ចម្លងតាម្ចាប់ដ ើ ម្
ព.ស. ២៥៥៥ - គ.ស. ២០១២ សម្រាប់ជាធម្មទាន
មានប្រយោជន៍ ៖
គូដៃពសិ េេេម្រាប់មនុេសម្រគប់ម្របសេទ ; បស្កត ើ គំនត ិ ម្រាជ្ញាានយ៉ា្ទូលាយ ; ស្គាល់ម្រពត លាេ់ ; ិ ឹ កា ិត រណ៍ជវី តច្បាេ់ ឱេថរាាប់សោគច្បត ត ៉ា ្េក្ដេ ិ យ ិ ិ ទិធ ;
យល់តដមៃពុទស្គ ធ េនាយ៉ា្ងាយ ;
សោទន្ ដថា ; ិ ិ ស ោះម្រស្គយបញ្ហាជីវតម្របោំ
ស្គ្េំ ៃថ ី ា ីវ ត់ានយ៉ា្ពិសេេ ; យោយ
ឱម ណាគ្រី សាស្ដ្សាាចារ្យភាសាខ្មែរ្
ព.ស. ២៥០៩ - គ.ស. ១៩៦៦ ចម្លងតាម្ចាប់យ ើ ម្យោយម្ប្ុំញ ពះករ្ញណា ម្បា ុំញ ទ វ៉ាត ភិរក្ស ព.ស. ២៥៥៥ - គ.ស. ២០១២ ប្កុងម្ង ញ យរ្អាល - យកបក ិ - កាណាោ
យសៀវយៅចាស់ខ្ លបានចម្លងជាថ្ែី ៖ ១. ស្គាម្រពោះហេដសម្រកាយប្អេ់ដនេសមដច្បម្រពោះមហាេុ សមធាធិបតី ជួន ណាត ២. ធម៌នមស្គករម្រពោះរតនម្រត័យ ពិស្គដរ - េស្េប ៣. ម្របស្គា គហ ិ ម្រិ បតប ិ តតិពស្គ ិ ដ រ ( ឈម ឹ ទូច្ប, េុ ្ េុី វ ) ៤. ម្របជុំនានាធម៌េស្វគ ( ជ័យ ដម៉ា ) ៥. អានាានេសតិក្មម ា ន វបេសនាបញ្ហ ា ធមមបរយយ ( គ្់ ឌឹប ) ិ ិ ៦. ធមមនយ ិ ម ៣០ ន្ ិ ក្ំណាពយសសស្ ៗ ( បុត ស្គវ្ស, ស្គន េុ ជ្ញ ) ៧. ជីវតក្ថា ( មុញ ស្គវ៉ា ន ) ិ ិ ៨. ធមមម្របទប ី ( ម្របជុំក្្ធម៌ យន ិ វន់ ) ៩. សរឿ្ នគរកាយ ( ោប ពន ិ ) ១០. ច្បាប់សោរពាតាបិតា ( អូ ច្បុ្ ) ១១. នតថធ ិ ាមធប ិ ាយ ( ម្រពោះបៃ ិ ក្ធមម អុម េុ ម ) ១២. ដម្រតក្ូៃធម៌ ( េុ ្ េុី វ ) ១៣. ឱវទាតិសាក្េ ( ោប ពិន )
មាតិកាធម៌ ១. ពាក្យប្រារព្ធ .................................................................................
ទំព្័រ
២. ប្ររុងសាវត្ ី ថ .................................................................................
១៥
៤. ខ្នទ ី ឹ ងខ្ន ួ ល ព្ ួ ល .................................................................................
២៣
៣. សេចក្ខាងស ើម ........................................................................ ីដ
១៧
៥. ស្ដេដីជរា .........................................................................................
៣៣
៦. អគ្ភ័ ិ គ យ .......................................................................................
៤៤
៨. ចាក្សោក្លាប្រាម ....................................................................... ិ
៦៤
១០. សនេរេទឹងសនរញ្ជរា ......................................................................
៨៧
៧. អហឹសាធម៌ .................................................................................
៥៦
៩. សមសរៀនព្ីសក្ េងត្ ូច .......................................................................
៧៧
១១. ប្រគ្ូសព្ទយអួ ត្អាង .......................................................................
៩៦
១២. គ្ណៈសលាោន .............................................................................
១០៥
១៤. សៅលាាងេុក្រខាតា ...................................................................
១១៨
័ ១៣. វត្ តសវឡវ ុ ន ............................................................................... ១១៣
១៥. នន្ទ ិ ទ នង ិ េរសេើរ .................................................................... ១៣២ ១៦. អាវុធខាងក្ង ុ ន .............................................................................
១៤០
១៧. បព្វ ជ្ជជនេងស ............................................................................ ិ
១៤៨
១៨. អេុភេញ្ញ ា .............................................................................
១៥៨
១៩. អវសានក្ថា ..............................................................................
១៦៥
២០. េមាេភាព្ច ូលរួ ម .................................................................
១៦៧
២១. ន្ទមព្ទ ុ ធបរិេទ ័ មានេទ្ធធ .........................................................
១៦៨
ពាក្យគ្ារព្ធ សេៀវសៅ
“ គ្ព្ះភិក្ព្ននចរ ខុ ” ដ លប្ររេិទ ធសចញព្ីសាេដ របេ់
អន ក្នព្នធ , សលាក្ប្រគ្ូ ិ
ឱម ណាគ្រី សាស្ដ្សាាចារ្យភាសាខ្មែរ្
ជ្ជអន ក្សរៀបចំ
េប្រមួលសឡើងមុនេត្វត្សទ ី ២០ ( ព្.េ. ២៥០៩ ប្រត្ូវនងគ្.េ. ១៩៦៦ ) ។ ឹ ិ ័ ប្រព្ះព្ុទ ធសាេន្ទ ៏វសិ េេមួ យក្ងវ ុ ន េយ
គ្ជ្ជសា េដ ឺ
អប់រប ំ នទន ំ េស យេត្ ័ វ ិ
ដ លជួយ
ឲ្យ ឹងសេចក្ព្ ី ដ ិ ត្នូវោរសប្ររៀនប្ររសៅរបេ់ប្រព្ះ
េមាាេមពុទ ធជ្ជអមាាេ់ដនសយង ើ
គ្ជ្ជោរសេេ ឺ ើ ព្ុទ ធធម៌បបបនទ្ធនសរឿងសោយ ិ
អន ក្អានមិនបាច ់សប្ររីគ្ន ំ ត្ធង ន ់ណាេ់ណាក្ ៏អាចយល ់បានងាយ ។ ិ សប្រោយព្ីបានអានសហើយ
អានសទៀត្
ខ្ប្រុំ ្ ព្ះក្រុណា
ខ្បា ុំ ្ ទក្ ៏
មានេទ្ធធប្រជះថាល គ្សឺ ើមបីសធវឲ្យសេៀវសៅ ើ
“ គ្ព្ះភិក្ព្ននចរ ខុ ” សនះសៅ
បានសគ្សបាះព្ុមព ជ្ជសប្រចីនសលើក្សប្រចីនសា
ក្នលងមក្អេ់រយៈសព្លយូរមាន
ិ រេ់សឡើងវញ ិ មានប្រព្លឹង មានជីវត្ ( សោយសាេមគ្ំនេ ូ ដនអត្ថបទសនះប្រត្ូវ
ោររលុបព្ិបាក្ ល ់ោរអានផង ) ជ្ជសក្រដ ិ៍ ំបណលដវងឆ្ងងយសៅក្ងសព្ល ុន អន្ទគ្ត្ផង
ខ្ប្រំុ ្ ព្ះក្រុណា
នូវសេៀវសៅសរឿង
ិ ខ្បា ំុ ្ ទ ក្ ៏ព្ាយាមេរសេរចមលងសឡើងវញ
“ គ្ព្ះភិក្ព្ននចរ ខុ ” សនះ ។
សលាក្ប្រគ្ូជ្ជទសារព្ ! ី
ក្ងន្ទម ុន
“ ខ្បា ំុ ្ ទ ”
ជ្ជសក្ េងជំន្ទន ់សប្រោយ
េូ មសលើក្ហត្ ថទ្ធ ំងសទ វ លំសអានោយ វាចា ចត្ ិ តសារព្ ល ់សលាក្ប្រគ្ូដ ល ជ្ជអន ក្ប្រាជ្, ជ្ជបណឌិត្
ដ លជ្ជមាាេ់សេៀវសៅ
“ គ្ព្ះភិក្ព្ននចរ ខុ ”
សនះ
េូ មសលាក្អន ុញ្ញ ា ត្ ល ់ខ្សំុ ្ ើមបីេរសេរចមលង នង ិ សរៀបសរៀងសឡើង
ិ នូវសេៀវសៅ “ វញ
ិ គ្ព្ះភិក្ព្ននចរ ខុ ” របេ់សលាក្សាជ្ជថ្ាសី ឡើងវញ ។
ិ សនះ ក្ងោរចមល ងសឡើងវញ ុន
ទំព្័រជ្ជថ្ាី
ន ុប្ររមដខ្ េរ
ជួន
ខ្ប្រំុ ្ ព្ះក្រុណា
ខ្បា ំុ ្ ទ
បានសរៀបសរៀង
ប្រព្មទ្ធ ំងបានដក្អក្ ោរាវរិ ទ ុ ធខ្ លះផង សោយសយាងសៅតាមវចន្ទ-
( ២០០៨ )
ណាត
ដ លជ្ជសាេប្រព្ះហេដរបេ់េសមដចប្រព្ះេងឃរាជ
សជ្ជត្ញ្ញ ា សណា បដុ នដខ្មសារ ឹល
អន ក្នព្នធ សៅរក្ាទ ុក្ ច ូ ស ើម ។ ិ
េូ មឧទេសា េ ដ ថ្ាដ ី នសេៀវសៅសរឿង ិទ
ថាវយ ប្ររសគ្ន ជូន ល ់ ៖
នងេំ នន ួ សវាហាររបេ់ ិ
“ គ្ព្ះភិក្ព្ននចរ ខុ ” សនះ
សនមេចគ្ព្ះសង្ឃរាជ ជួន ណាត នោតញ្ញ ា នណា ប.អ.ស - អ.ម.រ(១) នោក្ ឱម ណាគ្រី សាស្ដ្សាាចារ្យភាសាខ្មែរ្ ដ លសលាក្បានបនសំទក្សៅមរត្ក្អក្សរសាស្ដេដ ុ េប្រមាប់ក្ ូនសៅ ដខ្ េរជំន្ទន ់សប្រោយ ។
េូ មប្រព្ះអងគ សលាក្ប្រគ្ូទទួលប្រជ្ជបសាល
បំណងលារបេ់ខ្ប្រំុ ្ ព្ះក្រុណា ខ្បា ំុ ្ ទ សហើយអន ុសមាទន្ទនងបាន ិ សសាយេុខ្តាមេមគ្ួរ ល ់គ្ត្ភព្ក្ ប ុំ ីស្ល ៀងឃ្លលត្សឡើយ ។ ិ ទនទមសនះដ រ ឹ រាល ់ក្ំហ ុេនគង
ខ្ប្រុំ ្ ព្ះក្រុណា,
ខ្ ុំ ្ េូ មទ្ធនសមតាតខ្នតអភ័ យសទ្ធេ ី
ដ លសក្ត្សឡ ើ ើ ងសោយ
ភាលង ំ ភាលត្ ់សោយប្ររោរណា
“ អវិោា ”
ប្រគ្បេងកត្ ់ខ្ ំុ ្
េូ មទ្ធនប្រព្ះក្រុណាមាាេ់ប្រព្ម
ឲ្យ
ទ្ធ ំងសលាក្
អន ក្អានទ្ធ ំងឡាយសមតាតអន ុសប្រាះសហើយជួយជួេជ ុល ជូន ល ់ខ្ប្រំុ ្ ព្ះក្រុណា
ខ្បា ំុ ្ ទ
សាេន្ទត្សរៀងសៅ ។
បចយ ា័
ឲ្យសយងខ្ ប្រុំ ្ ព្ះក្រុណា ើ
តាមក្មាលង ំ េទ្ធធ
ិ សេៀវសៅថ្ាស ី នះសឡើងវញ អំ ណាចផលានេងស ិ ព្ួ ក្េត្ វទ្ធ ំងឡាយ
មន ុញ្ា ផលប្រគ្ប់ ៗ ាន េសប្រមចមគ្ គផល
បំសព្ញដចក្
ផងស ើមបីជ្ជក្ច ិ ាអន ុសប្រាះចំសពាះប្រព្ះព្ុទ ធ
សោយអំ ណាចក្ ុេលចត្ ិ តប្រជះថាល
ព្លាន ុភាព្
ដក្
ក្ងប្រព្ះព្ុ ទ ធសាេន្ទ ុន
បានផដល ់ជ្ជ
ខ្បា ិ ន ុំ ្ ទសេុះសេួលមូលមត្ា
េងាវត្ខ្ត្ខ្ំ សរៀបចំចាត្ ់បចង ិ ស ើមបីប្ររសគ្ន
ដនអាមិេទ្ធន
សបាះព្ុមជ្ជ ព
ដចក្ជូនជ្ជធមាទ្ធន
នងធមា ទ្ធនសនះ ិ
ល ់ទបំ ុ ោក្ប ុំ ីខានសឡើយ ។ ី ផ ុត្ទក្
េូ ម
ជួយឧបត្ ថមភ ល ់
ក្ងចត្ ុឱឃ្លជលាសលាក្ទ្ធ ំងអេ់ ុន ប្រព្មទ្ធ ំងមានប្រាជ្ជ្ថាលគ្ំនត្ ិ
បរិចាាគ្
បានទទួលឥ ឋ-
ប ិបត្ប្រព្ះធម៌ បាន ិត
សូមអនុនមាទនា !!! (២)
ប្ររុងមង ុ សរអាល, ដថ្ង ៣ ᧾ ១ ឆ្ងនំខាល សទ្ធេ័ក្ ព្.េ. ២៥៥៤ ប្រត្ូវនង ុ ទ ី ៤ ដខ្មក្រា គ្.េ. ២០១១ ឹ ដថ្ងព្ធ
អនក្សរនសរចមលង្ វ៉ាត ភិរក្ស _________ (១) អានថា បណ្ិ ឌ តអក្សរសាស្ដ្រ - អភិធជមហារដ្ឋគុរុ ( អៈភិធៈជៈ មៈហារ ័ត-ឋៈគុរុ ) (២) អានថា ថ្ងៃពុធ ១៤រោច ខែមិគ្ិរ ឆ្នាំខាល រោ្័ក្ ព.្. ២៥៥៤
អារមភបទ អន ក្សាគល ់ យល ់សចះនូវក្ត្ោ ិ
(១)
ដនោរសលងក្ឡា ោលសបើសមើល ី
ោរប្ររក្ួត្ប្ររណា ំងប្ររដជងដនោរសលងក្ឡាដផេ ក្សផសង ៗ ី
រដមងបានទទួល
សេចក្េរាយរី ក្រាយជ្ជងអន ក្ដ លមិនសាគល ់ក្ត្ោក្ ឡា យាងណាមិញ ីដ ិ ី អន ក្សាគល ់ក្ត្ោរបេ់ សលាក្ ិ
ិ ិ សៅក្ងសលាក្រដមង ឬក្ឡាជ មានជីវត្ ីវត្ ី ុន
បានសប្ររៀបជ្ជងអន ក្មិនសាគល ់ ក្ ៏យាងសន្ទះដ រ ។
“ ពុទធ ធ ម៌
ពាក្យសប្ររៀនប្ររសៅរបេ់ប្រព្ះព្ុទ ធជ្ជមាាេ់
មន ុេសឲ្យសាគល ់ក្ត្ោរបេ់ ព្ិភព្សលាក្, ិ
អប់រប ំ ំភលឺ
ង ឹ សេចក្ព្ ី ដ ិ ត្របេ់សលាក្,
ិ អន ក្សាគល ់ - យល ់ - សចះនូវព្ទ ុ ធធម៌ គ្អន ឺ ក្សាគល ់យល ់សចះនូវសរឿងរាវជីវត្ សរឿងរាវសលាក្
សគ្សលងនងសលាក្សោយច ត្ ឹ ិ តក្ឡា ី
ប្រាចាញ់ នងប្រ ុ ោ” ។ ិ ាឈ្េ ះ ទ្ធ ំងប្រាេុខ្នងប្រ ិ ាទក្
“ ម្រពោះេក្ េ ” ិ ុពសនច្បរ
ជ្ជោរសេេើព្ុទ ធធម៌
អន ក្អានមិនបាច ់សប្ររីគ្ន ំ ត្គ្ ត្ធង ន ់ណាេ់ណា ិ ិ
គ្ ឺ
ញញឹមជ្ជនច ិ ាទ្ធ ំង
ដបបនទ្ធនសរឿង ិ
សោយ
ក្ ៏អាចយល ់បានងាយ
គ្ត្ ិ
ិ សប្រៅសៅបានឆ្ងងយ អាចយក្សៅសោះសសាយបញ្ញ ា ជីវត្ ក្ងោលជួ បប្រព្ឹត្-ដ ុន ោរណ៍សផសង ៗ បានមួ យចំនន ួ
សហើយជ្ជប្រព្ឹត្ ដោរណ៍ប លសគ្ជួបញឹក្
ញាប់ប្ររចា ំដថ្ងដថ្មសទៀត្ផង សហើយេក្េ ិ ដ ិ ទព្ ិ ធ ិ ត្ប្រាក្ ផង ។
ជនមួ យចំនន ួ ដ លមិនសាគល ់ មិនយល ់ចាេ់នវូ ត្ដមលត្មាលរបេ់ប្រព្ះ
ព្ុទ ធសាេន្ទ
សប្រពាះសគ្មិនបានេិក្ា
ឬមិនបានព្ិចារណាឲ្យសចះយល ់
________ (១) ក្តិកា ក្ៈ-តិកា បា. ( ន. ) រ្ចក្រីរបរជ្ញា, ការ្នមតិគ្នន, ការមត់គ្នន, ែ្នា ។
សាគល ់ចាេ់នវូ ប្រព្ះព្ុទ ធសាេន្ទថា
មានអវី ខ្ លះសៅក្ងសន្ទះ ុន
គ្ត្ផទ នត្របេ់ ជី ន ូ ជីតាសយង ិ ឹ ិ ើ ុយនងគ្ំ
សគ្មានគ្ំនត្ ិ
ចត្ សគ្ក្ំព្ង ុ សាត្ ់ ិ តគ្ំនត្របេ់ ិ
ិ វង ់ក្ងសរឿង អដណដត្ដេត្អញ្ជង ់ វល ដទ ៗ សទៀត្សប្រចីនដេនសប្រចីន ុន ដបរជ្ជស្ើញោរោន ់សាេន្ទ អំ សព្ើលាេម័យ
ប្ររប្រព្ឹត្ តធម៌អាថ្ ៌
ោរសៅវត្ តសៅវា
ចរិយាប្ររសេើរ
ជ្ជសរឿងគ្ួរសអៀនខាាេ
សគ្
ថាជ្ជ
ស្ើញថាេូ
សៅតាមសរាងភាព្យនដ ឬរាប្រត្ីេសមាេរ ដ លមានព្ួ ក្ន្ទរីលា ៗ ត្បដត្ង ុ ត្ួសនើត្ឆ្ងយ
ប្ររក្បសោយេូ រេ័ព្ទត្ន្ដនដីនងចសប្រមៀងប្ររសលាមោម ិ
ទ្ធ ំងេូ រេ័ព្ទដនដក្វសសា ក្ងទ ី ុ ន សន្ទះ
សគ្ទ្ធ ំងសន្ទះ
សបើមានអន ក្ណាសៅនយាយធម៌ អាថ្ ៌ ិ ក្ ៏មិនប្រត្ូវោរសាដប់
សគ្ចំអក្ឡក្ឡាយសព្បប្រជ្ជយឲ្យថា ខ្ លះប្រព្មទ្ធ ំងស ៀលត្ ាះធម៌-អាថ្ ៌
ប្រព្ម
សាេន្ទ
ឯអន ក្នយាយអាចន ងប្រត្ូ វ ិ ឹ
ខ្ួ រក្ាលបុរាណ
ឬព្ុទ ធសាេន្ទ
ខ្ លះថាសជឿសឆ្ងត្ ៗ
សោយប្ររោរសផសង ៗ
េដមដងេំ ីថា ខ្នប្ររសេ ំុ ្ យាយ ើ រប្រាន ់សបើជ្ជងប្រព្ះព្ុទ ធសន្ទះសៅសទៀត្ ។ ខ្ន ិ ួល យាងសនះមិនដមនស សនះសឡើយ
សៅថា
សេចក្ព្ ី ដ ិ ត្
មន ុេសទ្ធ ំងអេ់េទ ុ ធដត្មានលក្ ោណៈយាង
ដ លសគ្មិនយក្ចត្ ុ ់ក្ងសរឿងសាេន្ទឬ ិ តទក្ោក្ ុន
ធម៌-អាថ្ ៌ អាចទ្ធក្ ់ទងមក្ព្ីសគ្ មិនមានសេចក្សចះ ឹងប្រគ្ប់ប្រាន ់លេមនង ីដ ឹ សសាវប្រជ្ជវរាវរក្សេចក្ព្ ី ដ ិ ត្ចាក្សាេន្ទ
ក្ ៏អាចថាបាន
។
តាមព្ិត្ប្រព្ះ
ិ ប្រត្ូវតាមសហត្ ុផល ព្ុទ ធសាេន្ទ ធម៌-អាថ្ ៌ សចាទនងសោះសសាយបញ្ញ ា ជីវត្ ិ
័ របេ់មន ុេសប្រគ្ប់វយ ប្រគ្ប់ប្ររសភទ មិនថាក្ងអត្ ត្ៈ បចរបនន ឬអន្ទគ្ត្ ី ុន ុា មិនសរីេោលសវលា សវលាសន្ទះ ដប្ររថា
នរណាប្ររត្បត្ បានក្ ងសវលាណា ិ ិត ុន
មិនបាច ់រង ់ចា ំជ្ជត្មុ ៗ ិ ខ្ឬជ្ជត្ណា ិ
“ អន ក្ភា្ក្ ់សហយ = Eveillé ” ើ
។
ពាក្យថា
ក្ ៏ឲ្យផលក្ង ុន
“ ប្រព្ះព្ុទ ធ ”
( Qui apris conscience de l’état
véritable des choses par l’ouverture de l’esprit )
។
ប្រព្ះព្ុទ ធ
គ្ជ្ជអន ក្ ឺ
សសាវប្រជ្ជវរាវរក្ស្ើញនូវសេចក្ព្ ី ដ ិ ត្
ដ លប្ររក្បសោយសហត្ផល ុ
នង ិ
ជ្ជអន ក្ប្ររោេផាយនូវសាេន្ទឬប្រព្ះធម៌ ដ លសៅថា ប្រព្ះព្ុទ ធសាេន្ទ សនះឯង ិ ជីវត្
។
ប្រព្ះធម៌ឬប្រព្ះព្ុទ ធសាេន្ទ
ជ្ជោរសចាទនងសោះសសាយបញ្ញ ា ិ
ិ ស ូ ច េះ ប្រព្ះធម៌គ្ជ្ជសាលដនជ យាងណាមិញ ីវត្ ឺ
ិ ដ លប្រាេចាក្ធម៌ ជីវត្
ប្រាេចាក្ប្ររសយាជន ៍,
សតិ
ិ សន្ទះ ជីវត្
សបើប្រាេចាក្ធម៌ ហិរឱតត ប្បៈ ិ ិ សមេសៅហេង ក្ ៏ជ្ជជីវត្
honte et la crainte morale ) ប្ររក្បសោយសទ្ធេ,
ច ូ
យាងសនះគ្ ឺ ៖
ិ លចរិត្ ក្ ៏វក្ ( Le sens de la
ព្ុក្រលួ យ
សប្រចីន
សបើប្រាេចាក្ធម៌ ប្ញ្ញា ( L’intelligence, la connaiិ ងងត្ងងល ក្ ៏ជ្ជជីវត្ ់ ឹ
ssance, la sagesse )
មិនសាគល ់ចាេ់នវូ អវី ជ្ជ
ប្ររសយាជន ៍នងម ិ ិនដមនជ្ជប្ររសយាជន ៍, សបើប្រាេចាក្ធម៌ សសចក្ដី ព្យាយាម ិ ថ្យសប្រោយ ( Effort ) ក្ ៏ជ្ជជីវត្
អាច ក្ខ្នចាក្រសដ ដ ទក្ ុ ោបាន, ួល
ាានជំហានឈានសៅរក្សេចក្ចំ ី ដ សរីន
មិន
សបើប្រាេចាក្ធម៌ សមត្តតក្រុណា ក្ ៏ជ្ជ
ិ សាហាវយង ់្េ ង សឃ្លរសៅសប្រៅមន ុេសធម៌ ។ល។ ជីវត្ ប្រព្ះធម៌សន្ទះ
ិ រដមងមានសៅក្ងជ ុ ន ីវត្ដនមន ុេសេត្ វប្រគ្ប់ាន
ដត្
ិ ខ្ លះក្ ៏សប្ររីប្រព្ះធម៌បានសប្រចីន សប្រពាះ ឹងប្រព្ះធម៌បានទ ូលំទ ូលាយ ។ ជីវត្ ិ ជីវត្ ខ្ លះក្ ៏សប្ររីប្រព្ះធម៌បានត្ច ិ ណាក្ ៏សោយ ធម៌ផង
សប្រពាះ ឹងប្រព្ះធម៌មិនទ ូលំ ទ ូលាយ
ិ ប្រត្ូវសប្ររីប្រព្ះធម៌ ច ប្រគ្ប់ជីវត្ ូ ានទ្ធ ំងអេ់
ង ឹ ប្រព្ះធម៌ផង,
ិ ខ្ លះសប្ររីប្រព្ះធម៌ ជីវត្
មន ុេសដ លបរិសភាគ្អាហារ
ិ សប្ររីប្រព្ះ ជីវត្
ដត្មិន ង ឹ ប្រព្ះធម៌
ដត្មិនសាគល ់សឈាេះអាហារ
ដចងអាហារ ដត្ក្ ៏ប្រត្ូវបរិសភាគ្អាហារ ។ អន ក្សប្ររីប្រព្ះធម៌បានសប្រចីន
។
ដត្សទ្ធះយាង
ច ូ
មិនសចះចាត្ ់
ក្ ៏បានទទួលផលលាមានសេចក្េុ ី ដ ខ្
សេចក្ចំ ី ដ សរីនសប្រចីន
សប្រពាះសាគល ់ផលូវប្រត្ូវផលូវខ្ុេ
ផលូវដ លគ្ួរ អាចន្ទ ំសហត្ ុដ លជ្ជប្ររសយាជន ៍ខ្ន ួល មក្សាបសប្រពាះបានសប្រចីន, ិ , សៅវញ
សហើយសធវើ ំសណើរដត្ក្ង ុន នងប្ររសយាជន ៍អន ក្ ដទ ិ
អន ក្សប្ររីប្រព្ះធម៌បានត្ច ិ
អន ក្ប្រាេចាក្ប្រព្ះធម៌
ក្ ៏បានទទួលផលផទុយ
ិ រេ់សៅក្ ៏ ច េូ មបមានជ ូ មន ុេស ីវត្ ី
សាលប់សហើយ សប្រពាះខ្ វះសេចក្េុ ណេមបត្ ុ ី ដ ខ្ សេចក្ចំ ី ដ សរីននងគ្ ិ ិត ។ រួ មមក្
ិ បញ្ញ ា ជីវត្
ប្រព្ះធម៌ឬប្រព្ះព្ុទ ធសាេន្ទ
តាមសហត្ផលព្ ុ ត្ធម៌ , ិ ត្គ្ំនត្យុ ិ ិត
ស ៀលត្ ាះថាយាងសនះ
យាងសន្ទះ
ោរដ លអន ក្ខ្ លះ
បានសប្ររបរេជ្ជត្ប្រព្ះធម៌ ិ
ដ លជក្ ់វក្ស់ ជ្ជក្
មិនបាន
សបើសគ្សាគល ់យល ់ចាេ់នវូ ប្រព្ះ
ិ ព្ិត្ប្រាក្ មិនខាន ។ សេឡាញ់ ប្រព្ះធម៌សេេើជីវត្ អន ក្ខ្ លះ
សពាល
សប្រពាះដត្មិនបានេិក្ា
ព្ិចារណាឲ្យសាគល ់យល ់ចាេ់នវូ ប្រព្ះធម៌, ធម៌ឬប្រព្ះព្ុទ ធសាេន្ទ
ជ្ជោរសចាទនងសោះសសាយ ិ
ដត្នង សោភៈ ឹ
សហើយដ លមានសាលបំណងបងព្ប្រងឹងព្ប្រងីក្
សគ្មុខ្ជ្ជរីក្រាយ
សោសៈ
សោហៈ
សភលងទ្ធ ំង ៣ សនះ ើ
ឲ្យោន ់
ដត្សនះរឹងរីក្ធំទ ូលាយផង រដមងសមើលមិនស្ើញ យល ់មិនសក្ត្នូ វត្ដមល ើ របេ់សាេន្ទ - ធម៌អាថ្ ៌
ដ លជ្ជបញ្ញ ា ផ្ទទល ់របេ់មន ុេស
នយាយសល ិ ើក្សទ្ធេអូ េ ំសណើរ សវាហាររបេ់សគ្
សគ្នយម ិ
បន្ទទបបសន្ទថក្សាេន្ទ - ធម៌អាថ្ ៌ តាម
ខ្ លះក្ ៏នយាយក្ ងន ័យថា ិ ុន
ិ មន ុេសសទ ប្ររសយាជន ៍អវី េប្រមាប់ជីវត្
សាេន្ទ - ធម៌អាថ្ ៌ ាានសារ
ច ូ េំ ម ី ួ យឃ្លលរបេ់
ហសសសហវ ូ
ហគឹសប្បលស៍ (Joseph – goebbels ) រ ម ឋ ន្ដនដីប្ររេួ ងសឃ្លេន្ទោរ អាល ់ឡឺមង ៍ ដ លជ្ជេំ សឡងេំ ខាន ់របេ់ ហុ ីត្តែរ ( Hitler )
ឃ្លលសន្ទះថា ៖
“ នសយាយជ្ញបញ្ហារបេ់សលាក្សនោះ ស្គេនាជ្ញបញ្ហារបេ់សលាក្
ខា្មុខ ! ” ។ “ នសយាបាយជ្ជបញ្ញ ា របេ់សលាក្សនះ ” ខ្ុេសទ
ដត្នសយាបាយប្រាេចាក្
ជ្ជនសយាបាយសឃ្លរសៅ
ប្រត្ូវព្ិត្សហើយ !
េីលធម៌ - ឧត្ តមគ្ត្ ិ
មិនដមន
របេ់សាេន្ទ
នសយាបាយសាងសេចក្ចំ ី ដ សរីនសលើសេចក្ហ ី ដ ិន
សហាចសខាលចផារបេ់អនក្ ដទ ។ ឯពាក្យថា
“ សាេន្ទជ្ជរបេ់សលាក្ខាងមុខ្ ” សន្ទះ ហគឹសប្បលស៍
ចង ់នយាយថា សាេន្ទ - ធម៌អាថ្ ៌ ិ មន ុេសសទ
ិ សលាក្ ាានប្ររសយាជន ៍អវី េប្រមាប់ជីវត្
េប្រមាប់បត្សៅសេុក្សខាេចបសុ ណាណះ
ិ គ្ត្ដត្សប្ររី នសយាបាយេមាលប់ោប់េសមលះជីវត្ ិ
សនះបានជ្ជព្ួ ក្សលាក្ មន ុេសាានសមតាតប្ររណី,
សោយសលាក្យល ់យាង
លុះទបំ ី ផ ុត្សៅ
ព្ួ ក្សលាក្មួ យចំនន ួ ក្ ៏េមាលប់
ខ្នឯង មួ យចំនន ួ សទៀត្ ក្ ៏ប្រត្ូវព្យួរក្ ប្ររសទេជ្ជត្ប្ររជ្ជជនប្រទព្យធនទ្ធ ំង ិ ួល ឡាយ
ិ េហិនហាយន ៍ហិនសហាចសខាលចផាសោយសារព្ួ ក្សលាក្ដ រ ក្ ៏វន្ទ
សនះសប្រពាះដត្សលាក្យល ់ថា ខ្េ ំុ ្ ូ មដក្ថា
“ សាេន្ទជ្ជរបេ់សលាក្ខាងមុខ្ ”
េំ ស ី នះ
“ ស្គេនាពសិ េេគឺ ម្រពោះពុទស្គ ធ េនា ជ្ញបញ្ហារបេ់
សលាក្សនោះ សៃម ើ បវី ឌឍនភាពន្ ិ េនដភា ិ ព ន្ ិ ជ្ញបញ្ហាេម្រាប់សលាក្ ខា្មុខស្ ” ។
ខ្េ ំុ ្ ូ មបញ្ាប់អារមភបទ សីហនុ សនមេចឪ
សោយន្ទ ំយក្អត្ ថបទរបេ់ គ្ព្ះននរាតតម -
របេ់ព្ួក្សយងដ លប្រទង ់ប្រព្ះលិខ្ត្ក្ ង ើ ិ ុន
នយ ធ េនារបេ់សយ្ ិ មពុទស្គ ើ ” “ ប្រព្ះព្ុទ ធបរមប្រគ្ូ
“ លទធេ ិ ្ាម
មក្បំភបថ្មសទៀត្ថា លឺ ៖
ប្រទង ់ខ្ំប្ររឹងសព្ញទំហឹងព្ុំ បាននក្គ្ ត្ ល ់ប្រព្ះវរ ឹ ិ
ោយប្រព្ះអងគ
ស ើមបីសប្ររៀនប្ររសៅមន ុេសសលាក្
ដ លមន ុេសសលាក្ប្រត្ូវសជៀេវាង
អំ ព្ីលក្ ោខ្ណ ័ ឌ េព្វ យាង
ក្ឲ្ ុំ យជួបប្ររទះនងអំ សព្ើទច ុ ារិត្ចំសពាះ ឹ
េងគម ចំសពាះប្រគ្ួសារខ្ន ចំសពាះមិត្ តភក្ខ្ ឬចំសពាះខ្នឯង ។ ិដ ន ួល ួល ួល ក្ងវត្ បំ ុន ុ ថ ណងសនះ
ប្រព្ះអងគប្រទង ់ប្ររទ្ធនប្រព្ះឱវាទ ៏ងាយយល ់បំផ ុត្
ស ើមបីជួយមន ុេសសលាក្ប្រគ្ប់រូប សេើរ ។
ដ លជ្ជសហត្ន្ទ ុ ំឲ្យមានោរសោត្េរ-
ឧទ្ធហរណ៍ ច ូ ជ្ជប្រព្ះអងគប្រទង ់ទ ូន្ទានមហារាជទ្ធ ំងឡាយ
យក្ប្រព្ះហឫទយទ ័ ុក្ោក្ ់បត្នងេុ ភមងគលដនប្ររជ្ជរាស្ដេដប្រព្ះអងគ ឹ
ឲ្យប្រទង ់ ជ្ជងោរ
េរាយរីក្រាយរបេ់ប្រព្ះអងគផ្ទទល ់ ។ ប្រព្ះអងគប្រទង ់សទេន្ទទ ូន្ទានពាណិជជ ក្រទ្ធ ំងឡាយ
ក្ឲ្ ុំ យសព្ញចត្ ់ោេ ិ តដត្នងប្រាក្ ឹ
ជ្ជងសេចក្េុ ី ដ ចរិត្ចំសពាះអន ក្ ដទ ប្ររីប្ររ
ដត្នងោរចំ សណញសព្ក្ ឹ
សហើយនងជ្ជងអំ សព្ើក្ ុេលចំសពាះជន ឹ
ប្រព្ះអងគប្រទង ់ទ ូន្ទានមហាសេ ឋីទ្ធ ំងឡាយ
ប្រព្ួយរបេ់ខ្នផង ួល
ឈ្េួ លរបេ់ខ្នសន្ទះ ួល
ឲ្យនក្ ល ់សេចក្ទ ឹ ី ដ ុក្ ោ
ប្ររេិនសបើខ្នប្រត្ូ វសគ្សធវទ ើ ុក្ ោបុក្សមេញ ួល ។
ច ូ ជ្ជក្ ូន
ប្រព្ះអងគប្រទង ់សទេន្ទប្ររសៅព្ួ ក្សចារទ្ធ ំងឡាយ
ឲ្យប្រត្រះរិះព្ិចារណានូវអំ សព្ើអក្ ុេល ដ លខ្នទ ុ “ មុខ្របរធមាតា ួ ល ក្ថាជ្ជ
ដ លព្ួ ក្ខ្នបានប្រ រប្រព្ឹត្ ត ួល
ច ូ អន ក្ ដទសន្ទះ ” ។
សហើយ
មាងសទៀត្ ស ើមបព្ ី ិ ចារណាឲ្យស្ើញថា ប្រព្ះព្ុទ ធសាេន្ទធម៌អាថ្ ៌
ិ សចាទនងសោះសសាយបញ្ញ ា ជីវត្ ិ
បញ្ញ ា េងគមដមនឬសទសន្ទះ
ប្រព្ះេងកថាដនេសមដចឪ ក្ងមហាេនន បាត្មួ យថា ៖ ិ ុន “ េងគមរាស្ដេដនយមរបេ់ សយង ិ ើ
សាលោរណ៍
គ្របរំឭក្ ី
បានយក្ឱវាទដនប្រព្ះព្ុទ ធបរមប្រគ្ូជ្ជ
សោយខ្ត្ខ្ំ រក្ាប្រព្ះព្ុទ ធសាេន្ទ ិ
នង ឹក្ន្ទ ំព្លរ ឋដខ្ េរឲ្យ ិ
បានប្ររក្បនូវសេចក្ចំ ុ ចំសរីន េនដភាព្ ប្រត្ជ្ជក្ ់ប្រត្ជំ ី ដ រង ិ
ច ូ េព្វ ដថ្ង ។
ិ ជ ឯសទៀត្ ៗ ” ។ ព្ុទ ធឱវាទ គ្មានមក្មុ នសាេន្ទ ដទ មុនមសន្ទគ្មវជ្ជ ឺ ស ូ ច េះ ធម៌-អាថ្ ៌
ំ នយ ស ម ួ ជួយព្នយល ់នូវ ើ បជ្ជជ ី
ព្ុទ ធធម៌
ិ ព្ិត្ ៗ ដ លសចាទនងសោះសសាយបញ្ញ ា ជីវត្ ិ
ឬប្រព្ះព្ុទ ធសាេន្ទ ខ្េ ំុ ្ ូ មជូនសរឿង
“ ប្រព្ះភក្ ” េប្រមាប់បសងកនប្រាជ្ជ ្ សាេរត្ដនសលាក្-អន ក្នយមអាន ើ ិ ព្សនចរ ី ិ ុោ សេៀវសៅទ្ធ ំងឡាយ ” ។
សបើបុណយក្ ុេលណា ៗ
នងគ្រប សក្ ឹ ី ត្សឡ ើ ើង
ក្ងរូ ុ ន បសរឿង
“ ប្រព្ះភក្ ” សនះ ិ ព្សនចរ ុោ
ចញ្ ិ ា ឹ មខ្ម ុំ ្ ក្
នងជូ នចំសពាះប្រគ្ូបាធាយន ៍ទ្ធ ំងឡាយ ិ
ិ ា ណក្ ោនធ ចំសពាះវញ្ញ
ព្ីោរផាយព្ុទ ធធម៌
ខ្េ ំុ ្ ូ មឧទេក្ ុេលសន្ទះ ិទ
ដនមាតាបិតារបេ់ខ្ ំុ ្
ជូន
ដ លជ្ជប្រព្ះបានបសងកត្ន ើ ង ិ ដ លសលាក្ជ្ជប្រព្ះ
ិ ជ ចំសពាះខ្ ំ ្ ។ បានបណុ ដ ះបណា ដ ល ប្រាជ្ជ្សាេរត្ចំ ី សណះវជ្ជ ុ
េូ មអាក្អានទំ្ឡាយ
បានសប្ររបនូវរេប្រព្ះព្ុទ ធធម៌
េរាយរីក្រាយចះុ ។ ភនស ំ ព្ញ, ដថ្ងច ័នទ ទ ី ១៤
ិ ោ ដខ្វច ឆ្ងនំ ១៩៦៦ ិឆ
ឱម ណាគ្រី
សោយ
ក្រុងសាវត្ថី
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
_______________________________________________________________
ព្ក្ុងសាវត្ថី ឆ្ងាយចាកភនំហមាល ័យ ិ
ចុះទៅខាងត្បូងដែនែីននភារត្វស្សភាគ
ខាងទជើង មានក្រុងមួ យនាមថា គោរក្ខ បុរៈ , ចាកក្រុងទនុះទៅបចមទ ស្ ិឆ ិ ទឆៀងខាងទជើង
តាមផលូវរថទភលងជារយៈផល ើ ូ វក្រមាណ ៦ ទោជន ៍, អន កចារឹក
ដស្ែងបណយនងបានែល ់ទឆេរស្ទឹង រពឌ ័ ន យយូរមក ី ទី ដែលកនងអត្ត្ស្ម័ ឹ ី
ទហើយ ធ្លលប់មានទ្មុះថា អចរិ វតី ដែលជាចំណណកមួ យ កនង ៤ មហានទ ី ដែលធ្លលប់ឲ្យទស្ចកដក្ត្ជាក់ ក្ត្ជំ ី ទក្ោមរបស្់នទទនុះឯង ី កនងអត្ត្ោល ី
អស្ដងត្ គ ក្រទទស្ ។
ជួប
ចំទ
ុះមធយមក្រទទស្
ទលើទឆេរខាង
មានភាពបាក់ណបកននក្ពុះនគរសាវត្ថែ ី ៏រងទោចន ៍
បានក្ត្ូវស្រសាវក្ជាវោវរកទឃើញទោយអន កបោណវត្ថនន
អន កបានានននាន-ជាត្ក ិ
ធម៌ានថ ៌
ននក្ពុះពទ ធសាស្នា
កយថា “ ក្រុងសាវត្ថី ” ទរឿយៗ ។ ដមន ! ក្រុងសាវត្ថី
ជាង ២៥០០ ឆ្នំកនលងមកទហយ ើ
រដមង
ោលកនលង
ជាក្ពុះោជធ្លនធំ ី រងទរឿងកនងក្រទទស្
ទោស្លននមធយមក្រទទស្ ឬមហាក្រទទស្ឥណ្ឌ ឌ ។ ក្រុងសាវត្ថទនុះឯង ី
ស្ទមដចក្ពុះបរមសាសាដស្មាាស្មពទ ធ បានក្ទង ់
គង ់ទៅអស្់ោលទវលាជាង ២០ វស្ា អងគបានានស្រស្័យក្រុងសាវត្ថី ទ
ទក្ចើនជាងទែនទៗ ា ំងអស្់ក្ពុះ ី
ជាទក្រោស្ផល ី ី ខែ ៏ក្រទស្ើរចំូ វននទស្ចកដស្
(១) ុះទវទនយយនករ ោប់ចន ំ ន ួ មិនបាន អន កសាវត្ថចំ ួ ទក្ចើនដែលក្រត្បត្ត ិ ី នន ិ ិ
_____________ (១) វវវេយ្យ
--នេ-យ្ៈ ឬ--នេ
បា. ( េ. ) អ្នរ ដែលគួរទូន្មាេបាេ; អ្នរដែលពុទ្ធាទិ បណ្ិឌ ត្
លាម ទូន្មាេបាេ; វក្រើេ វៅ វវវេយ្យជេ ។
~ 15 ~
ក្រុងសាវត្ថី
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
_______________________________________________________________
តាមផលូវដែលក្ពុះអងគក្ទង ់ទក្រៀនក្រទៅច ូលែល ់ស្គត្ទហ យ ។ ិ ើ ឥឡូវទនុះ
ក្ពុះនគរសាវត្ថី
បានោលយជានគរននអត្ត្ៈទៅទហ យ ី ើ
ិ វមាន, ក្ាសាទ, ោជមនទរ, ទទវាល ័យ, ី គ្មាន
ំ ែឋរកក្រទោជន ៍ បានោលយជាែឥ
សាវត្ថធ្ល ិបូណ៌ទោយទស្ែឋី ី ល ប់ក្គឹកទក្គងទោយស្ំ ទឡងា ំង ៦, នងបរ ិ
គហបត្ ី
ស្មណក្
ហមណ៍
ណិជ
នងក្រជាជនក្គប់ វណណៈ ិ
ោលយជានក្ពរទហាោឋន ជាទឋ នក្ព ។ ិ ទៅរបស្់បិសាច នងស្ត្ែ ី ត្ ិ
បាន
“ របស់ណាក ត ើ ក ើង របស់ក ោះរមែងរលត់កៅ ” ទនុះជាកំពល ូ
កយទក្រៀនក្រទៅននក្ពុះពទ ធ
ក្រុងសាវត្ថបានទក ត្ ី ើ
សាវត្ថជាអណ ានក្គប់ ក្រទភទ ី ើ ិ ូ ដ ងទកត្ននន
ខន ំ ្ ងនា ំណត្ទរឿងខ លុះមក ឹ
ទឡើងទហើយ នងរលត្់ ទៅទហយ តាមស្ភាពរបស្់ស្ង្ខារ ដត្កនងអត្ត្ិ ើ ី ោល
នោយឲ្យសា ដ ប់ ិ ទនុះ ។
ស្ូមអន កចង ់ែង ឹ ផចង ់ក្ត្ទចៀកសាដប់ត្ទៅ
~ 16 ~
កនងទពលឥឡូវ
សេចក្ដីខាងស ើ ម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
________________________________________________________________
នេចក្ដីខាងន ើម តក្កសលា ិ
ននរដឋគន្ធធរៈ
ជាឈ្មោះរាជធានមួ ី យដ ៏លបលាញ ី
ិ ាល ័យ ឈររោះមានសាក្លមហាវទ
ក្នុងបុរាណសម័យ
ដដលក្នុងសម័យមុន
ឈៅថា “ សាលាអាចារយ ទិសាបានោក្ខ ” មានមហាសាស្ដ្សាាចារយ ិ ា បឈរងៀនសស្ដ្សាវជា
ិ ា ចំឈរោះនសស នងសាស្ដ្ សាវជា តទ ំងឡាយ ិ ិ ិ
សរមាប់
ដដលក្នង ុ
សម័យបុរាណនយមឈៅថា “ អាចារ្យទសា បាមោក្ខ ” ឬ “ ទសា បាមោិ ិ ិ ក្ខ ខ ចារ្យ ” ។
អ្ន ក្ររឈទសដនទ ៗ មានអ្ន ក្នគរររាណសី,
ជាឈដើម
សាវតថ,ី
ឈវសាលី,
ទ ំងក្សរត, ររហ្មណ៍, ឈសដឋ,ី គហ្បតធំ ី ៗ នយមបញ្ ិ ូ ា នបុរត
ធតាឲ្យឈៅស ី ិ ក្ាឯររុងតក្កសិលា ក្លបុរតទ ុ ំងឡាយ
ក្នងសំ ណាក្់អាចារយទសាបាឈមាក្ខ ិ ុ
ិ ា មួយមុខ អាចឈរជើសឈរ ើសវជា
ចំណង ់សរមាប់សិក្ាបាន
ឈររោះឈលាក្សាស្ដ្សាាចារយ
ឬឈរចើនមុខ
ដផែក្ ចំឈរោះនសស តឥតឈទ សទល ់ ។ ិ ិ ើ
ឈរោយពីបញ្ចប់ក្ច យ ិ ចសិក្ារបស់ខនឈហ្ ើ ួល
ិ រតឡប់ឈៅោន ់ររឈទសជាតមាត ភូ ុ មិរបស់ខនវ ិ ួល ញ
។
តាម
អាចបឈរងៀនរគប់
ក្លបុរតទ ុ ំងឡាយ
ក្ ៏
បានទទួលមុខោរន្ធទ ី
តាមសមតថភាពរបស់ខន ខ លោះជារពោះរាជបុរត ក្ ៏បានទទួលតំណណងជាមហាួល ឧបរាជឬឈបើជារជាទយាទ បុរតនសស តឈរៅព ិ ិ ី ឈនោះ
ក្ ៏បានទទួលរាជាភិឈសក្ជំនស ួ រពោះបិតា,
ខ លោះបានជាមន្ដនា,ើ
ខ លោះជាឈមទ ័ព,
ន្ធយក្ង,
ក្ល ុ
ខ លោះជា
ិ ក្រ, សាថបន្ធក្រ, រចន្ធក្រ, ខ លោះជារាជបុឈរាហ្ត, សាស្ដ្សាាចារយ, ខ លោះជាវសវ ិ ិ ា មក្ពរងឹងពរងើក្ក្ច បណឌិតឈហារ, ខ លោះជាឈវជាបណឌិត, ខ លោះក្ ៏យក្វជា ិ ចោរជា
~ 17 ~
សេចក្ដីខាងស ើ ម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
________________________________________________________________
ឈក្រមត៌ក្ឲ្យចំ ា ិ៍ ឈរ ើនឈឡើងនងតា ំងខនឈ្ក្ន ងក្ តត ឈ្ ា ិ៍ ម ោះពីឈរាោះលបី ។ ិ ិ យសឈក្រ ិ ួល ុ ខនខ ុំ ្ ្មោះ សុជាត ជាឈសដឋីប ុរតឈទលដតមានក្់ឯង ួល ឈ
វឌឍនឈសដឋី
ើ នងឈទវ ឈសដឋ ន ិ ី ិ
សំ ណាក្់អាចារយទសាបាឈមាក្ខ ិ ឆ្នំ
ខក្ ុំ ្ ៏បញ្ចប់ោរសិក្ា,
របស់ឈលាក្
ឈលាក្បានបញ្ូ ា នខឲ្ ុំ ្ យឈៅឈ្សិក្ាក្នង ុ
តា ំងពីខមា ុំ ្ នអាយុ ១០ ឆ្នំ
លុោះអាយុ ២០
បិតាមាតាខ ុំ ្ ឲ្យខឈំ ្ុ រជើសឈរ ើសឈរៀន
គណនា-
ិ ា ក្នងោរគតតាមឈលខគណ ិ ា ដផែក្ សប ិ បៈ សិលបៈឬវជា ិ ិ តសាស្ដ្សា ខខ ុំ ្ ឈំ រៀនវជា ុ ឈនោះឈោយយក្ចតតទ ុ ិ ក្ោក្់
រហ្ូតមានចំឈណោះជំន្ធញជាពិឈសស
ឈរៅពី
ិ ា ដនទឈទៀត ដូច ៖ គណិតសាស្ដ្សា ខក្ ុំ ្ ៏បានសិក្ាលមមឈររើោរបានដដរន ូវវជា ិ ា ក្នងោរបាញ់ ធន ; វជា ុ ូ
ធនុសប ិ បៈ
ិ ា ក្នងោរពិចារណាឈោយរាជា្ក្នង វជា ុ ុ
សង្ខខនសប ិ បៈ ក្ខមេយ្យសប ិ បៈ
ឧបឈទស គនឈយាបាយ ; ឺ ិ ា ក្នងោពយឈលលង ; វជា ុ
ិ ា ក្នងផលវឈលាក្ មានវជា ិ ា ឈពទយ វជា ិ ា ផសំ មោក្ខយ្តសប ិ បៈ វជា ុ ូ ធាត ុជាឈដើម ;
ិ ា នត វជា សាស្ដ្សា យុទ ធសាស្ដ្សា ។ ី ធមម ិ
ខតតេិ ជា ិ ា សប ិ បៈ
លុោះបញ្ចប់ោរសិក្ាឈហ្ើយ
ខក្ ុំ ្ ៏ឈោរពលាឈលាក្មហាសាស្ដ្សាា-
ិ ចារយរតឡប់មក្មាតភូ ុ មិវញ ជាមួ យនងម តទ ំងឡាយ ។ ិ ិតតនសស ិ ិ មាតាបិតារបស់ខ ុំ ្
រ ំឈភើបចតត ិ ពន ់ឈពក្ ឈន្ធោះ
។
នងររុ មញាត ិ ិ
សំ ណដងឈសចក្ាអ្បអ្រជាទ ី ី
ក្នុងពិធទទួ ឈរោះខ ុំ ្ ី លោរជ ុបឈលៀងជាក្តត ិ យសចំ ិ
ររហ្មណ៍, គហ្បត,ី ឈសដឋី, មន្ដនាើ, ក្ដ ុ ុមពក្ៈ ិ
ទ ំងឡាយរពមទ ំង
ំ ុ ឈរចើន តាមឈសចក្ាអ្ឈញ្ ភរ ិយាបុតតធតារបស់ ខន ា ើ ញ .... ី ី ួ ល បានមក្ជួបជជា
~ 18 ~
សេចក្ដីខាងស ើ ម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
________________________________________________________________
ឱ ! ខឈ ុំ ្ ភលចជំរាប
ឈភញៀវដដលពិឈសសឈន្ធោះ
អ្ងគដដលមាតាបិតាខបា មក្ទទួលចង្ហាន ់ ិ ុំ ្ ននមនា មនា
ឈដើមបីជាសិរ ើជយមងគលផលលអចឈំ រោះខ ុំ ្
ោន ់រពោះពុទ ធសាសន្ធ ។
ក្នងព ិ ធឈនោះ ី ុ
មហាឈសដឋី
តាមសណា ា ប់ធានប់ននអ្ន ក្
រពមទ ំងទ ូលឈលាក្ឲ្យរជាបថា
មួ យដដលឈៅសិក្ាសិលបសាស្ដ្សា មិតតទ ំងឡាយ ។
រពមទ ំងសាវធាយរពោះពុទ ធ
ំ មាតាបតាខ ិ ុំ ្ បានន្ធ ំខឈ ុំ ្ ៅរោបថាវយបងគរពោះសងឃ
មានរពោះមហាឈថរជាររធាន ិ វញ, ឈរៅពីឈនោះ
គរពោះភ នន ួ ២៥០ ឺ ិក្ខសងឃចំ ុ
ឯនគរតក្កសិលា
បិតាមាតាបានន្ធ ំខឈ ុំ ្ ៅឈោរពឈភញៀវ
ខជា ុំ ្ ក្ូនដត
ឈទបន ងរតឡប់ មក្ ើ ឹ
ឥសសរជននងញាត ិ ិ
ឈរឿងមួយដដលន្ធ ំឲ្យខចា ំ ្ុ ប់អារមមណ៍
គឈលាក្សុ ធន ឺ
ន្ធ ំបុរតើណតមួយរបស់ឈលាក្ឈៅក្នងព ិ ធឈន្ធោះដដរ ី ុ
ន្ធងឈ្មោះ
សុនរ្ទ ី ។ ឈសដឋធ មានរូបលអឈឆតឆ្យគួ រឲ្យររតព័ ី តាឈនោះ ី ើ ិ ទ ធណាស់ ខណ វយក្ចតត ុ ងបញ្ហ ា ឈសែហាឈ្ឈឡើយ ិ ិ ទក្ោក្់ន ឹ ុំ ្ ដលមនសូ
ខន ួល
ក្ ៏ស្រសាប់ណតដ ុោះ
ពនលក្ពក្ពនលឈសចក្ា ឈសែ ហាចំឈរោះក្ញ្ហ ា សុនទរ ើយា៉ា ងឈលើសលប់ ឺ ី
ចង ់បាន
ិ ន្ធងជាគូជីវតម តតជ នទន ់មានឈគសាីដណាឹង ីវា ។ ខយ ិ ើ ិ ុំ ្ ល ់ថា ោលឈបន្ធងម
ឈទ ឈរឿងឈសែហារបស់ខម ុំ ្ ិនជាពិបាក្ឈពក្ឈឡើយ ឈររោះឈលាក្សុធនមហា ឈសដឋី
នងមាតាប ិ ិតាខជា ុំ ្ មិតតភក្ាិ៍
ឈបើមាតាបិតាខន ិ ី ដណាឹងន្ធង ុំ ្ យាយសា
មានឈមរតើចតត ិ មិតតភាពចំឈរោះោនណាស់ ឈលាក្មុខជារពមស្រសុោះស្រសួលមិនខាន
ដររងដតន្ធងមិនយល ់រពម
ឈររោះមិនស្រសឡាញ់ ខ ុំ ្ ។
មហាមត៌ក្ពីវងសរតក្ូល,
ខជា ើ ុំ ្ អ្ន ក្បានទទួលោរសិក្ាអ្ប់រ ំមក្ឈហ្យ,
ររដហ្លមិនយល ់ទស់ឈទឈមើលឈៅ
ខមា ុំ ្ នទ ំងរទពយសមបតតិ
ន្ធង
ឈររោះខជា ុំ ្ បុតតឈទលដដលរតូវទទួល
័ រូបនងវ ខក្ ិ យរបស់ ុំ ្ ៏ឈ្ឈក្មងក្ឈមាលោះលាក្;់ ថា
ខយ ុំ ្ ល ់ថា
ចរ ិយាមារយាទក្ ៏លអគរ ួ សម
រូបសមបតតិ
~ 19 ~
ិ ា សមបតតិ វជា
គឺ
ចរ ិយាសមបតតិ
សេចក្ដីខាងស ើ ម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
________________________________________________________________
យា៉ា ងសមសួ ន សុនរ ទ ើបាន ។
ទ ំងបួ នមុខ
នថងឈរោយ
លមមជាធានក្់ទក្់ចតតផា ត ិ អារមមណ៍ននន្ធងររមុំ ិ
ខបា ស្រសឡាញ់ ឈពញចតត ិ ី ិ របស់ខ ុំ ្ ុំ ្ ននយាយឈរឿងឈសចក្ា
ចំឈរោះក្ញ្ហ ា សុនរ្ទ ី ឲ្យឈលាក្ឪពុក្មាាយរជាប ពីរក្ ៏យល ់រពម
ឈលាក្អ្ន ក្ដ ៏មានគណទ ុ ំង
ដថមទ ំងរ ើក្រាយចំឈរោះបំណងរបស់ខ ុំ ្ ដដលសមររក្ប
នងបំ ណងរបស់ោត់ណដរ ិ
ិ ា ទ ំងឡាយ សិក្ាឈលាក្វជា
ដតោត់មានររសាសន ៍ថា
ោរដដលខបា ុំ ្ ន
ជាមឈធាបាយសាងរទពយ ឬ យសសក្ាិ
ក្ ៏
លមមនលមឈហ្យ ដតរតូវបំឈពញក្ច សារ គ ឺ ើ ិ ចមួយឈទៀតសិន មុននងមានរគួ ឹ បំណាច ់ឈក្តទន ់រពោះពុទ ធសាសន្ធ ើ ផង
ដថមទ ំងមានរពោះពុទ ធអ្ងគគង ់រពោះជនមឈ្
ិ ា យា៉ា ងតចណាស់ រតូវបួ សសិក្ាអ្ប់រ ំពុទ ធសាសនវជា មួយវសាសិន ិ
ឈររោះរពោះពុទ ធសាសន្ធជាមូលោឋនននោររររពឹត ត ោយ វាចា ចតត ិ ឈ្ក្នុងផលូវរតឹមរតូវ
ឲ្យឋត ិ
ទ ំងជាឈោលគំនតក្ន ងោរក្រាងសាងខ នឲ្យជួ បជួននង ិ ឹ ុ ួល
ររឈយាជន ៍រតជាក្់រតជំឈក្សមក្ានាក្នងជ វ ី ភាព . . . ុ
។
ឈលាក្ឪពុក្មាន
ររសាសន ៍បញ្ចប់ថា ឈបខ ាឹ ង សុនរ្ទ ី ទក្ឲ្យ ុ ។ ើ យ ឹ ុំ ្ ល ់រពមបួ ស ោត់នងដណ ខក្ ុំ ្ ៏យល ់រពមតាមោត់ឈោយរ ើក្រាយ
ឈររោះចតតខ ំ ្ុ ៏មិនជាតក្់ររហ្ល ់រជិ ក្
មុលពុលរជមុជអ្នទោះអ្ដនទងនងឈរឿងឈសែ ហា ឹ
រហ្ូតអ្ត់រទ ំមិនបានឈន្ធោះឈទ
ពិតដមនដតខស្រុំ ្ សឡាញ់ យា៉ា ងខាល ំងន ូវន្ធង សុ នរ្ទ ី ក្ ៏ឈោយ ខក្ ុំ ្ ៏ឈ្ឈក្មង ដដរ អាយុជាង ២០ ឆ្នំបឈណា ៉ា ុ ណ ោះ
អាយុ ២២, ២៣
ឬ
២៤, ២៥
សឹម
មានរគួសារ ក្ ៏លអដដរ ឲ្យដតន្ធង សុនរ្ទ ី បានជាភរ ិយាខក្ ។ ុំ ្ ងអ្ន្ធគត ុន ោលខយ ុំ ្ ល ់រពមឈហ្ើយ
ដនលងនងសុធនមហាឈសដឋ ីៗ ឹ
ឈលាក្ឪពុក្មាាយ
ក្ ៏បានឈៅទក្់ទងចង
ក្ ៏យល ់រពមឈោយឈសចក្ាឈពញច តត ដថម ី ិ
~ 20 ~
សេចក្ដីខាងស ើ ម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
________________________________________________________________
ទ ំងឈបើក្ឈសរ ើភាពឲ្យខន ំ ្ុ ងសុនទ រ ើបានសនទន្ធ ិ
ភាាប់ឈសចក្ាស្រសឡាញ់ ី
ដឹង
ចតតដ ំងពីរន្ធក្់បានរក្ាររឈវណីយា៉ា ងលអ ។ ឹងឈថលម ើ ោនឈទៀតផង ដតឈយងទ ិ ើ មិនប៉ាន្ធ ុ ម ននថងឈរោយមក្
ិ ័យ។ ខក្ ធវន ិ តាមពុទ ុំ ្ ៏បានឧបសមបទជាភក្ខ ុ
ិ ័យ ខឈ ើ សិក្ាធម៌វន ើ របដិវតត ចំឈរោះមហាឈថរជាឧបជាយ ៍ ឈហ្ើយឈផាម ុំ ្ ធវវតត ិ ា ផលវឈលាក្មក្ឈហ្ើយ ពីសំ ណាក្់ឈលាក្ ។ ឈោយខធា ុំ ្ ល ប់សិក្ាវជា ូ សិក្ារពោះពុទ ធសាសន្ធដ ៏ររក្បឈោយឈហ្តផលព ុ ិត ចា ំ
លុោះមក្
ក្ ៏ឆ្ប់យល ់ឆ្ប់ឈចោះ
ិ ា ដដលខធា ន្ធ ំឲ្យរ ឹតដតភលសា ។ ឺ វ ងចំឈរោះវជា ើ ុំ ្ ល ប់សិក្ាមក្ឈហ្យឈទៀតផង
ឈសចក្ារ ី ើក្រាយសរាយ រពោះធម៌
នងឈភទសមណៈ ិ
រពមទ ំងបានឈររបរសជាត ិ
ន្ធ ំឲ្យខម ំ ្ុ ិនសិក្ក្នងវសាទ ី ១ ឈន្ធោះឈទ ុ
ឈោយតា ំងចតតន ងស ិ ឹ ិ ក្ឈ្រដូវរា ំង
ឈដើមបរក្មគគផលជាព ី ិ ឈសសឈន្ធោះឈទ បំណងរបស់មាតាបតា ិ
ខឈ ុំ ្ ្មួ យវសាឈទៀត
ឈររោះខម សឈោយតា ំងចតត ិ ិ ុំ ្ នបានបួ
បួសឈដម សស យ ័ ើ បជាឧបន ី ិ
ដតឈទោះយា៉ា ងហ្ែងក្ ៏ឈោយ ឹ
នងតាម ិ
ក្នងរយៈព ី រវសាខំ ុ
សិក្ា ររតបតត យា៉ា សុខសង បយា ់ ៉ា ងឈរចើន ដតចតត ិ ិ ងរតឹមរតូវ នងបានឈសចក្ា ិ ី ិ ជាបុថជា ុ ន ក្ ៏ឈ្ដតង្ហក្់ឈរដបរឈៅរក្ោមារមមណ៍មាង ៗ ។
នថង
ខរុំ ្ រុងឈររៀបឈោយក្ំណត់នថងចាក្សិោខបទឈហ្យ ើ
ឈលាក្ឈសដឋីបតាខ ិ ុំ ្
ឈសដឋីប ុតតមានក្់ ំ ឹ ងឈនោះ ដណ
ំ ឹ ងមក្រាប់ថា ន្ធ ំដណ
មុនក្ំណត់មួយ
សុ នរ្ទ ី បានទក្់ទងនង ឹ
ឈហ្យបានលួ ចលាក្់រួមរ ័ក្សរហ្ូតមានគភ៌ឈៅឈហ្យ ើ ើ
។
ន្ធ ំឲ្យចតត ំ ្ុ លក្ា ក្ច ក្ឈសៀតឈៅ ុ ា ររហាយយា៉ា ងខាល ំងមក្ពីខ ុំ ្ ិ ខក្ ួា ុ
សងឃឹម នងស្រសឡាញ់ ន្ធងឈន្ធោះឯង ។ ិ ឈសចក្ាទ ុ ឈររៀមររំឈនោះ ី ក្ខ
បានញាំញីចតតខ ជា ំ ្ុ ឈរចើននថង ិ
ឱវាទមក្រំលត់រ ំលាយក្ ៏បានរសាយខ លោះ
ខស ិ ុំ ្ ឈរមចចតតថា
~ 21 ~
ខំយក្ពុទ ធ
ខន ់ឈភទ ឹ ុំ ្ ងោន
សេចក្ដីខាងស ើ ម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
________________________________________________________________
ិ បពវ ជិតរហ្ូតមួយជីវត
ឈហ្ើយនងឈចញព ឹ ី ររុងសាវតថី
ិ ទក្ខ ុ ឈនោះទល ់ណតអ្ស់ទក្ខ ុ រពួយសឹមរតឡប់មក្វញ ដំឈណើរឈចញពីររុងសាវតថក្ន ី ុងនថងរពឹក្ឈឡើង តឈៅ ៖
~ 22 ~
។
ឈធវពឈនចរបនលប់ ើ
ដូឈច ែោះខក្ ើ ឈធវើ ុំ ្ ៏ឈផាម
ដដលខឈ ូ ុំ ្ រៀបរាប់ឲ្យសាាប់ដច
ខ្លួនទី ពឹងខ្លួន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ខ្លេទី រឹងខ្លេ ួ ួ អ្នកអានទ ាំងឡាយ !
ការទរយសរបស់ ុ ស ុនទរ ី
ិ រួ មទ ាំងជីវតរបស់ ខនផង ួល
អាល ័យក្នុងអវី ៗ ទ ាំងអស់
ិ ា ណ ពធនចរធត្តចរង្គាត់ធៅដូចមនសសដដលខ ុ វះវញ្ញ ប៉ន្ម ុ ា នថ្ថៃ
ប៉ន្ម ុ ា នដខខម ់ ឹ ុាំ ្ ិនបាននក្ដល
ប៉ន្ម ុ ា នធោជន ៍
តធៅមុខធទៀតរ ត្តី
ចដ ិ
ធធវឲ្យខ អ ាំ ្ុ ស់ធសចក្ដី ើ ខស្ព ុាំ ្ ា យបាត្តធធវើ
ធវលាឆលងផតធៅ ុ
រយៈផលូវដដលធត្តចចរមក្ធ
ន្មទរបស់ ខគ ដ ី ឺ ើ ាំធណើរធដើរ ុាំ ្ ការធធវ
ខក្ ុ ិ ទក្ដាក្់ ុាំ ្ ៏មិនយក្ចតត
ត ូ អស់ក្ម្លង ាំ សមង ធត្តចចរធៅោ៉ ងម្នធសរីភាព ដូច
លតាមចតតក្ន ិ ុងមហាសមុទ ទដ ៏ធាំទ ូលាយ
ដូចបក្សដដល ី
ន្មនភាកាសដ ៏ពិស្ពល
រ
ោ៉ បជា ់ អធនក្របការ
បានជួបនងមន សសធត្ចី ុ នជាន ់ធត្ចីនវណណៈ, ឹ
ជួបនងភូ មិត្រធទសដរលក្ ៗ ឹ ទាំធនៀមទម្លប់,
ើយ
ត ូ រយៈផលូវដ ៏ដវងឆ្ងៃយដដលក្នលងមក្
ចធ ិ
រ ើ
ខបា ុាំ ្ ន
បានធពើបពះត្រទះនងធសចក្ដ លាំ ឹ ី បាក្ោ៉ ក្
ត្ពឹតការណ ៍ ទ ាំងធនះ ិត
ធបះដូងរបស់ខឲ្ ុាំ ្ យសនសឹម ៗ ស្សួលធ
ធត្ចីន
ដូចជាឱសថជួយផសះរបួ សក្នង ុ
របស់ដដលច ូលមក្ជាំនស ួ គឺ
ើង
ធសចក្ដស្សឡាញ់ ធពញចតតក្ន ងការធធវ ដ ី ិ ើ ាំធណើរទសសន្មធមាជាតដរល ិ ក្ ៗ ក្នុង ុ ធលាក្ដ ៏ធាំទ ូលាយ
ធសចក្ដស្សឡាញ់ ធពញចតតដ ៏ត្តជាក្់ត្តជាំក្ុងធមា ន ជាត ិ ី ិ
របស់ថ្ត្ពភនល ាំ ាំធៅថ្ត្ពដដលត្ាសចាក្ធសនៀតធបាក្ត្ាសធផសង ៗ ។
មក្ធ
ភូមិ យ ើ
ឃុាំ
ស្សុក្
ត្រុង
តូច
ធាំ
រាប់ចន ាំ ន ួ មនបានដដលខ ឆ ល កាត់ ិ ុាំ ្ ង
គ្មានក្ដនលងណារ ីក្រាយមធន្មរមធសមើនងលា ា ង, ឹ
សៃបធ ់ សៃៀមថ្នជនបទដដលឆ្ងៃយ នងត្ពឹ ក្សជាតមល ិ ិ បត្់ តជាក្់
ភនន ាំ ងដងថ្ត្ព ិ
សត្ម្ប់ខក្ ន ដ ៏រាបធសមើ ុាំ ្ ុងធវលាធន្មះដផនថា
ម្នធសចក្ដសាំ ី ធៅត្តូវចតតខ ិ ថ្ាំ ្ុ ត្រដលងជាងត្គឹះ-
~ 23 ~
ខ្លួនទី ពឹងខ្លួន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ិ ស្ពថនវម្នត្ាស្ពទក្ន ងទ ី ង ុ ត្រុ ត្រដ
ងថា
សាំ ធ
សូរស័ពទសាំធ
នងសូ រស័ពទចត្ងិត, ិ
ងតូរយតន្ដនដី
ខយងធ
ៀន,
ងទក្ ឹ
រ ូ ធត្ចាះតាមត្ចក្
ថ្រក្នុងថ្ត្ពស្ពដប់ពីធរាះជាង
ចធត្មៀងដដលធគធដញដាំត្រគាំក្ងរងា ស្ពល ុន
នងក្ដនលង ិ
មធហាស្សពន្មន្ម ពនលត្ពះចនទ នងតារាក្រក្ន ងរាត្តី កាល ហាក្់ដូចជាត្តជាក្់ ឺ ិ ុ ដភនក្គួរទសសន្មជាងពនលត្រទ បជា វ លាក្នងត្ពះរាជធាន ឺ ី ី ុ ធយងធសពគប់ នងវាធដាយច តត ើ ឹ ិ ធពញធដាយធមតាត
ត្មឹគ្មត្មឹគក្ន ី ងថ្ត្ពធប ើ ុ
ធមើលដូចជាគួរធសព
គប់រាប់រក្មនអន ់ជាងមនសសអន ុ ក្ចាំធរ ីនធដាយវឌ្ឍធម៌ធ ិ
ផង
ខណៈដដលធត្តចរង្គាត់ធៅធន្មះ
ខក្ ុាំ ្ ៏ធឆលៀតធត្រៀនត្រធៅត្រជាជន
ើ ងរាល ់ ៗ ថ្ថៃដដលក្នលងផ ុតធៅ
កាលដល ់លាំធៅភូមិស្សុក្ខក្ ុាំ ្ ៏ឈប់
ការធត្រៀនត្រធៅអន ក្ដថ្ទ
លាធ
ក្ ៏គការធត្រៀនត្រធៅខ នឯង ឺ ួល
សត្ម្ក្ក្នងថ្ត្ពជ ក្ធន្មះ ិត ៗ ភូមស្សុ ិ ុ ិ ប់មក្ឆ្ងន ់ធៅទសាំ ី ណាក្់វញ
ក្ ៏សនទន្មនងធគ ឹ ស្ពស្ពដ
មិ ើ ងច ូលធៅបណ ិ ឌ បាតក្នងភូ ុ
ក្ ៏
ធបើម្នអន ក្ស្សុក្តាមមក្សនទន្មផង ខ ុាំ ្
ធបើអន ក្ស្សុក្នមនដ ឲ្យស្ពនក្់ធៅធត្ចីនថ្ថៃ ិ
ធរឿងរបស់អនក្ស្សុក្
នងធប ិ ើបានទទួលធសចក្ដី
ដតមិនដដលធៅទណាធត្ចី នជាង ៥ ថ្ថៃ ី
ជាធរឿងរវល ់ខ វល ់ខ វក្់គ្មានទបាំ ុ ី ផតធប ើ ខធ ុាំ ្ ៅយូរជាង
ខក្ ់ខ វល ់ខ វក្់ជាមួយនងធគផង ឹ ឹ ុាំ ្ ៏នងរវល
ខ វល ់ខ វក្់ ខក្ ើ ាំធណើរតធៅ ។ ុាំ ្ ៏ធធវដ របស់មួយ
យ ើ
ធត្រៀនត្រធៅធគឲ្យយល ់ក្នងធគ្មលធម៌ របស់ត្ពះបរម ុ
ស្សួលសរាយខក្ ុាំ ្ ៏ស្ពនក្់ធៅយូរ ធន្មះ
ត្ពឹក្ធ
ចតត ិ របស់ខ ុាំ ្
ិ បានអាហារលមមចញ្ តធត ៅក្នងមួ យថ្ថៃ ៗ ធ ិ ច ឹ មជីវតឲ្យត្រត្ពឹ ុ
ស្សុក្ ត្ត
ើយ ។
ដដលខត្ុាំ ្ តូវតស៊ូរ
ធដើមបីរត់ឲ្យផតព ុ ី ក្ងវល ់
ត ូ ក្នងរយៈការធធវ ដ ើ ាំធណើរ ុ
ជាំធនឿធជឿកាន ់របស់ត្រជាជនក្នងក្ដនលងធផសង ៗ ុ
~ 24 ~
ក្ ៏គលទ ឺ ិធ
ត្រការខ លះក្ ៏ជាជាំធនឿ
ខ្លួនទី ពឹងខ្លួន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ចាស់ ៗ ដដលខ វះធ
ត ុផល
នងក្ប់ ធត្ៅធៅក្នងខួ រក្ាលរបស់អនក្ស្សុក្ ិ ុ
មក្ជាធវលាធត្ចីនសតវតសរ ៍
ទត្ម្ាំខព ជ ក្់ធ ុាំ ្ នយល ់បញ្ញ
ច ូលចតត ធស្ពសន្មបាន ិ ធគ្មលធម៌ក្ងត្ពះពុទ ុន ធសចក្ដធនឿយ ី
ត់មនត ចធទ ។ ិ ិ
ម្នភូមិស្សុក្មួ យ
មគធរដ្ឋ
តផលឲ្យធគយល ុ ់
ក្ ៏ត្តូវធត្រីធពលធវលា
តា ាំងធៅធលើធឆនរទធនល
គង្គារ
ខធ មួយ ុាំ ្ ៅដល ់ភូមិស្សុក្ធនះន្មថ្ថៃរធសៀលក្នងថ្ថៃ ុ
សមណៈដរលក្មុខមក្ស្ពនក្់ជិតភូមិស្សុក្
នង ិ
ក្នងធខតត មួយថ្ន ុ លុះបានដង ឹ ថា
អន ក្ភូមិស្សុក្ត្ពមធដាយត្រធាន
ភូមិស្សុក្ក្ ៏ធចញធៅសនទន្មនងខ ុ ន តាមសុជីវឹ ភា ុាំ ្ ល ម កាលស្ពក្សួ រសុខទក្ខគ្ម ធម៌ធ
យ ការសនទន្មលទ ិ ធ ជាំធនឿក្ ៏ចាប់ធផដម ើ ធ ើ
ើង ៖
“ ម្នលឧបាសក្ ធលាក្-អន ក្ទ ាំងឡាយរាប់អានអវី ជាទព ី ឹង ? ” ។
ធផដម ជាតាំ ណាងអន ក្ស្សុក្បានធឆលើយថា ៖ ើ សួ រ ន្មយស្សុក្ដដលធធវន្មទ ើ ី “ ពួ ក្ធយងខ ើ ុាំ ្ រាប់អានមុនទ ី ាំង ៧ ជាទព ី ឹង ” ។
“ មុនទ ? ធៅទណា ? ” ខស ី ាំង ៧ ដដលធលាក្ថាធន្មះគនរណា ឺ ី ុាំ ្ ួ រ ។
“ មុនទ ិ ា មត្ិ តៈ, ី ាំង ៧ គ ឺ កស្យបៈ, អតរ,ី ភារទ្វាជៈ, គោតមៈ, វស្វ
ជមទគ្និ, វាស្ដ្ ិ ឋ
ធៅធលើស្ពថនសួ គ ៌ សាំ
មុនទ ី ាំង ៧ ធនះ
ធក្តមុនត្ពះធវទធៅធទៀត ើ
ក្នុងយប់ដខងងតដដលថ្ផទ ធមឃស្ស ឹ
ះ
ធវលាធនះ ធបើធលាក្
ឹ ងធមលធៅធល ើ ើធមឃនងធឃ ឹ ើ ញផ្កាយ ៧ ដួងធនះធរៀងរាយគ្មនជារូបរាង
ដូចសតវខ្លលឃមុាំ នះឯងគ ៎ុ មុន ទ ឺ ី ាំង ៧ របស់ពួក្ខ ុាំ ្ ” ។ “ មុនទ ី ាំង ៧ ជាទព ី ឹ ងចាំធ
ះពួក្ធលាក្បានោ៉ ងណា ? ” ។
“ មុនទ ុ សសធលាក្មដ ុ ងៗ ី ាំង ៧ ចះមក្ព ិ នតយមន ិ
ភាពចាំធ
ធបើនរណាម្នភក្ដី
ះធលាក្ោ៉ ងម្ាំមួន តា ាំងចតត ិ ត្កាបសាំ ពះបូជាធលាក្ធដាយធគ្មរព
~ 25 ~
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
ខ្លួនទី ពឹងខ្លួន
ធលាក្ក្ ៏បណា ដ លឲ្យអន ក្ធន្មះម្នធសចក្ដសុខជួ បធជាគលាភ ី
កាលស្ពលប់
អាទធទពរបស់ ធគ ិ
សាំ ដដងឲ្យ
____________________________________________________________________
ធ
ើយក្ ៏នងបានធ ឹ
ើ ងឋានសួ គ ៌ ” នងធ ិ
ថាធ
យន្មយស្សុ ក្ក្ ៏ធលើក្ថ្ដសាំ ពះត្ពះ ើ
លន្មមមុនទ ី ាំង ៧ ោ៉ ងចា ាំស្ពទត់
ធឃើញគ្មរវភក្ដភាពដ ៏ម្ាំមួនសវិតស្ពវញរបស់ធគ ី
ធបខ ជ ក្់ធ ើ ប ុាំ ្ ញ្ញ
ត ុផល
កាច ់បាំបាក្់ជាំធនឿធជឿកាន ់របស់ពួក្ធគក្នងខណៈធន្មះភា ល មធៅ ពួ ក្ធគមុខជា ុ ខងន ឹ ងខ ឹ ុាំ ្ ខធ ើ ុាំ ្ ទបអងា ុយធៅធសៃៀម ។ “ បពិត្តធលាក្សមណៈ
ធលាក្រាប់អានអវី ជាទព ី ឹ ង ? ” ធមស្សុក្សួ រ
ខខ ុាំ ្ លះ ។
“ អាតាាមនរាប់ អានអវី ជាទព ិ ី ឹង
មនរាប់ អាននរណាជាទព ិ ី ឹង
អាតាាទ ី
“ ខនធន្មះឯងជាទ ព ិ ី ឹ ងរបស់ខន ួល ួ ល ” គោ ហិ ោគោ បគោ ស្យា
“ អន ក្
ពឹងខនឯង ត្ពះបរមត្គូរបស់អាតាាត្រធៅទក្ថា ុ អត្តាហិ អតាគោ ោគោ ួល ដថ្ទណានងមក្ជាទ ព ឹ ី ឹ ងបាន
”
ធទបកាន ់ខនជាទ ព ។ ើ ី ឹ ងរបស់ខន ួល ួល ន្មយស្សុក្ធធវមុខឆៃ ល ់ចាំធ ើ
អាតាាធជឿ
ះសាំ ដីរបស់ខ ុាំ ្
ធលាក្ជាមនសសម ុ នម្នអាំ ណាចបាដហា រយអវី ិ ិ ពឹងខនឯងបានោ៉ ងណា ? ” ។ ួល “ ក្ ៏ធត្
ក្យធត្រៀនត្រធៅត្ពះបរមត្គូ
ះអាតាាគ្មានឫទធតជៈអវ ិធ ី ធនះឯង
ធ
ើយនោយធ ិ ើ ង “ ក្ ៏
មនម្នឫទ ធតជៈអវ ិ ិធ ី
នង ឹ
ធទបត្តូ វគតព ើ ិ ឹ ងខនឯង ួល
ធបើ
អាតាាម្នឫទដូ ិ ធ ចមុនទ ី ាំង ៧ អាតាាក្ ៏មិនបាច ់ពឹងខនឯង ួល ធត្រៀបដ ុចបុរសដដលដ
លធៅក្នងថ្ផទ ទធនល ុ
អាស្ស័យថ្ដធជើងនងក្ាំ ឡាងកាយរបស់ ាំ ខនឯង ិ ួល ដល ់ត្ចា ាំង
ធត្
ដ
ធវលាធនះអាតាា
ះលិចទ ូក្
អាតាាត្តូវ
លទក្ធៅឲ្យទល ់ដត ឹ
អាតាាត្តូវតស៊ូនងរលក្ន ងត្រធព ឹ ឹ ើ ឆ្ងលមមក្រធដាយខនឯង ួល
~ 26 ~
មន ិ
ខ្លួនទី ពឹងខ្លួន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ម្ននរណាមក្ហាមឃាត់រលក្ទក្បាន ុ មក្រត្រធពើទក្ ុ ទក្ ឹ
មិនម្ននរណាមក្ចាប់ថ្ដចាប់ធជើងរបស់អាតាាឲ្យដ
អាតាាត្តូវធធវខ ោ៉ង ើ នឯងត្គប់ ួល
ស្ពគរ
មិនម្ននរណាមក្ចាប់ចងឆ្ងលម
ធយងធក្ តមក្ក្ន ងធលាក្ ើ ើ ុ
ធលាក្ដ ៏ធាំទ ូលាយធនះឯង
ល
គថ្ផទ ឺ មហា
ក្ ៏ដូចជាធាលក្់ចះធៅធៅក្ន ុ ងមហាស្ពគរ ុ
ិ ធយងត្តូ វតស៊ូធដើមបឲ្យជ ងរស់ ធៅ ីវតធយ ើ ី ើ
ធយងត្តូ វរក្អាហារមក្បរិើ
ធភលៀង
ក្់
ធភាគធដើមបច ី ញ្ ិ ច ឹ មរាងកាយ
ធយងត្តូ វរក្លាំធៅមក្ការ ើ
ធយងត្តូ វរក្សាំ ពត់អាវមក្ធសលៀក្ ើ
ធរាគកាលម្នជមៃឺ
ធយងត្តូ វរក្ថាន ាំការ ើ
រ
សូមបីបួងសួ ងបន ់ស្សន ់បូជាោ៉ ងណាក្ ៏ធដាយ
ក្ ៏
របស់ទ ាំងធនះ
ត្រគល ់ឲ្យធយងទធទ ៗ ើ
មនម្នត្ពះអាទ ធទពអងា ណា ន្ម ាំមក្ ិ ិ
មិនដដលធឃើញថាបានសធត្មចដូចត្ាថានធ ក្នងទធនល ុ
រក្ាំធៅ, ខយល ់,
ើយ
ឆ្ងលមមក្រត្រធពើនងរលក្ ិ
ិ ក្ ៏គធសចក្ដ លាំ ់ ាំងឡាយដដលឆលងច ូលមក្ក្នងជ ីវត ឺ ី បាក្ោ៉ ក្ោ៉ បទ ុ
របស់ធយងមួ យត្គ្ម ៗ ដូចជមៃឺដម្ាត់ធផសង ៗ ើ
ទក្ល ឹ ិចស្សូវក្នងដស្ស ុ
ឬ
ដស្សគ្មានទក្ ធក្តធរាគអាសនន ធចារលួ ចរលន ់ ធភលងធឆះផទ ះ ឧបសគាទ ាំង ឹ ើ ើ ធនះត្តូវតស៊ូជួយខនឯងមុនដថ្ទ ួល ជួយមិនបាន ” ។
“ សត្ម្ប់វតថុខ្លងធត្ៅ
ស្សុក្ម្នក្់ធ
លធ
អាចរក្ខនឯងបាន ួល ចាំធ
នងបួ ងសួ ងបន ់ស្សន ់ឲ្យធទពតាណាមក្ ឹ
ធយងរក្ខ នឯង ើ ួល
ខធនះជាធសចក្ដព ី ិ ត ” អន ក្
ងច តត ើ ង “ ដតសត្ម្ប់ធសចក្ដសុខខ្លងក្ន ី ិ ធន្មះ ធយងម ើ ិន ុ ធសចក្ដសុខជាពរព ី ិ ធសសដដលមុនទ ី ាំង ៧ ត្រទនឲ្យ
ះអន ក្ម្នគ្មរវភក្ដភាពក្ន ងធលាក្ ” ី ុ “ ម្នាលឧបាសក
!
