Regionaal Beleidsplan 2024-2027

Page 1


Colofon Auteurs

Projectgroep Regionaal Beleidsplan

Datum

21 december 2023

Status

Definitief

Aantal bijlagen

3

Vastgesteld door

Algemeen Bestuur Veiligheidsregio Gelderland-Zuid, 21/12/2023

2

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


Inleiding

Voorwoord Voor u ligt het Regionaal Beleidsplan 2024-

Onze samenleving en de maatschappelijke

2027

Gelderland-

en fysieke risico’s ontwikkelen zich continu.

Zuid. Met dit nieuwe beleidsplan sluiten we

Het is van belang om daar constant op in te

een bewogen beleidsperiode af, waarin we

spelen en goed voorbereid te blijven. In de

met twee langdurige crises te maken hebben

komende beleidsperiode willen we daarom de

gehad. De bestrijding van deze crises vroeg

netwerksamenwerking verder versterken op

voor lange tijd veel inzet van de medewerkers

regionaal, bovenregionaal en landelijk niveau.

van

onze

Daarbij investeren we in een wendbare en

gemeenten. Niet alleen om de crisis te

weerbare organisatie die op een professionele

bestrijden en de landelijke maatregelen te

en toepasselijke wijze kan reageren op de crises

handhaven, maar ook om gelijktijdig de

en rampen die op ons afkomen. We werken

continuïteit van de eigen dienstverlening te

daarbij risicogericht en informatiegestuurd

kunnen waarborgen. Desondanks zijn we erin

vanuit een multidisciplinaire benadering van

geslaagd om naast onze basistaken bijna alle

veiligheidsvraagstukken.

van

de

de

Veiligheidsregio

Veiligheidsregio

en

van

ambities uit het Regionaal Beleidsplan 20202023 te realiseren. Dit verdient een groot

Met dit Regionaal Beleidsplan geven we

compliment aan iedereen die daar een bijdrage

richting

aan heeft geleverd.

komende vier jaar. Omdat de risico’s en

aan

onze

activiteiten

voor

de

daarmee ook de wereld van de VeiligheidsDe

coronacrisis

hebben

de

en

de

meerwaarde

vluchtelingencrisis

regio enorm in beweging is, zullen we ons

laten

beleid na twee jaar evalueren en waar nodig

zien

van

samenwerking tussen alle gemeenten binnen

bijstellen.

We

blijven

daarmee

continu

de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid en de

samenwerken aan een weerbare en veilige

partners in veiligheid. We hebben laten zien

regio Gelderland-Zuid.

dat we in deze samenwerking daadkrachtig en flexibel kunnen optreden en samen veel kunnen bereiken. Niet alleen in de klassieke

Hubert Bruls,

crisisstructuur bij een flitsincident, maar ook in

Voorzitter Veiligheidsregio Gelderland-Zuid

een flexibele projectstructuur.

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

3


Samenhang Beleidsdocumenten

Strategisch

Tactisch

Regionaal Risicoprofiel

Regionaal Beleidsplan

Zorgrisicoprofiel

Meerjarenprogramma Multidisciplinaire Vakbekwaamheid

Brandweerrisicoprofiel

Meerjarenprogramma’s

Regionaal Crisisplan

Rampbestrijdingsplannen/ Incidentbestrijdingsplannen

Begroting

VIK

Operationeel KCR2

4

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

Jaarplannen mono & multi

Operationele monoplannen, handboeken etc.


Inhoud Voorwoord

3

Samenhang Beleidsdocumenten

4

Inhoud Regionaal Beleidsplan 2024-2027

5

1. Inleiding

7

1.1

Algemeen

8

1.2

Onze organisatie

8

1.3

Ons wettelijk kader

14

1.4

Terugblik op vorige beleidsperiode

15 17

2. Ontwikkelingen 2.1

De risico’s

17

2.2

Wettelijke ontwikkelingen

21

2.3

Belangrijke publicaties

24

2.4

Maatschappelijke trends en ontwikkelingen

25 31

3. Beleid voor 2024-2027 3.1

Continuering basistaken

33

3.2

Speerpunten 2024-2027

35

Speerpunt 1: Een sterk netwerk

35

Speerpunt 2: Een wendbare en weerbare organisatie

41

Speerpunt 3: Informatiemanagement

44

4. Uitvoeringsprogramma Beleidsplan 2024-2027

53

Bijlagen

56

1.

Lijst met afkortingen

56

2.

Wettelijke bepalingen voor het Regionaal Beleidsplan

57

3.

Beschrijving niet-wettelijke adviesfunctie

59

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

5


6

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


1

Inleiding

De Veiligheidsregio Gelderland-Zuid (VRGZ) is een samenwerkingsverband tussen veertien gemeenten op grond van de Wet gemeenschappelijke regelingen. De VRGZ is een organisatie voor ambulancezorg, brandweerzorg, geneeskundige hulpverlening en de voorbereiding op en coördinatie van rampenbestrijding en crisisbeheersing. Dit doet de VRGZ samen met veertien gemeenten, de politie en andere lokale, regionale en landelijke partijen. De VRGZ is één van de 25 veiligheidsregio’s in Nederland.

Culemborg

Buren Neder-Betuwe

Tiel Druten

West Betuwe

Beuningen

West Maas en Waal Nijmegen Wijchen

Zaltbommel

Berg en Dal Maasdriel Heumen

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

7


1.1 Algemeen

2024 en het Multidisciplinair Beleidsplan Opleiden, Trainen en Oefenen 2024-2027.

Het Regionaal Beleidsplan 2024-2027 De Wet veiligheidsregio’s schrijft voor

Na de zomer van 2023 is het conceptplan ter

dat het bestuur van de veiligheidsregio

bespreking aangeboden aan de gemeen-

eenmaal in de vier jaar een Regionaal

teraden van de deelnemende gemeenten.

Beleidsplan vaststelt. Dit Regionaal Beleids-

Hun visie is verwerkt in de definitieve versie

plan gaat over de periode 2024-2027 en

van het plan dat het Algemeen Bestuur van

over de vraag ‘Waar krijgen wij als VRGZ,

de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid op 21

gemeenten en crisispartners de komende

december 2023 heeft vastgesteld.

jaren mee te maken, hoe bereiden wij ons hier, vanuit onze taken, op voor en welke

1.2 Onze organisatie

(bestuurlijke) keuzes maken we?’ De Veiligheidsregio is verantwoordelijk voor Het Regionaal Beleidsplan is een strate-

crisisbeheersing, geneeskundige hulpverle-

gisch kader. De concrete vertaling naar de

ning (GHOR), brandweerzorg en ambulan-

uitvoeringspraktijk vanuit dit meerjarenbe-

cezorg. Dit doen wij vanuit 1 multipost, 36

leidsplan vindt plaats in sectorjaarplannen

brandweerposten en 12 ambulanceposten.

en programmabegrotingen.

Bij elkaar werken er zo’n 1300 medewerkers, waarvan 800 als vrijwilliger bij de

Hoe hebben we het aangepakt?

brandweer.

Het plan is tot stand gekomen op basis van ontwikkelingen, risico’s en beleidsthema’s

Aan het hoofd van de organisatie staat het

die de komende jaren belangrijk kunnen

Algemeen Bestuur dat gevormd wordt door

zijn voor onze 14 gemeenten en belang-

de veertien burgemeesters van de deel-

rijkste partners op het gebied van risico-

nemende gemeenten. De voorzitter van

en crisisbeheersing. Ook zijn landelijke

de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid is de

onderzoeken en documenten bekeken,

burgemeester van de gemeente Nijmegen.

net als beleidsplannen van andere veilig-

Vanuit de leden van het Algemeen Bestuur

heidsregio’s. Dit plan is opgesteld in

is een Dagelijks Bestuur samengesteld.

samenhang met het Regionaal Risico-

Verschillende leden van het Algemeen

profiel 2024, het Regionaal Crisisplan

Bestuur, waaronder de leden van het

8

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


Inleiding

Dagelijks Bestuur, dragen de verantwoordelijkheid over een bepaald onderwerp (portefeuille). De dagelijkse leiding van de organisatie is in handen van de directie die bestaat uit een directeur Brandweer en Ambulancezorg en een directeur Crisisbeheersing en Bedrijfsvoering. De Directeur Publieke Gezondheid (DPG) geeft leiding aan de GHOR en is belast met de leiding van de geneeskundige hulpverlening bij rampen en crises. De organisatiestructuur ziet er als volgt uit:

Organisatiestructuur:

Directeur Brandweer / Ambulancezorg

Brandweer

AZGZ

Directeur Crisisbeheersing / Bedrijfsvoering

*Directeur Publieke Gezondheid

Bedrijfsvoering

Crisisbeheersing

* met betrekking tot GHOR-taken

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

9


Brandweerzorg

Daarnaast controleert zij op de naleving

Een belangrijke taak van de Veiligheids-

van evenementenvergunningen en houdt

regio is brandweerzorg: het voorkomen,

toezicht en handhaaft op (brandveilig)

beperken, voorbereiden op en bestrijden

gebruik van gebouwen. De brandweer

van branden en andere onveilige situa-

maakt aanvalsplannen en bereikbaarheids-

ties. Brandweer Gelderland-Zuid doet dit

kaarten voor de repressieve brandweer-

voor de hele regio en soms ook daarbuiten

medewerkers zodat ze veilig en efficiënt

met ruim 200 beroepsmedewerkers en

kunnen werken bij branden en andere inci-

ongeveer 800 vrijwilligers vanuit 36 brand-

denten. Verder geeft de brandweer ook

weerposten. Ook adviseert zij gemeenten,

voorlichting op het gebied van brandvei-

omgevingsdienst en provincie over brand-

ligheid. Brandweer Gelderland-Zuid is erop

veiligheid op het gebied van bouwregelge-

gericht om in geval van een noodsituatie,

ving, over brandveilig gebruik van overige

zo snel en veilig mogelijk naar de betref-

plaatsen (zoals tenten bij evenementen,

fende plek te gaan, waar nodig levens te

tribunes, jachthavens en campings), over

redden en de gevolgen van het incident

externe veiligheid en het Besluit Omge-

zoveel mogelijk te beperken. Dit doet de

vingsrecht, over milieuvergunningen/-mel-

brandweer met modern materieel en vakbe-

dingen en over evenementenveiligheid.

kwame brandweermedewerkers.

10

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


Crisisbeheersing

Ambulancezorg Gelderland-Zuid (AZGZ) is

Bij incidenten die door de brandweer

onderdeel van de Veiligheidsregio Gelder-

en ambulancezorg zelf bestreden of

land-Zuid. AZGZ bestaat uit een ambulan-

opgelost kunnen worden, is opscha-

cedienst en een Meldkamer Ambulancezorg

ling van de hulpdiensten niet nodig en

(MKA). De kosten van de ambulancevoor-

regelen ze de inzet binnen de eigen disci-

ziening worden volledig gedragen door

pline. Als het gaat om een woningbrand

de zorgverzekeraars. AZGZ is een profes-

of het vervoeren van een patiënt zijn zij

sionele aanbieder van ambulancezorg en

zelf aan zet.

werkt nauw samen met andere partners in de ketens van de spoedeisende zorg.

Is er sprake van een groot, impactvol

Binnen de ambulancezorg staat centraal

incident, een dreigende of langdurige

dat het ambulanceteam in acute, levens-

crisis, dan wordt er opgeschaald en wordt

bedreigende situaties zo spoedig mogelijk

de regionale crisisorganisatie actief. Deze

ter plaatse zorg kan verlenen. Hiervoor zijn

coördineert de inzet van brandweer,

landelijke normen opgesteld.

GHOR, politie, gemeenten, crisiscommunicatie en (crisis)partners. De sector Crisisbeheersing zorgt ervoor dat die regionale crisisorganisatie opgeleid en geoefend blijft én dat er bijvoorbeeld rampbestrijdingsplannen opgesteld worden. Ook heeft en maakt de sector Crisisbeheersing samenwerkingsafspraken

met

andere

partijen zoals Defensie, het Waterschap en de netbeheerder, over risicobeheersing, informatie-uitwisseling en de inzet tijdens rampen en crises.

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

11

Inleiding

Ambulancezorg


Gemeentelijke samenwerking

ding en crisisbeheersing vindt plaats onder

Gemeenten hebben als onderdeel van het

de noemer bevolkingszorg en crisiscom-

openbaar bestuur een algemene zorgplicht

municatie, zoals omschreven in het Besluit

voor hun inwoners en vervullen daarmee

veiligheidsregio’s.

een belangrijke rol in de crisisbeheersing. hulpverlenings-

In samenwerking met de coördinerend

diensten zijn onze 14 gemeenten vanaf

gemeentesecretaris en de gemeentesecre-

het eerste moment in een crisis uitvoe-

tarissen van onze gemeenten, draagt de

rend betrokken. Gemeentelijke crisisbe-

Veiligheidsregio er zorg voor dat gemeen-

heersing omvat alle werkzaamheden van

telijke medewerkers opgeleid en geoefend

een gemeente tijdens een gebeurtenis,

zijn voor hun rol in de crisisbeheersing en

ramp of crisis. Het deel van deze werk-

dat plannen en procedures actueel zijn.

