gewone vlier

Sambucus nigra

Praktisch: Afspraak 12.45 u Lauwebrug kant Wevelgem (parkeren kan aan het gemeentehuis van Wevelgem. Vertrek per fiets om 13.00 uur. Inschrijven bij Bart en Katrien 056/53 03 21 bart.katrienvdhop@edpnet.be Deelnameprijs: 5 euro volwassene, 3 euro -16 jarige.

Gewone vlier, zwarte vlier, Europese vlier, vlier

De Latijnse naam “Sambucus” is afgeleid van het Griekse “sambuke”, wijzend op het feit dat de met merg gevulde jonge loten geschikt waren om er fluitjes van te maken. Het is ook mogelijk afkomstig van “sambuca”, een soort harp gemaakt van vlierhout.

Familie: Caprifoliaceae

-

- door DANNY GOEMAERE - herborist

- bron: groot handboek geneeskrachtige planten G. Verhelst

Herkomst, vindplaats h o u d t v a n s t i k s t o f r i j k e v o c h t i g e k l e ie n k a l k g r o n d e n s t a a t g r a a g i n d e z o n o f s c h a d u w D e v l i e r g r o e i t n e t a l s d e b r a n d n e t e l g r a a g o p g r o n d e n d i e k u n s t m a i g v r u c h t b a a r z i j n g e w o r d e n J e v i n d t z e d a a r o m i n d e n a b i j h e i d v a n a k k e r s e n n a b i j m e s t h o p e n ( d o o r d e a f v l o e i v a n m e s t s t o f f e n ) V e r d e r t r e f t m e n d e v l i e r o o a a n a a n d e r a n d e n i n o p e n p l e k k e n i n b o s s e n D e v l i e r i s e e n b l a d v e r l i e z e n d e s t r u i k o f b o o m d i e m a a r e n k e l e t i e n t a l l e n j a a r o u d w o r d t D e v l i e r o n t t r e k t v e e l v o c h t u i t d e b o d e m , w a a r d o o r z e w e i n i g o n d e r g r o e i v e r t o o n t . D e g e w o n e v l i e r g r o e i t z e e r s n e l . H e t g e h o u t i s z e e r z a c h t e n h e e f t e e n w i t p o r e u s p i e p s c

Geschiedenis

De gewone vlier werd in vele culturen als een magische struik beschouwd. Bij de zigeuners was hij heilig.Voor de Germanen was de vlier een heilige struik gewijd aan Thor. Volgens het Duitse bijgeloof moest men zijn hoed afnemen als men een vlierstruik voorbijkwam.

In Denemarken werd een vliermoeder in het leven geroepen en moest men toestemming vragen om vlierbessen te plukken. Je mocht geen meubels of brandhout maken van vlierhout want de vlier was gewijd aan vrouw Holle.

Het snoeisel werd op de grond gelegd zodat de erin aanwezige geesten stilletjes in de grond konden kruipen. Guido Gezelle schreef “er is geen hove of ze is erin geschoven”. Men sneed ook wichelroeden van de vliertakken.

In de volksgeneeskunde kreeg de vlier de reputatie van een wonderplant, men noemde ze ook de medicijnkist van het volk of de boom der medicijnen. De vlier is een middel tegen hoest, griep, verkoudheden en helpt bij het oplossen van slijmen.

Van de bladeren wordt een groene zalf gemaakt die wordt gebruikt bij kneuzingen en verstuikingen.

Van de jonge twijgen maakten de kinderen fluitjes (flierefluiter), blaaspijpen en proppenschieters.

Gebruikte delen

Vooral de bloemen worden verwerkt. Deze worden geoogst van mei tot juli.

Van de geurige bloemen maakt men siroop tegen keel- en buikpijn.

Van de bloemen wordt er een verfrissende limonade gemaakt die ook bij verkoudheden wordt toegepast.

De gedroogde bloemen worden gebruikt bij kruidenthee. De bessen kunnen geoogst worden in oktober/november.

Vlierbessen bevatten veel vitaminen. De bessen zijn licht toxisch ( sambunigrine) die bij het koken onschadelijk worden.

De vlier is de boom van de Vrouwe, verbrand haar niet of je wordt vervloekt.

In onze streken plaatste men een vlier naast het huis ter bescherming tegen boze geesten, vuur en bliksem of naast stallen om het vee te beschermen.

Van de vruchten wordt er vruchtensap, sterke drank, jam en siroop gemaakt.

Het blad wordt alleen bij uitwendig gebruik aangewend.

Vlierblad geeft een gele tot groene kleur aan wol en katoen.

Belangrijke inhoudstoffen

Bloemen

Flavonoïden: vooral fanolen en hun glycosiden

Looistoffen: tannines

Fenolzuren: koffiezuren, feruleenzuren

Slijmstoffen bessen flavonoïden: rutine organische zuren korte suikers looistoffen

Eigenschappen

Inwendig

Bloemen

Zweetafdrijvend bij grippale aandoeningen

Infectiewerend bij verkoudheden met koorts

Stimuleert het afweersysteem

Astringerende werking door de looistoffen

Remt overvloedig slijmvliesafscheiding en werkt verzachtend op de slijmvliezen.

Bessen

Zweetafdrijvend bij grippale aandoeningen

Infectiewerend en stimuleert het afweersysteem

Uitwendig

De bladeren

Verzachtend en wondhelend bij kneuzingen en verzwikking

Waarschuwingen

De bloesem is veilig in gebruik

Bij lage bloeddruk alleen op voorschrift van een arts. Onrijpe bessen en een teveel aan bessen kunnen misselijkheid, braken en diaree veroorzaken.

