Kasboek
Van overzicht naar inzicht
Wat kun je met dit kasboek? Dit kasboek zorgt voor grip op je geld, maar om grip op je geldzaken te houden is overzicht nodig. Als je weet waar je je geld aan uitgeeft, krijg je inzicht in hoeveel geld je aan bepaalde posten kunt uitgeven, maar ook waar je eventueel op zou kunnen besparen.
De vaste lasten zijn iedere maand gelijk. Je kunt ze terugzien op je rekeningafschriften. Het ontbreekt juist vaak aan overzicht over de uitgaven die je niet met een vaste regelmaat doet, vanaf hier noemen we die de dagelijkse uitgaven. Met een kasboek krijg je inzicht in deze betalingen, die je vaak contant of met je pinpas betaalt. Dit kasboek geeft je overzicht over uitgaven zoals je boodschappen en aankopen bij de drogist, maar ook uitgaven aan bijvoorbeeld kleding en meubels. Het Nibud-kasboek geeft je per week inzicht in zowel je totale dagelijkse uitgaven, maar biedt je ook de mogelijkheid om iedere week per categorie te berekenen hoeveel je eraan uitgeeft, bijvoorbeeld aan voeding of vrije tijd. Uitgaven Er zijn drie groepen uitgaven: Op de eerste plaats de vaste lasten. Deze betaal je met een vaste regelmaat, vaak hetzelfde bedrag en meestal heb je er een contract voor afgesloten. Denk hierbij aan huur of hypotheek, energie en water, gemeentelijke heffingen en belastingen, telefoon en internet, contributies en abonnementen, etc. Deze uitgaven zet je niet in het kasboek zelf, maar in het jaaroverzicht in het midden van het kasboek. Daarnaast heb je de reserveringsuitgaven. Dat zijn uitgaven die niet iedere maand terugkomen. Denk bij deze uitgaven aan kleding en schoenen, meubilair en apparatuur, onderhoud van je huis en tuin, vakantie, etc. Het is slim om geld opzij te zetten voor deze uitgaven. Dat kan door bijvoorbeeld iedere maand een vast bedrag te sparen. De derde groep uitgaven zijn de huishoudelijke uitgaven. Naast de dagelijkse boodschappen zijn dat kleine uitgaven voor bijvoorbeeld persoonlijke verzorging, de kapper, cadeautjes, schoonmaakmiddelen, roken, etc.
Kasboek
Aan de slag Het Nibud-kasboek is ingedeeld in weken. Je vult iedere dag je pin- en contante uitgaven van die dag in en telt deze aan het eind van de week op. Na een maand tel je alle weken bij elkaar op en vult dit maandbedrag in op het jaaroverzicht dat je in het midden van het kasboek vindt. We raden je aan om ook pinbetalingen direct in het kasboek bij te houden. Pinbetalingen kun je natuurlijk terugvinden op de rekeningafschriften. Bij een afschrijving van een kledingwinkel weet je dat het waarschijnlijk een uitgave is geweest voor kleding, maar als je pint bij een warenhuis of een supermarkt is dat veel lastiger. Je kunt daar immers meerdere soorten producten kopen. Bij een warenhuis kun je bijvoorbeeld kleding en sieraden kopen, maar ook woonaccessoires. Een tip is om je kassabonnen te bewaren en hiervoor te gebruiken. Zo krijg je ook meer grip op je pinbetalingen.
> Tip Valt het eind van de maand midden in de week? Laat dan een regel vrij zodat je de uitgaven van die maand op kunt tellen bij de vorige weken. Zo kun je de uitgaven van die maand makkelijk in het jaaroverzicht overnemen. Zie een voorbeeld op de volgende pagina’s.
Iedere week heeft 11 kolommen: De eerste kolom is de datum, in de tweede kolom schrijf je op wat je hebt gekocht. Vervolgens kijk je binnen welke categorie de uitgave valt. Je kunt kiezen tussen:
Voeding Hieronder vallen de dagelijkse boodschappen. We adviseren je om bezoek aan een restaurant of cafĂŠ niet bij deze post te noteren, maar bij Vrije tijd. Een broodje onderweg valt hier wel weer onder.