Naast

de

verschillende

zaamheden dat is georganiseerd binnen de hoofdstructuur van de rampenbestrij-

12

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


Al deze taken kan de Veiligheidsregio

In de Regio (GHOR)

goed uitvoeren door in veel netwerken

De GHOR is organisatorisch en wettelijk

samen te werken om zo:

een onderdeel van de Veiligheidsregio. De Directeur Publieke Gezondheid (DPG), ook

risico’s te verminderen;

directeur van de GGD Gelderland-Zuid,

incidenten te voorkomen;

stuurt de GHOR inhoudelijk aan. De DPG

voorbereid te zijn op een ramp of crisis;

heeft een coördinerende, bewakende en

snel actie te kunnen ondernemen als een

adviserende taak in het geneeskundig

incident, ramp of crisis zich voordoet.

netwerk dat de domeinen veiligheid, openbaar bestuur en publieke gezondheid

Met buurregio’s vindt afstemming plaats

verbindt. De GHOR is belast met de coördi-

over bovenregionale risico’s en bovenregi-

natie, aansturing en regie van de genees-

onale samenwerking bij (grote) incidenten,

kundige hulpverlening in het kader van de

rampen en crises. Buurregio’s zijn: Gelder-

rampenbestrijding en de crisisbeheersing.

land-Midden, Brabant-Noord, Midden- en

Doel van de GHOR is dat de betrokken

West-Brabant, Limburg-Noord, Zuid-Hol-

organisaties gereed zijn om naadloos op

land Zuid, Utrecht en Kreis Kleve. Met de

te schalen van de dagelijkse naar groot-

veiligheidsregio’s binnen het verzorgings-

schalige

hulpverlening.

gebied van de Meldkamer Oost Nederland

Het leveren van zorg blijft echter een

(naast Gelderland-Zuid, de veiligheids-

verantwoordelijkheid van de zorginstel-

regio’s Gelderland-Midden, Noord- en

lingen zelf.

Oost-Gelderland, Twente en IJsselland),

geneeskundige

wordt op diverse onderwerpen kennis uitgewisseld en samengewerkt. Ook

wordt

er

samengewerkt

met

netwerken van organisaties binnen de eigen regio zoals, Politie Oost-Nederland,

waterschap,

omgevingsdiensten,

ziekenhuizen, huisartsen, Omroep Gelderland, netbeheerder en drinkwaterleverancier. Maar ook landelijke organisaties als

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

13

Inleiding

Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie


het Nederlandse Rode Kruis, telecombe-

de Veiligheidsregio zijn overgedragen. Dit

drijven, ProRail, Rijkswaterstaat, Defensie,

zijn o.a. het instellen van een brandweer,

het LOCC en het Nationaal Crisiscentrum

GHOR en een meldkamer en het organi-

van de Rijksoverheid.

seren van de rampenbestrijding, de crisisbeheersing en het informatiemanagement.

1.3 Ons wettelijk kader

Maar ook het inventariseren van risico’s van branden, rampen en crises en het advi-

De Wet veiligheidsregio’s (Wvr) is de basis

seren aan bijvoorbeeld burgemeesters over

voor de verantwoordelijkheden, taken en

risico’s en over het voorkomen, beperken

bevoegdheden van de Veiligheidsregio.

en bestrijden van branden, rampen en

Artikel 10 van de Wvr beschrijft de taken

crises.

en bevoegdheden die aan het bestuur van

14

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


Ook zijn de Wet publieke gezondheid, de

Ondanks deze omstandigheden is het

wet ambulancezorgvoorzieningen en de

gelukt om naast onze basistaken de

gemeenschappelijke regeling Veiligheids-

geplande

regio Gelderland-Zuid van belang voor de

beleidsplan voor een groot deel te

uitwerking en uitvoering van de taken.

starten en af te ronden. Hiermee is invul-

activiteiten

uit

het

vorige

ling gegeven aan de vijf speerpunten die daarin beschreven waren: samenwerking en

afstemming,

risicogericht

werken,

weerbare samenleving, een toekomstbeDe coronacrisis heeft een belangrijke

stendige organisatie en nieuwe risico’s

stempel gedrukt op de vorige beleid-

met een extra focus. Zo zijn we gestart

speriode 2020-2023. De bestrijding van

met een Veiligheidsinformatieknooppunt

de crisis vroeg voor lange tijd veel inzet

(VIK) voor een actueel veiligheidsbeeld

van de veiligheidsregio. Niet alleen om

van de regio. De inrichting van een flexi-

de crisis te bestrijden en de landelijke

bele crisisorganisatie is verkend om beter

maatregelen te handhaven, maar ook

uitgerust te zijn voor de nieuwe en lang-

om de continuïteit van de eigen dienst-

durige crises. We hebben ons voorbereid

verlening te kunnen waarborgen. Met

op de komst van de Omgevingswet door

name hulpverlening vanuit de brand-

training en bijscholing. En op samenwer-

weer, ambulance en meldkamer en de

king en afstemming heeft de inzet bij de

randvoorwaardelijke processen moesten

corona- en de vluchtelingencrisis juist een

te allen tijde kunnen worden uitgevoerd.

extra impuls gegeven, vooral met onze

Daarnaast hadden de maatregelen ook

gemeenten en zorgpartners. Een goede

effect op de uitvoering van het andere

fundering om de komende periode op

werk. Veel oefeningen en trainingen

verder te bouwen.

konden

bijvoorbeeld

niet

doorgaan.

Bovendien zijn ook onze medewerkers zelf ziek geweest door het virus.

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

15

Ontwikkelingen

1.4 Terugblik op vorige beleidsperiode


16

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


Ontwikkelingen

2

2.1 De risico’s

toenemende mate afhankelijk van telecommunicatie en ICT. Doordat de omvang

Het Regionaal Risicoprofiel (RRP) laat zien

van risico’s toeneemt, is de verwachting

hoe groot de kans is dat een bepaald risico

dat met name de mobiele telecommuni-

in de veiligheidsregio zich voordoet en wat

catievoorzieningen vaker uit zullen vallen

de gevolgen dan zijn.

door overbelasting of instabiliteit van netwerken. Ondanks de inspanningen

Met betrekking tot het Regionaal Risico-

om de cyberweerbaarheid te verhogen,

profiel 2024 zien we ten opzichte van het

blijkt uit het jaarlijkse Cybersecuritybeeld

profiel van 2020 enkele verschuivingen.

Nederland dat er sprake is van scheefgroei met de toenemende dreiging. Die scheef-

Verstoring telecommunicatie en ICT:

groei vergroot het risico op ontwrichting

telecommunicatie en ICT nemen een

van onze samenleving. Het is niet zozeer

steeds grotere plaats in het dagelijks

de vraag óf de overheid, bedrijven, instel-

leven in. Ook de Veiligheidsregio is in

lingen of organisaties worden aange-

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

17

Ontwikkelingen

Om ons voor te bereiden op toekomstige rampen en crisis is het belangrijk om vooruit te kijken naar toekomstige veiligheidsrisico’s en ontwikkelingen. Hiervoor baseren wij ons op het Regionaal Risicoprofiel. Daarnaast is er informatie verzameld bij onze veertien gemeenten in Gelderland-Zuid en crisispartners. Ook is gebruikt gemaakt van landelijke en regionale documenten en beleidsplannen van andere veiligheidsregio’s.


vallen, maar wanneer. Door de breedte

netwerk en de verdergaande digitalisering

van het thema en de dreigingscategorieën

van onze samenleving, wordt de impact

is het moeilijk om generaliserende conclu-

van een verstoring steeds groter. Ook met

sies te trekken over de omvang en aard

betrekking tot verstoringen in de elektri-

van de impact van de onderliggende feno-

citeitsvoorziening zijn al veel activiteiten

menen in relatie tot specifieke veiligheids-

ontplooid, waaronder als thema voor een

belangen of criteria. In de regio kan er

grote oefening samen met de veiligheids-

een rol zijn voor de VRGZ als er gevolgen

regio’s in Oost-Nederland, Liander en de

in het fysieke domein plaatsvinden. Om

Rijksoverheid. We blijven hier aandacht

die rol goed te kunnen vervullen, dienen

voor houden, ook in het kader van de

de partners en de specifieke risico’s op dit

veilige energietransitie.

terrein in zicht te zijn. Daar wordt momen-

openbare

orde:

door

teel samen met de regio’s in Gelder-

toenemende polarisatie, verharding van

land en Overijssel (Oost-5) maar ook op

gedrag in de maatschappij en een dalend

landelijke schaal aandacht aan gegeven.

vertrouwen in de overheid zien we steeds

Verstoring telecommunicatie en ICT is een

vaker incidenten waarbij sprake is van

beleidsthema waar wij ons de afgelopen

toenemende

jaren al beleidsmatig op hebben voor-

en waarbij de openbare orde wordt

bereid. Ook tijdens incidenten en groot-

verstoord. Met betrekking tot verstoring

schalige oefeningen zijn lessen geleerd en

openbare orde willen we de komende

geborgd in regionale planvorming. Voor

beleidsperiode samen met politie en

deze beleidsperiode zijn er daarom geen

gemeenten het snijvlak verkennen tussen

nieuwe beleidsuitgangspunten voor deze

crisisbeheersing en handhaven openbare

twee risico’s opgenomen.

orde als het gaat om informatiemanage-

Verstoring

ment en het nemen van beheersmaatre-

elektriciteitsvoorziening:

teit en de snelle opkomst van duurzame

maatschappelijke

onrust

gelen (wel of niet optreden).

de snel toenemende vraag naar elektrici-

18

Verstoring

Natuurbrand nabij kwetsbaar object:

energieopwekking met wind- en zonne-

de afgelopen jaren groeide, mede door de

parken zorgen voor drukte op het elek-

droge en hete jaren 2018, 2019 en 2020,

triciteitsnet.

het

het urgentiebesef bij alle actoren van

elektriciteitsnet in veel gebieden vol zit.

de noodzaak tot het beheersen van het

Door de grotere druk op het elektriciteits-

natuurbrandrisico. Gelet op de klimaat-

Zelfs

zo

druk

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

dat


land-Zuid is dit onder andere relevant

IPCC (Intergovernmental Panel on Climate

vanwege enkele bosrijke gebieden, met

Change) en het KNMI zullen de komende

daarin gelegen kwetsbare objecten zoals

decennia het aantal zomerse en tropische

zorginstellingen. Vanwege de hogere

dagen met drogende oostenwinden sterk

brandgevoeligheid en de impact van een

toenemen, afgewisseld door perioden

natuurbrand bij een kwetsbaar object

met zware regenval. Door deze extremen

(schade en ontwrichting) is het belangrijk

is het reëel te veronderstellen dat het

dat wij ons in Gelderland-Zuid beter voor-

aantal grote natuurbranden eveneens

bereiden op natuurbranden en daarbij

zal toenemen. Voor de regio Gelder-

over de regiogrenzen heen kijken. Om

WAARSCHIJNLIJKHEID DAT EEN INCIDENT ZICH VOORDOET

CATASTROFAAL

ZEER ONWAARSCHIJNLIJK

ONWAARSCHIJNLIJK

CATEGORIE II

MOGELIJK

WAARSCHIJNLIJK

CATEGORIE I

overstroming door hoge rivierwaterstanden

grieppandemie ernstig

incident met brandbare stof

verstoring telecommunicatie en ICT

natuurbrand nabij kwetsbaar object

ERNSTIG

incident spoor brandbare vloeistof

AANZIENLIJK

verstoring elektriciteitsvoorziening verstoring openbare orde

incident weg vervoer brandbaar gas

BEPERKT

GEVOLGEN VAN EEN INCIDENT

ZEER ERNSTIG

ongeval kernenergiecentrale

incident met giftige stof in open lucht

ZEER WAARSCHIJNLIJK

hittegolf ingrijpende gebeurtenis

grieppandemie mild

scheepvaartincident met toxische stof grote brand in gebouw met verminderd zelfredzamen/paniek in menigten dierziekte overdraagbaar op mens

incident wegverkeer

grote brand in dichte binnenstad incident passagiersvaartuig

verstoring gasvoorziening

CATEGORIE III

CATEGORIE IV verontreiniging in drinkwaternet

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

19

Ontwikkelingen

verwachtingen uit de publicaties van het


deze reden en met de gevoelde urgentie

genoemde risico’s in het Regionaal Risi-

sluiten wij aan bij landelijke en provinciale

coprofiel 2020. We onderzoeken dus ook

initiatieven op het gebied van gebieds-

meer en nieuwe risico’s dan in ons risico-

gerichte

natuurbrandbe-

profiel. We willen zo breed mogelijk naar

heersing. Regionaal zijn we voorbereid

ons netwerk kijken om ook na te kunnen

door aanvalsplannen digitaal beschik-

gaan met wie we (gaan) samenwerken als

baar te maken en door te oefenen in

zich andere risico’s voordoen dan die we

natuurbrandbestrijding.

voor de regio als belangrijkste risico’s zien.

aanpak

van

We analyseren het netwerk per type risico

Onze samenleving en maatschappelijke

als er sprake is van de aanpak van het

risico’s ontwikkelen zich continu. Het is

risico.

zaak om daar constant op in te spelen en goed voorbereid te blijven op toekomstige

We brengen de belangrijkste partners per specifiek risico/ crisis in beeld.

risico’s. In 2025 willen we daarom het Regionaal Risicoprofiel 2024 herzien op basis van

De analyse maakt voor de verschillende

de nieuwe methodiek zoals deze nu door

soorten crises duidelijk: wie is verantwoor-

het landelijk Programma Risicogerichtheid

delijk, wie is essentieel voor het bestrijden

ontwikkeld gaat worden, in opdracht van

van de betreffende crisis, hoe pakken we

de Raad Commandanten en Directeuren

de crisis aan en wie kan ondersteunen of

Veiligheidsregio (RCDV). Daarop zullen we

kennis leveren.

ook het Regionaal Beleidsplan evalueren en zo nodig actualiseren.