។
ធសចក្ដសុខម្នព ី ី រោ៉ ង គសុខទក្់ទងធដាយ ឺ
វតថុ បានដល ់សុខដដលធក្តព ើ ី ការម្នអាហារបរ ិធភាគត្គប់ត្គ្មន ់
~ 27 ~
ម្ន
ខ្លួនទី ពឹងខ្លួន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ធគ
ដាានធៅោ៉ ងសរាយ ម្នសាំ ធលៀក្បាំ
ក្់នងត្រដាប់ តាក្់ដតងកាយ ិ
ោ៉ ងត្គប់ត្គ្មន ់ ម្នថាន ាំសត្ម្ប់បាំបាត់ធរាគភ័យ ឈឺចាប់, ម្នបុត្តភរិោ ញាតម ិ ិតត
សត្ម្ប់ជាទក្ក្់ ធៅដចតត ី ិ ធនះ ១
ធសចក្ដសុ ី ខមិនអាស្ស័យវតថុ
បានដល ់ធសចក្ដសុ ី ខដដលធក្តព ើ ី ការលះបង ់វតថទ ុ ាំងពួង
ធចញធៅបួ សជា
បពវ ជិតនតយធៅក្ន ងថ្ត្ពដ ៏ស្ពៃត់ ធធវធសចក្ដ ពាោមក្ាំ ចាត់ក្ធលសធផសង ៗ ិ ើ ី ិ ុ ធចញចាក្ចតដ ិ ធនះ ១ ដដលធលាក្ថា មុនទ ី ាំង ៧ ឲ្យធសចក្ដសុ ី ខដល ់ធលាក្ ធន្មះ ឲ្យធសចក្ដសុ ី ខត្រធភទណា ? ” ។ អន ក្ស្សុក្ម្នក្់ធន្មះ
ធធវអាក្របក្ រ ើ ិ ិោស្ពទក្់ធសទើរបនដចធ ិ
“ ខស ាំងពីរោ៉ ង ” ។ ី ុាំ ្ ាំ ធៅដល ់ធសចក្ដសុខទ “ សាំ ធៅធសចក្ដថា ី
ត្រគល ់ឲ្យធលាក្ោ៉ ង ធទបន ោយតធៅ ៖ ើ ិ
“ ធលាក្ត្ជាបធ
ធសចក្ដសុខទ ាំងពីរោ៉ ង ី
ងឬ នឹ ? ”
យថា ើ
ខស ុាំ ្ ួ រផទួនធទៀត
ត្ទពយទ ាំងឡាយដដលម្នធនះ
មិនដមនធទពតាអងាណា
មុនទ ី ាំង ៧ ជាអន ក្
កាលធគធឆលើយទទួលខ ុាំ ្
ធសចក្ដសុខត្រធភទទ ី ី ១ ធក្តព ើ ី ត្ទពយ
ម្នត្ទពយត្គប់ត្គ្មន ់ សុខត្រធភទធនះក្ ៏ធក្តធ ើ ថា
ុចឲ្យ
ធត្
ើង
ធលាក្ត្ពមទទួលធ
ះធលាក្រក្ខនឯង ួល
កាល យ ើ
ធទបបានមក្ ើ
កាលធលាក្រក្ត្ទពយខនឯងបានធសចក្ដ ី ួល
សុខដូធច នះ នងថាមុន ទ ឹ ី ាំង ៧ ជាអន ក្ត្រគល ់ឲ្យ ធតសមធ ើ សាំ ណួររបស់ខ ុាំ ្
យធឆល ើ ើយ
តផលឬ ុ ?” ។
ធធវឲ្យអន ក្ស្សុក្ភូមិត្គប់គ្មនធៅធសៃៀមស្ពៃត់ ើ
កាល
ធឃើញបានការ ខធ ជ ក្់តធៅ “ ម្នលឧបាសក្ ! ធសចក្ដសុខត្រធភទ ើ ី ុាំ ្ ទបបញ្ញ ទ ី ២ មិនទក្់ទងនងវតថ ិសុទ ធថ្នចតត កាលធលាក្ ឹ ើ ី ធសចក្ដបរ ី ិ ុ ជាសុខធក្តព ធធវច ើ តត ិ ធលាក្ឲ្យបរ ិសុទ ធស្ពាត ត្ាសចាក្ធសចក្ដី
~ 28 ~
ួងដ
ង ធសចក្ដក្ងវ ល់ ី
ខ្លួនទី ពឹងខ្លួន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ធសចក្ដធលាភ ី
ធសចក្ដធត្កាធ ី
ធសចក្ដវធងវ ងបានោ៉ ងដាច ់ខ្លតធ ី
ធសចក្ដសៃ ី ប់ - សុខត្តជាក្់ត្តជាំក្ ៏ធក្តធ ើ ើង បាន
ក្ ៏ធត្
ធត្គ្មក្
បូជាចាំធ
ត្ជះថាល
ធលាក្ត្តូវជាំរះដ ុសខ្លត់
កាលថ្ដរបស់ធលាក្ត្រឡាក្់របស់ធស្ពមក្
ាំរះលាងថ្ដធទបបានស្ព ធលាក្ត្តូវធត្រីទក្ជ ាត ឹ ើ ះត្ពះអាទធទព ិ
ធទះធលាក្ធធវការ ើ
បន ់ស្សន ់ឲ្យថ្ដរបស់ធលាក្ស្ពាតោ៉ ងណា ៗ ក្ដី
ថ្ដរបស់ធលាក្ក្ ៏មិនអាចស្ពាតបានធ ធបុើងធ
ចតត ិសុទ ធ ិ របស់ធលាក្នងបរ ឹ
ះការជាំរះសាំ អាតរបស់ធលាក្ខនឯង ួល
សាំ អាតចតត ិ របស់ធលាក្ខនឯង ួល
ើយ
ើយ
របស់ធស្ពមក្ធត្គ្មក្ធន្មះនងម ន ឹ ិ
រធចញធៅព ើ ី ថ្ដរបស់ធលាក្ជាដាច ់ខ្លត ” ។
កាលខ្ញុំបញ្ជាក់ហេតញផលតហៅហ ៀត
អន ក្ស្សុក្ក្ ៏ធក្តធសចក្ដ ើ ី
ត្គប់គ្មនត្រគល ់កាយថាវយខនជាស ិ សសរបស់ខ ុាំ ្ ៗ ពនយល ់ថា “ ម្នល ួល
ឧបាសក្ទ ាំងឡាយ ! ឆ្ងៃយពីទធនះធៅផល ស ី ិឆ ិ ូ វបចមទ ស្វវតថី
ជារាជធានរបស់ ធកាសលរដា ី
ម្នត្រុងមួ យធ្មះ
រាជធានធន្មះសធមដ ចត្ពះបរម ី
ស្ពស្ពដសម្ាសមាុទ ធជាម្ចស់គង ់ធៅ
ត្ពះអងាជាត្ពះបរមត្គូរបស់ធទវតានង ិ
ឡាយច ូរតា ាំងចតត ិ រឭក្ដល ់ត្ពះអងា
កាន ់យក្ត្ពះអងាជាធគ្មលត្រចា ាំចតត ិ
មនសសទ ុ ាំងឡាយ នងត្រត បតត តាម ិ ិ ិ
អាតាាត្គ្មន ់ដតជាសិសសរបស់ត្ពះអងា
ធលាក្-អន ក្ទ ាំង
ក្យធត្រៀនត្រធៅរបស់ត្ពះអងាចះុ ធលាក្-អន ក្ទ ាំងឡាយ
នងជួ បត្រទះធសចក្ដសុខតាមសមគួ រដល ់ការត្រតបតត របស់ ខន ឹ ី ិ ិ ួល ” ។
តអុំពហី ោះ
ិ ខបា ជ ក្់ផលូវដាំធណើរជីវតតាមដបបត្ពះពុទ ធស្ពសន្ម ុាំ ្ នបញ្ញ
ឲ្យជាទយល ់ចាស់ដល ់ពួក្ធគ ី ត្គប់ត្រការត្តូវធធវខ ើ នឯង ួល
ធ
ើយរ ាំឭក្ថា “ ក្ធុាំ ភលចថា
ធលាក្-អន ក្ត្តូវធធវដ ើ ាំធណើរខនឯង ួល
អវី ត្គប់ោ៉ង
ធទបន ងបាន ើ ឹ
ដល ់ទសធៅជាធគ្មលបាំ ណង ។ ត្ពះសម្ាសមាុទ ធក្ដី អាតាាក្ដី អន ក្ឯធទៀតៗ ិ
~ 29 ~
ខ្លួនទី ពឹងខ្លួន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ក្ដី
ត្គ្មន ់ដតជាអន ក្បញ្ញ ជ ក្់ចងាុលត្ាប់ផូ វប៉ ល ធណា ុ ណះ ”
៣ ថ្ថៃ តាម តធៅ ។
ក្យនមនដ របស់អនក្ស្សុក្ ធ ិ
គ្រាមួយ
ើយក្ ៏ធចញដាំធណើរធធវពធនចរ ើ
មនដគោត្តីធនះសក្ដស ិ ិ ទណាស់ ិធ
ក្ ៏ត្តូវញ័ រខន ួល
មនសសវណណ ុ ៈត្
ដដលធៅធ្មះថា គ្យាត្តី
សូមបធទពតាកាលបានឮមនដ ី
ណ ម ៍ ប៉ធណា ុ ណះ
ធាយមនដបទធនះបាន នងត្តូ វស្ពវធាយធដាយសាំ ធ ិ វណណៈសូត្ទៈបានឮជាដាច ់ខ្លត បានឮ
ខស្ព ុាំ ្ ដ ប់
ក្នងដដនមគធៈ ុ
ធគ្មរពរាប់អានត្ពះអាទតយជាសរណៈន ងធជឿ ិ ិ
ម្ាំក្ងធសចក្ដ សក្ដ ស ី ិ ិ ទ ិ ធ របស់មនដមួយបទ ុន ធនះ
ខស្ព ី ុាំ ្ ន ក្់ធៅទធន្មះ
ខបា ុាំ ្ នធៅដល ់តាំបន ់ធ្មះក្ណណិក្ត្គ្មម
ត្រជាជនក្នងភូ មិស្សុក្ធនះ ុ ធគធជឿថា
។
ធទបម្នស ើ ិ ទ ិ ធស្ពវ-
ងតច ុ ិ ៗ មិនឲ្យមនសស
សូមបីដតភរ ិោក្នុងរវាងម្នរដូវ
ក្ ៏មិនឲ្យ
លុះខធ ធសចក្ដសក្ដ ស គោត្តីឲ្យ ិ ី ិ ិ ទរបស់ ិធ ុាំ ្ ៅដល ់ធគមក្នោយត្ាប់ កាលខស ុាំ ្ ូមឲ្យធគស្ពវធាយឲ្យស្ពដប់
ធគក្ ៏ស្ពក្សួ រដល ់វណណៈ
របស់ខជា ុាំ ្ ការធាំ ខត្ុាំ ្ ាប់ធគថាជាបពវជិត ធគយល ់សាំ គ្មល ់ថាខជា ុាំ ្ ត្ ធទបស្ព វ ធាយមនដគោត្តីឲ្យស្ពដប់ដូចតធៅធនះ ៖ ើ
ណ ម ៍
ត័ត ស្វវត្តៈ វាគរនយ័ម ភារគោ គទវាស្យៈ ិ ធិមហិ ធគិ យា គយា ោ បរគោ ទយ័ត “
ពួកហយើង
សូមបធង្គាននមស្ពារន ូវរសមីដ ៏ខ ាស់របស់ត្ពះសុរ ិោធទព
អន ក្ជាធាំធលើវតថុទ ាំងអស់
អន ក្អាចន្ម ាំធយងឲ្យធក្ តធសចក្ដ ដ ឹ ើ ើ ី ង
យល ់ ជាអន ក្ដូចដួងធនត្តន្មពិតានថ្នសួ គ ៌ ” ដូធច នះ ។ កាលបានស្ពដប់មនដដ ៏សក្ដស អនក្ស្សុក្ធ ិ ិ ទរបស់ ិធ
~ 30 ~
ើយ
ធសចក្ដី
ខក្ ុាំ ្ ៏ធមើលមិន
ខ្លួនទី ពឹងខ្លួន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ធឃើញថា
ក្យត្តឹមប៉ធណា ុ ណ ះនងធធវ ឲ្យធទពតាខ្ល ល ចបានោ៉ ងណា ឹ ើ
ាំទស់ធគធ ធៅអងាុយធសៃៀមសិន មិនបាននោយជ ិ ធ
“ ធលាក្ម្នមនដសត្ម្ប់ការ
ើ ង “ ធបគ្ម ើ ា នខន ឹ ុាំ ្ ងបធត្ងៀនឲ្យ
ិ ភយនដរាយធៅជាំវុ ញ ភយនដរាយ ” ។ “ ម្ន ”
“ ធបើធលាក្ចង ់ស្ពដប់
អន ក្ស្សុក្ម្នក្់សួរ
ធលាក្ធធវដ ើ ាំធណើរធដើរធៅដតម្នក្់ឯងម្ន រខន ួល
ក្ ៏គួរខ្លលចថានងម នរួ ឹ ិ ចពី
នក្សរធស ណងលារបស់ធគ ឹ ើ រក្នងធគ្មលបាំ ុ
អាតាានងស្ព វ ធាយឲ្យស្ពដប់ ” ឹ
ស្សុក្សាំ ដដងចាំណង ់ចង ់ស្ពដប់ ភាសិតត្រមូល
ើយ ។
រខនខ ួ ល លះធទ ? ”
ធបគ្ម ើ ា នមនដការ
ខធ លម ើ ុាំ ្ ឆលយភា
ដតខក្ ុាំ ្ ៏
កាលធឃើញពួក្អន ក្
ធទបខ ធ ើ ុាំ ្ លើក្យក្ឱវាទបាដិធម្ក្ខ
ក្យធត្រៀនត្រធៅរបស់ត្ពះពុទ ធ
ពុទ ធចះក្ន ុ ងឱវាទធនះ មក្ស្ពវធាយ ។ ុ
ឬ
ដដលជា
ក្យធត្រៀនត្រធៅត្ពះ
“ ស្ព្ាបាបស្ស អករណ ំ ការមនធធវ ធសចក្ដ អាត្រក្់ត្គប់ ោ៉ង ; ិ ើ ី កុស្លសបស្មបទ្វ ូ
ការធធវអាំ ើ ធពើលាត្គប់ោ៉ង ;
ការជាំរះចតតរបស់ ខនឲ្យស្ព ា តផូរផង ់ ។ ិ ួល
ស្ចត ា រគយាទបនំ ិ ប ិ ធនះជាមនដរបស់អាតាា
អន ក្ណាត្រតបតត បានតាមធនះ ិ ិ
ម្នធសចក្ដសុខធក្សមត្គប់ កាល ” ។ ី
អន ក្ធន្មះនង ឹ
ខបា ស មនដខ ាំ ្ុ ី ិ ិ ទរបស់ ិធ ុាំ ្ នខាំត្រឹងដត្រងសាំ ដដងពនយល ់ធសចក្ដសក្ដ
ពួ ក្អន ក្ស្សុក្ស្ពដប់ ការ
រខន ួល
ខ លះ ? ” ។
រ
ត ូ ត្គប់គ្មនធក្តត្ជះថា ល ើ
មនសសម្ ុ ន ក្់សួ រធ
ិ រក្ាដូ “ ម្នវធ ធច នះគ ឺ ី
ើ ងថា “ មនដធនះ
ធជឿនងចង ់ធរៀនយក្ទក្ ុ ឹ
ិ រក្ាោ៉ ម្នវធ ងណា ី
មុនដដលធលាក្នងគ តអវ ឹ ិ ី
~ 31 ~
ឲ្យ
នងន ឹ ោយអវ ិ ី
ខ្លួនទី ពឹងខ្លួន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ិ សូមឲ្យគតធម លបួលជាមុនសិនថា ិ ើលជាំ វុ ញស្សួ
នងធធវ អវ ឹ ើ ី
នោយរបស់ ខន ិ ួល
ការធធវើ
ការ
ជាការបងាបធងាតធសចក្ដ ទ ុ ឲ្យដល ់ខនន ក្ដថ្ទឬធទ ើ ី ក្ខ ិ ួ ល ងអន
ធបើធឃើញថាជាការបងាទក្ខ ុ បធងាតធទស ក្ ៏ក្ន ុាំ ោយ ក្គ ុាំ ត ើ ិ ិ ក្ធុាំ ធវអាំ ើ ធពើធន្មះ ជាដាច ់ខ្លត
ធបើធឃើញថា
ធសចក្ដសៃ ី ប-់ សុខ ចាប់របស់រដា ពូដក្
ការធធវើ
នោយ ិ
គត ិ
ចាំធរ ីនឲ្យដល ់ខនន ក្ដថ្ទ ិ ួ ល ងអន
ក្ ៏ច ូរធធវច ើ ះុ
ដតធបើរក្ាមនបាន ិ
ធបើរក្ាបានដូធច នះ
ធន្មះអាចបងាបធងាត ើ
មនខ ុសសីលធម៌នង ិ ិ
មនដរបស់ធលាក្នងខ្ល ល ាំង ឹ
មនដរបស់ធលាក្នងស្ពបរលាប ឹ
ដាំធណើរមក្ដតម្នក្់ឯងធដាយមិនម្នអាវុធអវី ជាប់មក្នងខ ឹ នធ ួល ធពើបពះនងសតវ ស្ពហាវធខ្លមចបិស្ពច ឹ
នងធចារច តត ិ ិ ធឃារធៅ
ធនះជួយឃុាំ ត្គងឲ្យអាតាារួ ចចាក្ភ័យជានច ិ ចមក្ ធទ
ពួ ក្ធលាក្អាចស្ពវធាយធដាយសាំ ធ
ត្ាប់នរណា ៗ តធៅធទៀតក្ ៏បាន យល ់ន ័យបានធត្ចីនត្តឹមណា ត្តឹមធន្មះ ”
បាន
ដតមនដ
ត្តណមដថ្ទធត្ៅពីធនះគ្មាន
ងខ្លល ាំងប៉ន្ម ុ ា នក្ ៏បាន
នងអាច ឹ
ធបើត្ាប់ត្ពមទ ាំងពនយល ់អន ក្ដថ្ទឲ្យ
មនដរបស់ធលាក្ក្ ៏ពូដក្សក្ដស នធ ិ ិ ទធត្ចី ិធ
កាលខបា ុាំ ្ នបធត្ងៀនពុទ ធមនដ
ខក្ ើ ាំធណើរតធៅ ។ ុាំ ្ ៏ធធវដ
ើយ
អាតាាធធវើ
ដល ់អន ក្ស្សុក្ក្ណណិក្ត្គ្មមធ
~ 32 ~
ើង
យ ើ
ស្ដ្រីជរា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ស្ដ្រជ ី រា លោក-អ្នកអានទាំងឡាយ !
កណ្ដ ា លថ្រព
ល្ងងចថ្ងងមួយ
ខបា ួ ដរៀបរាប់ដចញមកពីកនុងថ្រព ុំ ្ នឮសំ ដេងររដោយំរញ
ដរបឈប់ ឈរស្ដាប់ដោយយកចត្តរ ុ ើ ិ កោក់ ស្ដសាី
សំ ដេងដ
ឮមកយ៉ា ងគួរដលលចផាពីថ្រពលង ៗ ផលូវ
ដកត្ដេ ត្ត ើ ើ ងកនងច ិ របស់ខភ្ល ុំ ្ ល ម ុ ដមត្តតករុណ្ដ
ខណៈកំព ុងដដរ ើ ដៅ
ដ្វឲ្យដសចកា ដមត្ត ត ករុណ្ដ ើ ី
រពោះពុរ ធជាម្ចចស់ដររៀនររដៅឲ្យម្ចនដសចកាី
អាណិត្អ្ន កដថ្រ
នងរកផល ិ ូវជួយអ្ន កដថ្រ
បាន គត្ដល ់រពោះពុរ ធវចនៈរត្ង ់ដនោះដ ិ ដៅរត្ង ់សំ ដេងដ
ោះជាសំ ដេងរបស់
ោះ ។
យ ើ
ដបើលមមនងជួ ឹ យ
ដរបកាត្់ច ត្ត ើ ិ ដដើររុកថ្រពត្រមង ់
ភ្លពដដលដៅលងមុខខ ុំ ្ គស្ដសា ជ ី រាម្ចនក់កំព ុងអ្ងគុយយំរញ ួ ឺ
ដៅជិត្
គំនរដភលង្ំ ខអា ់បុគគល ើ ឹ ុំ ្ ចកាត្់ស្ដមនបានភ្លលមថា គាត្់កំព ុងយំរឭកនកដល ជារស្សឡាញ់ ណ្ដម្ចនក់ដដលស្ដលប់ដៅ ី
នងដពលដនោះកំ ព ុងរត្ូវដភលើងដឆោះដៅ ិ
ដលើដជើងងករ “ អ្ន កមីង ! អ្ន កមីងកំព ុងយំរឭកដល ់នរណ្ដ ? ” ។ គាត្់ដងបមុខដ ៏ររកដជាកដោយរ កដភែ ក ើ ឹ ឹ
ដឆលើយទ ំងខសកខស ឹ ួល
“ ខក ំ ុងយំរឭកដល ់កូន ុំ ្ ព
សំ េឹងដមើលខ ុំ ្
ដ
ើយ
ខម្ច ុំ ្ នកូនររុសដត្ម្ចនក់ដគ
ក ៏ស្ដលប់ដោលខដ ុំ ្ ៅ កូនដអ្ើយ ! កូនមិនអាណិត្ដម៉ាខ លោះដេើយ ” ដឆលើយរាប់ ខបា ុ ោះ ុំ ្ នប៉ាដណណ
ស្ដសាជ ី រាក ៏យំដរៀបរាប់ត្ដៅដោយសំ ដេងលល ំងជាងមុន
បដណ្ដ ា យឲ្យគាត្់យំទល ់ដត្ដឃើញថាគាត្់ដនឿយ សអកដ
ដលវើយ
ខុំ ្
សំ ដេងដខសវ
យ ដរបខ ដ ើ សំ ដដង្ម៌លួងដល្ងមគាត្់ដោយឧបាយ ។ ើ ើ ុំ ្ ផាម
“ អ្ន កមីង ! អាត្តានងន កឲ្យស្ដាប់មួយដរឿង ឹ យយដរឿងចដមល ិ
~ 33 ~
ដបើអ្ន ក
ស្ដ្រីជរា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
មីងចង ់ស្ដាប់
អាត្តាដជឿថា
កាលបានស្ដាប់ដរឿងដនោះដ
យ ើ
មីងអាចនងសរាយច ត្តខ លោះ ” ។ ឹ ិ “ រពោះគណជាម្ច ុ ច ស់
នយយអ្វ ោះុ ” ិ ី ក ៏នយយមកច ិ
ដោយមិនសូវជាយកចត្ត ុ ិ រកោក់
មកដល ់ដឆែររដនលគង្គគ
ោះថា
ស្សីជរាដឆលយ ើ
ដៅដត្ខសកខស ឹ ើ ួ លអ្ងគុយដមើលកងដភលង
ដោយដួងដភែកររកដជាកដោយរ កដភែ ក ឹ ឹ ដឃើញដេើងបានកនងខណៈដ ុ
ជួនកាលអ្ន ក
ខដ យយដរឿងដដលខ គ ើ ិ ិ ុំ ្ របន ុំ ្ ត្
“ ពីមសិលមិញ
ដពលដដលដ្វដ ើ ំដណើរ
អាត្តាបានជួបស្ដសាីម្ចនក់កំព ុងឈរយំ
ខសកខស ឹ ួ លដៅ
ដលើដឆែររដនលគង្គគ ដូចជាអ្ន កមីងកំព ុងយំកុងឥេ ន ូ វដនោះដដរ អាត្តាបានច ូល ដៅសួ រ
ងថា
យំដ្វអ្វ ើ ី ?
ងដឆលើយថា
ងបានមកឈរដៅរោ ំងរដនល
ដនោះត្ត ំងដត្ពីរពឹក ខំោមរាមរកកន ឹ ុងរដនលមិនឲ្យ លួ ងដល្ងមអ្ងវរដោយពាកយដផអមដលែមខ លោះ ខ លោះ
ត្តម
ដត្រកក ៏មនស្ដ ា ប់សំដេងរបស់ ឹ ិ ររបស់ ខន ី ួល
កដនទញ
ថា ស្ដសាីដ
ណ្ដ
អ្ន កមង ី !
ដ
ងគំរាមខ លោះ
ដចោះដត្
ងខូចចត្តដប ត្ោមរ កម ិ ិ ឹ ិនស្ដាប់
ដបើអ្ន កមងបានជួ បស្ដសាីដ ី
“ ក ៏ឆកួត្ដ រក ឹ
ោះឯង
ងបាន
ដជរររដរច
រ ូ ដៅមនឈប់ ឈរ ិ
ដរបឈរយំ កនទក ់ ើ
ោះដូចអាត្តា
ោះជាមនសសឆក ុ ុ ម រត្លអ ី ?” ។ ួ ត្ឬមនសសម្ចនស្ដ
ដត្អ្ន ត្ ើ កមងគ ី ិ
រពោះគណម្ច ុ ច ស់ ” ស្ដសាោ ី ស់ដឆលើយ “ វាដដលម្ចនពី
រ ូ ត្តម្មាត្តររររត្របស់ វា ី
ដូចដមាចដកត្ ដបើោមវាមនស្ដ ា ប់ដ ើ ិ ដ
ង
កំដ
រ ូ ដៅដរកាម
ោះឯង ” ។
កាលយយគាត្់បដងែបផល ើ ូ វដូដច ែោះ
នងដៅោមឲ្យវាឈប់ ឹ
រ ូ បាន
យយំ ខច ូ ចត្ត ក ៏ជាមនសសឆក ុ ើ ិ ួ ត្ពិត្ ៗ
ោះឆកួត្ អ្ន កមងក ៏ឆកួត្ដូចគានដដរ ” ។ ី
ខក ើ លុកច ូលភ្លលម ុំ ្ ៏ដផាម
~ 34 ~
“ ដបើស្ដសាី
ស្ដ្រីជរា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
“ ខឆ ក ងដម៉ាច ? ” ស្ដសាោ ី ស់ដបរមកសួ រខដ ី ិនដពញ ុំ ្ ួ ត្យ៉ា ុំ ្ ោយដសចកាម
ចត្តភ្ល លម ។ ិ
“ ឈប់សិន
ដយងរគប់ គាន ើ បាន
មកដ
កទ ុំ ន ់ខង ឹ
ដកត្មកដ ើ
ស្ដាប់ដ
នងរបស់ ទ ំងពួង ិ
កាលដកត្ដេ ើ ើង
យក ៏ស្ដលប់ដៅត្តម្មាត្តរបស់វា ើ
ដូចដខសរកកន ង ឹ ុ
រត្ូវដររររួលស្ដបសូនយដៅ
ដកត្មកដ ើ
មនសស ុ
យរត្ូ វស្ដលប់មនម្ចននរណ្ដោមដសចកា ស្ដ ើ ិ ី ល ប់
ដរពាោះជា្មាត្តរបស់សត្វ, ពូជ យ ើ
ត្ ុផលរបស់អាត្តាសិន
មិនម្ចន្មាជាត្ណ្ដដៅគង ់វងស ិ
រ
ត្ ូ ដរ
ដ
ើយ ក ៏ស្ដលប់ដៅត្តម្មាត្តរបស់ដគ អ្ន កមីងមិនចង ់ឲ្យដគស្ដលប់ ដរពាោះ
រដនលគង្គគដដល
រ ូ ដៅមិនឈប់ឈរ
ដសចកាស្សឡាញ់ ដគ ី ដៅនងអ្ន កមីង ឹ ដូដច ែោះអ្ន កមីង ឲ្យ
រ ូ
ចង ់ឲ្យដគដៅនងអ្ន កមីងរ ឹ
ដគស្ដលប់ដោលដៅ
ត្ ូ ដៅ
ដត្កាលដគមិន
អ្ន កមីងក ៏យំកនទក់កដនទញ
កាលដបើ
ក ៏មិនខ ុសដរលកអ្វី ពីស្សីដដលោមរាមរកកន ងរដនលគង្គ គ មិន ឹ ុ
កាលដបើមិនសដរមចត្តមបំណង
ដរបដពាលថា មីងក ៏ឆកួត្ដូចស្សីដ ើ ដ
កូនររុសរបស់អ្នកមងដក ត្មក ី ើ
ក ៏ខូចចត្ត ួ យំ ិ រញ
ោះដដរ ” ។
ដូដោែោះអាត្តា
ត្ផលរបស់ ុ ខ ុំ ្ ដ្វឲ្យស្ដសា ជ ី រាឈប់យំ គាត្់អ្ងគុយដងងកមុខដៅ ើ
ដសងៀមដោយដររីគន ំ ត្ ដត្ក ៏ដៅសឹករងកខស កខស ឹុ ិ ឹ ួ លមាង ៗ “ ដោមស្សី ! ” ខដ ុំ ្ ពាលត្ដៅ
ឲ្យលអជាមុនថា
“ មនសសដយ ុ ងជាសត្វ ម្ចនដ ើ អ្ំ ដពើដ
មនសសដថ្រឬដរ ុ ?
ត្ផល ុ
ោះអាចឲ្យររដយជន ៍
ដបើដឃើញថាដ្វដៅដ ើ
នងដ្វ អ្វ ឹ ើ ី ដៅគួរគត្ ិ
ឬដសចកាសុ ី ខដល ់ខនន ិ ួល ង
ើយគាានររដយជន ៍ក ៏មិនគួរដ្វើ
ការយំរញ ួ កនទក់កដនទញដល ់កូនដដលស្ដលប់ដៅដ
យដនោះ ើ
ដោមស្សីយឲ្ ំ យទល ់ដត្រកដភែ កកាលយជាងម ឹ
កូនររុសរបស់ដោមក ៏
ររដយជន ៍សុខអ្វី ខ លោះ ?
ដោមស្សីបាន
អាត្តាមិនដឃើញដោមបានអ្វី មកដេើយ
~ 35 ~
ដទោះ
ស្ដ្រីជរា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ិ មិនរត្េប់រស់ដកត្ដេ មិនម្ចននរណ្ដយកម្ចសដពរជដកវកង ើ ើ ងវញដដរ មកឲ្យដោមដរពាោះការយំរញ ួ ដនោះ ខូចសុខភ្លពអ្ បានដេើយ
ម័យ
ដោមរត្ូវខូចរកដភែ ក ឹ
ការយំរញ ួ ម្ចនដត្ផលូវខូចលត្ដត្មយ៉ាង
ជាអ្ំ ដពើដដលគាានបានអ្វី ទ ំងអ្ស់
រាសោកររដយជន ៍ដូដច ែោះ
មនសសដយ ុ ង ើ
នងដង ម ោះថាជាសត្វម្ចនដ ឹ
ិ ា ណយ៉ា ងណ្ដបាន ! ” ។ វញ្ញ “ ដមនរពោះគណម្ច ុ ច ស់ ”
ខូចកម្ចល ំងចត្ត ិ មិនម្ចនផលូវ ដបើដ្វអ្វ ើ ី ៗ
ត្ផល ុ
ម្ចន
ស្ដសាីជរានយយដេ ិ ើ ងដោយសំ ដេងដដល
ដផាម រពោះគណម្ច ុ ច ស់ ជួយបនធូរ ើ ចាស់ល្ងស់ជាររររត្ ី “ ពាកយនយយរបស់ ិ បនថយដសចការ ុ ដស្ដកកនងច ត្ត ី កខ ិ របស់ខបា ុំ ្ នដរចីន ុ ថ្ររដលង ម្ចនក់ដនោះ
ជារពោះគណ ុ ូ បការៈយ៉ា ង
ដដលរពោះគណជួ ុ យឲ្យពនលភល ឺ ស្ដ ឺ វ ងដល ់ខ ុំ ្
ខស្ុំ ្ សឡាញ់ វាណ្ដស់
កាលវាស្ដលប់ដៅ
ោមរាមដសចកាដស្ដករ កបាន ុ ” ។ ី “ ដោមស្សី
ដសចកាស្សឡាញ់ ី
រពោះពុរ ធជាម្ចចស់រត្តស់ថា
ដដលមិនសមបំណង
ស្សឡាញ់ ត្ចក ៏ដស្ដកត្ច ិ ិ
ដរពាោះដោមស្សីគាានដសចកាស្សឡាញ់ ដគដ ី ដោមស្ដលប់
ដោមក ៏ដកត្រ ុ ដស្ដកខ លោះ ើ កខ
ក់
ដរប ើ
ិ យនង ួសវស័ ឹ
ដសចកាដស្ដករដមងដក ត្ព ី ើ ី
ស្សឡាញ់ ដរចីនក ៏ដស្ដកដរចីន
ដបើមនស្សឡាញ់ ដស្ដោះ ិ
កូនអ្ន កដថ្រ ៗ ស្ដលប់មួយថ្ងង ៗ ដរចីន ៗ
ដត្សរម្ចប់កន ូ ររុស
ក ៏មិនដស្ដកដស្ដោះ
ដោមស្សីក ៏ដៅរពដងយ ើ ៗ
ោះឯង
ដបើោត្ឆ្ង ិ ង យ ៗ របស់
ដរពាោះម្ចនដសចកាស្សឡាញ់ ដគ ី
ខ លោះ កាលកូនររុសរបស់ដោមស្ដលប់ ដោមដកត្រ ុ ដស្ដកដៅយ៉ា ងលល ំង ើ កខ បំផត្ ុ ដរពាោះដោមស្សឡាញ់ ដគយ៉ា ងដរចីនបំផត្ ុ
ដរពាោះដូដោែោះ រពោះពុរ ធ-
អ្ងគដរបដររៀនររដៅម អ្ី វ ឲ្យដរចីនដកនដពក មិន ើ ិនឲ្យររកាន ់ម្ចំកងរបស់ ើ ុន
~ 36 ~
ស្ដ្រីជរា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ស្សឡាញ់ រ ណ្ដ
ត្ ូ វដងវង
មិនឲ្យត្ត ំងដសចកាសងឃ ី ឹមពិត្សអិត្ជាប់កងរបស់ ុន
ដរពាោះកាលខ ុសបំណងក ៏
សងឃឹមដៅក ៏បាន
ទ ំងពីរយ៉ា ងរបស់វា
ំឲ្យដកត្រ ុ ើ កខ
ដោមនងត្ត ំងចត្តគ ត្ ឹ ិ ិ
ដត្រត្ូវដរត្ៀមខនឲ្យសពវ រគប់រកសរម្ចប់ ុ ត្រល ់នងផល ឹ ួល គដសចកា សមបំ ណងនងដសចកា ខ ឺ ី ិ ី ុសបំណង
ការ-
ង្គររគប់យ៉ាងម្ចនគត្ជាព ងរលំ រល្ងយ កឡារគប់ យ៉ាង ិ ី រ គបានសដរមចន ឺ ិ ី ម្ចនផលពីរគ ឺ
គោញ់ នងឈែ ោះ ឺ ិ
រពមររួលផលពីរយ៉ា ង ដត្មយ៉ាង
រ
ដបើស្សឡាញ់ ការដលងកឡា ី
ដយងរត្ូ វ ើ
មនម្ចននរណ្ដបានររួ លដត្រសជាត្ដផអ ិ ិ មដលែម
ត្ ូ មួ យជាត្ដរ ិ
ឬជូរចត្់ដត្មយ៉ាង
រ
ត្ ូ មួយជាត្ ិ
រត្ូវបាន
ររួលផលទ ំងពីរយ៉ា ងផ្លលស់រូ ារគានជាដរាបដៅ រត្ូវដចោះពិោរណ្ដឲ្យដឃើញ សភ្លពថ្នដសចកាព ី ិ ត្ដរឿងដនោះ
ដ
យររុ ងដររៀបខនរ ុ កមិន ើ ួ ល កឲ្យដស្សចអ្ន
ិ រដមងឆកត្ចត្ត ររុងដររៀបខនរ ុ កាលជួបរររោះរសដផអមដលែមរបស់ជីវត្ ិ ួល ក ួ ដេើងដជារ
ដរពាោះដរត្កអ្រសរាយ
ដរៀត្ដរពាោះខូចចត្ត ិ
។
កនងរគាបានដសចកា សុ ី ខ ុ ខ ុសបំណង
កាលជួបរររោះរសជូរចត្់
អ្ន កររុងដររៀបខនរ ុ ឹ មជានច ិ ច ួ ល ករដមងញញ ទ ំងកនុងរគាជួបរកខ ុ
ចត្ត ចងាភនំ ិ របស់ដគរ ឹងបុងដូ ឹ
ដរពាោះខយល ់បក់ដបាកមកពីរសទ ំង ៤ ” ។ ិ
ក ៏ឆកួត្
ទ ំង
ទ ំងកនុងរគាសមបំណងនង ិ
ម្ចល ័យ ិ
ដដលមនោប់ ញ័រ ិ
“ ដោមស្សី ្មាត្តមនសសដយ ុ ង កាលស្សឡាញ់ គាន ក ៏រដមងដ្វលអ ើ ើ
ចំដពាោះគាន
កាលសអបគា ់ ន
ក ៏រដមងរររ ូសរា៉ា យគាន
ដោមស្សឡាញ់ កូន
របស់ដោម នង រាថានលអចដំ ពាោះកូនររុសរបស់ដោមមិនដមនឬ ? ” ។ ិ “ ដមនពិត្ដ
ឯងដៅដរៀត្
យ ើ
រពោះគណម្ច ុ ច ស់
ខស្ុំ ្ សឡាញ់ ដគថ្ររដលងជាងខន ួល
ិ ណ្ដដដលអាចដ្វ ដបើម្ចនវ្ ឲ្យដគម្ចនដសចកា សុខបាន ី ើ ី
នងដ្វ ឲ្យទល ់ដត្អ្ស់សមត្ថភ្លព ឹ ើ
ដត្ដពលដនោះដគស្ដលប់ដៅដ
~ 37 ~
ខុំ ្
យ ខន ើ ឹ ុំ ្ ង
ស្ដ្រីជរា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ជួយដគបានយ៉ា ងណ្ដ ? ” ។ “ ដោមស្សី ម្ចនផលូវជួយបានមួ យផលូវ គការឧរ សក សលដៅឲ្យដគ ុ ឺ ិទ
ដោមច ូរឲ្យទនដល ់បដគា ិ គ
ចត្ត ិ រកាសីលកនុងថ្ងងឧដបាសង
កៈ ( អ្ន កររួល )
អ្ន កម្ចនគណ្ម៌ ុ ឬត្ត ំង
ឬដ្វគ ុ លអ ើ ណដសចកា ី យ៉ាងដថ្រ ៗ
ត្ត ំងចត្តផាយចំ ដណកបុណយដៅឲ្យកូនររុសរបស់ដោម ិ ររួលដ
យ ក ៏ម្ចនដសចកាសុ ើ ី ខសមរាថានរបស់ដោម ” ។
ដ
ើយ
កាលដគបាន
“ រពោះគណម្ច ុ ច ស់ដ ៏ចំដរើន ! ខដ រពោះ ិ ុំ ្ ៅមិនទន ់យល ់ពាកយនយយរបស់
គណដរ ុ កូនខស្ដ ុំ ្ ល ប់ដៅដ “ ដោមស្សី
របស់ដោម
យ ដៅដៅរណ្ដក ៏មនដ ង ឹ ” ។ ើ ី ិ
អាចមិនដឹងដមន ”
រដមងដឹងជានច ិ ចថា
ខជ ុំ ្ ដជកដេើង
ដោមដៅរណ្ដ ី
ដោមដចញោកផទោះដោយមនរាប់ ឲ្យនរណ្ដដង ឹ មុន ិ រដមងមនដ ឹងថា ិ ណ្ដ ផទោះដ
ដោមដៅដៅរណ្ដ ី
ឆ្ងងយប៉ានណ្ដ ុ
ោះ ភូមិស្សុកដ
សនាត្ថា
ោះ ដមនឬមិនដមន ? ” ។
ថ្ងងមួយ
ស្ដវមីរបស់ដោម
ដត្ដោមខនឯង ួល
ក ៏រដមងដង ត្ត ឹ រាកដកនងច ិ ថា ុ
“ ដត្កូនររុស
ដទោះដៅដៅរ ី
ស្ដវមីរបស់ដោមដៅ
ស្ដសាជ ី រាដឆលើយរា៉ា ប់រងថា “ ដមន ” ដត្ក ៏ដៅសងសយស្ដកសួ ័ រខថា ុំ ្ “ ដបើ
សនាត្ថា
ណ្ដ ? ” ។
ដ
ខរុំ ្ ត្ូវការនងបញ្ ើ ោរដៅឲ្យកូនររុសខ ុំ ្ ដត្រត្ូ ឹ ើ វដ្វយ៉ា ើ ង ូ ជ នដផញអា
“ ដោមរត្ូវឲ្យអាោរជាទនដល ់យចក សមូម ឬសមណរពា
ដណកបុណយដៅឲ្យ ” ើយក ៏ឧរសចំ ិទ
។
~ 38 ~
ណ ម ៍
ស្ដ្រីជរា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
“ ដអ្ ! ” ស្ដសាជ ី រាបនលដេ យ ័ “ កាលខយ ឺ ើ ងដោយដសចកាសងស ី ុំ ្ កអាោរ
ដៅថាវយសមណរពា
ណ ម ៍
ដល្ងកក ៏បរ ិដភ្លគអ្ស់ដៅ
ដ
ដៅដល ់កូនររុសខបា ុំ ្ នយ៉ា ងណ្ដ ? ” ។ “ អាត្តាមិនបាននយយថា ិ
ររុសរបស់ដោម
អាោរដ
ោះនងអ្ដណ ា ត្ដៅកាន ់កូន ឹ
ត្តមពិត្គាានវត្ថុអ្វី ដៅកាន ់កូនររុសរបស់ដោមបាន
ដរពាោះដគបានោកដចញពីដល្ងកដនោះ ថ្នចត្ត ិ
ជាដល្ងកដដលលអិត្សុខ ុម
ដំ ុ ៗ ដូចអាោររបស់មនសសបាន ុ
ដៅដល្ងកមួ យដរៀត្ ដដលជាដល្ងក
ទល ់ដត្មិនអាចនងររួ លវត្ថុរគាត្ ៗ ឹ
ដរពាោះដូដោែោះ
អាោរនងវត្ថ ិ ុដថ្រ ៗ
មិនអាចនងសដរមចររដយជន ៍ដល ់កូនររុសរបស់ដោម ឹ ការដដលអាត្តាដណ
អាោរដរគាត្រគាត្ដ
ោះកាលយជារបស់លត្សុខ ុមគបុណយក សល ុ ិអ ឺ
ដោមយកអាោរដៅថាវយរពោះសងឃ ដកត្ដេ ើ ើង
ការបរ ិដភ្លគ
របស់ដ
ដដលចត្ត ិ
ដល្ងកក ៏ឆ្ងន ់អ្ស់ដៅ
នង ការអ្ស់ដៅដ ិ
ោះគ ឺ “ ដសចកាលអ ” ី
ិ ា ណលអិត្ កូនរបស់ដោមជាវញ្ញ
ក ៏ដដម ើ បឲ្យ ី
ពិត្ដ
ោះ
យកាល ើ
ដត្លង
ម្ចនរបស់មួយ
ឬ “ បុណយកសល ុ ”
ដោមក ៏ឧរសក ុសលដនោះឯងឲ្យដល ់កូនររុសរបស់ដោម ិទ ថា
ដោយរត្ង ់បាន
ំឲ្យដោមយកអាោរដៅថាវយសមណៈ
ដ ៏លអត្សុខ ុមរបស់ក ូនររុសដោមអាចនងររួ លបាន ិ ឹ ដរកាយការថាវយ
ើយអាោរនង ឹ
ដ
យ ើ
សំ ដៅដសចកាី
មិនអាចររួលរបស់ដរគាត្រគាត្បាន
ដោមរត្ូវយករបស់ដរគាត្រគាត្ដៅថ្ច ែឲ្យលអិត្
បញ្ូ ជ នដៅឲ្យដគ
អាត្តា
រាថាននងបញ្ ឹ ូ ជ នផទោះដៅឲ្យដគមួយខ នង
ដោម
នងដល ុ បាកដៅ ឹ ើកត្ួយ៉ាងឲ្យស្ដាប់ សនាត្ថា កូនរបស់ដោមដៅជួបរកខលំ រឆ្ង ី ងយ
ដោមអាណិត្ដគ
នងបញ្ ដដលស្សួលដ ឹ ើ នបាន ិ ូ ជ នផទោះទ ំងខ នងដៅឲ្យដគរដមងដ្វម គួរលក់ផទោះដ
ោះ
ដ
ោះ ដោម
យដផញ រើ ាក់ដដលជារបស់ត្ ូចនងស្ស្ដលជាងដៅឲ្យដគ ើ ិ
~ 39 ~
ស្ដ្រីជរា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
កាលដគបានររួលរាក់ពីដោមដ ត្តមបំណង
លក់ផទោះគការ ឺ
ផទោះដររៀបដូចអាោរវត្ថុ ំយកអាោរវត្ថុដ
ដោមបានពីការលក់ផោះទ ក ុសលដ
យ ើ
ដគអាចនងយកដៅរ ញផទ ោះបាន ឹ ិ
ដដលដោមដររីដ្វបុណយ ើ
ោះដៅថាវយដល ់អ្ន កម្ចនសីល រាក់ដដល
គ ឺ បុណយកសល ុ
ដដលបានោត្់ការដ្វបុណយ ើ
ោះ បុណយកសលដនោះឯង ុ ដោមអាចបញ្ូ ជ នដៅកូនររុសរបស់
ដោមបាន
ដរពាោះបុណយកសលជារបស់ ុ លត្ម ិអ ិនម្ចនរូបរាង
ដូចគាននង ឹ
ិ ា ណដ ៏លអត្ថ្នកូនររុ វញ្ញ សរបស់ដោម ” ។ ិ “ ខដ ើ យល ់ខ លោះដ ុំ ្ ផាម
សួ រផង
យ ើ
ដត្ក ៏ដៅម្ចនចំណុចសងសយខ ័ លោះដរៀត្
ិ គការដផញ រើ ាក់ដៅឲ្យបុគគលអ្ន កម្ចនជីវត្រស់ ដៅដ ឺ
ររររត្ក ុ ី ៏ដរចីនដត្ម្ចនមនសស ម្ចនខន ួល
ំយកដៅ
សភ្លពដសចកាព ី ិ ត្ដ
មិនម្ចនអ្វី ដៅមិនម្ចនអ្វី មក
អាត្តាដររៀបនងការដផញ រើ ាក់ ឹ
កាលដបដូ ើ ដច ែោះ
ត្តម
រត្ឹមដត្ដដើមបឲ្យង្គយយល ់ប៉ាដណ្ដ ុ ណ ោះ ី
អ្្រាយដររៀបដ្ៀបឲ្យស្ដ ា ប់ ។ ិ
អាត្តានង ឹ
ដោមបញ្ូ ជ នកូនររុសរបស់ដោមដៅកាន ់សំ ណ្ដក់
ិ អាោរយរស្ដបាដម្ចកខ ថ្នររុងត្កកសិល្ងដដើមបឲ្យស ិ ី ិ កាសិលបវរយ ស្សឡាញ់ កូនររុសដ
ោះ
មិនម្ចនមនសស ុ
បុណយក ុសលដៅដល ់អ្ន កស្ដលប់បានយ៉ា ងណ្ដ
សនាត្ថា
ត្តម
ោះ ? ” ។
ការឧរសក ុសលដៅឲ្យដល ់អ្ន កស្ដលប់ដ ិទ
ើយ
ោះ
ដយងន ងដផញ ដ ើ ៅយ៉ា ងណ្ដ ើ ឹ
ំដៅឲ្យដល ់អ្ន កដដលដយងម្ចនបំ ណងដ ើ
“ ដោមស្សី
សូម
ដរពាោះរាក់ម្ចសជារបស់ម្ចនរូប
ដត្បុណយក ុសលជារបស់មនម្ចនខ ន ិ ួល
នរណ្ដនងជាអ្ន ក ឹ
ំដៅ
ការ
ោះណ្ដស់
ំ ឹ ងពីដគរាល ់ថ្ងង ស្ដាប់ដណ
គត្ដល ់ដគជានច ិ ិ ច
យកចត្ត ុ រង ់ោ ំ ិ រកោក់
ំ ឹ ងថា ត្មកដោមបានដណ
~ 40 ~
ដោម
កូនររុសរបស់
ស្ដ្រីជរា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ដោមផទុយពីត្ត ំងចត្ត ិ សិកាដរៀនសូរត្ ដបរជាដៅរររពឹត្ដត ផាសផ្លាសដោយ ររការដផសង ៗ
រ
ត្ ូ អាោរយរស្ដបាដម្ចកខ ដដញដចញោកស្ដល្ងមិនឲ្យ ិ ំ ឹ ងដូដច ែោះ កាលបានដណ
ដៅសិកាត្ដៅដរៀត្
ដត្ដោមម្ចនអារមា ណ៍ ើ
យ៉ា ងណ្ដ ជាសុខឬជារកខ ុ ?” ។
“ ខម្ច ុ ដរចីន ” ស្ដសាជ ី រាដឆលើយ ។ ុំ ្ នអារមាណ៍ជារកខ “ ដោមស្សី ! អ្វី
ែ ៎ដ្វឲ្យដោមដក ត្រ កខ ុ ?” ។ ើ ើ
“ ការរររពឹត្អា ត ររក់របស់កន ូ ររុសខដ ុំ ្ “ ឥេូវសនាត្ថា
ដកដររខនបានដ ួល ដ
ើយ
ោះឯង ” ។
ំ ឹ ងងាថា ត្មកដោមបានដណ ី កូនររុសរបស់ដោម ដគបានច ូលរកអាោរយសូមដសចកាអ្ភ័ យដទស ី
ើយត្ត ំងចត្ត ិ សិកាដរៀនសូរត្ដោយលអ
ត្ ូ
បានជារ ី
ំ ឹ ងដូដច ែោះ កាលបានររួលដណ
ដោម
ស្សឡាញ់ របស់អាោរយនងម ិ ិត្តភការួ ិ ដៅ សរដសើរកូនររុសរបស់ដោម
រររពឹត្រត ត្ឹមរត្ូវរ នរណ្ដ ៗ ក ៏
ំគានដលើកដំដកង ើ
ររួលអារមាណ៍យ៉ា ងណ្ដ ជាសុខឬជារកខ ុ ?” ។ “ ជាសុខរពោះគណម្ច ុ ច ស់ ” ។ “ អ្វី
ែ ៎ ដ្វឲ្យដោមជាសុ ខ?” ។ ើ
“ ដរពាោះកូនររុសរបស់ខ ុំ ្ រត្េប់ខនជាមន សសលអ ុ បានដ ួល “ ដោមស្សី
ោះឯង ” ។
ការដ្វលអ ើ ឬអាររក់ថ្នកូនរបស់ដោមដដលដៅឆ្ងងយ
ដល ់ររុងត្កកសិល្ង អាចឲ្យសុខនងរ ុ ដល ់ដោមបានយ៉ា ងណ្ដ ការដ្វលអ ិ កខ ើ នងអាររក់ របស់ដោមកនងដល្ងកដនោះ ិ ុ
របស់ដោមដៅកនុងដល្ងកដថ្របានយ៉ា ងដ ដដលស្ដលប់ដៅដ ដ
យ ើ
អាចឲ្យសុខនងរ ុ ់កូនររុស ិ កខដល ោះ
ដបើដោមគត្ដល ់កូនររុស ិ
រាថានឲ្យដគម្ចនដសចកាសុខ ី
ើយត្ត ំងចត្ត ិ ឧរសដៅឲ្យដគ ិទ
ក ៏ច ូរដ្វដត្ដសចកា លអ ើ ី
ការត្ត ំងចត្តឧរ សចំ ដពាោះដគ ិ ិទ
~ 41 ~
ជាពិ្ការសំ ី
ស្ដ្រីជរា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ដដងថា
ដោមដៅគត្រឭកន កដល ់ដគ ិ ឹ
ដៅរកដគជាកូនជាដៅ, ុ ដសចកាី
ពិត្ រត្ឹមដត្ដោមដ្វដសចកា លអ ៉ា ុ ណ ោះ ដគក ៏ជាសុខលមមដ ើ ី បដណ្ដ
ើយ ដត្ដបើ
ដគដឹងថាដោមដ្វលអ ដដម ើ បីដគដោយចំដពាោះ ដគមុខជាដរត្កអ្រ នងរ ើ ិ ឹត្ ដត្ម្ចនដសចកាសុ ី ខថ្ររដលង ” ។
“ រពោះគណជាម្ច ុ ច ស់ដ ៏ចំដរើន !
ដលងចំដពាោះខដ ុំ ្ ោយពិត្
ដល្ងកបានឲ្យដសចកាភល ី ស្ដ ឺ វ ងដ ៏្ំថ្ររ -
ដល្ងកជាអ្ន កបញ្ញ ជ ក់ផលូវដល ់ខដុំ ្ ដលកំព ុងវដងវង
ផលូវ ជាអ្ន កសទួយខដ ា ថ្នដសចកាលង រ ុ ដស្ដក ខ ុំ ្ ី ង ់នងដសចកា ិ ី កខ ុំ ្ េើងមកពីរដដ នងត្ត ំងចត្ត ត្តមពាកយ ឹ ិ ររត្បត្ត ិ ិ ិ ជីវត្
រពោះគណដ ុ ៏ចំដរ ើន
ី រាក ៏លូកដៅកនងអាវ ើយស្ដសាជ ុ
ដោយម្ចសចំនន ួ មួយ
ំរបស់ដល្ងកត្ដៅរ
ត្ ូ អ្វស្ដន
ខម ុ ដល្ងកដរៅពីរបស់ ិ ី បូជាគណរបស់ ុំ ្ នម្ចនអ្វ
បនាចបនត ចដនោះ ” ។ ិ ួ ថាដ
ដណ
ុចមកឲ្យខភ្ល ំ ្ុ ល មដ
យកដរគឿងររោប់កាយដ្វើ
ើយដពាលថា “ អ្លង្គករដនោះម្ចន
ត្ថ្មលដរចីនខដុំ ្ ងរការកត្ត ុ ំងចត្តន ងឲ្យកូនររុ ស ិ ឹ
ដត្កាលដគស្ដលប់ដៅដ
ខស ុ ច ស់ សូមដមត្តតដរាសររួលយកចោះុ ” ។ ុំ ្ ូមថាវយដល ់រពោះគណម្ច “ ដោមស្សី
ទ ំងពួ ង
!
អាត្តាជាសមណៈលោះបង ់ដ
ើយ
ើយន ូវដល្ងកយររពយ ិ
ិ អាត្តាមិនរត្ូវការរបស់អ្ី វ ដរៅពីអាោរចញ្ មមួយថ្ងងៗ ិ ច ឹ មជីវត្រត្ឹ
នងសំ ពត្់បិរបា ំងរាងកាយប៉ាដណ្ដ ុ ណ ោះ ិ
ដូដោែោះអាត្តាដរបម ើ ិនអាចររួលរបស់
ិ ដោមបាន យករកវ ុ ញច ោះដោម ុ ” ។ ស្ដសាជ ី រាមិនរពមស្ដាប់
ចត្តោច ់លត្ដ ិ
យ ើ
ំ ឲ្ បងខខ ុំ ្ យររួលឲ្យទល ់ដត្បាន
“ ខបា ុំ ្ នកាត្់
ដដលនងថា វ យរបស់ដនោះចំដពាោះរពោះគណម្ច ុ ច ស់ ឹ
~ 42 ~
ដដើមបី
ស្ដ្រីជរា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ឧរសភ្លគក សលដល ុ ់កូន ដបើមិនដឃើញដល ់ខក ិទ ុំ ្ ៏ច ូរដឃើញដល ់កូនរបស់ខ ុំ ្ ផងចោះុ ” ។
“ ដបើយ៉ា ងដ
របស់ដ
ោះ ច ូរោក់រកដល ុ ី ងមុខអាត្តាមកចោះុ ” ស្សីជរាដលើក ើដល
ោះបនទលដល កាលអ្្ ោ ើ ិ ា នអ្វី ដ ូ
យ ក ៏ោក់ចោះត្តមខ ុ ប ើ ុំ ្ ង្គគប់ ។
“ អាត្តាររួលយកទនរបស់ដោមស្សីដ
ដកត្ដល ់ដោមដ ើ
យ ើ
ើយ បុណយក ុសលផលទន
ច ូរឧរសចំ ដណកក ុសលដនោះ ិទ
ដល ់កូនររុសរបស់
ដោមចោះុ ដោមស្សី ទក់រងនងម្ចសចំ នន ួ ដនោះគាានររដយជន ៍អ្វី សរម្ចប់ ឹ អាត្តា ដរពាោះដូដោែោះអាត្តាសូមឲ្យជាទនបងវលដល ់ដោម ិ
ចំដណកកសលដនោះ ុ ចំដពាោះកូនររុសរបស់ដោមផង ” ។ កាលដរស
ដររៀនររដៅស្ដសាជ ី រារ
ល្ងគាត្់ដចញដ្វដ ើ ំដណើរត្ដៅ ។
~ 43 ~
នងសូ មឧរស ិ ិទ
ត្ ូ ដវល្ងរដសៀលដ
យ ើ
ខក ុំ ្ ៏
អគ្គិភ័យ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
អគ្គិភ័យ លោក-អ្នកអានទាំងឡាយ !
កោកិលាគ្រាម
រាមួយ
តុំបន ់មួយននររុងរាជរគរឹះ
ខន ុុំ ្ ៅច ុំវស្សានាស្ស្សុក
អ្ន កស្ស្សុកបាននអ្ើនពើជួយនធវើ
កដ ុ ត ូ មួ យខ នងឲ្យខ ុំ ្ុ នៅនជើងភនុំជិតធារទក ខាងនរោយកដ ុ ជា ូ ភនខ ុំ ពស្ស់ ិ ច ិ កុំពល ឹ ន
ើ ងនៅ
មាននដើមនឈើនផេង ៗ ធុំ ៗ
លាតមមកមបកស្សនលករគបបា ុំងពីនលើ ឹ
មផនថមមានមលបរ់ តជាក់គួរអ្ងគុយស្សរមាកពន ់នពកណាស្ស់ ចឹះនៅជាលានដ ុ ីទ ូលាយលមមររមាណ
ទលានដ ីននឹះ ី
ស្សរមាប់ជាទនៅរបស្ស់ ឧបាស្សកមានក់ ី បនរមើខ ុុំ ្
ិ បរ ិនវណជុំវុ ញ
ខាងមុខកដ ុ ិមានលានថមធទ ុំ ូលាយរាបនស្សមើលអ
រមលងមផនថមននឹះ
មានកដ ុ ត ូ មួ យខ នង ិ ច
មដលអ្ន កស្ស្សុកចត់ឲ្យមកនៅច ុំ
ុំ ុ ខ តអ្ុំ ពីននាឹះនៅជាដថ ម ពស្ស់ខ លឹះទាបនរៀងរាយ
ជនណដើរធមមជាតរហូ តដល ់ផលូវទក ិ ឹ
នធវឲ្យ ើ
តានចឹះនៅដូ ុ ចជា
មដលផលូវទកននឹះមាននដ ើមនឈើខានតធុំ ឹ
មួ យនដម ុំ ់ោលយូរមកនហយ នៅគងនងនរតើ យមាាង ើ ដួលនោយកុំឡងខយល ើ ឹ ផលូវទកោ ល យជាស្ពពនធមមជាត ិ ឹ
ស្សរមាប់ឆង ល នៅបិណឌបាតកនុងភូមិស្ស្សុក មដល
នៅឆ្ងាយររមាណ ៥០០ ជួរធនូ, បរ ិនវណននាឹះឧតតមស្សមបូណ៌នោយស្សតវនរព ររនភទនានា
ត ុំងពីស្សតវតូច ៗ
មដលយុំស្សុំន
ងមុតយាមរារតើរហូតដល ់
មាន ់នរពនងទទាមដលមតងនដ ើររកចុំណីស្សុីជិត ៗ ក ុដខ ិ ុុំ ្ ិ ស្សមមដងនស្សចកដតក់ ស្សុ តរនធត់ ល អ្ី វ ន ី
ើយ
វាររមហលដង ឹ ថា
អ្ន កនវៀរោច ់ខាតនហយន ូវោរនបៀតនបៀនស្សតវដនទ ើ នររៀបនោយនមតតធម៌
នោយមិនបាន ខជា ុុំ ្ ស្សមណៈ
អ្ន កមានចតត ិ នពញ
ខបា ដ យ ុុំ ្ ចបាយមដលស្សល ់ពីឆ្ងន ់នៅខាង ៗ បនណា
ឲ្យស្សតវទា ុំងននាឹះមកចកស្សុ ឹ ី តមស្សរាយ
កនុងនវលានថា
ទនៅរបស្ស់ ខ ុុំ ្ ី
ិ ីវា មតកនងនវលារារតើក ៏នស្សាៀមស្ពាត់ដូចនរពនខាមច នទាឹះ នពញនោយជីវតជ ុ
~ 44 ~
អគ្គិភ័យ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ដូនចនឹះ
ក ៏មិននធវឲ្យខ ហ ុំ ្ុ ត ួ មហងចុំបបងចតតគ តខា ល ចអ្វី នទ ើ ិ ិ
មាន ់នរព
ទទា
នរ
នងរពរ កេជាតដ ិ ិ ៏មានមលបរ់ តជាក់រគប់រាន ់នហើយ
ស្សរមាប់ឲ្យនស្សចកដកក់ នដដដល ់ចតតកន ី ិ ុងនវលាននាឹះ មកនឃើញលុំនៅរបស្ស់ខ ុុំ ្ នៅ
ខន ុុំ ្ ឆលើយរាប់ថា
មនស្សេបានរត ុ
រូងភនល ុំ ុំនៅនរពគស្ស្សុ កនដើមរបស្ស់មនស្សេ ុ ឺ
ើង
យប់នរៅននរារតើមួយ
នហតោរណ ុ ៍ ដ ៏គួរនស្ពកនៅមួ យ ខណៈមដលខក ុំ ុងពិចរណាធម៌ ុុំ ្ ព
បានស្សនងេតនឃើញអ្ណា ដ តនភលងនឆឹះស្សននា ធ ស្សនៅធ ើ
កនោកលារាម ើ ងរតង ់ភូមស្ស្សុ ិ ិ
៉ា វា៉ាស្សរបស្ស់អ្នកស្ស្សុកឮន វូស្ស ន
ោល
ប់មកនឃើញស្ស្សុកនដើមមដងនទៀត នទបដ ង ឹ ថាគួរនៅ ។ ើ
នៅនលើបផនថមម ុខកដ ុ ខ ិ ុុំ ្ ររហមនអអន
អ្ន កស្ស្សុករគប់ានោល
នា ុំានលាន ់មាត់ស្សរនស្សើរថាស្សាប់ - ស្សរាយ គួរ
កនងរវាងកណា ដ លវស្សាននាឹះឯង ុ
បាននកតន ើ
ឧបាស្សកមានក់
ើង
ើ ងនៅផទឹះនរណាមានក់ពិតរាកដ
ស្សាបបា ់ ត់អ្ណា ដ ត
នថារពរកន
រពមនោយស្សុំ ន
ងមស្ស្សក
ខគ ងច តតថាមុខជាមាននក តអ្គគ ភ័ ិ ិ ើ ិ យ ុុំ ្ តកន ុ នភលងនឆឹះស្សននា ធ អ្ស្ស់នវលាជាយូរនទប ើ ើ
ក ើ ងនមស្ស្សុកបានមករកខរុុំ ្ ពមនោយទកមភន ឹ
នហយរាយោរណ ៍ ថា “ នលាកមាាស្ស់ដ ៏ចុំនរើន ! យប់មញបាននក តនភល ងនឆឹះ ើ ិ ើ ើ ផទឹះរបស្ស់ខ ុុំ ្
ផទឹះនងរទពយស្សមបតត រតូ ផ្លលញអ្ស្ស់រលីងនហើយ ខ ុុំ ្ ិ ិ វនភលងនឆឹះបុំ ើ
ោលយជាទគ៌តខេត់ ុ ររនហយ រពឹះគណជាមា ុ ា ស្ស់នមតតជួយខផ ើ ុុំ ្ ង ” ។
“ ករុុំ ពួយបារមភអ្ី អាតមនងជួ យយា៉ា ងនពញស្សមតថភាព ” ។ ឹ “ ស្សូមទាននមតតជួយឲ្យបានឆ្ងប់ផង នបើមិនដូនចនឹះ ខន ិ ុុំ ្ ងររពនធកូន
មុខជាអ្ត់ស្ពលប់មិនខាន ” នមស្ស្សុកនោលយា៉ា ងររវល ់ររវាយចតត ។ ិ “
អាតមនងនផដ ម ើ ជួយឥ ឹ
ូ វននឹះឯង
បុំនភលចនរឿងនឆឹះផទឹះទកមួ ុ យរាស្សិន ”
មតស្សូមឲ្យឧបាស្សកស្សាបច ់ តត ិ
នមស្ស្សុកអ្ងគុយនងាកមុខ
~ 45 ~
នោយ
អគ្គិភ័យ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
អាោរៈស្សរងួមដ ៏លអ តនៅននឹះ ៖
នហើយខក ើ ជួយនគនោយធមមឱស្សថឬធមមទានដូច ុុំ ្ ៏នផដម
“ ម្ននលឧបាសក ! នរឿង
ច ូរត ុំងចតត ់ មាាប់ ិ ឲ្យស្សាបរ
អាតមនងន ដ ប់ ឹ យាយនរឿងឲ្យស្ព ិ
នោយលុំោប់ននាឹះ
នហើយររុងស្ពដប់
កនងរវាងមដលអាត ម នធវដ ើ ុំនណើរមក ុ
នថាមួយបាននៅស្ពនក់នៅកនងភូ មិមួ យរពរកន ុ
ិ យស្សមណៈ នៅបណ ិ ឌ បាតកនុងស្ស្សុកតមវស្ស័
ើ ងក ៏ច ូល
ខណៈមដលកុំព ុងនដើរនៅតម
ផលូវបានស្សនងេតនឃើញហវូងមនស្សេកុំ ុ ព ុងនចមនរាមនមលអ្វ ើ ី ជាហវូងធុំ នដរ លថា មាននរឿងអ្វី នកតន ើ នឆៀងច ូលនៅជត ិ ៗ នដម ើ បន ី ងនម ឹ ើ ើ
នទប ើ
ើ ង អាតម
បាននឃើញមនស្សេព ុ ុ ស្សមានក់ទាញនចញមកពី ី របីនាក់ កុំព ុងចប់មនស្សេររុ ក ុមភោរោឋនរបស្ស់ក ុមភោរើ ( ស្សមូនឆ្ងនុំង ) មានក់ មកក ៏ខុំបរមឹះតស្សូរត
បុរស្សមដលរតូវទាញអ្ូ ស្ស
ិ ប់ច ូលនៅនរាងនធវឆ្ង ើ ន ុំងននាឹះវញ
ខម ុុំ ្ ិននៅ ! ខម ុុំ ្ ិននៅ ! ននឹះក ុមភោរោឋនរបស្ស់ខ ុុំ ្ ជារបស្ស់ខ ុុំ ្
ខន នម៉ា ឹ ើ ច ុុំ ្ ងនៅនធវ
។
រពមទា ុំងមស្ស្សកថា
រទពយស្សមបតតរគប់ យា៉ាង ិ
ចុំបណកមនស្សេទា ុ ុំងឡយមិនស្ពដប់ាត់
ននាឹះ ខុំររទាញររទង ់នគនចញនៅរពមទា ុំងមស្ស្សកថាឯងជាមនស្សេឆេ ុ ួត ៗ ។ បាននឃើញនហតោរណ ុ ៍ ដ ៏ចមមលកននាឹះនហើយ
មានក់ថានកតនរឿងរា៉ា វអ្វី ? ើ
នគនយាយឲ្យស្ព ដ ប់ថា ិ
អាតមនទបស្សួ របុរស្ស ើ
បុរស្សមានក់បដលរតូវនគ
អ្ូ ស្សទាញនចញមកននាឹះជាមនស្សេមរល ុ កមុខមកពីណាក ៏មិនដង ឹ យប់មិញបាននៅស្សូមស្សុំ ណាក់នៅនងនាយស្សម ឹ ូ នឆ្ងនុំង
ោលពី
រាប់ថារពរកន
ើ ងក ៏
នងស្សូ មលានធវដ ៉ា ុ ណ ឹះ; នាយ ឹ ើ ុំនណើរតនៅ ស្សូមអាស្ស្ស័យនៅមតមួ យយប់បនណា ស្សមូនឆ្ងនុំងក ៏នពញចតតចត់ទ ស្ព ិ ី ន ក់ឲ្យនោយអ្ធាស្ស្ស័យនមរតើ រាស្ស់នផេង ៗ មកឲ្យ
លុឹះរពរកន
ើ ងបុរស្សមរលកមុខននាឹះ
~ 46 ~
រករបស្ស់នររើ
មបរជានកៀច
អគ្គិភ័យ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
រោញថាក ុមភោរោឋននងអ្វ ិ ី ៗ រគប់យា៉ាងខាងកនុងននាឹះជារទពយស្សមបតតរបស្ស់ ិ ខន ួល
មិនរពមនចញពីកមភ ុ ោរោឋនរបស្ស់នាយស្សមូនឆ្ងនុំង
ាត់ននាឹះឆេួតនហយ ើ
អ្ន កស្ស្សុកគតថា ិ
នទបនា ុំានចប់អ្ូស្សទាញនចញមកដូចមដលបាន ើ
នឃើញននឹះ ” ។
“ ម្ននលឧបាសក !
