Magazine
EEN UITGAVE VAN VERDOUW BOUWPRODUCTEN
NUL OP DE METER EN DUURZAAMHEID IN DE BOUW
STROOMVERSNELLING: Leen van Dijke licht toe
PROJECTEN: BREEAM-NL excellent NOM renovatie
VERKOOP BINNENDIENST een kijkje op de afdeling
INHOUD • EDITORIAL PAGINA 3 • NIEUWS PAGINA 5
STROOMVERSNELLING; LEEN VAN DIJKE PAG 12
@WERK VERKOOP BINNENDIENST PAG 14 • PROJECT ROTTERDAM PAGINA 8 • SLIMFIX RENOGOOT PAGINA 10
• NOMKEUR HOE ZIT DAT PAGINA 11 • WOOD ISOLUTION PAGINA 16
PROJECT BREEAM-NL EXCELLENT
PAG 18 ENERGIETRANSITIE; STAND VAN ZAKEN PAG 6
[2]
EDITORIAL Ondernemers in de bouw zijn weer positief! De bouw is 2017 positief van start gegaan opent de bouwmonitor 2017 van het CBS. Dat stemt positief, in 2016 was het herstel al flink ingezet en gelukkig blijft dat zoals het er nu naar uitziet in 2017 ook zo. Bouwondernemers zien de toekomst positief tegemoet. Bij Verdouw Bouwproducten neemt de orderstroom flink toe en wij zetten alle zeilen bij om ervoor te zorgen dat wij u de servicegraad leveren die u van ons gewend bent. Dit geeft bij ons een forse omzettoename en werkdruk. Wel merken wij dat de marges nog altijd onder druk staan. en Hier zouden we met alle partners aan mogen werken. Wat ons positief stemt, is het vernieuwde element magazine wat voor u ligt. In een fris en nieuw jasje, nieuwe artikelen, interviews en producten. Deze eerste editie staat volledig in het teken van duurzaam bouwen met thema’s als Nul-op-demeter en BREEAM-NL. We zijn trots dat we Leen van Dijke hebben kunnen interviewen over Stroomversnelling en dat we 2 mooie projecten kunnen laten zien, te weten het BREEAM-NL excellent project van Rabobank Gouwestreek en een mooie NOM renovatie in Rotterdam.
SOCIAL
Hiermee willen we u laten zien dat duurzaamheid niet alleen voor grote aannemers een issue is maar ook bij de kleine of middelgrote bouwer. Nederland veranderd, duurzaamheid is de rode draad in de samenleving zowel op nationaal als internationaal niveau. Wij willen er voor zorgen dat ook u uw kansen optimaal kunt benutten in deze markt. Zo kunt u uw klant informeren over Nul-op-de-meter. Een renovatie in één keer of in kleine stappen? Alles is mogelijk. Daarnaast geven we u een kijkje in de keuken van de verkoop binnendienst, het gezicht achter de stem die u vaak aan de telefoon hebt. We hopen u een inspirerend magazine te presenteren met nuttige informatie en wensen u een duurzaam jaar vol “duurzame” cijfers!
twitter.com/VerdouwBouw facebook.com/VerdouwBouw linkedin.com/company/verdouw-bouwproducten
Paul Geurtsen
[3]
iSoEasy Pro TM
DE NUMMER 1 IN ZOLDERISOLATIE
• Ruimte besparen • Tijd besparen • Energie besparen • Kosten besparen www.kingspaninsulation.nl [4]
NIEUWS & WEETJES Kingspan Insulation introduceert de nieuwe standaard voor spouwdetails met de lancering van zijn nieuwe Kingspan Kooltherm® K108 Spouwplaat. Dankzij een unieke lambdawaarde van 0,018 W/m⋅K in combinatie met een zeer geringe dikte maakt de Kooltherm® K108 Spouwplaat slanker bouwen met behoud van hoge thermische prestaties mogelijk. Gebruik van de nieuwe, slanke spouwplaat levert volgens recent onafhankelijk onderzoek een fikse besparing op de bouwkosten op. Ook biedt het andere voordelen, zoals meer verkoopbare of verhuurbare vierkante meters, meer ontwerpvrijheid en daglicht, en een eenvoudige verwerking. Met de nieuwe spouwplaat, verkrijgbaar in verschillende isolatiewaarden, voldoet de bouwkolom aan de basiseisen voor isolatie en is men tevens voorbereid op aankomende, ambitieuzere niveaus, zoals Bijna Energie Neutrale Gebouwen (BENG) en Nul-op-de-Meter (NOM).
Energieopwek.nl Hier kun je live meekijken hoeveel energie er wordt opgewekt op die dag. De site rekent dit meteen door naar hoeveel personen hiermee van energie kunnen worden voorzien.
SLIMVAC® vacuüm isolatiepanelen SLIMVAC®-panelen zijn microporeuze isolatiepanelen voor bouwtoepassingen met een zeer geringe dikte en een hoge isolatiewaarde. De kern bestaat uit pyrogeen kiezelzuur met stralingsremmers. De omhullende folie bestaat uit meerdere lagen kunststoffolie en opgedampte aluminium. Paneel en folie worden onder vacuüm gebracht waarbij de inwendige druk wordt gereduceerd tot 1mbar. Bij deze druk is de afstand tussen de luchtmoleculen zo groot dat er geen warmte-energie meer overgedragen kan worden.