De netwerkanalyse helpt ons in de voorbereiding op crises en in het zicht krijgen

De netwerkanalyse

op verbeterpunten en knelpunten van

Als aanvulling op het Regionaal Risico-

ons netwerk. De netwerkanalyse levert

profiel is er in 2023 een netwerkanalyse

daarmee informatie voor het Regionaal

uitgevoerd.

Crisisplan, Regionaal Beleidsplan en het beleidsplan

Multidisciplinair

Opleiden,

De voordelen van de netwerkanalyse zijn:

Trainen en Oefenen (MOTO). Netwerken

We gebruiken hierbij de categorieën

veranderen voortdurend en ook de netwer-

risico’s uit de landelijke Rijks brede Risi-

kanalyse is daarom dus nooit af.

coanalyse (RbRA) 2022 en de aanvullend

De netwerkanalyse heeft in beeld gebracht

20

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


met welke partners we de contacten nog

kabinet heeft in 2019 de Commissie Muller

kunnen of moeten versterken en of we op

gevraagd de doeltreffendheid en de

bepaalde risico- en crisistypen nog crisis-

effecten van Wvr en onderliggende regel-

partners of kennispartners missen.

geving in de praktijk te onderzoeken en te bekijken of de huidige wet nog bruikbaar is, gezien actuele en toekomstige drei-

het omgaan met deze risico’s houden wij

gingen, maatschappelijke ontwikkelingen

voortdurend bij. Deze worden verwerkt in

en ontwikkelingen in de crisisbeheersing

onder andere incidentbestrijdingsplannen,

in het algemeen. De (hoofd)conclusie van

advisering over risico’s en crisisbeheersing,

de Commissie Muller is dat de crisisbe-

opleidingen en oefeningen.

heersing en brandweerzorg in Nederland de afgelopen tien jaar sterk geprofessio-

2.2 Wettelijke ontwikkelingen

naliseerd zijn. Het stelsel functioneert bij lokale en regionale risico’s en crises goed.

Evaluatie Wet veiligheidsregio’s

Tegelijkertijd geeft de commissie aan dat

Het samenhangend stelsel van crisisbe-

Nederland onvoldoende is voorbereid op

heersing en brandweerzorg is vastgelegd

de rampen en crises van de toekomst.

in de Wet veiligheidsregio’s (Wvr). Het

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

21

Ontwikkelingen

De nieuwe ontwikkelingen en ideeën over


Crises zijn steeds vaker ingewikkeld, regio-

Vanuit de veiligheidsregio’s is een geza-

grensoverschrijdend en niet altijd plaats-

menlijke reactie op de contourennota

gebonden. Dat geldt niet alleen voor

geformuleerd. Op dit moment (2023) is

grootschalige crises. Ook constateert de

nog niet duidelijk wat daaruit wordt over-

commissie dat er een verbeterslag nodig

genomen in de gewijzigde wet.

is bij interregionale, nationale en internationale risico’s en crises. Waarbij de

Voor een aantal onderwerpen die in de

samenwerking tussen regio’s, crisispart-

contourennota staan, ontvangen de veilig-

ners en de Rijkscrisisstructuur van belang

heidsregio’s vanaf 2023 via de Bijzondere

is. Het kabinet heeft in haar standpunt

Doeluitkering Rampenbestrijding (BDUR)

op de wetsevaluatie aangekondigd om

extra structurele gelden oplopend van € 46

met behoud van het goede, zo spoedig

miljoen in 2023 tot € 83 miljoen vanaf 2026.

mogelijk, te komen tot een toekomstbe-

Dit is voor de versterking van crisisbeheer-

stendig, samenhangend stelsel voor de

sing, de informatiepositie en het inrichten

crisisbeheersing en brandweerzorg.

van het Knooppunt Coördinatie Regio’sRijk (KCR2).

Dit betekent dat de rol van de Veiligheidsregio verandert. Nieuwe, moderne crises

Wijziging Wet gemeenschappelijke

vragen een ander optreden van de overheid

regelingen

en van de veiligheidsregio’s. Op basis van

Per 1 juli 2022 is de Wet gemeenschappe-

de evaluatie van de Wet veiligheidsregio’s

lijke regelingen (Wgr) gewijzigd, met als

is een contourennota opgesteld die de

doelstelling het versterken van de demo-

basis zal zijn voor nieuwe en/of aangepaste

cratische legitimatie. Met de wijziging zijn

wetgeving op het gebied van crisisbeheer-

enkele nieuwe instrumenten in de Wgr

sing, rampenbestrijding en brandweerzorg.

geïntroduceerd om de kaderstellende en

Uit de contourennota blijkt dat de crisisbe-

controlerende rol van de gemeenteraden

heersing een gemeenschappelijke opgave

te versterken. Sommige bepalingen van

vraagt van de veiligheidsregio’s en haar

de wet (o.a. zienswijze termijnen) hebben

netwerkpartners. Voor de brandweerzorg

directe werking, en zijn dus al van toepas-

moet er o.a. een landelijk risicoprofiel en

sing zonder dat de tekst van de gemeen-

dekkingsplan komen en een actueel over-

schappelijke

zicht in de parate slagkracht.

Gelderland-Zuid (GR VRGZ) is aangepast.

22

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

regeling

Veiligheidsregio


Voor andere wijzigingen (bijvoorbeeld

adviestermijnen van invloed zijn op de

evaluatie of uittreding) moeten de teksten

benodigde capaciteit.

in de gemeenschappelijke regeling worden aangepast.

Naar verwachting gaat ook de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) per 1 januari 2024 stapsgewijs in. De Wkb

ging voor het bouwen

en de Omgevingswet zijn onlosmake-

Met ingang van 1 januari 2024 treedt

lijk aan elkaar verbonden. Het doel van

de Omgevingswet in werking. Het is één

de Wkb is het verhogen van de bouw-

wet die alle bestaande wetgeving over

kwaliteit waardoor er minder bouw-

de leefomgeving bundelt en zo verschil-

fouten ontstaan. De Wet introduceert

lende thema’s bij elkaar brengt. Hierin

een gewijzigd vergunningstelsel waarbij

krijgt de veiligheidsregio een adviesrol. Dit

een

is wettelijk geborgd in artikel 14 van de

gaat toezien op de kwaliteit van een

Wet veiligheidsregio’s (zie Bijlage 3). Daar-

bouwwerk. De veranderingen uit de Wkb

naast beïnvloedt de nieuwe wetgeving de

gelden (naar verwachting) tot en met 2025

huidige uitvoeringspraktijk. Zo komen er

alleen voor eenvoudige bouwwerken. Dit

bijvoorbeeld minder vergunningen en zal

zijn bijvoorbeeld eengezinswoningen en

er meer toezicht zijn. Daarnaast zal een

kleinere bedrijfspanden. Overige bouw-

omslag moeten worden gemaakt van regel-

werken volgen mogelijk op een later

gericht werken naar risicogericht werken;

moment; in ieder geval niet voor 2028. Met

de risico’s die ertoe doen, zijn het uitgangs-

de invoering van deze wet en de onvoor-

punt op het gebied van ruimtelijke ontwik-

spelbaarheid hiervan wat dit in de praktijk

keling, planontwikkeling, gebouwen en

gaat betekenen, kan dat mogelijk effect

gebruik. Dit vraagt om het denken in moge-

hebben op de wijze waarop de brand-

lijkheden in plaats van beperkingen.

weer invulling moet gaan geven op de

onafhankelijk

kwaliteitscontroleur

advies-, toezichts- en handhavingstaken. De volledige invoering van de Omge-

Ook kan dit effecten hebben op de manier

vingswet gaat duren tot 2029. De Omge-

waarop de brandweer op kan treden bij

vingswet vraagt andere taken en rollen,

incidenten.

vaardigheden en deskundigheid van de brandweer. Ook kan het inkorten van de

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

23

Ontwikkelingen

Omgevingswet en de Wet kwaliteitsbor-


Modernisering (staats)nood- en crisisrecht

de gemeentelijke gezondheidsdienst (GGD)

Recente gebeurtenissen, zoals de coron-

bij een epidemie wettelijk vastgelegd. Ook

acrisis en de gevolgen van de oorlog in

wordt geregeld hoe het college van burge-

Oekraïne, laten zien hoe belangrijk het

meester en wethouders de GGD de taken in

is dat de overheid in tijden van nood kan

het kader van de algemene infectieziekte-

terugvallen op het (staats)nood- en crisis-

bestrijding laat uitvoeren.

recht. Het staatsnoodrecht is echter op veel punten verouderd. Het kabinet heeft

Integraal zorgakkoord

aangegeven het stelsel van (staats)nood-

In het najaar van 2022 is het Integraal Zorg-

en crisisrecht de komende jaren te gaan

akkoord ondertekend door partijen uit de

moderniseren om goed te kunnen reageren

zorg, ondersteuning en welzijn. Samen

op huidige en toekomstige dreigingen.

werken deze partijen toe naar passende zorg en ondersteuning (samen met de

Wet publieke gezondheid

patiënt) op de juiste plek. Kernpunt is dat

In 2023 is het eerste gedeelte van de wijziging

de zorg in totaliteit voor grote uitdagingen

van de Wet publieke gezondheid ingegaan.

staat die niet op te lossen zijn door het

Hierin zijn de wettelijke voorwaarden vastge-

blijven toevoegen van mensen en middelen.

legd voor de bestrijding van infectieziekten

In de mogelijke oplossingsrichtingen wordt

die mogelijk een pandemie kunnen worden.

gekeken naar andere vormen van samen-

De wet bevat regels voor een plotselinge en

werking en coördinatie van zorg. Hierbij

ernstige noodsituatie. Het gaat dan om zo’n

wordt een belangrijke rol toegedicht aan

grote en ernstige uitbraak van een infectie-

de regionale samenwerkingsverbanden. De

ziekte dat het maatschappelijk leven erdoor

uitwerking van het integraal zorgakkoord

wordt verstoord én vrijheidsbeperkende

kan voor onze regio operationele effecten

maatregelen noodzakelijk kunnen zijn.

hebben voor de ambulancezorg.

De invoering van het tweede gedeelte van de wijziging van de wet wordt op dit

2.3 Belangrijke publicaties

moment voorbereid. Dit wetsvoorstel regelt twee dingen. Allereerst wordt een directe

Toekomstverkenning brandweer en

sturingsbevoegdheid van de Minister van

toekomstverkenning crisisbeheersing

Volksgezondheid, Welzijn en Sport op de

De wereld verandert razendsnel. Technolo-

Directeur Publieke Gezondheid (DPG) van

gische en maatschappelijke ontwikkelingen

24

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


volgen elkaar in hoog tempo op. Hoe ziet de Nederlandse samenleving er in 2030 uit?

2.4 Maatschappelijke trends en ontwikkelingen

Wat betekent dit voor de rol en de taken van de brandweer en voor crisisbeheer-

Voor

sing? Dat onderzocht het NIPV (Nederlands

ontwikkelingen is gebruik gemaakt van de

Instituut Publieke Veiligheid) in 2022 in

toekomstverkenningen crisisbeheersing en

opdracht van de Raad van Commandanten

brandweerzorg, opgesteld door het NIPV

en Directeuren Veiligheidsregio.

in opdracht van de Raad van Comman-

de

maatschappelijke

trends

en

Beide toekomstverkenningen geven een

Deze verkenningen brengen in kaart welke

goed overzicht van de technologische en

maatschappelijke trends de komende 5

maatschappelijke ontwikkelingen die de

tot 10 jaar het belangrijkst zijn voor de

komende jaren van belang zijn voor alle

Veiligheidsregio. De trends en ontwik-

onderdelen van de Veiligheidsregio.

kelingen die crisisbeheersing en brand-

Deze zijn opgenomen bij het onderdeel

weerzorg gemeen hebben, zijn hieronder

maatschappelijke trends en ontwikkelingen.

opgenomen.

Strategische agenda Veiligheidsberaad

1. Data en technologie

Het Veiligheidsberaad (dat bestaat uit de

Ontwikkelingen op het gebied van data

voorzitters van de 25 veiligheidsregio’s) heeft

en technologie zoals kunstmatige intel-

de gezamenlijke prioriteiten van de veilig-

ligentie bieden veel kansen voor onze

heidsregio’s vastgelegd in de strategische

samenleving,

agenda Veiligheidsberaad van september

tijd het risico op ontwrichting groter.

2021. Deze strategische agenda is dynamisch

Cyberaanvallen en uitval van systemen

van aard, vormt de leidraad voor de vergade-

en infrastructuur laten nu al onze afhan-

ringen en bestaat uit vijf thema’s:

kelijkheid van data en technologie zien.