Persoonlijke verzorging Hieronder vallen uitgaven zoals de kapper, tandpasta, douchespullen, etc.
Was- en schoonmaakartikelen. Dit zijn uitgaven zoals wasverzachter, bleekmiddel, etc.
Overige huishoudelijke uitgaven. Hieronder vallen bijvoorbeeld: zakgeld voor je kind(eren), kosten voor huisdieren, cadeaus, huishoudelijke hulp, glazenwasser, roken, postzegels, bloemen, etc.
Nibud
Kleding & schoenen Denk hierbij niet alleen aan bovenkleding, maar ook aan ondergoed, sportkleding of het huren van een pak of jurk.
Vervoer Hieronder vallen de kosten voor openbaar vervoer, maar ook reparaties aan je auto of fiets en benzinekosten.
Vrije tijd Denk bijvoorbeeld aan de kosten voor je hobby, uitgaan, bezoek aan een theater of sauna, maar ook vakanties of uitstapjes met het gezin.
Onderhoud aan huis en tuin Denk hierbij aan vervanging en reparaties in en om het huis, onderhoud van de tuin, bloemen en planten. Ook inventaris valt hieronder
Overig Denk hierbij aan uitgaven zoals niet vergoede ziekte- en apotheekkosten, of uitgaven die niet onder de andere posten vallen. In de betreffende kolom schrijf je het bedrag op. Aan het einde van de pagina tel je op hoeveel je aan welke post hebt uitgegeven en wat het totaal van alles posten samen is. Wil je weten welke uitgaven je hebt gedaan voor bijvoorbeeld je kinderen of voor een specifieke hobby? Dan kun je die uitgaven met een kleurtje markeren of er bijvoorbeeld een sterretje bij zetten. Zo krijg je niet alleen inzicht in welke kosten je maakt, maar ook voor wie of waarvoor. Op de volgende pagina's zie je een voorbeeld hoe je het kasboek in kunt vullen.
Voorkom dubbeltellingen! Denk eraan dat je geen dingen dubbel telt. Een fout die vaak gemaakt wordt, is het apart opschrijven van 20 euro die je hebt gepind bij de bank en 2 euro die je van dit geld hebt uitgeven aan een ijsje. Het lijkt dan of je 22 euro hebt uitgegeven. Het geld dat je pint is wel van de rekening, maar nog niet uitgegeven. Schrijf het dus pas op als je het besteedt. Een ander voorbeeld zijn hogere vervoerskosten door bijvoorbeeld zowel het opladen van de OV-chipkaart als de daadwerkelijke vervoerskosten op te schrijven. Welke van deze twee opties je opschrijft maakt niet uit, als het voor jezelf maar duidelijk is dat je die bepaalde kosten gemaakt hebt.
Kasboek
Datum
Omschrijving van de uitgave
Week
17
21-apr
Benzine
Voeding
Persoonlijke verzorging
VOORBEELD • VOORBEELD • VOORBEELD • VOORB
23-apr
Brood vd bakker
23-apr
Zomerjas Ethan
23-apr
Retourtje Utrecht-Amsterdam
23-apr
Lunch met Eline in de stad
25-apr
Kapper
€ 28,00
25-apr
Warenhuis
€ 3,85
25-apr
Strippenkaart sportschool
26-apr
Weekboodschappen
26-apr
Ijsjes oranjemarkt
26-apr
Schommel oranjemarkt
26-apr
fietstassen oranjemarkt
26-apr
Zakgeld Ethan en Yara
Totaal alle categorien (wk 17 . . . ) = € 314,87
Week
18
€ 8,15
€ 48,50
=
€ 56,65
€ 6,89
+
€ 31,85
+
€ 6,89
VOORBEELD • VOORBEELD • VOORBEELD • VOORB
28-apr
Drogist
30-apr
Boete bibliotheekboeken
30-apr
Reparatie fiets Anne
€ 6,67
wk 18 (april) opgeteld = € 46,16 1-mei
