Jaa r ve r s l a g / / 2 0 1 2 - 2 0 1 3
le t’s de ve lop our futur 1e
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
2
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
“ Deze jongeren zijn als parels, je hoeft ze maar op te rapen en ze beginnen al te blinken.� Don Bosco
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
3
Inhoudstafel // Jaarverslag 2012-2013 VOORWOORD 5 WIE ZIJN WIJ? 7 HOE WERKEN WIJ 9 WAT DOEN WIJ?
15
NOORDWERKING 17 ZUIDWERKING
20
AZIË 23 AFRIKA 27 LATIJNS-AMERIKA 31 WAT DOEN WIJ MET UW GELD? 34 DANK + HOE KAN U HELPEN?
4
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
38
Voorwoord Geachte lezer,
uitsluiting van bepaalde groepen helpen voorkomen in plaats van enkel te genezen. Dit kan alleen als de
Als Belgische ngo beschouwen
sociale, economische en culturele mechanismen, die
we het pedagogisch project van
beletten dat sommige mensen volwaardig kunnen
Don Bosco als de hoeksteen
deelnemen aan het maatschappelijk en economisch
van
Concreet
leven, veranderen. VIA Don Bosco vertaalt dat in
betekent dit dat wij investeren
toenemende aandacht voor beleidsbeïnvloeding, het
in projecten en programma’s die de integrale
beïnvloeden van mensen en organisaties die zich in
vorming van de mens centraal stellen en die
een positie van macht of gezag bevinden, en wiens
mensen bereiken die maatschappelijk kwetsbaar
beslissingen en acties een groot verschil uitmaken voor
zijn en uitgesloten worden. We schenken daarbij
de toekomstperspectieven van onze eindbegunstigden.
aandacht aan zowel professionele en technische
2012 en 2013 waren bijzonder actieve jaren voor
vaardigheden als levensvaardigheden. Leiderschap,
VIA Don Bosco. Na onze naamsverandering hebben
zelfvertrouwen, (interculturele) communicatie, goed
wij
kunnen functioneren in verschillende groepen, durven
ontwikkelingseducatie behoorlijk verstevigd samen
opkomen voor je rechten om sociaaleconomisch op te
met onze partners. Ook intern werd er voortdurend
klimmen: deze competenties zijn haast even belangrijk
gewerkt om de continuïteit van onze organisatie te
als de technische aspecten om een beroep onder de
waarborgen. U leest er alles over in dit verslag.
onze
werking.
onze
rol
in
ontwikkelingssamenwerking
en
knie te krijgen. Ik wens u allen een zeer aangename lectuur. Ons werkterrein ligt in het formeel en niet-formeel technisch en beroepsonderwijs, zowel in België als in
Albert Van Hecke, sdb
onze partnerlanden in het Zuiden. Voorzitter VIA Don Bosco Het pedagogisch project van Don Bosco staat ook bekend als een preventief systeem. Toegepast op onze rol als ngo, betekent het dat we sociaal onrecht en
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
5
6
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
Wie zijn wij? Jongeren hebben recht op een toekomst. Meer nog, ze hebben recht op een toekomst die ze mee vormgeven. Voor velen vertaalt dat zich in een zoektocht naar een beter leven. Samen met onze partners in het Zuiden trachten wij de meest kwetsbare jongeren de vaardigheden aan te leren die hiervoor onontbeerlijk zijn.
Wereldwijd zetten onze partners zich in voor het welzijn
We zetten daarbij sterk in op de kwaliteit, relevantie
van kansarme jongeren en jongvolwassenen. Ze bieden
en toegankelijkheid van deze opleidingen en op de
onderwijs aan dat niet alleen gericht is op het verwerven
begeleiding van deze jongeren naar de arbeidsmarkt.
van professionele en technische vaardigheden, maar
Via ontwikkelingsbureaus werken we bovendien aan de
ook op de algemene ontwikkeling van deze jongeren,
capaciteitsversterking van de lokale centra.
zodat ook zij vervolgens kunnen bijdragen tot een rechtvaardigere wereld. Zo zorgen onze partners ervoor
Daarnaast informeren, sensibiliseren en activeren we
dat deze jongeren niet alleen uitgroeien tot motor van de
ook Belgische scholen die hun leerlingen willen opleiden
economie, maar ook tot motor van de samenleving.
tot actieve wereldburgers. Ontwikkelingssamenwerking draait tenslotte om wederkerigheid, de dialoog tussen
Al 45 jaren staat VIA Don Bosco hen met raad en daad
Noord en Zuid, waarin van elkaar leren centraal staat.
bij. In 2012 en 2013 steunde VIA Don Bosco projecten
Het besef dat belangrijke thema’s die onze toekomst
in een veertigtal ontwikkelingslanden. Het gaat vooral
en die van volgende generaties bepalen, ook globaal
–maar niet uitsluitend– om lokale centra die technisch
moeten aangepakt worden, valt stilaan niet meer weg
en beroepsonderwijs aanbieden aan jongeren die om
te denken. Mondiale vorming voor jongeren is dan ook
diverse redenen uit de boot dreigden te vallen.
meer dan een mooie gedachte, het is een noodzaak.
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
7
8
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
Hoe werken wij? VIA Don Bosco kan rekenen op een uitgebreid internationaal partnernetwerk, zowel in het Zuiden als in het Noorden. Eigen aan onze aanpak is dat wij niet werken met coöperanten of eigen personeel in het Zuiden, wel met volwaardige partners die zijn verankerd in de lokale samenleving, en haar noden bijgevolg als de besten kennen.
Ons netwerk
De Salesianen en zusters van Don Bosco staan
Onze partners zijn vaak al tientallen jaren actief in
middenin het gemeenschapsleven van de dorpen
deze dorpen en steden en kunnen daardoor – zo bleek
en steden waar ze actief zijn. Naast het bieden van
ook uit een recente externe evaluatie – rekenen op het
onderwijs en vorming, organiseren zij namelijk ook
respect en de waardering van de gemeenschap. De
culturele, sportieve en religieuze activiteiten waar
goede reputatie van de Don Boscoscholen is een niet
een breder doelpubliek aan kan deelnemen. Dit komt
te onderschatten element in de dialoog met potentiële
uiteraard de gemeenschap, maar vooral ook de
werkgevers en beleidsvoerders.
leerlingen ten goede; zij krijgen zo de kans om een breed sociaal netwerk uit te bouwen.