1. Opvolging evaluatie Wet veiligheidsregio’s

Hoe complexer de technologie, des te

2. Kansen en bedreigingen van de informatie-

complexer ook de oplossing bij een

en datagestuurde maatschappij

maar

maken

tegelijker-

incident of crisis wordt. Technologie is

3. Reflectie Veiligheidsberaad op de coronacrisis

nauw verbonden met de productie en

4. Vrijwilligheid in multidisciplinair perspectief

verspreiding van allerlei vormen van infor-

5. Toekomstbestendig brandweerstelsel

matie, waaronder desinformatie. Desin-

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

25

Ontwikkelingen

danten en Directeuren Veiligheidsregio.


formatie kan het vertrouwen in politieke instituties debat

ondermijnen,

verstoren

en

het

publieke

maatschappelijke

2. Sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen De Nederlandse bevolking blijft groeien,

tegenstellingen aanwakkeren. De moge-

vergrijzing,

armoede

en

immigratie

lijke kansen en uitdagingen voor de Veilig-

nemen toe. De sociale verhoudingen in

heidsregio zijn:

de samenleving veranderen en de samenleving wordt steeds meer divers. Sociale

• • • • • •

26

Beter kunnen voorspellen en vroegtijdig

media spelen een grote rol, onder andere

inspelen op dreigingen

bij de versplintering van de samenle-

Meer verstoringen met ontwrichtende

ving. Polarisatie lijkt steeds belangrijker

kracht en nog niet voorziene risico’s

te worden en het aantal maatschappelijke

Informatiehonger en tirannie van de

protesten is de afgelopen jaren toege-

actualiteit

nomen. Door o.a. de vele crises van de

Crisismanagement wordt steeds afhanke-

afgelopen jaren staat de maatschappe-

lijker van data

lijke veerkracht onder druk. Flexibilisering

Data-expertise is nog geen vast, integraal

en krapte op de arbeidsmarkt zijn belang-

onderdeel binnen de crisisbeheersing

rijke trends.

Het belang van voldoende “digitaal

De mogelijke kansen en uitdagingen voor

vaardige professionals”

de Veiligheidsregio zijn:

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


Vergrijzing en diversiteit

De mogelijke kansen en uitdagingen voor

Personeelstekorten

de Veiligheidsregio zijn:

Een toename van polarisatie

Gevolgen van technologische ontwikke-

teit van de Veiligheidsregio

lingen en informatiestromen o.a. 24/7 beschikbaarheid en digitale weerbaarheid

Vertrouwenscrisis ondermijnt de effectivi-

Betrekken van de bevolking bij crisisbe-

Omgaan met sociale media

heersing is een kans om vertrouwen op

Minder maatschappelijke veerkracht

te bouwen

Zelf- en vooral samenredzaamheid als

viteit van crisiscommunicatie te verbeteren

belangrijke basis voor maatschappelijke veerkracht

Luisteren en vragen stellen om de effecti-

Als Veiligheidsregio je plek vinden in de netwerksamenleving

3. Politiek en geopolitiek Een van de grootste trends die we op het

Een diffusere grens tussen binnenlandse en buitenlandse veiligheid

gebied van de politiek zien, is de groeiende vertrouwenskloof tussen de overheid

4. Duurzaamheid en klimaat.

en burgers. Daarnaast zien we dat de

Klimaatverandering en het aanpassen

samenleving steeds meer divers wordt en

daaraan, extreme weersomstandigheden

zich ook in netwerken organiseert. Ook is

en (als gevolg daarvan) klimaatmigranten

er steeds meer sprake van een compen-

zijn ontwikkelingen waar de Veiligheids-

satiesamenleving waarbij burgers gecom-

regio mee te maken krijgt. Door verduurza-

penseerd willen worden voor bijvoorbeeld

ming en de energietransitie wordt hieraan

de gevolgen van inflatie en stijging ener-

gewerkt, maar de urgentie valt soms weg

gieprijzen. Op het gebied van geopoli-

doordat het een sluimerende en alomvat-

tiek speelt de oorlog tussen Rusland en

tende crisis is. Daarnaast zien we dat de

Oekraïne een grote rol. Deze oorlog laat

verandering die nodig is om klimaatver-

verschillende geopolitieke ontwikkelingen

andering tegen te gaan, zoals plannen

zien, zoals de veranderende internationale

over het verminderen van stikstofuitstoot,

orde, een sterke verwevenheid en afhan-

weerstand opleveren bij (grote) groepen

kelijkheid van landen en sectoren, en

in de samenleving. Voor crisisbeheersing

hybride tactieken (bv. zowel militaire als

hebben extreme weersomstandigheden

economische maatregelen) bij conflicten.

grote effecten. Het wordt bijvoorbeeld

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

27

Ontwikkelingen


zowel natter als droger, waardoor er een toename van wateroverlast zal zijn en de kans op natuurbranden wordt vergroot. De Veiligheidsregio kan de klimaatproblemen niet oplossen, maar heeft wel last van de effecten. De mogelijke kansen en uitdagingen voor de Veiligheidsregio zijn: •

De groei van fysieke bedreigingen als droogte, overstromingen etc. door de klimaatverandering

Nieuwe

risico’s

als

gevolg

van

de

energietransitie •

De rol die de Veiligheidsregio aan de voorkant kan vervullen in de aanpak van klimaatverandering

28

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


Ontwikkelingen

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

29


30

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


Wat betekenen de ontwikkelingen en risico’s voor Gelderland-Zuid? De genoemde ontwikkelingen en risico’s zijn voor ons niet nieuw. We monitoren als VRGZ de ontwikkelingen en risico’s voortdurend en waar nodig vullen we het risicobeeld aan. We bereiden ons er samen met de gemeenten en crisispartners op voor, bijvoorbeeld door informatie te delen, plannen op te stellen en te oefenen. Daarnaast hebben we de afgelopen jaren met gemeenten en crisispartners, maar ook met andere regio’s en de Rijksoverheid al diverse nieuwe crisistypen mogen ervaren. grote afhankelijkheid van elektriciteit en

Wat wel nieuw is, is dat:

ICT in combinatie met de kwetsbaarheid •

crises toeneemt.

daarvan.

De impact van risico’s en daarmee van

Crises of een dreiging van crises steeds

Voorbeelden hiervan zijn de risico’s en

langduriger worden.

crises die voortkomen uit klimaatveran-

We zien dit terug in de afgelopen jaren

deringen (overstromingen, droogte, hitte,

(Covid-19, maatschappelijk ongenoegen,

storm/ extreem weer).

vluchtelingen) en naar verwachting gaat

De

waarschijnlijkheid

dat

dit de komende jaren nog toenemen.

sommige

risico’s en daarmee crises zich voordoen

Crises

steeds

vaker

bovenregionaal

toeneemt.

worden.

Dat verwachten we vanuit o.a. de klimaat-

Behalve de incidenten die zich lokaal

veranderingen die plaatsvinden en onze

en regionaal voor kunnen blijven doen,

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

31

Inleiding

3

Beleid 2024-2027


zien we uit de ontwikkelingen dat de

met een relatief korte duur van bestrij-

verwachting is dat het aantal (dreigende)

ding. Tegenwoordig is er daarnaast meer

crises steeds meer een bovenregionale

aandacht nodig voor rampen en crises met

en (inter-) nationale impact hebben. De

veelal een langere duur en gevolgen die

recente coronapandemie en de gevolgen

de maatschappij ontwrichten. De bestrij-

van de oorlog in Oekraïne zijn hier voor-

ding van de Covid-19-pandemie is hier

beelden van.

een voorbeeld van. Maar we denken ook

Risico’s

en

crises

onvoorspelbaarder

digitale

storingen

en

langdurige

worden.

stroomuitval. Crises met een grote impact

We krijgen vaker te maken met crises die we

op de openbare orde en veiligheid. Juist

niet of niet voldoende kunnen voorzien door

daarin ligt de rol van de VRGZ om de inzet

het onvoorspelbare karakter van de crises.

en bestrijding te coördineren. Dit type

Technologische ontwikkelingen, klimaatver-

crises maakt dat we steeds meer gebruik

andering, conflicten en pandemieën zorgen

maken van inhoudelijke kennis en exper-

bijvoorbeeld steeds vaker en sneller voor

tise die bij andere partijen ligt, en die wij

crises die we in die snelheid en omvang niet

in de voorbereiding en de bestrijding bij

hadden voorzien.

elkaar brengen. Crises die zich niet aan crises

regiogrenzen houden waardoor we boven-

hebben impact op de continuïteit van

regionaal en landelijk steeds meer samen-

de crisisorganisatie en de reguliere

werken. Het gebruik van data en informatie

dienstverlening.

om de bestrijding te ondersteunen, en

Crises vragen veel capaciteit van de veilig-

waar mogelijk de verwachte ontwikkeling

Bovenregionale

langdurige

heidsregio,

onze

gemeenten

partners.

Hierdoor

komt

de

en

onze

reguliere

bedrijfscontinuïteit in de knel naarmate de crisis langer voortduurt. Ook neemt de kans dat de grens van de beschikbare lokale en regionale slagkracht bereikt wordt toe. We zijn vanuit het verleden meer gericht op zogenoemde ‘flitsrampen’: een plotselinge, heftige gebeurtenis (explosie, brand)

32

aan

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


brand, rampen en crises door het bevoegd

belang. De genoemde ontwikkelingen en

gezag (vaak gemeenten) hierover te advi-

risico’s zijn van invloed op het werk van alle

seren en hierop voor te bereiden. Het

onderdelen van de Veiligheidsregio. Niet

beschikbaar hebben van een meldkamer

alleen in de warme fase maar ook in de

en informatievoorziening zijn eveneens

koude fase. De komende periode worden

wettelijke taken en bevoegdheden die aan

naast het continueren van onze basistaken

de Veiligheidsregio zijn overgedragen. Dit

een sterk netwerk, het ontwikkelen van

wordt in elke veiligheidsregio vastgelegd

een wendbare organisatie en het dooront-

in een gemeenschappelijk regeling met de

wikkelen van het informatiemanagement

gemeenten. In Gelderland-Zuid is daarin

inclusief daaraan ondersteunende bedrijfs-

afgesproken dat ook de ambulancezorg

processen, onze belangrijkste speerpunten.

onder de taken van de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid valt.

3.1 Continuering van basistaken

Volgens de Wet veiligheidsregio’s zijn onze voornaamste taken:

Onze belangrijkste taken staan beschreven in de Wet veiligheidsregio’s. In de kern gaat

• •

van

risico’s

van

Het adviseren van bevoegd gezag over risico’s branden, rampen en crises.

verlening. Hieronder valt ook het voorkomen, beperken en het bestrijden van

inventariseren

branden, rampen en crises.

het om brandweerzorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing en geneeskundige hulp-

Het

Het adviseren van colleges van B&W over

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

33

Beleid voor 2024-2027

te voorspellen is, wordt van steeds groter


het voorkomen, beperken en bestrijden

komen,

van

ongevallen met gevaarlijke stoffen.

brand,

brandgevaar

en

andere

ongevallen. •

Het

beperken

aanwijzen

als

en

bestrijden

van

bedrijfsbrandweer-

Het voorbereiden op het bestrijden van

plichtig van een inrichting die in geval van

branden en het organiseren van rampen-

een brand of ongeval bijzonder gevaar kan

bestrijding en crisisbeheersing.

opleveren voor de openbare veiligheid.

Het instellen en in stand houden van een

Het maken van afspraken met instel-

brandweer en GHOR.

lingen, zorgaanbieders en ambulancezorg

Het voorzien in de meldkamerfunctie.

en diensten, over de inzet van deze instel-

Het aanschaffen en beheren van gemeen-

lingen, zorgaanbieders en diensten bij de

schappelijk materieel.

uitvoering van hun taak binnen de genees-

Het inrichten en in stand houden van de

kundige hulpverlening en op de voorberei-

informatievoorziening binnen de diensten

ding daarop, evenals het monitoren daarvan.

van de veiligheidsregio en tussen deze

Het informeren van burgers, bedrijven en

diensten en andere diensten en organisa-

crisispartners over de rampen en de crises

ties die betrokken zijn bij rampenbestrij-

die de regio kunnen treffen, de maat-

ding, crisisbeheersing, brandweer, GHOR

regelen die zijn getroffen ter voorkoming

en meldkamer.

en bestrijding of beheersing hiervan en hoe te handelen in voorkomende gevallen.

Andere taken en bevoegdheden die direct uit de Wet veiligheidsregio’s volgen zijn: •

Het vaststellen van een Regionaal Risicoprofiel, Regionaal Beleidsplan, Regionaal Crisisplan en rampbestrijdingsplannen.

Het voorkomen, beperken en bestrijden van brand en van gevaar voor mensen en dieren bij ongevallen anders dan bij brand.

Het adviseren van andere overheden en organisaties op het gebied van brandpreventie, brandbestrijding en het voor-

34

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


Voor de sector Ambulancezorg Gelder-

Speerpunt 1: Een sterk netwerk

land-Zuid is de Wet ambulancezorgvoorzieningen van toepassing. De wettelijke

Bij de aanpak van incidenten, rampen en

taak voor de sector is hierin beschreven:

crises zijn steeds vaker meerdere partners,

het in stand houden van een meldkamer,

veiligheidsregio’s en soms de nationale

en het verlenen of doen verlenen van

crisisorganisatie betrokken. Uit de evalu-

ambulancezorg. Bij de uitvoering van de

atie van de Wet veiligheidsregio’s komt

taken heeft AZGZ daarnaast te maken met

naar voren dat onze werkzaamheden meer

wet- en regelgeving over kwaliteit van de

vorm moeten worden gegeven vanuit een

zorg en met landelijke protocollen.

netwerksamenwerking waarbij alle crisispartners, zoveel mogelijk vanuit eigen

3.2 Speerpunten 2024-2027

verantwoordelijkheden en bevoegdheden, een bijdrage leveren. De verwachting is dat samenwerking in de toekomst steeds

de risico’s en de veiligheidsthema’s die

belangrijker wordt vanwege de groei-

voor onze gemeenten, crisispartners en

ende complexiteit in onze crises. De veilig-

andere regio’s belangrijk zijn, resulteren

heidsregio’s zijn verantwoordelijk voor

in een uitvoeringsprogramma 2024-2027

het vormen en faciliteren van relevante

bestaande uit 35 beleidsdoelstellingen.

netwerken. We participeren in netwerken

Deze zijn geclusterd in de drie speerpunten:

op verschillende bestuurlijke, strategische en tactische niveaus. Zo kunnen we sneller

Een sterk netwerk

afstemmen en samen iets bereiken. In onze

Een weerbare organisatie

regio beschikken we over een sterk en

Informatiemanagement

breed vertakt netwerk.