De Cassettevloer 6.2 “Dé innovatieve oplossing binnen luchtdicht renoveren” De cassettevloer 6.2 is een innovatief vloersysteem met een zeer laag eigen gewicht, doordat de cassettes bestaan uit een combinatie van EPS en staal, met een Magnelis beschermlaag. Vanwege de flexibele lengtes, de hoge isolatiewaarde en niet te vergeten de eenvoud van het monteren is het systeem uitermate geschikt voor renovatiedoeleinden. De stalen platen van de Cassettevloer zijn net als de hoeklijnen voorzien van een Magnelis beschermlaag. Deze beschermlaag zorgt ervoor dat de hoeklijnen en platen tot wel 10 x beter beschermd zijn tegen corrosie dan verzinkt staal. [5]
ENERGIETRANSITIE;
Energietransitie, wat houdt dat eigenlijk in? In september 2013 heeft de overheid samen met ruim 40 organisaties een handtekening gezet onder het energieakkoord. Binnen dit energieakkoord zijn er afspraken gemaakt over energiebesparing, schone technologie en klimaatbeheersing. Volgens dit plan zou Nederland in 2020 een van de duurzaamste landen van Europa moeten zijn. Ongeveer een derde van het energieverbruik in Nederland komt voor rekening van de gebouwde omgeving. In woningen en andere gebouwen valt er dus heel wat te winnen. In 2013 is afgesproken dat in 2050 de volledige gebouwde omgeving energieneutraal is. 2020 en verder De SER heeft een voortgangsrapportage uitgebracht in 2016: Tot 2020 is het doel om jaarlijks 300.000 bestaande woningen en andere gebouwen minimaal twee stappen in het energielabel vooruit te laten gaan. Vanaf 2020 is de ambitie een bijna energieneutrale nieuwbouw. Binnen de huursector is afgesproken om in 2020 gemiddeld energielabel B (corporaties) en voor
80 procent van de huurwoningen minimaal label C (particuliere verhuurders) te realiseren. Verdienmodel voor de aannemer Energie Nederland is in februari 2016 gestart met de campagne ‘Sta op uit je stoel’ met als doel burgers en bedrijven te stimuleren tot energiebesparing. Op een campagnewebsite brengen energiebedrijven hun energiebespaarproducten onder de aandacht. Het ministerie van BZK is op 17 oktober 2016 gestart met de driejarige landelijke activeringscampagne ‘Energie besparen doe je nu’. Deze campagne is bedoeld om particuliere woningeigenaren te stimuleren tot energiebesparing in de eigen woning door het gevoel van urgentie te verhogen en veel voorkomende vragen en bezwaren weg te nemen. Naast commercials op radio en tv is er ook een campagnewebsite waar woningeigenaren vragen kunnen stellen, de maatregelen en subsidiemogelijkheden kunnen bekijken en worden doorverwezen naar gemeentelijke energieloketten en aanbieders van producten en diensten. Hier zit dus uw verdienmodel in. [6]
Momenteel wordt er vanuit diverse organisaties gewerkt aan het stimuleren van innovatie op het gebied van duurzaamheid en energiebesparing in de particuliere sector alsmede een keurmerk waarmee een aanbieder zich kan onderscheiden. Duurzame oplossingen vragen een flinke investering van de particulier. De overheid is daarop ingesprongen met de Nef (het energiebespaarfonds) en bij geldverstrekkers zijn ontwikkelingen gaande binnen het verkrijgen van duurzame leningen en hypotheken. Bouwend Nederland, UnetoVNI en OnderhoudNL hebben gezamenlijk een profiel Duurzame Aanbieder vastgesteld. Met specifieke voorwaarden aan ondernemers die erop zijn gericht eigenaar bewoners meer op maat gesneden producten en diensten aan te bieden voor het verduurzamen van hun woning. Het profiel “Duurzame Aanbieder” komt in de zomer van 2017 beschikbaar. Zorg dat je hier op tijd bij bent! Energieprestatiegarantie De waarborgorganisaties Stichting Bouwgarant, Stichting Waarborgfonds Koopwoningen (SWK) en Woningborg Advies BV hebben een energie-
STAND VAN ZAKEN prestatiegarantie ontwikkelt waar ondernemers, die bij hen zijn aangesloten, gebruik van kunnen maken. Deze is een voorwaarde om te kunnen participeren in lokale/regionale Innovatieve Aanpakken en zich te kwalificeren voor het profiel Duurzame Aanbieder. Particuliere mogelijkheden Het Nationaal EnergiebespaarFonds (Nef) heeft in de eerste helft van 2016 met een overheidsbijdrage van 10 miljoen euro de rente op energiebespaarleningen verder verlaagd. Inmiddels heeft het fonds ongeveer 50 miljoen euro aan leningen voor energiebesparing uitgezet bij eigenaar bewoners en Verenigingen van Eigenaren (VvE). Op 1 september 2016 is een subsidieregeling Energiebesparing eigen huis gepubliceerd. Een budget van totaal 60 miljoen euro is beschikbaar
voor huiseigenaren die minimaal twee grote isolatiemaatregelen uitvoeren. Voor een integraal zeer energiezuinig pakket (het isolatiepakket dat hoort bij een Nulopdemeter woning) is een bonus van 4000 euro op de subsidie beschikbaar. Ook voor energieadvies en het maken van een groen meerjaren onderhoudsprogramma voor VvE’s is subsidie beschikbaar. Tot augustus 2016 zijn naar schatting 750 nulop demeter renovaties in de huursector gerealiseerd, waarvan 700 vanuit Stroomversnelling. ( Zie pagina 12-13)
behoefte aan complexe samenwerkingsconstructies (zoals allianties). Een buitengewone rol lijkt te zijn weggelegd voor de bouwsector, renovatieprojecten en nieuwbouw gaan een belangrijke deel van de gestelde doelen opleveren. Energiebesparing vormt een kernpunt om tot duurzame energie te komen. De doelstelling voor 2020 is dat alle nieuwbouwproductie in de woning en utiliteitsbouw energieneutraal moet zijn.