Daarnaast draagt de permanente aanwezigheid van onze partners bij tot het scheppen van een veilige
VIA
Don
Bosco
hecht
veel
belang
aan
de
leeromgeving voor de leerlingen. Er is niet alleen
zelfstandigheid van haar partners in het Zuiden. Niet
veel aandacht voor de psychosociale begeleiding
alleen zien we erop toe dat zij nooit volledig financieel
van jongeren, maar ook van hun ouders. Dankzij die
afhankelijk zijn van onze hulp, we stimuleren hen ook
begeleiding en regelmatig overleg met lokale leiders
om eigen inkomsten te genereren en waar mogelijk
slagen ze er niet zelden in om conflicten buiten de
duurzame banden met overheden en bedrijven aan
schoolmuren te houden.
te gaan. VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
9
Structuur van partnerrelaties In
het
Zuiden
onderscheiden
wij
twee
type
partnerorganisaties. De lokale centra staan in voor de vorming en opleiding van kansarme jongeren en jongvolwassenen. Het gaat voornamelijk om scholen die zowel formeel als niet-formeel onderwijs aanbieden, maar ook om centra die kansarme bevolkingsgroepen samenbrengen in zelfhulpgroepen. De centra zelf, of de tewerkstellingsbureaus die eraan gekoppeld zijn, begeleiden de afgestudeerden in hun eerste stappen op de arbeidsmarkt. Zij onderhouden contacten met bedrijven, organiseren stageplaatsen
en
zorgen
indien
nodig
voor
conflictbemiddeling op de werkvloer. Lokale centra in naburige landen worden vaak gegroepeerd in regio’s (bijvoorbeeld West-Afrika). Op landelijk of regionaal niveau werkt VIA Don Bosco
VIA Don Bosco is lid van diverse nationale en
samen met overkoepelende ontwikkelingsbureaus. Zij
internationale verenigingen en netwerken. Netwerken
bieden ondersteuning aan diverse lokale centra en
zoals Educaid en Don Bosco Network zorgen voor
zorgen voor coördinatie, planning en opvolging.
een betere afstemming van de werking en van de middelen tussen ngo’s onderling. Allianties met
10
Samenwerking
andere ngo’s, zoals de Coalitie 2015, geven ons de
De noden zijn groot, de middelen beperkt. Krachten
mogelijkheid om gemeenschappelijke thema’s onder
bundelen met andere organisaties is vaak essentieel
de aandacht van een breder publiek te brengen.
om gemeenschappelijke doelstellingen te bereiken.
Bovendien wegen we samen meer door op het beleid
Versnippering kost per slot van rekening geld. Daarom
rond ontwikkelingssamenwerking. Tot slot is VIA
engageert VIA Don Bosco zich in netwerken en koepels.
Don Bosco ook aangesloten bij verenigingen die de
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
transparante en efficiënte werking van organisaties
Op het vlak van interne kwaliteitszorg vormt het EFQM
tot doel hebben.
model ons referentiekader. EFQM staat voor European Foundation for Quality Management. Via Don Bosco
Onze dienst ontwikkelingseducatie (Noorddienst) werkt nauw samen met het Don Bosco Onderwijscentrum en met de pedagogische begeleidingsdienst van de Vlaamse Don Boscoscholen. Wij hebben expertise in ontwikkelingssamenwerking en interculturele dialoog, zij hebben specialisten in huis die het Belgische onderwijs door en door kennen. We vullen elkaar aan en kunnen zo optimaal inspelen op de behoeften van de scholen. Voor specifieke acties werkt de dienst ontwikkelingseducatie samen met andere
Ik heb heel mijn leven gewerkt voor het welzijn van jongeren, in de overtuiging dat het geluk van een samenleving afhangt van een gezonde opvoeding.
onderwijs-ngo’s zoals Broederlijk Delen, Studio Globo en Mondibuild. Samen klinkt onze boodschap luider. De partnerorganisaties in het Zuiden werken ook
behaalde in 2011 als eerste Belgische ngo het label
samen met de fora die georganiseerd worden door de
Commited to Excellence. Dit was echter geen aanleiding
Belgische ambassades.
om op onze lauweren te rusten, integendeel. Naar aanleiding van een zelfanalyse in 2011 ondernamen
Kwaliteitszorg
we concrete acties in 2012 en 2013. Zo pasten we
Het hoofdkantoor in Brussel streeft naar een
onder meer het organigram en het personeelsbeleid
transparante, duurzame en efficiënte werking.
aan. Het optimaliseren en evalueren van onze werking
We evalueren onze impact regelmatig en sturen
is uiteraard een continu proces dat ook de volgende
bij waar nodig. Zo kunnen de middelen maximaal
jaren een belangrijk agendapunt blijft.
ingezet worden waar ze echt nodig zijn. Onze partners
zijn
een
belangrijk
klankbord:
hun
Op regelmatige basis doen we ook beroep op externe
opmerkingen kunnen een aanleiding vormen tot
evaluatoren voor een onafhankelijke kwaliteitscontrole:
het bijsturen van onze werking.
dit gebeurt zowel op ons eigen initiatief als op vraag
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
11
van de overheid. In 2012 werden onze diensten
de interventielogica (de soorten activiteiten die we
ontwikkelingseducatie en ontwikkelingssamenwerking
ondersteunen) werd bijgestuurd. De focus ligt nu veel
onder de loep genomen door het studie- en adviesbureau
meer op een strategisch doelgroepenbeleid. Ook onze
Ace Europe. De nadruk lag op een inhoudelijke evaluatie
beleidsstructuren, het evaluatiebeleid en het financieel
van onze activiteiten in het Noorden en in het Zuiden.
management maken regelmatig het onderwerp uit van
Aan de hand van hun aanbevelingen stippelden we
externe audits.
een strategie uit voor de komende jaren. Maar ook
12
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
LIDMAATSCHAPPEN Om haar werking zo succesvol mogelijk te maken, is VIA Don Bosco lid van verschillende onderwijs -en ontwikkelingssamenwerkingsgerelateerde organisaties: Don Bosco Network, een wereldwijd samenwerkingsverband van ngo’s die de Salesiaanse waarden onderschrijven. ngo-federatie, de Vlaamse federatie van ngo’s voor ontwikkelingssamenwerking. Acodev, de Frans- en Duitstalige federatie van ngo’s voor ontwikkelingssamenwerking. Educaid, een Belgisch platform rond onderwijs en ontwikkelingssamenwerking. Coalitie 2015, het wereldwijde netwerk tegen armoede. Samen brengen we de Millenniumdoelstellingen onder de aandacht. De Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving. EFQM, de European Foundation for Quality Management. Zij ondersteunen organisaties op het vlak van kwaliteitsbeheer.