នបើនលាកនៅជួបនហតោរណ ុ ៍ ដូនចនឹះ
នលាក
នងគ តយា៉ា ងណា នលាកគតថាបុរស្សននាឹះ ជាមនស្សេឆេ ុ ុ ?” ។ ឹ ិ ិ ួ តឬមនស្សេជា នមស្ស្សុកនឆលើយភាលមថា
“ បុរស្សននាឹះ
រាកដជាមនស្សេឆេ ុ ួ តនរោឹះនៅ
ន ៉ា យករបស្ស់នគថាជារបស្ស់ខន ិ ិ ទអ្វ ិធ ី ន ួ ល ទា ុំងមដលខនម ួ ល នមានស្ស “ នបើបុរស្សននាឹះឆេួត
ផលឲ្យស្ពដប់
ើយ ” ។
មនស្សេទួ ុ នៅក ៏ឆេួតមដរ អាតមនងបញ្ជ ា ក់នហត ុ ឹ
នលាកននឹះគក ុ ាន ឺ ុមភោរោឋនរបស្ស់នាយស្សមូនឆ្ងនុំង មនស្សេរគប់
ជាអ្ន កមកស្សូមអាស្ស្ស័យនៅមួយដងមួ យរា កនុងមិនយូរ ក ៏រតូវមបកឃ្លលត នៅ
នយងមកោន ់នលាកននឹះ ើ
ាមនជាប់តមខនមក ួល
នោយខនទនទ ួល
ស្សមបតដមួ ិ យចុំណិតតូចក ៏
រទពយស្សមបតដនផេង ៗ ដូចផទឹះស្សមមបង ិ
មស្ស្សចុំោរ
ុំ ចារដណា ុំ រាក់ោស្ស នយងនទ បន ងរកនពលនរោយ ោលដល ់រានយង ើ ើ ឹ ើ នងនចញចកនលាកននឹះនៅ ឹ
នយងរតូ វនចលរទពយស្សមបតដទា ុ ើ ិ ុំងននឹះទកខាង
នរោយ នទាឹះមាននរចើនមានតចរតរ មណា ក ៏យកនៅជាមួយផងមិនបាន នបើ ិ ស្សនមតថា វាក ៏រត
រគប់មនស្សេស្ព ុ ល ប់អ្ស្ស់
រទពយស្សមបតដន ងនលាកននឹះឯង ិ ងនៅកន ឹ ុ
ប់នៅរកនលាកមដលជាមាាស្ស់នដើមរបស្ស់វា
មិនមមនជាមាាស្ស់របស្ស់
នយងជាអ្ន កមកស្សូមអាស្ស្ស័យនៅមួ យដងមួយរា ើ
កនងម ិនយូររតូវមបកឃ្លលតនៅ ុ នរោយនររើរាស្ស់តនៅ
មនស្សេនយ ុ ងរគប់ ាន ើ
នចលរបស្ស់នផេង ៗ ឲ្យអ្ន កមកអាស្ស្ស័យ
ោលនស្សចកដព ី ិ តមានដូនច នឹះ
~ 47 ~
រទពយរបស្ស់នយងនៅ ើ
អគ្គិភ័យ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ទណា ? របស្ស់នយងម ុ នក ៏នយមយា៉ា ងស្សវិតស្ពវញ ី ើ ិនមាន មតមនស្សេភាគនរចើ ិ
ថា
ផទឹះរបស្ស់នយង ើ
រាក់មាស្សរបស្ស់នយង ើ
មស្ស្សចុំោររបស្ស់នយង ើ របស្ស់ទា ុំងននឹះ
ស្សុំ នលៀកបុំោក់របស្ស់នយង ើ
ជាប់នៅនងវតថ ឹ ុទា ុំងននឹះ
មិនចង ់ឲ្យខនរោត់ចក ួល
មិនចង ់ឲ្យរបស្ស់ទា ុំងននឹះរោត់ចកពីខន ួល
ោលនកតោរ ើ
រោត់រាស្សនរាស្សនហ យ ក ៏នកតនស្សចកដ នស្ពកនៅ ខូចចតដ ិ ើ ើ ី ិ នររៀមររំនរៀប រាប់រាុ ុំនរ ៉ា
ដូចាននងបុរស្សមរល កមុខមដលច ូលនៅស្សូមស្ពនក់កនងក មភ ុ ោរោឋន ឹ ុ
របស្ស់កមភ ុ ោរ ើ
ក ៏មនរពមនចញ ិ
នហយនកៀចរោញថាជារបស្ស់ ខន ើ ួល ដូនចនឹះអាតមនទបនោលថា ើ
ដូចមនស្សេមរល ុ កមុខននាឹះ ។
ម្ននលឧបាសក
!
រតូវនគអ្ូ ស្សទាញនចញ
មនស្សេចុំ ុ បណកនរចើនក ៏ឆេួត
កខ ុុំ ច ូ ចតតន ិ ើ យមដលនលាករតូវស្សូនយបង ់ន ូវផទឹះ
ស្សមមបងនងរទពយស្សមបតដ នរោឹះនហត រតូ ុ វនភលងនឆឹះ ិ ិ ើ
នរោឹះរបស្ស់ទា ុំងននឹះមិន
ិ ដល ់នវលាមដលនគនងរតូ វនៅរករបស្ស់នគវញ ឹ
នយងក ៏គួរររគល ់ឲ្យនគ ើ
មមនជារបស្ស់នយង ើ
នយងខ មួយរយៈោលប៉ានណា ុ ណ ឹះ ើ នគមកនររើ ីា
នោយនស្សចកដនរតកអ្រ ី ក ៏រកជាថមី
ិ កនងោលជ នយងនៅមាន ីវតរាងោយរបស្ស់ ើ ុ
ដូនច នឹះកនុុំ ស្ពកនៅខូចចតដអ្ ិ ី
នធវច ឹងបុង ើ តតឲ្យរ ិ ឹ
នលាកអាចស្ពងឋានៈរបស្ស់នលាកឲ្យស្សដុកស្សដមបា ភ នដូចមុន ” ។ នមស្ស្សុកអ្ងគុយរតរឹះរ ិឹះអ្ស្ស់នវលាដ ៏យូរ
នោលនោយស្សុំ ន
ឥ
ងចាស្ស់លាស្ស់ជាងមុន
ទា ុំងឡយជារបស្ស់ខនព ួ ល ិត ៗ
នយង ើ
កនងម នយូ រ ិ ុ
នទបរោបស្សុំ ពឹះខ ុុំ ្ ើ
នហើយ
“ នលាកមាាស្ស់ដ ៏ចុំនរើន ! ធមម-
នទស្សនារបស្ស់នលាកឲ្យពនលភល ឺ ស្ព ឺ វ ងចាស្ស់លាស្ស់ដល ់ចតតខ ិ នុំ ្ុ រចើន បានស្ពដប់នហតផលដូ ុ នច នឹះមកពីមុនន
ូ វននឹះ
ខម ុុំ ្ ិនធាលប់
ាល ់ោច ់ខាតថា រទពយ ើ យ នទបស្សុំ ើ
មតមដលពិតវារាន ់បតជាវតថធាត ុមដលនយង ើ ុ
~ 48 ~
អគ្គិភ័យ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ស្សូមខនររើ មួយដងមួ យរា ីា មតប៉ានណា ុ ណ ឹះឯង
កនងរវាងមដលមកអាស្ស្ស័ យនៅកនងនលាកននឹះ ុ ុ
ោលច ូលចតត ុ យ ិ យល ់នហតផលននឹះនហ ើ
ស្ស្ពកចកទកា ុ
បានស្សុខស្សរាយចតត ិ នរចើនន
ស្សុំ ពឹះខន ងនទៀត ។ ី ុុំ ្ ោយនស្សចកដនារពមដ
“ ម្នាលឧបាសក !
អ្ុំ ណាចនននមាហៈ
ើង ”
គនស្សចកដ វនងវ ង ឺ ី
នស្សចកដភ័ ី នរដ ច
នហើយក ៏ររោន ់មាុំថាជារបស្ស់ពិត
ស្សុំ ាល ់ខ ុស្សរបស្ស់ខនននាឹះ ួល កនងនរឿងរទពយថា ុ ធាត ុ
ថានហើយនគក ៏រោប
មនស្សេស្ពមញ្ញ ុ រគប់ាន
ខ ុស្សឃ្លលតចកនស្សចកដព ី ិ ត នស្សចកដព ី ិ តននាឹះមួយយា៉ា ង ិ យា៉ា ងនផេងនៅវញ
នធវឲ្យខ ស្ុំ ្ុ ស្ពល ើ
ុំ
រមមងធាលក់នរោម ឬនស្សចកដច ី ូលចតត ិ
នគយល ់នឃើញមួ យ
នគស្សុំ ាល ់ខ ុស្សកនងនរឿងអ្វ ី ខ លឹះ ុ
តមនស្សចកដយល ់ ី នគស្សុំ ាល ់ខ ុស្ស
រទពយជារបស្ស់ខនព ួ ល ិ ត ៗ ទា ុំងមដលរទពយរតរមមតជាវតថុ
មាននៅកនុងនលាកប៉ានណា ុ ណ ឹះ
ោលគតថារទពយជារបស្ស់ ខន ិ ួល
នៅកនុងរទពយររវល ់ររវាយនៅនងរទពយ ឹ
ក ៏ជាប់
នធវអាររក់ នរោឹះរទពយនហើយក ៏ ើ
នកតទ ុ នរោឹះរទពយ មនស្សេខ ុ លឹះបានយស្សនហយក ៏វនងវងនងយស្សគ តថាយស្ស ើ កា ើ ឹ ិ ជារបស្ស់គង ់វងេពិតរាកដ យស្ស
ររវល ់ររវាយនរោឹះ
នធវអាររក់ នរោឹះយស្សនហយក ៏បានទកា ុ នរោឹះយស្សននាឹះ, តមនស្សចកដី ើ ើ
ពិតយស្សបណា ដ ស្សកដិ ន
ជាប់ស្សិ តនៅកន អ ងយស្ស ុ
ើ ងនោយខនឯង ួល
រាន ់បតជារបស្ស់បដលស្សនមតានន
ស្សមូនឆ្ងនុំងអាចយកដន ី ៅស្សូនជាឆ្ងនុំង
ើង
មិនមមននកត ើ
ចន
ចង្ក្រេន
មពង បា៉ា ន ់ ជារូបស្សតវនផេង ៗ នទៀត មតកនុងទបុំ ុ ៏នៅជាដត ី មនដើម ី ផតវាក ននាឹះឯង មនស្សេនយ ុ ង ើ នគអាចស្សនមតឲ្យជារោហមណ៍ ជានវស្សេៈ ជាស្សូរទៈ ជាចណា ឌ ល
អ្វី ៗ នទៀត
ជានមស្ស្សុក
ជាទាហាន
ជានស្សនាបត ី
មតកនងទ បុំ ុ ស្សេមា ុ ន ក់ ី ផតនគជាមន ុ
ជារពឹះរាជា
នងជា ិ
ដូចមនស្សេទា ុ ុំងឡយកនុង
នលាក មដលរតូវនកតចស្ស់ ឈឺ ស្ពលប់ផងាន យស្សទា ុំងឡយរតរមមតជា ើ
~ 49 ~
អគ្គិភ័យ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ោរស្សនមត
យស្សមដលពិតរបស្ស់មនស្សេរគប់ ុ ាន ក ៏គ ឺ “ ស្សតវនលាក ” មដល
ិ ស្ស្សឡញ់ ជីវត
មិនគតចង ់ស្ពលប់ ិ
ណាយនស្សចកដទ ុ ី កា មួ យ
ស្សអបជ ់ ិន-
នបើមនស្សេនយ ុ ងគ តជាន ច មមតជា “ស្សតវនលាក” ើ ិ ិ ាថាខនរតរ ួល
នគនងម ឹ ិនវនងវង
នងម ឹ ិនររអ្ឺតន
រាថាននស្សចកដស្សុ ី ខស្សរាយ
នងយស្សស្សកដ ខាងនរដមដលមន ស្សេស្សនមតឲ្យ ុ ឹ ិ
ើ ងររនអាងនបា៉ា ងចតត ិ
នគ
នគនងនឃ ើ មិតត ឹ ើញចតតនឃ ិ ើ ញនថលម
មនស្សេជាត ុ ៏នធវបតនស្សចកដ លអ ផលគនស្សចកដ ស្សុ ់ ៏នកតន ិ នហយក ើ ើ ី ឺ ី ខស្សាបក ើ
ើង
កនងស្សងគ មមនស្សេ ុ ។ ុ
ម្ននលឧបាសក ! មនស្សេនយ ុ ងនៅវនងវ ងរច ើ មតលមមនងស្សរុ បបានថា ឹ
នរដពីរទពយស្សមបតដន យ ិ ងយស្សមដលនោលនហ ិ ើ
ុំ ច ូលចតត ិ ខ ុស្សកនុងរបស្ស់ដនទ ៗ នទៀតនរចើនណាស្ស់
អ្ន កណាមានរបស្ស់អ្ី វ
របស្ស់ននាឹះ មួ ន ៉ា នងរបស្ស់ ននាឹះ ” ។ ឹ
“ លោកម្នាស់ដច ៏ ាំល ន ើ ! ”
ក ៏នរចើនមតវនងវងរច
នមស្ស្សុកនយាយន ិ ើង
របស្ស់រពឹះគណមា ុ ា ស្ស់ឲ្យនស្សចកដភល ី ឺស្ពវងដល ់ខន ុុំ ្ រចើនណាស្ស់ អ្វី ៗ នរចើននទៀត ផង ” ។
“ នហតផល ុ
ខន ុុំ ្ ៅវនងវងរច
ុំ
ិ បកនស្សចកដ ស្សូមនមតតស្សុំ បដងបញ្ជ ា ក់វធ វនងវ ងដល ់ខ ុុំ ្ ី ី
“ ម្ននលឧបាសក !
ិ បកនស្សចកដ វធ វនងវ ង-រច ី ី
ុំ អាចនធវបាន ើ
ពិបាកណាស្ស់ណានទ ោលនលាកដង កវនងវងនហយដូ នច នឹះ ឹ ខនថាជាអ្ន ើ ួល មតរយនងមក ឹ
ុំ កង ុន
ដូចបុរស្សមដលវនងវងផលូវ
រកនឃើញផលូវរតូវកនុងនពលមិនយូរ
នបដ ងផលូវ ឹ ខនថាវនងវ ើ ង ួល
នបើមិនដង ងផលូវ ឹ ថាខនវនងវ ួល
មិន
ោន ់
មុខជា
ក ៏នចឹះមត
នដើរតមផលូវខ ុស្សជានច ុ ផតបានន ុ ិ ានៅ មិនមាននថាដល ់នាលនៅចងបុំ ើយ ”
នលាករជាបនហយថា នស្សចកដវនងវ ងគោរម ឹ នស្សចកដព ើ ី ឺ ិនដង ី ិ ត នហើយ
~ 50 ~
អគ្គិភ័យ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ច ូលចតត ិ ខ ុស្ស
នហត ុមដលមិនដង ឹ នស្សចកដព ី ិត
នរោឹះមានអ្វី ខ លឹះច ូលនរជៀតមរជកនៅកនុងចតត ិ កករលអក ់
រមមងមិនថាលលអ
នរោឹះមានចតត ់ ឹ ិ ងងតងងល
ដូចទកមដលនពញនោយធូ លី ឹ
ឬដូចមនស្សេមដលស្សរមាមច ុ ូលមភនក
នធវឲ្យ ើ
ឈឺឲ្យស្ស្សវាុំងមភនក នមើលអ្វី មននឃ ៏ស្សុំ ាល ់បខេថាជាពស្ស់ ិ ើ ញចាស្ស់នហយក ើ មខេគនស្សចកដ ព ឺ ី ិត កដព ី ិត ?
ពស្ស់គនស្សចកដ ម ឺ ី នព ិ ិត
ចនមលយគ ថា ើ ឺ
នធវយា៉ា បដ ង ឹ នស្សច ើ ងណានយងនទ ើ ើ
ិ ព នយងអាចនធវ បាននោយវ ធ ើ ើ ី ីរ
ិ មួ វធ ី យនោយោរ
ស្សិកាពិនស្ពធស្ពកស្សួ ររបស្ស់បដលនយងច ូលចតតថាជាពស្ស់ ននាឹះយា៉ា ងលអត ើ ិ ិ លអន ់រគប់រាន ់
នោយយកនឈើឆេឹឹះនមលខ លឹះ ើ
យកនឈើស្សកនលកន ើ
នបើនឃើញថាមិនកនរមើកនយងន តនស្សចកដ ដ ឹ ថាពស្ស់ស្ពលប់ ើ ងនក ឹ ើ ី ង ស្ពលប់នហើយ
រមមងចកនរណា ៗ មិនបាន ឹ
ពិនស្ពធនមើលនោយនដស្ពទបនមើល មដលនកតន ើ
តត ើ ងកនងច ិ ននាឹះគបខេ ឺ ុ
ធមមតពស្ស់
នបើដូនច នឹះនយងក ៏ចប់មក ើ
កនុងទបុំ ុ ដ ឹ ចាស្ស់លាស្ស់ ី ផតនស្សចកដ ី ង
លុឹះដង ុ ណ ឹះ ឹ ថាជាមខេរតរមប៉ានណា
ខាលចនស្សចកដស្សងេ យស្ព ័ ទ ក់នស្សទើរក ៏បាត់អ្ស្ស់រលីង ី ស្សរមាមនចញពីបភនកជាមុន
ើ ងខ លឹះ
។
ិ ទ វធ ី ី២
នស្សចកដី
នោយយក
នរោឹះោលស្សរមាមនចញពីបភនកនហយ ើ
ោរ
ស្ស្សវាុំងក ៏បាត់នៅ ដួ ងមភនកក ៏ថាលរជឹះ នមលនឃ ើ ើញអ្វី បានចាស្ស់តមនស្សចកដី ិ ននឹះលអ ិ ទ ពិតជានច ជាងវធ ិ ា វធ ី ី ី១
នរោឹះជាោរមកនដើមនហតដ ុ ៏ពិត
ឲ្យនកតនស្សចកដ ច ុស្សនទៀត, ើ ី ូលចតតខ ិ
ិ ដ ិ បកច វធ ងនហត ុ ុ ី ុំបូងជាវធ ី
មភនកថាលរជឹះស្ស្ស
ឹះនហយ ើ
អាចនងនម លអ្វ ឹ ើ ី នឃើញចាស្ស់ទា ុំងអ្ស្ស់
ចតត ាល ់ខ ុស្សបាន ិ រតូវកនុងនរឿងពស្ស់ក ៏អាចនងស្សុំ ឹ ពិនស្ពធស្ពកស្សួ រនទៀត
មិនមាននវលាចប់បាន
ក ៏នៅលអជាងមិននធវនស្ពឹះមដរ ។ ើ
ម្ននលឧបាសក !
មននធវ ិ ើ
នទាឹះច ូល
កនងរបស្ស់ ដនទនទៀតរតូវ ុ មតស្សូមបីយា៉ា ងននាឹះ
មនស្សេភាគនរចើ ុ នមដលវនងវងរច
~ 51 ~
ោល
ុំ ន ូវអ្វី នផេង ៗ
អគ្គិភ័យ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
រាល ់នថាននឹះ
នរោឹះដួងមភនកគច ឺ តត ិ របស្ស់នគ
កករលអកម ់ ួ ហង ម នមើលអ្វី មិននឃើញចាស្ស់
នពញនោយធូលី
នទបស្សុំ ាល ់យល ់ខ ុស្ស ើ
ស្សុំ ាល ់យល ់ខ ុស្ស ក ៏នធវខ ុស្សនៅផង ើ ុស្ស នយាយខ ិ ទកា ុ
ោលច ូលចតត ិ ខ ុស្សនហយ ើ
នស្សចកដព ី ិត
នលាកគួររជាបលកាណៈរបស្ស់ចតត ិ ជាមុន
ជាគុំនតមដលលអ ិ
ជាស្សុំ ដីបដលលអ
មិនគតព ិ ិ នស្ពធរក
ធូលបដលនធវ ច ី ើ តតឲ្យកករ ិ
របស្ស់មនស្សេនយ ុ ងកន ងនវលាររររត មានលកាណៈថា ល ើ ី ុ អ្វី ក ៏ធលុឹះធាលយ
ោល
ផលមដលនកតខ ុស្សក ៏គ ឺ ើ
នៅមនដ ង ឹ ថាខនខ ិ ួ ល ុស្ស
នហយក ៏នដើរតមផលូវខ ុស្សជានច ើ ិ ានៅ,
លអកខ ់ វក់ខ វល ់ននាឹះគអ្វ ឺ ី ?
នធវឲ្យច តត ើ ិ
នធវោរររអ្វ ើ ី
នងគ ត ឹ ិ
នបន ើ យាយអ្វ ិ ី នចញមកកនងខណៈននាឹះ ុ
នយាយលអ នធវលអ ផលលអក ៏នកតន ិ ើ ើ
ម្ននលឧបាសក !
រតជាក់ស្សាប់
ចតត ិ
ក ៏ជាោរររមដលលអ
ោលគតលអ ិ
ើង ។
នវលានស្សចកដចង ់បាន ី
ក៏
នស្សចកដររហល ់ររហាយ ី
នងច ូលមកនរជៀតមរជកចតត តត ឹ ិ នធវឲ្យច ើ ិ ររវល ់ររវាយអ្នទឹះអ្មនទង
ររមហល
មរជកចតត ិ
ជួនោល
នងខា ល ស្សគមមដលជាប់នៅកនងរទុ ង, ឹ ុ
ជួនោលកុំហងខ ូលមកនរជៀត ឹ ងនរោធច ឹ
នធវឲ្យច តត ើ ិ មួន ៉ា នដដផាដូចរតូវចក់នោយមដកស្ស្សួច,
តនរមកនរតករតអាលច ូលមករគប់រគងចតត ិ នររងមដលមភនកខាវក់ រតអាល
ចុំណង ់
កុំហង ឹ
នធវច ចដុំរ ើចឹះុ ើ តតឲ្យននឹះននាតដូ ិ
នស្សចកដឫស្សា ី
នស្សចកដនរតក ី
នស្សចកដនស្ពកជានដ ម ទា ុំងននឹះគធូ ចតត នធវច ត ើ ឹ ី ឺ លរបស្ស់ ី ិ ើ តតឲ្យងង ិ
មួ ហមង នមលអ្វ ដូចធូលឬស្សរមាមច ូលមភនក ។ ើ ី នឃើញមនចាស្ស់ ិ ី
វធ ិ ីកក
ចតត ិ របស្ស់ខន ួល កករលអក ់
រតូវមានស្សត ិ ភា្ក់ខន ួល
នររើស្សតជាអ្ន កយាមលាត ិ
រតួតរតពិនតយនម ិ ើលចតត ិ ជានច ិ ាថា
រជឹះស្ពអតថាលជាររររតឬ ី
នបើកករលអកន់ រោឹះមានអ្វី មកនរជៀតមរជក
~ 52 ~
នមើល
នស្សចកដនរោធឬ ី
អគ្គិភ័យ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
នស្សចកដស្សអ ី ប់ ស្ស្សឡញ់
នស្សចកដនលាភឬនស្សចកដ ធ ី ី ុញថប់
ោលដង ឹ ថាអារមមណ៍ររនភទណាមួយកុំព ុងរគប់រគងចតត ិ
នស្សចកដនរោធ ី
ឲ្យត ុំងស្ពមរតទ ុ ន ី កឲ្យមាុំមួ
រររពរតនៅរបស្ស់ វា ិត
ន
ើ ងមកដល ់
នបើនឃើញថានដដររហាយនពញទ ី
រតូវស្សងេត ់
ខងបនដ ច ឹ ិ ៗ
ហាយអ្នទឹះអ្មនទងនពញទ ី
រតរមថាន ុំងថានក់អាក់អ្ន ់ឬក ៏មួ ន ៉ា នដដររ-
កឲ្ ុុំ យចតតគ តនរោឹះច តតមដលនពញនោយកុំ ហង ិ ិ ិ ឹ
ផលូវ អាររក់
ស្សងេត ់មាត់ទកក ុ ឲ្ ុុំ យមាត់នយាយ ិ
ចតត កុំព ុងនរោធ ិ
ដូច
កប ុុំ នណា ដ យជាប់តមនស្សចកដី
រគប់ខណៈថានស្សចកដនរោធននាឹះ ី
រណា ដ ប់ណានហយ ើ ចតតទ ុ ិ ក
នស្សចកដឫស្សាឬនស្សចកដ ី ី
ោកយស្សុំ ដប ី ដលនយាយ ិ
រមមងគតកន ង ិ ុ
នបមាត់ន យាយកន ងខណៈ ើ ិ ុ
ក ៏ជាោកយស្សុំ ដប ី ដលអាររក់
ស្សងេត ់នដនជើងទកក ុ ឲ្ ុុំ យនធវោរ ើ
នបើនធវោរក ៏ជាអាររក់ ើ
ុំ ិ ដង ឹ ខនជ ួ ល វុ ញយា៉ា ងននឹះ
កនងម ងរមា ា ប់រលាយចតត ិនយូរនស្សចកដនរោធន ី ឹ ិ ុ
នស្សចកដទ ុ ី កា នងរត ឹ
នស្សចកដអ្នតរាយ ី
នដដររហាយស្ពដយនរោយ,
ប់រជឹះថាលស្ពអតតមនដម ើ តពីននាឹះ
នងគ ត ឹ ិ
ក ៏គត នយាយ នធវើ មិនបានផលអាររក់អ្វី ន ើ យ ។ ិ ិ
ម្ននលឧបាសក នស្សចកដឫស្សាជានដ ើម ី
!
នបើមានស្សត ិ
នងន ងនធវ អ្វ ឹ យាយន ិ ឹ ើ ី
អារមមណ៍ររនភទដនទ ៗ
ដូចនស្សចកដនលាភ ី
ិ ននឹះដូ ក ៏អាចនងរមា ា ប់បាននោយវធ ចាន ឹ ី
ចុំនន ួ នរចើនខ វឹះស្សតរគប់ រគងចតត ិ ិ នហយ ើ
ផលមដលហចមកជា ុ
ោលនស្សចកដនរោធជានដ ម ើ ី
ក ៏បនណា ដ យឲ្យវារុករានទង្ក្នាទនតនៅបានតមស្ស្សួល
រហូតដល ់ោយ នងងង តងងល ់ ឹ ិ
ចតត ត់ ិ មដលរតូវនស្សចកដនរោធរគបស្សងេ ី
មនស្សេ ុ
នកតន ើ
ើង
ត ុំងមតពីចតត ិ
រមមងនដដនរាល
មិននឃើញនហតផលអ្វ ុ ី ទា ុំងអ្ស្ស់ោលយជាចតត ិ យកេចតត ិ មារ
ចតតដូ នច នឹះបរគប់ឲ្យមាត់នជរ ិ ស្សនមលឹះយា៉ា ងទារុណ
បរគប់ឲ្យោយវាយដុំរចំធាក់
ស្សមាលប់ោប់
ជួនោលស្សមាលប់បានរហូតមាតបិតបនងេតខ ើ នមថម ួល
~ 53 ~
អគ្គិភ័យ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
នទៀត
ជួនោលក ៏ទមាលយវាយស្សុំ ពងរទពយរបស្ស់ដ ៏មានតនមល
ស្ស្សឡញ់ នហើយ
ោលនស្សចកដនរោធស្សា ប់ ី
នឹះឯង ៎ុ
ោលនហតផលរត ុ
មដលខនធា ួ ល ល ប់
នគនងខូ តស្ព ដ យនរោយយា៉ា ងពន ់នពក ឹ ចចតតគ ិ ិ
ស្ពដយក ៏ាមនររនយាជន ៍
នរោឹះរជុលរជួស្សហួស្សនៅនហយ ើ
ប់មករកចតដ ិ ខូចចតតគ ត ិ ិ
ននឹះគនទាស្ស ឺ
របស្ស់ោរខ វឹះស្សតរគប់ រគងចតត អាចបងេទកា ុ នទាស្សនរចើនររោរ ។ ិ ិ
ម្ននលឧបាសក ! រតចតត ិ ជានច ិ ា ច ូលមក
ោលនលាករជាបដូនច នឹះនហយ ច ូរពាយាមរតួត ើ
មានស្សតររច ុំចតត ិ ិ
ពាយាម
កនងោលមានអារមម ណ៍នផេង ៗ មរជក ុ
រកាចតត រផង ់ស្ពអត ិ ឲ្យនៅកនងស្សភាពផូ ុ
នងបានស្សុខស្សរាយច តតជាដរាប ” ។ ឹ ិ ខបា ុុំ ្ ននទស្សនា
នស្សចកដនស្ពកនៅនហ យ ី ើ
នររៀនររនៅនមស្ស្សុកឲ្យមានចតត ិ រជឹះថាល
រស្ពយ
ក ៏ឃលុុំចពរច ូលនៅកនងស្ស្សុ កជាមួ យនមស្ស្សុក ី ុ
ភាពមដលបាននឃើញោលមកដល ់ភូមស្ស្សុ ក ិ ោលយជាធយូង-នផឹះអ្ស្ស់នៅនហយ ើ ស្សុំ
នហយនលាក ើ
ឹ ងនមើលគុំនរធយូង-នផឹះ
ក ៏គផទ ឺ ឹះរបស្ស់នមស្ស្សុកបាន
កូនររពនធរបស្ស់នមស្ស្សុកកុំព ុងអ្ងគុយយុំ
នៅនរោមមលបន ់ ឈើជិត ៗ ននាឹះមានអ្ន កស្ស្សុក
មកនមើលនហតោរណ ុ ៍ នងស្សុំ បដងស្សហគតទកា ុ នងនមស្ស្សុ កយា៉ា ងនរចើន ។ ិ ឹ “ នលាកនាយ ” អ្ន កស្ស្សុកមានក់នយាយន ិ
កនងនរាឹះកមម របស្ស់នលាក ុ
ើង
មតនងនធវ យា៉ា ឹ ើ ងណាបាន
“ ខបា ិ ុុំ ្ ទខូចចតតណាស្ស់ នណហើយចឹះនលាកម ុ ិន
រតូវរពួយបារមភអ្ី វ ពួកនយងនពញច តតន ងជួ យទុំនកបុំ ុ រង ុ នលាក ” ។ ើ ិ ឹ “ អ្រគណនរចើ ុ ន
នយាយន ងនគនោយស្សុំ ន ិ ឹ
មដលមានបុំណងលអចនុំ ោឹះខ ុុំ ្ ” ងររររត ី
“ មតមិនរតូវខូចចតត ិ
~ 54 ~
នមស្ស្សុកមបរនៅ ខូចនថលម ើ នទ
អគ្គិភ័យ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
នរោឹះវាជារបស្ស់ធមមត រទពយស្សមបតតរគប់ យា៉ាង ិ របស្ស់នយង ើ
ផទឹះននឹះមិនមមនជារបស្ស់នយង ើ
រាក់មាស្សនង ិ
មដលរតូវនភលើងនឆឹះជាមួ យនងផទ ឹះននឹះ ឹ
នយងខ នលាកមកនររើ មួយដងមួយរា ើ ីា
មកស្ពនក់អាស្ស្ស័យនៅកនងនលាកននឹះប៉ា នណា ុ ណ ឹះ ុ
ក ៏មិនមមន
កនុងរវាងមដលនយង ើ
មាាស្ស់របស្ស់នគគបផនដ ី ឺ
នគ
ិ រតូវោរយករបស្ស់នគនៅវញ នគនទបនររើ នភលងមកយក នយងក ៏ររគល ់ឲ្យ ើ ើ ើ ិ នគវញនៅនហ យ ើ
នងនៅរវល ់ខូចចតត ូ នថលម ើ នធវអ្វ ឹ ិ ខច ើ ី
បានថមន ី ទៀតននាឹះឯង ” ។
ោកយនយាយដ ៏គួរស្ពដប់របស្ស់នមស្ស្សុក ិ
ិ ជីវតនៅមាន
ក ៏រក
នធវឲ្យពពួ កមហាជនមដល ើ
មកនមលនហត ោរណ ុ ៍ ស្ពដប់ភាង ុំ ទា ុំងអ្ស្ស់ាន “ នលាកនាយ ! ររស្ពស្សន ៍ ើ នលាកនយាយគួ រស្ពដប់ចប់ចតតណាស្ស់ ” ិ ិ កដនស្សា ៀមស្ពាត់ន ី
ើង ។
“ មិនមមនជាស្សុំ ដីរបស្ស់ខន ុុំ ្ ទ
កូនស្ស្សុកមានក់នយាយទមា ល យនស្សច ិ
ជាស្សុំ ដីរបស្ស់នលាកមាាស្ស់នននយងទា ុំង ើ
ឡយអ្ងគននឹះ ” នមស្ស្សុកនយាយរពមទា ុំងចងអុលមកខ ុុំ ្ ។ ិ “ មិនមមនស្សុំ ដរ ី បស្ស់អាតម ”
ខន ិ ុុំ ្ យាយន
របស្ស់រពឹះបរមស្ពស្ពដស្សមាមស្សមពុទ ធជាមាាស្ស់ ពិត
ធមមតរបស្ស់នស្សចកដព ី ិត
មណនា ុំអ្ន កស្ស្សុកកនុងស្ពមគគធម៌ ី ិ កដ ុ វ ។ ិ ញ
ើ ងខ លឹះ
រពឹះអ្ងគជាអ្ន ករតស្ស់ដង ឹ នស្សចកដី
រមមងគួរស្ពដប់ជានច ិ ា ” លមមស្សមគួរនហើយ
~ 55 ~
“ មតជារពឹះវាច
ខបា ុុំ ្ ននទស្សនា
ិ ក ៏វលរត
ប់នៅ
អហឹសាធម៌
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
អហឹសាធម៌(១) លោក-អ្នកអានទាំងឡាយ
!
រហូតវវលាបីខែដែលវៅស្រុក
វោកលារាម ែបា ោរណ ុ ៍ ជាវររើន រូមបីជាភូមិស្រុក ិ ឹ ុុំ ្ នជួបររទះនងវហត តូរររកបវោយររួសារមិនវររើនជាងរុំនន ួ មួយរយ
ដតវពញវោយ
មនរសវររើ ុ រន ុំ ត មានបុររចារ់មានក់វ្មះ កុម្ក ព ៈ អាយុររមាណ ៦០ ិ ័ ឆ្នុំ វៅកនងភូ មិស្រុកវនះ ោលវយកវមា ល ះធ្លលប់វៅវៅររុងរាជរររះដែលជា ុ នរររមបូណ៌វោយវមលទមា ិ ធ ា រ់សារនាវររើនឆ្នុំ
វពលវរោយបាន
មកត ុំងទកដនល ងវៅស្រុកភូមិវនះ ី
កុម្ក ព ៈ
ជាអន កនា ុំផលូវរតត ិ របរ់អនកស្រុក
ោលែវ ើ ុំវណើរមកែល ់ភូមិស្រុកវនះ ុុំ ្ ធវែ
អានយ៉ ងែ ពរ់អុំពីអន កស្រុក
វររះរុំ ែថ ី មា ីវ ត់រាជា្របរ់ាត់
នងវៅររចា ុំរហូត ៣ ដែននវរសោល ិ របរ់ែភ្ល ុុំ ្ ល ម
កុម្ក ព ៈ
ររប់នថៃរវរៀល
បានទទួលវររកដវារពរាប់ ី
ាត់ក ៏បានោលយជារូរនទនារួរខ្លលរ
រពមកមយររុ រាត់មានក់ ួ
រ ូលរតត ិ វៅរកែវ ុុំ ្ រទើរ
វហយក ៏រនទនាានកនុងបញ្ហ ា ផលូវធម៌ ើ
វទបលារតឡប់ វៅផទះ ។ ើ
កនងវែ ូ ដែលែវ ើមែុំបង ុុំ ្ ៅែល ់ ុ
ររអឺតររវអាងោក់ែយ ុុំ ្ ៉ ងរារ់លារ់ មានរាជា្
ោលវ
កុ ម្ក ព ៈ
រហូតលាៃររតជាក់
កុ ម្ក ព ៈ រុំ ខែងអាោរៈវមើលងាយ វររះធមមតមនរសចារ់ ុ ខែល
ុ ល ះររដហលកូនររដហលកមយែូ ររូបែ ុុំ ្ ើញមនរសកវមា ួ
រដមងរតវាយតនមល បវនាថកមុនជាែរាប វោយរតអានសា ម នថាមនែល ់ែន ិ ិ ិ ួល
_______ (១) អហិង្សា
អៈហិង្ស -សា
សំ . បា. ( ន. ) (អហឹសា ឬ អហហសា) ការមិនហបៀតហបៀនហេ,
ការមិន ហធវើ ទុក្ខហេឲ្យបានហសចក្ដី លំបាក្, ការមិន ហធវើទុក្ខ បុក្ហមេញហេ ។
~ 56 ~
អហឹសាធម៌
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ដតវរោយពីបានរនទនានងែ ឹ ត ុុំ ្ មកជាវវលាររដហលកនលះដែ វររកដស្រឡាញ់ នងវារពែ វ ី ិ ុុំ ្ ោយពិតរាកែ
ាត់ក ៏វកត ើ
ទ ុំងវនះមិនដមនវររះែ ុុំ ្
បានវររើកលករ បវដ ដ យ ិ ាលបរឧបាយអវ ិ ី ឬក ៏នយយដអបអបររមបចាក់ ិ អវី
ដតវររះែន ព ិ ី ិត ុុំ ្ យយវររកដ
តមររមរររតយពុទ ធធម៌នងវរប៉ វដ ុ ណះ ឹ
តមពិតវររកដរតូ ី វផលូវររវរើរមានជាែរាប វររកដព ី ិត កុម្ក ព ៈ ជុំទរ់
វទបជដជកររដកកា ន ើ
ែម ោ រ ិ ើ របវញ្ហ ុុំ ្ នររវរ
វកតព ិ នៈ ើ ី ោរររោន ់ទែឋ ិ មា
ដតមនរសម ុ នយល ់មិនសាគល ់ ិ
ែម ់នង ិ ឹ ុុំ ្ នជដជកររដកកររោន
កុ ម្ក ព ៈ វររះោរជដជកររដកកនង ិ
វររកដររវរ ោ រវកតព ី ើ របវញ្ហ ើ ី ោរខ្លលរ
ែម ោ រវរ ិ ើ របវញ្ហ ុុំ ្ នររវរ
វររះ
ដតែន ព ិ ី ិត ុុំ ្ យយវៅតមវររកដ
វនះរវាលរនទនាធម៌ ខែលរពះពុទ ធអងគរទង ់អនវតត ុ មក ។ ឺ “ រពះរណមា ុ ា រ់ ”
បុររជរា
កុ ម្ក ព ៈ
វផដម ើ រនទនានងែ ឹ ក ុុំ ្ ងនថៃ ុន
រវរៀលមួ យ “ ោររមាលប់រតវវតបាបឬវទ ? ” រុំ ណួររបរ់ាត់វធវឲ្យែ ុំ ្ុ ើ ើ នកដរល កកនងរ តត ឹ ិ ុ
វររះាត់មិនរួរនងរួ រររសាាងាយ ៗ យ៉ ងវនះ ឹ
រមាលប់រតវនរដ ៗ ក ៏រដមងវ
ើ ញថាជាបាបទ ុំងអរ់
ោរ
ដតជួនោលអារ
ជារវដ ដ ធ្លនក់ ទក់ឲ្យែធ្ល ុំ ្ុ ល ក់ក ៏អារថាបាន
វររះ កុម្ក ព ៈ វាងនវដរ់
ដតកនុងទបុំ ុ ក ី ផតែ ុុំ ្ ៏វ្លើយវៅតមវាលថា
“ ោររមាលប់រតវជាអុំ វពើបាប
មនរសកន ុ ុងភូមិស្រុក ពិតរាកែ ” ។
“ រនមតថា
មិនមាននរដហ៊ នជដជកយកឈ្ា ះាត់បានវឡើយ
វយងម ុ ល ប់ែនឯង ើ ិនបានរះនែរមា ួល
រមាលប់ វតបាបឬវទ ?” ។ ើ “ បាបែូរាន ” ។ “ រនមតថា
វយងម នបានរមា ល ប់ែនឯង ើ ិ ួល
~ 57 ~
ដតវររើឲ្យអន កែនទ
ទ ុំងមនវររើ ឲ្យនរដ ិ
អហឹសាធម៌
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
រមាលប់
ដតវយងវធវ ោរែ លះដែលជាអុំ វពើទុំនកបុំ ុ រង ុ ឲ្យវររមាលប់វោយ ើ ើ
ផលូវអមយ៉ ងវនះ វតបាបឬវទ ?” ។ ើ “ បាបែូរាន ” ែវ ុុំ ្ ្លើយ ។ កុម្ក ព ៈ
ញញឹមយ៉ ងបានោរ
វហើយក ៏វរលយ៉ ងមុឺងមា៉ត់ថា
វបើយ៉ ងវនាះ វលាកមាារ់ក ៏វធវបាបរាល ់នថៃវនាះឯង ” ។ ើ
“ អាតមវធវបាបយ៉ ងវម៉រ ? ” ែរ ើ ុុំ ្ ួ រយ៉ ងមិនយល ់ ។ “ ក ៏វលាកជាអន កបរិវភ្លរសារ ់រាល ់នថៃវនះឯង ” ។ “ ោរបរិវភ្លរសារ ់រតវជាបាបផងឬ ? ” ។ “ ជាបាបយ៉ ងពិតរាកែ ” ។
“ បាបយ៉ ងដ អធរាយឲ្យអាត ម សាដប់បនដរវម ល អាតមបរិវភ្លរ ិ ិ ើ
សារ ់មកយូរវហយ ដតមិនធ្លលប់រតវសាះវឡ ើ ិ ើ យថាជាអុំ វពើបាប ” ។ ឯងកដី
“ វលាកមាារ់
ក ៏រពមរា៉ ប់រងវហយម ើ ិនដមនឬថាោររមាលប់រតវែន ួល
វររើឲ្យវររមាលប់ក ី ដ
ក ៏រុទ ធដតបាប
ោរបរ ិវភ្លរសារ ់រតវវនះជា
ោរជួយទុំនកបុំ ុ រង ុ ឲ្យវររមាលប់រតវយ៉ងពិតរាកែ ” យ៉ ងមុតមាុំរាកែកនុងរតត ។ ិ
“ អាតមវៅវមើលមិនវ
ឲ្យរមាលប់ ” ។
ើញវសាះវឡើយថា
បុររចារ់វរើរយ៉ ងបានផលូវ
រតឬវទថា ិ
វហយវរល ើ
វររះមានោររុីវទបមានោររមា ល ប់ ើ
វទបវររមា ល ប់ ើ
កុម្ក ព ៈ នយយ ិ
ជាោរទុំនកបុំ ុ រ ុងវរ
“ ក ៏វលាកមាារ់មិន
វររះវលាកឆ្ន ់សារ ់
វបើាមនអន ករុី ក ៏ាមនអន ករមាលប់ វររះែូវចាាះ
វទបជាោរទុំ នកបុំ ុ រ ុងោររមាលប់ ើ
ោររុី
ែូវរ ាះវលាកមាារ់ខែលឆ្ន ់សារ ់រតវក ៏
~ 58 ~
អហឹសាធម៌
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ក ៏វ្មះថាវធវបាបដែរ ” ។ ើ “ មានលឧបារក ! កនុងវរឿងវនះ
អន ករមាលប់មានក់
មានមនរសទក់ ុ ទងាន ៣ នាក់ រ ឺ
អន កទទួលទញយកវៅរុ ិ ី មានក់
អន កទទួលតពីវនាះយក
វៅរុីមានក់ រូមវៅងាយ ៗ ថា មនរសទ ុ ុ ុ ី ១ មនរសទ ី ២ មនរសទ ី ៣, វបើមនរសទ ុ ុ ី ៣ វៅរាប់ររងរពមវរពៀងមនរសទ ី២ វៅរាប់ររងរពមវរពៀងនងមន រសទ ុ ឹ ី១
យ៉ ងវនះ
វហយមន រសទ ុ ើ ី២
មនរសទ ុ ុំង ៣ នាក់
បាបពិតរាកែ វររះរពមវរពៀងានយ៉ ងរារ់លារ់ ដតវបើមនរសទ ុ ី២ វៅទុំនកបុំ ុ រ ុងឲ្យមនរសទ ុ ញយកសារ ់វនាះមកវធវើ ី ១ រមាលប់រតវ វហយទ ើ ិ រុីជារុំខណកែនន សារ ិ ួ ល ងររួ មនរសទ ុ ី ២
វ
មនរសទ ុ ង ឹ វរឿងរា៉ វអវី ី ៣ មនែ ិ
ើ ញនកអាណ ឹ ិត
វែើរ ៗ វៅ
វទបដបងសារ ់វនាះមកឲ្យទនែ លះ ើ
មនរសទ ុ ី ៣ ក ៏ទទួលវៅបរ ិវភ្លរលមមររ់មួយវពល រពះភកខ ិ ុទ ុំងឡាយកនុងរពះពុទ ធសារនា
យ៉ ងវនះ
អាតមនង ិ
វររៀបបាននងមន រសទ ុ ឹ ី ៣ កនុង
វវលារពរក អាតមសាពយបារតវែរ នង ើ វៅតមរវនាលះផទះ វោយត ុំងរតតថា ិ ឹ ទទួលអាហរពីអន ករតត ិ ប ុណយមកបរ ិវភ្លរ មួ យនថៃ ៗ
អន កស្រុកនា ុំអាហរររវភទដមកោក់កនុងបារតក ៏ទទួលយក
វោយោរររងួម
មិនដែលរតថា ិ
វនាះ ៗ មកោក់បារត វរញមកឆ្ន ់ វរតកអរ
ិ លមមញ តវត ៅ ុ ុំងជីវតឲ្យរររពរ
រូមឲ្យអន កស្រុកនា ុំអាហរររវភទ
ោលបានអាហរលមមរមរួរវហយ ើ
បានរបរ់ដក ៏ឆ្ន ់របរ់វនាះ
បានអាហរអាររក់ក ៏មិនែូររតត ិ
វររកដវស្រកឃ្ល លន ី ថាន ុំខកវរារឃ្លលន
រពះពុទ ធជាមាារ់រតរ់ថា
ក ៏រអាហរ ឺ
ក ៏រតឡប់
បានអាហរលអក ៏មិន
ត ុំងរតត ិ បរ ិវភ្លរដតលមមដក
វររកដឃ្ល ី ល នជាវរារធុំមួយ
អាតមបរ ិវភ្លរអាហរែូរាននងបរ ិវភ្លរថាន ុំ ឹ
ោលវរារឃ្លលនបាត់វហយក ៏ឈ្ប់ភ្លលម ។ ើ
~ 59 ~
អហឹសាធម៌
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ទដ ី
អាតមមិនែង មិនវ ឹ
រុំវរះ
ពីោលដ
ើញ
មិនបានឮវឡើយថា
ទ ុំងមិនបានរតថា ិ
ោលអាតមបានវ
វររមាលប់រតវវៅ
វរនងរមា ល ប់វែើមបីអាតមវោយ ឹ
ង ឹ ថាវរ ើ ញវររមាលប់ បានឮវររមាលប់ នងែ ិ
រមាលប់វែើមបអាត ម វោយរុំវរះ ី
អាតមនងម នបរ ិវភ្លរវោយោរ ់ខ្លត ឹ ិ
វបើវៅដតបរ ិវភ្លរនងែ ុរពុទ ធរបញ្ញ តតព ឹ ិ ិ តរាកែ ែូវរ ាះនងវៅថាជាបាបយ៉ ងដ ? ” ។ ឹ
ោលអាតមររតបតត ែ ិ ិ ន ួល
“ វណើា យរះុ រូមបីវលាកមាារ់ មិនទក់ទងនងបាប វររះមិនបាន ឹ
វធវបាបវោយោយ ើ
វាចា
រតត ិ
វោយរតង ់ក ៏វោយ
វលាកមាារ់ក ៏រតូវ
វ្មះថាបាបកនងោរបរ ិវភ្លររបរ់ខែលមនបរ ិរុទ ធ ” ិ ុ
បុររចារ់
វៅោរររវកៀររោញនងវយបល ់របរ់ាត់ ។ ិ “ របរ់មនបរ ិរុទ ធយ៉ ងមុរ ិ ិ ? ” ែរ ុុំ ្ ួ រ ។ “ រនមតថា
ររវរនវលាកមាារ់ ពីោររលន ់
បុររមានក់វៅរលន ់រមាលប់មាារ់រទពយយករបរ់វរ វលាកមាារ់ក ៏ែង ឹ វហយថា ើ
មិនបរ ិរុទ ធ
យ៉ ងវនះនងវ្ ម ះថា ិ បាបឬ ? ” ។
“ វបើែង ឹ ថា
របរ់វនាះ
ក៏
មក
វរបានមក
ដតវលាកក ៏វៅដតទទួលរបរ់មិនបរ ិរុទ ធវនាះ
វលាកររតបតដ ររនពឬ ? ិ ិ
វលាកមាារ់នងរួ ឹ រចាក
របរ់វនាះវររលន ់រមាលប់មាារ់រទពយ
វហើយវៅដតទទួលវោយរតត ិ វរតកអរក ៏មិនរួ រពីបាប
នា ុំយកមកឲ្យ
វររះប៉នា ុ ន នងោរ ិ
ជួយទុំនកបុំ ុ រង ុ វចារកមម វរតកអរកនុងបាបកមមវនាះ ” ។
“ វបើយ៉ ងវនាះ ោរដែលវលាកមាារ់បរ ិវភ្លរសារ ់ក ៏បាប វររះជា
ជារបរ់មនបរ ិរុទ ធ ិ
ជារបរ់បានមកពីោររលន ់
ិ រមាលប់ជីវតរាងោយ
របរ់រតវែនទ មនមានរតវដរពមរររល ់ររ ីរៈរាងោយរបរ់ែន ិ ួ ល ឲ្យ
~ 60 ~
អហឹសាធម៌
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ែល ់មនរសងាយ ុ ៗ
ោលមនរសន ុ ងរមា ល ប់វាបាន ឹ
វាែុំតរ៊ូ
វរីបុំរះ
រហូតអរ់រមតថភ្លព ោលរទ ុំនងកមា លង ុំ របរ់មនរសម ុ ឹ ិនបាន វទបរពម ើ សាលប់វោយកុំហង ឹ
វោយរុំនព ុុំ ាបាទរងអាឃ្លតររចា ុំរតត ិ យ៉ងខ្លល ុំងោល
បានមកវោយោររលន ់
ជារបរ់មនបរ ិរុទ ធ ិ
វររះែូវចាាះ សារ ់រតវររប់ររវភទ ដែលវលាកបរ ិវភ្លរ វទបវ្ ម ះថា ើ
ោលវលាកមាារ់ឆ្ន ់របរ់
មិនបរ ិរុទ ធែូវចាាះ នងម នមានវ្ ម ះថាបាបែូរវមដរវកត ឹ ិ ើ ?” ។
វហតផល ុ របរ់ប ុររចារ់ម ុះមុតរួរសាដប់ដរ់ ដតវបើមិនធ្លលប់
រតព ិ ី មុនមក បញ្ហ ា ែូវរ ាះ
ក ៏អារនងទល ់ររករុំវរះវហតផលរបរ់ ុ ាត់បាន ឹ
ជាទរារ់ លារ់រវុំ រះែម ី ើ ុុំ ្ កយូរវហយ
បានយ៉ ងងាយស្រួល ។
“ ម្ននលឧបាសក ! វរតកអរកនងបាប ុ តររ ះុ ិ
ដត
វទបវ្ល ើ ើយវៅាត់
បាបឬបុណយវៅនងរ ខ្លន ់ វបរ ឹ តតជារុំ ិ ើ តត ិ មន ិ
ុំ រូមបខតបងា គ ប់បងខឲ្យវធវ បាប ី ើ
ដតវបរ ងបាប ើ តតវរតកអរកន ិ ុ
ក ៏មនជាបាបឬបាប ិ
រូមបម បាបែ នឯង ី នវធវ ិ ើ ួល
ុំ ឹ ងថាវរវធវបាបវហ ែណ យវរតកអរតមវរ ក ៏ជាបាបដែរ ។ ើ ើ
បានែង ឹ
ពិតដមនវហយ សារ ់ខែលអាតមបរ ិវភ្លរជារបរ់បានមកពីោររលន ់ ើ
ិ រ ិបជាន ់ជីវតវរ
ជារបរ់វចារ
អាតមក ៏ែឹងវហយថា ើ
ដតអាតមមិនដែលវរតកអរកនងោរបានទទួ លសារ ់វនាះ ុ រ ីករាយរតតកន ងោរបរ ិវភ្លរសារ ់វនាះ ិ ុ
ដែលវររមាលប់យកសារ ់វនាះមកបាន អន ករមាលប់
វររលន ់មកពីរតវ
មនដែលវរតកអរ ិ
ទ ុំងមនដែលវពញរ តតរុំ វរះោរ ិ ិ
មិនដែលវពញរតតរ តររវរ ិ ិ ើរ
ិ ផទុយវៅវញអាត ម ដតងនកអាណ ឹ ិ តរតវដែលជាមាារ់សារ ់
នកតក់រល របរ់អនករមាលប់ ឹ ើ ុ តរនធត់រ ុំវភើបរុំវរះោរវធវទរុណកមម
~ 61 ~
ដតរតូវ
អហឹសាធម៌
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
បរ ិវភ្លរវោយវររកដចា ី ុំបារ ់
បរ ិវភ្លរវោយវររកដរវងវ ររលុតរតតែូ រ ី ិ
មាតបរ ិវភ្លរសារ ់កូនរបរ់ែនកន ត រមាា៌ ួ ល ងកនា ុ
ម្ននលឧបាសក !
។
អាតមនងន យឲ្យសាដប់ កនងអត តោល ឹ ទនវរឿងមួ ិ ី ុ
មានរដីររពនធពីរនាក់វធវែ ើ ុំវណើរ្លងោត់រមុទ ទែារ ់ ក ៏មនមានផល ងផ ុតរមុទ ទែារ ់វសាះ ិ ឹ ូ វនង្ល
វររើននថៃកនលងផតវៅ ុ
វរបៀងអាហរក ៏អរ់រលង ី
វររកដវស្រកឃ្ល ល នវររះាមនអាហររ ូលវរះបានររបរងកត ់ ី បុររជាបតរ តន ងរមា ល ប់កន ូ របរ់ែនរុ ិ ិ ឹ ី ួល
វធវឲ្យ ើ
ោលពិវរាះពិភ្លកានង ឹ
ភរិយ ៗ ក ៏ជុំទរ់យ៉ងមុងមា ៉ ត់វររះមាតរតត ឺ ិ ទន ់អាណិតកូនមិនហ៊ នវធវើ ែូវចាាះ
រូមបែ វសាលប់ក ៏វោយរះុ ី នរតូ ួល
ធន ់តវៅវទៀតបាន
យប់មួយោលភរ ិយវែកលក់លង ់វហើយ
បានរមាលប់ក ូនតូរអារសារទ ់ ក ុ វៅ
មិនវ ថា
នងវ ិ
ើញកូន
ោលភរ ិយភ្ល្ក់វឡើងវ
ល តត ើ ញសារ ់យ៉ ងវររើនក ៏តក់រុ តរនធត់រ ិ វ
ើ ញដតរមុទ ទែារ ់ោរ ់កនទុយដភាក
សាវមីបានរមាលប់កន ូ តូរវៅវហើយ
ោលភ្ល្ក់វឡើង
រពមប៉ះសារ ់កូន
ខ្លល ុំងវទបរពមរុ ើ ី រាប់បវណដើរ
ដតរុំលានមិនអារវធវឲ្យសា វ មីអត់ ើ បុរររដី
ើ ញកូនតូរបាត់
ិ វមើលវៅជុំវុ ញែ ន ួល
នាងក ៏ែង ឹ បានភ្លលម
នាងក ៏វៅជាែយល ់ែួលរនលបភ្ល ់ លម
ុំ ូងនាងមន ក ៏យុំវរៀបរាប់ែល ់កូនវរទើរោរ ់ែយល ់សាលប់ ែប ិ សាវមីបរ ិវភ្លរដតមានក់ឯង
ោលរតូវរុំលានររបរងកត ់
ដតររប់រាដែលវលកសារ ់កូនមកនងរុ ើ ឹ ី នាងក ៏យុំវរៀប
វោយវររកដស្រឡាញ់ អាណិតអាល ័យកូន ី
វោយទកដភា កររប់រា រហូត្លងផតរមុទ ុ ទែារ ់ ។ ឹ
ម្ននលឧបាសក !
កនងែណៈ ុ
ដែលបរ ិវភ្លរសារ ់
ោរែង ង ឹ ឲ្យវកតវឡ ឹ របរ់មាដយ ើ ើ ងែូរាននងោរែ ឹ
~ 62 ~
រុីសារ ់កូន
អាតមបណុ ដ ះ
ដែលរុីសារ ់កូនកនង ុ
អហឹសាធម៌
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
រមុទ ទែារ ់វនាះបរ ិវភ្លរវោយវររកដអាណ ី ិ តរវងវរ វររកដចា ី ុំបារ ់ខ្លនមិនបានពិត ៗ
ោលវបើែូវរ ាះ
បរ ិវភ្លរវោយ
រតត ិ របរ់អាតមក ៏មិន
វរតកអរកនងបាបរូ មបតូរមួ យ វតឲ្យអាត ម ទទួលបាបយ៉ ងវម៉រ ? ” ី ើ ុ
វ
រកយអធរាយ ិ
ើ ញស្របភ្លលម
រពមទ ុំងនទនរបរ់ ែបា ិ ុុំ ្ នផល
បុររចារ់យល ់
“ ែម ុផល ិ ុុំ ្ ិនដែលសាដប់អតថធរាយររកបវោយវហត
រារ់លារ់ងាយយល ់យ៉ ងវនះ មកពីមុនវទ វទបរុំ ាល ់យល ់យ៉ ងរវិត ើ សាវញថា
ោររុីសារ ់រតវរ ុទ ធដតបាបវោយររោរទ ុំងពួង
ដតដែលពិត
វនាះរុីឲ្យបាបក ៏បាន រុីមិនឲ្យបាបក ៏បាន វារុំ ខ្លន ់វៅរតង ់រតតវនះឯង ”។ ិ ត ុំងពីវនាះមក
កុម្ក ព ៈ
បុររជរាអន កនា ុំផលូវរតត ិ របរ់អនកស្រុក
កោកិលាគ្រាម្ ក ៏ខបរមកវារពរប់រកែវ ។ ិ ុុំ ្ ោយរុទ ធរតត
~ 63 ~
ចាកកោកិលា គ្រាម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ចាក្នោក្ិលាព្ាម លោក-អ្នកអានទាំងឡាយ
ក្នវទ បំ ី ផ ុតខក្ ុំ ្ ៏ចឝឡចាក្ស្រុក្ ុ
ពួក្អន ក្ស្រុក្តាមសូនអំចណើរខអ ុំ ្ រ់រយៈផលូវប្រមាណ
កោកិលាគ្រាម
ិ ចហើយក្ ៏លាប្តឡប់ចៅវឡ
ក្នលះចោសន ៍ មុខ
!
ប្រប់គ្ននមានទក្ភ្ភែ ក្ហូរចោក្ ឹ
ចោយចរឝក្ដរល ័យអល ់ខ ុំ ្ តាមពិត ី ឹក្នក្អាល ឹ
សាចលាហតបវរអ ិ ូ នពវសចៅរបរ់ចរចទ
ភ្តមនរសប្រប់ ុ គ្ននក្នុវភូមិស្រុក្
ចនះក្ ៏ស្រឡាឡ់ ចគ្នរពរាប់អានខច ិ ុំ ្ ោយរុទ ធឝតត ឃ្លលតពីចរ
មិនប្ពមឲ្យខចំ ្ុ ឝឡចាក្
ិ ឝវ ់ឲ្យខចំ ្ុ ៅោមួយរហូតអវសានសីវត
រហូតចៅមនបាន ិ
ចប្រះនាទរបរ់ ខុំ ្ ី
ភ្តខន ក្ចរ ឹ ុំ ្ វចៅពួ
រការចធវ អ ឺ ើ ំចណើរចៅក្នុវចលាក្អ ៏ធំ
ទ ូលាយអូឝបក្សតូឝភ្អលចហ រចៅក្ន វនភាការ ី ើ ុ ក្នវមហារមុទ ទ ុ
ខម ុំ ្ ិនភ្មនោញាត ិ
អូឝប្តីហហលមុសចៅមក្
ចររ ីភាពក្នវការចធវ អ ើ ំចណើរចអើរចប្តឝពចនឝរ ុ
រក្ំ ូ ឺ ពល
ចរឝក្ដប្ាថ្ន ន របរ់ខ ុំ ្ ចរឝក្ដកា ល ឝសាលប់ រោរហនៈ ី ី ល ហានោឝ ់ខាតមនខា ិ ឺ ( ោនសំនះិ ) នា ំខច ុំ ្ ៅ,
“ ចរឝក្ដលអ ី ” ោចប្រឿវចប្កាះឬអាវុធ ភ្អលខច ុំ ្ ប្រី
ការររខនរហូ តមក្ ចប្រះ “ ចរឝក្ដលអ ុ គ ល់ ី ” ចនះឯវមនរសភ្អលមក្សា ួល ខ ុំ ្ ចទបស្រឡាឡ់ ខ ុំ ្ រុខកាយររាយឝតតកាលខ ច ើ ិ ុំ ្ ៅោមួយផវ អាល ័យ ស្រឡាឡ់ កាលខហ ុំ ្ បក្ឃ្លលតចៅ ខនមន រសប្រប់ ុ គ្នន ួល ចហត ុអវី ឆ្លលត ចប្រី
ចរឝក្ដលអ ? ី ចៅទណា ី
ប្រប់មនរសមានចរឝក្ដ ុ លអ ី
ចទបមន រសចនះលអ ុ ? ើ
ចរឝក្ដអាប្រក្់ បនគ្ន ៉ុ ន ី
មនរសចនះអាប្រក្់ ុ
ចរលាក្់ទក្ចរឝក្ដ ុ អាប្រក្់ ី
ចរឝក្ដលអ ី ចៅក្នុវ ភ្ត
ចប្រះមនរសលអ ុ ចរ
ចហយចរយក្ភ្តចរឝក្ដ លអ ើ ី ចឝឡមក្
យក្ភ្តចរឝក្ដលអ ី ចឝឡមក្អួ តអន ក្អទទ
នោយលអ ឝចំ រះអន ក្អទទ ចធវលអ ិ ើ ឝចំ រះអន ក្អទទ
~ 64 ~
ចររតលអ ឝចំ រះអន ក្អទទ ិ អន ក្អទទចទបស្រឡាឡ់ ើ
ចាកកោកិលា គ្រាម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ចរ, មនរសអាប្រក្់ោមន ុ រសលង ុ វ ់ ចរលាក្់ចរឝក្ដលអ ុ យក្ភ្តចរឝក្ដី ី ទក្ អាប្រក្់សាមានយបចចេឡមក្ចប្រី អទទ
រតអាប្រក្់ឝំ ចរះអន ក្អទទ ិ
អាប្រក្់ឝចំ រះអន ក្អទទ ក្នវរវគ មមនរស ុ ។ ុ
លោក-អ្នកអាន
បចចេឡភ្តចរឝក្ដអាប្រក្់ មក្អួ តអន ក្ ី នោយអាប្រក្់ឝំ ចរះអន ក្អទទ ិ
មនរសទ ុ ំវឡាយចទបរអ បច ់ រ ើ
!
ិ ចផសវ នយមខ នចោយវ ធ ៗ ិ ី ួល
ចហយក្ ៏ចធវឲ្យចរស្រឡាឡ់ ខន ើ ើ ួល
ំ លះ ចប្រីអំណាឝបង្គគប់បវខខ
ចប្រីគ្នថ្នអារមបង្គគប់ខ លះ
បណា ដ លឝតដ ិ ចរខ លះ
ចរកាលយោបនាល
មនរសប្រប់ ុ គ្ននឝវ ់ឲ្យអន ក្អទទស្រឡាឡ់ ខន ួល
ឝវ ់ឲ្យអន ក្អទទនយមររចរ ិ ើ រឝ ូលឝតត ិ ខន ួល ចលាមខ លះ
ចធវើ
ចប្រីប្ទពយលួ វ-
បួ វរួ វចទពតាអាទចទពឲ្យសួ យ ិ
ភ្តមិនបានលទ ធផលចោយបរប ិ ណ ូ ៍ ចទ
ិ ទ ចប្រះវធ ី ំវ
ិ ខាវចប្ៅ ិ ទ ចនាះោវធ ចរឝក្ដស្រឡាឡ់ ហអលចក្តព ី ី ើ ី វធ ី ំវចនាះ ោចរឝក្ដី ស្រឡាឡ់ ចរើ ៗ ស្សាយ ៗ ចលលវចឃ្លលវ ោ៉ វបំផត ុ
លអឝចំ រះចរ ចប្ៅ ខន ួល
ិ ហអលលអ មិនរវ ់វវសឣត ិ ចឣរ, វធ ី
រ ឺ “ កេចកដី លអ រតលអ ឝចំ រះចរ ិ ចហយចរន វស្រឡាឡ់ ើ ឹ
នវចៅរថ ិ ិ តចរថរអរាបចៅ
នោយលអ ឝចំ រះចរ ិ
ចធវើ
ចគ្នរពរាប់អានចយវោ៉ វប្ោល ើ
ខច ី ចនះឯវោអាវុធការររ ុំ ្ ប្រីចរឝក្ដលអ
បានទទួលរិរ ីស ័យមវគលលទ ធផលលអរហូតរយៈផលូវអ ៏យូរនវភ្វវឆ្ល ងយ ិ
ភ្អលខឞ ល កាត់ចប្តឝឝរមក្ ។ ុំ ្ វ
លោក-អ្នកអាន !
កាលភ្បក្ឃ្លលតពីអន ក្ស្រុក្ចកាក្លាប្គ្នមមក្ ិ
ខក្ ់ពួក្ចរ ទ ំវចនះក្ ៏ចប្រះ “ កេចកដី លអ ” របរ់ពួក្ចរចនាះ ិ ុំ ្ ៏ចៅរតអល ឯវ
ភ្តចទះោ៉ វហែវក្ ៏ចោយ ឹ
ខក្ ិ បំចភលឝពួ ក្ចរ ុំ ្ ៏ខំរវកត ់ឝតត
ចប្រះ
ចរឝក្ដអាល ័យរតអល ់ មិនថ្នរតអល ់មនរស ុ រតអល ់ទក្ភ្នលវឬរ តវតថ ី ិ ិ ិ ី ិ ុ
~ 65 ~
ចាកកោកិលា គ្រាម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
រភ្មវចធវឝ ុ ើ តតឲ្យរវ ិ ិ តស្រចរនចប្រកមប្រំ មិនររាយ ក្នុវទបំ ី ផតរក្យថ្ន “ ចកាក្លាប្គ្នម ” ិ
ក្ ៏រនសឹម ៗ ចហើរបាត់ចៅពីចរឝក្ដប្ទប្ទវ ់ចា ំ ី
អំចណើរតចៅោ៉ វមានចររ ីភាព
ភ្បរមុខរំ ចៅចៅកាន ់នរររាសប្រឹះ
ប្ពះរាសធានទនមរធរអឋ អ ៏លបលាឡ ។ ី ី
នវចរ ឹ
ក្នវរវាវផល ុ ូវ
ខបា រសចប្ឝី ុ នឝំពក្ ូ ឹ ុំ ្ នសួបនវមន
រំ ហអវពុទ ធធម៌អល ់ចរ
ចហើយក្ ៏ចធវអ ើ ំចណើរតចៅ ។
ព្រះអាទត្ ិ យលព្េបនដច ិ
ឝំនន ួ ៣ អួវចទៀត
ខបា ុំ ្ នហប់រនទនា
(១) ទថងមួយក្នុវចអើមរអូវរមហនដ ចនាះឯវ ិ
អាការចៅដពន ់ចពក្
ចអើមបឲ្យអល ់ភូមិ ី
អូឝោប្ពះអាទតយបភ្នថ ម ិ
រូមបមានខយល ់បក្់ចបាក្មក្ខ លះ ី
ចោយឝំហាយចៅដរបរ់ប្ពះអាទតយ ិ ក្មាល ំវខាល ំវណារ់
ោ
ញា ា បអិបតតិ ុ ំវចរឲ្យរ ីក្រាយក្នវរមា ុ
ខណៈភ្អលខក្ ំ ុវចធវអ ើ ំចណើរចៅោ៉ វប្រឡិបប្រញាប់ ុំ ្ ព ស្រុក្មុនចវលាប្ពលប់,
ខច ុំ ្ ធវើ
ក្ ៏ោខយល ់ចពឡ
ប្ពមទ ំវការចស្រក្ទក្ចធវ ឲ្យអរ់ ឹ ើ
ចទបចរឝឝ ូលចៅរប្មាក្ចៅចប្កាមមលបច ់ ហើហក្បរផលូវ ើ
លុះអវគុយមិនយូ រប៉នា ុ ា នក្ ៏ចង្គក្វ ុយអវគុយលក្់ចៅ កាលភា្ក្់ចឡើវក្ ៏អវ ឹ ថ្នទថងលាងឝណារ់ចហយ ើ
ចោយចខោយក្មាល ំវ
ិ ចប្កាក្ចឡើវចមើលចៅសំវុ ឡ
ខន ួ ល ក្ ៏បានចលើឡភាពអ ៏រួរតក្់រលុតរនធត់ខាលឝចៅឝំចរះមុខភ្តមដវ រ ឺ ខ្លាធំ មួ យក្ំព ុវប្កាបហាមាត់ចៅខាវមុខខ ុំ ្ ឝំង្គយប្រភ្ហលបីហម៉ប្តប៉ចណា ុ ណះ ។
លោក-អ្នកអានជាទីលេព្ត្ី !
ខមា ណ៍ោ៉ វណា ិ ុំ ្ នរតអារមា
__________
ខប្ុំ ្ ាប់មិនចក្តភ្អរថ្ន ើ
ភ្តភ្អលពិតោ៉ វបំផតចនាះ ុ
(១) គិមហៈ ឬ គិមហ រដូវ “រដូ វកដៅ”
~ 66 ~
ចវលាចនាះ
ក្ ៏រតក្់ រុ ត ល ឺ
ចាកកោកិលា គ្រាម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
រនធត់ខាលឝ
ទល ់ហតរ ឹវខន ួល
ចៅក្ ៏មិនទន ់
អាវុធតូឝមួយក្ ៏គ្នានោប់នវខ ឹ ន ួល
រតថ្នវារៈឝ វបំ ុ ផតរបរ់ ុ ខម ិ ើ ុំ ្ ក្អល ់ចហយ
ក្នវមាត់ខា ល ចនះឯវ ុ
ខាលធំចនាះអវគុយហាមាត់រំ ឡក្់រំឡឹវ
នវរត់ ចរឝ ឹ
ក្នុវទបំ ុ ី ផតចៅ ចមើលខោ ុំ ្ ៉ វ
ចស្រក្ឃ្លលន កាលមនចល ឝខនបាន ចទប ិ ើ ឡមានផលូវអទទ ភ្អលនវយក្រួ ឹ ើ ួល ិ ហអលប្ពះអរ ខច ិយបុរគលទ ំវឡាយ ី ុំ ្ ប្រីវធ
ប្រតបតត ិ ិ
ំដ រឝក្ដរ ប្រមូលប្រមុំផុ ច ំវអរ់មក្ទក្ចៅក្ន ុ វឝ តត ី ឹវបុវទ ឹ ិ ុ ចហយអធ ោ ើ ិ ឋ នក្នុវឝតត ិ ថ្ន សារនា
“ ខល ុំ ្ ះចភទលរាវារ
ឧទរឝំ ចរះប្ពះបរមសាសាដ ិទ
ិ ោ៉ វរួ មទ ំវសីវតរាវកាយចនះ នវខា ល ធំចនះ ឹ
រូមឲ្យខាលធំចនះ
ត ៗ គ្ននមក្
ខខ ុំ ្ ំ
តា ំវឝតតន វនួ ិ ឹ ន
ចឝឡបួ រក្នវប្ពះពុទ ធុ
ខល ូវរបរ់ប្រប់ ើ ុំ ្ ះបវ ់ចហយន
ចបើក្នុវោតមុន ិ
ខធា ុំ ្ ល ប់សាវក្មាោប់ចពៀរ
ឝ ូលប្តបាក្់កាឝ ់ក្ខរ ុ ះុ ុំ ្ ី ោអាហារឝ
ិ ចពឡឝតត ណុលចារ់ឲ្យអរ់ចៅ ិ ចធវពល ើ ីក្មាសីវតរវបំ ធាលប់មានក្មាមានចពៀរទក្់ទវនវខា ល ចនះពីោតមុន ឹ ិ
ភ្តចបើថ្ន
រូមឲ្យខាលចនះ
ខុំ ្
ខម ុំ ្ ិន
ឝ ូរ
ចរឝចវៀរចភៀរចៅតាមផលូវរបរ់ខន ឹ ុំ ្ ៏នវចៅតាមផល ុំ ្ ចៅ ” ។ ួ ល ខក្ ូ វរបរ់ខត
លោក-អ្នកអានព្បយ ត ង ាំ ឡាយ ! ិ េត្ ិ ទ
ប៉ចណា ុ ណះ
ខាលធំចនាះ
ក្ ៏ចលាតបាត់ចៅក្នវទប្ពអូ ឝោអសាេរយណារ់ ុ
អចវហមធូ រចោយចរឝក្ដចប្តក្អរ ើ ី ខណៈចនាះ ចហយ ើ ចឡើយ
លុះខអ ិ ឋ នឝប់ប្តឹម ុំ ្ ធោ
អូឝមានអន ក្មក្យក្ភនធ ំ ច ំ ឝឡពីខន ួល
ខនខ ូ ោសាលប់ចហយចក្ តថា ច ី ទៀត ើ ើ ុំ ្ ឝ ួល អ
ខក្ ើ ំចណើរតចៅ ុំ ្ ៏ប្រញាប់ចធវអ
ស្រវាបានបាប្តមក្សាាយ
ចោយមនភ្បរចម ិ ើលខាវចប្កាយ
ំ ូវភ្អលខបា ចនះោប្គ្នអប ុំ ្ នសួបប្រទះរតវសាហាវ
បានោ៉ វមហសាេរយ
ខអ ុំ ្ ក្
ភ្តក្នវចវលាតមក្ ុ
កាលយោចរឿវធមាតារប្មាប់ខ ុំ ្ ។
~ 67 ~
នវយក្រួ ឝខន ិ ួល
ការចពើបប្រទះភ័យអូចឝ ែះ
ក្ ៏
ចាកកោកិលា គ្រាម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
កាលខម ុំ ្ ក្អល ់តំបន ់មួយ
ហត់ចនឿយ មួ យខ នវ
ក្ ៏ោចវលាប្ពលប់ចហយ ើ
ខក្ មិស្រុក្ចនះ ិ សាែក្់ចៅមួយយប់ក្វភូ ុំ ្ ៏កាត់ឝតត ុន
តា ំវចៅភ្ក្បរផលូវខាវសាដទំ អ
ភ្អលចបក្ ើ រចប្មក្
ចោយចរឝក្ដី
មានពនលចភល ឺ ើវចា ំវចឝឡមក្តាមទវរ
ខច ុំ ្ អើរតប្មវ ់ចៅកាន ់ខ ទមចនាះ
ចហយន វចៅរក្ទ សា ើ ិ ី ែ ក្់ខាវចប្ៅភូមិ
ក្ណា ដ លមនរស ុ
មានខ ទមអី
ចអើមបរូ ់បំបាត់ ី មទក្ឆ្លន ឹ បុររមាេរ់ខ ទមអាយុ
ឫក្ររភ្បបចក្អវកាអវបនដឝ ិ
ភ្តគ្នត់ទទួលខច ុំ ្ ោយ
ចរឝក្ដទន ់ភលន ់ពន ់ចពក្ “ រូមនមនដ ចលាក្មាេរ់ ឝ ូលមក្រប្មាក្ខាវក្នុវ ី ិ រិន ខច វទទួ លចលាក្តាមមានតាមបាន ិ ឹ ុំ ្ ពឡឝតតន ចនះខន ហឝវអវី មក្ទទួលចលាក្ ” ឹ ុំ ្ វចៅចាត់
រូមនមនដរវ ់ចលភ្ប្រ ិ ើ
ថ្នចហយចរក្ ៏ចអើរបាត់ចៅខាវ ើ
ចប្កាយខ ទម ចហយក្ ៏ប្តឡប់មក្ប្ពមចោយថ្នរអាហារ ។ ើ “ រូមចលាក្បរិចភារអាហារទ ំវចនះតាមររាយ ”
ចរថ្នចហយក្ ៏ ើ
ោក្់ថ្នរអាហារខាវមុខខ ុំ ្ “ ខម លរមណប្រហមណ៍ ិ ុំ ្ នមានឱការបានទទួ មក្យូរចហយ ើ ខ ទមខ ុំ ្ ” ។
រាប់ថ្នោចោរអ ៏ប្រចរើររបរ់ខ ុំ ្ ភ្អលចលាក្ឝ ូលមក្កាន ់
“ អររណចប្ឝី ុ នឧបារក្ !