Het Bouwbesluit stelt dat per 1 januari 2021 Uit de aanbodsector komen steeds meer signalen nieuwbouw bijna energieneutraal moet zijn (BENG). Dit zijn hoge ambities en gaan “wij” in de dat het ‘te druk’ wordt. De economie trekt aan bouwsector dat waarmaken? en bedrijven kunnen hun business “as usual” meer en meer oppakken. Dat geeft concurrentie In verschillende artikelen in dit duurzame element willen wij u voorlichten en meenemen in de met de extra vraag vanuit de particuliere markt. Ook hebben bedrijven minder tijd voor en minder wereld van Nul –op –de-meter en duurzaamheid. Bron: SER/energieakkoord
[7]
PROJECT
P
METAMORFOSE VAN
In gesprek met architect en bouwer
We zijn op bezoek bij Middelwateringbouw en DSH architecten. Zij zijn gestart met een prestigieus renovatieproject Nul op de meter. Het object betreft een prachtig pand in hartje Rotterdam, bouwjaar 1917. Om daar een NOM propositie voor te doen vergt wat uitdaging. Allereerst een korte inleiding over de twee ondernemers. Aannemingsbedrijf Middelwateringbouw zijn bouwers met visie. Door jarenlange ervaring zijn zij in staat de meest uiteenlopende
bouwprojecten te realiseren. Begrippen als kwaliteit, ‘afspraak is afspraak’ en vertrouwen zijn binnen het team vanzelfsprekend. Dit wordt door opdrachtgevers in zowel de zakelijke als de particuliere sector opgemerkt en gewaardeerd. Of het nu gaat om het realiseren van een aan- of opbouw aan een woonhuis of het realiseren van een complete nieuwbouwwoning, bedrijfspand, school of kerk. Door jarenlange ervaring in de diverse facetten van de bouwwereld zijn zij uitgegroeid tot een zeer complete en solide
onderneming waar alle bouwplannen op een goede en betrouwbare wijze ten uitvoer worden gebracht. DSH architecten houdt zich bezig met het vormen van duurzame ruimten voor de mens in al zijn activiteiten. Hun aandacht voor de plaats en omhulling van deze ruimten, in materiaal, textuur en detail maken dat hun gebouwen een aansprekende plek in de stad of het landschap zijn. De mens staat als gebruiker hierin centraal. Een goed ontwerp staat of valt bij de uitvoering die gedegen moet worden voorbereid. Creativiteit, kennis en ervaring stelt ze in staat met een kritische blik ten opzichte van hun eigen werkzaamheden te communiceren met opdrachtgevers. Hun gebouwen hebben een eigen verhaal en hebben per opdrachtgever, locatie en tijd een eigen herkenbare identiteit. DSH architecten heeft zich van oudsher bezig gehouden met duurzaam bouwen en is samen met Middelwateringbouw die al meerdere duurzame renovaties op haar naam heeft staan een ideaal partnership voor dit project.
[8]
EEN PAND UIT 1917 Middelwateringbouw en DSH architecten zijnbeide bedrijven die zich al een aantal jaar bezig houden met energieneutraal wonen, duurzaam bouwen en NOM renovaties. Wij willen graag weten hoe het voor onze klant ook interessant kan zijn om zich met dit deel van de markt bezig te houden. “Het is een kwestie van de nieuwe standaard, over 4 jaar moet je energieneutraal zijn dus in nieuwbouw zal het onvermijdelijk zijn” volgens Martien de Schepper van DSH architecten. “Het gaat erom dat men zijn klant opmerkzaam maakt van het feit dat hij zijn energierekening kan verkapitaliseren. Het is een taak van de bouwer om zijn opdrachtgever te informeren over de mogelijkheden”
geworden. Daarnaast zijn er veel meer manieren om energie op te wekken. Je hebt zonnepanelen, grondboringen, luchtwaterpompen er zijn heel veel variaties. Het is belangrijk dat als je wat gaat doen, je al rekening houdt met een latere stap naar nul op de meter. Er zijn binnen de isolatiematerialen enorm veel variaties te verkrijgen. Een probleem is het luchtdicht krijgen van
berekeningsmethode van energiesprong . Deze geeft een indicatie van waar je zit, meet je thermische verliezen, je isolatieverlies, je opbrengst en je verbruik. Daarna berekenen ze hem helemaal door met de isolatie en de installatie die er op het dak staat. Je hebt dat niet helemaal in de hand omdat je het verbruik van mensen niet kan reguleren. Je gaat uit van een bepaalde opbrengst, dat is tegenwoordig goed te berekenen. Daarnaast ga je uit van een bundel elektriciteit die je inkoopt, dus kun je uitrekenen wat je verbruik versus opbrengst is. In dit project komen er ca. 50 zonnepanelen op het dak en aan de gevel als een soort luifel. Binnen een renovatie van een oud pand komen er zaken om de hoek kijken die een uitdaging zijn om de woning NOM te maken. Het uitgangspunt is voorzetwanden die ervoor zorgen dat er een schil aan de binnenkant komt die luchtdicht is.
“Oude gebouwen naar NOM vraagt om creatieve oplossingen”
een woning, hiervoor komen vanuit de praktijk oplossingen. Er moet nog wel wat gebeuren om nul op de meter te realiseren. Er komen steeds meer voorbeelden van nul op “Qua uitvoering is luchtdichtheid heel belangrijk de meter huizen. Bij particulieren gaat dat allemaal spelen. Het hoeft niet direct een volledig nul en de aansluiting van materialen onderling. Een belangrijke rol Verdouw Bouwproducten zie ik in op de meter te zijn op het moment zelf maar je kunt wel de voorbereidende maatregelen treffen, het adviseren hoe je de materialen op elkaar af kunt stemmen. het trekken van leidingen of een extra groep In de ontwerpfase worden er al materialen aanleggen. Mensen gaan daar niet zelf om vragen. Het is de taak van de bouwer om mensen te aangegeven en op welke manier je het in elkaar informeren wat de mogelijkheden zijn. Het is van kunt zetten om een redelijke garantie op luchtbelang dat de isolatie goed is en dat er luchtdicht dichtheid te verkrijgen. Je moet goed rekening houden met aansluitingen, wand, kozijnen, gebouwd wordt in eerste instantie.” elektrische installatie. Er zijn tegenwoordig DSH architecten ontwerpt al geruime tijd energie elektrodozen die daar op in spelen maar die zijn wel weer duur dus het loont om te zoeken naar neutrale woningen, de eerste in 1998. Wat zijn oplossingen.” de verschillen tussen toen en nu? “De prijzen zijn sterk gedaald. De installatiebranche heeft de De hele renovatie is doorgerekend en theoreafgelopen jaren flink geïnvesteerd in innovatie in tisch ga je naar energieneutraal, het streven is ongeveer 0. Het uitgangspunt is het geschatte hun systemen. Installaties waren een hele grote kostenpost en dat is in de afgelopen jaren minder verbruik. De architect maakt gebruik van de
[9]
Theoretisch zou dit een nul-op-de-meter huis worden, gerekend met de isolatie en de opbrengst uit de zonnepanelen.Dit is natuurlijk ook afhankelijk van wat de bewoners verbruiken en of men oude energieslurpende apparatuur in huis heeft. Je hebt bij renovatie te maken met veel factoren die invloed hebben op de uiteindelijke uitkomst. De grootse belangrijke aspecten zijn luchtdichtheid, isolatie en een goede installatie met meting achteraf.