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
13
14
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
Wat doen wij? Sinds Giovanni Bosco zich in de negentiende eeuw over straatjongens ontfermde, is er heel wat veranderd in het onderwijs. Toch blijven de principes van zijn pedagogische aanpak ook vandaag nog overeind. Deze vormen de basis van de projecten die VIA Don Bosco steunt.
Onderwijs met het hoofd
hoofd, maar ook vanuit het hart. Het bijbrengen van
Jammer genoeg zijn er nog steeds talloze jongeren
levensvaardigheden aan jongeren die in zeer moeilijke
die een helpende hand nodig hebben. Door armoede,
omstandigheden zijn opgegroeid, maakt dan ook
discriminatie, uitbuiting of conflicten hebben zij
integraal deel uit van de pedagogische aanpak van de
kansen die voor ons vanzelfsprekend zijn, gemist.
lokale centra.
Samen met onze partners in het Zuiden reiken we hen de hand door toegankelijke opleidingen aan te bieden.
Een hart voor het Zuiden
Toegankelijk in de zin van betaalbaar, maar ook in de
Onze Belgische partnerscholen zien onderwijs evenmin
zin van flexibel. We steunen zowel langere als korte
als louter kennisoverdracht. De uitdaging voor jongeren
opleidingen waarin jongeren en jongvolwassenen een
is tenslotte om de wereld rondom hen beter te leren
vak kunnen aanleren. Een vak dat hen uitzicht biedt op
begrijpen. Mondiale vorming, waarin begrippen als
betere werkomstandigheden.
solidariteit en inlevingsvermogen centraal staan, maakt daar een integraal deel van uit. VIA Don Bosco
En met het hart
biedt ondersteuning en begeleiding aan leerkrachten
Maar deze jongeren leren veel meer dan dat. Lesgeven
en directies die mondiale vorming opnemen in het
doe je volgens Don Bosco immers niet alleen vanuit het
curriculum van het secundair onderwijs.
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
15
16
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
Noordwerking Even voorbij je navel ligt een hele wereld. Een wereld waarin iedere jongere deel van uitmaakt en zijn weg in probeert te zoeken. Dit besef –en de verantwoordelijkheidszin die ermee gepaard gaat – is wat we verstaan onder het begrip wereldburgerschap. Wat het Noorden doet en laat heeft gevolgen voor het Zuiden en omgekeerd. De wereld is ons dorp.
Je ben jong en je wilt wat…
project werd uitgebreid en tegelijkertijd werd de
Een goed rapport, een tof lief, hippe kleding en straks
kwaliteit ervan verbeterd, o.a. door de inhoudelijke
dat lekkere stoofpotje van de mama. Oh ja en als het
thema’s beter af te bakenen. Ook de activiteiten in het
even kan een rechtvaardigere wereld. Eén waarin alle
Franstalig landsgedeelte kenden een groei.
jongeren van deze dingen kunnen dromen, zorgeloos. Jongeren worden vaak als naïevelingen en idealisten
Spreken mét het Zuiden
bestempeld. Toch beseffen ze vaak onvoldoende dat
Ons devies is en blijft ‘spreken met in plaats van óver
ook zij een steentje kunnen bijdragen en over een enorm
het Zuiden’. VIA Don Bosco wil haar ervaring in het
potentieel beschikken. Ze kunnen hun stem verheffen,
Zuiden aanwenden om op te treden als bruggenbouwer
kritisch denken en duurzame keuzes maken. Met haar
tussen leerkrachten en leerlingen in België en in het
educatief aanbod wil VIA Don Bosco jongeren aanzetten
Zuiden. We zetten sterk in op netwerking tussen
tot actief wereldburgerschap.
scholen, zowel in binnenland als tussen Noord en Zuid.
2012 en 2013 waren de jaren waarin VIA Don Bosco zich
Door een partnerschap aan te gaan met een school
nog sterker inzette op het TSO/BSO. Het pedagogisch
in het Zuiden krijgen onze leerlingen, leerkrachten en
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
17
directieleden een realistisch beeld van het Zuiden en leren ze omgaan met cultuurverschillen. Door de actieve inbreng van het Zuiden zelf worden aan beide kanten vooroordelen doorprikt en krijgt “de andere” een gezicht. Zo wordt dialoog opgebouwd en ontstaan wederzijds begrip en respect.
School-to-School VIA Don Bosco zette in 2012 -2013 sterk in op Schoolto-School (S2S), een langdurig samenwerkingsverband tussen een school in het Noorden en een school in het Zuiden. Leerlingen en leerkrachten leren elkaar kennen, maar leren vooral ook van elkaar. Dankzij S2S veranderen de droge, fantasieloze cijfers, statistieken en nieuwsberichten die we kennen met betrekking tot de Noord-Zuid problematiek in gezichten.
voor S2S was het bezoek van de Indische delegatie aan hun partnerschool in Haacht en Oudergem.
De partnerscholen bouwen samen activiteiten uit rond
18
gemeenschappelijke thema’s en doelen. Ieder partnerschap
Inleefreizen
is uniek. Scholen bepalen in wederzijds overleg waarrond
Een ander project waarbij Belgische leerlingen de
ze willen samenwerken, wat de duur en de wijze van hun
kans krijgen om leeftijdsgenoten in het Zuiden te leren
samenwerking zal zijn, en op welk niveau er samengewerkt
kennen, is de inleefreis, een gezamenlijk project van VIA
wordt. Het lerende aspect staat centraal.
Don Bosco en Broederlijk Delen.