ទមាលប់របរ់រមណៈចទ ិ ចវលាវកាល
ភ្តចលាក្ប្រភ្ហលមិនប្ោបទំចនៀម
ធមាតារមណៈរភ្មវមិនបរ ិចភារអាហារក្នវ ុ
រតា ឺ ំវពីទថងប្តវ ់រហូតទថងរះចឡើវ
អាតាាោរមណៈ
ចទប ើ
មិនអាឝបរ ិចភារអាហារឞលវរទធរបរ់ចលាក្បាន ក្នវចវលាយប់ អូចឝ ែះ ” ុ បុររមាេរ់ផះទ
រំ ឡឹវចមើលខោ ិ ុំ ្ ៉ វមិនចពឡឝតត
ចហើយចរលថ្ន
“ ភ្តចលាក្ក្ ៏ចនឿយហត់នវឃ្ល ល នចប្ឝីន ខរ ិចភារអាហារ ិ ិ ុំ ្ តថ្នចទះចលាក្បរ ក្ ៏មិនោខ ុរទរ់ខូឝខាតអវី ចឡើយ ” ។
~ 68 ~
ចាកកោកិលា គ្រាម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
អវី
“ ពរ ភ្មន ! ការបរ ិចភារអាហារ មិនមានចរឝក្ដខូ ី ឝខាតអនដរាយ
ចរឝក្ដខូ ី ឝខាតមានប្តវ ់ថ្ន
ិ ័យរបរ់រមណៈ អាតាាចលមើរវន
ប្ពះបរមសាសាដប្ទវ ់បចញ តតទក្មក្ ុ ” ។
ភ្អល
ិ ័យហួរចពក្ចហើយ ” “ ចលាក្មាេរ់អឝ ូ ោមុឺវមា៉ត់ឝំចរះរចបៀបវន
មាេរ់ផះទ ចរលឡឹម ៗ
“ តវរុ ឹ ៏ចធវឲ្យខ នឯវលំ បាក្ណា៎ចលាក្ ឹ វចពក្ចៅក្ ើ ួល
ិ ័យខ លះ ” ។ ខយ ុំ ្ ល ់ថ្ន ប្គ្នចា ំបាឝ ់អូចឝ ែះ រួរបនធូរបនថយវន
ម្ននលឧបាសក !
មនរសក្ន ុ វចលាក្មានព ូ ី រសំពក្ ុ
សំពូក្មួយ
ិ ័យឝ ូលមក្រក្ខនប្រកាន ិ ័យ ទឡយក្រចបៀបវន ់ខនោរំ ខាន ់ោវរចបៀបវន ួល ួល
ិ ័យ ក្ ៏ចធវចៅចោយម នបានន ក្អល ់រចបៀបវន ើ ិ ឹ
កាលខនប្ាថ្ន ន នវចធវ អវ ឹ ើ ី ួល ំពក្ មនរសស ុ ូ ចនះ
ោអន ក្បំផ្លលឡរចបៀបចរៀបរយ
ចផសវ ៗ ភ្អលចលាក្បចញ តតភ្តវតា ំវទក្ ុ
ឝាប់ទមាលប់ប្រឹតយប្រម
ចអម ់ វរវគ មមនរស ុ ើ បរុ ី ខរងបក្ ុន
ក្ ៏ប្តូវពួក្ចនះប្រទឡបំផឝ ិល បំផ្លលឡអរ់ ភ្តរាប់ថ្នោចប្គ្នះលអចប្ឝីន ភ្អល ំពក្ មនរសស ុ ូ ចនះមានឝំនន ួ តឝ ិ ស្រុក្
ប្រចទរ
មុខោរលំរលាយអរ់
ភ្អលគ្នានចផ្លទវផ្លលន រវគមមនរស ុ
ចបើមានចប្ឝីន
។
ស្រុក្
ឝាប់ទមាលប់
ប្រម
ប្រចទរ នវកា ល យោផទះ ឹ
ចរឝក្ដប្រហាយឝលាឝលមុខោចក្ តមានចឡ ី ើ ើ វក្នវ ុ
មនរសមួ ុ យសំពក្ ូ ឝ ូលឝតតបចង្គ អ នខនឝ ូលចៅរក្រចបៀប ិ ួល
ិ ័យ កាន ់រចបៀបវន ិ ័យោរំ ខាន ់ោវខន វន កាលនវចធវ ន ោយអវ ឹ ើ វន ឹ ិ ី ួល រតចម ិ ើលោ៉ វរពវ ប្រប់ោមុនថ្ន ិ ័យប្តវ ់ណាឬចទ នវរចបៀបវ ន ឹ
ការចធវើ
ការនោយចនាះ ិ
ចបើចលើឡថ្នខ ុរ
រូមបខ លចរឝក្ដលំ ី នបានទទួ ី បាក្ោ៉ វណាក្ ៏ប្ពម, ួល ោអន ក្សាវ
ប្រឹតយ
ោអន ក្រក្ោរចបៀបរបរ់រវគម
~ 69 ~
ប្តូវ
ចតខ ើ ុរទរ់
ចរមិនចធវោោឝ ់ខាត ើ
ំពក្ មនរសស ុ ូ ចនះចាត់
រវគមណាមានមនរស ុ
ចាកកោកិលា គ្រាម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ប្រចភទចនះចប្ឝីន ចៅ
រវគមចនាះនវមានភ្តចរឝក្ដ ប្តោក្់ ប្តសំរ ុខរងបរ ់ ហូត ឹ ី
មានលឧបារក្
ំពក្ អាតាាោមនរសស ុ ូ ចប្កាយចនះ
!
ការបរ ិចភារ
ិ ិ ័យរបរ់ប្ពះបរមសាសាដ ំទរ់វន អាហារក្នវចវលាវ កាលោការស ុ អូចចាែះអាតាាចទបម ើ ិ នអាឝចធវបាន ើ មាណ
ចប្រះ
ចបើនោយព ិ ី ឃ្លលនអាតាាក្ ៏ឃ្លលនពន ់ប្រ-
ភ្តចពឡឝតត អ វការប្រប្ពឹតចត លមរ ិ ចប្សីរចរ ីរយក្ចរឝក្ដសា ី ល ប់លោ ើ
ិ ័យរបរ់ប្ពះបរមសាសាដចារយ ” ។ ប្ពះវន បុររមាេរ់ផះទ
អវគុយចៅចរងកមអរ់ចវលាោយូរ
ឲ្យចររតរក្ចហត ផលខ ុ លះ ិ
“ ចលាក្រមណៈអ ៏ឝចប្មីន ! ”
រំ អីរបរ់ខច ុំ ្ ធវើ
ចរចរលចឡើវ
ក្នវទ បំ ុ “ កាលបានអវ ោឝ ់ខាតរបរ់ចលាក្ភ្អលនវ ឹ ចរឝក្ដតា ី ផត ី ំវឝតត ិ ឹ ុ ិ ័យទប្រភ្លវោវសីវតអូ ិ រក្ោប្ពះវន ចឝ ែះ ភ្ប្រវចលាក្ចឡើវោចទ វរណ ុ ឲ្យចលាក្បរិចភារអាហារ មានក្់ហអលខបា ុំ ្ នសួប ” ។
“ ម្ននលឧបាសក ! ចហើយ
រួរចវៀរឲ្យប្ាក្អ
យក្ោការមិនបានចទ ប្ពះពុទ ធសារនា
ចធវឲ្យខ ចំ ្ុ ក្តចរឝក្ដ ចគ្នរពចកាត ើ ើ ី
ខរ ុំ ្ ូមអភ័យចទរភ្អលបានភ្ណនា ំបបួល
ចប្រះការមនអ វ ឹ ថ្ន ិ
ចលាក្ោមនរសមុ ុ វមា ៉ ត់ ឺ
មនរសចយ ុ វកាលបានកាត់ឝ តតថ្នន វចវៀរអវ ើ ិ ឹ ី
ចទបបានការ ើ
ចបើចធវចលវ ៗ ើ
ឞអិន ៗ
ចៅ ៗ
ិ ័យ រចបៀបវន
ប្រិតយ-
អាតាាបានរចប្មឝឝតត ិ ចហយថ្ន ើ
ក្ ៏ប្តូវោប្ពះភក្ខ ិ ុភ្អលពិតប្ាក្អ
ោប្ពះភក្ខ ិ ុ
ក្នុវ
ប្រមភ្អលចធវឲ្យខ នោប្ពះភ ក្ខ ុ ា ន ប្តូវប្រតបតត តាមឲ្យប្រប់ ទ ំវអរ់ ើ ិ ុមានប៉នា ិ ិ ួល ចទបន វបានច្ ម ះថ្ន ោប្ពះភិក្ខុចពឡទ ី ចបើប្រតបតត បានខ លះ មិនបានខ លះ ើ ឹ ិ ិ
អន ក្ចនាះ ក្ ៏មនច្ ម ះថ្នភក្ខ ិ ិ ុបរ ិបូណ៌ចឡើយ អន ក្ណាប្រការខនថ្នោប្ពះ ួល ភក្ខ ិ ុភ្អលបរ ិបូណ៌
ិ ័យប្រមប្រិតយរបរ់ប្ពះ ទ ំវភ្អលខនចធវ តាមរចបៀបវ ន ើ ួល
~ 70 ~
ចាកកោកិលា គ្រាម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ភក្ខ ិ ុមិនបានចពឡទ ី មហាសន ” ។
អន ក្ចនាះច្មះថ្ន
ក្ំព ុវលលួ វចបាក្បចឆ ោ ត
“ ចលាក្រមណៈអ ៏ឝចប្មីន ! ខយ ប្រការ ភ្ត ឹ ុំ ្ ល ់ស្របនវចលាក្ប្រប់
ចៅរវសយថ្ន ័
ិ ័យភ្អលប្ពះភិក្ខក្នវប្ពះពុទ ធសារនា រចបៀបវន ុ ុ
ររបីប្រតបតត ចនាះមានឝំ នន ួ ប៉នា ុ ា នចៅ ? ” ិ ិ
។
អូឝចលាក្
ិ ័យភ្អលប្ពះពុទ ធអវគប្ទវ ់បចញ តតទក្រប្មាប់ “ វន ុ ប្ពះភិក្ខុ មាន ២២៧
រិកាខបទ ” បុររមាេរ់ផះទ រំ ហអវចរឝក្ដហរល “ ពីររយ ី ក្ក្នុវឝតត ិ ចហយថ្ន ើ ទមៃប្ា ំពីររិកាខបទ !
ិ ័យអវី ចប្ឝីនចមលះ៉ វន
ចហើយចលាក្នវប្រត បតត តាមឲ្យ ឹ ិ ិ
ប្រប់បរិបូណ៌បានោ៉ វអូឝចមដឝចៅ ? ” ។
ិ ័យ “ អាតាាប្រតបតត តាមបានប្រប់ បរ ិបូណ៌ោ៉ វស្រួលង្គយ ក្ថ្ន ុំ ភ្តវន ិ ិ
ប្តឹម ២២៧ រិកាខបទចឡើយ រូមបមានចប្ឝី នោវចនាះអល ់ ១០០ អវ អាតាា ី ក្ ៏រវ ់ប្រតបតត តាមបានទ ំវអរ់ោ៉វររាយង្គយស្រួល ” ។ ិ ិ “ ចលាក្រមណៈអ ៏ឝំចរីន !
ភ្លវចឡើវ
អាណិតប្ាប់ខផ ុំ ្ វថ្ន
ចលាក្ចធវឲ្យខ ចំ ្ុ ក្តចរឝក្ដ រវស យទប្រ ័ ើ ើ ី ចលាក្រក្ោបានោ៉ វណា
លរាវាររក្ោរីលប្តឹម ៥ រិកាខបទ ក្ ៏រក្ោរឹវមិនបាន ” ។
“ ម្ននលឧបាសក !
ខោ ុំ ្
រប្មាប់មនរសភ្អលតា ុ ំវឝតតន វរក្ោចហ ិ ឹ ើយ
ចទះមានប៉នា ុ ា នរយប៉នា ុ ា នរន ់រិកាខបទ មនរសភ្អលម ុ ិនតា ំវឝតត ិ នវរក្ោ ឹ
រិកាខបទមួយ ក្ ៏រក្ោទក្ម ុ ិនបាន,
“ លសចកដត ាំ ចិត្តដែលនង ី ង ឹ លវៀរ ”
ចរក្ ៏រក្ោទក្បាន ុ
ក្ថ្ន ុំ ភ្តប្ា ំរិកាខបទចឡើយ
ភ្តរប្មាប់ រូមបីហត
“ លសចកដត ាំ ចត្ ី ង ិ តដែលនង ឹ រកា ” ចនះឯវ
រតួ “ េល ” ី ឺ
ឬ
តាមពិត
ឝំហណក្ចរឝក្ដអាប្រក្់ទ ំវឡាយភ្អលចលាក្ភ្ឝវទក្ោ ុ ៥ ោ៉ វខ លះ,៨ ោ៉ វ ី
~ 71 ~
ចាកកោកិលា គ្រាម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ខ លះ,
១០ ោ៉ វខ លះ,
២២៧ ោ៉ វខ លះចនាះ
ប្រចភទរបរ់ចរឝក្ដអាប្រក្់ ី ចវៀរចាក្អវី ខ លះប៉ចណា ុ ណះ
មិនភ្មនតួរីល
ប្គ្នន ់ហតោ
ភ្អលចលាក្បរ ិោយទក្ឲ្យអ ុ វ វ ឹ ថ្ននវប្តូ ឹ
តួរីលភ្អលពិត
រចរឝក្ដ តា វចវៀរ ឺ ី ំវឝតតភ្អលន ិ ឹ
ចាក្ចរឝក្ដអាប្រក្់ផល ិ កិ ចតនា ” ។ ី ូវកាយផលូវវាចា ឬភ្អលចៅថ្ន “ វរត អាតាានវចប្រកបចធៀបឲ្យចល ឹ ើ ឡអូឝតចៅចនះ
នាយចគ្នបាល
ឝច ុ ២២៧ តួ ិ េ ឹ មចគ្នទក្
ចមើលថ្ន
វធ ួ ិ ីទេ ី យ
ចលាក្អាឝនវចធវ បាន ឹ ើ
ចលាក្ប្តូវកាន ់រ ំរត់ឬអំបវហរោមលាតចា ំ
ចគ្នណាក្ំព ុវនវភ្បក្ចឝឡព ឹ ី ហវូវ
កាលចបើចលើឡចហយ ើ
ចលាក្ប្តូវរត់ោ៉វប្រញាប់ចៅចរៀវចគ្នចនាះឲ្យប្តឡប់ឝ ូលហវូវ ភ្អលចគ្នចនះប្តឡប់ឝ ូលហវូវ ចគ្នអទទចទៀត ប្តូវរត់ោ៉វប្រញាប់ចៅចរៀវចគ្នចនាះ ចប្ឝីន ៗ
ហរ ។
ចលាក្ោ
ចបើចលាក្ប្តូវការរក្ោចគ្នទ ំវ
អរ់ចនះទក្ឲ្យចៅរួ ុ មគ្ននោពួក្ក្នុវទក្ភ្នល វភ្តមួយ ី ិ ី ៖ ពីរវធ
រនាតថ្ន
ក្ ៏ចផដម ើ ចឝឡចទៀត
ខណៈ
ចលាក្
សួនកាលក្ ៏ចឝឡចាក្ហវូវមដវ ៗ
ិ ចលាក្ប្តូវចធវការធង ន ់ រត់ចៅមក្ ៗ សំវុ ឡហវ ើ ូ វចគ្នមិនបានហប់
វធ ិ ីទរ ី ីរ -
ចលាក្មិនបាឝ ់ចៅចអឡចរៀវចគ្នមួយ ៗ ឲ្យលំបាក្
ប្គ្នន ់ហតចបាះបចង្គគលមួយធំោ៉វោប់មា ំរ ឹវបុឹវ
ទ ំវ ២២៧ ចនាះមក្រួ មឝវទក្ក្ន ុ ុវក្ភ្នលវភ្តមួយ មិនរវល ់រត់ចៅរត់មក្ចរៀវចគ្នចនាះចទ
ចហើយយក្ភ្ខសឝំណវចគ្ន ិ ចនះ ចោយវធ ី
ចលាក្
ចលាក្ប្គ្នន ់ហតហរចមលចៅន វ ើ ឹ
បចង្គគលចនាះមដវ ៗ អរាបណាភ្អលបចង្គគលចៅមាំមួនរ ឹវបុឹវ អរាបចនាះ ចគ្នមនអាឝចៅណាបានចផដ រផ្លដរោោឝ ់ខាត ។ ិ
~ 72 ~
ចាកកោកិលា គ្រាម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ម្ននលឧបាសក !
ចគ្នភ្អលនោយមក្អមាឡ់ មិឡចនះ ចប្រកប ិ
ិ ័យមួយោ៉ វ ៗ អូឝរីលឬរចបៀបវន
ចគ្នលភ្អលឝវចគ្នទក្ចប្រកបអូ ុ ឝ
ិ ចឝតនា “ ចរឝក្ដតា អាប្រក្់ ” ភ្អលចៅ “ វរត ” ចបើ ី ំវឝតតចវៀរចាក្ចរឝក្ដ ិ ី ិ ិ ចឝតនាចហ ចលាក្មានវរត យម នា ុ ា នោ៉ វ ិ ើ ិនថ្ន រីលនវមានប៉ ឹ
ចលាក្អាឝ
ិ រក្ោរ អូចចាែះវធ តត ី ី លតាមពិតក្ ៏ររក្ោឝ ឺ ិ
រក្ោរីលចនាះបានទ ំវអរ់
របរ់ចលាក្ខនឯវ ឝតត វក្ រល ុ រអបច ់ ខម ិ ភ្អលចប្តក្អរភ្តក្នវបុណយក្ន ើា ួល ុ ុ ចនឿយណាយឝំចរះចរឝក្ដអាប្រក្់ ប្រប់ប្រចភទចនាះឯវ ី រីល
ចគ្នលឬចបះអូវរីលចៅប្តវ ់ចនះឯវ
ចគ្នលឬចបះអូវរបរ់រីលចនះ
ចបើនវរក្ោរ ឹ ី លប្តូវរក្ោ
ក្នុវផលូវរអឋប្រចទរប្ពះមហាក្សប្តបានប្ទវ ់
ចឝឡប្ពះរាសប្រិតយប្ពះរាសប្រមឝាប់ ប្រចទរោត ិ
រឝ ឺ តត ិ ភ្អលមាន
ទក្រក្ោចរឝក្ដ ុ រុ ់ បរ់ ី ខរងបរ
ចបន ោមាប្តាប្រការក្ ៏មានឝំនន ួ ោរយោរន ់មាប្តាសួន ើ វរាប់ ឹ
កាលប្រោរាស្ដរដ
មនទ ំវអវ ឹ ថ្នមានឝាប់អី វ ខ លះផវ ិ
មានប៉នា ុ ា នមាប្តា
ភ្ត
ចរក្ ៏អាឝររ់ចៅោមួយគ្ននបានោ៉ វរងប់
រាសបុររនវមក្ចាប់ ចរចៅ ឹ
សួនកាលចរមិនទ ំវអវ ឹ ថ្ន
ភ្តចហតអវ ុ ី ចទបប្រត បតត បាន ើ ិ ិ
ោក្់ពនធនាគ្នរមិនបាន ប្តូវ ?
ចប្រះចរប្រតបតត តាមឝាប់ ប្តឹមប្តូវ ិ ិ ឝាប់មានអវី ខ លះ
ចប្រះចរប្រតបតត ប្តូ ិ ិ វចគ្នលឬចបះអូវរបរ់ឝាប់
មានចគ្នលធំហតប្តឹម នោយអវ ិ ី
ចរឝក្ដព ី ិត
ឝាប់ទ ំវអរ់
ប៉ចណា ុ ណ ះរ ឺ “ េុ ចរត ិ ” នវ ិ “ យុ តតិធម៌ ” កាលចធវអវ ើ ី
រូមឲ្យរុឝរ ិតនវយុតត ធម៌ ឝះុ ិ ិ
ចទះចលាក្មិនអឹវ
មិនចឝះ
បុររមាេរ់ផះទ
ក្ ៏ចក្ត ើ
ឝាប់អី វ ចសាះ ក្ ៏មិនមានទថងខ ុរឝាប់ចឡើយ ។ កាលខអ មប៉ចណា ុ ណះ ិ ុំ ្ ធរាយមក្បានប្តឹ
ចរឝក្ដចគ្នរពប្សះថ្ន ល ឝំចរះខោ ី ុំ ្ ៉ វពិតប្ាក្អ យប់ក្ុវផទ ន ះរបរ់ចរ
ចរនមនដ ឲ្យខសា ំ ្ុ ែ ក្់ចៅមួ យ ិ
ខច ុំ ្ លើឡថ្នចរចៅភ្តមានក្់ឯវ
~ 73 ~
គ្នានប្រពនធក្ូនចទប ើ
ចាកកោកិលា គ្រាម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ប្ពមចប្ពកវសាែក្់ចៅនវផទ ឹ ះរបរ់ចរ ។ ក្នវយប់ ចប្ៅ ុ
ចយវបានរនទនាគ្ន ន ចទៀតក្នវបឆ ហ ចផសវ ៗ ើ ុ
បុររ
ិ ិ មាេរ់ផះទ បាននោយចរឿវរា៉ វសីវតរបរ់ ចរឲ្យខសា ំ ្ុ ដ ប់ សីវតចរល ឝអភ្ណ ដត ិ ិ ភ្រតអចជវ ់
លវ ់ក្ចចជើ
ប្ឝង្គប់ប្ឝវលណារ់ ិ
ខបា ិ ុំ ្ នលួ វចលាមឝតត
ចោយធមាៈ ចធវឲ្យចរមានក្មា ល ំវឝតតក្ន វការតរ៊ ូចអើមបីចរឝក្ដររ់ ចៅចោយ ើ ិ ី ុ ផលូវប្រទពតចៅ ចរបាននោយរភាពរបរ់ ភម ូ ិស្រុក្ឲ្យខសា ំ ្ុ ដ ប់ផវ ។ ិ “ ចលាក្មាេរ់អ ៏ឝំចរីន !
ចនះតចៅចទៀតមនបានចទ, ិ ក្នុវចពលឆ្លប់ ៗ ចនះ ” “ ចម៉ឝអុីឝវ ឹ
។
ខប្ុំ ្ ពះក្រុណាចលើឡថ្ននវចៅក្ន វភូ មិស្រុក្ ឹ ុ
ខប្ុំ ្ ពះក្រុណាតា ំវឝតត អទទ ៗ ិ ថ្ននវចៅចៅទ ឹ ី
ឧបារក្ ? ”
ភ្ប្រវស្រួលបួលមិនភ្មនឬ ? ”
។
ខរ ុំ ្ ួ រ
ិ “ របររក្ឝច ចនះ ិ េ ឹ មសីវតចៅទ ី
“ ស្រួលបួលចប្ឝីន ឝំចរ ីនរួររម ភ្តចទះអូចចាែះ ខប្ុំ ្ ពះក្រុណាប្តូវ
ភ្តចឝឡចៅ
ចប្រះមានប្ពឹតការណ ៍ ខ លះ ិត
ចៅភូមិស្រុក្ចនះ ចនាះបានផវ ”
ភ្អលខប្ុំ ្ ពះក្រុណាមិនចពឡឝតត ិ
នវខ ៍ ឹ ប្ុំ ្ ពះក្រុណាមិនមានផលូវយក្ស ័យសំនះប្ពឹតការណ ិត
ចរចរលចហយ ើ
យក្ទអសាទបថ្នងរោ៉ វចប្រីរន ំ ត ិ
រចវកតចមលចរក្ ៏នា ំឲ្យមានឝំណវ ់ឝវ ់អវ តត វ ឹ ចរឿវតវឝ ើ ឹ ិ ឞតប្ទូ ិអ ចហត ុឲ្យចរឝវ ់ចឝឡពីទចនះ ។ ី
បាន
“ ឧបារក្ !
ចបើចលាក្រតថ្ន ិ
ខុំ ្
ភ្អលោ
អាតាាោអន ក្ភ្អលលមមទំនក្ទ ុ ក្ឝ ុ តត ិ
ក្ ៏រូមនោយឲ្យអាតា ា សាដប់ផវសួនកាលអាតាាអាឝមានមចធោបាយ ិ
សួយចោះស្សាយបាន ” ។
“ អរប្ពះរណោ៉ ុ វខ ារ់ ក្នវចគ្នលបំ ណវលអរបរ់ចលាក្មាេរ់ ” ថ្ន ុ
~ 74 ~
ចាកកោកិលា គ្រាម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ចហើយចរក្ ៏ខតឝ ូលមក្សិតភ្ប្ររបរ់ខច ោយចរឿវរបរ់ ចរ ិ ើ ិ ុំ ្ ហយន សាដប់ចោយរំ ចឡវតឝ ិ ៗ
ឲ្យខ ំ ្ុ
“ ចលាក្មាេរ់ ! របរ់មួយភ្អលខម ិ ុំ ្ ិនឝ ូលឝតត
ក្នវភូ មិស្រុក្ចនះរ ឺ ខនចមស្រុ ក្ចនាះឯវចរោចមស្រុក្រដុក្រដមៃ មានភ្ស្រ ុ ួល ឝំការចប្ឝីន ិ សីវត
អន ក្ស្រុក្ភូមទ ិ ំវអរ់
អាស្រ័យភ្ស្រចរប្រក្បរបរឝច ិ េឹ ម
ចោយភ្បវផលតផលឲ្យចររក្់ក្ណា ដ លរាល ់ ៗ ឆ្លនំ ឆ្លនំខ លះមានការ ិ
ចធវហស្រម នបានផល ើ ិ អវករទទួលទន
អន ក្ស្រុក្ប្តូវចៅក្នុវឋានៈលំបាក្
ប្តូវចៅខបុលស្រូ វអវករចមស្រុក្មក្ឝច ីេ ិ េ ឹ មប្រពនធក្ូន
លុះអល ់ឆ្លនំម ុខផលិតផលស្រូវ ណុលចមស្រុក្ប៉ចណា ុ ណះ
របរ់ចមស្រុក្ោ៉ វោឝ ់ទថល
ភ្អលបានមក្ក្ ៏លមមភ្តរប្មាប់រវបំ-
អន ក្ស្រុក្ខ លះ
បានកាលយោទរៈ ( បាវប្រវ )
ចលាក្មាេរ់អ ៏ឝំចរីន !
ោមនរសឝ ុ តតសាហាវចម ម វវត ឹ ិ ចរប្រអឺតប្រចអាវថ្ន
ចប្រះខ វះស្រូវ
ចមស្រុក្របរ់ចយវខ ើ ុំ ្
ឥតចមតាតក្រុណាអាណិតនរណាចឡើយ
ចរមានអំ ណាឝនវមានប្ទពយ ិ
មិនបាឝ ់ពឹវរក្់
អាស្រ័យនរណា ចរឝវ ់ចធវអវ ណវ ់របរ់ខន មិនរវល ់រតថ្ន ើ ី ក្ ៏ចធវតាមឝំ ើ ិ ួល ពួ ក្អន ក្ស្រុក្ចក្តទ ក្ខ ុ ចៅដប្រហាយោ៉ វណាចទ ើ ររាយក្ ៏ចហយគ្ន ន ើ
ឲ្យភ្តខនចររដ ួល ុ ក្រដមៃ
ចវលាចនះខប្ុំ ្ ពះក្រុណាអូឝោប់ចៅក្នវប្ទុ វ ុ
រូមឲ្យចមលចភលកវប្រប់ប្គ្នន ់ផវឝះុ
ខ-ុំ ្
ឆ្លនំម ុខ
ចធវហស្របានស្រូ វលមមនវរវ ើ ឹ
សំរក្់នាយស្រុក្អរ់ចហយ ខន ចឝឡចៅពីស្រុក្ចនះភាលម ” ។ ើ ឹ ុំ ្ វប្រញាប់
ចទៀត
ចរឿវរបរ់ប ុររមាេរ់ផះទ
ចធវឲ្យខ ប្ំ ្ុ តូវចប្រីរន ំ តរ តោ៉ វធងន ់មួ យប្គ្ន ើ ិ ិ
ខន ក្ស្រុក្ប្រប់គ្ននោខាល ំវ ឹ ិ តចរនវអន ិ ុំ ្ ក្អាណ
ឝវ ់នវសួ យពួក្ ចរឲ្យ ឹ
រួ ឝចាក្រភាពការណ៍អ ៏រួរអាណិត ភ្តរំនតមួ យ ក្ ៏ចលើឡថ្ន វាោចរឿវ ិ ធមាតារបរ់ប្រហរថ
ចយវលាវទអចាក្របរ់ ទ ំវចនះចហយ ើ ើ
ខនឝ ូលចៅប្រឡូក្ប៉ក្ ូ បា៉ ក្ប្រឡាក្់ប្រឡូរផវ ួល
~ 75 ~
មនរួ រនា ំ ិ
ភ្តចរឝក្ដអាណ ី ិ តមាន
ចាកកោកិលា គ្រាម
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ក្ំឡា ំវខាល ំវកាល ចទបខ រ តសួ យពួក្ចរតាមភ្អលអាឝសួយបាន ។ ើ ិ ិ ុំ ្ ចប្មឝឝតតរ
ម្ននលឧបាសក !
អាតាាអាណិតចលាក្ចពក្ណារ់អាតាានវខ ឹ តខំ ិ
រក្ផលូវសួយរចគង្គគះចោះទក្ខ ុ ចលាក្នវអន ក្ស្រុក្ទ ំវឡាយ ិ
ភ្តនវសួ ឹ យចោះ
ិ ណាចនាះ ស្សាយចោយវធ ចា ំអាតាារតចម លរ ី ិ ើ ិ ន ” តពីចនាះ ខក្ ិ ុំ ្ ៏រិវរត រក្ឧបាយ
បុររមាេរ់ផះទ
ណារ់ចៅចហយ ។ ើ
ក្ ៏ចអក្លក្់លវ ់ចៅ
~ 76 ~
ចប្រះយប់កាន ់ហតចប្ៅ
មមមរៀនពីមមេងតូច
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
នេនរៀេរីនក្េងតូច រស ៀលថ្ថៃស្អែកឡ
ស្ដលបានគតទ ុ ិ ក,
កូនឡកេងឡលង
ោះ
ោះឯង
ខក ើ ឡធវការ ើ ុុំ ្ ៏ឡផដម
ខាងមុខផទោះរបអ់ឡមស្អុក
ឡដើមឡឈើជាមលបរ់ តជាក់ ឡៅទលានឡ ី
ើ ងឡ
មានលានទ ូលាយ
ឡកេង ៗ កូនអ្ន កស្អុកអ្ន កភូមិ
ថ្ថៃឡ
ោះមានកូនឡកេងមានក់
(១)
ខ ពអ់ឡ
ឡៅឡលងមុនមិតតភកដិ
ើ ងឡៅរតឹមកវា
មួ យដុំឡុ ៅបនដុបពីឡលើឡធវជាកុំ ពល ូ របអ់អូ បឡ ត ើ
ោះ
ឡ
ស្ដលឡៅខាងឡលើរួ មទ្វ ុំងឥដឋស្ដលជាកុំពល ូ ឡ
ោះ
ឡ
យឡកេងឡ ើ
ោះ
ក ៏ឡផដម ើ សាងអដូបឡ
ឡោលឡោយដកឥដឋឡៅខាងឡរកាមឡចញ ដស្ដល ៗ ដូចជាមិនឡចោះ របអ់ឡកេងឡ
ឡស្អចឡ
ោះ
ឡ
ោះ
វាយកដុំ ុ
យក ៏អ្ងគុយ ើ
ោះឯង
ក៏
ឥដឋ
ក ៏ធ្លលក់ធ្លលយរលាយរូបអដូប
ី ទៀត ើ ងជាថមឡ
ឡ
យក ៏ទមាលយ ើ
ឡកេងតូចសាងនងទមា ល យឡោល ិ
ឹ ងឡមើលការឡលង
កុំព ុងឡលងោ៉ា ងឡភលតឡភល នឡ ើ ើ
ោះឯង
ខក ុុំ ្ ៏ឡដើរ
់ ឈើជិតឡកេងឡ ើយច ូលឡៅឈប់អរមាកឡរកាមមលបឡ
ឡោយឡធវជាម នឡឃ ើ ិ ើ ញឡមស្អុក ________
ឡមើល
មួ យអនទោះុ
ភ្លលមឡ
ឡមស្អុកអ្ងគុយអុំ
ោះ ឡោយយកចតតទ ុ ។ ិ កោក់
ខណៈស្ដលឡកេងឡ
ឡៅរតង ់ឡ
ត់ឡនឿយ
ុំគ្ននឡៅ
ើយក ៏យកឥដឋពិឡអអ
ខនឡោយឡអចកដ ឡពញច តត ឹ ងឡមលផលការងាររបអ់ ើ ី ិ ួល
ុំ ុ ដឋពីរបីដដ ុំ ុ ដលឡៅខាងឡរកាមឡចញ យកថ្ដទ្វញដឥ
មាន
ច ូលចតដ ិ
ឡមស្អុកក ៏ច ូលចតត ិ ឡៅអ្ងគុយឡទៀបទ្វវររបងភូមិ
ឥដឋឡៅកជារូបអដូប អុំ
តាមនឡោបាយ
ស្ដលអ្ងគុយឡៅឡទៀបទ្វវរភូមិ
ោះ
ខរ ុុំ ្ ង
(១) ស្តូប ម ើង ត ស្ំ .; បា. ( ន. ) (ថូប ) គំនរឬពំនូម ដី ជាមដើម ដដលមានដប៉ែម ខាងមលើ ខ្ពស្់ ស្ស្ួច
។
មចតិយតូច ទាបដដលមានរាងស្ស្មដៀងនឹង ស្ណ្ឋ ា នអមមំមបារឬស្ណ្ឋ ា នមចតិ យ
ខ្ាច់ (ម្បើ ជា ស្តូបៈ ម៏ បាន, អ. ថ. --ប៉ែៈ; ដខ្េរម្ចើន មៅក្លាយជា ស្ថូប ) ។
~ 77 ~
មមមរៀនពីមមេងតូច
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ុំ ុ ដឋឡ ឱកាអទ្វល ់ដតឡកេងកអដូបឡោយដឥ ថា “
យឡស្អចឡរៀបរយ ើ
ង ! ឯងកុំព ុងឡធវអ្វ ើ ី ?” ។
“ ខឡ ុុំ ្ លងកសាងរពោះអដូប ” ឡកេងតូចឡឆលើយឡ
ទកជាកុំ ុ ពល ូ របអ់រពោះអដូបោ៉ា ងររយ ័តនររស្យង ។ “ឡ
ខអ ុុំ ្ ួ រ ។
តអ្វ ុ ី បានជា
“ ខអ ុ ុុំ ្ នមតទកថា
ុំ ុ ដឋមួយឡ ងោក់ដឥ
ឡអ
“ ឯងឡចោះឡលងលែឡរចើនអា
ឡទបរតូ វោក់ឡលដ ូ ើ ើ ុំបល
ឡបើឥដឋមួយដុំឡុ ៅឡលើដុំបល ូ ជារពោះ
ង
ដុំឥ ុ ដឋទ្វ ុំងឡាយស្ដលរងឡៅប ទ ប់បនដខាងឡរកាម
“ បាទ
ោ៉ា ង
ើយក ៏អ្ងគុយអុំ
នឹងស្មនឡ
យ !” ើ
ឡលើរលុំធ្លលក់ចោះមកភ្ល ុ លម ។ “ ឡអ្ើអា
ង
ឡកេងតូចនោយោ៉ា ងគួរស្អឡាញ់ ិ
ឹ ងផលការងាររបអ់ខន ួល
ុំ ុ ដឋខាងឡរកាមឡចញមួ យដុំ ុ ក ៏ទ្វញដឥ ឡ
កាលឡមើលមួយអនទុោះឡ
ត ុអ្វី ក ៏អដូបរបអ់ឯង
ងខាល ុំងជាងររររតបនដ ច ។ ី ិ
“ រពោះរាជាក ៏រតូវស្តធ្លលក់ចោះមកផង ុ ”
រីករាយ
ុំ ុ ដឋ “ ឡររោះខទ្វ ុុំ ្ ញដកដឥ
យវា ើ
ុំ ុ ដឋទ្វ ុំងឡាយស្ដលឡៅខាង ឡធវឲ្យដ ឥ ើ ធ្លលក់ចោះមកអ្អ់ ុ រលង ី
រាជាស្ដលអថិតឡៅឡលជាកុំ ពល ូ មនធ្ល ល ក់ចោះឡៅផងឬ ុ ?” ើ ិ ឡ
ក ៏ឡររៀបដូច
រាជបរ ិវារ នងពលរដឋ របអ់ររឡទអស្មនឡទ ? ” ខអ ិ ុុំ ្ ួ រជាទុំនងជួយ
ឲ្យវានោយ ។ ិ ឡ
ុំ ុ ដឋពិឡអអ យក ៏ោក់ដឥ ើ
ទកឡល ុ ដ ូ រពោះអដូប ? ” ើ ុំបល
ជារពោះរាជាគង ់ឡលើបលលង ័ ក
អដូបជាកុំពល ូ ឡលឥដឋ ឯឡទៀត ៗ ” ។ ើ រាជា
ោះ
ឡទបខ អ ើ ុុំ ្ ួ រ
ឡកេងតូចឡឆលើយឡ
រពោះ
ខអ ុុំ ្ ួ រឡោយអុំ -
យឡអ ើ ើ ចោ៉ា ង
ស្ដលរងទទួលឡៅខាងឡរកាមឡចញដុំ ុ
ឥដឋស្ដលឡៅខាងឡលើ ៗ ក ៏រតូវធ្លលក់ចោះមកទ្វ ុ ុំងអ្អ់ ” ។
~ 78 ~
មមមរៀនពីមមេងតូច
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
“ អា
ងឡអ្ើយ
ការឡលងរបអ់ឯង
ទទួលការឡចោះដង ឹ ថមព ី ី ការឡលងរបអ់
ងឡ
មានគតលែ ិ ពិត ៗ
ើយ
អាតាមបាន
ុំឥ គថាដ ុ ដឋស្ដលឯងអនមត ឺ
ុំ ុ ដឋ ឲ្យជារពោះរាជា អាចឋត ូ អដូបបានក ៏អាស្អ័យដឥ ិ ឡៅឡលើកុំពល ខាងឡរកាមជាឡរគឿងរទទទួលទក ុ ទប់ឡទ
ឥដឋស្ដលឡៅខាងឡលើ
ស្ដលឡៅ
ុំ ុ ដឋស្ដលឡៅខាងឡរកាមមិនរទ កាលណាដឥ
ក ៏ធ្លលក់រលុំចោះមកកាលឡ ុ
ឥដឋរគប់ ៗ ដុំរុ តូវពឹងរក់អាស្អ័យគ្នននងគ្ន ន ិ
ោះ
ឡររោះដូឡច នោះ
ឡទបន ងរទរទង ់រូបជាអដូបឡៅ ើ ឹ
បាន ឡបដ ុ ដឋខ ពអ់បុំផតច ុ ូលចតតគ តយល ់ថា ខនរ ើ ុំឥ ិ ិ ួ ល ឹងខាល ុំងជាងថមដថ្ទ ៗ ទ្វ ុំង អ្អ់
ុំ ុ ដឋដថ្ទ ៗ ជារពោះរាជារបអ់ដឥ
ជាការច ូលចតតយល ់ខ ុអស្អ ិ
ោះ
អា
មនបាច ់ពឹងអាស្អ័យនរណា ិ ងឡអ្ើយ
ការឡលងរបអ់ឯង
ដូឡច នោះ
ឡរគឿងឡររៀនររឡៅចតតអាតា ម បានលែោ៉ាងពិឡអអ ។ ិ
ជា
ការឡលងរបអ់ឯង ឡធវឲ្យអាតា ម យល ់អភ្លពរបអ់អងគមមនអសបាន ុ ើ
ចាអ់លាអ់លែឡ មនអសខ ុ លោះ
ើង
ោ៉ា ងឡរចើន
មានអ្ុំ ណាច
ឡរចើនស្តច ូលចតតគ តខ ុអថា ិ ិ រក់ទ្វក់ទងនងនរណា ឹ អ្ន កដថ្ទ
មានរទពយ
មានយអអកដខ ិ ពអ់ជាងអ្ន កដថ្ទ
ិ ខនវ ួ ល ឡអអោ៉ា ងបុំផ ុតឡ
ខនគ ់ឡធវអ្វ ិ ើ ី ួ ល តចង
យ ើ
ក៏
មិនរតូវពឹង-
ក ៏ឡធវឡោយម ់រទូង ើ ិនបាននកដល ឹ
អ្ន កដថ្ទនងលុំ បាកោ៉ា កោ៉ា បោ ់ ៉ា ងណាឡោយសារខនក ៏មិនរវល ់ ឹ ួល
អូមឲ្យស្តខនបានអរាយក ៏ឡ ួល បាន
អាតាមឡទបដ ង ឹ អ្មាញ់ មិញឡនោះឯងថា ើ
ើយគ្នន
ុំ ុ ដឋស្ដលឡៅឡលើកុំពល ដូចដឥ ូ អដូប
ឡររោះអាស្អ័យឥដឋឡរចើនដុំឡុ ៅរទពីខាងឡរកាមដូឡោនោះ ”
អ្ងគុយសាដប់ខសា ិ ុុំ ្ វ ធាយនោយ
ោ៉ា ងយកចតតទ ុ ិ កោក់
របអ់ខម ងឡកេងតូចឡ ិ ឹ ុុំ ្ នស្មនឡៅឡៅន អ្ងគុយឡៅរតង ់ទ្វវរភូមជ ិ ិតឡ
ឡកេងតូច
ស្តឡគ្នលបុំណង
ោះឡទ ស្តឡៅឡៅរកឡមស្អុក ស្ដល
ោះឡរចើនជាង ។
~ 79 ~
មមមរៀនពីមមេងតូច
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
“ អា
ចតត ិ ររអ្ឺត
ងឡអ្ើយ មនអសស្ដលអដ ុ ភ ោយរទពយអមបតតឡរចើ នឡកត ិ ើ ុ កអដមឡ
ឡថលម ើ នរណា
នអដ ភ ឺ តររឡអាងឡបា៉ា ងឫកនកថាខ ឹ ួល ុ កអដមឡ មិនបាច ់ពឹងរក់នរណា
យ មិនបាច ់យកចតត ើ ិ
ទ្វ ុំងស្ដលខនកុំ ួ ល ព ុងពឹងរក់អ្ន ក
ដថ្ទ រគប់ដផនកស្មកធ្លង ។ ពឹងោ៉ា ងណា ? មនអសស្ដលអដ ុ ភ ុ កអដមឡ
ោះ
ឯង ឡបើឡយងោប់ ឡគ ឡៅោក់អុំឡៅ រពមឡោយមាអរាក់រទពយអមបតតិ ើ ទ្វ ុំងអ្អ់ដដលឡគមាន ស្តមានក់ឯង រ
ឡ
យ ើ
ុំឡគឡៅស្លងឡោលកនងមហាអមុរទឲ្យឡៅ ុ
ិ ត ូ អ្វសានជីវត ឡតឡគរពមឬឡទ ? មនរពមជាោច ់ខាត ! ើ ិ
ឡររោះឡបើឡៅកនងមហាអមុរទស្តមា ន ក់ឯង ុ របអ់ឥតររឡោជន ៍ ោក់
រាក់មាអចុំនន ួ ឡកាដិ
ឡររោះឡបើឡបាោះចោះឡៅកន ុ ឹ ុងទក
ឡបើឡបាោះឡៅឡលើអាកាអបកសក ី ៏មិនរតូវការ
តថ្មលរបអ់រាក់មាអឡ គ្នមនតថ្មល
ើយ
រតើក ៏មិនយកចតតទ ុ ិ ក
កាលគ្នមននរណាធ្ល
រាក់មាអក ៏កាលយជាអុំ ណល ់ឡលា
រាក់មាអមានតថ្មលឡៅឡកត ើ
ស្តមនអសទ្វ ុ ុំងពួង
ក ៏កាលយជា
រពមធ្ល
មនអសអដ ុ ភ ន ុ កអដមបា
គណភ្លពរបអ់ ុ រាក់
នងអដ ភ តមានក់ឯងពុុំ បានឡទ ឹ ុ កអដមស្
រតូវអាស្អ័យការធ្ល
ៈស្ដល
ក ៏ឡររោះ
ដូឡោនោះមនអសឡយ ុ ង ើ រា៉ា ប់រងពីអ្ន កដថ្ទ
ឡទបឡ្ េ ោះថារតូវអាស្អ័យអ្ន កដថ្ទ ទ្វក់ទងនងអ្ន កដថ្ទឡោយពិត ។ ើ ឹ
អានាងតូច
!
អ្ន កណាបានលាភបានយអឡ
ិ អុំ គ្នល ់យល ់ថាខនររឡអ កដថ្ទ ើ រវឡអអជាងអ្ន ួល តូច ឯង អា
អ្ន កឡ
យក ៏ឡបៀតឡបៀនអ្ន ក ើ
ោះទកដូ ុ ចជាកុំព ុងទមាលយបុំផ្លលញមូលោឋនធ្ល
កនុងឡពលមិនយូរ
ខនន ទង ឹ ី ួ ល ងោុំ
ឹ ង ើយមិនស្អវងវឡងវ
។
រា៉ា ប់រងរបអ់ខន ួល
រលាយរលុោះរជុោះចោះមក ុ
ុំ ុ ដឋស្ដលឡៅខាងឡរកាមឡចញ ងដកដឥ
ឡលើ ៗ ក ៏ធ្លលក់ចោះមកដូ ុ ឡោនោះ ឡ
ឡ
ឹ យស្អវ ងវឡងវ ង ើ
ឡ
ុំ ុ ដឋស្ដលឡៅខាង ើយដឥ
អ្ន កណាបានលាភបានយអ
យកលាភយអឡ
~ 80 ~
ោះ
ដូចស្ដល
បានខ ពអ់ម ុខ
មកជួយទុំនកបុំ ុ រ ុងអឡគងាគោះ
មមមរៀនពីមមេងតូច
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ដល ់អ្ន កតូច
អ្ន កឡ
ោះក ៏ដូចសាងមូលោឋនរបអ់ខនឲ្យមាុំ មួនរ ឹងបុឹង ួល
មនអសទ្វ ុ ុំងឡាយនងឡល ឹ ើកតឡមកើងឲ្យឡគឡៅ
កនុងតុំដណងដ ៏ខ ពង ់ខ ពអ់ឡ
ឡរៀងរាបឡៅ ” ។
លោក-អ្នកអានទាំងឡាយ ! រតឹមប៉ាឡណា ុ ណ ោះ ឡគអ្ងគុយ ខសួល ។
ឡ
ឡមស្អុកបានឡរកាកពីទអ្ងគ ី ុយ
យរកាបឡទៀបបាទឡជ ើងរបអ់ខ ុុំ ្ ើ
“ ឡកតឡរឿងអ្វ ើ ី ឬឧបាអក ! ”
មិនដឹងឡដើមឡ
កាលខអ ុុំ ្ នទ
តុ
នងឡកេងតូច ឹ
ឡ
ឡមស្អុកមិនបានឡឆលើយថាអ្វី មា ។ ិ
“ មានឡរឿងអាអននអ្ន ់ររអ្វី ឡកតឡ ើ
បាន
ឡដើរតរមង ់ច ូលមករកខភ្ល ុុំ ្ ល ម យក ៏ឡ្ៃកមុខយុំខសក ើ ឹ
ខអ តត ី ុំឡភបច ើ ិ ុុំ ្ ួ រឡោយឡអចកដរ
ដូចជាកុំព ុងខូចចតតខូ ើ ោ៉ា ងធុំម ិ ចឡថលម
ោះ
ើ ងឬ ?
ដបត ិ
ឡៅស្តអ្ងគុយយុំតឡៅ
អូមរាប់ឲ្យអាតាមដឹង
ឡោយរួ អរាន ់ចោះុ ឧបាអក អាតាមឡពញចតតន ងជួ យអឡគងាគោះឡលាកឲ្យអ្អ់ ិ ឹ អមតថភ្លព ” ស្ភនក អុំ
ុំ ខប រាប់ ុុំ ្ ងខឲ្យគ្នត់
ឹ ងឡមើលខោ ុុំ ្ ៉ា ងអ្ងវរ ឡ
ឡមស្អុកឡងបមុខដ ៏ទទកឡជាកឡោយទ ក ើ ឹ ឹ ើយក ៏ឡរលោ៉ា ងរអាក់រអ្ួ លថា ៖
បពរិ តលោកម្ចាស់ដច ៏ ាំលរន ើ !
អ្មាញ់ មិញឡនោះ
ឡអចកដខូ ៏ធុំម ី ចចតតដ ិ
អុំ ដដ ី ដលឡលាកអុំ ដដងចុំឡរោះឡកេង
ឡធវឲ្យខ ដ ុំ ្ុ ឹងខនភ្ល ើ ួ ល ្ ក់រឭកឡ មាក ៏ឡកតឡ ិ ើ
ើង
ើ ងបាន
រពមជាមួ យគ្នននង ឹ
ឡទបខ ម ទកស្ភន កទកបាន ុ ើ ិ ឹ ុុំ ្ នអាចទប់
ឹ ងលាភយអ នយមយល ិ ឡររោះខជា ់ថា ខនវ ុ ិ ុុំ ្ អ្ន កស្អវងកន ុ ួ ល ឡអអោ៉ា ងបុំផត ឡ
ើយ
មិនបាច ់ពឹងរក់អាស្អ័យអ្ន កណា
ខបា ិ ុុំ ្ នឡររើរទពយនងយអរបអ់
ខនឡបៀតឡបៀនរ ឹបជាន ់អងកតអ ់ ងកន អ្ន កស្អុកោ៉ា ងសាហាវយង ់ឃន ង ស្តខ ុុំ ្ ិ ួល មិនបានគតថាជាអ្ុំ ឡពើយង ់ឃនងឡោរឡៅឡទ ិ
~ 81 ~
ឡៅជាអរាយរ ីករាយស្ថម
មមមរៀនពីមមេងតូច
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ឡទៀត
ស្ដលបានឡឃើញឡអចកដលុំ ់ បអ់អ្នកស្អុក ី បាកោ៉ា កោ៉ា បរ
ឡឃើញរទពយអមបតតិ
រ ូ ច ូលមករកខោ ុុំ ្ ៉ា ងងាយ
ស្ភនកឡញើអ្មរបអ់អ្នកដថ្ទោ៉ា ងពិតរាកដ ផល
ស្ដលឡលាកពនយល ់ឡកេងចប់ឡ
នង ិ
ិ ខរុុំ ្ គប់រគងជីវតឡល ើទក ឹ កាលបានសាដប់ឡ
តុ
ឹ ឡអចកដស្អវ ងវឡងវ ងកនងច តត ី ិ ុ
យ ើ
របអ់ខក អ្ុំ ឹ ខនភ្ល ើ ឡពើ ុុំ ្ ៏បានរលុំរលាយរយអ្អ់ឡៅ ខដ ុុំ ្ ង ួ ល ល មថា ខនបានឡធវ ួល អាររក់អ្ី វ ខ លោះ
ឡលាកមាាអ់បានជួយអទួយឡលកខ ឡ ដ ថ្នឡអចកដី ើ ុុំ ្ ចញពីរឡដ
អាររក់ោ៉ាងពិតរាកដ ” ឡរលឡ
ើង
ឡមស្អុកយុំខូចចតតតឡៅឡទៀត ិ
មួ យអនទុោះឡទប ើ
កាលរឭកនកដល ់អ្ុំ ឡពើកនុងអ្តតៈ ឹ ី
ខអ ុុំ ្ ឡងវគអលុត
“ លោកម្ចាស់ដច ៏ លំ ន ើ !
ពីយល ់អរដិអាររក់ ចតតឥតឧបមា ិ
ឥ
ូ វឡនោះ
ខអ ុុំ ្ ូមឡរដជា្ចុំឡរោះឡលាកមាាអ់ថា
ខន ឹ ិនឡធវដូ ើ ឡោនោះឡទៀត ុុំ ្ ងម
ខដ ្ ក់ ឹ ខនដូ ើ ុុំ ្ ង ួ ល ចឡទបភ្ល
តា ុំងពីឡពលឡនោះតឡៅ
ខន ឹ ើកលាការជុំរក់ទ្វក់ទ្វមទ្វ ុំងអ្អ់ដដល ុុំ ្ ងឡល
អ្ន កស្អុកមានចុំឡរោះខឲ្ ុុំ ្ យរួ ចឡ
យគ្ន ន ឡៅ ើ
អមបតតផ្ល ឡគរគប់ ៗ រគួសារ ិ ទ ល ់ខនរបអ់ ួល ឡោយលែតឡៅ ” ។
“ ម្ចនលឧបាសក ! អាតាមនោយឡលង ៗ នងឡកេង ិ ឹ
ខន ដ ី ស្អររគល ់ឲ្យជា ឹ ុុំ ្ ងស្បងដ
ខន យទុំនកបុំ ុ រង ុ ផាុងឡផដម ើ ឡគ ឹ ុុំ ្ ងជួ
អាតាមមនន ក ិ ឹ
ឡសាោះឡ
ើ យថា
អុំ ដដ ី ដល
អាចផ្លលអ់ចតតគុំ នតរបអ់ ឡលាកបានដូឡច នោះ ិ ិ
អាតាមនោយឡៅតាមឡគ្នលឡោយគ្ន ម នឡចត ិ ឡមើលមនឡឃ ិ ើញឡលាកចាអ់ផង
នងររឡៅនរណា ឹ
ដូចជា
ស្តអាតាមក ៏ឡរតកអ្ររ ីករាយអរាយចតត ិ
ស្ដលរកយនោយរបអ់ ខនអាចឡធវ ឲ្យឡលាកភ្ល ្ ក់កុំឡណើតឡកតគុំ នត ិ ើ ើ ិ ួល ប់ខនជាមន អសលែ ុ បាន ួល
ស្ដលកនលងមកឡ ួអស្កឡ
ោះឡទ
យ ើ
កយ ុុំ ឡ ុំ សាកខូចចតត ិ ឡធវអ្វ ើ ី ឧបាអក
ក ៏អូមឲ្យឡ
ើយគ្ននឡៅចោះុ
រត-
អ្តតកាល ី
ឡៅមិនទ្វន ់រជុលរជួអ
ឡលាកអាចនងឡធវ ឡអចកដ លែ ុ លាងឡអចកដអាររក់បាន ឹ ើ ី លប ី
~ 82 ~
មមមរៀនពីមមេងតូច
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
រពោះបរមសាសាដរបអ់អាតាមរតាអ់ទកថា ុ ៖
មនុសសពួកខ្លះ ងងត ក៏ងងត ឹ មកល យ ឹ តលៅ គលឺ ធវអា ើ ើ រកក់
ពីមន ុ មកល យ ក៏លធវអា ើ ើ រកក់តលៅលទៀត ពួកលនះមន ិ បានការ ។
មនុសសពួកខ្លះ ភលស្វ ក៏ងងត ុ ឹ លៅវញ ិ គព ឺ វ ងមកល យ ើ ឺ ម ី ន
មកលធវើលអ
លពលលរកាយរតឡប់លៅលធវើអារកក់លៅវញ ិ
ពួកលនះក៏
មន ិ បានការ ។ រ
មនុសសពួកខ្លះ ភលស្វ ក៏ភស្វ លឺ វ ងតលៅ គលឺ ធវល ឺ វ ងមកល យ ើ ើ អ
ូត ពួកលនះលអបផ ាំ ុត ។
មនុសសពួកខ្លះ ងងត ក៏ភស្វ លឺ វ ងវញ ឹ មកល យ ិ គលឺ ធវអា ើ ើ រកក់
មកពម ុ ី ន
លពលលរកាយកកខ្លួនបានល ើយ
ពួកលនះក៏បានការ ។
“ ម្ចនលឧបាសក ! កនលងមកឡ
យ ើ
ដល ់ផលូវដ ៏ភលឺសាវងឡ
តាំងលផដម ើ លធវើលសចកដល ី អ
ឡលាកោត់ជាមនអសច ុ ងឡរកាយឡនោះ ុ កនងកាល ុ
ឡលាកបានឡដើរកនុងផលូវងងតងងល ់ ឹ
ឥ
លែ ើ ឡធវឡអចកដ ើយ ច ូរឡផដម ើ ី តឡៅ ” ។
ូ វឡនោះឡលាកបាន
ឡលាកឡមស្អុក ឱនកាលរកាបអុំ ពោះខម ដ ឡទៀតឡោយឡអចកដរជោះថា ល ី ុុំ ្ ង
ខបា ុុំ ្ នឡទអ
ឡររៀនររឡៅឡគឲ្យរ ីករាយកនងអមា ម បដប ិ តតិ ុ
ឡោយអុភ្លអិតថា ៖
“ ឧត្តមគ្គនវា ិ លត្ន
សូ ំ លេលេន នជ្ ិ ជលេ
នច សមំ ជ្លេ ិ ិ ំ អបបកទា លនន វធលមន
~ 83 ~
នងបញ្ ា ប់ ិ
មមមរៀនពីមមេងតូច
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ឡ
លោយរតុនបនទនរ់ បាណ
ឈ្នះអ្នកកាលហាន
លោយការទម្ចលយ
ឈ្នះអ្នកខ្សត់
លោយឲ្យសមលបាយ
ឈ្នះអ្នកលសមើកាយ
(១) លោយលសចកដព ី ាយាម ” ។
ើយខ ុុំ ្
ររញាប់ថា ឡ
ឈ្នះអ្នកលថកង ើ
ក ៏លារត
ប់ឡៅខ ទមអុំ ណាក់
ឡៅឡធវការបានផលោ៉ា ងណាខ លោះ ? ើ
ើយគ្នន ស្តអាតាមបានឡធវើ ថ្ថៃស្អែកឡ
ផទោះរបអ់ខន ួល
ើង
កាលអ្ន កស្អុកជួបជុំគ្ន ុ នឡ
អ្ឡងកៀមឆែឹងពួកឡគឡទៀតមិនខាន ឡ
ើ ងថា ៖
“ រង ់ោ ុំឡមើល
ើយ ” ។
ក៏
ឡមស្អុកក ៏ឡៅររជុំអ្ ុ ន កស្អុកទ្វ ុំងឡាយឡៅវាលមុខ
ឡររោះឡទ្វោះោ៉ា ងណាថ្ថៃឡនោះ
ស្រលកកនុងចតត ិ
ខថា ុុំ ្
ទរបអ់ ខនលែ ោ៉ាងបុំផតឡ ុ ី ួល
យ ើ
មាត់របអ់ឡគមុតមាុំមឺងមា ុ ៉ា ត់ជាងមុន ចតត ិ
បុរអមាាអ់ខ ទមអួ រខោ ុុំ ្ ៉ា ង
!
ើង
មុខ
ឡធវឲ្យអ្ន កស្អុករគប់គ្ននមិនអរាយ ើ
ឡមស្អុកកុំណាចមុខជារកផលូវបឺត្ម
ិ ប៉ាស្នដ ុ ផុយឡៅវ ទ ញ
ឡអទើរស្តមិនឡជឿរតឡចៀកខនឯង ួល
“ បងបអូនទាំងឡាយ
ឡមស្អុកក ៏ឡរកាកឡ
រគប់គ្ននក ៏នកចស្មល ក ឹ
ឡររោះឡមស្អុកបានររកាអ
ខអ ុុំ ្ ូមររកាអឲ្យអ្ន កទ្វ ុំងឡាយរជាបថា
រគប់គ្ននស្ដលជុំរក់ទ្វក់ទ្វមបុំណុលខ ុុំ ្
ជាប់ចតតគ តយកអុំ ណងពីអ្ន ករាល ់គ្ននឡទ ិ ិ
ជាចុំនន ួ ប៉ា ុ ម ន ៗ ក ៏ឡោយ
អូមឲ្យអ្ន កទ្វ ុំងឡាយរួ ចោកការ
ជុំរក់បុំណុលទ្វ ុំងអ្អ់មានឡអរ ីភ្លពរគប់ ៗ គ្ននចោះុ ស្ស្អស្ដលខជ ើ ុុំ ្ ួលឲ្យអ្ន កទ្វ ុំងឡាយឡធវឡ _____________
(១) មស្ចមដី ដ្បជាពាមយក្លពយរបស្់ឧមញ៉ែ
ខម ិ ុុំ ្ ន
មួយឡទៀតបណា ដ ដី
ោះ ខអ ិ ុុំ ្ ូមឡលើកឲ្យជាអមបតតរបអ់
ស្ុ តតនដ្បីជា ឥនទ ។
~ 84 ~
មមមរៀនពីមមេងតូច
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
អ្ន កទ្វ ុំងឡាយ
ដូឡច នោះ
អ្ន កណាឡធវដស្អរបអ់ ខច ុំ ន ួ ប៉ា ុ ម ន អូមឲ្យរគប់ ើ ុុំ ្ ន
រគងជាកមមអិទកន ដ ួ ប៉ាឡណា ុ ណ ោះ ី ស្អចុំនន ិ ធ ងដ ុ ឡពលមុន
ខបា ់ ងកន ិ ើ ឡពើអងកតអ ុុំ ្ នឡធវអ្ុំ
ឲ្យឡដដររហាយលុំបាក
ឥ
ូ វឡនោះ
តា ុំងពីថ្ថៃឡនោះជាឡដើមឡៅ
កនុង
ឡធវទ ុ ប ុកឡមនញពួកអ្ន កទ្វ ុំងឡាយ ើ កខ
ខដ ឹ ខនឡ ុុំ ្ ង ួល
យកន ងកុំ ើ ុ
ុអទ្វ ុំងឡ
ោះ
ខ ុុំ ្
ឡររៀមររំខូចចតត ើ ោ៉ា ងខាល ុំង ិ ឡថលម
អូមអ្ន កទ្វ ុំងឡាយឡមតាតអ្ត់ឱនឡទ្វអឲ្យខ ុំ ្ុ
មិនឡធវដូ ើ ឡោនោះឡទៀតជាោច ់ខាត
ខតា ិ រគប់រគងពួ កអ្ន កទ្វ ុំងឡាយឡោយ ុុំ ្ ុំងចតត
ផង ខអ ុុំ ្ ូមរា៉ា ប់រងចុំឡរោះមុខរពោះអុរ ិោឡទពថា តា ុំងពីឡពលឡនោះតឡៅ ខ ុុំ ្ យុតធម៌ តឡៅ ” ។ ិត
កាលឡមស្អុកររកាអចប់ឡ
ដណដប់បរ ិឡវណឡ សាដប់អុំដដ ី បបឡ
យ ើ
ឡអចកដឡអៃ ៀមសាៃត់បានរគប ី
ិ៍ ឡររោះគ្នមននរណាគតអានសា េ នយល ់អរដថា ិ
ោះ
ោះពីឡលាកឡមស្អុកកុំណាចឡនោះឡ ើ យ
ឡងាងឡៅអលឹងឈឹងឡអៃៀម ទ្វល ់ដតឡមស្អុកឡរកាកឈរឡ ចតត ងឡទៀត ិ របអ់ខនមដ ួល អ្ន កស្អុករគប់គ្នន
ើង
អ្ន កស្អុកទ្វ ុំងឡាយឡទបច ោះច ុ តត ើ ិ ឡជឿ
ក ៏មានទកស្ភន ក ឹ
ុំគ្ននងងី
អុំ ដដងអុទ ធ
ភ្លលមឡ
ោះឯង
រ ូ ឡចញមកឡោយបីតរាឡមាទយ ិ
ឡគឡដរ ើ ច ូលឡៅោប់ឡមស្អុកលីឡលើសាេ ឡ ស្អុក
ឡទប ើ
បាន
ើយ
ុំគ្ននស្
ពួ ក
មឡៅតាមផលូវកនុង
បនលជ ឺ ័យឡោអន ៍ដស្អកឡហា៊ោ ឲ្យពរជ ័យឡមស្អុកឮខ ទរញ័ រររឋពី
មុនរពលប់
បុរអមាាអ់ខ ទមរត
បាទឡជើងរបអ់ខ ុុំ ្ ឡ
រពឹកថ្ថៃស្អែក
មកអារាធ
ទរបអ់ ខ ុុំ ្ ី
ុំ ុ ប់ពីទររជ ី
។
ុំ ច ូលមករកាបថាវយបងគឡទៀប
យឡរលអរឡអ ណខ ុ ជា ើ ើ រនងអ្រគ ិ ុុំ ្ អ្ឡនកររការ ។ ឡមស្អុករពមឡោយអ្ន កស្អុកទ្វ ុំងឡាយ
ឲ្យខឡុំ ្ុ ៅររោ ុំកនុងភូមិស្អុកឡ គពឡនចរ ឺ
ោះ
ស្តខម ុុំ ្ ិនរពមទទួល
ឡរតចរងាគត់សាត់អ្ស្ណដតឡៅរ
~ 85 ~
បាន
ុំគ្នន
ឡររោះ
ត ូ អ្អ់ដឡងហម ើ
មមមរៀនពីមមេងតូច
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ឡចញច ូល
ឡររោះដូឡោនោះ
ខឡ ឡរ ីនពរលាអ្ន កស្អុក ើ ុុំ ្ ទបចុំ
តាមផលូវទអបូ ព៌ ស្បរមុខអុំ ឡៅឡៅកាន ់ររុងរាជរគឹោះ ។ ិ
ឡធវដ ើ ុំឡណើរតឡៅ
គ្ត្លិ េចន៍ អុខនងទ ុ ិ កខ
មាននងររ ិ
ជាគូគ្នន
ថាអុខពិត
នតយន ងនួន ិ ឹ
រាប់រយក័រប
ជួបឡវលា
គង ់ររឡាប់
ឡយងរតូ វរាអ ើ ទឡអន ហា ី
ដង ឹ ខនមុន ួល
ដល ់អម័យ
រគ្នបានអុខ ស្ររររឡាអ់ នរាអររត់ ិ អ្នោ ិ ា
ជាគណគ្នប់ ុ ថ្ថៃស្ដលឡៅ
កឡុុំ ជឿអ៊ោប់ ិ ជាទកខវ ុ ញ
អតវអងាខរ
(១)
។
កអ ុុំ ងសយ ័
មនអថ្រង ិ
ឡៅតាមកាល
។
_________ (១) ពាមយថា “ ស្តវ ” ស្ំមៅដល់ មាតាបិ តា ស្វវមី ភរ ិយា បុ ្តធី តា បងបអូន ញតិ មិ តត និ ង ្ទពយស្មបតតិដដលមានវ ិញ្ញា ណដូ ច ជា មោ ្មបី មស្េះ...។ល។
ិ ា ណដូ ច ជា ផទេះ ដី ដស្ស្ ចារ ឯពាមយថា “ ស្ង្ខារ ” ស្ំមៅដល់ ្ទពយស្មបតតិ វតថុ ដដលោេនវញ្ញ ចំក្លរ យនដ យាន ម្គឿងអលង្ខារ...។ល។
~ 86 ~
ឆ្ឆេរស្ទឹងឆ្នរញ្ជ រា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
នឆេរស្ទង ឹ នេរញ្ជ រា លោក-អ្នកអានទាំងឡាយ !
ក្ៅដល ់ក្ឆេរស្ទឹងក្នរញ្ជរា ក្ដៅខ្ល ុំងណាស្់
ក្
ក្នរញ្ជរា
ខណៈដដលខក្ ុុំ ្ ៅដល ់ជាក្វលារក្ស្ៀលកុំព ុង
ដដលកុំព ុងក្ដៅក្ោយអណា ៅ ែកុំក្ៅក្ស្ទើរក្មើល
គួរនងបានក្្ ម ោះថា “ មេខ្សាច់ ” ឹ
ោះជាក្វលាអាោស្ក្ដៅខ្ល ុំងច ុំងដចស្
មលបរ់ ែជាក់ស្ប្បាយស្ស្ួលណាស្់ នងរែជាក់ ិ
ក្
ខក ុុំ ្ ៏ន ុំខនឯង ួល
ក្ បច ូលក្ៅអងគុយស្រាកក្រោមក្ដម ើ ស្វវយធុំក្កបរក្ឆេរ ើ
ស្ទឹងានដែខាច ់ពណ៌ស្ មិនបាន
ពីរថ្ងៃក្រោយពីក្នោះ
ក្រចើនជាងស្ទឹង
ដែក្រោមក្ដើមស្វវយធុំ
ក ៏ាន
ខ ុុំ ្ ក្រមែោយស្រាកក្លើថ្ផទខាច ់ដ ៏ ន ់
យក ៏បញ្ូ ជ នចែត ់រពោះបរមស្វស្វៅ ើ ិ រឭកនកដល ឹ
អងគបានរប្បថាប់ក្រោមមលបក្ ់ រធរពឹ ិ កស
ក្ររោះរពោះ
ក្លើក្ឆេរស្ទឹងក្នរញ្ជរាក្នោះក្
បានរាស្់ដង ឹ រពោះស្ាាស្ក្ាោធញ្ញ ិ ា ណោលយូរមកក្ កុំព ុងស្ិងស្រាកោយយ៉ា ងស្ប្បាយក្នោះឯង
យ ើ
យ ើ
ខណៈដដលខ ុុំ ្
បុរស្ចស្់ានក់ក ៏ក្ដញ
វ ូង
ពដពច ូលមក ក្គបក្ណា ៅ យឲ្យពដពច ូលក្ដកស្រាកក្រោមមលបក្ ់ ឈើជិែ ៗ ក្នោះ ក្
ើយក្គក ៏ក្ដើរែរមង ់ច ូលមករកខ ុុំ ្ ។
“ បពិត្រលោកសមណៈ !
គាែ់ស្ួរក្
ក្លាកមកពីណា ក្
យក្ល ើ ើកជាយស្ុំ ពែ់ជូែក្ញើស្ក្ៅថាៃស្ ។
យន ងក្ៅណា ?” ើ ឹ
“ អាាាមកពីររុងស្វវែថី ា ុំងចែត ងរាជរគឹោះ ” ។ ិ នងក្ៅររុ ឹ “ មកពីររុងស្វវែថី ! ”
កនងច ែត ។ ិ ុ
គាែ់បនលក្ោយស្ុំ ក្េងខ្ល ុំងក្ោយនកចដមល ក ឺ ឹ
“ ក្បើយ៉ា ងក្នោះក្លាកក ៏ក្ធវដ ើ ុំក្ណើរមកឆ្ងៃយក្រចើន
ស្វវែថក្េ ី ើយ
ុំ ឹ ងថាក្ៅឆ្ងៃយណាស្់ ដែបានដង ឹ ដណ
~ 87 ~
ខម ល ប់ក្ៅររុង ិ ុុំ ្ នធ្ល
ក្លាកស្មណៈមក
ឆ្ឆេរស្ទឹងឆ្នរញ្ជ រា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ដែមួ យអងគឯង ឬានមិែតភកៅមកជាមួ យផង ” ។ ិ “ អាាាក្ធវដ ើ ុំក្ណើរមកដែានក់ឯង ”
ក្មើលខ ុុំ ្
ា ុំងពីកាលរ
ខក្ ុុំ ្ ឆលើយ
ែ ូ ចងក្ជ ុ ថា ើងហាក់នងរាប់ ឹ
បុរស្ចស្់ស្ុំេឹង
មិនក្ជឿកនងចក្មល ើយ ុ
របស្់ខ ុុំ ្ ដែក ៏ស្ួ រថា “ ក្ធវដ ើ ុំក្ណើរមកដែមួយអងគឯងដូក្ច េោះមិនខ្លចឬ ? ” ។ ិ “ ក្ែរែូ ។ ើ វខ្លចអវី ? ” ខស្ ុុំ ្ ួ រវញ “ ក ៏ខ្លចអនៅរាយក្ផសង ៗ “អាាាមនខ្ ល ចអវី ិ
នងឲ្យក្គលួ ចប្បលន ់ ឹ ក្ពញចែតន ងឲ្យ ិ ឹ ក្នោះដក្ណើៅ ម
ុំងអស្់
ដូចជាក្ចរ ស្ែវថ្រពជាក្ដើម ” ។ មនខ្ ល ចក្ចរ ិ
ានដែបារែនងច វរប៉ា ក្ណា ុ ណ ោះ ិ ី
អាាាមិនខ្លចស្ែវថ្រព
ក្ររោះគាានរ ពយស្មបែតអវ ិ ី ក្បើក្គរែូវោរ
ក្ររោះគាានអវី ឲ្យស្ែវស្វហាវ
ានដែស្រ ីរៈរាងោយក្នោះប៉ាក្ណា ុ ណ ោះ
ក្បើស្ែវស្វហាវ
អាាាក ៏ ុំង
ស្ូមបីរាងោយក្នោះ
ុំងក្នោះរែូវោរ អាាាក ៏ក្ពញចែតលោះឲ្យដដរ ” ។ ិ
ចក្មលើយរបស្់ខ ុុំ ្ ក្ធវឲ្យបុរស្ចស្់ អងគុយក្ស្ៃ ម គាែ់ស្ុំេឹងក្មលខ ើ ើ ុុំ ្
យ៉ា ងពិនែយព ិ ិ នស្ច ិ ័យថ្ររដលងក្េើងក្ ក្លាកមិនខ្លចរបស្់ ធ្លលប់ជួបមក ” ។
ុំងក្នោះ
“ ម្ននលឧបាសក !