Deze speerpunten zijn gekozen omdat

Bovenregionaal werken we in toenemende

ze representatief zijn voor toekomstige

mate samen in Oost5-verband. Daarbinnen

ontwikkeling van de veiligheidsregio’s zoals

kunnen we verschillende rollen vervullen;

geschetst in onder andere de contourennota

van initiërend en faciliterend tot regis-

en de extra toekenning van BDUR-gelden.

serend of coördinerend. De lijnen tussen de verschillende netwerkpartners zijn in

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

35

Beleid voor 2024-2027

De externe en interne ontwikkelingen,


het algemeen kort. Ook de contacten met

stendiger maken van bevolkingszorg en

onze buurregio’s en Duitse partners zijn in

crisiscommunicatie.

de afgelopen jaren versterkt. Gezien het

De brandweer gaat zich richten op een

belang van een sterk netwerk is dit voor

toekomstbestendige

de komende beleidsperiode een belangrijk

de gevolgen van de invoering van de

speerpunt.

omgevingswet.

Zo gaan wij onderdeel worden van de vitale

Ontwikkeling netwerkorganisatie

infrastructuur, versterken wij de bovenregi-

De afgelopen jaren zijn stappen gezet in de

onale samenwerking, breiden ons netwerk

ontwikkeling naar een netwerkorganisatie.

verder uit met nieuwe partners en optima-

De komende jaren krijgt dit een vervolg. Er is

liseren wij de meldkamersamenwerking

onder andere een netwerkanalyse uitgevoerd

Oost-Nederland. De GHOR gaat aan de slag

om beter zicht te krijgen op verbeterpunten

met de ontwikkeling van de verantwoorde-

en knelpunten van het netwerk. Deze heeft

lijkheidsverdeling van het zorgstelsel en de

duidelijk gemaakt met welke partners we de

doorontwikkeling van het zorgrisicoprofiel.

contacten nog kunnen/moeten versterken en

Ambulancezorg Gelderland-Zuid focust op

of we op bepaalde risico- en crisistypen nog

het aansluiten op de effecten van uitwer-

crisispartners of kennispartners missen. De

king van het integraal zorgakkoord en de

komende periode zal het netwerk worden

invoering zorgcoördinatie. We gaan daar-

uitgebreid en versterkt met de resultaten uit

naast aan de slag met het toekomstbe-

de netwerkanalyse.

36

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

brandweerzorg

en


Het versterken van de bovenregionale

verdeling in het zorgstelsel nog uitgewerkt

samenwerking

worden. In het kader van crisisbeheersing

Het gaat bij bovenregionale samenwerking

is het belangrijk om de samenwerking

om de samenwerking met gemeenten,

binnen het netwerk van het ROAZ (Regi-

crisispartners,

ministe-

onaal Overleg Acute Zorg) te versterken,

ries, kennispartners en met Duitsland. We

mede met het oog op het borgen van de

hebben samen de opgave om (dreigende)

zorgcontinuïteit bij langdurige crises.

andere

regio’s,

crises te bestrijden en risico’s te voorkomen en te beperken. Elkaar kennen is

Voor de komende periode betekent dit

hierbij belangrijk, net zoals de verbinding

(boven)regionaal

tussen landelijk-regionaal-lokaal. Voor het

ontwikkelingen.

aansluiten

bij

deze

versterken van bovenregionale samenwerDoorontwikkeling zorgrisicoprofiel

van rampenbestrijding en crisisbeheer-

Het zorgrisicoprofiel geeft inzicht in waar

sing wordt gewerkt aan aanpassing van

de geneeskundige keten het meest kwets-

de Wet veiligheidsregio’s. Ook aanpassing

baar is tijdens een ramp en/of crisis. Aan de

van de Wet publieke gezondheidszorg en

hand daarvan kunnen we met elkaar prio-

de nieuwe Omgevingswet dragen daaraan

riteiten stellen bij het ontwikkelen van

bij. Ook informatiemanagement valt hier-

beleidsplannen en het opleiden, trainen en

onder: het verzamelen, duiden en delen

oefenen van medewerkers voor bepaalde

van informatie zorgt voor vroegtijdige

gebeurtenissen. Het zorgt voor een geza-

inzichten in risico’s, dreigingen en moge-

menlijke focus in de geneeskundige keten

lijke oplossingen. De samenwerking in

en dat we voorbereid zijn om de best moge-

Oost5 is steeds belangrijker voor de aanpak

lijke zorg te kunnen verlenen tijdens een

van de opgaves waar we voor staan.

ramp en/of crisis. Het zorgrisicoprofiel kan beschouwd worden als een op de genees-

Ontwikkeling verantwoordelijkheids-

kundige zorgketen gerichte aanvulling op

verdeling zorgstelsel

het Regionaal Risicoprofiel. De komende

Als onderdeel van de herziening van de Wvr

periode zal het zorgrisicoprofiel worden

en op basis van de ervaringen van de coron-

doorontwikkeld.

acrisis moeten de verduidelijking van de GHOR-taken en de verantwoordelijkheids-

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

37

Beleid voor 2024-2027

king en afstemming in de algemene keten


Monitoren Meldkamer Oost Nederland

kan voor onze regio operationele effecten

De ambulancezorg, brandweer, konink-

hebben op de ambulancezorg. Een goede

lijke marechaussee en politie hebben,

aansluiting op de verdere uitwerking en

begin 2023, één landelijk netwerk van tien

de nog te maken regionale afspraken is

samenwerkende meldkamers gekregen. Dit

belangrijk voor de

netwerk wordt beheerd door de Landelijke

komende periode.

Meldkamer Samenwerking (LMS). Deze ontwikkeling heeft voor onze regio geleid

Regionale ontwikkelingen bevolkingszorg

tot één meldkamer in Apeldoorn voor de

en crisiscommunicatie

vijf veiligheidsregio’s in Oost-Nederland die

Eind 2021 heeft de coördinerend gemeen-

maart 2023 operationeel is geworden.

tesecretaris namens de gemeenten de VRGZ de opdracht gegeven om te komen tot:

De komende periode zal worden gemonitord of de operationele werking goed

aansluit bij de geplande doelen.

Een

nieuw

meerjarenprogramma

toekomstbestendige

bevolkingszorg

en

crisiscommunicatie. Integraal zorgakkoord

bevolkingszorg en de invoering hiervan.

In het najaar van 2022 is het Integraal Zorgakkoord ondertekend door partijen

Een voorstel tot een nieuwe inrichting van

Een nieuwe samenwerkingsovereenkomst

uit zorg, ondersteuning en welzijn. Samen

tussen gemeenten en Veiligheidsregio als

werken deze partijen toe naar passende

het gaat om de regie op bevolkingszorg en

zorg en ondersteuning (samen met de

crisiscommunicatie.

patiënt) op de juiste plek. Kernpunt is dat de zorg in totaliteit voor grote uitdagingen

Medio 2023 zijn hierover beleidsadviezen

staat die niet op te lossen zijn door het

aangeboden aan het Algemeen Bestuur.

blijven toevoegen van mensen en middelen.

In de komende beleidsperiode zal de priori-

In de mogelijke oplossingsrichtingen wordt

teit worden gelegd bij (wordt nader uitge-

gekeken naar andere vormen van samen-

werkt in het meerjarenprogramma):

werking en coördinatie van zorg. Hierbij wordt een belangrijke rol toegedicht aan

1. Het

versterken

de regionale samenwerkingsverbanden. De

samenwerking

uitwerking van het integraal zorgakkoord

Veiligheidsregio.

38

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

van

tussen

de

regionale

gemeenten

en


2. Het versterken van de vakbekwaamheid

Invoering zorgcoördinatie

en flexibele inzetbaarheid van gemeen-

De acute zorg staat onder druk en dat

telijke functionarissen met een rol in de

vraagt om een andere en meer efficiënte

lokale of regionale crisisorganisatie.

manier van organiseren van de zorg. Voor

3. Het inrichten en borgen van nazorg aan

de ambulancesector is zorgcoördinatie de

eigen personeel.

manier om dit vorm te geven. Zorgcoördi-

4. Een betere voorbereiding van de over-

natie is het 24/7 gezamenlijk organiseren

dracht van werkzaamheden van de crisis-

en coördineren van de acute zorg op regi-

organisatie naar de vaste organisatie van

onale schaal door de verschillende zorg-

gemeente(n) en betrokken partijen na

aanbieders, zodat er samenhang ontstaat.

afloop van de ramp of crisis.

Het gaat om alle activiteiten gericht op het regisseren, afstemmen en bewaken

Beleid voor 2024-2027

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

39


van de organisatie en de uitvoering van

lijke adviestaken van de Veiligheidsregio.

de zorgverlening aan de patiënt met een

Ook worden enkele nieuwe taken toege-

acute zorgvraag. Het gemeenschappelijke

voegd; zo wordt artikel 14, tweede lid,

doel is dat de patiënt met een acute zorg-

onder de Wvr uitgebreid met de advies-

vraag de juiste zorg door de juiste zorg-

functie met betrekking tot de omgevings-

verlener op het juiste tijdstip op de juiste

plannen. Dit betekent een aanpassing van

plek ontvangt. De afgelopen periode zijn

de uitvoering van de adviesfunctie van de

er in veel regio’s, waaronder de onze, pilots

brandweer. Een projectgroep is ter voorbe-

geweest op het gebied van zorgcoördi-

reiding de afgelopen jaren bezig geweest

natie. De komende periode zal bekeken

met alles wat bij de implementatie van de

worden op welke wijze de zorgcoördinatie

Omgevingswet komt kijken. Dit gaat onder

definitief kan worden ingevoerd.

andere over praktische zaken zoals werkwijzen en systemen, maar ook over hoe we

Aanpassing uitvoering adviesfunctie

onze partners zoals gemeenten zo goed

brandweer bij start Omgevingswet

mogelijk mee kunnen nemen in de veran-

Met de invoering van de Omgevingswet

deringen die hiermee gepaard gaan en hoe

per 1 januari 2024 vervalt een aantal wette-

we hierin samen kunnen werken.

40

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


Actieplan toekomstbestendige brand-

tie die aan de ene kant gebaseerd is op

weerzorg

standaard bestrijding van rampen en crises.

Bij het toekomstbestendig maken van de

Aan de andere kant kan ze worden ingezet

brandweer gaat het om de vragen:

voor nieuwe en ongekende crises en rampen. Dit vraagt om een wendbare en

weerbare organisatie die ongeacht de aard

brandweerposten in regionaal verband

van de crisis of ramp op een professionele

hoog in verbinding met veranderde maat-

en toepasselijke wijze kan reageren. Dit

schappelijke vraagstukken?

geldt voor alle onderdelen van de Veilig-

Hoe verbeteren we de regionale en lande-

heidsregio inclusief de ondersteunende

lijke slagkracht voor gewone en bijzon-

bedrijfsprocessen. Voor de crisisorganisatie

dere risico’s?

betekent dit bijvoorbeeld het doorontwik-

Hoe stemmen we de onderlinge schakels

kelen van het concept van de wendbare

beter af binnen de veiligheidsketen en

crisisorganisatie. De brandweer gaat aan

preventieve en preparatieve werkzaam-

de slag met gebiedsgerichte opkomsttijden

heden

en de kennisopbouw over en het trainen

(voorbereidende

handelingen)

op nieuwe risico’s.

binnen incidentbeheersing. •

Hoe verbeteren en vereenvoudigingen we Doorontwikkeling concept wendbare

het brandweeronderwijsstelsel?

crisisorganisatie wordt

In 2022 is een eerste voorstel met aanbeve-

een landelijk actieplan ontwikkeld dat

lingen voor een wendbare (flexibele) crisis-

antwoord moet geven op deze vragen.

organisatie opgeleverd met als basis de

De

komende

beleidsperiode

huidige hoofdstructuur van de crisisorgani-

Speerpunt 2: Een wendbare en weerbare organisatie

satie. Dit is in 2023 verder ontwikkeld en uitgevoerd. De nadere uitwerking zal zijn weerslag vinden in het Regionaal Crisisplan

Om als organisatie toekomstbestendig te

2024-2027 en het MOTO-plan (Multidis-

blijven en ons voor te bereiden op nieuwe

ciplinair Opleiden, Trainen en Oefenen)

en ongekende crises en rampen en de

2024-2027. De komende periode gaan we:

gevolgen daarvan, bouwt de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid aan een organisa-

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

41

Beleid voor 2024-2027

Hoe houden we de kwaliteit van de lokale


Het concept wendbare (flexibele) crisis-

bestrijding door verbreding van expertise

organisatie verder doorontwikkelen op

(vakmanschap) en innovatie van materieel

basis van opgedane ervaringen.

en operationele informatie. Ontwikkelingen

Oefenen van de wendbare (flexibele)

zoals buurtbatterijen, waterstoftankstations

crisisorganisatie met onverwachte en

en duurzame woningen vereisen een ontwik-

ongekende scenario’s.

keling in aanpak en vakmanschap. Onze

Doorontwikkelen van de wendbare (flexi-

vakbekwaamheidsprogramma’s zijn steeds

bele) crisisorganisatie door te leren van

meer maatwerk, gebaseerd op regionale en

landelijk ontwikkelde concepten en ‘best

lokale risico’s. De komende periode gaan we

practices’ van andere veiligheidsregio’s,

ons specifiek, samen met andere veiligheids-

met name van de samenwerking in Oost5.

regio’s, richten op het ontwikkelen van de bestrijding van incidenten in de scheepvaart.

