EENTJE UIT DE VELE

We nemen je bij deze eentje uit de velen mee naar de methodiek om fruitbomen samen te stellen; het enten van fruitbomen. Hier gaan we...

Dieter Dewitte

HET ENTEN duiding en de meest voorkomende technieken

Allen willen we fijne fruitbomen. De fruitbomen voor je fruittuin kun je onder andere via de fruitboomactie, of via andere kanalen aankopen. Wil je echter een stapje verder gaan dan kan je zelf je fruitbomen samenstellen. Hoe je dit doet wordt uitvoerig uitgelegd tijdens een workshop enten die onze fruitwerkgroep jaarlijks organiseert. We zien er hoe eenvoudig enten kan zijn, en daarna kan de kennis meteen ook zelf in praktijk gebracht worden om een eigen fruitboom te enten met de gewenste variëteit. Dit kan een jonge nieuwe boom zijn of je kan een eigen reeds bestaande boom omenten door een twijg van die boom te voorzien van een andere variëteit.

SAMENSTELLING VAN EEN BOOM

Elke boom bestaat uit verschillende onderdelen - onderstam - eventueel tussenstam - gewenste soort Om deze zaken met elkaar te verbinden wordt gebruik gemaakt van ‘enten’ De knobbel die je op jonge bomen ziet is de entplaats. Het is zeer belangrijk dat deze zich steeds 5à10cm boven het grondoppervlak bevindt wanneer je de boom aanplant.

TERMINOLOGIE

Onderstam: het gedeelte waarop het enthout geënt wordt. - een gewortelde twijg - een tak in een boom Tussenstam: - het gedeelte tussen de onderstam en de kruin bij een hoogstam of halfstam - bij laagstam peer wordt dikwijls een tussenstam gebruikt om de onverenigbaarheid van ras en onderstam te overbruggen.

Enthout:

een twijg van het fruitras dat je wil gaan vermeerderen. Het enthout wordt op de onderstam geplaatst. Behoud 3 a 4 bladknoppen (ogen) per ent. Deze ogen vormen nadien de kruin van uw fruitboom. Snijden Het enthout wordt aangesneden, met een vlakke snede (geen hobbelige snede), in een enkele of dubbele schuine rand/deel. De afbeeldingen hierna zijn telkens duidelijk.

TIJDSTIP VAN ENTEN

Ogenblik van de enting (droog weer, maart-april) - het enthout is in rusttoestand - onderstam reeds in groei Het enthout moet dus in groei achter zijn op de te enten boom.

WAT IS ER NODIG OM TE ENTEN?

Entmateriaal: een goed gegroeide éénjarige tak Een bewortelde onderstam. Dikte van een pink of even dik als de ent. (Is afhankelijk entmethode) Een labeltje om je resultaat te markeren met een watervaste stift Een snoeischaar Een vlijmscherp entmes Bindmateriaal doorzichtige plastic repels (ribonstrip) of flexiband. (Wond)Afdekmateriaal (Entwas): Boombalsem / LAC-balsam,

BELANGRIJK BIJ HET ENTEN

- spintlaag: stijgende sapstroom - cambium = levenslaag ( enten!) Groen laagje onder de schors - bastlaag: dalende sapstroom

!HET CAMBIONALE CONTACT!

De cabiumlaag van ent en onderstam moeten met elkaar zo innig mogelijk in contact komen. Langs dit contactvlak zal immers de vergroeiing en de sapoverdracht beginnen. Bij even ‘dikke’ entpartners is dit vrij eenvoudig. Vaak is de onderstam echter dikker dan de ent. In zo’n geval ligt de cambiumlaag van de onderstam meer naar binnen (door de dikkere schors en bast) en moet de ent dus ook een beetje naar binnen geplaatst worden.

EENVOUDIGE PLAKENT

Enkele schuine randen van identieke omtrek bij zowel het enthout als de onderstam.

Wanneer het enthout smaller is dan de onderstam wordt het enthout aan een kant naar keuze op de onderstam geplaatst.

VERBETERDE PLAKENT

Onderstam en ent zijn afgeschuind/gesneden De twee afgeschuinde delen worden verticaal, minimum 1 cm, op 1/3 van de top ingesneden.

Beide delen worden in elkaar gevoegd tot de onderkant van de verticale gleuven.

Voorbereiding van de onderstam, knip deze op de gewenste hoogte. Maak in de overblijvende onderstam een insnijding van 3a5cm waardoor een spleet ontstaat. Deze kan je even ruimen alvorens het enthout in de spleet te plaatsen. Het enthout voorzie je van dubbele schuine snede. (je bekomt een spitse driehoek, schorszijde is breed en ‘binnenkant’ is smal) Voeg het enthout in de geruimde spleet in de onderstam.

1 onderstam 2 ent 3 cambium A dominant oog

DUBBELE SPLEETENT

Idem als spleetent maar je voorziet aan beide kanten van de spleet een stuk enthout.

1 onderstam 2 ent 3 cambium A dominant oog

KROONENT

Maak een insnijding in de bast van de onderstam Vouw de bast van de onderstam open en ruim deze even Het enthout voorzie je van smalle dubbele schuine snedes. Voeg het enthout in de geruimde bast in de onderstam. Het enthout rust als het ware op de bovenkant van de onderstam

DRIEHOEKSENT

Maak door middel van twee insnijdingen in de onderstam een driehoekvormige opening in de onderstam. Het enthout voorzie je van een dubbele schuine snede. De ent wordt gesneden in een driehoek die past in die van de onderstam. Voeg het enthout in de driehoekvormige opening in de onderstam. Het enthout rust als het ware in de driehoekvormige opening in de onderstam.

AFBINDEN EN AFDEKKEN

De entplaats wordt afgebonden van boven naar beneden. Afdekken van de onderstam en de bovenkant van het enthout (bescherming tegen indrogen/ vocht) (Bij druif laat je een opening tegen het tranen van de onderstam)

NAZORG

Het is handig om de nazorg van het jonge boompje goed toe te passen. Twee belangrijke aandachtspunten. Scheutbehandeling. Om het boompje te enten hebben we de onderstam gesnoeid. Door deze handeling worden de onderliggende ogen gestimuleerd, deze gaan dus uitlopen en nemen essentiële energie weg van het gedeelte boven de entplaats. De scheutvorming onder de entplaats haal je dus volledig weg, je doet dit best een aantal keer, heel consequent haal je alle scheuten onder de entplaats weg.

Scheuten boven de entplaats laat je momenteel onaangeroerd. Vanaf juni kan je deze gaan behandelen, al naar gelang het resultaat dat je wenst te bekomen. Je kan bijvoorbeeld één scheut overhouden indien je voor een hoogstam gaat. Voor laagstam kan je dit ook doen indien je de eerste vertakking hoger wenst dan dat de vertakking in juni is.

Dorst

Bij heel goed weer is het fijn om even een terrasje te doen. Denk ook aan de dorst van je jonge boom(pjes). Zorg dat deze geen dorst krijgen.

BEELDEN VAN DE AFGELOPEN ENTDAGEN