In 2012 begonnen zes Belgische en Indische scholen
In 2012 vertrokken twee groepen uit partnerscholen
aan hun avontuur, en in de lente van 2013 bezochten
in België naar Oeganda en in 2013 kregen Belgische
Belgische leerkrachten scholen in Lumumbashi (DRC) om
scholieren de mogelijkheid om kennis te maken met
ook daar een S2S-project op te starten. Het hoogtepunt
hun Senegalese leeftijdsgenoten.
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
Een leerkracht die voordien aan een inleefreis deelnam,
de Millenniumdoelstellingen (MDG’s). In 2000 legden
gaf hen de volgende tip mee: “probeer (…) vooral te
regeringsleiders de belangrijkste wereldproblemen vast
zwijgen om later, als je terug bent, nooit meer je mond
in acht Millenniumdoelstellingen. Ze engageerden zich
te houden!”. Wie zelf geraakt is door de situatie in
zo voor een rechtvaardigere wereld zonder extreme
het Zuiden, is dikwijls de beste pleitbezorger voor
armoede tegen 2015. Aan de hand van diverse activiteiten
ontwikkelingseducatie. Daarom organiseert VIA Don
(sport, knutselen, kwissen…) leren de deelnemers de
Bosco getuigenissen met deelnemers van inleefreizen
MDG’s kennen, benoemen en kritisch benaderen. Ze
en vrijwilligers op scholen.
worden doorheen de activiteiten geconfronteerd met de obstakels waarmee de regeringsleiders te kampen
Bouwkamp
hebben en met de gevolgen van ongelijkheid.
De deelnemers van het laatste bouwkamp dat VIA Don Bosco samen met mondibuild organiseerde – in
Saved by the Bell
2013 werd de samenwerking stopgezet – zullen ook
Naar jaarlijkse gewoonte organiseerde VIA Don Bosco
niet gauw hun mond houden over hun ervaring in het
samen met Broedelijk Delen ook in 2012 en 2013
Zuiden. De reis bracht hen naar Zuid-Afrika waar zij
een vastenactie op de partnerscholen. En “Saved by
samen met lokale jongeren letterlijk hun steentjes
the bell”, een initiatief van VIA Don Bosco en Studio
bijdroegen aan een nieuwe vleugel van het National
Globo, groeit hopelijk uit tot een vaste gewoonte.
Institute for the Deaf. De jongeren leerden naar eigen
Deelnemende scholen laten de schoolbel een extra keer
zeggen enorm veel van elkaar. Daarbovenop kwam de
rinkelen op de internationale dag van de leerkracht. Zo
voldoening van iets te hebben meegemaakt dat echt
vragen we aandacht voor de miljoenen kinderen die
gebruikt zou worden.
dit geluid nooit te horen krijgen omdat ze nog steeds geen toegang hebben tot onderwijs. En zetten we ook
Millenniumbal
de miljoenen leerkrachten die zich dagelijks inspannen
Je hoeft echter geen vliegtuig te nemen om je te
om jongeren kansen te geven in de kijker. Last but not
kunnen verplaatsen in de situatie van de ander. Dat
least herinneren we de regeringsleiders op die manier
bewijst Millenniumbal, een educatief spel dat in 2012
aan hun belofte dat tegen 2015 alle kinderen ter wereld
werd geïntroduceerd. Millenniumbal wil jongeren van 12
-jongens en meisjes- ten minste lager onderwijs zouden
tot 18 jaar op een speelse manier bewust maken van
kunnen lopen.
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
19
Zuidwerking Medefinanciering Andere financiering Beide
De jeugd van tegenwoordig. Mogen we ze even aan u voorstellen? Jongeren uit alle werelddelen die werk willen maken van een betere toekomst voor zichzelf, hun familie, hun gemeenschap, hun land. De opleidingscentra die VIA Don Bosco ondersteunt, bieden hiervoor de nodige vaardigheden. Want onze partners weten dat investeren in jongeren investeren in ontwikkeling is. VIA Don Bosco steunde in 2012 en 2013 tientallen opleidingscentra, coördinerende bureaus en projecten in 41 landen. Een groot deel van deze projecten gebeurt met medefinanciering door de overheid of de EU (landen in het kleur).
In
In 2012 ging 8.930.368,01 EUR naar het Zuiden. In 2013
VIA Don Bosco in 2012 & 2013 94
besteedden we 8.292.187,01 EUR.
opleidingscentra, coördinerende bureaus
LATIJNS-AMERIKA
ondersteunde
en projecten in Bolivië, Brazilië, Chili, Onze aandacht ging voornamelijk naar:
Colombia,
• betere toegang tot opleidingen,
Republiek, Ecuador, El Salvador, Guatemala,
• de kwaliteit en relevantie van de opleidingen,
Haïti, Honduras, Mexico, Nicaragua, Peru,
• begeleiding naar de wereld van het werk,
Uruguay en Venezuela voor een totaal
• performantere en duurzamere opleidingscentra.
bedrag van 5.658.279,62 EUR.
20
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
Costa
Rica,
Dominicaanse
In AZIË ondersteunde VIA Don Bosco in 2012 & 2013 meer dan 150 centra en projecten in Bangladesh, Cambodja, Filipijnen, India, Irak, Libanon, Nepal, OostIn AFRIKA ondersteunde VIA Don Bosco in
Timor, Pakistan, Sri Lanka en Thailand voor
2012 & 2013 voor een totaal bedrag van
een totaal bedrag van 3.530.559,69 EUR.
8.033.715,71 EUR 136 opleidingscentra, coördinerende in
Benin,
bureaus
Burundi,
en
projecten
Centraal-Afrikaanse
Republiek, Democratische republiek Congo, Ethiopië,
Gabon,
Ivoorkust,
Kameroen,
Kenia, Madagaskar, Mali, Republiek Congo, Senegal, Rwanda, Tanzania, Togo, Oeganda en Zuid-Afrika. VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
21
22
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
Azië Azië scoort. De millenniumdoelstellingen lijken binnen handbereik. Er is met andere woorden reden tot optimisme. Toch is er ook nog werk aan de winkel, in India bijvoorbeeld. Voor het subcontinent wordt het behalen van de millenniumdoelstellingen een race tegen de tijd.