Eens de bessen verwarmd (bij moes, gelei, siroop, ), is er geen gevaar.

Culinair

Van de bloemen maakt men siroop, de gedroogde bloemen worden gebruikt om kruidenthee te zetten.

Recepten

Vlierbloesemsiroop

Vlierbloesem

2 bio citroenen

Suiker

Vul een glazen bokaal van 2 liter met vlierbloesem. Doe er de citroenen in schijven gesneden bij en overgiet het geheel met koud water. Laat 24 uur trekken. Zeef de vloeistof door een neteldoek en pers deze goed uit. Meet de vloeistof en breng deze aan de kook. Per liter vloeistof ½ kg suiker onderroeren. Giet de siroop in flessen tot de rand, fles dichtschroeven en omkeren.

Vlierbloesemlimonade

15 tot 20 mooie vlierbloesemschermen

2 citroenen

5 liter water

500 gr suiker

Zet de vlierbloemen met de in schijfjes gesneden citroen 24 uur in het water. Giet de vloeistof door een neteldoek en pers uit. Voeg er de suiker aan toe en laat dit mengsel nog eens 24 uur staan.

Het drankje is dan licht gistend en dan kan je het koel drinken.

Vlierbessenconfituur

2.2 kg rijpe vlierbessen

500 gr in stukjes gesneden appel

2.5 kg suiker

Het sap van 1 citroen beste VELTers,

Kook de bessen met een beetje water, wrijf ze door een zeef en kook dit samen met de appel tot moes. Voeg er de suiker bij en laat nog een half uurtje inkoken. De confituur in potjes tot aan de rand vullen dichtschroeven en omgekeerd laten afkoelen.

We zijn op zoek naar enkele mensen (jong, iets ouder, man of vrouw) die onze be- stuursploeg willen vervoegen. Voel je je daarvoor aangetrokken, dan kan je gerust contact opnemen via mail: bart.katrienvdhop@edpnet.be

Wat wordt er van jullie gevraagd ?

Ledenblad 2023 -

2

In de eerste plaats de vergaderingen bijwonen. Die starten om 20 u en we hopen altijd rond 22 u af te ronden.

Je inbreng om eventueel wat nieuwe activiteiten voor te stellen, alsook hulp te bieden bij de activiteiten die plaats vinden. Mocht het een keer niet lukken, dan ma- ken we daar zeker geen probleem van.

De vergaderingen gaan steeds door bij een ander bestuurslid. Zie je dat niet zitten geen enkel probleem.

Wat er ook bij hoort, iedere 3de zondag van de maand wordt door onze afdeling het Nec De Rand in Gullegem open gehouden in de namiddag.

Wanneer je het moet openhouden weet je steeds een ganse tijd op voorhand. Meest- al is dat 1 of 2 maal in een jaar.

Mocht je het zien zitten, stuur gerust een mailtje en dan kan je misschien eens onze volgende vergadering bijwonen.

We zouden al content zijn mochten we een 4-tal nieuwe personen kunnen verwelko- men.

Katrien het depot

Wist je dat het velt-depot van VELT Wevelgem Menen terug open is?

Ons VELT-depot vind je bij :

Bart en Katrien Vanden Hove- Opsommer

Groenestraat, 153 8930 Menen tel: 056 53 03 21 email: bart.katrienvdhop@edpnet.be

Openingsuren telkens van 10 tot 12 uur:

Van maart tot augustus : elke 1ste en 3de zaterdag van de maand

Gesloten in augustus

Vanaf september tot maart : elke 1ste zaterdag van de maand

Producten en prijzen in het Veltdepot (prijzen kunnen veranderen naargelang de aankoopprijs):

Slakkenkorrels: 8 €/kg

Kiezeriet 5 kg: 4 €

Vinasse extract 38% kalium:

10kg: 10 €

25 kg: 21,50 €

Basaltmeel 25kg: 20 €

Lavameel 20kg: 15 €

Zeewierkalk 25kg: 11,50 €

Bentoniet 25kg: 14 €

Dolomietkalk 25kg: 7,50 €

Zeealgen extract 1l: 14 €

Bio-flora vloeibare kaliummeststof

1l: 7 €

Orga-bio meststof 5-3-6 (+3) 25kg 18 €

Bio-flora meststof 5-0-7 (+2): 20kg

14,75 €

Bio-gro 7-3-10 25kg. €22,5

Bio mix 1 11-3-0 traagwerkend

25kg: 17 €

Biomix 2 11-3-0 snelwerkend 25kg: 20

Bloedmeel 1kg: 1,10 € of 25kg: 27 €

Gedroogde koemest 20kg: 13 € of per kg: 0,75 €

Kippenmest 25kg 10,50 € of per kg 0,50 €

Gele kleefplaten (10 x 20cm) 10,50 €

Blauwe kleefplaten (10 x 20cm) 10,50 €

Vliesdeken: 4m breed/per lopende m: 1 €

Zwarte gronddoek 1,5 m breed/per lopende m: 1 €

Teeltgaas : 3,6 m breedte/per lopende m: 6,50 €

Dierenvoeders (Bio-molens

Dedobbelaere – Halle):

Konijnenkorrels 25kg: 20,50 €

Gebroken graanmengeling 25kg: 18,50 €

Kuikenmeel 25kg: 20 €

Legkorrel 25kg: 20,50 €