Kennisopbouw en trainen op nieuwe risico’s door de brandweer

Nieuw dekkingsplan en gebiedsgerichte

De basis van de kwaliteit van ons brand-

opkomsttijden

weeroptreden is paraatheid en slagkracht.

De brandweerzorg wordt steeds complexer.

De energietransitie en klimaatverandering

Zo

hebben grote impact op onze paraatheid

Verkeersmaatregelen in de bebouwde kom

en vragen om vernieuwing van incident-

hebben effect op de bereikbaarheid van de

verdicht

de

gebouwde

omgeving.

stad voor de hulpverleningsdiensten. Om in de toekomst brandweerzorg te blijven bieden

van

onderzoeken

gelijkwaardige we

voortdurend

kwaliteit, nieuwe

brandweerconcepten en zetten deze in. Bijvoorbeeld flexibele voertuigconcepten en het dynamisch alarmeren, waarbij we sturen op de snelst mogelijke brandweereenheid ter plaatse. Eind 2023 is het dekkingsplan vastgesteld waarvan de invoering van ‘gebiedsgerichte opkomsttijden’ een onderdeel is. Het

42

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


dekkingsplan is gebaseerd op een compleet

senheidsniveau 3. De landelijke ambitie

risicoprofiel, waarbij alle vier de kerntaken

van de veiligheidsregio’s is om te groeien

van brandweerzorg opgenomen worden:

naar volwassenheidsniveau 4. Dit niveau

brand en hulpverlening, uitgebreid met

kunnen we halen als we structureel en

incidentbestrijding gevaarlijke stoffen en

gestructureerd

waterongevallen.

werken. We zijn daarvoor initiatiefnemer

bovenregionaal

samen-

en opdrachtgever van het landelijke Landelijk is een nieuwe uniforme systema-

project ‘Versterken Inkoopsamenwerking

tiek ontwikkeld voor opkomsttijden van de

Veiligheidsregio’s’.

brandweer: de gebiedsgerichte opkomsttij-

Versterking personeelsbeleid Het succes van onze organisatie hangt in

richte normen losgelaten: opkomsttijden die

belangrijke mate af van de kwaliteit en

gekoppeld zijn aan categorieën gebouwen

beschikbaarheid van ons personeel. Krapte

en hun risiconiveau. De opkomsttijden

op de arbeidsmarkt en onze ambities maken

worden in de nieuwe systematiek niet als

dat we alleen wendbaar en weerbaar zijn

losstaand beschouwd, maar in samenhang

als we goed zicht blijven houden op (de

met noodzakelijke slagkracht en flankerend

ontwikkeling van) ons personeelsbestand en

beleid op het gebied van risicobeheersing

investeren in aantrekkelijk werkgeverschap.

en preparatie. Voor de VRGZ is dat niet

Dit doen we door de ontwikkeling van

geheel nieuw, omdat dat ook al toegepast is

samenhangende

in het huidige Brandweerzorgplan onder de

zoals

noemer van compenserende maatregelen.

grip op in-, door- en uitstroom en goede

personeelsinstrumenten

strategische

personeelsplanning,

arbeidsmarktpositionering. Weerbare bedrijfsvoering

Uitvoeren duurzaam meerjarig

Als we een wendbare en weerbare organi-

onderhoudsplan

satie willen zijn, dan moet onze bedrijfs-

Het komende meerjarig onderhoudsplan

voering daarbij aansluiten. Dat doen we via

is een duurzaam meerjarig onderhouds-

de volgende sporen:

plan. Daarin cijferen we CO2-reductie naar 55% in 2030 en nul op de meter

Doorontwikkeling inkoopproces

in 2050. Ook maken we inverdienef-

Onze kennis van inkoop is flink toege-

fecten van BENG (bijna energieneutraal)

nomen. Op veel punten halen we volwas-

en ENG (energieneutraal) bouwen zo

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

43

Beleid voor 2024-2027

den. Daarmee worden de huidige objectge-


veel mogelijk inzichtelijk. We voorkomen

zinning op de kern van ons werk en onze

desinvestering en durven te experimen-

taak noodzakelijk. De sector bedrijfsvoe-

teren. Dit geldt niet alleen voor bouw,

ring zal hierin mee moeten groeien en de

maar bijvoorbeeld ook voor het rijdend

unieke informatiepositie over de sectoren

materieel, groot of klein.

heen beter laten benutten.

Structurele kosten structureel dekken We willen structurele kosten structureel dekken. Dit vertaalt zich bijvoorbeeld in

Speerpunt 3: Informatiemanagement

een andere opzet van onze kapitaallasten. We zien als gevolg van ontwikkelingen ten

Hoe eerder je weet wat je te wachten

aanzien van duurzaamheid, de stijgende

staat, hoe gerichter de voorbereiding kan

rente, indexaties op bouwmateriaal en

zijn. Hoe meer informatie je hebt, hoe

personeel en algemene inflatie een finan-

beter je beslissingen neemt. We noemen

ciële uitdaging ontstaan. Dit maakt herbe-

dit informatiemanagement. Onze organisatie groeit en ontwikkelt naar een steeds meer informatiegedreven organisatie. Niet alleen door het Veiligheidsinformatieknooppunt

(VIK),

maar

ook door de business intelligence (het verzamelen

en

analyseren

van

infor-

matie om zo beslissingsondersteunende informatie

te

melen

analyseren

en

verkrijgen).

We

verza-

informatie

en

brengen kwetsbaarheden en dreigingen in kaart. We passen het direct toe bij operationele

voorbereidingen

op

evenementen, rampen en crises maar ook bij de beslissingen op het gebied van bedrijfsvoering.

Tijdens

evenementen,

maar ook tijdens een ramp wordt deze informatie gebruikt en is constant op alle

44

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


niveaus van de (crisis)organisatie sprake

beschikbaar, maar een groot deel nog niet

van een actueel gedeeld veiligheids-

en zal verder ingericht en doorontwikkeld

beeld. Na afloop van de ramp of crisis helpt

worden.

de verzamelde informatie ons om snel met (en van) elkaar te kunnen leren. Deze

Doorontwikkeling Veiligheidsinforma-

versterkte informatiepositie ondersteunt

tieknooppunt (VIK)

ook het hiervoor beschreven doel van

Sinds juli 2022 is er binnen de Veiligheids-

risicogericht werken.

regio

een

Veiligheidsinformatieknoop-

punt (VIK) operationeel. Het VIK brengt De

brandweer

is

aan

de

slag

met

informatiegestuurd werken, in organisatie

informatie over veiligheid bij elkaar en draagt bij aan:

en operatie. We investeren in de gehele 1. het proactief inspelen en voorbereiden op

en betrouwbare data ter beschikking

dreigende incidenten of crises (voorspel-

hebben (en houden). Dit versterkt onze

lende vermogen in de ‘koude’ situatie);

informatiepositie. Daardoor kunnen we

2. een snellere beeldvorming en besluitvor-

op het juiste moment, op de juiste plek,

ming bij een incident of crisis (‘warme’

snel informatiegestuurd handelen. Als

situatie);

organisatie kunnen we onderbouwde en

3. advisering over strategische keuzes op

weloverwogen keuzes maken en adviezen

basis van ontwikkelingen die in de (nabije)

geven, van strategisch-bestuurlijk niveau

toekomst worden verwacht.

tot aan de medewerker in het veld. De extra rijksbijdrage (BDUR), die vanaf Zowel binnen bestaande taken als voor

2023 wordt uitgekeerd aan de veilig-

de nieuwe ontwikkelingen binnen zorg-

heidsregio’s, is ook bestemd om het

coördinatie is een goede informatievoor-

informatiemanagement

ziening essentieel. Samen met de partners

en aansluiting op de landelijke voor-

binnen de zorgketen wordt inzichtelijk

ziening KCR2 mogelijk te maken. Hiervoor

gemaakt welke zorgvoorzieningen worden

investeren we samen met de veiligheids-

aangeboden, hoeveel plekken beschikbaar

regio’s in Oost5 in een gezamenlijke,

zijn, waar ambulances zich bevinden en waar

toekomstbestendige

acute hulp nodig is. Een deel hiervan is al

structuur. Van een stabiel en veilig netwerk

te

versterken

digitale

infra-

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

45

Beleid voor 2024-2027

dataketen waarmee we snel relevante


tot een robuuste gegevensuitwisseling

economie, openbare orde en openbaar

van data tussen de eigen applicaties en de

bestuur.

elders ondergebrachte applicaties.

Dit beeld wordt verrijkt met specifieke informatie uit de domeinen van de

De komende beleidsperiode moet het VIK Gelderland-Zuid het volgende kunnen

betrokken partners. •

opleveren:

Op basis van dagelijkse informatie ontwikkelen we een dynamisch (regiogrensoverschrijdend) integraal risicoprofiel als

onderdeel van dit veiligheidsbeeld.

We realiseren een actueel veiligheidsbeeld •

dat bestaat uit de risico’s in de regio. •

We

delen

dit

met

en gevaren in de samenleving die het

netwerkpart-

dagelijks leven verstoren.

ners op basis van hun rol, taak en •

verantwoordelijkheden. •

We monitoren en analyseren dreigingen

Op basis van dit continue veiligheids-

In het veiligheidsbeeld wordt de impact

beeld leveren we begrijpelijke en eendui-

van

samenle-

dige informatie aan de samenleving over

ving opgenomen, en wel op de onder-

gevaren, risico’s en handelingsperspec-

werpen gezondheidszorg, maatschappij,

tieven - vooraf en tijdens crises.

gebeurtenissen

in

de

Natuur en leefomgeving

Evenementen en oefeningen

Infrastructuur en transport

Gezondheid

KNMI Waarschuwingen

Droogte Natuurbrandrisico Explosieven WOII BRZO Bedrijven

B en C evenementen Oefeningen Demonstraties Voetbalwedstrijden

A, N en ontsluitingswegen Spoor Vaarwegen Nucleair transport

Infectieziekten Dierziekten Capaciteit ziekenhuisen

Interne Bedrijfsvoering

Vitale voorzieningen

Water

Maatschappij

Meteo

Geen bijzonderheden Geen actie nodig Monitoring nodig Alertheid en/of enkele

LCMS GMS C2000/P2000 iTel

Elektriciteit Drinkwater Gas Telecom Riolering

Voorbeeld van informatie in het veiligheidsbeeld

46

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

Waterstanden Waterkwantiteit Waterkwaliteit Dijken (hoog water droogte)

en

Dreiging openbare orde Dreiging geopolitiek Demonstraties ICT Cyberaanvallen Dreigingsbeeld politie

voorbereidende maatregelen nodig Opschaling en/of acute maatregelen nodig


Hiermee vervult de veiligheidsregio haar

regionale veiligheidsinformatiecentra met

rol

elkaar.

als

informatiegestuurde

netwerk-

regisseur met als doel het verbeteren van de informatiepositie ten aanzien van

Informatie samenwerking witte kolom

crisisbeheersing.