Millennium GOAL! Van alle ontwikkelingsregio’s kan Azië de beste cijfers voorleggen inzake toegang tot het lager onderwijs. En op India na is deze regio er nu al in geslaagd het aantal mensen dat in extreme armoede (over)leeft te halveren, ruim voor de deadline in 2015. Dat betekent echter niet dat het werk erop zit. Het is hoog tijd om de lat hoger te leggen. Een eerlijke, rechtvaardige wereld waarin iedereen kans krijgt op opwaartse sociale mobiliteit: voor minder doen we
Projecten in Azië
het niet.
Bangladesh - Cambodja - India - Filipijnen - Nepal Oost-Timor - Pakistan - Sri Lanka - Thailand
Het succes van Azië is deels toe te schrijven aan de economische groei van landen als China en India. Die groei heeft voor sommige bevolkingsgroepen een hoge
Midden-Oosten Irak - Libanon
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
23
kostprijs. India is hier een schrijnend voorbeeld van. De idee dat economische groei per definitie leidt tot minder armoede en uitsluiting, wordt hier ontkracht.
Welk Indisch succesverhaal? De grootste democratie ter wereld, één van de belangrijkste opkomende economische machten, een paradijs voor outsourcende Westerse bedrijven; kortom een economisch mirakel. Dat is het succesverhaal van India. Of toch een deel van het verhaal. Want India is ook het land van dalits, de onaanraakbaren, en van gemarginaliseerde minderheden, straatkinderen, slums en immense contrasten tussen rijk en arm, stad en platteland. In India is de plaats waar je geboren wordt, in welk gezin en of je een meisje of een jongen bent, nog steeds bepalend voor de kansen die je krijgt. Vrouwen in rurale, arme gebieden krijgen het hard te verduren.
24
Deze verhalen vallen steeds moeilijker te rijmen. Samen
De Avidasi (tea tribes) werken voornamelijk op
met haar Indiase partners wil VIA Don Bosco jongeren
theeplantages. Voor ongeveer één dollar plukken zij acht
opleiden die het Indische succesverhaal herschrijven.
uur per dag theebladeren in arbeidsomstandigheden
De uitdagingen zijn groot, vooral nu de economische
die sinds het Britse koloniale bewind nauwelijks
groei van het land stagneert, maar het potentieel is
geëvolueerd zijn. In de zelfhulpgroepen krijgen ze naast
enorm.
informele opleidingen ook een stem.
De Indiase partners van VIA Don Bosco doen er alles aan
VIA Don Bosco kan in India rekenen op een uitgebreid
om het tij te keren. Zo ook de zusters van Don Bosco
partnernetwerk. De grootste partner is DB Tech, een
die in de deelstaat Assam sinds enkele jaren meer dan
netwerk dat 176 opleidingscentra omvat, verspreid over
300 zelfhulpgroepen voor Avidasi vrouwen organiseren.
vijfentwintig staten. Deze opleidingscentra richten zich
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
voornamelijk tot ongeschoolde, kansarme jongeren die
maar bij het vinden van (waardig) werk. In India is
geen toegang hebben tot (goed) betaald werk. Ze leren
werk vinden niet zo moeilijk, er is namelijk genoeg
er op drie maanden tijd de professionele vaardigheden
werkgelegenheid en een gebrek aan goed opgeleide
die noodzakelijk zijn om hun kansen op de arbeidsmarkt
werkkrachten. Als jongere waardig werk vinden, is
te vergroten. In een land waar 42 procent (!) van de
echter een ander verhaal. Dat beseft ook de overheid.
bevolking het moet redden met minder dan één dollar
Tewerkstelling van jongeren is voor de huidige regering
per dag is dat een kwestie van overleven.
een belangrijke prioriteit en DB Tech speelt hier, als grootste netwerk van centra voor beroepsopleidingen, een cruciale rol in.
Dreams are what should keep you awake and not what you see when you sleep! Tanveer Reza, leerling Don Bosco Park Circus, Calcutta
66800 afgestudeerden DB Tech werd in 2006 opgericht met de bedoeling
“Mijn kind is niet langer een last, maar een zegen” zo beschrijft de vader van Anushaya de meerwaarde van de DB Tech opleiding die zijn dochter volgde. Anushaya is een jonge vrouw uit Rajanala, een dorp in het district Bidar, één van de minst ontwikkelde regio’s in India. Zij volgde de opleiding “operator industriële naaimachine” en kon nadien meteen aan de slag.
Meer weten over de projecten van onze partners in India? Surf naar: www.viadonbosco.org
zo veel mogelijk kwetsbare jongeren toegang te verlenen tot een kwaliteitsvolle beroepsopleiding. Het beste geven aan zij die het minst hebben, dat is de missie van DB Tech. Eind 2013 stond de teller op 66800 afgestudeerden, waarvan de grote meerderheid daadwerkelijk werk heeft gevonden. De taak van DB Tech stopt immers niet wanneer een jongere afstudeert,
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
25
26
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
Afrika Over vergrijzing hoeft Afrika zich alvast geen zorgen te maken, twee derde van de bevolking is er jonger dan 25 jaar. Dat de jeugd er de motor vormt voor de ontwikkeling van het continent, spreekt voor zich.
Uiteraard moeten die jongeren dan in de eerste plaats de kans krijgen om zichzelf te ontwikkelen. En daar knelt het schoentje. De jonge bevolking gaat gepaard met torenhoge jeugdwerkloosheid. Jongeren trekken in grote getallen, al dan niet vrijwillig, naar de steden in de hoop daar een betere toekomst te vinden. Een grote meerderheid heeft amper onderwijs genoten en velen belanden op straat. De inspanningen van de meeste landen bezuiden de Sahara om zo veel mogelijk kinderen op de lagere schoolbanken te krijgen, stemmen hoopvol. Maar een visie op korte en middellange termijn ontbreekt vooralsnog. Voor de jongeren die geen onderwijs hebben genoten, komen de inspanningen te laat.
Projecten in Afrika Benin - Burundi - Centraal-Afrikaanse Republiek, Democratische republiek Congo - EthiopiĂŤ - Gabon, Ivoorkust - Kameroen - Kenia - Madagaskar - Mali - Senegal - Republiek Congo - Rwanda - Tanzania Togo - Oeganda - Zuid-Afrika
Het werk van onze partners blijft dan ook essentieel.
