt het mogelijk om activiteiten te ontplooien in bijvoorbeeld Darfur of De Democratische Republiek Congo. Toch is het in de praktijk niet altijd eenvoudig. Zo kan de uitvoering van programma’s in een regio als Uruzgan belemmerd worden door de oorlogssituatie. In de Palestijnse gebieden schoot de hulp van Save the Children tekort doordat de Gazastrook een groot deel van 2007 was gesloten en verkeer van mensen en materialen niet mogelijk was.
Risico's - Save the Children Jaarverslag 2007
95
WE KIJKEN VOORUIT
Foto: Save the Children
Groei In 2007 heeft Save the Children een gestage groei doorgemaakt. Deze groei is een direct gevolg van de toenemende professionalisering en daadkracht van de organisatie en het resultaat van hard en efficiënt werken binnen gestructureerde kaders. Een van die kaders is het meerjarenplan 2006-2010. Nu de eerste twee jaren van het plan zijn afgerond, is het een goed moment vooruit te kijken en de vraag te stellen of èn hoe de daarin vermelde doelen bereikt gaan worden. Ondanks de mooie groei van 2007 hebben we onze ambities op financieel gebied niet geheel kunnen realiseren. Achterblijvende inkomsten van met name subsidies voor structurele hulpprojecten zijn daarvan de voornaamste oorzaak. In 2008 en de jaren daarna ligt op dit punt een grote uitdaging. Extra inzet op structurele hulp mag echter niet ten koste gaan van de aandacht voor noodhulpprogramma’s en de eigen fondsenwerving. Op deze onderdelen heeft Save the Children in 2007 namelijk zeer goed gepresteerd en dat sterkt de organisatie om hiermee op de ingeslagen weg voort te gaan.
samenwerking Samenwerking is een van de sleutels tot het succes van Save the Children. Op internationaal vlak zal de komende periode de samenwerking met de 27 Save the Children-zusterorganisaties verder worden uitgebouwd. Het huidige ‘Rewrite the Future’onderwijsprogramma is de eerste gemeenschappelijke campagne van de Save the Children-leden. Deze campagne is een groot succes en zal met veel enthousiasme worden voortgezet. Save the Children Nederland staat positief tegenover deze gemeenschappelijke aanpak en zal binnen de Alliance haar steentje bijdragen aan het intensiveren van de onderlinge samenwerking. Gezamenlijk kunnen we immers meer kinderen bereiken en meer kwaliteit bieden. Daarnaast zullen we op internationaal niveau de nodige prioriteit geven aan uitbreiding
van de samenwerking met lokale partners. In Nederland blijven we ook de komende jaren investeren in het aangaan van samenwerkingsverbanden met institutionele financiers, collega-organisaties en particuliere donoren. Door de toenemende groei van de organisatie wordt Save the Children een partner die meer en meer betrokken wordt bij gezamenlijke initiatieven en belangen. Daar zijn we blij mee. Dat stelt ons in de gelegenheid om een waardevolle bijdrage te leveren aan collectieve operaties en onze goede reputatie als kinderrechtenorganisatie waar te maken.
Onderwijs Een van de gebieden waar Save the Children de komende jaren een reputatie hoog te houden heeft, is Zuid-Afghanistan. Begin 2008 startte hier een meerjarenonderwijsprogramma dat wordt gefinancierd door het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Vanuit de Nederlandse samenleving is er veel steun voor onderwijs in met name Afghanistan. Door het uitzenden van Nederlandse militairen staat Afghanistan volop in de aandacht van de media. De Nederlandse bevolking neemt nu ook op grote schaal kennis van de erbarmelijke omstandigheden waaronder mensen in het algemeen en kinderen in het bijzonder daar leven. Een mooi voorbeeld van Nederlandse betrokkenheid is een particulier initiatief van de ouders van een in Afghanistan omgekomen soldaat. Dankzij hen is eind 2007 een begin gemaakt met de voorbereiding van de bouw van een meisjesschool in Tarin Kowt. Save the Children ondersteunt dit initiatief van harte. Het is onze overtuiging dat onderwijs een belangrijk - zo niet het belangrijkste - middel is om kinderen een toekomstperspectief te bieden. Een investering in onderwijs is bij uitstek een investering in de toekomst. En wat Save the Children betreft is dat een investering voor de lange termijn. De verplichtingen die we in Afghanistan en diverse Afrikaanse landen zijn aangegaan blijven de komende jaren op de agenda staan. De focus op onderwijs is een bewuste keuze in het beleid waaraan Save the Children zich voor de komende jaren heeft gecommitteerd.