ិ វបែត ក្ផសង ៗ ិ ស្វលប់ក្
យក្រលថា “ បពិរែស្មណៈ ក្បើ ើ
ក្លាកក ៏ជាមនស្សោ ុ ល ហានយ៉ា ងបុំផែដដលខ ុ ុុំ ្
មនស្សក្យ ុ ងរគប់ គានខ្លចចុំក្រោះអនតរាយភ័យ ើ
កុំពល ូ របស្់អនៅរាយក ៏គក្ស្ចកៅ ស្វ ឺ ី ល ប់
ា ” ។ ើយ អនៅរាយដថ្ ក ៏គាានបញ្ញ
ក្បើមិនខ្លចក្ស្ចកៅី
“ ក្បើយ៉ា ងក្នោះ ក្លាកមិនខ្លចក្ស្ចកៅស្វ ី ល ប់ក្ ឬ ? ” ។ “ អាាាមនដដលខ្ ល ចក្ស្ចកៅស្វ ិ ី ល ប់ក្ “ ក្ររោះក្
” ។
ែអវ ុ ី ក្លាកស្មណៈ ? ” បុរស្ចស្់ស្ួរក្
~ 88 ~
យ ក ៏ខែជ ិែ ើ ិ
ឆ្ឆេរស្ទឹងឆ្នរញ្ជ រា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ច ូលមកក្ ៀែ ។
“ ក្ររោះអាាាធ្លលប់ជិែដែ ស្វ ិ ស្េិ ធស្វេលនងក្ស្ចកៅ ឹ ី ល ប់ក្
ងនក ឹ ក្
“ ស្ុំ ក្ៅក្ស្ចកៅថា ី
ក្លាកធ្លលប់ស្វលប់មកក្
យ យ៉ា ងក្នោះឬ ? ” ។ ើ
“ មិនដមនយ៉ា ងក្នោះក្
យ ើ ” ។
ើយក្រចើនដង
ិ កនុងជីវែក្នោះ អាាាមន ិ
ល ់ក្ែ
ន ់ក្ដលស្វលប់ ដែ
ធ្លលប់បានក្ធវក្ស្ចកៅ ដ ស្វ ់ ឹ ស្េិ ធស្វេលនងក្ស្ចកៅ ើ ី ង ឹ ី ល ប់ ក្ោយោររឭកនកដល ឹ វាជានច ិ ចថា
ិ ជីវែរបស្់ ក្យង ើ
កុំព ុង្នច ូលក្ៅោន ់ក្ស្ចកៅស្វ ី ល ប់
ដូច
ិ ក្យងក ៏ហាមជីវែម ើ ិនឲ្យស្វលប់មិនបានយ៉ា ងក្នោះដដរ
ដែ
គាននងដខស កកន ឹ ឹ ុងស្ទឹង បានយ៉ា ងណា
ក្យងមុខជាស្វ ល ប់ ើ
យប់ក្ដលកនលងក្ៅ ស្វលប់រគប់ខណៈ ក្
រ ូ ក្ៅោន ់ ក្នល,
ក្យងហាម កម នឲ្យ ើ ឹ ិ
រ ូ ក្ៅមិន
ិ ក្ររោះជីវែគ ោរក្ធវ ដ ឺ ើ ុំក្ណើរក្ៅោន ់ក្ស្ចកៅស្វ ី ល ប់ គមួ ឺ យជុំហាន ៗ
ថ្ងៃ
ដដលន ុំក្យងច ូលក្ៅជិែក្ស្ចកៅី ើ
ក្ស្ចកៅស្វ ព ី ល ប់គក្ស្ចកៅ ឺ ី ិែ
ោលដង ឹ ក្ស្ចកៅព ី ិ ែដូក្ច េោះ
ើយ អាាាក្ បម ើ ិនខ្លចចុំក្រោះក្ស្ចកៅស្វ ី ល ប់ ” ។ “ អឺ
គួរស្វៅប់ណាស្់
! ”
បុរស្ចស្់ាចស្់ពដពបនលស្ុំ ឺ ក្េងងក់
កាលស្ុំ ក្ដងក្ស្ចកៅយល ់ក្ឃើញស្ស្បផង ី
“ រែឹមដែរឭកនកដល ់ក្ស្ចកៅស្វ ឹ ី ល ប់ក្រឿយ ៗ ដូក្ច េោះ ស្វលប់បានឬ ក្មៅច ? ” ។
ខក្ នក្ឃ ិ ិ ើញក្ស្វោះថា ុុំ ្ ៅគែម
“ ក្បើគែក្រឿយ ៗ ិ
ខ្លចនរណាខ លោះក្
?” ។
ក្ធវឲ្យបាែ់ ក្ស្ចកៅខ្ ើ ី លច
នងក្ធវ ឲ្យបាែ់ ខ្លចបានយ៉ា ងដូច ឹ ើ
ល ់ក្ែជែ ស្វ ិ ដែ ិ ស្េិ ធស្វេលនងក្ស្ចកៅ ឹ ី ល ប់ ក្ឃើញ
ក្ស្ចកៅស្វ ី ល ប់ជាក្រឿងធមាាស្វមញ្ា ក្ អាាាស្ូមស្ួ របនៅចច ោះថា ុ ិ
ដែក្ៅស្ួ រែក្ៅក្ ៀែថា
យ ើ
ក ៏បាែ់ខ្លចបានយ៉ា ងពិែរាកដ
័ ោលក្លាកក្ៅកនងវ ុ យក្កមងក្នោះ
~ 89 ~
ក្លាកធ្លលប់
ឆ្ឆេរស្ទឹងឆ្នរញ្ជ រា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
បុរស្ចស្់អងគុយគែមួ យស្នទោះុ ិ
ខ្លចបុរស្ចស្់ានក់
ក ៏ក្ឆលើយ
“ ធ្លលប់ខ្លចដដរ
ដដលានមុខាែ់ឫករគួរខ្លចក្រចើន
លបនលចឲ្យក្កមងខ្លចផង
ខធ្ល ុុំ ្ ល ប់
គាែ់ច ូលចែត ិ
ខក្ ិ ុុំ ្ ៅគាែ់ថា ា ក្ររោះជាញាែខ្ងឪពុក
ផទោះ
របស្់ក្យងក្ៅជ ័ បក្ញ្ញ ោ ែថា “ ាមក ិែគាន ក្វលាខយ ើ ុុំ ្ ុំ ាៅយខក្ ុុំ ្ រចើនបុំភយ ក្
យ ើ ! ាមកក្
យ ុំ ល ម ក្ររោះខ្លចាមកដមន ” ។ ើ ! ” ខឈ ុុំ ្ ប់យភ្ល
“ កនងរវាងក្វលាក្នោះ ក្លាកហា៊ា នក្ៅមករការបស្់ក្លាកក្ ុ
ក្ៅក្
“ មិនហា៊ា នក្
ក្លាកស្មណៈ
រែឹមដែឮស្ុំ ក្េងគាែ់ ខក ុុំ ្ ៏រែ់បាែ់
យ ណានងហា៊ា នក្ៅជួបមុខគាែ់ ! ” ។ ើ ឹ
“ ក្
ខ្លច ? ” ។
?”
ើយក្លាកខ្លចារបស្់ក្លាកក្រៀងរាបមក
ឬក្ពលក្រោយបាែ់
“ ក្ពលក្រោយ ក្ស្ចកៅខ្ ល ច ក៏ ី ល ចក ៏បាែ់អស្់ក្ៅ ដែ រាុំនងបាែ់ខ្ ឹ
ស្ុីក្វលាជាក្រចើនឆ្ងនុំ ” ។
“ ក្លាកអាចរឭកនកបានឬក្ ថា ក្ររោះក្ ឹ
គាែ់ ? ” ។
“ ក្អ៎ ! ក្លាកស្មណៈក្នោះ
ែោលរបស្់ខក្ ើ ី ?” ុុំ ្ ធវអវ ចែត ិ
ន ់ភលន ់
ឯង
ច ូលចែត -ី ិ ក្ដញក្ោលក្រឿងរា៉ា វកនងអែ ុ
បុរស្ចស្់ថា
រពម
ខល ុុំ ្ ួ ងក្លាមគាែ់ក្ោយោរញញឹម
ឧបាស្ក
ែ ុអវី ក្ បក្លាកបាែ់ខ្ លច ើ
ក្
ុំងស្ុំ ក្ដង កមុខម ឹ ិនក្ពញ យន យយក្ោយស្ុំ ក្េង ើ ិ
“ អាាាគាានក្ចែនក្ដញក្ោលជវ ក្លាកក្លង ៗ ក្ ី រប្បវែតរបស្់ ិ
អាាាចង ់ពនយល ់បញ្ញ ជ ក់ឲ្យក្លាកក្ឃើញចាស្់លាស្់បក្ណា ៉ា ុ ណ ោះ
ថាោររឭកដល ់ក្ស្ចកៅស្វ ី ល ប់ក្រឿយ ៗ
យ៉ា ងណា ក្បើក្លាករាប់អាាាបានថា ក្ រាប់ក្លាកបានដូចគានថា
ក្
ែអវ ុ ី
ក្ធវឲ្យម ើ ិនខ្លចក្ស្ចកៅស្វ ី ល ប់
ែ ុអវី ក្ បបាែ់ខ្ ល ចា អាាានង ើ ឹ
ក្ បបាែ់ខ្ ល ចចុំក្រោះក្ស្ចកៅស្វ ើ ី ល ប់
~ 90 ~
ឆ្ឆេរស្ទឹងឆ្នរញ្ជ រា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ដូក្ចេោះ
ក្បើក្លាកលមមនកក្ឃ ឹ ើញ
ក ៏ស្ូមរាប់អាាាមកចោះុ
ក្លាកក្ បបាែ់ខ្ ល ចារបស្់ក្លាក ? ” ។ ើ “ ប៉ានដដលច ុ ុំបាន ដូចជាក្ររោះក្
ខយល ់ដួល
ាៅយក្ បន ុំខក្ ើ ុុំ ្ ៅស្ួ រគាែ់
ុំ ូងក ៏ក្ៅខ្លច ដប
ក្េើយ ” ។
យ៉ា ងក្នោះដដរ ក្គចក្ៅ យ ើ
មនស្ស ុ
មនស្ស ុ
ុំងពួងក ៏ដូក្ចេោះ “ ស្វលប់ ”
ក្កែក្ស្ចកៅ ស្េ ើ ី ិ ធស្វេលយ៉ា ងណា រ
ងពួ ុំ ងក ៏ខ្លចចុំក្រោះក្ស្ចកៅស្វ ី ល ប់
រែឹមដែបានឮស្ុំ ក្េងក ៏រែ់
ឬក្ឃើញមនស្សដថ្ ុ ស្វលប់ មនស្សក្យ ុ ង ើ
ក្ស្ចកៅស្វ ី ល ប់យ៉ាងក្នោះ ” ។
“ ក្លាកឆ្ងលែនយយក្រប្ប បក្ធៀបគួរស្វៅប់ណាស្់ ិ
គាែ់ក្បរស្ុំ េឹងក្មើល ក្
បានរប្បក្យជន ៍អវី ខ លោះ
យន ងម ើ ឹ ិនខ្លចចុំក្រោះ
ក្
ើយក្រលស្រក្ស្ើរ
ខក្ ុុំ ្ ជឿក្លាករពមពា-
វ ូ ងពដពដដលក្ដកក្ៅ
យក ៏ក្បរមកស្នទននងខ ើ ឹ ែ ុុំ ្ ក្ៅ
ក្ៅស្ុំ េឹងរ ុំពឹងក្មលម នក្ឃ ើ ិ ើញក្ស្វោះថា
ែ ូ
រឭកនកដល ់ក្ស្ចកៅី ឹ
ក្
បុរស្ចស្់ស្ុំេឹងក្មើលខក្ ើ ឹម ៗ ុុំ ្ ោយក្ធវញ
ស្ៃបក្ ់ ស្ៃ មក្រោមក្ដើមក្ឈើ
ក ៏ខ្លចក្ៅ
ក្ររោះក្ៅមកក្រឿយ ៗ រ
ែ ូ ស្េិ ធស្វេលនងក្ស្ចកៅ ស្វ ឹ ី ល ប់
យមក្រៀនក្ធវាមក្លាក ” ើ
ោល
ក្គមិនហា៊ា នរឭកនកដល ់ក្ស្ចកៅស្វ ឹ ី ល ប់
ែមកខ្ងក្រោយក្លាកបាែ់ខ្លចា
ស្វលប់ញយ ៗ
ែ ូ កនង បុំ ុ ៏មនន កខ្ លច ី ផែក ិ ឹ ុ
ក្លាកមិនហា៊ា នក្ៅមករកា
រែឹមដែបានឮរកយថា ក្
រ
ដែក្រោយពីក្ៅ
ក្ស្ចកៅស្វ ី ល ប់ក្រប្ប បដូចារបស្់ក្លាក
ក្ៅក្កមងក្លាកខ្លចាយ៉ា ងណា
ែ ុអវី
ែ ុក្នោះគ ឺ រគាមួយារបស្់ខក្ ើ ុុំ ្ កែ
ក្រឿយ ៗ ក្ស្ចកៅខ្ ី ល ចក ៏ស្នសម ឹ ៗ បាែ់ក្ៅ
“ ម្ននលឧបាសក !
ថាក្
“ ដែខ ុុំ ្
ោររឭកដល ់ក្ស្ចកៅស្វ ី ល ប់នង ឹ
ខធ្ល ់ក្ស្ចកៅស្វ ឹ ី ល ប់មួយដងមួ យរគាដដរ ុុំ ្ ល ប់រឭកនកដល
~ 91 ~
ឆ្ឆេរស្ទឹងឆ្នរញ្ជ រា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ដែរគប់រគាដដលរឭកនកដល ់ក្ស្ចកៅស្វ ឹ ី ល ប់ ក្ស្ចកៅរួី ញរាអស្់កាល ុំងកនងក ច ិ ចោរ ុ មា៉ាង
ក្
ែ ុក្នោះ
ខម ់វា ិ ុុំ ្ ិនចង ់គែដល
កនងមួ យថ្ងៃ ៗ ស្វលប់ោលណា ុ
“ ម្ននលឧបាសក !
បុរស្ានក់កុំព ុងជិោះ ូកឆលង
ោលគែថា ិ
ូកមុខជាលិច
បាន
ក្ បម ់ោរលិចរបស្់ ូក ើ ិនគែដល ិ យ ើ
ក ៏ក្មលក្ឃ ើ ើញថា
កកុំ ព ុង ឹ
ូកមុខជាលចលង ់កនងមហាស្វគរម ន ិ ិ ុ
ខ្ន
ល ់ក្ែ ូកលិចក្ៅក្
ិ បក្ណា ៅ យឲ្យជីវែក្ភល ើែក្ភលនក្ៅ ើ
ក្រប្ប បក្ធៀបថា
ក្គដង ឹ ថា
ិ អស្់ក្ស្ចកៅអាល ័យកនងជ ីវែ ី ុ
ចង ់ក្ែក្ដករង ់ច ុំស្វលប់ក្ែ
គែយ៉ា ងក្នោះចែតក ៏ស្ប្បាយ ិ ិ
ខណៈដដលកុំព ុងឆលងក្ៅ
ច ូល ូកាមស្វេមធលុោះ
ក្កែ ើ
ក ៏ស្វលប់ចោះុ
ក្េើងខ លោះ ” ។
ោែ់មហាស្វគរ
ុំងពួង
វាក្ធវឲ្យច ែត ើ ិ ក្ររ មររំ
ក ៏ក្កែក្ស្ចកៅ ក្ស្វកក្ៅក្ររ មររំ ើ ី
ក្ររោះគាានផលូវអាស្ស្័យ ូកក្ៅដល ់រច ុំងក្នោះ
ឈរក្រច ងរាុំស្ប្បាយកនង ូក ុ
ក្គក ៏ធ្លលក់ កលង ់ស្វលប់ ឹ
មនស្សក្នោះ ុ ឆ្ងលែឬលៃង ់ ? ” ។
។
ក្លាកក្ឃើញថា
“ លៃង ់ក្លល គាានបញ្ញ ា អវី ក្ស្វោះ ” បុរស្ចស្់ក្ឆលើយ ។ “ ក្ររោះក្
ែអវ ុ ី ? ” ខស្ ុុំ ្ ួ រ ។
“ ក្ររោះដង ឹ ខនក្ ួល
មហាស្វគរ
ក្
យថា ើ
យក្ៅក្ធវ ស្រប្បដ ើ
ស្វលប់ ក ៏ស្មមុខស្មាែ់ក្
ខនជ ួ ល ិោះ ូកធលុោះ
មុខជារែូវលចលង ់កនង ិ ុ
ស្ដស្ស្ករាុំក្រច ងក្កែ ើ
យ ើ ” ។
ធ្លលក់ កលង ់ ឹ
ោលក្ឃើញគាែ់ក្បើកផលូវឲ្យដូក្ចេោះ
ខក ើ រុកច ូល “ ក្បើយ៉ា ងក្នោះក្លាកក ៏លៃង ់ក្លលដដរ ” ។ ុុំ ្ ៏ក្ផៅម “ ខល ៃ ់ក្លលយ៉ា ងណា ? ” ុុំ ្ ង
ក្ស្ចកៅម ។ ី ិនក្ពញចែត ិ
គាែ់ស្ួរក្េើង
“ អាាានងបញ្ញ ជ ក់ឲ្យស្វៅប់ថា ឹ
ក្ោយស្ុំ ក្េងស្ុំ ក្ដង
ក្លាកលៃង ់ក្លលយ៉ា ងណា
~ 92 ~
រាងោយ
ឆ្ឆេរស្ទឹងឆ្នរញ្ជ រា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
របស្់ក្យងក្រប្ប បដូច ូកធលុោះ ឱឃស្ងារ ើ
(១)
ក្កែែក្ៅក្រប្ប បដូចមហាស្វគរ ើ ក្លាកកុំព ុងជិោះ ូកធលុោះ
ិ ដដលក្លាកនងរែូ វវលស្វ ល ប់ ឹ
ក្រែើយខ្ងក្នោះ
គរាងោយឆល ងឱឃស្ងារក្ៅោន ់រច ុំងគរពោះន រ ឺ ឺ ិ វ ន
ដែ ូកគស្ង្ខ ា ររាងោយរបស្់ក្លាកកុំព ុងនងល ច ឺ ឹ ិ ក្រែើយ
ដដលក្ៅឆ្ងៃយ
លិច
ដងម
ុំងដឹងក្
ក្រប្ប បដូចរពោះនរ ិ វ ន
មុនក្លាកក្ៅដល ់រច ុំង
ល ់ក្ែដស្នឆ្ងៃយក្មលម នក្ឃ ើ ិ ើញ
យថាន ងរែូ វលង ់ស្វលប់ ើ ឹ
ក្
ុំង ូកជួនជា
យន ូវក្ធវស្រប្បដ ើ
ដស្ស្កក្រច ងរាុំចក់កាច ់រពក្ងយយ៉ា ងក្នោះ មនលៃ ង ់ក្លលក្ ឬអវី ? ” ។ ើ ិ ខឈ ុុំ ្ ប់មួយស្នទុោះ
ក្ឃើញគាែ់ក្ៅក្ស្ៃ ម
ស្ក្ងេែអកប្បបករ ិ ិយរបស្់ប ុរស្ចស្់
ក្ បន យយែក្ៅ ើ ិ
អាាានងម នក្ធវ យ៉ា ឹ ិ ើ ងក្នោះ
“ ានលឧបាស្ក !
រប្បញាប់ក្រែ មរកក្ស្ប ង ចប់យកក្ស្ប ង-ក្រង ____________ (១) ឱឃ
ក្បើជាអាាា
ុំងមិនក្រច ងរាុំចក់
ក្ដម បច ់ ែត ចថានងល ចក្នោះក្េ ើ បន ី ងបនល ឹ ិ ខនឯងឲ្យក្ភល ឹ ិ ើយ ួល
ក្ៅ ក ៏រែូវគែជាន ច ិ ិ ចថា
ោល
ោលដង ងមហាស្វគរមន ឹ ថាខនជ ិ ិ ួ ល ិោះ ូកលចឆល
ដល ់ក្រែើយពិែ អាាាក ៏មិនក្កែក្ស្ចកៅ រួី ញរាចែត ើ ិ ក្ កាច ់
ស្
ឧបករណ៍-ក្រង កកន ុ ង ូក ុ
ូកនងល ច ឹ ិ
មកក្រប្បើពឹងដ
ោល ូកលចក្ ិ លែក្ៅរ
ស្ំ. បា. ( ន. ) (ឱឃ) អនលង់; ជំនន់ ; ទឹក ដែលឆ្
ដែរែូវ
ខណៈដដល ូក
យ អាាារប្បញាប់ ើ
ែ ូ ដល ់រច ុំង ក្ធវយ៉ា ើ ង
ើង លិច ឆ្រៅ; កម្លំង ដសែទឹក; ទឹក
ដែលហូរស្ំយុង ចុុះខ្លំង ។ ព. រប. កិឆ្លស្ដែលពនលង់ ស្ត្វ , ម្ន ៤ យ៉ា ងគឺ ១-កាឆ្ម្ឃៈ ិ ជ (ព. ពុ .) ។ អនលង់ កាម; ២-ភឆ្ោឃៈ អនលង់ ភព: ៣-ទិឆ្ឋោឃៈ អនលង់ ទិែិោ; ៤-អវឆ្ិ ជជឃៈ អនលង់អវជ ធ្លលក់ ឱឃៈ (ព. រប.) ធ្លលក់ កុ ងឆ្ស្ចកដ េ ី វ ិនាស្ធំ ។ ដហលកេុងឱឃៈ (ព. រប.) អឆ្នាទលឆ្កើត្ ស្លលប់ ឥត្ឈប់ ឥត្ស្រស្លក (ព. ពុ .) ។ អាងឱឃៈ (ព. រប.) អាងម្នទី រជកទី ស្លេក់ ពឹងពាក់ ពំនាក់ ឆ្លើ
អេកធំ (ែូច ជរត្ី អាងអនលង់ ទឹកឆ្រៅ) ។ ឱឃស្ងារ ឬ --ស្ំស្លរ (--ស្័ង -ស្ល) ការអឆ្នាទល ឆ្កើត្ ស្លលប់ ឆ្ៅកេុងអនលង់ (ទំង បួន ) ព. ពុ . ។ល។ ឱឃៈ
~ 93 ~
ឆ្ឆេរស្ទឹងឆ្នរញ្ជ រា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ក្នោះក្លាកក្ឃើញថា ជាោរក្ធវក្ោយឆ្ង ល ែឬលៃង ់ ? ” ។ ើ ក្
“ ឆ្ងលែក្រចើន ៗ ”
បុរស្ចស្់ក្ឆលើយ
រពម
ុំងញញឹមយ៉ា ងក្ពញចែត ិ
ើយក្រលផទួនក្រឿងរា៉ា វក្រប្ប បក្ធៀបរបស្់ខែ ិ ៗ ថា ុុំ ្ ច
ក្រប្ប បដូច ូកធលុោះ
វដៅស្ងារក្រប្ប បដូចមហាស្វគរ
ក្រប្ប បដូចដដនក្កសម ក្រប្ប បនងអវ ឹ ី ?” ។
គរពោះន រ ឺ ិ វ ន
ក្
ក្រគាែរគាែ ក្នោះក្ៅ
រ ពយស្មបែតកៅ ិ ី
ក្យងបានមកព ីក្នោះ ើ ី ក្លាកគក្ផនដ ឺ
ក្យងក ៏ក្ចល កក្ៅក្ល ុ ក្ផនដ ីក្នោះ ើ ើ
បរក្លាកបាន ឯងជាក្ស្ប ង
គបុណយក ុស្ល ឺ ដ
ក្លាកស្មណៈ
ក្ររោះោលស្វលប់ក្
ន ុំរ ពយស្មបែតណា ៗ យកក្ៅជាមួយខនផងម នបាន ិ ិ ួល ក ៏រែូវដ ុែឬកប់ក្ចល
រច ុំងឬក្រែើយក្នោះ
យក្ស្ប ងក្នោះ ើ
“ ក្ស្ប ងក្រប្ប បដូចបុណយក ុស្ល
ោយ
“ ស្រីរៈរាងោយ
ស្ូមបក្ែស្រ ីរៈរាង ី
ស្រ ីរៈរាងោយកៅជាវែថ ី ុដ ៏ ក្វលាក្ចញចកក្លាក
របស្់ក្ដលក្លាកន ុំក្ៅ
ក្លាកនងបានអាស្ស្័ យបុណយក ុស្លក្នោះ ឹ
លឆលងភពឆលងជាែក្ៅោន ់ក្រែើយក្នោះ ិ
ានលឧបាស្ក ! ក្ែក្លាកបានក្ធវ បុណយក ុស្លអវី កខ ុ លោះក្ ើ ើ “ មិនធ្លលប់ក្ធវក្េ ើ ើ យក្លាកស្មណៈ ”
ក្ររ ម
“ ខរ លោះ ឹ ុុំ ្ វល ់ខ វល ់ខ វក់នងក្រឿងរប្បពនធកូនខ
ោរង្ខរកនងផទ ោះខ លោះ ុ
យក្លាកន ង ើ ឹ
គរពោះន រ ឺ ិ វ ន
ើយឬក្ ? ” ។
បុរស្ចស្់ក្ឆលើយក្ោយមុខ ដស្ស្ចុំោរខ លោះ
ពដពខ លោះ
ល ់ក្ែមនានក្ពល ក្ុំ នរលមមនងក្ធវ បុណយក ុស្ល ” ។ ិ ឹ ើ
“ ក្បើយ៉ា ងក្នោះ
ក ៏គួរអាណិែក្រចើន
ដមនក្
ិ យោរង្ខរច ញ្ ើ ិ ច ឹ មជីវែ
រែូវដែក្ធវើ ក្ដម ដែក ៏មនរែូ វក្ភលចបុណយក ុស្ល ក្លាករពមរប្បគល ់ ើ បរស្់ ី ិ ខនជាមន ស្សបក្រមើ ុ ក្ស្វមោះរែង ់របស្់ពដពខ លោះ ួល ោរង្ខរខ លោះ លិចលង ់
ដែោលមរណភ័យមកដល ់
របស្់
របស្់ក្ស្ស្ចុំោរខ លោះ
ោល ូកគស្រ ីរៈរបស្់ក្លាក ឺ
ុំងក្នោះជួយអវី ក្លាកមិនបានក្េើយ
~ 94 ~
របស្់
ក្លាកនងរែូ វក្ៅ ឹ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
ឆ្ឆេរស្ទឹងឆ្នរញ្ជ រា
ជួបរប្ប ោះនងក្ស្ចកៅ ងង ់ខ្ងក្រោយក្ស្ចកៅស្វ ឹ ឹ ី ែងងល ី ល ប់
ោលក្នោះឯង
____________________________________________________________________
ក្លាកនងក្ឃ ុ របស្់ោរជួយខនឯង ឹ ើញគណែថ្មល ួល បុណយក ុស្ល ក ុ
ក្បើក្លាកមិនបានក្ធវើ
ក្លាកនងក្ៅយ៉ា ងររខសែ់អែ់ឃ្លលន ឹ
អាហារឬអាវុធណា ៗ
ជាប់ាមខនក្ៅផង ួល
នងក្ស្ចកៅ ព ឹ ី ិ បាកយ៉ា កយ៉ា ប់
ក្លាកនងរែូ វក្ពើបពោះរប្ប ោះ ឹ
អែ់ឃ្លលនយ៉ា ងស្
គាានក្ស្ប ង - ក្រង ោល ូកលចលង ់ក្ ិ
មិនានក្ស្ប ង
័ស្ស
ដូចបុគគលដដល
យ រែូវក្អើែកកនងថ្ផទ មហាស្វើ ុ
គរ ដដលក្ពញក្ោយររក្ពើឆ្ងលមមករ នងខយល ់ពយោះក្ពាាដូ ក្ចេោះ ” ។ ិ ុ
ដ
ស្ក្ងេែក្មើលបុរស្ជរា
ានមុខស្ៃួែក្ររ មររំជាងមុន
លគែខូ ចចែតកន ិ ិ ី ស្រប្បដ ុងក្ស្ចកៅក្ធវ
ស្
ដដលកនលងមកក្
ខន ក្ បខ ន ងក្លាមដណន ុំថា ៖ ើ ិ ុុំ ្ យយលួ ួល
“ កខ ុុំ ូចចែតអ ិ ី ឧបាស្ក ! ក្វលាក្នោះក្ៅមិន
ក្
ដដលនងដស្វ ងរកក្ស្ប ង ឹ
ស្ូមឲ្យក្ធវបុណយក ុស្ល ើ គគែជនខ ុ លោះ
ក្ស្ចកៅក្លាភ ី
គបុណយក ស្ល ុ ក ុ ឺ
ក្ោយោរឲ្យ
ចែត ៅ មួ យរគាក្នោះក្ចលខ លោះ ិ មង ក្ធវលអ ើ រគប់ោលរគប់ កដនលង ី
យរបស្់ ើ
ួស្រជុលក្ៅក្េើយ ា ុំងពីថ្ងៃក្នោះក្ៅ
នដល ់ស្មណររ
រកាស្ីល ៥ ឲ្យបរ ិស្ុ ធជានច ិ ច ក្ស្ចកៅក្រោធ ី
ន់
គាែ់រប្ប-
ណ ម ៍
នង ិ
ពាយមអែ់ស្ងេែ ់កុំចែ់
ឹ ក្ស្ចកៅស្ស្វ ងវក្ងវ ង ី
ដដលក្កែក្េ ើ ើ ងកនុង
ស្រុបក្ោយខ ី ល ក ៏គ ឺ ច ូរគែលអ នយយលអ ិ ិ
ក្ស្ចកៅលអ ី ក្នោះឯង
គបុណយក ុស្លដដលនង ឺ ឹ
បញ្ូ ជ នក្លាកក្ៅោន ់ស្ុគែភព ខ្ងក្រោយ ូកលិចលង ់ ដូក្ច េោះច ូរកក្ុុំ ធវស្ ិ រប្បដ
ស្ ” ។
ខខ ុុំ ្ ក្ុំ ស្ន
ក្រប្ប នរប្បក្ៅបុរស្ចស្់
រ
ែ ូ រពោះអា ែយជ ិែលិច ិ
ក្ បចុំ ក្រ ីនពរលាគាែ់ក្ធវដ ើ ើ ុំក្ណើរឆលងស្ទឹងក្នរញ្ជរាែក្ៅ ។
~ 95 ~
គ្រូពេទ្យអួតអាង
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ព្រូនរទ្យអួតអាង លោក-អ្នកអានជាទីមេត្រី !
ដល ់ររុងរាជរ្រឹះធ ធរចើនជាងព្រព
ឹះ
ខណៈដដលធ្វដ ិែ ើ ំធណើរកាន ់តែខែជ ិ
ខបា ុំ ្ នសធងេែធ
ដផនដដ ូ ជាឧែតម ី ច
ើ ញថា
សមបូណ៌លអ
ក្ដនលងខ លឹះដដលអ្ន ក្ដរសរចូែកាែ់មិនទាន ់ធ រាប់ធថាលស
សំ តដងថាម្ុំធ
ាន
ធររឹះធដម ើ រសូវក្នុងដរស
រាក្ដថាលអធរចើន
ឹះ
មនសសធៅធរចើ ុ នក្ ុឹះក្រ ពួ ក្ខ លឹះក្ ៏សនទ
ាន
តាមវាលដរសមានក្សិក្រ
លធលងានធសើចកាអក្កាអយយ៉ា ង
ពួក្ខ លឹះក្ ៏មានការធរចៀងរាំររ្ំែ ូរយែន្ដន្ើររុសរសើធរចៀងធឆលើយឆលង
ដូចជាសរាយរ ីក្រាយណាស់
ការក្ណា ្ លក្ំធៅរពឹះអាេែយ ិ ញដញមរ ីក្រាយបាន ជាន ់ក្នុងមហាន្រ មក្ក្ ៏លមមរាវរក្ធ ធសចក្្លម ី មចែត ិ
្ែធម លក្ ៏្ួរដរលក្ ិ ើ
មានធញើស
រ ូ ធជាក្ខន ួល
ធៅញញឹម
ដូចជាចធងអៀែចងអល ់ររវល ់ររវាយចែតម ិ ិនបានរ ីក្រាយ នរណាបានធសចក្្សុ ី ខពិែ ?
្ែធៅ្ ែ ិ ិ
ក្សិក្រដដលធ្វក្ស ូ ធញើសតាងេក្ ើ ិ ក្មមងែ ឹ
ធបើលមមចែត ិ
ើញចធមលើយថា
ក្នងភាវៈជាអ្ន ក្ដរសរបស់ធ្ ុ
ធសចក្្សុខធៅរែង ់ធសចក្្ធពញច ែត ី ី ិ
ក្ ៏ជាសុខ
សូមបីជាមហាធសដឋីមានរាក្់ ៨០
ធកាដិធៅក្នងរាសាេធប មចែត ធ្នឹះ ើធៅមនលម ិ ិ ក្ងភាវៈដូ ុ ុន ររសាវររធសាប
ដដលពួក្ធ្ធ្វើ
ិ ផទុយធៅវញមហាធសដឋ ត ំពីរ ី ដលធៅធលរាសាេរា ើ
ធ្វឲ្យធក្ ែធសចក្្ សងស យថា ័ ើ ើ ី
ចែត ិ មិនបាន
្ ុមព្ ំ
។ ព្ងៃមួយ ខធ ូ ិរសុក្្ំ ៗ ធរចើនក្ដនលង ើ ំធណើរធដើរកាែ់ភម ុំ ្ ្វដ
ំ ន ជាពួក្ ៗ ទាក្់េងផ្ុា សរាយ
ើយ
ភូមិររធេសជាដរសចំការ
សទុឹះរុលែបលធដ ងដព្េ ើមបភាវៈយ៉ា ី ុ
ដូធ្នឹះ
ី ធៅររធវនររធែ ន ើ
ក្ ៏រក្ធសចក្្សៃ ី ប់
នងយក្រេពយខាងធរៅជាធរ្ឿងវាស់ ធសចក្្សុ ឹ ី ខ
របស់មនសស ុ មិនបានរ្ប់រាន ់ធ
ើយ ។
~ 96 ~
គ្រូពេទ្យអួតអាង
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
្ស់
ធដើរែធៅធេៀែមិនយូរ
ខក្ ុំ ្ ៏សំ
តា ំងធៅពីមុខផលូវេសបូ រ៌ធ ិ
ឹ ងធ
ឹះ្ធរ្ឿងសំ ធៅព្នមហាន្ររាជរ្រឹះ ឺ
រាជធានព្នម្្រដឋ របស់រពឹះបាេពិមពិសារ ី បញ្ច គរិ នគរ ី
ធររឹះមានភនំ ៥ ្ ឺ
មួ នដដលពួក្ប្ាមែត នច ូលធ្មវាយ ិ មនហា៊ា ិ ធឈើ្ំធ
យសំ ើ
រាជរ្រឹះមាន
មមួយធេៀែថា
ធវការៈ, ធវបុលលៈ, ្ជឈក្ូដ, ឥសិ្ល ិ ិ ិ
ិ តា ំងធរៀងរាយធៅជំវុ ញររុ ង
នងធសាណៈ ិ
ូ ភនំពណ៌េក្រាក្់ ើ ញក្ំពល ឹ
ឹ ងធមលជាយេធនល ើ
ជាក្ំតពង្មមជាែដ ិ ៏រ ឹងបុងមាំ ឹ ខអ្ ុ បធ ់ ដើម ុំ ្ ងគុយចឹះធរកាមមល
រសូវក្ំព ុងេធុំ លឿងរ្ល
ងាក្ធៅ
ធមើលក្ំតពងយក្សព្នររុងរាជរ្រឹះ ធោយធសចក្្ធរែក្អ្រ ធររឹះដង ឹ ថាខន ី ួល ធ្វដ ុ ូ វធាលធៅរបស់ខនមួ យខណឌធ ើ ំធណើរមក្ដល ់ចងផល ួល ខណៈដដលអ្ងគុយសរាយនងអារមម ណ៍ធ ឹ
មានក្់សាពយយមធដើរឆលងកាែ់មក្ ធឈើខាងផលូវ ធលើព្ផទដធ ី
យ ើ
យ ។ ើ
ឹះឯង
កាលងាក្មក្ធ
មានបុរស្ស់
ើញខអ្ ុំ ្ ងគុយធរកាមមលប់
ាែ់បានធវៀសច ូលមក្អ្ងគុយសរមាក្ផង
កាលោក្់យម
ធ្ក្ ៏ធផ្ម ើ សួ រខថា ុំ ្ មក្ពីណាធៅណាតាមេំធនៀម
ធ្
រាប់ថាខនធ្ជារ្ូ ធពេយ ួល
ធដរ ្មជនបេ ើ រក្ាពាបាលអ្ន ក្ជមៃតាមាមន ឺ ិ
ឲ្យខសា ំ ្ុ ្ ប់យ៉ាង
ក្នុងខណៈដដលអ្ួ ែអាងធលើក្ដំធក្ងខ ង ើ នឯងយ៉ា ួល
ធផសង ៗ
ធ
ធលើសលុប
យក្ ៏បរ ិយយដល ់សមែថភាព ើ រ ូ ដ
ក្នុងការរក្ាអ្ន ក្ជមៃឺរបស់ធ្
ាែ់ក្ ៏ែឹះធដៀលធពេយដព្េ ៗ យ៉ា ង្ៃន ់ផង ិ
ដូចជាថាក្នុងធោក្ធនឹះ
ាែ់នយយហាក្់ ិ
ិ ាែ់វធសសជាងនរណា ៗ ទា ំងអ្ស់
យល ់រ្ប់តបបរ្ប់យ៉ាងមិនមានអ្វី តដលាែ់មិនធចឹះ
អាងខនរបស់ ាែ់ ខក្ ុំ ្ ៏ដឹងបានភាលមថា បុរស្ស់ធ ួល
ឆ្លលែដឹង
ទាក្់េងនងការអ្ួ ែ ឹ
ឹះក្ំព ុងរែូវេដឋ ិ នៈ ិ មា
ឹ ជា ិ ្ ទាល ់តែសំ ាល ់យល ់ថា ខនជាអ្ន ិ រ្បសងេែ ់ ក្ំព ុងរសវងវ ក្វធសស ួល ដែមានក្់ឯងក្នងធោក្ ុ
ខ្ េ បឲ្យមនសសធនឹះអ្ស់ ុ ពយសន ៍ ិ ើមនបន្ដងា ិ ុំ ្ ែថាធប
(១)
~ 97 ~
គ្រូពេទ្យអួតអាង
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
េការធររៀនររធៅមន សសរបស់ ុ ខរុំ ្ ែូវែក្់ឆង គ ី
េដឋ ិ នៈរបស់ាែ់ធោយការធផ្ម ើ សនទ ិ មា មក្ក្នងធោក្ធនឹះ ុ
ក្ ៏ធរចើនឆ្លនំធ
ិ វញដដនដ ីម្យមររធេស ចំធណឹះធចឹះជំ រ្ូធពេយដ ៏ជំ មក្ ” ។
ថា
“ មានលឧបាសក្ ! អាតាមធក្ែ ើ
យទា ំងបានធ្វដ ើ ើ ំធណើរធដើរធរែចសឹងជំ ុ
ដែមនដដលជួ បររេឹះធពេយណាមានក្់តដលមាន ិ
ញធពញធោយសមែថភាពដូចយ៉ា ងធោក្ធ ើ យ
ញបំផែ ុ
ធោក្ជា
ជាងរ្ូធពេយទា ំងឡាយដដលអាតាមធាលប់ជួបររេឹះ
បុរស្ស់ញញឹមយ៉ា ងធពញចែត ិ
“ រែូវធ
ធេបខ ធ ើ នធយបាយដក្ ើ ុំ ្ ដរ
យធោក្សមណៈ ើ
ធ
យក្ ៏ធរលយ៉ា ងរ ីក្រាយថា ើ
ធបើនងន ឹ យយតាមព ិ ិ ែធ
យ ើ
មិនមានថាន ំ
ររធភេណាដដលខម មិនមានធរា្ររធភេណា ដដលខព ឹ ុំ ្ ិនដង ុំ ្ ាបាលមិន បានធនឹះនយយា ន តាមពិែ មិនដមននយយអ្ួ ែធលើក្ខនឯងធេ ” ។ ិ ិ ួល “ អាតាម
ធជឿធោក្ ”
ខត ុំ ្ ក្លងសរធសើរធ្ែធៅ
ររធសើររបស់អាតាមដដលបានមក្ជួបធោក្ ក្នងររុ ងរាជរ្រឹះមានជមៃឺឈឺជាេមៃន ់ ុ សមុោឋនធរា្
ធ
ធររឹះអាតាមមានញាែមា ិ ន ក្់ធៅ
ចង ់អ្ធ្្ើញធោក្ធៅរែួែធមើល
យររក្បផសំ ថាន ំពាបាលឲ្យផង ើ
សឹះជា អាតាមនងជូ ឹ នរងាវន ់យ៉ា ងាប់ចែត ិ ” ។ “ េក្ច ុ ែត ំ ្ុ ឹះុ ិ ខច
យ៉ា ងធជឿមាំក្នុងខនឯង ួល មានក្ំរ ឹែព្ងល
ធោក្សមណៈ ”
ធបើធោក្ពាបាលបាន
បុរស្ស់ធរលធ
“ ខធ ងរក្ាពាបាលមន សសជមៃ ុ ិ ឹ ឺ ុំ ្ ពញចែតន
សូមរាប់អាការៈធរា្របស់ធ្មក្ចឹះុ
សមុោឋនធរា្ ធ
“ រាប់ថាជាធជា្ដ ៏
យផសំ ថាន ំឲ្យឥ ើ
ូ វធនឹះ ” ។
ិ កាលបានលលួ ងរ្ូធពេយវធសសធា ល ក្់រធដ ្ ធ
ភាលម “ អាការៈធរា្របស់ធ្ជាយ៉ា ងធនឹះ
~ 98 ~
យ ើ
យធស ើ ើច
ធោយ
ខន ឹ ុំ ្ ងរសាវរជាវ
ខក្ ើ ចង ុំ ្ ៏ធផ្ម
្កាលមុនធ្ក្ ៏រ ឹងបុងលអ ដច ូ ជា ឺ ឹ
គ្រូពេទ្យអួតអាង
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
អាតាមដដរ
ដែធពលធរកាយបានរែ
្ួរអាណិែ
សាច ់តសបក្ដដលធាលប់តែែងហាប់ ឹ
យសពវសារ៌ងគកាយ ដភនក្ដដលធាលប់ភថា លឺ ល ធាលប់បានឮសំ ធ
កាលយជារជើវរជិែសវិែយុរ
សក្់តដលធាលប់ធមមរសិល កាលយជាសដូចសំ ដបរជាលអក្ ់ងងែធម លម នធ ឹ ើ ិ
ងចាស់
ដដលធាលប់សរឹងធពញមាែ់ រលង ី
ប់កាលយជាមនសសអ្ន ុ ់េន ់ធខាយយ៉ា ង
កាលយជា
ខ នងដដលធាលប់រែង ់លអ
ងងល ឹុ ង់
ើញ
ដួង
ី
រែធចៀក្ដដល
សា្ប់អ្ី វ មិនបានការ
ធ្មញ
ក្ ៏សណ្ក្បាែ់ធៅម្ងមួ យ ៗ ទាល ់តែអ្ស់
ក្ ៏តបរជាធកាង្មធៅខាងមុខ
រែូវធររើធឈើ
រចែ់ធវោធដរ ល ប់លអ ក្ ៏ធៅជាធភលច ៗ មនសសទា ុ ំងឡាយធៅ ើ សែតដលធា ិ ថាធក្ែ ើ
រោគជោ
ធវោធនឹះមានអាការ្ៃន ់ដ ុនោបណាស់ធ
ើយ
សូម
ិ ធោក្ធមតាតអ្ធ្្ើញធៅរក្ាពាបាលធ្ឲ្យជាររររែដូ ” ។ ី ចធដើមវញផង លុឹះខន ិ ុំ ្ យយចប់
នយយថា ិ
ិ ធពេយវធសសក្ ៏ផទុឹះសំ ធណើចធសើចយ៉ា ងខាល ំងធ
“ ធរា្យ៉ា ងធនឹះ
្មមតារបស់សងាារ ” ។
ធ្មនពាបាលធេធោក្សមណៈ ិ
យ ើ
ធររឹះជា
ិ “ មិនរក្ាធរា្យ៉ា ងធនឹះ នងធៅរក្ាធរា្អ្វ ? ” ខស ឹ ី វញ ុំ ្ ួ រ ។ “ ក្ ៏រក្ាធរា្ដព្េ ៗ
ជាធដើម ” ។
ដូចជាធរា្ឈឺក្ាល
“ ទា ំងធនឹះជាធរា្ែូច ៗ ែច ិ ៗ
ឈឺធរឹះ
នរណាពយបាលក្ ៏បាន
ឈឺធ្មញ
ដែធរា្ជរា
ធនឹះ ជាធរា្ខាល ំងកាលយ៉ា ងបំផែ ុ ធក្ែន ងមន សសធពញព ុ ើ ឹ ិ ភពធោក្ ធពេយ ដព្េ ៗ មិនពាបាល ទា ំងអ្ស់ សឹះជា
ធររឹះធ្មិនពូដក្ដូចធោក្
ធោក្្ួរនងពាបាលបាន ឹ
ធោក្ពូដក្ជាងធពេយ
ធបើធោក្ពាបាលធរា្ររធភេធនឹះ
ធោក្នងជាធពេយស្ ភ ៉ា ងបំផែក្ន ុ ុងធោក្ ឹ ុ ក្ស្មយ
ធោក្េេួលរក្ាពាបាលធេ ? ”
។
~ 99 ~
ថាយ៉ា ងណា
គ្រូពេទ្យអួតអាង
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
“ ខរ ុំ ្ ក្ាពាបាលមិនបាន ”
ធខាយចឹះុ ។
ិ ធពេយវធសសធរលធោយសំ ធ
ង
“ ធបើធោក្រក្ាពាបាលធរា្ររធភេធនឹះឲ្យសឹះជាមិនបាន ធោក្ក្ ៏
ិ មិនររធសើរវធសសជាងធពេយទា ំងឡាយដព្េ ៗ ធេៀែធេ កាលដដលធោក្ នយយអ្ួ ែអាងថា ិ េ ូធៅ
ធោក្ជាធពេយជំ
្ជាការន យយធល ឺ ិ ើសធសចក្្ព ី ិែ
ញ
ឯង ” ។
មានសមែថភាពជាងធពេយ
ធររឹះអ្ំ ណាចេដឋ ុ ណ ឹះ ិ ិមានៈប៉ាធណា
ិ ធពេយវធសសអ្ងគ ម ស មិនបាន ី ុ យធងៃក្មុខ ធោយធសចក្្ធអ្ៀនខា
ែបែនងខ ឹ ថា ុំ ្ យ៉ា ងណា
យក្ព្ដ្ូសដីធៅមក្
ឱកាសធររៀនររធៅែធៅ
“ មានលឧបាសក្ ! ”
ខកា ុំ ្ ន ់
“ ធរា្ក្ំណាចកាចសាហាវដដលបំផ្លលញធសចក្្ី
សុខរបស់មនសសមាន ុ ៣ ររការ្ ឺ ធរា្្ស់ ធរា្ឈឺ ធរា្សាលប់ ធរា្ ្ស់នងធរា្សា ល ប់ ិ
ធោក្រក្ាពាបាលមិនបានធេ
នងា ម នធពេយ ឹ
សាម្ញ ណារក្ាពាបាលឲ្យសឹះជាបាន, រក្ាពាបាលបានខ លឹះ ធរា្ឈឺថាេែ់តែមា៉ាងប៉ាធណា ុ ណ ឹះ បាន
ជាការសម្ួរធ
បំផែក្ន ុ ុងធោក្ ? ។
មោកត្រូមេទយ !
ើយឬ
ជមៃឈ ឺ ឺ ថាេែ់ខ លឹះ
ធោក្ក្ ៏រក្ាពាបាលមន ិ
ិ ដដលធោក្សំ ាល ់ថាខនជាធពេយវ ធសស ួល
ក្នងធោក្ធនឹះ មានសិលបសាស្ដស្ធរចើនពន ់ធពក្ ុ
ដដលមនសសរាវរក្ជួ ុ បនងស ឹ ិ ក្ាក្នងជមព ីវ ុ ូ េប ររការ
ធបើរួ មមក្
ធវជ្សាស្ដស្របស់ធោក្រែរម ១ ក្នង ុ ណ ឹះ ុ ១៨ ប៉ាធណា
សាស្ដស្មួយ
ដែចំធរឹះ
ក្ ៏មានធរចើនដផនក្ដបក្ជាដមក្ធាង្ំេ ូោយ
ដដលធោក្នងស ឹ ិ ក្ាឲ្យចប់សពវ រ្ប់ទា ំងអ្ស់បាន
~ 100 ~
ក្ ៏មានដល ់ ១៨ សូមបីតែធវជ្ ួសសមែថភាព
បាច ់ធរលងវដ ី ល់
គ្រូពេទ្យអួតអាង
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ិ ្ ដព្េ ៗ មិនមាននរណាអាចនងស សាស្ដស្វជា ឹ ិ ក្ាឲ្យធចឹះ្ ំទាល ់តែចប់សពវ
សិលបសាស្ដស្ទា ំងពួងបាន ធររឹះនងរែូ វធររើធពលធវោជារន ់ ៗ ឆ្លនំ ដែ ឹ អាយុរបស់មនសស ុ
ធេបម ើ ិនរ្ប់រាន ់លមម
មានក្ំណែ់យ៉ាងយូរណាស់រែរមមួយរយឆ្លនំបធណា ៉ា ុ ណ ឹះ ដដលនងស ឹ ិ ក្ាឲ្យធចឹះសពវ សិលបសាស្ដស្ទា ំងពួង
បាន ។
មោកត្រូមេទយ ចំនន ួ ដសន
!
វែថុទា ំងពួងក្នងសាក្លចក្េ វា ុ
មានររធភេរាប់
ដែធោក្ដង ុ ណ ឹះ ឹ ធរឿងធវជ្សាស្ដស្រែរមែូចមួយប៉ាធណា
ធសចក្្ី
ធចឹះដង មដែមួ យក្នងចំ នន ួ ដសនប៉ាធណា ុ ណ ឹះ រាប់ថា ឹ របស់ធោក្ ធេបមានរែរ ើ ុ ជាការធចឹះដឹងែចែួ ចណាស់ ិ
សម្ួរធ
យឬ ើ
ិ ថាធោក្ររធសើរវធសសជាងអ្ន ក្ដព្េ ! ” ។
ឯងថា
“ មោកសេណៈដ៏ចំម ន ើ !
ដដលធោក្ធដើរអ្ួ ែអាង
ខធ ងដ មិញធនឹះ ឹ ខនអ្មាញ់ ើ ឹ ង ុំ ្ េបន ួល
ខនមានចំ ធណឹះធចឹះដឹងក្នងធរឿងធវជ្ សាស្ដស្រែរមបន្ចបន្ ុ ណ ឹះ ិ ួល ុ ួចប៉ាធណា
ខន នពន ់ធពក្ ឹ ុំ ្ ក្ធអ្ៀនខ ួល ិ ជាមនសសវ ុ ធសស
ដដលបាននយយអ្ួ ែអាងរាប់ធ្រាប់ឯងថាខន ិ ួល
ឹ ធោយអ្ំ ណាចធសចក្្រសវ ងវធងវ ងធចឹះ្ែខ ុសថា ខន ី ិ ួល
ិ ជាអ្ន ក្វធសសក្ន ងធោក្ ុ
ែធៅខន នធ្វ ដូ ឹ ិ ើ ធ្នឹះធេៀែ ” ុំ ្ ងម
សំ ពឹះខយ ុំ ្ ៉ា ងឱនលំធទាន ។
“ មោកត្រូមេទយ ! បន្ចបនត ច ិ ួ
ធ
ធ្ក្ ៏រកាប
កាលបានេេួលការសិក្ារែរម
ិ រដមងធក្ែធសចក្្ ធក្អងកា អ ងក្នងវ ើ ី ុ ជា្របស់ខន ួល
ិ ិ វធសសវ សាល ក្ំត
មនសសលៃ ុ ង់
។
សំ ាល ់ថាខន ួល
យធដ ែអាងកាងររទារាប់អ្នក្ដព្េ ើរនយយអ្ួ ើ ិ
ង្រមាមអ្ន ក្ដព្េ
ជាមនសសរ ុ ឹងែអង ឹ
ររអ្ឺែររធអាងធកាងរពធ
ធដើរ
មិនរពមេន ់ភលន ់ចំធរឹះនរណា មិនដង ឹ ថាខនក្ំ ី ង ់របស់ ួ ល ព ុងអ្ួ ែធសចក្្លៃ
~ 101 ~
ន ើ
គ្រូពេទ្យអួតអាង
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ខន ួល ។
មនសសដបបធ ុ
មិនដដលធៅធ ែូចរបស់ខន ួល ណាក្ដងេបធ
ឹះ
ធោក្ធររៀបដូចក្ដងេប្ស់ធៅក្នុងរធដ ្ ែូច
ងធសាឹះ ើញសទឹងេធនល នងមហាសមុរេម្ ិ
្ំបំផែក្ន ុ ងធោក្ ុ
ធសចក្្សំ ី ធៅអ្វី ធ
ើញសទឹង
ើយ
វានងន ែត ឹ ក្ធអ្ៀនច ឹ ិ
មោកត្រូមេទយ ! រដមងធ
ក្ដងេប្ស់
ធរៀនធចឹះដង ឹ ធរចើនធ
ដដលបានធៅធ
ែូចយ៉ា ងាមន មិនធក្អងកាអង
ើញសទឹង
ទាល ់តែណាស់យ៉ាងណា
ែ ុធ
ឹះ
រ
ែ ូ អាយុនងសមែថ ិ
នងធរៀនឲ្យធចឹះចប់ ទា ំងអ្ស់ ឹ
ធោក្អ្ន ក្មានធសចក្្ធចឹះដ ង ឹ ធរចើនដមន ៗ ធេប ី ើ
្ួរធារពរាប់អាន
មានចែត ិ េ ូលំេ ូោយ
រដមងរពម
ិ េេួលថា ខនម នដ ង ់បានធរៀន នងរពមេេួ លក្ំ ឹ ក្នងវ ិ ិ ិ ួល ុ ជា្ដដលមនទាន កាលខនន ុស ិ ួ ល យយខ ឹ រសវងវធងវ ង
េធនល
ច ើ ង ក្ ៏ធមើលដូចជាខនធចឹះែ ិ កាន ់តែលៃង ់ធៅ ធររឹះ ួល
ផលូវរាជា្របស់មនសសម ុ នរ្ប់ រាន ់ ិ
ជាមនសសេន ុ ់ភលន ់
វានង ឹ
ង ឹ ែច ើ ញថាខនធចឹះដ ិ ៗ ធៅដូធ្នឹះ ួល
អ្វី តដលរែូវធរៀនមានធរចើនធលើសលន ់ពន ់ររមាណ ធររឹះធ
ដែកាល
ដដលធាលប់ធដើរអ្ួ ែអាង
្ របស់ខនែូច ើ ញរធដ ួល
ធោក្អ្ន ក្ធរៀនធចឹះដង ឹ ធរចើន ៗ រដមងធ
បាន
ឬសមុរេ
វានងកា ល យជាក្ដងេបសៃបធ ់ សៃៀម ឹ
ែធៅធេៀែ ។
ភាព
េធនល
តាមពិែរធដ ្ របស់វាែូចមួយប៉ាធណា ុ ណ ឹះ
រធដ ្ ែូចមួ យរបស់ខន ួល
មហាសមុរេ
ធដើរនយយអ្ួ ែអាងរាប់ធ្ ិ
ឹះបានឱកាសធចញធៅធ
ដង ឹ ធសចក្្ព ី ិ ែថា
ក្ ៏យល ់ថារធដ ្
ុស
ធ្វខ ឹ បន្ចបនត ើ ុស ចំតណក្អ្ន ក្ធរៀនធចឹះដង ិ ួច ធរចើន
ររអ្ឺែររធអាងក្នងធសចក្្ ធចឹះដ ង ឹ ធ ី ុ
ឹះ
សំ ាល ់ថាខនឆ្ល លែ ួល
យ៉ា ងបំផែ ុ ពូដក្យ៉ា ងបំផែ ុ លអយ៉ាងបំផែក្ន ុ ុងក្ណា ្ លជំនជ ុំ ន ធក្ែេ ើ ដឋ ិ ិ-
មានៈររកាន ់ខន យយ ិ ិ ួ ល ររអ្ឺែររធអាងសំ ាល ់ថា រ្ប់យ៉ាងដដលខន្ ួ ល ែន
~ 102 ~
គ្រូពេទ្យអួតអាង
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ធ្វសុេ ធដែរែូវជានច ើ ិ ា ខនរែូ វ ួល
សូមបីអ្ន ក្ដព្េធ
ើញថាខ ុស
ធបើាមនផលូវស៊ាូនងធ្ព ឹ ិែ ៗ
ក្ ៏ធលើក្ក្ំ
ទា ំងដដលខនា ី លែ ួ ល ម នធសចក្្ឆ្ល
ររដ
ក្ ៏ធៅធក្ៀចរកាញថា
ុសឲ្យអ្ន ក្ដព្េ
មនសស ុ
ររធភេធនឹះមិនរពមសារភាពថាខនលៃ ង ់ ទា ំងដដលខនក្ំ ួល ួ ល ព ុងលៃង ់ ខំអ្ួែថា ឆ្លលែ
ធៅធដើរពរយ
យលក្់
លនងមន សសយក្មាសរល ុ ម ឹ
រាក្ដជាលក្់បានដែម្ងប៉ាធណា ុ ណ ឹះ
ធរកាយ កាលធ្ដង ឹ ធសចក្្ព ី ិ ែធ
យ មុខជាាមននរណាេញធ ើ ិ
“ មោកសេណៈដ៏ចំម ន ើ !
ររេបដ ៏ភលរែចឹះរែចង ់ធឆឹះធ ី ឺ
ធពល
ធ
ែ ុផលរបស់ធោក្
ែតដ ៏ងងែងងល ់ ធោយធមា ឹ ើ ងក្នងច ិ ុ
ើយ ” ។
ដូចជាដួង
ៈរបស់ខ ុំ ្
់ ងបញ្ហ ិ ធ្វឲ្យខ ធំ ្ុ ក្ែធសចក្្ យល ់ចាស់ក្ន ា ជីវែយ៉ា ងសំ ខាន ់ ើ ើ ី ុ
ដដលមិនធាលប់
របស់អ្ី វ នងបូ ជា្ណរបស់ ុ ធោក្ ឹ
ខធ ឹ ុំ ្ រែក្អ្រនង
ដង ឹ ពីមុនមក្
ធោក្បានធ្វឧបការ្ ណដ ុ ៏្ំព្ររដលងចំធរឹះខ ុំ ្ ើ ដែធបើធោក្រាថាន
បធរងៀនសិលបសាស្ដស្របស់ធពេយ
ខា ុំ ្ ម ន
ដដលខធ ឹ ទា ំងអ្ស់ដល ់ធោក្ ុំ ្ ចឹះដង
ិ ្ សរមាប់រក្ច្ ិ ធដើមបីធោក្នងបានមានវ ជា ” ។ ឹ ិ ា ឹ មជីវែែធៅ “ សូមអ្រ្ណក្ន ុ ុងបំណងលអរបស់ធោក្
ដែអាតាមមិនរាថាននង ឹ
ិ ្ ធវជ្សាស្ដស្អ្ំពីធោក្ធេធររឹះអាតាមឯងជារ្ូធពេយរសាប់ធ សិក្ាវជា បុរស្ស់
សំ
យ ក្ក្នុងចែត ឹ ងធមលមុខខ ើ ឹ ិ ុំ ្ ៉ា ងនក្ដរល
“ ធោក្ក្ ៏ជារ្ូធពេយដដរឬ ធរា្អ្វី ? ”
។
ធោក្មានការជំ
“ អាតាមជារ្ូធពេយដដរ
ធពេយរក្ាធរា្ចែត ិ ធមា
ៈ
ធ
អ្ន ក្ណាមិនសរាយចែត ិ ធររឹះ
ក្នងធសចក្្ ព ុ ី ិ ែ មនសសឈ ឺ ចែត ិ ុ
យថា ើ
ញក្នងការរក្ាពាបាល ុ
ដែមិនដមនធពេយពាបាលធរា្កាយ
អាតាមពាបាលឲ្យបាែ់បាន
យ ើ ”
ថាន ំរបស់អាតាម
ធោភៈ
ជា
ធទាសៈ
្ការដ ង ឹ សាគល ់យល ់ ឺ
កាលបានេេួលថាន ំ ្ការដ ង ឹ សាគល ់យល ់ ឺ
~ 103 ~
គ្រូពេទ្យអួតអាង
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ក្នងធសចក្្ ព ុ ែធរា្ច ែត ី ិ ែ មនសសធក្ ើ ិ ុ អាតាមធ
កាលបានេេួលថាន ំ ្ធសចក្្ ដ ឺ ី ឹងពី
ែតសា អ ែសុខសៃប់ រែជាក្់រែជំ រ ីក្រាយធរៀងរាបធៅ ើយ នងមានច ឹ ិ
ធរា្កាយដដលធោក្ពាបាល
មនសសខ ុ លឹះក្ ៏ជា
មនសសធក្ ុ ែធរា្ច ែត ើ ិ រ្ប់ានទា ំងអ្ស់
ខ លឹះក្ ៏មិនជា
ដូធ្នឹះ
ដែរ្ប់
អ្ន ក្ជមៃរបស់ អាតាមធេ ប ឺ ើ
មានធពញពិភពធោក្ អាតាមធរែចចររក្ាពាបាលធរៀងរាបមក្ ” ។ “ ធោក្ជារ្ូធពេយដដលឆ្លលែបំផែ ុ
មានអ្ន ក្ជមៃឺធរចើនបំផែ ុ
ថា ធោក្្ង ់នងបានព្ងល ឈួ ន លរងាវន ់ធរចើនបំផែផង ុ ” ។ ឹ “ រែូវធ
យ ើ
អាតាមបានរងាវន ់ធរចើនបំផែ ុ
ធសចក្្សុខសរាយច ែត ី ិ មានដក្វក្ង បន្ចបន្ ច ិ ួ
ធពរជ
ខ្ ិ ុំ ្ ែ
ដែរងាវន ់របស់អាតាម
្ឺ
ដដលបានធ្វររធយជន ៍ដល ់មិែតមនសសជាែ ុ ម ើ ិ ិន
មាស
រាក្់
ធររឹះរបស់ទា ំងធនឹះ
មួ យដងមួយរាប៉ាធណា ុ ណ ឹះ
ឲ្យធសចក្្សុខ ី
ដែធសចក្្សុខច ែត ី ិ ដដលបានពីការ
ជួយសធន្ដងាគឹះធោឹះេក្ា ុ អ្នក្ដព្េ ឲ្យធសចក្្សុខដល ់អាតាមជានរន្ ី ិ រកាល ” ។ បុរស្ស់
ោដបក្ធៅ រែជាក្់ចែត ិ
រកាបសំ ពឹះខយ ុ ផែ ុ ុំ ្ ៉ា ងឱនលំធទានជារាចងបំ
ខតា ់តែផែក្នទ ុ ើ ុំ ្ មធមលធ្ទាល ុយដភនក្
េធី
ឹះ
លមមដល ់ធសចក្្រែូ ី វការធ
ែធៅធេៀែ ។
យ ើ
យក្ ៏ ើ
នក្សរាយរ ីក្រាយ ឹ
ដដលបានជួយរក្ាពាបាលធ្ឲ្យសឹះជា្ក្ធរា្
ឹ ជា ិ ្ ដដលធ្វច រសវងវ ់មក្យូរធ ឹ ើ ែត ិ ធ្ឲ្យងងែងងល
ធ
្ធសចក្្ ឺ ី
ើយ ខធុំ ្ ៅសរមាក្ក្នង ុ
ក្ ៏សាពយបារែធចញធ្វដ ើ ំធណើរ
____________ (១) េយសន៍ េយស់ បា.; សំ . ( ន. ) (េយសន ឬ វយសន; វយសន) ទ្ុក្ខ; អំពេើ អាគ្ក្ក្់ ; ពសចក្ដី វ ិនាស; េុត តបុត, េុតក្ំ ណាច : ទ្ូនាានគ្រពៅឲ្យអស់ េយសន៍ , មានេុតេយសន៍ ។ (េ. កា.) ជន មានេុត េយសន៍ តតងរល ំ ស់ នូវសុខ សួសីដ ពៅក្នុងទ្ី ណា ទ្ី ពនាោះអគ្រិ យ នាំ ឲ្យមានក្ដី គ្េួយ ខវល់ជានិចច ។
~ 104 ~
គណៈល្ខោន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
គណៈនខខេ លោក-អ្នកអានជាទីមេត្រី !
ដល ់ទ្វវរររុងរាជរគរោះផ្ផែកខាងនជើង ជិតនជើងភនុំនវបុលលៈខាងនរៅររុង
មុនរពលប់ថ្ងៃន
ោះឯង
ផ្ដលជារចករវាងភនុំនវភារៈនងនវបុលល ៈ ិ
មានអណ្ូ ដ ងទកនៅ ដ ខានតធុំ ឹ
ពីនរោមផ្ផនដី នហើយហូរឆលងោត់តាមទុំ
ស្រុកនៅរទឹងខានតតូចននោះថា តបោតានទី នររោះនហត ុផ្ដលទកនៅ ដ ឹ
ទ ូនៅនទបនជឿថា ើ ក ុមភនរក ី
ហូរនចញមក
បរវាងភនច ុំ ូលនៅកនុងររុង អន ក ។
អន កររុងរាជរគរោះ
រពោះបាទពិមពិសារចោះមក ុ នយមមកស្រង ់នងងូ ិ ិ តសាែនោយ ននោះ
ខក ុុំ ្ ៏បានមក
អណ្ូ ដ ងទកនៅ ដ ឹ
ហូរនចញមកពីនរោមផ្ផនដី
ខាងនរោមអណ្ូ ដ ងទកនៅ ដន ឹ
ខដា ុ ី សាានហយ ើ ុុំ ្ ក់បារតចោះព
ោះ
តា ុំងពី
មនរស ុ
ជាទនៅរបរ់ នោហី
ក ៏អងគុយររមាកនៅនរោមមលបន ់ ឈើ
កនងរយៈឆ្ង ៃ យរុំ ឡឹងនមលពួ កររជាជនផ្ដលកុំព ុងងូតទកយ៉ា ងររាយ ។ ើ ឹ ុ ខណ្ៈផ្ដលកុំព ុងអងគុយនភលតនភល ើ ើនន
ររមាណ្ ៨
ោះ
មានមនរសមួ ុ យររុម
ក់សរងរបរ់របរខនច ូលមកអងគុយររមាកនងខ ឹ ុុំ ្ ួល
ដាក់ររដាប់ររដានរៀបរយនហយ ើ
ររ ុំពីរ
ក់កនុងចុំនោមន
ោះ
លុោះទក ុ
ក ៏ផ្លលរ់
រុំ ពត់ចោះនៅងូ ុ តទក ររដា នមល ឹ នៅរល ់សតមានក់ររមាប់ច ុំនមលររដាប់ ើ ើ នៅអាករបករ ិ ិយនឃើញថា នគររយ ័តនររផ្យងរបរ់នគោរ់ ។ “ ឧបារក !
ររដាប់ររដាឲ្យ ” អងគុយខាងមុខខ ុុំ ្
នបើនោកចង ់នៅងូតទក ឹ
ក ៏នៅចោះអាតា ុ ម នងជួ យនមើល ឹ
ខន នអ ឹ ី ើ នពើ ុុំ ្ រលនងនគនដាយនរចកដ
នលកថ្ដរុំ ពោះនហយនឆល ើ ើ ើយថា
ផ្តខម តទកឥឡ ិ ឹ ុុំ ្ នងូ ូ វននោះនទ ” ។
~ 105 ~
នគនដរ ើ ច ូលមក
“ អរគណ្នោកនរចើ ុ ន
គណៈល្ខោន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
“ ពួកនោកនៅោមកោ
ោរ់ ” ។
នមើលនៅររដាប់ររដាដូចជានរចើន
“ ពួ កខជា ុុំ ្ ពួកនលងនោោន មកពីររុងបាដលីបុតត នដើររុំ សដងនោោន
រកររក់តាមគាមនគមនផសង ៗ នតនោកមកព ិ ើ ី ោផ្ដរ ? ” ។ “ អាតាមមកពីររុងសាវតថី
រាជធានថ្ននោរលរដឋ ី
ផ្ដលនៅឆ្ងៃយ
នៅទរខាងល ច អាតាមជាពួកនោោនផ្ដរ នដើររុំ សដងនោោននៅតាមគាម ិ ិ នគមនផសង ៗ រហូតដល ់ររុងរាជរគរោះកនុងថ្ងៃននោះ ” ។ ិ បុររន
ផ្តមានក់ឯង ឯង ” ។ យ៉ា ងន
ោះ
រុំ ឡឹងនមលខ យ ័ ើ ុុំ ្ ៉ា ងរងសយ
ឬមានមិតតរួមដុំនណ្ើរមកផង
“ អាតាមមកផ្តមានក់ឯង ” ខន ុុំ ្ ឆលើយ
នហយរួ រ ើ
“ នោកមក
ខន ុុំ ្ ឃើញនោកអងគុយផ្តមានក់
នគនរើចនហយន យយថា “ នបើ ើ ិ
ោះ គណ្ៈនោោនរបរ់នោកក ៏មានមនរសផ្តមា ុ ន ក់បនោ ៉ា ុ ណ ោះ នោក
រុំ សដងនោោនមានក់ឯងបានយ៉ា ងោ ខឆ ៃ ់ោរ់ ” ។ ុុំ ្ ល “ នោោនរបរ់អាតាម
អាចនងនផសងព ឹ ី នោោនរបរ់នោកខ លោះ
អាតាម
ិ ោររុំ រូមរួ របនដចថា វធ សដងនោោនរបរ់នោកជាយ៉ា ងោ នដម ើ បន ិ ី ី ង ឹ ិ ោររបរ់ បាននររៀបនធៀបនងវ អាតាម ” ។ ឹ ធ ី “ នោករមណ្ៈននោះ
ពនយល ់ឲ្យសាដប់ ” ទោ ី នរាង
ពួកខក ុុំ ្ ៏
ររផ្ហលមនធា ល ប់នមលនោ ោ ននទ ិ ើ
នគនយយយ៉ា ងរ ីករាយ ិ
ុំគានសាងនរាងនឡើងជាមុន
“ ោលនងរុំ សដងនោោននៅ ឹ
យកវាុំងននចងបា ុំងចុំកោ ដ ល
ផ្បងនរាងជាឆ្ងកមុខរុំ រាប់រុំសដងនោោន
ជាទសា ី ែ ក់
នងឆ្ងកនរោយរុំ រាប់ ិ
ោលរររការពមនរពៀងគានថានងរុំ សដងនរឿងអវី នហើយ ឹ
ោរផ្តងតា ុំងគានជារពោះមហាកសរតខ លោះ ជារពោះរាជនខ ី លោះ ជានរ
~ 106 ~
ខន ឹ ុុំ ្ ង
ក ៏មាន
បតខ ី លោះ
ជា
គណៈល្ខោន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
បុនរាហិតាចរយខ លោះ សាច ់នរឿង
តពីន
ជានមទ ័ពខ លោះ
ជានចរខ លោះ
ោះក ៏នចញមករុំ សដងនលើនវទោ ិ
តាមបទបាទរបរ់ខន ួល ” ។ “ នបើយ៉ា ងន
ចារ់ោរ់ន
ជាស្រើររុរអន កបុំនរ ីខ លោះតាម
ោះ
ោះឯង ”
នោោនរបរ់នោក
ខន នឡើង ិ ុុំ ្ យយោត់
ចុំនរោះមុខមហាជន
ក ៏ជានរឿងភរបនឆ ោ តគានយ៉ា ង
នធវឲ្យបុររន ើ
ោះរុំ ឡឹងនមល ើ
ខន តតភា ល ម “ ភរបនឆ ោ តយ៉ា ងនម៉ាច ? ” នគរួ រ ។ ី ននពញច ិ ិ ុុំ ្ ដាយនរចកដម “ ភរបនឆ ោ តយ៉ា ងននោះ
គនរឿងផ្ដលនោករុំ សដងន ឺ
ី នរឿងពិតជានរឿងផ្ដលកវររនររនឡ ើ ងតាមចនដ ិ នគ ន
កនុងនវោរុំ សដង
មិនផ្មន
ឬមន
គតរបរ់ ិ
ជួនោលនោកអាចបានទទួលរនមតជាកសរត
ផ្ត
ោះក ៏រតរមជាោរភរបនឆ ោ ត នររោះនោកមិនផ្មនជាកសរតពិត ៗ នរោ
ក ៏ដឹង
ជួនោលក ៏នធវជានររវនរោធខ លោះ ើ
ផ្តជាោរផ្កលងនធវើ រង្គ្រគមពិត នទ
ោរ
ោះ
យុំខ លោះ
នរើចខ លោះ
ជួនោលក ៏រុំ សដងជានកតរ ើ ឹ ករង្គ្រគម
ជួនោលនោកអាចនធវជារតូ វអាវុធសាលប់ ើ
ផ្តន
ោះក ៏រតរម
ផ្តមិនផ្មនជា
ផ្តមិនផ្មនសាលប់
នររោះនបើសាលប់ពិតនោកមិនអាចមកអងគុយនយយន ងអាតា ម កនងទ ិ ឹ ី ុ ននោះ
បាននទ ោលនបើយ៉ា ងដូនច ែោះ មិនផ្មននោោនភរបនឆ ោ តឬ ! ” ។ បុររអន កនលងនោោនអងគុយនងៃកមុខនៅនរៃៀម
នដាយទល ់
ចុំនរោះនហតផលរបរ់ ុ ខ ុុំ ្ នទបខ ន ោ ត ើ ុុំ ្ រលតនៅថា “ ោលនោកភរបនឆ ររជាជនផ្ដលនមើលក ៏វនងវង នកតអារមម ណ្៍នផសង ៗ ើ
គយល ់ខ ុរថាជាពិតផ្មនតាមន ឺ
ដូចនសាកនៅខូចចតតខ លោះ ិ
ោះ
នហើយ
ខងរអ បន ់ ខមខ លោះ ឹ ើព
អាណ្ិតនឃើញចតត រុំនណ្ើចនរើចររាយខ លោះ ើ ខ លោះ នកតោរអរ់ ិ នឃើញនងលម ើ នស្រចផ្តសាច ់នរឿងនោករុំ សដង
ផ្តនស្រចនហយ ើ
នឡើងនរៅពីអារមមណ្៍នផសង ៗ ប៉ានោ ុ ណ ោះឯង ” ។
~ 107 ~
ក ៏គាមនផលអវី នកត ើ
គណៈល្ខោន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
យូរ
“ ខយ ុុំ ្ ល ់ស្របតាមនោក ”
នគនរលនឡើងនរោយពីអងគុយនរៃៀម
“ ផ្តគួរឲ្យផ្រលកដូចគានផ្ដរនោករមណ្ៈ
នោោនរបរ់ខ ុុំ ្ ពន ់នពក ” ។ “ ន
ពួកអន កនមើលនទ្វោះដង ឹ ថា
ជានរឿងភរបនឆ ោ តនហយររជាជនក ៏នៅផ្តច ូលចតត ើ ិ នមើល
ោះជានរចកដព ី ិត
បនឆ ោ តនផសង ៗ ន
ោះឯង
នររោះមនរសលៃ ុ ង ់នលលច ូលចតតោរលលួ ងភរ ិ
អាតាមនងព ឹ ិ នសាធឲ្យនឃើញឥឡូវននោះក ៏បានថា
មនរសនយ ុ ងច ូលចតត ោ តយ៉ា ងោ ” ើ ិ ោរលលួ ងភរបនឆ
មានបុររចរ់មានក់ អាយុររមាណ្ ៦០ ឆ្ងនុំនដរ ើ ោត់មក ច ូលមកអងគុយររមាកនរោមនដើមនឈើ
ជួនជានពលន
នហយក ៏រនទ ើ
ោះ
ខបា ុុំ ្ ននៅឲ្យនគ
នផសង ៗ “ មានលឧបារក នោកអាយុប៉ា ុ ម ននហើយ ? ” ។
សាករួ រនរឿង
“ ៦០ ឆ្ងនុំនហើយ នោករមណ្ៈ ” បុររចរ់នឆលើយ ។ “ អាតាមដូចជាមិនចង ់នជឿថានោកអាយុដល ់ ៦០ ឆ្ងនុំ
នររោះនមើល
ឫកថាថាងនោកនៅនកាងនរចើន នបើឲ្យអាតាមទ្វយ អាតាមនងទ្វយថា ៤០ ឆ្ងនុំ ឹ ជាយ៉ា ងនរចើន ” ។
លុោះនយយចប់ បនោ ៉ា ុ ណ ោះ ិ
អរនពញចតតភា លម ិ
បុររចរ់ក ៏ញញឹមនដាយនរចកដនរតក ី
រករុំ ឡឹងនមើលតាមររ ីរៈរូបដ ៏រទុឌនរទ្វមរបរ់ខន ួល
គាត់នយយន ងខ ិ ឹ ន ី ីករាយ ុុំ ្ ដាយនរចកដរ
ររាយជាងនដម ើ
កនុងទបុំ ុ ី ផត
គាត់ក ៏នមនដឲ្យខ ច ុំ ្ុ ូលឆ្ងន ់ភតាតហារកនងផទ ោះរបរ់គាត់សងមនទៀត ។ ិ ុ “ នឃើញនទឧបារក ”
បុររចរ់ន
ខន កនលងនោោន ឹ ុុំ ្ រលនងបុររអន
ោះនរោកនៅបាត់នហយ ើ
“
បុររចរ់ន
ោះអាយុ
ររោររាងោយរបរ់គាត់រទុឌនរទ្វមរគា ុំរគារគប់ចសុំ ណ្កនៅនហយ ើ ដង ឹ ខនចារ់ ួល
ផ្តលុោះអាតាមលលួ ងថា
គាត់នៅនកាងប៉ានោ ុ ណ ោះ
~ 108 ~
៦០
ោល
ឆ្ងនុំ
គាត់ក ៏
ក ៏រុំ សដង
គណៈល្ខោន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
អាោរថា
នពញចតត ើ យ៉ា ងនចញមុខនចញមាត់ ិ នពញនងលម
ននោះរុំ សដងឲ្យ
នឃើញថា មនរសលៃ ុ ង ់រផ្មងច ូលចតតោរភរបនឆ ោ តលលួ ង ” ។ ិ “ ចោះនោ ុ ោ នរបរ់នោកន
ោះ
រុំ សដងយ៉ា ងដូចនមដច ? ” ។
នោករមណ្ៈ
“ នោោនរបរ់អាតាមជានោោនពិត
បានដឹងនរចកដព ា ី ិ តនកតបឆ ើ នយជន ៍រុខដល ់ខន ួល សាងនវទោ ិ
យកនៅររតបតត នដ ិ ិ ើមបររី
នោកននោះទ្វ ុំងមូល
ជួនោលអន កសាដប់មានរតរមផ្តមានក់
មិនច ុំបាច ់ គនវទ ោ ឺ ិ
ជួនោលក ៏មាន
ិ ក់ អាតាមរុំ សដងនោោននដាយោរអធរាយបឆ ា ជីវតនផសង ៗ ឲ្យ ិ
នគសាដប់
បនធូរបនថយររមាលនសាកនៅរបរ់អនកកុំព ុងនសាក
បនធូរនរចកដនរោធ ី
របរ់អនកកុំព ុងនរោធ
ឹ របរ់អនកកុំព ុងស្រវងវនងវ ង អាតាមមកនហើយ
បនថយនរចកដអាររក់ ី
បានទទួលនរចកដដ ឹ ី ង
គុំនតយ៉ា ងររនរើររគប់ ៗ គាន ” ។ ិ
“ នោោនរបរ់នោកផ្រលកោរ់ “ មិនបាច ់នររើមនរសនរចើ ុ ន
បុររន
មិនបាច ់សាងនវទោ ិ
យកឈែួ លពីអន កនមើល អន កសាដប់យ៉ាងោ ? ” ។ “ អាតាមមនបានយកថ្ងល ឈួ ែ ល ិ
ភា្ក់កុំនណ្ើតនកត ើ ោះនរលយ៉ា ងនររើ នហើយនោកគត ិ
ពីអន កសាដប់ជាមារជាររក់ឬវតថអវ ុ ី ៗ
នររោះមារររក់បានមកនហយក ៏នររើអរ់នៅ ើ អាតាមបានទទួល
របរ់អនកកុំព ុងនធវើ
អន កសាដប់នោោនរបរ់
នរចកដយល ់ ី ! ”
ររមាល
ឹ ររមាលនរចកដស្រវ ងវនងវ ង ី
អាររក់ បផ្នថមនរចកដលអ ី របរ់អនកកុំព ុងនធវលអ ើ
គុំនត ិ
នធវឲ្យអន កសាដប់ ើ
ោលនៅរុំ សដងទោ ី
នររោះអាតាមនររើនវទោព ិ ិត
នោោនរបរ់អាតាម នរចើន
រុំ សដងនរឿងពិត
នងគុំ នតងម ី ិ ិ
នងអន កដថ្ទ ិ
ិ ោរ នោកមានវធ ី
គនរចកដ រុ ឺ ី ខនកសមកានដ
~ 109 ~
ិ ផលតបរែងរងវញផ្ដល
ផ្ដលខនបាននធវ ររនយជន ៍ ើ ួល
គណៈល្ខោន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ដល ់អន កដថ្ទ
មារររក់ ” ។
នរចកដរតជាក់ រតជុំនកសមកានដចតត ផ្ដលមិនអាចរកបានពី ី ិ
“ នបើយ៉ា ងន
ោះ អន កផ្ដលរុំ សដងនោោនផ្បបនោកបាន រតូវជាអន ក
មានចតតលោះបង ់យ៉ា ងពិតររកដ ” ។ ិ “ យ៉ា ងហែងព ឹ ិ តផ្មននហយ ើ
របរ់ខន ួល ោលហាន ខនឯង ួល
រផ្មងរុំ សដងនោោនផ្បបននោះមនបាន ិ
នងមាននមតា ត ករុោររច ុំចតត ិ ិ ជានច ិ ច
ោលមានផលររនយជន ៍នកតនឡ ើ ើង
ផលររនយជន ៍ន
ោះមុនខនឯង ួល
រតូវទទួលមុនអន កដថ្ទ ” ។
៧
អន កផ្ដលនៅនឃើញដល ់ខនឬពួ កបកស ួល
ខណ្ៈផ្ដលនយងទ្វ ុំងពីរ ើ ផ្តនគនឆលយថា ើ
នោករមណ្ៈររាយស្រួល
នឃើញដល ់ចុំសណ្ករួ ម របរ់ខនដល ់អន កដថ្ទ ួល
រតូវគតឲ្យអន កដថ្ទបានទទួល ិ
ក់កព ុំ ុងរនទ
គានន
ោះ
ពួកនយងមករួ មរនទ ើ
នបើរនមតថា
គណ្ៈនោោនទ្វ ុំង
បានររប់គ ូរនទ
“ មនងូ តទកនទថ្ងៃ ននោះ ិ ឹ
បាននរចកដនចោះដ ង ឹ ផ្រលក ៗ លអ ៗ ” ។ ី “ នោករមណ្ៈ !