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
27
Ondernemen in de DR Congo Naast haar natuurlijke rijkdom en haar jonge bevolking, beschikt Afrika over nog een grote troef: ondernemingszin. Zelfs daar waar de formele economie in een ellendige toestand verkeert, gonst het op de markten van bedrijvigheid. Ondernemerschap
is
een
eigenschap
die
onze
partners in de Democratische Republiek Congo zoveel mogelijk willen stimuleren. In een land waar maar liefst zeventig procent van de jongeren tussen 15 en 24 geen baan vindt, is dit de manier bij uitstek om studenten te motiveren. De Congolese partnerscholen besteden dan ook in toenemende mate aandacht aan zelftewerkstelling. In 2012 en 2013 steunde VIA Don Bosco elf opleidingscentra in RDC.
28
Groei stimuleren
Voorbereiden op de arbeidsmarkt
In het centrum Mazzarello in Mbuyi Mayi krijgen de
Technisch en beroepsonderwijs inrichten vraagt
leerlingen landbouw, bijvoorbeeld een eigen stuk
een grote financiĂŤle inspanning. Er dient regelmatig
landbouwgrond toegewezen. De gewassen die ze kweken,
te worden geĂŻnvesteerd in nieuw materiaal om
verkopen ze zelf op de lokale markt. De link tussen
de opleiding up to date en relevant voor de
inspanning en opbrengst wordt dan al snel duidelijk. Wie
arbeidsmarkt te houden. Deze kost doorrekenen
hard werkt, kan zich misschien wel een fiets veroorloven
naar de kansarme doelgroep is geen optie. Om
en groeit uit tot rolmodel voor de anderen. De leerlingen
hun financiĂŤle duurzaamheid te verhogen, gaan
worden bovendien begeleid bij het oprichten van een
de opleidingscentra (die zelden op steun van de
eigen onderneming, zodat zij ook na hun opleiding de
overheid kunnen rekenen), op zoek naar inkomsten
vruchten kunnen blijven plukken van hun inspanningen.
genererende activiteiten.
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
Dit doen ze onder meer door de producten van de
onbestaande tot de Salesianen er in 1993 een eerste
leerlingen aan de man te brengen. De leerlingen van
centrum voor beroepsopleidingen openden. Vier jaar later
de afdeling boulangerie et pâtisserie van het CFP Don
volgde een tweede centrum. Momenteel kunnen er 750
Bosco Gombo in Kinshasa leveren bijvoorbeeld brood
leerlingen terecht in deze centra, vorig jaar stelden 1500
aan particulieren en bedrijven. De leerlingen leren zo
jongeren zich kandidaat om een cursus houtbewerking,
op bestelling te werken en kwalitatief hoogstaande
lassen,
producten af te leveren, een uitstekende leerschool.
metselen, snit en naad, landbouw, secretariaat of Engels
Bovendien vormen de producten de beste reclame voor
te volgen.
automechanica,
elektronica,
loodgieterij,
het centrum én voor de leerlingen.
Nergens in Kenia Nergens, dat betekent Kakuma in het Swahili. Kakuma is een vluchtelingenkamp in een afgelegen, dorre, door zandstormen geteisterde streek in het noordwesten van Kenia. Het heeft zijn naam niet gestolen. De meer dan honderdduizend vluchtelingen die er leven - het kamp heeft
Maar die toekomst was nog moeilijk te zien, want in Kakuma was alleen stof. Dave Eggers
zijn maximumcapaciteit overschreden - kunnen dat beamen. De jongeren vinden in de Don Bosco centra opnieuw een Kakuma vierde in 2012 zijn twintigste verjaardag. Voor
doel. Want rondhangen in een kamp maakt het leven
de vele duizenden jongeren die er opgroeien, er vaak
betekenisloos. Ze leren er vaardigheden die kunnen
zelfs geboren werden, is dat niet meteen een reden tot
bijdragen tot de heropbouw van hun land, maar die ook
feestvreugde. Op een veilig onderkomen en voedselhulp
het dagelijkse leven in het kamp draaglijker maken. VIA
na, heeft het kamp hen weinig te bieden. Ze kunnen niet
Don Bosco ondersteunde één van de centra in Kakuma.
terug naar hun door oorlogsgeweld geplaagde thuisland Somalia en mogen het kamp niet uit. Verveling en eentonigheid zijn troef.
Meer weten over onze projecten in Afrika? Surf naar: www.viadonbosco.org
Het (secundair) onderwijsaanbod was in Kakuma
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
29
30
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
Latijns-Amerika Latijns-Amerika heeft de bedenkelijke eer de meest ongelijke regio ter wereld te zijn: de kloof tussen arm en rijk is enorm. Hoewel er sinds de eeuwwisseling beterschap in zicht is, blijft armoede vooralsnog een erfrecht waaraan moeilijk te ontsnappen valt.
De gevolgen zijn talrijk: plattelandsvlucht, criminaliteit en ouders die er niet in slagen voor hun kinderen te zorgen. Miljoenen kinderen en jongeren belanden op straat. Ze gaan aan de slag als straatverkoper, slecht betaald hulpje, ze bedelen of kiezen voor het snelle geld dat in criminele middens te rapen valt. De maatschappelijke en financiële kost van de ongelijkheid is aanzienlijk en staat ontwikkeling in de weg. Om aan armoedebestrijding te werken, dient men de ongelijkheid aan te pakken. Onze partners doen dit door onderwijs te bieden aan de meest kansarmen. Daarnaast wijzen ze beleidsmakers op hun verantwoordelijkheid om de rechten van de meest
Projecten in Latijns-Amerika
kwetsbare kinderen en jongeren te vrijwaren. Met succes,
Bolivië - Brazilië - Chili - Colombia - Costa Rica -
zo bleek in 2012-2013.
Dominicaanse Republiek - Ecuador - El Salvador Guatemala - Haïti - Honduras - Mexico - Nicaragua
Er beweegt iets in Ecuador
- Peru - Uruguay - Venezuela
Goed leven en onderwijs, het zijn thema’s waarop de
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
31
Ecuadoriaanse overheid de afgelopen jaren sterk heeft ingezet. Het aantal mensen dat onder de armoedegrens leeft, werd meer dan gehalveerd en de overgrote meerderheid van de kinderen kreeg een plaats op de schoolbanken. Niettemin leven nog duizenden kinderen op straat. Hun grootste bekommernis is genoeg geld verdienen om de dag door te komen. Naar school gaan, past niet in dat plaatje. Het is om de levenskwaliteit van deze kinderen en jongeren te verbeteren dat de salesianen in 1990 het project “Ninos de la Calle” in het leven riepen.