Communicatie en versterking van de achterban Onderwijs is, zoals gezegd, een prioriteit voor Save the Children. Maar we verliezen de overige thema’s niet uit het oog. Ook binnen de programma’s van de thema’s basisgezondheidszorg en bescherming van kwetsbare kinderen streven we naar verdere groei, intensievere samenwerking en verhoogde investeringen. Ambities die alleen gerealiseerd kunnen worden op voorwaarde dat Save the Children hiervoor draagvlak en middelen creëert. Draagvlak wordt onder meer gezocht bij donateurs, vrijwilligers, maar zeker ook onder jongeren. De jaarlijkse verkiezing van de jongerenambassadeurs is, dankzij de inzet van vele jongeren en alle media-aandacht, in enkele jaren tijd uitgegroeid tot een bekend evenement dat veel jongeren aanspreekt. Ook in 2008 zullen een aantal jongeren weer de kans krijgen om ambassadeur van Save the Children te worden. Verder heeft het YES-programma, waarbij een verbinding wordt gelegd tussen ondernemen en onderwijs, vanaf 2008 de ambitie duizenden jongeren te bereiken en te betrekken bij Save the Children. Voor het verkrijgen van middelen voert Save the Children een beleid van diversificatie. Dit beleid voorkomt een te sterke afhankelijkheid van één bepaalde financieringsbron. Hierdoor raakt de organisatie niet uit balans als een financier zich terugtrekt. Bovendien stimuleert het diversificatiebeleid de creativiteit om te blijven zoeken naar nieuwe partners en nieuwe invalshoeken voor financiering. Dankzij de nog altijd groeiende achterban ziet Save the Children 2008 met veel vertrouwen tegemoet. We leggen de lat hoog voor onszelf. Dat vormt voor ons een extra stimulans om net dat beetje extra te geven voor het realiseren van onze plannen. Het gegeven dat er zoveel mensen en organisaties zijn die het werk van Save the Children materieel en moreel steunen, geeft ons de steun om vastberaden voort te bouwen aan de verbetering van de leefomstandigheden van kinderen.
We kijken vooruit - Save the Children Jaarverslag 2007
97
Foto: Save the Children
Lijst van afkortingen: BUZA Ministerie van Buitenlandse Zaken CBF Centraal Bureau Fondsenwerving DMV/HH Directie Mensenrechten en Vredesopbouw / Humanitaire Hulp (onderdeel van het Ministerie van Buitenlandse Zaken) DSI/SB Directie Sociale en Institutionele Ontwikkeling / Sociaal Beleid (onderdeel van Ministerie van Buitenlandse Zaken) ECHO Humanitarian Aid Department of the European Commission IS Internationale Samenwerking MFS Medefinancieringsstelsel NGO Non-gouvernementele organisatie NPL Nationale Postcode Loterij OS Ontwikkelings Samenwerking SCNL Save the Children Nederland SCNO Save the Children Noorwegen SCUK Save the Children United Kingdom SCUS Save the Children United States SHO Samenwerkende Hulporganisaties TMF Thematische Medefinanciering VFI Vereniging Fondsenwervende Instellingen
Postbus 82061 2508 EB Den Haag Tel: +31 (0) 70 338 44 48 Fax: +31 (0) 70 350 12 79 info@savethechildren.nl www.savethechildren.nl Giro 809