Was- & schoonmaakartikelen
€ 0,00
€ 6,67
€0
Pizza's (besteld)
1-mei
Oppas
2-mei
Lunch op kantoor
2-mei
Drankjes sportschool
3-mei
Weekboodschappen supermarkt
3-mei
Cadeautje Ilse
3-mei
Zakgeld Ethan en Yara
3-mei
Groente en fruit van de markt
3-mei
Sportbroek Anne wk 18 (mei) opgeteld = € 167,44
Totaal alle categorien (wk 18 . . . ) = € 195,11
€ 5,90 € 41,26
€ 2,89
€ 12,00
=
€ 59,16 € 59,16
+
€0 € 6,67
+
€ 2,89 € 2,89
Overige huishoudelijke uitgaven
Kleding & schoenen
Vervoer
Vrije tijd
Onderhoud huis & tuin
Overige
BEELD • VOORBEELD • VOORBEELD • VOORBEELD • VOORBEELD € 66,23 € 24,90 € 14,00 € 14,75 € 12,90
€ 19,90 € 44,90 € 2,90 € 3,00 € 7,50 € 8,00
€ 3,50
+
€ 16,40
+
€ 44,80
+
€ 88,23
+
€ 62,65
+
€ 7,50
+
€ 2,90
BEELD • VOORBEELD • VOORBEELD • VOORBEELD • VOORBEELD € 2,50 € 18,50 € 2,50
€0
€ 18,50
€0
€0
€0
€0
€0
€ 48,00 € 15,00 € 8,00 € 10,90 € 3,50 € 19,99
+
€ 18,50 € 21,00
+
€ 19,99 € 19,99
+
€0 € 18,50
+
€ 66,90 € 66,90
+
€0
+
€0
Het jaaroverzicht Tel de uitgaven per week per post op. Tel vervolgens de weken van de betreffende maand op. Noteer deze bedragen in het jaaroverzicht. Het jaaroverzicht laat niet alleen de reserveringsuitgaven en de huishoudelijke uitgaven zien, het is ook een overzicht van je inkomsten en vaste lasten. Deze kun je terugvinden op je bankafschriften. Sommige bedragen komen iedere maand terug, zoals de energielasten. Let er dan wel op dat er eenmaal per jaar een eindafrekening komt, waardoor het bedrag die maand zal afwijken. Vaak wordt er dan ook een nieuw maandbedrag vastgesteld. In het midden van dit kasboek vind je het jaaroverzicht.
Op www.nibud.nl/kasboek vind je zowel een leeg als een ingevuld voorbeeld van het jaaroverzicht en nog extra informatie hierover. Door het jaaroverzicht krijg je overzicht in welke maanden je eventueel meer uitgaven hebt. Dat kan gaan om hogere lasten door bijvoorbeeld kerstaankopen of een geboekte vakantie. Door een kasboekje bij te houden krijg je zicht op deze uitgaven. Bijsturen met een begroting Een kasboek bijhouden geeft inzicht, maar omdat het alleen je uitgaven betreft, blijft het een eenzijdig beeld. Met een begroting krijg je meer grip op je geldzaken. Het bijhouden van dit kasboek is ook een opstap naar het maken van een maandoverzicht en uiteindelijk een jaaroverzicht. Met het jaaroverzicht kun je een gemiddelde maandbegroting maken, zodat je weet wat je ongeveer per maand kunt uitgeven en wat je moet reserveren voor andere maanden. Als je dit kasboek een jaar hebt bijgehouden, heb je het jaaroverzicht compleet, maar ook na een paar maanden heb je al een goed overzicht van je uitgaven en kun je actief met je geldzaken aan de slag. En bijsturen waar dat nodig is! Wil je meer weten over het maken van een maand- en een jaarbegroting? Lees dan het Nibud-boek Meer met je geld. Dat helpt je van overzicht, naar inzicht, naar actie!
> Tip Het bijhouden van een kasboek geeft niet alleen inzicht in je uitgaven, door het bijhouden ervan ga je meestal vanzelf ook minder uitgeven.