Voor het versterken van de informatiepositie van de GHOR is het belangrijk om

Interregionale en landelijke samenwerking

een eigen knooppunt te realiseren dat

De ontwikkeling van het VIK gebeurt in

bij (dreigende) crisissituaties kan worden

nauwe samenwerking met Oost5 en in

gebruikt door de crisisorganisatie voor

aansluiting op de ontwikkelingen rond

de geneeskundige hulpverlening (witte

KCR2. De VRGZ sluit actief aan bij het

kolom). Dit tussen aan de ene kant de

landelijke ontwikkelen rondom het VIK,

multidisciplinaire

met als doel te leren van de successen,

zoals het VIK, en aan de andere kant de

‘lessons learned’ en aanpak van andere

monodisciplinaire informatie binnen de

regio’s.

zorgketen. Door de omvang waarop de

informatiestromen,

KCR2 is een landelijk op te richten platform

in Oost5-verband ontwikkeld.

met als doel meer regie en coördinatie te realiseren, met name op het gebied

Digitale infrastructuur versterken

van informatievoorziening en informatie-

Ontwikkelingen

uitwisseling bij crises en rampen. Dit

aansluiting op KCR2 hebben grote impact

gebeurt zowel in de koude, lauwe als

op de informatiehuishouding en digitale

warme fase. Het gaat om een samenwer-

infrastructuur. Deze zullen de komende

king van regio’s en het Rijk. De achter-

periode daarom verder worden versterkt.

grond hiervan is dat rampen en crises zich

Het onderdeel worden van de vitale

steeds minder vaak beperken tot de regio-

infrastructuur

grenzen die van oudsher door dijken en

informatiebeveiliging verder versterken.

rivieren zijn gevormd, maar juist meer dan

Onze informatie moet goed ontsloten

ooit regio-overstijgend zijn en langer duren

worden. Nieuwe wetgeving zoals Wet

dan flitscrises. Het platform verbindt het Rijk

open overheid (Woo) en Digitoegankelijk-

en de VIK’s via naar verwachting zes inter-

heid worden opgepakt.

als

het

betekent

VIK

dat

en

wij

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

de

onze

47

Beleid voor 2024-2027

zorg opereert, wordt dit met de GHOR ook


De consequenties van de Wet open

Nederlandse

overheid implementeren in de organisatie

Processen

De

heeft

defensie en communicatie met en tussen

als doel overheden en semioverheden

hulpdiensten (112 en C2000) maken deel

transparanter te maken. De Woo biedt

uit van die infrastructuur. De veiligheids-

daarom eenieder de mogelijkheid om een

regio’s maken nog geen onderdeel uit

verzoek om informatie uit documenten in

van de Nederlandse vitale infrastruc-

te dienen. De wet heeft gevolgen voor de

tuur. In haar brief ten behoeve van het

bedrijfsvoering en deze zal daarop worden

Veiligheidsberaad van 10 oktober 2022

aangepast.

gaf de Minister van Justitie en Veiligheid

Wet

open

overheid

(Woo)

vitale

zoals

inzet

infrastructuur. politie,

inzet

aan het voornemen te hebben om de Digitoegankelijk maken website

veiligheidsregio’s als vitale aanbieder te

Iedereen moet informatie en diensten

betitelen. Naar verwachting wordt onze

van de overheid kunnen bereiken en

veiligheidsregio in 2024 vitaal verklaard.

gebruiken. Dat geldt ook voor digitale

Dat betekent dat we voor die delen die

informatie en diensten. Daarom moeten

vitaal verklaard worden door moeten

de websites en apps van overheids-

groeien van BIO (informatiebeveiliging)

organisaties verplicht toegankelijk zijn.

niveau 3 naar BIO-niveau 4 of zelfs 5.

Onze website zal de komende periode

Dat brengt investeringen in materiële en

digitoegankelijk

personele zin met zich mee.

worden

gemaakt.

Toegankelijk betekent hier bruikbaar voor iedereen: jong, oud, met of zonder beperking.

Risicogericht en informatiegestuurd werken Bovenstaande speerpunten geven aan

Vitaliteitsbeoordeling processen veilig-

waar we aan willen werken de komende

heidsregio’s

jaren. Hieronder beschrijven we hoe we

Bepaalde processen zijn zo essentieel

dat willen doen: risicogericht in plaats

voor de Nederlandse samenleving dat

van regelgestuurd. Oftewel: Meer gericht

uitval of verstoring tot ernstige maat-

op

schappelijke ontwrichting leidt en een

wet- en regelgeving.

bedreiging vormt voor de nationale veiligheid. Deze processen vormen de

48

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

mogelijke

risico’s

en

minder

op


Als overheid werken we steeds meer in

Risicogericht werken is een manier van

netwerken; we willen risicogericht en

werken

informatiegestuurd

doen

wordt naar prestatie-eisen van maat-

we door vraagstukken vanuit veiligheid

regelen om een effect te beheersen,

te benaderen met input en kennis van

maar

alle

veiligheidspartners

een risico-gestuurde benadering staat,

en gemeenten. We vinden het belang-

dat gekeken wordt naar welke brand-

rijk dat er hierbij steeds duidelijkheid is

scenario’s realistisch en voorstelbaar zijn,

in rollen en verantwoordelijkheden. We

en wat een brand in zo’n situatie betekent

stellen ons steeds de vraag: waar is de

voor

overheid als geheel voor verantwoor-

en de kans op brandoverslag. Er wordt

delijk? En welke taken liggen bij de

dus vanuit ‘proportionaliteit en rede-

verschillende

lijkheid’ naar brandveiligheid gekeken,

hulpdiensten,

werken.

Dit

netwerkpartners?

Daarin

waarbij

ook

de

niet

naar

alleen

gekeken

kansbeheersing.

veiligheid

rondom

Bij

vluchten

wordt soms spanning ervaren in de

waarbij

bestuurlijke uitgangspunten over hoe

gemaakt. De Raad van Commandanten en

de gemeente de omgang met bepaalde

Directeuren

Veiligheidsregio’s

risico’s voor zich ziet. Dit vraagt om goede

concludeert

dat

samenwerking tussen regio en gemeente

vraagt om een heldere verdeling van

rond het gemeentelijk beleid van alle

verantwoordelijkheden op het werk van

betrokken gemeenten.

de brandweer en andere onderdelen

ook

risico-afwegingen

(RCDV)

benadering

van de veiligheidsregio, zoals de GHOR

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

49

Beleid voor 2024-2027

zo’n

zijn


en gemeenten. Het betekent volgens de

Risicogericht

RCDV dat de rol van de brandweer op het

terugkomen in:

gebied van risicobeheersing verandert

werken

laten

we

Advisering (ook met het oog op de Omgevingswet)

van ‘toetser aan wettelijke regels’ naar ‘brandveiligheidsadviseur’. Dat betekent

Toezicht en handhaving

klantgericht

Voorbereiding van zorginstellingen op

denken,

als

adviseur

regionale risico’s

optreden en met de klant in gesprek gaan over het adequaat omgaan met risico’s.

Een dynamisch Regionaal Risicoprofiel

Daarbij zal de brandweer zich primair

Evenementenbeleid

richten op de risico’s die ertoe doen –

Omgevingsbeeld

vaak complex van aard – omdat op deze

Signaleren van trends

risico’s de brandweer door de integrale deskundigheid meerwaarde kan hebben.

De

beleidsdoelstelling

werken’

van

het

‘risicogericht

vorige

beleidsplan

We willen als VRGZ dat adviesaanvragen

zetten we hiermee voort. We bevinden

integraal, consequent, transparant en

ons op dit moment in een transitie.

adequaat getoetst worden en keuzes

Dit vraagt om een gesprek over en

en

worden

vaststelling van duidelijke bestuurlijke

voorgelegd aan het bevoegd gezag. Met

kaders met aandacht voor de risico-

risicogerichtheid wordt ingezet op die

gerichte

maatregelen die het meest bijdragen

wetgeving op brandveiligheid. Zolang

aan het verminderen van risico’s en op

de wet niet wordt aangepast is een

een integrale aanpak van vraagstukken.

goede leidraad met realistische kaders

Hierin hebben we een gezamenlijke

voor

verantwoordelijkheid.

gezamenlijk handelen te ondersteunen.

prioriteiten

gemotiveerd

Ook

de

onder-

nemers en inwoners hebben een eigen verantwoordelijkheid

als

het

gaat

om de zorg voor een veilige fysieke leefomgeving.

50

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

advisering

brandveiligheid

en

nodig

landelijke

om

het


Beleid voor 2024-2027

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

51


52

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


Uitvoeringsprogramma Beleidsplan 2024-2027

4

Beleidsdoelstellingen* Een sterk netwerk Monitoren of operationele uitwerking Meldkamer Oost Nederland voldoet aan de gestelde doelen Uitbreiden en versterken netwerk met resultaten netwerkanalyse

Wie*

2024

2025

2026

2027

C, B, A C

Ontwikkelen uitvoeringsbeleid risicogericht en informatiegestuurd werken

B, C, A, G, BV

Het versterken van de bovenregionale samenwerking

C, B, A

Aansluiten bij de ontwikkeling verantwoordelijkheidsverdeling GHOR/ROAZ en de (boven)regionale uitwerking hiervan

G

Doorontwikkeling zorgrisicoprofiel

G

Invoering zorgcoördinatie

A

Het versterken van de regionale samenwerking tussen gemeente en veiligheidsregio

C

Versterken van de vakbekwaamheid en flexibele inzetbaarheid van gemeentelijke functionarissen met een rol in de lokale of regionale crisisorganisatie.

C

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

53


Beleidsdoelstellingen* Een sterk netwerk

Wie*

2024

2025

2026

2027

2024

2025

2026

2027

Het inrichten en borgen van nazorg eigen personeel C

Een betere voorbereiding van de overdracht van werkzaamheden van de crisisorganisatie naar de vaste organisatie van gemeente(n) en betrokken partijen na afloop van de ramp of crisis

C

Aanpassing uitvoering adviesfunctie brandweer bij start omgevingswet

B

Aansluiten op nadere regionale uitwerking integraal zorgakkoord

A

Aansluiten op brandweerzorg

B

landelijke

actieplan

toekomstbestendige

Aansluiten op landelijke en provinciale initiatieven op het gebied van gebiedsgerichte aanpak van natuurbrand beheersing

B

Verkennen snijvlak tussen crisisbeheersing en handhaven openbare orde als het gaat om informatiemanagement en het nemen van beheersmaatregelen

C

Een wendbare organisatie

Wie*

Het concept wendbare (flexibele) crisisorganisatie door-ontwikkelen op basis van opgedane ervaringen

C

Oefenen van de wendbare (flexibele) crisisorganisatie met onverwachte en ongekende scenario’s

C, B, A, G

Door-ontwikkelen van de wendbare (flexibele) crisisorganisatie door te leren van landelijk ontwikkelde concepten en “best practices” van andere veiligheidsregio’s, met name van de samenwerking in Oost-5

C, B, A, G

Kennisopbouw en trainen van nieuwe risico’s

B, C

54

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


Beleidsdoelstellingen* Een sterk netwerk Implementatie opkomsttijden

nieuw

Wie* dekkingsplan

en

gebiedsgerichte

BV

Uitvoeren duurzaam meerjarig onderhoudsplan

BV

Structurele kosten structureel dekken

BV

Doorontwikkeling inkoopproces naar volwassenheidsniveau 4

BV

Actualiseren Regionaal Risicoprofiel op basis van nieuw landelijk wegingskader (handreiking Regionaal Risicoprofiel)

2025

2026

2027

B

Versterking personeelsbeleid

Informatiemanagement

2024

Wie*

2027 2024

2025

2026

C C, BV

Samenwerken in Oost-5-verband

C, B, BV, G

Aansluiten bij landelijke VIK-ontwikkelingen

C, BV

Aansluiten bij ontwikkeling Knooppunt Coördinatie Rijk-Regio’s (KCR2)

C, BV

Ontwikkeling informatieknooppunt witte kolom

G

Digitale infrastructuur versterken

BV

De consequenties van de Wet open overheid implementeren in de organisatie

BV

Digitoegankelijk maken website

BV

Uitbreiden BIO (informatiebeveiliging) niveau 3 naar 4 of zelfs 5

BV

Uitvoeringsprogramma Beleidsplan 2024- 2027

Doorontwikkeling VIK

* De bullets per jaar geven aan wanneer een onderwerp actief wordt opgepakt. Vaak blijft het onderwerp aandacht houden in de jaren erna maar wordt dat dan niet door een bullet aangegeven. * A=ambulancezorg, B=brandweerzorg, C=crisisbeheersing, BV=bedrijfsvoering, G=GHOR

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

55


Bijlage 1: Lijst met afkortingen AB

Algemeen Bestuur

AZGZ

Ambulancezorg Gelderland-Zuid

BIO

Baseline Informatiebeveiliging Overheid

Bkl

Besluit kwaliteit leefomgeving

BDUR

Brede Doeluitkering Rampenbestrijding

BENG

Bijna Energie Neutrale Gebouwen

Brzo

Besluit risico’s zware ongevallen

Bvr

Besluit veiligheidsregio

DPG

Directeur Publieke Gezondheid

ENG

Energie neutrale gebouwen

GGD

Gemeentelijke Gezondheidsdienst

GHOR

Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio

KCR2

Knooppunt Coördinatie Regio’s-Rijk

MKA

Meldkamer Ambulancezorg

MOTO

Multidisciplinair Opleiden, Trainen en Oefenen

NIPV

Nederlands Instituut Publieke Veiligheid

Oost-5

De vijf oostelijke veiligheidsregio’s (Twente, IJsselland, Noord- en Oost-

Gelderland, Gelderland-Midden en Gelderland-Zuid)

RbRA

Rijksbrede Risicoanalyse

RBP

Regionaal Beleidsplan

RCP

Regionaal Crisisplan

ROAZ

Regionaal Overleg Acute Zorg

RRP

Regionaal Risicoprofiel

VIK

Veiligheidsinformatieknooppunt

VRGZ

Veiligheidsregio Gelderland-Zuid

Wkb

Wet kwaliteitsborging voor het bouwen

Woo

Wet open overheid

Wvr

Wet veiligheidsregio’s

56

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


Bijlage 2: Wettelijke bepalingen in het Beleidsplan

Wettelijke bepalingen in het beleidsplan Wettelijke bepaling (artikel 14 Wvr) Beoogde operationele pres-

Beschreven in het Regionaal Risicoprofiel 2024 (hoofdstuk 5 (capaciteit-

taties bij rampenbestrijding

sinventarisatie) en het Regionaal Crisisplan 2024-2027.

en crisisbeheersing

Landelijke doelstellingen

De agenda risico- en crisisbeheersing 2018-2021 vanuit het ministerie J&V betreft: •

Versterking van het systeem voor risico- en crisisbeheersing door realisatie van de Nationale Veiligheidsstrategie, evaluatie Wet veiligheidsregio’s en verstevigen van de internationale c.q. grensoverschrijdende samenwerking.