- advertorial -
SLIMFIX RENOGOOT
Gootsysteem voor na-ge誰soleerde daken; vervanging van bestaande goot wordt overbodig
Bij het na-isoleren van een hellend dak wordt de pannenlijn verhoogd. Het gevolg is dat de afwatering via de bestaande dakgoot en de aansluiting met het onge誰soleerde dak van de buren een uitdagende klus wordt, zowel bouwkundig als ook qua esthetische uitstraling. Om dergelijke knelpunten snel en eenvoudig op te lossen introduceert IsoBouw de SlimFix RenoGoot. Met
dit innovatief gootsysteem kan een met SlimFix Reno+ of SlimFix RenoTwin na-ge誰soleerd dak in slechts enkele handelingen waterdicht worden afgewerkt. Bouwkundige aanpassingen, zoals het vervangen van de bestaande goot, worden met de SlimFix RenoGoot overbodig. Bovendien leidt toepassing van de SlimFix RenoGoot tot een mooi esthetisch eindresultaat. Zelfs bij doorbui-
gingen van het dak blijven de profielen perfect aansluiten zodat de waterdichte en esthetische eigenschappen gewaarborgd blijven. SlimFix RenoGoot bestaat uit 2 varianten. De horizontale RenoGoot zorgt voor een perfecte afwatering in de bestaande goot. De profielen zijn gedeeltelijk geperforeerd voor een goede ventilatie onder de pannen of, indien van toepassing, onder PV-systemen. Toepassing van de verticale verholen goot leidt tot een waterdichte en mooie esthetische afwerking bij de overgang tussen het oude, onge誰soleerde dak en het nieuwe opgehoogde dak. Omdat de mate van ophoging bij het te isoleren dak afhankelijk is van de gewenste isolatiewaarde, is de horizontale en de verticale RenoGoot leverbaar in 3 types: S, M en L. Om de montage te vereenvoudigen wordt de SlimFix RenoGoot als een compleet montagepakket aangeleverd,inclusief bevestigingsmateriaal. Meer info via www.verdouw.nu/SlimFixRenoGoot
[10]
NOMKEUR, HOE ZIT DAT?
Het NOM-Keur volgt de reis die een goede NOMpropositie aflegt: van concept op de tekentafel tot aan de bewoner van een Nul op de Meter-woning waarin geleefd wordt. Stroomversnelling ontwikkelt het NOM-Keur zodat klanten weten wat ze kopen en aanbieders kunnen laten zien dat ze uitstijgen boven de markt.
wordt het NOM-Keur afgegeven in 3 delen: op het ontwerp, op de toepassing (uitvoering) en op de instandhouding (gebruik). 1. Product Ontwerp: de toetsing van de NOM-propositie
Deze stap omvat het gehele Waar wordt op getoetst? ontwerp van de aanbieder: van technisch ontwerp tot Het NOM-Keur voorziet in een toetsing van de leveringsvoorwaarden en bewonerscommunicatie. energetische prestaties zoals vereist in de EnerIn de eerste plaats wordt gieprestatievergoeding, plus aanvullende eisen, bepaald of de aanbieder het onder andere op het gebied van binnenmilieu product zo heeft ontwikkeld en comfort. Aanbieders moeten duidelijk maken wat de garantietermijn is die zij afgeven op deze dat bij toepassing zeker gesteld is dat er wordt prestaties. Aan deze basis worden vereisten op voldaan aan de eisen die in de wet zijn geforhet gebied van flora & fauna, brandveiligheid en muleerd om een Energieprestatievergoeding te politiekeur toegevoegd. mogen innen. Dit is ook voor particuliere woningeigenaren de garantie dat de woning aan zeer Daarnaast biedt het NOM-Keur een monitorings- hoge eisen voldoet. Daarnaast moet de aanbieder ook zijn kwaliteitscontrole op het juiste niveau protocol, waarin is vastgelegd welke gegevens moeten worden gemeten en ook bijvoorbeeld hoe hebben. De aanbieder levert de specificaties en onderbouwing van zijn ontwerp aan op basis van de privacy van gebruikersdata wordt gewaarborgd. Voorstellen moeten worden voorzien van een vastgesteld format, de ‘maatlat’. Het auditeen plan waaruit blijkt hoe de interactie met be- team van het NOM-Keur beoordeelt vervolgens de propositie op volledigheid en prestaties. De woners is georganiseerd, zowel voor, tijdens als aanbieders hebben vooraf de beschikking over na de bouw. Ervaringen van bewoners worden actief opgehaald en tellen mee in de beoordeling tools om zelf te beoordelen of hun propositie ‘NOM-Keurwaardig’ is. Als de propositie voldoet, van het product. ontvangt de aanbieder hierop het NOM-Keur op Ontwerp. Toetsmethode: 1-2-3 reis Pas als een NOM-woning er al jaren staat kun je werkelijk vaststellen wat de kwaliteit is. Daarom
2. Product Toepassing: de stap van propositie naar uitvoering