រតូវគតដល ់អន កដថ្ទមុន ិ
ផ្តោលនរចកដទ ុ យ៉ាកលុំបាកនកតនឡ ី កោ ើ ើង
ក់សដលនៅងូតទកក ៏រតឡប់មកនហយ ឹ ើ
នៅងូតទក ឹ
រតូវមានចតត ិ ទ ូលុំទ ូោយ
របរ់ខឲ្ ុុំ ្ យ
កុំព ុងរនទ
ជាមួ យគានចោះុ
មនរសកន ុ ងមគធរដឋ ននោះ ុ
នរចើនជាងខនឯង ួល
រពមលោះររនយជន ៍ខន ួល
“ នរចកដរុ ់ ងផសពវ ផាយទ ូទ្វ ុំងស្រុកនទរន ី ខរៃបន ឹ
ិ រគប់រគងជីវតនៅនដាយរនដ រុខយ៉ា ងពិតររកដ ” ។ ិ
ោះ
នង ឹ
ជាអន ក
រពមទទួលនរចកដទ ុ បាកជុំនរ ួ អន កដថ្ទ ី កោលុំ
នោកថា ស្រុកនទរនងនៅជាយ៉ា ងោ ? ” ។ ឹ
នង ឹ
រុខ
ដូច
ររជាជននង ឹ
“ នហយស្រុ កររនទរយ៉ា ងផ្ដលថាននោះ មានផ្ដរឬ ឬថារគាន ់សតជា ើ
~ 110 ~
គណៈល្ខោន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
នរចកដយល ់ររដិ ប៉ានោ ុ ណ ោះ នបើមាននៅទោ ?” ។ ី ី “ មានលឧបារក ! ររុងផ្ដលថាននោះនងាោះ រនដនគរ នៅកនងហ មវនដ ិ ិ ុ
ររនទរ
ជានគរតូច
មានររជាជនមននរចើ នោរ់ោ ិ
មហាកសរតរគប់រគងដូចនគរទ្វ ុំងឡាយ
រនដនគរតា ុំងនៅកនុងរចកភនដ ុំ ៏ឧតដម ិ
រមបូណ្៌នពញនដាយធមមជាតដ ួ ទរស ិ ៏លអស្ររ់គរ រាជយ
រទង ់រថិតនៅកនុងទរពិធរាជធម៌យ៉ាងមុឺងមា៉ាត់
រគប់គានដូចជាបុរតធតារបរ់ រពោះអងគផ្លទល ់ ី តា ុំងរពោះននរតរពោះោណ្៌ រា្រដ
នធវោរតាម ើ
មិននធវជារតើ នងៀតនឆលៀតពង ើ
រគប់ជាន ់វណ្ណៈ នដាយរុចរ ិត
ផ្តមានរពោះ
រពោះរាជាផ្ដលនសាយ រទង ់ទកររជារា្រដ ុ
រាជបុររអន កនធវោររាជោរ ើ
ទនដាយរុចរ ិត ី
មិនបា ុំងហលួងឆ
គម ខ ឺ ិននធវសស្រនល ើ ើ នងរា្រដ
ររជាជន
ររកបអាជីវកមមរបរ់ខននដាយពាយមឃ្ម ា តខ ី ម ួល
កនងនគរននោះ ុ
គាមននចរលួ ចរលន ់
គាមនពនធ
គារ
នររោះគាមនអន កនទ្វរ
ករុោ
នអើនពើផសពវផាយចុំនរោះគាន
នដាយររោរនផសង ៗ
ររនយជន ៍សាធារណ្ៈ
គាមនកដោ ី ដ ុំនឡើងសាោ
គាមនោរររទ ូររា៉ា យនបៀតនបៀនគាន
មនរសរគប់ ុ គានបានទទួលោរអប់រ ុំឲ្យមានចតត ិ នមតាដ ស្រឡាញ់ គានដូចបងរអូន
ជួយគាននធវើ
នដើមបីររនយជន ៍រួ មនហើយនគរកាោរររនដាយ
មុឺងមា៉ាត់ជាងរបរ់ផ្លទល ់ខននៅនទៀត , ួល
ឧបារកនអើយ !
នបើនងពណ្ ៌ ឹ
នរចកដលអ ី របរ់នគរននោះ មួ យថ្ងៃក ៏មិនចប់ផង ” ។ “ គួរអសាចរយផ្មន ! ”
ដករទ្វ ុំង ៨
“ ខច ិ ុុំ ្ ង ់នៅនៅកនុងរនដនគរន
ោះោរ់
ក់បនលរុំ ឺ នឡងនឡើងរពមគាន ។ នោករមណ្ៈ ”
មានក់នរលនឡើងយ៉ា ងជាោរររ “ នោកនមតាតររប់ផូវដល ល ់ខផ ុុំ ្ ងចោះុ ” “ មានមនរសមដ ុ ុ ុំននោះជានរចើន
បុំផតនៅម ុ ិនបាន
នង ិ
ធាលប់នៅនៅកនងនគរន ុ
ិ ិ រតូវវលរតឡប់ មកវញខ នឯងខ លោះ ួល
~ 111 ~
ោះ
ដករ ។
ផ្តកនុងទ ី
អន កនគរន
ោះនគ
គណៈល្ខោន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
បនណ្ដញឲ្យមកខ លោះ ” ។
“ នររោះនហតអវ ុ ី ?” ។
“ នររោះមនរសទ្វ ុ ុំងននោះ
រភាពរបរ់នគរន
ោះ
មិននចោះររមបររមួលខនឯងឲ្យច ូលនង ឹ ួល
ោលនៅឯនណ្ោះធាលប់រររពរត តយ៉ា ងោ
នៅឯនោោះក ៏រររពរត តដូចនដម ើ នគ នរចកដនោ ាភ ី កនងទ បុំ ុ ី ផត ុ ន
ោះ
ោលនៅ
ុំយកនរចកដនឃ ី ើ ញដល ់ខន ួ ល ( អតតទតថៈ )
ទច ុ ចរ ិតនវៀចនវរនងន យអាររក់ដថ្ទ ័ ៗ នទៀតនៅជាមួ យ ិ រស ិ
នទបនៅម នបាន, ដូនចែោះ ើ ិ
នបើនោកចង ់នៅនៅកនងរនដ នគរ ិ ុ
មុនដថ្ទរតូវររុងនររៀបនរៀបចុំខនឯងជាមុន ួល
កដនឃ ដន ី ើញដល ់ខននចញចកខនធរ ួល
នោករតូវកុំចត់នរច
កសា ុុំ ងនរចកដរុខឲ្យដល ់ខននដាយ ី ួល
បងកនរចកដទ ុ នៅដររហាយឲ្យដល ់អន កដថ្ទ នបើនោកនធវបានដូ នច ែោះ ឬនបើ ី កោ ើ
មនរសរគប់ ុ គាននធវបានដូ នច ែោះ នោកមិនច ុំបាច ់នៅនៅកនងរនដ នគរ នររោះ ើ ិ ុ រគប់ស្រុករគប់ររនទរនងោ ល យជារនដនគរទ្វ ុំងអរ់ ” ។ ឹ ិ ខន ុុំ ្ ទរ
នររៀនររនៅនគរហូតរពលប់
ញ ើ ី ុ ុំងនគឲ្យនកតនរចកដ
ោលហានកនងរមា ម បដប ៏ចោះនៅងូ ុ តទកកន ិ តតិ នហយក ើ ឹ ុ ុងតនបាតានទ ី ផ្ដលគណ្ៈនោោនច ូលនៅកនុងររុង ផ្កបរនឆែរតនបាតានទនី
យប់ន
កនងនពល ុ
ោះខសា ់ ឈើ ុុំ ្ ែ ក់នៅនរោមមលបន
ោះឯង រូមបីបរ ិនយោរនរៃៀមសាៃត់ រររតជាក់
ផ្តចតតរបរ់ ខក ិ ិ ុុំ ្ ៏កក់នៅដនដាយនកសមកានដចតត អន កដថ្ទ ។
~ 112 ~
ដបតបាននធវ ររនយជន ៍ដល ់ ិ ើ
វត្តវវឡុវ ័ន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
វត្ដនវឡវ័ ុ េ អ្នកអានទាំងឡាយ !
ក្នងថ្ងង ព្ពឹក្ឡ ុ
ច ូលឡៅបិណ្ឌបាតក្នុងនគររាជព្គឹឹះ ឡចញឡៅឆាន ់ឡៅឡវ
ើង
កាលបានអាហារលមមឆ្ឆែតឡ
វនារាមដ ៏ជាឧទ្យានឫស្សី ុ
ព្ពឹះមហាក្សព្តថ្នមគធរដឋ ព្ពឹះស្មាាស្មពុទ្យ ធជាព្រធាន
កាលទ្វារព្រុងឡបើក្
ព្ទ្យង ់ឡលើក្ថ្វាយចុំឡ
ខក្ ុុំ ្ ៏ យក្ ៏ ើ
ឆ្ដលព្ពឹះបាទ្យពិមពិសារ
ឹះព្ពឹះភិក្ខទ្វ ុ ុំងឡាយ
មាន
ថ្ផទឆ្ផនដខា ី ងឡព្កាមរាបឡស្មើ
បាន
ព្ពឹះឡវ
វនារាមជារមណ្ ី យដ្ឋឋនថ្ព្រឆ្លងជាង ុ
ទ្យទ្យួលការឡបាស្ស្ុំ អាតរលងជាន ច ី ិ ច
ថ្ផទខាងឡលើព្គបដណ្ដប់ឡដ្ឋយស្លឹក្
អារាមដថ្ទ្យ
ឆ្ដលខបា ុុំ ្ នជួបព្រទ្យឹះមក្
ឫស្សដ ូ ធមាជាត ិ ី ៏ព្កាស្់ជាដុំបល ស្រាយជានច ិ ច បនដច ួ
ឡព្
។
ឡធាឲ្យបរ ិយាកាស្ខាងឡព្កាមព្តជាក្់ ើ
ព្ពឹះភក្ខ ងអារាម ិ សាមឡណ្រក្ន ុ ុ
មានចុំនន ួ ព្តឹមបនដច ិ
ឹះចុំនន ួ ឡព្ចើនបានឡចញចារ ិក្(១)ឡៅក្នងទ្យ ស្ឡផសង ៗ ិ ុ
ក្ដ ុ ទ្យ ិ ឡុំ នរឡៅឡព្ចើន
ឡទ្យបមាន ើ
ឡព្កាយពីព្រគល ់ខនចុំ ួល ឡ
ឹះព្ពឹះមហាឡងរជាព្រធាន
ចតតថ្វ ឡព្កាយពីឡធាដ ិ ើ ុំឡណ្ើរឡដើរផលូវមក្ជាយូរយា
ក្ ៏នងឈប់ ស្ព្មាក្អប់រ ុំ ឹ
ឡ
ុ ត ិ ូចមួ យខ នង ើយខក្ ុុំ ្ ៏បានឡៅឡៅក្ដ
ឆ្ដលឡព្ៅច ូលឡៅក្នុងថ្ព្ពឫស្សត ី ុំង
ចតតឲ្យស្ង បសា ់ ង ត់ខ លឹះ ។ ិ
តមកមន ិ យូរ
ិ ័យ ឡចឹះដង ឹ ធម៌វន
ព្ពឹះមហាឡងរឡឃើញថ្វខមា ុុំ ្ នវស្ាចាស្់
ុំនស្ ស្មគួរនងព្គប់ ព្គងព្ពឹះភក្ខ ួ ឡោក្បាន ឹ ិ សាមឡណ្រជ ុ
ឡទ្យបព្រគល ់ព្ពឹះអារាមឲ្យខឡុំ ្ុ ើ ____________ (១) ចារ ិក
មានការ
យ ិក្ឡៅ ។ ើ ព្ពឹះអងគឡោក្ក្ ៏ោនមនដចារ ិ
សំ. បា. ( ន. ) ទី ដែលជាទី ត្រាច់ វៅឬជាទី ត្រាច់ មក : វៅកាន់ ចារ ិកននដែត្រត្ ។
ពុទធចារ ិក (ពុត្-ធៈ--) ទី ដែលត្រពះពុទធ ត្រទង់ វសេច វៅឬវសេច មក ។ល។
~ 113 ~
វត្តវវឡុវ ័ន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
កាលបានទ្យទ្យួលការព្រគល ់នាទ្យឡី
យ ើ
ក្នងការព្គប់ ព្គងអន ក្ឡៅឡព្កាមបង្គគប់ ុ
ខក្ ុុំ ្ ៏ត ុំងបរ ិហារ ឡដ្ឋយលែិតមក្ (១)
ខបា ុុំ ្ នោតព្តដ្ឋងឡមតត
នងឡស្ចក្ដ យុតត ធម៌ ទ្យក្ជាមូ ុ លដ្ឋឋនរបស្់ចតត ិ ី ិ ិ ឡោល
តឹះឡដៀល ិ ឡព្
ឡលើក្តឡមកងអន ក្ឆ្ដលគួរឡលក្តឡមក ើ ើ ើង មិនលុំឡអៀងច ូលខាងឡនាឹះ
ឹះស្ែប់ ឡព្
ឹះខាលច
ឬឡព្
ឹះលងង ់ឡលល
ស្មតថភាព
ពាយាមយក្លែោប់គរ ួ
ទ្វ ុំងពីរពួក្ឡនឹះឡព្ចើនជាស្ព្តូវនងោ ន ឹ
លុំឡអៀងច ូលខាង ពួក្ព្រចបព្រឆ្ចង ុ
តឹះឡដៀលអន ក្ឆ្ដលគួរ ិ
។
ត ូ ដួល - ស្ណ្ដក្
របា៉ា ត់របា៉ា យ បឡង្គគលគអន ឺ ក្ធុំ
អន ក្តូច
ជាអន ក្មាន
ព្រឡភទ្យទ្យ ី ២
ជាអន ក្ោាន
ឡដ្ឋយការឆ្អបអបព្រចបព្រឆ្ចង ុ
អន ក្ធុំដដលអន ់ទ្យន ់ឡខាយឡព្ចើន
ព្ពឡងយក្ឡនត យចុំ ឡ ើ ើ
ឹះពួ ក្ការង្គរ
កាលឡបើដូឡច នឹះសាមគគី
អន ក្ធុំឡព្រៀបដូចបឡង្គគល
ឡព្រៀបដូចឡោឡព្ចើនឆ្ដលចងទ្យក្ន ុ ងបឡង្គ គល ឹ ឡោទ្វញរ
ឹះស្ស្ឡាញ់
ព្រឡភទ្យទ្យ ី ១
ឡធាឲ្យពួ ក្ការង្គរ អស្់ក្មាល ុំងចតតក្ន ើ ិ ើ ុងការឡធាការង្គរ ធម៌ក្ ៏រលុំរោយគណ្ៈព្ទ្យុឌឡព្ទ្វម
ឡព្
ខបា ុុំ ្ នស្ឡងកតឡឃើញថ្វ
ពាយាមយក្លែឡដ្ឋយការង្គរ,
ស្មតថភាព
ព្រកាន ់ឡស្ចក្ដព្តឹ ី មព្តូវជា
ឡចញខាងឡនឹះ
ឡព្កាមការព្គប់ព្គងរបស្់ខមា ុុំ ្ នពីរព្រឡភទ្យ
ក្រុណា
ឡបើបឡង្គគលមិនរ ឹងបុឹងមាុំមួន
កាលបឡង្គគលដួលស្ណ្ដក្ អាចនងមាុំ រ ឹងគង ់វងស ឹ
យុតធម៌ ជាស្ុំ ខាន ់ ព្រកាន ់ផលការង្គរជាឡោល ិត មិនឆ្មនឡស្ចក្ដី ព្រចបព្រឆ្ចងឆ្អបអប ុ ។
អន ក្តូច
ឡោក្ ៏ដបក្ោន
ឡព្
ឹះអាស្ស្័យ
ពិចារណាឡស្ចក្ដព្តឹ ី មព្តូវ
___________
(២) បរ ិហារ បរុហា ិ សំ. បា. ( ន. ) ការវោលវ
ះស្រាយ, ការវោលវ
ះត្របាា ; ការ
រកា, ការដែទំ : វធវើ បរ ិហារ ។ ោកយវនះដែែរវយើង វត្របើ ជា កិ . ឬ កិ . វ ិ. (អ. ែ. បហា) : វែើ រ បរ ិហារ, និយាយបរហា ិ រ គឺ និយាយផាយវសចកេី ឲ្យឮាយសុស (វត្រចើ ន វត្របើ ដត្ខាងការ និយា យអាត្រកក់ ពី វគ) : កុំ បរ ិហារវករវិ៍ ត គ ។
~ 114 ~
វត្តវវឡុវ ័ន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
លោកអ្នកអានជាទលី មត្តី !
អន ក្ធុំដដលខ ាឹះ មេត្តា ជាមូលដ្ឋឋន
របស្់ចតត ឡព្ចើនកាចសាហាវឡធាទ្យ ុ ប ុក្ឡមនញចុំឡ ិ ើ ក្ខ ឡដៀលវាយដុំជាឧបក្រណ្៍ ឡស្ចក្ដខា ី ល ចឡនាឹះ ចុំឡ
ឹះអន ក្តូច
ឡព្រើការឡជរ
ឡធាឲ្យអន ក្តូចខ លបខាលចជាងឡស្ចក្ដឡោរព ើ ី
មានឡស្ចក្ដស្ែ ់ ប់ឡៅជាមួ យផង ី បក្
ក្នង ុ
អន ក្តូចឡធាតមឆ្ត ើ
ឹះមុខ ក្ុំបា ុំងមុខឡគនងន ឹ នា ិ ទ ឡបើដបក្ឃ្លលតឡៅ ឬសាលប់បាត់ឡៅ ឡគ
នងអន ឡមាទ្យនាឡព្តក្អរថ្វ ុ ឡៅស្ស្ ឹ អន ក្ធុំដដលខ ាឹះ
ក្ុំណាញ់
មិនឆ្បងឆ្ចក្ោន
ករុណា
ឹះឡៅចឹះុ ។
ជាមូលដ្ឋឋនរបស្់ចតត ិ
បានបចយោភផលអា ច័ ុ ឡ ី មក្ក្ ៏ស្នសុំោក្់ទ្យក្ចុំ អន ក្ធុំឡធាដូ ើ ឡច នឹះ
ឡក្តក្ន ងច តត ើ ិ របស្់អនក្តូចបាន ។ ុ
ព្ចឆ្ណ្នឫស្ា
ឲ្យ
ឡព្ចើនឆ្តជាមនស្ស ុ
មនឡល ក្តឡមក ិ ើ ើងឲ្យតថ្មលឡស្ចក្ដលែ ី ព្រឡស្ើររបស្់អនក្តូច
ខាលចឡគខ ពស្់ម ុខខ ពស្មាត់
ឬកាត់ម ុខ
រាុំងរាកាលអន ក្តូចបានលែ
កាត់មាត់ខន ួល
អន ក្ធុំដូឡច នឹះ
ចឡព្មើនរបស្់អនក្តូច ។
ឡ្មឹះថ្វ
អន ក្ធុំដដលខ ាឹះ ឧមេក្ខ ា ជាមូលដ្ឋឋនរបស្់ចតត ិ ធងន ់មាខង ៗ ឡព្ោស្ព្ោណ្ចុំឡ
អាមិស្ឬវតថឲ្យខ នឡព្ចើ នៗ ុ ួល ឆ្អបអប
ឹះឆ្តខនឯង ួល
មិនអាចបណ្ុ ដ ឹះឡស្ចក្ដស្ស្ឡាញ់ ី
អន ក្ធុំដដលខ ាឹះ េុទត្ត ជាមូលដ្ឋឋនរបស្់ចតត ិ ិ
ឡឃល ងឡឃ្លលង
ឡព្ចើនជាមនស្ស ុ
ឬមានឥទ្យពលផល ិធ ូ វដថ្ទ្យ ៗ
ឡលើពុំ ន ូក្ខាច ់ ។
អន ក្ធុំដូឡច នឹះ
បង្កងកិនជុំទ្វស្់ឡស្ចក្ដី
ឡព្ចើនឆ្តជាមនស្ស ុ
ឹះអន ក្តូចឆ្ដលរូបលែ
ស្ូមបីពួក្ឡនឹះឡធាខ ឹង ើ ុស្ក្ ៏មិនឡធាជាដ ើ
ក្ ៏ឡលើក្តឡមកើងស្រឡស្ើរ
រក្ផលូវទ្យមាលយបុំផ្លលញ
មាន
ពូឆ្ក្ព្រចបព្រឆ្ចង ុ
ឡបើឡធាលែ ើ ព្តឹមបនដចបនដ ិ ួច
ឡព្រៀបដូចបឡង្គគលឆ្ដលឡដ្ឋតឡៅ
~ 115 ~
វត្តវវឡុវ ័ន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
លោកអ្នកអានទាំងឡាយ ! មហាឡងរ
ក្នងការបរ ិហារពួ ក្គណ្ៈជុំនស្ ួ ព្ពឹះ ុ
ខខ ុំ ុំងខនទ្យ ុ ុងឡមតតស្ស្ឡាញ់ អន ក្តូចដូចក្ូនឡៅ, ុុំ ្ ត ួ ល ក្ក្ន
អាណ្ិតស្ឡង្កង្គគឹះឡដ្ឋយបចយោភតមមានតមបាន, ច័ ស្រឡស្ើរអន ក្តូចឆ្ដលបានលែ, ឧឡបកាខ យុតធម៌ ជាឡោល ិត
មុទ្យត ិ
ទ្យក្ដ្ឋក្់ខ ុ នជាក្ណា ដ ល ួល
អន ក្តូចស្ស្ឡាញ់ ឡោរពខទ្វ ុុំ ្ ុំងចុំឡ
ព្រតបតត តមឱវាទ្យរបស្់ ខឡ តត ិ ិ ី ិ ុុំ ្ ដ្ឋយឡស្ចក្ដឡពញច
ក្រុណា
ឡព្តក្អរ អាស្ស្័យ
ឹះមុខនងក្ុំ បា ុំងមុខ ិ
សាមគគមូ ី លមិតតោន
ឡដ្ឋយលែ ញ ុ ុំងការង្គរឲ្យស្ឡព្មចយា៉ា ងឡរៀបរយឡរៀងរាបមក្ ។
ឡងរៈ
កនុងថ្ងៃធមមស្សវនៈ !
ខព្ុុំ ្ តូវស្ុំ ដដងធម៌ចឡុំ
អាស្ស្័យខនជាអន ក្ឡចឹះដង ឹ ន ូវធម៌ ួល
ឹះពុទ្យ ធបរ ិស្័ទ្យជុំនស្ ួ ព្ពឹះ
ិ ី នងយល ់ក្នងវ លឹះ ិ ុ ធឡទ្យស្នាខ
ឡទ្យបមានព្រជាជនន យមច ូលចតត ឡទ្យស្នារបស្់ខឡ ើ ិ ិ ក្ងធមា ុុំ ្ ព្ចើន ុន
ចុំនន ួ ពុទ្យ ធ
បរ ិស្័ទ្យឆ្ដលមក្សាដប់ឡទ្យស្ន ៍ ឡចឹះឆ្តឡក្នឆ្ងមឡ ើ ើ ងរាល ់ថ្ងង ក្នុងមិនយូរ ក្តត ុ ខ ុុំ ្ ិ គ ិ ណ្របស្់ ឡ្មឹះស្ុំ ឡ
ក្ ៏ោន ់ឮខ ចរខាចយផាយទ្យ ូឡៅឡពញព្រុងរាជព្គឹឹះ
ងលបលាញឡ ី
យ ើ
ោភ
យស្
រ ូ ឡក្តឡក្ នចុំ ឡរ ើនឡ ើ ើ
ក្ ៏
រ ូ តមមក្
បចយ ច័ ៤
មានអាហារជាឡដម ើ
ឡផដម ើ
ឆ្ឆែតក្នុងមួ យថ្ងង ឡ
យក្ ៏ដចក្ចាយដល ់ភក្ខ ើ ិ ុសាមឡណ្រទ្យ ូឡៅ ខកា ុុំ ្ ន ់ឧតតម-
ឹ ស្ស្វងវឡងា ងជាប់ឡៅនងវតថ ុ ុំងឡនាឹះឡទ្យ ឹ ុធាតទ្វ គតថ្វ ិ
ិ “ ស្ុីលមមឲ្យឆ្តព្តឹមជីវតរស្់ ឡៅ
លែនងឡធា ការង្គរប៉ា ឡណា ុ ណ ឹះ ” ិ ើ ក្នងព្ពឹះឡវ ុ
។
ឹះខ ុុំ ្ ឆ្តខម ុុំ ្ ិនបាន
ខយ ុ មឆាន ់មួយ ុុំ ្ ក្ទ្យក្ឆ្តលម
នងរស្់ ឡៅឡដម ើ បីព្រព្ពឹត តឡស្ចក្ដី ិ
ថ្ងងយប់ក្នលងឡៅតមលុំដ្ឋប់
ខអា ុុំ ្ ស្ស្័យ
វនារាមព្រក្បឡដ្ឋយឡស្ចក្ដ ស្ុខឡក្សមក្ានដទ្វ ុំងកាយចតត ី ិ ុ
ក្ឆ្នលងអាកាស្នងមន ស្សក្ន ុ ងព្ពឹះឡវ ិ ុ ឡពក្
ើ ងចុំឡ
កាល
ខត ងឡៅក្ន ងព្ពឹះឡវ ិ ឹ ុុំ ្ ុំងចតតន ុ
ិ អវសានជីវត ។
ទ្យ ី
័ វ ី វអាធាស្ស្័យរបស្់ខព ុុំ ្ ន ់ ុ នជាទ្យព្តូ
័ វ ុ នឲ្យយូរលង ់ឡៅឡទ្យៀត
~ 116 ~
ឬក្ ៏ឡៅរ
ត ូ
វត្តវវឡុវ ័ន
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ខឡ ិ ុុំ ្ ៅបរ ិហារគណ្ៈស្ងឃនងឡព្រៀនព្រឡៅតឡៅ
នារាមឡនាឹះឯង លែថ្ព្រឆ្លង
វុ
ការង្គរឡដើមបីព្រឡយាជន ៍រួ មរបស្់ខបា ុុំ ្ នស្ឡព្មចផលយា៉ា ង
ជនជាអឡនក្
ឡៅកាន ់ដដនថ្នឡស្ចក្ដភល ី សា ឺ ាង
បានព្តូវនា ុំឡចញចាក្ឡស្ចក្ដងង តគ ឡមា ឹ ី ឺ គបញ្ញ ា ឺ
ឡដ្ឋយអក្ ុស្លឡៅកាន ់ដដនដ ៏សាែតបរិស្ុទ្យ ធ ព្រទ្យបដ ៏រុងឡរឿង ី
ឡៅក្នងព្ពឹះឡវ ុ
ៈ
ចាក្ការព្រឡាក្់ឡសាមក្ឡព្ោក្ គក្ ុ ឺ ស្ល
ខនខ ុុំ ្ ូចជាដួង ួល ដ
ិ ស្ព្មាប់បុំភផល លឺ ូ វជីវតថ្នអន ក្នគររាជព្គឹឹះនងមគធៈរដឋ ិ
ព្រឡយាជន ៍ដដលខបា ់ពលឡោក្ ើ ុុំ ្ នឡធាឲ្យដល ការង្គរឡដម ៍រួ មឡនឹះឯង ើ បព្រឡយាជន ី
មានឡព្ចើនឡលស្គណ្នា ើ
បានកាលយជាក្ុំដពងម
មារារាុំងឃ្លុំ ង ិ
ខទ្យ ុ ិនឲ្យមានឱកាស្បុំឡពញពាយាមឡដើមបីស្ឡព្មចមគគផល ុុំ ្ ក្ម ចុំណ្ុចខ ពស្់បុំផ ុតក្នងព្ពឹះពុទ្យ ធសាស្នា ។ ុ
~ 117 ~
ឆ្ត
ឆ្ដលជា
នៅល្អា ងសុករខាតា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
នៅល្អាងសុក្រខាតា លោក-អ្នកអានទាំងឡាយ !
បានមាននេត ុការណ៍នររើនយ៉ ង នា ុំមក្នយយឲ្យស្ដ ា ប់រនុំ ិ ថ្ថងមួយ
រវាងដែលនៅក្នុងរពះនវឡវនារាម ុ
ឯខក្ ឹ ុុំ ្ ៏មានរុំណណក្រ ូលនៅទាក្់ទងផងនង
ះនរឿងខ លះ លមមជានររឿងររដាប់សតបញ្ញ ា ។ ិ
ខបា ង ត់សតអារមម ណ៍នៅនាល្អាង ើ ិ ុុំ ្ ននឡើងនៅនធវការសមា
សុក្រខាតាភនរ ុំ ជ្ឈក្ូែ ិ
រភន ុំ នសណ្ឋ ា នែូរក្ាលតាមត ឺ មា
នលភន ើ ុំននះ
មាន
ល្អាងន្មះសុក្រខាតា ជាល្អាងនរៅ មានររវតតថា ពីនែម ើ មាត់ល្អាងននាះ ិ មានែីបិទជ្ិតគ្មមននរណ្ឋែង ឹ ថាជាល្អាង ឈ្មូ សែីរតង ់ននាះ នាយរ
រគ្មតមក្
នមានក្់បានសនងេតន
ថ្ថងមួយ
នភលៀងនររះែី
ើញ
ស្ដាមថ្នល្អាងក្ ៏រាក្ែនឡើង
ក្ ៏សននដា ិ ា នថា
នសរក្ាសង ់ ង ត់ថ្នអ្ន ក្មានសីលក្នងកាលមុន ី បស្ដ ុ ដតងបរ ិនវណ
សុក្រៈ ( រជ្ូក្ ) មក្
នរៀបរុំឲ្យសមរមយ
ររដេលជាល្អាងរក្
នទបនា ុំយក្ែីនរញ ើ
តាក្់
នេើយថាវយែល ់រពះែ ៏មានរពះភារ
ល្អាងននាះន្មះ សុករខាតា ( ដែលរជ្ូក្ឈ្មូ ស ) តា ុំងពីរគ្មននាះមក្ ខរ ងននាះណ្ឋស់ ិ ុុំ ្ ូលរតតក្ដនល ពាយមថ្រៃដលង
នរ
នៅមក្
ះជាទស្ដ ី ង ត់នសងៀមសមែល ់ការបុំនពញ
ជាងននាះកាលនយងឈ្រនៅមាត់ល្អ ាង ើ
នមើលមក្ខាងនរកាម នងបានន ឹ
ក្នុងផលូវថ្នរៃុងរាជ្រររះបានយ៉ ងរាស់ល្អស់
ខរ ិ សុំឡឹងនមើលភាពែូនរាះ ុុំ ្ ូលរតត នងន ិ
ពលនល្អក្ ។
នេយសុំ ឡឹង ើ
សសនែ ុ រ ើ ើញអ្គ្មរ សុំ ណង ់ ផលូវ នងមន ិ
សុំ ឡឹងនមលព ើ ី ទខ ី ពស់ែូនរាះ នងន ឹ នល្អក្
។
របស់ទា ុំងននះកាល
ូ ៗ ែូររបស់នក្មងនលង ើញជារបស់តរ នរ
ះវានធវឲ្យន ើ
ុ ើញមនសសជាសតវ
ើញអ្គ្មរផទះសដមបងទា ុំងននាះក្នងឋានៈជានររឿងនលងរបស់ ុ
~ 118 ~
នៅល្អា ងសុករខាតា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ថ្ថងនរជ្បនារថ្នថ្ថង មួយ ិ
ថមជ្ិតមាត់ល្អាង រមាងយ
ខស ុុំ ្ នងេតន
ខណៈដែលក្ុំព ុងអ្ងគុយសរមាក្នៅនាល្អន ើញ្សាើរៃមុុំមានក្់ក្ុំព ុងនែើរនឡើងភនុំមក្អ្ុំ ពី
នាងនឡើងមក្តាមផលូវរនងាៀតរះនជ្ ុ ុ ន ក្់ ើងមនសសដតមា
ថាមាននរណ្ឋមក្ជាមួ យផងនឡើយ នៅណ្ឋមក្ណ្ឋដតមានក្់ឯង សងប់
មិនរាក្ែ
នធវឲ្យខ ន ុំ ្ុ ក្សងស យថា ័ នាងជានរណ្ឋ ើ ឹ
នែើមបអ្វ ី ី ? ខអ្ ើ ុុំ ្ ងគុយរង ់រ ុំនមលនដាយអាការៈ
្សារ ើ ដមលក្ននាះនរះដតនឡើងមក្នដាយមិនឈ្ប់សរមាក្
នមើលនៅន
ើ ញថា
នាងេត់ននឿយណ្ឋស់
ដែលខ ុុំ ្
កាលនឡើងមក្ែល ់ល្អនថម
នរកាមមលបន ់ ឈ្ើ ឆ្ងងយពីក្ដនលងដែលខអ្ នាងបាន ិ ុុំ ្ ងគុយនៅខាងនរកាមបនារ អ្ងគុយសរមាក្ មុខ
នាងដផាក្ខ នងនងនែ ើមនឈ្ើធុំ ឹ
សូមបីមុខរបស់នាងនរៃៀមរៃំមួេង ម ទទក្នជាក្នដាយនញ ឹ ើស
មានពនលសរមស់ លុំអ្បង្ហាញឲ្យន ឺ រញ់ នារ ីន ើតឆ្ងយ ែុំនណើរ
ើញថា
នាងជានារ ីលាន ើតមានក្់
ដែលខធ្ល ើ ុុំ ្ ល ប់ររទះមក្នេយ
ពណ៌សមបរន ិ ុ ងនររឿងតាក្់ណតងកាយ
មិនដមនជាមនសសជាន ុ ់ទាប ន
ើ ញខ ុុំ ្ នបនាងន ើ
នវល្អននាះ
ើញខ ុុំ ្ នងន ឹ
ជាមិនន
ើ ញនាង
លក្ខណៈ
សុំ ណែងឲ្យន
ើ ញថា
យ៉ ងរួរអាណិតពន ់នពក្
រងាល ់ណ្ឋមួយតាមរររៃត ី
ទុំនង
នាង
ខន សែថ្ទដក្លង ើ ិ ុុំ ្ ទបដបរមុខនៅទ
កាលន
សុំ ណែងឲ្យន
មាងននះខបា ុុំ ្ ន
ើ ញនាងរៃមុុំននាះ
ក្ុំព ុងយុំ
ុ ៀត ើញនសរក្ារ ី ក្នសៀតរនងា
ខជា ុ ុុំ ្ មនសសនពញនរពៀបនដាយក្រុណ្ឋ
ុ ើ ញនរណ្ឋមានអាក្របក្រ ិ ិយជាទក្ខ
មិន
មិនទាន ់
ខក្ ុំ ុងសុំ ឡឹងនមើលនាង ុុំ ្ ព
មួយសនទះខ ើ ុុំ ្ ៏ណបរមក្នមលនាងនទៀត ុ ក្
ទទួលនសរក្ានងឿង ល ង ់ណរលក្ក្នុងរតត ី ិ
ក្ ៏នៅ
ើ ញថា នាង
នាងរៃមុុំរដមលក្ននាះ
ររដេលជានអ្ៀនខាមសខន លនៅ ើ ើ ុុំ ្ េយនម
ន
នេើយក្ ៏សណូ ា ក្នជ្ើងនៅខាង
កាល
ខម ុុំ ្ ិនអារអ្ងគុយនមើលបុំណ្ឋ ុំបាន
នររើនរ ូលនៅររស្ស័យស្ដក្សួ រនរឿងរា៉ វនផសង ៗ រេូតែឹងនរឿងរា៉ វរាស់
~ 119 ~
នៅល្អា ងសុករខាតា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ល្អស់នេយ ើ រួរ ។
ក្ ៏រក្ផលូវជ្ួយសនគង្ហគះនដាយវតថុខ លះ
លោក-អ្នកអាន !
ននាះ
តាមសម
ភាពដែលនៅខាងមុខខខ ុុំ ្ ណៈននះ
នធវឲ្យខ នុំ ្ុ ក្ត ើ ើ
នែើមបជាសញ្ញ ា ឲ្យនាងរៃមុុំននាះែង ឹ ថា ី
ក្នងបរ ិនវណ ុ
នសរក្ាអាណ ី ិ តយ៉ ងខាល ុំង ររដេមនឡើងតរ ិ ៗ
នដាយធម៌ខ លះ
កាលមិនអាររទា ុំអ្ងគុយនសងៀមបាន
មិនដមនមានដតនាងមានក្់ឯងនទ
ជាយសុំ ពត់ជ្ត ូ ទក្ដភា ក្ ឹ
។
នទបខ ើ ុុំ ្
នាងដបរមក្រក្ខភា ុុំ ្ ល ម
ខណៈដែលនាងក្ុំព ុងភាុំងននាះឯង
នលក្ ើ
ខក្ ើ រះុ ុុំ ្ ៏នែរ
នៅឈ្រនៅក្នងរយៈឆ្ង ង យពីនាងររមាណពីរដម៉រត នេយក្ ៏នផាម ើ សួ រនាង។ ើ ុ
“ ម្ននលកុលធតា ! ី
នាងមានធ ុរៈសុំ ខាន ់អ្វី ទណ្ឋ ី
នឡើងភនុំមក្ដតមានក្់ឯងែូនរ ាះ ? ” ។ ផទុយពីន ើយរុំ ល ន
ះសុំ នរ ួ របស់ខ ុុំ ្
នឡើង នទបខ ន ៖ ើ ិ ុុំ ្ យយតនៅ “ ក្លធ ុ តានអ្ ី ើយ
!
នទបឧសាេ ៍ ើ
នាងរៃមុុំណបរជាយុំខសក្ខស ឹ ួ លខាល ុំង
នាងររដេលមានទក្ខរ ុ ក្ដណនអ្វ ុ ី មា៉ងនេយ ើ
នាងអារក្ុំព ុងនៅសមាលប់ខននទែ ឹង ? ” ។ ួល
“ ត្រូវល យ ! ើ
ន ើយភា ល លម
ខក្ ល ប់ខន ឹ ុុំ ្ រុណ្ឋនងនៅនល្អតសមា ួល ”
សុំ ឡឹងនមលខ ន ក្ក្នងរ តត ើ ឹ ិ ុុំ ្ ដាយនក្រដមល ុ
បុំណងរបស់នាងរតូវ ននះបាន ” ។
“ នរ
ះមនអារធន ់រទា ុំរុំន ិ
“ ទក្ខ ុ របស់នាងធុំណ្ឋស់នេយនម ើ ើលនៅ
ផងរះថា ុ ន
នរឿងរា៉ វយ៉ ងែូរនមារខ លះ ?
ើ នាងណ្ឋស់ ” ។ ើ ញនថលម
នាងរៃមុុំ
ដែលខទា ុុំ ្ យនគ្មល
ិ ះនសរក្ាទ ុ របស់ជ្ីវត ី ក្ខ
សូមនយយឲ្យអាតា ម ស្ដាប់ ិ
អាតាមែូរជាអាណិតនងន ិ
ើញរតត ិ
នាងរៃមុុំបាននយយនរឿងរា៉ វរបស់នាងឲ្យខស្ដ ុំ ្ុ ា ប់នដាយទក្ដភា ក្ថា ៖ ិ ឹ
~ 120 ~
នៅល្អា ងសុករខាតា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ទក្ខ ុ របស់នាង ននះមិនយូរ
នក្តព ហា ើ ី នសរក្ានថា ី ល ះខ ុសបុំណងក្នងនរឿងនសា ុ
មាតាបិតារបស់នាងបានបង្ហគប់ឲ្យនាងនរៀបការនងរ ឹ
រស់សុ ក្សា ា មមា ភ ន ក្់
កាលមុន
េមណ៍
ដតនាងមិនរពមនទបរត់ នៅរក្ររុសក្នមាលះមានក្់ណែល ើ
នាងស្សឡាញ់ ដតនាងក្ ៏បានជ្ួបររទះនងនសរក្ា ខ នរ ឹ ី ុសសងឃម ឹ
ះបុរស
ក្នមាលះននាះបាននរៀបការនង្សា ែ ើ ថ្ទនៅនេយ មុនដែលនាងនៅែល ់រតរម ឹ ើ មួ យថ្ថងបនណ្ឋ ៉ុ ណះ រតត ិ
នាងមនរពមរតឡប់ នៅផទះរបស់ខន ិ ួល
នរ
ះនសរក្ាខូ ី រ
នរះដតនែើរពននររនៅយ៉ ងមនសសដែលរាសរក្សត ុ អ្ស់ នវល្អ ិ
ែល ់ ៣ ថ្ថង
កាលមនអាររទា ុំរុំន ិ
ះនសរក្ាទ ុ ងរ តត តរទូ ងបាននទប ី ក្ខត ឹ ិ ិា ើ
កាត់រតតន ងនល្អតនៅក្ន ិ ឹ ុងនរជាះសមាលប់ខន ួល ។ “ នរឿងរបស់នាងជានរឿងដែលរួរន
ស្ដាប់នរឿងរបស់្សារើ ៃមុុំរប់នេយ ។ ើ “ នរណ្ឋក្ ៏នដាយ
ិ សមាលប់ជ្វ រយ៉ ងនាង ី តែូ រតត ិ
ខន ិ ុុំ ្ យយកាល
នបធ្ល តត ើ ល ក្់នៅក្នុងភាវៈែូរនាងក្ ៏រង ់នងកាត់រ ឹ ិ
ទក្ខ ុ កាយជានរឿងដែលលមមអ្ត់រទា ុំបាន
រទា ុំបាននដាយលុំបាក្ណ្ឋស់
សមាលប់ខនឲ្យស្ដ ល ប់ស្សឡះនៅ ួល មនសសជានររើ ុ ន
ើញរតត ិ នររើន ”
ដតទក្ខ ុ
ិ ណក្ទ វធ ក្ខ ុ រតត ុ ណះ ី ិ មាន ២ ប៉នណ្ឋ
នងអ្ត់រទា ុំទាល ់ណតទក្ខននាះរលត់ ុ ិ
ិ សមា បាននរជ្ើសនរ ីសយក្វធ ល ប់ខន ី ួល
រឺ ។
ដតដែលនរជ្ើសនរ ីស
ិ អ្ត់ធន ិ ណ្ឋ យក្វធ ់ ក្ ៏មានមិនតរដែរ នតនាងនរជ្ើ សនរ ីសយក្វធ ?” ។ ី ិ ើ ី ិ ស្ដ “ នរជ្ើសនរ ីសយក្វធ ល ងដារ ់ខាត ។ ី ល ប់ ! ” នាងរៃមុុំន ើយយ៉ “ នាងនជ្ឿពិតឬថា កាលនាងស្ដលប់នេយន ងរួ ុ ?” ។ ើ ឹ ររក្ទក្ខ “ ខន ល ងមនរាក្ែក្ន ។ ិ ិ ុុំ ្ ជ្ឿយ៉ ងននាះ ” នាងរៃមុុំន ើយយ៉ ុងរតត “ នាងរ ូលរតត ិ ខ ុសនេយ ើ
នសរក្ាយល ់ខ ុស ី
នាងក្ុំព ុងនងបុំ ផរ ិល បុំផ្លលញខនឯងនដាយ ឹ ួល
ទក្ខ ុ របស់នាងមនបាននៅរតង ់នជ្ើង ិ
~ 121 ~
ថ្ែ
រទូង
ស្ដម
នៅល្អា ងសុករខាតា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
នបះែូង
លល្អែ ៏ក្ាល
ឬដផាក្ណ្ឋមួយរបស់រាងកាយ
រាងកាយរតរមជារបស់នរគ្មតរគ្មត ជាអ្ន ក្ទទួលទក្ខ ុ នទៀត
មិនែង ឹ នរឿងរា៉ វអ្វី ទា ុំងអ្ស់
កាលរាងកាយស្ដលប់
មិនដមនទបុំ ុ សខ ុ ឬទក្ខ ុ ី ផតរបស់
រតត ិ នទនត ើ
រតត ុំ ណើតនក្ត ិ នៅមានការរប់ក្ន ើ
អារនា ុំយក្នសរក្ាសុខនសរក្ា ទ ុ ី ី ក្ខ
ជាមួ យផងបាន
ដតនៅនងរ ឹ តត ិ
ែូនរាះ
នសរក្ាស្ដ ី ល ប់
នទប ើ
នសរក្ានៅេម ងឬនសរក្ាបរ ិសុទ ធនៅ ី ី
ការសមាលប់ខននដាយការទមា ល យរាងកាយដែលមនែ ង ឹ ិ ួល
នរឿងរា៉ វអ្វី នឡើយឲ្យស្ដលប់នៅយ៉ ងឥតររនយជ្ន ៍ ការសមាលប់ខន នែើមបឲ្យ ី ួល រួ ររក្ទក្ខជាការដក្ឬរ ុ ុំនដាះទក្ខ ុ ខ ុសទុំនង នក្តនសរក្ា ឈ្ ើ ី ឺ រប់រតត ិ នដារៃហាយ
ែូរបុរសមានក្់រតូវនរនជ្រសាី
រង ់រួ ររក្ទក្ខ ុ ក្ ៏យក្នភលើងនៅែ ុតផទះ
របស់ខន ទាល ់ណតផទះន ះនខ ទរខ ី ទ កាលដែលផទះមិនែឹងនរឿងរា៉ វអ្វី នដាយ ួល
កាលយជាធយូងជានផះនៅនេើយ នររួ ររក្ទក្ខ ុ ឬ ? នទ ! នរដបរជាមានទក្ខ ុ ធងន ់នឡើង
នរននាះឯង
នរ
ះទក្ខ ុ មិនដមននៅនងផទ ឹ ះសដមបង
ែូនរាះ
កាលរតត ក្ខ ុ ិ នក្តទ ើ
កាយដែលមិនែង ឹ នរឿងរា៉ វអ្វី ផង ” ។ កាលសនងេតន
“ ក្លធ ុ តា ី នេើយ
!
ដតទក្ខ ុ នៅក្នងរ តត ិ របស់ ុ
រតូវដក្រតង ់រតត ក្នុុំ ៅទមាលយរាង ិ
ើញ្សាើរៃមុុំនៅអ្ងគុយនសងៀម
ខក្ ុុំ ្ ៏សួ រនឡើងថា
កាលនសរក្ាស្ដ ររក្ទក្ខបានែូ ុ នរ ាះ ី ល ប់មិនអារនធវឲ្យនាងរួ ើ
ការសមាលប់ខនឯង ួល
ក្ ៏គ្មមនររនយជ្ន ៍
រួរស្ដាយណ្ឋស់ណែលនាង
មក្សមាលប់ខនែូ ួ ល នរ ាះ អ្ត់រទា ុំតនៅនទៀត មិនបានឬ ? ” ។ “ អ្ត់រទា ុំមិនបាននទ ” នាងរៃមុុំន ើយយ៉ ល ងនលវើយ ។
“ នាងជ្ួបទក្ខធង ុ ន ់ននះមក្ជានវល្អប៉នា ុ ម នថ្ថងនេយ ើ ?” ។ “ បីថ្ថងនេយ ើ ” ។
“ នាងរាប់ថាអ្ត់រទា ុំមិនបាន
ដតនាងក្ ៏អ្ត់រទា ុំមក្បានបីថ្ថងនេយ ើ
~ 122 ~
នៅល្អា ងសុករខាតា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
នបើនាងអ្ត់ធមតស ់ ងេតរ ់ តតតនៅប ិ ីថ្ថងនទៀត
ទក្ខ ុ របស់នាងក្ ៏នងសនស ឹ ឹម ៗ
ថយរះុ នេយក្ន នៅឯង ” ។ ើ ី ផ ុត ក្ ៏នងបាត់ ឹ ុងទបុំ ដែរ ”
“ នល្អក្រគ្មន ់ណតនយយយ៉ ងននាះ ៗ ិ នាងរៃមុុំររដក្ក្
នរណ្ឋ ៗ ក្ ៏អារនយយបាន ិ
“ ខអ្ ុុំ ្ ត់រទា ុំមក្ ៣ ថ្ថង
ក្ ៏សឹងមនបាននៅនេ យ ិ ើ
នសរក្ាទ ុ របស់ខ ុុំ ្ គ្មមនផលូវនងថយរ ះនទ ុ មានដតនក្ននទ វដថមនឡើង ៗ ខ ុុំ ្ ី ក្ខ ឹ ើ នជ្ឿថាមនមានថ្ថង ស្សុតស្សក្ថយរះជាដារ ុ ់ខាត ” ។ ិ “ ក្លធ ុ តានអ្ ី ើយ !
នល្អក្រតរមរយៈនវល្អែ ៏ខ ី ល ពិភពនល្អក្
័ នក្មងនៅវយខ ន បនក្ តមក្កាន ់ ឹងក្ាត ី ច ងែ ិ ី រនទ ិ ើ ើ កាលន
ើញរពះអាទតយរះនលរនឡ ិ ើ ងនលើថ្ផទ
នេយសនស មខ ពស់នឡើងនៅក្នុងថ្ផទនម ើ ឹ
បនចចញរសមីនដានឡើង ៗ ររប់ខណៈក្ ៏តក្់សុ តរនធ ល ត ់ខាលរ អាទតយន ងខ ពស់នឡើងនៅមិនឈ្ប់ឈ្រ ិ ឹ កាលនក្មងននាះ
នក្តនសរក្ា ភ័ ើ ី យខាលររុំន
នងជ្ួ បថា ឹ នម
នេើយ
នរ
រសមីែ ៏
នងរតូ វន ះនខ ទរខជាធូ លី ឹ ីទ
នេយក្ ៏រក្ផលូវនរញនៅនដាយការសមាលប់ខនឲ្យស្ដ ល ប់ជាមុន ើ ួល ឲ្យស្ដាយនងរួ រអាណិតសនងវរ ិ
ះយល ់ថារពះ
មនមាននវល្អន ងរ ុ ិ ឹ ះទាប
នដាក្ ៏មុខជាបដនថមនឡើង ៗ រេូតអ្វី ៗក្នងនល្អក្ ុ អ្ស់មនខាន ិ
នរ
ជាមួយនងការ ឹ
ះរពះអាទតយ ិ
យ៉ ងននះរួរ
ះនបើវាអ្ត់រទា ុំតនៅនទៀតបនារវាក្ ៏ ិ
កាលរពះអាទតយនឡ ិ ើ ងែល ់ក្រមរតខ ពស់បុំផ ុត ក្ ៏សនសឹម ៗ នរជ្នទទាបរះុ
រសមីក្ ៏សនសឹម ៗ អ្ន ់នខាយនៅ
រេូតក្នងទ បុំ ុ ៏លិរលិបបាត់នៅក្នងនជ្ ើងនម ី ផតក្ ុ ុ
ថានងរតូ វក្ុំនៅរពះអាទតយែ ុតបុំផ្លលញឲ្យស្ដលប់ននាះ ឹ ិ ស្ដងទក្ខ ុ នស្ដក្នឡើងបនញ្ញ ឆ តខនឯងព ិត ៗ ” ។ ួល “ ក្លធ ុ តានអ្ ងណ្ឋ ី ើ យ ! រពះអាទតយយ៉ ិ
~ 123 ~
ក្់ក្ណ្ឋ ា ល
រុំនតដែលនររ តស្ដ មន ិ ិ ក្ ៏មិននក្តនឡ ើ ើង
នរ
ខនរបស់ នាងក្ ៏យ៉ ងននាះ ួល
នៅល្អា ងសុករខាតា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
នាងអ្ត់រទា ុំមក្ ៣ ថ្ថងនេើយ នស្ដះ
ននាះក្ ៏នរ
ដតនៅមិនន
ុ ស្សុតស្សក្ធូរថយ ើញថាទក្ខ
ះវានៅមិនទាន ់នឡើងែល ់រុំណុរខ ពស់បុំផតរបស់ ុ វា
រពះអាទតយដែលម ិ ិនទាន ់រតង ់
ែូររពះរនទដែលមិនទាន ់នពញវង ់
មិនយូរក្ ៏នងែល ់រុំណុរខ ពស់បុំផត ុ ឹ អាទតយក្ន ិ ុងនវល្អរនសៀល នភលៀង ” ។
" ក្ ុលធតានអ្ ី ើយ !
នេយក្ ៏នផាម ើ នខាយរះុ ើ
ែូររពះរនទខាងរននារ
ដតក្នង ុ
ែូររពះ
ែូរដខសទក្រ ងរែូ ុ វ ឹ
រ ូររជាបនសរក្ាព ុ ី ិ តរះថា
ររការ មិនថាជាវតថុឬនាមធម៌
ែូរ
អ្វី ររប់យ៉ងររប់
កាលនក្តនឡ នរ ីននឡើងខ ពស់បុំផ ុត ើ ើ ងនងរុំ ិ
នេយរដមងរទុ ឌនរទាមរញមរះន ុ ងរលត់រល្អយបាត់ នៅក្នងទ បុំ ុ ើ ិ ី ផត ុ រនគ្មលថ្ននសរក្ា ព ជាត ិ ឺ ី ិ តក្នងធមម ុ នាក្់ណែលក្ុំព ុងសនទនាគ្មនននះ
ដែលគ្មមនអ្វី រារាុំងបាន
មនប៉ នា ុ ម នឆ្ងនុំនទៀត ិ
ននះ
នយងទា ុំងពីរ ើ
ក្ ៏នងរល្អយជានផះ ឹ
បដនថមបរិមាណដផនែន ី រររាជ្រររះែ ៏រុងនរឿងននះ ថ្ថងណ្ឋមួ យនៅអ្នារត ក្ ៏នងកា ល យជាថ្រព ឹ
លុំនៅរបស់ទនាយ
ការនក្តន ងការរលត់ជារូរន ងគ្ម ន ើ ិ ឹ ណ្ឋមាននក្ត ើ
ទននាង
នររើសរមាុំង . . . នរ
ះ
កាលមាននក្តក្ ៏រដមងមានស្ដលប់ របស់ ើ
របស់ននាះរតូវមានរលត់ែូរគ្មនទា ុំងអ្ស់
នផសងគ្មនដតរតង ់
ឆ្ងប់នងយូ រប៉នណ្ឋ ុ ណ ះ របស់ខ លះនក្តនេ យឆ្ងប់ រលត់ របស់ខ លះនក្តនេ យ ិ ើ ើ ើ ើ មិនង្ហយរលត់ ដតនទាះយូររតរមណ្ឋ ក្ ៏រតូវរលត់នៅក្នុងទបុំ ុ ” ។ ី ផត
“ ក្លធ ុ តា ៏ជ្ួបររទះទក្ខ ុ ដបបែូរនាងដែរ កាលនៅ ី ! អាតាមខនឯងក្ ួល
រៃុងស្ដវតថី ្សាើមានក្់ អាតាម
អាតាមនក្តនសរក្ា ស្សឡាញ់ នងមាននសរក្ា សងឃ ន ល ុ ើ ី ិ ី ឹមមាុំក្ុងក្
តមក្មានររុសែថ្ទមក្ររណ្ឋុំងររដជ្ងែនណាើមយក្នាងនៅពី
ទក្ខែ ុ ៏ធុំថ្រៃដលងបាននក្តនឡ ម នសទើររទា ុំមិន ិ តតអាតា ើ ើ ងសងេត ់សងេនរ ិ
~ 124 ~
នៅល្អា ងសុករខាតា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
បាន
អាតាមបាននររនរញរក្រៃុងស្ដវតថនធវ ម ននគ្មលនៅ ី ពននររនដាយគ្ម ើ
អាស្ស័យនសរក្ាអ្ត់ធន ់ នងបានជ្ួ បររទះនេតការណ ុ ៍ នផសង ៗ ក្នងការនធវ ី ឹ ើ ុ ែុំនណើរែ ៏ណវងឆ្ងងយនងយូ យរ ទក្ខ ុ របស់អាតាមក្ ៏សនសឹម ៗ បាត់នៅ ិ មិនបាត់រលងក្ ៏នធវឲ្យសរាយរ តត ី ើ ិ នររើននឡើង ” ។
សូមបី
ុំយូរមិនង្ហយរលត់ “ ក្លធ ុ តានអ្ ុ របស់នាងជាទក្ខធុំ ុ នទបង ី ើ យ ! ទក្ខ ើ
ដតនងរតូ វរល្អយរលត់បាត់នៅយ៉ ងពិតរាក្ែ ឹ អ្វី ទា ុំងអ្ស់
រគ្មន ់ណតអ្ត់សងេតរ ់ តតស ុ ណះ ិ ិ នប៉នណ្ឋ
ែូនរាះ
នាងមិនបារ ់នធវើ
រង ់រេូតែល ់ទក្ខ ុ របស់
នាងនងែល ់រុំណុររលត់ តអ្ុំ ពីននាះ នាងក្ ៏នងសរាយរ តតែូ រនែើម ” ។ ឹ ឹ ិ “ ទរមាុំទក្ខ ុ របស់ខរ ុុំ ្ ល្អយរលត់
ខម ៉ុ ណះ ” ុុំ ្ ុខជាដបក្រទូងស្ដលប់បនណ្ឋ
្សាើរៃមុុំជ្ដជ្ក្នឡើង នរកាយពីអ្ងគុយស្ដាប់ខម ុុំ ្ ក្ជាយូរ ។ “ អាតាមនក្តមក្ក្ន ងនល្អក្ជាង ៣០ ឆ្ងនុំនេយ ើ ើ ុ
មិនធ្លលប់បានឮថា ដតដែលស្ដលប់នរ ន
ែូនរាះ
អាតាមសូមធ្លនាថា
នេយនាងក្ ៏គ្មមនថ្ថងស្ដលប់នរ ើ
រក្់ទមាលយវាឲ្យធ្លលយប៉នណ្ឋ ុ ណះ” ។
អ្នកអានទាំងឡាយ !
ដែលនរៃៀមរៃំង ុំនដាយទក្ខ ុ នលើសលុប នេើយ
រេូតន
ឲ្យវាដបក្ននាះធ្លលប់
រទូងរបស់នាងរាក្ែ
ះដបក្រទូងដែរ
នវៀរដតនាង
កាលខន ់រតង ់ននះ ិ ុុំ ្ យយមក្ែល
ិ ហាក្់ែូរជាបានស្ដមរតមក្វ ញខ លះ ី
នយយរាយការណ ៍ រាប់ទក្ខ ុ របស់នាងរុំន ិ
ើ ញនង ិ
ះដបក្រទូងស្ដលប់ឯង ៗ ននាះនទ
ះមាចស់ខនយក្ស្ស្ដ ា វុធទមាលយ ួល
ើ ញមាននររើនដែរ
ជាមិនដបក្នទ
មាននរណ្ឋស្ដលប់នរ
ក្ ៏មិនធ្លលប់ន
ះខថា ុុំ ្
ិ ឥតតថ្មល ើញថាជ្ីវតននះជារបស់
នាងរៃមុុំ
នាង
“ ខខ ា ង ិ ិតរទូ ុុំ ្ ូររតត ខែ ូ ជាស្ដលប់នៅ ុុំ ្ រ
ក្់ក្ណ្ឋ ា ល នៅសល ់ណតរាងកាយនងែនងា មនរញរ ូលប៉នណ្ឋ ុ ណះ” ើ ិ
~ 125 ~
នៅល្អា ងសុករខាតា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
“ ក្លធ ុ តានអ្ ី ើយ !
នេត ុដែលនាងខូររតត ិ នររើនននាះ
មិនយល ់ធម៌ អនិច្ចំ នទបសុំ ឡឹងនមើលន ើ ដតមា៉ង
រររល ់នសរក្ាទ ុ តត ី ក្រ ិ
ក្នងរបស់ ណ្ឋមួយឬបុរគលណ្ឋមានក្់ ុ
ើញរបស់នផសង ៗ
នសរក្ាស្សឡាញ់ ី
ក្ ៏នរ
ះនាង
ក្នងដផា ក្លា ុ
នសរក្ាសងឃ ុ ី ឹមទក្
កាលរបស់ននាះឬបុរគលននាះសុំ ណែង
នសរក្ាម វា នាងក្ ៏ខ ុសបុំណង ខូរ ី ននទៀងនរញមក្តាមកាលនវល្អរបស់ ិ រតត ិ
ុំសណាុំឧរា នក្តទ ក្ខង ុ ើ
ែូរនវល្អននះ
សនមតថានាងមានរាក្់ ១០០
ក្ហាបណៈ នេយយក្នៅនផញ ន តត ើ ងម ើ ឹ ិ ររុស ២៥ ក្ហាបណៈ, នងរា ឹ ូ ន ២៥ ក្ហាបណៈ, បណៈ
។
ជាមួ យនងម តត ឹ ិ ស្សើ ២៥ ក្ហាបណៈ,
នងបង ២៥ ក្ហាឹ
នបើសិនជាមិតតររុសនវៀរនវរយក្រាក្់របស់នាងនៅ
នាងក្ ៏
អ្ស់នៅរតរម ២៥ ក្ហាបណៈ, ៧៥ ក្ហាបណៈនទៀតដែលនៅសល ់ នបើ សនមតថា
មិតតស្សើនបាក្យក្នៅនទៀត ២៥ ក្ហាបណៈ, នាងក្ ៏នៅសល ់
៥០ ក្ហាបណៈដែរ,
នបើបងររុសនបាក្យក្នៅនទៀត ២៥ ក្ហាបណៈ
នាងក្ ៏នៅសល ់នងរា ឹ ូ ន ២៥ ក្ហាបណៈ
ដតកាលរាូនស្សើយក្នៅនទៀត
ការនបាក្បនញ្ញ ឆ តយក្រាក្់នៅរពមគ្មនននាះ
ជានរឿងដែលមិនអាររររពរត ត
ននាះនាងនទបសូ នយអ្ស់រទពយរលីង ើ
ដតការដែលមនសសទា ុ ុំង ៤ នាក្់ នធវើ
ិ ឆ្ង នៅបាន ការនផញរើ ាក្់ណបបននះ ជាវធ ទា ុំង ១០០ ី ល ត ។ នបនាងយក្រាក្់ ើ ក្ហាបណៈនៅនផញណើ តនងមន សសដតមា ុ ន ក្់ ឹ
នបើនរនវៀរនវរយក្បាត់នៅ
នាងក្ ៏រតូវខូរខាតរាក្់ទា ុំង ១០០ ក្ហាបណៈរពមគ្មនដតមាង ិ ការដែលម ដែលរួរឲ្យស្ដាយ ជាវធ នឆ្ង ល តនឡើយ ។ ី ិ ក្លធ ុ តា ! ី
ទក្រ តត ឹ ិ របស់នាង
ក្ ៏ែូរគ្មនដែរ
ទា ុំងមូលរររល ់ឲ្យនរណ្ឋមានក្់ នបើនរមននស្ដ ម ះរតង ់រុំន ិ រតត ិ ទា ុំងមូលអ្ស់នសរក្ាសុខ ី
អ្ស់នសរក្ាសងឃ ម ី ឹ
~ 126 ~
ជាការខូរខាត
នបើនាងយក្ទក្រ តត ឹ ិ ះនាង នាងក្ ៏ខូរ
រស់នៅែូរមនសស ុ
នៅល្អា ងសុករខាតា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
គ្មមនរតត ិ
ែូរជារូបនាងននះឯង
ែូរដបងរាក្់ មាតាបិតា
ផលូវដែលរតូវ
មួ យរុំណណក្រររល ់ឲ្យរូនសាហា
មួយរុំណណក្រររល ់ឲ្យបងរាូន
មួ យរុំណណក្រររល ់ឲ្យពួក្ញាត ិ
នាងរួរដបងរតតជាដផា ក្ ៗ ិ មួ យរុំណណក្រររល ់ឲ្យ
មួយរុំណណក្រររល ់ឲ្យមិតតភក្ាិ
មួ យរុំណណររររល ់ឲ្យររូអាររយជានែើម
សុំ នៅនសរក្ាថាឲ្យស្សឡាញ់ នរបនារ ី ិ ៗ នៅសិន ទយ ុ ៌សរុំន ពិតថា
ះនយង ើ
នយងក្ ៏នក្តទ ុ ខរ ូ រតតត រ ើ ើ ក្ខ ិ ិ
នរនស្ដមះរតង ់រុំន
ទា ុំងមូល ” ។
ះនយងដមន ើ
ដតលុះនជ្ឿពិត
នល្អក្
នសរក្ាព ី ិត
នរក្ ៏មិននពញរតតន ងនយ ង ិ ឹ ើ
ើញ
ជាវតថុដែលនងដបង ឹ
មនសសនយ ុ ងកាលបានស្សឡាញ់ នរណ្ឋនេយ ើ ើ
រាមទប់រតតម ិ ិនឲ្យស្សឡាញ់ នររើនបាន បនារ ួ
ន
សឹមស្សឡាញ់ នរនដាយទក្រ តត ឹ ិ
“ នល្អក្នយយែូ រជាថាទក្រ តតរបស់ មនសស ុ ិ ឹ ិ
ដរក្រយបានង្ហយ ៗ យ៉ ងននាះឬ ?
នបរូ ើ ស្សឡាញ់ នក្ត ើ
មិនអារនធវបាននទ ើ
ពិបាក្នងហាម ឹ
នបើនយងស្សឡាញ់ នរដតបនារ ើ ិ
នបើថានយងម ើ ិនស្សឡាញ់ នរពិតនេយ ើ
ុំទាស់ នសរក្ាស្សឡាញ់ នងរ ុ ី ឹ ីក្រាយបានយ៉ ងណ្ឋ ? ” ្សាើរៃមុុំឲ្យនេតផលជ្ នដាយមានមុខមាត់ស្សស់បស់នររើន ។ “ ក្លធ ុ តា ! ី
អាតាមនងនល ឹ ើក្តួយ៉ងឲ្យស្ដាប់
មានក្់រ ូលមក្អាស្ស័យនៅក្នុងផទះរបស់នាង រុំន
នាង
ះនាង
ដតនរ
នាងក្ ៏ែង ឹ រាស់ថា
នដាយសងឃមថា ឹ
នដាយមាននរតនាអារៃក្់
ះនរ នរ
~ 127 ~
ះ
ពាយមនធវនសរក្ា លា ើ ី ររប់យ៉ង
កាលនាងស្សឡាញ់ នរនររើន ៗ
នេយន ងជាឱកាសឲ្យនរររទ ូសរា៉ យនាងបានង្ហយថ្រៃដលងនឡើង ើ ឹ នាងក្ ៏នក្តនសរក្ា នពញរ តតរុំ ន ើ ី ិ
មាននររ
នរជានររនងមាននរតនាអារៃក្់ រនុំ ិ
ះអាស្ស័យដែលនររននាះ
នែើមបឲ្យនាងស្សឡាញ់ ី
សនមតថា
ះនសរក្ាលា ី របស់នរ
តមក្
ដតក្នុង
នៅល្អា ងសុករខាតា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
នវល្អជាមួយគ្មន ននះ
ក្ ៏នក្ដរៃងរដអ្ងនរថាយ៉ ងននះយ៉ ងននាះ ឹ
នាងរដមងស្សឡាញ់ នររតរមបនារបនា ុ ណះ ិ ួរប៉នណ្ឋ
ស្សឡាញ់ នរយ៉ ងបុំផតរ ុ តតបាន ិ
នរ
ននះដមនឬនទ ? ” ។ “ នេត ុនម៉រ
តនៅ ។
“ ក្ ៏នរ
របស់នរ
នទបម នស្សឡាញ់ នរឲ្យអ្ស់ពីន ើ ិ
ះខែ ឹ រាស់ថា ុុំ ្ ង
ក្នងររការដែលនរនធវ លា ើ រនុំ ុ
នរឲ្យែល ់ទបុំ ុ តត ី ផតរ ិ នទ នរ “ ក្លធ ុ តា ! ី
ដរក្បាន
ះខ ុុំ ្ ដតមិនអារនងស្សឡាញ់ ឹ
ះនៅសងសយរដអ្ងដរៃងរររ ័ ុំរតត ិ ” ។
ននះក្ ៏បង្ហាញឲ្យន
ើញថា
ទក្រ តតជារបស់ អារដបង ឹ ិ
នយងអារន ងស្សឡាញ់ នរណ្ឋតរក្ ៏បាន ើ ឹ ិ
នយងន ងស្សឡាញ់ នររតរមបនារបនា រ ើ ឹ ិ ួ
។
រណសមបតត ុ របស់ នរ នងរដអ្ងដរៃងនរនរ ិ ិ ិ នទាះបីនរមិនសុំ ណែងរណវ ុ បតត មក្ឲ្យន ិ ិ សុំ ឡឹងនរក្នងផល ុ បតត ទ ុ ិ ក្ដែរ ុ ូ វរណវ
នររើនក្ ៏បាន
ស្សឡាញ់ នរនរ
ិ នងរ ណវ ុ បតត ិ ិ ះន
ើ ញក្នង ុ
អ្ន ក្លាិតលាន ់ក្ ៏រតូវ
កាលនរសុំ ណែងរៃឡាស្ដរបស់នរ នរ
ះជាបញ្ញ ា ដែលនយងបាន ើ
នបើនយងសុំ ឡឹងនរក្នងដផា ក្លាដតមា៉ង ើ ុ
នភលតនភល នស្សឡាញ់ នរយ៉ ងអ្ស់ពីន ើ ើ
នបើ
ិ ះសុំ ឡឹងនរក្នងរ ណវ ុ បតត ិ ។ ុ
ើញក្ ៏នដាយ
នយងក្ ៏មនខូ ររតតឥតរ ុំនភបអ្វ ើ ិ ិ ើ ី
គ្មតអានស្ដមនទក្នេ ុ យ ើ
ការនធវលា ើ
ខអា តត ឹ ក្នពញរ ឹ ិ ុុំ ្ រនងន
នយងសុំ ឡឹងមនសសដែលនយ ុ ងស្សឡាញ់ ក្នុងរណសមបតត ុ ើ ើ ិ
នរញមក្
ះខ ុុំ ្
ខស ុុំ ្ ួ រ
នែើមបីនបាក្បនញ្ញ ឆ តឲ្យខស្ដ ុំ ្ុ ល ប់រតត ិ នបើក្
ឱកាសឲ្យនរររទ ូសរា៉ យខបា ុ នណ្ឋ ុ ណះ ុុំ ្ នង្ហយបុំផតប៉ ះនរខ លះ
យ៉ ង
ះពីពុង ? ”
នរមាននរតនាអារៃក្់រុំន
រតរមដតជាការដក្លងនធវើ
មិនអារនង ឹ
ះនៅមិនទាន ់ទុំនក្ទ ុ ក្រ ុ តត ិ នរ
“ ដមន ! ” នាងរៃមុុំន យទទួ ល ។ ើល
រុំន
កាលនបើយ៉ ង
នយង ើ
ះពុង កាលនរសុំ ណែងបនចចញដផាក្
~ 128 ~
នៅល្អា ងសុករខាតា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
អារៃក្់មក្ នទបនា ុំឲ្យខូររតត ើ ិ នររើន ពុុំ បានរតនឡ ិ ើ យថា នរនងម ឹ ិននពញ រតត ិ នយង ើ
នរ
ះនយងម ើ ិនស្សឡាញ់ នរ
ស្សឡាញ់ តរនៅខ លះ ិ
នយងស្សឡាញ់ នរពិត ៗ ើ
ដតថា
ទា ុំងននះក្ ៏នែើមបីនសរក្ារួី រភ័យរបស់នយង ើ
ណ្ឋនរអារពិនស្ដធឲ្យន
ើ ញបាននដាយការរររពរត តថា
កាល
នស្ដមះរតង ់រុំន
ះ
នយងព ៏រពមស្សឡាញ់ នរយ៉ ងនពញរតត រររល ់រតត ើ ិ ត ៗ នយងក្ ើ ិ ិ ទា ុំងអ្ស់ ឲ្យ ” ។
លោក-អ្នកអានជាទលី េត្រី !