Verbeteren van de inhoudelijke werking van het systeem, d.m.v. o.a. zorgdragen voor voldoende gekwalificeerde en inzetbare medewerkers (incl. versterken acute zorgketen) en intensiveren civiel-militaire samenwerking.

Het vergroten van de weerbaarheid en veerkracht van de maatschappij als geheel o.a. door toekomstbestendige risico- en crisiscommunicatie en nadere voorbereiding op de betekenis van digitale ontwrichting.

Daarnaast zijn er de vijf thema’s uit de Strategische Agenda van het Veiligheidsberaad:

Bijlagen

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

57


Opvolging evaluatie Wet veiligheidsregio’s

Kansen en bedreigingen van de informatie- en datagestuurde maatschappij

Reflectie Veiligheidsberaad op de coronacrisis

Vrijwilligheid in multidisciplinair perspectief

Toekomstbestendig brandweerstelsel

De “Contourennota versterking crisisbeheersing en brandweerzorg” en het advies ”Uniform kwaliteitsniveau bevolkingszorg”.

Informatieparagraaf

We beheren en verbeteren onze processen met betrekking tot het net centrisch werken* (en het Landelijk Crisis Management Systeem (LCMS). We volgen daarbij de landelijke ontwikkelingen met betrekking tot de samenhangende informatievoorziening. Deze ontwikkelingen hebben in meer of in mindere mate effect op de wijze waarop we net centrisch samenwerken. Denk aan het “Knooppunt Coördinatie regio’s-Rijk”, een verkenning naar de landelijk beschikbare operationele coördinatie en informatie bij (dreigende) crisis, maar ook aan de verschuiving van flits en acuut naar sluimerende en langdurige crises. We werken aan een doorontwikkeling van het huidige VIK (Veiligheidsinformatieknooppunt).

Oefenbeleidsplan

Beschreven in Multidisciplinair Beleidsplan Opleiden, Trainen en Oefenen 2024-2027. In dit meerjarenprogramma multidisciplinaire vakbekwaamheid zijn 6 beleidsuitgangspunten opgenomen voor de komende vier jaar: 1.

Versterken van het functioneren van de eigen vakbekwaamheidsorganisatie

58

2.

Crisisfunctionarissen snel en goed toegerust inzetbaar maken

3.

Meer oog voor ontwikkeling van crisisfunctionarissen

4.

De crisisorganisatie voorbereiden op nieuwe typen crises

5.

Leren van incidenten en oefeningen

6.

In verbinding binnen de regio en grensoverschrijdend

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


Niet wettelijke adviesfunctie

Beschreven in bijlage 3.

Opkomsttijden en aanwezig-

Beschreven in “Dekkingsplan brandweer 2024-2027” vastgesteld in het AB

heid brandweerposten

van 21 december 2023.

* Net centrisch werken is een manier van werken, waarbij alle betrokken teams en organisaties zo snel mogelijk informatie met elkaar delen. Om het voor iedereen overzichtelijk te houden, wordt de informatie continu samengevat: dit noemen we het situatiebeeld. Door net centrisch te werken gaat iedereen voortdurend uit van hetzelfde situatiebeeld.

Bijlagen

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

59


Bijlage 3: Beschrijving nietwettelijke adviesfunctie De veiligheidsregio’s hebben op grond van artikel 10, lid b van de Wet veiligheidsregio’s tot taak om onder meer gemeenten te adviseren over de risico’s van branden, rampen en crises als dat in de wet- en regelgeving

bepaald

is

(wettelijke

adviestaken), of in de gevallen die in het beleidsplan zijn bepaald (niet-wettelijke adviestaken).

gebaseerd op een informatiegestuurde en risicogerichte wijze, zoals beschreven in dit beleidsplan. Het gevraagd en ongevraagd adviseren van gemeenten, provincie, waterschap en rijksoverheid of door het bevoegd gezag gemandateerde organisaties over het voorkomen, beperken en bestrijden van branden, rampen en crises omvat in ieder geval (rekening houdend met de

Op grond van artikel 14, tweede lid, onder e van de Wet veiligheidsregio’s (Wvr) dient in het Regionaal Beleidsplan een beschrijving

De wijze waarop de VRGZ dit doet is

van

deze

niet-wettelijke

Omgevingswet)

van Omgevingsvisies, Omgevingsverordeningen, eventuele Omgevingsprogramma’s

Omgevingswet per 1 januari 2024 een

en daarvan afgeleide projectbesluiten; •

heidsaspecten

zo wordt artikel 14, tweede lid, onder e

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

omgevingsver-

Adviseren over het geven van effectieve voorlichting ten behoeve van het bieden van een concreet handelingsperspectief om

Omgevingswet.

60

de

brandveilig gebruik en milieu.

werking bij het van kracht worden van de

de volgende niet-wettelijke adviestaken.

van

gunning t.a.v. activiteiten i.r.t. bouwen,

Wvr uitgebreid met de adviesfunctie met

De Veiligheidsregio Gelderland-Zuid heeft

Adviseren, toezicht en handhaving van gemeenten en provincie op (brand)veilig-

worden enkele nieuwe taken toegevoegd;

Deze bevoegdheid treedt echter pas in

Adviseren van gemeenten, provincie en bij het ontwikkelen, opstellen en herzien

groter, omdat met de invoering van de

betrekking tot de omgevingsplannen.

niet-

Rijk in het kader van omgevingsveiligheid

De noodzaak om dit te doen wordt

veiligheidsregio komt te vervallen. Ook

volgende

wettelijke taken:

adviesfuncties te worden opgenomen.

aantal wettelijke adviestaken van de

de

risico’s te voorkomen dan wel te verkleinen. •

Adviseren van gemeenten en provincie over aanvragen om en voorschriften van een


omgevingsvergunning t.a.v. de activiteit

toezicht op Brzo inrichtingen geregeld

milieu op de (brand)veiligheidsaspecten.

in artikel 61 Wvr en handhaving bij Brzo

Adviseren van gemeenten en provincie

inrichtingen kan via artikel 48 Wvr of op

op het gebied van bluswater, door-

de bedrijfsbrandweer (Wvr/Bvr).

rijdbaarheid •

en

bereikbaarheid

van

ontbranding

Adviseren over beheersbaarheid van risico’s

(Vuurwerkbesluit) •

vuurwerk

Toezicht houden op het zich aan de

redzaamheid bij ongevallen met gevaar-

heidsaspecten van de omgevingsvergun-

lijke stoffen ten gevolge van transport,

ning

opslag of gebruik.

gebruik en milieu.

Adviseren, toezicht en handhaving over

activiteiten

bouwen,

brandveilig

Adviseren over onder andere landelijke

aanvragen vergunningen in het kader van

richtlijnen, beleidsregels en handreikingen

het Besluit brandveilig gebruik en basis-

op het gebied van omgevingsveiligheid en

hulpverlening overige plaatsen.

brandveiligheid.

Adviseren en/of het afhandelen van de

Adviseren over wet -en regelgeving op het gebied van omgevingsveiligheid.

Adviseren op- en toetsen van brandbevei-

van een bouwwerk).

ligingsinstallaties op de daarvoor geldende

Bepalen welke inrichting een bedrijfs-

normen.

brandweer moeten hebben (aanwijzing

Invullen van een toezicht-, handhaving- en

bedrijfsbrandweer op grond van artikel 31

controleregime namens het bevoegd gezag

Wvr).

op het gebied van brandveiligheid voor

Advisering over de routes gevaarlijke

bestaande bouw, verbouw en nieuwbouw.

stoffen. •

van

afspraken houden over de (brand)veilig-

Bouwbesluit (voor het brandveilig gebruik

brengen

Het adviseren op bestrijdbaarheid en zelf-

gebruiksmelding uit paragraaf 1.5 van het

Adviseren over het opslaan en het tot

hulpverleningsdiensten. op het gebied van industriële veiligheid. •

Adviseren van zorginstellingen over conti-

Adviseren over, voorschrijven van maatre-

nuering van de zorg onder bijzondere

gelen voor, uitvoeren van toezicht en hand-

omstandigheden, het monitoren daarvan

haven op de (brand)veiligheidsaspecten

en het verslag uitbrengen daarover aan het

zoals opgenomen in de omgevingsvergun-

bestuur.

risico’s zware ongevallen 2015. Hierbij is

Adviseren van het bevoegd gezag over aanvragen om een evenementenvergun-

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

61

Bijlagen

ning milieu en het gestelde in het Besluit


ning. Het betreft advisering, toezicht

gewijzigd:

“een

beschrijving

en handhaving in het kader van (brand)

niet-wettelijke

veiligheid, geneeskundige hulpverlening,

in artikel 10, onder b, waaronder de

rampenbestrijding en crisisbeheersing.

adviesfunctie met betrekking tot om-

Adviseren op de overige onderdelen zoals

gevingsplannen, en van de wijze waarop

opgenomen in het geldende samenwer-

gemeenten het bestuur van de veilig-

kingsdocument Omgevingsdienst Rivieren-

heidsregio in de gelegenheid stellen zijn

land, Omgevingsdienst regio Nijmegen,

adviesfunctie

Veiligheidsregio Gelderland-Zuid en GGD

betrekking tot omgevingsplannen.”

adviesfunctie,

uit

te

van

de

bedoeld

oefenen

met

Gelderland-Zuid.1 Beschrijving van de adviesfunctie met Uitbreiding wijze en omvang adviestaken

betrekking tot omgevingsplannen

onder de Omgevingswet

Volgens

Volgens artikel 5.2 (veiligheidsrisico’s van

van branden, rampen en crisis) van het

branden, rampen en crises) van het Besluit

Bkl adviseert de veiligheidsregio bij de

kwaliteit

een

ontwikkeling van omgevingsvisies, om-

omgevingsplan voor risico’s van branden,

gevingsplannen, omgevingsprogramma’s

rampen en crises als bedoeld in artikel 10,

en daarvan afgeleide projectbesluiten.

onder a en b, van de Wet veiligheidsregio’s,

Door het bestuur van de veiligheidsregio

rekening gehouden met het belang van:

vroeg in het planproces te betrekken,

a. het voorkomen, beperken en

worden gemeenten in staat gesteld om bij

leefomgeving

wordt

in

artikel

5.2

(veiligheidsrisico’s

de inrichting van de omgeving rekening

bestrijden daarvan;

te houden met het voorkomen, beperken

b. de mogelijkheden voor personen om zich daarbij in veiligheid

en bestrijden van brand, rampen en crises.

te brengen; en

Voorafgaand aan de vaststelling van een

c. de geneeskundige hulpverlening,

(ontwerp) omgevingsvisie en (ontwerp)

bedoeld in artikel 1 van de Wet

omgevingsplan wordt het bestuur van

veiligheidsregio’s.

de veiligheidsregio schriftelijk om advies gevraagd en zal de veiligheidsregio ook

In samenhang zal met de invoeringswet

schriftelijk advies uitbrengen. Het advies

Omgevingswet

tweede

wordt meegewogen bij de besluitvor-

lid onder e de Wvr als volgt worden

ming. Bij de advisering focust de veilig-

artikel

14,

1 Vanwege het feit dat het samenwerkingsdocument jaarlijks herzien kan worden op basis van de afspraken die we met deze

partners maken, is ervoor gekozen om hiernaar te verwijzen in plaats van de volledige lijst op te nemen.

62

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027


heidsregio zicht op de risico’s die ertoe

De adviesrechten van het bestuur van

doen,

de veiligheidsregio gaan over de vanuit

waaronder

externe

bereikbaarheid,

veiligheid,

bestrijdbaarheid,

zelfredzaamheid,

gevaarlijke

stoffen

het

oogpunt

van

rampenbestrijding

brandpreventie van

belang

en

zijnde

i.r.t. kwetsbare objecten, risico-objecten,

vergunningplichtige

energietransitie

klimaatverande-

tende activiteiten. Het betreft onder

ring. De advisering gebeurt van uit een

andere het exploiteren van een Seveso-

duidelijke visie op een veilige en gezonde

inrichting (bedrijven met grote hoeveel-

fysieke leefomgeving met als doel:

heden gevaarlijke stoffen op hun terrein),

Veilige bouwwerken en omgeving

een grote diversiteit aan activiteiten

Een zelfredzame en samen redzame

met betrekking tot opslag van stoffen,

samenleving

bijvoorbeeld in tanks of verpakking, het

Beschermen van (zeer) kwetsbare groepen

opslaan van vuurwerk en het opslaan van

Effectieve hulpverlening

kunstmest.

Continuïteit

en

van

de

milieubelas-

samenleving

(waaronder zorgcontinuïteit en vitale infrastructuur) Met invoering van het Omgevingsbesluit heeft de veiligheidsregio er de wettelijke adviesfunctie

met

betrekking

tot

de

milieubelastende activiteiten bij. Artikel 4.33 van het Omgevingsbesluit bepaalt dat het bestuur van de veiligheidsregio op

het

grondgebied

waarvan

een

milieubelastende activiteit geheel of in hoofdzaak plaatsvindt, adviseur is voor een aanvraag om een omgevingsvergunning voor zover de aanvraag betrekking heeft op een milieubelastende activiteit als Bijlagen

bedoeld in bijlage 3, onder 1.

REGIONAAL BELEIDSPLAN 2024-2027

63



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.