In de tweede stap wordt de NOM-propositie werkelijk toegepast in een project. Het NOM-Keur op Toepassing omvat de verificatie keur TOEPASSING van het op de juiste wijze Onderdeel van het uitvoeren van het proNOM keur duct. De aanbieder moet onderbouwen hoe hij de kwaliteit in de uitvoering waarborgt en meet, zodanig dat alle beloofde prestaties op elke woning worden gehaald. Het auditteam beoordeelt deze aanpak en voert zelf steekproefsgewijs een keuring uit na plaatsing van de propositie (woonproduct). Indien de toets positief is, ontvangt de aanbieder het NOM-Keur op Toepassing. 3. Product Instandhouding: garantie op blijvende kwaliteit In de derde stap toont de aanbieder jaarlijks aan dat de beloofde prestaties in de praktijk worden gehaald. De aanbieder keur LEVENSDUUR overlegt hiertoe aan het Onderdeel van het auditteam een evaluatie NOM keur van de meetgegevens van de woningen, de resultaten van een fysieke steekproef op bouwkwaliteit en een rapportage van gebruikerservaringen en -klachten. Het auditteam beoordeelt de rapportage en voert een eigen steekproef uit. Het NOM-Keur op Instandhouding moet elk jaar weer worden verdiend! Bron: Stroomversnelling.nl
[11]
STROOMVERSNELLING: Stroomversnelling is een organisatie die is ontstaan uit het programma Energiesprong wat door de overheid in het leven is geroepen. Het doel van energiesprong was op grote schaal vraag en aanbod laten ontstaan voor gebouwen zonder energienota. Vanuit de overheid luidde de opdracht; Energietransitie in met name bestaande woningbouw een boost geven. In 2013 is de deal stroomversnelling getekend, een overeenkomst tussen vier bouwers en zes woningcorporaties om een renovatieslag van 11.000 woningen te renoveren naar nul op de meter. In 2015 is de vereniging Brede Stroomversnelling opgericht om nul op de meter verder te brengen en op grote schaal mogelijk te maken voor bestaande bouw en nieuwbouw. Verdouw Bouwproducten sprak met dhr. Leen van Dijke om een betere kijk te krijgen op Stroomversnelling met de bijbehorende energietransitie.
dus danige manier dat op de bouwplaats minder energietransitie had een aanjager uit de bouw nodig. werk nodig is.” Dat was destijds een nieuw terrein voor de bouw. Is Energiesprong een labelgedachte? We zien toch vaak renovaties van E naar B We concentreerden ons daarbij op nieuwbouw. Nee, zeker niet. Energiesprong was zoekende Tijdens dat proces werd ik geatttendeerd op energiesprong, een programma van Binnenland- naar een methode om op grote schaal in een hoog tempo bestaande woningen energieneuse Zaken. Industrialisatie van de bouw is, (zeker voor reno- traal te maken. Vanuit Energiesprong was men bezig om een samenwerking te bewerkstelligen vatie, want deze markt is vele malen groter dan nieuwbouw) een belangrijke factor om de kosten tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers. Conlaag te houden en zodoende rendabel naar Nom ditionering en wetgeving had daarin een belangrijke rol. Vanaf het moment dat Stroomversnelling te kunnen renoveren. is gestart ben ik er vanuit een onafhankelijke positie bij betrokken. Alle partijen zijn samen Vanuit die optiek werd ik gevraagd om de bezig met de ontwikkeling van een woning die energietransitie een zetje te geven vanuit mijn van het gas af is en in de eigen energiebehoefte bouwtechnische en politieke achtergrond. De kan voorzien. In een later stadium zijn we om tafel gegaan met netwerkbeheerders. Ze wilden graag participeren in Stroomversnelling. Dat was lastig met de al bestaande contracten tussen de 10 bestaande partijen. Zo is brede Stroomversnelling ontstaan. Dit zijn de oorspronkelijke 10 partijen en de netwerkbeheerders samen. In de praktijk werkt dat onder de naam Stroomversnelling. Hier kunnen nieuwe partijen ook lid van worden. Op dat moment ben ik ook voorzitter geworden van Stroomversnelling. Online zijn er allerlei initiatieven te vinden waaronder energiesprong, Platform
Mijnheer van Dijke u heeft een mooi opgebouwd CV in de bouwsector, overstap naar de politiek en momenteel actief voor o.a. Stroomversnelling. Hoe bent u op het pad van Stroomversnelling gekomen? Ik was op dat moment werkzaam bij Volker Wessels en bezig met met “het nieuwe bouwen”. Samen met industrieel ontwerpers waren we bezig met het vraagstuk: “Hoe kun je woningen in de fabriek maken op een
[12]
LEEN VAN DIJKE 31, energielinq. Wat is precies het verschil tussen bouw. Wat betreft het uiterlijk gaat men uit van vernieuwbouw, je renoveert niet maar vernieuwt al die partijen? een woning. Uiteindelijk krijg je een veel grotere Platform 31 is een kennisinstituut voor gemeen- diversiteit in na-oorlogse woonwijken. Deze manier van insteken is heel anders dan tes en provincies over allerlei zaken, energie is daar een onderdeel van. Energiesprong was een men gewend is. Door een NOMkeur af te geven programma van platform 31. Energiesprong had is men er als partij er zeker van dat aan alle wet- en regelgeving wordt voldaan. Voor een een tijdelijke opdracht en is per 31-12-2016 gestopt. De nog lopende activiteiten zoals het le- bouwer is het NOMkeur belangrijk, voldoe veren van support, het regelen van condities is overgenomen door Stroomversnelling. Energielinq is een database waarin de kennis die de afgelopen jaren is opgedaan is opgeslagen. Hier kan men altijd alle zaken met betrekking tot NOM nakijken. Alles wat Stroomversnelling uitvindt en vastlegt kun je terugvinden bij energielinq.