ក្ ៏នផាម ើ សុំ ឡឹងនមលខ ើ ុុំ ្
នគ្មរពរាប់អាននររើននឡើង “ រតូវណ្ឋស់
!
នដាយែួងដភាក្សុំ ណែងនសរក្ាទ ុ តត ី ក្រ ិ នងនសរក្ា ិ ី
រតូវណ្ឋស់
ស្សឡាញ់ ណ្ឋស់នពក្នៅ
កាលនយយែល ់រតង ់ននះ នាងរៃមុុំ ិ
នាងនយយនដាយសុំ នឡងរាស់ល្អស់ថា ៖ ិ !
រពះនតជ្រណ ុ
ខន ុ តតរូ ើ ើនទក្រ ិ ុុំ ្ ភលតនភល
ិ តត នទបបានរររល ់ជ្ីវតរ ើ ិ ទា ុំងអ្ស់ឲ្យនរ
នរក្បត់នៅនរៀបការនង្សា ែ ើ ថ្ទ បានជានា ុំឲ្យខូររតត ុ ” ។ ឹ ិ នក្តទ ើ ក្ខធុំ
“ កុលធតា ! ី
ការភាល ុំងភាលត់ខ ុសបុំណងរបស់នាងក្នុងរគ្មននះ
កាល
ជា
នមនរៀនែ ៏មានតថ្មល នររៀនររនៅឲ្យនាងសុំ ឡឹងនមលនល្អក្ទា ុំងពីរផលូវ ” ។ ើ ខន ុុំ ្ ររៀនររនៅតនៅ ងងតរតូ វមានភល,ឺ ឹ រតូវមានអារៃក្់,
“ ររប់យ៉ងររការ
មានរតជាក្់រតូវមាននដា,
មានសុខរតូវមានទក្ខ ុ ,
ររទះប៉ះទងគរ ិ
មានខ ពស់រតូវមានទាប,
មាន
មានលា
មានឈ្ា ះរតូវមានរញ់ ,
មានសម
មិនររុងនររៀបខនទ ុ ក្អារៃក្់ផង ួ ល ក្ទទួលដផា
កាលជ្ួប
បុំណងមានខ ុសបុំណង ដតដផាក្លាដតមា៉ង
រដមងមានពីរផលវជាន រ ិ ច ូ
នយងរតូ វសុំ ឡឹងឲ្យន ើ
ក្ ៏លិរលង ់ក្នងទ ុ ុ ក្ខ
នរតៀមខនទទួ លដផាក្លា ួល
ើញទា ុំងពីរដផាក្
នបើនមល ើ
នបើសុំ ឡឹងនមើលដតមួយរុំណណក្
ក្ ៏មិនរួ រខននទៀត ួល
~ 129 ~
អ្ន ក្ដែលនលងក្ឡា ី
មិន
រតូវ
នៅល្អា ងសុករខាតា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
នរតៀមខនទទួ លទា ុំងរញ់ នងឈ្ា ះ ិ ួល
អ្ន ក្ររឡងររណ្ឋុំងររដជ្ងរតូវររុង-
នររៀបទទួលការជាប់នងការធ្ល ល ក្់ ិ
អ្ន ក្ដែលរាថានអ្វី
ទទួលទាងការសមបុំ ុំ ណងនងខ ុសបុំណង ិ ផលូវ
ឈ្ា ះ
ររុងនររៀបនរៀបខនររប់ កាល ួល
អ្ន ក្នមើលន
រតូវររុងនររៀប
ើញនល្អក្ទា ុំងពីរ
រដមងញញឹមជានរ ិ ចទា ុំងរគ្មរញ់ នង ិ
ទា ុំងរគ្មខ ុសបុំណងនងសមបុំ ណង ិ
ទា ុំងរគ្មសុខនងទ ុ តតរ ិ ក្ខមានរ ិ ឹង
បុងមាុំមួ ន រដមងបាននររៀបររប់កាល នងររប់ ទក្ដនលង ។ ឹ ិ ី “ ក្លធ ុ តានអ្ ី ើយ !
នរ
ះនាងសុំ ឡឹងនមើលនល្អក្
មា៉ងនទបរតូ វជ្ួបររទះមេនាទក្ខក្ន ុ ងរគ្មននះ ើ ុ នល្អក្ក្នងដផា ក្ទា ុំងពីរជានរ ិ ច ុ នេយ ើ
ក្នុងដផាក្លាដត
តនៅនាងរួរសុំ ឡឹងនមើល
រគ្មននះនាងបានែួលនៅនេយ ើ
រ ូរររញាប់នរកាក្នឡើងនែើរតនៅនទៀត
កាលន
ភាលត់នៅ
ើ ញថាខនែួ ួល ល
នេយ នៅជានែក្រពនងយម ននរកាក្នឡ ើ ើ ិ ើ ងននាះមិនដមនជាអ្ុំ នពើឆ្ងលតនទ ”។
បូណ៌
ឥឡូវននះ
នេើយន
ិ នេតផលបានវ ុ លរតឡប់ មក្កាន ់្សាើរៃមុុំបានយ៉ ងបរិ -
នាងរកាបសុំ ពះនទៀបបាទនជ្ើងរបស់ខ ុុំ ្ នដាយនសរក្ារជ្ះថា ល សទ្ធា ី លថា ៖
“ ត្រះគុណដ៏រង ុ លរឿងលោយបញ្ញា !
មាចស់
រប់រតត ិ រាស់ល្អស់រនុំ
ះខព ុុំ ្ ន ់នពក្
ក្យែក្ ុ ឹ នា ុំរបស់រពះរណ
ិ ែូរជាឱសថវនសសជ្ប
ិ ិ ិ ជ្ីវតរបស់ ខ ុុំ ្ ឲ្យរស់រានមានជ្ីវតនឡ នបើគ្មមនរពះរណមា ុ ច ស់ ខន ើ ងវញ ឹ ុុំ ្ ង ស្ដលប់ជានខាមរក្នុងនរជាះភនុំនៅនេយ ើ នធវយ៉ ើ ងលងង ់ ៗ ែូនរ ាះនទៀត
តា ុំងពីនពលននះតនៅ
នងក្ុំ ឹ ណត់ក្ត់រ ុំ
ខន ឹ ិនរត ិ ុុំ ្ ងម
ក្យដណនា ុំរបស់រពះរណ ុ
ទក្ ុ នា ុំនៅនររៀនររនៅអ្ន ក្ដែលរតសមា ល ប់ខនឲ្យភល ស្ដ ិ ឺ វ ងែូរខមា ុុំ ្ ច ស់ណែរ ” ួល
លោក-អ្នកអានជាទលី េត្រី !
កាលបាននទសនា នររៀនររនៅ្សាើ
~ 130 ~
នៅល្អា ងសុករខាតា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
រៃមុុំឲ្យមានរតត ុ នេយ ិ មា ុំក្នុងនេតផលលា ើ នៅផទះនដាយអាការរររៃត ី
នាងរៃមុុំក្ ៏ល្អខន ុ ុំរតឡប់ ុុំ ្ ែើររះភន
ខន ុុំ ្ រតក្អ្ររ ីក្រាយ
មនសសមា ុ ន ក្់ឲ្យរួ រពីនសរក្ាស្ដ ី ល ប់ នេយក្ ៏ពាយមភាវនាតនៅ ។ ើ
ិ ដែលបានជ្ួយជ្ីវត
ខរុុំ ្ តឡប់នៅកាន ់ល្អាង សុករខាតា
~ 131 ~
និន្ទា និង សរសសើរ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
េិន្ទា េិង សរនសើរ លោក-អ្នកអានជាទីមេត្រី !
ទ
ោះលាងសុករខាតា
ជាទររូ ី វអធ្យាស្ស័យរបស់ខរុំ ្ រឹមណា ទររោះការ
ទលើភនគ ំ ជឈកូដ ិ
ខក ិ ចបាន ុំ ្ ៏មិនអាចទៅររច ំជានច
ិ ទធ្យវឲ្យខ វ ំ ្ុ លររឡប់ ើ
ក់ទងនងការបរ ិហាររគប់រគងពួកគណៈ ិ
័ ិ ទៅកាន ់វរតរពោះទវឡវ ា លពួកគណៈ ដដលបានទៅ ុ នវញ ការបានទៅកណា រួ មគ្ននទោយធ្យម៌
ស្សឡាញ់ មូលមិរតគ្ននទោយលា
ទសចកាលា ី ចទំ រោះគ្នន សងគមឬគណៈ
ទ
ដផែកជំទៅរបស់ចរា ិ ខ ំ ្ុ ទ
ោះទសងៀមស្ងងរ់លា
ចរ់ថាជាទសចកាសុ ី ខមា៉ាង
រគប់មនសសសំ ុ ដដងដរ
ការបានទៅជួបជំក ុ ង ុន
ោះរគ្នខ លោះបានជួបររទោះកាទដ ី ា ររហាយរ ំខានខ លោះ ក ៏ដូចជាកក់ទដា
ដរកនុង
ការទៅដរម្ននក់ឯងតាមព្រពភនំររំថ្ ម
ជួនកាលក ៏ទធ្យវឲ្យទក រទសចកា ស្សទងោះស្សទោចទស្ងក ើ ើ ី
ទៅទររៀមររំចរតយ៉ា ងទរចើន ិ សងគមទឡើងភ្លលម
ទធ្យវឲ្យទឃ ើ ើ ញទសចកាសំ ី ខាន ់របស់គណៈ
សងគមឬពួកគណៈរដមងម្ននឥទពលទល ច ិធ ើ រត ិ របស់
បុគគលជាទរចើនយ៉ា ង ទយងបានររទយជន ៍ទរចើនយ៉ា ងពីការទៅរួ មពួកគណៈ ើ គកាលទក រទេរ ច ុ ំបាច ់ទឡើង ឺ ើ រទពយរបស់ទយង ើ
ពួ កគណៈរដមងជួយសទគោគោះទយងបាន ើ
យសសការបស់ ទយងអាចម្ននរព្មល ិ ើ
ទយជន ៍ដល ់ទយងបានទពញទលញ ើ ទបើសងគមមិនរ៉ា ប់រង
រទពយនងយសទ ិ
រពោះករត ពស់បំផរទ ុ ិ យសខ ិ
ោះ
កណា ា លេវូងស្ងវ ករត ិ យសទ ិ បំផរ ុ
ការទៅកនងពួ កគណៈ ុ
េ ុចគណររុ
ក ៏ទររោះពួ កគណៈឬសងគមរ៉ា ប់រង
ោះក ៏គ្នមនរព្មល
រពោះរជាដដលម្នន
ទបើរពោះអងគទៅគង ់ទៅកនងព្រពដរមួ យអងគឯង ុ ោះក ៏គ្នមនរព្មលព្ថ្លររទសើរអវី ទឡើយ សងគមនមួ ី យៗ
ររការចង ុ
ទធ្យវឲ្យទក រទសចកា ើ ើ ី
សុខ
ចរត កក់ទដាចរា ទសចកាព នសូ វដង ឹ ទររោះជាប់ ិ ិ ី ិ រចំណុចររង ់ទនោះ ទយងម ើ ិ
~ 132 ~
និន្ទា និង សរសសើរ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ជិនថ្នក ឹ ដូទចែោះ
ដរកាលររូវរររ់ឃ្លលរទៅចកពួកគណៈទ
ោះ
ការនរទទសអន កទធ្យវខ ិ ើ ុសទចញពីសងគមឬពួកគណៈ
ជាការោក់ទ មនសសខ ុ លោះ
សមា៉ាង
ដដលទធ្យវឲ្យអន កររូវទ ើ
ទទបដ ង ឹ ចាស់ ើ ទទបន យមថា ើ ិ
សបានទទួលទកខ ុ ទរចើន
ររថ្យររ់ ុ ទវៀសទភៀសររ់ររឡប់មកទៅកនងពួ កគណៈទទៀរ ុ
សូមបខ ល ប់ក ៏រពម ី នន ឹ ួ ល ងស្ង
សូមឲ្យបានស្ងលប់កណា ា លពួកគណៈ
ររទសើរជាងស្ងលប់ម្ននក់ឯង ។
មោក-អ្នកអាន ! ការទៅរួ មសងគមដូទច ែោះ ទយងយ៉ា ងខ ពស់ ើ
កាលទយងបានទទួ លររទយជន ៍ទរចើនររការពី ើ
ពួកគណៈក ៏ទ្មោះថា
អន កណាស្សឡាញ់ ពួកគណៈ
ចរត ៍ដល ់ពួកគណៈ ិ ទ ូលំទ ូលយទធ្យវររទយជន ើ របស់ពួកគណៈ,
ក ៏ទៅលា
ិ ផទុយទៅវញ
ម្ននបុណយគណចំ ុ ទរោះ
ទឃើញដល ់ពួកគណៈម្នន
អន កទ
ោះទ្មោះថាដឹងគណ ុ
អន កណាទៅកនងពួ កគណៈបានទទួលផល ុ
ររទយជន ៍ដូចទរលទេយព ម្នន ើ ី ពួកគណៈ ដរទឃើញដរររទយជន ៍ខន ួល ចរត ិ ចទងាៀរចងាល ់ ដល ់ខន ួល
ទកបទកាយកាវររស្ងវររទស្ងបយកផលររទយជន ៍ឲ្យ ើ
មិនបាននកដល ់រទូងអន កដព្ទ ឹ
ឲ្យដល ់ពួកគណៈជានច ិ ច គណៈ
ជាអន កជំ
អន កទ
បទងករទសចកា ទដ ើ ី ា ររហាយរ ំខាន
ោះទ្មោះថាជាអន កទនរគណចំ ុ ទរោះពួក
ស់ទសចកាចំ ី ទរ ើនរបស់ពួកគណៈ
ច ំដរបរស្សូ បសុី្មអទងកៀមឆាងរបស់ ពួកគណៈ ។ ឺ ឹ
ទណរ
មោក-អ្នកអាន ! នងភ កខ ិ ិ ុន ី
ខបា ុំ ្ នខំដណ
ំ
ទររៀនររទៅ
ដដលទៅកនុងការរគប់រគងរបស់ខ ុំ ្
សំ ខាន ់របស់ពួកគណៈ
ជាបទ្ញើ ដកាកដដល
រពោះភកខ ិ ុស្ងម-
ឲ្យទឃើញទសចកាី
រគប់គ្ននក ៏តា ំងទៅកនុងឱវទរបស់ខជា ុំ ្ យ៉ា ងលា
ដរ
ទៅម្ននភិកខុថ្មម ា មម្ន ភ ន ក់កនងររុ ងរជរគឹោះ ភកខ ី ួយរូបមកពីររកូលទសដឋស ី ុ កសា ិ ុ ុ
~ 133 ~
និន្ទា និង សរសសើរ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
រូបទនោះ
ម្ននទ្មោះថា វរាហៈ ម្នននសស យររអ ័ ិ ឺ រររទអាងររកាន ់ខនម ួ ល ិន
រពមទទួលរកយដណ
ំទររៀនររទៅរបស់អនកណា
ររកូលរបស់ខនសា ួល ុ កសាមភ
។
ទនោះមកនយយឲ្យខ ស្ង ំ ្ុ ា ប់ ិ
ព្រះសុភត ូ ៈ បាន
។
ទេយសួ រថា ៖ ើ
វរាហភក្ ិ ុខ
ការរររពឹរ តរររបរត ខ មររូវ ិ ិ នររឹ ួល
ម្ននការសិកាខ ពស់រដមងម្នន
ម្ននការនយយររឹ មររូវ ិ
មនម្ននរក់ ឆង គ ភ្លល ំងភ្លលរ់សូមបររឹ ច ិ ី មបនាចបនា ិ ួ
រគប់ររការ
រគប់ទកដនល ង ី
រគប់កាលទវល
ទឃើញយ៉ា ងទនោះ ទរទលកយល ់ទឃើញយ៉ា ងណា ? ” ។ ើ
ទនោះ
“ ត្រះេហាមេរដ៏ចមំ រន ើ ! ទៅមិន
មកជួប
ខម្ន ់ទឃើញមា៉ាងថា បុគគល ី ុំ ្ នទសចកាយល
ខ លោះដដលម្ននកំទណើរទចញពីររកូលខ ពស់
គរររូ វ ិ
ំទរឿងរ៉ា វរបស់ភិកខរូ ុ ប
ព្ថ្ងមួយខបា ុំ ្ នទៅ
“ ម្ននលមោកវរាហៈ !
ររឹមររូវ
ទររោះររកាន ់ថា
ម្ននការគរ ិ
ជាអន កទធ្យវររូ ើ វ
ខម្ន ់ ី ុំ ្ នទសចកាយល
ិ ័យ ខរុំ ្ ពោះករុណាទទបមកថ្ម កា ី ន ់ធ្យម៌វន ើ
ន ់ទចោះដង ងធ្យម៌ ដូចរពោះគណម្ន ុ ច ស់ ឹ យល ់កនងអរថន ិ ុ
ដដលខរុំ ្ ពោះករុណាបានជួបររទោះមកទេយកា ើ ី រាកដជាស្ងម្ញ ជនរគប់គ្នន ទបើមិនទរចើនក ៏រច ិ
បានឮបានស្ងាប់មកទេើយកាី
ដរងដរម្ននឱកាសដដលនងទធ្យវ ភ្ល ឹ ើ ល ំងភ្លលរ់បាន
មិនម្នននរណាទឡើយ
ដដលទធ្យវន រអវ ើ យយគ ិ ិ ី
ររឹមររូវ រគប់រគ្នន ់ រគប់យ៉ាង នងរគប់ កាលទ ិ “ សំ ទៅទសចកាថា ី
ភ្លល ំងភ្លលរ់ររច ំខនជាន ច ិ ច ួល ដថ្មទទៀរ ។
“ ររូវទេយ ើ “ ទបើយ៉ា ងទ
ដរតាម
ស្ងម្ញ ជនរគប់គ្នន
ទបើមនទរចើ នក ៏រច ិ ិ
ោះទទ ” ។
បាន
រដមងម្ននការខ ុសឆគង
មនដមនឬ ? ” ិ
ខស ុំ ្ ួ រផទួន
នទរាស ! ” វរេភកខ ងរាកដកនងច រត ។ ិ ុ ទឆលយយ៉ា ើ ិ ុ
ោះ
ទលកកា,ី ខក ុំ ្ ,ី ា
កនុងឋានៈដដលជាស្ងម្ញ ជន
~ 134 ~
ក៏
និន្ទា និង សរសសើរ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
រដមងម្ននការខ ុសឆគងភ្លល ំងភ្លលរ់ររច ំខនជាន ច ិ ចដូចគ្ននដមនទទ ? ” ។ ួល
“ ករុណា ដមន ! ខក ុំ ្ រុណា ក ៏អាចម្ននការភ្លល ំងភ្លលរ់ ខ ុសឆគងដូច
គ្នននងអន កដព្ទ ” ឹ
ភិកខុវរេៈរពមទទួលយ៉ា ងចាស់លស់
ថាបានទដញទោលទលកមកដល ់រជុងដ ៏សមទំនងទេយ ើ
។
អាវុធ្យរបស់ខភ្ល ុំ ្ ល ម ។
“ ម្ននលវរាហៈ ! រ ំឭកទលក
ម្ននបំណងលា
កាលទឃើញ
ខក ើ ដលង ុំ ្ ៏ទផាម
កាលម្នននរណា ៗ ទរលថាោស់ទរឿនទររើន
បញ្ជ ា ក់ចងាុលរាប់ការខ ុសឆគងភ្លល ំងភ្លលរ់របស់ទលកទោយ ទដម ងបានដកព្ខព្លលករររពឹ រខ ត នឲ្យលា ទឡើង ើ បទលកន ី ឹ ួល
ិ ទេរ ុអវី ក ៏ទលកខងន ញ ?” ។ ឹ ងទគទៅវ ឹ
ភកខ ល ោះ អងគុយទសងៀមមួ យសនទោះុ ទេើយក ៏ទរលទឡើងទោយទដឋ ិ កទម្ន ិ ិ ុ
ម្ននោះថា ចស់
“ តាមពិរ
ទចោះដរចប់ទ
ខរុំ ្ ពោះករុណា
ក ៏មិនបានទធ្យវខ ើ ុសអវី
ដរភិកខអន ុ កបួ ស
សអូ សដំទណើរឲ្យកំេ ុសខរុំ ្ ពោះករុណា
ល ់ដរបាន
មនសសទយ ុ ងរដមងទម លម នទឃ ើ ើ ិ ើញ
រងកាយ
គជាមន សសច ុ ូលចរតរ ោះទដៀលអន កដព្ទណាស់ទពកទៅ ” ។ ឺ ិ ិ
“ ម្ននលវរាហៈ !
របស់ខនបានរគប់ ចដំ ណកទទ ួល ដរដផែកមុខប៉ាទណា ុ ណ ោះ រររពឹរ តក ៏ដូចគ្នន
ដផែកខាងទរកាយទមលម នទឃ ើ ិ ើ ញទទ ទេយក ៏យល ់ថា ើ
ខនលា ទេយ ើ ួល
ក ៏ទឃើញ
កនងដផែ កព្នការ ុ
ទយងទរចើ នទមលទឃ ើ ើ ើញដផែកលារបស់ទយង ើ
ទមើលមនសូ វទឃើញ ិ សមរមយទេយ ើ
សូមបឈរទឡ ី ើ ងទេយឱនទម ើ ើល
ដផែកអាររក់
ររឹមររូវទេយ ើ
លុោះម្ននអន កដព្ទទមើលមកទឃើញការរក់ឆគង
របស់ទយង ទគចងាុលបោាញឲ្យទយងទម ើ ើ ើល ទយងម ើ ិនទពញចរត ិ
ភ្លល ំងភ្លលរ់ ទររោះ
ទសចការរកាន ់ខន អន កដព្ទសំ ឡឹងទមើលទឃើញខនទយ ងបានចាស់ លស់ ី ើ ួល ួល
~ 135 ~
និន្ទា និង សរសសើរ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ជាងខនទយ ងយ៉ា ងណា ើ ួល ទយងយ៉ា ងទ ើ
ទគក ៏ទឃើញទសចការររពឹ ររ ា បស់ទយងបានលា ជាង ី ើ
ោះ ។ កាលទលករពមទទួលថា ខនទៅម្ននខ ុសរក់ឆង គ ភ្លល ំង ួល
ភ្លលរ់ កាលអន កដព្ទចងាុលបោាញឲ្យទយងទឃ ើ ើញការខ ុសឆគង ក ៏មិនគួរខង ឹ ិ ផទុយទៅវញ
នងទគទទ ឹ
គួរសំ ដដងទសចកាអរគ ណទគដថ្មទទៀរ ុ ី
កាលទយងទឃ យ ឹ ការភ្លល ំងភ្លលរ់របស់ទយងទេ ើ ើញកំេ ុសដង ើ ើ
នងបានដក ឹ
ដររទរៀបចំខនទយ ងឲ្យបានលា ទឡើង ។ ើ ួល
“ ម្ននលវរាហៈ ! ទរគ្នកររឡាក់ម ុខ
រាប់ឲ្យដង ឹ
ទទបទដ ើរទៅតាមផលូវ ើ
ម្ននរបស់ទស្ងមក
សំ គ្នល ់ថា
ខណៈទ
ោះ
មុខរបស់ខន ួល
ម្ននបុរសម្ននក់
ទឃើញស្ងែមររឡាក់ទៅនងមុខរបស់ ប ុរសទ ី ១ ឹ
ដបរជាខងថា ឹ របស់ខន ួល
ម្ននបុរសម្ននក់
ដរខនឯងទម លម ើ ិនទឃើញ ួល
ស្ងារផូរផង ់លាទេយ ើ ទដើរមកជួប
សនមរថា
នងដណ ិ
ំឲ្យទគទៅលងទចលទចញ
ទគទមើលោយខន ួល
ទររោះ
ទទបចងា ើ ុល
ដរបុរសមុខររឡាក់
មិនយកចរត ុ ងស្ង ែ មររឡាក់ ិ ទកោក់ន ឹ
ទដើរអួ រមុខររឡាក់របស់ខនរទៅ ួល
ទនោះទធ្យវខ ើ ុសឬររូវ ? ” ។
ទលកទឃើញថា
បុរស
“ ទគទធ្យវខ ុ ច ស់ ” ។ ើ ុសយ៉ា ងពិររាកដ រពោះគណម្ន “ ផលូវដដលររូវ ទគគួរទធ្យវយ៉ា ើ ងណា ? ” ។ “ ទគគួរពិនរយទម លខ នឯងជាមុនស ិ ើ ិន ួល
រាកដតាមដដលអន កដព្ទរាប់ លងរបស់ទស្ងមកទរគ្នកទ
“ ម្ននលវរាហៈ ! បុរសទ
ទបើទឃើញស្ងែមររឡាក់ពិរ
ក ៏គួរអរគណទគ ុ
ទេយក ៏ររាបប់ទៅ ើ
ោះទចញ ខនន ា រដូចទដើម ” ។ ឹ ួ ល ងបានម្ននមុខស្ង
រកយរាប់ររងរបស់អនកដព្ទ
ោះស្ងារបានយ៉ា ងណា
ទធ្យវឲ្យមុខរបស់ ើ
រកយរោះទដៀលរបស់ អនកដព្ទ ិ
~ 136 ~
ក ៏អាចទធ្យវើ
និន្ទា និង សរសសើរ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ឲ្យទយងលា ទឡើងយ៉ា ងទ ើ
ោះដដរ
ធ្យមមតាបណឌិររដមងទឃើញរកយរោះទដៀល ិ
ម្ននរព្មលខ ពស់ជាងរកយសរទសើរ ទឡើង
ទររោះរកយរោះទដៀលទធ្យវ ឲ្យមន សសលា ុ ិ ើ
ដររកយសរទសើរអាចទធ្យវឲ្យមន សសអាររក់ ុ ើ
ការសរទសើរតាមទសចកាព ី ិរ សភ្លពដូទចែោះ
ទពញចរត ិ
ព្ខព្ច ែខនឲ្យលា ព្ររដលងទឡើង ួល មិនដមនជាទសចកាព ី ិរ ស្ងារលាទេយដូ ទច ែោះ ើ ដដលររឡាក់កខ វក់ទ
ោះ
អន កររូវសរទសើរ
ឬទសមើ ៗ
។
ទបើជា
ក ៏នងទររកអរទៅកន ង ឹ ុ
ដឆារចរត ៉ា ុ ណ ោះ ិ ទៅកនុងថានក់បទណា
មិនគរន ងដក ិ ឹ
ទបើជារកយសរទសើរររទភទបទញ្ជ ា រដដល
ដូចមុខទយងររឡាក់ ររឡូសអវី ើ
ក ៏នងទធ្យវ ឲ្យទយ ងទររកអរ ឹ ើ ើ
ដរទគបទញ្ជ ា រថា
ទពញចរត ិ ទៅនងមុខ ឹ
មិនគរជូ រលងរបស់ទស្ងមកទរគ្នកទចញ ិ
មុខ
របស់ទយងក ៏ទៅដរររឡាក់ររឡូសយ៉ា ងទនោះជានច ើ ិ ចទៅ ដូទចែោះ ទលកមិន
គួរខង កាលររូវអន កដព្ទបទ ទ ស រោះទដៀល នងម ឹ ិ ិ ិនគួរទររកអរ ទជារ ទពញចរត កនងកាលបានទទួ លរកយសរទសើរ ” ។ ិ ុ
“ មោក-អ្នកអាន !
តា ំងដរពីព្ថ្ងទ
ោះជាទដើមមក
រកយដណ
ំរបស់ខ ុំ ្ បានផល
ភក្ ិ ុ ខ វរាហៈ
មិនររអឺរ
ររទអាង
មិនររកាន ់ខន ួល
ចរមូងប ល
ម្ននដរសនាសុ ។ ិ ខរគប់ទវរររើ ិ
ខនឯងឲ្យលា ិរទោយចរត ិ ជាធ្យម៌ទទ ួល
គឺ
បានកាលយជាភកខ ់ សងៀម ិ ុសងបទ
ទររកអរទទួលស្ងាប់រកយដណ
រាប់ពនយល ់ពីមរត ងទពញចរត ិ សេធ្យមមកយ៉ា ិ ិ
ត្រយ ត ង ំ ឡាយ ! ិ េរ ិ ទ
ន ់ដភែក
រពោះទវឡវ ុ
មនសសភ្លគទរចើ ុ ន
រម
ក ៏អស់
មនបានស ិ ិ កាទមល ើ
មិនបានទររៀបទធ្យៀបខនឯងន ងអន កដព្ទ ិ ួល
ទោយគំនរយុរត ធ្យម៌ ទទបទរចើ នដរច ូលចរត ររទសើរជាងអន កដព្ទ ិ ិ ើ ិ ថា ខនលា ួល ររូវ សមរមយ ជាងអន កដព្ទ គំនរន កគ រដូ ទច ែោះម្ននទសទើរដររគប់មនសស ុ ិ ឹ ិ
~ 137 ~
ំ
និន្ទា និង សរសសើរ
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
មនសសខ ុ លោះក ៏សំ ដដងទចញមកទោយការនយយអួ រអាង ិ ទចញមកទោយឫករ
ខ លោះក ៏សំ ដដងទចញមកទធ្យវជាអងគ ើ ុយទសងៀម
មិនសំ ដដងអាការៈអវី ៗ ឲ្យទឃើញ ទឡើយ
ដរតាមពិរទេយ ើ
ហាក់ដូចជា
ទ
ោះទឆើរយ៉ា ងទនោះ
ចាស់
ទររោះទេរ ុអវី ?
គរចង ់របស់ទគ ិ
ខ លោះក ៏
ទគមិនបាននកគ រដូ ទចែោះ ឹ ិ
ទគម្ននទសចកាន រថា “ ខនលា ” ដូចគ្នននង ី កគ ឹ ិ ឹ ួល
មនសសដដលសំ ុ ដដងទចញមកររង ់ ៗ ទោយការដកលងបទញ្ជ ា រទគ
ខ លោះក ៏សំ ដដង
ទយងអាចន ងព ើ ឹ ិ ទស្ងធ្យទមលបាន ើ
ថាទគលាយ៉ាងទ
ោះពូដកយ៉ា ងទនោះ
ស្សស់យ៉ាង
ទគមុខជាសំ ដដងទសចកាទពញច រត ី ិ ទចញមកយ៉ា ង ក ៏ទររោះរកយបទញ្ជ ា ររបស់ទយង ើ
ទគសំ គ្នល ់យល ់ថា
សរទសើរទគទទបទក រទសចកា ទពញច រត ើ ើ ី ិ
ទគលាស្ស្ងប់ទេយ ើ
ររូវនងគំ នរ ឹ ិ
កាលទយងទៅ ើ
ំងដដលរកយទលើករទមកើង
ិ បទញ្ជ ា រ ជួនកាលក ៏គ្នមនមូលព្នទសចកាព ទបើទយង ី ិ រទឡើយ ផទុយទៅវញ ើ ទៅទដៀលរមោះទគ ទររោះទគគរថា ិ
ទ
ោះរកយរោះទដៀលរបស់ ទយងជាទសចកា ព ិ ើ ី ិរ
ទគលាររទសើរទៅទេើយ
ទគក ៏ខង ឹ
កាលទយងទៅរ ោះទដៀលទគទទ ប ើ ិ ើ
ជាការជំ
ស់ ឬការ់ទចលទសចកាន ររបស់ ទគ ទធ្យវឲ្យទគទក រទសចកា ី កគ ឹ ិ ើ ើ ី
ទដៀលទ
ោះ
មិនទពញចរត េងន ងទយ ង ិ ទេយចងកំ ើ ឹ ឹ ើ
រកផលូវបំផ្លលញសងសឹកអន ករោះិ
ទនោះជាមូលទេរឲ្យទក ុ រទសចកា លំ ើ ី បាក
ំនជ បល ់កនងជ ុំ ន ។ ុ
មោក-អ្នកអាន !
ម្ននទសចកាព ី ិ រមួយថា អន កធ្យំជាគណបាទម្នកខ
ម្ននអំ ណាចបរ ិហារពួកគណៈ
ទសចកាទគ្នរពទការខា ល ចទនោះឯង ី ហា៊ា នជំ
ស់
ររឡូកប៉ាក ូ បា៉ា ករចឡំ
រដមងជាទទគ្នរពទការខា ល ចរបស់អនករូច ី
ទធ្យវឲ្យអន ករូចរដអងដររងញទញើរមិន ើ
មិនហា៊ា នោស់ទរឿនទររើនរ ំលឹក
កាលទឃើញកំេ ុសភ្លល ំង-
ភ្លលរ់របស់អនកធ្យំ ម្ននដរទលើករទមកើងសរទសើរជាចំដណកមួយ
~ 138 ~
កាលអន ក
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
និន្ទា និង សរសសើរ
ធ្យំបានទទួលដររកយសរទសើរទលើករទមកើងជានច ិ ចដូទច ែោះ
ក ៏លង ់ឡឺយទករ ើ
ម្ននដរររូវ
តាមទសចកាគ ី រ ិ
____________________________________________________________________
ទសចកាសំ ី គ្នល ់យល ់ថា ខនជាបុគគលព ិ ទសស ទធ្យវអវ ើ ី នយយអវ ិ ី មិនខ ុស ួល ំងអស់
ទទបជាទេរ ុឲ្យទធ្យវអវ ើ ើ ី
ទឃើញរបស់ខនម្ន ន ក់ឯង ួល ដព្ទ
ទររោះសំ គ្នល ់ថា
អន កដព្ទទររើមិនបាន, ពីអន កដព្ទ
មនសសធ្យមម ុ តា អំ ណាច
មិនរពមទទួលស្ងាប់
នយយអវ ិ ី
គំនរគ រទឃ ិ ិ ើ ញរបស់អនក
របស់ខនប៉ា ទណា ុ ណ ោះទទបររឹ មររូវទររើបាន ើ ួល
ិ ិ កាលបានទទួលរកយវភ្លគវ ចរណ ៍
ទទបទក រទសចកា ម រតអនទោះអដនទង ើ ើ ី នទពញច ិ ិ
ការរោះទដៀល ិ
ទករទសចកា ម រតន ងនរណាទេ យ ើ ី នទពញច ិ ិ ឹ ើ
ទរបស់ ខនកំ ី ួ ល ចរ់អនកទ
ោះទចល
ំនជ ទោយររការទផសង ៗ ទធ្យវឲ្យជ ុំ នទ ើ
សរម្នប់ខទ ុំ ្
បរ ិហារពួកគណៈកនងរពោះទវឡ វ ុ ុ
ទដាកាលជាង ួ
ទរចើនទររើ
ឬរកផលូវទធ្យវទ ុ ប ុកទមែញ ើ កខ
ោះ ៗ កាលយជាអាណាចររ ព្នទសចកាី
ខ លបខាលច ។
មោក-អ្នកអាន !
របស់
រម
ោះ
សូមបខ ី ន ួល
ជាររធានសងឃ
ខក ុំ ្ ៏ពាយមោស់ទរឿនទររើនរ ំឭក
ខនឯងជាន ច ុ ខនជាស្ងម្ញ ជនម្ននក់ ដដលភ្លល ំងភ្លលរ់ខ ុសបាន ិ ច ទកោក់ថា ួល ួល ិ ិ ទទបរពមទទួ លរកយវភ្លគវ ចរណ ៍ ើ
ទបើកឱកាសឲ្យសិសានស ុ ិ សសរបស់ខ ុំ ្
ការចប់ថានក់ពីអន កដព្ទរគប់កាល
កាលទឃើញការឆ្គំឆង គ ភ្លល ំងភ្លលរ់របស់ខ ុំ ្
ោស់ទរឿនទររើនរ ំឭកខបា ុំ ្ ន
ខុំ ្
កនង ុ
ទទបខ រុំ ្ រូវអាស្ស័យរពោះសុភូរភកខ ើ ិ ុ
ឲ្យជួយជាអន កទសុើបសួ រគំនរគ រទឃ ិ ិ ើញទយបល ់
របស់ពួកគណៈ
ទធ្យវឲ្យខ កា ំ ្ុ ល យជាទស្សឡាញ់ ទគ្នរពរបស់ពួកគណៈ ើ ី
មិនម្ននព្ថ្ងជរ ូ ចរ់រស្ងំ
រយការណ៍ឲ្យខដ ំ ្ុ ង ឹ មួយជាន ់ទទៀរ
ំមក
ិ ការរគប់ ទោយវធ្យ រគងដបបទនោះឯង ី
រស្ងយទឡើយ ។
~ 139 ~
អាវុធ ខាងក្នុ ង
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
អាវុធខាងក្នង ុ
មគធៈ
លោក-អ្នកអាន !
លរចើនរគ្ន
លោករាបចាស់ោស់ល
នងអាណាចររលោសលាសររូ វគ្នន ិ
ើយថា
អាណាចររ
ធ្លលប់លធវសង្គ្ រាមនងគ្ន នា ើ ឹ
លដើមបដល្ ដើ មភាពាធំលលើមធយមររលេស ឈន ះចាញ់ ៗ ី
គ្ននាលរឿយមក
សង្គ្រាមមដង ៗ លធវឲ្យមន សសន ុ ងសរវពា ើ ិ ិ លធវឲ្យរេពយសមបរត វ ើ ិ នាស
សសន ៗ ស្លលប់គរលដរដាស់
ិ ក ៏វនាស
លវោសដលខម ុំ ្ កលៅររុងរាជរគរះលនះ
នៈរាប់ចន ំ ន ួ
នលោចលៅរាប់ ិ
ចំនន ួ មិនបានររមា្មិនអស់ ។ ោលស្លងសង្គ្រាមល ចាញ់ នងចំ ិ ណ្កឈន ះ
ឈន ះ
យ ទ ំងចំណ្ក ើ
នលោចលល ល ចផាទ ំងអស់គ្នន ិ
ារយៈសដលសងបចា ់ កសង្គ្រាម
លភលងលពៀរ ( គំនច ុំ រដ ុ កង ើ ិ ) លៅលឆះគកគ្នក់ ុន
ឫេយននពួ ័ កកសររ
រ
រយៈ សរ
រ ូ ដល ់
លមេ ័ព នាយកង ននមគធរដឋរគប់គ្នន លរពាះកនងសង្គ្ រាមេបំ ុ អាណាី ផរ ុ ចររមគធៈាសផនកបរាជ ័យ
លមេ ័ពរគប់គ្នន
លេបមួ ល ៉ លដដចរត ើ ិ ឥររស្លយ
នងលផដ ម រាមលដើមបីសងសឹក ើ ររុងលររៀបលរៀបលររៀមលធវសង្គ្ ឹ ើ បុរសរាប់ចន ំ ន ួ េេួលោរ
ននាក់បានររូ វលក្ឌច ូលោន ់បនាទយ ឺម
ដំរ ី
សរកំ
លសះ
ងលនាះ ឹ បាន
កោរ់ មានោរសនសំលសបៀងនងអាវុធយុ លទធបករ្៍លផសង ៗ ឹវ ិ
យ៉ ងមុឺងមា៉រ់
ចារបុរសអន កលសុើបោរសមាងរ់
បានចារ់បញ្ូ ជ នលៅរគប់
ំ ឹ ងបានថា មគធរដឋមាន េស ចារបុរសសផនកលោសលរដឋ ោលលសុើបដ្ ិ ទោនប៉លណា ុ ណ ះនាក់
មានរថចំបា ំងប៉លណា ុ ណ ះលរគឿង
មានអាវុធររលភេលនាះ ៗ
បណា ដ លមេពននលោសលរដឋ ័
ល
ំ ីលសះប៉លណា មានដរ ុ ណះ
យក ៏រាយោរ្៍លៅឲ្យលមេពរបស់ ័ ខនដ ឹ ើ ួល ង
ោលបានដង ឹ ថាលងមគធរដឋ
ពលំលរចើនាងខនក ៏លករលដ ដ ចរត ធ ើ ិ សររងភាលរ់ចាញ់ កនងោរររយុេ ួល ុ
~ 140 ~
មានកមាល ំង
ក ៏ររបប់
អាវុធ ខាងក្នុ ង
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ដំរ ីលសះល
លក្ឌពលលយធ្លបសនថម
ើ ងលេៀរ
លដើមបីឲ្យមានចំនន ួ លរចើន
ាងមគធរដឋ ។ ចំណ្កចារបុរសរបស់មគធរដឋ ោលលឃើញលោសល រដឋបសនថមពលចមាំងលរចើនល មគធរដឋដឹង
ើង
ក ៏ររបប់រាយោរ្៍លៅឲ្យលមេ ័ពឯ
បណា ដ លមេ ័ពសផនកមគធរដឋ
ោលបានដង ឹ
ររបប់លក្ឌេពបសនថ ័ មលេៀរឲ្យលរចើនាងលោសលរដឋ ររសជងគ្ននបសនថមកមាល ំងសរមាប់ចាំង
ទ ំងអស់
រគប់យ៉ង រគប់ររោរ
។
លោក-អ្នកអាន !
ទ ំងកនងលោសលរដឋ ុ
ោលល
នងមគធរដឋ ិ
ោរររណាំង
រររពររលត ៅដូលច នះមួយឆ្នំមកល ដំរ ី
ទល ់ណរររុសកលមាលះសឹងរគប់គ្ននររូវលក្ឌាទោន ររមូលេកលដ ុ ម ង ើ បចាំ ី
។
ក ៏ភរភ័ យ ិ យ ើ
លសះទ ំងអស់
រររពររលត ៅលដម ង ើ បចមាំ ី
រោរ្ ុ ៍ ាយ៉ ងដូលច នះ ររាជនេ ូលៅ
សឹងរអារលអើមចំលពាះោរររុងលររៀប
សមាលប់គ្នន សដលមិនមានេបំ ុ លរពាះភាពដ ៏គួររក់សុ ររនធរ់ ល កងសង្គ្ រាម ី ផរ ុន កនងរគ្នកនលងមកល ុ
យលៅចាស់ ោស់កងលសចកដ រេរេង ់ចា ំរបស់លគ ើ ី ុន
មាននរណាចង ់ឲ្យភាពដូលច នះផះល ុ
ើ ងលេៀរល
ើយ
សង្គ្រាមាអំ លពើលោរ-
លៅយង ់ឃនងនររសលងាងអាា្កមមណា ៗ កនងលោក ុ ោរររុងលររៀបលរៀបចំលដើមបសង្គ្ រាម ី ជនរគប់គ្នន
មិន
លសចកដដ ឹ ចំលពាះ ី ង
បានង ំលៅកនុងចរតគំ នររបស់ ររាិ ិ
ំទស់ លសចកដដ វសំ ណដងលចញាសំ ដន ឹ កនុងចរតបានររូ ី យយជ ី ង ិ ិ
ំទស់លផសង ៗ ល នងោរលធវ ោរជ ិ ើ ំ ឹ ងលអ សរជួនាមានដ្ លងលោសលរដឋ
អាណាចររមគធៈ
រោរ្ ុ ៍ សឹងនងលក រាចោចលល ឹ ើ
បានផាយេួលៅលពញមគធរដឋថា
ឥ
បានបញ្ូ ជ នគ្ៈេ ូរសនដភាពមកសូ មចរចារួ មគ្នន ិ លដើមបីរកផលូវោរពារមិនឲ្យលករសង្គ្ រាមល ើ
រវាងរដឋទ ំងពីរកនុងអនាគរ
យ ើ
ូ វលនះ
នង ិ
ើ ងលេៀរ
ផលូវោរននររុងរាជរគរះ បានឲ្យករត ង ិ យសយ៉ ិ
~ 141 ~
អាវុធ ខាងក្នុ ង
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ខ ពស់ចលំ ពាះគ្ៈេ ូរសនដភាព សដលមកពីររុងស្លវរថី ។ ិ
ំបា ោរចរចាបានរររពររលត ៅអស់លវោាលរចើននថង េររជ ុ នពិចារណា ី
ដល ់មូលល
រ ុសដលនា ំឲ្យលករសង្គ្ រាម ើ
នងមានលសចកដ យល ់លឃើញា ិ ី
គរបស់ ដ ុរលរាលលដាលរុក ឺ
ឲ្យបណា ដ លមេ ័ពទ ំងឡយចង ់លធវើ
ឯកច ឆនទថា កំឡ ំងចាំងគ ឺ មនសសន ុ ងអាវុធ សដលមាាង ៗ សនសំេកលរចើ ុ នៗ ិ លនាះឯង សង្គ្រាម អន កលនះ
ដូចបុរសកលមាលះ
អន កលនាះ
មានកំឡងរាងោយរ ំ ឹងបុង ឹ
លបគ្ន ើ ម នយុលទធបករ្៍
ចង ់លធវសង្គ្ រាមលល ំងោលយ៉ ងណា ើ កំឡ ំងនដទ ំងពីរ សង្គ្រាម
ឬមានរររមបនដចបនដ ច ិ ួ
ក ៏មនអាចលធវ បាន ិ ើ
មិនអាចដាល ់បានដូលចានះ
ក ៏គោររពមលរពៀងទ ំងពីរចំណ្ក ឺ
ខនឲ្យសល ់រររមបនដចបនដ ច ិ ួល ួ
ិ ោរពារម មានវធ ី ិនឲ្យលករ ើ
បនថយយុលទធបករ្៍របស់
ើយមួយរគ្នលេៀរ
លរពៀងកនងោរបនថយអាវុធឲ្យបានផលាក់ ណសដង ុ
។
គ្ៈ
រពីលនាះ ក ៏មានោរចារ់
ត ំងគ្ៈកមមោររួ មលដើមបោរដក ឬបនថយអាវុធល ី បានររជំគ្ន ុ ន មួយរគ្នល
លទះ
ដូចបុរសកលមាលះខ វះ
លមមាលរគឿងោរពារខនប៉ លណា ុ ណះ ួល
ិ ោរលនះ េ ូរទ ំងពីរលងក ៏យល ់ស្សបគ្ននលដាយវធ ី លនះ
រសមងចង ់ដាល ់
ើ ង ។ គ្ៈកមមោរ
លដើមបីពិចារណារកផលូវរពម សរក ៏ពិបាកនងរពម ឹ
លរពៀងចះសរមុ ុ ងគ្ននបាន លរពាះសមាជិកមាាង ៗ គ្នមនលសចកដេ ុ រតគ្ន ន មាាង ី កច ិ សររងថាមាាង
រពមលរពៀងគ្នន
រាប់ចន ំ ន ួ យុលទធបករ្៍មនររង ់តមលសចកដព ិ ី ិ រតមសដល ឬបនថយមាាង
សរលៅបសនថមកនងសផន កដនេ ៗ ុ គ្នននងគ្ន ន លនះឯង ិ
ររូវបរាជ ័យមដងល
ាមូលល
រគ្នន ់ណរាលរគឿងលបាកបលឆ ឆ រអន កររួររត ។
លសចកដរសអងសររងសងស យម ័ នេ ុ រត ី ិ កច ិ
រឲ្យោរចរចាបនថយសពា ុ វ វុធឬយុលទធបករ្៍
ើយមដងលេៀរ
រពររោរ្ ៍ រលៅទ ំងពីរចំណ្ក ិត
។
កនងខ្ៈសដលចរចាម ិនបានផល ុ
ក ៏ោន ់ឱោសបសនថមយុលទធបករ្៍
~ 142 ~
អាវុធ ខាងក្នុ ង
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
របស់ខនឲ្យលរចើ ននររសលងល ួល
ើ ង លដើមបីមិនឲ្យលសៀបលររៀបគ្នន ស្សលមាល
ដ ៏លមមងងរននអសុ រសង្គ្រាម ឹ
មោណាចររទ ំងពីរលនាះ ។
ក ៏ច ូលមករគបដ្ដប់ផសពវផាយេួលៅលពញ
ប្បយ ត ង ាំ ឡាយ ! ិ មត្ ិ ទ
កនុងលវោរវាងលនាះឯង ាបាសកអន កស្លទរ់
ជំនាញកនងរដឋ ររស្លសលនាបាយមានក់ បានលៅរកខនា ុំ ្ រពះលវ ុ រររររ ី
គ្នរ់លៅស្លដប់ធម៌កុងនថង ន ធមមសសវនៈរាល ់នថង
ទេវមត្ ត បាសក ិ ឧ
វនារាម តម ុ
ល្មះរបស់គ្នរ់គ ឺ
លយងបានសនទនាគ្ន ន ដល ់លរឿងចរចាបនថយកមាល ំងចាំង ើ
សដលកំព ុងជសជកគ្ននកនុងលវោលនាះ ។
ម្ននលឧបាសក !
ខល ើ លពាលកនុងោរសនទនា ុំ ្ ផដម
“ ទក់េងនងោរ ឹ
ចរចាបនថយសពាវវុធសដលកំព ុងរររពររលត ៅកនុងបចរបនន លនះ ុច
លោកមាន
លសចកដយល ់លឃើញយ៉ ងណា ? អាចមានផលូវស្សុះស្សួលគ្ននបាន ឬលេ ? ” ។ ី
“ លោកម្នាស់ដច ៏ ាំលរន ើ ! ”
ករុណា
មានលសចកដលឃ ី ើញថា
ាបាសកលពាលយ៉ ងលររើគន ំ រ ិ
លគអាចនងរពមលរពៀងគ្ន ន បានកនុង ឹ
សរមនអាចរររ បរត តមខរពមលរពៀងបាន ិ ិ ិ លសចកដណររងរសអងសងស យគ្ន ័ ន ី
លរពាះមិនេកច ុ រតគ្ន ន ិ
បំផរ ុ ល
មាាងក ៏ណររងមាាងលេៀរលបាកបលឆ ឆ រខន ួល រ ុឲ្យ
នងអាចនា ំលៅោន ់លសចកដដួ ុ រោយកនងរគ្នេ ិ ី លចះរលំ ី ុ
យសង្គ្ រាមបងហូរ្ម ក ៏មុខាលករល ើ ើ
” លោកឯល្ះ
កោរ ័
លៅមាន
កនងេ បំ ុ ដន ំងពីរសផនក មនអាចលជឿោន ់បាន លនះាល ី យយទ ី ផរសំ ិ ិ ុ ោរចរចាយរយូ រ ឺ
“ ខុំ ្
សួ រ សុ ចត្ ិ តឧបាសក
ើ ងលេៀរ ” ។
មានលសចកដយល ់លឃើញយ៉ ងណា ? ” ី សដលាបុរសជរា
រាលលរៅកនងផល ុ ូវធម៌លរចើន ។
~ 143 ~
យកចរត ុ ិ េកដាក់
ខណ ុំ ្ បរលៅ
នងយល ់ ិ
អាវុធ ខាងក្នុ ង
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
លនះ
“ លោកម្នាស់ដច ៏ ាំលរន ើ !
មនលក រផលយ៉ ងណាលេ ិ ើ
រពមលរពៀងគ្ននបាន
ខរុំ ្ ពះករុណាលជឿមាំថា
លរពាះលគរពមលរពៀងគ្ននមិនបាន
ក ៏បនថយអាវុធតមខរពមលរពៀងមិនបាន
អាវុធបាន សង្គ្រាមក ៏លៅសរលករល ើ
“
ោរចរចាកនងរគ្ន ុ
ើ ងលនាះឯង ” ។
លបើលគបនថយអាវុធបានល
យ ើ
លទះ
លទះបនថយ
សង្គ្រាមក ៏លៅសរលករលេៀរឬ ? ើ
លគនងយកអវ ំ ចាំង ? ” ទេវមត្ ទ ទ ល់ ។ ី ុញផ្ទ ិ ត សួ រ ាសំ ដផ ឹ ី មកាកមាលង សុចត្ ិ ៈត អន កជរាលសើចយ៉ ងអារមម្៍ររាក់ល
ស្លងអាវុធថមល ី
ើ ងលេៀរ ” ។
“ ស្លងមិនបាន ” ទេវមិត្ត ជំទស់ “ លបើស្លងល
យលពាលថា ើ
“ លគ
ើ ងលរចើន ក ៏ខ ុសនង ឹ
ខរពមលរពៀងគ្ននបនថយសពាវវុធយ៉ ងចាស់ មាាងនងជ ឹ ំទស់មិនលន ” ។ “ លបើលគចង ់ស្លងល
យ មុខាស្លងបានលនាះឯង លបងគរលម ើ ិ ើលចះុ
ថា អាណាចររលោសលធំេ ូោយរររមណា លគអាចលៅពួនស្លងកនងេ ី ុ ណា មួ យក ៏បាន
ោលដល ់រគ្នចា ំបាច ់ររូវោរលររើ
បនដច ិ ៗ យ៉ ងស្លងរ់ មាន
ោររពមលរពៀងលធវសនធ សឆ ា ើ ិ
លរពៀងរវាងពីរចំណ្កប៉លណា ុ ណះ ខ ពស់ាកសិ្ស្លកសី រកាសនធសឆ ា លនាះ ិ ខនឯងក ៏បាន ួល រង
ំទស់លគបាន លយងក ៏មនអាចជ ើ ិ
ោលលបដូ ើ លច នះ
ំទស់បាន កឋានលម ័ មនងជ ឹ
លគបលញ្ចញយកមកលររើមង ដ
លទះ
ំទស់ចលំ ពាះនរណាលរពាះ ក ៏មិនដង ឹ នងជ ឹ
ចះុ
រថលលលរបស់លយងាលសចកដ រពម ើ ី
មនមានអន កកណា ដ លសដលមានអំ ណាច ិ
លយងាអន កស្លងសនធសឆ ា ខនឯង ើ ិ ួល
លយងាអន ក ើ
នងលប ា ោររពមលរពៀងលនាះ ិ ើលយងលលម ើ ើសសនធសឆ ិ
សនធសឆ ា រពមលរពៀងសដលរាសចាកបុគាលេ ី ៣ ធ្លនារា៉ ប់ ិ
ក ៏ដូចាចាប់ណដលមិនមានរាជបុរស
ចា ំោលចា ំ ប់លទសអន ករររពររ ត
ិ ច លលមើស មិនមានរោោរចា ុ ំវន ឆ័ លទស មិនមានពនធនាគ្នរសរមាប់ ិ យោរ់
~ 144 ~
អាវុធ ខាងក្នុ ង
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ឃុំ ោង ំ
ចាប់លនាះក ៏ខ វះររសិេ ធភាពឬលសចកដសកដ ស ី ិ ិ េិ ធ
មិនមាននរណា
រររបរត តម ដូលចានះ លេបខ ល ិ ិ ើ ុំ ្ ជឿថា ោរចរចាបនថយយុលទធបករ្៍ មិន អាចបលងករផលលអ យ៉ងណាល ើ
ើយ
លរដពីលររើាលរគឿងបលឆ ឆ រលកមង ៗ ឲ្យ
លររកអរថា មនមានសង្គ្ រាមប៉លណា ុ ណះ” ។ ិ “ សរលបើលគអាចរពមលរពៀងគ្ននបាន
លៅបានមនលន ” ទេវមត្ ិ ត ជសជក ិ វាល
“ លទះបនថយបាន
។
ោរបនថយសពាវវុធមុខារររពររ ត
ក ៏រររមមួយដងមួ យរគ្ន
កនងម នយូ រលគក ៏នងស្លង ិ ឹ ុ
ិល បំផ្ទលញគ្ននលេៀរ ខយ ើ ង មកបំផច ុំ ្ ល ់លឃើញថា អាវុធទ ំងឡយ គ ឺ
ដាវ លំណពង ោ ំបិរ ធនូ ោ ំលភលងទ ំងលនះាលដើម រររមាអាវុធលងលរដ ើ លយងបនថយឬម នបនថ យគម លន ់ អាវុធលងកនងគ ើ ិ ឺ នសំ ិ ឺ ៖ ុ
លសចកដលី ោភ,
លសចកដីលប្ោធ, លសចកដវី លងេង, លសចកដីប្ចណែន, លសចកដីប្កលអាងប្កអ្ត្ ល ឺ ប្បោន់ខ្ួន គ្នន
ោរររោន ់ារវ្ណ ៈររកូលល ិ
យលម លរយមាក់ លថាក ើ ើ
លល ំងោលាងអាវុធមានដាវ
លំណពងាលដើមលនាះ
លសចកដលឃ ំងលនះ ី ើញដល ់ខនទ ួល
ស្លោវយ៉ ងបំផរ ុ
ិ ា ្ លរពាះដាវលំណពងារបស់គ្នមនវឆ
ចារ់ថាាអាវុធសដលសំ លន ់
នង ិ
លយងេ ុ ងេ ណាក ៏លៅ ើ កលចាលលៅកន ី ុ
កនងេ លនាះ លៅររេ ូសរា៉ យនរណាខនវាម ុ ម នភនំ ប៉នា ុ មន ី ិនបាន លទះមានប៉នា ុ ួល សមុេ ទ ក ៏គ្នមនអនដរាយអវី
ដូលច នះ លយងដកបនថយឬម ើ ិនបនថយក ៏មិនសំ លន ់
រួអងាសំលន ់គលៅលល ុ កលររើអាវុធទ ំងលនាះ ឺ ើមនសសអន លពញលដាយ ទ ំងលនាះ
ិ ផទុយលៅវញ
លោភៈ, លទសៈ, លម្នហៈ
លបើអន កលររើមានចរត ិ
ាលដើមលគក ៏នងចាប់ អាវុធ ឹ
លៅររេ ូសតសមាលប់ោប់សលមលះអន កដនេលករាសង្គ្ រាមល ើ លបើមនសសមានច ុ រតសង បរ ់ មាងប់ ិ
លោភៈ លទសៈ លមា
ៈ
មិនធ្លលក់ាទសៈរបស់
លទះអាវុធលងលរដមានលរចើនយ៉ ងណា
~ 145 ~
ើង
លគក ៏
អាវុធ ខាងក្នុ ង
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
មិនចាប់វាលៅររេ ូសរា៉ យអន កដនេាដាច ់លរ សំ លន ់បំផរ ុ ល
លបើនងដកឬបនថយ ឹ
ើយលនាះាមុន
ក ៏បានរររមមួយដងមួ យរគ្ន
ើ ងលេៀរ
លទះលយងយកសផល លឈើលៅលចាលអស់ ើ
ឆ្នំលរោយវាក ៏នងលចញសផល លេៀរ ឹ
ល
ដូចលពាល
អាវុធលងលរដ លទះដកអាវុធ
មិនយូរប៉នា ុ មន
អាវុធលងលរដលររៀបដូចសផលលឈើ
លឈើ
ើយ
សរលបម ើ ិនដកអាវុធលងកនង ុ
នងបរ ា ប់ឲ្យលគស្លងអាវុធលងលរដល ឹ លេៀរ
អាវុធលងកនងលេ ប ើ ុ
គួរដកបនថយអាវុធលងកនង ុ
លបើដកបនថយអាវុធលងកនងបានល ុ
ក ៏នងស្ ដ កឬបនថយលៅឯង ឹ លងលរដបាន
ដូលចានះ
អាវុធលងកនង ុ
យក ៏បំផច ិល បំផ្ទលញគ្នន ើ
អាវុធលងកនុងលររៀបដូចលដើម លបើលដម ើ លឈើលនាះលៅរស់
លយងររូ វរង ់ចា ំលបះរាល ់ ៗ ឆ្នំ ើ
លយងោប់ រ ំលលើងឫសគល ់លដើមលឈើលនាះ ើ
វាក ៏អស់មានសផលលេៀរ
លសចកដយល ់របស់ខ ុំ ្ កនុងឋានៈាធមមៈ ឬអន កស្លសនា ” ។ ី
“ ម្ននលឧបាសក ! ”
ស្លដប់យូរល
ើយ
លសចកដប្ី សវងវលងេ ង ឹ ររង ់ចរតមន សសណា ុ ិ ចំលរីន កំ
ពិរសមនល
ចារ់អាវុធលងកនុង
សម័យលនាះ
ងច ូលរគប់រគងចរតខ ឹ ិ ន ួល
ិ បំផច ិល បំផ្ទលញជីវរ
លរោយពីអងាុយលសងៀមចា ំ គួរស្លដប់ណាស់
សដលស្លោវលល ំងោលមុះមុរ
សម័យណា
លសចកដលោភច ូលរគប់ ី
មនសសក ុ ៏ស្លងសនសំាោរធំ
មានចំនន ួ លរចើនលកនល ើ
លោកលូរោស់
លនះគ ឺ
លសចកដីលោភ, លសចកដីលប្ោធ,
ើយ
លសចកដលោភគ អន ី ឺ កស្លង
របស់លផសង ៗ
ើង
“ លសចកដយល ់លឃើញរបស់លោក ី
អាតមសូមសរលសើរ ណាស់
ខន ិ ុំ ្ យយល
សរលបើ
ើង
ល
លធវឲ្យ ើ
យក ៏នា ំគ្ននលៅថាលោក ើ
លជឿនលលឿន, កនុងសម័យណា លសចកដលរោធគ ី ឺ សម័យលនាះ
លគក ៏លលើកពួ កប័កសច ូលលៅ
នងរេពយសមបរត របស់ គ្នននងគ្ន ន យ៉ ងលោរលៅយ៉ ង ិ ិ ិ
ទរុ្ ោលេមាលយបំផច ិល បំផ្ទលញឲ្យ
នលោចរាបទបលៅល ិ
~ 146 ~
ើ ើយ ក ៏លផដម
អាវុធ ខាងក្នុ ង
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ស្លងាថមល ី េៀរ ស្លងល
ើង
ស្លងល
ិ បំផ្ទលញលៅវញ
លសចកដលរោធ ី
ើ ងលរចើនល
ើយ
ក ៏បំផច ិល បំផ្ទលញលចាលលេៀរ
ដូលច នះានច ឲ្យស្លងល ិ ច លសចកដលោភលធវ ី ើ
លធវឲ្យបំ ផច ិល បំផ្ទលញ ើ
លសចកដវលងវ ង ី
រជមុលលៅនងោរស្លងន ងោរបំ ផ្ទលញមនចប់ មនល ឹ ឹ ិ ិ កនងដូ ចលពាលមកល ុ
យលនះ ើ
សរលបើដក
រលៅគ្នមនេបំ ុ ី ផរល
រ ូ មនបាន ិ
ើយ ” ។
ឹ លធវឲ្យស្សវ ងរជមុជ ើ
ដូលចានះអាវុធលង
លេបស្លោវល ល ំងោលណាស់ ើ
រ ូ បនថយអាវុធលងកនុងលនះាមុនសិន លបើដក
គ្នមនបឆ ហ
យ ើ
លយងគួ រដក ើ
រ ូ បាន អាវុធលងលរដក ៏
សង្គ្រាមមោររល ័យក ៏នងលក រល ឹ ើ
~ 147 ~
ើង
ើង
បព្វជ្ជានិ សង្ស
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
បរវជ្ជាេិសង្ស លោក-អ្នកអានជាទីមេត្រី !
ថ្ថងមួយ
នៅនលើគ្រគ នរោមមលបឫ ់ ស្សីមុខក ុដត ិ ូចរបស្់ខន ុុំ ្ មានក់ច ូលមករក
។
“ ខរុុំ ្ ពោះករុណាន្មោះ ន
ោះ
ខរុុំ ្ ពោះករុណា
ខណៈដដលខក ុំ ុងអងគុយ ុុំ ្ ព
ុំ ន នគអងគុយរោបថ្វវយបងគខ ុុំ ្ បុណ្មា ណ ណ្ព
ោះឯង មានបុរស្កនមាលោះ យ ើ
ដណ
ជាបុរតថ្នរតកូលរា
ធ្លលប់ធម៌កងថ្ថង ធមមស្សវនៈរាល ់ដង ុន
ថ្វលចង ់បួ ស្ជារពោះភកខ ិ កន ុ ុងរពោះពុទ ធសាស្
ុំខនឯងថ្វ ួល
ណ ម ៍ ន្មោះ
នកតនស្ចកដ រជោះ ើ ី
ដតនទស្ទាល ់នោយមិនបាន ើ
អនញ្ញ ុ ា តពីមាតាបតា ខរុុំ ្ ពោះករុណាពាយាមអងវរករគាត់រាល ់ថ្ថង ដតគាត់ ិ នៅដតមិនយល ់រពម
នទបរត់ មករករពោះគណមា ុ ច ស្់ ើ
នដើមបស្ូ ី មឲ្យរពោះ
អាយុររមាណ ២៥ ឆ្នុំ
មុខមាត់សាាតបាត
គណមា ុ ច ស្់បុំបួស្ដចកទាន ” ។ នគជាររុស្កនមាលោះ
ស្ុំ នលៀកបុំាក់សាាតនរៀបរយករ ិ ិយារាបសាលា ខព នគមួ យស្នទោះុ ើ ុុំ ្ ិ ចារណានមលលកខណៈរបស្់ មាណព ! អន កមាននចត
ស្ុំ គ្ដងថ្វមានរតកូលខ ពស្់
ន
យនាលថ្វ ើ
“ មានល
នងបួ ស្ពិត ៗ ឬ ? ឬបួស្មួ យដងមួ យរគា ? ” ឹ
“ ខរុុំ ្ ពោះករុណាតា ុំងចតតន ងបួ ស្ពិត ៗ ទានររុស្ ! ” នគនឆលយនោយ ិ ឹ ើ
មុឺងមា៉ាត់ ។
“ នស្ចកដព ី ិត
័ អន កកុំព ុងនៅកនងវ ុ យកនមាលោះ
នភលននៅន ងអារមម ណ៍របស្់នោក ើ ឹ ិ ជីវតដ ៏ស្ងបន ់ ស្ងៀមរបស្់ភកខ ិ ុភាព បានជាោត់ចតតចង ់បួស្ ? ” ។ ិ “ ខរុុំ ្ ពោះករុណា
័ ជាវយដដលកុំ ព ុងនភលត ើ
មនគួ រនងគ តចង ់លោះនោកមកោន ់ ិ ឹ ិ
អន កមាននស្ចកដគ ី តនឃ ិ ើ ញយា៉ា ងណា
ស្ូមទ ូលតាមរតង ់ថ្វ
~ 148 ~
ខរុុំ ្ ពោះករុណានកតនស្ចកដ ើ ី
បព្វជ្ជានិ សង្ស
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ននឿយណាយនោក ” ។
“ នោកនធវអវ តនស្ចកដ ននឿយណាយ ?” ើ ី ឲ្យអន កឈឺចាប់ចតត ិ ឬ នទបនក ើ ើ ី ិ “ គាមនឈឺចាប់ចតត ិ អី វ នទ ផទុយនិវញ
នោកបានឲ្យនស្ចកដអភ ី ិរមយ
រគប់យា៉ាងចុំនាោះខរុុំ ្ ពោះករុណា រតកូលរបស្់ខ ុុំ ្ - ស្ដុកស្ដមភ ខ-ុុំ ្ ជាបុរតនទាល ដដលឪពុកមាដយតាមចតត ិ រគប់យា៉ាង
ិ ខ ុុំ ្ - បាននររើជីវតរកនស្ចកដ ស្ុខនកសម ី
កានដពីនោករគប់រជុងនរជាយមកនរចើនឆ្នុំន សារៈអវី
យ ើ
កនុងទបុំ ុ ៏មិននឃើញ ី ផតក
ស្ុខរបស្់នោកជាស្ុខមនបរ ិស្ុទ ធ ជាស្ុខមួ យដងមួ យរគា ខ ុុំ ្ ិ
បានដង ុ ច ស្់ននោះឯងថ្វ ឹ យល ់នស្ចកដព ី ិ តពីរពោះគណមា នៅនលើមូលោាន
គចុំ ា ចង ់បាន ឺ ណង ់ ឬតណា
ស្ុខផលូវនោក
ចង ់មាន
តា ុំង
ចង ់ជាអវី នផសង ៗ
ោលចង ់ក ៏គ្ស្វងរករបស្់នផសង ៗ មកស្នងចុំណង ់, រករូបមកឲ្យដភនកនមើល រកស្ុំ នេងមកឲ្យរតនចៀកសាដប់,
រកកលនមកឲ្យរចមុោះ ិ
ិត,
រករស្មកឲ្យ
អណា ដ តលិតភលកស, រកស្មផស្សមកឲ្យោយប៉ាោះាល ់, រកអារមមណ៍នផសង ៗ មកបុំនរ ើចតត នបើរករបស្់នផសង ៗ មកបុំនរ ើតណា ា ក ៏បានជាស្ុខ ិ
ដតជាស្ុខ
រតឹមមួយដងមួ យរគាប៉ានណា ុ ណ ោះ ក ៏នកតនស្ចកដ ននឿយណាយរសាយច តត ចង ់ ើ ី ិ បានចង ់មាន
ចង ់កនងអារមម ណ៍ថមដ ី ថ្ទ ៗ តនិនទៀត ុ
ណាយនទៀត
រកថមន ី ទៀត
រកនទៀត
នោយលាិត
រកបានមកបរមុងបនរមើជាស្ុខមួយដងមួ យរគា ជាយា៉ា ងដូនច នោះ
នឃើញនស្ចកដព ី ិ តនរឿងននោះន
មននចោះចប់ ិ
យ ើ
នងរ ចចាកតណា ា ទាស្ភាព ” ។ ឹ ុំនោោះខនឯងឲ្យរួ ួល
ម្នាលម្នណព ! ន
ើយ
ន
យក ៏កកូរកោយ ើ ន
យក ៏ននឿយ ើ
ោលពិចារណា
ខរុុំ ្ ពោះករុណា
គុំនតគ តរតរ ោះរ ិោះរបស្់អនក ស្មនោយន ិ ិ
នទបគ ត ើ ិ
តផល ុ
មនស្សនយ ុ ងរគប់ គានធ្លលក់ជាខក ុំ ររបស្់តណា ា រគប់ដនងាមនចញ ើ ើ ុុំ ្ ដ
ច ូល តណា ា នររៀបដូចខ្លលសាហាវដដលនយងច ញ្ ុ ជាខ្លលខនធុំ ើ ិ ច ឹ មទក ួល ម
~ 149 ~
ិមា
បព្វជ្ជានិ សង្ស
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ដដលមានមាត់ដល ់ ៦ ស្ុីអាហារ ៦ ររនភទ
ត្រម ៀក, ត្ េុះ, អណ្ដ ា រ, កាយ,
។
រ ិ ត
មាត់ទា ុំង ៦ គ ឺ ៖
អាហារ ៦ ររនភទគ ឺ ៖
សំ មេង, កលិន, រស, សេផសស, ធម្នាេាណ៍ អាហារជានច ិ ចមិននចោះដឆាត ឧស្ រ ន
តណា ា ពយគឃ ័ (១)ននោះ
ស្ុី
នយងរតូ វតស្ូតា ុំងពីនកត ើ ើ
នដើមបីរកអាហារទា ុំង ៦ ររនភទមកឲ្យតណា ា ស្ុី
វាក ៏ស្ងបន ់ ស្ងៀមមួយរគា
រូប,
ដូចនភលងដដលម ើ ិនដឆាតនោយ
ដូចមហាស្មុរទដដលមិនដឆាតនោយទក ឹ
ត ូ ដល ់សាលប់
ើយ
មិននចោះលមម
ភ្នាក,
រតង ់ននោះឯងនយងដូ ចជាបានស្ុខខ លោះ ើ
ដឆាត ដត
កនងម គ ប់ឲ្យនយងរកអាហារឲ្យវាស្ុ ិនយូរវាក ៏ឃ្លលននទៀត នងបង្គ ិ ើ ី នទៀត នបើ ុ រកមនបាន ិ
វាក ៏ញុំញីខ្ល ុំខ្ល្ ុំនញៅយា៉ា ងមិនររណី
ក ៏មនស្ា បន ់ ខមតណា ា ដដរ ិ ើព
ិ ផទុយនិវញ
នោយនស្ចកដនពញច តត ី ិ
ន
ចតត ដូចតណា ា ន ិ គារវភាព
ោះជាខនរបស្់ ខនឯង ួល ួល
ដតស្ូមបដូ ី នចានោះ
ដបរជាស្ស្ឡាញ់ តណា ា យា៉ា ងចាប់
រពមញ៉ា មខនជាទាស្ៈរបស្់ តណា ា ួល
យទទួ លបនរមើតណា ា នោយនស្នហាសាវមីភកដិ ើ
ចុំគ្ណកតណា ា ោលនយងយកច តត ើ ើ ិ យកនថលម
ិ និវលមកកន ុងវដដស្ងារដ ៏នពញនោយ
វាក ៏
នភលងទ ុ គ ឺ នកត ើ កខ ើ
សាលប់ នសាកនៅ តងច តត ឆាិតរទូង ដដលមិនមានទបុំ ុ ។ ឹ ិ ី ផត
ម្នាលម្នណព !
កដព ី ិ តននោះ
ទាស្ៈទទួលបនរមើតណា ា មកអស្់នពលជាយូរ តណា ា
ឫទយ ័
ិ ុំនយងវ ើ ល
ចាស្់ ឈឺ
រពោះពុទ ធជាមាចស្់ បានរទង ់ពិចារណានឃើញនស្ច
នងនក តនស្ចកដ ស្នងវ គស្លុតរពោះ ិ ើ ី
ស្នរមចរពោះ
មនស្ស ុ
ឫទយ ័
ដដលបានធ្លលក់ជា
កនងទ បុំ ុ ី ផត ុ
រពោះអងគបាន
ដដលនងរ ឹ ុំនោោះរពោះអងគឲ្យរួ ចចាកពនធ
ដូចដដលអន កកុំព ុងគតកន ងខណៈននោះ ិ ុ
____________
គារថ្ន
កនងទ បុំ ុ ក ៏រទង ់ ី ផតរពោះអងគ ុ
(១) ព្យគ្ឃ ព្យ័ក បា.; សំ . ( ន. ) (វ្យាឃ្រ) ខ្លាធំ (សរសសរជ្ជ ព្យ័គ្ឃ ក៏ បាន); សបើ ញីជ្ជ ព្យគ្ឃី ។
~ 150 ~
បព្វជ្ជានិ សង្ស
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
បង្ក្ង្គាបតណា ា បានយា៉ា ងរាបទាបោច ់ខ្លត
រទង ់ររោស្ឥស្សរភាពឲ្យដល ់
រពោះអងគឯង មិនជាទាស្ៈរបស្់តណា ា តនិនទៀត ជានស្រ ើភាព ឥស្សរភាព យា៉ា ងបរិបូណ៌, នស្រើភាព ឥស្សរភាព យា៉ា ងបរិបូណ៌រួ ចចាកររញុំរបស្់ តណា ា ននោះឯងជាចុំណុចខ ពស្់បុំផតរបស្់ ុ អនកបួ ស្ទ ូនិ ។
“ ម្នាលម្នណព !
ោរនគចនវៀស្នជៀស្ចាកតណា ា ននោះ
នធវម ើ ិន
បានង្គយ ៗ ដូចដដលនយងន យាយគា ន នទ ើ ិ
នរាោះមនស្សច ុ ូលចតត ា ិ ថ្វតណា
នទាោះបបុគគលដ ង ឹ នស្ចកដព ី ី ិ តថ្វ
តណា ា គឺ
យនៅហាវយកុំណាចនឃ្លរនៅ
នងរតូ វតណា ា តថ្ដយា៉ា ងខ្លល ុំង រ ឹ
ត ូ កនងទ ុ វជាចុំគ្ណកចាញ់ រតេប់ ី ផតរតូ ុ បុំ
ន
ោះ
គខ ខននយ ង ឺ នរបស្់ ើ ួល ួល
ន
យម នដដលបានរ ិោះគតបុំ ផ្លលញតណា ា ន ើ ិ ិ
នទាោះគតបុំ ផ្លលញនចាលក ៏មិនអាចនធវតាមគុំ នតដដលគ តបានង្គយ ៗ ិ ើ ិ ិ និជាទាស្ៈរបស្់តណា ា តនិតាមនដើម តា ុំងចតត ិ របស្់អនកជាមុនថ្វ
ោះ
នរាោះ
ដូនចានោះនទបអាតា ម ចង ់ដង ឹ នស្ចកដី ើ
នងតា ុំងចតតព ឹ ិ ិ តរាកដរតឹមណា
នបើតា ុំងចតត ិ
នងបួ ស្រតឹមមួយដងមួយោលនដើមបលបងនម ុុំ ួ ស្លាជាជាង ឹ ី ើលក ៏កប
នរាោះ
ោរបួ ស្គោរយកតណា ា មកររុងឬឃុុំខ្ល ុំងទក ុ ឺ
នដើមបីឲ្យវាអត់
វាទកឲ្យអត់ ុ នលង ៗ រតឹមមួយដងមួយរគា
មនតា ុំងចតតស្មា ល ប់វាពិត ៗ ិ ិ
អន ់កមាល ុំងចោះុ
នដើមបស្ស្ួ លកនុងោរបុំផ្លលញវាកនងនវោតនិ ី ុ
ិ ោលនយងដលងឲ្យវាមាននស្រ ើភាពវញ ើ យា៉ា ងធងន ់ ” ។
ន
“ ត្ពុះគណម្នាស់ដ៏ ំមរន ើ
!