Nibud
Een goede start met het jaaroverzicht Wil je een goede start maken? Vul dan nu alvast de inkomsten en vaste lasten in die je al weet! Zo kun je snel zien hoeveel geld je nog overhoudt voor de andere posten. Meer grip op je uitgaven? Laat je dan niet alleen leiden door wat je kunt uitgeven, maar bepaal ook hoeveel je wilt uitgeven aan een post. Zo wordt door middel van het jaaroverzicht duidelijk waar je geld naartoe gaat. Na een paar maanden het kasboek in te vullen krijg je al inzicht in je uitgavenpatroon en kun je eventueel bij gaan sturen.
> Tip Wil je weten aan welke posten je meer uitgeeft dan gemiddeld? Gebruik dan het Persoonlijk Budgetadvies. Dit is een praktische digitale tool waarmee je je geldzaken op een rij kunt zetten. Je vult een aantal gegevens in over je inkomsten en je huishoudsamenstelling. Vervolgens krijg je een begroting op je scherm met de gemiddelde bestedingen van een huishouden dat vergelijkbaar is met dat van jou. Je kunt ook je eigen uitgaven invullen zodat je die direct kunt vergelijken met soortgelijke huishoudens. Je vindt het Persoonlijk Budgetadvies op www.nibud.nl/persoonlijkbudgetadvies. Digitaal huishoudboekje Dit fysieke kasboek gaat goed samen met een digitaal kasboek. Met een fysiek kasboek krijg je letterlijk in de vingers waar je je geld aan uitgeeft. Het is wel vrij tijdsintensief als je het heel nauwkeurig bijhoudt. Je kunt er daarom voor kiezen om op een gegeven moment (ook) gebruik te gaan maken van een digitaal kasboek. Afas Personal (Plus) (www.afaspersonal.nl/plus) is een voorbeeld van een digitaal kasboek waarmee je je uitgaven nauwgezet kunt bijhouden en bekijken. Zo wordt alles wat je gepind hebt, automatisch gerubriceerd. Hierdoor kun je, net als in dit fysieke kasboek, precies zien aan welke post je welk bedrag hebt besteed, zonder dat je het handmatig hoeft in te voeren. Omdat geld dat je bij de bank hebt gepind, vervolgens contant in je portemonnee zit, kan het handig zijn die uitgaven alsnog handmatig bij te houden, zodat je echt al je uitgaven inzichtelijk maakt.
Kasboek
Datum
Omschrijving van de uitgave
Week
Totaal alle categorien (wk . . . ) = €
Week
Totaal alle categorien (wk . . . ) = €
Voeding
Persoonlijke verzorging
Was- & schoonmaakartikelen
Overige huishoudelijke uitgaven
Kleding & schoenen
Vervoer
Vrije tijd
Onderhoud huis & tuin
Overige
Datum
Omschrijving van de uitgave
Week
Totaal alle categorien (wk . . . ) = €
Week
Totaal alle categorien (wk . . . ) = €
Voeding
Persoonlijke verzorging
Was- & schoonmaakartikelen
Overige huishoudelijke uitgaven
Kleding & schoenen
Vervoer
Vrije tijd
Onderhoud huis & tuin
Overige
Kasboek
Van overzicht naar inzicht Inzicht in je geldzaken begint met overzicht. Dat krijg je onder andere door je uitgaven een tijdje goed bij te houden. Veel geld verdwijnt vaak ongemerkt aan kleine dingen. Door nauwgezet bij te houden waar je iedere dag, week en maand je geld aan uitgeeft, krijg je grip op je geld! Dit kasboek is daar een handig hulpmiddel voor. Je kunt je uitgaven per week bijhouden, zodat je ook minstens 1 keer in de week kunt evalueren hoe het met je uitgaven gaat. Om niet het grote geheel uit het oog te verliezen, werk je ook met een jaaroverzicht. Dit jaaroverzicht laat je zien waar door de maanden heen, je geld naartoe gaat. Niet alleen je dagelijkse uitgaven, maar ook je vaste lasten. Als je dit kasboek een jaar gebruikt, weet je precies hoe jouw geldzaken in elkaar zitten. Dat geeft overzicht en daarmee inzicht!
NIBUD