isolatie maatregelen waarbij geen garantie wordt afgegeven m.b.t. een haalbaar rendement. Momenteel zijn we als Stroomversnelling bezig om te kijken of er maatregelen kunnen komen die NOM-ready zijn. Dan ben je stapsgewijs op weg naar nul op de meter. De doelstelling is gegarandeerde zekerheden bieden. Hier zit voor de klanten van Verdouw een kans in deze markt. Kleinere en middelgrote bouwers zullen geen nul op de meter woning gaan ontwikkelen maar NOMready producten afnemen en dat onder gecertificeerde omstandigheden plaatsen. Een NOMpropositie breng je in twee dagen aan. Energieleveranciers gaan ook anders kijken naar de consument, die gaan ook bijvoorbeeld zonnenpanelen leveren op een NOMkeur dak. Je betaalt als particulier dan in plaats van je energierekening een fee voor het dak.
“Snel, betrouwbaar en zonder belemmeringen naar nul-op-de-meter”
Over deze afspraken gesproken, ik zag dat er zoiets bestaat als NOMkeur wat is dat? NOM-Keur is een objectieve beoordeling op de kwalitatieve prestaties van een NOM-woning. Dus als er NOM-Keur op staat dan weet de afnemer dat het ook echt Nul op de Meter als prestatie levert. Verder draagt Stroomversnelling met NOM-keur er aan bij dat alle condities en regelgeving waar men mee te maken heeft als men NOM wil bouwen, worden toegesneden op de industriële wijze van produceren en ook worden vastgelegd en opgeslagen is in de database. Zo kan er snel, voorspelbaar en zonder belemmering gebouwd worden. Dit proces is al vergevorderd maar loopt nog steeds. NOM propositie heeft rekening gehouden met bijvoorbeeld de Flora -en Faunawet en welstandcommisies van gemeentes. Bij die propositie belooft men rekening te houden met alle mogelijk voorkomende flora en fauna situaties en een verbetering na de
je niet aan de eisen dan kun je claims van je opdrachtgever verwachten. Voor de bewoner zijn woonlastenneutraal, een hoger wooncomfort, en minimale overlast belangrijk. Stroomversnelling heeft als uitgangspunt dat de corporatie zeker moet zijn van rendement op geïnvesteerd vermogen; we gaan uit van 5,25% Hoe realiseerbaar is NOM voor de consument? Voor onze klant is de particulier een belangrijke klant. Dat is iets heel anders, bij een corporatie bekijk je de explotatie -(periode). Voor een particulier is het belangrijker om te zien wat je moet investeren en wat krijg je er - direct per maandvoor terug. Bij de consument is er vaak sprake van op zichzelf staande stappen die uiteindelijk geen hard gegarandeerd rendement opleveren. Denk hierbij aan spouwmuurisolatie en overige [13]
Daarnaast zijn er voor particulieren ook mogelijkheden voor financiering met het NEF ( Nationaal Energie bespaarFonds); je krijgt een laag rentende lening. Probleem is nu wel dat er particulieren zijn die eertijds hun een huurhuis hebben gekocht. Als de corporatie gaat renoveren blijven zij achter met een huis dat sterk afsteekt bij de totaal gerenoveerde woning van de corporatie. Dat is niet wenselijk voor alle partijen daarom is er nu een taskforce opgezet om samen met de banken na te gaan denken over NOMproposities voor particulieren. Gebouwgebonden financiering voor particulieren zodat ook zij meekunnen in de NOM renovatie.
@ WERK T E A M
TJERK
KEES
Tjerk Schiebaan productspecialist in hardhout Tjerk: ‘Hout in het algemeen is natuurlijk een supermooi product, waar je heel veel mee kunt doen, van mooi fijn lijstwerk, tot zwaar, grof houtwerk voor de grond- weg- en waterbouw. Hardhout is een veelzijdig product waar veel over te vertellen is en dat doe ik graag. Volgens mij is dat wat u als klant moet weten. Voor specifieke vragen kunt u bij mij terecht.’ Kees Koudstaal productspecialist in plaatmateriaal Kees: ‘Als specialist van plaatmateriaal ken ik de soorten beschikbare platen en hoe deze uitstekend aansluiten op de gevraagde toepassing. Ook is er de kennis van de voor- en nadelen van de platen. Elke plaat heeft zijn eigen unieke eigenschappen en toepasbaarheid. Maar zoals met alle bouwmaterialen heeft plaatmateriaal een gebruiksaanwijzing. Diverse platen kunnen, mits goed verwerkt, een uitstekende oplossing zijn als het gaat om een eind-afwerking en/of een constructieve toepassing. Niet iedereen kan alle volledige kennis bezitten van elk product. Het specialisme zorgt ervoor dat we de kennis per persoon overzichtelijk houden. Zeker bij plaatmateriaal is dit erg van belang. Het leuke is dat er een diversiteit aan plaatmaterialen is. Voor elke toepassing is er een geschikte oplossing. Juist omdat er zoveel platen zijn zorgt dat voor heel wat ontwetenheid. Het is een uitdaging om deze ontwetenheid weg te nemen. Dat maakt productspecialist in plaatmateriaal voor mij boeiend.’
In elke editie van het element willen wij u een stukje van ons bedrijf laten zien. De mensen achter Verdouw Bouwproducten. Wat doen ze de hele dag, een stukje trots wat wij u graag laten zien. Zo doen we dat bij Verdouw Bouwproducten. Gewoon. Deze editie staat de verkoop binnendienst centraal. Deze bestaat uit 8 productspecialisten die onder leiding van Alex samen uw specialistenteam vormen.