វានងបាន ឹ
នបើនយងខ្ល ុំង ើ
វាក ៏នងដបរមកស្ងស្ ឹ ឹ កនយង ើ
ខរុុំ ្ ពោះករុណាបានោត់ចតតោច ់ខ្លត ិ
ងតណា ា យា៉ា ងពិតរាកដ ស្ូមរពោះគណមា ុ ច ស្់នមតាត ើយថ្វ នងចាត់ោរន ឹ ឹ
ស្នង្ក្ង្គគោះបុំបួស្ខរុុំ ្ ពោះករុណាដចកទាន ” ។
~ 151 ~
បព្វជ្ជានិ សង្ស
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
“ ម្នាលម្នណព ! ពិតកនងោរបួ ស្ ុ
អន កជាមនស្សមា ុ ន ក់គ្ដលមាននស្ចកដតា ី ុំងចតត ិ
នបើបានបួ ស្ដូចបុំណង
នងនប បារម ចាស្់ ោល ិ ើ ី
មុខជាតា ុំងចតដ មុ ៉ា ត់ ិ ររតបតត ិ ិ ងមា ឺ
លមមអាចនងបានស្នរមចមគគផលថ្វ ន ក់ណាមួ យ ឹ
គួរសាដយពន ់នពកដដលអន កមិនបានទទួលអនញ្ញ ុ ា តពីមាតាបិតា
ដត
អាតាមមិន
អាចឲ្យកលបុរតដដលមាតាប ុ ុ ា តបួ ស្បាននទ នរាោះខ ុស្ ិតា មិនទាន ់អនញ្ញ រពោះពុទ ធរបញ្ា តតិ
នបើអន កប៉ានប៉ា ុ ងនងបួ ស្ពិត ៗ ឹ
ស្ូមអនញ្ញ ុ ា តអុំ ពីមាតាបិតាជាថមី ” ។ បុរស្កនមាលោះ
ន្ងកមុខអងគុយនស្ងៀម
“ រពោះគណមា ុ ច ស្់ដ ៏ចុំនរើន !
ខរុុំ ្ ពោះករុណាររដ
ច ូររតេប់និអងវរករ
នោយនររើគន ុំ តយា៉ា ងធងន ់ ិ
លគាមននស្ចកដស្ងឃ មបាន ី ឹ
ទទួលអនញ្ញ ុ ា តពីមាតាបតានទ នរាោះគាត់ហាមរាមមុងមា ៉ា ត់ណាស្់ ” ។ ិ ឺ “ នរៅពីរូបអន ក
មាននរណាខ លោះនទៀតដដលលមមនងនៅរគប់ រគងផទោះ ឹ
ររតបតត បនរមើ មាតាបិតាជុំនស្ ួ អន ក ? ” ។ ិ ិ “ គាមននទ រពោះគណមា ុ ច ស្់ ” ។ “ នបើយា៉ា ងន
ោះ
អន កគួររមាងប់ចណ ុំ ង ់គ្ដលចង ់បួស្ទកមួ ុ យដេកស្ិន
ោលអស្់ប ុណយមាតាបិតាន កនងនវោននោះ ុ បនរមើ
ជាអុំ នពើមិនស្មគួរ
ចុំនាោះបុរត ឧនបោខ
ស្ឹមបួ ស្ជានរោយ
នបើនៅដតគតបួ ស្ ិ
ក ៏ជាោរលោះបង ់នចាលមាតាបិតាឲ្យនៅនោយខ វោះអន កឧបតថមភ
ខ ពស្់ចនុំ ាោះបុរត ទា ុំងអស្់
ើយ
នរាោះមាតាបតាជាអន កមានឧបោរគណយា៉ា ុ ង ិ
ជាអន កឲ្យរទពយដ ៏មានតថ្មលខ ពស្់បុំផត ុ
ជាបុាវចារយអន កអប់រ ុំគ្ណ
ជារពោះរព
ចុំនាោះបុរត
អ ម ន កមានរព
ុំនររៀនររនៅបុរតមុនរគូអាចារយ
ិ វ ម ហារធម៌ គឺ
មនមាននពលស្ស្កស្ស្ុ ត ិ
ុំ ក់គណមាតាប អន កជា ុ តា ិ
ិ ងរាងោយ គជ ី តន ឺ វ ិ
នមតាត
ករុណា
ដូនចានោះបុរតធតា ី
គួរស្ងគណនោកនោយោរររត ុ បតត ិ ិ
~ 152 ~
មុទតា ិ
នទបជា ើ
ចញ្ ិ ចឹ ម
បព្វជ្ជានិ សង្ស
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ដថទា ុំបនរមើនោកជានដម ើ ” ។
“ រពោះគណមា ុ ច ស្់ដ ៏ចុំនរើន !
នកគ តជាន ច ឹ ិ ិ ច
នរឿងគណឧបោរៈន ុ
ដតក ៏មិននភលចោរបួ ស្
បានបួ ស្បុំនពញស្មណធម៌
ចររពតតន ករុករាន គ ឺ ិ យមអន ិ
“ ម្នាលម្នណព !
ោះ
ខរុុំ ្ ពោះករុណា
នចោះដតនកសា ដ យនោយគាមនឱោស្ ឹ
នដើមបមាននស្រ ើភាព ី
រណ្ដ ា ”
។
ោរបុំនពញស្មណធម៌
ខ្លតទកស្រមាប់ ុ គ្តអន កបួ ស្ចុំពក ូ មួយ
រួ ចចាកររញុំ
ស្ូមបីជារគ
មិនបានករមរតោច ់ ស្ថអនករគប់រគងផទោះ
ក ៏អាចររតបតត ស្មណធម៌ នងស្នរមចមគគ ផលនា ិ ិ ិ ិ វ នបាន នបើមានបារមី ចាស្់ោលរគប់រគាន ់ តាមោាងតាមភនុំ នឃើញពិត បាន ថ្វ
នរាោះថ្វមគគនងផលម នបាននៅកន ងវតត ិ ិ ុ
ដតនៅនងខ ងរគប់ គានន ឹ ននយ ើ ួល
យល ់ចាស្់នោយខនឯងន ួល
យ ើ
ោះឯង
មនងដផន ករូបននោះជាចុំគ្ណកផល ិ
ដដលនកតនេ ើ ើ ងមកន
យ ើ
របស្់វាស្ល ់នៅ
ខ្លងកនងរគាប់ ន ុ
និតាមធមមជាតរបស្់ វា ិ
នររៀបដូចដផលនឈើ
នររៀបដូចដផលនឈើ
ោលសាច ់នងស្ុំ បករលួ យនិន ិ
ិ ា ណធ្លត ុ វញ្ញ
ើយ
ោលរគាប់ន
ោះធ្លលក់នៅកនង ុ
ខនរបស្់ នយង ើ ួល
នររៀបដូចរគាប់កងដផល នឈើ ុន
ដរាបណាតណា ា នៅមាន
ិ ិ ក ៏នៅរតូវវលសា ល ប់វលនក តនៅកន ងវដដ ស្ងារ ើ ុ ិ ិ ោរវលសា ល ប់វលនក តផទ ើ ួន ៗ ដដដល ៗ
រគាប់
ោះមានជ ័រនងគ ណស្មបតត ុ រគប់ យា៉ាង ិ ិ
ក ៏ដ ុោះនចញជានដម នទៀត ើ នឈើនងមានដផល ិ
រគាប់នររៀបដូចតណា ា
ស្ិកាឲ្យនឃើញ
មុខជារតូវចាស្់ទរុុំ នបោះរជុោះពុកផ ុយស្ាុយរលួ យ
ដដលអាចជានដើមនឈើនងដផល នឈើបាននទៀត ិ ភាវៈដ ៏ស្មលមម
នបើនយងដ ង ឹ ពិត ើ
ក ៏អាចបានស្នរមចមគគផល
ដូនច នោះស្ូមអន កស្ិកាស្សាវរជាវរាវរកនមលខ នឯង ើ ួល
ខនទា ុំងដផនក ួល
មនបាននៅ ិ
ដរាបន
ជ ័រកនង ុ
ោះមនស្សនយ ុ ង ើ
តនិនទៀតមិនមានទបុំ ុ ី ផត
ជាភាវៈដ ៏គួរននឿយណាយស្រមាប់
~ 153 ~
បព្វជ្ជានិ សង្ស
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ិ ា ”។ អន កមានបញ្ញ ា ដតជារបស្់គរ ួ អភិរមយស្រមាប់អនកនៅងងតនោយអវ ជា ឹ
“ ត្ពុះគណម្នាស់ដ៏ ំមរន ើ !
ទាន ់មានឱោស្បួស្នទ
នទាោះយា៉ា ងណាកដី ខរុុំ ្ ពោះករុណាក ៏មិន
នដើមបបនថយក នលស្ ចុំនាោះខរុុំ ្ ពោះករុណាកនងឋានៈជារគ ី ិ ុ
“ វធ ិ ីត្បរិបរតិ
ស្ថផង ” ។
រពោះពុទ ធជាមាចស្់បានរទង ់នររៀនររនៅទកន ុ
ិ ោរកុំ មានវធ ចាត់កនលស្ ៣ ថ្វនក់គ ឺ ី ិ មិនឲ្យនធវអាររក់ន យាយអាររក់ ើ ិ
សល ី
យ ើ
បានដល ់ោររកាោយវាចា
នរាោះោរនធវអាររក់ ើ
នស្ចកដនៅ ី ដ ររហាយមកោន ់ខន ួល ឃរាវាស្
ិ ររត ុំវធ បតត ី ិ ិ
ស្ូមរពោះគណនមតា ុ ត នរាស្ដណ
នងនធវ ច ិ ើ តត ិ ឲ្យនៅ
ង ម
នយាយអាររក់ ិ
ស្ីលស្រមាប់
នៅថ្វ បញ្ច សល មាននស្ចកដអាររក់ ដដលនោកហាមទក ុ ី ី
៥ យា៉ា ង នបើររតបតត តាមបានរគប់ ទា ុំង ៥ ក ៏នងជាអន កមានោយនងច ិ ិ ឹ ិ តត ិ ស្ងប់ រតជាក់រតជុំ
នបើមានស្ទាធចាស្់ោល
ដដលមានខររតបតត ិ ិ
ក ៏ឲ្យរកា ឧបោសថសល ឬស្ីល ៨ ី
ស្រមាប់នធវឲ្យជាអន កស្សាលចាកកច ើ ិ ចកងវល ់នផសង ៗ
នងនធវ ឲ្យច តត ់ មាងប់បានលានេើង ិ ើ ិ ស្ងបរ ន
។
ោលរកាស្ីលបានយា៉ា ងមធយត័
កន ើយគរបីររតបតត ិ ិ ុងថ្វនក់ទ ី ២ នៅថ្វ
រ ុំនលៀកខននិនៅកន ី ង ត់នស្ងៀមន ួល ុងទសា មាយបង្គគប់ឲ្យចតត ិ នៅនងនួ ឹ ន មួ យ
សមាធិ
ើយ
គរកឱោស្រ ុំនោោះ ឺ
វឹកហាត់ស្ងាត ់ចតត មិនឲ្យរាយ ិ
ឬឲ្យជាប់មានុំ ៅកនងអារមម ណ៍ជាក ុស្លណា ុ
ដុំបូងនធវបាននោយលុំ បាកណាស្់ ើ
នរាោះចតតធ្ល ល ប់គតរាយមាយម ិ ិ ិន
នងនួ ូ នទបជាោរ ើ បង្គគប់ជាដុំបង ឹ ន នយងម ើ ិនធ្លលប់បង្គគប់វា ោលមកនផដម ើ ុំ ពិបាក ដតករា ុុំ ថយ ពាយាមនធវនរឿយ ៗ កនុងទបុំ ុ ៏នកតជ ើ ី ផតក ើ
ញកនងោរ ុ
រ
ោលអាច
បង្គគប់ចតត ិ ័ស្
ោលនកតនស្ចកដ ជ ើ ី ុំ
ញន
យ ើ
ចតតក ៏នងស្ង បន ់ ោយឆ្ប់ ិ ឹ
នងឲ្យន ងនួ ឹ ឹ នបានយូរប៉ា ុ ម នក ៏បានតាមរតូវោរ
បង្គគប់ចតត ់ ស្ងៀមបានយា៉ា ងោច ់ខ្លតន ិ ឲ្យស្ងបន
~ 154 ~
។
យ ក ៏ន្មោះថ្វររតបតត តាម ើ ិ ិ
ុំ
បព្វជ្ជានិ សង្ស
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ថ្វនក់ទ ី ២ គ ឺ សមាធិ បានយា៉ា ងបរ ិបូណ៌ន ររតបតត ថ្វ ិ ិ ន ក់ទ ី ៣
យ ើ
តអុំ ពីន
ភលសា ភាពន ុ ឺ វ ងនងមានពោន ិ
ោះ
នបើបនង្គានចតត ិ ដដល
និពិចារណាស្ិកាស្សាវរជាវកនុងរបស្់
ណា
រដមងនកតនស្ចកដ យល ់ចាស្់ោស្់កុងរបស្់ ន ន ើ ី
ោះ
អាចនងដ ង ឹ ឹ
ន
នស្ចកដដ ឹ ន ី ង
ោះឯងនងនដញកុំ ចាត់នស្ចកដលង ឹ ី ង ់នញល
នស្ចកដវនងវ ង ី
ស្ភាពដ ៏ពិតរាកដថ្នរបស្់ន នជឿង្គយ
ក ៏គរបីនផដម ើ
គ ឺ បញ្ញា ធមមតាចតត ់ ដមងជាចតត ិ ដដលស្ងបរ ិ មានកមាល ុំង
មាននស្ចកដភល ី ឺសាវងថ្ររដលងជាងចតត ិ ដដលរាយមាយ
យ ើ
ោះ
ោះ
ោលដង ឹ នស្ចកដព ី ិ តថ្នរបស្់ន
នស្ចកដររោន ់មាុំនចញចាកចតត ី ិ
ោះ
នធវឲ្យច តតសា ា តបរ ិស្ុទ ធនេើង ើ ិ
បាននរចើនខ លោះ តចខ លោះតាមកមាលង ុំ ោរររតបតត របស្់ នយង ិ ិ ិ ើ ” ។
“ ត្ពុះគណម្នាស់ដ៏ ំមរន ើ !
ចាស្់ោស្់លាណាស្់ ររតបតត បានន ិ ិ ចតត ់ ាន ិ ស្ងបល
យ ើ
ាកយអធរាយរបស្់ រពោះគណមា ុ ច ស្់ ិ
នធវឲ្យខ រុំ ្ុ ពោះករុណាស្ុំ េឹងនមើលនឃើញផលូវដដលនង ើ ឹ
ដតនៅស្ងសយកន ័ ងខដដលថ្វ ុ
យ គួរនងបនង្គ ា ននិពិចារណាអវី មុន ? ” ។ ើ ឹ
“ ម្នាលម្នណព !
ត ូ
អន កច ូរពិចារណានមលខ នឯងមុនរបស្់ ដថ្ទ ើ ួល
នរាោះខននយ ងននោះឯង គរូ ើ ឺ បបុំរពួញរបស្់ ួល នយងន ើ
ោលនធវស្មាធ រ ើ ិ
យក ៏អាចនងដ ឹងសាកលចររវាេ ើ ឹ
សាកល ត្កវាេ
នបើដឹងខន ួល
នោយអន កច ូរពិចារណាបុំគ្បក
ខននចញយា៉ា ងលាិតទា ុំងចុំគ្ណករាងោយនងច តត ិ ិ ួល
បុំគ្បកដល ់ទបុំ ុ ី ផតន
យ ើ
ក ៏នឃើញថ្វខននយ ងននោះ ើ ួល
មិនដរលកពីនដើមនឈើភនន ុំ ងស្តវទា ុំងឡាយដដល ិ
យូរអវី
មិនដមនខននគ ួល
មិននទៀងទាត់ឋត ិ នឋរ ជារបស្់គ្ដលរទា ុំបាននោយលុំបាក មិនដមនខននយ ង ើ ួល
គានជាដុំម ុ ួយ
មួយដងមួយរគាន
គាមនសារៈយន ឺ
រគាន ់គ្តជាវតថធ្លត ុរួ បរួ មច ូល ុ
ិ យក ៏ឃ្លលតឃ្លលរោរោយនិវញ ើ
~ 155 ~
ោល
បព្វជ្ជានិ សង្ស
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ដង ឹ ចាស្់នឃើញពិតដូនចានោះន និ
យ ើ
នស្ចកដររោន ់មាុំថ្វនយង ី ើ
អស្់នស្ចកដស្ងស យន ័ ងកន ងនវោជាមួ យគានននោះ ី ិ ុ
ថ្វនគក ៏បាត់
ក ៏នកតនស្ចកដ នជឿ ើ ី
ិ ី ិ ី មាុំ កនងវ នររត បតត ិ ិ មិននិវនងវងរចេុំ នជឿង្គយកនងវ ិុ ធោរដដលខ ួល ុ ធររត បតតគ្បបដថ្ទ ិ
ោលមកដល ់ថ្វនក់ននោះន
ភាពជារពោះអរ ិយៈថ្វនក់ដុំបូង
យ ើ
អន កក ៏ន្មោះថ្វបានលុោះដល ់
ចតត ិ របស្់អនកបានធ្លលក់ោន ់ររដស្ថ្ននោ -
កតត ុ រធម៌គ្បរតរមង ់និោន ់រពោះនា ិ វ ន
ិ នោយមនមានោរវ លរតេប់ មក ិ
នរចើនរតឹម ៧ ដងនទៀតប៉ានណា ុ ណ ោះ តអុំ ពីន
ោះ ក ៏ដល ់អតតភាពដដលមននក ត ិ ើ
ិ យ ដដលជាស្មុរទទកខ ោន ់នោកយវ ស្័ ុ នទៀត អន កនងរតូ វនកតនទៀតយា៉ា ង ិ ឹ ើ ចាស្់ ឈឺ សាលប់ ជាស្ភាពបរមស្ុខរ
“ ត្ពុះគណជាម្នាស់ដ៏ ំមរន ើ !
ស្ូមបជារគ ី
ស្ថ
ក ៏អាចររតបតត ធម៌ រ ិ ិ
នបើយា៉ា ងន
នងរពោះភ កខ ឹ ិ ុស្ងឃដដរ មិនដមនឬ ? ” ។ “ យា៉ា ង
ងដមនន ឹន
“ នបើយា៉ា ងន
បួ ស្នធវអវ ើ ី
ជដជក ។
?
“ ជារគ
ោះ
ើយ រគ
ត ូ នរនដ ិ រោល ” ។
ក ៏ស្ុំ នៅនស្ចកដថ្វ ី
ត ូ បានស្នរមចមគគផលបានដូចគាន
ស្ថក ៏អាចស្នរមចមគគផលបាន ” ។
ោរបួ ស្ឬមិនបួស្
ក ៏មានតថ្មលបនគា ៉ា ុ ន
នៅជាឃរាវាស្មនស្ស្ួ លជាងឬ ិ
? ”
ិ រឹតចងជុំវុ ញខ ននរចើ ន ួល
នរាោះរគ
ដតមាន
ស្ថមានភារៈកច ិ ច
មិនស្ូវមាននវោរគប់រគាន ់នងររត បតត ធម៌ បាន ឹ ិ ិ
នទៀងទាត់ ោលររតបតត ធម៌ បានតច ិ ិ ិ
ឱោស្ដដលបានស្នរមចមគគផលក ៏
ដតរពោះភកខ កលោះភារៈកច ិ ជាអន ិ ចផលូវនោករគប់យា៉ាងន ុ
ររតបតត ធម៌ គ្តមា៉ាង ិ ិ
ដូនចានោះចា ុំ
បុណ្ក ណ មាណ្ព
ស្ថនទាោះមានស្ទស្នរមចមគគ ផលបានក ៏គ្មនពិត ិធ
ឱោស្នងររត បតត ធម៌ បានតចជាងអន កបួស្ ឹ ិ ិ ិ
មានតច ិ
ោះ
ើយ
គតដត ិ
រដមងមានឱោស្ដដលនងបានស្នរមចមគគផល ឹ
~ 156 ~
បព្វជ្ជានិ សង្ស
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
នរចើនជាងនងឆ្ប់ ជាង ោរបួ ស្ជាភកខ ងររោរននោះ ” ។ ិ ិ ុ នទបបាននររៀបកន ើ ុ
“ ត្ពុះគណដ៏ ំមរន ើ !
ខននោះឯង នធវឲ្យខ រុំ ្ុ ពោះករុណាចង ់បួ ស្ ដត ើ
ោលមាននស្ចកដចា ី ុំបាច ់បួ ស្មិនបាន នភទជារគ
ករុណាស្នទ
ស្ថននោះឯង
ខ ុុំ ្ - ក ៏នងពាយាមររត បតត ធម៌ កុង ន ឹ ិ ិ
បានផលរតឹមណាក ៏នស្ស្ចដតបុណយបារមី
នងរពោះគ ណមកយូ ុ រន ឹ
ិ ផទោះវញ ថ្ថងនរោយស្ូមមកស្នទ
យ ើ
ុំ នទបស្ូ មរោបថ្វវយបងគោនិ ើ
នទៀត ” ។
~ 157 ~
ខរុុំ ្ ពោះ
អសុភសញ្ញា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
អសុភសញ្ញ ា ប្រិយមិត្ទ ត ង ាំ ឡាយ !
ពិតមមនមតខជា ុុំ ្ សមណៈ
បានទទួលការ
សិក្សាអប់រ ុំ, នយាយ, សុំ ដដង, ពនយល ់ពីទោសននក្សទលសតណ្ហ ា ិ ិ
នង ិ
យល ់ចាស់លាស់តាមពិតថា ក្សទលសតណ្ហ ា ជាប្រភពននទក្សខ ុ ប្រប់ប្រទភទ ។ ិ ការប្ាន ់ដតទចេះ,
សុំ ខាន ់ទៅទទៀតរ ឺ ក្សទលសតណ្ហ ា ិ
យល ់,
នយាយ, ិ
ការប្រតបតត ិ ិ
។
សុំ ដដង
មិនជាការតងមតងទពក្សទទ ឹ
ទោយខទ ុ ន ុុំ ្ ៅជាបុថជជ
ដ ុតទោលទោលរុក្សទធវទ ុ តត ុំ ្ុ ង ដ ៗ មដរ ើ ក្សខច ិ ខម
ជួនកាល
មតខទ ុុំ ្ ចេះមតខុំ
អប់រ ុំបនទច ុំ តត ទលសតណ្ហ ា តាមពុទ ធមទធោបាយជានច ិ ប្រយុទ ធនងក្ស ឹ ិ ិ ចមក្ស ចតត ិ ិ ក្ស ៏សងបរ ់ ម្ងងប់ទៅវញ ។
ខន យឲ្យស្ដដប់, ិ ុុំ ្ យាយទរឿងមួ
តណ្ហ ា ប្របសងកតច ់ តត ិ
ម្ងនមួ យកាលទ
រស, សមផសស
សប្ម្ងប់បុំរង ុ បុំទរើ
កាយ,
ទប្រេះក្សទលសតណ្ហ ា ិ
ទឃើញរូបលអ, ប្រអូ ប,
ទពញចតត ិ
កាលក្សទលស ិ
ខច ុុំ ្ ង ់ទចញចាក្សទភទសមណៈទៅកាន ់ឃោវាស
ិ យ ទដម វស័ ុ ើ បទៅរក្សកាមសុខក្សន ី ឺ៖ ុងបញ្ចកាមរណរ
ិរត
េះ
រូប, សាំ ឡេង, ក្លន ិ ,
ភ្ភែក្, ត្រឡ ៀក្, ត្ មុះ, អណ្ដ ា រ, ុំឲ្យរតទឃ ិ ើញថា
ប្តទចៀក្សបានឮសុំ ទឡងពីទោេះ,
អណ្ហ ដ តបានលិទ ធភលក្សសឱជារសឆ្ងងញ់ ,
កាលមភែក្សបាន
ប្ចមុេះបានហតស្សូ បក្សលន ិ ិ
កាយបានបេះសមផសសជាទ ី
មុខជាបានទសចក្សដសរាយទក្សសមក្សានដច តត ី ិ មិនខាន, ជួនកាលខ ុុំ ្
នក្សទឃ ឹ ើ ញថា
ពូជប្ពឹក្សសជាត ិ
រមមងចុំទរ ើនលូតលាស់
មដលម្ងនទក្សន ងជ ឹ ិ ីរជាតច ិ ញ្ ិ ច ឹ មបរ ិបូណ៌
ខទ ុុំ ្ ឃើញថា
ិ ជីវតបពវ ជិតក្សនងប្របខ ណ ័ ឌ ននប្ពេះធម៌ ុ
ិ ័យខ វេះរបស់ោ ុំងទនេះ ជាជីវតសង ិ វន ួ តហួតមហងទប្រៀមទប្កាេះ ។
~ 158 ~
អសុភសញ្ញា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
មយ៉ាងឡ ៀរ បញ្ចកាមរណ ុ ស្ដសដី ស្ដសដី
អន ក្សប្ាជ្តា ុំងពីបុោណកាល
រមមងរួ មទៅក្សនងស្ដសដ ីប ុទណ្ហណេះ ុ
ាានសុំ ទឡងណ្ហទសមើទោយសុំ ទឡងស្ដសដី មិនម្ងនរសណ្ហទសមើទោយរសស្ដសដី
រមមងទរលទក្សថា ុ
ាានរូបណ្ហទសមើទោយរូប
ាានក្សលនអវ ិ ី ណ្ហទសមើទោយក្សលន ិ
មិនម្ងនសមផសសណ្ហទសមើទោយ
សមផសសស្ដសដី ទហយនប្រមលងទៅទទៀត មិនម្ងនស្ដសដណ្ហ ី លអប្រទសើរទសមើស្ដសដី ើ មដលខនស្សឡាញ់ ។ ួល
កាលទបរ ទចាែេះ ើ តដូ ិ
កាមរណជាចុំ ុ ដណក្សម្ងនជ ័យជុំនេះ
បានកាត់ចតតថាន ងស ណ្ហមួយ ិ ឹ ិ ក្សក្សនងនថង ុ
ទទៀត ខដ ូ ជាទៅស្ដដយទពក្សណ្ហស់ ។ ុុំ ្ ច
ល្ងា ថ្ងាមយ ួ
ទលច ើ តត ិ ខ ុំ ្ុ ៗ
មតពិនតយរ តទម លសមណទភទ ិ ិ ើ
ុំរេះកាយទហយ កាលងូតទក្សជ ទោយការអផសក្ស ខក្ស ឹ ើ ុុំ ្ ៏ ុ
័ ទចញចាក្សវតតទវឡវ ុ នទៅវាលមស្សលុំដហកាយ ទហើយច ូលទៅកាន ់ភូមិមួយ ននពួក្សក្សសិក្សរខសត់ប្រ
ប្ាន ់ដតច ូលដល ់បរ ិទវណភូមិប ុទណ្ហណេះ
ទឃើញស្ដសដីក្សណ្ហ ដ លអាយុម្ងនក្ស់
ក្សុំព ុងអងគុយទជរប្រទទចនរណ្ហម្ងនក្ស់ទៅមុខ
ខ ទមមដលទធវទោយដ ទបើង ីលាយអាចម៍ទានងចុំ ើ ិ
អងគុយយុំទៅជិតឆ្ងនុំងបាយមដលោក្ស់ទៅទលចង្ក្ ើ រកន ទៅទ
េះឯង ស្ដវមីរបស់
ោត់ធាក្ស់ប្រពនធាានប្រណី នងដ ី ឹ
ខបា ុុំ ្ ន
ក្សូនស្សីម្ងនក្ស់របស់
ង
ខណៈមដលខឆ ល កាត់ ុុំ ្ ង
ង បានសទុេះទចញមក្សពីខ ទម តប្មង ់ទៅវាយតប់ ងជាភរ ិយា
ដួលប្តឡប់ប្តឡិនទដក្សបុំរេះទៅ
មតម្ងត់ក្ស ៏ទៅម្ងនសុំ ទឡងទជរប្រទទចខាល ុំងជាងមុន
ភរ ិយាលមមអន ់ក្សុំហឹងទហយ ក្ស ៏ទដើរទៅវាលមស្សបាត់ទៅ ។ ើ
ឡល្ងក្-អែក្អានទាំងឡាយ !
ស្ដវមីវាយតប់
កាលបានទឃើញទហតការណ ុ ៍ ទនេះ
ទហើយ ខទ សទងវ រសលុតចតត ើ ី ិ ទឡើងទប្ចីន ស្ដវមី-ភរិយារូទ ុុំ ្ ក្សតទសចក្សដ
~ 159 ~
េះកាល
អសុភសញ្ញា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ិ ងា មុនបានចេះសប្មុ ុ ងរួ មជីវតន ន ទោយសងឃឹមថាបានទសចក្សដសុ ឹ ី ខ
មតកាល
សភាពការណ៍ជាយាងទនេះ ទរនងម្ងនទសចក្សដ សុ ឹ ី ខដូចទមដចទក្សត ើ ? ។
ភូមិ
ខទ ើ ុំទណើរទៅរហូតដល ់ផទេះមួយខ នងធុំយាងលអ ុុំ ្ ធវដ រជាផទ េះប្រហមណ៍ម្ងន ឺ
ទជាទមស្សុ ក្សទ ី
ស្ដែលនងខ ុ ឹ ុុំ ្ ៗ ច ូលទៅសួ រសុខទក្សខ ោជធាន ី
េះ
តា ុំងទៅក្សណ្ហ ដ ល
មដលម្ងនទសចក្សដសែ ី ិទ ធ
មតទមស្សុក្សមិនទៅ
ប្រហមណីជាភរ ិយាទទួលខជ ួ រដី ុុំ ្ ុំនស
ម្ងនក្សច ិ ចច ូលទៅ
ខក្ស ុុំ ្ ៏បានទទួលការសិក្សា
រុំនតថា ប បាក្សរបស់ ី មនថមទទៀត ទប្រេះប្រហមណីបាននយាយទរឿងការររលុំ ិ ិ ងនងស្ដ វ មីឲ្យខស្ដ ុំ ្ុ ដ ប់ ិ
ការទធវដស្សមថចុំ ការ ើ ទទៀត
តា ុំងពីការោរពនធោរអាក្សរ
ការោក្ស់ទងនង ឹ
កាលបានស្ដដប់ទហយ ើ
ប្រប់ប្រងក្សូនស្សុក្ស
យទៅហ្វវយ
នងអវ ិ ី ៗ ដនទ ៗ
ទធវឲ្យខ រ ុំ ្ុ តទឃ ើ ិ ើញថា
ិ ៣០ ប្ចវាយចងរួ តរ ឹតជុំវុ ញខ ន ួល
ងក្សុំព ុងប្តូវចុំណង
ោល ់ដតក្សទប្មីក្សខនម ិនបាន ួល
ដូទច ែេះ ទតន សុខបានយា ងណ្ហ ? ។ ើ ងម្ងនទសចក្សដ ឹ ី
ឡ ញពឡី ុះ
ខបា ើ កាត់ម ុខផទេះមួយខ នង ុុំ ្ នទដរ
មដលម្ងនសុំ ទឡងយុំ
របស់ស្ដសដីម្ងនក្ស់យាងរួរទខាលចផា កាលសួ រ បានទសចក្សដថា ី ទក្សខច ុ ក្សទសៀត ុ
ទប្រេះស្ដវមីរបស់
កាលទបើ
ងក្សុំព ុងទក្សត ើ
ងបានប្តូវពស់ចក្សស្ដ ល ប់ក្សងទពលមដល ឹ ុន
ទៅកាប់ឧសក្សនងនប្ព កាលនថងរទសៀលទនេះឯង ។ ុ
ខក្ស ុំ ត, ប្ពឹតការណ ៍ ដដល ិ ិត ុុំ ្ ៏ទចញពីភូមិ ស្សុក្ស ទដើរទៅទោយទប្រីរន
ិ ទទបជួ បប្រទេះោស់ស្ដមរតខ ើ ី ទ ុុំ ្ ឡើងវញ ឃោវាស
ខទ ុុំ ្ ឃើញចាស់ថា
មតងម្ងនលក្សខណៈដូចបានទឃើញមក្សទហយ ើ
ទឃើញរដីប្រពនធទ្លេះវាយតប់ាន ឡាញ់ ានមុនដុំបង ូ
ទរោ ុំងពីរ
ឬកាលទរៀបការថាី ៗ
~ 160 ~
ក្ស់ទ
េះ
ិ “ ជីវតរបស់
ក្សនុងផទេះដុំបង ូ មដល
កាលទផដម ើ ស្ស-
ក្ស ៏ស្សឡាញ់ ានម្ងនទសចក្សដសុខ ី
អសុភសញ្ញា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ទប្រេះអុំ ណ្ហចទសចក្សដស្សឡាញ់ ី
ទធវឲ្យទរទឃ ន, ើ ើញមតក្សនុងមផែក្សលអននាននងា ិ
ទសចក្សដដប្រងរមអងច តតា ន ទធវឲ្យទរប្រប្ពឹ ត តលអចទុំ រេះាន ី ិ ើ
លាក្ស់ទក្សមផែ ុ ក្សមិន
លអ បទញ្ចញមតមផែក្សលអមក្សទប្រី មតមិនយូរប ុ ា ន កាលទសចក្សដស្សឡាញ់ ី ថយទខាយចេះុ
ទសចក្សដរមអងច តតា ន ម្ងនតច ី ិ ិ
មផែក្សមិនលអរបស់ខនមក្ស ួល របស់ាននងា ន ិ
កាលសុំ ឡឹងទមលា ន ើ
ក្សនុងទបុំ ុ ី ផត
ទសចក្សដសុខក្ស ៏អនដរធានទៅ ី
ោ ុំងពីរមផែក្ស
ក្ស ៏បទញ្ចញ
ក្ស ៏ជួបមតមផែក្សមដលមិនលអ
ក្ស ៏ទធវម ល េះវាយតប់ាន ើ ិនលអឲ្យានទក្សតជទម្ង ើ
ដូទចាែេះ
ទសចក្សដស្សឡាញ់ ដដលជាប់ទោយ ី
ុំ កាម ទទបជាថា ន ុំពិសលាយទក្សឃម ើ ឹ ុ ុំ កាលលិទ ធរសដបូង ក្ស ៏ដូចជាមផអមឆ្ងងញ់ មតមិនយូរក្ស ៏នងប្តូ វថាន ុំពិសពុល ឹ មតម្ងនទក្សខ ុ ទប្ចីន
សុខអាស្ស័យកាមជាសុខបនដច បនដួច ិ
ជាសុខប្រទភទមផអមរល ់
កាលមដលខទ ុុំ ្ ៅផទេះទមស្សុក្ស
ខាងចងជូ ុ រចត់លវីង ហឹរ ។
ប្រហមណីបាននយាយទសចក្សដ លុំ ិ ី បាក្ស
ិ ជីវតរបស់ ឃោវាស
ក្សងវល ់ទផសង ៗ ឲ្យខស្ដ ុំ ្ុ ដ ប់,
ប្តូវទធវការរក្សប្ទពយច ញ្ ើ ិ ច ឹ មខន ួ ល - ប្រពនធ - ក្សូន - មិតត មស្សចុំការ
ម្ងនមតតភក្សដ ិ ិ
ម្ងនចតត ិ ហួងមហងក្សងវល,់
ទពញទោយភារៈធងន ់
ប្តូវម្ងនផទេះទៅ
មដលប្តូវយក្សចតត ុ ិ ទក្សោក្ស់
ិ ជីវតឃោវាស
ម្ងន
ទៅណ្ហមក្សណ្ហក្ស ៏
ទប្រៀបដូចបុរសមរក្សភារៈដ ៏ធងន ់
ិ ិ ទក្សទល ុ សមណៈជាជីវត ើស្ដម មិនសរាយ មិនម្ងនទសរ ើភាព ជីវតរបស់ ស្ស្ដលម្ងនទសរើភាព
ដូចបុរគលោក្ស់ភារៈធងន ់ទចញពីស្ដមទហើយ
ទដើរទៅបានយាងសរាយ ។
ស្ដលប់
ក្ែងផទុះ ី ៣ ទ
មដលខបា ី ដលក្សុំព ុងយុំទញ ួ ុុំ ្ នទឃើញស្ដសដដ
េះបរាញឲ្យទឃើញទក្សខធុំ ុ របស់សតវទលាក្ស
ណ្ហ ក្ស ៏រមមងស្សឡាញ់ ទប្ចីនក្សនងរបស់ ទ ុ
ទប្រេះរដី
មនសសម្ងនរបស់ ុ
េះ កាលរបស់ទ
~ 161 ~
រមមង
េះបាត់បង ់ទៅក្ស ៏
អសុភសញ្ញា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ទក្សតទ ុ ើ ក្សខ
ស្សឡាញ់ ទប្ចីនប ុណ្ហណ
ទក្សខក្ស ុ ៏ប ុទណ្ហណេះ
ស្សឡាញ់ តចទ ុ ៏តច ិ ក្សខក្ស ិ
ទបើមិនស្សឡាញ់ ទស្ដេះ ទក្សខក្ស ុ ៏ាានទស្ដេះមដរ ។
“ ត្សឡាញ់ ឡត្ ន ើ
ក្ខក្ឡ៏ ត្ ន ើ
ត្សឡាញ់ ខ្លុះ
ក្ខក្ខ្ ៏ លុះ
ត្សឡាញ់ រិ
ក្ខក្រ ៏ ិ
ចាំងត្សឡាញ់
ឡចលត្សេុះ
ខទ ើ ុំទណើរច ូលទៅក្សនុងនប្ពមួយ ុុំ ្ ធវដ
ប្រទភទយាងសដុក្សប្កាស់ ក្សណ្ហ ដ លនប្ព
ាំឡរនណ្ដស់ ើ
មន ាំ ិ ប៉ាុះខ្លង រិ
ខ្ុះ ក្ខឡអយ ើ ” ប្រក្សបទោយទដម ើ ទឈើ
អាកាសងងតន ឹ ងប្តជាក្ស់ ិ
ខក្ស ុុំ ្ ៏ឈរឈប់ទៅក្សមនលងមួយ
េះឯង
សព
ទចាលក្សលនសអ ិ ុ យមុត
ទមម ស តាមមសបក្សននោងកាយ, មផែក្សខ លេះ ក្ស ៏ម្ងនទក្ស ឹ
ទលឿងហូរទចញមក្ស,
អណ្ហ ដ តទលៀនធាលក្ស់ទចញមក្សខាងទប្ៅម្ងត់
ពពុេះទក្សស ៗ ប្ពួច ៗ ទឡើងទចញពីម្ងត់មង ដ ៗ ឹ
មផនដី
ខទ ើ ទៅរហូតដល ់ ុុំ ្ ដរ
ខាងមុខខទ ុុំ ្
មនសសប្រុ ុ សម្ងនក្ស់ទដក្សទៅទលើដផនដក្ស ុំ ុងទហើមទបាង ី ព ម្ងនស្ដែម ទខៀវ
ក្ខាំ
ទដើរបនតចទៅទទៀត ិ
។
ក្ស ៏ជួបស្ដក្សសពមួយទទៀត
មដលជាសពមដលសអុយរលួ យទពញទទហ យ ី ើ
ម្ងនស្ដែមសតវកាត់លុងសុី
ម្ងន
ទដក្សផ្កកប់ម ុខនង ឹ
ស្ដច ់ដសបក្សមផែក្ស ខ លេះ
ោញទរេះទវៀនទចញតាយរឡាយ
ហវូងដងកូវ
ក្សុំព ុងទចាេះនខបរិទវណខ នង ោល ់ដតទឃើញទប្ាងឆអឹងទលៀនទចញមក្ស ដងកូវ ខានតធុំ ៗ វារទៅទពញោងកាយ ។ ភាពទនេះ
“ ឡនុះគឺ ណ ាំ
ុំឲ្យនក្សទឃ ឹ ើញចាស់ថា ៖
ងឡត្កាយថ្នវង មនសសត្គប់គ្នែ ” ិ ីជីវររបស់ ិ
~ 162 ~
អសុភសញ្ញា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
“ ជីវតគ រធ្វដ ិ កា ឺ ី ធំ
ក្សនលងទៅ
មិនម្ងនលុំអ
មិនរួរស្សឡាញ់
ក្ស ៏ដូចជាស្ដក្សសពទ
ណ្ហស់មួយរយឆ្ងនុំប ុទណ្ហណេះ ។
ត្បយ ត ង ាំ ឡាយ ិ មរ ិ ទ
សពផង
មិនរួរសរទសើរ
!
រុយមួយហវូងធុំទហើរមក្សរក្សទុំខ ុុំ ្
សពមដរ ។
ទប្រេះ
ក្សុំព ុងទដើរបិណឌបាត អស់
យាងយូរ
ទពញទោយ
រហូតទឃើញខនឯងជាស្ដក្ស ួល
ខជា ុុំ ្ ស្ដក្ស
ភាពស្ដក្សសពទៅជាប់នង ឹ
មិនអាចនងបុំ ទភលចបាន ឹ
ក្សដ ុ ិ ក្ស ៏ហ្វក្ស់ដូចជាក្សុំព ុងសិងទៅក្សនុងនប្ពទខាមច យប់ទ មិនទក្សត ើ
េះ
វាប្រមហលរតថា ិ
ទៅទពលប្ពលប់
មភែក្សនងច ុំ ្ុ ងចាស់លាស់ ឹ តត ិ ខយា
េះមដរ
ចតត ិ របស់ខទ ុុំ ្ ពលទ
ទនឿយណ្ហយរស្ដយតណ្ហ ា
ិ ខប្ុុំ ្ តឡប់ទៅវតតវញ
ម្ងនមតទសចក្សដី
ិ េះ កាលទៅម្ងនជីវត ក្ស ៏ដូចទយងោ ុំង ើ
ទយងកាលស្ដ ល ប់ទហយ ើ ើ
ទសចក្សដសទងវ រ ី
កាល
កាយទនេះក្ស ៏នងដូ ចស្ដក្សសពមដលខបា ឹ ុុំ ្ នទឃើញ
ទស្ដមក្សទប្ាក្សសអុយរលួ យដូចសពទ អស់ាន
នថងមួយមដល
រមួ ូលទៅជិតទសចក្សដស្ដ ឺ យជុំហ្វនមដលទយង្នច ើ ី ល ប់
ទសចក្សដស្ដ ី ល ប់តាមមក្សដល ់ ទនេះ
ា ប់ ” ី រធៅកាន់ធេចក្ដី ស្ល
ុំឲ្យនក្សដល ់ទក្សរនងននស្ដក្សសព ឹ ឹ
។
ទោេះសិងទៅក្សនង ុ
េះខទ ឹ ុុំ ្ សទើរមតឆ្ងន ់ទក្ស ប្ពឹក្សទឡើងទពល
ខទ ុ ើរទៅមក្សជាស្ដក្សសពោ ុំង ុុំ ្ ឃើញមនសសមដលទដ
ខឆ្ង ច ិ ុុំ ្ ន ់បាយបានបនដចបនដ ួ
ទហតការណ ុ ៍ ដដលបានទឃើញ
ទប្រេះដូចជាក្សុំព ុងឆ្ងន ់ស្ដក្សសព
។
ប្ពមោ ុំងនប្ពទខាមចបានផ្កលស់ចតត ិ របស់ខព ុុំ ្ ី
ទមមទៅស ខទ ុុំ ្ ឃើញថាទលាក្សទនេះ មិនមមនទលាក្សមដលរួរទប្តក្សអរទឡើយ ចុំណង ់ទសែហ្វទោយអុំ ណ្ហចោរៈមដលប្របសងកត ់ចតត ិ ខ ុំ ្ុ
អុំ ណ្ហចរបស់នប្ពទខាមចក្សុំចាត់ទចាលទហយ ។ នប្ពទខាមច ើ
~ 163 ~
ុំឲ្យចង ់សឹក្ស
ប្តូវ
ុំឲ្យខទុំ ្ុ ឃើញស្ដសដី
អសុភសញ្ញា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ជាទប្ាងឆអឹងយាងពិតប្ាក្សដ
។
ខទ ទប្របន ូវរសប្ពេះ ើ តតឲ្យទក្សសមក្សានដ ិ ុុំ ្ ធវច
ិ ធម៌ ទបើកាមទោរទក្សតទឡ ់នប្ពទខាមច ក្ស ៏សងបរ ់ ម្ងងប់ទៅវញ ។ ើ ើ ង ក្ស ៏នក្សដល ឹ
_____________________
រូបកាយទនេះ
មតងជួបទប្ាេះ
ប្ា ុំប្ាជាក្ស់
នងមបក្សធា លយ ឹ
រលាយធលុេះ
បាក្ស់រទខាក្ស
ជាពុំ
ក្ស់
ជាកាយទស្ដមក្ស ជាអស្ដរ
បទជ ជ រជន ិ ទប្រេះជីវត រយៈខ ី ល
ស្ដែក្ស់ពុំ នង ឹ
ទប្ាក្សទឆអេះឆ្ងអប ការបទណ្ហ ដ េះ ឲ្យភ័ន ដភាុំង
មិតតសតវទលាក្ស ទសចក្សដស្ដ ី ល ប់
ទៅននទោរ សអុយអប្រិយ ន ូវអាសនន
ា ុំងស្ដមរត ី ក្សនងភពប ី ុ
ចាប់យក្សទៅ ឱម ណាគ្គី
~ 164 ~
។
។
អវសានកថា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
អវសាេក្ថា លោក-អ្នកអានទាំងឡាយ !
ដំណ
ផ្អាកសរាកសិនណៅកងរពះណវឡ ុន ុវនារាម សាសាាណសាចរំលត ់ខនធបរិនព្វ ិ វ ន
ើ រពណនចររបស់ខ ុំ ្
បានណៅ
រហូតដល ់ឆ្នំដដលរពះបរម -
ណទបខ ណុំ ្ រតចរង្គគត ់ណធវពណនចរតណៅណទៀត ើ ើ
កងណោកដ ៏ទ ូលំធទ ំ ោ ូ យ អស់រយៈផលូវដ ៏ដវងឆ្ាយ ។ ណពលណវោដ ៏យូរ ុន យារ
ដដលខណំុ ្ រតចចរណៅណនាះ
ទ ំងអាររក ់ណរចើនដសនណរចើន អស់បាន មកណនះ
។
បានជួបររទះឆលងកាត ់ណហតការ ុ
ទល ់ដតហួសសមត ថភាពនងកត ់ចងច ំទ ំង ឹ
ណរឿងដដលខន ំុ ្ យាយថ្វ វយ ិ
ររណគន
រាន ់ដតជាភាគ ១ កងភាគ ៤ ប៉ណុ ្ណះ ុន
ណោយអវី ៗ ដដលគួរសិកា
៍ ទ ំងលា
ជូនមកត ំងពីណដើមទ ី
។
ណោកណនះណពញ
ដតក ៏គង ់មិនាននរ្សិកាបានរហូតចប់
សពវ រគប់ណឡើយ ដតណទះសិកាមិនចប់ក ៏ណោយ ការសនសំ ការដង យល ់ ឹ ណរចើន ៗ ក ៏ជាការលា,
ិ ណនាះ សរាប់ខវ ំុ ្ ញ
ពិភពណោកណរចើនរតឹម្
ណខាយថយចះរតឹ ុ មណ្ះដដរ ជាប់ជំព្វក ់នងទ ង ឹ កដនល ី ្
ពួ ក្
ឹ វណងវងកងបញ្ហ ណសចកស្សវ ង ា ណោក ីា ុន រហូតកងទ ី ផ ុត ុ ន បំ
មិនជំព្វក ់នងបុ គ គល ឹ
កាល្
ក ៏បានទ ំងអស់
ការបានឆលងកាត ់ជួបររទះណហតការ ុ មិនណរទមចះុ
របស់បចយអវ ច័ ី ៗ មកឲ្យ
ក៏
ខកា ុំ ្ ល យជាមន ុសសមិន
ណទះណៅទ្ជាមួ យអន ក ី
ចត ុ ៗ ាន ិ តសរាយប៉ន
៍ ទ ំងលាទ ំងអាររក ់ណរចើន ៗ
ចត ខកា ំុ ្ ល យជាកំដពងដ ៏រឹងបុឹង ិ តគំនតរបស់ ិ ដផែកលា
ណបើបានដង ឹ សាគល ់យល ់ណរឿងរា៉ វ
មិនណបា៉ ងណឡើង
កាលជួបររទះដផែកអាររក ់ ក ៏ានចត ា ល ៗ , ិ តជាក្
។
ណធវឲ្យ ើ
កាលជួបររទះ
នរ្យកសមបត ិ ត
នរ្មកឆក ់លួ ច
ណៅក ៏ានចត ា ល ៗ ហី ៗ ដដរ , នរ្មកណជរចំណព្វះមុខ ឬសរិ តជាក្
~ 165 ~
អវសានកថា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
ណសើរតណមកើងចត ំ ្ុ ៏ណៅជាក្ ា ល ៗ សរាយស្សួលដូចាន ។ ិ តខក
លោក-អ្នកអានទាំងឡាយ !
ខន ំុ ្ យាយមកណនះ ិ
ណសចកថ្វ ខបា ំុ ្ នសណរមចមគ គផលជាន ់ខ ពស់ណហើយ ីា ញាប់ញ័រក ៏ណទដដរ
ខណំុ ្ ៅជាបុថ ុជជនធមមត
ររទះប៉ះទងគចឆល ងកាត ់ណហតការ ុ ិ ឲ្យខណំ ្ុ ចះពិចរ្អប់រច ំ ត ិ ត
៍ ណផសង ៗ
មិនបានសំ ណៅ
ណទបានច ត ើ ិ តរឹងបុឹងមិន
ដតណរព្វះណហត ុដដលបានជួប
មករហូតជិនថនក ឹ ណនាះឯង
ណធវើ
មិនញាប់ញ័រគម ់ ខ វល ់តម ឺ ិនណខកតមខយល ើវ
រលកននណោកធម៌ណពកណទ ។
ខ្ញាំសូមបញ្ចប់ណរឿងរបស់ខរុំ ្ តឹមណនះសិន
នងនា ំមកនយាយឲ្យសា ា ប់បនាណៅណទៀត ឹ ិ ណមរតើទ ំងឡាយ
ខស ំុ ្ ូ មឧទសចំ ដ ិទ
ាតបិតខ ំុ ្ ណោយ
ណបើណោក-អន កអានបានសាាប់ជាទ ី
បានទទួលណសចកយល ់ច ូលចត របស់រពះ ីា ិ តកងណាលធម៌ ុន
បរមសាសាាអំ ពីការនយាយរបស់ ខ ំុ ្ ិ ណហើយ
រាណរកាយណបើានឱកាសខ ុំ ្
ខក ំុ ្ ៏ណ្មះថ្វបានណធវបុ ើ
កកសលទ ុ ំងអស់ណនាះ
រគូបាធាយន ៍របស់ខ ំុ ្
សូ មទទួលរជាបណាលបំ
ិ ា ចំណព្វះវញ្ហ
យកសល ុ
ក ខនធនន
ដដលណោកឋត ៗ ក៏ ិ ណៅកងភព្ ុន
ងលារបស់ខ ំុ ្
ណហើយអន ុណាទនានង ឹ
បានណសាយសុខតមសមគួរដល ់គតភពណនាះច ះុ ៕៚ ិ
ចមលងចប់ណៅររុងម៉ង ុ ណរអាល, នថាពធ ុ ទ ី ៤ ដខមករា គ.ស. ២០១១
វ៉ត ភរកស ិ
~ 166 ~
អវសានកថា
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ
____________________________________________________________________
សូេក្ំណារយ ណរឿង “
ព្រះភិក្រនេចរ ខុ “
ស្សួលសាតប់ង្គយយលរ់ សររនព ជាពុទ ធបទដបបនទន ិ
ិ សាគល ់ពីជីវតន ងរពឹ តការ ិ ិត
ានអតថន ័យលាពិណសសនររ ណលើកណថកង ុ ធសាសនា ើ តនមលពទ
។
ណោះស្សាយបញ្ហ ា តមធាម
។
នា ំញា ៍
ណរឿងខ លះន ័យណរៅណៅជារាក់
ឲ្យរក ី ដបកបញ្ហ ា
ណហត ុផលបញ្ហ ជ ក់ទក់ចនា ិ ត
“ អេិចចំ ទុក្ំ ខ អេត្តា ”
ិ ជាណរឿងធមមតននជីវត
។
ណរាគចតត ល ិ ជំរះណកតរជះថ្វ ើ
។
តមពុទ ធាា៌ សមាមនពីរ
។
ជូនញាតមូ ិ លមីរសាតប់អត ថន ័យ
។
នឆែនលឲ្យលាតណៅណអើយ
៕
ណរឿងខ លះសាតប់ណហើយណសបើយទ ុកខំ
ដដលរកា ំងរា ំរាណៅកនងច តត ិ ុ
ណមើលណហើយណមើលណទៀតមិនធ ុញរទន ់
ចតត ា ិ ណរណទទន ់តមបញ្ហ
ឱយយល ់រពះធម៌ររនពពិត
សរណសើរសញបដ ់ សញងការណោះសា
ណោយណហត ុស្សឡាញ់ នងច ូលចតត ិ ិ រួ ចណហើយចងររងជាសុីឌី ( CD ) ណបើានទស់ខស ុ ឆគងរតង ់្ ជួយដកសំ រួ លឲ្យររនព
មូលមិតតលំអានររឹងសមភី
សូ មញាតណមត ត អត់ណទសភ័យ ិ
* ឧបាសក ហុម ិ ឆាេ់ ម៉ុងលេអាល ១២ លមសា ២០១១ _____________ (*) ររឿង ព្រះភិកុររនចរ ខ បានររៀបចំថតរចញជាថាស់ CD ( MP3 ) រួចរ
~ 167 ~
ើយ ។
រពះភិក្ពននចរ ខុ
____________________________________________________________________
សមាសភាពចូលរ ួម
១. ឧបាសក
មុិញ
សាវ៉ន
២. លោក
វ៉ត
សុគនធ
៣. លោក
ថ ាំង
សុធា
៤. លោក
វ៉ត
តារា ( ទីទី )
៥. លោក
វ៉ត
ម៉ូលវ ី ណ្ណ
៦. កញ្ញា
វ៉ត
វរ ីយ៉
~ 168 ~
រពះភិក្ពននចរ ខុ
____________________________________________________________________
នាមពុទធបរ ិស័ទ មានសទ្ធធរជះថលបានបរ ិច្ចាគបចា័យ
នដើមប ីនបាះពុមពនសៀវនៅជាធមមទ្ធន ៖ . ព្រះភក្ ិ ុខ
ធឹង
ធីម ( ចនទនតេរ) ចៅអធការវត្ ត ធមមិការាម ិ
. ព្រះភក្ ិ ុខ
ហ៊ុន
ឃួយ វត្ ត ធមមិការាម
. ព្រះភក្ ិ ុខ
កក្វ
សម៉នឈាង វត្ ត ធមមិការាម
. ព្រះភក្ ិ ុខ
បា៉វ
កសន វត្ ត ពុទធសាេនកមមរម៉ុងនរអល (Anjou)
. រុទ្ ធបរិសទ្ ័
វងស
ភរក្បូរ ីយ៍
. ចោក្យាយ ច្ចន
ផាន់
. ចោក្យាយ ដាន
យុតហួ
. ចោក្យាយ
ភូ
សុវ ី លន់
. ចោក្តា
ម៉ុញ
នមឿន
. ចោក្យាយ សុត ិ
គិមមាន
. ចោក្យាយ នូ
លឹម
. ឧបាសិកា
ឡត ុ
នយឿម
កត
ឆឹងអុី
. ឧបាសក្
កប៉ន
. ឧបាសក្
សានរឿន នងឧបាស ិ ិ កា
មុិញ
. ឧបាសក្
. ឧបាសិកា
ឡ ាំ
ឈួម
សាវ៉ន នងឧបាស ិ ិ កា
សិម
ច្ចន់ធូរា៉
ផាន
សុផុន
នឈឿង យ៉វ
. ឧបាសក្
អ៊ូ
សុផុន
. ឧបាសក្
ហ៊ុន
នហង
នងឧបាស ិ ិ កា នងឧបាស ិ ិ កា នងឧបាស ិ ិ កា
~ 169 ~
អ៊ូ
សុមន
ឆាង
រ ៉ម
រពះភិក្ពននចរ ខុ
____________________________________________________________________
. ឧបាសិកា . ឧបាសិកា . ឧបាសក្
. ឧបាសិកា
ន ៉
នវង
អយ
យន
ព្រមទ ាំងក្ ូនចៅ
ខ ាំផាន់ មា៉លីថៃ នងឧបាស ិ ិ កា
មា៉
ៃងអន
កត
ឆឹងលាភ
នទព
ឆុង
អ៊ប
គិមជា
ស៊យ ុ
ជាមួយ
អុឹង
ឆាយហ៊ុន
. ឧបាសក្
អុឹម
. ឧបាសក្
ក្ុសល នងឧបាស ិ ិ កា
ខយ
ស
សុមនឆង
. ឧបាសក្
ប៊ុនគីម នងឧបាស ិ ិ កា
ម៉ម
លន់
កផលង
នដឿន
. ឧបាសក្
អុឹម
សាថម
ក្ូវ
ននឿន
. ឧបាសក្
ផល់
ផាន់
យូ
ហុ ី
. ឧបាសក្
ហ៊ុន
លីមនហៀង
. ឧបាសិកា
ជា
នាង
ជា
រសីយទ ុ ធៃូ
. ឧបាសក្
ហ៊ុន
លិមនហៀង
. ចោក្
សិម
ច្ចន់
ដារ ី
. ចោក្
សានរឿន នងអន ក្ស្សី ិ
នពរជ
សិម
ច្ចន់ដារា៉
. ចោក្
សានរឿម នងអន ក្ស្សី ិ
សិម
សង្វវ
នពរជ
រ ីលីន
. យុវជន
នងអន ក្ស្សី ិ
សិម
រតនា
. ចោក្
តាយ
យ៉ន
សិម
ច្ចន់នី
. អន ក្ស្សី
នងអន ក្ស្សី ិ
ហ៊ុន
មា៉រា៉នី
. ឧបាសិកា . ឧបាសិកា . ឧបាសិកា
. ឧបាសិកា
នងឧបាស ិ ិ កា នងឧបាស ិ ិ កា នងឧបាស ិ ិ កា
~ 170 ~
រពះភិក្ពននចរ ខុ
____________________________________________________________________
. ចោក្
សិម
វី
នងអន ក្ស្សី ិ
. ចោក្
ថម
. យុវជន
ឃុនថហ នងអន ក្ស្សី ិ
សិម
រ ីឆា
. ចោក្
សិម
សុនមរា៉
. អន ក្ស្សី
ជា
ពិស ី
. ក្ ុមារា
សិម
ប៊ីល ី
. ក្ ុមារា
សិម
លីណ្ូ
. អន ក្ស្សី
សិម
នទវី
. អន ក្ស្សី
ស៊៊ុំ ុ
យ៉ង
. អន ក្ស្សី
ណាវ
វ៉ន់នី
. ចោក្
ជួប
. ចោក្
សិម
ចិនាា
សិម
ច្ចន់ធូរា៉ណា
បុរ ីវុទធ នងអន ក្ស្សី ិ
សួស
ច្ចន់សមា ី ៉
មួង
សុធា
កង៉ត
ផាន់នី
. អន ក្ស្សី
នងអន ក្ស្សី ិ
តាយ
ភិរមយ
. យុវនារី
តាយ
ភាវី
. ចោក្
លី
វីមុត
សិម
ច្ចន់ណារ ី
. ចោក្
នងអន ក្ស្សី ិ
សួស
សិម
វិចកា ឆិ
. ក្ ុមារា
ប៉ុណា ណ វុធ នងអន ក្ស្សី ិ
សិម
នឡអូ
. ក្ ុមារា
សិម
ប៊ីលយ ី ៉ម
. ចោក្
នៅ
សុង
ឈឹម
សុនី
. ចោក្
ទូច
សាន
ស៊យ ុ
សាម៉ុន
. ចោក្
នុន
ថសប
នុន
ណាន់ថ
. ចោក្
លី
សាម៉ន នងអន ក្ស្សី ិ
ញឹក្
រសីភាព
នងអន ក្ស្សី ិ នងអន ក្ស្សី ិ នងអន ក្ស្សី ិ
~ 171 ~
រពះភិក្ពននចរ ខុ
____________________________________________________________________
. ចោក្
អ៊ួង
ហ៊ង
នងអន ក្ស្សី ិ
. ចោក្
លី
គាង
. ចោក្
នូ
. ចោក្
សុនី យឿន នងអន ក្ស្សី ិ
ភិវ
. ចោក្
កវ៉ន
យិម
អ៊ុក្
គិមហ៊ង
លី
សុភី
នូកាន នងអន ក្ស្សី ិ
នសម
សុកា ី ធូក្
នអៀម
នរឿន
ភី
រ ិម
. អន ក្ស្សី
ផាត់
សាវឡ
. ចោក្
ផាត់
ថឆ
សុភិន
. ចោក្
សុក្ឡិត នងអន ក្ស្សី ិ
សក្ាិ
ផលាល
ច្ចន់
សុមា៉លី
. យុវជន
ផលាល
ពិសដ ិ ឋ
. ចោក្
យន់
ណាម
នី
. អន ក្ស្សី
សាវុធ នងអន ក្ស្សី ិ
ហ៊ុន
ហ៊ង
. ចោក្
ពិន
ករបង
ហូវ
. ចោក្
ឃឹមមុន នងអន ក្ស្សី ិ
នហង
អ៊ុ៊ុំ
នភឿន
. ចោក្
ច្ចន់ថ នងអន ក្ស្សី ិ
ឃុាំ
កម៉ន
. អន ក្ស្សី
ភលឺម
ហ៊ុត
. ចោក្
ឃុាំ
មាន
សួន
សុស ី វ ុ ណ្ណ
. ចោក្
ងួន
ឃុាំ
កហម
. ចោក្
សុវណ្ណ នងអន ក្ស្សី ិ
ហួត
ភិវ
សុន ី ួន
. ចោក្
គិមគាវ នងអន ក្ស្សី ិ
ឌិប
ច័នាេ
នលៀម
សុភាព
. ចោក្
នសក្
សារ ុន
. អន ក្ស្សី
នមៀច
សុៃ ី ុល
. ចោក្
នូ
សានរឿន
នងអន ក្ស្សី ិ
នងអន ក្ស្សី ិ
នងអន ក្ស្សី ិ
នងអន ក្ស្សី ិ
នងអន ក្ស្សី ិ
~ 172 ~
រពះភិក្ពននចរ ខុ
____________________________________________________________________
. ចោក្
ជួន
កក្វ
នងអន ក្ស្សី ិ
. ចោក្
កអម
ណាវី
. ចោក្
អ៊ុ៊ុំ
ហាំ
. ចោក្
ជី
. ចោក្
ស៊ន ុ នហង នងអន ក្ស្សី ិ
ជិន
. ចោក្
ហង់
សាំនអឿន
អត
សាំណាង
ទិម
ណាវី
អង
នៅ
ច្ចន់ដារា៉ នងអន ក្ស្សី ិ
នសង
វ៉ន់នី
ងួន
សារ ុន
ហួ
ច្ចន់ណា
. ចោក្
ទិម
នសៀប
អុីម
វ៉ន
. អន ក្ស្សី
វួច
ជីវនសង
. អន ក្ស្សី
លិម
មួយក្ិច
. អន ក្ស្សី
ហន
គិម
. ចោក្
គិម
នដត
. អន ក្ស្សី
គិម
ហន
. យុវជន
របាក្់
ច្ចន់តារា៉
. យុវនារី
របាក្់
ច្ចន់ដារ ី
. អន ក្ស្សី
វ៉ន់
ហន
. អន ក្ស្សី
គិន
សា
. ចោក្
គិន
ណ្ង
. ចោក្
ក្ង
ក្ុសល
. អន ក្ស្សី
មួយ
. ចោក្
ម៉ុញ
ជីវ
សុផាន់នី
. ចោក្
វ៉ន់ថ នងអន ក្ស្សី ិ
ងឹន
រតនៈ
នក្ង
នសាភា
. ចោក្
វ៉ត
ភិរក្ស
នមៀច
វណា ណ
នងអន ក្ស្សី ិ នងអន ក្ស្សី ិ
នងអន ក្ស្សី ិ នងអន ក្ស្សី ិ
នងអន ក្ស្សី ិ នងអន ក្ស្សី ិ
~ 173 ~
រពះភិក្ពននចរ ខុ
____________________________________________________________________
. ចោក្
វ៉ត
តារា (ទីទ) ី
. ចោក្
វ៉ត
ម៉ូលវ ី ណ្ណ
. ក្ញ្ញ ា
វ៉ត
វរ ីយ៉
. ចោក្
វ៉ត
សុគនធ
. ចោក្
ថ ាំង
សុធា
. អន ក្ស្សី
សូហវ ី
. ចោក្
ផាន
សុថផរតនៈ
. ចោក្ស្សី
ផាន
មា៉រ ីសុរ ិយ
. ចោក្
ឱក្
. ចោក្
សូនវៀត នងអន ក្ស្សី ិ
មាស
. ចោក្
អ៊ុក្
. ចោក្
ថវរ ី
. ចោក្
ភូ
. យុវជន
នម៉ងហុង នងអន ក្ស្សី ិ
ភូ
គិតឡយ
. យុវជន
ភូ
គិតលី
. យុវជន
ភូ
គិតអឡិចសង់រដឹះ
. ក្ញ្ញ ា
ភូ
សុនដារ ីស
. ចោក្
នៅ
ង្វ៉ន់
. អន ក្ស្សី
គុយ
ឃួង
. យុវជន
វលសុន សខយ
. ក្ញ្ញ ា
ផល់
សុមឌី
. ចោក្
ជីវ
សុខល័យ នងអន ក្ស្សី ិ
នទព
វណា ណ
ឧតានរា នងអន ក្ស្សី ិ
ជិន
ចនាេ
ច្ចប
ហ៊ុន
ផលរ ័តន
ឱក្
គិមហ៊ង
នលៀម
សុណា ី ត
នងអន ក្ស្សី ិ
~ 174 ~
រពះភិក្ពននចរ ខុ
____________________________________________________________________
. ចោក្
ៃង
ថប
. ចោក្
យូ
. អន ក្ស្សី
ផាកឡន នងអន ក្ស្សី ិ
យឹម
ច័នទឌី
. ចោក្
សងន ួ
ច័នទនវហ
. ចោក្
នងអន ក្ស្សី ិ
សាលួន សុស ី វ ុ ណ្ណ សិម
លក្ខិណា
នងអន ក្ស្សី ិ
ស៊៊ុំ ុ
នសាភ័ណ្ឌ
នងអន ក្ស្សី ិ
តិប
សិរ ីនសាភា
សក្់
សាន់នី
លឹម
ហូវ
អុង
ងួនវិចត័រ
ផាន
ដានី
នងឧបាស ិ ិ កា
នមៀន
ឈុាំ
នងអន ក្ស្សី ិ
ជុាំ
រា៉នី
នតា
នបៀន
ឱក្
ចនទរក្ិសាន
នលឿង
ទូច
ទួន
សុធាណា
ប៊ុនច័នទ ន្ហវនដរ ីក្
. ចោក្
ប៊ុនច័នទ សទវ ី ិន
. ចោក្
តិប
វិបុល
. ចោក្
ខវន់
ប៊ុណា ណ
. ចោក្
ឡ ាំ
សទស ី
. ចោក្
នវង
ណា ាំ
. ចោក្
ផាន
ប៊ិត
. ចោក្
អុង
. ចោក្
ងួនវិសាល នងចោក្ ិ
នឈឿង ឆាត
. ឧបាសក្
ន ៉
សាន់
. អន ក្ស្សី
ឡង
នវត
. ឧបាសិកា
គង់
ញ៉
. ឧបាសក្
គង់
យុទធ
. ចោក្
ៃឺម
រ ឹមរម ៉ុ
. ចោក្
លិម
បា៉ង
. ចោក្
របាង
សន
នងអន ក្ស្សី ិ នងអន ក្ស្សី ិ
នងអន ក្ស្សី ិ
នងឧបាស ិ ិ កា នងអន ក្ស្សី ិ នងអន ក្ស្សី ិ នងអន ក្ស្សី ិ
~ 175 ~
រពះភិក្ពននចរ ខុ
____________________________________________________________________
*សូមពុទ្ប ធ រស័ ិ ទ្ដែលបានចូលរួមលបាោះពុមលព សៀវលៅលនោះ បានសលរមចនូវសម្មាទ្ែ ិ ិ រឋ រប់ៗជាតិ
នង ខ ង ាំ ពួង ិ បានឧបនស ិ ស ័យរួចផុតចាកទ្ុកទ កុប ាំ លី ្លៀងឃ្លលតល យ ើ !
សូមអនុនមាទនា !!!
~ 176 ~
ព្ពះភិក្ពននចរ ខុ
____________________________________________________________________
នាមពុទធបរ ិស័ទ មានសទ្ធធព្ជះថ្លាបានបរ ិច្ចាគបចា័យ “ បន្នែម ” នដើមប ីនបាះពុមពនសៀវនៅជាធមមទ្ធន ៖
. ព្រះភក្ ិ ុខ
ធឹង
ធីម ........................................................... ១០០ ដ ុល្លារ
. ព្រះភក្ ិ ុខ
បា៉ាវ ន្សន .......................................................... ២០ ដ ុល្លារ
. លល្លក្
នវង ណ ាំ នងអ្ន ក្ស្សី សក្់ សាន់នី ............... ១០០ ដ ុល្លារ ិ
. ព្រះភក្ ិ ុខ
ហុន ឃួយ ........................................................... ៥០ ដ ុល្លារ
. ឧបាសក្
ន្ប៉ាន សានរឿន នងឧបាស ិ ិ កា ឡ ាំ ឈួម ............. ១០០ ដ ុល្លារ
. ឧបាសក្ . លល្លក្ . ឧបាសិកា
ហុន លីមនហៀង ................................................ ១០០ ដ ុល្លារ យឹត សូណត នងអ្ន ក្ស្សី ហុន មា៉ារ៉ានី ........ ១០០ ដ ុល្លារ ិ ន ៉ា
នវង .......................................................... ១០០ ដ ុល្លារ
. ឧបាសិកា
អាយ យាន ......................................................... ១០០ ដ ុល្លារ
. ឧបាសក្
ផាន សុផុន នងឧបាស ិ ិ កា នឈឿង យា៉ាវ .......... ៥០ ដ ុល្លារ
. ឧបាសក្ . លល្លក្ . លល្លក្ . ឧបាសក្ . លល្លក្ . ឧបាសក្
មុិញ សាវ៉ាន នងឧបាស ិ ិ កា សិម ច្ចន់ធូរ៉ា ...... ៧០ ដ ុល្លារ ផាន បិត នងអ្ន ក្ស្សី លឹម ហូវ ...................... ៥០ ដ ុល្លារ ិ នូ
ហុន នហង នងឧបាស ិ ិ កា ឆាង រ ៉ាម ................... ៥០ ដ ុល្លារ អុង
អូ
. លល្លក្យាយ នូ . លល្លក្
សុនី យឿន នងអ្ន ក្ស្សី លី សុភី .................. ៥០ ដ ុល្លារ ិ
ងួនវិសាល នងលល្លក្ អុង ិ
ងួនវិចត័រ ........ ២៥ ដល្ល ុ ារ
សុផុន នងឧបាស ិ ិ កា អូ សុខន ................ ២០ ដ ុល្លារ
លឹម ............................................................ ២០ ដ ុល្លារ
នឈឿង ឆាត នងអ្ន ក្ស្សី ផាន ដានី ................. ២០ ដល្ល ុ ារ ិ
~ 177 ~
ព្ពះភិក្ពននចរ ខុ
____________________________________________________________________
. ឧបាសក្
ន ៉ា
. លល្លក្
ឱក្
. អ្ន ក្ស្សី
ឡង នវត ........................................................... ២០ ដល្ល ុ ារ
. លល្លក្
មាស ឧតដនរ នងអ្ន ក្ស្សី ជិន ចនាែ ................. ២០ ដ ុល្លារ ិ
. លល្លក្ . ឧបាសិកា . ឧបាសិកា . ឧបាសិកា
អុក្
សាន់ នងឧបាស ិ ិ កា នមៀន ឈុាំ ................. ២០ ដ ុល្លារ
សូនវៀត នងអ្ន ក្ស្សី នទព វណ ា ............. ២០ ដ ុល្លារ ិ
ច្ចប នងអ្ន ក្ស្សី ហុន ផលរ ័តន ............... ២០ ដ ុល្លារ ិ
ជា
នាង ........................................................... ២០ ដ ុល្លារ
ជា
ព្សីយទ ុ ធថូ .................................................. ២០ ដ ុល្លារ
គង់
ញ៉ា នងអ្ន ក្ស្សី ជុាំ រ៉ានី ............................ ២០ ដ ុល្លារ ិ
. ឧបាសក្
អុឹម
. ឧបាសិកា
ន្ត
ឆឹងអុី .......................................................... ២០ ដ ុល្លារ
. ឧបាសក្
គង់
. លល្លក្
យុទធ នងឧបាស ិ ិ កា នោ នបៀន ................. ២០ ដ ុល្លារ
វ៉ាត សុគនធ .............................................. ១០ ដ ុល្លារស.រ.អ្
. លល្លក្
ថ្ល ាំង សុធា ............................................... ១០ ដ ុល្លារស.រ.អ្
. ឧបាសក្
អុឹម
. លល្លក្
ថឺម
. លល្លក្
លិម បា៉ាង នងអ្ន ក្ស្សី នលឿង ទូច .................... ១០ ដ ុល្លារ ិ
. លល្លក្
ក្ុសល នងឧបាស ិ ិ កា ន្ត ឆឹងលាភ ........ ២០ ដ ុល្លារ
សាមម នងឧបាស ិ ិ កា ក្ូវ ននឿន ................ ១០ ដ ុល្លារ
រ ឹមរម ៉ាុ នងអ្ន ក្ស្សី ឱក្ ចនទព្ក្ិសាន ............ ១០ ដ ុល្លារ ិ
ព្បាង សន នងអ្ន ក្ស្សី ទួន សុធីណ ................. ១០ ដ ុល្លារ ិ
សូមអនុនមាទនា !!!
~ 178 ~
ជាការស្នើពុទ ធធម៌បបបនទានសរឿង ិ
មិនបាច ់ស្រើគន ំ តគ តធង ន ់ណា្់ណា ិ ិ គតស្ៅសៅបានឆ្ង ង យ, ិ
សោយអ្ន កអាន
ក ៏អាចយល ់បានងាយ,
ិ ស្គាល ់្ពឹតការណ ៍ ជីវតចា្់ លា្់, ិត
ឱ្ថរម្ងងប់សោគចតតយ៉ា ង្កដ្ ិ ិ ិ ទព ិ ធ ិ ត,
យល ់តម្មៃព ុទ ធស្គ្នា
“ សូ មអក្សរ-
សាស្ដសរសិលបៈ
ភាសាជាតិ
សូ មសក្ល
មណ្ឌលលលាក្
សខសបាយ
រលត់ពាយ
រលាយលបង ៉ើ
លភលង ៉ើ សស្ដរាម
ចូលព្រួតព្ជាប
ដួងហឫទ័យ
សរឝសឈាម
ឝនសពវសតវ
ឲ្យបានលសព
ផលូវសំ ណាម
ពទធសាសនា
លព្ក្បលធវតា ៉ើ ម
យ៉ា ងងាយសទៀតផង . . .
បានលូ តលាស់
សូ មលំអាន
ដុះលូ តលាត
ដានលំអរ
វាតវវងឆ្ងាយ ។
ព្ពុះធម៌ឝលល
ឝលលថ្លលលអយ ៉ើ ! ”
។
ឱម្ ណាម្ររី សាស្ដ្សាាចារ្យភាសាខ្មែរ្ ចម្លងតាម្ចាប់ដ ើ ម្ដោយម្ព្ុំញ ពះករ្ញណា ម្បា ុំញ ទ វ៉ាត ភិរក្ស សម្រាប់ជាធម្មទាន