Kinderen van de straat “Ninos de la Calle” biedt opvang en onderwijs aan 1500 jongeren en kinderen die van de straat hun thuis hebben gemaakt. Deze jongeren terug naar de schoolbanken begeleiden is niet vanzelfsprekend, wie
in één van de opleidingscentra. Wat hij geleerd heeft,
de ordeloosheid van de straat gewoon is, past zich niet
wil hij nu doorgeven aan anderen.
altijd even gemakkelijk aan aan het keurslijf van het
32
reguliere onderwijs. Velen kampen met een aanzienlijke
Spannende jaren
leerachterstand en voldoen niet aan de vereisten om
Voorbeelden als Washington zijn niet alleen belangrijk
door te stromen naar het officiële onderwijs. Daarom
als rolmodel voor andere jongeren die in precaire
bieden de salesianen flexibele opleidingen aan die
omstandigheden leven. Ze zijn een voorbeeld van
erg doelgericht zijn: een vak leren waardoor ze hun
het potentieel voor verandering in een regio in
levensomstandigheden kunnen verbeteren. Een mooi
ontwikkeling. Dat is alleszins de mening van de Inter-
voorbeeld is Washington: vijftien jaar geleden een
Amerikaanse Bank voor Ontwikkeling. Deze instelling
zesjarige bedelaar, maar nu leerkracht schrijnwerkerij
reikte in 2012 de prijs “Juscelino Kubitschek” uit aan
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
het project “Ninos de la Calle”. De selectie gebeurde
Een globale aanpak
onder meer op basis van criteria zoals innovatie en
Ontwikkelingen inzake het beleid rond kinderrechten,
duurzaamheid. Een mooie erkenning en een stimulans
straatkinderen en kinderarbeid houden VIA Don Bosco
om verder de ingeslagen weg te bewandelen.
en de salesianen nauwlettend in de gaten. Waar nodig wordt aan de alarmbel getrokken. Naar aanleiding
Toch stond de toekomst van de werking van de
van een onderzoeksrapport van de Verenigde Naties
salesiaanse centra even op de tocht toen de
over straatkinderen werd bijvoorbeeld een open brief
vernieuwde Ecuadoriaanse onderwijswetgeving werd
verzonden waarin zij samen met andere experten wezen
voorgesteld. Daarin was namelijk geen plaats meer
op de beperkingen van de studie en aanbevelingen
voor deze projecten. Alle jongeren moesten en zouden
formuleerden voor een bredere aanpak.
de verplichte tien jaar regulier onderwijs volgen. Een mooie gedachte, maar niet in overeenstemming met
De Ecuadoriaanse salesianen staan zeker niet alleen
de realiteit van de kinderen waarover “Ninos de la
wat hun aandacht voor globale ontwikkelingen met
Calle” zich ontfermt. De salesianen bleven niet bij
betrekking tot kinderrechten betreft. Ook andere Latijns-
de pakken zitten en startten een dialoog met de
Amerikaanse partners van VIA Don Bosco mengen zich
overheid. De ervaring en kennis van de salesianen kan
in het debat. Zo kon het Dominicaanse “Muchachos
op deze manier mee de toekomst van het onderwijs
Con Don Bosco” een afgevaardigde afleveren voor de
in Ecuador vormgeven.
International NGO council on Violence Against Children.
Succesverhalen
Dit zijn slechts enkele van de vele voorbeelden over
In Colombia beweegt het. Pacto Motor, een pact tussen
de succesvolle werking van VIA Don Bosco in Latijns-
de automobiel- en transportsector en het onderwijs, bleek
Amerika. De ngo ondersteunde er in 2012 en 2013
een ongezien succes. Na een geslaagd pilootproject in
tientallen partners in veertien landen in hun strijd om
2013 waarbij 98% van de afgestudeerden de weg vond
kansloze jongeren een betere toekomst te bieden.
naar een waardige job in de auto- en transportsector, zullen in 2014 niet minder dan 900 jongeren dankzij het pact een kosteloze en kwalitatief hoogstaande opleiding
Meer weten? www.viadonbosco.org
kunnen volgen.
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
33
Wat doen wij met uw geld? Wie geld geeft, heeft het recht te weten wat ermee gebeurt. Daarom doen wij jaarlijks ons boekhoudkundig boekje voor u open. VIA Don Bosco onderschrijft immers niet voor niets de Ethische Code van de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving.
Resultatenrekening Overheidssubsidies
blijven
kosten, uitzonderlijke kosten en diverse andere kosten) belangrijkste
zijn betrekkelijk laag. Zoals de grafiek weergeeft,
inkomstenbron. In 2012 - 2013 zijn ze goed voor
onze
wordt het merendeel van de kosten besteedt aan
60,81 - 59,1 procent van de totale inkomsten. Giften
de realisatie van onze doelstellingen in het Zuiden.
van individuele schenkers, bedrijven en stichtingen
De kosten voor het realiseren van de doelstellingen
vertegenwoordigden 37,82 - 39,8 procent van de
in BelgiĂŤ zijn grotendeels vervat in de categorie
opbrengsten.
personeelskosten.