V E R K O O P
MATTHIJS
B I N N E N D I E N S T
REMCO
Matthijs Vrolijk, productspecialist in vloeren, wanden en plafonds Matthijs: ‘Als productspecialist vertegenwoordig ik de binnenafbouw. Dat wil zeggen: “Ik hou me vooral bezig met het kennis vergaren voor de binnenafbouw. Als er een nieuwe plaat op de markt komt weet ik daar als eerste van af en verdiep ik me in de eigenschappen van dit product.” Wat zo leuk is aan mijn productspecialisme is de diversiteit. De binnenafbouw gaat van de vloer tot het plafond. Er kan uiteraard op ontzettend veel verschillende manieren afgewerkt worden en er kunnen allerlei verschillende platen toegepast worden. Als specialist in vloeren, wanden en plafonds adviseer ik klanten graag. Samen zoeken we de beste oplossing. Ook een uitdaging zijn de brandwerende platen voor de binnenafbouw. Het is natuurlijk van groot belang om de geschikte plaat te gebruiken, zodat er wordt voldaan aan de wettelijke eisen. Wij hebben de kennis in huis, dat moet de klant weten.’ Remco Blok productspecialist in harde bouwmaterialen Remco: ‘Harde bouwmaterialen is voor Verdouw relatief kort een onderdeel van het assortiment, nu circa 5 jaar. Voor mij is het een geweldige uitdaging om het aanspreekpunt te zijn voor collega’s en klanten. Mijn bijna 25 jaar ervaring in ruwbouw producten kan ik dan ook volop benutten. De komende jaren ga ik me “hard “maken voor een professionalisering van deze productgroep. Door een toenemende interesse
[14]
RICK S
ALEX
van alle collega’s en ons zeer uitgebreide assortiment kunnen wij interessant zijn voor iedere klant, denk ik. Al met al geweldige mogelijkheden op dit vakgebied, maar ook een “enorme” uitdaging. Dat is: vakkundige houtverkopers ook harde bouwmaterialen te laten verkopen. Maar wel erg leuk!’ Rick Sangers productspecialist in decoratieve plaat, vensters, koepels en plastics Rick: ‘Met de juiste decoratie breng je meteen een persoonlijke touch aan in je woning of werkplek. Door oneindig veel mogelijkheden kan elke wens vervult worden en kunnen alle sferen worden nagebootst. Daglicht speelt een essentiële rol in het welbevinden van mensen en is gratis in gebruik. Met een uitgebreid assortiment komen we tegemoet aan de wensen van architecten, bouwers en gebouweigenaren. Voor elke situatie bestaat er een daglichtoplossing. Dit kan in de vorm van een tuimelvenster, lichtstraat, lichtkoepel of zelfs een Solatube met de daarbij horende verschillende inbouw mogelijkheden. Zomaar wat voordelen van daglicht: • Daglicht heeft een positief effect op productiviteit van mensen • Daglicht heeft een positieve invloed op de tevredenheid van mensen • Een voordurend gebrek aan dag licht veroorzaakt gezondheids problemen.
• Mensen die werken in een ruimte waar daglicht ontbreekt hebben hogere gehaltes van het stresshormoon cortisol in het bloed Veel decoratie wordt speciaal voor de klant op maat gemaakt. Heb je zelf ideeën? Deel ze met ons, zodat we samen de juiste oplossing kunnen zoeken. Daarmee kunnen we van wonen of werken een feestje maken. ‘
JERRY
RICK T
Rick van Tilburg Productspecialist in gevelbekleding Rick: ‘Het leuke van een gevel is dat deze voor een groot gedeelte het uiterlijk bepaalt van een gebouw. Bij gevelprojecten is detaillering ook altijd van groot belang. Hierin geef ik graag advies! Daarnaast zijn er ook een breed scala aan producten en bewerkingen verkrijgbaar!’
Dirk Penning productspecialist isolatie Dirk: ‘Het leuke aan het isolatie-specialisme is dat er technische kennis en inzicht bij komt kijken. Het isoleren van gebouwen is een item wat steeds belangrijker wordt. De regelgeving op isolatiegebied en bijbehorende eisen worden steeds verder aangescherpt. Het beleid van de overheid is er zelfs op gericht dat nieuwe woningen in 2020 (bijna) energieneutraal zijn. Het logische gevolg hiervan is dat isolatiefabrikanten flink moeten investeren in productontwikkeling. Dit heeft als gevolg dat er voortdurend nieuwe producten op de markt zullen komen. Genoeg dynamiek op dit gebied! Voor de klant is het belangrijk om te weten dat Verdouw op de hoogte is van de actuele regelgeving, de bijbehorende uitdagingen en de innovaties van de isolatieleveranciers. Hierdoor kunnen wij met de klant meedenken in de uitdagingen die hij tegenkomt en geven wij een gedegen en passend advies.’ Jerry Schouten Productspecialist in naaldhout Jerry: ‘Het is geen spectaculaire productgroep, maar wel één, die bijna in alle bouwsituaties
[15]
word toegepast. Wat het leuk maakt zijn de verschillende kwaliteitsgradaties. De opdeling in sterkteklasse C18 en C24 voor het vuren balkhout. Verder is het een uitermate geschikte houtsoort om te verduurzamen. Het is uitdagend en verrassend om d.m.v. modificatie, naaldhout voor aan de gevel net zo duurzaam te krijgen als bijvoorbeeld een Meranti, een Louro Gamela of een Cumaru. Hierdoor hebben wij bij Verdouw al talloze keren succes geboekt om bij grote projecten uit de concurrentiesfeer te blijven. Wat de klant moet weten over dit specialisme: Zoals reeds gezegd is de productgroep niet heel breed en spectaculair. Maar dat maakt deze productgroep zeker niet minder verrassend! Wisten jullie dat Western Red Cedar net als Lariks ook een naaldhoutsoort is? Kom gerust eens langs met een vraag. Ik zal deze met enthousiasme beantwoorden.’ Heeft u een vraag aan één van onze specialisten? Onze afdeling verkoop binnendienst is te bereiken via 0182 597 300. Het is ook mogelijk om via de website uw vraag te stellen.