Voor projecten zonder medefinanciering door de overheid gaat 98 procent van de giften naar het Zuiden. Voor noodhulp is dat 90 procent. Bij medefinanciering door de Belgische overheid of de EU houdt VIA Don Bosco enkel de administratieve vergoeding die contractueel voorzien is. De kosten voor algemeen beheer (diensten en diverse goederen, personeelskosten, afschrijvingen, financiĂŤle
34
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
Onze jaarrekening kan u raadplegen op onze website, www.viadonbosco.org/nl/financiering. Specifieke vragen? Contacteer Jan De Broeck of Peter Goossens via e-mail viadonbosco@skynet.be +32 (0)2 427 47 20
of
per
telefoon
Opbrengsten 2012
Andere werkingsopbrengsten 0,74%
Financiële opbrengsten 0,48%
Kosten 2012 Uitzonderlijke opbrengsten 0,15%
Afschrijvingen, waardeverminderingen, voorzieningen 0,07%
Andere bedrijfskosten 0,19%
Financiële kosten -0,04% Uitzonderlijke kosten -0.91%
Onttrekking aan de reserves 0,00%
Legaten 0,00%
Subsidies DGOS en EU 59,42%
Subsidiesgemeenten, provincies en regio’s 1,39%
OPBRENGSTEN (IN EUR) Giften Legaten Subsidiesgemeenten, provincies en regio’s Subsidies DGOS en EU
Diensten en diverse goederen 3,98%
Giften 37,82%
Projectfinanciering 85,00%
Personeelskosten 9,81%
Eigen 2012 3.796.459,19 139.799,56 5.964.251,77
KOSTEN (IN EUR)
2012
Projectfinanciering
8.692.769,78
Diensten en diverse goederen Personeelskosten
407.030,00 1.003.592,44
Andere werkingsopbrengsten
74.073,27
Afschrijvingen, waardeverminderingen, voorzieningen
Financiële opbrengsten
47.719,12
Andere bedrijfskosten
18.845,31
Uitzonderlijke opbrengsten
15.525,79
Financiële kosten
-4.051,93
Onttrekking aan de reserves
-
TOTAAL OPBRENGSTEN
10.037.828,70
Uitzonderlijke kosten TOTAAL KOSTEN
6.868,23
-93.474,95 10.031.578,88
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
35
Opbrengsten 2013
Andere werkingsopbrengsten 0,42%
Financiële opbrengsten 0,48%
Kosten 2013 Uitzonderlijke opbrengsten 0,20%
Afschrijvingen, waardeverminderingen, voorzieningen 0,16%
Andere bedrijfskosten 0,18%
Financiële kosten 0,02%
Onttrekking aan de reserves 0,00%
Uitzonderlijke kosten 0,02%
Giften 38,87%
Subsidies DGOS en EU 57,95%
Legaten 0,93% Subsidiesgemeenten, provincies en regio’s 1,15%
OPBRENGSTEN (IN EUR) Giften Legaten Subsidiesgemeenten, provincies en regio’s Subsidies DGOS en EU
36
Eigen 2013 3.937.476,91 93.820,73 116.575,20 5.869.215,24
Diensten en diverse goederen 3,11% Personeelskosten 9,01%
KOSTEN (IN EUR) Projectfinanciering
Projectfinanciering 87,50%
2013 8.814.296,29
Diensten en diverse goederen
313.700,25
Personeelskosten
907.764,95
Andere werkingsopbrengsten
42.665,90
Afschrijvingen, waardeverminderingen, voorzieningen
16.443,94
Financiële opbrengsten
48.863,97
Andere bedrijfskosten
17.737,13
Uitzonderlijke opbrengsten
20.000,00
Financiële kosten
2.425,92 1.820,27
Onttrekking aan de reserves
10.128.617,9-
Uitzonderlijke kosten
TOTAAL OPBRENGSTEN
10.128.617,95
TOTAAL KOSTEN
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
10.074.188,75
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
37
Dank
Hoe kan u helpen?
Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking (DGD)
Overschrijving
Vlaams Agentschap Internationale Samenwerking (VAIS) Wallonie- Bruxelles International (WBI) Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen Ondernemers voor Ondernemers 11.11.11 Consortium 12-12 Koning Boudewijnstichting (KBS) Provincie West-Vlaanderen de gemeenten Asse, Dilbeek, Herselt, Kraainem, Oostende, Rotselaar, Sint-Martens-Latem, Tessenderlo, Tielt, Wevelgem, Zemst, Zulte, Zwevegem Animatiecel Oostende en vele individuele schenkers
U kan hiervoor gebruik maken van een overschrijvingsformulier. Overschrijven kan ook online, zie www.viadonbosco.org/nl/wil-je-ons-steunen
Maandelijkse gift U kan uw gift ook spreiden over een jaar. Een doorlopende opdracht instellen kan u online of door langs te gaan bij uw bank. Zie: www.viadonbosco.org/nl/wil-je-ons-steunen
Feest Een huwelijk, geboorte of jubileum op de agenda? U wil kansarme jongeren laten delen in de feestvreugde? Vermeld ons op uw aankondiging zodat uw gasten een vrijblijvende bijdrage kunnen schenken. Neem contact op met VIA Don Bosco.
Testament, duolegaat, schenking Door een goed doel op te nemen in uw testament helpt u niet alleen het Zuiden. Ook uw erfgenamen kunnen hier baat bij hebben.
Vrijwilligerswerking Raadpleeg onze website voor oproepen: www.viadonbosco.org/nl/vrijwilligerswerking
38
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
Raad van Bestuur Cor Anthonissen, Omer Bossuyt, Lode Bolckmans, Peter Annegarn, Christian Boils, Jean Boils, Frans Claassen, Willy Gunst, René Jeanmart, Koenraad Nijssen, André Penninckx, Bert Van Hecke.
Contact VIA Don Bosco Leopold II-laan 195 BE-1080 Brussel Tel.: +32 (0)2 427 47 20 E-mail: info@viadonbosco.org
Redactie: Laure ALLAIN, Omer BOSSUYT, Jan DE BROECK, Kilian DE JAGER, Etienne VANDERCRUYSSEN – Lay-out: Pierre VANDEVIVERE Verantwoordlijke uitgever: Albert Van Hecke, Leopold II-laan 195, B-1080 Brussel
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2012 - 2013
39
Via Don Bosco is een erkende Belgische ngo die opleidings- en onderwijsinstellingen steunt in Afrika en Latijns-Amerika. Al meer dan 40 jaar bieden we pedagogische en financiĂŤle steun aan plaatselijke scholen. De rode draad van onze projecten is: technische, sociale en professionele vaardigheden aan kansarme jongeren bieden om hen zo te helpen hun plaats op de arbeidsmarkt te vinden en bij te dragen aan de maatschappij. Tegelijk slaan we een brug tussen Belgische scholen en partners in het Zuiden zodat alle jongeren kunnen opgroeien tot wereldburgers. www.viadonbosco.org