Wood Isolution, oogt niet direct revolutionair, maar deze houten open gevel oplossing is dat wel. Een extreem dunne totaaloplossing met de beste isolatiewaardes zonder benodigde folie. Kingspan Insulation, Koninklijke Dekker en Etanco brengen samen ‘Wood Isolution’ op de markt als compleet systeem voor duurzame, dunne, stabiele en onderhoudsarme gevels. Als drie toonaangevende bedrijven samen een systeem ontwikkelen voor open houten geïsoleerde gevels moet dit bijna wel een gegarandeerde oplossing zijn. Met de combinatie van de Kingspan Kooltherm® K115 Vliesgevelplaat, Elephant FSC® Jatoba (hardhout) gevelbekleding en Etanco ankers maakt u uw houten gevel eenvoudig, zonder zorgen, professioneel en snel.
Isolution is ook uit te voeren in Cedar, Accoya of Douglas FSC®. Met deze gegarandeerde opbouw, de producten en de bedrijven die er achter staan, heeft u de zekerheid van een duurzame, warme, onderhoudsarme en vooral esthetisch natuurlijke
gevel. Meer informatie? Neem contact op met een van onze verkopers. Zij kunnen u over alle mogelijkheden informeren. U kunt ook contact opnemen via onze website www.verdouw.nu of mailen naar verkoop@verdouw.nu
REVOLUTIONAIRE OPEN
Van het Wood Isolution systeem zijn BIM modellen en bestekteksten beschikbaar. Doordat het systeem gebruik maakt van de Kooltherm® K115 Vliesgevelplaat, met de zeer lage lambda waarde van 0,018 W/m·K beschikt u over het dunst mogelijke totaalpakket in de markt. Wood Isolution is geschikt voor zowel nieuwbouw als renovatie. Met de verschillende verkrijgbare isolatiewaardes kunt u voldoen aan de basiseisen, maar ook aan ambitieuzere niveaus zoals BENG (Bijna Energieneutraal Gebouwen) en NOM (nul-op-de-meter). Opbouw en montage eenvoudig De constructie opbouw en montage zijn eenvoudig. De Kooltherm® K115 Vliesgevelplaten zijn voorzien van een zwarte cachering waardoor een open gevelbekleding goed toe te passen is. Bovendien is de cachering in deze toepassing ook meteen waterkerend, waardoor er meestal geen extra waterkerende folie hoeft te worden aangebracht. De Etanco ankers maken een perfect uitgevlakte gevel mogelijk en geven de regels afstand tot de isolatie waardoor een enkel regelwerk duurzaam toegepast kan worden. De Elephant FSC® Jatoba delen zijn kunstmatig gedroogd en afgerond geprofileerd voor maximale levensduur. Wood [16]
N HOUTEN GEÏSOLEERDE GEVELS
[17]
PROJECT
P
BREEAM-NL EXCELLENT
Rabobank Gouwestreek is gestart met het bouwen van een nieuw kantoorpand aan de spoorzone in Gouda. Verdouw Bouwproducten is in gesprek gegaan met Ron Dolmans, verantwoordelijk als opdrachtgever namens Rabobank Gouwestreek in de functie van projectmanager huisvesting en vastgoed, over de totstandkoming van dit project waarbij gebouwd wordt met een BREEAM-NL excellent certificaat. De ontwikkeling van het plan heeft heel wat voeten in aarde gehad, maar nu er is gestart met de bouw gaat het bijzonder snel. Bij de gekozen aanbestedingsvorm Design& Build is de verantwoordelijkheid voor het ontwerp én de bouw van het pand in handen bij de opdrachtnemer. Aangegeven was dat men BREEAM-NL very good wilde bouwen maar de uitdaging voor BREEAM-NL Excellent werd wel neergelegd. Rabobank staat voor duurzaamheid en Dura Vermeer ging de uitdaging aan samen met Kraaijvanger Architects. Gedurende de plannen zijn er nog wel wat aanpassingen geweest en er is een hele nieuwe methode van heien gebruikt om het overlast op het spoor tot een minimum te beperken. Dankzij een vernuftig systeem van Drukpaal behoren de repeterende heiblokklappen tot het verleden. Het is slechts één van de vele maatschappelijk bewuste aspecten die bouwer Dura Vermeer aan de hand van het ontwerp van Kraaijvanger Architects in het bouwproces heeft geïntegreerd. Sinds de start van het project hebben Dolmans en Volkert Wytzes, directeur Dura Vermeer Zuid-west de nodige uren samen op de bouwplaats doorgebracht. “Tijdens een bouwproces loop je altijd tegen onvoorziene situaties aan. Het mooie van onze samenwerking is dat we daar ook altijd uitkomen. “De grijze gebieden kleuren we samen in”, vertelt Ron Dolmans. De maatschappelijke betrokkenheid brengt ons ook bij onszelf als leverancier van bouwmaterialen voor dit eigentijdse kantoor. Rabobank heeft als voorwaarde gesteld om te werken met regionale leveranciers. De vooruitstrevende manier waarop Rabobank Gouwestreek en Dura Vermeer de bouwzaken aanpakken, moet aan het eind van het jaar resulteren in een van de meest innovatieve kantoren in de regio. “Wanneer alles gaat zoals we dat graag willen, wordt het pand nog voor 2018 opgeleverd. Dan is onze dienstverlening in Gouda niet meer verspreid over vier vestigingen, maar vinden onze klanten en leden alles onder één duurzaam dak. Bovendien stellen we onze faciliteiten beschikbaar voor maatschappelijke organisaties. Ons nieuwe kantoor is straks een centrale en duurzame ontmoetingsplaats in de regio, de stad en de maatschappij. Dat is precies de plek waar wij ons thuis voelen”, aldus Ron Dolmans. Nieuwsgierig? Volg de bouw op http://rabobankgouda.timeboxview.com/ Ook kunt u de voortgang van het project volgen op onze website www.verdouw.nu/rabobank
[18]
SPOORZONE GOUDA
[19]